Инфоматика 5 сынып әдістемесі

2. Жобаға қажетті файлдар тізбесін таңдап (презентация
жасау, құжат жасау, сурет файлын құру, керек болған
жағдайда дыбыс және видео қосу) құжат жасаңдар;

3. Жалпыға қолжетімді бума жасап, оған ат қою;
4. Жобаға қатысатын топ мүшелерінің әрбірінің жобаны

орындаудағы қызметтерін бөлу;
5. Жобаның дайындалған файлдарын жалпыға қолжетімді

бумаға орналастыру.

Дескриптор:

7 мин - файлдар тізбесін жасайды;
- жалпыға қолжетімді бума жасайды;
- файлды қолжетімді бумаға орналастырады.

Жұптық жұмыс

Жалпыға қолжетімді бума және файлдарды жасаудың
маңызын бағалаңдар. Артықшылығы мен кемшілігі жайлы
пікір алмасыңдар.

Дескриптор:

- жалпыға қолжетімді буманы анықтайды;
- жалпыға қолжетімді файлды анықтайды;
- жалпыға қолжетімді файлдар мен бумаларды

салыстырады.

Сабақтың соңы «Файл» сөзіне синквейн жасау.
5 мин

Рефлексия «Смайликтер». Оқушылар сабақтан алған әсерлерін смайликтер арқылы
1 мин көрсетеді.

Үй тапсырмасы Жұмыс үстелінде орналасқан «Жалпы суреттер» ортақ бумасынан «Менің
суреттерім» бумасына сурет жүктеу алгоритмін орындаңдар.

5-бөлім. Компьютер және қауіпсіздік Мектеп:
5.6. Шағын жобаларды орындау

Күні: Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: Қатысқандар саны: Қатыспағандар саны:

Оқу мақсаттары 5.4.2.2 құжаттарға арналған пароль орнату;
101

5.2.2.1 құжатты басып шығару үшін тиімді ұйымдастыру (бет
параметрлерін орнату, алдын ала қарауды орындау);

5.1.3.1 ортақ пайдалану файлдарын орналастыру, редакциялау, жүктеу;

Сабақтың Барлық оқушылар:
мақсаттары  құжаттарға пароль орнату, жалпыға қолжетімді файлдарын

Тілдік мақсаттар орналастыру, редакциялау, жүктеу және баспаға беруді

орындайды.

Көптеген оқушылар:
 құжаттарға пароль орнату, жалпыға қолжетімді файлдарын

орналастыру, редакциялау, жүктеу және баспаға беруді

салыстырады.

Кейбір оқушылар:
 құжаттарға пароль орнату, жалпыға қолжетімді файлдарын орна-

ластыру, редакциялау, жүктеу және баспаға беруді орындаудың

маңыздылығын сипаттайды.

Пәндік лексика және терминология

Сабақта қолданылатын термин сөздер.

жалпы қолжетімділік общий доступ shared access

толық қолжетімділік полный доступ full access

Алдыңғы алған Диалог/жазбаша жұмысқа қажетті пайдалы фразалар топтамасы
білімі  Жоба жұмысын орындаудың қандай түрлерін білесіңдер?
Пәнаралық  Жобалық жұмыстарын дайындау қандай қадамдардан тұрады?
байланыс  Жобаны рәсімдеуге қандай талаптар бар?
Жазу.
Құндылықтарға Жоба түрлерін жазыңдар.
баулу Жалпыға қолжетімді бумалар мен файлдар жасау.

Орыс тілі, Ағылшын тілі.

«Мәңгілік ел» ұлттық идеология құндылықтарын іске асыру.

Жоспар

Сабақтың Жоспарланған іс-әрекет Қосым
кезеңдері ша
Ұйымдастыру кезеңі:
Сабақтың басы Сәлемдесу, түгендеу.
3 мин Сыныпта көңілді ахуал орнату.

7 мин Өткен сабақты пысықтау:
«Ыстық орындық» ойыны.
Оқушылар орындықта отырған оқушыға өткен сабаққа
байланысты сұрақтар қояды. Оқушы жылдам жауап бермесе
күйіп қалады.

102

Сабақтың Жаңа тақырып туралы білім деңгейлерін анықтау үшін Оқулық
ортасы ынталандыру сұрақтарын қою
3 мин  Жоба жұмысын орындаудың қандай түрлерін білесіңдер?
 Жобалық жұмыстарын дайындау қандай қадамдардан
5 мин
тұрады?
6 мин  Жобаны рәсімдеуге қандай талаптар бар?
Оқулықпен жұмыс
Оқушылар оқулықтағы мәліметтермен танысады. Мұғалім
оларды жаңа ақпаратпен таныстырады, бірге талдайды
(бейнежазба, презентация, флипчарт қолдануға болады).

Сәйкестендіру кестесімен жұмыс
Оқушылар кестедегі мәліметтерді сәйкестендіреді.

Тәжірибелік Белгілі бір нысан немесе
жоба программа жайлы
ақпаратты жинауға
Зерттеу жобасы бағытталған. Мысалы,
компьютерде бірлескен
Ақпараттық жұмыстарды орындау
жоба туралы ақпаратты жинап,
көпшілікке таныстыру.
Шығарма-
шылық жоба Информатикаға
бағытталған кештер,
Дескриптор: топсеруендер,
фотоколлаждар жасау
сияқты жобаларды
қамтиды. Мысалы «Менің
сүйікті кейіпкерім»
тақырыбында фотоколлаж
жасау.
Таңдалған тақырыптың
өзектілігін анықтап, идея
ұсыну және алынған нәти-
желерді талқылау.
Мысалы, «Сенімді
парольді қалай құру
керек?» жобасында түрлі
парольдар жасау
жолдарын зерттеу.
Нақты мәселелерді
шешуге бағытталған.
Мысалы, «Телефон
анықтамалығын» жасау
тәжірибелік жобасында
нақты нәтиже телефон
анықтамасын беретін
программа жасау болып
табылады.

103

5 мин - жоба ұғымын анықтайды;
- жоба түрлерін анықтайды;
- жоба түрлерін салыстырады.
Топтық жұмыс
Зерттеу элементтері бар жобалық іс-әрекетті жоспарлау
парағының сызбасын жасаңдар.
Оқушылар оқулықта танысқан жобалық іс-әрекетті жоспарлау
парағының сызбасын оқулыққа қарамай жасайды.

5 мин Дескриптор:
Жоба жұмысын жоспарлау парағын жасайды.
«Мозайка» әдісі бойынша жұмыс.
Жобаны рәсімдеу үлгісіндегі мәліметтер парақшаларға бөлініп
жазылады. Оқушылар үлгіні орнымен құрастырады.

Сабақтың соңы Сөзжұмбақ дайындап келу. А4
5 мин парағы

Рефлексия «Екі жұлдыз, бір тілек» әдісі бойынша оқушылар екі жақсы анықтама,
1 мин түсінбеген бір сұрақ айтады.

Үй тапсырмасы Шағын жоба жасау.

VБӨЛІМ. Компьютер және Мектеп:

қауіпсіздік Мұғалімнің аты-жөні:
Қатыспағандар саны:
5.7. Шағын жобаларды орындау

Күні: Қатысқандар саны:
Сынып:

Оқу мақсаттары 5.4.2.2 құжаттарға арналған пароль орнату;

Сабақтың 5.2.2.1 құжатты басып шығару үшін тиімді ұйымдастыру (бет параметрлерін
мақсаттары орнату, алдын ала қарауды орындау);

5.1.3.1 ортақ пайдалану файлдарын орналастыру, редакциялау, жүктеу;
Барлық оқушылар:

 құжаттарға пароль орнату, жалпыға қолжетімді файлдарын
орналастыру, редакциялау, жүктеу және баспаға беруді орындайды.

Көптеген оқушылар:

 құжаттарға пароль орнату, жалпыға қолжетімді файлдарын
орналастыру, редакциялау, жүктеу және баспаға беруді салыстырады.

104

Тілдік мақсаттар Кейбір оқушылар:
 құжаттарға пароль орнату, жалпыға қолжетімді файлдарын орна-
ластыру, редакциялау, жүктеу және баспаға беруді орындаудың
маңыздылығын сипаттайды.

Алдыңғы сабақта өтілген термин сөздерді еске түсіреді.

Алдын-ала білімі Диалог/жазбаша жұмысқа қажетті пайдалы фразалар топтамасы
 Жоба жұмысын орындаудың қандай түрлерін білесіңдер?
 Жобалық жұмыстарын дайндау қандай қадамдардан тұрады?
 Жобаны рәсімдеуге қандай талаптар бар?

Жазу.
Жоба түрлерін жазыңдар.
Шағын жобалар жасау.

Пәнаралық Орыс тілі, Ағылшын тілі.
байланыс «Мәңгілік ел» ұлттық идеология құндылықтарын іске асыру.

Құндылықтарға Жоспар
баулу

Сабақтың Жоспарланған іс-әрекет Қосымша
кезеңдері ресурстар
Сабақтың басы Ұйымдастыру кезеңі
Сәлемдесу, түгендеу.
3 мин Сыныпта көңілді ахуал орнату.
Өткен сабақты пысықтау
7 мин «Айналдыру» әдісін қолдану.
Оқушылар өткен тақырып бойынша білгендерін плакатқа
жазады, келесі оқушыларға ұсынады. Келесі топ жалғастырады.
Соңында тақтада қорғайды.

Сабақтың Оқушыларға тақырыптар беріледі. Оқушылар жоба жасау үлгісі Оқулық
ортасы бойынша тақырыпқа жоба жасайды.

Жеке және бірлескен орындауға арналған жоба тақырыптарын

арасына бір тақырыпты жоғарыда көрсетілген үлгі бойынша

дайындап, ұсыныңдар.

№ Жоба тақырыптары Жобаның түрі

1. Ертеде адамдар ақпартты қалай Ақпараттық
қорғаған? жоба.

2. Сенімді парольдерді құру жолдары. Зерттеу жобасы.
3. Компьютер және қауіпсіздік.
Ақпараттық
4. Компьютерде бірлескен жұмыстарды жоба.
ұйымдастыру жолдары. Зерттеу жобасы.

5. Ақпараттық қауіпсіздік кешін Шығармашылық
жобалау. жоба.

105

24 мин 6. «Өзім тұратын аймақтың экологиялық Практикалық
мәселелері». Тақырыбындағы жалпыға жоба.
Сабақтың соңы қолжетімді бума арқылы бірлесіп
5 мин жұмысістеу. Практикалық
жоба.
7. «Біздің сынып» тақырыбы бойынша
жалпыға қолжетімді бума арқылы Шығармашылық
бірлескен жұмыс ұйымдастыру жоба.

8. «Біз цифрлық әлемдеміз». Ақпараттық
Тақырыбындағы 5-сыныпқа арналған жоба.
кештің жобасы. Зерттеу жобасы.

9. Компьютер желілері.

10. Плагиат-интернеттен ақпартты заңсыз
көшіру.

Жеке жұмыс. Компьютер
Жоба қорғау кезіндегі ережелерді ұстанып өз жобаларын тақтада
қорғайды.

Тарау бойынша тест дайындау.

Рефлексия «БББ кестесі». Оқушылар тақырып бойынша не білетінін, не білгенін, не білгісі
1 мин келетінін кестеге жазады.

«Компьютер және қауіпсіздік» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
1. Суреттегі жағдайлардың адамға зияны туралы түсініктеме жазыңдар.

2. Тасымалдаушы құрылғылардың атауын ۷ белгісімен белгілеңдер.

Тасымалдаушы Магнитті Оптикалық Флеш

құрылғы тасымалдағыштар тасымалдағыштар тасымалдағыштар

106

3. Цифрлық құрылғыларды жазыңдар.
_____________________________________________________________________

4. Плагиат орын алатын жағдайларды анықтаңдар.

Арай интернеттен қажет
мәтінді жүктеп алды.

Самат Асанның жазған
мақаласын қолданып
шығарма жазды және
сілтеме жасап қойды.

5. Құжатқа пароль қою алгоритмін толықтырыңдар.
1. Құжатқа атау беріп сақтау.
2. Мәлімет.
3. ________________________________
4. ________________________________
5. ________________________________

6. Пароль күрделілігінің 3 деңгейіне мысал келтіріңдер.
_____________________________________________________________________________
_______________________________________________________

7. Компьютердегі жалпыға қолжетімділік берілген бумалар тізімін қалай көруге болады?

Бағалау критерийі Тапсырма Дескрипторлар Балл
№ 1
Компьютерде 1 Компьютерде қауіпсіздік ережесін
жұмыс істеуде қалай сақтамаудың зиянын анықтайды. 2
өзіңе зиян 2 1
келтірмеуге болады? Тасымалдағыш құрылғыларды
Ақпараттың цифрлы анықтайды.
тасымалдаушылары. Цифрлық құрылғыларды жазады.
Плагиат болатын жағдайларды
Интернетте жұмыс 3 анықтайды.
істеудің қандай
қауіп-қатері бар?

Компьютеріңіздегі 4 Құжатқа пароль қою жолын 2
деректерді қалай толықтырады. 2
қорғауға болады? Парольдің күрделілік деңгейінің 2
түрлеріне мысал келтіреді.
Жалпыға қолжетімді 5 10
файлдар мен Компьютердегі жалпыға
бумалар жасау. қолжетімділік берілген бумалар
тізімін анықтайды.
Барлығы

107

Пайдаланған әдебиеттер мен сілтемелер

1. Камский В. А. Защита личной информации в Интернете, смартфоне и компьютере. –
СПб.: Наука и техника, 2017. – 272с., ил.
2. Копосов, Д. Г. Технология. Робототехника. 5 класс. Учебное пособие - М.: Бином.
Лаборатория знаний, 2017. - 96 c.
3. Копосов, Д. Г. Первый шаг в робототехнику. 5-6 классы. Практикум / Д.Г. Копосов. - М.:
Бином. Лаборатория знаний, 2014. - 292 c.
4. Кривич Е.Я. Персональный компьютер для школьников: учебный курс. 2-е изд., перераб.
- М.: 2007. — 544 с.
5. Мазаник С. Безопасность компьютера. Защита от сбоев, вирусов и неисправностей.
Эксмо-Пресс, 2014 г. – 256 с.
6. Макаров, И. М. Робототехника. История и перспективы / И.М. Макаров, Ю.И. Топчеев. -
М.: Наука, МАИ, 2015. - 352 c.
7. Подосенина, Т.А. Искусство компьютерной графики для школьников (+ CD-ROM) / Т.А.
Подосенина. - М.: БХВ-Петербург, 2004. - 240 c.
8. Тарапата В. В., Самылкина Н. Н. Робототехника в школе: методика, программы,
проекты., 2017. - 112 c.
9. Филиппов, С. А. Робототехника для детей и родителей / С.А. Филиппов. - М.: Наука,
2013. - 320 c.
10. Фридланд А.Я. и др.Информатика и компьютерные технологии. Основные термины.
Толковый словарь. 3-е изд., испр. и доп. - М.:Издательство ≪Астрель≫, 2003. — 272 с.
11. Ширшов, Е.В.Информация, образование, дидактика, история, методы и технологии
обучения. Словарь ключевых понятий и определений: учебное пособие. – М.: Издательский
дом Академии Естествознания, 2017. – 138 с.
12. https://www.yaklass.ru/p/informatika/5-klass/kodirovanieinformatcii- 12645/metod-
koordinat-12471/re-65cb73a6-28e3- 473b-abc8-894b47b9ab58
13. https://vunivere.ru/work11995/page2
14. https://mahagon-design.ru/chem-otlichaetsya-vektornaya-irastrovaya- grafika/
15. https://legoteacher.ru/robototexnika-dlya-nachinayushhix/chtotakoe- robot.html
16.https://yandex.kz/turbo?text=https%3A%2F%2Flegoteacher.ru%2Frobototexnika-dlya-
nachinayushhix%2Fchto-takoe-robot.html&d=1
17. https://ya-r.ru/2018/05/12/opredelenie-robota-klassifikatsiyarobotov-obzor-sberbanka-chast-
2/
18. http://www.servomh.ru/stati/robototehnika-istoriya-osnovnyezadachi-robototehniki
19. http://itrobo.ru/robototehnika/kurs-programmirovanija-legoev3.html
20. http://itrobo.ru/robototehnika/lego/dvizhenie-po-chernoi-liniiev3.html
21.http://itrobo.ru/robototehnika/lego/shemy-robotov/instrukcija-po-sborke-robota-ev3-
sumo.html
22. https://baribar.kz/62372/kompyuterde-zhumys-isteu-barysyndadensaulyqty-qalaj-saqtau-
kerek/
23. https://kanzelaria.ru/rubrics/products/3881
24. http://www.crown6.org/publ/1-1-0-3112
25. https://vellisa.ru/kak-postavit-parol-na-word

108

Мазмұны

Алғы сөз ............................................................................................................... 3
Ұзақ мерзімді жоспарлау ................................................................................... 12
Қысқа мерзімді сабақ үлгілерінің жоспары ....................................................11-106
Пайдаланған әдебиеттер мен сілтемелер............................................................106

Оқулық басылым
Кадиркулов Роман Алауович, Гаипбаева Умида Аппазовна

Информатика
Әдістемелік нұсқау

Жалпы білім беретін мектептің 5-сынып мұғалімдеріне арналған
Әдіскер Ф.С. Лекерова

Редакторы Л.С. Ахметова

109