หน้า 96 จาก 140
คา่ ลว่ งเวลา และเงนิ สวัสดิการอ่นื ๆ
1. กรณที แ่ี รงงานตอ้ งทำงานล่วงเวลา จะต้องไดร้ บั ค่าจา้ งในช่วงเวลานั้นเท่ากับ
1.5 เทา่ ของค่าจา้ งในชั่วโมงทำงานปกติ และหากเปน็ การทำงานล่วงเวลาใน
เวลากลางคืนตั้งแต่ 22.00-05.00 น. หรือในช่วงวันหยุดประจำสัปดาห์
จะตอ้ งได้รบั ค่าจ้างเท่ากบั 2 เทา่ ของอตั ราปกติ
2. งานกลางคนื ตามกฎหมายแรงงานหมายถึง ช่วงเวลาอย่างน้อย 11 ชัว่ โมง ท่ี
ครอบคลุมช่วงเวลา 22.00-05.00 น. ซึ่งจะต้องจ่ายค่าจ้างในช่วงเวลา
22.00-05.00 น. ในอัตรา 1.3 เท่าของอตั ราค่าจา้ งในชว่ งกลางวนั
3. เงินชว่ ยเหลือค่าเดินทางหรือค่าที่พักอาศยั อย่างใดอย่างหนึง่ ตามท่ีกฎหมาย
กำหนด 10 USD ต่อเดือน ในกรณีทีน่ ายจ้างไมไ่ ด้จัดใหม้ สี วสั ดกิ ารทีพ่ ัก และ
รถรบั สง่ ให้กบั แรงงาน
4. ค่าเข้างานหรือเบี้ยขยนั ตามที่กฎหมายกำหนด หากมาทำงานในแต่ละเดือน
ครบทุกวันทำการ 10 USD ตอ่ เดือน
5. แรงงานที่ปฏิบัติงานลว่ งเวลาตามคำส่ังของนายจ้างจะต้องไดร้ ับเงิน 2,000
เรียล สำหรับเป็นค่าอาหารล่วงเวลา 1 มื้อ หรือนายจ้างจะต้องจัดเตรียม
อาหารไว้ให้
6. นายจ้างต้องจ่ายเงินเข้ากองทุนประกันสังคมแห่งชาติในอัตรา 3.4% ของ
รายรับของลูกจ้างต่อเดือน โดยมีกำหนดขั้นต่ำเท่ากับ 6,800 เรียล (1.7
USD) /เดือน และสงู สดุ ไม่เกิน 34,000 เรียล (8.5 USD)/เดือน
7. กองทุนเงินบำนาญ กฎหมายประกองทุนประกันสังคม กำหนดให้นายจ้าง
และลูกจ้างจ่ายเงินสมทุบเข้ากองทุน ในอัตราร้อยละ 4.0 ของค่าจ้าง ใน
สัดส่วนท่ีเท่ากนั คอื ร้อยละ 50
8. เงินชดเชยล่วงหน้าตามอายุงาน กฎหมายกำหนดให้นายจ้าง และสถาน
ประกอบการทกุ ประเภท ตอ้ งจา่ ยเงินชดเชยลว่ งหน้า ให้กบั พนักงานประจำที่
มีสัญญาระยะยาวเกินกว่า 2 ปี หรือไม่ระบุระยะเวลาสิ้นสุดสัญญา เท่ากับ
อัตราค่าจ้างรวมสวัสดิการ 15 วัน ต่อปี โดยให้แบ่งจ่าย 2 รอบ รอบที่ 1
ภายในเดือนมิถุนายน ในอัตรา 7.5 วัน ของค่าจ้างรวมสวัสดิการเฉลี่ย 6
เดือนแรก และรอบที่ 2 ภายในเดือนธันวาคม ในอัตรา 7.5 วัน ของค่าจ้าง
รวมสวัสดกิ ารเฉลีย่ 6 เดอื นหลงั
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หนา้ 97 จาก 140
สวสั ดกิ าร ช่ัวโมงการทำงานและวันหยดุ
1. ชั่วโมงทำงานของแรงงานของทั้งแรงงานชายและหญิง จะต้องไม่เกิน 8
ชั่วโมงต่อวัน หรือ 48 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ โดยห้ามมิให้ใช้แรงงานมากกว่า 6
วนั ใน 1 สัปดาห์
2. ต้องใหแ้ รงงานหยดุ พกั เป็นเวลาอยา่ งนอ้ ย 24 ชว่ั โมงติดตอ่ กนั ใน 1 สัปดาห์
โดยทวั่ ไปจะกำหนดเปน็ วนั อาทติ ย์
3. แรงงานมีสิทธิ์ลาหยุดโดยได้รับค่าจ้างได้ 1.5 วันต่อเดือน หรือ 18 วันต่อปี
โดยสทิ ธิใ์ นการลาจะเพิม่ ข้ึน 1 วันตอ่ ปี เม่อื ทำงานให้กบั บริษทั ครบทกุ ๆ 3 ปี
4. แรงงานมีสทิ ธ์ิลาหยดุ ฉกุ เฉินได้ 7 วัน
5. แรงงานสตรีสามารถลาคลอดได้ 90 วัน โดยได้รับเงินเดือนครึ่งหนึ่งของ
เงินเดอื นท่ีเคยได้รบั และในช่วง 2 เดอื น หลงั จากลาคลอดจะไมไ่ ด้รบั อนญุ าต
ใหท้ ำงานหนกั
8.4 การทำวซี า่ / ใบอนญุ าตทำงาน
การทำวซี ่าพำนกั ในประเทศกมั พูชา
กัมพชู าได้แบง่ ประเภทการทำวีซา่ เป็น 2 ประเภทหลกั คอื วีซ่านักท่องเท่ียว (T) และวซี ่า
ธุรกจิ (E) สำหรบั วีซา่ ทอ่ งเทยี่ วมคี ่าใชจ้ ่าย 30 USD เมอ่ื มาถงึ ทีส่ นามบนิ นานาชาตพิ นมเปญ โดย
ผู้ท่ีได้รับวซี า่ นกั ทอ่ งเท่ียวสามารถอยใู่ นกัมพูชาได้ 1 เดอื น และจะได้รับการตอ่ อายใุ ห้อีก 1 ครั้ง
โดยไม่ต้องออกนอกประเทศ ปัจจุบันกัมพูชาได้พัฒนาการระบบการขอวีซ่านักท่องเท่ียวโดย
ใช้ระบบออนไลน์ผา่ น http://www.mfaic.gov.kh/Evisa/ พรอ้ มทงั้ การชำระเงนิ 30 USD และ
คา่ ธรรมเนียมออนไลน์ 6 USD ผา่ น VisaCard, MasterCard, Unionpay, Alipay หรอื Wechat
เพื่อหลีกเล่ียงคิวยาวในขั้นตอนการตรวจคนเข้าเมือง อย่างไรก็ตาม E-Visa ใช้ได้เฉพาะวีซ่า
นักท่องเท่ียวเท่าน้ัน ดังน้ัน สำหรับผู้ที่จะมาทำธุรกิจที่ต้องการพำนักอยู่ในประเทศกัมพูชาเป็น
ระยะเวลานานหรือตอ้ งการ multiple visa ยงั ต้องย่ืนขอวีซ่าผา่ นทางชอ่ งทางเดิม (เจ้าหน้าท่ี)
สำหรับบุคคลที่ต้องการอยู่ในประเทศนานกว่าสองเดือนหรือหากทำงานจำเป็นต้องมีวีซ่าธุรกจิ
โดยใช้หลักการเดียวกับการขอวีซ่านักท่องเที่ยว คือ ยื่นขอวีซ่าเมื่อมาถึงสนามบินนานาชาติ
พนมเปญ โดยมีราคา 35 USD โดยจะต้องระบุรายละเอียดต่างๆ ในแบบฟอร์มขอวีซ่า และยื่น
เอกสารพรอ้ มกบั พาสปอรต์ (พาสปอร์ตจะตอ้ งมอี ายุมากกว่า 6 เดอื น และมีหน้าวา่ งอย่างน้อย 1
หน้า) โดยใช้รว่ มกบั ภาพถ่าย และไม่จำเป็นตอ้ งใช้หลกั ฐานการจา้ งงานแตอ่ ยา่ งใด วซี า่ ธุรกิจจะมี
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 98 จาก 140
อายุ 1 เดือน แต่สามารถขยายเป็น 1, 3, 6, และ 12 เดือน ได้โดยไม่ต้องออกนอกประเทศ แต่
อย่างไรกต็ าม วซี า่ ธรุ กิจ 1 และ 3 เดือนเปน็ เพียง single visa เทา่ น้นั ถา้ ออกนอกประเทศไปแล้ว
ตอ้ งขอวีซา่ ใหม่ แตใ่ นสว่ นของวีซ่าธุรกจิ 6 และ 12 เดือน จะเปน็ multiple visa ที่สามารถเข้า
ออกนอกประเทศได้โดยวีซ่าไม่หมดอายุ ซ่ึงจะต้องมีหนังสือรับรองการทำงาน หรือแสดง
วัตถุประสงค์ในการอยู่อาศัย ปกติแล้วการยื่นต่อวีซ่าธุรกิจสามารถทำได้ด้วยตนเองที่สำนักงาน
ตรวจคนเขา้ เมืองทีอ่ ยู่ใกลส้ นามบนิ นานาชาติพนมเปญแต่จะมีขั้นตอนทีย่ ุ่งยากและจะต้องมีเงิน
พิเศษเพื่ออำนวยความสะดวกในการทำวีซ่าธุรกิจ ดังนั้น เพื่อความสะดวกในการทำวีซ่าธุรกิจ
นักธุรกิจส่วนใหญ่ จะใช้บริษัททอ่ งเที่ยวเป็นตัวแทนจัดการเรื่องวีซ่าให้เนื่องจากมีความสะดวก
รวดเร็ว แต่ก็จะมีค่าธรรมเนียมในการจัดการตามความเหมาะสม ซึ่งอัตรา ค่าธรรมเนียม วีซา่
(พ.ศ. 2565) มดี งั น้ี
ระยะเวลา คา่ ธรรมเนยี ม+คา่ บริการ
1 เดือน 50 USD
3 เดอื น 90 USD
6 เดอื น 160 USD
12 เดือน 300 USD
ใบอนุญาตทำงานในกัมพูชา
ชาวต่างชาตทิ ม่ี าทำงานในกมั พูชาจะต้องมใี บอนญุ าตทำงานและบตั รการจา้ งงานที่ออก
โดยกระทรวงแรงงาน โดยจะได้รับจากนายจ้าง ซึ่งจะต้องต่ออายุทุก 1 ปี ซึ่งใบอนุญาตทำงาน
สำหรบั ชาวต่างชาตใิ นกมั พชู า แบ่งเป็น 2 ประเภท ดงั นี้
1. ใบอนญุ าตทำงานชวั่ คราวสำหรับชาวตา่ งชาติ จะได้รบั การให้ออกแกบ่ คุ คล
ดังตอ่ ไปนี้
• พนกั งานและผู้เชย่ี วชาญ
• เจา้ หนา้ ทีเ่ ทคนิค
• แรงงานทม่ี ฝี มี อื
• ผู้ใหบ้ ริการหรอื แรงงานท่ัวไป
2. ใบอนุญาตทำงานถาวรสำหรับชาวตา่ งชาตจิ ะได้รบั การออกใหแ้ ก่บคุ คลดังตอ่ ไปนี้
• ผู้อพยพชาวต่างชาติท่ีไดร้ ับรองโดยรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย
• นักลงทนุ ตา่ งประเทศและค่สู มรสทไี่ ด้รับรองโดยสภาเพ่อื การพฒั นาของ
กัมพชู า
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หนา้ 99 จาก 140
หมายเหตุ : ใบอนุญาตทำงานทั้ง 2 ประเภทไม่รวมเด็กอายุต่ำกว่า 18 ปี สำหรับเด็กอายุต่ำ
กว่า 18 ปี จะได้รับการจดทะเบียนภายใต้ใบอนุญาตทำงานของพ่อแม่ หรือ
ผปู้ กครองเท่าน้ัน
ขน้ั ตอนในการย่นื ขอใบอนญุ าตทำงาน
1. ใบขออนญุ าตทำงานชัว่ คราว ออกโดยกระทรวงแรงงาน เอกสารทีต่ อ้ งใช้มดี งั นี้
• แบบฟอรม์ ใบสมคั รทอี่ อกโดยกระทรวงมหาดไทย จำนวน 3 ชุด
• พาสปอร์ตหรอื เอกสารแสดงตนอืน่ ๆ
• รปู ถ่ายขนาด 4 x 6 ไม่สวมหมวกหรอื แวน่ ตา
• ใบรับรองแพทย์ และสญั ญาจา้ งงาน
• นโยบายการประกันการจา้ งงานของบริษทั ท่อี อกโดยนายจา้ ง หรือบรษิ ทั
ประกนั ภยั
• คา่ ธรรมเนยี มใบอนุญาตทำงานชัว่ คราว
2. ใบอนญุ าตทำงานถาวร ออกโดยกระทรวงแรงงาน เอกสารทีต่ อ้ งใชม้ ีดังน้ี
• สำเนาเอกสารแสดงตัวผอู้ พยพ หรือผูล้ งทุน
• พาสปอร์ตหรอื เอกสารแสดงตนอืน่ ๆ
• รูปถ่ายขนาด 4 x 6 ไม่สวมหมวก หรือแว่นตา
• ใบรบั รองการเงินจากธนาคารในกมั พชู า
• ค่าธรรมเนยี มใบอนญุ าตทำงานถาวร
เอกสารตา่ ง ๆ จะต้องส่งใหส้ ถานีตำรวจ เทศบาลและกระทรวงมหาดไทย เพื่อตรวจสอบกอ่ นที่
จะส่งให้กระทรวงแรงงานจะให้การอนุมัติ
รายละเอียดเพ่ิมเตมิ
1. ใบอนุญาตทำงานช่วั คราวจะตอ้ งมรี ะยะเวลาเทา่ กับทก่ี ำหนดไว้ในวซี ่า
2. ใบอนุญาตทำงานถาวรจะได้รับอนุมตั ิคร้ังแรก เปน็ ระยะเวลา 2 ปี
3. ใบอนุญาตทำงานต้องได้รบั การตอ่ อายุทกุ สองปี
4. 3 เดือนกอ่ นทใี่ บอนญุ าตจะหมดอายุ ให้ย่ืนแบบฟอร์มการต่ออายุไปที
กระทรวงมหาดไทยผ่านสถานตี ำรวจในเขตเมอื งท่ีพำนกั
5. ในกรณที ีใ่ บอนุญาตทำงานหาย ในฐานะผูค้ รอบครองจะตอ้ งไปแจ้งที่สถานตี ำรวจ หรือ
เทศบาลในเขตที่พำนัก พร้อมให้คำชี้แจ้ง และต้องยื่นคำขอใบอนุญาตทำงานอีกคร้ัง
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หนา้ 100 จาก 140
หนึ่ง ณ สถานีตำรวจหรือเทศบาล พร้อมทั้งจ่ายค่าธรรมเนียม โดยสถานีตำรวจ หรือ
เทศบาลจะส่งเอกสารดงั กล่าวไปยงั กระทรวงมหาดไทย
6. กรณใี บอนญุ าตทำงานหมดอายจุ ะถือว่าเป็นการกระทำผิดกฎหมาย
7. ในกรณีทม่ี ีการเปล่ยี นแปลงรายละเอียดในใบอนญุ าตทำงาน เชน่ การยา้ ยที่อยู่ ผู้ท่ีถือ
บัตรจะต้องแจ้งสถานีตำรวจก่อนที่จะออกเดินทางไปยังที่อยู่ใหม่ สำหรับใบอนุญาต
ทำงานใหมจ่ ะได้รับภายใน 48 ชั่วโมงหลังจากมาถงึ ท่อี ยู่ใหม่
8. ใบอนญุ าตทำงานสามารถใชเ้ ปน็ บตั รประจำตัวประชาชน
9. ใบอนุญาตทำงานท้ัง 2 ประเภท สามารถเพิกถอนได้ในกรณีดงั ต่อไปนี้
• ไม่ปฏบิ ัตติ ามกฎหมายเกยี่ วกบั การตรวจคนเขา้ เมือง หรือ
• ไม่ปฏบิ ตั ิตามกฎหมายของกัมพชู า หรือ
• มีการกระทำขดั ตอ่ ความสงบเรยี บรอ้ ย
*แมว้ า่ หลายปีท่ีผา่ นมากัมพูชาไมไ่ ดม้ ีการบังคับใช้กฎหมายเกีย่ วกับใบอนุญาตทำงานอยา่ งจริงจัง
ทำให้การจ้างพนักงานต่างชาติส่วนมาก โดยทำแค่ business visa เท่านั้น เพื่อให้พนักงาน
สามารถพำนักและเดินทางเข้าออกประเทศกัมพูชาได้อย่างสะดวก อย่างไรก็ตามในปี 2557
รัฐบาลกัมพชู าโดยกระทรวงแรงงานฯ ได้ออกประกาศเตือนให้บริษัทต่างๆ ปฏิบัติตามกฎหมาย
เกีย่ วกบั การจ้างแรงงานต่างชาติอย่างเคร่งครดั ดงั นัน้ บริษทั ไทยท่เี ข้ามาดำเนนิ การในกัมพชู าควร
ปฏิบตั ใิ ห้ถูกตอ้ งตามกฎหมาย เพ่ือหลกี เลยี่ งปญั หาท่ีจะเกิดขึ้นในภายหลงั
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 101 จาก 140
9. เสน้ ทางคมนาคมและขนส่งในประเทศกัมพชู า
9.1 เสน้ ทางคมนาคมทางอากาศในประเทศกมั พชู า
ปัจจุบันกัมพูชาเปิดให้บริการสำหรับเที่ยวบินปกติ 3 แห่ง ได้แก่ สนามบินนานาชาติ
พนมเปญ (Phnom Penh International Airport: PPIA), สนามบินนานาชาตเิ สียมเรยี บ (Siem
Reap international Airport: SRIA) และสนามบินนานาชาติสีหนุ (Sihanouk International
Airport) โดยกรมการบินพลเรือน (The State Secretariat of Civil Aviation : SSCA) ให้ VINCI
Airports (Cambodia Airport Management Services Ltd : CAMS) ซ่งึ ควบคุมโดย SCA เป็น
ผู้ดำเนินกิจการทั้ง 3 สนามบิน และรับสัมปทาน (Concession for the development and
management of Cambodia's network of international airports) ในการก่อสร้างเป็น
ระยะเวลา 45 ปี นับต้ังแตป่ ี 2538 เป็นตน้ มา
ด้วยจำนวนนักท่องเที่ยวขยายตัวอย่างรวดเร็วระหว่างปี 2556 - 2561 ทำให้มี
การปรับปรุงสนามบินกรุงพนมเปญ และเสียมราฐให้ทันสมัย และขยาย runways เพื่อให้
สอดคล้องกับเครื่องบินที่บินมาลงและจำนวนนักท่องเท่ียวที่เพิ่มขึ้น ซึ่งในปี 2561 เป็นปีแรกที่
กัมพูชา ได้ตอนรับนักท่องเที่ยวบินเข้ามาทั้งสามสนามบินถึงจำนวน 10 ล้านคน และเพิ่มเป็น
11.6 ล้านคน ในปี 2562 ผา่ น 35 สายการบนิ
เนื่องด้วยสถานการณ์ระบาดของโรคโควิด-19 ทำให้ในปี 2564 จำนวนนักท่องเที่ยว
เดินทางผ่านทั้งสามสนามบิน (Phnom Penh, Sihanoukville and Siem Reap) มีเพียง
136,680 คน ลดลงถงึ ร้อยละ 92
ในปี 2565 กัมพูชามีสนามบินจำนวน 3 แห่ง (Phnom Penh, Sihanoukville and
Siem Reap) ใหบ้ ริการ การบินภายในประเทศและต่างประเทศ (Domestic and International
commercial flights) โดยมีการก่อสร้าง และเตรียมการก่อสร้างสนามบินอีกหลายแห่ง โดย
สนามบินทอี่ ย่รู ะหว่างการก่อสรา้ ง ได้แก่ สนามบนิ พนมเปญแหง่ ใหม่ สนามบนิ เสียมราฐแห่งใหม่
และสนามบินดาราสาคร จังหวัดเกาะกงได้ก่อสรา้ งเสร็จสมบูรณ์แล้ว ตั้งแต่ต้นปี 2565 แค่ยังไม่
เปิดให้บริการ เนื่องจากโควิดคลายพันธ์โอไมครอนเริ่มแพร่ระบาด ส่วนสนามบินที่อยู่ระหว่าง
เตรียมการก่อสร้าง ได้แก่ Poi Pet Airport, Banteay Meanchey Airport, Mondolkiri
Airport, Koh Kong Airport, Battambang Airport, Ratanakiri Airport, Kampong Cham
Airport, Kampong Chhnang Airport, Kompot Airport, Krakor Airport, Kratie Airport,
Stung Treng Airport และ Thbeng Meanchey Airport เปน็ ต้น
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หนา้ 102 จาก 140
เท่ียวบนิ ในประเทศ ให้บรกิ ารโดย บรษิ ทั Cambodia Angkor Air Ltd. (CAA) ซ่ึงเป็น
บรษิ ัทร่วมทุน ระหวา่ ง Vietnam Airlines (49%), Cambodia Investment Company (26%)
และรัฐบาลกมั พชู า (25%) ปัจจุบนั มีการให้บรกิ ารเท่ียวบินระหวา่ ง พนมเปญ - เสียมเรียบ 6-9
เที่ยวบิน/วัน เสียบเรียบ-พระสีหนุ 1 เที่ยวบิน/วัน นอกจากนี้ยังมีสายการบิน BassakaAir,
Bayon Airline, Cambodia Airways และ JC Airline ซึ่งเป็นสายการบินโลว์คอส ให้บริการ
เทีย่ วบินระหวา่ งพนมเปญเสยี มเรยี บ อกี วันละ 1-2 เทย่ี วบิน
Phnom Penh International Airport (Pochentong) เป็น
สนามบนิ ที่ตั้งอยู่ในเมอื งหลวง จงึ มชี นาดใหญท่ ี่สดุ มีผโู้ ดยสารใช้บริการ
ปีละประมาณ 6 ล้านคน จาก 35 สายการบิน (36 เส้นทาง) จีนได้
ลงทุนสร้างสนามบินพนมเปญแห่งใหม่ ด้วยเงินลงทุน 1.5 พันล้าน
ดอลลาร์สหรัฐฯ โดยกำหนดจะเสร็จในปี 2566 เป็นการลงทุนของ
บริษัท Cambodia Airport Investment จำกัด บนพื้นที่ 2,600
เฮกตาร์ ในเขต Boueng Cheung Loung อำเภอกันดาลสตึง จังหวัด
กันดาล ห่างจากกรงุ พนมเปญไปทางทศิ ใต้ระยะทาง 30 กิโลเมตร
Siem Rep International Airport - ตั้งอยู่ในตัวเมือง ห่างจากแหล่ง
ท่องเที่ยวมรดกโลกเพียง 5 กม. รับนักท่องเที่ยวในปี 2562 จำนวน 3.9
ล้านคน จาก 31 สายการบิน (48 เส้นทาง) สนามบินนานาชาติเสียมราฐ
แหง่ ใหม่ เปน็ การลงทุนของรัฐวิสาหกิจจนี ชือ่ บริษัท Yunnan Investment
Holding จำกัด (บริษัท Angkor International Airport Investment
Cambodia) ภายใตส้ ัมปทาน Build-operate-transfer (BOT) ระยะเวลา 55 ปี กอ่ สร้างบนพ้ืนที่
700 เฮกตาร์ ที่อำเภอ Sotnikom หา่ งจาก Angkor Archaeological Park ระยะทาง 40 กม. ด้วย
เงินลงทนุ 900 ลา้ นดอลลาร์สหรฐั ฯ เรม่ิ ก่อสร้างในปี 2561 คาดวา่ จะเสรจ็ ในปี 2566
Sihanounk Inernational Airport ได้มีการปรับปรุงรันเวย์และอาคารผู้โดยสาร ซ่ึง
เสรจ็ แล้วในปี 2561 โดยในปี 2562 รับผโู้ ดยสาร 1.6 ลา้ นคน จาก 10 สายการบนิ ( 11 เส้นทาง)
Dara Sakor International Airport - จังหวัดเกาะกง ก่อสร้างภายในพื้นที่โครงการ
ดาราสาครรสี อร์ท อำเภอบัวตมู สาคร จงั หวดั เกาะกง (โดยบรษิ ัท Union Development Group :
UDG) จากจนี ด้วยเงนิ ลงทุน 500 ลา้ นดอลลาร์สหรัฐฯ บนพื้นที่ 750 เฮกตาร์
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 103 จาก 140
เสน้ ทางการบินระหวา่ งประเทศ สนามบินนานาชาติพนมเปญ (ปี 2562)
ประเทศปลายทาง สนามบินปลายทาง จำนวนเทีย่ วบิน
8-10 เท่ยี วบิน/วนั (ทกุ วนั 14 สายการบนิ ) (55 นาท)ี
ไทย กรุงเทพ (สุวรรณภมู )ิ 3-4 เท่ยี วบิน/วัน (ทุกวนั 2-3 สายการบนิ ) (55 นาท)ี
3 เที่ยวบิน/วัน (ทกุ วนั 2 สายการบิน)
กรุงเทพ (ดอนเมือง) ไมแ่ น่นอนขน้ึ อย่กู ับชว่ งเวลา
ไมแ่ น่นอนขนึ้ อยู่กับช่วงเวลา
จนี กวางโจว 1 เทย่ี วบนิ /วนั (ทุกวัน 1 สายการบนิ )
ไม่แนน่ อนขน้ึ อยู่กับชว่ งเวลา
คุนหมงิ ไมแ่ นน่ อนขน้ึ อยกู่ ับชว่ งเวลา
ไม่แนน่ อนขน้ึ อยู่กบั ช่วงเวลา
หนานหนิง ไมแ่ น่นอนขนึ้ อยู่กบั ชว่ งเวลา
ไมแ่ นน่ อนขน้ึ อยกู่ ับชว่ งเวลา
เซ่ยี งไฮ้ ไม่แน่นอนขึ้นอยู่กับช่วงเวลา
ไม่แนน่ อนขึ้นอยกู่ ับช่วงเวลา
ฉงชิง ไมแ่ นน่ อนขึ้นอย่กู บั ชว่ งเวลา
ไม่แนน่ อนขน้ึ อยู่กับช่วงเวลา
ฟโู จว 1 เที่ยวบิน/วนั (ทกุ วนั 2 สายการบนิ )
4 เทย่ี วบนิ /วัน (ทุกวัน 2 สายการบนิ )
จหี นาน 3 เทีย่ วบนิ /วนั (ทกุ วัน 2 สายการบิน)
4 เท่ยี วบนิ /วนั (ทกุ วนั 2 สายการบนิ )
มาเก๊า ไม่แน่นอนขน้ึ อยกู่ ับชว่ งเวลา
2 เที่ยวบนิ /วนั (ทุกวัน 4 สายการบนิ )
ปักกงิ่ 4 เที่ยวบิน/วัน (ทกุ วนั 7 สายการบนิ )
2 เทย่ี วบนิ /วนั (ทกุ วัน 2 สายการบนิ )
หางโจว ไม่แน่นอนขึ้นอยู่กบั ชว่ งเวลา
ไม่แนน่ อนขึ้นอยูก่ บั ช่วงเวลา
หนานจงิ 1 เท่ียวบิน/วนั (ทกุ วนั 4 สายการบนิ )
หนิงปอ
เทียนจนิ
เวยี ดนาม ฮานอย
โฮจมิ ินห์
ฮอ่ งกง ฮ่องกง
มาเลเซยี กวั ลาลมั เปอร์
ปีนงั
เกาหลใี ต้ อนิ ชอน
สิงคโปร์ สงิ คโปร์
ไตห้ วนั ไตห้ วัน
ลาว เวียงจนั ทน์
พมา่ ยา่ งกงุ้
กาตาร์ โดฮา
ท่ีมา: http://www.cambodia-airports.com
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 104 จาก 140
เสน้ ทางการบนิ ระหวา่ งประเทศ สนามบินนานาชาตเิ สยี มเรียบ (ปี 2562)
ประเทศปลายทาง สนามบนิ ปลายทาง จำนวนเท่ยี วบนิ
ไทย กรงุ เทพ (สวุ รรณภูม)ิ 8 เทีย่ วบิน/วนั (ทกุ วนั 12 สายการบิน) (55 นาที)
กรงุ เทพ (ดอนเมือง) 3 เที่ยวบิน/วนั (ทกุ วัน 1 สายการบนิ ) (55 นาท)ี
จนี 1 เที่ยวบิน/วนั (ทกุ วัน 7 สายการบิน)
เชยี งใหม่ 1 เทย่ี วบิน/วนั (ทกุ วนั 7 สายการบิน)
เวยี ดนาม เกาะสมุย 2 เท่ยี วบิน/วัน (ทุกวนั 7 สายการบนิ )
ฮอ่ งกง ภูเก็ต 4 เที่ยวบิน/วัน (ทุกวนั 3 สายการบิน)
มาเลเซีย กวางโจว 1 เทย่ี วบิน/วัน (ทกุ วนั 1 สายการบนิ )
เกาหลใี ต้ กยุ้ หยาง 1 เที่ยวบนิ /วนั (ทกุ วัน 1 สายการบิน)
สิงคโปร์ หนานหนิง ไมแ่ นน่ อนขึ้นอยกู่ ับชว่ งเวลา
ไตห้ วนั เซ่ียงไฮ้ ไม่แนน่ อนขน้ึ อยู่กับช่วงเวลา
ลาว 2 เทย่ี วบนิ /วัน (ทกุ วนั 1 สายการบนิ )
พม่า ฉงชิง ไม่แน่นอนข้นึ อยู่กับชว่ งเวลา
กาตาร์ คนุ หมงิ ไม่แนน่ อนขน้ึ อยู่กบั ชว่ งเวลา
จหี นาน 1 เที่ยวบนิ /วนั (ทกุ วนั 1 สายการบิน)
มาเก๊า 1 เทยี่ วบิน/วนั (ทุกวัน 1 สายการบนิ )
ปักก่งิ ไม่แนน่ อนขน้ึ อยู่กบั ช่วงเวลา
หางโจว ไมแ่ นน่ อนขึ้นอยกู่ บั ช่วงเวลา
หนานจิง 1 เทย่ี วบนิ /วนั (ทุกวนั 1 สายการบิน)
หนงิ ปอ 1 เทย่ี วบิน/วนั (ทุกวัน 1 สายการบนิ )
เหอเฟย์ ไมแ่ นน่ อนขึ้นอยู่กบั ชว่ งเวลา
เฉงิ ตู ไม่แนน่ อนข้ึนอยกู่ บั ช่วงเวลา
ฮานอย 1 เทย่ี วบนิ /วนั (ทกุ วัน 1 สายการบิน)
โฮจมิ นิ ห์ 1 เทีย่ วบิน/วัน (ทกุ วัน 1 สายการบนิ )
ดานงั 3 เทยี่ วบนิ /วัน (ทกุ วนั 2 สายการบนิ )
ฮ่องกง ไมแ่ นน่ อนขน้ึ อยู่กับช่วงเวลา
กวั ลาลมั เปอร์ 9 เที่ยวบิน/วัน (ทกุ วัน 7 สายการบนิ )
ปีนงั 1 เทย่ี วบิน/วนั (ทุกวนั 2 สายการบนิ )
อนิ ชอน 3 เทยี่ วบนิ /วนั (ทกุ วนั 7 สายการบนิ )
บูซาน ไม่แนน่ อนขน้ึ อยูก่ บั ชว่ งเวลา
สิงคโปร์ ไมแ่ น่นอนขน้ึ อยกู่ บั ชว่ งเวลา
ไตห้ วนั ไมแ่ น่นอนขึ้นอยกู่ ับช่วงเวลา
เวียงจันทน์ ไม่แนน่ อนขึ้นอยกู่ ับช่วงเวลา
ยา่ งกุ้ง
โดฮา
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หนา้ 105 จาก 140
9.2 เสน้ ทางคมนาคมทางถนนในประเทศกมั พูชา
1) ถนนในประเทศกมั พชู า
เครือข่ายถนนในประเทศกัมพูชา มีความยาวรวมทั้งสิ้น 52,500 กม. ประกอบด้วย ทางหลวง
แผน่ ดิน (National Road) 5,600 กม. ทางหลวงชนบท 6,600 กม.ซึง่ อยูภ่ ายใต้ความรับผิดชอบ
ของกระทรวงโยธาธกิ ารและคมนาคม (MPWT) และถนนสายรองอีกประมาณ 40,300 กม. ท่อี ยู่
ภายใต้ความรับผิดชอบของกระทรวงพัฒนาชนบท (MRD) และแม้ว่าถนนหลายสายจะได้รับ
ความเสียหายจากระหว่างสงครามกลางเมือง แต่ปัจจุบนั ก็ได้รบั การพัฒนาปรบั ปรุงให้มีสภาพดี
ขน้ึ โดยได้รับเงินทุนชว่ ยเหลอื จากตา่ งประเทศ
ประเภทถนน ความยาว (%) จำนวนสะพาน หน่วยงาน
(ความยาว ม.) รบั ผดิ ชอบ
ทางหลวงแผน่ ดิน หมายเลข 1 หลกั 2,258 กม. (4.3%)
ทางหลวงแผน่ ดนิ หมายเลข 2 หลัก 3,342 กม. (6.3%) 589 (17,643)
ทางหลวงชนบท 6,607 กม. (12.6%) 698 (15,710) MPWT
ถนนสายรอง 40,379 กม. (76.8%) 904 (16,309)
รวม 52,586 กม. (100%)
ทม่ี า:MPWT 1,869 (25,559) MRD
4,060 (76,211) MPWT/MRD
ถนนสายหลกั ท่ีมคี วามสำคัญในกมั พูชา ได้แก่ ทางหลวงแผน่ ดิน หมายเลข 1 หลัก ซง่ึ มีทงั้ หมด 8
สาย เพื่อใช้เป็นเส้นทางคมนาคมขนส่งระหว่างพนมเปญและจังหวัดสำคัญ ในจำนวนนั้น มี 4
สายที่เชื่อมต่อกับประเทศเพื่อนบ้าน ได้แก่ หมายเลข 1 และ 2 เชื่อมต่อกับประเทศเวียดนาม
หมายเลข 5 เช่อื มต่อกับประเทศไทย ท่ี ปอยเปต/อรัญประเทศ หมายเลข 7 เชอื่ มต่อกบั ประเทศ
ลาว
นอกจากนั้นยังมี ทางหลวงแผ่นดิน หมายเลข 2 หลัก ที่มีความสำคัญ และเชื่อมต่อกับประเทศ
เพื่อนบ้าน ได้แก่ หมายเลข 48 เชื่อมต่อกบั ประเทศไทย ที่ เกาะกง/บ้านหาดเล็ก หมายเลข 33
และ 78 เชอื่ มตอ่ กับประเทศเวียดนาม
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หนา้ 106 จาก 140
ตารางแสดงทางหลวงแผนดนิ หมายเลข 1 หลัก และ 2 หลกั ทสี่ ำคัญ
เลข เส้นทางและจงั หวดั ทผี่ า่ น ระยทาง
1 พนมเปญ – ไปรเวง – สวายเรยี ง – ชายแดนเวยี ดนาม 167 กม.
2 พนมเปญ – ตาแกว – ชายแดนเวียดนาม (ทนิ บนิ ) 125 กม.
3 พนมเปญ – กมั ปงสปือ - ตาแกว – กมั ปอต – พระสหี นุ 200 กม.
4 พนมเปญ – กัมปงสปอื – เกาะกง – พระสีหนุ 225 กม.
5 ชายแดนไทย – บยั เตียเมียนเจย – พระตะบอง – โพธ์ิสตั ว์ – กมั ปงชนาง – พนมเปญ 410 กม.
6 บยั เตยี เมยี นเจย – เสยี มเรยี บ –กมั ปงธม – กมั ปงจาม – พนมเปญ 418 กม.
7 กัมปงจาม – กระแจะ – สตึงเตรง็ – ชายแดนลาว 454 กม.
8 กนั ดาล – กมั ปงจาม 126 กม.
33 กมั ปอต – ชายแดนเวียดนาม (ฮาเตยี น) 40 กม.
48 เกาะกง – ชายแดนไทย (บา้ นหาดเลก็ ) 160 กม.
78 สตึงเตร็ง – รัตนคีรี – ชายแดนเวยี ดนาม 194 กม.
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หนา้ 107 จาก 140
2) ระยะทางภายในประเทศ ระหวา่ งพนมเปญ-จังหวัดสำคัญ
ท่ี เส้นทาง ระยะทาง กม. หมายเลขถนน
1 พนมเปญ – นครวดั 321 6
2 พนมเปญ – โบโก 189 3
3 พนมเปญ – กัมปอต 148 3
4 พนมเปญ – สีหนุ 230 4
5 พนมเปญ – เสยี มเรียบ 314 6
6 พนมเปญ – เกาะกง 271 4 และ 48
7 พนมเปญ – บันเตียเมยี นเจย 359 5
8 พนมเปญ – พระวหิ าร 294 6 และ 64
3) อนภุ มู ภิ าคลุม่ แม่นำ้ โขง (Greater Mekong Sub region: GMS)
สำหรบั การพฒั นาดา้ นการคมนาคม ตามแผนของ ประเทศใน อนภุ มู ภิ าคล่มุ แม่นำ้ โขง (Greater
Mekong Sub region: GMS) ซ่ึงประกอบด้วย ไทย ลาว เวยี ดนาม พมา่ กัมพูชา และจีนตอนใต้
จำนวน 10 เสน้ ทาง มี 3 เส้นทางในกัมพูชาท่ีมคี วามสำคัญกบั ประเทศไทย ไดแ้ ก่
เสน้ ทาง Central Sub-corridor หรือเสน้ ทาง R 1
เส้นทาง กรุงเทพ – พนมเปญ – โฮจิมินห์ เป็นเส้นทางเชื่อมโยงเมืองสำคัญทางการค้าของท้ัง 3
ประเทศ ซงึ่ มปี ระชากรหนาแนน่ รวมท้ังเป็นเสน้ ทางเชือ่ มโยง แหล่งทรัพยากรทางเศรษฐกิจของ
อนุภูมิภาค โดยจากฝั่งประเทศไทย เรม่ิ ที่กรงุ เทพ มุ่งหนา้ สอู่ รญั ประเทศ ระยะทางประมาณ 300
กม. ฝั่งกัมพูชาจากปอยเปต มุ่งหน้าด่านบาเวต โดยผ่านจังหวัด บันเตยเมียนเจย พระตะบอง
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หนา้ 108 จาก 140
โพธสิ์ ตั ว์ พนมเปญ ไปรเวง สวายเรยี ง ตามทางหลวงแผน่ ดนิ หมายเลข 5 และหมายเลข 1 ผ่าน
ระยะทางรวมประมาณ 570 กม. ฝ่ังเวียดนามจากบาเวต มุง่ หนา้ โฮจมิ นิ ห์ และ วังเตา ระยะทาง
170 กม. รวมระยะทางทัง้ หมด 1,040 กม.
เสน้ ทาง Southern Coastal Sub- corridor หรือ เส้นทาง R 10
เส้นทาง กรุงเทพ – เกาะกง – Nam Can เป็นเส้นทางเลียบชายฝั่งด้านใต้ ระยะทางประมาณ
970 กิโลเมตร เช่อื มโยงพื้นที่ชายฝ่ังตะวนั ออกของไทยและ ทางใตข้ องกมั พูชา ซง่ึ มศี กั ยภาพด้าน
การค้า อุตสาหกรรม และการท่องเที่ยว ชายฝั่งของ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในส่วนที่เกี่ยวข้องกับ
การประมง ทรัพยากรพลังงาน และอุตสาหกรรมเบา ตลอดจนเชื่อมโยงไปจนถึงพื้นที่บริเวณ
สามเหลย่ี มปากแม่นำ้ โขง ในเวียดนาม ซึง่ มีอตุ สาหกรรมอาหารแปรรปู และอตุ สาหกรรมเบา โดย
เร่มิ ต้นจาก กรุงเทพ – ตราด ในฝั่งประเทศไทย ตอ่ ดว้ ย เกาะกง – กมั ปอต ประเทศกัมพูชาโดย
ใช้ทางหลวงหมายเลข 48 – 4 – 33 จนไปถึงฮาเตียน – Ca Mua – Nam Can ประเทศเวยี ดนาม
เสน้ ทาง Northern Sub-corridor หรอื เส้นทาง R 9
เส้นทาง กรุงเทพ – เสียมเรียบ – Qui Nhon เป็นเส้นทางเชือ่ มโยงแหล่งท่องเท่ียวทีส่ ำคัญ จาก
กรงุ เทพ สนู่ ครวดั และเขาพระวหิ ารในกัมพชู า ผา่ นพ้นื ทรี าบสูงตอนกลางของประเทศเวียดนาม
สชู่ ายฝ่งั ทะเลซงึ่ เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชงิ นเิ วศน์ โดยเริ่มต้นจากกรุงเทพ – อรัญประเทศ ในฝงั่ ไทย
ปอยเปต เสียมเรียบ สตึงเตรง็ และรัตนครี ี ในฝ่งั กัมพชู า โดยใช้ทางหลวงหมายเลข 5 – 6 – 66
– 7 – 18 จนไปถงึ ชายแดนเวยี ดนาม ทจ่ี งั หวัด Pleiku ตอ่ ไปจนถงึ ชายฝง่ั ทจี่ ังหวดั Qui Nhon
4) เส้นทางหลักในการขนส่งระหวา่ งไทย – กัมพชู า
ประเทศไทยและกัมพูชา มีจุดผ่านแดนถาวรจำนวน 7 แห่ง ที่ใช้สำหรับขนส่งสินค้า
ระหวา่ งประเทศ รวมถงึ การเดินทางสัญจรไปมาของประชาชนและนกั ท่องเที่ยว ประกอบดว้ ย
1. ช่องสะงำ (ศรีสะเกษ) – ช่องจอม (อดุ รเมียนเจย)
2. ช่องจอม (สรุ ินทร์) – โอร์เสม็ด (อดุ รเมียนเจย)
3. บา้ นคลองลกึ (สระแก้ว) – ปอยเปต (บนั เตยี เมียนเจย)
4. บา้ นเขาดนิ (สระแก้ว) – พนมได (บันเตียเมยี นเจย)
5. บ้านแหลม (จนั ทบรุ ี) – บา้ นกรอมเรียง (พระตะบอง)
6. บ้านผกั กาด (จนั ทบุรี) – บา้ นคลองจะกรอ็ ม (ไพลิน)
7. บ้านหาดเล็ก (ตราด) – จามเยียม (เกาะกง)
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หนา้ 109 จาก 140
จดุ ผ่านแดนถาวรทง้ั 7 จดุ มีการขยายเวลาทำการ จาก 7.00 – 20.00 น. เป็น 6.00 –
22.00 น. เพื่ออำนวยความสะดวกด้านการค้าและการท่องเทีย่ ว นอกจากนี้ยังมแี ผนในการเปดิ
จุดผา่ นแดนเพ่มิ อีก 4 แหง่ ไดแ้ ก่
1. บ้านหนองเอี่ยน (สระแก้ว) – สตึงบท (บันเตียเมียนเจย – ปอยเปต) เป็น
การก่อสร้างจุดผ่านแดนแห่งใหม่ เพื่อแยกการขนส่งสินค้าและการสัญจรของ
ประชาชน ระหว่างจังหวัดสระแก้วและบนั เตยี เมยี นเจยออกจากกัน เนื่องจากใน
ปัจจุบัน ด่านบ้านคลอง – ปอยเปต เป็นด่านที่ใช้สำหรับการขนส่งสินค้า และ
การสญั จรของประชาชนเกอื บรอ้ ยละ 80 และไมส่ ามารถขยายพื้นทไี่ ด้
2. ช่องอานม้า (อุบลราชธานี) – อานแซะ (พระวิหาร) เป็นการยกระดับจากจุด
ผ่อนปรน เพ่ือสง่ เสรมิ การคา้ และการท่องเท่ียว
3. สายตะกู (บุรีรัมย์) – จุ๊บโกกี (อุดรเมียนเจย) เป็นการยกระดับจากจุดผ่อนปรน
เพื่อส่งเสริมการคา้ และการท่องเท่ียว
4. ทา่ เสน้ (ตราด) – ทมอร์ดา (โพธ์ิสัต) เป็นการยกระดับจากจดุ ผ่อนปรนเพื่อสง่ เสริม
การคา้ และการทอ่ งเท่ยี ว
9.3 เส้นทางคมนาคมทางรถไฟ
ระบบรางรถไฟในประเทศกัมพูชา ประกอบด้วย เส้นทาง 2 สาย คือ 1. สายใต้มีความยาว 264
กม. เริ่มต้นที่กรุงพนมเปญ ผ่านสถานีตาแกว กัมปอต และไปสิ้นสุดที่ สีหนุวิลล์ 2. สายเหนือมี
ความยาว 336 กม.เรมิ่ ต้นทพ่ี นมเปญ ผ่านสถานีกัมปงชนาง โพธ์สิ ัตว์ พระตะบอง ศรีโสภน และ
ไปสิ้นสุดที่ปอยเปต ติดกับชายแดนประเทศไทย ในส่วนของรางรถไฟระยะทาง 48 กม. จาก
ศรีโสภนไปจนถึงปอยเปตที่หายไปและยังหาไม่พบ ปัจจุบันได้มีการก่อสร้างรางรถไฟใหม่เพ่ือ
ทดแทน และเชือ่ มโยงระหว่างรางรถไฟไทยและกัมพูชา
โครงสร้างพื้นฐานของเส้นทางรถไฟทั้งสองสายนั้นมีสภาพทรุดโทรมมาก เนื่องจากได้รับ
ความเสยี หายจากสงคราม โดยปัจจุบันรถไฟสามารถทำความเร็วได้เพยี ง 15 - 20 กม. ต่อ ชว่ั โมง
รัฐบาลกัมพูชาจึงได้ให้สัญญาสัมปทานกับ Toll Holding จากออสเตรเลีย เป็นระยะเวลา 30 ปี
ต้งั แตป่ ี พ.ศ. 2552 เพ่อื ดำเนินการฟื้นฟูเครือข่ายทางรถไฟทั้งระบบและปรบั ปรุงการดำเนินงาน
นอกจากนั้น ADB และ AusAID ยังตกลงที่จะให้การสนับสนุนเงินทุนจำนวน 140 ล้านดอลลาร์
สหรฐั ฯ เพ่อื ใช้ในการพฒั นาและฟ้ืนฟูตามท่ีกล่าวมา โดยมเี ปา้ หมายให้รถไฟสามารถ รับน้ำหนัก
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 110 จาก 140
กดเพลาไดส้ ูงสุด 20 ตนั และทำความเรว็ สูงสุดได้อยา่ งน้อย 50 กม.ต่อช่ัวโมง อย่างไรก็ตาม Toll
Holding ได้ขายหุน้ ท้ังหมดให้กบั Royal Group ของกมั พูชาเพอ่ื ดำเนนิ กจิ การต่อ
หลังจากที่ไดร้ บั การฟนื้ ฟูจนถึงในปจั จุบัน ได้มกี ารเปดิ ใช้เสน้ ทางสายใต้ จากพนมเปญ ถึง สถานี
Touk Meas ซึ่งห่างจากพนมเปญ 118 กม. และอยู่ใกล้กับจังหวัดกัมปอต โดยมีการขนส่ง
ปูนซเี มนต์จากกมั ปอต มายงั พนมเปญ สัปดาห์ละ 1 - 2 ครง้ั ตง้ั แตป่ ี พ.ศ. 2553 และมีการเปิด
ใช้เส้นทางสายใต้ทั้งเส้นทาง ไปถึง จังหวัดพระสีหนุ เมื่อปลายปี พ.ศ.2555 ที่ผ่านมา โดยมี
การให้บริการ 3 เที่ยวต่อ สัปดาห์ เพื่อขนส่งสินค้าและผู้โดยสาร โดยทำความเร็วได้ 60 กม.ต่อ
ชวั่ โมง สำหรับทางรถไฟสายเหนือจากกรุงพนมเปญ ถึงปอยเปต (ชายแดนไทย - กมั พูชา) น้นั เร่ิม
มกี ารเปิดใช้งานตลอดทั้งเส้นทาง เมือ่ พ.ศ.2561 โดยสามารถรับน้ำหนกั ได้ 15 ตันต่อเพลา และ
ทำความเรว็ ได้ 30 กม. ต่อชวั่ โมง
ต่อมาในปี 2562 รัฐบาลกัมพูชา ตัดสินใจยกเลิกสัญญาบริหารกิจการรถไฟกับบริษัท Royal
Railway และมอบหมายให้กระทรวงคมนาคม เข้ามาบริหารจัดการเป็นการชั่วคราว ก่อนที่จะ
เปดิ ประมูล และคัดเลอื กบริษัทรายใหม่ทีม่ ปี ระสบการณ์ และสามารถทำงานรว่ มกับรัฐบาลได้ใน
การปรับปรุงและยกระดับการให้บริการขนส่งทางรถไฟให้เป็นไปตามมาตรฐานสากล มี
ความแน่นอน ปลอดภัย และค่าบริการเหมาะสม เพื่อเป็นทางเลือกในการขนส่งแก่ภาคธุรกิจใน
กัมพูชา นอกจากนี้ยังมอบหมายให้กระทรวงคมนาคมยกระดับการขนส่งทางรถไฟจากสถานี
ปอยเปตถึงสถานีสหี นุวลิ ล์ โดยไม่ตอ้ งมีการถ่ายสนิ คา้ ที่พนมเปญ และให้ประสานกบั หน่วยงานท่ี
เกี่ยวข้องเพือ่ ส่งเสรมิ ให้มกี ารลงทุนคลังจัดเก็บข้าวสารเพ่ือการส่งออก ในพื้นที่สำคัญของแต่ละ
จงั หวดั ท่ีสามารถเขา้ ถงึ การขนสง่ ทางรถไฟได้
และล่าสุดเมื่อวันที่ 22 เมษายน 2562 รัฐบาลไทยและกัมพูชา ได้ทำพิธีเปิดสถานีรถไฟด่าน
พรมแดนบ้านคลองลึก พร้อมทั้งลงนามความตกลงว่าด้วย การเดินรถไฟร่วมกันระหว่างรัฐบาล
แห่งราชอาณาจักรไทย และรัฐบาลแห่งราชอาณาจักรกัมพูชา นอกจากนี้รัฐบาลไทยยังได้มอบ
ขบวนรถไฟดีเซลรางจำนวน 4 ตู้ แกก่ ัมพูชา อีกดว้ ย
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 111 จาก 140
9.4 เสน้ ทางคมนาคมทางนำ้
1) ทา่ เรือนานาชาติ
ในกัมพชู า มที า่ เรือน้ำลกึ แหง่ เดียว คือ ทา่ เรือสีหนุวลิ ล์ ซงึ่ ไดม้ กี ารปรับปรงุ โดยการวางคอนเทน
เนอร์รอบท่าเรือน้ำลึก ความยาว 240 เมตร และขยายพื้นที่ที่จอดเรือความยาว 160 เมตร
สำหรับรองรับเรือที่กินน้ำลึก 9 เมตร ปัจจุบันท่าเรือแห่งนี้มีท่าเทียบเรือ 12 ท่า มีเครื่องมือ
อำนวยความสะดวกที่ทันสมัย มีทางเข้า 2 สาย คือ สายใต้ มีความยาว 5.5 กม. ลึก 8.4 เมตร
และกว้าง 80 – 100 เมตร และสายเหนือ มีความยาว 1 กม. ลึก 10 ม. และกว้าง 150 – 200
เมตร รองรบั นำ้ หนักได้ 10,000 ตัน
เสน้ ทางเดินเรอื ที่ตดิ ต่อกบั สีหนุวลิ ล์ ไดแ้ ก่ อเมรกิ า ยุโรป จนี ฮอ่ งกง อนิ โดนเี ซยี ญ่ีปุน่ มาเลเซีย
ฟิลิปปนิ ส์ สงิ คโปร์ เกาหลีใต้ ไทย และเวียดนาม สว่ นใหญจ่ ะขนผา่ นสงิ คโปร์
นอกจากนน้ั ยงั มที ่าเรือ เอกชนทีส่ ำคญั อกี 2 แห่งได้แก่ ท่าเรือนานาชาติพนมเปญ ซ่ึงอยู่ลึกเข้า
มาประมาณ 330 กิโลเมตร จากปากแม่นำ้ โขงทช่ี ายฝ่ังทะเลจีนใต้ของประเทศเวยี ดนาม และจาก
การที่เป็นท่าเรือที่อยู่ในลำน้ำ ทำให้ความสามารถในการรองรับเรือในฤดูแล้งกับฤดูน้ำหลากจะ
ต่างกันมากทั้งจากอุปสรรคของการเดินเรือและระดับความลึกหน้าท่าคือ สามารถรองรับเรือ
ระวาง 2,000 ตนั กบั 5,000 ตนั ในแต่ละฤดูตามลำดบั
ท่าเรือเอกชนชื่อ ท่าเรือออกญามง หรือ Oknha Mong Port: OMP ซึ่งตั้งอยูต่ ิดอ่าวไทยในเขต
จงั หวดั พระสีหนุเหนือขึน้ มาจากท่าเรอื สหี นุวิลล์ทางรถยนตป์ ระมาณ 40 กิโลเมตร หรือประมาณ
180 กิโลเมตรจากกรุงพนมเปญ เป็นท่าเรือที่เปิดดำเนินการควบคู่กับการขยายขนาดหน้าท่า
ปัจจบุ ันสามารถรองรบั เรอื นำ้ หนกั สงู สดุ ได้ 5,000 ตนั
ปัจจุบันกำลังมีการกอ่ สร้างและพัฒนาท่าเรือทางทะเลของเอกชน อีกจำนวน 2 แห่ง ในจังหวัด
กมั ปอต เพอ่ื รองรบั ความตอ้ งการนำเข้า และส่งออกสนิ ค้าทเี่ พ่ิมขึ้น
การขนส่งสินค้าหนักระหว่างไทยกับกัมพูชาจึงนิยมขนส่งทางเรือมากกว่า โดยสินค้าอุปโภค
บริโภค เครืองดื่ม น้ำตาล วัสดุก่อสร้าง จะนิยมใช้ท่าเรือเอกชนในจังหวัดตราด ได้แก่ ท่าเรือ
ส.กฤตวัน ท่าเรือชลาลัย และท่าเรือกัลปังหา ขนส่งสินค้าไปยังท่าเรือออกญามง และท่าเรือ
เอกชน ขนาดเล็กอ่นื ๆ ในจังหวัดเกาะกง และพระสีหนุ
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 112 จาก 140
ขณะที่สินค้าที่ขนส่งโดยตู้คอนเทนเนอร์จะถูกส่งมาจากท่าเรือแหลมฉบัง หรือท่าเรือกรุงเทพ
ขนสง่ มายงั ท่าเรอื สหี นวุ ลิ ล์ รวมถึงน้ำมันสำเรจ็ รูป
2) ท่าเรือ ขนส่งภายในประเทศ
การขนส่งทางน้ำภายในประเทศ ส่วนใหญใ่ ชแ้ มน่ ้ำแม่โขง แม่นำ้ โตนเลสาบ และแม่น้ำบาสกั ซงึ่ มี
ความยาวโดยรวม 1,750 กิโลเมตร ในฤดูฝน และอาจลดเหลือ 580 กิโลเมตร ในฤดแู ลง้ ท่าเรือ
ขนสง่ ในประเทศทีส่ ำคญั มดี ังตอ่ ไปน้ี
(1) ท่าเรือสตึงเตรง็ (จังหวดั สตงึ เตรง็ ) ตง้ั อยู่บนแม่น้ำโขง หา่ งจากทา่ เรอื กระแจะ
128 กม.
(2) ท่าเรือกระแจะ (จังหวัดกระแจะ) ตั้งอยู่บนแม่น้ำโขง ห่างจากท่าเรือกัมปง
จาม 121 กม.
(3) ท่าเรือโตนเลเบต (จังหวัดกัมปงจาม) ตั้งอยู่บนแม่น้ำโขง ห่างจากพนมเปญ
106 กม.
(4) ท่าเรือเนียกเลือง (จังหวัดไปรเวง) ) ตั้งอยู่บนแม่น้ำโขง ห่างจากท่าเรือก
พนมเปญ 60 กม.
(5) ท่าเรือ ชองเนียส (จังหวัดเสียมเรียบ) ตั้งอยู่บนแม่น้ำโตนเลสาป ห่างจาก
ทา่ เรอื พซากรอม 190 กม.
(6) ท่าเรือ พซากรอม (กัมปงชนาง) ตั้งอยู่บนแม่น้ำโตนเลสาป ห่างจากท่าเรอื
พนมเปญ 100 กม.
การขนส่งสินค้าทางน้ำภายในประเทศกัมพูชามีข้อจำกัด เนื่องจากระดับน้ำในฤดูฝน
และฤดแู ล้ง มคี วามแตกตา่ งประมาณ 10 เมตร
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 113 จาก 140
10. การเงนิ และการธนาคาร
10.1 สถาบนั การเงิน
ธนาคาร
กฎหมายว่าด้วยธนาคารและสถาบันทางการเงิน ได้รับการบัญญัตขิ ึ้นในปี พ.ศ. 2542
โดยมวี ัตถุประสงค์เพ่ือปรังปรุงและพัฒนาเครื่องมอื ในการอำนวยความสะดวกทางการเงิน สร้าง
รากฐานให้กับสถาบันทางการเงิน และเพื่อให้นักลงทุนสามารถเข้าถึงแหล่งเงินทุนสำหรับ
การประกอบธรุ กจิ ได้งา่ ยยิ่งขึ้น มาตรา 16.3 ของกฎหมายฉบับนี้ ได้กำหนด เงินทุนจดทะเบียน
ขัน้ ตำ่ ของธนาคารไว้เท่ากบั 12.5 ลา้ นเหรยี ญสหรฐั โดย 5% ของเงินทุนจดทะเบียนจะต้องคงไว้
ท่ี ธนาคารแห่งชาติ กมั พูชา เพอื่ เปน็ เงินประกัน อย่างไรกต็ าม ประกาศหมายเลข B7-016-117
ว่าด้วย ข้อกำหนดและกฎเกณฑ์ใหม่ เกี่ยวกับเงินทุนจดทะเบียน และการอนุมัติใบอนุญาต
ประกอบกจิ การธนาคาร ลงวันท่ี 22 มีนาคม พ.ศ. 2559 มกี ารเปลย่ี นแปลงการกำหนดเงนิ ทุนขั้น
ต่ำของธนาคาร ดังตอ่ ไปนี้
1. ธนาคารพาณิชย์ที่จดทะเบียนเป็นบริษัทในประเทศ ซึ่งมีผู้ถือหุ้นรายใหญ่เป็น
ธนาคารหรือสถาบันการเงิน อย่างน้อย 1 ราย และได้รับการจัดให้อยู่ในระดับ
Investment Grade โดยหน่วยงานจัดอันดับความน่าเชื่อถือ จะต้องมีเงินทุน
จดทะเบียนข้ันตำ่ 200,000,000,000 เรยี ล (50 ล้านเหรยี ญสหรฐั ฯ)
2. ธนาคารพาณิชย์ที่มีผู้ถือหุ้นเป็นบุคคลธรรมดา หรือบริษัท จะต้องมีเงินทุน
จดทะเบียนขั้นต่ำอย่างน้อย 300,000,000,000 เรียล (75 ล้านเหรียญสหรฐั ฯ)
3. ธนาคารเฉพาะด้าน ที่จดทะเบียนเป็นบรษิ ัทในประเทศ ซึ่งมีผู้ถือหุ้นรายใหญ่เปน็
ธนาคารหรือสถาบันการเงิน อย่างน้อย 1 ราย และได้รับการจัดให้อยู่ในระดับ
Investment Grade โดยหน่วยงานจัดอันดับความน่าเชื่อถือ จะต้องมีเงินทุน
จดทะเบยี นข้ันต่ำ เทา่ กับ 10,000,000,000 เรียล (2.5 ลา้ นดอลลาร์สหรฐั )
4. ธนาคารเฉพาะด้านที่มีผู้ถือหุ้นเป็นบุคคลธรรมดา หรือบริษัท จะต้องมีเงินทุน
จดทะเบยี นข้ันตำ่ อย่างนอ้ ย 60,000,000,000 เรยี ล (15 ลา้ นเหรียญสหรัฐฯ)
ทั้งนี้ ธนาคารทไี่ ดร้ ับใบอนุญาต หรอื หนังสือสำคญั ก่อน การประกาศใช้ประกาศฉบับ
น้ี ถูกกำหนดให้ต้องเพิ่มเงินทุนจดทะเบียนให้เท่ากับที่ระบุไว้ด้านบน ภายในส้ินปี พ.ศ. 2560
ธนาคารจะต้องรักษา อัตราส่วนของ ยอดค้างชำระ การให้กู้ หรือข้อผูกพัก ระหว่างผู้รับ
ผลประโยชน์หนึ่งรายต่อสินทรพั ย์ของธนาคารทั้งหมด ที่อัตราไม่เกนิ 20% (ประกาศหมายเลข
7.06-226 NBC วา่ ดว้ ยการควบคุมความเสี่ยงของธนาคารและสถาบันทางการเงนิ ขนาดใหญ่)
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 114 จาก 140
ในปี พ.ศ. 2564 ธนาคารพาณิชย์ (Commercial Bank) รวมกับสำนักงานสาขา (Branch
Office) ของธนาคารพาณิชย์ในต่างประเทศ มีจำนวนทั้งหมด 54 ธนาคาร ธนาคารเฉพาะด้าน
(Specialized Bank) จำนวน 10 ธนาคาร สถาบันไมโครไฟแนนซ์ (Microfinance Institution)
จำนวน 85 สถาบัน สถาบันไมโครไฟแนนซ์รับฝากเงิน 6 สถาบัน สำนักงานตัวแทน
(Representative Office) ของธนาคารพาณิชย์ต่างประเทศอีก 6 ธนาคาร และบริษัทลีสซ่ิง
(Leasing Company) 17 แห่ง
ธนาคารพาณชิ ย์ ท้ัง 54 ธนาคาร มรี ายชอ่ื ดังต่อไปนี้
1. ACLEDA BANK Plc.
2. ADVANCED BANK OF ASIA LIMITED.
3. B.I.C (CAMBODIA) BANK PLC.
4. BANGKOK BANK PLC., CAMBODIA BRANCH
5. BANK FOR INVESMENT&DEVELOPMENT OF CAMBODIA
6. BANK OF CHINA LIMITED PHNOM PENH BRANCH
7. BOOYOUNG KHMER BANK
8. BRANCH OF INDUSTRIAL BANK OF KOREA “PHNOM PENH”
9. BRANCH OF MIZUHO BANK, LTD.
10. BRED BANK (CAMBODIA) PLC.
11. CAMBODIA ASIA BANK LTD.
12. CAMBODIA MEKONG BANK PUBLIC LIMITED.
13. CAMBODIAN COMMERCIAL BANK LTD.
14. CAMBODIAN POST BANK Plc.
15. CAMBODIAN PUBLIC BANK Plc.
16. CANADIA BANK PLC
17. CATHAY UNITED BANK (CAMBODIA) Corp.,Ltd.
18. CHIEF (CAMBODIA) COMMERCIAL BANK PLC
19. Chip Mong Commercial Bank Plc.
20. CIMB BANK PLC.
21. FIRST COMMERCIAL BANK PHNOM PENH BRANCH
22. FOREIGN TRADE BANK OF CAMBODIA
23. Hong Leong Bank (Cambodia) PLC
24. ICBC Bank Limited Phnom Penh Branch
25. Kasikorn Bank PLC. Phnom Penh Brach
26. KOOKMIN BANK CAMBODIA.
27. KRUNG THAI BANK PUBLIC CO., LTD PHNOM PENH BRANCH
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 115 จาก 140
28. MAY BANK PHNOM PENH BRANCH.
29. MB Bank Plc. Phnom Penh Branch Cambodia
30. Mega International Commercial Bank Co.Ltd. Phnom Penh Branch
31. PHILLIP BANK PLC.
32. PHNOM PENH COMMERCIAL BANK
33. PRINCE BANK PLC.
34. RHB INDOCHINA BANK
35. M.G.N Emperor Bank Plc.
36. SATHAPANA BANK PLC (MARUHAN JAPAN BANK Plc.)
37. Saigon-Hanoi Cambodia Bank (SHB) Plc.
38. SHINHAN KHMER BANK Limited
39. Taiwan Cooperative Bank, Phnom Penh Branch
40. UNION COMMERCIAL BANK PLC.
41. VATTANAC BANK
42. Asia-Pacific Development Bank Plc.
43. Saigon Thuong Tin Cambodia Bank Plc.
44. Vietnam Bank for Agriculture & Rural.
45. PANDA Commercial Bank Plc.
46. Agricultural and Rural Development Bank
47. Small and Medium Enterprise Bank of Cambodia Plc. "SME Bank"
48. Alpha Commercial Bank Plc.
49. SBI LY HOUR BANK PLC.
50. HATTHA Bank Plc.
51. DGB Bank Plc.
52. J Trust Royal Bank Plc
53. ABA Bank
54. Wing Bank (Cambodia) Plc
ธนาคารเฉพาะดา้ น (Specialized Banks)
ตามกฎหมายธนาคารและสถาบันการเงินน้ัน ธนาคารเฉพาะด้านได้รับคำนิยามว่าคือ ธนาคารท่ี
ดำเนินกิจกรรมเพียงอย่างเดียวของสามกิจกรรมหลักของธนาคารพาณิชย์ ที่ระบุข้างต้น โดย
การจัดตั้งธนาคารเฉพาะด้านถูกมองว่าเป็นเสมือนสถาบันการเงินเพิ่มเติมในระบบธนาคาร
พาณิชย์ หรือเป็นเสมอื นสถาบันการเงินพิเศษในภาคเฉพาะด้านที่รัฐบาลกัมพูชาให้ความสำคญั
โดยนักลงทุนหลายรายได้จัดตั้งธนาคารเฉพาะด้านขึ้นเป็นก้าวแรก ก่อนที่จะขยายกิจการไปสู่
การเปน็ ธนาคารพาณชิ ย์ กมั พูชาไดร้ เิ ริ่มธนาคารเฉพาะดา้ นสนิ เช่ือชนบทดว้ ย
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 116 จาก 140
สถาบันการเงินขนาดเลก็ (Micro financial Institutions: MFI)
ภายใตก้ ฎระเบยี บของกัมพชู า สถาบนั การเงินขนาดเล็กได้รบั คำนิยามวา่ เป็น “การจัดส่งบริการ
ทางการเงิน อาทิ เงินกู้ และเงินฝาก ให้แก่ครัวเรือนที่ยากจนและมีรายได้น้อย รวมถึงวิสาหกจิ
ขนาดเลก็ ”
สถาบันการเงินขนาดเล็กที่ได้รับใบอนญุ าตประกอบกิจการมขี อบเขตการใหบ้ ริการท่ีจำกัด โดย
สถาบันสามารถดำเนินกิจกรรมทางการธนาคารได้เฉพาะตามที่ระบุไว้ในคำนิยาม ทั้งนี้
การให้บริการสนิ เชอื่ ถือว่าได้รบั อนญุ าตให้ดำเนินการได้ เวน้ แตจ่ ะมีการจำกัดไว้ด้วยกฎระเบียบ
หน่ึงใดหรือด้วยขอ้ กำหนดของใบอนุญาตนั้น ๆ
สถาบันการเงนิ ขนาดเล็กจะต้องไดร้ ับใบอนุญาตอีกฉบับหนงึ่ ในฐานะท่ีเปน็ สถาบันการเงินขนาด
เลก็ ที่รบั ฝากเงนิ เพื่อทจี่ ะสามารถใหบ้ ริการบัญชีออมทรัพย์ได้
สาขาธนาคารตา่ งประเทศ (Branch Office) และสำนักงานตัวแทน
กฎหมายธนาคารและสถาบันการเงินระบุว่า “กิจการที่อยู่ภายใต้กฎหมายนี้อาจได้รับการจด
ทะเบียนบริษัทในประเทศกัมพูชาหรอื เป็นสาขาของธนาคารต่างประเทศ” ด้วยเหตุนี้ นักลงทุน
ชาวตา่ งชาติสามารถจดั ตัง้ ธนาคารท้องถิ่นหรอื สาขาธนาคารตา่ งประเทศในกมั พชู าได้
สำนกั งานบรกิ ารขอ้ มลู สำนักงานประสานงาน หรือสำนกั งานตัวแทนน้นั ไมส่ ามารถดำเนินธุรกิจ
การธนาคาร การเป็นสื่อกลางทางการเงิน หรือการหาลูกค้าได้ (ตามมาตรา 13 ของกฎหมาย
ธนาคารและสถาบันการเงิน) การเปิดสำนักงานที่กล่าวถึงข้างต้นนี้ จำเป็นที่จะต้องได้รับ
การอนุมัติจากธนาคารแห่งชาติก่อน โดยสถานประกอบการเหล่านี้อาจจัดตั้งเป็นบรษิ ทั ท้องถิน่
หรอื สรา้ งขนึ้ เป็นองค์กรแบบง่ายๆ หรือสำนกั งานกไ็ ด้ และจะตอ้ งไดร้ ับการจดทะเบียนพาณิชยด์ ว้ ย
สำนักงานเหล่านี้อาจใช้ชื่อทางธุรกิจของธนาคารต่างประเทศที่เป็นตัวแทนได้ อย่างไรก็ตาม
การอนญุ าตจะใหเ้ ป็นเวลา 2 ปี ซงึ่ สามารถต่ออายไุ ด้อกี เพยี งคร้งั เดยี ว
10.2 ระบบการเงนิ
นโยบายด้านอตั ราแลกเปลี่ยน
กัมพูชาใช้ระบบอตั ราแลกเปลย่ี นแบบลอยตวั ภายใต้การจดั การ (Managed Floating Exchange
Rate) โดยธนาคารกลางกัมพูชา (National Bank of Cambodia: NBC) จะเปน็ ผู้กำหนดอัตรา
ทางการ (Official Exchange Rate) ให้สอดคลอ้ งกับความเคลอ่ื นไหวของราคาตลาด และมีส่วน
ต่างระหว่างอตั ราตลาดและอัตราทางการไม่เกินรอ้ ยละ 1 ส่วนใหญ่ อตั ราทางการใช้กับธุรกรรม
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 117 จาก 140
การค้าระหวา่ งประเทศของภาครัฐและวสิ าหกิจของรัฐ เป็นสำคญั ในขณะท่ีอัตราตลาด (Market
Rate) จะถูกกำหนดโดยผ้คู ้าเงินตราต่างประเทศในภาคเอกชน
ตลาดซื้อขายเงินตราต่างประเทศในกัมพูชา ยังเป็นตลาดเล็กและมีการดำเนินงาน อย่างไม่เป็น
ทางการ จงึ ไม่มกี ารกำหนดเวลาซ้ือขายท่ีแน่นอน โดยทั่วไปตลาดเงินตราตา่ งประเทศไม่มีปัญหา
สภาพคลอ่ ง แต่หากธนาคารหรอื ผู้ค้าเงินขาดสภาพคลอ่ ง สามารถกู้ยืมเงินดอลลาร์ สรอ.และเงิน
เรียลจาก NBC ได้ โดยมีหลกั ประกัน
กฎหมายอัตราแลกเปลี่ยนกำหนดให้ธนาคารตง้ั ขน้ึ ในกมั พูชาเท่านั้นมีสทิ ธิไดร้ บั อนุญาตให้ดำเนิน
ธุรกิจแลกเปลี่ยนเงินตราได้อย่างเสรี แต่ต้องรายงานต่อธนาคารกลางเมื่อมีการแลกเปลี่ยนเงิน
ต้ังแต่ 10,000 ดอลลาร์ สรอ. ขึน้ ไป แตอ่ ย่างไรกต็ ามถ้าเกิดสถานการณ์ที่กัมพูชามีความไม่สงบ
ภายในประเทศหรือเกิดวิกฤตการณ์ทางการเงิน ธนาคารกลางมีอำนาจสงวนสิทธิ์ใน
การแลกเปลย่ี นเงนิ ตราต่างประเทศ
นโยบายดา้ นระบบการชำระเงนิ
ถึงแม้ว่าส่วนใหญ่ เศรษฐกิจกัมพูชามีการใช้เงินสดสูง แต่ก็มี การใช้ เช็คเป็นเครื่องมือหลักใน
การชำระเงนิ โดยมี NBC ดำเนินการด้านสำนักหักบัญชี ( Clearing House) ท้ังสกลุ เงินดอลลาร์
สรอ. และสกุลเงินเรยี ล
การใช้เงนิ เรยี ลและเงินตราต่างประเทศในกมั พูชา
1. กัมพูชาใช้เงินดอลลาร์ สรอ. ในระบบเศรษฐกจิ ในสดั สว่ นทสี่ งู มากกว่าร้อยละ 80 และเป็น
เศรษฐกิจแบบดอลลาร์ (Dollarized Economy) เงินดอลลาร์ สรอ. ในกัมพูชามีบทบาท หน้าท่ี
3 อย่างคอื เป็นส่อื กลางการแลกเปลยี่ น เป็นหนว่ ยในการวัดมลู ค่า และเปน็ เคร่ืองรักษามูลคา่
2. เงินเรียล ใช้ในภาครัฐและธนาคารกลางใน การจ่ายเงินเดือนค่าจ้าง และยังนิยม ใช้ใน
ธรุ กรรมเลก็ ๆ ทวั่ ไป NBC ทำหนา้ ท่ี อัดฉีดเงนิ เรยี ลเขา้ ในระบบ อยา่ งไรกต็ าม ธนาคารกลางของ
กมั พชู ามนี โยบายผลักดันให้ใช้เงินเรยี ลมากข้ึนในธรุ กรรมต่างๆ ในประเทศ เช่น การบังคับให้ใช้
เงินเรยี ลชำระคา่ ธรรมเนียมและภาษี เปน็ ต้น
3. มีการใช้เงินสกุลดองของเวียดนามตามจังหวดั ที่ติดกับประเทศเวียดนาม และใช้เงินบาท
ของไทยตามจงั หวดั ทีต่ ดิ กบั ประเทศไทย
4. ในระบบสถาบันการเงินของกัมพูชา นอกจากทุนจดทะเบียนที่ เป็นดอลลาร์ สรอ. แล้ว
เงินฝากและสินเชื่อสวนใหญ่ยังเป็นเงินสกุลดอลลาร์ สรอ. นอกจากนี้การรับฝากเงินและอัตรา
ดอกเบยี้ กำหนดไว้สำหรบั เงินสามสกุล คอื ดอลลาร์ สรอ. เรียล และบาท
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 118 จาก 140
กฎหมายว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน และการสนับสนุนทางการเงินแก่
การก่อการร้าย (Law on Anti-Money Laundering and Combating the Financing Terrorism)
กฎหมายวา่ ดว้ ยการป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน และการสนับสนุนทางการเงนิ แก่การก่อ
การร้าย (Law on Anti-Money Laundering and Combating the Financing Terrorism)
ได้รับการบัญญัตขิ ้นึ เมอ่ื วนั ที่ 24 มถิ ุนายน พ.ศ. 2550 โดยภายใตก้ ฎหมายฉบับน้ี ไดก้ ำหนดว่า
หน่วยงานท่ีมีหน้าที่รกั ษาความลับของธนาคาร หรือธุรกิจใดๆ จะต้องไม่ขัดขวางการดำเนนิ การ
ตามกฎหมายฉบับนี้ และไม่สามารถอา้ งเหตุในการปฏเิ สธ ที่จะใหข้ ้อมูลแก่ หน่วยข่าวกรองทาง
การเงิน (Financial Intelligence Unit : FIU) ซึ่งเป็นศูนย์กลางในการรับเรื่อง วิเคราะห์ และ
เผยแพร่รายงาน เกี่ยวกับการทำธุรกรรมที่ต้องสงสัย ธุรกรรมทางเงินสด และข้อมูลอื่นๆ ที่
เกี่ยวขอ้ งกับการฟอกเงนิ และการสนับสนุนทางการเงินแกก่ ารก่อการร้าย) นอกจากนน้ั ยงั ต้องให้
ความร่วมมือกับหน่วยงานที่มีอำนาจ ไม่ว่าจะเพื่อประโยชน์ภายในประ เทศ หรือเพื่อ
ความรว่ มมือระหว่างประเทศ หรอื เพือ่ ความจำเป็นในการเชอ่ื มโยงกบั การสืบสวนที่เกี่ยวข้องกับ
การฟอกเงิน หรือการสนับสนุนทางการเงินแกการก่อการร้าย ตามคำสั่งหรือการดำเนินการ
ภายใต้การควบคุมของผู้มีอำนาจในการพิจารณาคดี (มาตรา 6)
กฎหมายหา้ มมิให้หนว่ ยงานที่มีหน้าทรี่ ายงาน เชน่ ธนาคาร สถาบันการเงิน นายหน้าหลักทรัพย์
บรษิ ทั ประกัน สถาบันไมโครไฟแนนซ์ สหกรณ์เครดิต บริษัท ลีซซิง่ กองทนุ เพื่อการลงทนุ และเงิน
บำนาญ บริษัทบริหารกองทุน ฯลฯ เปิดหรือจัดทำบัญชี ที่ไม่ระบุชื่อหรือหมายเลขบัญชี หรือ
บญั ชีท่ีมกี ารใช้ช่ือปลอม และใหก้ ารยอมรับผลติ ภณั ฑ์ทางการเงนิ ใดๆแก่บญั ชีเหล่านั้น เวน้ แต่ จะ
มกี ารใชม้ าตรการพิสจู น์ทราบลกู คา้ (the customer due diligence measures) (มาตรา 7)
หน่วยงานที่มีหน้าที่รายงาน จะต้องใช้ มาตรการพิสูจน์ทราบลูกค้า รวมถึงการระบุตัวตัว และ
ตรวจสอบยนื ยนั ความถูกต้องในการระบุตัวตนของลกู คา้ (มาตรา 8) และอาจได้รับการร้องขอให้
ใชม้ าตรการตรวจสอบพิเศษสำหรบั การทำธรุ กรรมบางอยา่ ง
กฎหมายกำหนดว่า หน่วยงานที่มหี น้าที่รายงาน จะตอ้ งรายงานตอ่ FIU เกี่ยวกบั การทำธุรกรรม
ทางการเงิน ท่มี ีมลู คา่ เกินกว่าทก่ี ำหนดโดยหน่วยงานที่มีอำนาจกำกับดูแล เช่นเดียวกบั ธุรกรรม
ทางการเงนิ ท่ีมีการเช่ือมโยงหลายรายการซง่ึ มมี ลู ค่าสุดท้ายเกินกว่ามูลค่าเดิม (มาตรา 12.1) หาก
FIU มีเหตุผลอันสมควรที่สงสัยไดว้ ่าการทำธุรกรรม หรือ การเสนอทำธุรกรรมนัน้ อาจมีส่วนใน
การทำผิดกฎหมายการฟอกเงิน หรือ การสนับสนุนทางการเงินแก่การก่อการร้าย FIU จะทำ
หนงั สือแจง้ หรอื โทรศพั ทโ์ ดยตรงไปยังหน่วยงานน้นั เพอ่ื หา้ มมใิ ห้ดำเนนิ การทำธรุ กรรม ข้อเสนอ
ทางธุรกรรม หรือธุรกรรมใดๆ ทอี่ าจส่งผลกระทบตอ่ ธุรกรรมนั้นในชว่ งระยะเวลาหนึง่ ซึ่งไม่เกิน
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 119 จาก 140
48 ช่ัวโมง เพอื่ ให้ FIU ทำการสอบถามข้อมูลทจี่ ำเป็นเก่ียวกบั การทำธุรกรรมน้ัน เพอื่ แจง้ และทำ
การปรึกษากบั หนว่ ยงานบงั คับใช้กฎหมาย หากพิจารณาเห็นสมควร (มาตรา 12.5)
ในกรณีที่มีการดำเนินการที่เกี่ยวกับการละเมิด กฎหมายการฟอกเงิน และการสนับสนุนทาง
การเงินแก่การก่อการร้ายตามที่ กำหนดไว้ใน ประมวลกฎหมายอาญา ทรัพย์สินต้องสงสยั และ
ทรัพยส์ ินท่ีเก่ยี วข้องทง้ั หมด จะถกู ระงบั และหา้ มมใิ ห้ทำการโอนยา้ ย จนกว่า จะมีการตัดสินจาก
ศาลอย่างแน่ชัด (มาตรา 30)
10.3 การโอนเงินตราออกนอกประเทศ
นโยบายด้านการควบคมุ เงนิ ตราตา่ งประเทศ
ผู้ประกอบการหรือนักลงทุนตา่ งชาติที่เข้าไปประกอบธุรกจิ หรือลงทุนในกัมพูชา สามารถโอนเงิน
ออกนอกประเทศได้อย่างเสรี โดยกฎหมาย Foreign Exchange Law, August 22, 1997 ไม่
จำกัดในการโอนเงินลงทุนหรือผลกำไรที่ได้จากการลงทุนออกนอกประเทศ กฎหมายเกี่ยวกับ
การแลกเปลี่ยนเงินตรา ให้อำนาจธนาคารกลางในการควบคุมดูแลการส่งเงินออกนอกประเทศ
ในกรณีที่ นักท่องเท่ียวนำเงินเข้าหรือออกนอกประเทศมีมูลคา่ ต้ังแต่ 10,000 ดอลลาร์ สรอ.ขึน้
ไป จะตอ้ งสำแดงตอ่ เจา้ หน้าท่ศี ลุ กากร ธนาคารท่ีเปน็ ผทู้ ำธรุ กรรมจะต้องรายงานตอ่ ธนาคารชาติ
เมอ่ื มีการนำเงนิ สดที่มเี งินตราตา่ งประเทศออกจากกมั พชู า
มาตรา 11 ของกฎหมายแกไ้ ขเพิม่ เตมิ ว่าดว้ ย การลงทนุ พ.ศ.2546 ให้การรบั ประกนั ว่า โครงการ
ที่ได้รับการสง่ เสริมการลงทุน (QIP) สามารถโอนเงนิ สกุลตา่ งประเทศ ระหว่างประเทศ ได้อย่าง
เสรี โดยซื้อผ่านธนาคารที่ได้รับอนุญาต สำหรับการดำเนินการทางการเงินที่เกี่ยวข้องกับ
การลงทุน ประกอบดว้ ย การดำเนินการตอ่ ไปนี้
• การชำระเงินสำหรับการนำเข้า และการชำระคนื เงินต้นและดอกเบี้ยเงินกู้ยืมจาก
ตา่ งประเทศ
• การชำระเงนิ ค่าสิทธิ และคา่ ธรรมเนียมการจัดการ
• การโอนเงินผลกำไร
• การโอนเงนิ ลงทนุ กลับประเทศในกรณที ่ยี กเลิกกจิ การ
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หนา้ 120 จาก 140
11. การปกป้องทรพั ยส์ ินทางปัญญาและการจดทะเบยี นเคร่ืองหมายการคา้
กมั พูชาเข้าเปน็ ภาคอี งค์การการค้าโลกในปี พ.ศ. 2547 ซึง่ ส่งผลให้มกี ารผ่านกฎหมายตา่ งๆ เพ่ือ
จดั ระเบยี บเกี่ยวกบั สิทธิต่างๆ ในทรพั ยส์ นิ ทางปัญญา แมว้ า่ ในทางปฏิบัติยังต้องใชเ้ วลาอีกหลาย
ปกี วา่ ทก่ี ัมพชู าจะสามารถปฏบิ ัติตามระเบียบกฎเกณฑ์ต่างๆ ขององคก์ ารการคา้ โลกได้อย่างเต็ม
รูปแบบ อย่างไรก็ตามนักลงทุนก็สามารถที่จะใช้ประโยชน์จากกรอบระเบียบกฎเกณฑ์ที่กำลัง
ได้รับการพัฒนาเหล่านี้และแสวงลู่ทางการปกป้องคุ้มครองสิ่งประดิษฐ์ เครื่องหมายการค้า
การออกแบบทางอตุ สาหกรรม และผลิตภณั ฑ์งานสร้างสรรคอ์ น่ื ๆ ของตนได้
ในปี พ.ศ. 2558 กัมพูชาได้เข้าเป็นภาคีพิธีสารมาดริด (Madrid Protocol) ซึ่งเปิดโอกาสให้
เจ้าของสินคา้ ในประเทศที่เป็นภาคีสามารถยื่นจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า ณ หน่วยงานที่มี
อำนาจหน้าที่ (กรมทรพั ย์สินทางปัญญา กระทรวงพาณชิ ย์) ให้มีผลครอบคลุมทกุ ประเทศอนื่ ๆ ท่ี
เป็นภาคีได้ ปัจจุบันมี 99 ประเทศ รวมประเทศไทย (เข้าเป็นภาคีเมื่อเดือนพฤศจิกายน 2560)
ซึ่งเป็นการช่วยอำนวยความสะดวกให้กับเจ้าของสินค้าไม่จำเป็นต้องเดินทางไปจดทะเบียน
เครื่องหมายการค้าที่ประเทศอื่นๆ ดังนั้นเจ้าของสินค้าในประเทศไทย สามารถขอจดทะเบียน
เคร่อื งหมายการค้าในประเทศไทย ให้มีผลครอบคลมุ ในประเทศกัมพูชา ผา่ นข้อตกลงดังกลา่ ว
แม้วา่ กฎหมายฉบับต่างๆ จะยังอยูใ่ นระยะเรมิ่ ต้นของการพัฒนา แต่ขัน้ ตอนต่างๆ สำหรับการจด
ทะเบียนและบังคับใช้สิทธิในทรัพย์สินทางปัญญาที่สำคัญๆ ก็ได้ถูกนำมาบังคับใช้แล้วอย่าง
คอ่ นข้างมีประสิทธภิ าพ ดังนั้น การละเว้นหรือการชะลอการจดทะเบยี นทรัพยส์ นิ ทางปัญญาอาจ
สร้างความเสียหายใหอ้ ยา่ งมากในระยะยาวได้
11.1 สทิ ธบิ ตั ร แบบอรรถประโยชน์ (อนุสทิ ธบิ ัตร) และการออกแบบทางอตุ สาหกรรม
กฎหมายว่าด้วยเรื่องสิทธิบัตร แบบอรรถประโยชน์ และการออกแบบทางอุตสาหกรรมของ
กัมพูชาได้บัญญัติให้สิทธิ์แต่เพียงผู้เดียวแก่นักประดิษฐ์ผู้คิดค้นหรือผู้ที่รับมอบสิทธิ์นั้นใน
ระยะเวลาหนึ่งทก่ี ำหนด เพ่อื แลกกบั การเปิดเผยสิง่ ประดษิ ฐ์ แบบผลติ ภัณฑ์อรรถประโยชน์ หรือ
การออกแบบทางอุตสาหกรรม โดยกฎหมายน้ีได้บัญญัติข้ึนในปี พ.ศ.2546 เพ่ือปฏิบัติให้เป็นไป
ตามพันธกรณใี นองค์การการค้าโลกของกมั พชู า และกฎหมายได้รบั การบัญญัติเพิม่ เติมในปี พ.ศ.
2549 ด้วยกฤษฎีกาฉบบั หน่ึงซึ่งให้รายละเอียดเกี่ยวกับขั้นตอนการปฏบิ ัติตา่ งๆ แม้ว่ากฎหมาย
ฉบับนี้จะยังค่อนข้างใหม่และยังไม่ได้รับการทดสอบ แต่กฎหมายก็ได้บัญญัติอย่างเจาะจงว่า
สนธิสัญญาทรัพยส์ ินทางปัญญาระหว่างประเทศใดๆ ซึ่งกัมพูชาเป็นภาคี จักได้รับการถือปฏิบัติ
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หนา้ 121 จาก 140
เหนือกฎหมายระดับชาติในกรณีที่ขัดแยง้ กนั และแม้ว่ากมั พูชาจะยังมิได้เป็นภาคีในสนธิสัญญา
ความร่วมมือด้านสิทธิบัตร แต่กฎหมายก็ได้บัญญัติให้มีกระบวนการสำหรับจดทะเบียนคำขอ
ต่างประเทศในกมั พชู าได้
11.1.1 การจดทะเบียนสทิ ธิบตั ร แบบอรรถประโยชน์ และการออกแบบทางอตุ สาหกรรม
หน่วยงานทรี่ บั ผิดชอบ :
หนว่ ยงาน กรมทรพั ยส์ นิ ทางอตุ สาหกรรม
กระทรวงอตุ สาหกรรม วทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม
โทร. 012-812444, 012-770 735, 012-982382
อเี มล์ [email protected] , [email protected]
ค่าธรรมเนียมในการจดทะเบียน : 350 – 400 USD
ระยะเวลาดำเนนิ การ : 6 เดอื น – 1 ปี
ความครอบคลุม ความหมาย และคำนยิ าม
(1) สิทธิบัตร หมายถึง “แนวคิดหนึ่งใดของนักประดิษฐ์คนหนึ่งซึ่งในทางปฏิบัติได้
ก่อให้เกิดทางออกของปัญหาเฉพาะทางในด้านเทคโนโลยี” แนวคิดดังกล่าวอาจ
เก่ียวข้องกบั ผลิตภณั ฑห์ รอื กรรมวิธหี นึ่งใดกไ็ ด้ ส่งิ ประดิษฐท์ ี่สามารถจดสิทธิบัตร
ได้ จะต้องเป็นสิ่งใหม่ มีขั้นการประดิษฐ์ที่สูงขึ้น และสามารถประยุกต์ในทาง
อุตสาหกรรมได้
(2) แบบอรรถประโยชน์ หมายถึง “แนวคดิ หนง่ึ ใดของนักประดิษฐค์ นหนง่ึ ซ่ึงในทาง
ปฏิบัติได้ก่อให้เกิดทางออกของปัญหาเฉพาะทางในด้านเทคโนโลยี” แนวคิด
ดงั กล่าวอาจเกี่ยวข้องกบั ผลติ ภณั ฑ์หรือกรรมวิธีหนึง่ ใดกไ็ ด้ สง่ิ ประดิษฐ์ท่สี ามารถ
จดทะเบียน แบบอรรถประโยชน์ได้ จะต้องเป็นสิ่งใหม่ และสามารถประยุกต์
ในทางอตุ สาหกรรมได้ (แตไ่ ม่ตอ้ ง มขี ้นั การประดิษฐท์ ่สี ูงขน้ึ ต่างจากสทิ ธบิ ัตร)
(3) การออกแบบทางอตุ สาหกรรม หมายถงึ องคป์ ระกอบของเสน้ หรอื สี หรอื รูปทรง
สามมติ ิ หรือวสั ดุใดๆ ตราบเทา่ ทีอ่ งคป์ ระกอบนัน้ ก่อให้เกดิ สภาพปรากฏพิเศษแก่
ผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมหรือหัตถกรรม โดยการออกแบบทางอุตสาหกรรมที่จะ
ไดร้ ับการจดทะเบยี นจะตอ้ งเป็นของใหม่
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หนา้ 122 จาก 140
ระยะเวลาท่ีให้ความคุ้มครอง
(1) สิทธิบัตร การจดทะเบียนสิทธิบตั รจะมีอายุความคุม้ ครอง 20 ปี นับจากวันท่ี
ยืน่ คำขอ โดยจะต้องชำระค่าธรรมเนยี มรกั ษาสถานภาพรายปี ต้ังแตป่ ที ่ี 5 เป็น
ต้นไป
(2) แบบอรรถประโยชน์ การจดทะเบียนแบบอรรถประโยชน์ จะมีอายุ
ความคุ้มครอง 7 ปี นับจากวันที่ยื่นคำขอ โดยจะต้องชำระคา่ ธรรมเนียมรักษา
สถานภาพรายปี ตั้งแตป่ ที ี่ 2 เป็นต้นไป
(3) การออกแบบทางอุตสาหกรรม การจดทะเบียนการออกแบบทางอุตสาหกรรม
จะมีอายุความคุ้มครอง 5 ปี นับจากวันทีย่ ืน่ คำขอ เรอื่ ง และสามารถทำการต่อ
อายุได้ตดิ ต่อกนั อกี 2 คร้งั ครงั้ ละ 5 ปี รวมเปน็ ระยะเวลาทงั้ หมด 15 ปี
การตอบโตก้ ารละเมิดสิทธิ สามารถทำได้ 2 วิธี
(1) ฟอ้ งเรยี กค่าเสยี หายเป็นเงินและ/หรือการช่วยเหลอื อย่างเฉพาะเจาะจงต่อศาล
แพง่
(2) ขอให้มีการดำเนินคดีอาญา โดยมีโทษปรับตั้งแต่ 1,250 – 5,000 USD หรือ
จำคกุ ตง้ั แต่ 1 ถึง 5 ปี หรอื ท้ังจำทง้ั ปรบั
ผทู้ ำการละเมดิ ซำ้ จะได้รบั โทษสูงสุดเป็นสองเท่า
11.2 เครอ่ื งหมายการค้า
เครื่องหมายทางการค้าให้สิทธิ์กบั เจ้าของในการปอ้ งกันไมใ่ ห้คู่แขง่ ใชเ้ ครือ่ งหมายและชือ่ การค้า
เดียวกันหรือมีความคล้ายคลึงกันจนก่อให้เกิดความสับสนได้ในสินค้าและบริการต่างๆ การให้
ข้อมูลเกีย่ วกบั เร่ืองน้ีเพอ่ื เป็นแนวทางท่ีจะนำไปสู่การจดทะเบียนและบังคบั ใชเ้ คร่ืองหมายการค้า
ในราชอาณาจักรกัมพชู า โดยจะมงุ่ เนน้ ไปท่ตี ัวบทกฎหมาย รว่ มทงั้ ข้อแนะนำและการตีความจาก
ประสบการณท์ างวิชาชพี ในเร่ืองนี้
ในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ.2545 สภาแห่งชาติได้ผ่านกฎหมายว่าด้วยเครื่องหมาย ชื่อทางการคา้
และการกระทำที่ถือได้ว่าเป็นการแข่งขันอันไม่เป็นธรรม ซึ่งตามมาด้วย การประกาศใช้
อนุกฤษฎีกาว่าด้วยการดำเนินการให้เป็นไปตามกฎหมายข้างต้น ใน พ.ศ.2549 ด้วยเหตุท่ี
การบัญญัติกฎหมายและระบบกฎหมายส่วนใหญ่ในกัมพูชายังอยู่ในระยะเริ่มต้น กฎหมาย
เครอ่ื งหมายการคา้ จงึ ยังไมไ่ ดร้ ับการพัฒนาหรือมีความซับซ้อนเหมอื นหลายๆ ประเทศ ดังนนั้ จึง
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หนา้ 123 จาก 140
คงมีช่องว่างและข้อสงสัยทีย่ ังไมม่ คี วามกระจ่างในตัวกฎหมายเช่นเดียวกับทหี่ ลายๆ บทบัญญัติที่
มกี ารนำมาใชอ้ ยา่ งไมเ่ ป็นแบบแผนเดียวกนั ในทางปฏบิ ัติ
11.2.1 การจดทะเบยี นเครอ่ื งหมายการค้า
หนว่ ยงานทร่ี ับผดิ ชอบ
หนว่ ยงาน กรมทรัพย์สินทางปัญญา กระทรวงพาณิชย์
โทร. (+855) 12 26 15 36
อีเมล์ [email protected]
เว็บไซต์ http://www.cambodiaip.gov.kh/Default.aspx
สำหรับการจดทะเบียนให้ครอบคลุมประเทศอื่นๆ ในภาคีพิธีสารมาดริด นั้นจะมีขั้นตอน
การปฏิบัติ และค่าธรรมเนียมแตกต่างกนั ออกไปตามแต่ละประเทศ สามารถศึกษาเพิ่มเติมได้ท่ี
http://www.wipo.int/madrid/en/
ทั้งนี้ประเทศไทยได้เข้าเป็นสมาชิกพิธีสารมาดริด (Madrid Protocol) ในลำดับที่ 99 ซึ่งมีผล
บงั คับใช้ในวนั ที่ 7 พฤศจกิ ายน 2560 ทผี่ ่านมา ซ่ึงจะช่วยอำนวยความสะดวกในการยื่นคำขอจด
ทะเบียนเครื่องหมายการค้าระหว่างประเทศ ผู้ประกอบการไทยจะได้รับประโยชน์โดยสามารถ
ยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าที่กรมทรัพย์สินทางปัญญา ของไทย และขอรับ
การคุ้มครองในประเทศสมาชิกอื่นอีก 98 ประเทศ ครอบคลุม 114 ดินแดน ประเทศ รวมท้ัง
ประเทศกมั พูชา ได้ในคราวเดียวกนั
คา่ ธรรมเนียมในการจดทะเบียน : 350 – 400 USD
ระยะเวลาดำเนินการ : 3 – 6 เดอื น
ความครอบคลมุ ความหมาย และคำนิยาม : กฎหมายเครื่องหมายการค้าของกมั พชู าให้
การคุ้มครองเครื่องหมายการค้า (Trademarks) เครื่องหมายการบริการ (Service
Marks) เครื่องหมายร่วม (Collective Marks) และชื่อทางการค้า (Trade Names) โดย
นิยามของคำเหล่านี้เป็นไปในทางเดียวกันกบั ของประเทศอื่นๆ และข้อตกลงสนธสิ ัญญา
ทัง้ หลาย
(1) เครื่องหมายทางการค้า (Trademarks) และเครื่องหมายการบริการ
(Service Marks) หมายถึงสัญลักษณ์ใดๆ ที่สามารถมองเห็นได้ซึ่งใช้ใน
การจำแนกสินค้า (เครื่องหมายการค้า) หรือบริการ (เครื่องหมายการบริการ)
ของวิสาหกิจหนึ่งใด โดยนิยามนี้ไม่รวมถึงสัญลักษณ์ที่มองไม่เห็น อาทิ กลิ่น
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 124 จาก 140
เสียง หรือรสชาติ เป็นต้น แม้ว่าจะไม่ได้กล่าวถึงไว้อย่างเฉพาะเจาะจงใน
กฎหมาย แต่เครื่องหมายการค้าแบบสามมิติก็สามารถทำการจดทะเบียนได้
หากเครื่องหมายเหล่านั้นมีลักษณะสอดคล้องกับข้อกำหนดของ “ลักษณะ
บ่งเฉพาะ” ทั้งนี้ ในบางสถานการณ์ การจดทะเบียนผลิตภัณฑ์ในลักษณะ
เครื่องหมายการคา้ แบบสามมิติ อาจง่ายกว่าการจดทะเบยี นการออกแบบทาง
อตุ สาหกรรมกเ็ ปน็ ไปได้
(2) เครื่องหมายร่วม (Collective Marks) ต้องเป็นสัญลักษณ์ที่มองเห็นได้ซ่ึง
สามารถแยกแยะจุดกำเนดิ หรอื คุณลกั ษณะทั่วไปร่วมอ่ืนๆ รวมถึงคุณภาพของ
สินค้าหรือบริการของวิสาหกิจที่แตกต่างกันที่ใช้สัญลักษณ์นั้นๆ ภายใต้
การควบคุมของเจ้าของเครอื่ งหมายรว่ มทไ่ี ดม้ กี ารจดทะเบียนไว้แล้ว
(3) ชื่อทางการค้า (Trade Names) หมายถงึ ชื่อและ/หรอื ชื่อเรียกที่ใชร้ ะบุ และ
จำแนกความแตกต่างของวสิ าหกิจหนึ่งใด ท้ังนี้ ตามมาตราที่ 21 ของกฎหมาย
เครื่องหมายการค้า ชื่อทางการค้าที่ไม่ได้จดทะเบียนได้รับการคุ้มครองจาก
“การกระทำท่ีผิดกฎหมาย” แต่กระนั้นก็ตาม จะเป็นการดีทีจ่ ะจดทะเบียนช่อื
ธุรกจิ ในฐานะที่เป็นเคร่ืองหมายการคา้ เนอื่ งจากจะเป็นการสร้างความแข็งแกร่ง
ใหแ้ กส่ ทิ ธิของวิสาหกจิ และง่ายต่อการบงั คบั ใช้กฎหมายที่เก่ียวข้อง
ระยะเวลาทีค่ มุ้ ครอง : การจดทะเบียนครั้งแรกจะมีอายุ 10 ปี นบั จากวนั ทยี่ ่ืนเรื่อง และ
สามารถต่ออายุได้ครั้งละ 10 ปี โดยในปีที่ 6 ของการจดทะเบียนครั้งแรก และใน
การขยายระยะเวลาแตล่ ะคร้งั เจา้ ของเคร่ืองหมายจะต้องยืน่ คำใหก้ ารท่จี ะใช้ หรือไม่ใช้
เครื่องหมาย (Affidavit of Use or Non-Use) และชำระค่าธรรมเนียมแก่ทางราช
การสำหรับเร่อื งนดี้ ้วย
การตอบโตก้ ารละเมิดสทิ ธิ สามารถทำได้ 3 วิธี
(1) ฟอ้ งเรียกค่าเสยี หายเป็นเงินและ/หรอื การช่วยเหลอื อยา่ งเฉพาะเจาะจงต่อศาล
แพง่
(2) รอ้ งขอใหห้ น่วยงานด้านศุลกากรระงบั การดำเนินพิธีการทางศลุ กากรของสินค้า
นำเข้าท่ีละเมดิ สทิ ธิ และ
(3) ขอใหม้ ีการดำเนนิ คดีอาญาโดยมีโทษปรบั ต้งั แต่ 250 – 5,000 USD หรอื จำคุก
ตงั้ แต่ 1 ถงึ 5 ปี หรือทั้งจำทงั้ ปรบั
สำหรับ ผู้ที่กระทำผดิ ซ้ำจะไดร้ ับโทษสูงสดุ เป็นสองเท่า
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หนา้ 125 จาก 140
11.3 ลิขสิทธิ์
กฎหมายว่าดว้ ยลขิ สิทธ์ิและสิทธิข้างเคียงของกมั พชู าให้ความคุม้ ครองสำหรับผลงานต้นฉบับของ
ผู้สร้างสรรค์ โดยได้ออกกฎหมายในปี พ.ศ.2543 เพื่อให้เป็นไปตามพันธกรณีของกมั พูชาต่อกับ
องค์การการคา้ โลก ซึ่งกฎหมายได้ถกู วางรูปแบบตามหลกั การลขิ สิทธท์ิ ่วั ไปเช่นเดยี วกบั ทใ่ี ช้กันอยู่
ในระบบยุติธรรมของประเทศอื่นๆ อย่างไรก็ตาม แม้ว่ากฎหมายฉบับนี้จะมีผลบังคับใช้มาเปน็
เวลาหลายปีแล้ว แต่กฎหมายก็ยังคงไม่ได้รับการทดสอบอย่างจริงจังและการละเมิดลิขสิทธิ์ก็
ยังคงมอี ย่ทู ่วั ไป
11.3.1 ส่ิงท่ไี ด้รับความคุม้ ครองจากลขิ สทิ ธิ์
กฎหมายลิขสทิ ธใ์ิ หค้ วามคุ้มครองกบั สง่ิ ตา่ งๆเหล่านี้
• หนงั สือหรอื วรรณกรรม บทความทางวทิ ยาศาสตร์และการศกึ ษา ทกุ ประเภท
• การบรรยาย สุนทรพจน์ เทศนา คำกล่าวด้วยวาจาหรือเป็นลายลักษณ์อักษร
และงานอนื่ ทค่ี ล้ายกัน
• งานละคร และละครเพลง
• การออกแบบท่าเต้น ไม่ว่าจะเป็นแบบสมัยใหม่ หรือแบบประยุกต์ดดั แปลงมา
จากโบราณหรือทา่ เตน้ พ้นื บ้าน
• การแสดงละครสัตว์ และละครใบ้
• การประพนั ธด์ นตรี ทง้ั ทม่ี ี และไมม่ ีคำร้อง
• งานโสตทศั นวสั ดุ
• งานจิตรกรรม แกะสลกั ประตมิ ากรรม หรืองานตัดปะอ่ืนๆ หรอื ศิลปะประยุกต์
• งานถ่ายภาพ หรืองานท่ีเกิดขนึ้ โดยอาศัยเทคนคิ ท่ีเหมอื นกับการถา่ ยภาพ
• ผลงานสถาปัตยกรรม
• แผนที่ โครงสร้าง ภาพร่าง หรืองานอื่นๆ ที่เกี่ยวกับภูมิศาสตร์ ภูมิประเทศ
หรอื วทิ ยาศาสตรอ์ นื่ ๆ
• โปรแกรมคอมพิวเตอร์และการออกแบบ สารนุกรม และเอกสารใดๆ ท่ี
เกี่ยวขอ้ งกับโปรแกรมเหล่าน้ัน
• ผลติ ภณั ฑ์งานปะติดทางหตั ถกรรม ผลิตภัณฑ์ส่ิงทอดว้ ยมือ หรือแฟช่นั เสอื้ ผ้า
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 126 จาก 140
กฎหมายยกเว้นการให้ความคุ้มครองเป็นการเฉพาะแก่ กฎหมาย ระเบียบข้อบังคับ หนังสือเวียน
ทางราชการ คำตัดสนิ ของศาล และคำแปลของส่งิ เหล่าน้ัน รวมทั้ง ความคิด แบบพิธี วธิ ดี ำเนินการ
แนวคดิ หลักการ การค้นพบ หรอื ข้อมูลเบอ้ื งตน้ แมว้ ่าจะได้รับการนำเสนอ อธิบาย หรือปรากฏอยู่
ในผลงาน ทงั้ นี้ งานจะได้รับการคุ้มครองไมว่ ่าจะมีการเปิดเผยต่อสาธารณะหรือไม่ก็ตาม โดยงาน
ชิ้นหนึ่งๆ นั้น จักถือว่าได้รับการสร้างสรรค์ขึ้นแล้วด้วยข้อเท็จจริงที่ประจักษ์ชัดถึงการทำให้
ความคดิ ของผสู้ รา้ งสรรคไ์ ด้เปน็ จริงขึ้นมาแล้ว แม้ว่าจะยังไม่สมบูรณ์ก็ตาม
11.3.2 การขน้ึ บญั ชแี ละจดทะเบียน (Deposit & Registration)
แม้ว่างานทุกรายการจะไดร้ บั การคุ้มครองโดยอัตโนมัตแิ ลว้ ก็ตาม แต่ผู้สร้างสรรค์หรือผู้ถอื สิทธ์ิ
อาจขึ้นบัญชีงานของตนกับกระทรวงวัฒนธรรมและศิลปากรได้ โดยการจดทะเบียนจำต้องมี
บันทึกชื่อจริงของผู้สร้างสรรค์ วันของการโฆษณางานครั้งแรก วันที่ได้สร้างสรรคง์ าน ตลอดจน
บันทึกเกี่ยวกับสิทธิของผู้สรา้ งสรรค์ ทั้งนี้ นับตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2553 ค่าธรรมเนียม
ราชการสำหรบั การขึน้ บัญชแี ละจดทะเบียนคือ 2.50 USD โดยกระทรวงฯ จะออกหนงั สอื สำคัญ
การจดทะเบียนให้เมื่อมีการจดทะเบียนถูกต้องแล้ว ทั้งนี้ กฎหมายมิได้ระบุถึงสิทธิประโยชน์
เฉพาะประการใดทีไ่ ดร้ ับจากการจดทะเบยี น ดงั น้นั การจดทะเบยี นจึงเปน็ ความสมคั รใจโดยแท้
12. มารยาททางธรุ กิจและวฒั นธรรม
ในแต่ละประเทศจะมีสภาพแวดล้อม ขนบธรรมเนียมประเพณี และวัฒนธรรมที่แตกต่างกัน
ดังนั้นในการทำธุรกิจในแต่ละประเทศจะต้องคำนึงถึงสภาพแวดล้อม ขนบธรรมเนียมประเพณี
และวัฒนธรรมของประเทศนั้นๆ ด้วย สำหรับในกรณีของประเทศกัมพูชาจากการศึกษาข้อมลู
พบวา่ วฒั นธรรมตา่ งๆ ค่อนข้างเหมือนกบั ไทย ซ่ึงสรปุ ไดด้ งั นี้
12.1 สงิ่ ทีค่ วรปฏบิ ตั ิและไมค่ วรปฏบิ ัติในกัมพูชา
10 DO’s
ควร ทำตามกฎหมายอยา่ งเคร่งครดั
แม้ว่ากฎหมายและระเบียบบางอย่างในกัมพูชา จะไม่ได้มีการบงั คบั ใช้อย่างเคร่งครดั ในขณะที่
ดำเนินการ อย่างไรก็ตาม ผู้ประกอบการก็ควรศึกษาให้รอบครอบและปฏิบัติตาม เพื่อป้องกัน
ความผิดจากการถูกตรวจสอบย้อนหลัง ซึ่งอาจนำไปสู่ค่าปรับ และบทลงโทษที่รุนแรง จนไม่
สามารถดำเนินธรุ กจิ ตอ่ ไปได้
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 127 จาก 140
ควร แตง่ กายดว้ ยสูทเสมอในการนดั พบอย่างเปน็ ทางการ
เมื่อเดินทางติดต่อธุรกิจในกัมพูชา ควรแต่งสูทไม่ว่าอากาศจะร้อนมากเพยี งใด ชายกัมพูชานยิ ม
สวมสูทในทุกพิธีการ และโอกาส เพราะแสดงถึงความมีอารยธรรม หากเป็นหญิงควรแต่งชุด
สุภาพจะเป็นกางเกง หรือกระโปรงท่ีไมส่ ั้นนกั
ควร ทักทายอย่างถูกวธิ ี
คนกัมพูชาเหมอื นคนไทยคือทักทายด้วยการไหว้แสดงความเคารพ แต่ผู้ชายหลังจากไหว้แล้วจะ
เพ่มิ การจับมอื เม่อื รับการจบั มือจากผ้ทู ี่อาวุโสกว่าแล้ว ผู้ท่ีออ่ นอาวโุ สกว่าควรยกมือไหว้อีกครั้ง
หนึ่งเพื่อแสดงความขอบคณุ สำหรับไมตรีท่ีได้รับจากผู้ทีอ่ าวุโสกว่า สำหรับผูห้ ญิงกับผู้ชายไม่มี
การจับมือใช้การไหว้อย่างเดียว การยิ้มให้กันและการยิ้มตอบเป็นการแสดงไมตรีต่อกันอย่างดี
กอ่ นการพูดจา หรือทักทาย
ควร หดั พดู ทักทายด้วยภาษาขะแมร์
ขณะที่ทกั ทายโดยการไหว้ หรอื จับมอื หาก ควรหัดพดู คำทักทาย โดยคำทกั ทายกอ่ นเชิงคำถามว่า
- ชาย พูดว่า จมุ เรยี บซวั บาด (สวัสดดี คี รบั ) สุขสบายเต๋ (สบายดไี หม)
- หญงิ พดู ว่า จุมเรยี บซวั จะ๊ (สวสั ดดี ีคะ่ ) สขุ สบายเต๋ (สบายดไี หม)
คำตอบ สำหรับคำทักทาย
- ชาย พูดวา่ จมุ เรยี บซัว บาด (สวสั ดดี คี รบั ) สขุ สบาย บาด (สบายดีครับ)
- หญงิ พูดว่า จุมเรยี บซัว จ๊ะ (สวสั ดดี ีคะ่ ) สุขสบาย จ๊ะ (สบายดคี ่ะ)
ควร กลา่ วคำนำหน้านามอยา่ งถูกต้อง
คนกัมพชู าซงึ่ เป็นขา้ ราชการ ระดบั สงู จะมคี ำนำหน้านามที่เป็นนามพระราชทาน คอื คำว่า "เอก
อดุ ม" หรือ "His Excellency" ในภาษาอังกฤษ ซ่ึงตรงกบั คำว่า "ฯพณฯ" ในภาษาไทย ต้องเรียก
นามพระราชทานนี้ก่อนเรียกนามทกุ ครงั้ แทนคำว่าคุณหรอื นาย
คนกัมพูชาซึ่งเป็นนักธุรกิจจะมีคำนำหน้านามที่เป็นนามพระราชทาน คือคำว่า "ออกญา"
เทียบเท่ากับ "พระยา" และคำว่า "เนี๊ยะออกญา" เทียบเท่ากับ "เจ้าพระยา" ต้องเรียกนาม
พระราชทานนีท้ ุกครั้งก่อนเรยี กนาม หรอื อาจเรยี กรวมกบั คำว่า "โลก" ซ่ึงแปลว่าทา่ น โดยกล่าว
เรียกชอื่ บคุ คลนน้ั ส้นั ๆ วา่ "โลกออกญา"
ผูห้ ญงิ จะมีคำนำหนา้ นามว่า "โลกจุมเตยี ว" ซึ่งแปลวา่ "คุณหญงิ " ซ่งึ มคี ุณหญิงท่ีมี ตราต้ัง หรือ
คุณหญิงที่เรียกเพื่อเป็นการให้เกียรติเพราะสามีเป็นใหญ่ หากไม่ทราบว่าจะเรียกคำนำหน้าที่
ถกู ตอ้ งอยา่ งไร ก็เรยี ก "โลกจุมเตียว" ไวก้ ่อน ดกี ว่าเรยี กช่ือ เพราะถอื วา่ เปน็ การให้เกยี รติ ซึง่ หาก
เจา้ ตวั ปฏเิ สธว่าไม่ใช่ "โลกจมุ เตยี ว" ให้เรยี กวา่ อยา่ งไร ก็เรยี กตามนั้น
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หนา้ 128 จาก 140
คนกมั พูชา บางคนมคี ำนำหนา้ นามยาวมากเพราะเป็นท้งั คณุ หญิง ออกญา และอาจไดร้ บั ปรญิ ญา
เอกกติ ตมิ ศกั ดิ์ (ดร. ในภาษาไทย ซ่งึ ในภาษากัมพูชา เรยี กวา่ บัณฑิต) อาจตอ้ งเรยี กวา่ "โลกจุม
เตียว ออกญา บัณฑิต.....ต่อดว้ ยช่ือสกุล และ ชือ่ ตวั ....)
ควร ใช้ล่ามของตนเองในการเจรจาธุรกิจ
แม้วา่ คู่ค้าหรอื บคุ คลท่ีคุณกำลังเจรจาด้วยจะใช้ภาษาองั กฤษหรือภาษาไทยได้อย่างดี แต่สิ่งที่พูด
กนั อาจเขา้ ใจแตกตา่ งกนั ได้ การใช้ล่ามท่มี ีคุณภาพจะชว่ ยให้งานนนั้ ราบรื่น ไม่เกิดการเขา้ ใจผิด
ควร เขา้ ร่วมงานพธิ ที ่ไี ด้รับเชิญ
การเชิญแขกเข้าร่วมพิธีงานมงคล ถือว่าเป็นการใหเ้ กยี รติอยา่ งสงู และแสดงถึงมิตรไมตรีที่ผ้ถู ูก
เชิญตอ้ งไปรว่ ม แม้วา่ จะไมส่ ามารถอยู่ไดต้ ลอดงาน กย็ ังดีกวา่ การไมเ่ ขา้ รว่ มเลย
ควร นัดรบั ประทานอาหาร
การรับประทานอาหารร่วมกันจะสร้างความเป็นกนั เอง การผลัดเปล่ียนกันยกแก้วอวยพรถือว่า
เป็นมารยาทท่คี ุณต้องทำ ระหวา่ งการรบั ประทานอาหาร การนดั รบั ประทานอาหารควรนัดทาน
ม้ือค่ำซ่งึ ถือว่าเปน็ อาหารม้อื สำคัญ และมบี รรยากาศของการผ่อนคลายมากกว่าม้ืออืน่ ๆ
ควร มขี องฝากเมือ่ พบกนั
การใหข้ องฝากหรอื ของขวัญ เป็นการแสดงน้ำใจและมิตรภาพ ไม่จำเปน็ ต้องเป็นของมีราคาแพง
แต่ควรหอ่ อยา่ งสวยงามเพ่ือแสดงความต้ังใจ
ควร ทำใจยอมรับคา่ อำนวยความสะดวก
การทำธุรกิจในกัมพูชาจะมีค่าวิ่งงาน (รดกา) ค่าประสานงานต่างๆ อย่างไรก็ตาม แนวโน้ม
ค่าธรรมเนียมประเภทนี้จะน้อยลงตามนโยบายการต่อต้านคอรัปชั่น และสร้างความโปร่งใสให้
มากข้นึ ของรัฐบาล และมาตรฐานนานาชาติท่ีมกั จะเผยแพร่ดัชนชี ้ีวัดทางด้านต้นทุนการประกอบ
ธุรกจิ และดชั นีชว้ี ัดความโปรง่ ใสหรือคอรัปชน่ั
10 DONT ’s
ไมค่ วร คยุ เรอ่ื งหรือประเดน็ ทีเ่ ปน็ ขอ้ พิพาท
เนอ่ื งจากปัญหาขอ้ พิพาทเรอ่ื งดินแดนระหวา่ งไทยและกัมพชู า ควรหลกี เลี่ยงคยุ ถงึ เรอ่ื งข้อพิพาท
เรื่องดินแดน เรื่องการเมือง การทหาร เรื่องทางวัฒนธรรมหรือประเพณี และวิจารณ์รัฐบาล
กัมพูชา ต้องยืนยันเสมอว่าต้องการทำการค้าเพียงอย่างเดียว แต่การยกย่องผู้นำรัฐบาล คือ
สมเดจ็ ฯ ฮุน เซน เป็นสิง่ จำเปน็ ทตี่ ้องกล่าวถงึ โดยเฉพาะเวลาเข้าพบหน่วยงานราชการ
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หนา้ 129 จาก 140
ไม่ควร ผดิ เวลานดั หมาย
การนัดหมายธุรกจิ เป็นเร่ืองสำคัญและเป็นการให้เกยี รติ คุณต้องเครง่ ครัดตรงตอ่ เวลาเพื่อแสดง
ถึงความตั้งใจทำงาน ด้วยปัจจุบันการจราจรในกรุงพนมเปญค่อนข้างหนาแน่น จึงควรวาง
แผนการเดนิ ทางอยา่ งรอบครอบ เผือ่ เวลา และไมค่ วรนดั หมายเกนิ กวา่ 2 นดั ในชว่ งเวลาครึ่งวัน
เช้าหรือบ่าย การนัดหมายเพื่อสังสรรค์อาจไม่ตรงเวลาได้ แต่ต้องแจ้งให้ฝ่ายตรงข้ามทราบถึง
ปัญหาความลา่ ช้า
ไม่ควร คิดว่าส่ิงท่เี ปน็ ไปไม่ไดจ้ ะไมเ่ กดิ ข้ึน
กฎหมาย กฎระเบียบที่ใช้บังคับในปัจจุบันอาจมีการเปลี่ยนแปลงหรือเกิดขึ้นใหม่ในทันที โดย
คำพูดของนายกรัฐมนตรฯี ซึ่งถือเปน็ กฎหมาย และสิง่ ท่ีตอ้ งปฏิบตั ิอยา่ งยง่ิ การเปลีย่ นแปลงอ่ืนๆ
อาจมีบ้างแต่ไมม่ าก ต้องเตรยี มใจยอมรบั กับสิ่งที่จะเกิดขึ้น
ไมค่ วร คาดหวังว่าธรุ กจิ คณุ จะผูกขาด
เมื่อได้รับอนุญาตประกอบธุรกิจแบบผูกขาด สิ่งเดียวกันจะเกดิ ตามมาอีกหลายราย เพื่อให้เกิด
การแข่งขันในธุรกจิ ที่ผูกขาด ดังนนั้ ผ้ทู ่ีเรมิ่ ทำธุรกจิ ก่อนจะตอ้ งจ่ายสงู กว่าผู้ทีต่ ามมา
ไม่ควร ตกลงธรุ กิจโดยเชอื่ ตามคำบอก
การตกลงธุรกิจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากมีการชำระเงินต่างๆ ล่วงหน้า ไม่ควรเชื่อตามคำบอก
คำเชิญชวน หรือรูปภาพ ควรพิจารณารายละเอียด จากเอกสารซึ่งมีการรับรองจากหน่วยงาน
ราชการ หรือทนายความวา่ เปน็ ของจริง
ไม่ควร คิดว่ารถวิ่งทางเดยี ว
ขณะท่คี ณุ นง่ั รถหรอื ขับรถ จะมีรถมาจากทกุ ทิศแมใ้ นชอ่ งทางท่ีคิดวา่ เป็นของคณุ จงขับช้าๆ และ
ยิม้ รับสภาพจราจร อย่าหงุดหงิดและหัวเสยี ในเรือ่ งนี้เปน็ อันขาด เพราะเป็นสภาพปกติ
ประเทศกัมพูชาโดยเฉพาะในกรุงพนมเปญ ขณะทีค่ ณุ รอสัญญาณไฟเขียว อาจมหี ลายคนั ท่ีขับฝ่า
ไฟแดงไปโดยที่ตำรวจไม่จบั แต่หากคณุ ขับรถหรือน่ังดา้ นหน้าคูก่ ับคนขบั แล้วไม่คาดเขม็ ขัดนิรภัย
คณุ จะถูกเรียกให้หยุดทนั ทีเพอื่ ปรับอย่างไร้ขอ้ แก้ตัว
ไม่ควรขับรถยนต์หรอื จักรยานยนต์เอง เพราะหากเกิดอุบัติเหตุจะต้องชำระค่าเสียหายมากกว่า
คนทอ้ งถ่ิน
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 130 จาก 140
ไมค่ วร คิดว่าการยอมรบั "บาน" คอื คำตอบสดุ ทา้ ย
คนกมั พชู ามกั จะตอบรับในทุกเรือ่ ง ด้วยการใชค้ ำวา่ “บาน” แม้ในเร่ืองทไี่ ม่เห็นด้วยหรือไม่อาจ
ทำได้ การตอบรับอาจเพื่อมารยาทในการประชุม หรือเพื่อให้เกียรติคู่เจรจาแต่ในทางปฏิบัติจริง
ตอ้ งเจรจาเพื่อตกลงกันอีกครงั้ เสมอ
ไม่ควร ถกู ศีรษะผู้อื่น
ศีรษะเป็นส่วนทีค่ นกัมพชู าถือวา่ เป็นของสูง หา้ มแตะตอ้ ง การแตะศีรษะผอู้ นื่ ถือวา่ เป็นการดูถูก
ไมใ่ หค้ วามเคารพตอ่ กัน แตก่ ารจบั ศีรษะเด็กเพอื่ แสดงความเอ็นดู เป็นสิ่งทยี่ อมรบั ได้ การใชเ้ ท้าชี้
สง่ิ ของ แทนมอื ถือวา่ เปน็ เร่ืองปกติของคนกัมพชู า
ไม่ควร คิดว่ารปู แบบธุรกจิ ในไทยจะประสบความสำเรจ็ ในกมั พชู าเสมอไป
แม้ประเทศกัมพูชาจะมหี ลายส่งิ คลา้ ยกับประเทศไทย แต่กม็ ีความแตกต่างในรายละเอียดอยู่หลาย
ประการ ดังนนั้ จึงไมค่ วรมั่นใจว่าการนำรูปแบบธุรกิจในท่ีประสบความสำเรจ็ ในประเทศไทยเข้ามา
ทำในกัมพูชาจะสามารถประสบความสำเร็จได้ในแบบเดียวกัน ควรมีการศึกษาและปรับให้
เหมาะสม กับสภาพเศรษฐกจิ สงั คม วัฒนธรรม และพฤติกรรมของคนกัมพูชา
ไมค่ วร แลกเงินสกลุ อน่ื นอกจากดอลลาร์สหรัฐฯ
คนกัมพูชาทุกคนยอมรับและใช้เงินสกุลดอลลาร์สหรัฐฯ เท่ากับเงินสกุลทอ้ งถิ่น เมื่อคณุ จา่ ยเงิน
ดอลลาร์สหรัฐฯ จะได้ทอนเปน็ เงิน ดอลลาร์สหรฐั ฯ และเศษเงินเปน็ เงิน สกลุ เงิน "เรยี ล"
13. สภาพแวดล้อมในการดำรงชีวติ
จากการที่เศรษฐกิจมีการเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว และการเข้ามาลงทุนของต่างชาติ ส่งผลให้
สภาพแวดล้อมและการดำรงชีวิตในกัมพูชา มีการเปลี่ยนแปลงอย่างมากในด้านที่พักอาศัย
สถานพยาบาล ร้านอาหาร และส่ิงอำนวยความสะดวกพื้นฐานต่างๆ
13.1 ทีพ่ กั อาศัย
กรุงพนมเปญมีโรงแรมระดบั 5 ดาว 5 แหง่ และระดบั รองลงไปอกี ประมาณ 200 แห่ง อพารท์ เม้นท์
ประมาณ 200 แห่ง คอนโดมิเนยี มประมาณ 30 แห่ง และหมบู่ า้ นจัดสรรประมาณ 100 โครงการ
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หนา้ 131 จาก 140
ตวั อย่างราคาโรงแรมบางแหง่ ในกรงุ พนมเปญแบง่ ตามมาตรฐาน
ชอ่ื /ท่ีต้ัง ราคาตอ่ คนื (USD)
200 USD ++
5 Stars Hotel 120 USD ++
1. Sofitel Phnom Penh Phokeethra 50 USD++
2. Raffle Hotel Le Royal Phnom Penh
3. The Great Duke Hotels and Resorts Phnom Penh
4. Sokha Phnom Penh Hotel & Residence
5. S. Rosewood Hotel
4 Stars Hotel
1. Hotel Cambodiana Phnom Penh
2. Sunway Hotel
3. Phnom Penh Hotel
4. Himawari Hotel
5. Courtyard by Marriott Phnom Penh
3 Stars Hotel and Boutique Hotel
1. Juliana Hotel
2. The Regent Park
3. Almond Hotels & Residences
4. Anik Boutique Hotel
5. Toyoko Inn Phnom Penh
6. Frangipani
บ้าน คอนโดมิเนียม และอพาร์ทเมน้ ท์
ที่ตงั้ ประเภท พ้ืนที่ ราคาเช่า
Prime Area แบบสตดู โิ อ 45 ตร.ม. 800 - 1,000 USD /เดือน
(เขต Boeng Keng Kang) 1 ห้องนอน / 1 70 ตร.ม. 1,200 - 1,800 USD /เดือน
(Fully Furnished) หอ้ งน้ำ 120-130 ตร.ม. 2,200 - 2,500 USD /เดือน
2 หอ้ งนอน / 2
70-100 ตร.ว 3,500 - 4,500 USD /เดือน
หอ้ งนำ้
บ้านเดย่ี ว
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 132 จาก 140
13.2 การบรกิ ารรักษาพยาบาล
โรงพยาบาล และสถานพยาบาลทไ่ี ด้มาตรฐานซึง่ ชาวต่างชาตสิ ามารถใชบ้ รกิ ารได้มี ดงั นี้
International SOS Clinic Phnom Peh
เวลาเปดิ Monday to Friday : 8:00-5:30 pm Saturday : 8:00-Noon
หมายเลขติดตอ่ Tel : 012-816-911/23 216 911, 012-838-283 (Japanese)
Fax : 023-215-811
เว็บไซต์ http://www.internationalsos.com/en/index.htm
ท่ีอยู่ House 161, Street 51 Phnom Penh, Cambodia
Phnom Penh Health Care Center (Somary Raffles Medical Center)
เวลาเปดิ Monday to Saturday : 8:00-21:00
หมายเลขตดิ ตอ่ Tel : 023-991-166/23 223 322, 012-908-088 (Japanese), 012-810-088 (Khmer
& English)
Fax : 023-991-166 Tel : 012-908-188
เวบ็ ไซต์ http://www.phnompenhhealthcare.com/index.php
ที่อยู่ No.131, PreahSisowathQuay, Himawari Hotel Apartments, 12207, PNH
Royal Phnom Penh Hospital
เวลาเปดิ Monday to Sunday : 8:00-17:00
หมายเลขติดต่อ Tel : 023 991 000 Fax : 023 986 992
เวบ็ ไซต์ http://www.royalphnompenhhospital.com/
ท่อี ยู่ No. 888, Russian Confederation Blvd. Khan Sen Sok, Phnom Penh
RoomChang Dental Clinic
เวลาเปิด Monday to Saturday : 8:00-17:00
หมายเลขติดตอ่ Tel : 023-211-338 (Information), 011-811-338 (24H Emergency)
เวบ็ ไซต์ www.roomchang.com
ที่อยู่ No.4, Street 184, Sangkat Phar Thmey 3, Khan Daun Penh, 12210, PNH
Chenda Poly Clinic
เวลาเปดิ 24 hours
หมายเลขติดตอ่ Tel : 023-555-3156
Emergencies : 011-710-999 or 012-555-898
Fax : 023-356-565
เวบ็ ไซต์ www.chendapolyclinic.com
ทอี่ ยู่ No. 8, St. 39, Sangkat Srass Chak, Khan Daun Penh, Phnom Penh
Sunrise Japan Hospital Phnom Penh
เวลาเปดิ 24 hours
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หนา้ 133 จาก 140
หมายเลขติดตอ่ Information/Reservation: 076-222-6949, 023-432-022
Emergency: 023-432-011
เว็บไซต์ http://www.sunrise-hs.com/
ทีอ่ ยู่
Phum2, Sangkat Chrouy Changvar, Khan, Chroy Changvar, Phnom Penh
13.3 ความปลอดภยั
การลักขโมยและการล้วงกระเป๋า ยังคงเกิดขน้ึ บอ่ ยครงั้ ในกรงุ พนมเปญ ไม่ควรเกบ็ ของมีค่าไว้กับตัว
มากเกดิ ไป และแนะนำให้เก็บหนงั สือเดนิ ทางไวใ้ นทพ่ี ัก หรอื โรงแรม โดยอาจพกสำเนาติดตัวไว้แทน
กรณีท่ถี ูกกระชากกระเปา๋ และหนังสือเดนิ ทางถูกขโมยไปพร้อมกนั แนะนำให้ปฏิบตั ิตามข้ันตอนต่อไปนี้
(1) แจง้ สถานเอกอคั รราชทูตไทย โทร. 023 726306-8 (จนั ทร์-ศกุ ร์ 8.30 -17.00 น.) หรอื
โทรแจ้งสายฉกุ เฉิน 097 5749682 (นอกเวลาทำการ)
(2) แจ้งความกับตำรวจกมั พูชาในพน้ื ที่เกิดเหตุ หรือ สามารถโทรประสาน Hotline ตำรวจ
ท่องเทย่ี วกมั พชู าไดท้ ี่ 031 601 2345 / 031 2012345
(3) นำใบแจ้งความ พร้อมสำเนาหนังสือเดินทางที่หาย บัตรประชาชน และรูปถ่าย 2 ใบ
(ถา้ มี) มาทสี่ ถานเอกอคั รราชทตู
(4) หากจำเปน็ ต้องเดินทางกลับไทยภายใน 3 สปั ดาห์ สถานเอกอคั รราชทตู จะออกหนังสือ
สำคัญประจำตัว (Certificate of Identity : CI ) สำหรับเดินทางกลับไทยให้โดยไม่มี
ค่าใชจ้ ่าย แต่หากไม่รีบเดินทาง สามารถทำหนังสอื เดินทางเล่มใหม่ได้ โดยมีคา่ ใช้จ่าย
35 USD ซงึ่ ใช้เวลาในการจดั ทำและจัดสง่ อย่างน้อย 2 - 3 สัปดาห์
(5) นำหนงั สอื สำคัญประจำตวั หรอื หนังสอื เดินทางใหม่ ไปทำ Exit Visa ท่สี ำนกั งานตรวจ
คนเข้าเมืองกมั พูชา (ตรงขา้ มสนามบนิ พนมเปญ) โทร. 097 3140 999 โดยมีคา่ ใช้จ่าย
30 USD ใชเ้ วลา 3 วนั ทำการ จากนั้นจงึ จะสามารถเดินทางกลบั ประเทศไทยได้
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 134 จาก 140
13.4 อาหารและเคร่อื งอุปโภค บรโิ ภค
กมั พูชามีร้านอาหาร จากทกุ ชาติ มตี ลาดทอ้ งถ่นิ ซปุ เปอร์มารเ์ ก็ตขนาดใหญ่ และหา้ งสรรพสินค้า
อยู่หลายที่ เพ่อื อำนวยความสะดวกแก่ประชาชนภายในกรงุ พนมเปญ
ตลาดทอ้ งถิน่ สำหรบั เลอื กซื้ออาหารสด และของอุปโภคบรโิ ภค ได้แก่
ชอ่ื สถานท่ี ความโดดเด่น
1.ตลาดบึงเกงกอง Street 380 Boeung Keng สนิ คา้ อาหารสด
(Boeung Keng Kang Kang 1 Commune , Daun เครอ่ื งใชใ้ นครัวเรือน
Market) Penh District ,Phnom Penh เสื้อผา้ สำเร็จรปู
2.ตลาดตวลตมุ ปุง หรือ Street 155 Toul Tum Poung สนิ คา้ อาหารสด
ตลาดรสั เซยี (Toul Tom 1 Commune Chamkar Mon เครื่องใช้ในครัวเรอื น
Poung or Russia District เสื้อผ้าสำเร็จรปู ของฝาก
Market)
Intersection of Kampuchea สินค้าอาหารสด
3.ตลาดพซาทะเมย Krom Street and 63 Street, เครอ่ื งใชใ้ นครัวเรอื น
(Phsar Thmey) SangkatPhsarThmey 1, เส้อื ผา้ สำเรจ็ รปู ของฝาก
Daun Penh District
นอกจากตลาดสด ในราชธานีพนมเปญยงั มีห้างสรรพสินคา้ ซปุ เปอรม์ ารเ์ กต็ ประมาณ 10 แหง่
และร้านสะดวกซ้อื ขนาดเลก็ ประมาณ 100 แห่ง
ซูเปอรม์ าร์เก็ตขนาดกลางในกรงุ พนมเปญ ปี 2565
1. Lucky Supermarket 20 สาขา
2. Thai Huot Supermarket 5 สาขา
3. Super Duper 4 สาขา
4. Max Value 14 สาขา
5. Chip Mong Retail 7 สาขา
6. Bayon Supermarket 3 สาขา
7. Circle K 34 สาขา
8. 7-eleven 9 สาขา
9. Mini Big C 1 สาขา
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 135 จาก 140
หา้ งสรรพสนิ ค้าขนาดกลางและใหญ่ในกรงุ พนมเปญ
1. AEON Mall 2 สาขา
2. Makro 2 สาขา ( อกี 1 สาขาทเี่ สียมเรยี บ)
3. Global House 2 สาขา ( อีก 1 สาขาที่พระตะบอง)
4. Sorya Mall
5. Olympia Mall
6. City Mall
7. Rattana Plaza
8. Chip Mong Noromall
9. View Park Mall
10. K Mall
13.5 การดแู ลสขุ ภาพ
ราชธานีพนมเปญ มสี วนสาธารณะหลายแห่ง ท่เี ปิดใหป้ ระชาชนไดอ้ อกกำลังกายในพ้ืนท่ี หรือ
การออกกำลงั กายในรูปแบบของฟติ เนส ตัวอยา่ งอัตราค่าบรกิ ารฟิตเนสในราชธานพี นมเปญ มี
ดังนี้
ชือ่ สถานที่ คา่ สมาชิกรายเดือน/รายปี คา่ บรกิ ารรายครงั้
Fitness One 80 USD / 780 USD 7-8 USD
Good Time Health Fitness 60 USD / 500 USD 6 USD
The Place Gym 180 USD / 880 USD 15 USD
Intercontinental Fitness - / 740 USD 15 USD
Cambodiana Club Gym 56 USD / 600 USD 10 USD
Parkway Health Club 70 USD / 600 USD 8 USD
13.6 รายชือ่ และท่อี ยตู่ ิดตอ่ หนว่ ยงานที่สำคญั ของไทยในกัมพชู า
ช่ือหนว่ ยงาน ท่อี ยู่ตดิ ตอ่ โทรศัพท์/อีเมล์
สถานเอกอคั รราชทูตไทย ณ 196 Norodom Blvd. +855 23 726 306-8
กรงุ พนมเปญ Tonle Bassac. +855 97 5749682 (กรณฉี กุ เฉนิ )
[email protected]
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 136 จาก 140
ชือ่ หน่วยงาน ที่อยู่ตดิ ต่อ โทรศัพท์/อีเมล์
สำนกั งานส่งเสรมิ เสรมิ การค้า Chamkarmon, Phnom +855 23 726 304
ในตา่ งประเทศ [email protected]
สำนกั งานผูช้ ว่ ยทตู ฝา่ ยทหาร Penh +855 23 726 306-8 ext 206
สมาคมธรุ กจิ ไทยในกมั พชู า +855 16 958065 / 89 976844
ธนาคารกรงุ ไทย No. 149, Jawaharlal [email protected]
Nehru (St. 215), 12153 +855 23 882 959 (พนมเปญ)
ธนาคาร CCB (ไทยพาณชิ ย์) [email protected]
Phnom Penh +855 (63) 964-758 (เสยี มเรียบ)
ธนาคารกรงุ เทพ สาขากัมพชู า [email protected]
#26, Monivong Blvd, +855 23 426145 (พนมเปญ)
ธนาคารกสกิ รไทย Sangkat Phsar Thmei II, [email protected]
+855 53 953-315 (พระตะบอง)
รพ. รอยลั พนมเปญ Khan Daun Penh, [email protected]
(เครอื รพ.กรงุ เทพ) Phnom Penh +855 63 964-392 (เสียมเรยี บ)
[email protected]
344 (1st & 2nd), Mao +855-34 934-777 (สีหนุวลิ ล์)
Tse Toung Boulevard, [email protected]
+855 23 224 404-9
Phnom Penh [email protected]
45, Sihanouk Boulevard,
+855 23 214998 / 23 214999
Daun Penh District, [email protected]
Phnom Penh, Cambodia
+855 23 991 000
No. 888, Russian [email protected]
Confederation Blvd.
Phnom Penh, Cambodia
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หนา้ 137 จาก 140
บรรณานุกรม
กรมทรพั ย์สินทางปญั ญา กระทรวงพาณิชย์กัมพชู า (Department of Intellectual
Property, Ministry of Commerce of Cambodia) Online Available :
http://www.cambodiaip.gov.kh/
กรมภาษี กระทรวงเศรษฐกจิ และการคลังกมั พูชา (The General Department of Taxation,
Ministry of Economic and Finance of Cambodia) Online Available :
http://tax.gov.kh/
กรมศุลกากรและสรรพสามติ กระทรวงเศรษฐกิจและการคลังกมั พชู า (The General
Department of Customs and Excise of Cambodia) Online Available :
http://www.customs.gov.kh/
กระทรวงการท่องเท่ยี วกัมพชู า (Ministry of Tourism of Cambodia) Online Available :
http://www.tourismcambodia.org/
กระทรวงเกษตร ประมง และปา่ ไม้กัมพชู า (Ministry of Agriculture, Forestry and
Fisheries of Cambodia: MAFF) Online Available : http://www.maff.gov.kh/
กระทรวงพาณชิ ยก์ มั พชู า (Ministry of Commerce of Cambodia) Online Available:
http://www.moc.gov.kh/en-us/
กระทรวงโยธาธิการและคมนาคมกัมพชู า Ministry of Public Works and Transport of
Cambodia , Online Available : http://www.mpwt.gov.kh/?lang=en
กระทรวงแรงงานและฝกึ อบรมวิชาชพี กัมพูชา (Ministry of Labour and Vocational
Training : MOLVT)
กองทุนการเงนิ ระหว่างประเทศ ( International Monetary Fund : IMF ) Online Available
: http://www.imf.org/
การไฟฟา้ กัมพูชา (Electricite Du Cambodge : EDC) Online Available :
http://www.edc.com.kh/
ธนาคารเพอื่ การพัฒนาแหง่ เอเชีย (Asian Development Bank) Online Available :
http://www.adb.org/
ธนาคารแหง่ ชาติกมั พูชา (National Bank of Cambodia) Online Available :
http://www.nbc.org.kh/english/
สถาบันเพ่อื การพฒั นาทรัพยากรแหง่ กัมพูชา (Cambodia Development Resource
Institute : CDRI) Online Available : http://www.cdri.org.kh/
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หนา้ 138 จาก 140
สภาเพ่อื การพฒั นาแห่งกัมพูชาและคณะกรรมการการลงทุน ( The Council for the
Development of Cambodia / Cambodia Investment Board) Online Available :
http://www.cambodiainvestment.gov.kh/
สมาคมอตุ สาหกรรมผลิตเส้ือผา้ สำเร็จรูปแห่งกมั พูชา (Garment Manufacturers
Association in Cambodia : GMAC) Online Available : http://www.gmac-
cambodia.org/
สหพันธข์ ้าวกมั พชู า (Cambodia Rice Federation : CRF) Online Available :
http://www.crf.org.kh/
สำนักงานส่งเสรมิ การค้าในตา่ งประเทศ ณ กรุงพนมเปญ, กรมสง่ เสริมการค้าระหว่างประเทศ
กระทรวงพาณิชย์
หนงั สือพมิ พ์พนมเปญโพส (The Phnom Penh Post Newspaper) Online Available
http://www.phnompenhpost.com/
หนังสือพมิ พ์พ Khmer Times (Khmer Times Newspaper) Online Available
http://www. https://www.khmertimeskh.com/
BNG Legal, Online Available : http://bnglegal.com/
Cambodian Business Review, Online Available : http://www.cambisreview.com/
DFDL Cambodia, Online Available : http://www.dfdl.com/locations/cambodia
International Trade Center, Online Available : http://www.trademap.org/
KPMG Cambodia, Online Available : http://www.kpmg.com/kh/en
The World Factbook Cambodia โดย Central Intelligence Agency , Online
Available : https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/
World Bank , Online Available : https://www.worldbank.org
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
หน้า 139 จาก 140
CAMBODIA : Trade & Investment Guidebook- AEC Business Support Center, Phnom Penh
ประเทศกัมพชู า
(1) ขอ้ มลู ทวั่ ไป (2) เครอื่ งช้วี ดั เศรษฐกิจกัมพชู า
เมืองหลวง : กรุงพนมเปญ ปี 2021 ปี 2022 ปี 2023
เมืองเศรษฐกิจสาคญั : เสียมเรียบ (ท่องเท่ียว) / สหี นุวลิ ล์ (ท่าเรอื น้าลึก)/ GDP (US$bn) Current Prices 26.08 27.99 30.25
GDP Per Capita (US$) 1647.02 1749.81 1872.93
พระตะบอง (ขา้ ว) / เกาะกง (ประมง) กมั ปงจาม (ผลไม้ พืชไร)่ GDP growth (%) 1.93 5.66 6.42
พน้ื ที่ : 181,035 ตารางกิโลเมตร Goods & services exports -5.35 15.80 15.82
จานวนประชากร : 16.3 ล้านคน I(n%flacthioang(e%) ) 2.48 3.20 2.99
ระบอบการปกครอง : ระบอบประชาธิปไตยแบบรฐั สภา โดยมี
พระมหากษตั รยิ เ์ ป็นประมุขภายใต้รัฐธรรมนูญ ตลาดส่งออกทส่ี าคัญของกัมพูชา : สหรัฐฯ สหภาพยโุ รป จีน สงิ คโปร์
ประมขุ : พระบาทสมเดจ็ พระบรมนาถนโรดม สหี มุนี ตลาดนาเขา้ ทส่ี าคญั ของกัมพูชา : ไทย เวียดนาม จีน
นายกรฐั มนตรี : สมเดจ็ อคั รมหาเสนาบดีเดโชฮุนเซน สินค้าส่งออกสาคัญ กัมพูชา-โลก : เสือผ้าและส่ิงทอ รองเท้า ข้าว
ศาสนา : พทุ ธ ยางพารา พรกิ ไทย และสนิ คา้ ประมง
ภาษา : แขมร์ สนิ ค้านาเข้าสาคญั กมั พชู า-โลก : วสั ดกุ อ่ สร้าง วตั ถุดบิ ส้าหรบั ผลิตเสือผา้
อตั ราแลกเปล่ียนเงนิ ตรา : 1 USD เทา่ กับ 4,055 เรยี ล (ณ 4 ก.ค. 65) และส่ิงทอ น้ามนั เชือเพลงิ อาหารและเคร่อื งดมื่
ทรพั ยากรธรรมชาติ : ทอง ทองแดง แร่เหล็ก แมงกานสิ ถ่านหนิ พลอย
(3) ยทุ ธศาสตร์/กจิ กรรม (4) สถานการณเ์ ศรษฐกิจ
แผนผลกั ดนั การสง่ ออกเชงิ รุกและเชงิ ลึก (ตลาดอาเซียน) 98 กจิ กรรม เศรษฐกจิ กมั พูชา
1.แผนเชงิ รุก 72 กิจกรรม - การส่งออกสินค้าของกัมพูชาไปยังตลาดต่างประเทศในช่วง 9 เดือนแรก
(ม.ค.-ก.ย.) ของปี 2565 มีมูลค่าประมาณ 17 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ เพ่ิมขึน
1.1 การค้าออนไลน์เพ่ือเร่งรัดการส่งออกในยุค New Normal สู่อาเซียน จัด ร้อยละ 22 เม่ือเทียบกับช่วงเวลาเดียวกันของปีที่แล้ว และการน้าเข้าสินค้า
กิจกรรมส่งเสริมการขายสินค้าผ่านแพลตฟอร์ม Lazada/Redmart (สิงคโปร)์ / - ตงั แต่เดือนมกราคมถงึ กันยายน ปี 2565 บริษัทต่างๆ ใน ในเขตเศรษฐกิจพิเศษ
Shopee (เวียดนาม) รวมทังจัดตังร้าน TopThai Store บนแพลตฟอร์ม สีหนุวิลล์ได้มีมูลค่าการน้าเข้าและส่งออกรวมกว่า 1.90 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ
Klangthai (กัมพูชา) และแพลตฟอรม์ Shopee (มาเลเซีย) เพิม่ ขนึ รอ้ ยละ 21.27 เม่ือเทยี บกับชว่ งเวลาเดยี วกนั ของปี 2564 ทมี่ มี ูลคา่ ฯ อยู่ที่
1.57 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ มีมูลค่าประมาณ 24 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ
1.2 การเชิญผู้น้าเข้าเขา้ ร่วมกิจกรรม OBM สินค้าและบริการเป้าหมาย อาทิ เพม่ิ ขึนรอ้ ยละ 15
สนิ คา้ อาหารแห่งอนาคต สนิ คา้ BCG สนิ ค้ายางพารา และสนิ คา้ ชนิ สว่ นยานยนต์ - เม่ือวันท่ี 27 กันยายน พ.ศ. 2565 รัฐสภาเกาหลีใต้ได้ให้สัตยาบันข้อตกลง
การค้าเสรีระหว่างกัมพูชากับเกาหลีใต้ ซ่ึงจะท้าให้ข้อตกลงฯ นี มีผลบังคับใช้
1.3 การสง่ เสริม Soft Power ส่งเสรมิ อาหารไทยผ่านช่องทางตา่ ง ๆ หลังจาก 60 วัน เมื่อรัฐบาลเกาหลใี ต้ได้แจ้งรัฐบาลกมั พูชาอยา่ งเป็นทางการ
1.4 จดั กิจกรรมสร้างความสัมพนั ธท์ างการคา้ เพื่อผลกั ดันยทุ ธศาสตร์ตลาด ข้อตกลงการค้าเสรี CKFTA เป็นข้อตกลงการค้าทวิภาคีฉบับท่ีสองของกัมพูชา
น้าการผลิต ต่อจากข้อตกลงการคา้ เสรีระหว่างกัมพูชากับจีน (CCFTA) ซึ่งมีผลบังคับใช้ตงั แต่
1.5 การประชมุ Networking และ การประชมุ JTC เดือนมกราคม พ.ศ. 2565
2. แผนเชงิ ลึก 26 กิจกรรม - เมื่อวันที่ 10-13 พฤศจิกายน พ.ศ. 2565 รัฐบาลกัมพูชา ได้เป็นเจ้าภาพจัดการ
2.1 การเจาะตลาดเมืองรอง ได้แก่ เมืองพระตะบอง (กัมพูชา)/ แขวง ประชุมสุดยอดอาเซียนครังที่ 40 และ 41 ณ กรุงพนมเปญ ภายใต้แนวคิดหลัก
สะหวันนะเขต (สปป.ลาว)/ เมืองมัณฑะเลย์ (เมียนมา)/ เมืองกว่างนิงห์และดานัง “อาเซียน เอ.ซี.ที : รับมือความท้าทายร่วมกัน” (ASEAN A.C.T. : Addressing
(เวยี ดนาม)/ เมอื งปาเลมบังและสรุ าบายา (อนิ โดนเี ซยี )/ เมอื งเซบู (ฟิลปิ ปนิ ส์) Challenges Together) สืบเนอ่ื งจากชว่ งเวลานเี ป็นช่วงเวลาท่อี าเซียนต้องเผชิญ
ความท้าทายในหลายมิติ ในโอกาสนี รัฐบาลกัมพูชาได้กล่าวสรุปพัฒนาการของ
- จัดกิจกรรม In-Store Promotion ร่วมกับซูเปอร์มาร์เก็ตชันน้า เช่น ประเทศ รวมทัง โอกาสการค้าและการลงทุนในกัมพูชาด้วย การประชุมฯ ครังนี
Rimping Supermarket (สปป.ลาว)/ Makro (กมั พชู า)/ Tops Market (เวียดนาม) นับเป็นโอกาสที่ดีส้าหรับกัมพูชาเพ่ือให้ทุกประเทศได้รับทราบว่า กัมพูชามี
เน้นการจัดงานในรูปแบบ Hybrid คือ ด้าเนินกิจกรรมออฟไลน์ ณ สันติภาพ ความม่ันคง และการพัฒนาสงั คมอยา่ งต่อเนื่อง โดยเฉพาะอย่างย่งิ การ
ซูเปอร์มาร์เก็ต และ ออนไลน์ผ่านแพลตฟอร์มซูเปอร์มาร์เก็ต ในกลุ่มสินค้า ฟ้ืนตัวทางเศรษฐกิจและสังคม ซ่ึงกัมพูชาเป็นประเทศท่ีมีโอกาสทางการค้าและ
ศักยภาพใหม่ อาทิ ของใช้ในครัวเรือน อาหารสัตว์เลียง ผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพ การลงทุน รวมทังมีศักยภาพด้านการท่องเท่ียว ทังนี การประชุมฯ มีจุดมุ่งหมาย
และความงาม เพ่ือน้าเสนอนโยบาย และ การแสวงหาแนวทางการแก้ไขปัญหาในปัจจุบันที่มี
การแขง่ ขนั และความตึงเครยี ดทางภมู ิรัฐศาสตร์ ประกอบกับความไมแ่ น่นอนทาง
- จัดงาน Mini Thailand Week ที่กัมพูชา เมียนมา อินโดนีเซียและ เศรษฐกจิ โลกรว่ มกัน
เวยี ดนาม รวมทงั เข้าร่วมงานแสดงสนิ ค้าส้าคัญในประเทศดังกลา่ ว - สมเด็จอัครมหาเสนาบดีเดโช Hun Sen นายกรัฐมนตรีแห่งราชอาณาจักร
กัมพูชา ได้หารือแนวทางการส่งเสริมการค้าทวิภาคีกับ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์
2.2 จัดกิจกรรมส่งเสริมสินค้าฮาลาล อาทิ การจดั Thailand Pavilion สินค้าฮา โอชา นายกรัฐมนตรีแห่งราชอาณาจักรไทย โดยตังเป้าหมายการค้า 15 พันล้าน
ลาล ในงาน MIHAS การประสานความรว่ มมอื ตราสญั ลักษณ์ฮาลาลไทย-อินโดนีเซยี ดอลลารส์ หรัฐฯ ภายในปี 2568
2.3 ผลักดันสินค้าและบริการเป้าหมาย อาทิ การส่งเสริมสินค้าอาหารไทย
เข้าสู่ธุรกิจ HORECA ในตลาดเวียดนามตอนกลาง การเพ่ิมช่องทางตลาดใน
อินโดนีเซียให้กับมหาวิทยาลัยเอกชนไทย ภายใต้โครงการ Study in Thailand
การส่งเสริมการขยายตลาดข้าวและผลิตภัณฑ์ข้าวในฟิลิปปินส์ ภายใต้โครงการ
Think Rice, Think Thailand
กจิ กรรมของกรมสง่ เสริมการค้าระหว่างประเทศ (ปีงบประมาณ 2566)
• กจิ กรรมสง่ เสรมิ การขายผา่ นชอ่ งทางคา้ ปลกี สมัยใหม่
• งานแสดงสินค้า Mini Thailand Week เสียมราฐ
(5) สถานการณก์ ารคา้ ระหว่างไทยกับกัมพชู า
เปา้ หมายสง่ ออก มูลค่าการคา้ รวม (ล้าน USD) มูลคา่ การส่งออก (ลา้ น USD) มูลค่าการนาเขา้ (ลา้ น USD)
ปี 2021 ปี 2021 ปี 2022 ปี 2021 ปี 2022 ปี 2021 ปี 2022
(%) ม.ค. – ต.ค. +/- (%) ม.ค. – ต.ค. +/- (%) ม.ค. – ต.ค. +/- (%)
4 7,972.39 8,588.86 29.07 7,077.24 7,630.34 29.21 895.15 958.52 27.98
(10.25) (16.33) (-21.98)
(6) สินคา้ ส่งออกหลักของไทยไปตลาดกมั พูชา ปี 2021 – ปี 2022 หน่วย : ลา้ น USD
สนิ คา้ ปี 2021 ปี 2021 ปี 2022 ปี 2022 +/-(%)
ม.ค. – ต.ค. ม.ค. – ต.ค. ม.ค. – ต.ค.
1. น้ามนั สา้ เร็จรปู 1,916.01 1,646.06 1,651.96 0.36
2. อญั มณแี ละเคร่อื งประดบั 271.57 212.10
1,526.81 619.85
3. รถยนต์ อุปกรณ์และส่วนประกอบ 398.48 306.57 438.84 43.15
4. เคร่อื งดื่ม 437.53 369.03 378.98 2.7
5. น้าตาลทราย 249.62 210.6 264.51 25.6
6. เคมีภณั ฑ์ 261.88 223.63 218.21 -2.42
7. เครอ่ื งจกั รกลและส่วนประกอบของเครือ่ งจักรกล 217.32 184.2 178.65 -3.01
8. รถจกั รยานยนตแ์ ละส่วนประกอบ 182.08 147.8 168.7 14.14
9. เคร่ืองยนตส์ นั ดาปภายในแบบลูกสบู และส่วนประกอบ 162.27 133.07 156.09 17.3
10. เครอื่ งสา้ อาง สบู่ และผลติ ภณั ฑ์รักษาผวิ 172.79 143.42 147.86 3.1
การสง่ ออกรวม 7,077.24 5,905.58 7,630.34 29.21
ท่ีมา: ศูนยเ์ ทศโนโลยสี ารสนเทศและการส่ือสาร สานักงานปลดั กระทรวงพาณิชย์ โดยความรว่ มมอื จากกรมศุลกากร
(7) สนิ คา้ หลักท่ไี ทยนาเขา้ จากตลาดกมั พูชา ปี 2021 – ปี 2022 หน่วย : ล้าน USD
สนิ คา้ ปี 2021 ปี 2021 ปี 2022 ปี 2022 +/-(%)
ม.ค. – ต.ค. ม.ค. – ต.ค. ม.ค. – ต.ค.
1. ผกั ผลไมแ้ ละของปรงุ แตง่ ทท่ี า้ จากผัก ผลไม้ 280.34 252.72 295.63 16.98
281.39 37.4
2. สินแร่โลหะอ่ืน ๆ เศษโลหะและผลติ ภณั ฑ์ 256.92 204.80 93.25 13.84
58.57 11.35
3. ลวดและสายเคเบลิ 100.84 81.91 44.27 22.63
34.39 22.63
4. เคร่อื งจักรไฟฟา้ และส่วนประกอบ 65.28 52.60 27.57 44.8
20.99 10.77
5. เสอื ผ้าส้าเรจ็ รูป 41.01 36.1 19.17 132.08
18.65 14.28
6. น้ามันดิบ 958.52 27.98
7. ผลติ ภัณฑโ์ ลหะ 23.44 19.04
8. ส่วนประกอบและอปุ กรณย์ านยนต์ 23.01 18.95
9. รองเทา้ 9.78 8.26
10. เหล็ก เหลก็ กลา้ และผลิตภณั ฑ์ 20.88 16.32
การนาเขา้ รวม 895.15 748.98
ท่ีมา: ศนู ยเ์ ทศโนโลยีสารสนเทศและการสอ่ื สาร สานักงานปลดั กระทรวงพาณชิ ย์ โดยความรว่ มมอื จากกรมศุลกากร
สา้ นกั พฒั นาตลาดและธรุ กิจไทยในตา่ งประเทศ 1
กรมสง่ เสรมิ การคา้ ระหว่างประเทศ
ข่าวเดน่ ประจำสัปดาหจ์ าก สคต. ณ กรุงพนมเปญ ระหวา่ งวันที่ 31 ตุลาคม - 4 พฤศจิกายน 2565
เศรษฐกจิ กัมพูชาจะเติบโตอยู่ทร่ี ้อยละ 6.6
และรายได้เฉล่ียตอ่ หัวจะสงู ถงึ 1,924 ดอลลาร์สหรฐั ฯ ภายในปี 2566
กระทรวงเศรษฐกิจและการคลังของกัมพูชา คาดการณ์ว่า การเติบโตทางเศรษฐกิจของกัมพูชาในปี
2566 จะเตบิ โตอยู่ทร่ี อ้ ยละ 6.6 และรายได้เฉลยี่ ต่อหัวจะสงู ถึง 1,924 ดอลลาร์สหรฐั ฯ
เมื่อวันท่ี 28 ตุลาคม 2565 ในการประชุมว่าด้วยเรื่อง “การร่างกฎหมายการเงินเพื่อการจัดการในปี
2566” ซึ่งจัดทำโดยกระทรวงเศรษฐกิจและการคลังกัมพูชา ได้คาดการณ์ว่า การเติบโตทางเศรษฐกิจของ
กัมพูชาในปี 2566 จะเติบโตอยู่ที่ร้อยละ 6.6 ซึ่งทำให้ GDP อยู่ท่ี 131.27 พันล้านเรียล หรือ เท่ากับ 32.29
ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ และรายได้เฉลี่ยต่อหัวจะสูงถึง 1,924 ดอลลาร์สหรัฐฯ ซึ่งเพิ่มขึ้นจาก 1,785 ดอลลาร์
สหรัฐฯ ในปี 2565 โดย การเติบโตฯ นี้ ได้รับการสนับสนุนจาก 3 ภาคส่วนเศรษฐกิจหลักของกัมพชู า ได้แก่
ภาคสว่ นอุตสาหกรรม ภาคส่วนบรกิ าร และภาคสว่ นการเกษตร
นาย Lim Heng รองประธานหอการค้ากัมพูชา เปิดเผยว่า การเติบโตทางเศรษฐกิจของกัมพูชาดีข้ึน
ตั้งแต่ปี 2565 เป็นต้นไป เนื่องจากกัมพูชามีเสถียรภาพทางการเมือง มีระบบการขนส่งที่ดี มีการส่งเสริม
การลงทนุ จากรัฐบาลกัมพูชา พรอ้ มทงั้ มีตลาดตา่ งประเทศเพื่อรองรับการส่งออกอย่างกว้างขวางจากข้อตกลง
ทางการค้าท่กี ัมพูชาได้ลงนาม ไดแ้ ก่ CCFTA, CKFTA และ RCEP รวมถงึ สทิ ธิพเิ ศษทางภาษีบางส่วนท่ีกัมพูชา
ได้จากประเทศพัฒนาแล้ว ได้แก่ EBA จากสหภาพยุโรป และ GSP จากสหรฐั อเมริกา
ทั้งนี้ จากเหตุผลดังกล่าวข้างต้น จะนำกัมพูชาไปสู่การเติบโตทางเศรษฐกิจที่รวดเร็ว และแข็งแกร่ง
ยง่ิ ข้ึน รวมทงั้ จำนวนบรษิ ัททไี่ ดร้ บั การอนมุ ตั จิ ากสภาเพือ่ การพัฒนากมั พชู า (CDC) สำหรับการลงทนุ ในกมั พชู า
กเ็ พิ่มข้นึ ทุกปเี ชน่ กัน
เมื่อวันท่ี 26 กนั ยายน 2565 ธนาคารโลก (WB) คาดการณ์วา่ การเตบิ โตทางเศรษฐกิจของกัมพูชาใน
ปี 2566 จะสูงถงึ ร้อยละ 5.2 เนอื่ งจากกัมพูชาสนบั สนุนการบริโภคภายในประเทศ พร้อมมีอตั ราการจ้างงานท่ี
เพิ่มขึ้น และมีการใช้จ่ายของภาครัฐที่จะเพิ่มขึ้นในช่วงปีการเลอื กตั้ง 2566 ซึ่งทำให้อัตราเงนิ เฟ้อชะลอตัวลง
และภาคอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวและการบริการเติบโต คาดว่าจะได้รับแรงหนุนจากการฟื้นตัวของอุปสงค์
ท้ังภายในและภายนอกประเทศ
2
ข้อมลู ท่ีนา่ สนใจ
จากการคาดการณ์ของกระทรวงเศรษฐกิจและการคลังกัมพูชา เกี่ยวกับภาคส่วนต่างๆ ของกัมพูชา สำหรับปี
2566 มดี งั น้ี
(1) ภาคอุตสาหกรรม จะเติบโตต่อเนื่องในอัตราร้อยละ 9.2 ซึ่งใกล้เคียงกับการเติบโตในปี 2565 อยู่ที่
ร้อยละ 9.0 จากการเติบโตอย่างต่อเนือ่ งของภาคสว่ นการผลติ เส้ือผา้ (Garments)
(2) ภาคการกอ่ สร้าง จะฟน้ื ตัวอย่างต่อเน่อื ง หลงั จากปัญหาวิกฤตโควดิ -19 คลค่ี ลาย
(3) ภาคบริการ จะเติบโตอย่างต่อเนื่องในอัตราที่ร้อยละ 6.6 เพิ่มขึ้นจากปี 2565 อยู่ที่ร้อยละ 4.3 จาก
การฟน้ื ตัวของกิจกรรมทางเศรษฐกิจภายในประเทศอย่างตอ่ เนื่อง โดยเฉพาะภาคส่วนของโรงแรมและ
ร้านอาหาร และภาคส่วนย่อยอื่นๆ ทสี่ นบั สนนุ ตอ่ การท่องเท่ยี ว
(4) ภาคการเกษตร จะเติบโตในอัตราร้อยละ 1.1 จากร้อยละ 0.7 ในปี 2565 โดยการเติบโตที่ดีใน
ภาคส่วนพืชผลทางการเกษตร ปศุสตั ว์ และประมง
ธนาคารโลก (WB) คาดการณ์ว่า ในปี 2566 อัตราเงินเฟ้อ จะเพิ่มขึ้นประมาณร้อยละ 2.5 และอัตรา
แลกเปลยี่ นเงินเรียลตอ่ เงนิ ดอลลารส์ หรัฐฯ จะอยูท่ ่ีประมาณ 4,065 เรียลต่อ 1 ดอลลาร์สหรฐั ฯ
โอกาส/ผลกระทบตอ่ ผ้ปู ระกอบการไทย
1) โดยภาพรวมเศรษฐกิจของกัมพูชายังมีทศิ ทางที่สดใส โดยธุรกิจส่วนใหญ่ได้ฟืน้ ตัวแล้ว ตั้งแต่ต้นปี
2565 จากการคาดการณ์ตัวเลขการเติบโตทางเศรษฐกิจล่าสุดของกัมพูชา ร้อยละ 4.8 ภายในปี 2565 เป็น
ร้อยละ 6.6 ภายในปี 2566 ซง่ึ เพม่ิ ขนึ้ รอ้ ยละ 1.8 แสดงให้เห็นถึงความมุ่งมั่นของรฐั บาลกัมพูชาในการพัฒนา
ด้านเศรษฐกิจทั้งในประเทศ และต่างประเทศ โดยเฉพาะการส่งออกไปยังต่างประเทศ รวมทั้งมีการลงทุนท่ี
เพิ่มขึ้นจากต่างประเทศ โดยการส่งออกสินค้าเกษตรมีผลต่อการเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศยังอยู่ใน
เกณฑท์ ดี่ ี จงึ คาดวา่ ตวั เลขการเตบิ โตทางเศรษฐกจิ ของกมั พชู าในปี 2566 จะสามารถบรรลตุ ามเปา้ หมายได้
2) กมั พูชาเป็นประเทศทีอ่ ย่ใู นกรอบความรว่ มมืออ่ืนๆ กับอกี หลายประเทศ ซ่ึงไดร้ ับสทิ ธปิ ระโยชน์ทาง
การค้าตา่ งๆ ดังนนั้ ผปู้ ระกอบการไทยท่ีมศี ักยภาพ ควรใช้โอกาสนีใ้ นการหาชอ่ งทางเข้ามาลงทุนธุรกิจสินค้า
เกษตรในกัมพูชา เพื่อรับสิทธิประโยชน์ในการส่งออกสินค้าเกษตรไปยังประเทศต่างๆ ที่มีความร่วมมือกับ
กัมพชู า โดยเฉพาะจนี และเกาหลีใต้
3) ปัจจุบัน กัมพูชาสามารถเพาะปลูกพชื การเกษตรและมีผลผลิตการเกษตรเพม่ิ ขนึ้ ทกุ ปี แตต่ ามข้อมูล
ของกระทรวงเกษตรฯ พบว่า สนิ ค้าเกษตรทม่ี กี ารส่งออกสว่ นใหญ่เปน็ สนิ ค้าเกษตรท่ยี ังไม่ได้แปรรูป เนื่องจาก
กมั พชู ามีโรงงานแปรรปู สินค้าเกษตรไม่มากนัก ดังนั้น จึงถือเปน็ โอกาสที่ดสี ำหรับโรงงานหรือผู้ผลิตในประเทศ
ไทยทม่ี ีความชำนาญในด้านน้ี ในการเขา้ มาลงทนุ และใช้วัตถดุ ิบในพ้ืนท่ีนำมาผลิตและแปรรูปเพ่ือการส่งออกต่อไป
---------------------------
ทีม่ า: Phnom Penh Post
สำนกั งานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ กรุงพนมเปญ ประเทศกัมพูชา
พฤศจิกายน 2565
ข่าวเด่นประจำสปั ดาหจ์ าก สคต. ณ กรงุ พนมเปญ ระหว่างวนั ท่ี 28 พฤศจกิ ายน – 2 ธันวาคม 2565
การค้าระหว่างกมั พชู าและประเทศสมาชกิ RCEP มีมลู คา่ มากกวา่ 24 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ
ในช่วง 9 เดือนแรก (ม.ค. – ก.ย.) ปี 2565
การค้าทวิภาคีระหว่างกัมพูชาและประเทศสมาชิก
ข้อตกลงหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจระดับภมู ิภาค หรือ RCEP
มีมูลค่ามากกว่า 24 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ซึ่งเพิ่มขึ้น
ประมาณร้อยละ 10 เมอ่ื เทียบกับช่วงเวลาเดียวกันของปี
ท่แี ล้ว
RCEP เป็นข้อตกลงการค้าเสรีชั้นนำของโลก (FTA) ที่มีสมาชิกอาเซียนทั้งหมด 10 ประเทศ และ
ประเทศทเ่ี ปน็ พันธมิตรการค้าเสรอี าเซยี นอกี 5 ประเทศ ได้แก่ ออสเตรเลยี จนี ญป่ี ุน่ เกาหลีใต้ และนวิ ซีแลนด์
โดยขอ้ ตกลงฯ น้ี มีผลบงั คับใชต้ ง้ั แต่วันที่ 1 มกราคม ปี 2565
จากขอ้ มลู ของกระทรวงพาณิชย์ ระบุว่า ในชว่ ง 9 เดือนแรกของปี 2565 การสง่ ออกของกัมพูชาไป
ยงั ประเทศดังกลา่ ว มีมลู คา่ รวมประมาณ 4.7 พนั ลา้ นดอลลาร์สหรฐั ฯ ซึ่งเพ่ิมขึน้ ร้อยละ 6 ในขณะทีก่ ารนำเข้า
มีมูลคา่ รวมประมาณ 19.6 พันล้านดอลลาร์สหรฐั ฯ ซ่ึงเพ่ิมขึ้นร้อยละ 12
เมื่อวันท่ี 23 พฤศจิกายน ปี 2565 ที่ผ่านมา นาย Ky Sereyvath ผู้เชี่ยวชาญด้านเศรษฐศาสตร์
ราชบัณฑติ ยสถานแหง่ กัมพูชา เปดิ เผยว่า RCEP ไดก้ ลายเป็นอีกแรงผลกั ดนั ใหม่สำหรบั การกระจายการสง่ ออก
ของกมั พชู าในภูมิภาคอาเซยี นฯ นี้ รวมทง้ั เปน็ การสร้างโอกาสในการดึงดดู การลงทนุ ในกัมพชู าอีกดว้ ย
นอกจากนี้ กัมพูชายังมีโอกาสการส่งออกสินค้าในราคาที่แข่งขันได้ (ราคาสินค้าต่ำ โดยไม่ต้องเสยี
ภาษี) และการนำเข้าสินค้าจากต่างประเทศมายังกัมพูชาในราคาไม่แพงมาก เพื่อป้อนตลาดภายในประเทศ
และยงั ชว่ ยเปดิ ประตูให้กัมพชู าต้อนรบั การไหลเข้ามาของการลงทุนจากต่างประเทศ อยา่ งไรกต็ าม กมั พชู าต้อง
เตรยี มใหพ้ ร้อมดา้ นแรงงานทีมฝี ีมอื ระบบภาษีที่ถูกต้อง และการแขง่ ขันทีเ่ ปน็ ธรรม เปน็ ตน้
เมื่อวันท่ี 2 พฤศจิกายน ปี 2565 ในพิธีเปิดการประชุมระดับสูงในโอกาสครบรอบ 10 ปี ของ
การเจรจาข้อตกลง RCEP ท่ีจัดโดยสถาบันวิจัยเศรษฐกิจสำหรับอาเซียนและเอเชียตะวันออก (Economic
Research Institute for ASEAN and East Asia : ERIA) ซึง่ ตัง้ อยใู่ นอนิ โดนีเซีย สมเดจ็ อัครมหาเสนาบดีเดโช
Hun Sen นายกรัฐมนตรีแห่งราชอาณาจกั รกมั พูชา กลา่ วว่า RCEP เปน็ กลไกดา้ นเศรษฐกจิ เชิงกลยุทธ์ที่สำคัญ
ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความมุ่งมั่นที่ไม่เปลี่ยนแปลงของประเทศสมาชิก ทั้งหมดในการปกป้องระบบการค้าเสรี
พหภุ าคี ตามกฎหมาย รักษาการเปดิ กว้างทางเศรษฐกจิ และสง่ เสรมิ จติ วิญญาณแหง่ ความรว่ มมอื ร่วมกัน
2
ทงั้ นี้ การดำเนินการอยา่ งเตม็ รูปแบบจะเพิ่มปรมิ าณการคา้ ประมาณ 40 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ซ่ึง
ทำใหร้ ายได้ทแี่ ทจ้ ริงเพิม่ ขึ้นร้อยละ 2.5 และกจิ กรรมทางการคา้ ระหว่างสมาชิก RCEP เพิ่มขน้ึ รอ้ ยละ 12.3
ขอ้ มลู ทน่ี า่ สนใจ
เมื่อต้นปี 2565 จากผลศึกษาของสถาบนั วิจัยเศรษฐกิจสำหรับอาเซียนและเอเชียตะวันออก (ERIA)
ได้ระบวุ ่า
1) ผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (GDP) ของกัมพชู า อาจเพม่ิ ข้ึนประมาณรอ้ ยละ 2 - 3.8
2) การสง่ ออกของกัมพูชา จะขยายตัวอยา่ งตอ่ เน่อื งอยู่ระหวา่ งร้อยละ 9.4 - 18
3) โอกาสในการทำงานประจำปีของประชากรกมั พูชา อาจเพมิ่ ขึ้นอยทู่ รี่ อ้ ยละ 3.2 - 6.2
4) รายไดภ้ าษปี ระจำปีอาจเพ่มิ ขึ้นอยู่ระวา่ งรอ้ ยละ 2 - 3.9 ตอ่ ปี ในขณะทีก่ ารลงทุนโดยรวมอาจ
เพมิ่ ขนึ้ ประมาณรอ้ ยละ 23.4
โอกาส/ผลกระทบตอ่ ผู้ประกอบการไทย
แม้ว่าข้อตกลงการค้าระดับภูมิภาค RCEP น้ี จะเปน็ ประโยชน์อย่างย่ิงต่อเศรษฐกิจกัมพูชา เนือ่ งจาก
ได้ช่วยให้กัมพูชาเข้าถึงตลาดที่กว้างขวางขึ้นด้วยสิทธิพิเศษทางภาษี และเป็นแรงขับเคลื่อนการเติบโตทาง
เศรษฐกจิ ของประเทศในระยะยาว อยา่ งไรกต็ าม กมั พชู าต้องเปลี่ยนแปลงและพัฒนาภายใน ได้แก่ ความพร้อม
ด้านแรงงานที่มีฝีมือ ระบบภาษีที่ถูกต้อง การแข่งขันที่เป็นธรรม และการใช้ประโยชน์จากภาษีศุลกากรของ
ประเทศสมาชิกอาเซียน เพอ่ื ได้รบั ประโยชนส์ งู สุด และดงึ ดูดการลงทนุ เพ่ิมข้นึ
ทั้งนี้ ผู้ประกอบการไทยที่สนใจลงทุนในกัมพูชา ควรพิจารณาติดตามสิทธิประโยชน์ทางภาษีของ
กัมพูชากับประเทศต่างๆ โดยอาจพิจารณาประโยชน์จากข้อตกลง RCEP ในการเข้ามาลงทุนในกัมพูชา โดย
ปัจจุบัน กัมพูชามีนโยบายให้ชาวต่างชาติสามารถถือหุ้นในการทำธุรกิจได้ 100 เปอร์เซ็นต์ มีกฎหมาย
การลงทุนฉบับใหม่ที่ให้สิทธิประโยชน์มากมายแก่ผู้ประกอบการ เป็นประเทศที่มีชายแดนตดิ กับประเทศไทย
มีวตั ถุดบิ ในการผลติ ดา้ นการเกษตรเปน็ จำนวนมาก และคา่ แรงท่ีถกู กว่าประเทศไทย
---------------------------
ท่มี า: Phnom Penh Posts
สำนักงานส่งเสริมการคา้ ในต่างประเทศ ณ กรงุ พนมเปญ ประเทศกัมพูชา
พฤศจกิ ายน 2565