วิชาเทคนิคการผลิตด้วยเครื่องมือกล 1

11. เหล็กแท่งขนานมีลกั ษณะตามข้อใด

ก. มีลักษณะเรียบ ข. มีเหล็กกลม

ค. เป็นแท่งส่ีเหลีย่ ม ง. มีลกั ษณะเป็นมมุ 45 องศา

12. Planer Jack คืออปุ กรณ์ใด

ก. เหลก็ แทง่ ขนาน ข. เหลก็ แท่งฉาก

ค. เหล็กตัวยู ง. เกลียวปรับรบั รองชิน้ งาน

13. เหล็กแท่งฉากมรี ูปรา่ งตามข้อใด

ก. รูปตัว L ข. รปู ตวั C

ค. รูปตวั M ง. รูปตัว N

14. เครื่องไสมลี กั ษณะการทางานคล้ายเครือ่ งจกั รกลใด

ก. เครอื่ งเลือ่ ยกลแบบชกั ข. เครอื่ งเจาะ

ค. เครอื่ งกดั ง. เคร่อื งกลงึ

15. อุปกรณ์ใดชว่ ยในการจับยดึ ชน้ิ งาน

ก. ปากกา ข. กนั สะท้าน

ค. จานพา ง. ปลอกจับยึด

หนว่ ยท่ี 3
เคร่อื งไสและงานไส

หัวเร่ือง (Topics)
3.1 หลักการทางานของเครือ่ งไส
3.2 ชนิดเครอื่ งไส
3.3 สว่ นประกอบเครอ่ื งไส
3.4 เครื่องมอื และอุปกรณ์ท่ีใช้งานไส
3.5 การคานวณหาความเร็วในงานไส
3.6 ความปลอดภัยในงานไส
3.7 การบารงุ รกั ษาเคร่ืองไส

แนวคิดสาคัญ (Main Idea)
เครื่องไสเป็นเคร่ืองจักรกลชนิดหน่ึง ลักษณะการทางานสามารถลดขนาดได้ทีละมากๆและ

สามารถทางานได้ในลักษณะงานไสผิวเรียบ งานไสร่องสปาย งานไสบ่าฉาก งานไสมุม อุปกรณ์ท่ีใช้ในการ
ชว่ ยจบั งาน ได้แก่ ปากกาจับชิ้นงาน เหลก็ แทง่ ขนานและอุปกรณจ์ ับยึดตา่ งๆ

สมรรถะยอ่ ย (Element of Competency)
1. ไสงานผวิ เรียบ รอ่ งสปาย บา่ ฉาก ไสมมุ ได้
2. ใช้อุปกรณ์ในการจับชิ้นงานไสได้

จดุ ประสงค์เชิงพฤติกรรม (Behavioral objectives)
1. อธิบายหลักการทางานของเครื่องไสได้
2. บอกประเภทเครือ่ งไสได้
3. บอกสว่ นประกอบเครือ่ งไสได้
4. บอกเคร่อื งมือและอุปกรณ์ท่ใี ช้งานไสได้
5. คานวณหาความเรว็ ในงานไสได้
6. อธบิ ายความปลอดภัยในงานไสได้
7. บอกวิธกี ารบารุงรกั ษาเครอื่ งไสได้

เนื้อหาสาระ (Content)
เครือ่ งไส(Shaping Machine) เปน็ เคร่ืองจักรกลท่ีอาศัยการเคลื่อนทีโ่ ดยมีดเดนิ ลกั ษณะเป็นเส้นตรงและให้
ชน้ิ งานวง่ิ พาคมตัดจึงจะเกิดการตดั เฉือนชน้ิ งาน ในการเคล่ือนของมดี ไสหนง่ึ ชว่ งจังหวะคู่ไสคือมีดเดินไป
หน้าแล้วถอยหลังกลับเรียกวา่ หนง่ึ ชว่ งจังหวะคู่ไส ซึ่งมีดไสกนิ ชิ้นงานขณะมีดเดนิ ไปหน้า
3.1 หลกั การทางานของเครอื่ งไส

เครอ่ื งไส คอื เคร่อื งจักรทใี่ ชไ้ สชน้ิ งาน เพ่ือลดขนาดชน้ิ งานได้ครั้งละมากๆ ท้ังงานไสผิวเรยี บ งานไส
รอ่ งสปาย งานไสบา่ ฉาก เปน็ ต้น เพ่ือทาใหง้ านเสรจ็ เร็วข้นึ
3.2 ชนดิ เครอ่ื งไส

3.2.1 เครื่องไสนอน (Horizontal Shaping Machine)
เครื่องไสนอนเปน็ เครอื่ งไสทน่ี ิยมในการไสงานทั่วๆไป ซ่ึงมีดไสจะตัดชิ้นงานในลักษณะเคลอื่ นท่ี

กลับไปมาในแนวนอน

รูปท่ี 3.1 เคร่ืองไสนอน
(ทมี่ า : http://www.machine.in.th)
3.2.2 เครอ่ื งไสต้งั (Vertical Shaping Machine)
เครือ่ งไสตั้งเปน็ เครื่องไสตัง้ ท่มี ดี ไสจะตดั ชิ้นงานในลักษณะเคลอื่ นทไี่ ปกลับในแนวตั้ง นยิ มใช้
ในการไสรอ่ ง เช่น รอ่ งลิ่ม รอ่ งสปาย เฟืองใน เปน็ ต้น

รูปท่ี 3.2 เคร่ืองไสต้ัง
(ท่ีมา: http://www.machine.in.th)
3.2.3 เครอื่ งไสโตะ๊ งานเคล่อื นที่ (Planer Machine)
เครื่องไสโตะ๊ งานเคลอ่ื นที่ เป็นเคร่อื งไสขนาดใหญ่ท่โี ตะ๊ งานเคลอ่ื นที่ผ่านมีดไสกลับไป
มา นยิ มไสงานขนาดใหญ่

รูปท่ี 3.3 เครอ่ื งไสโตะ๊ งานเคลอื่ นท่ี
(ทมี่ า : https://sites.google.com)

3.3 ส่วนประกอบเครอ่ื งไสนอน

ชดุ หวั ไส
สกรูปรบั ระยะมดี ไส
แครเ่ ลื่อน

โต๊ะงาน แขนคลตั ช์
รางเลอื่ นขวาง สวติ ช์

ฐานเครอ่ื งไส เพลาปรบั ระยะ
ชกั ไส
เพลาหมนุ โต๊ะงาน

เพลาปรบั โต๊ะขนึ้ ลง

รปู ที่ 3.4 สว่ นประกอบเคร่อื งไสนอน
(ท่ีมา : http://www.machine.in.th)

3.3.1 ฐานเคร่ือง (Base)
ฐานเคร่อื งเป็นส่วนทีใ่ ช้รองรบั สว่ นต่างๆของเครือ่ งไสซง่ึ ทามาจากเหลก็ หล่อต่อเน่อื ง

ขน้ึ มาจนถงึ สว่ นบนของเครือ่ ง
3.3.2 โตะ๊ งาน (Table)
โตะ๊ งานเปน็ ส่วนทใ่ี ช้รองรบั ช้ินงานไสหรือปากกาจบั งานไสและโต๊ะงานนสี้ ามารถ

เคลื่อนท่ีไปมาซา้ ยขวาของฐานเคร่อื ง หรือข้ึนลงได้
3.3.3 แครเ่ คลื่อนท่ี (Ram)
แคร่เคล่อื นที่เปน็ สว่ นท่อี ยู่บนสุดของเคร่อื งไสซ่งึ วางอย่บู นฐานเคร่ืองสว่ นบน การ

เคลือ่ นท่กี ลับไปมาโดยระบบกลไกขับแครเ่ ลอ่ื น

รปู ที่ 3.5 แคร่เลอื่ นและกลไกขบั เคลือ่ น
(ท่มี า : มนัส นริ ะโส, 2559)

3.3.4 หวั เคร่ืองไส (Tool Head)
หวั เครือ่ งไสเป็นส่วนท่อี ยปู่ ลายชดุ ของแครเ่ ลื่อน ใช้สาหรับจับยึดมดี ไสหัวเครือ่ งไส

สามารถเลื่อนขนึ้ ลง และปรับมุมเป็นมมุ ต่างๆได้ และหัวเครือ่ งไสมสี ว่ น ประกอบดงั นี้

สเกลปอ้ มไส มอื หมนุ

แผน่ เลอ่ื นหนา้ สเกลปรบั องศา
สกรูลอ็ กองศา สกรูยดึ แผน่ หนา้
สลกั
กลอ่ งมดี กลอ่ งนอก
มีดไส
ปอ้ มมดี รปู ที่ 3.6 สว่ นประกอบหวั เคร่ืองไส
(ทม่ี า : มนัส นิระโส, 2559)

1. ป้อนมดี (Tool Post) ใชจ้ ับมีดไสหรือดา้ มมีดไส
2. กล่องมดี (Clapper) ใชร้ องรบั ป้อนมดี และกระดกู ขนึ้ ในจังหวะทแ่ี คร่เลอ่ื นถอนหลงั เพอื่

ยกหลงั มดี ใหพ้ ้นจากงาน
3. กล่องนอก (ClapperBox) เป็นสว่ นที่จับยึดชุดจบั มีดไสท้งั หมดและสว่ นนีส้ ามารถเอยี ง

เป็นมุมได้
4. แผน่ เลือ่ นมดี (Tool Slide) เป็นสว่ นที่ใช้เล่ือนมดี ขนึ้ ลง เพ่อื ป้อนกินงาน โดยอาศยั สกรู

ป้อน

3.3.5 แขนปรับความเร็วไส (Cutting Stroke)
การไสงานทุกคร้ังตอ้ งต้งั ความเร็วให้ถูกตอ้ ง เพอ่ื เพมิ่ ประสทิ ธภิ าพการทางาน

รูปท่ี 3.1 ตารางปรบั ความเร็วเครอ่ื งไส
(ทมี่ า : มนสั นริ ะโส, 2559)

3.3.6 ชุดปอ้ นไสอตั โนมัติ (Cross-feed Engagement Level)
เป็นชดุ เคลือ่ นโต๊ะงานปอ้ นกนิ งานอตั โนมตั ิซ่ึงมดี ไสกินช้นิ งานไดค้ งที

ป่มุ ปรบั อตั โนมตั ิ เพลาปรบั ระยะชกั

เพลาเคล่ือนโต๊ะงาน
เพลาปรบั โตะ๊ ขนึ้ -ลง

รูปที่ 3.7 ชดุ ปอ้ นไสอตั โนมตั ิ
(ที่มา : http://www.machine.in.th)

3.3.7 แขนคลัตซ์ (Clutch Control Level)
แขนคลตั ซ์เป็นสว่ นทใ่ี ช้ทาหนา้ ที่ตัดต่อกาลัง จากระบบสง่ ของเคร่อื งไสในการไสงาน

และสัง่ ใหแ้ ครเ่ ล่อื นหยดุ โดยไม่ต้องปดิ สวติ ซ์
3.3.8 ชดุ ปรบั ระยะไส (Ram Positioning Shaft)
ชุดปรบั ระยะไสทาหน้าที่ปรับความยาวแคร่เลื่อน เพื่อใหม้ ดี ได้ไสงานไดต้ ามความยาวของ

งานซ่ึงมตี าแหน่งปรับ 2 จดุ คอื สกรู ด้านข้างเคร่ืองไสสาหรบั ปรบั ความยาวของแครเ่ ล่อื นและสกรูแคร่
เล่อื นสาหรับปรับตาแหนง่ หนา้ มีดและหลงั มีดไส

รูปท่ี 3.8 โครงสรา้ งการปรับระยะไส
(ทมี่ า : ประเวศ ยอดย่ิง, 2545)

3.4 เครื่องมือและอปุ กรณ์ทใี่ ช้ในงานไส
1. ปากกาจบั งานไส เป็นอุปกรณ์ทจ่ี าเปน็ มาก เพราะสามารถทาใหจ้ ับงานได้รวดเรว็

รูปท่ี 3.9 ปากกาจบั งานไส
(ที่มา : มนสั นริ ะโส, 2559)

2. เหลก็ แทง่ ขนาน เปน็ อุปกรณ์ช่วยตง้ั ฉากชิน้ งานใหไ้ ด้ฉากเวลาจับงานไส

รปู ที่ 3.10 เหล็กแท่งขนาน
(ทมี่ า : http://www.igetweb.com)
3. แท่งลิ่มจับยึด เปน็ อปุ กรณ์ท่ใี ชส้ าหรบั กดช้ินงานใหแ้ น่นมลี ักษณะแบนเอยี งเปน็ มุมเพ่ือ
กดชน้ิ งาน

แทง่ ลมิ่ จบั ยดึ ชนิ้ งาน

รปู ท่ี 3.11 แท่งลมิ่ จบั ยดึ
(ทมี่ า : มนสั นิระโส, 2559)

4. Toe Dogsเป็นอปุ กรณ์ท่ีใช้จับยึดชิ้นงานที่ไม่สามารถกดด้านบนของชิ้นงานได้

ตวั ลมิ่ ชว่ ยกด
เกลยี วกดชนิ้ งาน

ชนิ้ งาน

รปู ที่ 3.12 อปุ กรณท์ ี่ใชจ้ ับยึดชิ้นงาน
(ท่ีมา : มนสั นิระโส, 2559)

5. Planer Jackเป็นเกลยี วปรับท่ใี ช้เปน็ อุปกรณ์รองรับช้นิ งานด้านลา่ งของดา้ นที่ไสเพื่อรบั
แรงท่เี กดิ ข้ึนจากการไสช่วยปอ้ งกนั การสน่ั สะเทือน

ชนิ้ งาน

C-Clavp

เกลียวชว่ ยปรบั ระดบั

รูปที่ 3.13 เกลียวปรับใช้เป็นอุปกรณร์ องรับชน้ิ งาน
(ทีม่ า : มนสั นิระโส, 2559)

6. อปุ กรณ์ทจ่ี าเป็นสาหรบั งานไส

(ก) แทง่ ขนาน (ข) ชุดแทง่ ฉาก (ค) สกรจู บั ยดึ

รปู ท่ี 3.14 อุปกรณ์ท่ีจาเป็นสาหรับงานไส

(ทีม่ า : มนสั นิระโส , 2559)

7. ด้ามมีดไส เป็นอปุ กรณ์จับมีดไสเพื่อไสชิ้นงาน

รปู ที่ 3.15 ด้านมดี ไส
(ทีม่ า : มนัส นริ ะโส , 2559)

3.5 คานวณความเรว็ งานไส

จากสตู ร V = NL

3 x 1,000
5

V = NL เมตร/ นาที

600

เมอ่ื กาหนด N = 600 × V คจ่ งั หวะชกั /นำที

L

V = ความเรว็ ตดั งานไส เมตร/นาที
N = จานวนคูจ่ ังหวะงานไส (เดนิ หนา้ และถอยหลงั กลับ 1 ครั้ง เท่ากับ 1 คู่จังหวะงานไส)
L = ความยาวงานบวกทเี่ ผื่อหนา้ มีดและเผ่อื หลงั มดี
= l + La + lu
l = ความยาวงานท่ีจะไสจริง
la = ระยะเผื่อหน้ามดี 20 มม.
lu = ระยะเผ่อื หลังมีด 10 มม.

รปู ที่ 3.16 การต้ังระยะไส
(ที่มา : มนสั นริ ะโส, 2559)

3.6 การลบั มดี ไส
การลับมีดไสมีวธิ กี ารจบั คล้าย กบั การลบั มีดกลงึ ตา่ งกนั ทคี่ ่าของมมุ ที่ลับ ขนาดมีดไสโดยทวั่ ไปจะ

มขี นาดใหญ่กวา่ มีดกลึง เพราะตอ้ งการความแข็งแรงมากกวา่ แตส่ ามารถใช้ขนาดเท่ากนั ได้ มดี ไสมี
รปู แบบตา่ ง ๆ ดังน้ี

มีดไสขา้ ง มดี ไสละเอียด มดี ไสหยาบ มดี ไสตกรอ่ ง

มดี ไสผวิ เรยี บ มดี ไสมมุ มดี ไสมมุ ซา้ ย-ขวา

รปู ที่ 3.17 ฟอร์มมดี ไสชนดิ ต่าง ๆ
(ทม่ี า : ชลอ การทวี, 2548)

1. มีดไสผิวราบ เปน็ มีดไสทใ่ี ช้ไสผิวงานใหเ้ รยี บและได้ขนาดตามที่ตอ้ งการ

รปู ที่ 3.18 รปู รา่ งและมุมคมตัดของมดี ไสผิวราบ
(ทีม่ า : ชลอ การทว,ี 2548)

รูปที่ 3.19 การไสผวิ ราบ
ทมี่ า : มนัส นริ ะโส, 2559

2. มีดไสบ่าฉากหรอื มดี ไสตกรอ่ ง ใช้สาหรับไสตกรอ่ งงานหรอื ไสเปน็ บ่าตามท่ีตอ้ งการ

มมุ คาย

มุมหลบด้ำนหนำ้

มมุ ฟรดี ำ้ นข้ำง

คมตดั

รูปท่ี 3.20 รปู รา่ งมีดไสบา่ ฉากหรือมดี ไสตกร่อง
(ทีม่ า : มนสั นริ ะโส, 2559)

หวั เครื่องไส

ปากกาจบั ชนิ้ งาน มดี ไสตกรอ่ ง
ชนิ้ งาน

รปู ที่ 3.21 การไสบ่าฉากหรือการไสตกร่อง
(ทม่ี า : ชลอ การทวี, 2548)

3.7 เครื่องมอื วัดในงานร่างแบบสาหรับงานไส
เวอร์เนียร์ไฮเกจเป็นเครอ่ื งมือวดั ทใี่ ช้ในงานร่างแบบ (Lay – out) เป็นส่วนใหญ่ โดยจะขีดให้เปน็ รอย

ท่ีมีระยะหรอื ขนาดความสงู ตา่ ง ๆบนผิวงานโดยใช้คูก่ บั โต๊ะระดับ หรือแท่นระดบั (Surface Plate)
3.7.1 เวอร์เนียรไ์ ฮเกจเป็นเวอรเ์ นียร์วดั ความสงู ใชเ้ ม่ือตอ้ งการวดั ตรวจสอบความสูงของงานและขีด

ขนาดความสูงของงานได้ขนาดถูกต้องแม่นยา ใช้ขีดร่างแบบ (Lay out) ตามขนาดแบบงานเนื่องจากเวอร์
เนียร์ไฮเกจมีหลักการแบ่งสเกลเช่นเดียวกับเวอร์เนียคาลิปเปอร์ขนาดความยาวในระบบเมตริก 300,
500, 600 และ 1,000 มม. มีค่าความละเอียด 0.02 มม.ขนาดความยาวในระบบอังกฤษ

12 นวิ้ 18 นิ้ว 24 นว้ิ และ 40 นิ้ว มคี า่ ความละเอยี ด 0.001 น้ิว

สเกลเล่ือน สเกลหลกั
ปากขีด สกรูปรบั ละเอียด
สกรูลอ็ กปรบั ขนึ้ -ลง

ฐาน

รปู ที่ 3.22 เวอร์เนียรไ์ ฮเกจและสว่ นประกอบ
(ทมี่ า : http://pacifictools.nanasupplier.com)

3.7.2 การอ่านคา่ วดั เวอรเ์ นียรไ์ ฮเกจ
การอา่ นคา่ หรอื ตง้ั ค่าวัดทส่ี เกลเวอรเ์ นียรไ์ ฮเกจ เพือ่ ขดี หรอื ร่างแบบบนผิวงานตามระยะที่

ต้องการ เหมอื นกบั สเกลของเวอร์เนยี ร์คาลิเปอร์ทุกประการ
3.7.3 ขอ้ ควรระวงั การใชเ้ วอรเ์ นียรไ์ ฮเกจ

1. ตรวจสอบความสมบูรณ์ของเวอร์เนียร์ไฮเกจกอ่ นใช้งาน
2. ทาความสะอาดผิวโตะ๊ ระดบั หรือผวิ แทน่ ระดับให้เรียบรอ้ ย
3. ทาความสะอาดฐานของเวอรเ์ นียร์ไฮเกจ

4. ควรมีน้ามันหล่อลืน่ ระหวา่ งผิวโต๊ะระดบั และฐานของเวอร์เนียรไ์ ฮเกจขณะใช้งานเพื่อลดการ
สึกหรอ

5. เล่ือนปากวัดหรอื ตัวขดี ให้สมั ผสั กับผิวโต๊ะระดบั ตรวจขีดศนู ย์ของเวอรเ์ นียรส์ เกลปกตใิ ห้ตรง
กบั ขีดศนู ยข์ องสเกลมาตราหลัก หากไมต่ รงกันให้ทาการปรบั ให้ตรง

3.8 ความปลอดภัยในงานไส
1. สารวจความเรยี บรอ้ ยของงานไสทกุ ครัง้ ก่อนจะเปิดสวิตช์เคร่ืองไส
2. ผ้ปู ฏบิ ตั ิงานตอ้ งแต่งกายตามกฎของโรงงานฝึกงาน

3. ตรวจสอบการจับชิ้นงานด้วยอปุ กรณ์จับยึดว่าชน้ิ งานแนน่ หรือไม่
4. เลือกมดี ไสให้เหมาะกบั งานไส

5. เลอื กความเร็วอัตราป้อนให้เหมาะกับวัสดุ
6. ผู้ปฏิบัตงิ านไสต้องยนื ขนาบด้านขา้ ง ห้ามยนื ด้านหนา้ โต๊ะงานเพราะอาจเกดิ อันตรายได้
7. ไมส่ มั ผัสเศษโลหะด้วยมือ ควรใช้แปรงขนออ่ นช่วยปดั เศษโลหะออก

8. การปรบั คา่ ต่าง ๆ ของชิ้นงานต้องหยุดเคร่อื งไสใหน้ ่ิงทุกครัง้
9. ต้องปดิ เครื่องไสกอ่ นทกุ ครง้ั กอ่ นถอดชนิ้ งาน

3.9 การบารงุ รักษาเครื่องไส
1. หมัน่ ตรวจสอบนา้ มนั เครอ่ื งในโครงเครอ่ื งอยเู่ สมอเพราะเป็นนา้ มนั ที่นา ไปหลอ่ ลน่ื ชุดสง่

กาลัง

2. ต้องหยอดน้ามนั ในส่วนที่เคลือ่ นที่ทุกส่วนกอ่ นลงปฏิบัตงิ าน
3. ตอ้ งปรับระยะใหเ้ หมาะสมกบั ชิน้ งานเพื่อลดเวลาในการทางาน

4. ทาความสะอาดทกุ ครง้ั หลังปฏิบัติงานเสรจ็
5. การปรับโต๊ะขน้ึ ลงหลังปฏิบตั ิงานเสร็จตอ้ งปรับขาโต๊ะให้อยทู่ ่ีฐานเครอื่ งรองรบั นา้ หนัก
ตามเดิม

แบบฝึกหดั หนว่ ยท่ี 3
เคร่ืองไสและงานไส

คาสง่ั จงตอบคาถามตอ่ ไปนใ้ี ห้ถูกต้อง
1. การตรวจสอบปากกาจบั ช้นิ งานสามารถทาไดโ้ ดยวธิ ีใดบ้าง

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………..
2. ปากกาจับยึดชน้ิ งานแบง่ ออกไดก้ ีช่ นิด ประกอบด้วยอะไรบ้าง

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………..
3. วธิ ีการจบั งานทรงกระบอกกลวงมีวิธีใดบา้ ง

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………..
4. อปุ กรณ์ช่วยจบั ยึดชน้ิ งานไสมอี ะไรบา้ งระบมุ า 4 ประเภท

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………..
5. เครื่องไสมกี ี่ประเภทอะไรบ้าง

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………..
6. เครอ่ื งไสมีความหมายว่าอย่างไร

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………..

7. ส่วนประกอบของเครือ่ งไสนอนมีก่อี ยา่ งอะไรบา้ ง
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………..
8. ความปลอดภยั ในการปฏิบตั ิงานเครอื่ งไสมอี ะไรบา้ งระบมุ า 5 ข้อ

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………..
9. สูตรคานวณความเร็วของเครื่องไสคืออะไร

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………..
10. วิธีบารุงรักษาเคร่ืองไสมอี ะไรบา้ งระบมุ า 5 ข้อ

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………..

แบบทดสอบหลังเรียนหน่วยท่ี 3
เครอ่ื งไสและงานไส

คาส่งั จงเลือกคาตอบทถี่ ูกท่ีสดุ เพยี งขอ้ เดียว

1. เครื่องไสชนิดใดนยิ มใช้ในงานซอ่ มทวั่ ไป

ก. เคร่อื งไสนอน ข. เคร่ืองไสแคร่ยาว

ค. เครือ่ งไสโต๊ะงานเคล่ือนท่ี ง. เครือ่ งไสต้ัง

2. เครื่องไสชนดิ ใดใช้ไสชิ้นงานท่ีมีขนาดใหญม่ าก

ก. เคร่ืองไสนอน ข. เครื่องไสแคร่ยาว

ค. เครอ่ื งไสโต๊ะงานเคลื่อนที่ ง. เคร่ืองไสตง้ั

3. ข้อใดคอื งานที่เคร่อื งไสไมส่ ามารถทาได้

ก. ไสรอ่ งสปาย ข. ไสราบ

ค. ไสเฟือง ง. ไสเกลียว

4. เครอ่ื งไสมลี ักษณะการทางานตามขอ้ ใด

ก. ไสตัดช้ินงานจังหวะชักกลบั จงั หวะเดยี ว ข. ไสตัดชิ้นงานทัง้ สองจงั หวะ

ค. ไสตัดชนิ้ งานเดนิ หนา้ จงั หวะเดียว ง. หมนุ กดั ชน้ิ งาน

5. หน่วยความเรว็ งานไสคือข้อใด

ก. เมตร/นาที ข. เมตร/วินาที

ค. มม./นาที ง. มม./วินาที

6. สตู รการตงั้ ระยะไสคอื ขอ้ ใด

ก. La + L + Lu ข. L + La + Lu

ค. Lu + La + L ง. L + Lu + La

7. การตัง้ ระยะไสหน้ามดี เผ่ือไว้กี่ มม.

ก. 10 มม. ข. 20 มม.

ค. 25 มม. ง. 30 มม.

8. การตงั้ ระยะไสหลงั มีดเผ่อื ไว้กี่ มม.

ก. 10 มม. ข. 20 มม.

ค. 25 มม. ง. 30 มม.

9. เครอ่ื งมือวดั ในงานรา่ งแบบงานไสคือข้อใด

ก. เวอร์เนยี ร์คาลเิ ปอร์ ข. ฟุตเหลก็

ค. เวอรเ์ นยี รไ์ ฮเกจ ง. ถูกทุกข้อ

10. แท่งลม่ิ จับยึดเป็นอปุ กรณส์ าหรับกดช้ินงานด้านใด

ก. กดช้นิ งานดา้ นลา่ ง ข. กดชิ้นงานด้านขา้ ง

ค. กดชิ้นงานด้านบน ง. กดช้นิ งานทุกดา้ น

11. เหล็กแท่งขนานมีลกั ษณะตามข้อใด

ก. มีลักษณะเรียบ ข. มเี หลก็ กลม

ค. เป็นแทง่ ส่เี หลีย่ ม ง. มีลกั ษณะเปน็ มุม 45 องศา

12. Planer Jack คืออปุ กรณ์ใด

ก. เหลก็ แทง่ ขนาน ข. เหลก็ แท่งฉาก

ค. เหล็กตัวยู ง. เกลียวปรบั รบั รองชน้ิ งาน

13. เหล็กแท่งฉากมรี ูปร่างตามขอ้ ใด

ก. รูปตวั L ข. รูปตวั C

ค. รูปตวั M ง. รปู ตวั N

14. เครื่องไสมลี กั ษณะการทางานคลา้ ยเครื่องจกั รกลใด

ก. เครอื่ งเล่ือยกลแบบชกั ข. เครอ่ื งเจาะ

ค. เครอื่ งกดั ง. เคร่อื งกลึง

15. อปุ กรณ์ใดชว่ ยในการจับยดึ ชิน้ งาน

ก. ปากกา ข. กนั สะท้าน

ค. จานพา ง. ปลอกจับยดึ

ใบงานท่ี 12

ชอ่ื หนว่ ย เครือ่ งไส จานวน 6 ช่วั โมง
ชอื่ เรือ่ ง งานไสปากจบั ชน้ิ งาน

รปู ท่ี 3.23 แบบงานไสปากจบั ช้นิ งาน

(ทมี่ า : มนสั นริ ะโส, 2559)

ใบงานที่ 13 จานวน 6 ช่วั โมง

ชอ่ื หน่วย เครอื่ งไส
ชอ่ื เรือ่ ง งานไสปากจบั ปากกานาเลอ่ื น

รปู ท่ี 3.24 แบบงานไสปากจับปากกานาเลอื่ น

(ท่มี า : มนสั นิระโส, 2559)

ใบงานที่ 14

ชอ่ื หนว่ ย เครือ่ งไส
ชอ่ื เรือ่ ง งานไสฐานหมนุ ปากกา

จานวน 6 ชว่ั โมง

รปู ท่ี 3.25 แบบงานไสฐานหมนุ ปากกา

(ที่มา : มนัส นริ ะโส, 2559)

ใบงานท่ี 15

ชื่อหนว่ ย เครือ่ งไส
ชื่อเรื่อง งานไสปากจบั ปากกาตัวประคองนาเล่ือน

จานวน 6 ช่วั โมง

รปู ท่ี 3.26 แบบงานไสปากจับปากกาตวั ประคองนาเลอื่ น

(ท่มี า : มนสั นริ ะโส, 2559)

เฉลยคาตอบ หน่วยท่ี 3เครือ่ งไส
เฉลยคาตอบกอ่ นเรยี น หน่วยที่ 3 เครื่องไส

1. ก 2.ค 3. ง 4. ค 5. ข 6. ข 7. ข 8. ก 9. ค 10. ค 11. ค 12. ง 13. ก 14. ก 15. ก

เฉลยคาตอบหลงั เรยี น หนว่ ยที่ 3เครอื่ งกดั

1. ก 2.ค 3. ง 4. ค 5. ข 6. ข 7. ข 8. ก 9. ค 10. ค 11. ค 12. ง 13. ก 14. ก 15. ก

เฉลยคาตอบแบบฝกึ หัด หน่วยที่ 3เครอ่ื งกดั
1. การตรวจสอบปากกาจับชิน้ งานสามารถทาไดโ้ ดยวิธีใดบ้าง
เฉลยแนวคาตอบ
การใชเ้ วอรเ์ นียรไ์ ฮเกจแบบนาฬิกาตรวจสอบปากจับว่าปากจับได้ขนานหรอื ไม่
2. ปากกาจบั ยึดชนิ้ งานแบง่ ออกได้ก่ีชนิดประกอบดว้ ยอะไรบา้ ง
เฉลยแนวคาตอบ
2 ชนิด คอื

1. ปากกาจบั ชิ้นงานแบบปรบั องศาไม่ได้
2. ปากกาจบั ช้นิ งานแบบปรับองศาได้
3. จงบอกวิธกี ารจบั งานทรงกระบอกกลวงมวี ธิ ใี ดบา้ ง
เฉลยแนวคาตอบ
การใช้แทง่ วี-บลอ็ กรองรับชิ้นงาน
4. จงยกอุปกรณช์ ว่ ยจบั ยึดช้นิ งานไสมีอะไรบ้างระบมุ า 4 ประเภท
เฉลยแนวคาตอบ
1. เหล็กแท่งขนาน
2. แทง่ ลิม่ จบั ยึด
3. Toe Dogs
4. Planer Jack

5. จงบอกเคร่อื งไสมกี ป่ี ระเภทและมเี ครอ่ื งไสอะไรบ้าง
เฉลยแนวคาตอบ

3 ประเภท

1.เครอ่ื งไสนอน (Horizontal Shaping Machine)

2. เคร่อื งไสต้ัง (Vertical Shaping Machine)

3.เคร่ืองไสโต๊ะงานเคลือ่ นที่ (Planer Machine)

6.จงให้ความหมายของเครอ่ื งไส

เฉลยแนวคาตอบ
เคร่อื งไส คอื เครื่องจกั รท่ีใช้ไสช้ินงาน เพือ่ ลดขนาดช้นิ งานไดค้ ร้งั ละมากๆ ทง้ั งานไสผิวเรยี บ งานไสร่อง

สปาย งานไสบา่ ฉาก เป็นตน้ เพอ่ื ทาใหง้ านเสรจ็ เร็วขึน้
7.จงบอกส่วนประกอบของเครอ่ื งไสนอนมีกอ่ี ย่างอะไรบ้าง
เฉลยแนวคาตอบ

1. ฐานเครื่อง (Base)
2. โตะ๊ งาน (Table)

3. แคร่เคลอื่ นที่ (Ram)
4. หัวเคร่ืองไส (Tool Head)
5. แขนปรับความเร็วไส (Cutting Stroke)

6. ชดุ ป้อนไสอัตโนมตั ิ (Cross-feed Engagement Level)
7.แขนคลตั ซ์ (Clutch Control Level)

8. ชดุ ปรับระยะไส (Ram Positioning Shaft)
8.จงบอกความปลอดภัยในการปฏบิ ัตงิ านเคร่อื งไสมอี ะไรบ้างระบมุ า 5 ข้อ
เฉลยแนวคาตอบ

1. สารวจความเรียบร้อยของงานไสทุกคร้งั ก่อนจะเปดิ สวิตช์เครอื่ งไส
2. ผปู้ ฏิบัตงิ านตอ้ งแตง่ กายตามกฎของโรงงานฝกึ งาน

3. ตรวจสอบการจับช้นิ งานด้วยอุปกรณ์จับยดึ ว่าชน้ิ งานแน่นหรือไม่
4. เลอื กมดี ไสใหเ้ หมาะกับงานไส
5. เลือกความเรว็ อตั ราป้อนใหเ้ หมาะกบั วสั ดุ

6. ผู้ปฏิบัตงิ านไสตอ้ งยนื ขนาบด้านขา้ งหา้ มยืนดา้ นหนา้ โตะ๊ งานเพราะอาจเกดิ อันตรายได้
7. ไม่สมั ผัสเศษโลหะด้วยมอื ควรใช้แปรงขนอ่อนชว่ ยปดั เศษโลหะออก

8. การปรับค่าต่าง ๆ ของชน้ิ งานตอ้ งหยุดเคร่ืองไสใหน้ งิ่ ทุกครง้ั
9. ตอ้ งปดิ เคร่อื งไสก่อนทกุ คร้งั กอ่ นถอดชิ้นงาน

9. สูตรคานวณความเรว็ ของเคร่อื งไสคอื อะไร
เฉลยแนวคาตอบ
สูตร

10.จงบอกวธิ บี ารงุ รกั ษาเครื่องไสมีอะไรบา้ งระบมุ า 5 ข้อ
เฉลยแนวคาตอบ

1. หม่ันตรวจสอบนา้ มันเคร่ืองในโครงเคร่อื งอยเู่ สมอเพราะเป็นนา้ มนั ท่นี า ไปหล่อลืน่ ชดุ ส่งกาลัง
2. ต้องหยอดนา้ มนั ในสว่ นทเี่ คล่ือนที่ทกุ สว่ นก่อนลงปฏบิ ัตงิ าน
3. ตอ้ งปรับระยะให้เหมาะสมกบั ชิน้ งานเพื่อลดเวลาในการทางาน
4. ทาความสะอาดทุกครงั้ หลงั ปฏบิ ัติงานเสร็จ
5. การปรับโตะ๊ ขนึ้ ลงหลังปฏบิ ัติงานเสรจ็ ต้องปรับขาโตะ๊ ให้อย่ทู ่ีฐานเคร่ืองรองรบั นา้ หนกั ตามเดิม

ขน้ั ตอนการจดั กิจกรรม หนว่ ยท่ี 4

ข้นั ตอนการสอน( กิจกรรมคร)ู ข้นั ตอนการเรียน (กจิ กรรม พฤติกรรมที่สงั เกต
(คณุ ลกั ษณะพงึ ประสงค)์
ผเู้ รยี น)
ทุกครง้ั ทม่ี กี ารเรียนการสอน
1. อธบิ าย วตั ถุประสงค์ นกั เรยี นฟงั รายละเอียดในการ จะวดั ลกั ษณะพงึ ประสงค์
(คณุ ธรรมจรยิ ธรรม) ท่ีสงั เกตได้
มาตรฐานรายวิชา และ เรยี น ได้แก่
- การตรงตอ่ เวลา
คาอธบิ ายรายวชิ า - การมรี ะเบียบวนิ ัย
- การตั้งใจเรยี น
2. อธบิ าย เกณฑ์การใหค้ ะแนน นกั เรยี นฟงั ขอ้ ตกลงและ - การมมี นุษย์สัมพันธ์
- การมคี วามซ่ือสตั ย์สจุ รติ
และการประเมนิ ผลการเรยี น หลกั เกณฑ์รว่ มกนั - การมคี วามเคารพต่อครูและ
เพื่อนรว่ มชัน้ เรียน
ขัน้ ทดสอบ

1. ให้นกั ศกึ ษาทาแบบทดสอบ นกั เรยี นทาแบบทดสอบก่อน

ก่อนเรียน (เวลา20 นาที) เรยี นในเวลาทก่ี าหนด

ขั้นสอน

2. แจกเอกสารใบเนอ้ื หาหน่วยท่ี นกั เรยี นรบั เอกสารใบความรู้

4 เคร่ืองเจยี ระไน เอกสารประกอบการสอน

ขัน้ ประเมนิ

3. มกี ารประเมินเป็นรายบุคคล นักเรยี นทกุ คนตัง้ ใจฟงั ไม่เข้าใจ

4. มอบหมายใหน้ กั เรยี นทา ให้ชักถาม

กิจกรรมตาม ใบงานที่ 16-17 นกั เรยี นแตล่ ะคนปฏบิ ัติตามใบ

เสริมการเรยี นรู้ งาน ที่ 16-17

5. ให้นกั ศกึ ษาทาแบบทดสอบ นกั เรียนแต่ละคนทา

หลังการเรยี น (เวลา30 นาที) แบบทดสอบหลงั เรียนและ

แบบฝกึ หัดทา้ ยหนว่ ยที่ 4 ใน

เวลาทก่ี าหนด

แบบทดสอบกอ่ นเรียนหน่วยที่ 4
เคร่ืองเจียระไน

คาสัง่ จงเลอื กคาตอบทีถ่ กู ทีส่ ุดเพยี งขอ้ เดียว

1. เครื่องจักรกลประเภทใดที่ลดขนาดช้ินงานทีม่ ีความละเอยี ดสูง

ก. เครอ่ื งกดั ข. เคร่อื งไส

ค. เคร่ืองกลึง ง. เครื่องเจยี ระไน

2. เครอื่ งเจียระไนสามารถเจียระไนไดก้ ีล่ ักษณะ

ก. 1 ข. 2

ค. 3 ง. 4

3. เครอื่ งเจียระไนแบบเพลานอน การขบั เคลอื่ นโตะ๊ งานขับเคล่อื นดว้ ยระบบใด

ก. ปั๊ม ข. คนั โยก

ค. ด้วยมือหมุน ง. ระบบไฮดรอลกิ

4. เครื่องเจียระไนเพลานอน โตะ๊ งานหมนุ แบบใด

ก. หมนุ เปน็ วงกลม ข. หมนุ แบบแนวนอน

ค. หมุนแบบแนวดิง่ ง. ถูกทง้ั ข้อ ก. และ ข้อ ค.

5. เครอ่ื งเจียระไนราบ หมนุ แบบใด

ก. โต๊ะงานเคลอ่ื นที่ ข. ลอ้ หนิ เจียระไนเคล่อื นท่ี

ค. โต๊ะงานเคลอื่ นที่พรอ้ มกบั ล้อหนิ ง. ชิ้นงานเคล่ือนที่

6. แทง่ แมเ่ หลก็ ไฟฟา้ ในการจบั ชน้ิ งานแบง่ ออกไดก้ ปี่ ระเภท

ก.2 ประเภท ข.3ประเภท

ค.4 ประเภท ง.5 ประเภท

7. ขอ้ ใดคือหนา้ ทขี่ องน้าหล่อเยน็

ก. ระบายเศษโลหะ ข. ระบายความร้อน

ค. ปอ้ งกนั ไมใ่ หข้ ึ้นสนมิ ง. ถูกทุกขอ้

8. ความเรว็ ตดั ของขอบล้อหินเจียระไนทีก่ ินช้ินงานหนว่ ยออกมาเป็นขอ้ ใด

ก. มม./นาที ข. มม./วินาที

ค. เมตร/นาที ง. เมตร/วนิ าที

9. การตรวจสอบล้อหินเจยี ระไนใชว้ ิธแี บบใด

ก. ใช้ด้ามไขควงเคาะ ข. ใชไ้ ม้เคาะ

ค. ใช้เหล็กเคาะ ง. สงั เกตดูดว้ ยตาเปล่า

10. การตรวจสอบล้อหนิ เจยี ระไนใชส้ ว่ นใดของล้อหินในการตรวจสอบ

ก. ด้านขา้ ง ข. ด้านหนา้

ค. สว่ นขอบง. ถูกทกุ ข้อ

11. วัสดุทีน่ าไปใช้ในการตกแตง่ หนา้ หนิ คือวสั ดุชนดิ ใด

ก. สเตนเลส ข. เหล็ก

ค. ทงั สเตน ง. เพชร

12. การจับชิ้นงานบนเคร่ืองเจยี ระไนราบควรจบั ยึดแบบใด

ก. วี – บล็อก ข.แทน่ จับยึดสนามแม่เหลก็

ค. ปากกาจบั ช้ินงานง.ซี – แคลมป์

13. กฎความปลอดภัยในการทางานเจยี ระไนข้อใดไม่ถูกตอ้ ง

ก. สวมแวน่ ตานิรภยั ทกุ ครั้งขณะปฏบิ ตั งิ าน ข. ใชม้ ือหมนุ เลื่อนยกหนิ

เจียระไนให้สูงพน้ จากโต๊ะงาน

ค. ขณะทางานไมจ่ าเป็นตอ้ งมีความพรอ้ ม ง. ตรวจสอบหินเจียระไนวา่ มี

รอยบิน่ หรือแตกรา้ วหรอื ไม่

14. เครื่องเจียระไนเพลาทรงกระบอกมสี ่วนประกอบก่สี ่วน

ก. 2 ส่วน ข. 4 ส่วน

ค. 3 สว่ น ง. 5 สว่ น

15. เครื่องมอื วัดละเอยี ดสาหรบั งานเจยี ระไนทรงกระบอกคือข้อใด

ก. เกจวดั รัศมี ข. เวอร์เนียรค์ าลเิ ปอร์

ค. บรรทัดเหล็ก ง. ไมโครมเิ ตอร์

หนว่ ยท่ี 4
เครอ่ื งเจยี ระไน

หัวขอ้ เรอื่ ง (Topics)
4.1 การทางานของเครื่องเจยี ระไนแนวราบ
4.2 การทางานของเคร่ืองเจียระไนเพลาทรงกระบอก
4.3 ความปลอดภยั ในการใชเ้ คร่ืองเจียระไน
4.4 การบารงุ รักษาเครื่องเจียระไน

แนวคิดสาคัญ (Main Idea)
เคร่ืองเจียระไน เป็นเครอ่ื งจักรกลทใี่ ชก้ ารลดขนาด ทาให้ผิวงานเรยี บและได้ขนาดช้นิ งานท่มี ีความละเอียด
และเทย่ี งตรงสูง

สมรรถะย่อย (Element of Competency)
1. ลดขนาดทท่ี าใหผ้ วิ ชิน้ งานมคี วามละเอียดและเที่ยงตรงสงู
2. เจียระไนราบและเจียระไนกลมได้

จดุ ประสงค์เชิงพฤติกรรม (Behavioral Objectives)
1. อธิบายหลกั การทางานของเครอื่ งเจยี ระไนได้
2. บอกประเภทเครื่องเจียระไนได้
3. บอกเครอื่ งมือและอปุ กรณ์ทใ่ี ช้งานเจียระไนได้
4. คานวณความเร็วกัด อัตราปอ้ นกัด และ ป้อนลึกได้
5. อธิบายความปลอดภัยในการใชเ้ ครือ่ งเจียระไนได้
6. บอกวิธบี ารุงรักษาเครอื่ งเจียระไนได้

4.1 การทางานของเครอ่ื งเจียระไนผิวราบ
4.1.1 ประเภทของเครอื่ งเจียระไนผวิ ราบ (Surface Grinding)

รูปท่ี 4.1 เครื่องเจยี ระไนผวิ ราบ

(ทม่ี า : http://shwallong.asia)

เครอ่ื งเจียระไนแนวราบมลี กั ษณะการทางานแบบเพลาหินนอนกับเพลาหนิ ตง้ั
1. เครื่องเจยี ระไนแนวราบ เพลานอน โต๊ะงานเลอื่ นซ้าย – ขวา

ทศิ ทางการหมนุ ลอ้ หนิ เจียรระไน

แกนลอ้ หนิ
ทศิ ทางเขา้ ออกลอ้ หิน

ทิศทางลอ้ หิน
กนิ ชนิ้ งาน

โต๊ะจบั ชนิ้ งานเป็นสนามแมเ่ หลก็ โตะ๊ งานเลอ่ื นซา้ ย-ขวา
ลอ้ หินเจียระไนราบทิศทางเขา้ - ออก

รปู ที่ 4.3 เครือ่ งเจยี ระไนแนวราบชนิดเพลานอนโต๊ะงานเล่อื นซา้ ย-ขวา
(ทมี่ า : https://sites.google.com)

2. เครอื่ งเจียระไนแนวราบเพลาหนิ ตัง้ โตะ๊ งานหมนุ เป็นวงกลม

ทิศทางลอ้ หินกินชิน้ งาน แกนเพลาลอ้ หนิ เจียระไน
สว่ นท่ีวางชนิ้ งาน ทศิ ทางการหมนุ ลอ้ หนิ แนวตงั้

ทิศทางกรปูารทห่ี ม4นุ .4โต๊ะเคงารนือ่ เงปเ็นจวยี งรกะลไมนเพลาหนิ ตง้ั หโตน๊ะา้ ลงอา้ นหินหเมจุนียรเปะไ็นนวงกลม
(ท่มี า : https://sites.google.com)

3. เครอื่ งเจยี ระไนแนวราบเพลาหวั เครื่องเจียระไนอย่ใู นแนวดิง่ โต๊ะงานเลอื่ นซ้าย – ขวา

แกนเพลา ทิศทำงกำรหมนุ ลอ้ หนิ

ทศิ ทำงล้อหินกนิ ช้นิ งำน

ทิศทำง ตะ๊ งำนเลื่อนซำ้ ย-ขวำ

รูปที่ 4.5 เครื่องเจียระไนแนวราบชนิดเพลาตงั้ โต๊ะงานเลือ่ น
(ท่มี า : https://sites.google.com)

4.1.2 หลกั การทางานเครื่องเจยี ระไนแนวราบ
เครือ่ งเจยี ระไนแนวราบแบบเพลานอน เป็นการขบั เคลือ่ นโดยโต๊ะงานด้วยระบบไฮดรอลกิ ชน้ิ งานที่

เจียระไนเป็นชิ้นงานแบน การจับยึดชิ้นงานด้วยแท่นจับยึดแม่เหล็กล้อหินเจียระไนหมุนอยู่ใน
แนวนอน และชิ้นงานเคลื่อนที่ผ่านล้อหินไปมาในแนวเส้นตรง ลักษณะโครงสร้างของเคร่ืองเจียระไน
แนวราบเปน็ เหล็กหลอ่ มีน้าหนักมากพอ ไม่เกดิ การสน่ั สะเทือนขณะเจียระไน

2. ส่วนประกอบของเครือ่ งเจียระไนแนวราบ

ต๊ะงำนเปน็ สนำมแมเ่ หลก็ ระบบหลอ่ เยน็
แผงกนั เศษเจยี ระไน ไฟแสงสว่ำง

ล้อหินเจียระไน

มือหมนุ ต๊ะงำนเข้ำ-ออก มอื หมุนลอ้ หินขึน้ -ลง
ถังน้ำมันหล่อเยน็ ชดุ ควบคมุ กำรทำงำน

ำนเคร่อื ง

มือหมุน ตะ๊ ช้นิ งำนซ้ำย-ขวำ

1.
รปู ที่ 4.6 สว่ นประกอบของเครื่องเจียระไนแนวราบ

(ทีม่ า : http://shwallong.asia)
3.อปุ กรณป์ ระกอบเครอื่ งเจยี ระไนราบ

(1) โต๊ะงานเป็นแทง่ สนามแม่เหลก็ สาหรับจบั ยดึ ชิน้ งาน
(2) ชุดควบคมุ (Control Panel) เป็นอุปกรณ์ปิดเปดิ ให้เครือ่ งทางาน
(3) ไฟแสงสวา่ ง (Light) เป็นอุปกรณ์ให้แสงสว่างขณะปฏิบตั งิ าน
(4) ถังน้าหล่อเยน็ เป็นอุปกรณ์ใส่นา้ หลอ่ เย็น (Coolant) เพอื่ ระบายความรอ้ น

ขณะเจยี ระไน
(5) ฐานเคร่ือง (Base) เป็นสว่ นทรี่ องรบั น้าหนกั ตวั เครื่องเจียระไนท้ังหมด ซึง่ ตวั

ฐานทามาจากเหล็กหลอ่ เพื่อปอ้ มกันการสนั่ สะเทือน
(6) มอื หมนุ ข้นึ ลง เป็นอุปกรณ์ปรบั ชิ้นงานให้ขึ้นลงขณะเจียระไน
(7) แผงกนั เศษเจยี ระไน เป็นอุปกรณ์กันเศษเหล็กทีป่ ะปนกบั นา้ ขณะ

เจียระไน

อปุ กรณจ์ บั ยดึ ชนิ้ งานมดี ังน้ี
(1)แทง่ จบั ยึดงานแบง่ ออกได้ก่ีประเภท
(ก) แท่งจับยึดงานแม่เหล็กช่ัวคราว (Electromagnetic Chuck) เป็นเหล็กจับยึดชิ้นงาน

แมเ่ หลก็ ช่ัวคราว วัสดทุ ี่ใช้ทาแมเ่ หลก็ ช่ัวคราวจะใช้เหล็กอ่อน เน่ืองจากเปดิ กระแสไฟฟา้ เข้าไปจะทาให้เกิด
การเหน่ียวนามีสภาพแม่เหล็กอย่างรนุ แรง แม่เหลก็ ชว่ั คราวจึงนยิ มใช้จับยึดช้ินงานเจียระไนหน้าราบเม่ือ
ปิดกระแสไฟก็จะหมดสภาพการเป็นแมเ่ หล็ก

รปู ท่ี 4.7 แมเ่ หล็กชว่ั คราว
(ทมี่ า : http://www.chinacoalintl.com)
(ข) แท่งจับยึดงานแม่เหล็กถาวร (Permanent Magnetic Chuck) วัสดุท่ีใช้ทาแม่เหล็กจะมี
สภาพความเป็นแม่เหล็กเม่ือโยกคันโยกข้ึนจะเป็นสนามแม่เหล็กสามารถจับยึดช้ินงานได้ โดยไม่ต้องใช้
กระแสไฟมาเกย่ี วข้อง เมอ่ื กดคนั โยกลงกจ็ ะหมดสภาพการเปน็ แม่สนามเหล็ก ดงั รูปที่ 4.8

ยกขน้ึ เปน็ สนำมแมเ่ หล็ก
กดลงจะไมเ่ ปน็ สนำมแมเ่ หลก็

รูปที่ 4.8 แม่เหล็กถาวร
(ทีม่ า : http://www.guangdar.com.tw)
(ค) แท่นจับยึดงานแมเ่ หลก็ สามารถปรบั มมุ ได้ (Grinding an Accurate Angle Using a
Chuck)ลักษณะของแม่เหล็กนี้ส่วนมากเปน็ แม่เหล็กชั่วคราว จะใช้เอยี งมมุ เพอื่ ต้องการเจียระไนช้ินงานทม่ี ี
มุมเอียง

รูปที่ 4.9 แท่นแม่เหลก็ เอยี งมุม
(ท่มี า : http://www.walmag.cz/en/products)
(ง) แท่งจับยึดงานสญุ ญากาศ (Vacum Chucks) การจบั ยดึ ชิน้ งานดว้ ยแทน่ จับยดึ งานด้วย
สุญญากาศ เหมาะสาหรบั การจบั ยึดงานทมี่ ผี วิ เรยี บ แลว้ นามาจับยดึ เพอื่ เจยี ระไน

รปู ท่ี 4.10 แท่นจบั ยึดชน้ิ งานโดยใช้ระบบจับยึดแบบสุญญากาศ
(ทีม่ า : http://www.braillon.com)

(2) ชุดตั้งความสมดุลของลอ้ หนิ

รูปท่ี 4.11 ชดุ ปรบั ความสมดลุ ของลอ้ หนิ
(ท่ีมา : http://www.pinnaclegrinder.com)

(3) ชุดต้ังหินให้มคี วามสมดุล

รปู ที่ 4.12 การตดิ ต้ังลอ้ หนิ บนชุดตั้งความสมดลุ บนล้อหนิ
(ท่มี า : http://www.neotools1.com)

(4) ชุดแต่งหน้าล้อหนิ วิธกี ารแตง่ หนา้ หนิ ด้วยหัวเพชรเร่ิมจากทาการตดิ ตงั้ อุปกรณ์แตง่ หน้าหิน
บนโต๊ะแม่เหล็กลอ้ หินเจียระไน ให้หมุนแล้วเลื่อนอุปกรณ์เข้าหาล้อหิน ต้ังระยะให้หัวเพชรสัมผัสกับ
หัวหิน เปิดน้าหล่อเยน็ เพอื่ ปอ้ งกันการกระเด็นของเศษหินทแี่ ตกจากลอ้ หนิ เจยี ระไน การฟงุ้ กระจาย
เลื่อนชดุ แตง่ หน้าหินไปมาตลอดหนา้ หนิ เจียระไน

ล้อหนิ เจยี ระไน

กำรตกแตง่ หนิ ด้วยหัวเพชร หวั เพชร

รปู ที่ 4.13 การตั้งความลกึ ของเพชรแต่งหนา้ หนิ
(ทมี่ า : https://machinemechanics.wordpress.com)

138

รูปที่ 4.14 ชดุ แตง่ หน้าล้อหนิ แบบ Manual หรือ Hydraulic
(ท่มี า : http://www.gromaxonline.com)

(5) ชุดแต่งหนา้ หินปรับองศา
เป็นอุปกรณแ์ ต่งหนา้ หินท่ีสามารถปรับองศาในการเจียรหน้าหินได้เต็มหน้าและอุปกรณ์

แตง่ หนา้ หนิ สามารถตดิ ต้งั บนโต๊ะงานไดเ้ พอื่ สะดวกในการใช้งาน

รปู ที่ 4.15 ชุดแตง่ หน้าหนิ แบบรัศมี
(ทมี่ า : http://www.ebay.co.uk)

(6) ชุดหลอ่ เยน็ พร้อมอุปกรณเ์ ป็นอุปกรณท์ ่ีสาคัญในการเจียระไนเพือ่ ระบายความร้อน ซง่ึ
ประกอบด้วย น้ามนั หล่อเยน็ ปั๊ม ถังใส่น้าหลอ่ เย็น และอุปกรณ์สายยางท่ีจะตอ่ กบั อปุ กรณเ์ ข้ากบั
เครอ่ื งเจียระไน หนา้ ทีห่ ลักของนา้ มันหลอ่ เยน็ คอื ระบายความรอ้ น และหลอ่ ลนื่ ระหวา่ งมกี ารตัด
เฉือนกับช้นิ งาน นอกจากนนี้ ้ามนั หล่อเยน็ ท่ดี ตี ้องมคี ณุ สมบตั ปิ ้องกนั การเกดิ สนิมและไม่มกี ลิ่นเหม็น

139

รูปท่ี 4.16 ชุดหลอ่ เยน็ พร้อมอุปกรณ์
(ท่มี า : มนัส นริ ะโส, 2560)

4.1.3 การคานวณความเรว็ ขอบของลอ้ หนิ เจียระไน
การคานวณความเร็วขอบของลอ้ หินเจยี ระไน คอื ความเรว็ ตัดของลอ้ หนิ เจียระไนท่กี ินช้นิ งาน

เป็นระยะทางทข่ี อบล้อหนิ กนิ ชน้ิ งานทีห่ มนุ ไปเปน็ เวลา 1 นาที สูตรเหมอื นกบั ความเร็วตดั แต่ต่างกัน
ท่หี น่วยจาก เมตร/นาที มาเปน็ เมตร/วินาที จึงมีสูตรการคานวณดงั น้ี

V = dn (เมตร/วินาที)
1,000 x 60

กาหนดให้

V = ความเร็วขอบลอ้ หินเจยี ระไน (เมตร/วนิ าที)

N = ความเร็วรอบ (รอบ/วินาที)

d = ความยาวเส้นผ่านศนู ยก์ ลางของลอ้ หินเจียระไน (มม.)

140

ตัวอย่างท่ี 4.1 ต้องการเจียระไนชิน้ งานแบน 1 ชิ้น โดยมลี อ้ เจียระไนเสน้ ผา่ นศูนย์กลาง 350 มม.
หมุนดว้ ยความเรว็ รอบ 1,350 รอบ/นาที จงคานวณความเรว็ ขอบของลอ้ หนิ เจยี ระไน

วิธีทา V = dn (เมตร/วินาที)
1,000 x 60

V = 3.14 x 350 x1350(เมตร/วนิ าท)ี

1,000 x 60

V= 22.72 เมตร/วินาที ตอบ

4.1.4 การคานวณความเรว็ รอบของงานเจยี ระไน
การคานวณความเรว็ รอบของงานเจียระไน คือ ความเร็วรอบของงานเจยี ระไนทล่ี อ้ หินเจยี ระไนหมุน
ไปในเวลา 1 นาที มหี นว่ ยเป็น รอบ/นาที จงึ มีสูตรการคานวณดงั นี้

จากสตู ร N = 1,000 x 60 x V (รอบ/นาท)ี
.d

ตัวอยา่ งท่ี 4.2 ต้องการเจยี ระไนชนิ้ งานแบน 1ชนิ้ โดยมลี ้อเจยี ระไนเส้นผา่ นศูนยก์ ลาง 350 มม.ค่า
ความเร็วขอบ 35 เมตร/นาที จงคานวณความเร็วรอบของล้อหินเจียระไน

วิธที า N = 1,000 x 60 x V (รอบ/นาท)ี
d

= 1,000x60x35 (รอบ/นาท)ี
3.14x350

N = 1,910.82 รอบ/นาที ตอบ

หมายเหตุ นาคา่ จากการคานวณไปเลอื กค่าความเรว็ รอบจากตารางท่ใี กล้เคียงผลการคานวณ

141

4.1.5 การตรวจและประกอบล้อหนิ เจยี ระไน
1. การตรวจสอบลอ้ หินเจยี ระไน การตรวจสภาพภายนอกของล้อหนิ เจียระไนว่ามีรอยแตกรา้ ว
หรอื ไม่ โดยใช้ไมเ้ คาะหน้าหินว่ามีเสยี งดังกงั วานหรือไม่ หากดงั แสดงวา่ หนิ เจยี ระไนไมม่ รี อยแตกรา้ ว
กอ่ นท่ีจะนาหนิ ไปตดิ ต้ัง ให้นาหินไปชุบนา้ กอ่ นเพ่อื ปรบั สภาพหินใหม้ คี วามชน้ื ก่อนนาไปใช้งานและ
จะทาใหห้ ินไม่เกิดรอยแตกรา้ ว

รูปท่ี 4.17 การตรวจสอบโดยใช้ไม้เคาะ รูปท่ี 4.18 หนิ เจยี ระไนชบุ น้าเพอ่ื รกั ษาความชนื้
(ทมี่ า : มนสั นริ ะโส, 2559)

2. การประกอบล้อหนิ เจียระไน

รูปท่ี 4.19 ลกั ษณะการตดิ ต้งั รูปท่ี 4.20 การใช้ประแจถอดและประกอบ

(ทม่ี า : มนัส นิระโส, 2559)

153

รปู ที่ 4.21 ประแจถอดประกอบล้อหินเจียระไน

(ท่ีมา : มนัส นิระโส, 2559)

การเลือกขนาดเม็ดทราย

ขนาดเมด็ ทรายหรอื เม็ดเกรน ( Grit Size)ของล้อหินเจยี รจะมผี ลต่อผิวงานท่ีตอ้ งการ ถ้าขนาดเม็ด

หินทีล่ ะเอียด ยอมไดผ้ ิวงานท่ีละเอียดถา้ ขนาดเม็ดหินท่ีหยาบยอ่ มไดผ้ ิวที่หยาบ หากผู้ปฏิบตั งิ าน

ต้องการผิวหยาบหรือละเอยี ด ก็สามารถเลอื กลอ้ หนิ เจียรท่มี ขี นาดเม็ดหนิ ท่เี หมาะสมกับผิวท่ี

ต้องการ

การเลอื กใช้งานเบอร์ลอ้ หินเจยี ระไน

เบอร์ 24 – หยาบมาก เหมาะสาหรบั งานขัด และตอ้ งการเสรจ็ เรว็

เบอร์ 36 – หยาบ สาหรบั งานท่ไี ม่ต้องการความละเอียดมาก

เบอร์ 46 – กลาง ไม่หยาบมาก และไม่ละเอยี ดมาก เหมาะกบั งานทีใ่ ชแ้ ท่นหนิ เจยี ระไน

และขัดดว้ ยเครือ่ งมอื

เบอร์ 60 – ละเอยี ด สาหรับงานขดั ทาความสะอาด และลบมมุ

ตารางที่ 4.1 ขนาดเม็ดทราย

Roughness Roughness Roughness

parameter parameter parameter

Grit Size Ra (µm) Rt (µm) Rz (µm)

46 1.6 12.8 10.9

46 1 8 6.8
5.4
60 0.8 6.4 4.3
3.4
60 0.63 5 2.7
2.1
70 0.5 4 1.7
1.4
70 0.4 3.2

80 0.315 2.5

80 0.25 2

80 0.2 1.6

ทม่ี า : https://www.google.co.th/search?q=เบอรล์ ้อหินเจียระไน+ราบ&rlz

154

4.1.7 ขนั้ ตอนการเจียระไนราบ
1. ทาความสะอาดโต๊ะงานแมเ่ หลก็

2. กอ่ นนาชน้ิ งานเจยี ระไนใหต้ บแตง่ ขอบชนิ้ งานดว้ ยตะไบเสยี กอ่ นเพราะหลงั จากเจียระไนแล้ว
ผิวช้นิ งานจะไมม่ ีรอยครีบ

3. เปดิ สวิตชใ์ ห้แม่เหลก็ เหนีย่ วนาจับยดึ ชิน้ งาน
4. ตรวจสอบวา่ ชน้ิ งานจับยึดแนน่ หรือไม่
5. ต้ังระยะการเคลอ่ื นท่ตี ามแนวยาวของช้ินงาน ให้ปลายของช้ินงานเคลื่อนท่ยี าวกวา่ จุด

สัมผัสของหนิ ข้างละ 30 มิลลิเมตร เป็นระยะเผื่อหน้าหนิ สัมผัสงาน
6. ขณะเรมิ่ ตน้ เจียระไนควรเปิดน้าหลอ่ เยน็ พรอ้ มกนั ไปด้วย

4.2 การทางานของเครอื่ งเจยี ระไนเพลาทรงกระบอก
เคร่อื งเจียระไนเพลาทรงกระบอก (Cylindrical Grinding) เครอื่ งเจยี ระไนเพลาทรงกระบอก

นามาใช้ในการลดขนาดชน้ิ งานขัน้ สุดท้ายสามารถใช้ทางานลดขนาดชิน้ งานรูปทรงกระบอกช้ินงาน

เรยี ว งานเจียรบา่ ฉาก

มอเตอร์ วาลว์ นา้ หลอ่ เเยน็
ลอ้ หนิ

ยนั ศนู ยห์ วั เคร่อื ง แผงควบคมุ ปิด-เปิด
มือหมนุ เล่ือนชนิ้ งานซา้ ย-ขวา คนั โยกลอ็ ก

ยนั ศนู ยท์ า้ ยเครือ่ ง
แผงควบคมุ อตั โนมตั ิ

แผงควบคมุ ความเรว็ อตั โนมตั ิ

มอื หมนุ ใหล้ อ้ หินเขา้ -ออก

รปู ท่ี 4.22 สว่ นประกอบของเครื่องเจียระไนเพลาทรงกระบอก
(ทม่ี า : http://www.ajax-mach.co.uk)

4.2.1 ลักษณะการจบั งานเจยี ระไนเพลาทรงกระบอก

รูปที่ 4.23 ใช้หัวจับแบบสามจับจับชิ้นงาน รปู ท่ี4.24 การใชย้ นั ศนู ยจ์ บั ชิน้ งานลอ็ กด้วยหว่ งพา

(ท่มี า : มนัส นิระโส, 2558) (ที่มา : https://www.google.co.)

4.2.2 หลกั การทางานของเครือ่ งเจยี ระไนกลม
มีสว่ นประกอบ 3 ส่วน คือ

1. ชุดหวั เครือ่ ง (Work Head) สามารถปรับเปลี่ยนความเรว็ รอบโดยใช้สายพานเป็นตัวสง่
กาลัง จะหมุนทิศทางตรงกนั ข้ามกับทิศทางการเคลื่อนทีข่ องหนิ เจียระไน และชุดหวั

เครื่อง สามารถปรับเอียงมมุ ได้ การจับช้นิ งานสามารถจับด้วยหัวจับหรอื ใช้จับแบบยนั
ศนู ย์หัวทา้ ย
2. ชดุ ลอ้ หิน (Wheel Head) เป็นลอ้ หินจะถกู ติดตัง้ เขา้ กับเพลาในแนวนอน จะหมนุ ใน

ทศิ ทางเดียว คือ หมนุ ทวนเขม็ นาฬิกาเท่านั้น และหมนุ ด้วยความเรว็ รอบคงที่ สามารถ
ปรบั ชดุ หนิ เอียงมุมได้

3. โตะ๊ งาน (Table) เปน็ โตะ๊ สาหรับรองรบั ชิ้นงาน เพอ่ื จับยดึ ช้ินงานใหแ้ นน่ กอ่ นทาการ
เจียระไน ซง่ึ โตะ๊ งานจับยึดประกอบดว้ ย
(1) เปน็ สนามแม่เหล็กในการจบั ยึดชิน้ งาน

(2) การจบั ชนิ้ งานขนาดเล็กควรหาชน้ิ งานวางหนา้ หลงั ช้ินงานเพื่อปอ้ มกันชิ้นงานจบั ยดึ
ไมแ่ น่น

(3) ขบั เคลื่อนตามแนวยาวดว้ ยระบบไฮดรอลกิ

4.2.3 ลักษณะงานเจยี ระไน
1. งานเจยี ระไนกลม เป็นการเจยี ระไนชนิ้ งานทรงกระบอกให้มีผวิ เรียบและไดข้ นาดของ
ช้นิ งานตามทต่ี อ้ งการ

รปู ท่ี 4.25 งานเจียระไนกลม
(ทมี่ า : มนัส นิระโส,2559)
2. งานเจยี ระไนบา่ ใชเ้ จยี ระไนงานท่ีผ่านงานกลึงตกบ่ามาก่อนการเจยี ระไน ลักษณะนี้สามารถ
เจียระไนช้นิ งานที่มลี ักษณะตกบา่ ได้

รปู ที่ 4.26 งานเจียระไนตกบา่
(ที่มา : http://www.hybrid-precision.com, https://www.google.co.)
3. งานเจยี ระไนเรียว โต๊ะงานของเครอ่ื งสามารถปรับเอยี งมุมได้และบรเิ วณหัวเครอื่ ง
ทีส่ ามารถปรับเอียงมุมได้ ทาใหส้ ามารถเจยี ระไนชิน้ งานที่มีลักษณะเรียว โดยการใช้ไดเฮจเกจ
เป็นเครอ่ื งมอื ทดสอบความเรยี ว

กำรใช้ไดเฮจรเกูปจทต่ี 4ร.ว2จ7สงอาบนเเรจียยี วระไนเรียว

(ทีม่ า : http://www.indianheadplating.com)

4. งานเจียระไนรูใน เครื่องเจียระไนเพลาทรงกระบอกมชี ดุ ประกอบ สามารถใช้เจยี ระไนภายใน
รูให้ได้ขนาดความกวา้ งของรูในตามขนาดที่ตอ้ งการ

ทศิ ทำงกำรหมุน

ชิ้นงำน

ทิศทำงล้อหินกนิ ช้นิ งำน

ช้นิ งำน

ทิศทำงกำรหมุนลอ้ หิน

ทศิ ทำงกำรเคลื่อนทก่ี ำรเจยี รผ่ำนรใน

พืน้ ผวิ ทผี่ ่ำนกำรเจยี รมำใหม่
พน้ื ผิวชิน้ งำนเดมิ

รูปที่ 4.28 ลักษณะการเจยี ระไนรใู น
(ทม่ี า : https://sites.google.com)

รูปที่ 4.29 การเจยี ระไนรใู น
(ท่ีมา : http://kishangrinding.com/our-work.php)

4.2.4 การหาความเร็วของลอ้ หนิ เจียระไนทรงกระบอก
การหาความเรว็ ของลอ้ หินเจียระไนทรงกระบอก คือ ความเร็วตดั หรือความเร็วขอบของลอ้ หิน

เจียระไนทกี่ นิ ชนิ้ งานเปน็ ระยะทางท่ีขอบล้อหินกนิ ชนิ้ งานท่หี มุนไปเป็นเวลา 1 นาที สูตรเหมอื นกับ

ความเรว็ ตัดแต่ตา่ งกนั ทห่ี นว่ ยจาก เมตร/นาที มาเป็นเมตร/วินาที จงึ มสี ูตรการคานวณดงั นี้

V = dn(เมตร/วนิ าท)ี
1,000 x 60

กาหนดให้

V = ความเร็วตัดหรือความเร็วขอบลอ้ หินเจียระไน (เมตร/วนิ าท)ี
n = ความเร็วรอบล้อเจยี ระไน (รอบ/วนิ าท)ี
d = ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของลอ้ หินเจียระไน (มม.)

ตวั อยา่ งท่ี 4.3 ต้องการเจยี ระไนช้ินงานทรงกระบอก 1 ชน้ิ โดยใชล้ ้อเจยี ระไนทม่ี เี สน้ ผ่านศูนยก์ ลาง
350 มม. หมนุ ด้วยความเรว็ ขอบล้อหินเจยี ระไน 35 เมตร/วินาที จงคานวณความเรว็ รอบของลอ้ หนิ

เจียระไนจากสูตร

วธี ที า V = dn (เมตร/วินาที)
1,000 x 60

ยา้ ยขา้ งเพอื่ หาความเรว็ รอบ N = 1,000 x 60 xV (เมตร/วินาท)ี
d

= 1,000 x 60 x 35 (รอบ/นาท)ี ตอบ
3.14 x 350

N = 1,910.82 รอบ/นาที

4.2.4 การหาความเร็วรอบของช้ินงานเจียระไนกลมทรงกระบอก
การหาความเร็วรอบของชน้ิ งานเจยี ระไนกลมทรงกระบอก คอื ความเร็วรอบของช้นิ งานเจียระไน
กลมทรงกระบอก ทีข่ อบลอ้ หินเจยี ระไนหมนุ ไปในเวลา 1 นาที มีหนว่ ยเป็น รอบ/นาที จงึ มีสตู รการ
คานวณดงั น้ี

จากสูตร N = 1,000 x V (รอบ/นาที)
dn

ตัวอย่างที่ 4.4 ต้องการเจยี ระไนชิ้นงานกลม 1 ช้ิน เส้นผ่านศูนย์กลาง 35 มม .โดยใช้ความเรว็ ขอบ
ของชน้ิ งาน 25 เมตร/นาที จงคานวณความเร็วรอบของช้ินงาน

วธิ ีทา N = 1,000 x V (รอบ/นาท)ี
dn

N = 1,000x25 (รอบ/นาที)
3.14x35

= 1,910.82 (รอบ/นาท)ี

N = 227.47 รอบ/นาทตี อบ

หมายเหตุ นาคา่ จากการคานวณไปเลือกค่าความเร็วรอบจากตารางที่ใกล้เคียงผลการคานวณ

4.3 ความปลอดภัยในการทางานเจียระไน
1. ขณะทางานควรมคี วามพรอ้ มและสุขภาพสมบรู ณ์
2. ตรวจสอบหินเจยี ระไนวา่ มีรอยบ่ินหรือรอยแตกรา้ วหรือไม่
3. ใช้มอื หมุนเลอ่ื นยกหินเจยี ระไนให้สูงพน้ จากโตะ๊ งาน เปิดเครอื่ งดูการหมนุ ของหินว่าปกติ

หรอื ไม่
4. ขณะเปิดใหล้ ้อหนิ หมนุ ใหต้ รวจวา่ ป๊ัมนา้ หล่อเย็นทางานพรอ้ มหรือไม่
5. การจับยดึ ชน้ิ งานบนแท่นแมเ่ หล็กตรวจสอบดูว่าเม่อื เปิดสวิตชแ์ ล้วชน้ิ งานถกู จบั ยึดแนน่

หรือไม่
6. เปดิ สวติ ช์ใหร้ ะบบไฮดรอลิกทางาน ปรบั โตะ๊ งานเคลอื่ นไปมาซ้าย – ขวา ปรับความเรว็ ให้

เหมาะสมกบั ขนาดความยาวของงาน
7. สวมแวน่ ตานริ ภยั ทุกครั้งเพื่อความปลอดภยั
8. วสั ดงุ านประเภทเหลก็ เหน่ียวเหล็กแข็งควรหลอ่ เย็นขณะเจียระไนทุกคร้ังหากเป็น

เหล็กหล่อต้องเจยี ระไนแบบแห้งควรเปดิ ระบบดูดฝุน่ เพื่อปอ้ งกันการฟงุ้ กระจายของเศษหินและเศษ
เหลก็

9. เมอ่ื เสรจ็ งานเจยี ระไนทุกครง้ั ควรใช้ตะไบลบคมช้ินงาน เพอ่ื ป้องกนั อนั ตรายจากขอบ
ชิน้ งาน

4.4 การบารุงรกั ษาเครื่องเจียระไน
1. กอ่ นลงปฏบิ ตั ิงานตอ้ งตรวจสอบความพร้อมของเคร่อื งเจยี ระไน ให้มีความพรอ้ มทกุ ครัง้

กอ่ นเปิดสวิตชเ์ ครอื่ งเจยี ระไน
2. ปดิ สวิตช์ระบบไฮดรอลกิ ทุกจดุ หลงั ทาเสร็จ
3. ทาความสะอาดโต๊ะงานหลงั ปฏบิ ตั ิงานเสร็จ
4. ปรับโต๊ะงานกับลอ้ หนิ เจียระไนใหห้ า่ งออกประมาณ 2-3 น้วิ
5. ปรับโต๊ะงานให้อยู่กงึ่ กลางของลอ้ หินเจยี ระไน
6. ทาความสะอาดเศษฝุ่นหลงั ปฏบิ ัติงานเสรจ็

แบบฝึกหดั หนว่ ยท่ี 4
เครื่องเจยี ระไน

จงตอบคาถามตอ่ ไปน้ใี ห้สมบูรณ์
1. หลักการทางานของเครื่องเจียระไนเป็นอยา่ งไร
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………............................................................................................
2. เครอื่ งเจียระไนแบง่ ออกได้ 2 ลกั ษณะ คืออะไร
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………............................................................................................
3. โต๊ะงานของเคร่ืองเจยี ระไนผิวราบเคล่ือนที่ได้โดยใช้ระบบใด
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………............................................................................................
4. การตรวจสอบสภาพลอ้ หนิ เจียระไนทาได้อยา่ งไร
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………............................................................................................
5. วัสดุท่ีใช้ในการแตง่ หน้าหินเจยี ระไนคอื อะไร
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………............................................................................................