The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by utt.tech, 2024-06-18 22:41:32

คู่มือการใช้รูปแบบการส่งเสริมการจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิต

คู่มือการใช้รูปแบบการส่งเสริมการจัดการ

นางสาวปาริชาติไชยสถิตย์ ผู้อํานวยการสานักงาน กศน.จังหวัดอุตรดิตถ์ ํ ปฏิบัติหน้าที ผู้อํานวยการสานักงาน สกร.ประจําจังหวัดอุตรดิตถ์ ํ สํานักงานส่งเสริมการเรียนรู้ประจําจังหวัดอุตรดิตถ์ กรมส่งเสริมการเรียนรู้กระทรวงศึกษาธิการ ค่มือการใช ู รูปแบบ ้ การสงเสริมการจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิต ่ ของห้องสมุดประชาชนในสงกัดส ั านักงานส ํ งเสริมการเรียนรู้จังหวัดอุตรดิตถ์ ่ จัดทําโดย


คำนำ คูมือการใชรูปแบบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ของหองสมุดประชาชนในสังกัด สำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ เลมนี้จัดทำขึ้นเพื่อใหผูบริหาร ครูและบุคลากรที่เกี่ยวของกับ การจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดติถ ไดมีแนวทางในการดำเนินการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต เพื่อการสรางสังคมแหงการเรียนรู พัฒนาคุณภาพการจัดการเรียนรูใหกับผูเรียน ผูรับบริการ ของสถานศึกษา ของหองสมุดประชาชนอำเภอ โดยมีองคประกอบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต คือ “ALERT library Model” 5 ดาน ประกอบดวย A : Active Learning การสงเสริมการจัดการเรียนรูเชิงรุก L : Innovative Leadership การสรางภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม E : Environment การ พัฒนาสภาพแวดลอม R : Personnel Responsibility ความรับผิดชอบของผูจัดการเรียนรูและ T : Teamwork การทำงานเปนทีมในการ จัดการเรียนรู ดวยกลไกการดำเนินงานของรูปแบดวยงจรคุณภาพ Deming PDCA และแนวคิดทฤษฎี เชิงระบบ รูปแบบที่ไดพัฒนาขึ้นมีความคาดหวังวาจะสามารถใชเปนแนวทางในการสงเสริมการจัดการ เรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน หรือนำไปประยุกตใชกับสถานศึกษาหนวยงานอื่น ๆ ที่นำไปใช ไดอยางมีประสิทธิภาพตอไป ปาริชาติ ไชยสถิตย


สารบัญ หนา สวนที่ 1 บทนำ 1 ที่มาและความสำคัญของรูปแบบ 1 แนวคิดและทฤษฎีที่ใชในการพัฒนารูปแบบ นิยามศัพท 3 8 สวนที่ 2 รูปแบบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ของหองสมุด ประชาชน ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ หลักการ วัตถุประสงคของรูปแบบ วิธีการดำเนินงานของรูปแบบ 12 14 14 14 สวนที่ 3 สวนที่ 4 แนวทางการดำเนินงานตามกระบวนการของรูปแบบ การประเมินผลการดำเนินงานของรูปแบบและเงื่อนไขความสำเร็จ บรรณานุกรม ภาคผนวก ก เครื่องมอืที่ใชในการดำเนินงาน การนิเทศ และการประเมินผลรูปแบบ ภาคผนวก ข ตัวอยางแอปพลิเคชัน 2LD-UTT แพลตฟอรม การเรียนรูที่ไดจากการพัฒนารูปแบบ 29 36 40 42 66


1 สวนที่ 1 บทนำ ที่มาและความสำคัญของรูปแบบ ยุทธศาสตรชาติ 20 ป (2561-2580) กำหนดใหพัฒนาระบบการเรียนรูตลอดชีวิต ระบบการเรียนรูในชุมชนใหเขาถึงความรูไดทุกที่ ทุกเวลา ปรับปรุงแหลงเรียนรูในชุมชนใหเปนพื้นที่ เรียนรูเชิง สรางสรรคและมีชีวิต รวมถึงการเรียนรูและทบทวนทักษะพื้นฐาน โดยการระดมทรัพยากร จากภาคเอกชนและภาคประชาสังคม การพัฒนาทัศนคติและแรงบันดาลใจที่อยากเรียนรู การสราง นิสัยใฝเรียนรู และใหผูเรียนไดตระหนักถึงสิ่งที่เกิดขึ้นรอบตัว รวมทั้งนำความรูไปพัฒนาตอยอดหรือ ประยุกตใชในการดำเนินชีวิต ประกอบกับแผนการศึกษาแหงชาติ. พ.ศ. 2560–2579 ที่กำหนด ดานผูเรียน (Learner aspirations) โดยมุงพัฒนาผูเรียนทุกคนใหมีคุณลักษณะและทักษะการเรียนรู ในศตวรรษที่ 21 (3Rs) ไดแก การอานออก (Reading) การเขียนได (Writing) และการคิดเลขเปน (Arithmetic) (สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา, 2560) กรมสงเสริมการเรียนรู กำเนิดขึ้นตามพระราชบัญญัติสงเสริมการเรียนรู พ.ศ.2566 โดย ยกฐานะจากสำนักงานสงเสริมการศึกษานอกระบบและการการศึกษาอาศัย เปนกรมสงเสริมการ เรียนรู ดวยเจตนารมณเพื่อทำใหมีความคลองตัวในการจัดสงเสริมและสนับสนุนการเรียนรู ที่มีคุณภาพครอบคลุมประชาชนทุกกลุมทุกชวงวัย เพื่อพัฒนาบุคคลใหมีความสมบูรณทั้งรางกาย จิตใจ อารมณ สังคม สติปญญา มีทักษะการเรียนรู ทักษะอาชีพ ทักษะชีวิตที่สอดคลองและเทาทัน พัฒนาการของโลก โดยการขับเคลื่อนภารกิจของกรมสงเสริมการเรียนรู มีสำนักงานสงเสริมการ เรียนรูประจำจังหวัดทำหนาที่จัดทำแผนการสงเสริมการเรียนรูของจังหวัด ที่สอดคลองกับแผน การสงเสริมการเรียนรูของกรมสงเสริมการเรียนรู บริบทของทองถิ่นและแผนการศึกษาชาติ พรอม ประสาน สนับสนุน รวมมือใหภาคีเครือขายเขามามีสวนรวมในการสงเสริมการเรียนรู (ราชกิจจานุเบกษา, 2566) หองสมุดเปนแหลงสรางองคความรูที่มีความสำคัญตอสังคมหลากหลายระดับ เปน แหลงขอมูลสารสนเทศที่ใหขาวสารความรู สงเสริมการศึกษาคนควาตลอดชีวิต ถายทอดวัฒนธรรม ปลูกฝงนิสัยรักการอาน สงเสริมการพัฒนาทางเศรษฐกิจ สงเสริมความเปนประชาธิปไตย และสราง เสริมความคิดสรางสรรค หองสมุดประชาชน เปนแหลงเรียนรูสำคัญที่อยูในสถานศึกษา (ศูนยสงเสริม การเรียนรูอำเภอ) ใหบริการเพื่อการศึกษาอยางตอเน่อืง การศึกษาตลอดชีวิตท่กีรมสงเสริมการเรียนรูใหความสำคัญในการพัฒนาและปรับปรุงหองสมุดประชาชนอยางตอเนื่อง เพื่อใหหองสมุดประชาชน


2 สามารถตอบสนองความตองการของผูรับบริการ ประชาชนทุกกลุมเปาหมาย และชุมชน ในการศึกษา หาความรู การพักผอนหยอนใจไดอยางเหมาะสมกับความตองการของประชาชนในชุมชน และทันตอ ความเปลี่ยนแปลงในโลกศตวรรษที่ 21 โดยหองสมุดประชาชนมีการจัดหาวัสดุตาง ๆ ทั้งสื่อสิ่งพิมพ และสื่อไมใชสิ่งพมิพรวมทั้งขอมูลขาวสารความเคลื่อนไหวทางเศรษฐกิจและสังคมชุมชน การเผยแพร วัฒนธรรมบริการใหแกประชาชน ทุกเพศ ทุกวัย สงเสริมนิสัยรักการอาน รวมทั้งการใชเวลาวางให เปนประโยชน (สำนักงานสงเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย, 2565) จากนโยบาย กศน. ในป พ.ศ.2565 ที่ระบวา กศน.เพื่อประชาชน “กาวใหม : กาวแหง คุณภาพ” มุงหวังใหผูเรียนทุกชวงวัยจะไดรับการพฒันาในทุกมิติโดยมีเปาหมายพัฒนาทักษะดิจิทัล สำหรับผูเรียนทุกชวงวัย เพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงสูสังคมดิจิทัล พัฒนา Digital Learning Platform แพลตฟอรมการเรียนรูที่หลากหลาย ปรับโฉมหองสมุดประชาชน และแหลงเรียนรูอื่น ๆ ใหทันสมัย สวยงาม สะอาด จูงใจผูเขารับบริการ มีมุมกิจกรรมเชิงสรางสรรค ทำกิจกรรมรวมกับ ครอบครัว พื้นที่การเรียนรูในรูปแบบ Public Learning Space/Co – learning Space และจาก จุดเนนการดำเนินงานของ กรมสงเสริมการเรียนรูในปพ.ศ.2567 ท่มีุงสงเสรมิและสนับสนุนการเรียนรูตลอดชีวิตที่มีคุณภาพ เพื่อพัฒนาทักษะการเรียนรูและยกระดับการศึกษาของประชาชน ดวยการนำ เทคโนโลยีดิจิทัลและนวัตกรรมที่ทันสมยัมาใชในการจัดและสงเสริมการเรียนรูใหผูเรียนสามารถเขาถึง การเรียนรูไดทุกที่ทกุเวลา Anytime Anywhere (กรมสงเสรมิการเรียนรู, 2566) จากหลักการเหตุผลขางตน สำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ จึงไดพัฒนา รูปแบบการสงเสริมการจดัการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนกังานสงเสริมการ เรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ เพื่อเปนกรอบแนวทางการดำเนินงานรจัด สงเสริม สนับสนุนใหหองสมุด ประชาชน จัดการเรียนรูตลอดชีวิตใหบรรลุเปาหมาย ดวยรูปแบบ ALERT Library Model ประกอบดวย การสงเสริมการจัดการเรียนรูเชิงรุก (Active Learning) ใชจัดกิจกรรมสงเสริม การเรียนรูที่เหมาะสมกับชวงวัย สอดคลองกับวิถีชีวิตคนอุตรดิตถ เนนกิจกรรมที่มีสวนรวม ลงมือ ปฏิบัติจริง และมีปฏิสัมพันธกับกิจกรรมการเรียนรูผานการปฏิบัติ การสรางภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม (Innovative Leadership) ใชพัฒนาบุคลากร ใหมีคุณลักษณะผูนำที่ใชศักยภาพสรางนวัตกรรมเพื่อ สงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต การพัฒนาสภาพแวดลอม (Environment) ใชพัฒนาดาน กายภาพหองสมุดประชาชน ใหเอื้อตอการอานและการเรียนรู เหมาะสมกับการจัดกิจกรรมภายใต ศูนยการเรียนรูตนแบบ (Co–Learning space) ดานความรับผิดชอบของผูจัดการเรียนรู (Personnel Responsibility) ใชพัฒนาคุณลักษณะของผูจัดการเรียนรู ใหมีความรับผิดชอบตอตนเอง องคกร ผูรับบริการ และสังคม การทำงานเปนทีมในการจัดการเรียนรู (Teamwork) ใชพัฒนากระบวนการ ทำงานเปนทีมในองคกร ใหมีเปาหมายรวมกัน มีระบบการทำงาน การส่อืสาร เพื่อการทำงานเปนทีม


3 แนวคิดและทฤษฎีที่ใชในการพัฒนารูปแบบ 1. แนวคิดเรื่องการเรยีนรูตลอดชีวิต 1.1 การเรียนรูตลอดชีวิต หมายถึง กระบวนการแสวงหาความรูและทักษะของบุคคลทุก ชวงวัย เรียนรูและพัฒนาตนเองทั้งแบบเปนทางการและไมเปนทางการ โดยมีเปาหมายใหเกิดการ เปลี่ยนแปลงสูการเปนบุคคลแหงการเรียนรูเพื่อนำความรูมาใชในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของตนเอง และสังคม 1.2 หลักของการเรียนรูตลอดชีวิต ประกอบดวย 1) ความจำเปนและความตอเนื่อง 2) การเนนตัวผูเรียนเปนสำคัญ 3) การรูวิธีแสวงหาความรูหรือมีทักษะการเรียนรู 4) ความหลากหลายและความยืดหยุนของการเรียน 5) การมีสวนรวมและความรับผิดชอบของ เครือขาย 6) ความสะดวกเขาถึงงายและมีคุณภาพ 7) การบูรณาการและความเสมอภาค และ 8) การเชื่อมโยงและการผสมผสานกลมกลืนกับวถิีชีวิต 1.3 แนวทางการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ตองอาศัยการมีสวนรวมจากทุกภาคสวน ในสังคมโดยคำนึงถึงแนวทาง จุดมุงหมายและหลักการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตซึ่งมุงหวังใหผูเรียน พัฒนาไปสูผูเรียนรูตลอดชีวิต (Lifelong learner) ภายใตการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตที่มีปจจัย เกี่ยวของไดแกผูเรียนซึ่งเปนหัวใจสำคญัผูสอน/ผูจัดกระบวนการเรียนรูและทรัพยากรการเรียนรู โดยชมุชนสามารถเปนฐานในการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตภายใตการสนับสนนุจากปจจยัท่กีลาวมา 1.4 แนวปฏิบัติในการเรียนรูตลอดชีวิต ประกอบดวย การกำหนดวัตถุประสงคของ การจัดการเรียนรูตอชีวิตใหสอดคลองกับทิศทางการพัฒนาประเทศทางการศึกษา นโยบาย ยุทธศาสตรชาติ แผนแมบทและแผนการศึกษา โดยใหชุมชนเปนฐานในการจัดการเรียนรูตอชีวิต การจัดการเรียนรูตลอดชีวิตมุงเนนการพัฒนาหรือการเปลี่ยนแปลงตัวบุคคลเปนสำคัญ บุคคลจะมี แรงจูงใจในการเรียนรูอยางตอเนื่องหากตระหนักถึงความจำเปนของการเรียนรู 1.5 วิธีสงเสริมการเรียนรูตลอดชีวิต จองสอดคลองกบันโยบาย แผนการศึกษา กฎหมาย และยุทธศาสตรตาง ๆ ที่เกี่ยวของ การสรางความรูและความเขาใจใหบุคคลมีทักษะแสวงหาความรูและทักษะดานอื่น ๆ ที่เกี่ยวของกับการดำเนินชีวิต การสรางเครือขายการเรียนรูและพัฒนา แหลงเรียนรูเพื่อใหบริการทั่วถึง การบริหารจัดการและการประชาสัมพันธ รวมทั้งการนำเทคโนโลยี ดิจิทัลเปนเครื่องมือในการแสวงหาความรู และกิจกรรมควรมีความผสมผสานทั้งการศึกษาในระบบ โรงเรียน นอกระบบโรงเรยีนและการศึกษาตามอัธยาศัย เพื่อความหลากหลายของกิจกรรม ที่สามารถ ตอบสนองผูเรียนผูรับบริการทุกชวงวัยไดอยางครอบคลุม


4 2. แนวคิดเกี่ยวกับหองสมดุประชาชน 2.1 หองสมดุประชาชน หมายถึง สถานที่ท่จีัดตั้งขึ้นในชุมชนหรือทองถ่ิน เพื่อใหบริการ แกประชาชนทุกชวงวัย ทุกกลุมเปาหมาย ทุกเพศ ทุกระดับการศึกษาโดยไมมีคาใชจาย มีบุคลากรที่มี ความรูทางดานบรรณารักษเปนผูอำนวยความสะดวกในการจัดระบบและใหบริการสงเสริมการอาน และการเรียนรู เพื่อปลูกฝงและสงเสริมนิสัยรักการอานและการเรียนรู และเปนแนวทางในการ นำความรูที่ไดรบัมาปรับใชในการพัฒนาคุณภาพชีวิต 2.2 บทบาทของหองสมุดประชาชน หองสมุดประชาชนเปนแหลงเรียนรูตลอดชีวิต มีบทบาทสำคญัคือ เปนแหลงเรียนรูตลอดชีวิตที่บุคคลสามารถเเรียนรูดวยตนเอง เปนแหลงรวบรวม สารสนเทศขอมูลทองถิ่น วัฒนธรรม ประเพณี ภูมิปญหาทองถิ่น แหลงเรียนรูในชุมชน เปนแหลง สงเสริมการอานและการเรียนรู สงเสริมความคิดริเริ่มสรางสรรค สงเสริมในการเขาถึงและใช ประโยชนจากทรัพยากรสารสนเทศอยางเทาเทียมกัน เพื่อตอบสนองความตองการทองถิ่นและความ ตองการในการแสวงหาความรูเฉพาะบุคคล ใหมีความรอบรูทันตอเหตุการณที่เกิดขึ้นในปจจบุันและ อนาคต 2.3 มาตรฐานหองสมุดประชาชน จำแนกไดเปน 9 หมวด ไดแก หมวด 1 ปรัชญา พันธกิจ และวัตถุประสงค หมวด 2 การบริหาร หมวด 3 ความรวมมือและเครือขาย หมวด 4 งบประมาณและการเงิน หมวด 5 ทรัพยากรสารสนเทศ หมวด 6 การบริการ หมวด 7 บุคลากร หองสมุด หมวด 8 อาคาร สถานที่และครุภัณฑและ หมวด 9 การสื่อสารและประชาสัมพันธ 3. แนวคิดเกี่ยวกับการจัดการเรียนรูแบบเชิงรุก 3.1 การเรียนเชิงรุกหรือการเรียนรูแบบกระตือรือรน (Active Learning) เปนการ จัดการเรียนรูตามทฤษฎี Constructivism ที่ใหผูเรียนสรางองคความรูใหมจากการมีปฏิบัติสัมพันธ และเชื่อมโยงจากความรูเดิมดวยตนเองจากการเรียนรูจากการปฏิบัติจริง ซึ่งมีหลักการสำคัญ คือ มีลักษณะในการใชวธิีการและกิจกรรมการเรียนรูที่หลากหลาย ผูเรียนมีสวนรวมในการเรียนการสอน ผูเรียนสรางองคความรูดวยตนเอง ฝกใหผูเรียนมีทักษะการคิดขั้นสูง สิ่งที่กำหนดใหผูเรียนทำตอง เกี่ยวของกับผูเรียนโดยตรง ผูเรียนสามารถนำไปใชในชีวิตจริง โดย ครูผูสอนเปนเพียงผูชี้แนะ ประสบการณและอำนวยความสะดวกในการเรียนรูและมีแหลงเรียนรูที่หลากหลาย 3.2 รปูแบบวิธกีารจัดการเรียนรูแบบเชิงรุก มีรูปแบบหลากหลายวิธีเชน การเรียนรูโดย ใชกิจกรรมเปนฐาน ที่ใหความสนใจที่ตัวผูเรียน เรียนรูผานกิจกรรมการปฏิบัติที่นาสนใจ ครูเปนผู อำนวยความสะดวก การเรียนรูโดยใชปญหาเปนฐานเปนการเรียนรูสิ่งใหมจะไดผลดีขึ้นอาศัยความ เขาใจและการแกไขปญหาเปนหลัก และการเรียนรูโดยใชโครงงานเปนฐาน ที่ยึดหลักการจัดการ เรียนรูที่เนนผูเรียนเปนสำคัญ ซึ่งในรูปแบบนี้จะเนนการจัดกิจกรรมสงเสริมการอานและการเรียนรู


5 ที่เหมาะสมกับชวงวัย และสอดคลองกับวิถชีีวิตคนอุตรดิตถโดยเนนใหผูรวมกิจกรรมมีสวนรวมในการ ลงมือปฏิบัติจริง และมีปฏิสัมพันธกับกิจกรรมการเรียนรูผานการปฏิบัติที่หลากหลายรูปแบบ เชน การวิเคราะหสังเคราะหการระดมสมอง การแลกเปลี่ยน การตั้งคำถาม การใชเกมเพ่อืการเรียนรู 4. แนวคิดเกี่ยวกับภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม 4.1 ภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม หมายถึง พฤติกรรมของผูนำที่แสดงออกถึงความสามารถ ในการขับเคลื่อนใหบุคลากรเกิดการคดิคนแนวทางการดำเนินการใหมมาใชเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพใน การพฒันาสถานศึกษา นำไปสกูารสรางสรรคนวัตกรรมมาใชใหเกิดประโยชนในการบริหารและพัฒนา การศึกษาเพื่อใหบรรลุเปาหมายและวัตถุประสงคของสถานศึกษา 4.2 คุณลักษณะของภาวะผูนำเชิงนวัตกรรมที่สำคัญไดแก มีความเปนผูที่มีวิสัยทัศน และมีกลยุทธในการสรางหรือการนำนวัตกรรมเขามาใชในการสงเสริมสนับสนุน ตลอดจนการสราง แรงจูงใจใหครูและบุคลากรของสถานศกึษาไดมีการพัฒนาตนเอง เพื่อการเปลี่ยนแปลงพัฒนาการจัด ศึกษาของสถานศึกษาอยางมีประสิทธิภาพ และบรรลุเปาหมายของสถานศึกษา 4.3 ความสำคัญของภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม คือจะชวยสนับสนุนและผลักดันใหมีการ สรางนวัตกรรมมาใชบริหารสถานศึกษา สนับสนุนแนวคิดใหม ๆ การเปนผูนำเชิงนวัตกรรมที่มุงเนน การสรางบรรยากาศในการทำงานที่เอื้อตอการสรางสรรคและการเกิดนวัตกรรมตาง ๆ ในเวลา เดียวกันก็สามารถนำความคิดเชิงนวัตกรรมมาชวยแกปญหาและสรางสรรคนวัตกรรมตาง ๆ ที่จะนา ไปสูการสรางสถานศึกษาใหเปนองคกรแหงนวัตกรรม 4.4 คุณลักษณะของภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม ประกอบดวย ผูนำสามารถใชศักยภาพ ตนเอง ทั้งบุคลิกภาพ ทักษะ บทบาท หนาที่และลักษณะทางสังคม ในการสรางนวัตกรรมใหม ๆ เพื่อ สงเสริมการจัดกการเรียนรูตลอดชีวิต ประกอบดวย การเปดใจเรียนรูสิ่งใหม (Openness) มีความ มุงมั่นตั้งใจ (Willingness) มีความกลาเสี่ยงและชอบทดลอง (Taking Risk) การวิจัยและพัฒนาอยาง ตอเนื่อง(Research & Development : R&D) ความสามารสรางบรรยากาศการทำงานเชิงนวัตกรรม โดยการใชคำถามชี้นำในการเรียนรู (Question-based Learning) 5. แนวคิดเกี่ยวกับการออกแบบและการจัดสภาพแวดลอมทางกายภาพของหองสมุด 5.1 หลกัการออกแบบและการจัดสภาพแวดลอมทางกายภาพของหองสมุด มีมาตรฐาน การออกแบบในลักษณะที่คลายกันและมีวัตถุประสงคของการออกแบบพื้นฐาน 5 อยาง ไดแก 1) ตรงกับความตองการของผูใชงานเปนหลัก 2) ใหมีการใชงานงายและสะดวกสบายของผูใชงาน 3) ใหเกิดความสวยงามและมีระบบระเบียบชัดเจน 4) ใหเกิดการใชงานไดเต็มประสิทธิภาพและ การใชงานตามขนาดของพื้นท่ีการใชงานนั้น ๆ และ 5) การออกแบบที่ตองคำนึงถึงความปลอดภัยตอ


6 การใชงานของผูใชงาน ซึ่งตองคำนึงถึงผูใชงานเปนหลัก มีการสอบถาม และขอความคิดเห็นของ ผใูชงาน หรือผูท่เีกี่ยวของกับการใชงานนั้น ๆ 5.2 แนวทางการออกแบบและการจัดสภาพแวดลอมทางกายภาพของหองสมุด เพื่อให เปนหองสมุดแหลงการเรียนรู (Libraries as Learning Space: and as a Place, Where Everyone Likes to be) ที่สำคัญตองอาศัยหลักคุณภาพ 10 ประการประกอบดวย 1) ใชประโยชนได (Functional) 2) ปรับใชไดหลายหนาที่ (Adaptable) 3) การประชาสัมพันธเชิญชวนในการเขาใช และสามารถเขาถึงไดงาย (Accessible and Inviting) 4) หองสมุดตองมีความหลากหลาย (Varied) 5) หองสมุดตองสงผลตอการมีปฏิสัมพันธ (Interactive) 6) หองสมุดตองสรางแรงกระตุนและแรง บันดาลใจ (Motivating and Stimulation) 7) หองสมุดกับธรรมชาติ (Environmentally Suitable) 8) ความปลอดภัย (Safe and Secure) 9) การใชพื้นที่อยางมีประสิทธิภาพ (Efficient) และ 10) หองสมุดการใชเทคโนโลยีสารสนเทศ (Suitable for ICT) 6. แนวคิดเกี่ยวกับความรบัผิดชอบในวิชาชีพ 6.1 ความรับผิดชอบในวิชาชีพ หมายถึง การมีความตั้งใจที่จะปฏิบัติหนาที่การงาน ที่ไดรับมอบหมายดวยความเอาใจใสมีความละเอียดรอบคอบ ตรงตอเวลา มีการวางแผน มีความ ขยันหมั่นเพียร อดทน พยายามปรับปรุงแกไขปญหาใหสำเร็จลุลวงไปดวยดี และยอมรับผล การกระทาของตนทั้งที่เปนผลดีและผลเสีย โดยมีความสำคัญ ในการเปนลักษณะสำคัญของบุคคล ที่ประกอบวิชาชีพทุกวิชาชีพที่ควรยึดถือในการปฏิบัติงานตามกฎระเบียบ เคารพสิทธิของผูอื่น ทำ ตามหนาที่ของตนเอง และมีความซื่อสัตยสุจริต ซึ่งจะชวยใหการอยูรวมกันเปนไปดวยความราบรื่น สงบสุข 6.2 องคประกอบของความรับผิดชอบในวิชาชีพ ประกอบดวย 1) การตระหนักในหนาที่ (Responsibility Awareness) 2) ความละเอียดรอบคอบ(Attention to Details) 3) การกระตอืรือรนแกปญหา (Problem Solving Enthusiasm) 4) การยอมรับผลจากการกระทำของตนเอง (Self-Responsibility Acceptancy) 6.3 ประเภทของความรับผิดชอบในวิชาชีพ แบงออกเปน 6 ประเภท ไดแก 1) ความรับผิดชอบตอตนเอง 2) ความรับผิดชอบตองานที่ไดรับมอบหมาย 3) ความรับผิดชอบตอการกระทำของตน 4) ความรับผิดชอบตอครอบครัว 5) ความรับผิดชอบตอเพื่อนรวมงาน


7 6) ความรับผิดชอบตอสังคม 6.3 คุณลักษณะของบุคคลที่มีความรับผิดชอบในวิชาชีพ ในรูปแบบนี้จะเนนคุณลักษณะ ของบุคลากรในดาน ความรับผิดชอบตอตนเอง มีความรับผิดชอบตอองคกร มีความรับผิดชอบตอ ผรูับบริการ และมีความรับผิดชอบตอสงัคม 7. แนวคิดเกี่ยวกับการทำงานเปนทีม 7.1 การทำงานเปนทีม หมายถึง กลุมบุคคลที่ทำงานรวมกัน โดยสมาชิกในทีมงานมี บทบาทหนาที่แตกตางกันแตมีการดำเนินงานใหบรรลุเปาหมายในทิศทางเดียวกัน มีความผูกพันมี ความรับผิดชอบมีความสัมพันธกันที่ดีและตองพึ่งพาอาศยักัน 7.2 ความสำคัญของการทำงานเปนทีม คือ การบริหารทีมงานจำเปนตองทำความเขาใจ เกี่ยวกับรายละเอียดตาง ๆ ของกระบวนการในการบริหารใหกระจางชัดแจง ไมวาจะเปนหลักในการ ทำงานเปนทีม องคประกอบของทีมงาน การกำหนดวัตถุประสงค ตลอดจนวิธีการกระตุนและจูงใจ ใหเกิดการทำงานอยางตอเนื่องเพื่อใหทีมงานไดชวยเหลือกันทางานใหบรรลุวัตถุประสงค ตามเปาหมาย 7.3 องคประกอบของสมรรถนะการทำงานเปนทีม ประกอบดวยจากนักวิชาการดังนี้ 1. เปาหมาย (Goal) เปาหมายที่ทุกคนรวมจะทำใหเกิดการพัฒนาของทีม สมาชิก ทุกคนตองเขาใจ มีสวนรวมและมีความผูกพัน 2. การแสดงออก (Expression) สมาชิกทุกคนในทีมมีสิทธิ์แสดงความคิดเห็นของตน ไดอยางเสรีภาพแตตองไมละเมิดสิทธิของผอูื่น 3. ความเปนผูนำ (Leadership) สมาชิกทุกคนจะตองเต็มใจรับหนาที่เปนผูนำ ตามความเหมาะสมในแตละสถานการณ 4. การแสดงความคิดเห็น (Consensus) สมาชิกทุกคนสามารถแสดงความคิดเห็น โตตอบและลงมติรวมกันเพื่อใหไดขอสรุปที่ดีที่สุดสาหรับการแกปญหาและปฏิบัติงานโดยไมสราง ความกดดัน 5. ความไววางใจ (Trust) สมาชิกในทีมจะตองเชื่อใจ ไวใจซึ่งกันและกันมีความ สามัคคีในหมูคณะ สนับสนุนการตัดสินใจในหมคูณะ 6. ความคิดสรางสรรค (Creativity) การทำงานจะอาศัยความคิดและความสามารถ ของสมาชิกทุกคนในการสรางการเปลี่ยนแปลงและความกาวหนาของทีม


8 8. แนวคิดวงจรคุณภาพของเดมมิ่ง (PDCA) วงจรคณุภาพเดมมิ่ง (PDCA) ประกอบดวย การวางแผน (Plan: P) การดำเนินตามแผน (Do: D) การตรวจสอบ (Check: C) และการปรับปรุงแกไข (Act: A) โดยการวางแผน การลงมือ ปฏิบัติตามแผน การตรวจสอบผลลัพธที่ได และหากไมไดผลลัพธตามที่คาดหมายไว จะตองทำการ ทบทวนแผนการดำเนินงาน โดยเริ่มตนใหมและทำตามวงจรคุณภาพซ้ำอีก เมื่อวงจรคณุภาพ หมุนซ้ำ ไปเรื่อย ๆ จะทำใหเกิดการปรับปรุงงานและระดับผลลัพธที่สูงขึ้นเรื่อย ๆ ซึ่งหลักการดังกลาว หาก นำมาปรับใชกับสถานศึกษาจะชวยพัฒนาสถานศึกษาใหมีคุณภาพไดโดยขั้นตอนการบริหารงาน ตาม วงจรคุณภาพของเดมมิ่ง (PDCA) ประกอบดวย 4 ขั้นตอน ดังน้ ี ขั้นตอนที่ 1 การวางแผน (Plan: P) ไดแก การเตรียมการไวลวงหนาเพื่อจะทำงานให สำเร็จอยางมีประสิทธิภาพ โดยกำหนดเปาหมาย จัดทำแผนตามเปาหมาย แนวทางการดำเนินงาน ระยะเวลา งบประมาณ ผูรับผิดชอบ และการประเมนิผล ขั้นตอนที่ 2 การดำเนินตามแผน (Do: D) ไดแก การดำเนินงานตอเนื่องจาก การวางแผน โดยมีการอบรม ประชุมชี้แจง มอบหมายผูรับผิดชอบ และใหการสนับสนุนงบประมาณ ทรัพยากร บุคลากร และดำเนินการนิเทศ แนะนำ กำกับ ติดตาม เพื่อใหงานเปนไปตามแผนที่กำหนด ขั้นตอนที่ 3 การตรวจสอบ (Check: C) ไดแก การประเมินผลการปฏิบัติตามแผน โดย จัดใหมีการประเมินผลตามแผนที่กำหนด วิเคราะหปญหาและสาเหตุที่เกี่ยวของจากการ เปรียบเทียบ ระหวางเปาหมายกับการดำเนินตามแผน เพื่อจะทราบวาตองปรับปรุงแกไขอยางไร ขั้นตอนที่ 4 การปรับปรุงแกไข (Act: A) ไดแก การนำผลการวิเคราะหปญหาและ สาเหตุที่เกี่ยวของ มาปรับปรุงแกไข และหากผลการดำเนินงานยังไมเปนไปตามเปาหมายก็ตอง ปรับเปลี่ยนวิธีการดำเนินงานใหมใหเหมาะสมในการวางแผนระยะตอไป แตถาผลการประเมนิพบวา งานสำเร็จตามเปาหมายแลว ในการวางแผนครั้งตอไปตองปรับเปลี่ยนเปาหมายใหสูงขึ้นเพื่อใหเกิด การพฒันา และจัดทำรายงานไวเปนหลักฐาน นิยามศัพท เพื่อใหการใชงานรูปแบบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ เปนไปอยางถูกตอง บรรลุวัตถุประสงค จึงได กำหนดนิยามศพัทเฉพาะ เพื่อใชในการดำเนินงานตามรูปแบบ ไวดังนี้ 1) รูปแบบ หมายถึง กิจกรรมและกระบวนการในการสงเสริมการจัดการเรียนรู ตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชนในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ โดยมี องคประกอบของรูปแบบ 5 สวน ประกอบดวย สวนที่1 หลักการของรปูแบบ สวนท่ี2 วตัถุประสงค


9 ของรูปแบบ สวนที่3 กลไกและวธิีการดำเนินงานของรูปแบบ สวนที่4 การประเมินผลการดำเนินงาน ของรูปแบบ สวนที่ 5 เงื่อนไขในการนำรูปแบบไปใช 2) การจัดการเรียนรตูลอดชีวิต หมายถึง กจิกรรมการดำเนินงานของหองสมุดประชาชน ที่ จัดการเรียนรูใหผูเรียน ผูรับบริการ และประชาชน ประกอบดวยพัฒนาทักษะการเรียนรู พัฒนา สมรรถนะ สรางนิสัยรักการเรียนรู เพื่อสรางทักษะใหม (New skill) เพิ่มสมรรถนะ (Upskill) หรือ ทบทวนทักษะ (Reskill) รวมทั้งการพัฒนาทั้งทางรางกายและจิตใจ โดยมีองคประกอบการสงเสริมการ จัดการเรียนรู ตลอดชีวิต ดวยรูปแบบ ALERT Library Model จำนวน 5 ดาน ไดแก 1) ดานการ สงเสริมการจัดการเรียนรูเชิงรุก (Active Learning) 2) ดานการสรางภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม (Innovative Leadership) 3) ดานการพัฒนาสภาพแวดลอมของหองสมุดประชาชน (Library Environment) 4) ดานความรับผิดชอบของผูจัดการเรียนรู (Personnel Responsibility) และ 5) ดานการทำงานเปนทีมในการจัดการเรียนรู (Teamwork) 3) การสงเสริมการจัดการเรียนรูเชิงรุก (Active Learning) หมายถึง การจัดกิจกรรม สงเสริม การอานและการเรียนรูที่เหมาะสมกับชวงวัย และสอดคลองกับวิถีชีวิตคนอุตรดิตถ ของ หองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ โดยเนนใหผูรวมกิจกรรมมี สวนรวมในการลงมือปฏิบัติจริง และมีปฏิสัมพันธกับกิจกรรมการเรียนรูผานการปฏิบัติที่หลากหลาย รูปแบบ เชน การวิเคราะหสังเคราะหการระดมสมอง การแลกเปลี่ยน การตั้งคำถาม การใชเกมเพ่ือ การเรยีนรูเปนตน 4) การสรางภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม (Innovative Leadership) หมายถึง การพัฒนา บุคลากร ซึ่งประกอบดวย ผูบริหาร บรรณารักษและเจาหนาท่ีหองสมุดประชาชน และครูที่เกี่ยวของ กับการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัด อุตรดิตถใหเปนผูที่มีคุณลักษณะของผูนำที่สามารถใชศักยภาพตนเอง ทั้งบุคลิกภาพ ทักษะ บทบาท หนาที่และลักษณะทางสังคม ในการสรางนวัตกรรมใหมๆ เพื่อสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ประกอบดวย การเปดใจเรียนรูสิ่งใหม(Openness) มีความมุงมั่นตั้งใจ (Willingness) มีความกลาเสี่ยง และชอบทดลอง (Taking Risk) การวิจัยและพัฒนาอยางตอเนื่อง(Research & Development : R&D) ความสามารสรางบรรยากาศการทำงานเชิงนวัตกรรมโดยการใชคำถามชี้นำในการเรยีนรู(Question-based Learning) 5) การพัฒนาสภาพแวดลอม (Environment) หมายถึง กิจกรรมในการพัฒนา ดานกายภาพหองสมุดประชาชนในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ ทั้งบริเวณ ภายนอกและภายในหองสมุดใหเอื้อตอการอานและการเรียนรู โดยมีความสะอาด บรรยากาศดี มีวัสดุ อุปกรณเพียงพอทั้งโตะ เกาอี้ สื่อที่ทันสมัยทั้งสื่อหนังสือ สื่ออิเล็กทรอนิกสใหบริการ ระบบ


10 อินเทอรเน็ตความเร็วสูง และการจัดพื้นที่ใหบริการที่เหมาะสมกับการจัดกิจกรรมบริเวณหองสมุด ประชาชนในรูปแบบศูนยการเรียนรูตนแบบ (Co–Learning space) 6) ความรับผิดชอบของผูจัดการเรียนรู (Personnel Responsibility) หมายถึง คุณลักษณะของบรรณารักษ เจาหนาที่หองสมุดประชาชนของหองสมุดประชาชน และผูจัดการเรียนรู ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ ที่มีความรับผิดชอบตอตนเอง คือ รูจักบทบาท หนาที่ของตนเอง รูจักแกปญหาทุกอยางที่ทำใหตัวเองเปนทุกข ปฏิบัติหนาที่ของตนเองอยางมี ประสิทธิภาพ มีความรับผิดชอบตอองคกร คือ ผลกระทบที่เกิดขึ้นกับองคกรที่เกิดจากการตัดสินใจ และการจัดกิจกรรม มีความรับผิดชอบตอผูรับบริการ คือ มีความเทาเทยีมไมเลือกปฏิบัติการเคารพ สิทธิมนุษยชน และมีความรับผิดชอบตอสังคม คือ การดูแลรักษาสิ่งแวดลอม การพัฒนาชุมชนหรือ สังคม 7) การทำงานเปนทีมในการจัดการเรียนรู(Teamwork) หมายถึง กระบวนการทำงาน เปนทีมในองคกร ประกอบดวย ผูบริหาร บรรณารักษและเจาหนาที่หองสมุดประชาชน และครูที่ เกี่ยวของกับการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรู จังหวดัอุตรดิตถมีการทำงานที่มีเปาหมายเดียวกัน ใหความสำคัญกับทุกคนในทีม มีระบบการทำงาน ที่ชัดเจน ทุกคนรูบทบาทหนาที่ มีการสื่อสารกันเสมอมีการตัดสินใจรวมกัน มีความสามัคคี ใหความ รวมมือ ชวยเหลือเกื้อกูล ชื่นชมความสำเร็จรวมกัน และการทำงานเปนทีมรวมกับเครือขาย ประกอบดวย การมสีวนรวมของเครือขายในการรวมจัดกิจกรรม และรวมสนับสนุนการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต 8) หองสมุดประชาชน หมายถึง แหลงเรียนรูในศูนยสงเสริมการเรียนรูอำเภอ สังกัด สำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ ทำหนาที่ใหบริการการศึกษาหาความรู การพักผอนหยอน ใจและการจรรโลงใจไดอยางเหมาะสมกับความตองการของประชาชนในชุมชน และทันตอความ เปลี่ยนแปลงในโลกศตวรรษที่21 ประกอบดวย หองสมุดประชาชนจังหวัดอุตรดิตถหองสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” อำเภอเมืองอุตรดิตถ หองสมุดประชาชนอำเภอลับแล หองสมุดประชาชนอำเภอ พิชัย หองสมุดประชาชนอำเภอตรอน หองสมุดประชาชนอำเภอทองแสนขัน หองสมุดประชาชน อำเภอทาปลา หองสมุดประชาชนอำเภอน้ำปาด หองสมุดประชาชนอำเภอฟากทา และหองสมุด ประชาชนอำเภอบานโคก 9) การประเมินผลรูปแบบ หมายถึง การศึกษาประสิทธิภาพของการสงเสริมการจัดการ เรียนรูตลอดชีวิต ที่เกิดจากการนำรูปแบบที่พัฒนาขึ้นไปใช แลวสงผลใหหองสมุดประชาชน สามารถ จัดการเรียนรูตลอดชีวิตไดอยางมีคุณภาพ โดยประเมินในจากความเหมาะสมและความเปนไปของ รูปแบบในดานการสงเสริมการจัดการเรียนรูเชิงรุก (Active Learning) ดานการสรางภาวะผูนำ เชิงนวัตกรรม (Innovative Leadership) ดานการพัฒนาสภาพแวดลอมของหองสมุดประชาชน


11 (Library Environment) ดานความรับผิดชอบของผูจัดการเรียนรู (Personnel Responsibility) และดานการทำงานเปนทีมในการจัดการเรยีนรู(Teamwork) และประเมินความพึงพอใจของผูเรยีน ผรูับบริการที่ไดรับการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต 10) เครื่องมือในการประเมินผลรูปแบบ หมายถึง สิ่งที่ใชในการเก็บขอมูลเพื่อศึกษา ประสิทธิภาพของรูปแบบที่พัฒนาขึ้น ไปใช ของหองสมุดประชาชนอำเภอ ในสังกัดสำนักงานสงเสริม การเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ ซึ่งประกอบดวย แบบประเมินความเหมาะสมและความเปนไปไดของ รูปแบบการสงเสริม การจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ของหองสมุดประชาชนในสังกดัสำนักงานสงเสริม การเรยีนรูจงัหวัดอุตรดิตถแบบประเมินความเหมาะสมของคูมอืการใชรูปแบบการสงเสริมการจัดการ เรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ และ แบบประเมินความพึงพอใจการจัดกิจกรรมสงเสริมการเรียนรูตลอดชีวิต ของหองสมุดประชาชน ใน สงักัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรจูังหวัดอุตรดิตถ


12 สวนที่ 2 รูปแบบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ รูปแบบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงาน สงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ ที่พัฒนาขึ้น กำหนดองคประกอบการสงเสริมการจัดการเรียนรู ตลอดชีวิต ตามรูปแบบ ALERT Library Model โดยคำวา “ALERT” มาจากตัวอักษร ที่ใชเพื่อ ดำเนินการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ซึ่งเกิดจากการระดมความคิด ในการออกแบบ องคประกอบของการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงาน สงเสรมิการเรียนรูประจำจังหวัดอุตรดิตถโดยผูที่มีสวนเกี่ยวของในการจัดการเรียนรูทุกคนไดรวมกัน ระดมแนวคิดเพื่อออกแบบองคประกอบของ ALERT Library Model ซึ่งประกอบดวย A มาจาก Active Learning คือ การสงเสริมการจัดการเรียนรูเชิงรุก หมายถึง การจัด กิจกรรมสงเสริมการอานและการเรียนรูที่เหมาะสมกับชวงวัย และสอดคลองกับวิถีชีวิตคนอุตรดิตถ ของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ โดยเนนใหผูรวม กิจกรรมมีสวนรวมในการลงมือปฏิบัติจริง และมีปฏิสัมพันธกับกิจกรรมการเรียนรูผานการปฏิบัติที่ หลากหลายรูปแบบ L มาจาก Innovative Leadership คือ การสรางภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม หมายถึง การมีคุณลักษณะของผูนำที่สามารถใชศักยภาพตนเอง ทั้งบุคลิกภาพ ทักษะ บทบาท หนาที่และ ลักษณะทางสังคม ในการสรางนวัตกรรมใหมๆ เพื่อสงเสริมการจัดกการเรียนรูตลอดชีวิต ประกอบดวย การเปดใจเรียนรูสิ่งใหม(Openness) มีความมุงมั่นตั้งใจ (Willingness) มีความกลา เสี่ยงและชอบทดลอง (Taking Risk) การวิจัยและพัฒนาอยางตอเนื่อง(Research & Development : R&D) ความสามารสรางบรรยากาศการทำงานเชิงนวัตกรรมโดยการใชคำถามชี้นำในการเรียนรู (Question-based Learning) E มาจาก Environment คือ การพัฒนาสภาพแวดลอม หมายถึง การพัฒนา ดานกายภาพหองสมุดประชาชนในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ ทั้งบริเวณ ภายนอกและภายในหองสมุดใหเอื้อตอการอานและการเรียนรู โดยมีความสะอาด บรรยากาศดี มีวัสดุ อุปกรณเพียงพอทั้งโตะ เกาอี้สื่อที่ทันสมัยทั้งส่ือหนังสือ สื่ออิเล็กทรอนิกสใหบริการ ระบบ อินเทอรเน็ตความเร็วสูง และการจัดพื้นที่ใหบริการที่เหมาะสมกับการจัดกิจกรรมบริเวณหองสมุด ประชาชนในรูปแบบศูนยการเรียนรูตนแบบ (Co–Learning space)


13 R มาจาก Personnel Responsibility คือ ความรับผิดชอบของผูจัดการเรียนรูหมายถึง คุณลักษณะของบุคลากรที่มีความรับผิดชอบตอตนเอง มีความรับผิดชอบตอองคกร มีความรับผิดชอบ ตอผูรับบริการ และมีความรับผิดชอบตอสังคม T มาจาก Teamwork คือ การทำงานเปนทีมในการจดัการเรียนร หมายถึง การทำงานเปนูทีมในองคกร โดยที่การทำงานมีเปาหมายเดียวกัน การใหความสำคัญกับทุกคนในทีม มีระบบการ ทำงานที่ชัดเจน มกีารส่อืสารกันเสมอมีการตัดสินใจรวมกัน และมการทำงานเปนทีมรวมกับเครือขาย ี เพื่อจัดการเรียนรู รูปแบบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงาน สงเสรมิการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถแสดงดงัภาพ


14 รูปแบบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงาน สงเสรมิการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถมีรายละเอียด ดงันี้หลักการ รูปแบบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงาน สงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ เปนกิจกรรมและกระบวนการในการสงเสริมการจัดการเรียนรู ตลอดชีวิต เพื่อดำเนินงานจัด สงเสริม หรือสนับสนุนใหหองสมุดประชาชน จัดการเรียนรูใหผูเรียน ผูรับบริการ และประชาชน บรรลุเปาหมายของการเรียนรูตลอดชีวิต โดยอาศัยกระบวนการ ดำเนินงานภายใตวงจรคุณภาพ (PDCA)ขององคประกอบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ทั้ง 5 สวน ไดแก การสงเสริมการจัดการเรียนรูเชิงรุก การสรางภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม การพัฒนา สภาพแวดลอม ความรับผิดชอบของผูจัดการเรียนรูและการทำงานเปนทมีในการจัดการเรียนร ูวัตถุประสงคของรูปแบบ 1. เพื่อใหสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ มีกรอบแนวทางการดำเนินงาน ในการจัดกิจกรรม สงเสริม หรือสนับสนุนการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของผูเรียนและผูรับบริการ ของหองสมุดประชาชนในสังกัดตามกรอบรูปแบบ ALERT Library Model 2. เพื่อใหบุคลากรที่ทำหนาที่จัดการเรียนรูตลอดชีวิต มีวิธีการจัด สงเสริม สนับสนุน การจดัการเรียนรูตลอดชวีิตใหกับผูเรียนและผูรับบริการ ตามกรอบรูปแบบ ALERT Library Model วิธีการดำเนินงานของรูปแบบ การดำเนินงานของรูปแบบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุด ประชาชนในสังกัด สำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถยึดหลักการบริหารงานโดยใช วงจรคุณภาพเดมมิ่ง PDCA ซ่งึประกอบดวยขั้นตอนและรายละเอียด ดังนี้ ขั้นตอนที่ 1 ศึกษาวิเคราะหสภาพปญหา ความตองการของผูเรียน ผูรับบริการในการ ไดรับบริการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ของหองสมุดประชาชน โดยการสำรวจขอมูลจากกลุมเปาหมาย ประชุมปรึกษาหารือ และมอบหมายใหผูจัดการเรียนรู จัดทำขอมูลสารสนเทศสภาพปญหา ความตองการของผรูบับริการ เพื่อใชในการวางแผนการดำเนินงานจัดการเรียนรตูลอดชีวิต ขั้นตอนที่ 2 จัดทำแผนการดำเนินงานสงเสริมการเรียนรูตลอดชีวิต กำหนดเปาหมาย วิธีดำเนินงาน โครงการ กิจกรรมที่เกี่ยวของ โดยใชอมูลสารสนเทศการศึกษา วิเคราะห สภาพปญหา ความตองการของผูรับบริการ โดยมีคณะทำงานจัดทำแผนสงเสริมการเรียนรูในระดับสำนักงาน


15 สงเสริมการเรียนรูจังหวัด ระดับศูนยสงเสริมการเรียนรูอำเภอ และดำเนินการชี้แจงบุคลากรที่ เกี่ยวของ แตงตั้งคณะทำงานสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต โดยใหทุกฝายไดมีสวนรวม ขั้นตอนที่ 3 ดำเนินงานตามขั้นตอนที่กำหนดในแผนสงเสริมการเรียนรูตลอดชีวิต อยางตอเนื่องเปนระบบ โดยจัดกิจกรรมและใชกระบวนการในการสงเสริมการจัดการเรียนรู ตลอดชีวิตตามรูปแบบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชนในสังกัด สำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ ตามกรอบ ALERT Library Model ซึ่งประกอบดวย การสงเสริมการจัดการเรียนรูเชิงรุก (Active Learning) การสรางภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม ( Innovative Leadership) การพัฒนาสภาพแวดล อมของหองสมุด ประชาชน (Library Environment) ความรับผิดชอบของผูจัดการเรียนรู (Personnel Responsibility) และการทำงาน เปนทีมในการจัดการเรียนรู (Teamwork) โดยมีรายละเอียดขั้นตอนดำเนนิงานในแตละดาน ดังนี้ 3.1 ดานการสงเสริมการจัดการเรียนรูเชิงรุก (Active Learning) มีรายละเอียด ขั้นตอนดำเนินงาน ดังนี้ ขั้นตอนที่1 วางแผน กำหนดวิธีการสำรวจความตองการของผูเรียน ผูรับบรกิาร ในการไดรับบริการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตแบบเชิงรุก (Active Learning) จากหองสมุดประชาชน และสถานศกึษา ขั้นตอนที่ 2 วิเคราะหสรุปตองการของผูเรียน ผูรับบริการ ในการไดรับการ จัดการเรียนรูตลอดชีวิตแบบเชิงรุก (Active Learning) ขั้นตอนที่ 3 จัดทำแผนงาน/โครงการ/กิจกรรม การจัดและสงเสริมการจัดการ เรียนรูตลอดชีวิตแบบเชิงรุก (Active Learning) ของหองสมุดประชาชนและสถานศึกษา กำหนด คณะทำงานเพื่อมอบหมายผูรับผิดชอบที่ชัดเจน ขั้นตอนที่ 4 พัฒนาแอปพลิเคชันพรอมคูมือการใชงาน ของสำนักงานสงเสริมการ เรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ ที่ใชเปนแพลตฟอรมรวมกันในการจัดการเรียนรู จัดทำสื่อการเรียนรูที่นำ เอกลักษณของจังหวัดอุตรดิตถมาประยุกตใชจัดการเรียนรูตลอดชีวิต และจัดทำคูมือแนวทางในการ จัดกิจกรรมการเรียนรูตามชวงวัย ขั้นตอนที่ 5 จัดการเรียนรูตลอดชีวิตเชิงรุก โดยนำสรุปเนื้อหาที่เปน E-Book จัดทำเปนคูมือ QR code และจัดทำแนวขอสอบออนไลนสำหรับนักศึกษาขั้นพื้นฐาน นำเกมมาจัด กิจกรรมการเรียนรูสำหรับผูรับบริการวัยเด็ก และ AI มาใชจัดการเรียนรู แบบ Creative-Based Learning เพื่อการเรียนรูแบบสรางสรรคโดยมีศูนยการเรียนรูตนแบบ Co -Learning Space ในการ ใชคนควาหาความรู


16 ขั้นตอนที่ 6 ใชกิจกรรมและกระบวนการนิเทศ ติดตาม และประเมินผลการจัด และสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวติแบบเชิงรุก (Active Learning) โดยผูบริหารสถานศึกษาและ คณะกรรมการนิเทศที่ไดรับการแตงตั้ง ขั้นตอนที่ 7 จดัทำรายงานผลการดำเนินงานการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตแบบเชิง รุก (Active Learning) ตามรูปแบบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจงัหวัดอุตรดิตถและเผยแพรผลการดำเนินงานผานทางชองทาง ตาง ๆ ที่หลากหลาย ขั้นตอนที่ 8 นำขอมูลที่ไดจากการนิเทศ ติดตาม ประเมินผล และรายงานผลการ ดำเนินงานการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตแบบเชิงรุก (Active Learning) มาใชในการวางแผนการพัฒนา และปรับปรุงคุณภาพการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตแบบเชิงรุก (Active Learning) ของหองสมุด ประชาชนและสถานศึกษาตอไป ขั้นตอนการสงเสริมการจัดการเรียนรูเชงิรุก (Active Learning) โดยใชวงจรคุณภาพ เดมม่งิ (PDCA) แสดงดังภาพ


17


18 3.2 ดานการสรางภาวะผูนำเชงินวัตกรรม (Innovative Leadership) มรีายละเอียด ขั้นตอนดำเนินงาน ดังนี้ ขั้นตอนที่ 1 สำรวจความตองการ ในดานการสรางภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม การ พัฒนาทักษะ สมรรถนะ เพื่อใชสรางหรือพฒันานวัตกรรมของผูจัดการเรียนรูและบุคลากรที่เกี่ยวของ ขั้นตอนที่ 2 วิเคราะหสรุปความตองการสรางภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม และการ ไดรับพฒันาทักษะ สมรรถนะที่เกี่ยวของกับนวัตกรรมเพื่อจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ขั้นตอนที่ 3 จัดทำแผนงาน/โครงการ/กิจกรรม ที่เกี่ยวของกับการสรางภาวะผูนำ เชิงนวัตกรรม (Innovative Leadership) เพื่อจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของผูจัดการเรียนรูและ บุคลากรที่เกี่ยวของ และกำหนดคณะทำงานเพื่อมอบหมายผูรับผิดชอบที่ชัดเจน ขั้นตอนที่ 4 จัดกิจกรรม/โครงการ พัฒนาบุคลิกภาพดานภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม พัฒนาทักษะและสมรรถนะการใช สรางหรือพัฒนานวัตกรรม พัฒนาเว็บไซต E-Learning การสราง E-book และพฒันาดานออกแบบกิจกรรมการเรียนรูแบบ Creative-Based Learning (CBL) ขั้นตอนที่ 5 จัดกิจกรรมประชาสัมพันธเพื่อการนำเสนอผลงาน นวัตกรรมผาน ชองทางการสื่อสารตาง ๆ ที่หลากหลาย จัดกิจกรรมประกวดการพัฒนานวัตกรรม และมีกิจกรรม แลกเปลี่ยนเรียนรู การจัดการความรูKM หรือกิจกรรม PLC ขั้นตอนที่6 ใชกจิกรรมและกระบวนการนิเทศ ติดตาม และประเมินผลการสราง ภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม การพัฒนาทักษะ สมรรถนะ เพื่อใช สรางหรือพัฒนานวัตกรรมของบุคลากร โดยผบูริหารสถานศึกษาและคณะกรรมการนิเทศที่ไดรับการแตงตั้ง ขั้นตอนที่ 7 จัดทำรายงานผลการดำเนินงานสรางภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม (Innovative Leadership) ตามรูปแบบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุด ประชาชน ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ และเผยแพรผลการดำเนินงานผาน ทางชองทางตาง ๆ ท่หีลากหลาย ขั้นตอนที่ 8 นำขอมูลที่ไดจากการนิเทศ ติดตาม ประเมินผล และรายงานผลการ ดำเนินงานสรางภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม (Innovative Leadership) มาใชในการวางแผนการพัฒนา และปรับปรุงคุณภาพการสรางภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม (Innovative Leadership) ตอไป ขั้นตอนการสรางภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม (Innovative Leadership) โดยใชวงจร คุณภาพเดมมิ่ง (PDCA) แสดงดังภาพ


19


20 3.3 ดานการพัฒนาสภาพแวดลอม (Environment) มีรายละเอียดขั้นตอน ดำเนินงาน ดังนี้ ขั้นตอนที่ 1 วางแผน กำหนดวิธีการสำรวจความตองการใหหองสมุดไดพัฒนา ปรับปรุงสภาพแวดลอม (Environment) เพื่อสรางบรรยากาศในการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตจาก ผเูรียน ผูรับบริการ และผูเกี่ยวของในการจัดการเรียนรู ขั้นตอนที่ 2 วิเคราะหสรุปตองการของผูเรียน ผูรับบริการ ผูเกี่ยวของใน การจัดการเรียนรู ในการพัฒนาสภาพแวดลอมของหองสมุดประชาชนเพื่อจัดและสงเสริมการเรียนรู ตลอดชีวิต ขั้นตอนที่ 3 จัดทำแผนงาน/โครงการ/กิจกรรม การพัฒนาสภาพแวดลอม (Environment) ของหองสมุดประชาชน เพื่อจัดและสงเสริมการเรียนรูตลอดชีวิตกำหนดคณะทำงาน เพื่อมอบหมายผูรับผิดชอบที่ชัดเจน ขั้นตอนที่ 4 พัฒนาและปรับปรุงการจัดสรรพื้นที่ของหองสมุดใหเปนสัดสวน จำแนกตามประเภทการใชบริการที่หลากหลาย จัดสรางจุดเช็คอินที่เปนเอกลักษณตามบริบท ของจังหวัดอุตรดิตถของหองสมุดประชาชน และจัดใหหองสมุดเปนแหลงเรียนรูดานอาชีพหรือ ศูนยฝกสอนอาชีพ ขั้นตอนที่ 5 นำเทคโนโลยีมาใชปรับบรรยากาศการเรียนรูของหองสมุด ลดหนังสือ เพิ่มอุปกรณ IT สัญญานอินเทอรเน็ตที่ครอบคลุม สงเสริมการเรียนรูดวยแอปพลิเคชัน สงเสรมิการอานผาน QR-Code ขั้นตอนที่ 6 ใชกิจกรรมและกระบวนการนิเทศ ติดตาม และประเมินผล การพัฒนาสภาพแวดลอม (Environment) ของหองสมุดประชาชน โดยผูบริหารสถานศึกษาและ คณะกรรมการนิเทศที่ไดรับการแตงตั้ง ขั้นตอนที่ 7 จัดทำรายงานผลการดำเนินงานพัฒนาสภาพแวดลอม (Environment) ของหองสมุดประชาชน) ตามรูปแบบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของ หองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ และเผยแพรผลการ ดำเนินงานผานทางชองทางตาง ๆ ที่หลากหลาย ขั้นตอนที่ 8 นำขอมูลที่ไดจากการนิเทศ ติดตาม ประเมินผล และรายงานผล การดำเนินงานการพัฒนาสภาพแวดลอม (Environment) ของหองสมุดประชาชน มาใชในการ วางแผนการพัฒนาและปรับปรุงคุณภาพการพัฒนาสภาพแวดลอม (Environment) ของหองสมุด ประชาชนตอ ไป ขั้นตอนการพัฒนาสภาพแวดลอม (Environment) โดยใชวงจรคุณภาพเดมมิ่ง (PDCA) แสดงดังภาพ


21 3.4 ดานความรับผิดชอบของผูจัดการเรียนรู (Personnel Responsibility) มีรายละเอียดขั้นตอนดำเนินงาน ดังนี้


22 ขั้นตอนที่ 1 วางแผน กำหนดวิธีการสำรวจความตองการของบุคลากร ในการสงเสริมและพัฒนาความรับผิดชอบตามบทบาทหนาที่ (Personnel Responsibility) ในการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ขั้นตอนที่ 2 วิเคราะหสรุปตองการของบุคลากรในการสงเสริมและพัฒนา ความรับผิดชอบตามบทบาทหนาที่ (Personnel Responsibility) ในการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ขั้นตอนที่ 3 จัดทำแผนงาน/โครงการ/กิจกรรม เพื่อสงเสริมและพัฒนา ความรับผิดชอบตามบทบาทหนาที่ (Personnel Responsibility) ในการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ของบุคลากร กำหนดคณะทำงานเพื่อมอบหมายผูรับผิดชอบท่ชีัดเจน ขั้นตอนที่ 4 จัดใหมีระบบการประเมินการใหบริการของผูจัดการเรียนรู โดยผูรับบริการใชเปนตัวชี้วัดในการประเมินตาง ๆ และนำผลการประเมินใชสรางขวัญ กำลังใจใน การปฏิบัติงานใหบุคลากรที่มีความรับผิดชอบตอหนาที่และมีผลการทำงานโดดเดน ขั้นตอนที่ 5 กำหนดใหมีจัดกิจกรรมประกวด คัดเลือก มอบรางวัลใหกับผูเปน ตนแบบที่มีความรับผิดชอบและมีสมรรถนะในการทำงานเพื่อชุมชน โดยหนวยงานภายนอก และ ใหทุกหองสมุดดำเนินกิจกรรมเพื่อสังคม Corporate Social Responsibility (CSR) เพื่อสราง ภาพลักษณที่ดีของหนวยงาน ขั้นตอนที่ 6 ใชกิจกรรมและกระบวนการนิเทศ ติดตาม และประเมินผล การดำเนินงานสงเสริมความรับผิดชอบของผูจัดการเรียนรู (Personnel Responsibility) โดย ผบูริหารสถานศึกษาและคณะกรรมการนิเทศที่ไดรับการแตงตั้ง ขั้นตอนที่ 7 จัดทำรายงานผลการดำเนินงานการสงเสริมและพัฒนา ความรับผิดชอบของผูจัดการเรียนรู (Personnel Responsibility) ของหนวยงานตามรูปแบบ การสงเสรมิการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรู จังหวดัอุตรดิตถและเผยแพรผลการดำเนินงานผานทางชองทางตาง ๆ ที่หลากหลาย ขั้นตอนที่ 8 นำขอมูลที่ไดจากการนิเทศ ติดตาม ประเมินผล และรายงานผล การดำเนินงานการสงเสริมและพัฒนาความรับผิดชอบของผูจัดการเรียนรู (Personnel Responsibility) มาใชในการวางแผนการพัฒนาและปรับปรุงคุณภาพการการสงเสริมและพัฒนา ความรับผิดชอบของผูจัดการเรียนรู (Personnel Responsibility) ตอไป ขั้นตอนการพัฒนาความรับผิดชอบของผูจัดการเรียนรู (Personnel Responsibility) โดยใชวงจรคุณภาพเดมมิ่ง (PDCA) แสดงดังภาพ


23 3.5 ดานการทำงานเปนทีมในการจัดการเรียนรู(Teamwork) มีรายละเอียด ขั้นตอนดำเนินงาน ดังนี้


24 ขั้นตอนที่ 1 วางแผน กำหนดวิธีการสำรวจความตองการของบุคลากร ในการพัฒนากระบวนการทำงานเปนทีมในการจัดการเรียนรู(Teamwork) เพื่อจัดการเรียนรูตลอด ชวีิตใหกับกลุมเปาหมาย ขั้นตอนที่ 2 วิเคราะหสรุปตองการของบุคลากร ในการไดรับการพัฒนา กระบวนการทำงานเปนทีมในการจัดการเรียนรู(Teamwork) เพื่อจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ขั้นตอนที่ 3 จัดทำแผนงาน/โครงการ/กิจกรรม การสงเสริมและพัฒนา กระบวนการทำงานเปนทีมในการจัดการเรียนรู(Teamwork) เพื่อจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ของหนวยงานและสถานศึกษา กำหนดคณะทำงานเพ่อืมอบหมายผรูับผิดชอบที่ชัดเจน ขั้นตอนที่ 4 จัดกิจกรรม/โครงการเพิ่มเครือขายรวมจัด สงเสริม สนับสนุน การจัดการเรียนรูตลอดชีวิต และใหผูบริหาร ผูจัดการเรียนรูผูมีสวนเกี่ยวของรวมกำหนดเปาหมาย ตัวชี้วัดความสำเร็จในการจัดการเรยีนรตลอดชีวิตรวมกันู ขั้นตอนที่ 5 จัดทำระบบและชองทางในการสื่อสารในการทำงานขององคกร โดยใชรูปแบบการสื่อสารแนวราบ เพื่อใหการทำงานเปนทีมมีความรวดเร็ว ถูกตอง มีประสิทธิภาพ และจัดกิจกรรม OD ภายในองคกร เพื่อสรางการทำงานเปนทีมอยางตอเนื่อง ขั้นตอนที่ 6 ใชกิจกรรมและกระบวนการนิเทศ ติดตาม และประเมินผล การพฒันากระบวนการทำงานเปนทีมในการจัดการเรยีนรู(Teamwork) เพื่อจัดการเรียนรูตลอดชีวิต โดยผบูริหารสถานศึกษาและคณะกรรมการนิเทศที่ไดรับการแตงตั้ง ขั้นตอนที่ 7 จัดทำรายงานผลการดำเนินงานการพัฒนากระบวนการทำงานเปน ทีมในการจัดการเรียนรู(Teamwork) เพื่อจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ตามรูปแบบการสงเสริมการ จัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ และเผยแพรผลการดำเนินงานผานทางชองทางตาง ๆ ท่หีลากหลาย ขั้นตอนที่ 8 นำขอมูลที่ไดจากการนิเทศ ติดตาม ประเมินผล และรายงานผลการ พัฒนากระบวนการทำงานเปนทีมในการจัดการเรียนรู(Teamwork) เพื่อจดัการเรียนรูตลอดชีวิต มา ใชในการวางแผนการพัฒนาและปรับปรุงคุณภาพการพัฒนากระบวนการทำงานเปนทีมในการจัดการ เรียนรู(Teamwork) เพื่อจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหนวยงานและสถานศึกษาตอไป ขั้นตอนการพัฒนาการทำงานเปนทีมในการจัดการเรียนรู(Teamwork) โดยใชวงจร คุณภาพเดมมิ่ง (PDCA) แสดงดังภาพ


25


26 ขั้นตอนที่ 4 ดำเนินการตรวจสอบ ติดตาม และนิเทศการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ตาม แผนงานที่กำหนดเปนระยะ โดยใชเครื่องมือการนิเทศติดตามประเมินผล พรอมจัดทำสรุปผลและ รายงานผลการดำเนินงานตรวจสอบ ตดิตาม นิเทศการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต เพื่อนำขอมูลจากการ ประเมนิผล มาวเิคราะหผล จัดทำขอมูลสารสนเทศผลการนำไปใช ขั้นตอนที่ 5 แตงตั้งคณะกรรมการหรือคณะทำงานสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ระดับจังหวัด ระดับอำเภอ (สถานศึกษา) เพื่อประเมินผลการดำเนินงานตามรูปแบบการสงเสริมการ จัดการเรียนรู ตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชนในสังกัด สำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ โดยใชเครื่องมือในการประเมินผลรูปแบบที่รูปแบบกำหนด และจัดทำสรุปผลและรายงานผลการ ดำเนินงานการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ขั้นตอนที่ 6 นำเสนอประสิทธิภาพและประสิทธิผล ของการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ซึ่ง ดำเนินงานตามรูปแบบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชนในสังกัด สำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ สะทอนผลการทำงานจากผูมีสวนเกี่ยวของทุกฝาย เพื่อใหขอเสนอแนะการปรับปรุงพัฒนาคุณภาพการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงานการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ การดำเนินงานของรูปแบบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุด ประชาชนในสังกัด สำนักงานสงเสริมการเรยีนรจูังหวัดอุตรดิตถแสดงดังภาพ


27 ในการนำรูปแบบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ นอกจากนำวงจรคุณภาพไปใชทุกขั้นตอนแลว ยังใหความสำคัญกับแนวคิดและทฤษฎีเชิงระบบ ในการนำรูปแบบไปใชโดยมีรายละเอียดดังน้ี1) ปจจัยนำเขา (Input) ปจจัยนำเขาที่มีผลตอ ประกอบดวย 1.1) บุคคล (people)แบงออกเปน 2 ประเภท คือ บุคลากรสังกัดสำนักงานสงเสริม การเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ และผูรับบริการกลุมเปาหมายของสำนักงานสงเสริมการเรียนรู จังหวดัอุตรดิตถ 1.2) กิจกรรม (Activity) คือ กิจกรรมหรือโครงการตาง ๆ ที่จัดขึ้นโดยมีวัตถุประสงค เพื่อ สงเสริม หรือสนับสนุน การจัดการเรียนรูตลอดชีวิตตาม รูปแบบ ALERT Library Model ทั้ง 5 ดาน ประกอบดวย การสงเสริมการจดัการเรียนรูเชิงรุก (Active Learning) การสรางภาวะผูนำเชิง นวัตกรรม (Innovative Leadership) การพัฒนาสภาพแวดลอม (Environment) ความรับผิดชอบ ของผูจัดการเรียนรู (Personnel Responsibility)และการทำงานเปนทีมในการจัดการเรียนรู (Teamwork) 1.3) สื่อ (Media) คือ สื่อทุกประเภททั้งรูปแบบออฟไลนและออนไลน ที่นำมาใชใน กระบวนการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ของหองสมุดประชาชนในสังกัดสำนักงานสงเสริม การเรยีนรูจงัหวัดอุตรดิตถ 1.4 แอปพลิเคชัน (Application) คือ แพลตฟอรมในการสงเสริมและจัดการเรียนรู ตลอดชีวิต โดยใชเทคโนโลยีดิจิทัล ท่ีสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถพัฒนาขึ้นใหหองสมุดประชาชนในสังกัดทกุแหงนำไปใชในการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต 1.5 ฮารดแวร (Hardware) คือ อุปกรณดานเทคโนโลยีสารสนเทศ ภายในหองสมุด ประชาชนหรือสถานศึกษาที่ใชในการสงเสรมิสนับสนุนหรือจัดการเรียนรูตลอดชีวิต 2) กระบวนการ (Process) คือ วิธีการซึ่งปฏิบัติตามตามกลไกและวิธีการดำเนินงาน ในทุกขั้นตอน โดยใชวงจร คุณภาพเดมมิ่ง (PDCA) ในการขับเคลื่อนการปฏิบัติตามรูปแบบALERT Library Model ทั้ง 5 องคประกอบ คือ ดานการสงเสริมการจัดการเรียนรูเชิงรุก(Active Learning) ดานการสรางภาวะ ผูนำเชิงนวัตกรรม (Innovative Leadership) ดานการพัฒนาสภาพแวดลอม (Environment) ดาน ความรับผิดชอบของผูจัดการเรียนรู (Personnel Responsibility)และดานการทำงานเปนทีมในการ จัดการเรียนรู(Teamwork)


28 3) ผลผลิต (Output) ผลลัพธ (Outcomes) ผลผลิตจากการนำนวัตกรรม รูปแบบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของ หองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ มาเปนเงื่อนไขในการนำ รูปแบบไปใช ตามแนวคิดและทฤษฎีเชงิระบบ)คาดใหเกิดผลผลิต ดังนี้ 3.1) ผลที่เกิดกบัผูเรียน ผูรับบริการ 3.1.1) ผูเรียน/ผูรับบริการ สามารถเขาถึงสื่อการเรียนรู ไดทุกที่ ทุกเวลา Anytime Anywhere ตรงตามความตองการและความสนใจในการเรียนรขูองตนเอง 3.1.2) ผูเรียน/ผูรับบริการ มาใชบริการกิจกรรมสงเสริมการเรียนรูตลอดชีวิตของ หองสมุดประชาชนเพิ่มมากขึ้น 3.13) ผูเรียน นำความรูท่ไีดจากการรับบริการจัดกิจกรรมการเรียนรูตลอดชีวิตไปใชประโยชนในชีวิตประจำวันเพิ่มมากขึ้น 3.2) ผลที่เกิดกบัผูจัดการเรียนรูบุคลากรและผูบริหาร 3.2.1) ผูจัดการเรียนรูบุคลากรและผูบรหิาร มีสมรรถนะเพ่มิขึ้นในการจัดการเรียนรู เชิงรุก (Active Learning) 3.2.2) ผูจัดการเรียนรู บุคลากรและผูบริหาร มีการพัฒนาบุคลิกภาพของตนเองให เปนผูมีภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม และสามารถสรางหรือพัฒนานวัตกรรมเพื่อนำมาใชในการจัดการ เรียนรูตลอดชีวิตได 3.2.3) ผูจัดการเรียนรู บุคลากรและผูบริหาร มีทักษะการทำงานเปนทีมและมีความ รับผิดชอบในการทำงานตามบทบาทหนาที่ทั้งรับผดิชอบตอตนเอง รับผิดชอบตอผูเรียน ผูรับบริการ และรับผิดชอบตอชุมชนสงัคมเพิ่มมากขึ้น 3.3) ผลที่เกิดกบัสถานศึกษาและองคกร สถานศึกษา/หนวยงาน เปนหนวยงานตนแบบในการเปนองคกรสมรรถสูงที่สามารถ จัดการเรียนรูตลอดชีวิตใหกับกลุมเปาหมายไดอยางมีประสิทธิภาพ


29 สวนที่ 3 แนวทางการดำเนินงานตามกระบวนการของรูปแบบ การดำเนินงานตามกระบวนการของรูปแบบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ของ หองสมุดประชาชนในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ ตามกรอบ ALERT Library Model ซึ่งประกอบดวย การสงเสริมการจัดการเรียนรูเชิงรุก (Active Learning) การสรางภาวะผูนำ เชิงนวัตกรรม (Innovative Leadership) การพัฒนาสภาพแวดลอมของหองสมุดประชาชน (Library Environment) ความรับผิดชอบของผูจัดการเรียนรู (Personnel Responsibility) และการทำงาน เปนทีมในการจัดการเรียนรู (Teamwork) รวมกับการประยุกตใชวงจรคุณภาพของเดมมิ่ง (PDCA) โดยดำเนินการอยางตอเนื่อง ทั้งนี้หองสมุดประชาชนที่จะนำรูปแบบนี้ไปใชในการพัฒนาคุณภาพการ จัดการเรียนรูตลอดชีวิต สามารถปรับเปลี่ยนระยะเวลาในการดำเนินงานใหสอดคลองและเหมาะสม กบับริบทของหองสมุดประชาชนหรือบริบทของสถานศึกษา แนวทางการดำเนนิงานตามกระบวนการของรูปแบบ มีดังนี้ขั้นที่ 1 การวางแผน (Plan) วธิีดำเนินงาน รายละเอียด เครื่องมือที่ใช 1. วางแผนการจัดทำ ขอมูลสารสนเทศ ค วาม ต องการ ข อง ผรูับบริการ ผูบริหารและบคุลากรที่เกี่ยวของกับการจัดการ เรียนรูตลอดชีวิต รวมกันดำเนินงานดังนี้ 1) รวมกันวางแผนเพื่อศึกษาสภาพปจจุบัน และปญหาของการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของ หองสมุดประชาชน บุคลากรที่จัดการเรียนรู ตลอดชีวิต 2) รวมกันออกแบบเครื่องมือสำรวจขอมูล ความตองการไดรับบริการจัดกิจกรรมการ เรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน จากกลุมเปาหมาย โดยพิจารณาจำนวน กลุมเปาหมายที่จะสำรวจขอมูลใหมีความ หลากหลาย ครอบคลุม เชน เพศ ชวงอายุ ระดับการศึกษา และอาชีพ 1) แบบสำรวจ ความตองการไดรับ บริการจัดกจิกรรม การเรียนรูตลอดชีวิต ข อ ง ห  อ ง ส มุ ด ประชาชน


30 ขั้นที่ 1 การวางแผน (Plan) วธิีดำเนินงาน รายละเอียด เครื่องมือที่ใช 1. วางแผนการจัดทำ ขอมูลสารสนเทศ ค วาม ต องการ ข อง ผรูับบริการ 3) นำแบบสำรวจที่ไดออกแบบไปเก็บขอมูล จากกลุมเปาหมาย โดยมอบหมายใหบุคลากรที่ เกี่ยวของดำเนินการเก็บขอมูล ตามกำหนด ระยะเวลาในการสำรวจขอมูล 4) นำขอมูลที่ไดจัดทำเปนขอมูลสารสนเทศ เอกสารรายงานสรุปจากการสำรวจขอมูล ความตองการไดรับบริการจัดกิจกรรม การเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน เพื่อนำไปใชจัดทำแผนการดำเนินงานสงเสริม การเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ตอไป 2. จัดทำแผนการ ดำเนินงานสงเสริม การเรียนรูตลอดชีวิต ของหองสมุดประชาชน 1) แตงตั้งคณะทำงานเพื่อจัดทำแผนการ สงเสริมการเรียนรูจัดประชุมชี้แจงเพื่อสราง ความเขาใจในการดำเนินงานจัดทำแผน 2) นำขอมูลสารสนเทศสภาพปจจุบันและ ปญหาของการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของ หองสมุดประชาชนและความตองการไดรับ บริการจัดกิจกรรมการเรียนรูตลอดชีวิตของ หองสมุดประชาชน มาประชุมจัดทำแผน แผนการดำเนินงานสงเสริมการเรียนรู ตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน โดยให ผเูกี่ยวของทุกคนรวมกันจัดทำแผน 3) วิเคราะห SWOT ของการจัดการเรียนรู ตลอดชีวิตของหองประชาชน 4) กำหนดกลยุทธการดำเนินงานจัดการ เรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน และ มอบหมายผรูับผิดชอบในแตละกลยุทธ 1 ) ข  อ ม ู ล ส ภ า พ ปจจุบันสภาพปญหา และความตองการ ไ ด  ร ั บ บ ร ิ ก า ร จั ด กิจกรรมการเรียนรูต ล อ ด ช ี ว ิ ต ข อ ง หองสมุดประชาชน 2) แบบวิเคราะหความ ส อ ด ค ล  อ ง ข อ ง แผนการสงเสริมการ เรียนรูตลอดชีวิตกับ เปาหมายการจัดการ เรียนรูตลอดชีวิต


31 ขั้นที่ 1 การวางแผน (Plan) วธิีดำเนินงาน รายละเอียด เครื่องมือที่ใช 2. จัดทำแผนการ ดำเนินงานสงเสริม การเรียนรูตลอดชีวิต ของหองสมุดประชาชน 5) ประชุมชี้แจงการนำแผนการดำเนินงาน สงเสริม การเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุด ประชาชนสกูารปฏิบัติ 6) แตงตั้งคณะทำงานเพื่อนิเทศ ติดตามและ ประเมินผลการดำเนินงานสงเสริมการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ขั้นที่ 2 ดำเนินตามแผน (Do) 3 . การดำเน ิน งาน ต า ม แ ผ น ส  ง เ ส ริ ม การเรียนรูตลอดชีวิต ของหองสมุดประชาชน 1) พัฒนาสภาพแวดลอม (Environment) โดยแตงตั้งคณะทำงานรับผิดชอบ ประชุมช้ีแจง ทำความเขาใจ จัดทำโครงการและกิจกรรม ประกอบดวย - โครงการสรางจุดเช็คอินของหองสมุด ประชาชน - กิจกรมปรับพื้นที่หองสมุดใหเปน Co-Learning Space - โครงการเรียนรูอาชีพกับหองสมุด ประชาชน - กิจกรรมสงเสริมการเรียนรูผาน QR Code หองสมุดประชาชน - กิจกรรมเรียนรูตลอดชีวิตดวยหนังสือ อเิล็กทรอนิกสE-Book กบัหองสมุดประชาชน ความพึงพอใจของผูรับบริการที่มาใชบริการ หองสมุดประชาชน 1) โครงการและ กิจกรรมพัฒนา สภาพแวดลอมของ หองสมุดประชาชน


32 ขั้นที่ 2 ดำเนินตามแผน (Do) วธิีดำเนินงาน รายละเอียด เครื่องมือที่ใช 3 . การดำเน ิน งาน ต า ม แ ผ น ส  ง เ ส ริ ม การเรียนรูตลอดชีวิต ของหองสมุดประชาชน 2) สรางภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม (Innovative Leadership) โดยแตงตั้งคณะทำงานรบัผิดชอบ ประชุมชี้แจงทำความเขาใจ จัดทำโครงการและ กจิกรรม ประกอบดวย - โครงการพัฒนาบุคลากรในการสราง E-Book เพื่อจัดการเรียนรูตลอดชีวิต - โครงการพัฒนาบุคลากรในการจัดทำ เวบ็ ไซตห องสมุดประชาชน - โครงการพัฒนาบุคลากรดานการ ออกแบบการเรียนรแูบบสรางสรรคเปนฐาน - จัดกิจกรรมนำเสนอผลงานนวัตกรรม ส่ือ การเรยีนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ประเมินผลการพัฒนาบุคลากร และประเมิน ความพึงพอใจของผูรับบริการที่ไดรับการจัด กิจกรรมการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุด ประชาชน 3) สงเสริมการจัดการเรียนรูเชิงรุก (Active Learning) โดยแตงตั้งคณะทำงานรับผิดชอบ ประชุมชี้แจงทำความเขาใจ จัดทำโครงการและ กจิกรรม ประกอบดวย - กิจกรรมการเรียนรูตลอดชวีิต ดวย แอปพลิเคชนั 2LD-UTT - กิจกร รม เร ียนรูเพื่อคุณวุฒิดวย E-Learning - กิจกรรมเกมเพื่อการเรียนรูตลอดชีวิตกับ หอสมุดประชาชน 2) โครงการและ กิจกรรมพัฒนา บุคลากรในการสราง นวัตกรรม 3) แอปพลิเคชัน 2LDUTT และคูมือการใช งานแอปพลิเคชัน 4 ) โ ค ร ง ก า ร แ ล ะ กิจกรรมจัดการเรียนรู เชิงรุกของหองสมุด ประชาชน


33 ขั้นที่ 2 ดำเนินตามแผน (Do) วธิีดำเนินงาน รายละเอียด เครื่องมือที่ใช 3 . การดำเน ิน งาน ต า ม แ ผ น ส  ง เ ส ริ ม การเรียนรูตลอดชีวิต ของหองสมุดประชาชน ประเมนิความพึงพอใจของผูรับบริการที่ไดรับ การจัดกิจกรรมการเรียนรูตลอดชีวติของ หองสมุดประชาชน 4) สรางความรับผิดชอบของผูจัดการเรียนรู (Personnel Responsibility) โดยแตงตั้ง คณะทำงานรับผดิชอบ ประชุมชี้แจง สรางความเขาใจ จัดทำโครงการและกิจกรรม ประกอบดวย - จัดระบบการประเมินความพึงพอใจของ บุคลากรในการใหบรกิารจากผูรับบริการ - สรุปรายงานผลการประเมินความพึง พอใจของบุคลากรในการใหบริการจาก ผูรับบริการ เปนรายเดือนและมีกิจกรรมให รางวัล - สรางภาพลักษณที่ดีของหองสมุด ประชาชนดวยโครงการหองสมุดเพื่อสังคม กำหนดจัดเดือนละ 1 ครั้ง เพื่อดำเนินกิจกรรม เพื่อสังคม Corporate Social Responsibility (CSR) ประเมินความพึงพอใจของผูรับบริการที่ไดรับ การจัดกิจกรรมการเรียนรูตลอดชีวิตของ หองสมุดประชาชน 5) สงเสริมการทำงานเปนทีมในการจัดการ เรียนรู(Teamwork) โดยแตงตั้งคณะทำงาน รับผิดชอบ ประชุมชี้แจงสรางความเขาใจ จัดทำโครงการและกิจกรรม ประกอบดวย - กิจกรรมลงนามบันทึกขอตกลงกับ หนวยงานภายนอกเพื่อ สงเสรมิ สนับสนุน 5 ) โ ค ร ง ก า ร แ ล ะ กิจกรรมสราง ความรับผิดชอบ ของบุคลากร


34 ขั้นที่ 2 ดำเนินตามแผน (Do) วธิีดำเนินงาน รายละเอียด เครื่องมือที่ใช 3 . การดำเน ิน งาน ต า ม แ ผ น ส  ง เ ส ริ ม การเรียนรูตลอดชีวิต ของหองสมุดประชาชน การจัดการเรียนรูตลอดชีวิต - กำหนดชองทาง วิธีการและรูปแบบการ สื่อสารของบุคลากรในการทำงาน โดยจัดใหมี ระบบการสื่อสารการทำงานผานชองทาง ออนไลนเพื่อสนับสนุนการทำงาน - จัดโครงการพัฒนาองคกร เพื่อสงเสริม การทำงานเปนทีมรวมกัน ประเมินความพึงพอใจของผูรับบริการที่ไดรับ การจัดกิจกรรมการเรียนรูตลอดชีวิตของ หองสมุดประชาชน 5 ) โ ค ร ง ก า ร แ ล ะ กิจกรรมสงเสริมการ ทำงานเปนทีมในการ จัดการเรียนรู ขั้นที่ 3 การนิเทศ ติดตามและประเมินผล (Check) วธิีดำเนินงาน รายละเอียด เครื่องมือที่ใช 4. ตรวจสอบ ติดตาม และนิเทศการจัดการ เรียนรูตลอดชีวิต 1) แตงตั้งและมอบหมายบุคลากรเพื่อทำ หนาที่นิเทศ ติดตามและประเมินผล การจัดการ เรียนรูตลอดชีวิต ระดับจังหวัดและระดับอำเภอ 2) รวมกันออกแบบเครื่องมือในการนิเทศ ติดตามและประเมินผลการจัดการเรียนรู 5 ดาน ประกอบดวย พัฒนาสภาพแวดลอม (Environment) สรางภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม (Innovative Leadership) สงเสริมการจัดการ เรียนรูเชิงรุก (Active Learning) สรางความ รับผิดชอบของผูจัดการเรียนรู (Personnel Responsibility) และสงเสริมการทำงานเปน ทีมในการจัดการเรียนรู(Teamwork) 3) ประชุมชี้แจงทำความเขาใจเครื่องมือ การนิเทศ ติดตามและประเมินผลใหกับผูนิเทศ และผูรับการนิเทศ วางแผนกำหนดชวง ระยะเวลาการนิเทศแตละโครงการ กิจกรรม 1) แบบนิเทศ การพัฒนา สภาพแวดลอม ของหองสมุด ประชาชน 2) แบบนิเทศ การสรางภาวะผูนำ เชงินวัตกรรม ของบุคลากร 3) แบบนิเทศ การสงเสริมการ จัดการเรียนรูเชิงรุก 5) แบบนิเทศ การสงเสริม การทำงานเปนทมี ในการจัดการเรียนรู


35 ขั้นที่ 3 การนิเทศ ติดตามและประเมินผล (Check) วธิีดำเนินงาน รายละเอียด เครื่องมือที่ใช 4) ดำเนินการนิเทศตามแผนการนิเทศที่ กำหนด โดยใชเครื่องมือการนิเทศที่กำหนดและ ใชกระบวนการนิเทศแบบพี่เลี้ยง 5) สรุปรายงานผลการนิเทศโดยจัดทำเปน เอกสารและนำเสนอผลการนิเทศดวยการปะชุม ช้แีจงใหบุคลากรที่เกี่ยวของทุกคนไดรับทราบ และรวมกันนำเสนอแนวทางการพัฒนา 4) แบบนิเทศ การสรางรับผิดชอบ ของผูจัดการเรียนรู 5) แบบนิเทศ การสงเสริม การทำงานเปนทมี ในการจัดการเรียนรู ขั้นที่ 4 การปรับปรงุแกไข (Act) วธิีดำเนินงาน รายละเอียด เครื่องมือที่ใช 1. ปรับปรุงคุณภาพ ของการพัฒนา สภาพแวดลอม (Environment) การสรางภาวะผูนำเชิง นวัตกรรม (Innovative Leadership) การสงเสริมการจัดการ เรียนรูเชิงรุก (Active Learning) การสรางความ รับผิดชอบของผูจดัการ เรียนรู (Personnel Responsibility) และ สงเสรมิการทำงานเปน ทีมในการจัดการเรียนรู (Teamwork) 1) นำผลการนิเทศ ติดตาม ประเมินผลมาใช ในการวางแผนการพัฒนาและปรับปรุงคุณภาพ การพัฒนาสภาพแวดลอมของหองสมุด ประชาชน 2) นำผลการนิเทศ ติดตาม ประเมินผลมาใช ในการวางแผนการพัฒนาและปรับปรุงคุณภาพ การสรางภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม ของบุคลากร 3) นำผลการนิเทศ ติดตาม ประเมินผลมาใช ในการวางแผนการพัฒนาและปรับปรุงคุณภาพ การจัดการเรียนรูตลอดชีวิตแบบเชิงรุก ของ หองสมุดประชาชน 4) นำผลการนิเทศ ติดตาม ประเมินผลมาใช ในการวางแผนการพัฒนาและปรับปรุงคุณภาพ การสรางความรับผิดชอบของผูจัดการเรียนรูของบุคลากร 5) นำผลการนิเทศ ติดตาม ประเมินผลมาใช ในการวางแผนการพัฒนาและปรับปรุงคุณภาพ การสงเสริมการทำงานเปนทีมในการจัดการ เรียนรู(Teamwork) ของบุคลากร 1) ผลการนิเทศ การพัฒนา สภาพแวดลอม ของหองสมุด ประชาชน 2) ผลการนิเทศ การสรางภาวะผูนำ เชงินวัตกรรม ของบุคลากร 3) ผลการนิเทศ การสงเสริมการ จัดการเรียนรูเชิงรุก 4) ผลการนิเทศ การสรางรับผิดชอบ ของผูจัดการเรียนรู 5) ผลการนิเทศ การสงเสริม การทำงานเปนทมี ในการจัดการเรียนรู


36 สวนที่ 4 การประเมินผลการดำเนินงานของรูปแบบ และเงื่อนไขความสำเร็จ การประเมนิผลการดำเนินงานของรูปแบบ การประเมินผลรูปแบบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ ดำเนินการประเมินดังนี้ 1. ประเมินผลการดำเนินงานของรูปแบบดานการสงเสริมการจัดการเรียนรูเชิงรุก (Active Learning) การประเมิน ประกอบดวย 1.1 ประเมินผลการพัฒนาแอปพลเิคชันพรอมคูมอืการใชงาน ของสำนักงานสงเสริม การเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ ที่ใชเปนแพลตฟอรมรวมกันในการจัดการเรียนรู และการนำไปใชในการ จัดการเรียนรูตลอดชีวิตของผูจัดการเรียนรู เครื่องมือท่ใีช 1) แบบประเมินการใชแอปพลิเคชันพรอมคูมือการใชงาน สำนักงานสงเสริมการ เรียนรูจังหวดัอุตรดิตถ  2) แบบประเมินความพึงพอใจของผูใชบริการแอปพลิเคชันสงเสริมการเรียนรู สำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ 1.2 ประเมินผลจัดกิจกรรมเรียนรูตลอดชีวิตตามชวงวัย และการนำไปใชในการ จัดการเรียนรูตลอดชีวิตของผูจัดการเรียนรู เครื่องมอืที่ใช 1) แบบประเมินความพึงพอใจของผูรับบริการ ที่รับบริการจัดการเรียนรูตลอด ชวีิตตามชวงวัย สำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ  1.3 ประเมินผล จากระดับความพึงพอใจของผูเรียน ผูรับบริการจากการไดรับบริการ จัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ เครื่องมอืที่ใช 1) แบบประเมินความพึงพอใจของผูเรียน ผรูับบริการที่ไดรับบริการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสงักัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรจูังหวัดอุตรดิตถ


37 2. ประเมินผลการดำเนินงานของรูปแบบดานการสรางภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม (Innovative Leadership) การประเมิน ประกอบดวย 2.1 ประเมินผลจากการพัฒนาบุคลากรดานทักษะและสมรรถนะการใช สรางหรือ พัฒนานวัตกรรม พัฒนาเว็บไซต E-Learning การสราง E-book เครื่องมอืที่ใช 1) แบบรายงานผลการพัฒนานวัตกรรมเพื่อจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุด ประชาชน ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรยีนรูจงัหวัดอุตรดิตถ 2.2 ประเมินความพึงพอใจของบุคลากรที่มีตอการกิจกรรมและกระบวนการสราง ภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม (Innovative Leadership) เครื่องมอืที่ใช 1) แบบประเมินความพึงพอใจของบุคลากรตอโครงการพัฒนาดานทักษะและ สมรรถนะการใชสรางหรือพัฒนานวัตกรรม สำนักงานสงเสริมการเรยีนรูจงัหวัดอุตรดิตถ 2.3 ประเมินผล จากระดับความพึงพอใจของผูเรียน ผูรับบริการจากการไดรับบริการ จัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ เครื่องมอืที่ใช 1) แบบประเมินความพึงพอใจของผูเรียน ผรูับบริการที่ไดรับบริการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสงักัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรจูังหวัดอุตรดิตถ 3. ประเมินผลการดำเนินงานของรูปแบบดานการพัฒนาสภาพแวดลอม (Environment) การประเมิน ประกอบดวย 3.1 ประเมินผลการนำเทคโนโลยีมาใช สงเสริมการเรียนรูของหองสมุดประชาชนใน สงักัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรจูังหวัดอุตรดิตถ เครื่องมอืที่ใช 1) แบบประเมินความพึงพอใจของผูใชบริการแอปพลิเคชันสงเสริมการเรียนรู สำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ 3.2 ประเมินผล จากระดับความพึงพอใจของผูเรียน ผูรับบริการจากการไดรับบริการ จัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ เครื่องมอืที่ใช 1) แบบประเมินความพึงพอใจของผูเรียน ผรูับบริการที่ไดรับบริการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสงักัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรจูังหวัดอุตรดิตถ


38 4. ประเมินผลการดำเนินงานของรูปแบบดานความรับผิดชอบของผูจัดการเรียนรู (Personnel Responsibility) การประเมิน ประกอบดวย 4.1 ประเมินความพึงพอใจของบุคลากรในการสงเสริมและพัฒนาความรับผิดชอบ ตามบทบาทหนาที่ (Personnel Responsibility) ในการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต เครื่องมือท่ใีช 1) แบบประเมินความพึงพอใจของบุคลากรดานการสงเสริมและพัฒนาความ รับผิดชอบในการจัดการเรียนรูตลอดชวีิต 5. ประเมินผลการดำเนินงานของรูปแบบดานการทำงานเปนทีมในการจัดการเรียนรู (Teamwork) การประเมิน ประกอบดวย 5.1 ประเมินความพึงพอใจของบุคลากรในการพัฒนากระบวนการทำงานเปนทีมใน การจดัการเรียนรู(Teamwork) เพื่อจัดการเรียนรูตลอดชวีิต เครื่องมือท่ใีช 1) แบบประเมินความพึงพอใจของบุคลากรดานพัฒนากระบวนการทำงานเปน ทีมในการจดัการเรียนรู(Teamwork) เงื่อนไขในการนำรปูแบบไปใช เงื่อนไขของการนำรูปแบบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสังกัดสำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถไปใชใหบรรลุตามวัตถุประสงคของรูปแบบ ประกอบดวย 1. ผูบริหารตองมีกลยุทธในการบริหาร สรางแรงจูงใจรัก และศรัทธาใหกับการบริหาร งานการสงเสริมการเรียนรูตลอดชวีิตของหองสมุดประชาชน และสถานศึกษา 2. ผูบริหาร ผูจัดการเรียนรูตลอดชีวิตและบุคลากรที่เกี่ยวของ หนวยงานภาคีเครือขาย รวมจัดรวมไปถึงชุมชน ตองเปาหมายรวมกันในการขับเคลื่อนการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต รวมทั้งมี ความมุงมั่น ทุมเท เสียสละเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการเรียนรูรวมกัน ใหเกิดกับผูเรียน ผูรับบริการ 3. ผูเรียน ผูรับบริการตองมีความใฝรู ใฝเรียน มีความสนใจและกระตือรือรนในการ เรียนรูดวยตนเอง รวมทั้งมีความสามารถและมีทักษะพื้นฐานในการใชเทคโนโลยีเพื่อการเรียนรูดวย ตนเอง 4. ผูบริหาร ผูจัดการเรียนรูและบุคลากรผูเกี่ยวของทุกฝาย มีทักษะและสมรรถนะใน การใชรวมทั้งพัฒนานวัตกรรมเพื่อจัดการเรียนรูตลอดชีวิต มีความมุงมั่นในการพัฒนาความรู


39 ความสามารถและสมรรถนะของตนเองอยางตอเนื่องเพื่อจัดการเรียนรูตลอดชีวิต โดยใชนวัตกรรม และเทคโนโลยีอยางตอเนื่อง 5. ผูบริหารมีความสนใจและสนับสนุน อำนวยความสะดวกทั้งในเรื่องงบประมาณ สถานที่บุคลากร และสื่ออุปกรณตาง ๆ ที่เกี่ยวของเพื่อนำมาใชสงเสริม สนับสนุนและจัดการเรียนรูตลอดชีวิต 6. ภาคีเครือขาย หรือหนวยงานอื่น ๆ ใหการสนับสนุนในดานบุคลากร ดานวิชาการ หรือดานทรัพยากร ในดานการสงเสริมหรือจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ตามรูปแบบ ALERT Library Model ทั้ง 5 ดาน ประกอบดวย การสงเสริมการจัดการเรียนรูเชิงรุก (Active Learning) การสราง ภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม (Innovative Leadership) การพัฒนาสภาพแวดลอม (Environment) ความรับผิดชอบของผูจัดการเรียนรู (Personnel Responsibility)และการทำงานเปนทีมในการ จัดการเรียนรู(Teamwork)


40 บรรณานุกรม กรมสงเสริมการเรียนรู. (2566). จุดเนนการดำเนินงานกรมสงเสริมการเรยีนรูประจำปงบประมาณ พ.ศ.2567. กรงุเทพฯ : กลุมยุทธศาสตรและแผนงาน กรมสงเสริมการเรียนรู. กลุชลีจงเจริญ. (2561). ภาวะผูนำเชิงนวัตกรรม. เอกสารประกอบการสอนประมวล สาระชุดวิชา นวัตกรรมการบริหารการศึกษาและภาวะผูนำ หนวยท่ี8-15. นนทบุรี : หาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. ชตุิมา สัจจานันท. (2550). การประเมินผลการดำเนินงานหองสมุดประชาชนในประเทศไทย. กรงุเทพฯ : สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา กระทรวงศกึษาธิการ.ณฏัฐพันธเขจรนันท. (2551). การสรางทีมงานที่มีประสิทธิภาพ. กรุงเทพฯ : ซีเอด็ยเูคชัน.ทิศนา แขมณี. (2550). ศาสตรการสอน : องคความรูเพื่อการจัดการกระบวนการเรียนรูที่มี ประสิทธิภาพ. พมิพครั้งที่2. กรุงเทพฯ : โรงพิมพแหงจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. ธนรัชฏ ศิริสวัสดิ์. (2562). การทำงานเปนทีมสูการเพิ่มประสิทธิภาพ. นนทบุรี: สำนักพิมพ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. พระราชบัญญัติสงเสริมการเรียนรู พ.ศ.2566. (2566, 19 มีนาคม). ราชกิจจานเุบกษา. เลม 140 (ตอนที่ 20 ก), หนา 60 – 72. พรพรรณ จันทรแดง. (2557). หองสมุดยุคใหม. กรุงเทพฯ : ซเีอ็ดยูเคช่นั.ยุทธศาสตรชาติ (พ.ศ.2561 – 2580). (2561, 13 ตุลาคม). ราชกิจจานเุบกษา. เลม 135 (ตอนที่ 82 ก), หนา 1 – 71. วารินทพร ฟนเฟองฟ. ( ู 2562). การจัดการเรียนรู Active learning ใหสำเร็จ. วารสารวไลยอลงกรณ ปริทัศน, 9(1), หนา 135 – 145. สมาคมหองสมุดแหง ประเทศไทย. (2556). มาตรฐานหองสมุดประชาชน พ.ศ.2556. กรุงเทพฯ : สมาคมหองสมุดแหงประเทศไทย. สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ. (2564). รางกรอบแผนพัฒนาเศรษฐกจิและสังคมแหงชาติฉบับท่ี13 (พ.ศ.2566 – 2570). กรุงเทพฯ : สำนักงานคณะกรรมการ พัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติสำนักนายกรัฐมนตร.ีสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ. (2551). แผนยุทธศาสตรการพัฒนาระบบราชการไทย (พ.ศ.2551 - พ.ศ.2555). กรงุเทพฯ : สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ.สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2560). แผนการศึกษาแหงชาติ พ.ศ.2560 – 2579. กรุงเทพฯ : บริษัทพริกหวานกราฟฟค จำกัด.


41 สำนักงานสงเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย. (2565). นโยบายและจุดเนน การดำเนินงานสำนักงานสงเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ประจำป งบประมาณ พ.ศ.2565. พิมพครั้งท่ี1. กรุงเทพฯ : บริษัทพริกหวานกราฟฟค จำกดั.สวุีธิดา จรงุเกียรติกุล. (2558). ปรัชญาและมโนทัศนสังคมแหงการเรียนรู. กรงุเทพฯ : สำนักพิมพแหงจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. Keeves, J. P. (1988). Models and model building, educational research, methodology, and measurement : An International Handbook. U.K: Pergamon Press.


42 ภาคผนวก ก - เครื่องมือที่ใชในการดำเนินงาน การนิเทศและการประมินผลรูปแบบ


43 แบบสำรวจความตองการไดรบัการจัดการเรยีนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสงักัด สำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวดัอุตรดิตถ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ตอนที่ 1 ขอมูลทั่วไปของผูตอบแบบสอบสำรวจ 1. เพศ ( ) ชาย ( ) หญิง 2. อายุของผูตอบแบบสอบถาม ( ) ตำ่กวา 18 ป ( ) 18 – 30 ป ( ) 31 – 50 ป ( ) มากกวา 50 ป 3. ระดับการศึกษา ( ) ประถมศึกษา ( ) มัธยมศึกษาตอนตน ( ) มัธยมศึกษาตอนปลาย ( ) สูงกวามัธยมศึกษาตอนปลาย 4. อาชีพ ( ) นักเรียน/นักศึกษา ( ) เกษตรกร ( ) รับจาง ( ) พนักงานเอกชน ( ) ขาราชการ/ลูกจางสวนราชการ ( ) วางงาน ( ) อื่นๆ ตอนที่ 2 การสำรวจความตองการไดรับการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสังกัด สำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถกรณุาทำเครื่องหมาย ในชองตามความคิดเห็นของทานโดยพิจารณาตามเกณฑดังนี้ คะแนน 5 หมายถึง มีความตองการอยูในระดับมากที่สุด คะแนน 4 หมายถึง มีความตองการอยูในระดับมาก คะแนน 3 หมายถึง มีความตองการอยูในระดับปานกลาง คะแนน 2 หมายถึง มีความตองการอยูในระดับนอย คะแนน 1 หมายถึง มีความตองการอยูในระดับนอยที่สุด


44 ขอ การจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ความตองการ 5 4 3 2 1 1 ตองการใหหองสมุดประชาชนเปนศูนยกลางของจัดกิจกรรม สงเสริมการเรียนรูที่หลากหลายแบงตามชวงวัยที่แตกตางของ ผูเรียน/ผูรับบริการ 2 ตองการกิจกรรมสงเสริมการเรยีนรโูดยนำจดุเดนที่เปน อัตลักษณหรือเอกลักษณของจังหวดัอุตรดิตถมาสงเสรมิ การกิจกรรมการเรียนรู 3 ตองการใหหองสมุดประชาชนนำเทคโนโลยีดิจิทัลมาใชบูรณา การจัดกิจกรรมสงเสริมการเรียนรู และไดเรียนรูดวยการปฏิบัติ จริงดวยตนเอง 4 ตองการใหหองสมุดประชาชนมกีจิกรรมสงเสริมการเรียนรูโดย เรียนรูแบบรวมมือกัน โดยใชเทคโนโลยหีรือนวัตกรรม 5 ตองการใหหองสมุดประชาชนจัดกิจกรรมสงเสริมการเรียนรูแบบแลกเปล่ยีนความคิดเห็น โดยใชเทคโนโลยีหรือนวัตกรรม 6 ตองการใหหองสมุดประชาชนจัดกิจกรรมสงเสริมการเรียนรูโดยใชเกมเพื่อการเรียนรู 7 ตองการใหบรรณารักษ/เจาหนาที่หองสมุด/ผูจัดการเรยีนรู มีสมรรถนะในการสรางนวัตกรรมเพื่อจัดกิจกรรมการเรยีนรู 8 หองสมุดประชาชนปรับปรุงออกแบบการพัฒนาภายในและ ภายนอกใหมีความมั่นคง ปลอดภัยและนาเขาใชบริการ 9 หองสมุดประชาชนมีพื้นที่เพ่ือการใชงานท่เีปนสัดสวน ที่ชัดเจน ใหผูใชบริการสามารถเขาถึงและเขาใชงานไดงาย 10 หองสมุดประชาชนใชการพัฒนานวัตกรรม สื่อการเรียนรู แอปพลิเคชัน หรือใชเทคโนโลยีที่ทันสมัยมาแทนหนงัสือ 11 หองสมุดประชาชนมหีนังสอือิเลก็ทรอนิกสE-Book เพิ่มขึ้น เพื่อใหเปนหองสมุดอิเล็กทรอนิกสE-Library 12 พัฒนาระบบอินเทอรเน็ตความเร็วสูงเพื่อใหบริการที่ครอบคลุม ในทุกพื้นที่ของหองสมดุประชาชน


45 ขอ การจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ความตองการ 5 4 3 2 1 13 หองสมุดประชาชนมพีื้นที่แบบ (Co–Learning space) ประกอบดวย มีพื้นท่ทีำงานรวม พ้นืที่พักผอน พื้นที่จัด กิจกรรม พื้นที่บริการกาแฟหรือเครื่องดื่ม 14 หองสมุดประชานสำรวจความตองการของผูรับบริการเพื่อให จัดกิจกรรมการเรียนรูตรงตามความตองการ 15 บรรณารักษ/เจาหนาที่หองสมุด/ผูจัดการเรียนรู ใหบริการดวยจิตบริการ ดวยความเสมอภาค และเอาใจใส ชวยเหลือผูรับบริการดวยความเต็มใจ ตอนที่ 3 ความตอการอื่น ๆ ในการไดรับการจัดการเรียนรูตลอดชีวิตของหองสมุดประชาชน ในสังกัด สำนักงานสงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................


46 แบบนิเทศการพัฒนาสภาพแวดลอมของหองสมุดประชาชน ตามรูปแบบการสงเสริมการจัดการเรียนรูตลอดชีวิต ของหองสมดุประชาชนในสังกัดสำนักงาน สงเสริมการเรียนรูจังหวัดอุตรดิตถ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ คำชี้แจง ใหผูนิเทศดำเนนิการนิเทศ ตดิตามการดำเนินงาน การจัดกิจกรรม/ โครงการ ของหองสมุด ประชาชน/สถานศึกษา โดยใชวิธีการสอบถาม สัมภาษณสังเกตตามสภาพจริง หรือวิธีการอื่น ๆ แลว บันทึกสภาพที่พบ พรอมใหขอนิเทศเพื่อแกไขพัฒนาตลอดจนยกตัวอยางผลการปฏิบตัิที่เปนเลิศลงใน แบบนิเทศ ขอมูลการนิเทศเบื้องตน หองสมุดประชาชน.................................................... สถานศึกษา.......................................................... จำนวนบุคลากรผูจัดกิจกรรมการเรียนรู................คน จำนวนผูรับบริการโดยเฉล่ยี/วัน.................คน ผใูหขอมูลการนเิทศ...................................................................................................................ผนูิเทศ.......................................................................................................................................วนั/เดือน/ปที่ดำเนินการนิเทศ ...............................................................................................ประเด็นการนิเทศ ผลการนิเทศ สภาพที่พบ ขอนิเทศ ดำเนินโครงการสรางจุดเช็คอินของหองสมุด ประชาชน การจัดกิจกรมปรับพื้นที่หองสมุดใหเปน Co-Learning Space ดำเนินโครงการเรียนรูอาชีพกับหองสมุด ประชาชน การจัดกิจกรรมสงเสริมการเรียนรูผาน QR Code หองสมุดประชาชน การจัดกิจกรรมเรียนรูตลอดชีวิตดวย หนังสืออิเล็กทรอนิกส E-Book กับหองสมุด ประชาชน การสำรวจความพึงพอใจของผูรับบริการ ที่มาใชบริการหองสมุดประชาชน


47 ปจจัยที่สงผลตอความสำเร็จ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ปญหา/อุปสรรค ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ขอเสนอแนะเพื่อการพัฒนา ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ผลการปฏิบตัิที่เปนเลิศ หรือ นวัตกรรม (ถามี) ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ลงชื่อ.................................................ผูนิเทศ ( )


Click to View FlipBook Version