elto¡if 10 v©fis v©Â¤ Ô®î fh©f.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
41 42 43 44 45 46 47 48 49 50
51 52 53 54 55 56 57 58 59 60
61 62 63 64 65 66 67 68 69 70
71 72 73 74 75 76 77 78 79 80
81 82 83 84 85 86 87 88 89 90
91 92 93 94 95 96 97 98 99 100
1 2ïš ïUªJ, ïu©L ïu©lhf v©zî«;
t£lÄlî«.
2 5ïš ïUªJ, IªJ Iªjhf v©zî«; bgU¡fš
ïlî«.
3 10ïš ïUªJ, g¤J¥g¤jhf v©zî«; Úy t©z«
Ô£lî«.
4 4ïš ïUªJ, eh‹F eh‹fhf v©zî«; kŠrŸ
t©z« Ô£lî«.
5 nk‰fhQ« v©bjhl®fis VW tÇir, ïw§F
tÇirÆš vGjî«.
45
ïlkâ¥ò ïy¡fkâ¥ò m¿jš
elto¡if 1 fhÈahd f£l§fis Ãu¥òf.
vL¤J¡fh£L:
g¤J x‹W g¤J x‹W
25 25
1 g¤J x‹W g¤J x‹W
2 g¤J x‹W g¤J x‹W
3 g¤J x‹W g¤J x‹W
4 g¤J x‹W
g¤J x‹W
46
elto¡if 2 ïlkâ¥ò¡F« ïy¡f kâ¥ò¡F«
V‰g v©fis vGJf.
1 g¤J x‹W 2 g¤J x‹W
43 4 3 51
40 3
3 43 4 g¤J x‹W
59 g¤J x‹W
74
5 g¤J x‹W 6 g¤J x‹W
85 98
47
elto¡if 3 nfho£l ïy¡f¤â‹
ïlkâ¥ã‰F t©zÄLf.
1 54 2 29 3 90
g¤J x‹W g¤J x‹W g¤J x‹W
4 15 5 33 6 87
g¤J x‹W g¤J x‹W g¤J x‹W
7 84 8 63 9 41
g¤J x‹W g¤J x‹W g¤J x‹W
elto¡if 4 nfho£l ïy¡f¤â‹ ïy¡f
kâ¥ã‰F t©zÄLf.
1 38 2 95 3 57
80 8 90 9 50 5
4 72 5 64 6 93
7 70 4 40 30 3
7 25 8 98 9 19
2 20 80 8 1 10
48
elto¡if 5 nfho£l v©Â‹ ïlkâ¥igí«
ïy¡f kâ¥igí« vGJf.
ïlkâ¥ò ïy¡f ïlkâ¥ò ïy¡f
kâ¥ò kâ¥ò
43 g¤J 40 28
72 30
61 25
93 52
51 39
18 74
99 67
82 12
49
elto¡if 6 bfhL¡f¥g£l ïlkâ¥ã‰F
V‰w v©fis t©zÄLf.
1 g¤J 7 x‹W 7 g¤J 6 x‹W 5 g¤J 7 x‹W
6 g¤J 0 x‹W 2 g¤J 5 x‹W 5 g¤J 5 x‹W
8 g¤J 6 x‹W 3 g¤J 8 x‹W 8 g¤J 9 x‹W
7 g¤J 9 x‹W 9 g¤J 1 x‹W 10 g¤J 0 x‹W
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
41 42 43 44 45 46 47 48 49 50
51 52 53 54 55 56 57 58 59 60
61 62 63 64 65 66 67 68 69 70
71 72 73 74 75 76 77 78 79 80
81 82 83 84 85 86 87 88 89 90
91 92 93 94 95 96 97 98 99 100
50
v©Â¡ifia mDkhŤjš
elto¡if 1 mDkhŤJ¢ rÇahd
T‰W¡F ( ) vd¡ F¿ÆLf.
12
50I Él mâf«. 40I Él mâf«.
50I Él Fiwî. 40I Él Fiwî.
elto¡if 2 mDkhŤJ¡ nfhoLf.
12
30 (15, 40) 10 (12, 30)
3 1
20 (10, 30) 13 (30, 60)
51
»£oa g¤ij m¿jš
elto¡if 1 v©nfh£il¤ Jizahf¡
bfh©L »£oa g¤ij vGJf.
1
70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80
74
2
30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
39
3
60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70
62
4
40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50
47
5 88 6 24
7 55 8 90
52
elto¡if 2 t£l¤âš cŸs »£oa g¤â‰F
khW« v©fS¡F t©zÄLf.
24 35 85 86
31 30 26
56 69 74 80 83
28 33 79
35 47 58 60 62
65 91 84
45 40 43 95 90
37 73 75 94
88
47 44 66 70 68
79 98 94
52 50 55 91 100 95
89
54
53
elto¡if 3 ÉLg£l v©fis
vGJf.
11 2 1 2 1 2
25 6 5 6 5 6
31 2 3 1 2 3
47 7 8 7 7 8
59 6 6 9 6 6
62 0 5 2 0 6
54
elto¡if 4 v© njhuÂia Ãiwî
brŒf.
1
50 52
2 21
18
3 36
34
4 78
75
5 88
85 99
6
97
55
ãu¢rid¡F¤ Ô®î fhQjš
elto¡if 1 ãu¢rid¡ fz¡FfS¡F¤
Ô®î fh©f.
1
m uÉ I v©Âdh‹. v¤jid ïU¡»wJ?
bkh¤j« ïU¡»wJ.
M mkyh I v©ÂdhŸ. v¤jid ïU¡»wJ?
bkh¤j« ïU¡»wJ.
ï I Él mâf«.
< I Él Fiwî.
2 ïu©L ïu©lhf v©Âat®.
Fkh® : 3, 6, 9
: 2, 4, 6
mÈ : 0, 4, 8 ïu©L ïu©lhf v©Âdh‹.
á«
56
elto¡if 2 ãu¢rid¡ fz¡FfS¡F¤
Ô®î fh©f.
m mfšahÉl« 15 ò¤jf«
ïUªjd. jÄœ¢brštÅl«
mtis Él 7 ò¤jf«
Fiwthf ïUªjd.
jÄœ¢brštÅl« v¤jid
ò¤jf§fŸ ïU¡F«?
M xU igÆš 5 MuŠR ï X® m£ilÆš10
ïUªjd. jghšjiy ïUªjd.
áth ig fÉjh m£il
th§»dh‹. th§»dhŸ.
áth MuŠR fÉjh jghšjiy
th§»dh‹. th§»dhŸ.
+5 +5 +10
05 0 10
57
elto¡if 3 Ô®î fh©f.
1 Ô®î fh©f.
15 12 18 20
m c« c« 18I Él á¿a v©zhF«.
M c« c« 12I Él bgÇa v©zhF«.
2 fhÈ ïl¤ij Ãu¥òf.
m3 c« 2 c« vL¤J¡ bfhŸ.
vªj v©iz Ú fh©»whŒ?
M (m)Éš fhQ« v©iz¥ ga‹gL¤â ,
v© njhuÂia Ãiwî brŒf.
, , 36, 38, , ,
3 eh‹ 70¡F« 80¡F« ïilÆš cŸs X® v©.
vdJ g¤â‹ ïy¡f kâ¥ò x‹W ïy¡f kâ¥ig Él
2 mâf«. eh‹ ah®?
58
ca®Ãiy¢ áªjid
v© m£ilfis¥ ga‹gL¤â Ñœ¡fhQ«
nfŸÉfS¡F ÉilaˤâLf.
5 4 8 3
9
m Mf¡ Fiwªj <Çy¡f v©
M Mf mâfkhd <Çy¡f v©
ï 90I Él mâfkhd v©fŸ ahit?
50I Él mâfkhd, mnjntisÆš
< 80I Él Fiwthd v©fŸ ahit?
59
2jiy¥ò 100¡FŸ nr®¤jY« fʤjY«
fiy¢brh‰fŸ m¿jš
elto¡if 1 nr®¤jš bjhl®ghd
brh‰fis vGJf.
mM
elto¡if 2 fʤjš bjhl®ghd brh‰fis
vGJf.
mM
60
fÂj¡ F¿pLfŸ ‘+’ , ‘=’
elto¡if 1 ‘+’ k‰W« ‘=’ M»a F¿pLfis¡
bfh©L Ãiwî brŒf.
mM
4+3= <
ï
cC
vV
61
nr®¤jY« ïiz v©fS«
elto¡if 1 ïiz v©fis vGJf.
1 6 2 8 3 9
3 5 4
4 7 5 4 6 5
1 2 1
7 8 8 7 9 6
1 0 2
10 11 12
53 9
6
62
elto¡if 2 ïiz v©fis vGJf.
17 26 35
43
48 59 66
75 84 97
10 9 11 8 12 3
13 4 14 8 15 2
63
100¡FŸ nr®¤jš
elto¡if 1 bjhl®ªJ v©Â¢ nr®¤âLf.
mM
34567 2345678
2+ = 5
3+ =7
ï<
123456 23456789
+= +=
elto¡if 2 nr®¤âLf.
1 1+1= 2 4+2= 3 2+4=
4 2+1= 5 5+2= 6 3+4=
7 3+1= 8 6+2= 9 4+4=
10 4 + 1 = 11 7 + 2 = 12 5 + 4 =
13 5 + 1 = 14 1 + 3 = 15 3 + 5 =
64
elto¡if 3 nr®¤âLf.
mM
2+3 = 4+3 =
ï<
1+3 = 4+4 =
cC
3+6 = 4+5 =
65
elto¡if 4 Ód k¢r£l¤ij¡ bfh©L
nr®¤âLf.
m
4+3= 4+3=7
M
3+5=
ï
5+2=
elto¡if 5 Ãiwî brŒf.
ca®Ãiy¢ áªjid
+56 78 9
1
2
3
4
5
66
elto¡if 6 tot§fË‹ Jiz bfh©L
ó®¤â brŒf.
2 5 33
+=
+=
+=
+=
+=
+=
+=
+=
+=
67
elto¡if 7 nr®¤âLf. +
+
m +
+= +
M
+=
ï
+=
<
+=
68
elto¡if 8 nr®¤âLf.
1 2 3
4+7= 7+7= 4+9=
4 5 6
6+5= 8+9= 5+8=
7 8 9
8+8= 6+6= 6+8=
10 11 12
9+3= 5+7= 9 +10 =
13 14 15
3+6= 7+6= 5+6=
16 17 18
2+7= 4+3= 6+4=
ca®Ãiy¢ áªjid
ga‹gL¤âa v©fis Û©L« ga‹gL¤j¡ TlhJ.
1 + + =12 2 + + =9
69
elto¡if 9 nr®¤âLf.
m 9+6=
9 10 11 12 13 14 15 16
9+6=
M 8+7=
8 9 10 11 12 13 14 15 16
+=
ï 6+8=
6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
+=
< 10 + 5 =
10 11 12 13 14 15 16 17
+=
70
elto¡if 10 rÇahd nr®¤jš bjhif¡F
t©zÄLf.
1 23
6+4= 6+9= 9+8=
10 12 14 13 14 15 16 17 18
4 5 6
3+8= 4+7= 6+7=
5 11 13 11 13 17 11 12 13
7 8 9
10 + 8 =
9+3= 7+7=
12 14 16 13 14 16 18 19 20
10 11 12
9+9= 7 + 10 = 10 + 9 =
18 19 20 15 17 19 19 18 20
13 14 15
6 + 11 = 13 + 6 = 15 + 2 =
15 16 17 13 16 19 15 14 17
71
elto¡if 11 Ód k¢r£l¤ij¡ bfh©L
nr®¤âLf.
m
5 + 9 = 14
M
8+8=
ï
9+7=
<
12 + 5 =
72
elto¡if 12 g¤jh¡»¢ nr®¤âLf.
1 6 + 4 = 10 + 0 = 10 2 8 + 5 = 10 + 3 =
3 6 + 6 = 10 + 2 = 4 7 + 6 = 10 + 3 =
5 7 + 7 = 10 + 4 = 6 8 + 9 = 10 + 7 =
7 6 + 5 = 10 + 1 = 8 7 + 4 = 10 + 1 =
9 7+5= + = 10 9 + 9 = + =
11 8 + 7 = + = 12 6 + 9 = + =
73
elto¡if 13 g¤jh¡»¢ nr®¤âLf.
m
15 = 10 + 5
M
11 = + 1
ï
= +3
<
17 = +
c
=+
C
=+
v
=+
74
elto¡if 14 bjhl®ªJ v©Â¢ nr®¤âLf.
m 34 + 6 = 34
+6
34 35 36 37 38 39 40
M 45 + 4 = 45
+4
45 46 47 48 49 50
ï 51 + 3 = 51
+3
51 52 53 54 55 56 57 58
< 62 + 5 = 62
62 63 64 65 66 67 68 +5
c 73 + 3 = 73
+3
73 74 75 76 77 78
75
elto¡if 15 nr®¤âLf. 42
+7
m
42 + 7 =
M 53
+5
53 + 5 =
ï 62
+4
62 + 4 =
< 32
+3
32 + 3 =
76
elto¡if 16 nr®¤âLf.
1 2 3
22 + 6 = 31 + 3 = 42 + 4 =
22
+6 6
72 +5 =
4 5
50 + 6 = 63 + 3 =
7 8 9
54 + 5 = 48 + 1 = 76 + 3 =
10 11 12
82 + 7 = 70 + 8 = 91 + 6 =
77
elto¡if 17 bjhl®ªJ v©Â¢ nr®¤âLf.
m
16 + 12 =
M
18 + 23 =
ï
15 + 20 =
<
36 + 22 =
78
elto¡if 18 nr®¤âLf.
1 x‹W 2 g¤J x‹W 3 x‹W
g¤J 3 g¤J
2 5 6 4 4
4 + 3 3
+ +
4 x‹W 5 x‹W 6 x‹W
g¤J g¤J g¤J
5 2 5 5 6 1
6 3 7
+ + +
7 x‹W 8 x‹W 9 x‹W
g¤J g¤J g¤J
6 5 7 3 8 4
3 5 4
+ + +
10 g¤J x‹W 11 g¤J x‹W 12 x‹W
8 8 7 g¤J
5 2 9 2
+ 4 + 5
+
79
elto¡if 19 nr®¤âLf. 34
+ 13
m
41
34 + 13 = + 24
M
50
41 + 24 = + 16
ï
65
50 + 16 = + 12
<
65 + 12 =
80
vL¤J¢ br‹W nr®¤jš
elto¡if 1 vL¤J¢ br‹W nr®¤âLf.
m 16 + 5 = M 24 + 7 =
16 10 + 6 24 20 + 4
+5 5 +7 7
10 + 11 20 + 11
10 + 10 + 1 = 21 20 + 10 + 1 =
ï 33 + 9 = < 55 + 6 =
33 55
30 + 3 +9
+9 9
30 + 12 =
++
c 67 + 8 = C 73 + 9 =
81
elto¡if 2 nr®¤âLf.
1 2 3 26
36 + 7= 45 + 8= +9
4 19 5 6
+9 64 + 8= 57 + 3=
7 8 9 27
74 + 9= 35 + 7= +7
10 48 11 12
+7 52 + 9= 84 + 6=
ca®Ãiy¢ áªjid + = 90
1 + = 81 2
82
elto¡if 3 nr®¤âLf.
m 24 + 17 = M 28 + 25 =
g¤J x‹W g¤J x‹W
2 4 2 8
+1 7 +2 5
ï 35 + 36 = < 39 + 43 =
g¤J x‹W g¤J x‹W
3 5 3 9
+3 6 +4 3
c 45 + 27 = C 59 + 36 =
g¤J x‹W g¤J x‹W
+ +
83
elto¡if 4 nr®¤âLf.
1 2 3
28 + 19 = 29 + 45 = 18 + 34 =
28 29 18
+ 19 + 45 + 34
4 5 6
35 + 27 = 43 + 39 = 56 + 35 =
7 8 9
66 + 17 = 48 + 28 = 76 + 17 =
10 11 12
85 + 16 = 77 + 17 = 79 + 19 =
84
elto¡if 5 nr®¤âLf.
g¤J x‹W
+ ==
33
+2 9
28 + 56 = 37 + 49 = 14 + 38 =
28 37 14
+5 6 +4 9 +3 8
36 + 44 = 25 + 47 = 55 + 17 =
+ + +
85
elto¡if 6 Ãiwî brŒf.
m v‹ tF¥ãš 23 ,19 cŸsd®. v‹ tF¥ãš
bkh¤j« v¤jid ng® cŸsd®?
+
+=
M âlÈš 38 , 25 ÉisahL»‹wd®. bkh¤j«
v¤jid ng®? =+
+
bkh¤j« ng® cŸsd®.
ï m¥gh 26 th§» tªjh®. m©z‹18 th§»
tªjh®. ïUtU« th§» tªj v¤jid?
+= +
ïU¡F«.
bkh¤j«
86
nr®¤jš fij cUth¡Fjš
elto¡if 1 fij cUth¡Ff.
m 2 +1 = 3 K¤JÉl« fÇ¡nfhš cŸsd.
m¥gh nkY« jªjh®.
bkh¤j«
fÇ¡nfhš cŸsd.
M 4 + 5 = 9 ÇÎ flÈš glF gh®¤jh‹.
uF flÈš glF gh®¤jh‹.
ïUtU« bkh¤j« glF
gh®¤jd®.
ï 3+3=6
eªâÅ kh«gH« it¤âUªjhŸ.
mtŸ nkY« kh«gH« th§»dhŸ.
bkh¤j« kh«gH« cŸsJ.
< 6+2=8
rá fÂj¡ nfŸÉfS¡F¥ gâyˤjh‹.
nkY« nfŸÉfS¡F¥ gâyˤjh‹.
bkh¤j« nfŸÉfS¡F¥ gâyˤjh‹.
87
elto¡if 2 fij cUth¡Ff.
m 6 + 6 = 12
nrJgâ ne‰W g¡f¤ijí« ï‹W
g¡f¤ijí« go¤jh‹. mt‹ bkh¤j« g¡f¤ij¥
go¤J Ko¤jh‹.
M 13 + 5 = 18
muá kÂiaí« eªâÅ kÂiaí«
it¤JŸsh®fŸ. m›ÉUtU« bkh¤j« kÂia
it¤JŸsd®.
ï 11 + 9 = 20
fâut‹ bj‹id ku« e£lh®. f©z‹
bj‹id ku« e£lh®. ïUtU« bkh¤j« bj‹id
ku« e£lh®fŸ.
< 10 + 7 = 17
âU. Mdªj‹ jÄœ¡ fij¥ ò¤jf¤ijí«
kyhŒ bkhÊ fij¥ ò¤jf¤ijí« th§»dh®. mt®
bkh¤j« fij¥ ò¤jf¤ij th§»dh®.
88
elto¡if 3 fij cUth¡Ff.
1 gl¤ij¤ Jizahf¡ bfh©L fij cUth¡Ff.
m 12 bkh¤j« til 15
M br«ò‰W¥gH« bkh¤j«
25 gH« 10 gH«
1 fÂj th¡»a¤ij¡ bfh©L fij cUth¡Ff.
m 19 + 17 = 36 M© bg© bkh¤j«
khzt® khzt®
M 54 + 22 =76
89
fʤjš fÂj¡ F¿pLfŸ ‘─’ , ‘=’
‘─’ k‰W« ‘=’ M»a
elto¡if 1 F¿pLfis¡ bfh©L
Ãiwî brŒf.
mM
8 ─ 3=5
ï<
cC
vV
90
100¡FŸ fʤjš
elto¡if 1 fʤjš fÂj th¡»a«
cUth¡Ff.
m
─=
M
─=
ca®Ãiy¢ áªjid
Ñjh áy it¤âUªjhŸ. mâš gwªJ
É£ld. ÑjhÉl« cŸs Ûj v¤jid?
─=
91
elto¡if 2 ïiz v©fis vGJf.
mM
4
9 7
5 ─=
9─4=5
ï<
─= ─=
c C
─= ─=
v V
─= ─=
92
elto¡if 3 fʤâLf.
1 9─2 2 8─1
3 4─2 4 5─3
5 6─4 6 8─2
7 9 ─3 8 9─5
elto¡if 4 ïiz¤âLf.
1 4─1 8 ─7
2 3─2 8 ─3
3 7─3 7─ 4
4 9─4 6 ─2
93
elto¡if 5 fʤâLf.
1 2 3
6─ 4= 7 ─3= 5─4=
6 7 5
─4 ─3 ─4
4 5 6
8─3= 9─6= 8─5=
8 9 8
─3 ─6 ─5
7 8 9
5─2= 8─6= 7 ─1=
5 8 7
─2 ─6 ─1
10 ca®Ãiy¢ áªjid
9 ─2=
─ =2 ─
9 2
─2
94