A
B
C
D 00ไทย THAILAND ป่่าหิิมพานต์์ 01 มัังกร 12 ครุุฑ 06 โจวหวูู 17 ราชสีีห์์ 02 เฟิิงหวง 14 กิินรีี 07 กิิเลน 18 ช้้างเอราวััณ 04 เต่่ามัังกร 16 นาค 08 ปี่่�เซีียะ 20 นรสิิงห์์ 10 11 CHINA จี ี น
E 22ญี่ ่ � ปุ่่� น JAPAN 34ก รี ี ก GREEK 45อี ี ยิ ิป ต์ ์ EGYPT กััปปะ 23 เซ็็นทอร์์ 35 อนููบิิส 46 โจโรกุุโมะ 28 อีีคิิดนา 38 เคปรีี 49 บาเกะเนโกะ 25 บาซิิลิิสต์์ 36 เทพเจ้้าเซธ 47 เบคคุุจิิระ 30 มัังกรไฮดรา 39 อโพฟิิส 50 เนโกะมาตะ 27 ไซคลอปต์์ 37 ฮอรััส 48 เท็็นงูู 32 เพกาซััส 40 เทพเจ้้าธอธ 52 นููเร ออนนะ 33 สฟิิงซ์์ 42 โซเบก 53 ไทฟอน 43 เทพีีเซคเมต 54
F สัต ั ว์พิ ์ ิสดาร จ า ก ตำ ำ นานไทย
1 ป่่าหิิมพานต์์ ป่่าหิิมพานต์์มาจากคติิความเชื่่�อแบบพุุทธ ในไทยเราปรากฏ อยู่่�ใน ‘ไตรภููมิิพระร่่วง’ หรืือ ‘เตภููมิิกถา’ วรรณกรรมพุุทธศาสนาเก่่าแก่่ สมััยสุุโขทััย เตภููมิิกถาเป็็นหนัังสืือที่ ่� พููดถึึง ‘จัักรวาลวิิทยา’ แบบพุุทธ จัักรวาลวิิทยามีีความสำำคััญคืือเป็็นคำำอธิิบายเรื่่�องความเป็็น ไปของโลก ที่ ่� สำำคััญคืืออธิิบายว่่าเราอยู่่�ตรงไหนของโลก และจะไปทาง ไหน ในไตรภููมิิเองพููดถึึงภพทั้้�งสามคืือ กามภููมิิ รููปภููมิิอรููปภููมิิ อัันเป็็น ภพภููมิิที่่�เราๆ เวีียนว่่ายอยู่่� นอกจากนี้้�ยัังพููดถึึงวงจรกำำเนิิดไปจนถึึงการ สิ้้�นสุุดของโลก หนึ่่�งในสี่่�ทวีีปใหญ่่ในจัักรวาลวิิทยาแบบพุุทธ บนเขามีีสระน้ำ ำ� ใหญ่่ 7 สระ สระสำำคััญก็็เช่่น สระฉััททัันตะเป็็นที่่�อยู่่�ของพญาช้้าง และ สระอโนดาต ที่่�เป็็นยอดเขาของป่่าหิิมพานต์์ ในป่่านี้้�มีีสััตว์์และพัันธ์ุุไม้้ประหลาดมากมาย เช่่น มีีต้้นหว้้าใหญ่่ที่่�เอามืือล้้วงเข้้าไปสุุดแขนจึึงจะ ถึึงเมล็็ดยางของต้้นหว้้าเมื่่�อตกลงในน้ำ ำ� จะกลายเป็็นทองคำำ นกที่ ่� กิินลููก หว้้าก็็มีีขนาดเท่่าบ้้านเรืือน ป่่าหิิมพานต์์จึึงเป็็นพื้้�นที่ ่� สำำคััญที่ ่� จิิตรกรและกวีีจะสร้้างสรรค์์เรื่่�องราวน่่าอััศจรรย์์ รวมไปถึึงสััตว์์พิิเศษพัันธุ์์ผสมทั้้�งหลาย จากป่่าหิิมพานต์์นี้้� ทางระบายน้ำำ�สระอโนดาต - อ. เฉลิิมชััย โฆษิิตพิิพััฒน์์
2 ราชสีีห์ ์ ในไตรภููมิิมีีภููมิิหนึ่่�งชื่่�อติิรััจฉานภููมิิสรรพสััตว์์อัันเป็็น ภพที่ ่� ต่ำ ำ� กว่่ามนุุษย์์ โดยสััตว์์ดำำรงชีีวิิตด้้วยการกิินกัันเป็็นทอดๆ เป็็นลำำดัับชั้้�น เป็็นสิ่่�งมีีชีีวิิตที่่�เอาตััวรอด แต่่ไม่่ ‘รู้้บุุญรู้้ธรรม’ คำำว่่าติิรััจฉาน แปลว่่า ‘ไปด้้วยอก’ หรืือการมีีร่่างกายขนานกัับพื้้�น โดยที่่�อยู่่�อาศััยคืือป่่าหิิิมพานต์์ ราชสีีห์์เป็็นหนึ่่�งในสััตว์์หิิมพานต์์ที่่�พบได้้ป่่าหิิมพานต์์ มีีทั้้�งหมด 4 ประเภท มีีลำำดัับขั้้�นและพลัังอำำนาจลดหลั่่�นกัันไป สำำหรัับกลุ่่�มของราชสีีห์์นั้้�น ตำำ นานไทยได้้แบ่่งไว้้เป็็น 4 พวก คืือ บััณฑุุราชสีีห์์ (Buntu Rajasri) มีีผิิวกายสีีเหลืืองคล้้าย ใบไม้้สีีเหลืือง มีีขนาดใหญ่่เท่่าวััว กิินเนื้้�อเป็็นอาหาร
3 กาฬสีีหะ (Kala Sriha) มีีผิิวกายสีีดำำสนิิทขนาด ใหญ่่เท่่าวััว กิินพืืชเป็็นอาหาร ติิณสีีหะ (Tinna Sriha) มีี ผิิวกายสีีแดง กิินหญ้้าเป็็นอาหาร (ติิณ -หญ้้า) มีีกีีบเท้้าแบบม้้า ไกรสรสีีหะ (Kraisorn Ra-jasri) เป็็นราชสีีห์์ที่ ่�มีีพละกำำลัังมาก ที่ ่� สุุด ลัักษณะเด่่นคืือมีีริิมฝีีปากและ ปลายเท้้าเป็็นแดงชาด มีีรููปลัักษณ์์สง่่างาม และมีีแผงคอเหมืือนสร้้อย ส่่วนร่่างกายนั้้�นขาวเหมืือนหอยสัังข์์ ระดัับความเก่่งของสััตว์์อััศจรรย์์นี้้�ก็็ไม่่ธรรมดาเพราะมัันมีีถ้ำำ� คููหาทอง เงิิน หรืือแก้้วส่่วนตััว ถึึงเวลามัันก็็ออกจากคููหาขึ้้�นไปคำำราม พร้้อมกัับสะบััดขนบนแท่่นหิินส่่วนตััวที่่�เรืืองเหมืือนทอง เจ้้าไกรสรสีีหะนี้้�ในยามกลางคืืนที่ ่�มืืดสนิิท เวลามัันออกมาเดิินเที่่�ยวเล่่นก็็จะเจิิดจ้้าและสง่่างามเหมืือนกัับ คนที่ ่�มีีกำำลัังถืือคบไฟแกว่่งไปมา ว่่ากัันว่่าไกรสรสีีหะนี้้�เป็็นเจ้้าแห่่งสััตว์์ทั้้�ง ปวง พลัังพิิเศษของมัันคืือการคำำรามที่ ่� ดัังไกลไปถึึง 3 โยชน์์ สััตว์์ทั้้�งหลาย ที่่�อยู่่�ในรััศมีีพอได้้ยิินเสีียงของมัันก็็จะพากัันตกใจจนสลบไป ส่่วนพวกที่ ่� ไม่่สลบก็็พากัันหนีีหััวซุุกหััวซุุน แม้้แต่่พวกช้้างก็็ยัังเกรงกลััวขนาดว่่าถููก ผููกไว้้ด้้วยโซ่่ก็็แทบจะดึึงโซ่่ขาด สิ่่�งมีีชีีวิิตที่่�จะทนเสีียงของสิิงห์์เทพตััวนี้้�ได้้มีีแค่่ ม้้าพลาหกตระกููล และผู้้มีีบุุญระดัับพระโพธิิสััตว์์และพระอรหัันต์์ รวมถึึงไกรสรสิิงหะด้้วยกัันเอง
4 ช้้าง เอรา วััณ คำำว่่า “เอราวััณ” ยัังเขีียนได้้ต่่างๆ กัันในภาษาไทยและภาษาบาลีีสัันสัันสกฤต เช่่น ไอราวััณ ไอราพต เอราวณ ไอราวต ซึ่่�ง ทั้้�งหมดนี้้�หมายถึึง น้ำ ำ� เมฆฝน หรืือก้้อนเมฆที่ ่� มีีฟ้้าแลบ และทำำ ให้้เกิิดฝน รายละเอีียดของ “ช้้างเอราวััณ” มีีลัักษณะพิิเศษยิ่่�ง คืือ เป็็นช้้างเผืือกที่ ่�มีีผิิว กายดัังสีีสัังข์์ มีีเศีียรที่่�งดงามถึึง 33 เศีียร แต่่ละเศีียรจะมีีงาที่่�สวยงามดัังเพชรอยู่่� 7 งา แต่่ละงาจะมีีสระโบกขรณีี (สระบััว)อยู่่� 7 สระ แต่่ละสระก็็จะมีีบััวอยู่่� 7 กอ แต่่ละกอจะมีีด อกบััวอยู่่� 7 ดอก แต่่ละดอกจะมีีกลีีบบััว 7 กลีีบ แต่่ละกลีีบจะมีีเทพธิิดาประจำำอยู่่� 7 องค์์แต่่ละองค์์จะมีีบริิวารอยู่่� 7 ตน และทุุกเศีียร จะมีีวิิมานแก้้วที่่�งดงามราวปราสาท เวไช ยัันต์์ นอกจากนี้้�ยัังทรงเครื่่�องด้้วยแก้้วเก้้าประการ เช่่น ซองหางและกระวิิน (ห่่วงที่่�เกี่่�ยวกัันสำำหรัับโยงสััปคัับช้้าง) ประดัับด้้วยโกเมน สายชนัักเป็็นสร้้อยถััก ด้้วยทอง มีีตาข่่ายเพชรตกแต่่งที่่�เศีียร และมีีผ้้าทิิพย์์ประดัับอยู่่�ที่ ่� ตระพอง และหูู ทุุกหููก็็มีีพู่่�ห้้อยอย่่างสวยงาม แต่่งองค์์ทรงเครื่่�องเต็็มยศ และใส่่เครื่่�องเพชรเครื่่�อง ทองอย่่างเต็็มที่ ่� แค่่รููปร่่างที่ ่�ปรากฏก็็ใหญ่่โตเป็็นภููเขาเลากา แถมยัังเป็็นภููเขา เคลื่่�อนที่ ่� ที่ ่�ประดัับประดาตกแต่่งซะงามเลิิศ อลัังการราวปราสาทเวไชยัันต์์ มีีผู้้คำำน ว ณ สิ่่� งที่ ่� ปรากฏบนตััวช้้างเอราวััณรวม กัันได้้ว่่า มีี 33 หััว มีีงา 231 งา มีีสระบััว 1,617 สระ มีีกอ บััว 11,319 กอ มีีดอกบััว 79,233 ดอก กลีีบบััว 554,631 กลีีบ เทพธิิดา 3,882,417 องค์์และมีีบริิวาร 27,176,919 นาง
5 ปลา อานนท์์ สำำหรัับหน้้าที่ ่� สำำคััญของช้้างเอราวััณ ก็็คืือ การเป็็นพาหนะของพระอิินทร์์ ในการนำำเสด็็จไปยัังที่ ่�ต่่างๆ ทั้้�งบนสวรรค์์โลก มนุุษย์์เพื่่�อสอดส่่องดููแลทุุกข์์สุุขของชาวโลก อีีกทั้้�งยัังเป็็นช้้างศึึกยามที่่�พระอิินทร์์ออกไปสู้้รบกัับเหล่่าอสููรหรืือศััตรูู และจากความ เชื่่�อที่ ่�ว่่าพระอิินทร์์เป็็นเทพที่ ่� กำำกัับดููแลดิินฟ้้าอากาศที่ ่�มีีสายวััชระเป็็นอาวุุธ จึึงมีีหน้้าที่ ่�อีีกอย่่างในการช่่วยกำำจััดความแห้้งแล้้ง และ นำำความอุุดมสมบููรณ์์มาสู่่�โลก ดัังนั้้�นช้้างเอราวััณจึึงมีีหน้้าที่ ่�ช่่วยดููด น้ำ ำ�จากโลกขึ้้�นไปบนสวรรค์์เพื่่�อพระอิินทร์์บัันดาลให้้เกิิดเป็็นฝนตกลงสู่่�โลกมนุุษย์์ ซึ่่�ง สอดคล้้องกัับชื่่�อเอราวััณ ที่ ่�มีีความหมายถึึงน้ำ ำ� หรืือเมฆฝนที่่�ได้้กล่่าวถึึงในตอนต้้น ความเป็็นมาของพญาปลาอานนท์์มีี รายละเอีียดในคััมภีีร์์หลายๆเล่่มแต่่เล่่าไว้้ คล้้ายๆกััน แรกเริ่่�มเดิิมทีีฝููงปลาในมหาสมุุทร ลงคะแนนเสีียงโหวตให้้ปลาอานนท์์ดำำรง ตำำแหน่่งผู้้นำำ เวลานั้้�น ปลายัังกิินสาหร่่ายและ จอกแหนเป็็นอาหาร วัันหนึ่่�งอานนท์์ไม่่ทัันสัังเกตว่่ามีีปลา ตััวน้้อยว่่ายอยู่่�ในกอสาหร่่าย จึึงเผลอฮุุบเข้้า -ไปด้้วย เคี้้�ยวกร้้วมๆ แล้้วรู้้สึึกว่่า เอ๊๊ะ! วัันนี้้�สาหร่่ายอร่่อยจริิง เกิิดสงสััยใคร่่รู้้ คายออกมาดูู ถึึงพบเศษศพปลาปนกัับพืืชน้ำำ� จึึงสรุุปได้้ว่่ารสชาติินั้้�นคืือโปรตีีน จากเนื้้�อปลา “พญาปลาก็็สำำคััญว่่า รสปลานี้้�อร่่อย หนัักหนา แต่่ก่่อนไม่่รู้้ว่่าจะอร่่อยถึึงเพีียงนี้้�จะ ทำำอย่่างไรจึึงจะได้้กิินปลาทุุกวัันๆ” อานนท์์รู้้ ดีีว่่าหากตนเองออกเที่่�ยวแหวกว่่ายไล่่จัับ บริิวารมากิินก็็จะทำำ ให้้ฝููงปลาแตกตื่่�นหนีีหาย ไปหมด จึึงคิิดวางแผนกลอุุบาย จากนั้้�นพยายามสัังเกตดูู จนรู้้สึึกว่่า อานนท์์มีีพิิรุุธ ปลาน้้อยตััวหนึ่่�งเลยรัับอาสา เป็็น “ปลานัักสืืบ” ให้้โดยเมื่่�อถึึงเวลาเข้้าเฝ้้า ก็็อาศััยจัังหวะแอบไปหลบอยู่่�ใน หููของอานนท์์ จึึงได้้เป็็นประจัักษ์์ พยานแห่่ง “เมนููปลา” ตััวสุุดท้้าย เมื่่�อตระหนัักถึึงความ ฉ้้อฉลของราชา ข่่าวคาวนี้้�ก็็แพร่่ กระจายไปทั่่�วมหาสมุุทร ฝููงปลา ทั้้�งหลายจึึงพากัันหลีีกเร้้นกาย ไม่่ไปเข้้าเฝ้้าอานนท์์อย่่างเคย เมื่่�อไม่่มีีเหยื่่�อเข้้ามา อานนท์์เริ่่�ม -หิิวโหย จึึงว่่ายน้ำ ำ� ออกตามล่่าฝููงปลา จนพบเกาะแห่่งหนึ่่�งเข้้า ดููท่่าทีีแล้้ว คาด ว่่าพวกปลาเล็็กปลาน้้อยคงไปแอบหลบ ทางด้้านหลัังเกาะเป็็นแน่่ จึึงกวาดหาง อ้้อมไปท้้ายเกาะ แล้้วค่่อยๆ กระชัับพื้้�นที่ ่� เอาหางตีีโอบเข้้ามาทีีละน้้อย เหมืือน อย่่างคนล้้อมวงตีีอวนจัับปลา แต่่แล้้ว ด้้วยอารามหิิวและโลภเจตนาพออานนท์์ มองเห็็นปลายหางของตััวเองกระดิิก ไหวๆ อยู่่�ไกลๆ ทางด้้านท้้ายเกาะ ก็็ดััน เกิิดไปนึึกว่่าเป็็นปลาตััวอื่่�น จึึงอ้้าปากงัับ หางที่่�มองเห็็นอย่่างเต็็มแรงจนหางขาด เลืือดทะลัักละลาย น้ำ ำ� ทะเลกลายเป็็นสีี แดงฉาน ปลาทั้้�งหลายได้้กลิ่่�นคาวเลืือดก็็ พากัันมากลุ้้มรุุมกััดกิินเนื้้�ออานนท์์บ้้าง ชั่่�วเวลาไม่่นานก็็เหลืือแต่่ก้้างกองอยู่่�
6 ครุุฑ ครุุฑ ครุุฑเป็็นสััตว์์กึ่่�งเทพที่ ่�มีี ฤทธิ์์�สููง ที่่�อาศััยของครุุฑจริิงๆ อยู่่� นอกเขตป่่าหิิมพานต์์ มีีศัักดิ์์�ใกล้้เคีียงกัับเทพยดาในสวรรค์์อาศััย บริิเวณตีีนเขาพระสุุเมรุุ (ยอดเขา พระสุุเมรุุหรืือดาวดึึงสวรรค์์) ที่ ่�ตีีน เขาถิ่่�นที่่�อยู่่�ของครุุฑเป็็นวิิมานชื่่�อ สิิมพลีี เป็็นป่่างิ้้�วขึ้้�นเป็็นระเบีียบ เรีียบสวยงาม อาหารของครุุฑก็็คืือนาค แต่่ก็็ใช่่ว่่าจะจัับกิินตาม อำำเภอใจได้้ ตััวเป็็นคน หััวเป็็นนก ตััวเป็็นคน หััวและขาเป็็นนก รููปร่่างเหมืือนนกทั้้�งตััว ตััวเป็็นนก หััวเป็็นคน ลำำดัับของครุุฑและนาควััดกัันด้้วยการกำำเนิิด การเกิิดด้้วยชลาพุุชโยนิิและอััณฑชโย นิิ(คลอดออกมาเป็็นตััวหรืือเป็็นไข่่) จะมีีลำำดัับต่ำ ำ�ว่่าพวกที่่�เกิิดแบบมหััศจรรย์์ คืือ สัังเสชโย นิิและอุุปปาติิกโยนิิ(คืือผุุดออกมาจากไคล หรืือแบบหลัังคืือเกิิดเป็็นตััวเป็็นตนเลย) ครุุฑจะ แบ่่งได้้5 ประเภทคืือ ตััวเป็็นคนอย่่างธรรมดาทั่่�ว ๆ ไป แต่่มีีปีีก ดัังเช่่นตััวเป็็นคน หััวเป็็นนก
7 กิินรี ี ร่่างกายท่่อนบนเป็็นมนุุษย์์ ท่่อนล่่างเป็็นนก มีีปีีกบิินได้้ ตามตำำนานเล่่าว่่าอาศััยอยู่่�ในป่่าหิิมพานต์์ เชิิงเขาไกรลาศ นัับเป็็นสััตว์์ที่ ่�มีีปรากฏในงานศิิลปะ ของไทยมาก ส่่วนในวรรณคดีีไทยก็็มีีการอ้้างถึึงกิินรีี เช่่นกััน กิินรีีมีีต้้นกำำเนิิดที่่�แท้้จริิงเป็็นมาอย่่างไรนั้้�นยััง ไม่่พบตำำ ราไหนกล่่าวไว้้ชััดเจน แต่่ในเทวะประวััติิของ พระพุุธกล่่าวไว้้ว่่า เมื่่�อท้้าวอิิลราชประพาสป่่าแล้้วหลง เข้้าไปในเขตหวงห้้ามของพระศิิวะนั้้�น ท้้าวอิิลราช และ บริิวารถููกสาปให้้แปลงเพศเป็็นหญิิงทั้้�งหมด ต่่อมานางอิิลา คืือ ท้้าวอิิลราชถููกสาป และ บริิวารที่่�มาเล่่นน้ำ ำ� อยู่่�ใกล้้อาศรมของพระพุุธ เมื่่�อพระพุุธ เห็็นนางเข้้าก็็ชอบ รัับนางเป็็นชายา และเสกให้้บริิวาร ของนางกลายเป็็น กิินรีี โดยบอกว่่าจะหาผลาหารให้้กิิน และจะหากิิมบุุรุุษให้้เป็็นสามีี แสดงว่่า กิิมบุุรุุษ หรืือ กิินนร และกิินรีีมีีต้้นกำำเนิิดมาจากการเสกของพระพุุธ ในหนัังสืือของ พีี.ธอมััส กล่่าวว่่าที่่�เชิิงเขาเมรุุเป็็นที่่�อยู่่� ของคนธรรพ์์ กิินร และสิิทธิ์์�และว่่าคนธรรพ์์กัับกิินนรเป็็น เชื้้�อสายเดีียวกััน ส่่วนในภััลลาติิชาดก กล่่าวว่่า กิินนร มีีอายุุ ๑,๐๐๐ ปีีและธรรมดากิินนรนั้้�นย่่อมกลััวน้ำ ำ� เป็็น ที่ ่� สุุด ซึ่่�งน่่าจะขััดแย้้งกัับอุุปนิิสััยกิินนรในเรื่่�องพระสุุธน เพราะนางมโนห์์ราชอบไปเล่่นน้ำ ำ� ที่่�สระกลางป่่าหิิมพานต์์ จึึงถููกพรานบุุญดัักจัับตััวได้้และในกััลลาติิชาดก ได้้แบ่่ง พวกกิินนรออกเป็็น ๗ ประเภท คืือ กิินรีี (ตััวเมีีย) และ กิินร (ตััวผู้้�) เป็็นสััตว์์ในป่่าหิิมพานต์์ ตำำนานของกิินรีี เทวกิินนร เป็็นพวกเทพ กิินนร ครึ่่�งเทวดา ครึ่่�งนกเป็็น ประเภทที่่�คนไทย คุ้้�นเคย ทุุมกิินนรา น่่าจะเป็็นพวกอา สััยอยู่่ตามสุุมทุุม พุ่่มไม้้ ทััณฑมาณกิิน นรา ชนิิดนี้้�น่่าจะมีี อะไรคล้้ายๆ นก ทััณฑิิมา ซึ่่�งเป็็นนก ปากยาวดุุจไม้้เท้้าอยู่่ บนใบบััว จัันทกิินนรา จากนิิทานชาดก เรื่่�องจัันทกิินรีีมีี รููปกายเป็็นคน แต่่มีีปีีก
8 นาค นาคและนางนาคีี ปกติิมีีร่่างเป็็นงููใหญ่่ แต่่มีีฤทธิ์์�นิิรมิิต รููปกายอื่่�นได้้ ตามตระกููลแห่่งนาค ซึ่่�งแบ่่งเป็็นนาคนิิมิิตกายได้้กัับนาคนิิมิิตกายไม่่ได้้นาคจำำพวกนิิมิิตกายได้้ ยัังขึ้้�นอยู่่�กัับถิ่่�น ที่่�อาศััย คืือ นาคอยู่่�บก นิิมิิตกายได้้แต่่ในบก และนาคอยู่่�ในน้ำ ำ� นิิมิิตได้้แต่่ในน้ำ ำ� โดยนาคใต้้น้ำ ำ� จะอาศััยอยู่่�บริิเวณบาดาลใต้้เขา หิิมพานต์์ ตระกููลนาคทั้้�งหลายเมื่่�อปรารถนาจะหาอาหาร หรืือมีี เหตุุอื่่�นใด ก็็จำำแลงรููปเป็็นเทพบุุตร เทพธิิดา บางทีีมีีเพศเป็็น งููเห่่าดำำ เป็็นเพศงูู เพศกระแต ตามแต่่จะแสวงหาอาหาร นาคแม้้มีีฤทธิ์์�เพีียงใดก็็ตาม แต่่ไม่่อาจละชาติิของตน ได้้ ย่่อมคืืนร่่างเป็็นนาคในวาระทั้้�ง 5 คืือ 1. เมื่่�อตายหรืือจุุติิ2. เมื่่�อเวลาเกิิด 3. เมื่่�อนอนหลัับ 4. เมื่่�อเสพเมถุุนธรรมกัับนาคงูู อัันเป็็นชาติิของตน 5. เมื่่�อลอกคราบ
9 ตามคติิพระพุุทธศาสนา นาคมีีทั้้�งที่่�เป็็นสััมมาทิิฐิิและมิิจฉาทิิฐิินาคเคยปรากฏเรื่่�อง เป็็นต้้นบััญญััติิพระวิินััย เนื่่�องจากนาคจำำแลงเป็็นบุุรุุษมาบวชในพระพุุทธศาสนา เมื่่�อนอนหลัับ กายกลัับคืืนเป็็นชาติิของตน ทำำ ให้้พระสงฆ์์ตื่่�นตกใจ พระพุุทธองค์์จึึงทรงบััญญััติิห้้ามนาคบวช เนื่่�องจากมีีชาติิเป็็นดิิรััจฉาน ไม่่สามารถเข้้าถึึงสััทธรรมได้้ ในมหาสมััยสููตร อัันเป็็นพระสููตรว่่าด้้วยการชุุมนุุมใหญ่่ของเทพยดาทั้้�งปวง เพื่่�อเฝ้้า พระผู้้มีีพระภาคพร้้อมด้้วยภิิกษุุสงฆ์์ครั้้�งประทัับ ณ ป่่ามหาวััน ใกล้้กรุุงกบิิลพััสดุ์์ แคว้้นสัักกะ กล่่าวว่่านาคฝ่่ายสััมมาทิิฐิิพร้้อมด้้วยบริิวาร มาร่่วมเข้้าเฝ้้า ๖ เหล่่า คืือ นาสภะ หมายถึึง เหล่่านาคผู้้อาศััยอยู่่�ในสระนภสะ เวสาละ นาคที่่�อยู่่�ในเมืืองเวสาลีี กััมพลอััสดร นาคอยู่่�ยัังเชิิง เขาพระสุุเมรุุ ปายาคะ นาคอยู่่�ที่ ่�ท่่าปยาคะ ยามุุนะ นาคอยู่่�ในลำำน้ำ ำ� ยมุุนา และ ธตรฐ นาคเกิิด ในตระกููลธตรฐ บรรดานาคเหล่่านี้้� ย่่อมพิิทัักษ์์รัักษาพระพุุทธศาสนาในกาลทุุกเมื่่�อ จึึงมััก ปรากฏรููปนาคสร้้างประกอบไว้้ในศาสนสถานเสมอ ในงานพุุทธศิิลป์์ มัักสร้้างรููปนาคผู้้มีีฤทธิ์์� มีีพิิษร้้ายแรง มีีอำำนาจบัันดาลให้้ฝนตก เกี่่�ยวข้้องกัับความอุุดมสมบููรณ์์เป็็นผู้้บริิบููรณ์์ด้้วยทรััพย์์ มีีความสุุขมาก และมีีอายุุยืืนนาน เป็็นทวารบาล หรืือประดัับยัังส่่วนแห่่งอาคาร เพื่่�อพิิทัักษ์์ปกป้้องศาสนาสถาน นำำความสุุข ความเจริิญ ให้้แก่่พุุทธบริิษััท โดยทั่่�วไปสร้้างรููปเป็็น ๓ ลัักษณะ คืือ 1. รููปเป็็นงูู มีีหลายเศีียร ตั้้�งแต่่ 3 เศีียร 5 เศีียร 7 เศีียร และ 9 เศีียร เป็็นต้้น 2. รููปครึ่่�งมนุุษย์์ครึ่่�งงูู เรีียกว่่า นาคจำำแลง หรืือ นาคแปลง 3. รููปมนุุษย์์ มีีพัังพานงููแผ่่ปกที่่�คอและ เศีียร เรีียกว่่า มนุุษยนาค
10 นรสิิงห์ ์ นรสิิงห์์ หรืือ นรสีีห์์เป็็นอวตารร่่างที่ ่� 4 ของพระนารายณ์์ตามเนื้้�อเรื่่�องในคััมภีีร์์ปุุราณะ อุุปนิิษััท และคััมภีีร์์อื่่�น ๆ ของศาสนาฮิินดูู โดยมีี ร่่างกายท่่อนล่่างเป็็นมนุุษย์์และร่่างกายท่่อนบน เป็็นสิิงโต นรสิิงห์์เป็็นผู้้สัังหารหิิรััณยกศิิปุุอสููรตน ซึ่่�งได้้รัับพรจากพระพรหมว่่าจะไม่่ถููกสัังหารโดย มนุุษย์์หรืือสััตว์์ นรสิิงห์์จึึงประกาศว่่า บััดนี้้�พรที่ ่�ประทานจากพระพรหมได้้สลายไป สิ้้�นแล้้ว เทวดาทั้้�งสามภพจึึงยิินดีีรููปประติิมากรรมหรืือรููปวาดของนรสิิงห์์ตอน สัังหารหิิรััณยกศิิปุุ จึึงมัักสลัักมีีรููปเทวดาองค์์เล็็ก ๆ 2 องค์์อยู่่�ข้้างล่่างแสดง กิิริิยายิินดีีด้้วย นรสิิงห์์เป็็นที่ ่�รู้้จัักและบููชาโดยทั่่�วไป หิิรััณยกศิิปุุ บำำเพ็็ญตบะเป็็นเวลานาน จนได้้รัับ พรจากพระพรหมให้้เป็็นผู้้ที่่�ฆ่่าไม่่ตายจากมนุุษย์์, สััตว์์, เทวดา ให้้ฆ่่าไม่่ตายทั้้�งในเวลากลางวัันและ กลางคืืน ให้้ฆ่่าไม่่ตายทั้้�งจากอาวุุธและมืือ ให้้ฆ่่า ไม่่ตายทั้้�งในเรืือนและนอกเรืือนหิิรััณยกศิิปุุได้้อาละวาดสร้้างความเดืือดร้้อนไปทั่่�วทั้้�ง 3 ภพ พระอิินทร์์จึึงทููลเชิิญพระนารายณ์์อวตารเกิิดมา เป็็น นรสิิงห์์ คืือ มนุุษย์์ครึ่่�งสิิงห์์ นรสิิงห์์สัังหารหิิรััณยกศิิปุุด้้วยกรงเล็็บ ด้้วยการฉีีกอก ที่ ่�กึ่่�งกลางบานประตูู ในเวลา โพล้้เพล้้ ก่่อนตาย นรสิิงห์์ได้้ถามหิิรััณยกศิิปุุว่่า สิ่่�งที่ ่�ฆ่่าเจ้้าเป็็นมนุุษย์์หรืือสััตว์์หรืือเทวดาหรืือไม่่ คำำตอบก็็คืือ ไม่่ สิ่่�งที่ ่� สัังหารเป็็นมืือหรืืออาวุุธหรืือ ไม่่ คำำตอบก็็คืือ ไม่่ ในเรืือนหรืือนอกเรืือนหรืือไม่่ คำำตอบก็็คืือ ไม่่ และเป็็นเวลากลางวัันหรืือกลาง คืืนหรืือไม่่ คำำตอบก็็คืือ ไม่่
11 สัต ั ว์พิ ์ ิสดาร จ า ก ตำ ำ นานจี ี น
12 มัังกร “มัังกร สััตว์์มงคลเป็็นสััญลัักษณ์์ที่่�สื่่�อถึึงพลัังอำำนาจ และความยิ่่� งใหญ่่ มัังกรทอง เป็็นเทพศัักดิ์์� สิิทธิ์์� ของชาวจีีนเปรีียบ ได้้ก็็คืือเป็็นสััญลัักษณ์์แห่่งความอุุดมสมบููรณ์์ความยิ่่� งใหญ่่ของ จัักรพรรดิิจีีน” มัังกร เป็็นสััตว์์วิิเศษที่ ่�รู้้จัักกัันในวรรณคดีีของจีีนและตะวัันตก แม้้จะใช้้คำำว่่ามัังกร เหมืือนกััน แต่่มัังกรของจีีนและตะวัันตกนั้้�นสื่่�อถึึง สััตว์์ต่่างชนิิดกััน มัังกรของจีีนมีีรููปร่่างลัักษณะจััดอยู่่�ในประเภท สััตว์์เลื้้�อยคลานหรืืองููไม่่มีีปีีก แต่่สามารถบิินไปในอากาศได้้ ส่่วนมัังกรของตะวัันตกจะมีีขา มีีปีีกและสามารถพ่่นไฟได้้ มัังกรนั้้�น มีีรููปร่่างและลัักษณะหลายอย่่าง แตกต่่างไปตามความเชื่่�อของแต่่ละท้้องถิ่่�น แต่่โดยทั่่�วๆ ไปแล้้วจะมีีจุุดเด่่นคืือ เป็็นสััตว์์ขนาดใหญ่่ มีีร่่างกาย ใหญ่่โต และมีีพละกำำลัังมาก มัังกรจีีนเป็็นสััญลัักษณ์์โดดเด่่นอัันหนึ่่�งของจัักรพรรดิิและ วััฒนธรรมจีีน มีีลัักษณะที่่�มาจากสััตว์์หลายๆ ชนิิดผสมผสานกััน ลัักษณะลำำตััวยาวเหมืือนงูู มีีเขี้้�ยวขนาดใหญ่่หนึ่่�งคู่่�อยู่่�ที่่�บริิเวณขา กรรไกรด้้านบน มีีหนวดยาวลัักษณะเหมืือนกัับไม้้เลื้้�อยและมีีแผงคอ เหมืือนกัับของสิิงโตอยู่่�บน คอ , คาง และข้้อศอก มีีเกล็็ดสีีเขีียว เข้้มทั่่�วทั้้�งบริิเวณลำำตััวรวมทั้้�งสิ้้�น117 เกล็็ด ซึ่่�งเกล็็ดมัังกรจำำนวน 81 แผ่่น มีีคุุณสมบััติิเป็็นหยางซึ่่�งเป็็นเกล็็ดที่ ่�มีีความดีี เกล็็ด มัังกรจำำนวน 36 แผ่่น มีีคุุณสมบััติิเป็็นหยิินซึ่่�งจะเป็็นเกล็็ดที่ ่�มีี ความชั่่�ว ลัักษณะเขาของมัังกรจะมีีสัันหลัังทอดยาวไปตามหลััง และหาง เป็็นหนามยาวและสั้้�นสลัับกััน มีีขา 4 ขาและกรงเล็็บแข็็ง แรง
13 ตำำนานมัังกรจีีนโบราณมีีอายุุยาวนานกว่่า 4,000 ปีี ซึ่่�ง ลัักษณะรููปร่่างของมัังกรจีีนนั้้�น สุุดแล้้วแต่่นัักวาดรููปจะจิินตนาการ เสริิมแต่่งออกมา มัังกรจีีนจะมีีลัักษณะ ลำำตััวที่่�ยาวเหมืือนงูู มีี เกล็็ดสีีเขีียว นััยน์์ตาสีีแดง มีีหนวดและเขาอย่่างละคู่่� มีีขา 4 ขา และกงเล็็บที่่�แข็็งแรง มัังกรจีีนโบราณ ถููกยกย่่องว่่าเป็็นสััตว์์เทพเจ้้าซึ่่�งชาวจีีน เคารพนัับถืือ เป็็นสััตว์์พาหนะของเทพเจ้้าในลััทธิิเต๋๋า ทำำหน้้าที่ ่� ปกป้้องคุ้้มครองปราสาทราชวัังของเทพเจ้้าบนสวรรค์์ มัังกรจีีนที่ ่�มีี กงเล็็บ 5 เล็็บ ถืือเป็็น สััญลัักษณ์์แห่่งจัักรพรรดิิ หรืือ ฮ่่องเต้้ของ จีีนเป็็นสััญลัักษณ์์แห่่งความอุุดมสมบููรณ์์ มัังกรบางตััวจะถืือไข่่มุุก เม็็ดใหญ่่อยู่่�ที่่�ขาหน้้า ครั้้�งหนึ่่�งคนเคยคิิดว่่าไข่่มุุกคืือไข่่ของมัังกร มัังกรบางชนิิดวางไข่่ในน้ำ ำ�ไหล มัังกรจีีนในตำำนานนั้้�น สามารถที่่�จะทำำตััวเองให้้มีี ขนาดใหญ่่เท่่ากัับจัักรวาล คนเปอร์์เซีียโบราณก็็เชื่่�อเช่่นนี้้� หรืือ มีีขนาดเล็็กเท่่ากัับหนอนไหมได้้และในบรรดาสััตว์์ศัักดิ์์�สิิทธิ์์�ทั้้�ง 4 ของจีีน มัังกรจีีนถืือเป็็น สััตว์์แห่่งเทพเจ้้า ได้้รัับความนัับถืือ มากที่ ่� สุุด มัังกรจีีนมีีลัักษณะ นิิสััยที่่�เมตตากรุุณา เป็็นมิิตร ทะเยอทะยาน และมองโลกในแง่่ดีี นอกจากนี้้�ยัังมีีความ ฉลาด มีีปััญญามาก มีีความเด็็ดขาด และมีีพลััง มัังกรจีีนจึึง เป็็นที่ ่�ปรึึกษาของผู้้นำำ ในด้้านต่่างๆ แต่่มัังกรจีีนมีีทิิฐิิในตััว จะถืือตััวว่่าถููกหมิ่่�นประมาทเมื่่�อผู้้นำำ ไม่่ยอมทำำตามคำำแนะนำำของมัังกรจีีน หรืือเมื่่�อผู้้คนไม่่ให้้เคารพความสำำคััญ มัังกรจีีนจะทำำ ให้้ฝนหยุุดตก หรืือเป่่าเมฆดำำออกมาซึ่่�งจะ นำำพาพายุุและน้ำ ำ�ท่่วมมาให้้ มัังกรตััวเล็็กก็็ทำำเรื่่�องยุ่่�งยาก เล็็กๆ เช่่นทำำหลัังคารั่่�ว หรืือทำำ ให้้ข้้าวเกิิดความเหนอะหนะ กำำเนิิดมัังกรจีีน ตามความเชื่่�อของชาว จีีนโบราณ นั้้�น จะมีีสััตว์์ศัักดิ์์�สิิทธิ์์�อยู่่� 4 ชนิิด คืือ กิิเลน หงส์์เต่่า และ มัังกร โดยชาวจีีนจะเชื่่�อถืือกัันว่่ามัังกรนั้้�น เป็็นสััตว์์ที่ ่�ยิ่่�งใหญ่่ ที่ ่� สุุดในบรรดาสััตว์์ทั้้�ง 4 ชนิิดนั้้�น มัังกรจีีนหรืือที่ ่� ชาวจีีนเรีียก กัันว่่า “เล้้ง-เล่่ง-หลง-หลุุง” ซึ่่�งจะมีีความแตกต่่างกัันไป ตามลัักษณะของการออกเสีียงของในแต่่ละท้้องถิ่่�น ชาวจีีน ถืือว่่ามัังกรนั้้�นเป็็นสััญลัักษณ์์ของพลััง อำำนาจ ความยิ่่�งใหญ่่ และเพศชาย ตำำนานมัังกร จีีนโบราณ
14 เนื่่�องจาก มัังกรจีีนเป็็นสััตว์์ศัักดิ์์�สิิทธิ์์�เป็็นสััตว์์แห่่ง เทพเจ้้าในสรวงสวรรค์์และเป็็นตััวแทนของจัักรพรรดิิ ผู้้เป็็นโอรส จุุติิมาจากสวรรค์์ ชาวจีีนจึึงมีีความเชื่่�อว่่า หากผู้้ที่่�ได้้พบเห็็น มัังกรจะถืือว่่าเป็็นสิิริิมงคลแก่่ตััวเองมาก ผู้้ที่่�มีีโอกาสจะได้้ขี่ ่� หลัังมัังกรจะต้้องเป็็นคนมีีศีีล มีีสััตย์์ มีีจิิตใจบริิสุุทธิ์์�ดีีงาม ถึึง จะมีีมัังกรมารัับไปเป็็นเซีียนอยู่่�บนสวรรค์์ เมื่่�อประมาณ 8,000 ปีีก่่อนคริิสตกาล ภาพของเฟิ่่�งหวง ที่ ่�ปรากฏในศิิลปะจีีนลัักษณะของเฟิ่่�งหวงในสมััยใหม่่นี้้�มัักถููก อธิิบายว่่าเป็็นนกหลายชนิิดรวมกััน คืือ มีีหััวเป็็นไก่่ฟ้้า มีีลำำตััว เป็็นเป็็ด มีีหางเป็็นนกยููง มีีขาเป็็นนกกระเรีียน มีีปากเป็็นนกแก้้ว และมีีปีีกเป็็นนกนางแอ่่น นอกจากนี้้�เฟิ่่�งหวงยัังมีีขนถึึงห้้าสีี ได้้แก่่ สีีดำำ สีีขาว สีี แดง สีีเขีียว และสีีเหลืือง ซึ่่�งแต่่ละสีีมีีความสััมพัันธ์์กัับคุุณธรรม 5 ประการของขงจื๊๊�อ ได้้แก่่ ความเมตตากรุุณา (ความดีี), ความ ชอบธรรม,ความเหมาะสม, ปััญญา,และความจงรัักภัักดีี (ความ ซื่่�อสััตย์์) เฟิ่่�งหวง ตามตำำนานจีีน เป็็นนกอมตะที่ ่�มีีลัักษณะ หายาก กล่่าวกัันว่่าเป็็นเมื่่�อมัันปรากฏตััวจะเป็็นลางบอกเหตุุแห่่งความสามััคคีีเมื่่�อมีีการขึ้้�นสู่่�บััลลัังก์์ของจัักรพรรดิิองค์์ใหม่่ เฟิ่่�งหวงมีีต้้นกำำเนิิดในราชวงศ์์ชาง (1600-1046 ปีีก่่อน คริิสตกาล) ในช่่วงเวลานี้้�เฟิ่่�งหวงมัักถููกมองว่่าเป็็นนกสอง ตััว ที่่�เป็็นตััวแทนความหมายของทั้้�งชายและหญิิง ความ สามััคคีีของหยิินหยาง ชื่่�อของมัันคืือการรวมกัันของคำำว่่า เฟิ่่�ง ที่่�เป็็นตััวแทนของผู้้ชาย และ หวง ตััวแทนของผู้้หญิิง ต่่อ มานกตััวผู้้และตััวเมีียก็็ถููกรวมกัันเป็็นหนึ่่�งเดีียว ทำำ ให้้เกิิด เป็็นเฟิ่่�งหวงที่่�เรารู้้จัักในปััจจุุบััน แม้้เฟิ่่�งหวงจะถููกกล่่าวถึึงครั้้�งแรกในสมััยราชวงศ์์ชาง แต่่ ภาพของมัันถููกพบในกระดููกเสี่่�ยงทาย (oracle-bone inscriptions) ที่่�คนจีีนโบราณใช้้ในการทำำนายอนาคต ที่ ่�มีีอายุุราวๆ สมััย 8,000 ปีีก่่อน กระดููกเสี่่�ยงทายเล่่าถึึงการปรากฏตััวของเฟิ่่�งหวงก่่อนการ สิ้้�นของจัักรพรรดิิเหลืืองในตำำนาน (หวงตี้้�) ผู้้ปกครองจีีนใน ศตวรรษที่ ่� 27 ก่่อนคริิสตศัักราช ในสมััยโบราณนั้้�นชาวจีีนได้้มีีการจััดทำำ ตำำรามัังกร ขึ้้�นมา ซึ่่�งเป็็นการรวบรวมในรายละเอีียดส่่วนของประวััติิเผ่่า พัันธุ์์และลัักษณะของมัังกรไว้้อย่่างละเอีียดที่ ่� สุุด แต่่เนื่่�องมา จากตำำราเหล่่านั้้�นได้้สููญหายไปตามกาลเวลาแล้้ว การศึึกษา เรื่่�องของมัังกรจีีนในปััจจุุบััน จึึงเป็็นเพีียงแค่่การศึึกษาจาก หลัักฐานต่่างๆ ที่ ่� ยัังคงหลงเหลืืออยู่่�และจากคำำบอกเล่่าของผู้้ เฒ่่าผู้้แก่่ชาวจีีนเท่่านั้้�น เฟิ่่ � งหวง ตำำนานและความเชื่อเ่�กี่่ยวกั�ับเฟิ่่�งหวง
15 เฟิ่่�งหวงเป็็นนกที่่�เป็็นสััญลัักษณ์์ของคุุณธรรมและความดีีงาม และว่่ากัันมามัันจะปรากฏตััวให้้เห็็นยากมาก ดัังนั้้�นเมื่่�อไหร่่ก็็ตามที่่�เฟิ่่�งหวงปรากฏตััวจะหมายถึึง ณ ขณะนั้้�นเป็็นช่่วงเวลาที่ ่� บ้้านเมืืองมีีสัันติิภาพความสงบสุุขความมั่่�งคั่่�ง และความเจริิญรุ่่�งเรืือง หรืือจะปรากฏตััวเมื่่�อมีีจัักรพรรดิิองค์์ใหม่่ขึ้้�นครองบััลลัังก์์เป็็นการบอกว่่าจัักรพรรดิิองค์์ใหม่่นี้้�เป็็นผู้้มีีความเมตตาและคุุณธรรม นั่่�นเอง นอกจากนี้้�เฟิ่่�งหวงถืือเป็็นสััญลัักษณ์์สำำคััญในพิิธีี แต่่งงาน หรืือแสดงถึึงความปรองดองสามััคคีีกัันของสามีี ภรรยาและตั้้�งแต่่ราชวงศ์์ฉิินเป็็นต้้นมา จากเดิิมที่ ่� เฟิ่่�ง คืือนก ตััวผู้้ หวง คืือนกตััวเมีีย ทั้้�งสองได้้เกิิดการผสมผสานกัันอย่่าง ช้้าๆ และสุุดท้้ายเฟิ่่�งหวงก็็ถืือเป็็นนกเพศเมีีย และกลายเป็็น ตััวแทนของผู้้หญิิงโดยสมบููรณ์์ จึึงได้้มีีการนำำเฟิ่่�งหวงมาใช้้เป็็นสััญลัักษณ์์แทนจัักรพรรดิินีี คู่่�กัับมัังกร ซึ่่�งก็็คืือตััวแทน ขององค์์จัักรพรรดิิ เฟิ่่�งหวงเป็็นนกที่่�ไม่่มีีอายุุขััยที่่�แน่่นอน แต่่จาก ตำำ นานเชื่่�อว่่ามัันมีีอายุุถึึงหลายล้้านปีีเลยทีีเดีียว ผู้้คน เลยเชื่่�อว่่าเฟิ่่�งหวงเป็็นนกอมตะที่่�แท้้จริิง คืือมัันไม่่มีีวััน แก่่ตายและไม่่มีีการเกิิดใหม่่ เฟิ่่�งหวงในงานวรรณกรรม เฟิ่่�งหวงอาจจะไม่่ได้้ปรากฏในงาน วรรณกรรมหรืือภาพยนตร์์สัักเท่่าไหร่่ มัักจะ ปรากฏในตำำ ราความเชื่่�อตั้้�งแต่่สมััยโบราณ มากกว่่า อย่่างเช่่นใน ชานไห่่จิิง หรืือ คััมภีีร์์ขุุนเขาและท้้องทะเล (The Classic of Moun- tains and Rivers) ตำำ ราโบราณสมััยก่่อน ราชวงศ์์ฉิิน ตำำราที่ ่� บัันทึึกเกี่่�ยวกัับเรื่่�องราว ของ เทพนิิยาย ปีีศาจ สััตว์์ประหลาด นิิทาน ปรััมปรา ตลอดจนด้้านภููมิิศาสตร์์และด้้าน วััฒนธรรม ซึ่่�งในยุุคปััจจุุบัันตััวละครที่่�เป็็นสััตว์์ประหลาดๆ ที่่�เราคุ้้นเคยจากในภาพยนต์์จีีน หลายเรื่่�องเช่่น โปเยโปโลเย หรืือ ไซอิ๋๋�ว นั้้�นล้้วนมีี ที่่�มาจากตำำราชานไห่่จิิงทั้้�งสิ้้�น รวมถึึงเฟิ่่�งหวงเองก็็เป็็นสััตว์์ที่ ่� ถููกกล่่าว ถึึงในตำำรานี้้�เช่่นกััน ในตำำราชานไห่่จิิง กล่่าวว่่า เฟิ่่�งหวงถืือเป็็นสััญลัักษณ์์ของค่่านิิยมขงจื๊๊�อ คืือใน แต่่ละส่่วนของร่่างกายของเฟิ่่�งหวงจะมีีตััวอัักษร ของคำำปรากฏอยู่่�แสดงถึึงค่่านิิยมในด้้านต่่างๆ คืือ ศีีรษะ แสดงถึึง คุุณธรรม, ปีีก แสดงถึึง หน้้าที่่�, หลััง แสดงถึึง ความถููกต้้อง, หน้้าท้้อง แสดงถึึง ความน่่าเชื่่�อถืือ, และหน้้าอก แสดงถึึง ความเมตตากรุุณา
16 เต่ต่่ามัมัังกกร สััตว์์ศัักดิ์สิ์�ิทธิ์ในค ์�วามเชื่อของชา่�วจีีน เต่่ามัังกร หรืือชิิงถง ถััวหลง เป็็นชื่่�อเรีียกโบราณวััตถุุใน พระราชวัังกู้้กงหรืือพระราชวัังต้้องห้้ามในนครปัักกิ่่�ง โดยคำำว่่า ชิิงถงถััวหลง เป็็นเต่่ามัังกรทองสััมฤทธิ์์� ที่่�เป็็นการรวมมหาพลััง ของมัังกรและเต่่า ที่ ่�ถืือเป็็นสััตว์์แห่่งสรวงสวรรค์์สองในสี่ ่� ชนิิด ของจีีน ถืือได้้ว่่าเป็็นสััญลัักษณ์์ของพลัังแห่่งความกล้้าหาญ ปรีีชาสามารถ อำำนาจบารมีี ศัักดิ์์�ศรีีอัันยิ่่�งใหญ่่ของมัังกร กัับ พลััง แห่่งความ-มั่่�นคง อายุุวััฒนะ สุุขะ พละที่ ่�ยืืนยาวของเต่่า ด้้วยความที่่�เต่่าเป็็นสััญลัักษณ์์ของสััตว์์ที่่�อายุุยืืน ดัังนั้้�น การวางรููปปั้้�นเต่่าไว้้ในบ้้าน จึึงจะช่่วยส่่งเสริิมให้้คนสููงอายุุในบ้้าน มีีอายุุยืืน คนเจ็็บคนไข้้หายป่่วย คนหนุ่่�มคนสาวจะมีีโชคมีีลาภ และเด็็กเล็็กจะเจริิญเติิบโต ในขณะเดีียวกัันยัังสามารถใช้้เต่่าเพื่่�อ สลายพลัังปราณชี่่�ได้้ ด้้วยการตั้้�งเต่่าให้้หัันหน้้าไปยัังทิิศที่ ่�มีีปราณ ชี่ ่� พิิฆาตต่่างๆ นอกจากนี้้�เต่่าที่ ่�ถืือเป็็นหนึ่่�งในสี่ ่� สััตว์์ศัักดิ์์�สิิทธิ์์�ใน ระบบสััญลัักษณ์์ของจีีน ที่ ่� ทำำหน้้าที่ ่�ประดุุจ “จตุุโลกบาล” ผู้้พิิทัักษ์์รัักษาคุ้้มครองโลกทั้้�ง 4 ทิิศ อััน-ประกอบด้้วย เต่่ามัังกร เป็็นสััตว์์เทพที่ ่�มีีพลัังอำำนาจ เป็็นที่่�ศรััทธา สููงสุุดของราชวงศ์์ถััง ปฐมกษััตริิย์์แห่่งราชวงศ์์ถัังได้้สร้้างรููปปั้้�น เต่่ามัังกรไว้้หน้้าพระราชวััง เป็็นสััญลัักษณ์์ของความแข็็งแกร่่ง อายุุยืืน สุุขภาพดีี ตั้้�งใจ มุุมานะ นำำ ไปสู่่�ความก้้าวหน้้า ความ สำำเร็็จ อย่่างมั่่�นคง ยืืนยาว และรวมถึึงความเพิ่่�มพููนด้้าน ทรััพย์์สิินเงิินทอง และป้้องกัันคุ้้มภััยจากสิ่่�งชั่่�วร้้าย ซึ่่�งการเสริิมสิิริิมงคลด้้วยสััตว์์มงคลในระบบสััญลัักษณ์์ของจีีนนั้้�น ถืือได้้ว่่าเป็็นรหััสสู่่�ความสำำเร็็จ โดยนอกจาก “ปี่่�เซีียะ” สััตว์์เทพสวรรค์์บัันดาลโชคแล้้ว “เต่่ามัังกร” ก็็เป็็นสััตว์์สััญลัักษณ์์อีีกชนิิด ที่่�ได้้รัับความนิิยมในหมู่่�นัักธุุรกิิจ พ่่อค้้า คหบดีี ผู้้บริิหาร ทั้้�งภาครััฐและเอกชนอีีกด้้วย สััตว์์มงคลชนิิดนี้้�เป็็นการ รวมกัันของสััตว์์2 ชนิิด คืือเต่่าที่่�เป็็น ตััวแทนของความแข็็งแรง อดทน มีีเกราะ ป้้องกัันอัันตรายและอายุุยืืน ส่่วนมัังกรเป็็น ตััวแทนของความยิ่่�งใหญ่่ ดีีงาม ความกล้้า หาญ วาสนาบารมีีสููงส่่ง ที่ ่�ถืือเป็็นมงคล สููงสุุด เมื่่�อสััตว์์2 ชนิิดนี้้�มารวมกัันอัันเป็็นเต่่ามัังกรจึึงถืือเป็็นสุุดยอดปรารถนา ของชาวจีีนในอดีีตและสืืบทอด ความเชื่่�อถืือนั้้�นมาจนถึึง ปััจจุุบััน ทิิศเหนืือ เต่่า ธาตุุน้ำำ� อัันหมายถึึง ความสุุข อายุุวััฒนะ ทิิศตะวัันตก เสืือขาว ธาตุุทอง อัันหมายถึึง อำำนาจบารมีี ความ เคารพยำำเกรง ทิิศตะวัันออก มัังกร ธาตุุลม อัันหมายถึึง อำำนาจที่่�ยิ่่�งใหญ่่ ทิิศใต้้ หงส์์ ธาตุุไฟ อัันหมายถึึง นิิมิิตหมายที่่�เป็็นมงคง โชค
17 โจวหวู ู ลักัษณะ และความสามารถ ข้้อมููล จากตำำนานเดิิมของจีีน โจวหวูู (ในภาษาจีีน) หรืือ โซวูู (ในการ ออกเสีียงแบบฝรั่่�ง) เป็็นสััตว์์วิิเศษของจีีนที่ ่�มีีขน ห้้าสีี รููปร่่างคล้้ายแมวขนาดใหญ่่ยัักษ์์เท่่าช้้าง ซึ่่�งมีีหางยาวสีีแดง เป็็นพวงส่่ายไหวเหมืือนงูู ขนาดใหญ่่ สามารถเดิินทางได้้รวดเร็็ว และไกล วัันละเป็็นพัันไมล์์(หรืือ 1609.344 กิิโลเมตร) โดยไม่่เหน็็ตเหนื่่�อย ซึ่่�งความสามารถนี้้�เป็็นการ ข้้ามมิิติิจากที่ ่�หนึ่่�งโผล่่ไปอีีกที่ ่�หนึ่่�ง ด้้วยการกระ โดดเพีียงก้้าวเดีียว เมื่่�อได้้รัับบาดแผลหรืือใช้้พลัังข้้ามมิิติิจะก่่อให้้เกิิดประกายแสงที่่�ระเบิิด ออกจากขนเหมืือนพลุุ ตำำนานซาลไห่่จิิง หรืือ Classic ofMoun- tains and Seas , เฉิินโช่่ว หรืือสััตว์์ในตำำนานและ คััมภีีร์์ชืือจิิง ของจีีน ระบุุว่่า โจวหวููหรืือโจวยู๋๋ เป็็นสิ่่�งมีีชีีวิิตที่ ่�ส่่วนหััวเหมืือนสิิงโตและลำำตััว เหมืือนเสืือ มีีหางเรีียวยาวและยาวกว่่าลำำตััว มีีฟัันเหมืือนฟัันของฉลาม ธรรมชาติิของโจวหวูู นั้้�น เป็็นสััตว์์อ่่อนโยนและไม่่กิินสััตว์์ที่ ่� ยัังมีีชีีวิิต บางแหล่่งข้้อมููลบอกว่่าโจวหวูู มีีสีีขาวสลัับดำำ บางตำำนานยัังบอกว่่า โจวหวูู เป็็นสััตว์์นำำ โชค ซึ่่�ง ความจริิงในตำำนานระบุุความสามารถในการเดิิน ทางของ โจวหวููไว้้ว่่า มัันสามารถเดิินทางได้้วััน ละพัันลี้้� หรืือ 500 กิิโลเมตรต่่อวััน
18 กิิเลน กิิเลนเป็็นสััตว์์1 ใน 4 ชนิิด ในเทพนิิยาย ปรััมปราของจีีน (อีีก 3 ชนิิดคืือ มัังกร หงส์์และเต่่า) กิิเลนมีีหััวเป็็นมัังกร ลำำตััวเหมืือนกวาง เท้้ามีีกีีบ เหมืือนม้้า มีีห้้าเล็็บ มีีขนที่่�ขา หางเป็็นพวงเหมืือนวััว มีีเขาอ่่อน และมีีเกล็็ดเหมืือนปลา แต่่เนื่่�องด้้วยเป็็น สััตว์์ในจิินตนาการ กิิเลนจึึงมีีคำำอธิิบายรููปร่่างแตก ต่่างกัันไป บ้้างว่่ามีีหััวเป็็นหมาป่่า บ้้างว่่ามีีเขาเดีียว สองเขาบ้้าง สามเขาบ้้างและสััตว์์ชนิิดนี้้�เกิิดจากธาตุุทั้้�งห้้ามาผสมกัันได้้แก่่ ดิิน น้ำ ำ� ไฟ ไม้้และโลหะ คำำว่่า “กิิเลน” นี้้�เป็็นคำำจีีนฮกเกี้้�ยนที่่�ออก เสีียงว่่า “จีีหลิิน” หรืือ “กีีหลิิน” ปรากฏอยู่่�ในหนัังสืือ เรื่่�อง “ไคเภ็็ก” ซึ่่�งแปลโดยทัับศััพท์์คำำจีีนเป็็นจีีน ฮกเกี้้�ยนและเรีียก กิิเลน ว่่า กิิหลิิน ส่่วนจีีนกลางออก เสีียงว่่า “ฉีีหลิิน” (Qilin) แต่่เดิิมจะเรีียกตััวผู้้ว่่า “กีี”เรีียกตััวเมีียว่่า “เลน” ตััวผู้้จะมีีเขา ตััวเมีียไม่่มีีเขา แต่่ภายหลัังเรีียกรวมกัันว่่ากีีเลนหรืือกิิเลน กิิเ ลนเ ชื่่�อกัันว่่า มีีอายุุยืืนได้้ถึึงพัันปีีและ เป็็นสััตว์์แห่่งยอดสััตว์์ทั้้�ง หลาย อีีกทั้้�ง กิิเลนยัังเป็็น สััตว์์ที่ ่�มีีความหมายแห่่ง ความดีีงาม เมื่่�อใดที่ ่� กิิเลน ปรากฏกายขึ้้�นมา จะแสดง ให้้เห็็นว่่า ในขณะนั้้�นกำำลััง จะมีีผู้้มีีบุุญมาเกิิดเพื่่�อขึ้้�น ปกครองบ้้านเมืืองให้้มีีแต่่ ความร่่มเย็็นเป็็นสุุข ตามความเชื่่�อของคนจีีน กิิเลนเป็็นสััตว์์ที่ ่�มีีความมงคลใน หลายด้้าน แต่่ที่่� ชััดเจนด้้านหนึ่่�ง คืือ มงคลที่่�เกี่่�ยวกัับเด็็ก โดยชาว จีีนเชื่่�อว่่ากิิเลนเป็็นสััญลัักษณ์์ของ การมีีลููกหลานมากมาย และเชื่่�อ ว่่ากิิเลนจะนำำสิ่่�งดีี ๆ หรืืออนาคต ที่่�สดใสมาให้้แก่่บุุตรหลานของตน ด้้วยเหตุุนี้้�จึึงมัักเห็็นภาพวาดเด็็กขี่ ่� กิิเลน ส่่วนไทยนั้้�นเมื่่�อรัับเอา กิิเลนมาอยู่่�ในความเชื่่�อใน วััฒนธรรมของตน ก็็เขีียนภาพ กิิเลนออกมาเป็็นแบบไทย บาง ภาพตััวกิิเลนยัังมีีปีีกอีีกด้้วย ใน วััฒนธรรมไทยที่ ่�ปรากฏเห็็น กิิเลนได้้ชััดเจนคืือ “ม้้านิิลมัังกร” ในเรื่่�อง “พระอภััยมณีี” ซึ่่�งว่่ากััน โดยรููปร่่างหน้้าตาแล้้ว สุุนทรภู่่� คงได้้เค้้าและแรงบัันดาลใจมา จากกิิเลนนั่่�นเอง ไม่่เป็็นที่่�แน่่ชััดว่่าความ เชื่่�อเรื่่�องกิิเลนมีีมาเนิ่่�นนาน เพีียงใด แต่่พอประมาณได้้ว่่า ยาวนานหลายพัันปีีเพราะเท่่าที่ ่� มีีหลัักฐานคืือ กิิเลนที่ ่�ปรากฏอยู่่� ในประวััติิของขงจื้้�อ ปราชญ์์ผู้้ เลื่่�องชื่่�อของจีีนที่ ่�มีีชีีวิิตอยู่่�ใน ช่่วงพุุทธกาล ม้้านิิลมัังกร จากวรรณคดีีไทย เรื่่�อง พระอภััยมณีี
19 เ รื่่� อ งดัังกล่่าวเป็็ น เหตุุการณ์์ที่่�เกิิดขึ้้�นระหว่่างที่่�ขงจื้้�อกำลัำ ังเดิินทางไปยัังรัฐจิ้้ ั �น แล้้วได้้- ข่่าวว่่าเจ้้าแห่่งรััฐจิ้้�นได้้สั่่�งประหาร ชีีวิตนัิ ักปราชญ์์ไปสองท่่าน ขงจื้้�อจึึง รำพัันขึ้้�นที่ ่� ริิมฝั่่�งแม่่น้ำำ� เหลืืองว่่า“สายน้ำ ำ� เอย มาตรแม้้นเจ้้าจะงดงาม สัักเพีียงใด ข้้าก็มิ็คิิดที่่�จะฝ่่าข้้ามไป ด้้วยนี่่คื�ือชะตาชีวิีติ” เมื่่�อศิิษย์์ถามถึึงความหมาย ของคำรำพัันนั้้�น ขงจื้้�อจึึงกล่่าวว่่า จำำเดิิมนัักปราชญ์์ทั้้�งสองท่่านนั้้�นเป็็น ที่ปรึ่� ึกษาของเจ้้าแห่่งรัฐจิ้้ ั �นแต่่ครั้้�งยััง ไม่่ประสบผลสำำเร็็จทางการเมืือง ครั้้�นพอบรรลุุความสำำเร็็จแล้้วก็ฆ่่ ็าทิ้้�ง เสีีย กล่่าวถึึงตรงนี้้�ขงจื้้�อจึึงขยาย ความเชิิงเปรีียบเปรยต่่อไปว่่า แม้้นมีี ผู้้ทำร้ำ ้ายสัตว์ั ์เล็็กในป่่าดง กิิเลนจะไม่่ ปรากฏตััวให้้เห็็นแม้้นมีีผู้้ทำร้ำ ้ายเหล่่า มััจฉาในน้ำ ำ� จนหมดสิ้้�น พญามัังกรก็็ไม่่บัันดาลให้ฝ้นตก แม้้นมีีผู้้ทำร้ำ ้ายรััง แลไข่่สกุุณา พญาหงส์ก็์ ็ไม่่โบยบิินมา ให้้เห็็นเหตุุใดจึึงเป็็นเช่่นนี้้�? ที่่�เป็็นเช่่น นี้้�เนื่่�องเพราะสััตว์์ทั้้�งปวงนี้้�เป็็นปาณ ชีีพชาติิเดีียวกััน เมื่่�อความพิินาศเกิิด ขึ้้�นดัังนั้้�น ก็ย่่ ็อมบัังเกิิดความรัันทดใจ ในเมื่่�อเหล่่าสััตว์์เดรััจฉานยัังเป็็นเช่่น นี้้�ไฉนเลยข้้าจะไม่่สะเทืือนใจที่่�เขาได้้ฆ่่านัักปราชญ์์เล่่า? ขงจื้้�อเห็็นว่่าชีีวิิตของนัักปราชญ์์อาจมีีค่่า เฉพาะแค่่เวลาที่ ่� นัักการเมืืองกำำลัังแสวงหาอำำนาจ เท่่านั้้�น และเมื่่�อประสบผลสำำเร็็จแล้้ว สำำหรัับนัักการ เมืืองเหล่่านั้้�น ความคิิดของนัักปราชญ์์ไม่่เพีียงจะไร้้ค่่า หากแม้้นแต่่ชีีวิิตก็็ยัังไร้้ค่่าด้้วย นี่่�เป็็นลัักษณะที่่�เนรคุุณ และไร้้วิิสััยทััศน์์ของนัักการเมืือง และต่่อไปจะทำำ ให้้บ้้านเมืืองล่่มจมได้้เนื่่�องด้้วยได้้ฆ่่าสิ่่�งประเสริิฐไปเสีีย แล้้ว และต่่อไปก็็จะไม่่มีีสิ่่�งประเสริิฐมาปรากฏตััวให้้เห็็น หรืือช่่วยเหลืือเกื้้�อกููลนัักการเมืืองอีีก กล่่าวไว้้ว่่า ฟููซีี เป็็นผู้้ปกครองคนแรกของชน เผ่่ามนุุษย์์ ท่่านได้้สัังเกตถึึงปรากฏการณ์์ธรรมชาติิต่่างๆ จนสามารถอยู่่�ได้้ด้้วยตนเองได้้แต่่แล้้ววัันหนึ่่�ง ก็็เกิิดมีีกิิเลนตััวหนึ่่�ง ปรากฎกายขึ้้�นมาจากแม่่น้ำำ� หวงโฮ ที่่�บนหลัังสััตว์์ตััวนี้้�มีีสััญลัักษณ์์แผนที่่�เหอประทัับอยู่่� ด้้วย ในต่่อมาภายหลััง สััญลัักษณ์์นี้้�ก็็ได้้กลายมาเป็็น ตััวอัักษรต่่อมา ภายหลัังจากนั้้�นองค์์ความรู้้ของมนุุษย์์ก็็ได้้ถืือกำำเนิิดขึ้้�นและเจริิญสืืบทอดต่่อมา ภาพวาดตามความเชื่่�อของคนจีีน กิิเลนเป็็นสััตว์์ที่ ่�มีีความมงคลที่่�เกี่่�ยวกัับเด็็ก องค์์เทพฟูู ซีี ผู้้�ปกครองเผ่่าของมนุุษย์์ ขงจื่่�อ ปราญ์์ผู้้�ยิ่่�งในประวััติิศาสตร์์จีีน ความเชื่อเ่�รื่อง่�การกำำเนิดิ โลก ของจีีนในยุุคของฟููซีี
20 ปี่ � ่เซีียะ ปี่่�เซีียะ (สำำเนีียงแต้้จิ๋๋�ว) หรืือ ผีีซิิว (สำำเนีียงกลาง) หรืือ เผยเหย้้า (สำำเนีียงกวางตุ้้ง) (อัังกฤษ: Pixiu, Pi Yao;) เป็็นสััตว์์ประหลาดตามความเชื่่�อของจีีนมาแต่่โบราณ เชื่่�อว่่า ปี่่�เซีียะ มีีรููปร่่างและเขาคล้้ายกวาง แต่่ มีีหน้้า, หััว, ขาคล้้ายสิิงโต, มีีปีีกคล้้ายนก, หลัังคล้้ายปลา และมีีส่่วนหางคล้้ายแมวปนไปด้้วยท้้องและบางส่่วนของหััว คล้้ายมัังกร เป็็นสััตว์์สี่่�ขา และเป็็นสััตว์์ศัักดิ์์�สิิทธิ์์�ช่่วยป้้องกััน และปััดเป่่าภยัันตรายและภููตผีีปีีศาจ สิ่่�งไม่่ดีีต่่าง ๆ ได้้เชื่่�อ ว่่าถููกแบ่่งเป็็นตััวผู้้ชื่่�อ ปี่่�และ ตััวเมีียชื่่�อ เซีียะ นอกจากนี้้�แล้้วยัังมีีชื่่�อเรีียกอื่่�นอีีก เช่่น เทีียนลู่่� หรืือ เทีียน ลก ตามแต่่ละพื้้�นที่ ่�อีีกด้้วย ซึ่่�งความหมายของชื่่�อเหล่่านี้้�แปลได้้ว่่า กวางสวรรค์์ หรืือ ขจััดปััดเป่่า ปี่่�เซีียะ นั้้�นเช้้าใจกัันว่่าเป็็นลููกตััวที่ ่� 9 ของมัังกร มีีอำำนาจ ศัักดิ์์�สิิทธิ์์�รวมทั้้�งความเด็็ดเดี่่�ยว มีีไว้้คุ้้มครองปกป้้องพวกภููติิผีี ปีีศาจแล้้วก็็สิ่่�งเลวร้้าย โดยจะอยู่่�คุุมด้้านทั้้�ง 4 ของประตููสรวง สวรรค์์ อีีกทั้้�งเป็็นสััตว์์ที่ ่� กิินเก่่งและไม่่มีีรููทวาร จึึงไม่่มีีการขัับถ่่าย ในปลายยุุคราชวงศ์์โจว ตรงกัับยุุคชุุนชิิว มีีการนำำปี่่�เซีียะมา ใช้้เป็็นสััญลัักษณ์์โดยประดัับเป็็นรููป บนธงสำำหรัับการออกรบ โดยรวมใน อดีีตสัันนิิษฐานว่่า ปีีเซีียะให้้ความ หมายในทางความกล้้าหาญ การ ปกป้้องคุ้้มภััย และการต่่อสู้้เพื่่�อจะ ให้้ได้้มาซึ่่�งชััยชนะ อีีกทั้้�งปี่่�เซีียะยัังเป็็นสััญลัักษณ์์ของการพิิทัักษ์์และ คุ้้มครองทรััพย์์สมบััติิอีีกด้้วย อัันเนื่่�องจากการที่่�เป็็นสััตว์์ที่ ่� กิิน อย่่างเดีียวไม่่มีีการขัับถ่่าย จึึงมีีการปั้้�นเป็็นรููปปั้้�นเฝ้้าหน้้า ท้้องพระโรง ภายในพระราชวััง เช่่น ฮ่่องเต้้ปููยีี จัักรพรรดิิองค์์สุุดท้้ายของราชวงศ์์ชิิงและประเทศจีีน
21 ปััจจุุบััน มีีการบููชาปี่่�เซีียะ โดยมัักทำำเป็็นรููปเคารพ ของสััตว์์ที่ ่�มีีลัักษณะดัังกล่่าวในลัักษณะหมอบ และมัักทำำเป็็น คู่่�กััน โดยจะตั้้�งวางให้้สอดคล้้องกัับหลัักฮวงจุ้้ยด้้วย อีีกทั้้�งยััง เป็็นที่ ่� บููชาของนัักพนััน ผู้้ที่่� นิิยมเสี่่�ยงโชคในลัักษณะวััตถุุมงคล จากการที่่�เป็็นสััตว์์ที่ ่� กิินอย่่างเดีียวไม่่มีีถ่่าย จึึงเป็็นสััญลัักษณ์์ของการเก็็บทรััพย์์ ซึ่่�งกาสิิโนบางแห่่งในประเทศจีีน, มาเก๊๊า และฮ่่องกง จะมีีรููปปั้้�นปี่่�เซีียะนี้้�อยู่่�ด้้านหน้้าด้้วย มีีตำำนานกล่่าวขานในทางมงคลถึึง “ปี่่�เซีียะ” มากไม่่น้้อยเลยทีีเดีียวโดยยิ่่�งไปกว่่านั้้�นเรื่่�องราวในสมััย ต้้นวงศ์์สกุุล “ชิิง” (วงศ์์สกุุลแมนจูู) เล่่ากัันว่่า เมื่่�อยุุค เฉีียนหลงฮ่่องเต้้ครั้้�งยัังเป็็นองค์์รััชทายาท เรีียกกัันว่่า “องค์์ชายสี่่�” มีีนัักพรตท่่านหนึ่่�งนำำ “ปี่่�เซีียะ” มามอบให้้โดยสั่่�งย้ำ ำ�ให้้หมั่่�นดููแลฟููมฟััก ปี่่�เซีียะจะปกป้้อง คุ้้มครอง ป้้องกัันภััย และก็็ส่่งพลัังให้้ขึ้้�นสู่่�ราชบััลลัังก์์ ซึ่่�งองค์์ชายสี่ ่� ก็็ได้้เอาอย่่างนั้้�นกระทั่่�งถััดมาได้้ขึ้้�นครองราชย์์ ท่่านก็็เลย พระราชทานขั้้�นตำำแหน่่งแก่่ ปี่่�เซีียะ นาม “เทีียนทาง” (บารมีีขั้้�นที่่�สรวงสวรรค์์) แล้้วก็็อยู่่�คู่่�เฉีียนหลงฮ่่องเต้้ตลอดรััชสมััย 60 ปีีที่่�ครองบััลลัังก์์ ซึ่่�งนัับเป็็นระยะเวลาที่ ่� การครองราชย์์อัันช้้านานที่ ่� สุุดในประวััติิศาสตร์์จีีน สาเหตุุที่ ่�ปี่่�เซีียะไม่่มีีรููทวาร นั้้�นเป็็นเนื่่�องจาก มีีวััน หนึ่่�งมานั่่�งตัักของ เง็็กเซีียนฮ่่องเต้้และก็็ถ่่ายเลอะเทอะ เง็็ก เซีียน เลยตบทวาร 3 ครั้้�ง รููทวารก็็เลยปิิด ทำำ ให้้แปลงเป็็นสิ่่�ง นำำ โชคสำำหรัับคนที่ ่� ค้้าขาย คิิดบััญชีี เก็็บทองคำำ ไม่่รั่่�วไหล มีี แม้้กระนั้้�นไหลเข้้าไม่่มีีไหลออก
22 สัต ั ว์พิ ์ ิสดาร จ า ก ตำ ำ นานญี่ ่ �ปุ่่� น
23 กััปปะ กััปปะเป็็นภููตชนิิดหนึ่่�งซึ่่�งเป็็นวิิญญาณเหนืือ ธรรมชาติิของญี่่�ปุ่่นที่่�สามารถมุ่่งร้้ายซุุกซนหรืือนำำ โชคลาภมา ให้้ พวกเขารู้้จัักกัันในชื่่�อคาวาทาโร่่ (kawataro เด็็กชายใน แม่่น้ำ ำ�) หรืือ โคมะฮิิกิิ (komahiki คนจููงม้้า) และมีีประวััติิศาสตร์์ที่่�หลากหลายในญี่่�ปุ่่น กััปปะมีีส่่วนหนึ่่�งที่่�คล้้ายมนุุษย์์และมีีส่่วนที่่�เป็็นภููตจำำพวกสััตว์์สะเทิินน้ำ ำ� สะเทิินบกที่่�อาศััยอยู่่ใน น้ำ ำ� เป็็นครั้้�งคราว พวกเขาเป็็นที่่�รู้้จัักในเรื่่�องความรัักแตงกวา และซููโม่่และบางครั้้�งก็็เป็็นปฏิิปัักษ์์ต่่อมนุุษย์์ แต่่ก็็สามารถผููก มิิตรได้้เช่่นกััน กััปปะมีีรููปลัักษณ์์ที่่�แตกต่่างกัันมากโดยมีีองค์์ประกอบ จากสััตว์์หลากหลายชนิิด มีีขนาดเล็็ก (ขนาดเท่่าตััวเด็็ก) มีีรููปร่่าง ส่่วนใหญ่่เป็็นมนุุษย์์และศีีรษะแบน อย่่างไรก็็ตามพวกเขามีีเกล็็ด และบางครั้้�งก็็มีีสีีเขีียวหรืือผิิวซีีดโดยมีีกระดองเต่่าอยู่่�ด้้านหลัังพวก เขายัังมีีมืือและเท้้าที่่�เป็็นพัังผืืดเพราะใช้้เวลาส่่วนใหญ่่ในน้ำ ำ� ส่่วนที่ ่� น่่าสนใจที่ ่� สุุดคืือรอยหยัักเล็็ก ๆ บนศีีรษะที่่�เรีียกว่่าซาระ (ชามหรืือ จาน) ซึ่่�งเก็็บน้ำ ำ�และไม่่สามารถปล่่อยให้้แห้้งได้้หากอยู่่�บนพื้้�นที่่�แห้้ง ไม่่เช่่นนั้้�นจะสููญเสีียพลััง กััปปะเป็็นภููตที่่�ไม่่ ธรรมดาตรงที่่�บางครั้้�งถููก แสดงให้้เห็็นว่่าเป็็นพรายน้ำ ำ� ที่ ่� น่่ารัักและบางครั้้�งก็็เป็็น วิิญญาณอัันตราย ในตำำนาน ของญี่ ่�ปุ่่นพวกเขาใช้้เวลาว่่าย น้ำ ำ� เล่่นหมากรุุกและมวยปล้ำำ� โดยสมมติิว่่าพวกเขาไม่่ได้้เป็็นนัักว่่ายน้ำ ำ�หรืือสััตว์์ที่่�จม น้ำ ำ� อาหารจานโปรดของพวก เขาคืือแตงกวาซึ่่�งนำำ ไปสู่่�เมนูู ซููชิิที่่�เรีียบง่่ายที่่�ใส่่แตงกวาซึ่่�ง มีีชื่่�อว่่ากััปปะมากิิ พวกเขาไม่่สามารถทำำผิิดคำำสััญญาได้้ ซึ่่�งเป็็นประโยชน์์ในการหลอก ล่่อพวกเขาหากคุุณต้้องการ ลัักษณะของกััปปะ
24 มีีการกล่่าวกัันว่่ากััปปะที่่�อายุุมากจะอยู่่�คน เดีียว บางครั้้�งพวกเขาก็็แสวงหามิิตรภาพของมนุุษย์์หรืือภููตอื่่�นๆในบางตำำนานพวกเขาช่่วยชาวนา ทำำการชลประทานที่ ่� ดิิน รัักษากระดููกหัักและปกป้้อง ผู้้ที่่�ช่่วยพวกเขาในยามจำำเป็็น ในนิิทานกััปปะใช้้เวลาส่่วนใหญ่่ในน้ำ ำ� และถููกใช้้เป็็น คำำเตืือนเพื่่�อป้้องกัันไม่่ให้้เด็็กเล่่นในแม่่น้ำำ�หรืือ ทะเลสาบ กััปปะมีีความแข็็งแกร่่งมากกว่่ามนุุษย์์เมื่่�อเทีียบจากขนาดของพวกเขา และเป็็นนัักมวย ปล้ำำ� ที่ ่�มีีทัักษะ ดัังนั้้�นจึึงกล่่าวกัันว่่ากััปปะสามารถ ทำำ ให้้มนุุษย์์จมน้ำ ำ� ตายได้้อย่่างง่่ายดายแม้้จะมีี ขนาดที่่�เล็็กกว่่าก็็ตาม ในประวััติิศาสตร์์พวกเขาถููก ตำำหนิิว่่าเป็็นสาเหตุุของการจมน้ำ ำ� ตายทั้้�งมนุุษย์์และ สััตว์์ โดยมีีสััญญาณเตืือนบางอย่่างที่ ่� ยัังคงใช้้ภาพ ของกััปปะเพื่่�อสะท้้อนถึึงกระแสน้ำ ำ� เชี่่�ยวที่ ่�ซ่่อนอยู่่�ใต้้ผิิวน้ำ ำ� ที่ ่� ดููเหมืือนสงบนิ่่�ง ว่่ากัันว่่ากััปปะสามารถถููกหลอกได้้เนื่่�องจาก พวกเขาเข้้มงวดมากในเรื่่�องมารยาท ไม่่สามารถโค้้ง คำำนัับได้้เพราะกััปปะจะสููญเสีียน้ำ ำ�ในจานบนหััวของ มัันและไม่่สามารถเคลื่่�อนไหวได้้จนกว่่าจะถููกเติิมน้ำ ำ� ซึ่่�งหากทำำ ได้้รัับการช่่วยเหลืือโดยมนุุษย์์จะทำำ ให้้พวก เขาปกป้้องคน ๆ นั้้�นไปตลอดชีีวิิต อีีกทางเลืือกหนึ่่�ง คืือการท้้าทายกััปปะในการแข่่งขัันมวยปล้ำำ� และ พยายามทำำ ให้้น้ำ ำ� จานบนหััวหกหรืือดึึงแขนข้้างหนึ่่�ง ออกซึ่่�งเป็็นจุุดอ่่อนของกััปปะ กััปปะเป็็นผู้้�ช่่วยเหลืือ กััปปะกัับอัันตราย วิิธีีหลบหนีีกััปปะ
25 ในประเทศญี่ ่�ปุ่่นนั้้�นมีีความผููกพัันกัับแมวมาตั้้�งแต่่ สมััยโบราณเพราะเชื่่�อว่่าแมวเป็็นสััตว์์นำำ โชค ไม่่ใช่่แค่่ในเรื่่�อง ของความโชคดีี ความเชื่่�อและตำำนานที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับแมวยัังรวม ไปถึึงเรื่่�องของภููติิ ผีี ปีีศาจ อย่่างปีีศาจแมวหรืือบาเกะเนโกะ ก็็มีีเรื่่�องเล่่าและตำำนานที่ ่�น่่าสนใจ ทั่่�วทุุกมุุมโลกย่่อมมีีความเชื่่�อ มีีตำำนาน และเรื่่�องเล่่าที่่�แตกต่่างกัันไป เรื่่�องของภููติิ ผีี ปีีศาจ ก็็เช่่นกััน โดยลัักษณะของภููติิ ผีี หรืือปีีศาจก็็จะแตกต่่างกัันไป ตามความเชื่่�อของแต่่ละท้้องที่ ่� สำำหรัับในประเทศญี่ ่�ปุ่่นนั้้�นมีีความผููกพัันกัับแมวมา ตั้้�งแต่่สมัั ยโ บราณ เพราะ เ ชื่่� อว่่าแมวเป็็ นสััตว์์นำำ โชค ดัังนั้้�นที่ ่�ประเทศญี่ ่�ปุ่่นจึึงเต็็มไปด้้วยเรื่่�องเล่่าหรืือตำำนาน ที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับแมว ไม่่ใช่่แค่่ในเรื่่�องของความโชคดีี ความเชื่่�อ และตำำนานที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับแมวยัังรวมไปถึึงเรื่่�องของภููติิ ผีี ปีีศาจ อย่่างปีีศาจแมวหรืือบาเกะเนโกะ (Bakeneko) ก็็มีีเรื่่�องเล่่าและ ตำำนานที่ ่�น่่าสนใจ ปีีศาจแมวหรืือบาเกะเนโกะ (Bakeneko) มัักจะอาศััย อยู่่�ตามหมู่่�บ้้านหรืือเมืืองใหญ่่ โดยอาหารหลัักของบาเกะเนโกะ ก็็คืือเนื้้�อสััตว์์ไม่่ว่่าจะเป็็นปลา นก สััตว์์ตััวเล็็ก ๆ และบางครั้้�งก็็เลื่่�อนขั้้�นมากิินมนุุษย์์โดยส่่วนมากบาเกะเนโกะมัักจะแฝงตััวอยู่่� ในลัักษณะที่่�แตกต่่างกัันออกไป อาจจะเป็็นแมวบ้้าน แมวใน ฟาร์์ม หรืือแม้้กระทั่่�งแมวจรที่่�เร่่ร่่อนอยู่่�ตามเมืือง บาเกะเนโกะ ส่่วนมากบาเกะเนโกะมัักจะเกิิดจากแมวที่ ่�มีีอายุุมากขึ้้�น จนมีีตบะที่่�แก่่กล้้า ซึ่่�งจำำนวนของอายุุจะแตกต่่างกัันตามแต่่ละ พื้้�นที่ ่� อย่่างเช่่นจัังหวััดนากาโนะ (Nagano) เชื่่�อว่่าแค่่ 12 ปีีก็็สามารถกลายร่่างเป็็นปีีศาจแมวได้้แล้้ว โอกิินาว่่า (Okinawa) เชื่่�อว่่า 13 ปีี ส่่วนบางพื้้�นที่่�ในจัังหวััดฮิิโรชิิมะ (Hiroshima) เชื่่�อว่่า เพีียงแค่่ 7 ปีีก็็สามารถกลายร่่างได้้แล้้วและไม่่ใช่่เพีียงแค่่แมวที่ ่� มีีอายุุมากเท่่านั้้�นที่่�สามารถกลายร่่างเป็็นบาเกะเนโกะได้้แต่่รวม ไปถึึงแมวที่ ่� ถููกทารุุณโดยมนุุษย์์ก็็มีีโอกาสที่่�จะกลายร่่างเป็็นบา เกะเนโกะได้้เช่่นกััน ปีีศาจแมวหรืือบาเกะเนโกะ (Bakeneko) นั้้�นเมื่่�อพวกมััน มีีอายุุมากขึ้้�น มีีพลัังมากขึ้้�น รููปร่่างของพวกมัันก็็จะ ขยายใหญ่่ขึ้้�นด้้วย ในบาง ครั้้�งอาจตััวใหญ่่เท่่ากัับ มนุุษย์์ได้้เลย บาเกะเนโกะนั้้�นมีีความสามารถในการแปลงกายได้้ดีี บางทีีก็็ทำำตััวเหมืือนแมวปกติิทั่่�วไป บางครั้้�งก็็แปลงเป็็นสััตว์์ตััว เล็็ก ๆ หรืือแม้้กระทั่่�งแปลงเป็็นเจ้้านายของพวกมัันเอง ในขณะที่ ่� บาเกะเนโกะปลอมตััวจะชอบแต่่งกายคล้้ายกัับมนุุษย์์ โดยนิิยม สวมผ้้าเช็็ดตััวหรืือผ้้าเช็็ดปากบนศีีรษะและเต้้นรำอย่่างสนุุกสนาน บาเกะเนโกะบางตััวเรีียนรู้้ที่่�จะพููดภาษาของมนุุษย์์เพื่่�อสร้้างความ กลมกลืืน ในบางพื้้�นที่่�อย่่างเช่่น เกาะอาจิิ(Aji) ในจัังหวััด มิิยากิิ(Miyaki) และ หมู่่�เกาะโอกิิ(Oki) ในจัังหวััดชิิมาเนะ (Shimane)
26 บาเกะเนโกะสามารถกิินสิ่่�งมีีชีีวิิตที่ ่�มีีขนาดใหญ่่กว่่าตััว เองได้้ไม่่เว้้นแม้้กระทั่่�งสััตว์์มีีพิิษ มีีบางครั้้�งที่่�บาเกะเนโกะกิินเจ้้า นายของตััวเอง และเข้้าไปใช้้ชีีวิิตอาศััยอยู่่�แทนที่่�พวกเขา หากใน รายที่่�โชคดีีไม่่ถููกกิิน บาเกะเนโกะก็็จะนำำพาคำำสาปพร้้อมความ โชคร้้ายมาสู่่�เจ้้านายของพวกมัันแทน ก็็มีีเรื่่�องเล่่าแปลกๆเกี่่�ยวกัับบาเกะเนโกะ (Bakeneko) ที่่�พยายาม แปลงร่่างเป็็นมนุุษย์์เพื่่�อที่่�จะได้้เข้้าแข่่งขัันกีีฬาซููโม่่ด้้วยเช่่นกััน บ่่อยครั้้�งที่่�เกิิดความสัับสนขึ้้�นระหว่่างบาเกะเนโกะ (Bakeneko) กัับ เนโกะมาตะ (Nekomata) ซึ่่�งความแตกต่่างของ ปีีศาจแมวทั้้�งสองประเภทนี้้�ก็็คืือ เนโกะมาตะนั้้�นเกิิดจากบาเกะ เนโกะที่ ่� หางของพวกมัันเริ่่�มแยกออกเป็็นสองหาง สามารถยืืนได้้ด้้วยสองขาหลัังคล้้ายมนุุษย์์ และบาเกะเนโกะนั้้�นจะไม่่ดุุร้้าย ต่่อมนุุษย์์เท่่ากัับเนโกะมาตะ ถึึงแม้้จะมีีบ้้างที่่�บาเกะเนโกะจะ ทำำร้้ายหรืือกิินมนุุษย์์แต่่ก็็มีีโอกาสที่ ่� ต่ำ ำ� มาก ๆ เมื่่�อเทีียบกัับ เนโกะมาตะ ในบรรดาเรื่่�องเล่่าและตำำนานที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับบาเกะ เนโกะนั้้�นมีีอยู่่�มากมายหลายเรื่่�อง แต่่เรื่่�องที่ ่�มีีชื่่�อเสีียงมาก ที่ ่� สุุดจะเป็็นเรื่่�องเล่่าของจัังหวััดซากะ (Saga) เป็็นเรื่่�องราว ของ นาเบะชิิมะ มิิสึึชิิเกะ (Nabeshima Mitsushige) ไดเมีียว แห่่งแคว้้นซากะ (Saga) จัังหวััดไฮเซน (Hizen) ซึ่่�งตอนนี้้�คืือ ส่่วนหนึ่่�งของซากะและนางาซากิิในสมััยเอโดะ ซึ่่�งก่่อนที่่�นา เบะชิิมะจะได้้รัับตำำแหน่่งไดเมีียวนั้้�น ได้้เคยเป็็นซามููไรที่่�คอย รัับใช้้ตระกููลริิวโซจิิ(Ryuzoji) มาก่่อน แต่่ด้้วยความสามารถ ความซื่่�อสััตย์์และความจงรัักภัักดีี รวมไปถึึงผลงานต่่าง ๆใน สนามรบ ทำำ ให้้นาเบะชิิมะ มิิสึึชิิเกะ ได้้รัับตำำแหน่่งจนเลื่่�อน -ขั้้�นได้้ขึ้้�นเป็็นผู้้ครองเมืืองเป็็นถึึงไดเมีียวแห่่งแคว้้นซากะ ซึ่่�งตำำแหน่่งที่่�ได้้รัับนั้้�นสููงส่่งกว่่าเจ้้านายเก่่าตระกููลริิวโซจิิอยู่่� มาก ทำำ ให้้คนในตระกููลริิวโซจิิเกิิดความอัับอายและแค้้น - เคืืองต่่อนาเบะชิิมะ มิิสึึชิิเกะเป็็นอย่่างมาก รวมถึึงมีีความกัังวล กลััวว่่าตระกููลของพวกเขาจะต้้องตกต่ำ ำ� และถููกแย่่งชิิงที่ ่� ดิินและ ทรััพย์์สมบััติิที่่�ได้้สั่่�งสมมา ด้้วยความกัังวลที่ ่�มีีมากขึ้้�นและความ อัับอายที่ ่� ซามููไรคนรัับใช้้ได้้รัับตำำแหน่่งที่ ่� สููงกว่่าพวกตน ทำำ ให้้หนึ่่�ง ในลููกหลานตระกููลริิวโซจิิทนอยู่่�ต่่อไปไม่่ได้้และฆ่่าตััวตายเพื่่�อหนีี ความอัับอาย เมื่่�อมารดามาพบศพของลููกชายตััวเองได้้เกิิดความ เสีียใจเป็็นอย่่างมากและได้้ระบายความโกรธแค้้นและความอััดอั้้�น ที่ ่�มีีอยู่่�ให้้แมวที่่�นางได้้เลี้้�ยงเอาไว้้ฟัังก่่อนที่่�จะฆ่่าตััวตายตาม ลููกชายไป ว่่ากัันว่่าแมวที่่�นางเลี้้�ยงไว้้ได้้เลีียเลืือดที่่�ไหลอาบนอง พื้้�นและจากนั้้�นแมวตััวนี้้�ก็็ได้้กลายเป็็นบาเกะเนโกะ ทุุกค่ำ ำ�คืืนที่ ่� ปราสาทตระกููลนาเบะชิิมะ จะได้้ยิินเสีียงร้้องโหยหวนของแมว ภายในปราสาท และอาละวาดทำำลายข้้าวของ และยิ่่�งไปกว่่านั้้�น นาเบะชิิมะ มิิสึึชิิเกะ ก็็จะถููกปีีศาจแมวทำำร้้าย ให้้เจ็็บปวดทรมาน
27 ตำำ นานและความเชื่่�อนั้้�นมีีอยู่่�ทั่่�วไปบางตำำนานก็็เป็็นเรื่่�องที่่�แต่่งขึ้้�นเพื่่�อจุุดประสงค์์บาง อย่่าง บางตำำนานก็็เป็็นเพีียงแค่่นิิทานที่่�เล่่าต่่อ ๆ กัันมา แต่่ตำำนานบางเรื่่�องก็็มีีเค้้าโครงมาจากเรื่่�อง จริิง ขึ้้�นอยู่่�กัับผู้้ฟัังว่่าจะเชื่่�อในสิ่่�งที่่�ได้้ยิินได้้ฟัังมา มากแค่่ไหน หากเปรีียบเทีียบกัับยุุคปััจจุุบััน เรื่่�องเล่่า ต่่าง ๆ ก็็คงไม่่ต่่างกัับข่่าวลืือหรืือข่่าวโคมลอยที่ ่�มีี ให้้เราพบเห็็นตามอิินเตอร์์เน็็ตกัันอยู่่�ทุุกวี่ ่� วััน มีีทั้้�ง เรื่่�องจริิง และเรื่่�องโกหก มัันก็็ขึ้้�นอยู่่�กัับผู้้รัับสาร อย่่างเราว่่าสุุดท้้ายแล้้วจะตััดสิินใจเชื่่�อเรื่่�องราวที่ ่� ได้้ยิินได้้ฟัังมาอย่่างมีีเหตุุผลมากหรืือน้้อยแค่่ไหน เท่่านั้้�นเอง เรื่่�องนี้้�ดำำเนิินไปอย่่างยาวนานจนในที่ ่� สุุดโคโมริิ ฮัันซาเอม่่อน (Ko- mori Hanzaemon) ก็็สามารถฆ่่าแมวปีีศาจบาเกะเนโกะ และช่่วยตระกููลนา เบะชิิมะเอาไว้้ได้้สำำเร็็จ เรื่่�องราวของนาเบะชิิมะ มิิสึึชิิเกะ และแมวปีีศาจ ได้้ถููกเล่่าขานสืืบต่่อกัันมาจนถึึงปััจจุุบััน บ้้างก็็นำำ ไปแสดงละคร บ้้างก็็เขีียนลง หนัังสืือ ซึ่่�งเรื่่�องนี้้�อาจจะมีีเค้้าโครงมาจากเรื่่�องจริิงก็็เป็็นไปได้้ เนโกะมาตะ (Nekomata) เป็็นภููตแมวที่่�ทรงพลัังมากที่ ่� สุุด ในหมู่่�แมว อย่่างไรก็็ตาม ไม่่ใช่่ว่่าแมวทุุกตััวจะสามารถกลายมา เป็็นเนโกะมาตะได้้แต่่ต้้องบรรลุุเงื่่�อนไขในเรื่่�องของอายุุที่ ่�ยืืนยาว มาก มีีหางยาวและความเฉลีียวฉลาดมากที่ ่� สุุด เมื่่�อมัันกลายร่่าง เป็็นภููตผีีหากของมัันก็็จะแยกออกตากกัันกลายเป็็นแมวที่ ่�มีีสอง หาง หลัังจากนั้้�นมาก็็จะเปลี่่�ยนมาเดิินสองขาและพููดภาษามนุุษย์์ได้้อีีกด้้วย เนโกะมาตะ ภููตแมวสองหางสุุดร้้ายกาจ ที่่สนุ�กสุนานกัับการล่่ามนุุษย์์แห่่งประเทศญี่่ปุ่่�น
28 อย่่างไรก็็ตาม เนโกะมาตะที่่�ทรงพลัังและอัันตราย ที่ ่� สุุดมัักจะออกจากเมืืองไปอาศััยอยู่่�ในภููเขา โดยมัักแปลงร่่าง เป็็นเสืือดาวหรืือสิิงในขณะที่่�เดิินทอดน่่องอยู่่�ในป่่า ยิ่่�งเวลา ผ่่านไปนานเท่่าไหร่่ พวกมัันก็็จะยิ่่�งเติิบโตมากขึ้้�นจนมีีขนาด หลายเมตรแถมพวกมัันยัังแข็็งแกร่่งมากพอที่่�จะล่่าหมููป่่า สุุนััข- จิ้้�งจอก หมีีและมนุุษย์์กิินเป็็นอาหารได้้อย่่างง่่ายดาย เนโกะมาตะ มัักมองดููมนุุษย์์ด้้วยสายตาดููถููก บาง ครั้้�งพวกมัันก็็สร้้างลููกไฟขนาดใหญ่่แล้้วลงมืือเข่่นฆ่่ามนุุษย์์มากมาย นอกจากนี้้�เนโกะมาตะยัังมีีความสามารถในการ ควบคุุมศพให้้กลายมาเป็็นหุ่่�นเชิิด หรืือใช้้พลัังลึึกลัับทำำการ แบล็็กเมล์์และกดขี่ ่�ข่่มเหงมนุุษย์์ ทำำ ให้้พวกมัันจััดว่่าเป็็น ภููตผีีที่่� อัันตรายต่่อมนุุษย์์อย่่างมากเลยทีีเดีียว โจโรกุุโมะ หรืือ Jorogumo เป็็นผีีที่่�ปรากฏตััวในนิิทาน พื้้�นบ้้านของประเทศญี่ ่�ปุ่่น มีีลัักษณะเป็็นผู้้หญิิงครึ่่�งแมงมุุมที่ ่�มีี ความสามารถในการเปลี่่�ยนตััวเองให้้กลายมาเป็็นสาวงามเพื่่�อ หลอกล่่อเหล่่าผู้้ชายที่ ่� หลงใหลในความงามให้้ตามไปในที่ ่� ลัับตา ก่่อนที่่�จะถููกกััดกิินเป็็นอาหารอัันโอชะ นอกจากนี้้�โจโรกุุโมะ (Jorogumo) ยัังมีีกลอุุบายและเทคนิิคในการหลอกล่่อผู้้คนให้้กลายมาเป็็นเหยื่่�ออย่่างแพรวพราว โดยอ้้างอิิงจากบัันทึึกและ ตำำนานการปรากฏตััวของภููตผีีตนนี้้� ดัังต่่อไปนี้้� ซามููไรหนุ่่�มคนหนึ่่�งได้้พบกัับหญิิงสาวโฉมงาม ที่ ่�น่่าหลงใหลบนถนน แม้้หญิิงสาวจะงามหยดย้้อยจนไม่่อาจ ละสายตาได้้แต่่ซามููไรหนุ่่�มก็็มองทะลุุความงามไปจนถึึงก้้น บึ้้�งอัันดำำมืืดว่่าที่่�จริิงแล้้วเธอไม่่ใช่่มนุุษย์์หากแต่่เป็็นภููตผีี ซามููไรชัักดาบออกจากฝัักแล้้วพุ่่�งเข้้าหาปีีศาจสาวในทัันทีีเมื่่�อ เห็็นเช่่นนั้้�นเธอรีีบหลบหนีีหายไปในความมืืดอย่่างรวดเร็็ว แต่่ ซามููไรยัังคงตามล่่าอย่่างไม่่ลดละเขาเดิินตามรอยเลืือดสีีแดง เข้้มไปจนถึึงบ้้านร้้างหลัังหนึ่่�ง ภายในนั้้�นเขาได้้พบกัับศพ หลายสิิบร่่างที่ ่� ถููกมััดด้้วยใยแมงมุุมและพบร่่างของโจโรกุุโมะ(Jorogumo) ที่่�กลายเป็็นแมงมุุมขนาดยัักษ์์นอนตายจาก พิิษบาดแผลที่ ่� ถููกดาบฟััน พฤติกิ รรมของเนโกะมาตะ โจโรกุุโมะ แมงมุุมผีีสวยสัังหารแห่่งประเทศญี่่ปุ่่�น
29 เรื่่�องเล่่าหนึ่่�งที่ ่�น่่าสนใจเกี่่�ยวกัับโจโรกุุโมะ (Jorogu- mo) เป็็นเรื่่�องราวของซามููไรคนหนึ่่�งได้้พบกัับหญิิงสาววััย 19- 20 ปีีเธออุ้้มเด็็กมาด้้วย เมื่่�อเธอเห็็นซามููไรหนุ่่�ม เธอได้้บอก กัับเด็็กในอ้้อมแขนว่่า “คนนี้้�เป็็นพ่่อของเจ้้าแน่่นอน จงไปกอด เขาเสีีย” แต่่ซามููไรหนุ่่�มรู้้ทัันว่่านั่่�นเป็็นกลอุุบาย เขาถึึงใช้้ดาบ ฟาดฟััน จนปีีศาจต้้องหนีีไปแอบในห้้องใต้้หลัังคา ในวัันรุ่่�งขึ้้�น ซามููไรหนุ่่�มและเพื่่�อนพ้้อง ได้้พบกัับซากของ โจโรกุุโมะ (Jorogumo) 1-2 ตััว ในห้้องใต้้หลัังคาพร้้อมกัับซากศพจำำนวน มากของผู้้คนที่่�กลายมาเป็็นเหยื่่�อของมััน เชื่่�อกัันว่่าน้ำ ำ� ตกโจ เรนแห่่งอิิซุุ จัังหวััดชิิซุุโอกะ เป็็นสถานที่ ่� พัักอาศััยของ ปีีศาจแมงมุุมโจโรกุุโมะ (Jorogumo) ตำำนานท้้องถิ่่�น ได้้เล่่าถึึงเรื่่�องราวของชาย คนหนึ่่�งได้้นั่่�งพัักผ่่อนอยู่่�ที่ ่� ข้้างน้ำ ำ� ตก ในจัังหวะเผลอ เขาถููกใยแมงมุุมขนาดใหญ่่ รััดขาและพยายามลากเขา เข้้าไปในน้ำ ำ� ตก แต่่ด้้วยไหวพริิบอัันยอดเยี่่�ยม เขาได้้ย้้ายใยไปที่่� ตอไม้้ใกล้้ๆ ทำำ ให้้มัันถููกดึึงลงไปในน้ำ ำ� ตกแทน หลัังจากนั้้�นก็็ไม่่มีีใครกล้้า เข้้าไปใกล้้น้ำ ำ� ตกอััก จนกระทั่่�งวัันหนึ่่�งคนตััดไม้้ต่่างถิ่่�นได้้เข้้า มตััดไม้้ใกล้้น้ำ ำ� ตกและทำำขวานตกลงไปในแอ่่งน้ำ ำ� ในขณะที่ ่� กำำลัังพยายามจะลงไปเก็็บ หญิิงสาวสวยงามคนหนึ่่�งได้้ปรากฏตััวขึ้้�นพร้้อมกัับคืืนขวานให้้เธอกำำชัับคนตััดไม้้ว่่าไม่่ ให้้บอกเรื่่�องนี้้�กัับใครอย่่างเด็็ดขาด ในตอนแรกเขาทำำตามที่ ่� รัับปากแต่่เมื่่�อหลายวัันผ่่านไปหลัังงานเลี้้�ยงด้้วยความ เมามายเขาจึึงได้้ปากโป้้งเล่่าเรื่่�องที่่�ได้้เห็็นทั้้�งหมด เมื่่�ออิ่่�ม เอมใจเต็็มที่่�เขาก็็ขอตััวไปนอนและไม่่ตื่่�นขึ้้�นมาอีีกเลยตลอด กาล ในบางเรื่่�องเล่่าบอกว่่าหลัังจากที่่�เขาเล่่าจบ เขาก็็ถููก เส้้นใยล่่องหนกระชากออกไปข้้างนอก และถููกพบเป็็นศพ ลอยอยู่่�ในแอ่่งน้ำ ำ� ตกโจเรนในวัันรุ่่�งขึ้้�น ในบางครั้้�งโจโรกุุโมะ (Jorogumo) ก็็มัักที่่�จะเข้้ามา ล่่อลวงเหยื่่�อถึึงในบ้้านเช่่นเรื่่�องราวของชายคนหนึ่่�งที่ ่�มีีชื่่�อว่่ามา โกโรคุุในคืืนหนึ่่�งขณะกำำลัังเคลิ้้�มหลัับ ได้้มีีผู้้หญิิงวััยประมาณ 50 ปีี ปรากฏตััวขึ้้�นพร้้อมกัับบอกว่่าลููกสาวของเธอชอบเขา และ ได้้พาเขาไปยัังที่ ่� บ้้านของเธอ ที่ ่�นั่่�นมีีเด็็กสาววััย 16-17 ปีี ที่ ่� งดงามรอเขาอยู่่� แต่่มาโกโรคุุปฏิิเสธ เพราะเขาแต่่งงานมีี-ครอบครััวแล้้ว แต่่หญิิงสาวยัังคงยืืนกรานคำำเดิิม พร้้อมกัับบอก ว่่าแม้้เขาจะเกืือบฆ่่าแม่่ของเธอไปเมื่่�อสองวัันก่่อน แต่่เธอก็็ยััง รัักเขาหมดหััวใจ ด้้วยความฉงนมาโกโรคุุได้้วิ่่�งหนีี และบ้้านหลััง ที่่�เขาไปเยืือนก็็เลืือนหายไป หลัังจากที่ ่�วิ่่�งหนีีอยู่่�พัักใหญ่่เขาก็็ได้้พบว่่าได้้กลัับมาที่่�ระเบีียงบ้้านของตััวเอง และภรรยาของเขา ยืืนยัันว่่าเขาไม่่ได้้ไปไหน เพีียงแค่่นอนหลัับอยู่่�บนระเบีียงเท่่านั้้�น เขาคิิดว่่าสิ่่�งที่่�ได้้เห็็นเป็็นเพีียงความฝััน แต่่เมื่่�อมองไปรอบๆและ เห็็นแมงมุุมตััวเล็็กๆ กำำลัังชัักใยอยู่่�รอบชายคา เขาก็็ตระหนััก ขึ้้�นมาได้้ว่่าเมื่่�อสองวัันก่่อนเขาพึ่่�งขัับไล่่และทำำ ลายใยของ แมงมุุมเหล่่านี้้� น้ำ ำ� ตกโจเรนแห่่งอิิซุุ รัังของแมงมุุมผีีโจโรกุุโมะ (Jorogumo) น้ำำ�ตกโจเรนแห่่งอิิซุุ
30 โจโรกุุโมะ (Jorogumo) ยัังปรากฏตััวในงานวรรณกรรม ภาพยนตร์์กาตููนรฺฺช์์และเกมของประเทศญี่ ่�ปุ่่นอย่่างมากมาย และทุุกครั้้�งที่ ่� มัันปรากฏตััว ก็็จะนำำพาความสยองตามมาด้้วย เหมืือนเงาตามตััว และแน่่นอนว่่าคงไม่่มีีใครอยากที่่�จะเผชิิญ หน้้ากัับผีีญี่่�ปุ่่นที่่�ไม่่เน้้นการหลอกหลอน หากแต่่ใช้้การหลอกล่่อ จนทำำ ให้้ผู้้คนมากมายต้้องตกเป็็นเหยื่่�อของมัันโดยไม่่ทัันรู้้ตััว... โจโรกุุโมะ (Jorogumo) กัับวรรณกรรมและ ความบัันเทิิงสมัยั ใหม่่ เบคคุ ุ จิิระ ปลาวาฬโครงกระดูก ู ภููตผีีแห่่งท้้อง ทะเลญี่่ปุ่่�น เบคคุุจิิระ (Bakekujira) เป็็นโครงกระดููกของ ปลาวาฬที่่�เคลื่่�อนไหว้้ได้้ ส่่วนใหญ่่มัันมัักที่่�จะแหวกว่่ายไป มาอยู่่�ใต้้เกลีียวคลื่่�นใกล้้ผิิวน้ำ ำ� ทะเล ก่่อนที่่�จะโผล่่ขึ้้�นมา ลอยตััวอยู่่�เหนืือน้ำ ำ� เหมืือนกัับปลาวาฬทั่่�วไป หากมัันปรากฎ ตััวขึ้้�นที่่�ไหนก็็จะมีีฝููงนกอัันน่่าขนลุุกและฝููงปลารููปร่่าง ประหลาดตามติิดไปด้้วยเสมอ ส่่วนใหญ่่แล้้วเบคคุุจิิระจะ ปรากฏตััวให้้เห็็นใกล้้กัับหมู่่�บ้้านของนัักล่่าปลาวาฬในคืืนที่ ่� มีีฝนตก... ชาวญี่ ่�ปุ่่นในสมััยก่่อนนิิยมการล่่าปลาวาฬเป็็น อย่่างมาก โดยเฉพาะหมู่่�บ้้านที่่�ยากจนแร้้นแค้้น เพราะ ปลาวาฬก็็เปรีียบได้้กัับ “ขุุมสมบััติิแห่่งท้้องทะเล” นัักล่่า สามารถเก็็บเกี่่�ยวทรััพย์์ยากรมากมายมหาศาลทั้้�งเนื้้�อและ น้ำ ำ� มัันจากปลาวาฬ อย่่างไรก็็ตาม ขุุมทรััพย์์นี้้�ก็็มีีราคาที่ ่� ต้้อง จ่่ายคืืนให้้กัับท้้องทะเลเช่่นกััน ชาวประมงจำำ นวนมากเชื่่�อกัันว่่าวิิญญาณของปลาวาฬที่ ่� ถููกล่่าเหล่่านี้้� หลายตััวได้้กลายมาเป็็นเบคคุุจิิระ ที่ ่� ยัังคงว่่ายไปมา ในท้้องทะเลเพื่่�อหาทางแก้้แค้้นเอาคืืน เหล่่ามนุุษย์์ที่่�พรากชีีวิิต ของพวกมัันไป หากใครได้้พบเห็็นเบค - คุุจิิระ ก็็จะถููกคำำสาปอััน น่่าสยดสยองที่่�มองไม่่เห็็นเกาะติิดตามตััวกลัับไปด้้วย เมื่่�อถึึงหมู่่�บ้้านคำำสาปดัังกล่่าวก็็จะพาความอดอยาก โรคระบาด ไฟไหม้้และภััยพิิบััติิอื่่�น ๆ ให้้เกิิดขึ้้�นกัับหมู่่�บ้้าน การถืือกำำเนิดิของปลาวาฬผีีโครงกระดูู กเบคคุจิุิระ
31 เมื่่�อนานมาแล้้ว... ในคืืนฝนตก ชาวประมงที่่�อาศััย อยู่่�บนคาบสมุุทรชิิมาเนะ ได้้พบเห็็นร่่างสีีขาวขนาดยัักษ์์บริิเวณชายฝั่่�งทะเลญี่ ่�ปุ่่น เมื่่�อมองในระยะไกล เขาคิิดว่่าได้้เห็็นฝููงปลาวาฬกำำลัังแหวกว่่ายอยู่่�ในน้ำ ำ� ชาวประมงจึึงได้้ทำำการรวบรวมพรรคพวก คว้้าหอกและฉมวกพากัันขึ้้�นเรืือ เพื่่�อออกตามล่่าปลาวาฬเหมืือนกัับที่่�เคยทำำมาตลอด ใช้้เวลาไม่่นานนัักพวกเขาก็็แล่่นเรืือมาถึึงปลาวาฬ แต่่แล้้วสิ่่�งที่ ่�น่่าแปลกประหลาดก็็เกิิดขึ้้�น เพราะไม่่ว่่าพวกเขา จะเหวี่่�ยงและขว้้างอาวุุธในมืือใส่่ร่่างของพวกมัันกี่่�ครั้้�งต่่อกี่ ่� ครั้้�งก็็ไม่่มีีใครโจมตีีถููกร่่างของปลาวาฬ เมื่่�อก้้มลงไปเพ่่ง มองใกล้้กัับผิิวน้ำ ำ� ที่ ่�มืืดมิิดและฝนโปรยปรายลงมาพวกเขา ถึึงได้้ตระหนัักว่่าร่่างที่ ่� คิิดว่่าเป็็นปลาวาฬสีีขาว ที่่�จริิงมัันคืือ โครงกระดููกของปลาวาฬที่ ่� กำำลัังว่่ายอยู่่�ในน้ำ ำ� โดยไม่่มีีเนื้้�อ หนัังติิดตััวอยู่่�เลยแม้้แต่่ชิ้้�นเดีียว ณ ช่่วงเวลาแห่่งความตื่่�นตะลึึงนั้้�นเอง รอบเรืือของพวก เขาก็็ปรากฏฝููงปลาแปลกๆ บนท้้องฟ้้าเต็็มไปด้้วยฝููงนก ที่ ่�น่่าขนลุุก ที่่�ไม่่เคยมีีใครเคยเห็็นมาก่่อนมากมาย ก่่อนที่่�จะทัันรู้้ตััว ปลาวาฬโครงกระดููกก็็ได้้หัันหััวออกสู่่�ทะเลและหายไปอย่่าง รวดเร็็วท่่ามกลางกระแสน้ำ ำ� พร้้อมกัับมีีฝููงปลา และนกที่่�แสน ประหลาดติิดตามไปด้้วย หลัังจากที่ ่� ตระหนัักว่่าตััวเองได้้เผชิิญหน้้ากัับเบคคุุจิิระ ปลาวาฬที่่�กลายมาเป็็นวิิญญาณอาฆาต หลัังจากนั้้�นพวกเขาก็็ไม่่ พบเห็็นมัันอีีกเลย แต่่หมู่่�บ้้านอื่่�นในชิิมาเนะก็็ได้้รัับผลคำำสาปของ เบคคุุจิิระ จากการติิดเชื้้�อโรคระบาด หลัังจากที่่�พากัันกิินเนื้้�อ ปลาวาฬที่ ่� ตายจากการเกยตื้้�นใกล้้กัับหมู่่�บ้้าน.... ตำำนานที่่น่�่าสนใจเกี่่ยวกั�ับเบคคุจิุิระ
32 เท็็นงู ู Tengu เทพญี่ ่�ปุ่่น คุ้้มครอง ขัับไล่่สิ่่�งชั่่�วร้้าย เท็็งกุุปราก ฎขึ้้�นเป็็นครั้้�งแรกในหนัังสืือ “นิิฮงโชกิิ” ที่ ่� ถููกเขีียนขึ้้�นราว ศตวรรษที่ ่� 6 Tengu “ท้้องฟ้้า” และ “gu” (“สุุนััข”), ความหมาย ตามตััวอัักษร “สุุนััขสวรรค์์” ถึึงแม้้ว่่าจะเป็็นสุุนััขสวรรค์์แต่่ แท้้จริิงแล้้วมีีรููปร่่างที่่�ผสมผสานกัันระหว่่างนกและคน มีีจมููก ยาวเป็็นสััตว์์ มีีลัักษณะคล้้ายกัันระหว่่างมนุุษย์์กัับนก มีีใบหน้้า ทั้้�งหมดสีีแดง คิ้้�วและหนวดยาว จมููกใหญ่่กว่่าปกติิ หรืือยาว กว่่าปกติิ มีีหน้้าตาที่ ่� ดููดุุดัันและน่่าเกรงขาม ตำำนานที่ ่�มีีชื่่�อเสีียงเกี่่�ยวกัับเท็็งงุุ คืือ เรื่่�องราวของ มิินะโมะโตะ โนะ โยะชิิสึึเนะ (Minamoto no Yoshitsune) ซึ่่�งเดิิม ชื่่�อว่่าอุุชิิวากะมารุุเป็็นลููกชายของ โยริิโทโมะซึ่่�งเป็็นเจ้้าเมืืองที่ ่� ถููกลอบสัังหาร แต่่อุุชิิวากะมารุุได้้รัับการไว้้ชีีวิิต อุุชิิวากะมารุุจึึงออกบวช และเร้้นกายอยู่่�ในวััดแถบหุุบเขาคุุรามะ มีีอยู่่�วััน หนึ่่�ง อุุชิิวากะมารุุได้้ไปพบกัับเท็็งงุุเข้้า เท็็งงุุรู้้สึึกถููกชะตากัับอุุชิิวากะมารุุ จึึงสอนเพลงดาบให้้จนอุุชิิวากะมารุุเป็็นนัักดาบที่ ่� เก่่งกาจ และสามารถรวบรวมกองกำำลััง ชิิงอำำนาจกลัับคืืนมา ได้้เป็็นผลสำำเร็็จ และได้้เป็็น มิินาโมโตะ โน โยชิิซึึเนะ Sojobo King of Tengu สอนเพลงดาบให้้จนอุุชิิวากะมารุุเป็็นนัักดาบที่่�เก่่งกาจ และสามารถ รวบรวมกองกำำลััง ชิิงอำำนาจกลัับคืืนมาได้้เป็็นผล สำำเร็็จ เขาคืือ มิินาโมโตะ โน โยชิิซึึเนะ เท็็งงุุชื่่�นชม ผู้้กล้้าที่่�กล้้าต่่อกรกัับผู้้นำำทรราชย์์เท็็งงุุจะช่่วย เหลืือเหล่่าอััศวิินผู้้กล้้า ให้้สามารถสู้้เพื่่�อความ ยุุติิธรรมได้้แต่่เมื่่�อใดที่ ่�ผู้้นำำคนนั้้�นหรืือมนุุษย์์ล่่ม หลงในอำำนาจ หรืือผิิดคำำสาบาน เท็็งงุุจะออกมา จากเขาแล้้วทำำลายผู้้นั้้�นให้้สิ้้�นซาก เมื่่�อยุุคเวลาผ่่านไป เรื่่�องราวและความ จริิงของเทนกุุเริ่่�มปรากฏชึ้้�น จึึงได้้นัับถืือท่่านเป็็น เทพพิิทัักษ์์สงคราม และเชื่่�อว่่าการที่่�ชื่่�อเสีียงของ เท็็งงุุเสีียหาย เป็็นเพราะเหล่่าผู้้นำำทรราชย์์ที่ ่� สููญ เสีียอำำ นาจใส่่ความใส่่ร้้ายป้้ายสีีในทางเสีียๆ หายๆให้้กัับเท็็งงุุนั่่�นเอง อัันเนื่่�องมาจาก เท็็งงุุมีีอำำนาจวิิเศษเหนืือมนุุษย์์ทั่่�วไป สามารถ เรีียกพายุุได้้เชี่่�ยวชาญมนต์์มายา และวิิชาแปลงกาย มีีพละกำำลัังมากทั้้�ง ยัังเจนจััดการรบ เป็็นสมุุนที่ ่�พึ่่�งพาได้้ของไดเทนกุุซึ่่�งเป็็นเทนกุุที่ ่�มีีลำำดัับชั้้�น สููงกว่่า ลัักษณะของเท็็งงุุคล้้ายกัับมนุุษย์์นก ซึ่่�งมัักไปไหนมาไหนด้้วยการ บิิน แต่่ว่่าไดเทนกุุจะใช้้วิิธีีเคลื่่�อนย้้ายในพริิบตา มากกว่่าการบิินถ้้าเป็็น ระยะทางสั้้�นๆ
33 Kurama Temple Tengu เทพเทนกุุเทพ แห่่งเจ้้าป่่าเจ้้าเขา คนญี่ ่�ปุ่่นในอดีีตมีีความเชื่่�อ ว่่า บนภููเขาเป็็นอีีกโลกหนึ่่�งและปรากฏการณ์์ธรรมชาติิมากมายที่่�เกิิดขึ้้�นในภููเขานั้้�นเป็็นฝีีมืือ ของเท็็งกุุและภููเขาลููกไหนก็็ตามที่ ่� ถููกเรีียกว่่า ภููเขาศัักดิ์์�สิิทธิ์์�จะต้้องมีีเท็็งกุุอาศััยอยู่่� ผู้้คนใน สมััยนั้้�นต่่างจิินตนาการไปมากมายถึึงรููปร่่าง ของเท็็งกุุ จนกระทั่่�งกลายมาเป็็นเทพเจ้้าที่ ่�ผู้้คน ศรััทธาเลื่่�อมใส ส่่วนในประเทศจีีนเชื่่�อว่่ากัันว่่า เป็็นมหัันตภััยกัับโลก ภััยธรรมชาติิเกิิดขึ้้�น เพราะเทนกุุเพื่่�ออธิิบายถึึงปรากฏการณ์์ธรรมชาติิต่่างๆ ที่ ่� ทำำ ให้้ผู้้คนหวาดกลััวไม่่กล้้า เข้้าไปทำำลายธรรมชาติิและเชื่่�อในพลัังของเจ้้า ป่่าเจ้้าเขา และพลัังของภััยธรรมชาติิ นููเร ออนนะ เป็็นผีีดิิบดููดเลืือดที่ ่�มีีร่่างกายท่่อนบนเป็็นหญิิงสาวที่ ่�มีี ใบหน้้าน่่าเกลีียด ส่่วนท่่อนล่่างเป็็นงููทะเล ลิ้้�นยาว ผมยาวสีีดำำที่่�เปีียกชื้้�นและร่่างกายที่ ่�มีีหยดน้ำ ำ� เกาะอยู่่�ตลอดเวลา พวกมััน มัักออกล่่าเหยื่่�อตามชายฝั่่�งทะเลโดยเฉพาะที่่�เกาะคิิวชูู ลัักษณะของพวกมัันอาจมีีความแตกต่่างเล็็กน้้อยขึ้้�นอยู่่�กัับ เรื่่�องเล่่า คืือ ร่่างท่่อนบนเป็็นมนุุษย์์มีีแขนและไม่่มีีแขน นููเรออนนะ มีีพละกำำลัังที่่�แข็็งแกร่่งมากกว่่ามนุุษย์์มาก แต่่พวกมัันกลัับพึ่่�งพาเล่่ห์์เหลี่่�ยม ในการล่่าเหยื่่�อเสีียมากกว่่า ส่่วนใหญ่่จะใช้้การปลอมตััวเป็็นหญิิงสาวทุุกข์์ยากอุ้้มทารกพร้้อมกัับ ร้้องขอความช่่วยเหลืือจากคนตกปลากะลาสีีหรืือคนที่่�เดิินทางผ่่านไปมา เมื่่�อเหยื่่�อหลงกลเดิินเข้้า มาใกล้้มัันก็็จะขอร้้องให้้ช่่วยอุ้้มทารกให้้สัักครู่่� ถ้้าหากหลงเชื่่�อจะพบว่่าทารกนั้้�นหนัักเหมืือนก้้อน หิินจนทำำ ให้้ไม่่สามารถเคลื่่�อนไหวได้้ จัังหวะนั้้�นเองที่ ่� นููเรออนนะจะฉวยโอกาสโจมตีีดููดเลืือดเหยื่่�อ ด้้วยลิ้้�นที่่�ยาวพร้้อมกัับใช่่ท่่อนล่่างที่่�เป็็นงููรััดเหยื่่�อเอาไว้้ไม่่ให้้วิ่่�งหนีี บางครั้้�งมัันปรากฏตััวร่่วม “ยููชิิโอนิิ” ที่่�อาศััยอยู่่�ในสภาพแวดล้้อมแบบเดีียวกััน แล้้วล่่อลวงจัับเหยื่่�อมาเป็็นอาหารร่่วมกััน... พฤติกิรรมของนููเรออนนะ
34 สัต ั ว์พิ ์ ิสดาร จ า ก ตำ ำ นานกรี ี ก
35 เซนทอร์ ์ ตำำนานมนุุ ษย์์ ครึ่่�งม้้าเป็็ นสััตว์์ประหลาดกรีีกที่ ่�น่่าสนใจด้้วยรููปลัักษณ์์พิิเศษคืือ ท่่อนบนเป็็นมนุุษย์์ผู้้ชาย ขณะที่ ่�ท่่อนล่่างเป็็นม้้าสี่ ่� ขา มีีกล้้ามเนื้้�อเป็็นมััดๆ แสดงถึึงความแข็็งแรงแห่่ อาชาไนย อาศััยอยู่่�แถบภููเขาของอาคาเดีีย แคว้้นเทสสาลีี ในกรีีซ ตำำนานกล่่าวว่่าพวกเซนทอร์์ไปก่่อเรื่่�องเลวทรามในงาน อภิิเษกสมรสของพระราชาพิิรีีธุุส แห่่งเมืืองลิิพิิธ โดยไปลวนลามตััวเจ้้า สาว จนเกิิดการทะเลาะวิิวาทนองเลืือดไปทั่่�ว หลัังจากนั้้�นพววกเขาจึึงถููก เนรเทศขัับไล่่ออกจากแคว้้นเทสสาลีี ในตำำนานเทพเจ้้ากรีีกโบราณนั้้�นเซนทอร์์แบ่่งได้้เป็็นสองตระกููล คืือตระกููลอิิคซอนและตระกููลโครนััส ตระกููลอิิคซอนเกิิดจากอัันธพาล แห่่งสวรรค์์ตระกููลนี้้�จะมีีนิิสััยที่่�ป่่าเถื่่�อน ไร้้การศึึกษา มีีพละกำำลัังมาก และชอบใช้้ความรุุนแรง ส่่วนตระกููลโครนััสเกิิดจากนางฟีีลีีร่่าและเทพโค รนััสบิิดาของเทพซุุส โดยที่่�สองตระกููลนี้้�มีีลัักษณะนิิสััยที่่�แตกต่่างกัันโดย สิ้้�นเชิิง ไครอน เซนทอร์์ที่ ่� หลายๆคน เคยได้้ยิินมา บ้้างจากนิิยายต่่างๆ ไครอนเป็็นเซนทอร์์ใน ตระกููลโครนััสเป็็นลููกของ โครนััสกัับฟีีลีีร่่า ไครอน เป็็นเซนทอร์์ที่ ่� นิิสััยดีีและ ฉลาด มีีความสามารถใน หลายๆด้้าน เช่่นดนตรีี ยา และการยิิงธนููและด้้วย ความที่่�ไครอนมีีความ สามารถมากจึึงได้้รัับเลืือก ให้้เป็็นอาจารย์์ของตำำนาน กรีีกหลายๆคน เช่่น เฮอร์์คิิวลีีส เป็็นต้้น
36 บาซิ ิ ลิ ิ สก์ ์ เป็็นหนึ่่�งในสััตว์์ประหลาดในตำำนานกรีีก นัับเป็็นขั้้�ว ตรงข้้ามของกริิฟฟอน บาซิิลิิสก์์เป็็นงููใหญ่่น่่ากลััว และ สยดสยอง สายตาของมัันสามารถทำำ ให้้เหยื่่�อตายได้้คล้้าย กัับเมดููซา บางตำำนานกล่่าวว่่าลัักษณะของมัันคล้้ายๆกัับ งููที่ ่�มีีมงกุุฎสีีทองเล็็กๆ บนหััวไก่่ ในยุุคกลางมมัักเชื่่�อว่่า มัันเป็็นเพีียงงููที่ ่�มีีหััวเหมืือนไก่่ บางคนมีีหััวเป็็นคน เกิิด จากไข่่ที่่�มาจากพ่่อไก่่ ระหว่่างที่ ่�มีีกลุ่่�มดาวสุุนััขปรากฏ บนท้้องฟ้้า ได้้คางคกเป็็นผู้้กกไข่่ให้้ บาซิิลิิสก์์มัักถููกใช้้แทนความชั่่�วร้้ายและปีีศาจ แม้้แต่่ในคััมภีีร์์ไบเบิิล บาซิิลิิสก์์ยัังถููกใช้้เป็็นสััญลัักษณ์์แทน ซาตาน เทวดาที่ ่� ถููกครอบงำด้้วยความโลภในอำำนาจและ ต้้องการเป็็นผู้้ปกครองสวรรค์์แต่่เพีียงผู้้เดีียว จนถููกพระเจ้้า เนรเทศจนตกสวรรค์์แต่่ถึึงกระนั้้�น ซาตานยัังปลอมตััวเป็็น ‘เทพแห่่งแสงสว่่าง’ เพื่่�อหลอกลวงมนุุษย์์อยู่่�เรื่่�อยไป การปรากฏตััวของบาซิิลิิสก์์มัักก่่อตััวเป็็นบรรยากาศน่่า กลััว และนำำความพัังพิินาศไปทุุกที่ ่� ที่่�เยื้้�องกรายไป เสีียงร้้องของ บาซิิลิิสก์์อาจทำำ ให้้ผู้้คนเป็็นบ้้า พิิษของมัันทำำ ให้้พืืชพัันธุ์์เน่่าเปื่่�อย น้ำ ำ� เน่่าเสีีย และยัังมีีความเชื่่�อเก่่าแก่่ของชาวโรมัันที่ ่�ว่่า บ้้านเมืือง ที่่�เคยรุ่่�งเรืืองและอุุดมสมบููรณ์์กลายเป็็นทะเลทรายอัันแห้้งแล้้งก็็เพราะมััน การเผชิิญหน้้ากัับบาซิิลิิสก์์ตรง ๆ ไม่่ต่่างกัับการฆ่่าตััว ตายดีี ๆ เพราะพิิษร้้ายนั้้�นทำำ ให้้คนสิ้้�นชีีวิิตได้้โดยการกััดหรืือ สััมผััสเพีียงครั้้�งเดีียว และการพ่่น พิิษตรง ๆ เข้้าไปที่่� ตา ทำำ ให้้บาซิิลิิสก์์สามารถเอาชนะแม้้กระทั่่�งศััตรูู ที่ ่�มีีขนาดใหญ่่กว่่าตััวเอง กระนั้้�นความเชื่่�อกัันว่่า บาซิิลิิสก์์จะพ่่ายแพ้้ต่่อพัังพอน เสีียงขัันของไก่่ตััวผู้้ และการเห็็น เงาของตััวมัันเอง หลายตำำนานจึึง ใช้้เงาสะท้้อนเพื่่�อสัังหารบาซิิลิิสก์์
37 ไซคลอปส์์ ไซคลอปส์์เป็็นหนึ่่�งในสิ่่�งมีีชีีวิิตกลุ่่�มแรก ที่ ่�มีี อยู่่�บนโลก หน้้าที่่�ของพวกมัันนำำหน้้าเหล่่าเทพโอ ลิิมปััสและเป็็นสิ่่�งมีีชีีวิิตอมตะที่่�เก่่งกาจ มีีด้้วยกััน 3 ตนชื่่�อว่่าบรอนทีีส สเทอโรพีีส และอาจีีส มัักถืือค้้อน ใหญ่่ มีีพลัังสายฟ้้า เป็็นที่ ่�รู้้จัักจากทัักษะที่่�ยอดเยี่่�ยม ในงานฝีีมืือและการเป็็นช่่างตีีเหล็็กที่ ่�มีีทัักษะสููง ไซ คลอปส์์ดั้้�งเดิิมเป็็นบุุตรชายของอููรานอส เทพแห่่ง ท้้องฟ้้า และ ไกอา เทพบรรพกาลของโลก และดาว มฤตยูู เป็็นยัักษ์์ที่่�ทรงพลัังซึ่่�งมีีตาโตข้้างหนึ่่�งแทนที่ ่� จะเป็็นสองดวงตรงกลางหน้้าผาก แต่่ด้้วยรููปลัักษณ์์อัันน่่าเกลีียดจึึงถููกบิิดาโยนลงไปในทาร์์ทารััส จนกระ ทั่่�งซุุสต้้องทำำสงครามกัับเหล่่าไททััน จึึงปลดปล่่อยไซ ครอปส์์ทั้้�ง 3 ออกมา เหล่่าไซครอปส์์จึึงตอบแทนโดย การตีีอาวุุธมอบเทพ 3 พี่ ่� น้้อง สร้้างสายฟ้้าให้้แก่่ซุุส สร้้างตรีีศููลให้้โพไซดอน และสร้้างหมวกแห่่งความ มืืดให้้ฮาเดส ไซคลอปส์์ของเฮเซีียด – ยัักษ์์ดึึกดำำบรรพ์์สามตนที่่�อาศััยอยู่่�ในโอลิิมปััสและสร้้างอาวุุธให้้กัับ เทพเจ้้าในตำำนานกรีีก เมื่่�อซุุสได้้รัับชััยชนะจากเหล่่า ไททัันแล้้ว ก็็ได้้มอบหมายหน้้าที่่�ให้้ไซคลอปส์์ทั้้�งสาม เป็็นผู้้ช่่วยเทพเฮฟาตััส เทพแห่่งช่่างเหล็็กและงานฝีีมืือ ต่่อมาพวกไซคลอ ปส์์ได้้ถููกเทพอะพอลโล สัังหารเนื่่�องจากอะพอลโล พิิโรธที่่�ซุุสใช้้สายฟ้้าสัังหาร หมอเทวดาแอสคลีีปิิอุุส โ อ ร ส ข อ ง พ ร ะ อ ง ค์์แต่่เนื่่�องจากพระองค์์ไม่่อาจ ทำำ อะไรมหาเทพได้้จึึง สัังหารไซคลอปส์์ทั้้�งสาม ผู้้สร้้างสายฟ้้าให้้ซุุสแทน ไซคลอปส์์ของโฮเมอร์์ – คนเลี้้�ยงแกะที่ ่�มีีความรุุนแรงและ ไร้้อารยธรรมอาศััยอยู่่�ในโลก มนุุษย์์เป็็นลููกหลานของโพไซดอน และพรายน้ำ ำ�โทซา ไซคลอปส์์พวก นี้้�มีีนิิสััยดุุร้้ายและกิินมนุุษย์์กัับ สััตว์์ต่่าง ๆ เป็็นอาหาร หนึ่่�งในไซ คลอปส์์เหล่่านี้้�ที่่�เป็็นที่ ่�รู้้จัักกัันดีี คืือ โพลีีฟีีมุุส ซึ่่�งปรากฏอยู่่�ในมหา กาพย์์โอดิิสซีี เรื่่�องการเดิินทาง กลัับบ้้านของวีีรบุุรุุษโอดิิสซีีอุุส ที่่�ได้้ เข้้าร่่วมรบใน สงครามกรุุงทรอย โดยหลัังจาก เสร็็จสงครามและโอดิิสซีีอุุสได้้ออกเดิินทางเพื่่�อกลัับบ้้าน เรืือ ของเขาหลงมาที่่�เกาะของไซ คลอปส์์ โดยเขาและลููกเรืือส่่วน หนึ่่�งถููกยัักษ์์ตาเดีียวโพลีีฟีีมุุส จัับเอาไว้้เพื่่�อกิินเป็็นอาหาร แต่่ โอดิิสซีีอุุส ได้้ใช้้อุุบายลอบ ทำำลายดวงตาของโพลีีฟีีมุุส จากนั้้�นจึึงพาพรรคพวกหลบหนีี ออกมาได้้ ไซคลอปส์์หลักสัองประเภท
38 ในตำำนานเทพปกรณััมกรีีก เป็็นสตรีที่่�งดงาม แต่ท่่ ่อนล่่างเป็็นงููขนาดยัักษ์์ แม้ผู้้้ให้กำ้ำเนิิดของเธอจะ เป็็นไกอา ซึ่่�งถืือว่่ากำำเนิิดขึ้้�นมา พร้้อมกับัไทฟอน และได้้เป็็นภรรยา ของไทฟอนด้้วย อีคิีิดนานับัเป็็นมารดาของ เหล่่าอสููรกายที่่�โด่่งดัังมากมายที่่�เกิิด กับัไทฟอนถึึง 6 ตััว ได้้แก่่ มัังกรลา ดอน สฟิิงซ์์ ไฮดรา ไคเมร่่า นีีเมีียน และเซอร์์เบอรัสั และให้กำ้ำเนิิดอสููร กับซุัสคืุือไออาคอส ที่่ต่�่อมาเป็็น กษััตริิย์์และผู้้พิิพากษาในนรกของ ฮาเดส เมื่่�อซุสสัุังหารไทฟอนแล้้ว พระองค์์ทรงไว้้ชีวิีตินางและลููกๆ เพื่่�อไว้้ทดสอบความสามารถของ เหล่่าเทพในอนาคต ต่่อมาอีคิีิดนาถููกยัักษ์ร้์้อยตา อาร์กั์สั พาน็็อบตีสีซึ่่�งเป็็นผู้้รับั ใช้ข้องเฮร่่ามเหสีีของ ซุสสัุังหาร อีคิีิดนายัังถููกนำำ ไปตั้้�งเป็็นชื่่�อตััวกิินมด ประเภทหนึ่่�งอีีกด้้วย อี ี คิิดนา
39 อสููรกาย 9 หััว อาศััยอยู่่�ในบึึงเลอร์์นา (Lerna) เป็็นหนึ่่�ง ในหกของลููกไทฟอนและอีีดิินา ไฮดราเป็็นอสููรกายที่ ่�มีีผสมของ สััตว์์หลายชนิิด มีีลำำตััวเป็็นสุุนััข ร่่างกายปกคลุุมด้้วยเกล็็ดปลา แข็็งแกร่่ง มีีหางเหมืือนมัังกร ส่่วนหััวเหมืือนงููหรืือมัังกร บาง ตำำนานกล่่าวว่่ามีี 100 หััว เมื่่�อแต่่ละหััวที่ ่� ถููกตััดจะมีีหััวงอกขึ้้�น ใหม่่ได้้ไม่่มีีที่่�สิ้้�นสุุด นอกจากนั้้�นมีีลมหายใจของมัันมีีพิิษร้้ายแรง ทำำ ให้้ผู้้ที่่�เข้้าใกล้้ถึึงแต่่ความตาย ไฮดราได้้ปรากฏตััวขึ้้�นในภารกิิจที่ ่� 2 ของเฮราคลิิสที่ ่� ต้้องปฏิิบััติิตามคำำสั่่�งของยููริิสเทีียส คืือให้้ไปปราบไฮดรา ด้้วย ลมหายใจของไฮดรามีีพิิษที่่�แข็็งแกร่่งมาก เฮราคลิิสจึึงต้้องสููด ลมหายใจให้้เต็็มปอดแล้้วจึึงค่่อยวิ่่�งเข้้าไปปราบไฮดรา แล้้วเอา กระบองฟาดใส่่หััวของมัันทำำ ให้้หััวของไฮดราขาดกระเด็็นลงมา หนึ่่�งหััว แต่่มัันกลัับงอกขึ้้�นมาใหม่่ถึึงสองหััว มัังกรไฮดรา แต่่ด้้วยปััญญาอัันชาญฉลาดของเฮราคลิิส เขาได้้ให้้ผู้้ ช่่วยไอโอลอส นำำ ไฟมาลนที่่�คอของไฮดราให้้หััวที่ ่� ตััดออกมาไม่่ สามารถงอกเพิ่่�มขึ้้�นมาได้้เมื่่�อสัังหารไฮดราสำำเร็็จ เฮราคลิิสได้้เอาลููกธนููที่่�เทพอพอลโลประทานให้้จุ่่�มลงไปในเลืือดของไฮดรา เพื่่�อใช้้เป็็นลููกศรพิิษ ไว้้นำำ ไปปราบอสููรกายตััวอื่่�นๆ เป็็นอััน ปิิดฉากชีีวิิตของไฮดราไปด้้วย
40 เพกาซั ั ส เรื่่�องเริ่่�มมาจากนางเมดููซาไม่่ได้้เป็็นสััตว์์ประหลาด หน้้าตาอััปลัักษณ์์มาตั้้�งแต่่ไหนแต่่ไร อัันที่่�จริิง แต่่เดิิมเป็็นหญิิง สาวรููปงามที่ ่�มีีผมสวยมากด้้วยซ้ำ ำ� ความสวยนี้้�ทำำ ให้้เทพแห่่งท้้อง ทะเลโพไซดอน (Poseidon) ขึ้้�นจากทะเลมาข่่มขืืนนางเมดููซา แต่่ นอกจากจะชอกช้ำ ำ�จากการโดนข่่มขืืนแล้้ว ความซวยอีีกชั้้�นของ เมดููซ่่าคืือเหตุุการณ์์บััดสีีบััดเถลิิงนี้้�เกิิดในวิิหารของเทพีีอธีีนา (Athena) ทำำ ให้้เทพีีอธีีนาไม่่พอใจ สาปนางเมดููซ่่าให้้หน้้าตา - อััปลัักษณ์์ที่ ่� จ้้องตาใคร คนนั้้�นก็็จะกลายเป็็นหิิน และสาปให้้ผม ลอนสลวยของเมดููซาเปลี่่�ยนกลายเป็็นงููยั้้�วเยี้้�ยด้้วย สััตว์์ในเทพนิยิายกรีกม้ี ้าร่่างกำยำพ่ำ ่วงพีีสีีขาว บริสุิุทธิ์ปีีกอั ์� ันกว้้างสง่่างามเหมืือนนกพิิราบ
41 ส่่วนชะตากรรมของนางเมดููซาหลัังจากนั้้�นนางเมดููซา ปราบนางเมดููซาได้้ด้้วยการ มองเงาสะท้้อนในโล่่ขััดเงาและตััดหััวเมดููซาด้้วยเคีียวหรืือดาบโค้้ง แต่่สิ่่�งที่ ่� หลายๆ คนอาจไม่่ เคยได้้ยิินก็็คืือ พอเมดููซาถููกตััดหััว มีีร่่างของม้้ากำำยำำพ่่วงพีี พร้้อมด้้วยปีีกอัันกว้้างสง่่างาม กระโจนออกมา จากลำำคอของนาง จึึงว่่ากัันว่่าทั้้�งสองนี้้�ก็็คืือลููกของเทพโพไซดอนและเมดููซา นั่่�นเอง ม้้าตััวนั้้�นก็็คืือ เพกาซััส นั่่�นเอง เมื่่�อออกมาแล้้วมัันก็็แผลงฤทธิ์์�จนไม่่มีีใครสามารถ ปราบได้้เลยซัักคน ทั้้�งที่่�เพกาซััสเป็็นความหวััง ของคนทั้้�งเมืือง นอกจากความเก่่งกล้้าในฝีีตีีน และฝีีปีีกแล้้ว เพกาซััสยัังมีีความสามารถอีีกอย่่าง คืือตอนที่ ่� มัันเกิิดมาใหม่่ๆ และออกวิ่่�งอย่่าง คึึกคนอง นั้้�น น้ำ ำ� ที่่�กระเซ็็นจากรอยเท้้า ที่ ่� มัันวิ่่�ง ก่่อให้้เกิิดน้ำ ำ� พุุสวยงาม ที่่�กวีีและศิิลปิินชื่่�นชม กัันนัักหนา คืือน้ำ ำ� พุุ ฮิิปโปครีีนีี (Hippocrene) เป็็นที่ ่�รู้้จัักกัันในวรรณคดีีกรีีกโบราณ ว่่ากัันว่่า ใครได้้ดื่่�มน้ำ ำ� พุุนี้้�แล้้ว โอกาสที่่�จะเป็็นก วีีเอกอยู่่�แค่่เอื้้�อมที่่�เดีียว เพกาซััสคึึกอยู่่� ได้้ไม่่นาน ก็็มีีคนดีีมาปราบ เป็็นเด็็กหนุ่่�มรููปหล่่อชาว เมืืองโคริินทร์์มีีนามว่่า “เบลเลอโรฟอน” (Bellerophon) เบลเลอโรฟอน เป็็นโอรสของเจ้้าเมืืองโคริินทร์์ที่ ่�มีีนามว่่า พระเจ้้ากลอคุุส (Glaucus) ซึ่่�งเป็็นขุุนศึึกที่ ่� รัักม้้าเป็็นชีีวิิตจิิตใจ พระองค์์ทรงมีีโอรสหลายองค์์ กัับพระนางยููรีีโนมีี แต่่มีีข่่าว ลืือหนาหููว่่า เบลเลอโรฟอนหาใช่่โอรสที่่�แท้้จริิงของกลอคุุสไม่่ หากแต่่เป็็นโอรส ของโปเซดอน มหาเทพแห่่งท้้องทะเลต่่างหาก ซึ่่�งเมื่่�อพิิจารณาจากรููปโฉมและความเก่่งกาจกล้้าหาญแล้้ว ก็็น่่าจะจริิงตามนั้้�น เบลเลอโรฟอน ยัังคงได้้รัับความเมตตาปราณีีจากทวยเทพอยู่่�เสมอ เห็็นได้้จากการ ออกไปผจญภััยที่ ่� ร้้ายแรงปานใด เขาก็็มีีชััยอย่่าง งดงามเสมอมา ความปรารถนา อัันยิ่่�งใหญ่่ ของเด็็กหนุ่่�มคนนี้้�ก็็คืือ อยากได้้เพกาซััสมาเป็็นอาชาคู่่�ใจ แต่่เขาจะทำำ ได้้อย่่างไรเล่่า ในเมื่่�อเพ กาซััส ไม่่ใช่่ม้้าธรรมดา นอกจากเป็็นซุุปเปอร์์ม้้าแล้้ว ยัังมีีปีีกบิินได้้อีีกด้้วย เขาได้้รัับคำำแนะนำำจากนัักปราชญ์์คนหนึ่่�งว่่า น่่าจะลองขอความช่่วยเหลืือ จากเทพเจ้้าดููบ้้าง เบลเลอโรฟอนก็็เห็็นด้้วย เขาจึึงไปนอน เฝ้้าในวิิหารของเทวีีอธีีน่่า ซึ่่�งมัักปรากฎองค์์ในความฝัันของ ชายหนุ่่�มอยู่่�เสมอ การณ์์ก็็เป็็นไปตามที่่�คาดหมายไว้้กล่่าวคืือ ในคืืนนั้้�น อธีีน่่าเสด็็จมาหาเขาจริิงๆ ไม่่เสด็็จเปล่่า ทรงนำำ อานม้้าทองคำำสุุกปลั่่�งมา ประทานให้้ด้้วย เบลเลอโรฟอนเต็็ม ไปด้้วยความปิิติิยิินดีียิ่่�งนััก รุ่่�งขึ้้�นเขาก็็ถืืออานม้้าทองคำำ ที่่�ได้้รัับมานั้้�น ออกเที่่�ยวตามหาเพกา ซััส ด้้วยอำำนาจอานม้้า วิิเศษของเทวีี เบลเลอโรฟอนก็็ได้้เพกาซััส มาไว้้ในอำำนาจ อย่่างง่่ายดาย และเขากัับม้้าวิิเศษ ก็็ชวนกััน เหาะเหิินเดิินทาง ท่่องที่่�ยวผจญภััยไปทั่่�วหััวระแหง ตามแบบฉบัับเด็็กหนุ่่�มชาว กรีีกโบราณซึ่่�งรัักการผจญภััย เป็็นว่่าเล่่นนั่่�นแหละ เบลเลอโรฟอนผจญภััยไปเรื่่�อยๆ พบทั้้�งศึึกรบและศึึกรััก จนแทบเอาตััวไม่่รอด แต่่ด้้วยความช่่วยเหลืือของยอดอาชาเขาก็็เอาตััว รอดได้้เสมอมา ชััยชนะอัันยิ่่�งใหญ่่ครั้้�งหนึ่่�งของเขาคืือ การเอาชนะตััว “ไคมีีร่่า
42 สฟิิงซ์ ์ สฟิิงซ์์ของกรีีกเป็็นหนึ่่�งในลููก ๆ ของอีีคิิดนาและไท ฟอน สฟิิงซ์์มีีใบหน้้าและทรวงอกของหญิิงสาว ท่่อนล่่างเป็็น สิิงโตและมีีปีีกแบบนกอิินทรีี มีีลัักษณะนิิสััยชอบทรยศหัักหลััง ก้้าวร้้าวรุุนแรง และกระหายเลืือด เธอมีีนิิสััยทรยศและไร้้ความ ปราณีี และจะฆ่่าใครก็็ตามที่ ่� ตอบปริิศนาคำำ ทายของเธอไม่่ได้้ถ้้าหากเกิิดเหยื่่�อหนีีรอดไปได้้สฟิิงซ์์จะบิินดิ่่�งทิ้้�งตััวกระแทกพื้้�น หรืืออะไรสัักอย่่าง ด้้วยความโกรธเกรี้้�ยวจนตายไปเอง หากตอบปััญหาของนางได้้ ตามกล่่าวว่่า เอดิิปุุส แห่่งโคริินท์์ผ่่านมาในเมืืองธีีบีีสพอดิิบพอดีี สฟิิงซ์์กระโดดออกมา จาก หลัังพุ่่�มไม้้แลบลิ้้�นเลีียปากด้้วยความอยากกิินเนื้้�อ ก่่อนจะ ส่่งเสีียงคำำ รามให้้ขวััญหาย เข้้าใส่่เอดิิปุุสและถามปััญหา “อะไรเอ่่ยเดิินสี่ ่�ตีีนในยามเช้้า เดิินสอง ตีีน ในยามสาย และ เดิินสามตีีนในยามเย็็น….? “อ๋๋อ มัันก็็คืือมนุุษย์์นั่่�นแล ย่่อม เดิินด้้วยการคลานทั้้�งมืือและเข่่า เมื่่�อยัังเป็็นเด็็ก ยืืนด้้วยขา สอง ข้้าง เมื่่�อโตเต็็มที่ ่� และต้้องใช้้ไม้้เท้้าพยุุงตััวเอง เป็็นขาที่ ่� สามในยามสายััณห์์ของชีีวิิต” เอดิิปุุสตอบอย่่างไม่่ลัังเล สฟิิงซ์์เมื่่�อได้้ฟัังคำำตอบ ที่่�ไม่่คิิดว่่าจะได้้ยิินจากมนุุษย์์หน้้า ไหนเลย ถึึงกัับกรีีดร้้องด้้วยความเจ็็บใจ นางโผบิินขึ้้�น บนฟ้้า แล้้วทิ้้�งตััวดิ่่�งลงฆ่่าตััวตายในทะเล บางตำำนาน ก็็บอกว่่าเอดิิปุุสเป็็นผู้้ฆ่่าสฟิิงซ์์ เรื่่�องราวเกี่่�ยวกัับสฟิิงซ์์ของกรีีก ที่่�โด่่งดัังเรื่่�องหนึ่่�งคืือ เรื่่�องของ เจ้้าแม่่เฮรา (Hera) ซึ่่�งมอบหมายหน้้าที่่�ลงโทษชาว เมืืองธีีบีีส (Thebes) เพราะความเมามายไร้้สติิของพวกเขา หลััง จากที่ ่� ไดโอนิิซุุส เทพแห่่งเมรััยได้้มาสอนการทำำ ไวน์์ ให้้แก่่ชาว เมืืองนี้้� ตามปกติิสฟิิงซ์์จะไม่่เข้้าขย้ำ ำ� เหยื่่�อ ที่ ่�ผ่่านมาในทัันทีี ทัันใด แต่่จะให้้โอกาสเหยื่่�อด้้วยการถามปััญหา ที่่�เรีียกกัันว่่า ปััญหาของตััวสฟิิงซ์์(The Riddle of the Sphinx) ซึ่่�งสััญญาจะ ปล่่อยเหยื่่�อเป็็นอิิสระ
43 ไทฟอน ไทฟอนหรืือที่ ่�รู้้จัักในชื่่�อไทฟออุุสเป็็น บุุตรชายของ ไกอา เทพบรรพกาลแห่่งโลกและ ทาร์์ทารััส เทพเจ้้าแห่่งอเวจีีแห่่งจัักรวาล เป็็น ลููกชายคนเล็็กของเธอ บางตำำนานกล่่าวถึึงไท ฟอนว่่าเป็็นเทพแห่่งพายุุและลม บางคนเชื่่�อม โยงเขากัับภููเขาไฟ ไทฟอนกลายเป็็นพลัังที่ ่�ก่่อ ให้้เกิิดพายุุและเฮอริิเคนทั้้�งหมดของโลก ไทฟอน เป็็นยัักษ์์มีีปีีกพ่่นไฟ มีีหััว มัังกรถึึง 100 หััว หััวของมัันยัังสููงจนสััมผััสกัับ ดวงดาวบนท้้องฟ้้าได้้ น้ำ ำ� ตาของมัันที่่�ไหลออก มามีีพิิษและยัังสามารถพ่่นลาวาหรืือหิิน หลอมละลายอัันร้้อนแรงออกมาจากปากได้้อีีก-ด้้วย บางตำำนานบอกว่่า ไทฟอน มีีร่่างกาย ท่่อนบนเป็็นมนุุษย์์ ท่่อนล่่างมีีงููยัักษ์์สองตััวเป็็น ขา มีีความยาวนัับร้้อยไมล์์ มีีหััวเป็็นลาขนาด ใหญ่่ มีีปีีกเป็็นนกอิินทรีี นอกจากนั้้�นยีีงมีีนิ้้�วเป็็น งูู มีีหููแหลม และดวงตาที่ ่� ลุุกเป็็นไฟ เวลาที่ ่� เคลื่่�อนตััวไปไหนจะเกิิดเป็็นลมพายุุหมุุนขนาด มหึึมา ด้้วยอำำนาจอิิทธิิฤทธิ์์�ของอสููรกายตััวนี้้�ต่่อมาคำำว่่าไทฟอน กลายเป็็นไทฟููน(Typhoon) หรืือไต้้ฝุ่่น ชื่่�อพายุุที่่�เรารู้้จัักกกัันในปััจจุุบััน หลัังจากที่่� เหล่่าเทพโอลิิ มปัั ส ชนะสงครามกัับไททัันและได้้รัับการควบคุุม จัักรวาลพวกเขาขัังไททัันไว้้ในทาร์์ทารััส เนื่่�องจากไททัันเป็็นลููกหลานของไกอา เธอจึึงไม่่ พอใจกัับสิ่่�งที่่�พวกเขาเป็็นได้้รัับการปฏิิบััติิและ ตััดสิินใจที่่�จะต่่อต้้าน ซุุสและเหล่่าเทพอื่่�นๆ
44 ไทฟอน ต่่อสู้้กัับซุุสด้้วยเรี่่�ยวแรง ทั้้�งหมดของเขาการโจมตีีครั้้�งแรกของมััน รุุนแรงจนทำำ ให้้เทพเจ้้าส่่วนใหญ่่ได้้รัับบาดเจ็็บ รวมถึึงซุุสด้้วย จนทำำ ให้้ซุุส และเหล่่าเทพต้้อง ถอยกลัับไปตั้้�งหลััก และรวมตััวกัันใหม่่ การสู้้ รบเป็็นไปอย่่างดุุเดืือดจนพสุุธาถล่่มถลายแทบ ไม่่เหลืือสิ่่�งมีีชีีวิิตใดๆ หลงเหลืือในโลกยุุคนั้้�น ไทฟอนเกืือบจะเอาชนะเหล่่าทวยเทพได้้จน กระทั่่�งเมื่่�อซุุสฟื้้�นคืืนพละกำำลัังเต็็มที่ ่� ขณะที่่�ไท ฟอนกำำลัังยกภููเขาเอทนาอัันมหึึมาหมายจะทุ่่�ม ใส่่เหล่่าเทพทั้้�งหลาย ซุุสได้้จัับสายฟ้้าทั้้�งร้้อย สายฟาดลงไปที่่�เขาลููกนั้้�น ผลปรากฎว่่าภููเขา มหึึมาลููนั้้�นถล่่มลงมาฝัังร่่างของไทฟอนไว้้ ถึึง กระนั้้�นไทฟอนยัังไม่่ตายแต่่ก็็โดนทัับอยู่่�เช่่นนั้้�น และยัังคงพ่่นลาวาออกมาจากยอดภููเขาเอทนา ตราบจนถึึงทุุกวัันนี้้� ไทฟอนเป็็นสััตว์์ประหลาดที่่�แข็็งแกร่่ง และทรงพลัังมากจนสามารถทำำร้้ายซุุสและ คุุกคามได้้เป็็นบิิดาของสััตว์์ประหลาดใน ตำำนานกรีีกอีีกมากมาย และเป็็นผู้้รัับผิิดชอบ ต่่อภััยพิิบััติิทางธรรมชาติิที่่�เรารู้้จัักในปััจจุุบััน