STPM
NOTA KOMPREHENSIF
946/2
PPEERNNGIAAJGAIAANN
SEMESTER 2
DR. MOKHTAR BIN PET
DITERBITKAN OLEH
LOCAL PUBLICATIONS (M) SDN BHD (1170622-U)
NO.31, JALAN PUTERI 5/20, BANDAR PUTERI PUCHONG, 47100 PUCHONG. SELANGOR D.E.
Tel/ Fax: 03-8069 1388 E-mail : [email protected]
NOTA KOMPREHENSIF PENGAJIAN PERNIAGAAN STPM [SEMESTER 2]
LOCAL PUBLICATIONS (M) SDN BHD (1170622-U)
Hak Cipta Terpelihara. Tidak dibenarkan mana-mana pihak mengeluarkan mana-mana
bahagian artikel, ilustrasi, dan isi kandungan buku ini dalam apa-apa juga bentuk dan
dengan apa-apa jua cara sama ada secara elektronik, fotokopi, mekanik, rakaman, atau cara
lain tanpa mendapat keizinan bertulis daripada penerbit.
Acknowledgements
While every effort has been made to trace and acknowledge copyright owners, we have been unsuccessful in some
instances. To these copyright owners, we offer our sincere apologies and hope they will take our liberty in good faith.
We would appreciate any information that would enable us to acknowledge the copyright owners in future reprints or
editions of this publication.
Cetakan Pertama 2021
PENDAHULUAN
Penerbitan buku ini bertujuan untuk menyediakan pelajar STPM yang mengambil
mata pelajaran Pengajian Perniagaan Semester 2. Buku ini mengandungi ciri-ciri yang
diinginkan oleh calon iaitu fakta khusus, sasaran tajuk kajian kes, analisis soalan STPM,
sumber rujukan, latihan topikal dan contoh soalan peperiksaan. Ciri-ciri buku ini dapat
membantu pelajar membuat persiapan menghadapi peperiksaan STPM.
Dalam buku ini juga disediakan format peperiksaan STPM bagi mata pelajaran
Pengajian Perniagaan 2, sistem penggredan STPM, senarai fakta khusus mengikut tajuk
dan strategi menjawab soalan.
Saya harap buku ini dapat menyumbangkan kejayaan cemerlang kepada pelajar
yang akan mengambil peperiksaan nanti. Sebarang cadangan bernas untuk
menambahbaikan buku ini amat dialu-alukan dan diucapkan ribuan terima kasih.
Dr Mokhtar bin Pet.
ISI KANDUNGAN
PENDAHULUAN
FORMAT KERTAS SOALAN PENGAJIAN PERNIAGAAN
STRATEGI MENJAWAB SOALAN PEPERIKSAAN PENGAJIAN PERNIAGAAN 2
(946/2) SEMESTER 2
CIRI-CIRI BUKU INI
ANALISIS SOALAN STPM 2015-2020
FAKTA KHUSUS
SASARAN SOALAN KAJIAN KES
1 PENGURUSAN
1.1 Pengenalan kepada pengurusan
1.1.1 Fungsi pengurusan
1.1.2 Konsep keberkesanan dan kecekapan
1.1.3 Peranan Pengurus
1.1.4 Pendekatan pemikiran pengurusan
1.2 Kemahiran pengurusan
1.2.1 Peringkat pengurusan
1.2.2 Jenis-jenis kemahiran pengurusan
1.3 Perancangan
1.3.1 Jenis-jenis perancangan
1.3.2 Proses perancangan
1.3.3 Alat-alat perancangan
1.3.4 Perancangan strategik
1.4 Pengorganisasian
1.4.1 Reka bentuk organisasi
1.4.2 Proses pengorganisasian
1.4.3 Konsep pengorganisasian
1.5 Kepimpinan
1.5.1 Jenis kuasa
1.5.2 Jenis-jenis kepimpinan
1.5.3 Gaya kepimpinan
1.5.4 Pemimpin dan pengurus
1.5.5 Pemimpin formal dan tidak formal
1.5.6 Motivasi
1.5.7 Pasukan
1.5.8 Pengurusan stres
1.6 Pengawalan
1.6.1 Jenis kawalan
1.6.2 Proses kawalan
1.6.3 Kaedah kawalan
1.6.4 Alat-alat kawalan
2 ASPEK PERUNDANGAN PERNIAGAAN
2.1 Undang-undang kontrak
2.1.1 Takrifan Akta Kontrak 1950
2.1.2 Elemen-elemen kontrak
2.1.3 Syarat-syarat kontrak
2.2 Kontrak jualan barang-barang
2.2.1 Takrifan Akta Jualan Barang-barang 1957
2.2.2 Maksud kontrak jualan
2.2.3 Elemen-elemen kontrak jualan
3 KEMAHIRAN KOMUNIKASI
3.1 Komunikasi
3.1.1 Proses komunikasi
3.1.2 Halangan komunikasi
3.1.3 Bentuk komunikasi
3.1.4 Jenis komunikasi
3.1.5 Media komunikasi
3.2 Kemahiran mendengar
3.2.1 Proses mendengar
3.2.2 Mendengar secara berkesan
3.2.3 Mendengar secara aktif
3.3 Kemahiran berunding
3.3.1 Prinsip berunding
3.3.2 Elemen-elemen perundingan
3.3.3 Tahap-tahap perundingan
3.3.4 Strategi dan taktik perundingan
3.4 Teknologi Maklumat
3.4.1 Peranan dan kepentingan ICT
3.4.2 Internet boleh meluaskan peluang-peluang perniagaan
3.4.3 Kegunaan intranet dalam organisasi
4 PEMBUATAN KEPUTUSAN
4.1 Proses membuat keputusan
4.1.1 Jenis keputusan
4.1.2 Proses pembuatan keputusan
4.2 Alat membuat keputusan
4.2.1 Alat membuat keputusan kuantitatif
4.2.2 Alat membuat keputusan kualitatif
4.3 Faktor yang mempengaruhi pembuatan keputusan
4.3.1 Faktor kedapatan maklumat
4.3.2 Faktor kecekapan pembuat keputusan
4.3.1 Faktor situasi pembuatan keputusan
LATIHAN TOPIKAL
KERTAS MODEL STPM
RUJUKAN
FORMAT KERTAS SOALAN PENGAJIAN PERNIAGAAN
KERTAS SOALAN/ TAJUK WAJARAN MASA
SEMESTER Perniagaan MARKAH
Pengurusan 1 Jam
Pengajian Perniagaan 1 Keusahawanan 25% 45 Minit
(946/1)/
25% 1 Jam
Semester 1 45 Minit
25%
Pengajian Perniagaan 2 1 Jam
(946/2)/ 45 Minit
Semester 2
Pengajian Perniagaan 3
(946/3)/
Semester 3
FORMAT PEPERIKSAAN
Bahagian A [50markah] Bahagian B [50markah]
Esei pendek Kajian kes
Soalan 1 hingga soalan 10 Soalan 11
dan
Esei panjang
Soalan 12 ATAU soalan 13
Pengajian Perniagaan 3 Perniagaan 25% Semester 3
(946/3)/ Pengurusan
Keusahawanan
Semester 3
FORMAT KERJA KURSUS
NILAI GRED MATA PELAJARAN (NGMP)
GRED A A- B+ B B- C+ C C- D+ D F
NGMP
4.00 3.69 3.33 3.00 2.69 2.33 2.00 1.69 1.33 1.00 0.00
STRATEGI MENJAWAB SOALAN PEPERIKSAAN
PENGAJIAN PERNIAGAAN 2 (946/2)
SEMESTER 2
BAHAGIAN A
Soalan 1 hingga soalan 10 Tugasan soalan Huraian
Soalan esei pendek Berikan, Memberi fakta sahaja
Nyatakan,
Soalan 11 Senaraikan Huraikan maksud dengan lengkap
Soalan kajian kes Takrif/
Soalan 12 ATAU Maksud Memberi fakta dan huraian secara ringkas
Soalan 13 Huraikan tentang fakta yang diberi
Soalan esei panjang Jelaskan 1. Memberi fakta, huraian secara ringkas
Bezakan tentang fakta yang diberi dan contoh
2. Jika ada kes dalam soalan, contoh
Bandingkan
bersesuaian dengan kes
Hitungkan 1. Huraian perbezaan secara ringkas
Proses mengikut aspek perbezaan
Rajah 2. Huraian perbezaan secara ringkas
mengikut aspek perbezaan yang diminta
dalam soalan
1. Huraian perbezaan dan persamaan secara
ringkas mengikut aspek tertentu
2. Huraian perbezaan dan persamaan secara
ringkas mengikut aspek yang diminta
dalam soalan
Beri formula, tunjukkan jalan pengiraan,
tulis angka jawapan kepada 2 titik
perpuluhan dan tulis unit bagi setiap angka
jika soalan kes.
Fakta mesti mengikut urutan
Lukis rajah, namakan tajuk dan label rajah
dengan lengkap
BAHAGIAN B
Jelaskan/ Memberi fakta, membuat huraian ringkas
Terangkan tentang fakta yang diberi dan membuat
semua kaitan kes yang terlibat
Jelaskan/ 1. Memberi fakta, membuat huraian
Terangkan
mendalam tentang fakta yang diberi dan
memberi contoh.
2. Jika soalan berdasarkan kes, contoh mesti
bersesuaian dengan kes
CIRI-CIRI BUKU INI
BIL SIMBOL PENGGUNAAN
1 Terdapat 49 tajuk fakta khusus. Fakta khusus merujuk
kepada fakta yang telah dicatatkan dalam sukatan
Fakta khusus 1 pelajaran. Dalam buku ini disenaraikan fakta yang
terdapat dalam sukatan pelajaran.
2 Sasaran soalan kajian kes merujuk kepada soalan
BAHAGIAN B nombor 11 dalam bahagian B. Pelajar boleh memberi
Sasaran soalan kajian kes fokus tajuk sasaran soalan kajian kes kerana
kebarangkalian besar tajuk ini boleh ditanya dalam
soalan kajian kes.
3 Analisis tajuk yang telah keluar dalam peperiksaan
SOALAN STPM
BAHAGIAN A STPM semester 2 dan ulangan 2. Analisis mendalam
dibuat berdasarkan jadual analisis soalan peperiksaan
DAN
STPM yang lepas dari tahun 2015 hinggan 2020.
BAHAGIAN B
4 Buku rujukan yang digunakan dalam penulisan buku
Sumber rujukan
ini, disenaraikan dalam senarai rujukan yang boleh
digunakan oleh pelajar terutama apabila membuat
Kerja Kursus iaitu kertas Pengajian Perniagaan 4.
5 Terdapat empat set latihan topikal yang mirip soalan
peperiksaan yang mengandungi soalan bahagian A
LATIHAN TOPIKAL dan bahagian B. Pelajar boleh menggunakan soalan
ini untuk membuat latihan dan satu contoh jawapan
juga disediakan sebagai panduan menjawab.
6 Satu contoh soalan peperiksaan disediakan mengikut
CONTOH SOALAN format peperiksaan yang telah ditetapkan. Satu contoh
PEPERIKSAAN jawapan disediakan sebagai panduan kepada pelajar.
ANALISIS SOALAN STPM 2015-2020
TAJUK 1: PENGURUSAN
Tahun 2015 2016 2017 2018 2019 2020
1 Maksud pengurusan 1 1
1 2
S2
12
U2
2
2 Kepentingan pengurusan 12
S2
U2
3 Fungsi pengurusan
S2 1(a)
U2 1
4 Konsep keberkesanan dan kecekapan pengurusan
S2 1(a)
U2
5 Peranan pengurus
S2 1(a)
U2 1(a) 1(a)
6 Pendekatan-pendekatan pemikiran pengurusan
S2 1
U2 1(a)
7 Kepentingan kemahiran dalam pengurusan
S2
U2
8 Peringkat pengurusan
S2 1(b)
U2 1(b)
9 Jenis kemahiran pengurusan
S2 1(a) 1(b)
U2 1(b), 3(a)
10 Hubungkait kemahiran pengurusan dengan peringkat pengurusan
S2
U2
11 Maksud perancangan
S2
U2
12 Kepentingan perancangan
S2
U2
13 Jenis perancangan mengikut jangka masa, kegunaan, dan peringkat
S2
U2 1(b) 1(c)
14 Proses perancangan
S2 3(b)
U2 3(b)
15 Analisis pulang modal
S2 4
U2 2
16 Carta Gantt
S2 4
U2
17 Bajet
S2 4
U2
18 Critical Path Method (CPM)
S2 4
U2
19 Unsur-unsur perancangan strategik
S2 2(a) 11(b) 11(a)
11(b)
U2 1(c), 2
20 Kekuatan, kelemahan, ancaman dan peluang (SWOT)
S2 1(c) 3(a) 2
U2 2
21 Maksud pengorganisasian
S2
U2
22 Kepentingan pengorganisasian
S2
U2
23 Carta organisasi
S2
U2 2(a) 11(a)
24 Bentuk-bentuk lain struktur organisasi
S2
U2
25 Proses pengorganisasian
S2
U2
26 Manual organisasi
S2 1(e)
U2
27 Konsep-konsep pengorganisasian
S2 1(c) 4
U2 2(b) 13
28 Maksud kepimpinan 2
11(a)
S2
3
U2
29 Kepentingan kepimpinan
S2
U2
30 Jenis-jenis kuasa pemimpin
S2 1(d)
U2 1(j)
31 Jenis-jenis kepimpinan
S2 2(a),(b)
U2 1(d) 3
32 Gaya kepimpinan
S2 1(c) 2
U2
33 Membandingkan pemimpin dan pengurus
S2
U2
34 Membandingkan pemimpin formal dan tidak formal
S2 3 3
U2
35 Teori motivasi
S2
U2 1(d) 4
36 Perkaitan amalan dengan teori-teori motivasi
S2
U2
37 Maksud pasukan
S2
U2 1(c)(i)
38 Kepentingan pasukan
S2 1(d)
U2 1(c)(ii)
39 Proses pembentukan pasukan
S2 3
U2
40 Maksud stres
S2
U2
41 Pengurusan stres
S2
U2
42 Punca-punca stres
S2
U2
43 Kaedah mengurus stres
S2 12 13
U2
44 Kesan stres
S2
U2
45 Maksud pengawalan
S2
U2
46 Kepentingan pengawalan
S2
U2
47 Jenis kawalan dalaman
S2
U2 4
48 Jenis kawalan luaran
S2
U2
49 Proses kawalan
S2 4
U2 1(d)
50 Kaedah kawalan
S2 4
U2
TAJUK 2: ASPEK PERUNDANGAN PERNIAGAAN
Tahun 2015 2016 2017 2018 2019 2020
5 5
51 Takrif Akta Kontrak 6 5
5 5 6
S2
6
U2 6
52 Elemen-elemen kontrak
S2 1(e)
U2 1(e), 3(a) 1(e), 1(f) 1(e)
53 Syarat-syarat kontrak
S2
U2
54 Takrif Akta Jualan Barang-barang
S2
U2
55 Maksud kontrak jualan
S2
U2
56 Membezakan syarat-syarat tersurat dan tersirat
S2 3(a) 1(f)
U2
57 Elemen-elemen kontrak jualan
S2 1(d)
U2
TAJUK 3: KEMAHIRAN KOMUNIKASI
Tahun 2015 2016 2017 2018 2019 2020
7 7
58 Maksud kemahiran komunikasi 7 8
S2 8 12
U2
59 Proses komunikasi
S2 1(e)
U2 1(f) 12
60 Halangan-halangan komunikasi
S2 1(f) 1(g) 11(b)
U2
61 Bentuk-bentuk komunikasi
S2 1(f) 11(a)
U2 1(g) 1(f)
62 Jenis komunikasi lisan
S2 1(g) 1(i) 3
U2
63 Jenis komunikasi bukan lisan
S2 1(g) 3
U2 1(g)
64 Media komunikasi
S2 7
U2 1(h)
65 Proses mendengar
S2
U2 1(g) 6
66 Kaedah mendengar secara berkesan
S2 1(h)
U2
67 Fungsi mendengar secara aktif
S2
U2
68 Teknik-teknik mendengar secara aktif
S2
U2
69 Prinsip berunding
S2
U2
70 Elemen-elemen perundingan
S2
U2 7
71 Tahap-tahap perundingan
S2
U2 4
72 Strategi dan taktik perundingan
S2 8
U2 3(b)
73 Peranan dan kepentingan ICT dalam pengurusan perniagaan
S2 2(b) 1(g) 13
U2
74 Internet boleh meluaskan peluang-peluang perniagaan 11(c)
S2 11(b)
U2 2(c) 11
75 Kegunaan intranet dalam organisasi
S2
U2 1(h)
TAJUK 4: PEMBUATAN KEPUTUSAN
Tahun 2015 2016 2017 2018 2019 2020
13
76 Maksud pembuatan keputusan
9
S2 10
U2
77 Jenis keputusan
S2 1(h) 9 9
U2 1(i)
78 Proses pembuatan keputusan rasional
S2 1(i)
U2 1(i) 1(i) 13
79 Alat membuat keputusan secara kuantitatif
S2 1(i)
U2 8
80 Alat membuat keputusan kualitatif
S2
U2 9
81 Faktor kedapatan maklumat terhadap pembuatan keputusan
S2 1(j) 10
U2 1(j) 10
82 Pengaruh faktor kecekapan pembuat keputusan terhadap pembuatan keputusan
S2 1(j) 1(j) 1(j)
U2 9
83 Pengaruh faktor situasi terhadap pembuatan keputusan
S2 1(j) 10
U2 1(j) 10
BAB 1
PENGURUSAN
1.1 PERANCANGAN
DEFINISI PENGURUSAN SOALAN STPM
H1 - usaha merancang, mengorganisasi, memimpin, dan BAHAGIAN A
mengawal segala sumber serta aktiviti organisasi S1(b)(ii)
H2 - memastikan kesemua matlamat organisasi yang telah TAHUN 2014
ditetapkan dapat dicapai. Sumber rujukan
C - menetapkan visi, misi dan objektif bagi organisasi Muhammad Hasmi Abu Hassan
Asaari dan Noorliza Karia
perniagaan. (2004): Pengurusan merupakan
proses mengkoordinasi dan
KEPENTINGAN PENGURUSAN mengintegrasi semua aktiviti
F1. Penyelarasan sumber supaya dapat dilakukan secara
H1 - disusun dan diagihkan penggunaannya kepada pekerja cekap dan berkesan oleh semua
C - Jurutera menjalankan kerja teknikal di kilang peringkat pekerja.
F2. Penggunaan sumber secara berkesan SOALAN STPM
H1 - mencapai matlamat yang telah ditetapkan BAHAGIAN A
C - sasaran jualan dapat dicapai
S1
F3. Pencapaian matlamat organisasi TAHUN 2018(U)
H1 - membantu semua pihak dalam sesebuah organisasi
BAHAGIAN B
melakukan aktiviti-aktiviti Sasaran soalan kajian kes
C - jurujual membantu organisasi dalam meningkatkan
keuntungan perniagaan.
F4. Mengurangkan pembaziran
H1 - menjimatkan kos dan beroperasi pada tahap optimum.
C - pengkhususan kerja boleh menjimatkan kos.
FUNGSI PENGURUSAN Fakta khusus 1
F1. Perancangan
H1 - menetapkan visi, misi, strategi, taktik dan matlamat yang
ingin dicapai oleh organisasi
H2 - sebagai hala tuju bagi aktiviti organisasi
C - visi organisasi ialah membuka cawangan di luar negara
F2. Pengorganisasian
H1 - proses menyusun tugas dan pengagihan sumber yang
mencukupi untuk melaksanakan pelan tindakan
H2 - boleh mengelakkan berlakukan tindanan kerja
C - jabatan pemasaran melakukan kerja berkaitan pemasaran.
Local Publications (M) Sdn Bhd 1
BAB 1 : Pengurusan
F3. Kepimpinan
H1 - ketua mempengaruhi gelagat pekerja memastikan segala
tugas dapat dilaksanakan dengan baik dalam usaha
mencapai matlamat yang telah ditetapkan.
H2 - terdiri daripada pemimpin formal dan tidak formal
C - ketua memberi motivasi kepada pekerja.
F4. Pengawalan
H1 - memastikan segala tugas dengan mengenalpasti punca dan
tindakan pembetulan bagi memastikan matlamat organisasi
dapat dicapai.
H2 - memastikan semua perancangan yang telah ditetapkan
dapat dilaksanakan dengan sempurna.
C - memastikan pekerja menjalankan tugas dengan cekap.
KEBERKESANAN SOALAN STPM
H1 - sesuatu tugas yang dilaksanakan yang mampu membantu BAHAGIAN A
kepada pencapaian objektif organisasi S1(a)
H1 - membuat kerja yang betul (do the right things). TAHUN 2017
C - Menghantar pesanan kepada pelanggan mengikut waktu
BAHAGIAN A
yang ditetapkan. S1
KAITAN KEBERKESANAN DENGAN KECEKAPAN TAHUN 2019(U)
H1 - Pengamalan kedua-dua konsep ini membolehkan matlamat
SOALAN STPM
organisasi dicapai BAHAGIAN A
H2 - mementingkan kecekapan daripada keberkesanan kerana
S1(a)
kecekapan dapat menyumbang kepada peningkatan daya TAHUN 2016
pengeluaran
BAHAGIAN B
PERANAN PENGURUS (TEORI MINTZBERG) Sasaran soalan kajian kes
ANTARA PERORANGAN Fakta khusus 2
F1. Sebagai tunggak
H1 - Menjalankan beberapa tugas yang berbentuk simbolik
H2 - menjadi contoh kepada pekerja
C - ketua datang pejabat pada waktu yang telah ditetapkan.
F2. Sebagai pemimpin
H1 - mengarah, mengkoordinasi, memberi tunjuk ajar,
memotivasikan guru-guru dan staf sokongan melaksanakan
tugas
H2 - dapat bekerjasama dengan ketua
C - memberi ganjaran kepada pekerja yang mencapai sasaran.
2 Local Publications (M) Sdn Bhd
BAB 1 : Pengurusan
F3. Pegawai perhubungan SOALAN STPM
H1 - Mengekalkan hubungan jaringan (networking) sama ada di BAHAGIAN A
dalam atau di luar organisasi S1(a)
H2 - dapat membantu meningkatkan imej organisasi. TAHUN 2017(U)
C - sedia berunding dengan pihak pembekal.
SOALAN STPM
PERANAN BERMAKLUMAT BAHAGIAN A
F1. Sebagai pemantau S1
H1 - mengawasi perkembangan di persekitaran dalaman dan TAHUN 2020
persekitaran luaran.
H2 - mengambil tindakan segera jika ada berlaku perubahan
persekitaran
C - membuat keputusan meningkatkan pengeluaran jika
berlaku peningkatan permintaan.
F2. Sebagai penyebar
H1 - menyampaikan maklumat kepada para pekerja
H1 - semua pekerja boleh mengambil tindakan berdasarkan
maklumat terkini
C - maklumat tentang strategi pemasaran atas talian boleh
meningkatkan jualan
F3. Sebagai jurucakap
H1 - menyampaikan maklumat organisasi kepada pihak luar
PEMBUATAN KEPUTUSAN
F1. Sebagai usahawan
H1 - mewujudkan idea baharu yang optimis, kreatif, dan inovatif
untuk membangunkan organisasi.
H2 - dapat membuat tindakan bersesuaian dengan perkembangan
semasa.
C - keputusan memberi perkhidmatan yang selari dengan
citarasa pengguna.
F2. Sebagai penyelesai masalah
H1 - membuat keputusan terbaik dalam membantu pekerja
menyelesaikan masalah.
H2 - boleh menggunakan alat keputusan yang sesuai
C - menggunakan graf garis untuk meramalkan trend jualan
pada masa depan.
F3. Sebagai pengagih sumber
H1 - membahagikan sumber/input kepada pekerja dengan
cekap mengikut keperluan.
H2 - boleh meningkatkan kecekapan dan mengelakkan
pembaziran
C - memberi tugas kepada pekerja berdasarkan kelulusan dan
pengalaman.
Local Publications (M) Sdn Bhd 3
BAB 1 : Pengurusan
F4. Sebagai perunding
H1 - sebagai jururunding dengan pihak luar
H2 - boleh membuat keputusan yang memberi faedak kepada
organisasi.
C - mendapat pembekal yang boleh memberi kos bahan
mentah yang murah.
PENDEKATAN PEMIKIRAN PENGURUSAN
F1. Pendekatan klasikal Fakta khusus 3
H1 - Teori Pengurusan Saintifik menekankan penggunaan SOALAN STPM
BAHAGIAN A
kaedah sains dalam meningkatkan prestasi pekerja
S1
H2 - Teori Pentadbiran mementingkan proses pentadbiran TAHUN 2018
yang berkesan melalui prinsip pengurusan yang baik SOALAN STPM
BAHAGIAN A
termasuklah 14 prinsip pengurusan Fayol
S1
H3 - Terdiri daripada cabang pengurusan saintifik (Frederick TAHUN 2019
Taylor), Teori Pentadbiran (Henry Fayol) dan Model
birokrasi (Max Weber)
F2. Pendekatan kemanusiaan/gelagat
H1 - Pendekatan Hubungan Kemanusiaan mengambil kira
faktor pekerja dan manusia yang mempunyai ciri-ciri
motivasi.
H2 - Pendekatan gelagat menekankan kepada pekerja
mempunyai hubungan dengan pekerjaan dan memerlukan
keperluan untuk kehidupan.
F3. Pendekatan sains pengurusan/kuantitatif
H1 - Teori Pengurusan Organisasi menekankan penggunaan
matematik dan meningkatkan kecekapan dan keberkesanan
dalam pembuatan keputusan
H2- Teori Sistem Pengurusan Maklumat menggunakan
komputer dalam menguruskan data.
F4. Pendekatan moden/kontemporari
H1 - Teori Sistem mengandaikan sebuah organisasi merupakan
satu sistem kerana mempunyai kaitan antara satu sama
lain.
H2- Teori Kontingensi merujuk satu pendekatan yang diambil
bersesuaian dengan perubahan persekitaran
KEMAHIRAN PENGURUSAN
H - kebolehan dan kemampuan seseorang untuk bertindak dan
membuat keputusan dengan cekap dan berkesan
4 Local Publications (M) Sdn Bhd
BAB 1 : Pengurusan
KEPENTINGAN KEMAHIRAN DALAM PENGURUSAN SOALAN STPM
F1. Membuat keputusan dengan cekap dan berkesan BAHAGIAN A
H1 - menggunakan faktor pengeluaran dengan sebaik
S2
mungkin bagi membantu pencapaian matlamat perniagaan TAHUN 2020
dan diterima pihak lain
C - pekerja yang mahir dalam bidang komputer ditugaskan SOALAN STPM
mengendalikan komputer. BAHAGIAN A
F2. Menjalin hubungan yang baik dengan pihak lain S1(b)
H1 - hubungan dengan pekerja, pihak atasan dan pihak luaran TAHUN 2015
C - pengurus kewangan boleh berunding dengan berkesan BAHAGIAN A
dengan pengurus pemasaran S1(b)
TAHUN 2017(U)
F3. Melihat organisasi secara menyeluruh
H1 - boleh memlihat kaitan hubungan bahagian/unit dalam BAHAGIAN B
Sasaran soalan kajian kes
sebuah organisasi
C - kepentingan unit kewangan dalam membantu mencapai
objektif pemasaran
F4. Menggunakan masa dengan cekap
H1 - masa waktu pekerjaan boleh digunakan dengan minimakan
kos dan memaksimakan pengeluaran
C - menepati jadual dan perancangan
F5. Mengenalpasti dan meengambil peluang
H1 - cepat mengambil tindakan daripada perubahan persekitaran
luaran
C - pantas menjual peralatan berkaitan dengan COVID 19
semasa waktu pandemik tersebut.
PERINGKAT PENGURUSAN Fakta khusus 4
F1. Peringkat bawahan
H1 - secara langsung dalam proses melaksanakan kerja dan
menerima arahan pihak atasan.
C - penyelia pengeluaran
F2. Peringkat pertengahan
H1 - melakukan aktiviti pengurusan bagi jabatan dalam sebuah
organisasi dan berhubung dengan fungsi lain
C - pengurus pengeluaran
F3. Peringkat atasan
H1 - terlibat pengurusan sebuah organisasi secara keseluruhan
teramusklah pengurusan strategik dan pembentukan dasar
C - ketua pegawai eksekutif (CEO)
Local Publications (M) Sdn Bhd 5
BAB 1 : Pengurusan
1.2 PENGORGANISASIAN
PENGORGANISASIAN Sumber rujukan
Abu Bakar Hamed (2005)
H1 - proses penyusunan dan penyelarasan yang melibatkan menyatakan pengorganisasian
sumber manusia dan sumber fizikal adalah satu proses mengatur
dan menyelaras semua tugas
H2 - melibatkan pengagihan sumber fizikal dan tugas secara dan sumber bagi melaksanakan
cekap dan berkesan rancangan tindakan untuk
mencapai matlamat semua
H3 - bertujuan mencapai matlamat organisasi pihak dalam sebuah organisasi.
C - pekerja yang memiliki kemahiran komputer diberikan
Sumber rujukan
tugas kepakaran komputer. Muhammad Hasmi Abu Hassan
Asaari dan Noorliza Karia
KEPENTINGAN PENGORGANISASIAN (2004): reka bentuk organisasi
ialah suatu proses melibatkan
F1. Mengagihkan sumber dengan cekap pembuatan keputusan
H1 - mengelakkan berlaku pembaziran sumber manusia dan terhadap pengkhususan kerja,
penjabatanan, arahan, rantaian
fizikal. arahan, jangkauan kawalan,
C - Jurutera diberikan tugas teknikel bahagian kilang pemusatan dan pemencaran.
F2. Membolehkan penyelarasan antara bahagian SOALAN STPM
H1 - menyesuaikan aktiviti-aktiviti tertentu agar selari dengan BAHAGIAN B
matlamat organisasi secara keseluruhan. S11(a)
C - bahagian pemasaran menjalankan tugas pemasaran sahaja TAHUN 2019(U)
sementara bahagian pengeluaran menjalankan aktiviti
pengeluaran sahaja.
F3. Menetapkan bidang tugas
H1 - seseorang pekerja mengetahui bidang tanggungjawab dan
autoriti yang perlu dilakukan
C - pekerja yang kebolehan berkomunikasi diberi jawatan
sebagai Pegawai Perhubungan Awam
F4. Mewujudkan rantaian arahan
H1 - membentuk susur galur arahan yang jelas dan tidak
terputus dari pihak atasan hingga pihak bawahan.
C - semua pengurus perlu melapor pencapaian bidang masing-
masing kepada Ketua Eksekutif.
F5.Membentuk struktur organisasi
H1 - menghuraikan kedudukan dan jawatan setiap individu
dalam organisasi dengan jelas berdasarkan carta organisasi
yang dibentuk.
C - membuat carta organisasi.
REKA BENTUK ORGANISASI
H1 - merupakan struktur organisasi yang boleh digambarkan
melalui carta dan huraian melalui penulisan.
H2 - bertujuan menjelaskan kepada pihak berkepentingan
tentang konsep pengorganisasian.
16 Local Publications (M) Sdn Bhd
BAB 1 : Pengurusan
C - carta organisasi boleh menunjukkan tentang jangkauan BAHAGIAN B
kawalan, bidang tugas dan rantaian arahan. Sasaran soalan kajian kes
CARTA ORGANISASI Sumber rujukan
H1 - struktur organisasi yang dipamerkan dalam bentuk rajah Menurut Ab.Wahab Mat etl
H2- boleh menunjukkan sempadan jabatan/unit utama tentang (2007) menyatakan carta
organisasi ialah susunan kerja
pekerja, tahap pengurusan dan jawatan. yang formal dan hubungan
H3 - maklumat yang boleh digambarkan ialah pembahagian kedudukan jawatan dan kuasa
kerja, hubungan antara ketua dengan pekerja, jenis tugas
dan tahap pengurusan.
C - carta organisasi mengikut fungsi boleh menunjukkan
bidang tugas berdasarkan fungsi perniagaan.
PENJABATANAN ORGANISASI Fakta khusus 10
H1 - melibatkan pembahagian pekerja dan tugas yang terdapat Sumber rujukan
Abu Bakar Hamed (2005)
dalam organisasi mengikut bidang pengkhususan masing- menyatakan penjabatanan
organisasi merujuk kepada
masing pengelompokan manusia
semua kerja dalam satu unit
H2 - setiap jabatan/unit diurus oleh seorang ketua kerja
C - Penjabatanan pemasaran diketuai oleh Pengurus SOALAN STPM
BAHAGIAN B
Pemasaran.
S2(a)
F1. Penjabatanan organisasi mengikut fungsi TAHUN 2017(U)
H1 - Pengelompokan aktiviti atau tugas mengikut fungsi asas
sebuah organisasi perniagaan
C - jabatan pengeluaran, pemasaran, kewangan dan sumber
manusia.
KETUA
EKSEKUTIF
PENGURUS PENGURUS PENGURUS
PEMASARAN PENGELUARAN KEWANGAN
Rajah: Penjabatanan Organisasi Mengikut Fungsi
HURAIAN
H1 - Sebuah organisasi dibahagikan kepada tiga fungsi iaitu
pemasaran, pengeluaran dan kewangan.
H2 - Setiap jabatan diketuai oleh ketua yang berjawatan
pengurus
H3 - Jawatan bagi ketua organisasi ialah Ketua Eksekutif.
RASIONAL
H1 - mengikut asas fungsi perniagaan seperti pemasaran,
pengeluaran, kewangan dan sumber manusia
Local Publications (M) Sdn Bhd 17
BAB 1 : Pengurusan
H2 - mudah ketua membuat penyeliaan terhadap pekerja Sumber rujukan
H3 - boleh melakukan pengkhususan tugas yang memberi Menurut M.B. Muda (2003)
menyatakan penjabatanan
faedah kecekapan kepada pekerja organisasi mengikut divisyen
H4 - pembuatan keputusan lebih baik berdasarkan kepakaran produk ialah pembahagian
bahagian mengikut keluaran
pengurus. bagi perniagaan yang
menghasilkan banyak keluaran.
F2. Penjabatanan organisasi mengikut divisyen
H1 - divisyen produk berdasarkan jenis barangan dan Sumber rujukan
Menurut M.B. Muda (2003)
perkhidmatan yang dikeluarkan seperti barangan pengguna menyatakan penjabatanan
dan barangan industri. organisasi mengikut divisyen
H2 - divisyen pasaran berdasarkan jenis pengguna yang geografi ialah pembahagian
disasarkan seperti pengguna akhir dan pengguna industri bahagian mengikut kawasan
H3 - divisyen geografi berdasarkan sasaran kawasan pasaran pasaran pengguna.
atau perniagaan seperti kawasan Malaysia Barat dan
Malaysia Timur. Sumber rujukan
Muhammad Hasmi Abu
KETUA Hassan Asaari dan Noorliza
EKSEKUTIF Karia (2004): penjabatanan
organisasi mengikut divisyen
PENGURUS PENGURUS PENGURUS pasaran ialah bahagian
MALAYSIA MALAYSIA LUAR dibentuk mengikut kategori
pelanggan.
TIMUR BARAT NEGARA
Rajah: Penjabatanan Organisasi Mengikut
Divisyen Geografi
HURAIAN
H1 - Sebuah organisasi dibahagikan kepada tiga divisyen
kawasan iaitu Malaysia Timur, Malaysia Barat dan Luar
Negara.
H2 - Setiap jabatan diketuai oleh ketua yang berjawatan
pengurus
H3 - Jawatan bagi ketua organisasi ialah Ketua Eksekutif.
RASIONAL
H1 - divisyen produk fokus kepada produk yang dihasilkan
berdasarkan fungsi asas perniagaan dan pelanggan setiap
jenis produk.
H2 - divisyen pasaran memenuhi kepuasan pengguna
berdasarkan keperluan pasaran dengan katogeri pelanggan
yang berbeza dalam pasaran.
H3 - divisyen geografi sesuai perniagaan yang memiliki
pelanggan mengikut kawasan dan bentuk muka bumi
yang luas dan berselerak.
18 Local Publications (M) Sdn Bhd
BAB 1 : Pengurusan
F3. Penjabatanan organisasi mengikut matriks Sumber rujukan
H1 - pergabungan dua jenis penjabatanan iaitu penjabatanan Menurut Ab.Wahab Mat
etl (2007) menyatakan
mengikut fungsi dan produk (projek) dalam satu carta Penjabatanan organisasi
organisasi mengikut matriks ialah
H2 - seorang pekerja melaporkan dan bertanggungjawab kepada gabungan jenis struktur
dua ketua. bahagian dan fungsian dalam
C - Sebuah syarikat menjalankan projek membina jabatan dan suatu grid secara menegak dan
bangunan mendatar
Pengarah BAHAGIAN B
Sasaran soalan kajian kes
Pengurus Pengurus Pengurus
Pemasaran Kewangan Pengeluaran
Pengurus Eksekutif Eksekutif Eksekutif
Projek A A1 A2 A2
Pengurus Eksekutif Eksekutif Eksekutif
Projek B B1 B2 B3
Rajah: Penjabatanan Organisasi Mengikut Matriks
HURAIAN
H1 - Sebuah organisasi dibahagikan kepada dua projek iaitu
projek membina jambatan dengan bangunan
H2 - Setiap setiap projek diketuai yang berjawatan pengurus
membina jambatan dan pengurus membina bangunan
H3 - Organisasi ini terdiri daripada tiga fungsi perniagaan iaitu
pemasaran, kewangan dan pengeluaran yang diketuai oleh
pengurus.
H4 - Jawatan bagi ketua organisasi ialah Ketua Eksekutif
C - Eksekutif Pemasaran mempunyai dua ketua iaitu Pengurus
Projek Jambatan dan Pengurus Pemasaran.
RASIONAL
H1 - dapat mengamalkan perkongsian kepakaran dalam
menghasilkan produk
H2 - fleksibel dalam pengurusan projek atau produk baharu
H3 - menggalakkan kerjasama dua jenis penjabatanan
H4 - penjimatan kos perniagaan dalam menghasilkan pelbagai
jenis produk
BENTUK LAIN STRUKTUR ORGANISASI
F1. Struktur berdasarkan pasukan Fakta khusus 11
H1 - Sesuai untuk menyiapkan sesuatu kerja khusus atau projek
yang mementingkan konsep kerjasama, keseluruhan
pekerja dalam organisasi
Local Publications (M) Sdn Bhd 19
BAB 1 : Pengurusan
H2 - tiada rantaian arahan dan tiada hirarki pengurusan dalam Sumber rujukan
organisasi untuk mencapai matlamat tertentu. Menurut Ab.Wahab Mat etl
(2007) menyatakan Struktur
H3 - setiap pasukan memberi sokongan kuat terhadap organisasi berdasarkan pasukan ialah
H4 - setiap ahli berasa tanggungjawab ke atas pencapaian berdasarkan keperluan
kumpulan tetap atau tidak untuk
matlamat pasukan membentuk hubungan secara
H5 - setiap ahli berasa tanggungjawab ke atas pencapaian mendatar dan penyelesaian
masalah bersama.
matlamat pasukan.
C- pasukan meningkatkan kualiti produk Sumber rujukan
Daft (2003), menyatakan
F2. Struktur berdasarkan projek unit perniagaan strategik
H1 - penyusunan pekerja dan aktiviti berdasarkan pelaksanaan ialah bahagian dalam sebuah
organisasi membentuk misi
sesuatu projek yang memerlukan penyesuaian kepakaran perniagaan, barisan produk,
fungsi dan projek berteraskan konsep kerjasama. pesaing dan relatif pasaran.
H2 - pekerja akan melibatkan diri berterusan pelaksanaan projek
H3 - memerlukan kepakaran dan aktiviti bergantung jenis-jenis Sumber rujukan
projek Muhammad Hasmi Abu
H4 - melibatkan pelaksanaan projek yang berterusan dalam Hassan Asaari dan Noorliza
sesebuah organisasi Karia (2004): organisasi
H5 - tenaga kerja boleh diguna sama berdasarkan keperluan tanpa sempadan ialah reka
projek bentuk organisasi tidak
C - projek membina lebuh raya. terhad yang boleh melibatkan
perubahan persekitaran luaran
F3. Unit perniagaan strategik (SBU) yang kompleks, cepat dan
H1 - setiap unit menjalankan tugas yang spesifik serta persaingan yang sengit.
mempunyai strategi perniagaan tersendiri
H2 - Objektif bahagian/unit tersendiri yang berbeza daripada
syarikat induk.
H3 - sesuai bagi sebuah organisasi yang melibatkan kerencaman/
kepelbagaian dari segi produk dan kerja
H4 - memberi ruang kebebasan ketua unit membuat keputusan
berdasarkan bahagian/unit masing-masing
H5 - boleh mengukur prestasi berdasarkan kepada pencapaian
bahagian/unit.
C - Unit pengeluaran produk bahagian produk kecantikan
wanita boleh membuat visi unit tersebut berbeza dengan
organisasi induk perniagaan.
F4. Organisasi tanpa sempadan
H1 - reka bentuk organisasi yang melangkaui semua bahagian/
unit
H2 - tidak terhad terhadap hubungan mendatar, menegak
(sempadan dalam organisasi) dan sempadan luar organisasi.
H3 - perniagaan yang kepelbagaian memerlukan kreativiti dan
inovatif daripada pelbagai pihak dalam dan luar organisasi
H3 - mendorong kepada fleksibel yang tinggi dalam pengurusan
organisasi
H4 - mampu mewujudkan kepelbagaian idea dan kebolehan
diserapkan dalam organisasi bersumberkan dari dalam dan
luar organisasi.
20 Local Publications (M) Sdn Bhd
BAB 1 : Pengurusan
1.3 KEPIMPINAN Sumber rujukan
Menurut Jaafar Muhamad
KEPIMPINAN (1997) menyatakan kepimpinan
H1 - kebolehan dan kemampuan seorang ketua mempengaruhi merupakan aktiviti mendorong,
memujuk dan mempengaruhi
pihak atau individu lain orang lain berusaha ke arah
H2 - supaya pihak lain mengambil tindakan bersama seperti pencapaian sesuatu objektif.
yang diinginkan oleh ketua BAHAGIAN B
H3 - bertujuan mencapai matlamat sesebuah organisasi Sasaran soalan kajian kes
C - Pengurus Pemasaran memberi ganjaran kepada pasukan
jurujual jika berjaya mencapai sasaran yang telah
ditetapkan.
KEPENTINGAN KEPIMPINAN
F1. Mempengaruhi pekerja
H1 - pekerja diberi dorongan menjalankan tugas setiap aktiviti
yang dirancang oleh ketua.
C - pekerja yang berjaya akan diberikan kenaikan pangkat
F2. Menjadi teladan untuk pekerja
H1 - menjadi simbol kegigihan, keazaman, dan keyakinan bagi
pekerja menjalankan tugas.
C - ketua datang ke tempat kerja tepat masa.
F3. Membantu ketua mengurus secara berkesan
H1 - matlamat organisasi dapat dicapai bersama komitmen
pekerja.
C - pekerja berkerja kuat dalam mencapai visi syarikat
F4. Kemampuan untuk mengarah
H1 - berdasarkan kuasa yang ada pada pemimpin boleh
mengarah pekerja membuat tugasan yang ditetapkan
C - kuasa ganjaran membolehkan ketua memberi ganjaran
kepada pekerja.
F5. Memberi motivasi kepada pekerja
H1 - memberi dorongan, tunjuk ajar dan bimbingan kepada
pekerja.
C - ketua sentiasa memberi kata pujian kepada pekerja yang
berjaya melaksanakan sesuatu tugasan.
JENIS-JENIS KUASA PEMIMPIN Fakta khusus 15
F1. Kuasa sah
H1 - keupayaan berpunca daripada sumber jawatan atau lantikan
rasmi yang dimiliki
H2 - keputusan yang dibuat diiktiraf dalam posisi organisasi.
C - Ahmad dilantik sebagai pengurus besar sebuah bank.
Local Publications (M) Sdn Bhd 27
BAB 1 : Pengurusan
F2. Kuasa ganjaran SOALAN STPM
H1 - keupayaan seseorang pemimpin memberi sesuatu yang BAHAGIAN A
bernilai dalam bentuk kewangan dan bukan kewangan S1(d)
H2 - diberikan kepada para pekerja jika berjaya mencapai TAHUN 2015
matlamat seseorang pemimpin. Sumber rujukan
C - Pengurus memberi bonus 3 bulan gaji kepada pekerja Muhammad Hasmi Abu
Hassan Asaari dan Noorliza
cemerlang. Karia (2004 menyatakan kuasa
desakan ialah pemimpin
F3. Kuasa desakan menggunakan ancaman kepada
H1 - keupayaan kepada pemimpin untuk mengenakan tindakan pekerja. Kuasa rujukan ialah
pemimpin dijadikan sumber
negatif dengan memaksa para pekerja dan ciri-ciri peribadi dijadikan
H2 - pekerja boleh diberi hukuman dan kawalan agar mematuhi sebagai rujukan.
keputusan dan tindakan pemimpin. Sumber rujukan
C - pekerja diturunkan pangkat jika gagal mencapai sasaran Muhammad Hasmi Abu
Hassan Asaari dan Noorliza
F4. Kuasa rujukan Karia (2004) menyatakan kuasa
H1 - kesesuaian menjadikan sumber pada diri orang lain dan kepakaran ialah pemimpin
memberi pengaruh kepada
mempunyai ciri-ciri peribadi yang menjadi ikutan pekerja pekerja berdasarkan kepakaran,
H2 - boleh meningkatkan kuasa pemimpin disebabkan pekerja kemahiran dan pengetahuan.
memberi rasa hormat kepada ketua. BAHAGIAN B
C - Pengurus sentiasa menitik beratkan kebajikan pekerja dan Sasaran soalan kajian kes
membantu menyelesaikan masalah pekerja SOALAN STPM
BAHAGIAN A
F5. Kuasa kepakaran
H1 - kemampuan menyelesaikan masalah berasaskan kepada S11(a)
TAHUN 2019
seseorang yang mempunyai kemahiran istimewa,
kepakaran, pengetahuan dan keahlian dalam sesuatu
bidang.
H2 - kuasa kepakaran diperoleh melalui peningkatan pendidikan
dan pengalaman lama dalam sesuatu bidang pekerjaan
C - pekerja kanan dalam sesuatu bidang menjadi rujukan
kepada pekerja baru.
JENIS-JENIS KEPIMPINAN Fakta khusus 16
F1. Kepimpinan transactional
H1 - ketua menentukan tugas kepada pekerja bagi mencapai
matlamat organisasi
H2 - mengamalkan konsep ganjaran dalam mendorong pekerja
dan menghukum pekerja yang gagal.
H3 - sesuai dengan penggunaan kuasa pemimpin jenis kuasa
desakan dan kuasa sah.
C - pekerja yang gagal mencapai sasaran akan dikenakan
tindakan pemotongan elaun.
F2. Kepimpinan transformational
H1 - pemimpin melakukan perubahan yang drastik dalam
organisasi
28 Local Publications (M) Sdn Bhd
BAB 1 : Pengurusan
H2 - perlu dilakukan oleh pekerja dalam mencapai visi dan misi
organisasi.
H3 - pemimpin gemar membuat pembaharuan supaya imej
sebuah organisasi dapat ditingkatkan
H4 - pemimpin sentiasa peka dengan perubahan persekitaran
yang berlaku.
C - mengubah waktu kerja tetap kepada waktu kerja anjal
bagi mengatasi masalah pekerja datang lewat disebabkan
kesesakan jalan raya atau urusan anak.
F3. Kepimpinan karismatik SOALAN STPM
H1 - merujuk pemimpin yang mempunyai kelebihan pada diri BAHAGIAN A
sendiri S1(d)
H2 - ciri peribadi ini boleh mempengaruhi, mengarah dan TAHUN 2015(U)
mendorong pekerja melakukan sesuatu tugas. SOALAN STPM
H3 - tindakan ketua sentiasa dijadikan ikutan pekerja dalam BAHAGIAN A
kehidupan S1(h)
H4 - ketua mengutamakan jenis kuasa rujukan dan kuasa TAHUN 2016
kepakaran dalam tindakan. BAHAGIAN B
C - Ketua Eksekutif membantu pekerja dalam kesusahan Sasaran soalan kajian kes
SOALAN STPM
seperti menziarahi pekerja ketika sakit. BAHAGIAN A
F4. Kepimpinan berwawasan S1(c)
H1 - pemimpin berupaya mencipta satu wawasan yang menarik TAHUN 2017
H2 - berkemampuan merealisasikan wawasan yang dijelmakan BAHAGIAN A
pada masa depan. S2
H3 - wawasan yang dibina boleh dipercayai dan lebih baik pada TAHUN 2018
situasi terkini.
H4 - boleh mewujudkan imej yang positif bagi hala tuju
sesebuah organisasi.
C - menerapkan penggunaan teknologi terkini dalam urusan
perniagaan.
Fakta khusus 17
GAYA KEPIMPINAN
H1 - cara atau kaedah yang digunakan oleh seseorang pemimpin
H2 - menggunakan kuasa untuk mempengaruhi para pekerjanya.
H3 - terdapat faktor diri sendiri dan pengikut yang boleh
mempengaruhi pemilihan gaya kepimpinan
C - pekerja yang bermotivasi tinggi sesuai menggunakan
gaya kepimpinan demokratik kerana boleh menerima idea
daripada pekerja.
F1. Gaya kepemimpinan autokratik
H1 - aktiviti pembuatan keputusan dilakukan oleh seorang ketua
sahaja.
H2 - pekerja tidak diberi peluang untuk memberikan pandangan,
pendapat, atau idea mereka
Local Publications (M) Sdn Bhd 29
BAB 1 : Pengurusan
H3 - pekerja perlu dipaksa supaya boleh mengikut arahan ketua SOALAN STPM
H4 - pekerja yang mempunyai ciri-ciri negatif sesuai digunakan BAHAGIAN A
H5 - faktor keperluan membuat keputusan segera menyebabkan
S2
gaya kepimpinan autokratik digunakan. TAHUN 2018
C - pekerja bermotivasi rendah terhadap pekerjaan sesuai
Sumber rujukan
dilaksanakan gaya kepimpinan autokratik. Abu Bakar Hamed (2005)
menyatakan gaya kepimpinan
F2. Gaya kepemimpinan demokratik kontigensi ialah pemimpin
H1 - ketua membuat keputusan memahami situasi untuk
H2 - ketua bersedia berbincang dengan pekerja sebelum menggunakan gaya kepimpinan
tertentu.
membuat keputusan
H3 - ketua memberi ruang pekerja memberi idea melalui
perbincangan secara formal atau tidak formal
H4 - ketua boleh mengambil idea daripada pekerja atau
menggabungjalinkan idea ketua dengan pekerja
H5 - keputusan yang dibuat boleh diterima semua pihak kerana
keputusan boleh datang daripada akar umbi.
C - ketua membuat aktiviti sumbang saran dengan pekerja
sebelum membuat keputusan.
F3. Gaya kepemimpinan laissez-faire
H1 - ketua memberi kuasa kepada pekerja membuat keputusan
H2 - keputusan yang dibuat oleh pekerja berdasarkan garis
panduan yang diberi oleh ketua.
H3 - ketua memberi penyerahan kuasa dan autoriti kepada
pekerja
H4 - ketua mempercayai pekerja mempunyai pengetahuan,
pengalaman dan kepakaran dalam bidang berkaitan
pembuatan keputusan
H5 - pekerja mempunyai motivasi dan komited terhadap
tanggung jawab tinggi terhadap tugas
C - Pengurus Besar memberi hak membuat keputusan kepada
pengurus cawangan dalam pembentukan visi, misi dan
objektif cawangan.
F4. Gaya kepimpinan kontingensi
H1 - pemimpin membuat keputusan dengan membuat
penyesuaian gaya kepimpinan
H2 - bergantung pada faktor situasi termasuklah faktor pekerja,
tugas dan posisi kuasa.
H3 - faktor yang berbeza memerlukan gaya kepimpinan yang
berbeza
H4 - ketua tidak mengamalkan satu gaya kepimpinan secara
mutlak
H5 - faktor situasi boleh mengubah mengikut faktor pekerja,
tugas dan posisi kuasa, oleh itu gaya kepimpinan berlainan
perlu diamalkan.
C - pekerja yang proaktif, gaya kepimpinan laissez-faire sesuai
dilaksanakan berbanding dengan pekerja yang rendah
motivasi gaya kepimpinan autokratik sesuai diamalkan.
30 Local Publications (M) Sdn Bhd
CIRI-CIRI KEPIMPINAN BAB 1 : Pengurusan
F1. Berwawasan BAHAGIAN B
H - Pemimpin mempunyai matlamat yang ideal bertujuan Sasaran soalan kajian kes
untuk memperbaiki keadaan pada masa depan sesebuah
organisasi.
F2. Kreatif
H - Pemimpin mencipta satu kaedah baharu dalam kepimpinan
dalam organisasi.
F3. Inovatif
H - Pemimpin mencipta satu kaedah baharu melalui
pengubahsuaian dan penambaikan berdasarkan kepimpinan
sedia ada.
F4. Berkeyakinan diri
H - Pemimpin mempunyai kepercayaan yang tinggi dan
sepenuhnya ke atas penilaian dan keupayaan yang ada
pada diri sendiri.
F5. Integriti
H - Pemimpin yang berani menerima dan menanggung kesan
ekoran segala keputusan yang wujud daripada tindakan
yang telah diambil dan dilaksanakan sebelumnya.
F6. Jujur
H - Pemimpin yang ikhlas melaksanakan tanggungjawab dan
kewajipan yang dilaksanakan terhadap sesuatu tugas yang
diberi.
F7. Berfikiran terbuka
H - Pemimpin bersedia menerima pandangan dan kritikan
berkaitan dengan perbezaan pendapat dengan pihak lain
sebagai meraihkan perbezaan pandangan
F8. Berpengetahuan
H - Pemimpin memiliki kebijaksanaan, kemahiran,
pengalaman dan berkebolehan untuk menggabungkan idea
dalam membuat sesuatu keputusan dan tindakan
F9. Berkarismatik
H - Pemimpin mempunyai kelebihan diri dalam mendorong,
mengarah dan mempengaruhi orang bawahan supaya
melakukan tugas selari dengan matlamat organisasi.
Local Publications (M) Sdn Bhd 31
BAB 1 : Pengurusan
1.4 PENGAWALAN
PENGAWALAN Sumber rujukan
Menurut Jaafar Muhamad
MAKSUD (1997) menyatakan
H1 - pengawalan merupakan penentuan standard dan piawai pengawalan ialah satu proses
H2 - perlu membuat pemantauan dan tindakan pembetulan jika memastikan aktiviti organisasi
berfokus supaya matlamt
ada ada penyelewengan organisasi dapat dicapai.
H3 - bertujuan memastikan standard dan piawai dapat di capai
C - memastikan pengeluaran kereta sebanyak 1000 buah Sumber rujukan
Menurut Jaafar Muhamad
sebulan seperti yang telah ditetapkan. (1997) menyatakan
kepentingan pengawalan
KEPENTINGAN PENGAWALAN ialah supaya tindakan
pembetulan dapat dilakukan
F1. Memastikan pelaksanaan dibuat berdasarkan dan memastikan tidak berlaku
perancangan penyelewengan.
H1 - menggunakan kaedah, prosedur dan peraturan yang betul
untuk mencapai matlamat
C - menggunakan kain yang kualiti untuk menghasilkan
pakaian yang berkualiti.
F2. Mengesan penyelewengan yang wujud supaya dapat
diperbaiki
H1 - tindakan pembetulan secara fokus dapat dibuat
C - menukarkan pihak pembekal jika pembekal gagal memberi
kain yang berkualiti
F3. Membuat tindakan pembetulan
H1 - tindakan pembetulan dapat mengurangkan kos, kerosakan
dan dapat meningkatkan produktiviti.
C - tidak mengambil pembekal yang membekalkan bahan
tidak berkualiti pada masa depan.
F4. Memberikan maklumbalas mengenai prestasi ke atas
tugas yang telah diarahkan
H1 - supaya dapat dibuat perbandingan antara yang dirancang
dengan pelaksanaan dan pencapaian sebenar.
C - standard pakaian yang telah ditetapkan boleh dibandingkan
dengan pakaian yang telah dihasilkan.
F5. Mengelakkan berlakunya sebarang penyelewengan
pada masa depan
H1 - supaya dapat memastikan punca penyelewengan yang
sama tidak berulang lagi pada masa akan datang
C - kegagalan mematuhi kualiti pakaian berpunca daripada
pembekal, dengan itu memilih pembekal lain pada masa
depan.
48 Local Publications (M) Sdn Bhd
JENIS KAWALAN Fakta khusus 22 BAB 1 : Pengurusan
JENIS KAWALAN DALAMAN Fakta khusus 23
BAHAGIAN B
Sasaran soalan kajian kes
H1 - merupakan satu bentuk kawalan kendiri iaitu pekerja akan
menentukan objektif dan standard yang ingin dicapai.
H2 - jenis kawalan dalaman ialah audit dalaman, dasar organisasi
dan prosedur kerja.
F1. Audit dalaman
H1 - kerja-kerja memeriksa aktiviti kewangan yang dilakukan
oleh juruaudit dalaman sesebuah organisasi
H2 - bertujuan untuk kegunaan dalaman dan pengurusan
organisasi.
H3 - memastikan pematuhan kewangan organisasi iaitu
mematuhi tatacara dan kawalan perakaunan
H4 - laporan audit dikemukakan kepada pihak pengurusan
dalaman organisasi
C - menyediakan penyata kewangan syarikat dalam satu
tempoh kewangan yang ditetapkan.
F2. Dasar organisasi
H1 - garis panduan dalam sesebuah organisasi untuk melakukan
aktiviti-aktiviti organisasi
H2 - aktiviti organisasi dapat dilaksanakan secara sistematik,
efektif, dan efisien.
H3 - sebuah organisasi mempunyai pelbagai dasar yang
dibentuk selari dengan visi, misi dan objektif organisasi.
H4 - setiap pekerja perlu mematuhi dasar supaya matlamat
organisasi dapat dicapai.
C - dasar kenaikan pangkat untuk memastikan individu yang
dinaikkan pangkat adalah pekerja yang berwibawa.
F3. Prosedur kerja
H1 - tatacara yang perlu dilakukan oleh pekerja dalam membuat
aktiviti dan kerja dalam organisasi
H2 - prosedur kerja boleh dipatuhi dengan mudah merujuk
kepada carta aliran
H3 - prosedur kerja boleh dibuat berdasarkan turutan kerja
yang perlu dipatuhi dan tindakan yang perlu diambil setiap
langkah
H4 - tindakan yang tidak mematuhi piawai sesuatu aktiviti perlu
diambil tindakan pembetulan sebelum melakukan aktiviti
selanjutnya.
C - prosedur kualiti produk perlu dipatuhi supaya kualiti
produk yang ditetapkan dapat dihasilkan.
Local Publications (M) Sdn Bhd 49
BAB 1 : Pengurusan
JENIS KAWALAN LUARAN Fakta khusus 24 BAHAGIAN B
Sasaran soalan kajian kes
H1 - ketua akan bertindak mengawal dan menyelia para pekerja
bagi memastikan semua aktiviti berjalan seperti yang telah Local Publications (M) Sdn Bhd
dirancang.
H2 - jenis kawalan luaran ialah audit luar, peraturan dan undang-
undang.
F1. Audit luar
H1 - kerja-kerja memeriksa aktiviti kewangan yang dilakukan
oleh juruaudit profesional atau akauntan awam bertauliah.
H2 - bertujuan untuk kegunaan pihak luaran organisasi dan
kerajaan.
H3 - memastikan pematuhan kewangan organisasi mematuhi
tatacara dan kawalan perakaunan
H4 - laporan audit luar dikemukakan kepada pihak pengurusan
dalaman organisasi sebagai pengesahan audit dalaman
H5 - laporan audit luar kepada pihak kerajaan bertujuan
percukaian.
C - penyata kewangan digunakan untuk menentukan jumlah
bayaran cukai dikenakan oleh pihak Lembaga Hasil Dalam
Negeri (LHDN).
F2. Peraturan
H1 - merupakan undang-undang kecil yang terdapat di dalam
sesebuah organisasi
H2 - bertujuan peraturan ialah memastikan keharmonian,
ketenteraman, dan kelancaran aktiviti yang dirancang di
dalam sesebuah organisasi.
H3 - pekerja yang melanggar peraturan akan diambil tindakan
berdasarkan buku peraturan yang telah disediakan.
H4 - peratuaran ini digubalkan berdasarkan kesesuaian sesebuah
organisasi oleh pihak pengurusan dan matlamat organisasi.
H5 - peraturan dibentuk bagi memastikan setiap pekerja
mengamalkan disiplin diri setiap tingkah laku dalam
organisasi.
C - peraturan pakaian waktu bekerja dan bersukan.
F3. Undang-undang
H1 - merupakan akta, enakmen dan ordinan yang digubal
oleh kerajaan sesebuah negara berkaitan dengan aktiviti
perniagaan.
H2 - sumber undang-undang Malaysia terdiri daripada Parlimen,
Dewan Undangan Negeri dan Pihak Berkuasa Tempatan.
H3 - komponen Parlimen Malaysia terdiri daripada Dewan
Rakyat, Dewan Negara dan Yang Dipertuan Agong
(YDPA) Malaysia
H4 - Dewan Undangan Negeri menggubal undang-undang di
peringkat negeri
50
BAB 1 : Pengurusan
H5 - Pihak Berkuasa Tempatan menguatkuasakan undang-
undang diperingkat Majlis Bandaraya, Majlis Perbandaran
dan Majlis Daerah
H6 - Undang-undang membenarkan pihak penguatkuasaan
menjalankan pengawalan terhadap perniagaan mengikut
bidang kuasa yang diperuntukan.
C - Akta Perkongsian 1961 berkaitan dengan perniagaan yang
menjalankan perniagaan secara perkongsian.
PERBEZAAN ANTARA AUDIT DALAMAN DENGAN AUDIT LUARAN
DIMENSI AUDIT DALAMAN AUDIT LUARAN
H - Untuk kegunaan pihak kerajaan
F1. Tujuan H - Untuk kegunaan pengurusan
untuk tujuan percukaian
dalaman syarikat supaya
H - Tanggungjawab dilaksanakan
pengurusan kewangan dalam oleh pekerja profesional badan
bertauliah dalam bidang
keadaan cekap dan berkesan perakauanan
F2. Pekerja H - Tanggungjawab dilaksanakan H - Tanggungjawab ini dilakukan
secara berkala pada akhir tempoh
oleh pekerja syarikat sendiri kewangan syarikat
yang dilantik oleh pihak H - Juruaudit luar menyemak dan
mengesahkan penyata kewangan
pengurusan dalaman syarikat dan memperakui
kesahihan penyata kewangan.
F3. Tempoh masa H - Tanggungjawab ini dilakukan
secara berterusan dalam
tempoh kewangan sebuah
syarikat
F4. Tanggungjawab H - Juruaudit dalam membuat
analisis penyata kewangan
untuk mengetahui dan menilai
kedudukan kewangan syarikat.
PROSES KAWALAN
L1. Menetapkan L2. Mengukur L3. membandingkan L4. membuat
standard pencapaian pencapaian langkah
dengan standard pembetulan
Rajah: Proses kawalan
HURAIAN RAJAH BAHAGIAN B
Sasaran soalan kajian kes
PROSES KAWALAN
SOALAN STPM
Fakta khusus 25 BAHAGIAN A
L1. Menetapkan standard S4
TAHUN 2019
H1 - menentukan piawai sebagai penentu dan ukuran asas untuk
menilai matlamat organisasi yang ingin dicapai
H2 - ciri standard ialah jelas, mudah difahami, boleh diukur,
dan dapat dicapai
H3 - standard boleh diukur dalam sebutan kuantiti, kualiti,
wang, dan masa.
Local Publications (M) Sdn Bhd 51
BAB 1 : Pengurusan
H4 - standard dijadikan sebagai garis panduan dalam pembuatan Sumber rujukan
keputusan dan tindakan Menurut Jaafar Muhamad
(1997) menyatakan
C - menetapkan pengeluaran kereta sebanyak 10000 buah menetapkan standard
sebulan. berasaskan kepada matlamat
yang telah dipersetujui ketika
L2. Mengukur pencapaian membuat perancangan.
H1 - untuk mengetahui tahap kemajuan organisasi sepanjang
Sumber rujukan
tempoh pelaksanaan sesuatu aktiviti dilaksanakan. Menurut Jaafar Muhamad
H2 - bertujuan melihat pencapaian sebenar yang diperoleh oleh (1997) pengukuran pencapaian
boleh dilakukan dengan
perniagaan pengamatan dan laporan secara
H3 - pencapaian sebenar boleh diukur dalam kuantiti, masa, bertulis.
nilai wang dan jualan BAHAGIAN B
H4 - pencapaian sebenar boleh dibuat dalam bentuk carta dan Sasaran soalan kajian kes
graf
C - dapat mengeluarkan kereta sebanyak 9500 buah kereta
L3. Membandingkan pencapaian dengan standard
H1 - menilai pencapaian sebenar yang diperolehi dengan
standard yang telah dirancang
H2 - perbandingan berlaku sama ada pencapaian sama dengan
standard, pencapaian melebihi daripada standard atau
pencapaian kurang daripada standard.
H3 - perbandingan boleh dilakukan sepanjang tempoh
pelaksanaan aktiviti.
H4 - kemajuan pencapaian perlu direkod supaya aktiviti
perbandingan boleh dibuat dengan mudah
C - syarikat menghadapi kurang 500 buah kereta dalam
pengeluaran, menunjukkan pencapaian kurang daripada
standard.
L4. Membuat langkah pembetulan
H1 - tindakan pembetulan hanya diambil apabila berlaku
penyelewengan yang besar
H2 - langkah pembetulan yang bersasar atau berfokus perlu
diambil dengan mengenal pasti punca penyelewengan
dengan tepat.
H3 - Langkah pembetulan boleh dilakukan sebelum, semasa
dan selepas setiap aktiviti perniagaan.
H4 - darjah penyelewengan perlu dikenalpasti supaya tindakan
pembetulan boleh dibuat dengan tepat.
C - kekurangan pengeluaran 500 buah kereta disebabkan oleh
bekalan bahan mentah tidak mencukupi, dengan itu perlu
ada pembekal lain yang sedia membekalkan bahan mentah
pada masa akan datang.
KAEDAH KAWALAN Fakta khusus 24
H1 - teknik dan cara kawalan yang boleh digunakan oleh
pengurus
52 Local Publications (M) Sdn Bhd
BAB 2
ASPEK PERUNDANGAN PERNIAGAAN
UNDANG-UNDANG KONTRAK
TAKRIFAN AKTA KONTRAK 1950 (TERMASUK Seksyen 2(h)
PINDAAN) Akta Kontrak
H1 - suatu perjanjian yang boleh dikuatkuasakan oleh undang-
1950
undang, iaitu berdasarkan Akta Kontrak 1950 yang
dipadankan dengan Indian Contracts 1872 SOALAN STPM
H2 - undang-undang kontrak boleh wujud sama ada secara BAHAGIAN B
bertulis ataupun secara lisan.
C - pembeli rumah membuat perjanjian membeli rumah S3(a)
daripada pemaju. TAHUN 2015(U)
BAHAGIAN A
ELEMEN-ELEMEN KONTRAK Fakta khusus 28
S5
F1. Tawaran TAHUN 2019
H1 - tawaran ialah suatu aku janji oleh satu pihak terhadap
Seksyen 2(a)
pihak yang lain bahawa ia akan melakukan sesuatu atau Akta Kontrak
menahan diri daripada melakukan sesuatu
H2 - tawaran mestilah jelas, lengkap dan muktamad 1950
H3 - tawaran boleh ditawarkan kepada satu individu atau
sekumpulan individu. BAHAGIAN A/ B
H4 - pelawaan tawaran merupakan langkah pertama dalam Sasaran soalan kajian kes
sesuatu rundingan yang mungkin atau tidak berakhir
dengan tawaran oleh sesuatu pihak
C - Ahmad menawarkan kepada Ah Kau untuk menjual sebuah
rumah berkembar dua tingkat.
KES : tawaran
Tan Geok Khoo & Gerald Francis Robless lwn. Paya
Terubung Est. Sdn Bhd. (1982) 2 MLJ 672.
H1 - mahkamah melihat kepada fakta yang jelas tentang tawaran
yang dibuat oleh pihak-pihak yang terlibat.
H2 - fakta itu boleh dinyatakan dalam ucapan
H3 - ada direkodkan dalam surat atau dokumen
H4 - boleh dilihat aspek tingkah laku pihak yang terlibat semasa
perjanjian.
Local Publications (M) Sdn Bhd 61
BAB 2 : Aspek Perundangan Perniagaan
KES: tawaran BAHAGIAN A/B
Sasaran soalan kajian kes
Tan Swee Hoe Co. Ltd. Lwn. Ali Hussain Bros (1980) 2 MLJ 6.
BAHAGIAN A/B
H1 - perjanjian lisan yang mendorong kepada kontrak boleh Sasaran soalan kajian kes
mengikat kontrak bagi pihak yang terlibat
SOALAN STPM
H2 - perjanjian bertulis yang bercanggah dengan perjanjian BAHAGIAN A
lisan yang asal tidak boleh membatalkan perjanjian lisan
yang asal. S5
TAHUN 2018
KES: pelawaan tawaran
SOALAN STPM
Preston Corporation Sdn. Bhd. Lwn. Edward Leong dan BAHAGIAN A
lain-lain (1982) 2 MLJ 22
S5
H1 - pelawaan tawaran ialah kesediaan pembuat tawaran untuk TAHUN 2018
menjalinkan satu kontrak yang sah
SOALAN STPM
H2 - terma-terma boleh dilakukan secara tersirat atau termaklum BAHAGIAN A
H3 - kontrak berlaku apabila diterima oleh pembuat tawaran.
S5
F2. Penerimaan TAHUN 2019(U)
H1 - berlaku apabila suatu pihak menerima cadangan daripada
pihak yang membuat tawaran.
H2 - satu tawaran akan mengikat kepada pembuat tawaran jika
berlakunya unsur penerimaan oleh penerima tawaran.
C - Rashid setuju membeli rumah daripada Mutusamy
berdasarkan syarat-syarat yang ditetapkan.
ELEMEN PENTING PENERIMAAN
H1 - sesuatu penerimaan perlu jelas, tepat dan mutlak
H2 - penerimaan mesti dibuat secara biasa dan munasabah
melainkan jika tawaran menetapkan cara penerimaan.
H3 - sesuatu penerimaan yang dibuat mesti dikomunikasikan
H4 - penerimaan perlu dibuat dalam jangka masa yang
munasabah kerana sesuatu tawaran tidak akan dibuka
untuk selama-lamanya.
H5 - sesuatu penerimaan akan dianggap lengkap sebaik-baik
sahaja pembuat tawaran mengetahui dan menerimanya.
F3. Balasan
H1 - faedah yang diperoleh oleh kedua-dua belah pihak
daripada kontrak yang dibuat
H2 - kontrak dibuat setelah dipersetujui kedua-dua belah pihak
yang telah mengikat perjanjian.
C - penjual menerima wang sementara pembeli mendapat
sebuah rumah.
62 Local Publications (M) Sdn Bhd
BAB 2 : Aspek Perundangan Perniagaan
UNSUR-UNSUR BALASAN Seksyen 2(d)
Akta Kontrak
F1. Balasan mesti mempunyai unsur timbal balik
H1 - kedua-dua pihak mendapat faedah daripada kontrak 1950
F2. Balasan tidak semestinya berpadanan BAHAGIAN A/ B
H1 - balasan yang diberikan oleh penerima tawaran tidak Sasaran soalan kajian kes
semestinya berharga dan mempunyai nilai yang berpadanan Seksyen 2(a) dan
dengan sesuatu yang diberikan oleh pembuat tawaran atas 2(d)
dasar persetujuan bersama.
Akta Kontrak
F3. Balasan semestinya sah di sisi undang-undang 1950
H - sesuatu balasan mesti sesuatu yang tidak bertentangan
dengan undang-undang
F4. Balasan tidak semestinya datang dari penerima janji
H - sesiapa sahaja boleh memberi balasan walaupun ia bukan
pihak yang terlibat untuk kontrak tersebut
F5. Balasan lampau adalah sah di sisi undang-undang
H - balasan lampau adalah janji yang dibuat untuk membalas
sesuatu perbuatan yang telahpun dilakukan terdahulu.
PENGECUALIAN KONTRAK TANPA BALASAN
H1 - berasaskan kasih sayang bagi pihak yang mempunyai
pertalian darah dan persaudaraan
H2 - perjanjian untuk membayar hutang lapuk
H3 - memberi pampasan secara paksaan atas perintah
mahkamah.
KES: balasan
K.Murugesu lwn. Nadarajah (1980) 2 MLJ 82
H1 - sesuatu kontrak tanpa balasan adalah tidak sah dalam akta
kontrak
H2 - janji pihak lain ingin memberi balasan akan mengikat
kontrak dan sah disisi undang-undang.
F4. Niat
H1 - perjanjian antara dua pihak menjadi satu kontrak yang sah
apabila dapat membuktikan bahawa wujudnya niat untuk
mengadakan kontrak
H2 - niat merupakan satu hubungan yang mengikat di sisi
undang-undang bagi pihak terlibat dalam kontrak.
H3 - satu pihak yang menahankan diri untuk mendapat
persetujuan daripada pihak lain boleh menggambarkan
niat pihak tersebut ingin menjalinkan kontrak.
Local Publications (M) Sdn Bhd 63
BAB 3
KEMAHIRAN KOMUNIKASI
MAKSUD KEMAHIRAN KOMUNIKASI Sumber rujukan
Menurut Mohd Baharudin
H1 - kebolehan, berpengetahuan dan keupayaan penghantar Othman dan Mohd Khairie
mesej menyampaikan mesej dengan berkesan kepada Ahmad menyatakan komunikasi
penerima. ialah proses pemahaman maksud
yang disampaikan oleh pengirim
H2 - penghantar mempunyai mesej yang ingin disampaikan dan kepada penerima bertujuan
dikongsikan kepada pihak penerima. faedah bersama.
H3 - penerima mesej akan memberi maklum balas tentang SOALAN STPM
mesej yang telah diterima daripada penghantar. BAHAGIAN B
C - Ketua Eksekutif memberi memo kepada semua pengurus S12
tentang mesyuarat yang akan diadakan pada satu masa TAHUN 2018(U)
yang telah ditetapkan.
BAHAGIAN B
PROSES KOMUNIKASI Fakta khusus 31 Sasaran soalan kajian kes
L1. Penghantar
H1 - orang atau pihak mencipta mesej ingin menyebarkan dan
berkongsi dengan pihak penerima
H2 - komunikasi ini bertujuan menjelaskan dan mempengaruhi
pihak penerima supaya sesuatu tindakan dapat dilakukan.
C - Ketua Eksekutif memaklumkan tentang mesyuarat akan
diadakan pada masa yang telah ditetapkan.
L2. Enkod Sumber rujukan
H1 - enkod ialah pemberian simbol terhadap sesuatu mesej Menurut Mohd Baharudin
Othman dan Mohd Khairie
sedia ada dalam bentuk tulisan, gambar dan pertuturan Ahmad menyatakan
yang sesuai dengan maklumat penggunaan saluran hendaklah
H2 - enkod bertujuan memudahkan pihak penerima mesej bersesuaian dengan tujuan
memahami isi kandungan mesej. mesej membolehkan mesej
C - Ketua Eksekutif menggunakan gambar dan tulisan yang disampaikan secara berkesan.
ringkas tentang mesyuarat dan masa ditetapkan.
L3. Saluran
H1 - memilih satu platform yang sesuai dalam menghantar
mesej kepada penerima.
H2 - saluran yang digunakan memudahkan penerima memahami
mesej
C - Ketua Eksekutif menggunakan kaedah telegram kumpulan
pengurusan dalam menyampaikan mesej.
76 Local Publications (M) Sdn Bhd
BAB 3 : Kemahiran Komunikasi
L4. Dekod Sumber rujukan
H1 -dekod satu proses pihak penerima menterjemahkan Menurut Mohd Baharudin
Othman dan Mohd Khairie
mesej yang dihantar oleh penghantar Ahmad menyatakan penerima
H2 -pihak penerima akan mengambil tindakan berdasarkan merupakan pihak yang
disasarkan dalam menyampaikan
kandungan mesej yang difahami mesej terdiri daripada individu,
C -pihak pengurusan ambil maklum untuk menghadiri kumpulan dan organisasi.
mesyuarat berdasarkan kefahaman tentang isi kandungan
mesej memo yang diterima melalui telegram.
L5. Penerima
H1 - penerima ialah pihak yang menerima mesej yang dihantar
oleh penghantar.
H2 -penerima boleh terdiri daripada individu atau sekumpulan
individu.
C -kumpulan pengurusan yang menjadikan sasaran untuk
menghadiri mesyuarat.
L6. Maklum balas
H1 - respon penerima terhadap mesej yang diterima untukk
mengukur keberkesanan proses komunikasi.
H2 -maklum balas boleh dilakukan secara lisan atau bukan
lisan
C -pihak pengurusan akan menjawab mesej melalui
kumpulan telegram pengurusan tentang tindakan yang
akan dilakukan.
1. Penghantar
6. Maklum 2. Enkod
balas
5. Penerima 3. Saluran
4. Dekod
Rajah: Proses komunikasi
Local Publications (M) Sdn Bhd 77
BAB 3 : Kemahiran Komunikasi
HALANGAN KOMUNIKASI BAHAGIAN B
Sasaran soalan kajian kes
Fakta khusus 32
SOALAN STPM
H1 - halangan komunikasi ialah gangguan sepanjang proses BAHAGIAN A
komunikasi yang menyebabkan berlakunya komunikasi
yang tidak berkesan S1(g)
TAHUN 2017
H2 - halangan komunikasi berlaku dalam bentuk halangan
komunikasi fizikal, psikologikal, sosiologikal dan BAHAGIAN B
semantik. S11(b)
F1. Halangan komunikasi fizikal TAHUN 2018
H1 - gangguan terhadap proses komunikasi yang berlaku secara
SOALAN STPM
nyata dan langsung semasa proses komunikasi. BAHAGIAN A
H2 - halangan komunikasi ini berlaku pada semua peringkat
S7
termasuklah penghantar, pemilihan saluran dan penerima. TAHUN 2019 (U)
C - bunyi bising ketika sedang berceramah.
F2. Halangan komunikasi psikologikal
H - gangguan komunikasi disebabkan cara berfikir yang
berbeza antara penghantar dengan penerima
H2 - cara berfikir yang berbeza menyebabkan wujudnya
tanggapan yang berbeza oleh penerima apabila menerima
mesej.
H3 - perbezaan berfikir dan tanggapan disebabkan faktor emosi,
umur, budaya, pendidikan dan status dalam masyarakat.
C - perubahan kerja yang dibuat oleh majikan menyebabkan
pekerja berasa dirinya ditindas.
F3. Halangan komunikasi sosiologikal Sumber rujukan
H1 - gangguan komunikasi disebabkan perbezaan dari segi Menurut Mohd Baharudin
Othman dan Mohd Khairie
persekitaran budaya antara individu dengan individu lain. Ahmad menyatakan gangguan
H2 - perbezaan budaya wujud disebabkan latarbelakang sosial, berbentuk psikologikal ialah
halangan komunikasi disebabkan
bahasa dan status dalam masyarakat yang berbeza. oleh tahap pengetahuan dan
C - penggunaan bahasa yang kuat dan tegas menyebabkan sikap penerima.
masyarakat Malaysia merasa kurang sopan berbanding
dengan masyarakat negara Barat.
F4.Halangan komunikasi semantik
H1 - gangguan komunikasi disebabkan kesukaran untuk
memilih kata dan perkataan yang betul
H2 - pemilihan kata dan perkataan yang boleh memberi banyak
makna, akibatnya memberi maksud yang lain kepada
penerima mesej.
H3 - penggunaan “jargon” iaitu perkataan yang sukar difahami
oleh pihak lain yang luar daripada bidang yang dimiliki.
C - menggunakan bahasa undang-undang kepada pihak yang
bukan dalam bidang perundangan.
78 Local Publications (M) Sdn Bhd
BAB 3 : Kemahiran Komunikasi
BENTUK KOMUNIKASI BAHAGIAN B
Sasaran soalan kajian kes
Fakta khusus 33 SOALAN STPM
F1. Komunikasi bentuk menegak BAHAGIAN B
H1 - komunikasi yang melibatkan pertukaran maklumat antara
S11(a)
dua pekerja pada hirarki yang berlainan dalam organisasi. TAHUN 2018
H2 - komunikasi boleh mengalir daripada atas ke bawah atau BAHAGIAN A
daripada bawah ke atas. S1(f)
H3 - komunikasi ini berlaku disebabkan pertukaran maklumat TAHUN 2017(U)
BAHAGIAN A
antara jawatan yang berlainan daripada jabatan yang sama.
H4 - komunikasi boleh berlaku secara sehala iaitu pengaliran S7
TAHUN 2020
maklumat sama ada dari bawah ke atas atau dari atas ke
bawah tanpa ada respon segera. Sumber rujukan
H5 - komunikasi boleh berlaku secara dua hala iaitu pengaliran Menurut Mohd Baharudin
maklumat sama ada dari bawah ke atas atau dari atas ke Othman dan Mohd Khairie
bawah apabila ada respon segera. Ahmad menyatakan gangguan
C - Pengurus Pemasaran memberi arahan kepada Penyelia berbentuk psikologikal
Pemasaran ialah halangan komunikasi
disebabkan oleh tahap
F2. Komunikasi bentuk mendatar pengetahuan dan sikap
H1 - komunikasi yang melibatkan pertukaran maklumat antara penerima.
dua pekerja pada hierarki organisasi yang sama tetapi
jabatan yang berlainan.
H2 - komunikasi boleh mengalir daripada dua jabatan yang
berbeza.
H3 - komunikasi ini berlaku disebabkan pertukaran maklumat
antara jawatan yang sama daripada jabatan yang berbeza
H4 - komunikasi boleh berlaku secara sehala iaitu pengaliran
maklumat tanpa ada respon segera daripada penerima
mesej
H5 - komunikasi boleh berlaku secara dua hala iaitu pengaliran
maklumat mendapat respon segera daripada penerima
mesej
C - Pengurus Pemasaran mendapat maklumat tentang kuantiti
pengeluaran daripada Pengurus Pengeluaran.
F3. Komunikasi bentuk melintang
H1 - komunikasi yang melibatkan pertukaran maklumat antara
dua pekerja pada hierarki organisasi yang berbeza dengan
jabatan yang berlainan.
H2 - komunikasi boleh mengalir daripada dua jabatan yang
berbeza.
H3 - komunikasi ini berlaku disebabkan pertukaran maklumat
antara jawatan yang berbeza daripada jabatan yang berbeza
H4 - komunikasi boleh berlaku secara sehala iaitu pengaliran
maklumat tanpa ada respon segera daripada penerima
mesej
H5 - komunikasi boleh berlaku secara dua hala iaitu pengaliran
maklumat mendapat respon segera daripada penerima
mesej
C - Pengurus Pemasaran mendapat maklumat tentang kuantiti
pengeluaran daripada Penyelia Pengeluaran.
Local Publications (M) Sdn Bhd 79
BAB 3 : Kemahiran Komunikasi KETUA
EKSEKUTIF
PERINGKAT ATAS
PERINGKAT PERTENGAHAN PENGURUS PENGURUS
PEMASARAN PENGELUARAN
PERINGKAT BAWAHAN PENYELIA PENYELIA PENYELIA
JUALAN PROMOSI PRODUK
Rajah: Bentuk komunikasi
Bentuk komunikasi menegak
Bentuk komunikasi mendatar
Bentuk komunikasi melintang
HURAIAN RAJAH
H1 - bentuk komunikasi menegak berlaku antara pengurus pemasaran yang merupakan pengurus
peringkat pertengahan dengan penyelia jualan yang merupakan pengurus peringkat bawahan.
H2 - bentuk komunikasi mendatar berlaku antara pengurus pemasaran yang merupakan pengurus
peringkat pertengahan dengan pengurus pengeluaran yang merupakan pengurus peringkat
pertengahan juga.
H3 - bentuk komunikasi melintang berlaku antara pengurus pemasaran yang merupakan pengurus
peringkat pertengahan dalam jabatan pemasaran dengan penyelia produk yang merupakan
pengurus peringkat bawahan dalam jabatan pengeluaran.
TUJUAN KOMUNIKASI ATAS KE BAWAH:
F1. Menyampaikan matlamat dan strategi kepada pekerja bawahan
F2. Memberi arahan
F3. Memberi prestasi pekerja
F4. Menjelaskan dasar dan peraturan kepada pekerja.
80 Local Publications (M) Sdn Bhd
BAB 4
PEMBUATAN KEPUTUSAN
TAKRIFAN PEMBUATAN KEPUTUSAN SOALAN STPM
BAHAGIAN A
H1 - pembuatan keputusan melibatkan satu proses
menyelesaikan masalah S1(i)
TAHUN 2014(U)
H2 - pihak yang terlibat dalam pembuatan keputusan perlu
memilih alternatif terbaik BAHAGIAN A
S9
H3 - pembuatan keputusan perlu memilih daripada beberapa
alternatif yang telah disenaraikan berdasarkan kriteria TAHUN 2018
yang telah ditetapkan
BAHAGIAN B
H4 - keputusan yang diambil boleh menyelesaikan masalah Sasaran soalan kajian kes
yang dihadapi
SOALAN STPM
C - memilih tindakan memberi diskaun harga untuk mengatasi BAHAGIAN A
kuantiti jualan yang merosot.
S1(i)
JENIS KEPUTUSAN Fakta khusus 44 TAHUN 2013
F1. Keputusan rutin BAHAGIAN A
H1 - keputusan rutin ialah membuat keputusan untuk S9
menyelesaikan masalah yang kerap berlaku TAHUN 2019
H2 - keputusan rutin merupakan keputusan yang dibuat
berulang kali
H3 - keputusan rutin yang dibuat berdasarkan masalah
berstruktur dan boleh diprogramkan
H4 - pembuatan keputusan rutin tidak menghadapi sebarang
risiko atau hanya menghadapi tahap risiko yang rendah
H5 - keputusan rutin dibuat oleh pengurusan peringkat bawahan
dan sangat penting dikuasai oleh peringkat pengurusan
bawahan
C - penyelia pengeluaran akan menambahkan pengeluaran
pakaian pada waktu perayaan kerana lazimnya pada waktu
perayaan berlaku peningkatan permintaan.
F2. Keputusan tak rutin
H1 - keputusan tak rutin bertujuan menyelesaikan masalah yang
jarang berlaku
H2 - keputusan tak rutin melibatkan penyelesaian masalah
baharu yang belum pernah berlaku
H3 - keputusan tak rutin melibatkan masalah tidak boleh
dijangka
H4 - keputusan tak rutin terdedah kepada situasi berisiko tinggi
H5 - keputusan tak rutin merupakan masalah tidak berstruktur
dan tidak boleh diprogramkan
Local Publications (M) Sdn Bhd 103
BAB 4 : Pembuatan Keputusan
H6 - keputusan tak rutin adaptif merujuk pada tindakan BAHAGIAN B
pengubahsuaian ke atas keputusan rutin Sasaran soalan kajian kes
H7 - keputusan tak rutin inovatif merujuk pada keputusan yang SOALAN STPM
diambil berdasarkan satu pendekatan baharu dalam proses BAHAGIAN A
penyelesaian masalah
S1(e)
H8 - keputusan tak rutin dibuat oleh pengurusan peringkat atasan TAHUN 2014
dan sangat penting dikuasai oleh peringkat pengurusan
atasan BAHAGIAN A
S1(i)
C - keputusan pengubahsuaian ciri-ciri kereta mengikut
keperluan beberapa kumpulan pengguna. TAHUN 2015
PROSES PEMBUATAN KEPUTUSAN Sumber rujukan
Menurut Ab.Wahab Mat etl
MAKSUD PROSES PEMBUATAN KEPUTUSAN (2007) menyatakan keputusan
rasional melibatkan ciri logik
H1 - proses pembuatan keputusan merupakan langkah yang yang optimum, maklumat
logikal dan konsisten dalam menyelesaikan masalah lengkap, tidak beremosi dan
terbaik untuk organisasi.
H2 - proses pembuatan keputusan melibatkan penjanaan
pelbagai alternatif untuk menyelesaikan masalah SOALAN STPM
BAHAGIAN A
H3 - pembuat keputusan berupaya memilih alternatif terbaik
daripada beberapa alternatif yang ada S1(i)
TAHUN 2017(U)
H4 - langkah dalam pembuatan keputusan ialah mengenal
pasti masalah, mengutip data, menganalisis data, menjana BAHAGIAN B
alternatif, menilai alternatif, dan memilih alternatif. S13
PROSES PEMBUATAN KEPUTUSAN RASIONAL TAHUN 2018(U)
L1. Mengenal pasti masalah Fakta khusus 45 BAHAGIAN B
S13
H1 - mengenal pasti masalah ialah tindakan mengesan jurang
TAHUN 2020
pencapaian sebenar dengan matlamat yang telah ditetapkan
H2 - pembuat keputusan ingin mengetahui tentang kagagalan
mencapai matlamat dan objektif organisasi secara khusus
H3 - faktor kegagalan boleh berpunca daripada faktor dalaman
organisasi dan luaran organisasi.
H4 - pembuat keputusan perlu membuat analisis kekuatan,
kelemahan, peluang dan ancaman (SWOT)
C - kegagalan perniagaan mencapai sasaran jualan pada setiap
bulan.
L2. Mengutip data
H1 - mengutip data ialah aktiviti memungut maklumat dan data
yang releven dengan masalah
H2 - pembuatan keputusan digalakkan memungut maklumat
sebanyak mungkin sebagai sumber idea dalam membuat
keputusan
H3 - semakin banyak data dikutip kebarangkalian ketepatan
keputusan adalah tinggi
H4 - data boleh dikutip dalam bentuk data kuantitatif dan
kualitatif
104 Local Publications (M) Sdn Bhd
BAB 4 : Pembuatan Keputusan
H5 - data boleh dikutip melalui sumber dalaman organisasi dan Sumber rujukan
sumber luaran organisasi. Muhammad Hasmi Abu Hassan
Asaari dan Noorliza Karia
H6 - sumber primer merujuk kepada data yang dikutip secara (2004) menyatakan menjana
langsung daripada responden alternatif ialah penyenaraian
pilihan tindakan tanpa
H7 - sumber sekunder merujuk data yang dikutip daripada pihak melakukan penilaian.
lain dan digunakan untuk membuat keputusan.
Sumber rujukan
H8 - kaedah yang boleh digunakan dalam mengutip data ialah Muhammad Hasmi Abu Hassan
soal selidik, temubual, bahan bukti dokumentasi dan Asaari dan Noorliza Karia
pemerhatian (2004) menyatakan menilai
alternatif ialah penilaian dibuat
C - mengutip data menggunakan borang soal selidik kepada berdasarkan kriteria pembuatan
pengguna untuk mengetahui faktor jualan merosot. keputusan dan pemberat
keputusan.
L3. Menganalisis data
H1 - menganalisis data merujuk kepada tindakan peringkasan
data yang telah dikutip
H2 - menganalisis data dilakukan dengan mentafsirkan data
sesuai dengan masalah yang dihadapi
H3 - melalui menganalisis data dapat mengenalpasti punca
masalah yang sebanar
H4 - data yang dianalisis berdasarkan data yang berkualiti dan
boleh dipercayai
H5 - pembuat keputusan boleh menganalisis data dengan
menggunakan analisis kuantitatif dan kualitatif
C - menggunakan statistik deskriptif bagi mendapat peratusan
dan nilai purata jualan.
L4. Menjana alternatif
H1 - menjana alternatif ialah tindakan menghasilkan beberapa
pilihan yang boleh membantu dalam menyelesaikan
masalah
H2 - pelbagai pilihan yang disenaraikan boleh digunakan dalam
menyelesaikan masalah yang dihadapi
H3 - antara alat untuk menjana alternatif ialah sumbangsaran,
analisis tulang ikan, kumpulan nominal dan kumpulan
fokus
C - menggunakan alat sumbangsaran jika ingin mendapat
pilihan yang banyak seperti memberi diskaun,
meningkatkan kualiti produk, menambahkan pasukan
jurujual dan menggunakan media sosial dalam membuat
promosi.
L5. Menilai alternatif
H1 - menilai alternatif ialah tindakan menganalisis pilihan-
pilihan yang telah disenaraikan dalam menyelesaikan
masalah
H2 - penilaian alternatif boleh dibuat dengan menganalisis
keberkesanan dan kecekapan setiap alternatif
H3 - menilai alternatif memastikan manfaat yang diperoleh
melebihi daripada kos yang ditanggung
Local Publications (M) Sdn Bhd 105
BAB 4 : Pembuatan Keputusan
H4 - pembuat keputusan perlu memberi wajaran setiap kriteria Sumber rujukan
penilaian kepada setiap alternatif Muhammad Hasmi Abu
Hassan Asaari dan Noorliza
H5 - antara kriteria penilaian yang boleh dibuat ialah Karia (2004) menyatakan
menggunakan analisis kekuatan, kelemahan, peluang dan memilih alternatif ialah
ancaman (SWOT) memilih alternatif yang terbaik
berdasarkan jumlah tertinggi
H6 - kriteria penilaian lain yang diambil kira dalam menilai dalam penilaian.
alternatif ialah keupayaan kewangan, anggaran keuntungan,
kemahiran sumber manusia, kapasiti mesin dan peralatan,
realistik dan kecukupan maklumat
C - penambahan kos sebanyak RM 1 juta akan membawa
pulangan jualan sebanyak RM 2 juta.
L6. Memilih alternatif
H1 - pembuatan keputusan perlu memilih alternatif terbaik
daripada senarai alternatif telah dihasilkan sebelum ini.
H2 - alternatif yang dipilih boleh menyelesaikan masalah yang
dihadapi
H3 - pemilihan alternatif perlu mengambil kira pilihan yang
menguntungkan dalam jangka masa pendek dan panjang
H4 - pembuat keputusan perlu mengambil kira faedah dan kos
apabila memilih alternatif iaitu faedah yang diperoleh
melebihi kos yang ditanggung.
C - menjalankan promosi jualan dapat meningkatkan kuantiti
jualan kerana pulangan yang diperoleh lebih besar
berbanding dengan kos promosi jualan yang ditanggung.
1. Mengenal pasti 2. Mengutip Data 3. Menganalisis
Masalah data
4. Menjara 5. Menilai 6. Memilih
alternatif alternatif alternatif
Rajah: Proses pembuatan keputusan rasional
106 Local Publications (M) Sdn Bhd
BAB 4 : Pembuatan Keputusan
ALAT MEMBUAT KEPUTUSAN
H1 - alat membuat keputusan ialah kaedah yang digunakan
secara umum dalam membuat sesuatu keputusan
H2 - alat membuat keputusan terbahagi kepada dua iaitu
alat membuat keputusan kuantitatif dan alat membuat
keputusan kualitatif
ALAT MEMBUAT KEPUTUSAN KUANTITATIF SOALAN STPM
BAHAGIAN A
H1 - alat membuat keputusan kuantitatif menggunakan nombor
atau angka dan pengiraan sebagai asas pengukuran dalam S1(j)
membuat keputusan TAHUN 2013
H2 - hasil keputusan yang diperoleh adalah berbentuk objektif
dan mudah dibandingkan dengan keputusan yang lain
H3 - hasil keputusan adalah tepat kerana menggunakan data
nombor.
C - nilai purata jualan dalam seminggu.
KELEBIHAN DAN KEBAIKAN ALAT MEMBUAT KEPUTUSAN KUANTITATIF
Kelebihan Kelemahan
H1 - keputusan kuantitatif berbentuk objektif H1 - keputusan kuantitatif tidak boleh
dapat menyelesaikan secara tepat dan digunakan bagi keputusan yang baharu
mudah difahami. kerana melibatkan pembuatan keputusan
tak rutin.
H2 - keputusan cepat dibuat kerana tidak perlu H2 - keputusan tak rutin tidak sesuai
membandingkan dengan keputusan lain. digunakan kerana tidak boleh
menggunakan program yang tersedia
H3 - keputusan kuantitatif boleh H3 - keputusan kuantitatif tidak sesuai dalam
diprogramkan menggunakan komputer, masa yang panjang kerana data dan
dengan itu boleh menjimatkan kos. maklumat sentiasa berubah.
ALAT MEMBUAT KEPUTUSAN SECARA KUANTITATIF
STATISTIK DESKRIPTIF Fakta khusus 46
H1 - statistik deskriptif ialah alat membuat keputusan BAHAGIAN B
menggunakan data berangka dalam mentafsir sesuatu Sasaran soalan kajian kes
maklumat
SOALAN STPM
H2 - min merupakan nilai purata daripada cerapan data. BAHAGIAN A
H3 - mod ialah data yang paling kerap berulang dalam satu set
S1(i)
data TAHUN 2017
H4 - median ialah nilai yang terletak di tengah-tengah data yang
telah disusun mengikut tertib menaik
H5 - julat ialah perbezaan nilai terkecil dengan nilai terbesar
dalam satu set data
Local Publications (M) Sdn Bhd 107
1LATIHAN TOPIKAL
PENGURUSAN : Perancangan
BAHAGIAN A
Nota:
P – pengenalan jawapan
F – fakta
H – huraian
C – contoh
1 P Tiga fungsi pengurusan ialah:
F1 ....................................................................................................................
H1 ....................................................................................................................
....................................................................................................................
F2 ....................................................................................................................
H1 ....................................................................................................................
....................................................................................................................
F3 ....................................................................................................................
H1 ....................................................................................................................
....................................................................................................................
2(a) P Maksud perancangan ialah:
....................................................................................................................
....................................................................................................................
....................................................................................................................
(b) P Tiga kepentingan perancangan terhadap organisasi ialah:
F1 ....................................................................................................................
F2 ....................................................................................................................
F3 ....................................................................................................................
3 P Empat alat perancangan ialah:
F1 ....................................................................................................................
F2 ....................................................................................................................
F3 ....................................................................................................................
F4 ....................................................................................................................
Local Publications (M) Sdn Bhd 121
1LATIHAN TOPIKAL
PENGURUSAN : Pengorganisasian
BAHAGIAN A
1 P Dua jenis manual organisasi ialah:
F1 ....................................................................................................................
H1 ....................................................................................................................
....................................................................................................................
C (contoh mesti berkaitan dengan perniagaan)
....................................................................................................................
F2 ....................................................................................................................
H1 ....................................................................................................................
....................................................................................................................
C (contoh mesti berkaitan dengan perniagaan)
....................................................................................................................
2(a) P Maksud pengorganisasian ialah:
....................................................................................................................
....................................................................................................................
....................................................................................................................
(b) P Tiga kepentingan pengorganisasian ialah:
F1 ....................................................................................................................
F2 ....................................................................................................................
F3 ....................................................................................................................
3 P Dua jenis penjabatanan organisasi mengikut divisyen ialah:
F1 ....................................................................................................................
H1 ....................................................................................................................
....................................................................................................................
F2 ....................................................................................................................
H1 ....................................................................................................................
....................................................................................................................
124 Local Publications (M) Sdn Bhd
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
sample buku LP PP Sem 2-2021
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search