๔๗ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน (สังคมศึกษาฯ) ส๒๑๑๐๑ รายวิชาสังคมศึกษาฯ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เวลา 60 ชั่วโมง/ปี ศึกษา วิเคราะห์ การสังคายนา การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศไทย ความสำคัญของ พระพุทธศาสนาที่มีต่อสภาพแวดล้อมในสังคมไทย รวมทั้งการพัฒนาตนและครอบครัว พุทธประวัติตั้งแต่ ประสูติจนถึงบำเพ็ญทุกกรกิริยา ประวัติพระมหากัสสปะ พระอุบาลี อนาถบิณฑิกะ นางวิสาขา พระเจ้า อโศกมหาราช พระโสณะและพระอุตตระ บุคคลที่เป็นแบบอย่างด้านศาสนสัมพันธ์ ชาดกในเรื่อง อัมพ ชาดก ติตติรชาดก ประพฤติตนตามแบบอย่างการดำเนินชีวิตและข้อคิดจากประวัติสาวก ชาดก เรื่องเล่า และศาสนิกชนตัวอย่าง ความจำเป็นที่ทุกคนต้องเรียนรู้ศาสนาอื่นๆ ปฏิบัติตนต่อศาสนิกชนอื่นใน สถานการณ์ต่างๆ ได้อย่างเหมาะสม วิเคราะห์และปฏิบัติตนตามหลักธรรมและนำไปพัฒนา แก้ปัญหาของ ตนและครอบครัวในการดำรงชีวิตแบบพอเพียงและดูแลรักษาสิ่งแวดล้อมเพื่อการอยู่ร่วมกันได้อย่างสันติสุข การพัฒนาจิตเพื่อการเรียนรู้และการดำเนินชีวิตด้วยวิธีคิดแบบโยนิโสมนสิการ (วิธีคิดแบบคุณค่าแท้-คุณค่า เทียม วิธีคิดแบบคุณ-โทษ และทางออก) สวดมนต์ แผ่เมตตา บริหารจิตและเจริญปัญญาด้วยอานาปานสติ ศึกษา วิเคราะห์ บทบาทหน้าที่ของเยาวชนที่มีต่อสังคมและประเทศชาติ เคารพสิทธิ เสรีภาพของ ตนเองและผู้อื่น หลักการ เจตนารมณ์โครงสร้างและสาระสำคัญของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยฉบับ ปัจจุบันโดยสังเขป บทบาทการถ่วงดุลของอำนาจอธิปไตยจากรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน ความคล้ายคลึงและ ความแตกต่างระหว่างวัฒนธรรมไทยกับวัฒนธรรมของประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และ วัฒนธรรมที่เป็นปัจจัยในการสร้างความสัมพันธ์ที่ดี หรืออาจนำไปสู่ความเข้าใจผิดต่อกัน ปฏิบัติตนเป็น ประโยชน์ต่อสังคมและประเทศชาติ ปฏิบัติตามกฎหมายคุ้มครองเด็ก กฎหมายการศึกษา กฎหมายคุ้มครอง ผู้บริโภค กฎหมายลิขสิทธิ์ กฎหมายรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันที่เกี่ยวข้องกับตนเองโดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการทางสังคม กระบวนการกลุ่ม กระบวนการเผชิญ สถานการณ์และแก้ปัญหาเพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ สามารถนำไปปฏิบัติในการดำเนินชีวิต มีคุณธรรม จริยธรรม มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ รัก ความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ สามารถดำเนินชีวิตอย่างสันติสุขในสังคมไทยและสังคมโลก วิเคราะห์และปฏิบัติตนเกี่ยวกับการบำเพ็ญประโยชน์ต่อศาสนสถาน วิถีชีวิตของพระภิกษุ บทบาท ของพระภิกษุในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา ปฏิบัติตนอย่างเหมาะสมต่อบุคคลต่างๆ การจัดโต๊ะหมู่บูชา การจุดธูปเทียน การจัดเครื่องประกอบโต๊ะหมู่บูชา ปฏิบัติตนในศาสนพิธีและพิธีกรรมในเรื่องคำอาราธนา ต่างๆ ประวัติ ความสำคัญ และการปฏิบัติตนในวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการทางสังคม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการกลุ่ม กระบวนการเผชิญสถานการณ์และแก้ปัญหา
๔๘ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจ สามารถนำไปปฏิบัติในการดำเนินชีวิต นำไปพัฒนาแก้ปัญหาของ ตนเองและครอบครัว รักษาสิ่งแวดล้อม มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์ สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ และ สามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างสันติสุข ตัวชี้วัด ส 1.1 ม.1/1 ม.1/2 ม.1/3 ม.1/4 ม.1/5 ม.1/6 ม.1/7 ม.1/8 ม.1/9 ม.1/10 ม.1/11 ส 1.2 ม.1/1 ม.1/2 ม.1/3 ม.1/4 ม.1/5 ส 2.1 ม.1/1 ม.1/2 ม.1/3 ม.1/4 ส 2.2 ม.1/1 ม.1/2 ม.1/3 รวม 23 ตัวชี้วัด
๔๙ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน (สังคมศึกษาฯ) ส๒๑๑๐๓รายวิชาสังคมศึกษาฯ ลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เวลา 60 ชั่วโมง/ปี ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ศึกษา วิเคราะห์ ความหมายและความสำคัญของเศรษฐศาสตร์ ค่านิยมและพฤติกรรมการบริโภค ของคนใน สังคม ซึ่งส่งผลต่อเศรษฐกิจของชุมชนและประเทศ ความเป็นมา หลักการและความสำคัญของ ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงต่อสังคมไทย บทบาทหน้าที่และความแตกต่างของสถาบันการเงินแต่ละประเภท และธนาคารกลาง การพึ่งพาอาศัยกัน และการแข่งขันกันทางเศรษฐกิจในประเทศ ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการ กำหนดอุปสงค์และอุปทาน และกฎหมายเกี่ยวกับทรัพย์สินทางปัญญา โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการ สืบค้นข้อมูล กระบวนการเผชิญสถานการณ์และแก้ปัญหา เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ สถาบันทาง เศรษฐกิจต่าง ๆ ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจ การร่วมมือทางเศรษฐกิจในสังคมโลก สามารถบริหารจัดการ ทรัพยากรในการผลิตและการบริโภค การใช้ทรัพยากรที่มีอยู่จำกัดได้อย่างมีประสิทธิภาพและคุ้มค่าและนำ หลักการของเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกต์ใช้ ศึกษาการใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์สำรวจ สืบค้น พิกัดภูมิศาสตร์ (ละติจูด และลองจิจูด) เส้นแบ่ง เวลา และเปรียบเทียบวันเวลาของโลก ลักษณะทางกายภาพ ทำเลที่ตั้งของกิจกรรมทางเศรษฐกิจ สังคม รวมถึงปัจจัยทางกายภาพ ปัจจัยทางสังคมที่มีผลต่อทำเลที่ตั้งของกิจกรรมทางเศรษฐกิจและสังคมในทวีป เอเชีย ทวีปออสเตรเลีย และ โอเชียเนีย สาเหตุการเกิดภัยพิบัติ ประเด็นปัญหาจากปฏิสัมพันธ์ระหว่าง สภาพแวดล้อมทางกายภาพกับมนุษย์ รวมถึงแนวทางการจัดการภัยพิบัติ การจัดการทางทรัพยากรและ สิ่งแวดล้อมในทวีปเอเชีย ทวีปออสเตรเลีย และโอเชียเนียโดยใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการสืบค้น วิเคราะห์ และสรุปข้อมูลตามกระบวนการทางภูมิศาสตร์ กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ ใช้ทักษะทาง ภูมิศาสตร์ด้านการสังเกต การแปลความข้อมูลทางภูมิศาสตร์ การคิดเชิงพื้นที่ การคิดแบบองค์รวม การใช้ เทคโนโลยี การใช้เทคนิคและเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ การคิดเชิงภูมิสัมพันธ์ การใช้สถิติพื้นฐาน รวมถึง ทักษะด้านการสื่อสาร การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจ มีความสามารถทาง ภูมิศาสตร์ กระบวนการทางภูมิศาสตร์ ทักษะทางภูมิศาสตร์ และมีทักษะในศตวรรษที่ 21 ด้านการ สื่อสาร การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ ความสามารถในการคิดและแก้ปัญหา มีคุณลักษณะด้านจิต สาธารณะ มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นในการทำงาน มีส่วนร่วมในการจัดการภัยพิบัติและการอนุรักษ์ สิ่งแวดล้อมในประเทศไทย ทวีปเอเชีย ทวีปออสเตรเลีย และโอเชียเนีย โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการทางสังคม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการกลุ่ม กระบวนการเผชิญสถานการณ์และแก้ปัญหา เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจ สามารถนำไปปฏิบัติในการดำเนินชีวิต นำไปพัฒนาแก้ปัญหาของ ตนเองและครอบครัว รักษาสิ่งแวดล้อม มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์ สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ และ สามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างสันติสุข
๕๐ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ตัวชี้วัด ส 3.1 ม.1/1 ม.1/2 ม.1/3 ส 3.2 ม.1/1 ม.1/2 ม.1/3 ม.1/4 ส 5.1 ม.1/1 ม.1/2 ม.1/3 ส 5.2 ม.1/1 ม.1/2 ม.1/3 ม.1/4 รวม 14 ตัวชี้วัด
๕๑ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน (สังคมศึกษาฯ) ส๒๒๑๐๑ รายวิชาสังคมศึกษาฯ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 เวลา 60 ชั่วโมง/ปี ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ศึกษา วิเคราะห์ การเผยแผ่พระพุทธศาสนาสู่ประเทศเพื่อนบ้าน ความสำคัญของพระพุทธศาสนาที่ ช่วยเสริมสร้างความเข้าใจอันดีกับประเทศเพื่อนบ้าน เป็นรากฐานของวัฒนธรรม เอกลักษณ์ของชาติ และ มรดกของชาติ การพัฒนาชุมชนและการจัดระเบียบสังคม พุทธประวัติ ตอนผจญมาร การตรัสรู้ การสั่ง สอน ประวัติพระสารีบุตร พระโมคคัลลานะ นางขุชชุตตรา พระเจ้าพิมพิสาร มิตตวินทุกชาดก ราโชวาท ชาดก พระมหาธรรม-ราชาลิไทย สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส โครงสร้างและ สาระสังเขปของพระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก และพระอภิธรรมปิฎก อธิบายและปฏิบัติตนตามธรรมคุณ และปฏิบัติตนตามข้อธรรมสำคัญ การพัฒนาจิตเพื่อการเรียนรู้และดำเนินชีวิตด้วยวิธีคิดแบบอุบายปลุกเร้า คุณธรรม และวิธีคิดแบบอรรถธรรมสัมพันธ์ สวดมนต์แปล แผ่เมตตา บริหารจิตและเจริญปัญญาด้วยอานา ปานสติ มีมรรยาทของความเป็นศาสนิกชนที่ดี ปฏิบัติตนในศาสนพิธี พิธีกรรม และหลักคำสอนที่เกี่ยวเนื่อง กับวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา ศึกษา วิเคราะห์บทบาท ความสำคัญ และความสัมพันธ์ของสถาบันทางสังคม ความคล้ายคลึงและ ความแตกต่างของวัฒนธรรมไทย และวัฒนธรรมของประเทศในภูมิภาคเอเชีย เพื่อนำไปสู่ความเข้าใจอันดี ระหว่างกัน ข้อมูลข่าวสารทางการเมืองการปกครองที่มีผลกระทบต่อสังคมไทยสมัยปัจจุบัน กระบวนการใน การตรากฎหมายการปกป้องคุ้มครองผู้อื่นตามหลักสิทธิมนุษยชน การปฏิบัติตนตามสถานภาพ บทบาท สิทธิเสรีภาพ และหน้าที่ในฐานะพลเมืองดีโดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการ ทางสังคม กระบวนการเผชิญสถานการณ์และแก้ปัญหา กระบวนการปฏิบัติ และกระบวนการกลุ่ม เพื่อให้ เกิดความรู้ความเข้าใจ และปฏิบัติตนตามหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดีดำรงชีวิตร่วมกันในสังคมไทยและ สังคมโลกอย่างสันติสุข มีคุณธรรมจริยธรรม และมีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นในการทำงาน มีจิตสาธารณะ รักความเป็นไทย โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการทางสังคม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์และแก้ปัญหา เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจ สามารถนำไปปฏิบัติในการดำเนินชีวิต นำไปพัฒนาและแก้ปัญหาของ ชุมชนและสังคม มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้อยู่ อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ สามารถดำเนินชีวิตอยู่ร่วมกันได้อย่าง สันติสุข ตัวชี้วัด ส 1.1 ม.2/1 ม.2/2 ม.2/3 ม.2/4 ม.2/5 ม.2/6 ม.2/7 ม.2/8 ม.2/9 ม.2/10 ม.2/11 ส 1.2 ม.2/1 ม.2/2 ม.2/3 ม.2/4 ม.2/5 ส 2.1 ม.2/1 ม.2/2 ม.2/3 ม.2/4 ส 2.2 ม.2/1 ม.2/2 รวม 22 ตัวชี้วัด
๕๒ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน (สังคมศึกษาฯ) ส๒๒๑๐๓ รายวิชาสังคมศึกษาฯ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 เวลา 60 ชั่วโมง/ปี ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ศึกษา วิเคราะห์ ระบบเศรษฐกิจแบบต่าง ๆ การพึ่งพาอาศัยกัน และการแข่งขันกันทางเศรษฐกิจใน ภูมิภาคเอเชีย การกระจายของทรัพยากรในโลกที่ส่งผลต่อความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศ การ แข่งขันทางการค้าในประเทศและต่างประเทศที่ส่งผลต่อคุณภาพสินค้า ปริมาณการผลิตและราคาสินค้า ปัจจัยที่มีผลต่อการลงทุนและการออม ปัจจัยการผลิตสินค้าและบริการ และปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการผลิต สินค้าและบริการเสนอแนวทางการพัฒนาการผลิตในท้องถิ่นตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง การ คุ้มครองสิทธิของตนเองในฐานะผู้บริโภค โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการ ทางสังคม กระบวนการเผชิญสถานการณ์และแก้ปัญหา กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการกลุ่ม เพื่อให้มี ความรู้ความเข้าใจ ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจ สามารถใช้ทรัพยากรที่มีอยู่จำกัดได้อย่างมีประสิทธิภาพ และคุ้มค่า เข้าใจหลักการของเศรษฐกิจพอเพียงเพื่อการดำรงชีวิต สามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ มีคุณธรรม จริยธรรม และมีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในด้านมีวินัย ใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นในการทำงาน มีจิตสาธารณะ อยู่อย่างพอเพียง ศึกษาการใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์สำรวจ สืบค้น มาตราส่วน ทิศ และสัญลักษณ์ ลักษณะทาง กายภาพ ทำเลที่ตั้งของกิจกรรมทางเศรษฐกิจ สังคม รวมถึงปัจจัยทางกายภาพ ปัจจัยทางสังคมที่มีผลต่อ ทำเลที่ตั้งของกิจกรรมทางเศรษฐกิจและสังคมในทวีปยุโรปและทวีปแอฟริกา สาเหตุการเกิดภัยพิบัติ ประเด็นปัญหาจากปฏิสัมพันธ์ระหว่างสภาพแวดล้อมทางกายภาพกับมนุษย์ รวมถึงแนวทางการจัดการภัย พิบัติ การจัดการทางทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมในทวีปยุโรปและทวีปแอฟริกา โดยใช้เครื่องมือทาง ภูมิศาสตร์ในการสืบค้น วิเคราะห์ และสรุปข้อมูลตามกระบวนการทางภูมิศาสตร์ กระบวนการสืบเสาะหา ความรู้ ใช้ทักษะทางภูมิศาสตร์ด้านการสังเกต การแปลความข้อมูลทางภูมิศาสตร์ การคิดเชิงพื้นที่ การคิด แบบองค์รวม การใช้เทคโนโลยี การใช้เทคนิคและเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ การคิดเชิงภูมิสัมพันธ์ การใช้ สถิติพื้นฐาน รวมถึงทักษะด้านการสื่อสาร การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจ มี ความสามารถทางภูมิศาสตร์ กระบวนการทางภูมิศาสตร์ ทักษะทางภูมิศาสตร์ และมีทักษะในศตวรรษที่ 21 ด้านการสื่อสาร การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ ความสามารถในการคิดและแก้ปัญหา มีคุณลักษณะด้าน จิตสาธารณะ มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นในการทำงาน มีส่วนร่วมในการจัดการภัยพิบัติและการอนุรักษ์ สิ่งแวดล้อมในทวีปยุโรปและทวีปแอฟริกา โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการทางสังคม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์และแก้ปัญหา เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ สามารถนำไปปฏิบัติในการดำเนินชีวิต นำไปพัฒนาและแก้ปัญหาของ ชุมชนและสังคม มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ สามารถดำเนินชีวิตอยู่ร่วมกันได้ อย่างสันติสุข
๕๓ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ตัวชี้วัด ส 3.1 ม.2/1 ม.2/2 ม.2/3 ม.2/4 ส 3.2 ม.2/1 ม.2/2 ม.2/3 ม.2/4 ส 5.1 ม.2/1 ม.2/2 ม.2/3 ส 5.2 ม.2/1 ม.2/2 ม.2/3 ม.2/4 รวม 15 ตัวชี้วัด
๕๔ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน (สังคมศึกษาฯ) ส๒๓๑๐๑ รายวิชาสังคมศึกษาฯ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เวลา 60 ชั่วโมง/ปี ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ศึกษา วิเคราะห์ การเผยแผ่พระพุทธศาสนาสู่ประเทศต่างๆ ทั่วโลก ความสำคัญของพระพุทธศาสนา ในฐานะที่ช่วยสร้างสรรค์อารยธรรมและความสงบสุขแก่โลก ความสำคัญของพระพุทธศาสนากับปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพียงและการพัฒนาอย่างยั่งยืน พุทธประวัติจากพระพุทธรูปปางต่างๆ การประพฤติตน ตามแบบอย่างการดำเนินชีวิตและข้อคิดจากประวัติพุทธสาวก พุทธสาวิกา (พระอัญญาโกณฑัญญะ พระ นางมหาปชาบดีโคตมีเถรี พระเขมาเถรี พระเจ้าปเสนทิโกศล) ชาดก (นันทิวิสาลชาดก สุวัณณหังสชาดก) ศาสนิกชนตัวอย่าง (หม่อมเจ้าหญิงพูนพิศมัย ดิศกุล ศาสตราจารย์สัญญา ธรรมศักดิ์) อธิบายสังฆคุณและ ข้อธรรมสำคัญ การปฏิบัติตนตามหลักธรรม ในการพัฒนาตน เพื่อเตรียมความพร้อมสำหรับการทำงานและ การมีครอบครัว การพัฒนาจิต เพื่อการเรียนรู้และดำเนินชีวิตด้วยวิธีคิดแบบโยนิโสมนสิการ (วิธีคิดแบบ อริยสัจ วิธีคิดแบบสืบสาวเหตุปัจจัย สวดมนต์แปล แผ่เมตตา บริหารจิตและเจริญปัญญาด้วยอานาปานสติ) หน้าที่และบทบาทของสาวกและการปฏิบัติตนต่อสาวกได้ถูกต้อง ปฏิบัติตนอย่างเหมาะสมต่อบุคคลต่างๆ ตามหลักศาสนา ตามหน้าที่ของศาสนิกชนที่ดี ศาสนพิธี พิธีกรรม ประวัติวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา การแสดงตนเป็นพุทธมามกะ การเสนอแนวทางในการธำรงรักษาศาสนาที่ตนนับถือ การยอมรับความ แตกต่างและวิถีการดำเนินชีวิตของศาสนิกชนในศาสนาอื่น ศึกษาวิเคราะห์ความแตกต่างของการกระทำความผิดระหว่างคดีอาญาและคดีแพ่ง การมีส่วนร่วม ในการปกป้องคุ้มครองผู้อื่นตามหลักสิทธิมนุษยชน การอนุรักษ์วัฒนธรรมไทยและเลือกรับวัฒนธรรมสากล ที่เหมาะสม ปัจจัยที่ก่อให้เกิดปัญหาความขัดแย้งภายในประเทศ และเสนอแนวคิดในการลดความขัดแย้ง การดำรงชีวิตอย่างมีความสุขในประเทศและสังคมโลก ระบอบการปกครองต่าง ๆ ที่ใช้ในปัจจุบัน เปรียบเทียบการปกครองของไทยกับประเทศอื่น ๆ ที่มีการปกครองระบอบประชาธิปไตย รัฐธรรมนูญฉบับ ปัจจุบันในมาตราต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการเลือกตั้ง การมีส่วนร่วมและการตรวจสอบการใช้อำนาจรัฐ ปัญหาที่เป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาประชาธิปไตยและแนวทางแก้ไข โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการ สืบค้นข้อมูล กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการทางสังคม กระบวนการกลุ่ม กระบวนการเผชิญสถานการณ์ และแก้ปัญหา เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ สามารถนำไปปฏิบัติในการดำเนินชีวิต มีคุณธรรม จริยธรรม มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในด้านการรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์ สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ รักความเป็น ไทย มีจิตสาธารณะ เป็นสมาชิกที่ดีของสังคม สามารถดำเนินชีวิตอย่างสันติสุขในสังคมไทยและสังคมโลก โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการทางสังคม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์และแก้ปัญหา กระบวนการกลุ่ม เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจ สามารถ นำไปปฏิบัติในการดำเนินชีวิต นำไปพัฒนาและแก้ปัญหาของชุมชนและสังคม มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ในด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความ เป็นไทย มีจิตสาธารณะ สมารถดำเนินชีวิตอยู่ร่วมกันได้อย่างสันติสุข
๕๕ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ตัวชี้วัด ส 1.1 ม.3/1 ม.3/2 ม.3/3 ม.3/4 ม.3/5 ม.3/6 ม.3/7 ม.3/8 ม.3/9 ม.3/10 ส 1.2 ม.3/1 ม.3/2 ม.3/3 ม.3/4 ม.3/5 ม.3/6 ม.3/7 ส 2.1 ม.3/1 ม.3/2 ม.3/3 ม.3/4 ม.3/5 ส 2.2 ม.3/1 ม.3/2 ม.3/3 ม.3/4 รวม 26 ตัวชี้วัด
๕๖ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน (สังคมศึกษาฯ) ส๒๓๑๐๓ รายวิชาสังคมศึกษาฯ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เวลา 60 ชั่วโมง/ปี ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ศึกษา วิเคราะห์กลไกราคาในระบบเศรษฐกิจ บทบาทหน้าที่ของรัฐบาลในระบบเศรษฐกิจ นโยบาย และกิจกรรมทางเศรษฐกิจของรัฐที่มีต่อบุคคล กลุ่มคนและประเทศชาติ ความสำคัญของการรวมกลุ่มทาง เศรษฐกิจระหว่างประเทศ ผลกระทบที่เกิดจากภาวะเงินเฟ้อ เงินฝืด ผลเสียจากการว่างงานและแนว ทางการแก้ปัญหา สาเหตุและวิธีการกีดกันทางการค้าในการค้าระหว่างประเทศ การมีส่วนร่วมในการแก้ไข ปัญหาและการพัฒนาท้องถิ่นตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ความสัมพันธ์ระหว่างแนวคิดเศรษฐกิจ พอเพียงกับระบบสหกรณ์ โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการทางสังคม กระบวนการเผชิญสถานการณ์และแก้ปัญหา กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการกลุ่ม เพื่อให้เกิดความรู้ความ เข้าใจ เห็นความสำคัญและสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการดำเนินชีวิต มีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาและ พัฒนาท้องถิ่นตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มีคุณธรรม จริยธรรม และมีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ใน ด้านวินัยใฝ่เรียนรู้ ซื่อสัตย์สุจริต มุ่มั่นในการทำงาน มีจิตสาธารณะ อยู่อย่างพอเพียง ศึกษาการใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ สำรวจ สืบค้น ลักษณะทางกายภาพ ทำเลที่ตั้งของกิจกรรมทาง เศรษฐกิจ สังคม รวมถึงปัจจัยทางกายภาพ ปัจจัยทางสังคมที่มีผลต่อทำเลที่ตั้งของกิจกรรมทางเศรษฐกิจ และสังคมในทวีปอเมริกาเหนือและทวีปอเมริกาใต้ สาเหตุการเกิดภัยพิบัติ ประเด็นปัญหาจากปฏิสัมพันธ์ ระหว่างสภาพแวดล้อมทางกายภาพกับมนุษย์ รวมถึงแนวทางการจัดการภัยพิบัติ การจัดการทรัพยากรและ สิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริกาเหนือและทวีปอเมริกาใต้ โดยใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการสืบค้น วิเคราะห์ และสรุปข้อมูลตามกระบวนการทางภูมิศาสตร์ กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ ใช้ทักษะทางภูมิศาสตร์ด้าน การสังเกต การแปลความข้อมูลทางภูมิศาสตร์ การคิดเชิงพื้นที่ การคิดแบบองค์รวม การใช้เทคโนโลยี การ ใช้เทคนิคและเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ การคิดเชิงภูมิสัมพันธ์ การใช้สถิติพื้นฐาน รวมถึงทักษะด้านการ สื่อสาร และการใช้เทคโนโลยีสารสรเทศ เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจ มีความสามารถทางภูมิศาสตร์ กระบวนการทางภูมิศาสตร์ ทักษะทางภูมิศาสตร์ และมีทักษะในศตวรรษที่ 21 ด้านการสื่อสาร การใช้ เทคโนโลยีสารสนเทศ ความสามารถในการคิดและแก้ปัญหา มีคุณลักษณะด้านจิตสาธารณะ มีวินัย ใฝ่ เรียนรู้ มุ่งมั่นในการทำงาน มีส่วนร่วมในการจัดการภัยพิบัติ และการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริกา เหนือและทวีปอเมริกาใต้ โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการทางสังคม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์และแก้ปัญหา กระบวนการกลุ่ม เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจ สามารถ นำไปปฏิบัติในการดำเนินชีวิต นำไปพัฒนาและแก้ปัญหาของชุมชนและสังคม มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ในด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความ เป็นไทย มีจิตสาธารณะ สมารถดำเนินชีวิตอยู่ร่วมกันได้อย่างสันติสุข
๕๗ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ตัวชี้วัด ส 3.1 ม.3/1 ม.3/2 ม.3/3 ส 3.2 ม.3/1 ม.3/2 ม.3/3 ม.3/4 ม.3/5 ม.3/6 ส 5.1 ม.3/1 ม.3/2 ส 5.2 ม.3/1 ม.3/2 ม.3/3 ม.3/4 ม.3/5 รวม 16 ตัวชี้วัด
๕๘ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน (ประวัติศาสตร์) ส๑๑๑๐๒ ประวัติศาสตร์ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๑ เวลา ๔๐ ชั่วโมง ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- คำอธิบายรายวิชา ศึกษาและใช้ปฏิทินในการบอกวัน เดือน ปี ที่ใช้ในชีวิตประจำวัน ซึ่งมีทั้งระบบสุริยคติ และ จันทรคติ คำที่แสดงช่วงเวลาเพื่อใช้เล่าเหตุการณ์ปัจจุบัน วันนี้ เดือนนี้ ตอนเช้า ตอนกลางวัน ตอนเย็น ตอนค่ำ และเรียงลำดับเหตุการณ์ในชีวิตประจำวันตามวันเวลาที่เกิดขึ้น โดยใช้การเรียนรู้เชิงรุกผ่านทักษะ/ กระบวนการสังเกต การบอกเล่า การเชื่อมโยง เพื่อให้สามารถใช้เวลาตามปฏิทินแสดงเหตุการณ์ในปัจจุบัน และใช้คำแสดงช่วงเวลาเรียงลำดับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นได้ รู้วิธีสืบค้นประวัติความเป็นมาของตนเองและครอบครัวอย่างง่ายๆโดยสอบถามผู้เกี่ยวข้องและการ บอกเล่าเรื่องราวที่สืบค้นได้ โดยใช้การเรียนรู้เชิงรุกผ่านทักษะ/กระบวนการสอบถาม การรวบรวมข้อมูล การสรุปความ การเล่าเรื่อง เพื่อฝึกทักษะพื้นฐานของวิธีการทางประวัติศาสตร์ในการสืบค้นเรื่องราวจาก แหล่งข้อมูล (เช่น บุคคล) และบอกเล่าข้อเท็จจริงที่ค้นพบได้อย่างน่าสนใจ ศึกษาการเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดล้อมสิ่งของเครื่องใช้หรือการดำเนินชีวิตของตนเองในสมัย ปัจจุบัน กับสมัยของพ่อแม่ ปู่ย่า ตายายที่เป็นรูปธรรมและใกล้ตัวผู้เรียน เตารีด (การรีดผ้าด้วยเตาถ่านกับ เตาไฟฟ้า) หม้อหุงข้าว (การหุงข้าวที่เช็ดน้ำด้วยฟืนหรือถ่านกับหม้อหุงข้าวไฟฟ้า) เกวียนกับรถยนต์ (การ เดินทาง) ถนน บ้านเรือน การใช้ควายไถนากับรถไถนา รวมทั้งเหตุการณ์สำคัญของครอบครัวที่เกิดขึ้นใน อดีตที่มีผลกระทบต่อตนเอง ในปัจจุบัน ( การย้ายบ้าน การย้ายโรงเรียน การเลื่อนชั้นเรียน การได้รับรางวัล การสูญเสียบุคคลสำคัญของครอบครัว) เกิดขึ้น โดยใช้การเรียนรู้เชิงรุกผ่านทักษะ/กระบวนการสังเกต การ ใช้เหตุผล การเปรียบเทียบ การแยกแยะ การยกตัวอย่าง และการบอกเล่า เพื่อให้เข้าใจการเปลี่ยนแปลง ตามกาลเวลาและความสำคัญของอดีตที่มีต่อปัจจุบันและอนาคต สามารถปรับตัวให้เข้ากับวิถีชีวิตปัจจุบัน ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ศึกษาความหมายและความสำคัญของสัญลักษณ์ของชาติไทย ได้แก่ ธงชาติ เพลงชาติ เพลง สรรเสริญพระบารมี ภาษาไทย อักษรไทย มารยาทไทย อาหารไทย การแต่งกายแบบไทย วัฒนธรรมและ ขนบธรรมเนียมประเพณีไทย และการปฏิบัติตนได้ถูกต้องตามกาลเทศะ รวมทั้งรู้จักสถานที่สำคัญซึ่งเป็น แหล่งวัฒนธรรมในชุมชน ศาสนสถาน ตลาด พิพิธภัณฑ์ และสิ่งที่เป็นความภาคภูมิใจในท้องถิ่น ที่ใกล้ตัว ผู้เรียนและเห็นเป็นรูปธรรม เกิดขึ้น โดยใช้การเรียนรู้เชิงรุกผ่านทักษะ/กระบวนการสังเกต การแสดงความ คิดเห็นอย่างมีเหตุผล การอธิบาย การปฏิบัติตนอย่างถูกต้อง เพื่อก่อให้เกิดความรักและความภาคภูมิใจใน ความเป็นไทย ท้องถิ่น และประเทศชาติ ภูมิใจในสถาบันชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย์ ตระหนักและ เห็นคุณค่าที่จะธำรงรักษาและสืบทอดต่อไป มาตรฐาน/ตัวชี้วัด ส ๔.๑ ป ๑/๑ , ป ๑/๒ , ป ๑/๓ ส ๔.๒ ป ๑/๑ , ป ๑/๒ ส ๔.๓ ป ๑/๑ , ป ๑/๒ , ป ๑/๓ รวม ๘ ตัวชี้วัด
๕๙ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน (ประวัติศาสตร์) ส๑๒๑๐๒ ประวัติศาสตร์ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๒ เวลา ๔๐ ชั่วโมง ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- คำอธิบายรายวิชา รู้จักวันเวลาตามระบบสุริยคติและจันทรคติที่ปรากฏในปฏิทินที่แสดงเหตุการณ์สำคัญในอดีตและ ปัจจุบัน รวมทั้ง การใช้คำที่แสดงช่วงเวลาในอดีต ปัจจุบัน และอนาคต วันนี้ เมื่อวานนี้ พรุ่งนี้, เดือนนี้ เดือนก่อน เดือนหน้า, ปีนี้ ปีก่อน ปีหน้า ในการอธิบายเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น โดยใช้การเรียนรู้เชิงรุกผ่าน ทักษะ/กระบวนการการสังเกต การสอบถาม เชื่อมโยง เรียงลำดับ การเล่าเรื่อง การรวบรวมข้อมูล การ อธิบาย เพื่อให้สามารถใช้วันเวลาเรียงลำดับเหตุการณ์สำคัญได้ถูกต้อง ว่าเหตุการณ์ใดเกิดก่อน เหตุการณ์ ใดเกิดหลัง รู้วิธีสืบค้นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในครอบครัวโดยใช้หลักฐานที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ ภาพถ่าย สูติบัตร ทะเบียนบ้าน เครื่องมือเครื่องใช้ มาอธิบายเรื่องราวต่าง ๆ และวิธีสืบค้นข้อมูลในชุมชนอย่างง่าย ๆ ใน เรื่องเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงในวิถีชีวิตของคนในชุมชนในด้านต่างๆ จากอดีตถึงปัจจุบัน ทางด้านการ ประกอบอาชีพ การแต่งกาย การสื่อสาร ขนบธรรมเนียมประเพณีในชุมชน เข้าใจสาเหตุและผลกระทบของ การเปลี่ยนแปลงที่มีต่อวิถีชีวิตของคนในชุมชน สามารถเรียงลำดับเหตุการณ์ที่สืบค้นได้โดยใช้เส้นเวลา ด้วย การเรียนรู้เชิงรุกผ่านทักษะ/กระบวนการสอบถาม การสังเกต การวิเคราะห์ การอธิบายอย่างมีเหตุมีผล ทำผังความคิด และการจัดนิทรรศการ เพื่อให้เข้าใจวิธีการทางประวัติศาสตร์ใน เรื่องเกี่ยวกับการใช้ หลักฐานทางประวัติศาสตร์สืบค้นเรื่องราวในอดีต และเข้าใจการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นตามกาลเวลา อย่าง ต่อเนื่อง มีความเข้าใจชุมชนที่มีความแตกต่างและสามารถปรับตัวอยู่ในชีวิตประจำวันได้อย่างมี ประสิทธิภาพ ศึกษา สืบค้นประวัติและผลงานของบุคคลที่ทำประโยชน์ต่อท้องถิ่นหรือประเทศชาติ ในด้านการ สร้างสรรค์วัฒนธรรม /การสร้างความเจริญรุ่งเรืองและความมั่นคงโดยสังเขป รวมทั้งวัฒนธรรมไทย ประเพณีไทย และภูมิปัญญาไทยที่ภาคภูมิใจและควรอนุรักษ์ไว้ การทำความเคารพแบบไทย ประเพณีไทย ศิลปะไทย ดนตรีไทย โดยใช้การเรียนรู้เชิงรุกผ่านทักษะ/กระบวนการสืบค้น การสังเกต การอ่าน การ รวบรวมข้อมูล การวิเคราะห์ การใช้เหตุผล การอธิบาย และการนำเสนอ เพื่อให้เห็นคุณค่าและแบบอย่าง การกระทำความดีของบรรพบุรุษที่ได้สร้างประโยชน์ให้ท้องถิ่นและประเทศ เกิดความรัก และความ ภาคภูมิใจในความเป็นไทย วัฒนธรรมไทย ภูมิปัญญาไทย และธำรงความเป็นไทย มาตรฐานการเรียนรู้/ระดับชั้น/ตัวชี้วัด ส ๔.๑ ป ๒/๑ , ป ๒/๒ ส ๔.๒ ป ๒/๑ , ป ๒/๒ ส ๔.๓ ป ๒/๑ , ป ๒/๒ รวม ๓ มาตรฐาน ๖ ตัวชี้วัด
๖๐ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน (ประวัติศาสตร์) ส๑๓๑๐๒ ประวัติศาสตร์ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๓ เวลา ๔๐ ชั่วโมง ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- คำอธิบายรายวิชา ศึกษาความหมายและที่มาของศักราชที่ปรากฏในปฏิทิน ได้แก่ พุทธศักราช คริสต์ศักราช (ถ้าเป็นชาวมุสลิม ให้ศึกษาฮิจเราะห์ศักราชด้วย) วิธีการเทียบคริสต์ศักราชกับพุทธศักราช และใช้ศักราช ในการบันทึกเหตุการณ์สำคัญที่เกี่ยวข้องกับตนเองและครอบครัว ปีเกิดของผู้เรียน เหตุการณ์สำคัญของ ตนเอง และครอบครัว โดยใช้การเรียนรู้เชิงรุกผ่านทักษะ/กระบวนการเปรียบเทียบ การคำนวณ การ เชื่อมโยง การอธิบาย เพื่อให้มีพื้นฐานในการศึกษาเอกสารที่แสดงเหตุการณ์ตามกาลเวลา สามารถเรียง ลำดับเหตุการณ์ได้ถูกต้อง ว่าเหตุการณ์ใดเกิดก่อน เหตุการณ์ใดเกิดหลังอันเป็นทักษะที่จำเป็นในการศึกษา ประวัติศาสตร์ รู้วิธีสืบค้นเหตุการณ์สำคัญของโรงเรียนและชุมชนโดยใช้หลักฐานและแหล่งข้อมูลที่เกี่ยวข้อง รูปภาพ แผนผังโรงเรียน แผนที่ชุมชน ห้องสมุดโรงเรียน แหล่งโบราณคดี – ประวัติศาสตร์ในท้องถิ่น สามารถใช้เส้นเวลา (Timeline) ลำดับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในโรงเรียนและชุมชน โดยใช้การเรียนรู้เชิงรุก ผ่านทักษะ/กระบวนการสำรวจ การสังเกต การสอบถาม การอ่าน การฟัง การเล่าเรื่อง การสรุป ความ เพื่อฝึกทักษะพื้นฐานของวิธีการทางประวัติศาสตร์ในการสืบค้นเรื่องราวรอบตัวอย่างง่าย ๆ โดยการ ใช้หลักฐานและแหล่งข้อมูลที่เกี่ยวข้อง สามารถนำเสนอเรื่องราวที่ค้นพบได้ตามลำดับเวลา ศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการตั้งถิ่นฐานและพัฒนาการของชุมชน ปัจจัยที่ทำให้เกิดวัฒนธรรมและ ประเพณีในชุมชน ซึ่งประกอบด้วย ปัจจัยทางภูมิศาสตร์( ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ ทรัพยากร) และปัจจัย ทางสังคม (ความเจริญทางเทคโนโลยี เชื้อชาติ ศาสนา ความเชื่อ การคมนาคม ความปลอดภัย) ศึกษาและ เปรียบเทียบความเหมือนและความแตกต่าง ของขนบธรรมเนียมประเพณีและวัฒนธรรมของชุมชนตนเอง และชุมชนใกล้เคียง ในเรื่องความเชื่อและการนับถือศาสนา อาหาร ภาษาถิ่น การแต่งกาย โดยใช้การ เรียนรู้เชิงรุกผ่านทักษะ/กระบวนการอ่าน การสอบถาม การสังเกต การสำรวจ การฟัง การสรุปความ เพื่อให้เกิดความเข้าใจและภูมิใจในชุมชนของตนเอง ยอมรับความแตกต่างทางวัฒนธรรม เข้าใจพัฒนาการ ของชุมชน สามารถดำเนินชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมได้อย่างสันติสุข ร่วมอนุรักษ์สืบสานขนบธรรมเนียม ประเพณี และวัฒนธรรมไทย ศึกษาพระราชประวัติและพระราชกรณียกิจ โดยสังเขปของพระมหากษัตริย์ผู้สถาปนาอาณาจักร สุโขทัย อยุธยา ธนบุรี และรัตนโกสินทร์ ตามลำดับ ได้แก่ พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ สมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๑ (พระเจ้าอู่ทอง) สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช และพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ศึกษาพระราชประวัติและพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๑๐ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้า สิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง โดยสังเขป และศึกษาวีรกรรมของบรรพบุรุษไทยที่ มีส่วนปกป้องประเทศชาติ ได้แก่ สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ท้าวเทพกระษัตรี – ท้าวศรีสุนทร ชาวบ้าน บางระจัน พระยาพิชัยดาบหัก ท้าวสุรนารี เป็นต้น โดยใช้การเรียนรู้เชิงรุกผ่านทักษะ/กระบวนการอ่าน
๖๑ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม และสอบถาม การฟัง การสรุปความ การเขียน การเล่าเรื่อง เพื่อให้เข้าใจความเป็นมาของชาติไทย เกิด ความรัก ความภูมิใจและเห็นแบบอย่างการเสียสละเพื่อชาติ และธำรงความเป็นไทย มาตรฐานการเรียนรู้/ระดับชั้น/ตัวชี้วัด ส ๔.๑ ป ๓/๑, ป ๓/๒, ป ๓/๓ ส ๔.๒ ป ๓/๑, ป ๓/๒ ส ๔.๓ ป ๓/๑, ป ๓/๒, ป ๓/๓ รวม ๓ มาตรฐาน ๘ ตัวชี้วัด
๖๒ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน (ประวัติศาสตร์) ส๑๔๑๐๒ ประวัติศาสตร์ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ เวลา ๔๐ ชั่วโมง ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- คำอธิบายรายวิชา ศึกษาความหมาย วิธีการนับ และการใช้ช่วงเวลาเป็นทศวรรษ ศตวรรษ และสหัสวรรษ เกณฑ์ การแบ่งยุคสมัยในทางประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติที่แบ่งเป็นสมัยก่อนประวัติศาสตร์และสมัย ประวัติศาสตร์ รวมทั้งช่วงสมัยในการศึกษาประวัติศาสตร์ไทย สมัยก่อนสุโขทัย สมัยสุโขทัย สมัยอยุธยา สมัยธนบุรี และสมัยรัตนโกสินทร์ ตัวอย่างการใช้ช่วงเวลาในเอกสารต่าง ๆ โดยใช้การเรียนรู้เชิงรุกผ่าน ทักษะ/กระบวนการอ่าน การสำรวจ การวิเคราะห์ การคำนวณ เพื่อให้ใช้ช่วงเวลาในการบอกเล่าเรื่องราว ได้ถูกต้อง และเข้าใจเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นตามช่วงเวลาที่ปรากฏในเอกสารทางประวัติศาสตร์ ศึกษาลักษณะสำคัญ และเกณฑ์การจำแนกหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่ใช้ในการศึกษาความ เป็นมาของท้องถิ่น อย่างง่าย ๆ ตัวอย่างของหลักฐานที่พบในท้องถิ่นทั้ง หลักฐานชั้นต้นกับชั้นรอง หลักฐานที่เป็นลายลักษณ์อักษร กับไม่เป็น ลายลักษณ์อักษร โดยใช้การเรียนรู้เชิงรุกผ่านทักษะ/ กระบวนการสำรวจ การวิเคราะห์ การตรวจสอบข้อมูล การจำแนก การตีความ เพื่อฝึกทักษะการสืบค้น ข้อมูลด้วยวิธีการทางประวัติศาสตร์ ใช้หลักฐานทางประวัติศาสตร์ในการศึกษาปัจจัย การตั้งถิ่นฐานและพัฒนาการของมนุษยชาติใน สมัยก่อนประวัติศาสตร์ และสมัยประวัติศาสตร์ในดินแดนไทยโดยสังเขป การก่อตั้งอาณาจักรโบราณใน ดินแดนไทย ได้แก่ ทวารวดี ศรีวิชัย ตามพรลิงค์ เป็นต้น โดยใช้การเรียนรู้เชิงรุกผ่านทักษะ/กระบวนการ สำรวจ การวิเคราะห์ การตีความ การสรุปความ เพื่อให้เข้าใจพัฒนาการของมนุษยชาติที่มีการเปลี่ยนแปลง อย่างต่อเนื่องจากอดีตจนถึงปัจจุบัน ศึกษาประวัติศาสตร์เป็นมาของชาติไทยในสมัยสุโขทัยโดยสังเขป ในเรื่องเกี่ยวกับการสถาปนา อาณาจักร พัฒนาการทางการเมืองการปกครอง เศรษฐกิจ ประวัติและผลงานของบุคคลสำคัญ ได้แก่ พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ พ่อขุนรามคำแหงมหาราช พระมหาธรรมราชาที่ ๑ (พระยาลิไทย) และภูมิปัญญา ไทยในสมัยสุโขทัยที่น่าภาคภูมิใจ ซึ่งเป็นผลให้อุทยานประวัติศาสตร์ในสุโขทัยและศรีสัชนาลัยได้รับการยก ย่องเป็นมรดกโลก โดยใช้การเรียนรู้เชิงรุกผ่านทักษะ/กระบวนการอ่าน การสำรวจ การสืบค้น การ วิเคราะห์การตีความ เพื่อเข้าใจความเป็นมาของชาติไทยในสมัยสุโขทัย รวมทั้งวัฒนธรรมไทย ภูมิปัญญา ไทย และบุคคลสำคัญในสมัยสุโขทัย เกิดความรักและความภูมิใจในความเป็นไทย ตระหนักถึงความ พากเพียรพยายามของบรรพบุรุษไทยที่ได้ปกป้อง และสร้างสรรค์ความเจริญให้บ้านเมือง ตกทอดเป็นมรดก ทางวัฒนธรรมสืบต่อถึงปัจจุบัน มาตรฐานการเรียนรู้/ระดับชั้น/ตัวชี้วัด ส ๔.๑ ป ๔/๑, ป ๔/๒, ป ๔/๓ ส ๔.๒ ป ๔/๑, ป ๔/๒ ส ๔.๓ ป ๔/๑, ป ๔/๒, ป ๔/๓ รวม ๓ มาตรฐาน ๘ ตัวชี้วัด
๖๓ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน (ประวัติศาสตร์) ส๑๕๑๐๒ ประวัติศาสตร์ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ เวลา ๔๐ ชั่วโมง ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- คำอธิบายรายวิชา สืบค้นความเป็นมาของท้องถิ่นโดยใช้หลักฐานหลากหลาย ด้วยการตั้งประเด็นคำถามทาง ประวัติศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับท้องถิ่น ความเป็นมาของชื่อหมู่บ้าน ชื่อตำบล ชื่อถนน ความเป็นมาของ สถานที่สำคัญ ความเป็นมาของขนบธรรมเนียมประเพณีในท้องถิ่น รู้จักแหล่งข้อมูลหลักฐานทาง ประวัติศาสตร์ที่อยู่ในท้องถิ่น สามารถรวบรวมข้อมูลจากหลักฐานที่เกี่ยวข้อง รู้จักวิเคราะห์ตรวจสอบข้อมูล อย่างง่าย ๆ เข้าใจความแตกต่างระหว่างความจริงกับข้อเท็จจริงที่ปรากฏในข้อมูลจากหลักฐานต่าง ๆ แยกแยะความคิดเห็นกับข้อเท็จจริงที่อยู่ในข้อมูลได้ โดยใช้การเรียนรู้เชิงรุกผ่านทักษะ/กระบวนการสังเกต การสอบถาม การสำรวจ การเปรียบเทียบ การวิเคราะห์ การเชื่อมโยง และการสังเคราะห์อย่างง่าย ๆ เพื่อ ฝึกฝนทักษะวิธีการทางประวัติศาสตร์วิเคราะห์เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในท้องถิ่นอย่างเป็นระบบ สามารถใช้ ข้อมูลข่าวสารได้อย่างมีประสิทธิภาพ ศึกษาการเข้ามาและอิทธิพลของอารยธรรมอินเดีย และจีน ในดินแดนไทยและภูมิภาคเอเชีย ตะวันออกเฉียงใต้โดยสังเขป ได้แก่ การปกครอง การนับถือศาสนา ความเชื่อ วัฒนธรรม ประเพณี ภาษา อาหาร และการแต่งกาย ศึกษาอิทธิพลของวัฒนธรรมต่างชาติ ทั้งตะวันตกและตะวันออกที่มีต่อสังคมไทย ในปัจจุบันโดยสังเขป โดยใช้การเรียนรู้เชิงรุกผ่านทักษะ/กระบวนการอ่าน การสืบค้นข้อมูล การสังเกต การเปรียบเทียบ การวิเคราะห์ การเชื่อมโยง เพื่อให้เกิดความเข้าใจในวัฒนธรรมไทยในสังคมปัจจุบัน และ วัฒนธรรมของประเทศเพื่อนบ้านในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่มีทั้งความคล้ายคลึงและความ แตกต่าง เพื่อให้เกิดการยอมรับในความแตกต่างทางวัฒนธรรมและอยู่ร่วมกันได้อย่างสันติสุข ศึกษาพัฒนาการของอาณาจักรอยุธยา และธนบุรี ในเรื่องเกี่ยวกับการสถาปนาอาณาจักร ปัจจัยที่ ส่งเสริมความเจริญรุ่งเรืองทางเศรษฐกิจและการปกครอง พัฒนาการทางการเมืองการปกครอง และ เศรษฐกิจโดยสังเขป ประวัติและผลงานบุคคลสำคัญในสมัยอยุธยาและธนบุรี ได้แก่ สมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๑ สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ สมเด็จพระนเรศวรมหาราช สมเด็จพระนารายณ์มหาราช ชาวบ้าน บางระจัน สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช และภูมิปัญญาไทยในสมัยอยุธยา และธนบุรี ที่น่าภาคภูมิใจ ควรค่าแก่การอนุรักษ์ไว้ ซึ่งเป็นผลให้พระนครศรีอยุธยาได้รับการยกย่องเป็นมรดกโลก ได้แก่ ทางด้าน ศิลปกรรม วรรณกรรม และการค้า โดยใช้การเรียนรู้เชิงรุกผ่านทักษะ/กระบวนการอ่าน การสืบค้นข้อมูล การเชื่อมโยง การวิเคราะห์ การอธิบาย การสรุปความ การเรียงความ เพื่อให้เกิดความรักและภาคภูมิใจใน ความเป็นชาติไทย ตระหนักและเห็นความสำคัญที่จะธำรงรักษาความเป็นไทยสืบต่อไป มาตรฐานการเรียนรู้/ระดับชั้น/ตัวชี้วัด ส ๔.๑ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓ ส ๔.๒ ป.๕/๑, ป.๕/๒ ส ๔.๓ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป ๕/๓, ป.๕/๔ รวม ๓ มาตรฐาน ๙ ตัวชี้วัด
๖๔ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน (ประวัติศาสตร์) ส๑๖๑๐๒ ประวัติศาสตร์ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๖ เวลา ๔๐ ชั่วโมง ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- คำอธิบายรายวิชา ศึกษาความหมายและความสำคัญของวิธีการทางประวัติศาสตร์อย่างง่าย ๆ และใช้วิธีการทาง ประวัติศาสตร์ในการศึกษาเรื่องราว หรือเหตุการณ์สำคัญตามลำดับขั้นตอนอย่างเป็นระบบ ได้แก่ การตั้ง ประเด็นศึกษาเรื่องราวที่ตนสนใจ การสำรวจแหล่งข้อมูลที่เกี่ยวข้อง การรวบรวมข้อมูลจากหลักฐานที่ หลากหลาย การวิเคราะห์ความน่าเชื่อถือของข้อมูล การตีความ การเรียบเรียงและนำเสนอความรู้ที่ค้นพบ ได้อย่างน่าสนใจ โดยใช้การเรียนรู้เชิงรุกผ่านทักษะ/กระบวนการสำรวจ การอ่าน การเปรียบเทียบ การ วิเคราะห์ การสังเคราะห์ การอธิบาย การสรุปความ การเขียนเรียงความ การจัดทำโครงงานและการจัด นิทรรศการ เพื่อฝึกทักษะการสืบค้นเหตุการณ์สำคัญด้วยวิธีการทางประวัติศาสตร์ ศึกษาสภาพสังคม เศรษฐกิจ การเมืองของประเทศเพื่อนบ้านในปัจจุบันโดยสังเขป เชื่อมโยง และ เปรียบเทียบกับประเทศไทย ศึกษาความเป็นมา และความสัมพันธ์ของกลุ่มอาเซียนโดยสังเขป โดยใช้การ เรียนรู้เชิงรุกผ่านทักษะ/กระบวนการอ่าน การสำรวจ การเปรียบเทียบ การวิเคราะห์ เพื่อให้เข้าใจ พัฒนาการของประเทศเพื่อนบ้านที่มีความสัมพันธ์กับประเทศไทย เกิดความเข้าใจอันดีระหว่างประเทศ ยอมรับความแตกต่างทางวัฒนธรรม และอยู่ร่วมกันได้อย่างสันติสุข ศึกษาประวัติศาสตร์ความเป็นมาของชาติไทยในสมัยรัตนโกสินทร์ ในเรื่องเกี่ยวกับการสถาปนา อาณาจักร ปัจจัยที่ส่งเสริมความเจริญรุ่งเรืองทางเศรษฐกิจและการปกครอง พัฒนาการทางด้านต่าง ๆ โดยสังเขป ผลงานของบุคคลสำคัญ ได้แก่ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช สมเด็จพระ บวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และภูมิปัญญาไทยที่สำคัญที่น่า ภาคภูมิใจ ควรค่าแก่การอนุรักษ์ไว้ โดยใช้การเรียนรู้เชิงรุกผ่านทักษะ/กระบวนการอ่าน การสืบค้นข้อมูล การเชื่อมโยง การวิเคราะห์ เพื่อให้เกิดความรักและภาคภูมิใจในความเป็นชาติไทย ตระหนักถึงความ พากเพียรพยายามของบรรพบุรุษที่ได้ปกป้อง และสร้างสรรค์ความเจริญให้บ้านเมืองตกทอดเป็นมรดกทาง วัฒนธรรมสืบต่อถึงปัจจุบัน มาตรฐานการเรียนรู้/ระดับชั้น/ตัวชี้วัด ส ๔.๑ ป ๖/๑, ป ๖/๒ ส ๔.๒ ป ๖/๑, ป ๖/๒ ส ๔.๓ ป ๖/๑, ป ๖/๒, ป ๖/๓, ป ๖/๔ รวม ๘ ตัวชี้วัด
๖๕ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน (ประวัติศาสตร์) ส๒๑๑๐๒, ส๒๑๑๐๔ ประวัติศาสตร์ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑ ภาคเรียนที่ ๑-๒ เวลา ๔๐ ชั่วโมง จำนวน ๑.๐ หน่วยกิต ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ศึกษา วิเคราะห์ พัฒนาการของอาณาจักรสุโขทัยในด้านการเมืองการปกครอง เศรษฐกิจ สังคม และ ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ วัฒนธรรม ภูมิปัญญาไทยสมัยสุโขทัย ความเสื่อมของอาณาจักรสุโขทัย ที่ตั้ง และสภาพภูมิศาสตร์ที่มีผลต่อพัฒนาการทางประวัติศาสตร์ สังคม เศรษฐกิจ และการเมืองของประเทศ ต่างๆในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ความร่วมมือผ่านการรวมกลุ่มเป็นอาเซียนที่ถือว่าเป็นพัฒนาการ ของภูมิภาคที่ตั้งและความสำคัญของแหล่งอารยธรรมในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ อิทธิพลของอารย ธรรมโบราณในดินแดนไทยที่มีพัฒนาการของสังคมไทยสมัยปัจจุบัน โดยใช้กระบวนการคิดวิเคราะห์ กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการกลุ่ม กระบวน การเรียนรู้แบบบูรณาการ กระบวนการแก้ปัญหา และวิธีการทางประวัติศาสตร์ เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจถึงความสำคัญของเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ สามารถใช้วิธีการทาง ประวัติศาสตร์มาวิเคราะห์เหตุการณ์ต่างๆ อย่างเป็นระบบ เข้าใจความเป็นมาของชาติไทย พัฒนาการด้าน ต่างๆ วัฒนธรรมไทย ภูมิปัญญาไทย มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัยใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นไทย และมีจิตสาธารณะ ตัวชี้วัด ส 4.1 ม.1/1 ม.1/2 ม.1/3 ส 4.2 ม.1/1 ม.1/2 ส 4.3 ม.1/1 ม.1/2 ม.1/3 รวม 8 ตัวชี้วัด
๖๖ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน (ประวัติศาสตร์) ส๒๒๑๐๒, ส๒๒๑๐๔ ประวัติศาสตร์ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๒ ภาคเรียนที่ ๑-๒ เวลา ๔๐ ชั่วโมง จำนวน ๑.๐ หน่วยกิต ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ศึกษาวิเคราะห์การประเมินความน่าเชื่อถือของหลักฐานทางประวัติศาสตร์ และความสำคัญของการ ตีความหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่น่าเชื่อถือ ตลอดจนวิเคราะห์ความแตกต่างระหว่างความจริงกับ ข้อเท็จจริงของเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ การพัฒนาการทางสังคม เศรษฐกิจ และการเมืองของภูมิภาค เอเชีย ความสำคัญของแหล่งอารยธรรมโบราณในภูมิภาคเอเชีย พัฒนาการของอาณาจักรอยุธยา และ อาณาจักรธนบุรีในด้านต่างๆ ปัจจัยที่ส่งผลต่อความมั่นคงและความเจริญรุ่งเรืองของอาณาจักรอยุธยา อิทธิพลของภูมิปัญญาและวัฒนธรรมไทยสมัยอยุธยาและธนบุรีที่มีต่อการพัฒนาชาติไทยในยุคต่อมา โดยใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์ กระบวนการคิดวิเคราะห์ กระบวนการคิดอย่างมีวิจารณญาณ กระบวนการกลุ่ม กระบวนการเผชิญสถานการณ์ และกระบวนการแก้ปัญหา เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับพัฒนาการของมนุษยชาติในภูมิภาคต่างๆ ในทวีปเอเชียจาก อดีตจนถึงปัจจุบัน ให้ตระหนักถึงความสำคัญและผลกระทบที่เกิดขึ้น มีคุณลักษณะที่พึงประสงค์ในด้านรัก ชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นในการทำงาน มีวินัย ซื่อสัตย์สุจริต มีความรัก ความภูมิใจและธำรง ความเป็นไทย ตัวชี้วัด ส 4.1 ม.2/1 ม.2/2 ม.2/3 ส 4.2 ม.2/1 ม.2/2 ส 4.3 ม.2/1 ม.2/2 ม.2/3 รวม 8 ตัวชี้วัด
๖๗ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน (ประวัติศาสตร์) ส๒๓๑๐๒, ส๒๓๑๐๔ ประวัติศาสตร์ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓ ภาคเรียนที่ ๑-๒ เวลา ๔๐ ชั่วโมง จำนวน ๑.๐ หน่วยกิต ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ศึกษา วิเคราะห์ เรื่องราวเหตุการณ์สำคัญทางประวัติศาสตร์ได้อย่างมีเหตุผลตามวิธีการทาง ประวัติศาสตร์ใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์ในการศึกษาเรื่องราวต่างๆ ที่ตนสนใจ พัฒนาการของไทยสมัย รัตนโกสินทร์ในด้านต่างๆ ปัจจัยที่ส่งผลต่อความมั่นคงและความเจริญรุ่งเรืองของไทยในสมัยรัตนโกสินทร์ บทบาทของพระมหากษัตริย์ในราชวงศ์จักรีในการสร้างสรรค์ความเจริญและความมั่นคงของชาติ พัฒนาการของไทยในสมัยรัตนโกสินทร์ทางด้านการเมืองการปกครอง สังคม เศรษฐกิจ และความสัมพันธ์ ระหว่างประเทศตามช่วงสมัยต่างๆ เหตุการณ์สำคัญสมัยรัตนโกสินทร์ที่มีผลต่อการพัฒนาชาติไทย โดย วิเคราะห์สาเหตุ ปัจจัย และผลของเหตุการณ์ ภูมิปัญญาและวัฒนธรรมไทยสมัยรัตนโกสินทร์ และอิทธิพล ต่อการพัฒนาชาติไทย และบทบาทของไทยในสมัยประชาธิปไตย พัฒนาการทางสังคม เศรษฐกิจ และ การเมืองของภูมิภาคต่างๆ ในโลกโดยสังเขป ผลของการเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่ความร่วมมือ และความ ขัดแย้งในคริสต์ศตวรรษที่ 20 ตลอดจนความพยายาม ในการขจัดปัญหาความขัดแย้ง โดยใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์ กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการทางสังคม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์และแก้ปัญหา กระบวนการกลุ่ม เพื่อให้เกิดความรู้ความ เข้าใจในการนำวิธีการทางประวัติศาสตร์มาใช้ศึกษาเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับตนเอง ครอบครัว ท้องถิ่นของ ตนเอง และประวัติศาสตร์สมัยรัตนโกสินทร์ ตลอดจนพัฒนาการในภูมิภาคต่างๆ ของโลก เกิดความรัก ความภาคภูมิใจในความเป็นไทย ตระหนักถึงความสำคัญของการเปลี่ยนแปลงในภูมิภาคต่างๆ ของโลกและ ผลกระทบที่เกิดขึ้นจากความเปลี่ยนแปลงดังกล่าว มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นไทย มีจิต สาธารณะ สามารถดำเนินชีวิตอยู่ร่วมกันได้อย่างสันติสุข ตัวชี้วัด ส 4.1 ม.3/1 ม.3/2 ส 4.2 ม.3/1 ม.3/2 ส 4.3 ม.3/1 ม.3/2 ม.3/3 ม.3/4 รวม 8 ตัวชี้วัด
๖๘ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาเพิ่มเติม ส๑๑๒๐1 รายวิชาต้านทุจริตศึกษา กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๑ เวลา ๔๐ ชั่วโมง คำอธิบายรายวิชา ศึกษาเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวม มีการคิด แยกแยะ โดยระบบคิดฐาน ๒ และระบบคิดฐาน ๑๐ ความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต เกี่ยวกับ การทำการบ้าน การทำเวร การสอบและกิจกรรมนักเรียน STRONG จิตพอเพียงต่อการต่อต้านการทุจริต ได้แก่ความพอเพียง ความโปร่งใส ต้านทุจริตและความเอื้ออาทร รู้หน้าที่ของพลเมืองและรับผิดชอบต่อ สังคมในการต่อต้านทุจริต การเคารพสิทธิหน้าที่ตนเองและผู้อื่น ปฏิบัติตนตามกฎ ระเบียบ กติกาและ กฎหมาย และคุณลักษณะของพลเมืองที่ดี หน้าที่ของพลเมืองที่ดี โดยใช้กระบวนการคิด วิเคราะห์ จำแนก แยกแยะ การฝึกปฏิบัติจริง การทำโครงงานกระบวนการ เรียนรู้ ๕ ขั้นตอน ( 5 STEPs) การอภิปราย การสืบสวน การแก้ปัญหา ทักษะการอ่านและการเขียน เพื่อให้มีความตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและการป้องกันการทุจริต ผลการเรียนรู้ ๑. มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ ส่วนรวม ๒. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต ๓. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับ STRONG จิตพอเพียงต่อการต่อต้านการทุจริต ๔. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับพลเมืองและมีรับผิดชอบต่อสังคม ๕.สามารถคิดแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ส่วนรวมได้ ๖. ปฏิบัติตนเป็นผู้ละอายและความไม่ทนต่อการทุจริตทุกรูปแบบ ๗. ปฏิบัติตนเป็นผู้STRONG จิตพอเพียงต่อการต่อต้านการทุจริต ๘. ปฏิบัติตนตามหน้าที่พลเมืองและมีความรับผิดชอบต่อสังคม ๙. ตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและป้องกันทุจริต รวม ๙ ผลการเรียนรู้
๖๙ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาเพิ่มเติม ส๑๒๒๐1 รายวิชาต้านทุจริตศึกษา กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๒ เวลา ๔๐ ชั่วโมง คำอธิบายรายวิชา ศึกษาเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวม มีการคิด แยกแยะ โดยระบบคิดฐาน ๒ และระบบคิดฐาน ๑๐ ความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต เกี่ยวกับ การทำการบ้าน การทำเวร การสอบและกิจกรรมนักเรียน STRONG จิตพอเพียงต่อการต่อต้านการทุจริต ได้แก่ความพอเพียง ความโปร่งใส ต้านทุจริตและความเอื้ออาทร รู้หน้าที่ของพลเมืองและรับผิดชอบต่อ สังคมในการต่อต้านทุจริต การเคารพสิทธิหน้าที่ต่อชุมชนและสังคม ปฏิบัติตนตามกฎ ระเบียบ กติกาและ กฎหมาย โดยใช้กระบวนการคิด วิเคราะห์ จำแนก แยกแยะ การฝึกปฏิบัติจริง การทำโครงงานกระบวนการ เรียนรู้ ๕ ขั้นตอน ( 5 STEPs) การอภิปราย การสืบสวน การแก้ปัญหา ทักษะการอ่านและการเขียน เพื่อให้มีความตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและการป้องกันการทุจริต ผลการเรียนรู้ ๑. มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ ส่วนรวม ๒. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต ๓. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับ STRONG จิตพอเพียงต่อการต่อต้านการทุจริต ๔. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับพลเมืองและมีรับผิดชอบต่อสังคม ๕.สามารถคิดแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ส่วนรวมได้ ๖. ปฏิบัติตนเป็นผู้ละอายและความไม่ทนต่อการทุจริตทุกรูปแบบ ๗. ปฏิบัติตนเป็นผู้STRONG จิตพอเพียงต่อการต่อต้านการทุจริต ๘. ปฏิบัติตนตามหน้าที่พลเมืองและมีความรับผิดชอบต่อสังคม ๙. ตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและป้องกันทุจริต รวม ๙ ผลการเรียนรู้
๗๐ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาเพิ่มเติม ส๑๓๒๐1 รายวิชาต้านทุจริตศึกษา กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๓ เวลา ๔๐ ชั่วโมง คำอธิบายรายวิชา ศึกษาเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวม มีการคิด แยกแยะ โดยระบบคิดฐาน ๒ และระบบคิดฐาน ๑๐ ความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต เกี่ยวกับ การทำการบ้าน การทำเวร การสอบ การแต่งกายและกิจกรรมนักเรียน STRONG จิตพอเพียงต่อการ ต่อต้านการทุจริต ได้แก่ความพอเพียง ความโปร่งใส ต้านทุจริตและความเอื้ออาทร รู้หน้าที่ของพลเมือง และรับผิดชอบต่อสังคมในการต่อต้านทุจริต การเคารพสิทธิหน้าที่ตนเองและผู้อื่นการเคารพสิทธิหน้าที่ต่อ ชุมชนและสังคม ปฏิบัติตนตามกฎ ระเบียบ กติกาและกฎหมาย โดยใช้กระบวนการคิด วิเคราะห์ จำแนก แยกแยะ การฝึกปฏิบัติจริง การทำโครงงานกระบวนการ เรียนรู้ ๕ ขั้นตอน ( 5 STEPs) การอภิปราย การสืบสวน การแก้ปัญหา ทักษะการอ่านและการเขียน เพื่อให้มีความตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและการป้องกันการทุจริต ผลการเรียนรู้ ๑. มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ ส่วนรวม ๒. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต ๓. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับ STRONG จิตพอเพียงต่อการต่อต้านการทุจริต ๔. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับพลเมืองและมีรับผิดชอบต่อสังคม ๕.สามารถคิดแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ส่วนรวมได้ ๖. ปฏิบัติตนเป็นผู้ละอายและความไม่ทนต่อการทุจริตทุกรูปแบบ ๗. ปฏิบัติตนเป็นผู้STRONG จิตพอเพียงต่อการต่อต้านการทุจริต ๘. ปฏิบัติตนตามหน้าที่พลเมืองและมีความรับผิดชอบต่อสังคม ๙. ตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและป้องกันทุจริต รวม ๙ ผลการเรียนรู้
๗๑ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาเพิ่มเติม ส๑๔๒๐1 รายวิชาต้านทุจริตศึกษา กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ เวลา ๔๐ ชั่วโมง คำอธิบายรายวิชา ศึกษาเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวม มีการคิด แยกแยะ โดยระบบคิดฐาน ๒ และระบบคิดฐาน ๑๐ ความแตกต่างระหว่างจริยธรรมและการทุจริต ความ ละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต เกี่ยวกับการทำการบ้าน การทำเวร การสอบ การแต่งกายและกิจกรรม นักเรียนภายในโรงเรียน STRONG จิตพอเพียงต่อการต่อต้านการทุจริต ได้แก่การดำรงชีวิตตามหลัก ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ความโปร่งใส ความตื่นรู้และต้านทุจริต การมุ่งไปข้างหน้าและความเอื้ออาทร รู้ หน้าที่ของพลเมืองและรับผิดชอบต่อสังคมในการต่อต้านทุจริต การเคารพสิทธิหน้าที่ตนเองและผู้อื่นการ เคารพสิทธิหน้าที่ต่อชุมชนและสังคม ปฏิบัติตนตามกฎ ระเบียบ กติกาและกฎหมาย ความรับผิดชอบต่อ สังคมและพลเมืองที่ดี โดยใช้กระบวนการคิด วิเคราะห์ จำแนก แยกแยะ การฝึกปฏิบัติจริง การทำโครงงานกระบวนการ เรียนรู้ ๕ ขั้นตอน ( 5 STEPs) การอภิปราย การสืบสวน การแก้ปัญหา ทักษะการอ่านและการเขียน เพื่อให้มีความตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและการป้องกันการทุจริต ผลการเรียนรู้ ๑. มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ ส่วนรวม ๒. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต ๓. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับ STRONG จิตพอเพียงต่อการต่อต้านการทุจริต ๔. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับพลเมืองและมีรับผิดชอบต่อสังคม ๕.สามารถคิดแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ส่วนรวมได้ ๖. ปฏิบัติตนเป็นผู้ละอายและความไม่ทนต่อการทุจริตทุกรูปแบบ ๗. ปฏิบัติตนเป็นผู้STRONG จิตพอเพียงต่อการต่อต้านการทุจริต ๘. ปฏิบัติตนตามหน้าที่พลเมืองและมีความรับผิดชอบต่อสังคม ๙. ตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและป้องกันทุจริต รวม ๙ ผลการเรียนรู้
๗๒ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาเพิ่มเติม ส๑๕๒๐๒ รายวิชาต้านทุจริตศึกษา กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ เวลา ๔๐ ชั่วโมง คำอธิบายรายวิชา ศึกษาเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวม มีการคิด แยกแยะ โดยระบบคิดฐาน ๒ และระบบคิดฐาน ๑๐ ความแตกต่างระหว่างจริยธรรมและการทุจริต การ ขัดกันระหว่างประโยชน์ส่วนตนและประโยชน์ส่วนรวม ผลประโยชน์ทับซ้อนและรูปแบบของประโยชน์ทับ ซ้อน ความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต เกี่ยวกับการทำการบ้าน การทำเวร การสอบ การแต่งกาย และกิจกรรมนักเรียนภายในห้องเรียน โรงเรียน ชุมชนและสังคม การสร้างจิตสำนึกความพอเพียงต่อการ ต้านทุจริต STRONG จิตพอเพียงต่อการต่อต้านการทุจริต การดำรงชีวิตตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ความโปร่งใส ความตื่นรู้และต้านทุจริต การมุ่งไปข้างหน้าและความเอื้ออาทร รู้หน้าที่ของพลเมืองและ รับผิดชอบต่อสังคมในการต่อต้านทุจริต การเคารพสิทธิหน้าที่ตนเองและผู้อื่นการเคารพสิทธิหน้าที่ต่อ ชุมชนและสังคม ปฏิบัติตนตามกฎ ระเบียบ กติกาและกฎหมาย ความรับผิดชอบต่อสังคมและพลเมืองที่ดี โดยใช้กระบวนการคิด วิเคราะห์ จำแนก แยกแยะ การฝึกปฏิบัติจริง การทำโครงงานกระบวนการ เรียนรู้ ๕ ขั้นตอน ( 5 STEPs) การอภิปราย การสืบสวน การแก้ปัญหา ทักษะการอ่านและการเขียน เพื่อให้มีความตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและการป้องกันการทุจริต ผลการเรียนรู้ ๑. มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ ส่วนรวม ๒. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต ๓. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับ STRONG จิตพอเพียงต่อการต่อต้านการทุจริต ๔. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับพลเมืองและมีรับผิดชอบต่อสังคม ๕.สามารถคิดแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ส่วนรวมได้ ๖. ปฏิบัติตนเป็นผู้ละอายและความไม่ทนต่อการทุจริตทุกรูปแบบ ๗. ปฏิบัติตนเป็นผู้STRONG จิตพอเพียงต่อการต่อต้านการทุจริต ๘. ปฏิบัติตนตามหน้าที่พลเมืองและมีความรับผิดชอบต่อสังคม ๙. ตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและป้องกันทุจริต รวม ๙ ผลการเรียนรู้
๗๓ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาเพิ่มเติม ส๑๖๒๐๒ รายวิชาต้านทุจริตศึกษา กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๖ เวลา ๔๐ ชั่วโมง คำอธิบายรายวิชา ศึกษาเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวม มีการคิด แยกแยะ โดยระบบคิดฐาน ๒ และระบบคิดฐาน ๑๐ ความแตกต่างระหว่างจริยธรรมและการทุจริต การ ขัดกันระหว่างประโยชน์ส่วนตนและประโยชน์ส่วนรวม ผลประโยชน์ทับซ้อนและรูปแบบของประโยชน์ทับ ซ้อน ความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต เกี่ยวกับการทำการบ้าน การทำเวร การสอบ การแต่งกาย และกิจกรรมนักเรียนภายในห้องเรียน โรงเรียน ชุมชนและสังคม การสร้างจิตสำนึกความพอเพียงต่อการ ต้านทุจริต STRONG จิตพอเพียงต่อการต่อต้านการทุจริต การดำรงชีวิตตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ความโปร่งใส ความตื่นรู้และต้านทุจริต การมุ่งไปข้างหน้าและความเอื้ออาทร รู้หน้าที่ของพลเมืองและ รับผิดชอบต่อสังคมในการต่อต้านทุจริต การเคารพสิทธิหน้าที่ตนเองและผู้อื่นการเคารพสิทธิหน้าที่ต่อ ชุมชนและสังคม ปฏิบัติตนตามกฎ ระเบียบ กติกาและกฎหมาย ความรับผิดชอบต่อสังคมและพลเมืองที่ดี โดยใช้กระบวนการคิด วิเคราะห์ จำแนก แยกแยะ การฝึกปฏิบัติจริง การทำโครงงานกระบวนการ เรียนรู้ ๕ ขั้นตอน ( 5 STEPs) การอภิปราย การสืบสวน การแก้ปัญหา ทักษะการอ่านและการเขียน เพื่อให้มีความตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและการป้องกันการทุจริต ผลการเรียนรู้ ๑. มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ ส่วนรวม ๒. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต ๓. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับ STRONG จิตพอเพียงต่อการต่อต้านการทุจริต ๔. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับพลเมืองและมีรับผิดชอบต่อสังคม ๕.สามารถคิดแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ส่วนรวมได้ ๖. ปฏิบัติตนเป็นผู้ละอายและความไม่ทนต่อการทุจริตทุกรูปแบบ ๗. ปฏิบัติตนเป็นผู้STRONG จิตพอเพียงต่อการต่อต้านการทุจริต ๘. ปฏิบัติตนตามหน้าที่พลเมืองและมีความรับผิดชอบต่อสังคม ๙. ตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและป้องกันทุจริต รวม ๙ ผลการเรียนรู้
๗๔ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาเพิ่มเติม ส21201 การป้องกันการทุจริต กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 1 เวลา ๒๐ ชั่วโมง จำนวน ๐.๕ หน่วยกิต คำอธิบายรายวิชา ศึกษาเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนกับผลประโยชน์ส่วนรวม ความละอายและ ความไม่ ทนต่อการทุจริต STRONG / จิตพอเพียงต่อต้านการทุจริต รู้หน้าที่ของพลเมืองและรับผิดชอบต่อ สังคมในการ ต่อต้านการทุจริตโดยใช้กระบวนการคิด วิเคราะห์ จำแนก แยกแยะ การฝึกปฏิบัติจริง การทำ โครงงานกระบวนการ เรียนรู้ 5 ขั้นตอน (5 STEPs) การอภิปราย การสืบสอบ การแก้ปัญหา ทักษะการ อ่านและการเขียน เพื่อให้มีความ ตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและการป้องกันการทุจริต ผลการเรียนรู้ 1. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ ส่วนรวม2. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต 3. มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับ STRONG / จิตพอเพียงต่อต้านการทุจริต 4. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับพลเมืองและมีความรับผิดชอบต่อสังคม 5. สามารถคิดแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ส่วนรวมได้ 6. ปฏิบัติตนเป็นผู้ละอายและไม่ทนต่อการทุจริตทุกรูปแบบ 7. ปฏิบัติตนเป็นผู้ที่ STRONG / จิตพอเพียงต่อต้านการทุจริต 8. ปฏิบัติตนตามหน้าที่พลเมืองและมีความรับผิดชอบต่อสังคม 9. ตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและป้องกันการทุจริต รวมทั้งหมด 9 ผลการเรียนรู้
๗๕ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาเพิ่มเติม ส21202 การป้องกันการทุจริต กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 2 เวลา ๒๐ ชั่วโมง จำนวน ๐.๕ หน่วยกิต คำอธิบายรายวิชา ศึกษาเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนกับผลประโยชน์ส่วนรวม ความละอายและ ความไม่ ทนต่อการทุจริต STRONG / จิตพอเพียงต่อต้านการทุจริต รู้หน้าที่ของพลเมืองและรับผิดชอบต่อ สังคมในการ ต่อต้านการทุจริตโดยใช้กระบวนการคิด วิเคราะห์ จำแนก แยกแยะ การฝึกปฏิบัติจริง การทำ โครงงานกระบวนการ เรียนรู้ 5 ขั้นตอน (5 STEPs) การอภิปราย การสืบสอบ การแก้ปัญหา ทักษะการ อ่านและการเขียน เพื่อให้มีความ ตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและการป้องกันการทุจริต ผลการเรียนรู้ 1. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ ส่วนรวม 2. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต 3. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับ STRONG / จิตพอเพียงต่อต้านการทุจริต 4. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับพลเมืองและมีความรับผิดชอบต่อสังคม 5. สามารถคิดแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ส่วนรวมได้ 6. ปฏิบัติตนเป็นผู้ละอายและไม่ทนต่อการทุจริตทุกรูปแบบ 7. ปฏิบัติตนเป็นผู้ที่ STRONG / จิตพอเพียงต่อต้านการทุจริต 8. ปฏิบัติตนตามหน้าที่พลเมืองและมีความรับผิดชอบต่อสังคม 9. ตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและป้องกันการทุจริต รวมทั้งหมด 9 ผลการเรียนรู้
๗๖ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาเพิ่มเติม ส22201 การป้องกันการทุจริต กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ภาคเรียนที่ 1 เวลา ๒๐ ชั่วโมงจำนวน ๐.๕ หน่วยกิต คำอธิบายรายวิชา ศึกษาเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนกับผลประโยชน์ส่วนรวม ความละอายและ ความไม่ ทนต่อการทุจริต STRONG / จิตพอเพียงต่อต้านการทุจริต รู้หน้าที่ของพลเมืองและรับผิดชอบต่อ สังคมในการ ต่อต้านการทุจริตโดยใช้กระบวนการคิด วิเคราะห์ จำแนก แยกแยะ การฝึกปฏิบัติจริง การทำ โครงงานกระบวนการ เรียนรู้ 5 ขั้นตอน (5 STEPs) การอภิปราย การสืบสอบ การแก้ปัญหา ทักษะการ อ่านและการเขียน เพื่อให้มีความ ตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและการป้องกันการทุจริต ผลการเรียนรู้ 1. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ ส่วนรวม 2. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต 3. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับ STRONG / จิตพอเพียงต่อต้านการทุจริต 4. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับพลเมืองและมีความรับผิดชอบต่อสังคม 5. สามารถคิดแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ส่วนรวมได้ 6. ปฏิบัติตนเป็นผู้ละอายและไม่ทนต่อการทุจริตทุกรูปแบบ 7. ปฏิบัติตนเป็นผู้ที่ STRONG / จิตพอเพียงต่อต้านการทุจริต 8. ปฏิบัติตนตามหน้าที่พลเมืองและมีความรับผิดชอบต่อสังคม 9. ตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและป้องกันการทุจริต รวมทั้งหมด 9 ผลการเรียนรู้
๗๗ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาเพิ่มเติม ส22202 การป้องกันการทุจริต กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ภาคเรียนที่ 2 เวลา ๒๐ ชั่วโมงจำนวน ๐.๕ หน่วยกิต คำอธิบายรายวิชา ศึกษาเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนกับผลประโยชน์ส่วนรวม ความละอายและ ความไม่ ทนต่อการทุจริต STRONG / จิตพอเพียงต่อต้านการทุจริต รู้หน้าที่ของพลเมืองและรับผิดชอบต่อ สังคมในการ ต่อต้านการทุจริตโดยใช้กระบวนการคิด วิเคราะห์ จำแนก แยกแยะ การฝึกปฏิบัติจริง การทำ โครงงานกระบวนการ เรียนรู้ 5 ขั้นตอน (5 STEPs) การอภิปราย การสืบสอบ การแก้ปัญหา ทักษะการ อ่านและการเขียน เพื่อให้มีความ ตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและการป้องกันการทุจริต ผลการเรียนรู้ 1. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ ส่วนรวม 2. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต 3. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับ STRONG / จิตพอเพียงต่อต้านการทุจริต 4. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับพลเมืองและมีความรับผิดชอบต่อสังคม 5. สามารถคิดแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ส่วนรวมได้ 6. ปฏิบัติตนเป็นผู้ละอายและไม่ทนต่อการทุจริตทุกรูปแบบ 7. ปฏิบัติตนเป็นผู้ที่ STRONG / จิตพอเพียงต่อต้านการทุจริต 8. ปฏิบัติตนตามหน้าที่พลเมืองและมีความรับผิดชอบต่อสังคม 9. ตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและป้องกันการทุจริต รวมทั้งหมด 9 ผลการเรียนรู้
๗๘ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาเพิ่มเติม ส23201 การป้องกันการทุจริต กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ภาคเรียนที่ 1 เวลา ๒๐ ชั่วโมงจำนวน ๐.๕ หน่วยกิต คำอธิบายรายวิชา ศึกษาเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนกับผลประโยชน์ส่วนรวม ความละอายและ ความไม่ ทนต่อการทุจริต STRONG / จิตพอเพียงต่อต้านการทุจริต รู้หน้าที่ของพลเมืองและรับผิดชอบต่อ สังคมในการ ต่อต้านการทุจริตโดยใช้กระบวนการคิด วิเคราะห์ จำแนก แยกแยะ การฝึกปฏิบัติจริง การทำ โครงงานกระบวนการ เรียนรู้ 5 ขั้นตอน (5 STEPs) การอภิปราย การสืบสอบ การแก้ปัญหา ทักษะการ อ่านและการเขียน เพื่อให้มีความ ตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและการป้องกันการทุจริต ผลการเรียนรู้ 1. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ ส่วนรวม 2. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต 3. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับ STRONG / จิตพอเพียงต่อต้านการทุจริต 4. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับพลเมืองและมีความรับผิดชอบต่อสังคม 5. สามารถคิดแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ส่วนรวมได้ 6. ปฏิบัติตนเป็นผู้ละอายและไม่ทนต่อการทุจริตทุกรูปแบบ 7. ปฏิบัติตนเป็นผู้ที่ STRONG / จิตพอเพียงต่อต้านการทุจริต 8. ปฏิบัติตนตามหน้าที่พลเมืองและมีความรับผิดชอบต่อสังคม 9. ตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและป้องกันการทุจริต รวมทั้งหมด 9 ผลการเรียนรู้
๗๙ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม คำอธิบายรายวิชาเพิ่มเติม ส23202 การป้องกันการทุจริต กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ภาคเรียนที่ 2 เวลา ๒๐ ชั่วโมงจำนวน ๐.๕ หน่วยกิต คำอธิบายรายวิชา ศึกษาเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนกับผลประโยชน์ส่วนรวม ความละอายและ ความไม่ ทนต่อการทุจริต STRONG / จิตพอเพียงต่อต้านการทุจริต รู้หน้าที่ของพลเมืองและรับผิดชอบต่อ สังคมในการ ต่อต้านการทุจริตโดยใช้กระบวนการคิด วิเคราะห์ จำแนก แยกแยะ การฝึกปฏิบัติจริง การทำ โครงงานกระบวนการ เรียนรู้ 5 ขั้นตอน (5 STEPs) การอภิปราย การสืบสอบ การแก้ปัญหา ทักษะการ อ่านและการเขียน เพื่อให้มีความ ตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและการป้องกันการทุจริต ผลการเรียนรู้ 1. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ ส่วนรวม 2. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต 3. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับ STRONG / จิตพอเพียงต่อต้านการทุจริต 4. มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับพลเมืองและมีความรับผิดชอบต่อสังคม 5. สามารถคิดแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน กับผลประโยชน์ส่วนรวมได้ 6. ปฏิบัติตนเป็นผู้ละอายและไม่ทนต่อการทุจริตทุกรูปแบบ 7. ปฏิบัติตนเป็นผู้ที่ STRONG / จิตพอเพียงต่อต้านการทุจริต 8. ปฏิบัติตนตามหน้าที่พลเมืองและมีความรับผิดชอบต่อสังคม 9. ตระหนักและเห็นความสำคัญของการต่อต้านและป้องกันการทุจริต รวมทั้งหมด 9 ผลการเรียนรู้
หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ส่วนที่ ๔ โครงสร้างรายวิชาหน่วยการเรียนรู้
๘๑ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โครงสร้างรายวิชาพื้นฐาน
๘๒ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โครงสร้างรายวิชาพื้นฐาน รายวิชา ส ๑๑๑๐๑ สังคมศึกษาฯ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๑ เวลา ๔๐ ชั่วโมง หน่วยที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้/สาระสำคัญ เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วน คะแนน ๑ พระพุทธศาสนา และศาสนาอื่น ๆ ส ๑.๑ ป.๑/๑ การศึกษาพุทธประวัติ หรือประวัติของ ศาสดาที่ตนนับถือทำให้เกิดความ ศรัทธาและเห็นแบบอย่างที่ดี ซึ่ง สามารถนำไปใช้เป็นแบบอย่างในการ ดำเนินชีวิต ๒ ๕ ๒ แบบอย่างที่ดี ส ๑.๑ ป.๑/๒ แบบอย่างการดำเนินชีวิตและข้อคิดที่ ได้จากประวัติสาวก ชาดก เรื่องเล่า และ ศาสนิกชนตัวอย่าง ที่เคารพ ศรัทธา สามารถนำมาประยุกต์ใช้ในการ ประพฤติปฏิบัติตน ๒ ๔ ๓ หลักธรรม นำความสุข ส ๑.๑ ป.๑/๓ ป.๑/๔ หลักธรรมของศาสนาและการเห็น คุณค่าของการสวดมนต์แผ่เมตตา ก่อให้เกิดความศรัทธาสามารถยึดถือ เป็นแนวทางในการดำเนินชีวิต และ พัฒนาจิตตามแนวทางของศาสนาที่ตน นับถือ ๔ ๘ ๔ ชาวพุทธที่ดี ส ๑.๒ ป.๑/๒ ป.๑/๒ ป.๑/๓ การประพฤติตนอย่างถูกต้องตาม หลักการของศาสนาและการบำเพ็ญ ประโยชน์ต่อวัดหรือศาสนสถาน การแสดงตนเป็นพุทธมามกะ และ การปฏิบัติตนในศาสนพิธีและวันสำคัญ ทางศาสนาถือเป็นการส่งเสริมจิต สาธารณะของตนเองและเป็นการธำรง ไว้ของศาสนาที่ตนนับถือ ๒ ๕
๘๓ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม หน่วยที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้/สาระสำคัญ เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วน คะแนน ๕ ความสัมพันธ์ของ สมาชิก ในครอบครัว และโรงเรียน ส ๒.๒ ป.๑/๑ ป.๑/๒ สมาชิกทุกคนในครอบครัวและโรงเรียน ปฏิบัติตนตามบทบาท สิทธิ และหน้าที่ ของตนด้วยความผิดชอบ ย่อมส่งผลต่อ การอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุข และมีความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างกัน ๒ ๕ ๖ สมาชิกที่ดีของ ครอบครัวและ โรงเรียน ส ๒.๑ ป.๑/๑ การเป็นสมาชิกที่ดีของครอบครัวและ โรงเรียน การมีส่วนร่วมในกิจกรรมของ ครอบครัวและโรงเรียน และการมี เหตุผลยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น เป็นสิ่งที่เราควรปฏิบัติ เพื่อให้สามารถ อยู่ร่วมกับคนอื่นในครอบครัวและ โรงเรียนได้อย่างมีความสุข ๓ ๖ ๗ การทำความดี ส ๒.๑ ป.๑/๒ บุคคลย่อมมีความสามารถแตกต่างกัน แต่ก็สามารถทำความดีที่เป็นประโยชน์ ต่อสังคม ส่งผลให้ผู้ปฏิบัติและผู้ที่อยู่ชิด ใกล้มีความภาคภูมิใจและมีความสุข ๒ ๔ ๘ ประชาธิปไตย ในครอบครัว และโรงเรียน ส ๒.๒ ป.๑/๓ สมาชิกในครอบครัวและโรงเรียน ย่อมมี ส่วนร่วมในการตัดสินใจและทำกิจกรรม ตามกระบวนการประชาธิปไตย ซึ่งจะ ส่งผลต่อการปลูกฝังพื้นฐานสำคัญของ ประชาธิปไตยต่อเยาวชน ๓ ๖ ๙ สินค้าและบริการ ในชีวิตประจำวัน ของเรา ส ๓.๑ ป.๑/๑ ป.๑/๓ สินค้าและบริการที่ใช้อยู่ใน ชีวิตประจำวันนั้นมีจำนวนมากและ หลากหลาย เราจึงควรเลือกใช้ ทรัพยากรในชีวิตประจำวันอย่าง ประหยัด ๓ ๖ ๑๐ จ่ายเป็น ออมได้ ไม่ขัดสน ส ๓.๑ ป.๑/๒ การใช้จ่ายเงินในชีวิตประจำวันเพื่อซื้อ สินค้าและบริการที่ไม่เกินตัวและคุ้มค่า และรู้จักเก็บออม ไว้ย่อมส่งผลดีต่อ สภาพความเป็นอยู่ในการ ดำเนินชีวิต ๓ ๖ ๑๑ ทำงานดี มีความสุข ส ๓.๒ ป.๑/๑ การทำงานที่ก่อให้เกิดรายได้อย่างสุจริต ย่อมส่งผลดีต่อความสงบสุขของ ครอบครัวและสังคม ๓ ๖ ๑๒ สิ่งต่าง ๆ รอบตัว ส ๕.๑ ป.๑/๑ ส ๕.๒ ป.๑/๑ สิ่งแวดล้อมรอบตัวมีทั้งที่เกิดตาม ธรรมชาติและที่มนุษย์สร้างขึ้น ๒ ๕
๘๔ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม หน่วยที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้/สาระสำคัญ เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วน คะแนน สิ่งแวดล้อมมีผลต่อความเป็นอยู่ ของมนุษย์ ๑๓ ตำแหน่ง ระยะ ทิศ และแผนผัง ส ๕.๑ ป.๑/๒ ป.๑/๓ การใช้แผนผังที่แสดงความสัมพันธ์ของ ตำแหน่ง ระยะทาง และทิศของสิ่งต่าง ๆ รอบตัว ทั้งที่เกิดจากธรรมชาติและ มนุษย์สร้างขึ้น ๓ ๖ ๑๔ สิ่งแวดล้อมกับ การเปลี่ยนแปลง ส ๕.๑ ป.๑/๔ ส ๕.๒ ป.๑/๒ ป.๑/๓ การเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศ ในรอบวันมีผลต่อสิ่งแวดล้อม การเปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อมมีผลต่อ การดำเนินชีวิต ดังนั้น การมีส่วนร่วม ในการดูแลสิ่งแวดล้อมที่บ้าน และห้องเรียนเป็นหน้าที่ของทุกคน ๔ ๘ รวมคะแนนระหว่างเรียน ๓๘ ๘๐ คะแนนทดสอบปลายปี ๒ ๒๐ รวมคะแนนทั้งปี ๔๐ ๑๐๐
๘๕ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โครงสร้างรายวิชาพื้นฐาน รายวิชา ส ๑๒๑๐๑ สังคมศึกษาฯ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๒ เวลา ๔๐ ชั่วโมง หน่วยที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้/สาระสำคัญ เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วน คะแนน ๑ เรียนรู้ศาสนา ส ๑.๑ ป.๒/๑ ป.๒/๒ ป.๒/๗ ศาสนาทุกศาสนาล้วนแต่มีความสำคัญ และเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจให้กระทำ ความดี ซึ่งศาสนิกชนทุกคนพึงศึกษา ประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือ และนำแบบอย่างที่ดีไปเป็นแนวปฏิบัติ ตน ๒ ๖ ๒ หลักธรรม นำความสุข ส ๑.๑ ป.๒/๔ การเคารพพระรัตนตรัย ปฏิบัติตาม หลักธรรมโอวาท 3 ด้วยการไม่ทำชั่ว ทำความดี ทำจิตใจให้ผ่องใสบริสุทธิ์ ย่อมทำให้ผู้ปฏิบัติดำเนินชีวิตไปในทาง ที่ถูกต้อง ๔ ๘ ๓ เราทำความดี ส ๑.๑ ป.๒/๓ ป.๒/๕ การปฏิบัติตนตามหลักธรรมคำสอนของ ศาสนาที่ตนนับถือ และการศึกษาการ ทำความดีของบุคคลจากตัวอย่างต่าง ๆ รวมทั้งเห็นคุณค่าของการทำความดี เหล่านั้น ช่วยให้พัฒนาตนเพื่อการอยู่ ร่วมกันได้อย่างสงบสุขในสังคม ๒ ๖ ๔ ชาวพุทธที่ดี ส ๑.๑ ป.๒/๖ ส ๑.๒ ป.๒/๑ ป.๑/๒ ชาวพุทธที่ดีพึงปฏิบัติตนตามมรรยาท ชาวพุทธ ศาสนพิธี พีธีกรรม และ วันสำคัญทางศาสนาได้ถูกต้อง และ สวดมนต์ แผ่เมตตา มีสติที่เป็นพื้นฐาน ของสมาธิ ๒ ๔
๘๖ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม หน่วยที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้/สาระสำคัญ เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วน คะแนน ๕ กฎของการอยู่ ร่วมกัน ส ๒.๑ ป.๒/๑ ป.๒/๓ ป.๒/๔ ข้อตกลง กฎระเบียบ กฎหมาย เป็นสิ่ง ที่กำหนดขึ้นเป็นข้อปฏิบัติหรือข้อบังคับ ในการอยู่ร่วมกัน เพื่อให้คนจำนวนมาก สามารถอยู่ร่วมกันได้โดยไม่ขัดแย้งกัน โดยจะต้องยอมรับความคิด ความเชื่อ และการปฏิบัติของบุคคลอื่นที่แตกต่าง กันโดยปราศจากอคติ ตลอดทั้ง ต้องเคารพในสิทธิเสรีภาพของตนเอง และผู้อื่น ๔ ๘ ๖ เด็กดีมีมรรยาท ส ๒.๑ ป.๒/๒ การปฏิบัติตนตามมรรยาทไทยเกี่ยวกับ ความเคารพ การยืน การเดิน การฟัง การทักทาย การพูด การแต่งกาย อย่างเหมาะสม ย่อมทำให้เป็นผู้ที่มี บุคลิก ภาพที่ดี เป็นที่ยอมรับของสังคม ๓ ๖ ๗ ชุมชนของเรา ส ๒.๒ ป.๒/๑ ป.๒/๒ สมาชิกทุกคนในชุมชนมีความสัมพันธ์ที่ ดีต่อกัน มีการช่วยเหลือในกิจกรรม ของชุมชน การดำเนินงานในโรงเรียน และชุมชนจะเป็นไปอย่างมี ประสิทธิภาพ โดยผู้มีอำนาจในการ ตัดสินใจ ๓ ๖ ๘ สินค้าและบริการ กับการใช้จ่าย ส ๓.๑ ป.๒/๑ ป.๒/๒ ป.๒/๓ ป.๒/๔ สินค้าและบริการล้วนมาจากทรัพยากร จึงควรใช้ให้เกิดประโยชน์ที่คุ้มค่ามาก ที่สุด การรู้ที่มาของรายได้และรู้จัก บันทึกรายรับและรายจ่ายของครอบครัว ทำให้วางแผนการใช้จ่ายได้อย่าง เหมาะสมกับรายได้ รวมทั้งสามารถเก็บ ออมเงินเพื่อใช้จ่ายในยามจำเป็น ๖ ๑๐ ๙ การแลกเปลี่ยน สินค้าและบริการ ส ๓.๒ ป.๒/๑ ป.๒/๒ การแลกเปลี่ยนสินค้าและบริการ สามารถทำได้ทั้งใช้เงินเป็นสื่อกลางและ ไม่ใช้เงิน ทั้งผู้ซื้อและผู้ขายต่างก็มี บทบาทสำคัญ และมีความสัมพันธ์กัน หลากหลาย เราจึงควรเลือกใช้ ทรัพยากรในชีวิตประจำวันอย่าง ประหยัด ๓ ๖ ๑๐ สิ่งแวดล้อม รอบตัว ส ๕.๑ ป.๒/๑ สิ่งแวดล้อมระหว่างบ้านกับโรงเรียน ประกอบด้วย สิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติ ๔ ๘
๘๗ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม หน่วยที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้/สาระสำคัญ เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วน คะแนน ส ๕.๒ ป.๒/๑ ป.๒/๒ ป.๒/๔ และสิ่งแวดล้อมที่มนุษย์สร้างขึ้น สิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อมที่มนุษย์สร้างขึ้นมีผลต่อ การดำเนินชีวิตของมนุษย์ มนุษย์ต้องการใช้ทรัพยากรธรรมชาติ อย่างคุ้มค่า เนื่องจากมีอยู่อย่างจำกัด การมีส่วนร่วมในการจัดการสิ่งแวดล้อม ในโรงเรียนเป็นหน้าที่ของทุกคน ๑๑ เครื่องมือ ทางภูมิศาสตร์ ส ๕.๒ ป.๒/๒ ลูกโลก แผนผัง แผนที่ และรูปถ่าย สามารถใช้แสดงตำแหน่งและลักษณะ ทางกายภาพของสิ่งต่าง ๆ ได้ ๒ ๖ ๑๒ ความสัมพันธ์ ระหว่างโลก ดวงอาทิตย์ และ ดวงจันทร์ ส ๕.๑ ป.๒/๓ ส ๕.๒ ป.๒/๓ โลก ดวงอาทิตย์ และดวงจันทร์มีความ สัมพันธ์กันทำให้เกิดปรากฏการณ์ทาง ธรรมชาติต่างๆ เช่น กลางวัน-กลางคืน ข้างขึ้น-ข้างแรม น้ำขึ้น-น้ำลง ฤดูกาล เป็นต้น ซึ่งปรากฏการณ์ดังกล่าวล้วนมี ผลต่อการดำเนินชีวิตของมนุษย์ ๓ ๖ รวมคะแนนระหว่างเรียน ๓๘ ๘๐ คะแนนทดสอบปลายปี ๒ ๒๐ รวมคะแนนทั้งปี ๔๐ ๑๐๐
๘๘ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โครงสร้างรายวิชาพื้นฐาน รายวิชา ส ๑๓๑๐๑ สังคมศึกษาฯ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๓ เวลา ๔๐ ชั่วโมง หน่วยที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้/สาระสำคัญ เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วน คะแนน ๑ พระพุทธศาสนา น่ารู้ ส ๑.๑ ป.๓/๑ ป.๓/๒ พระพุทธศาสนาความสำคัญต่อ การสร้างสรรค์วัฒนธรรมอันเกิดจาก ความศรัทธา การศึกษาพุทธประวัติ และย่อมทำให้ได้คุณธรรมอันเป็น แบบอย่าง ไปประยุกต์ปฏิบัติ ๒ ๖ ๒ เครื่องยึดเหนี่ยว จิตใจ ส ๑.๑ ป.๓/๔ ป.๓/๕ ป.๓/๗ การแสดงความเคารพพระรัตนตรัยและ การปฏิบัติตนตามหลักธรรมโอวาท ๓ ในพระพุทธศาสนาย่อมทำให้การดำเนิน ชีวิตไปในทางที่ถูกต้อง ศาสนิกชนทุก คนพึงปฏิบัติตนต่อศาสนวัตถุ ศาสน สถาน และศาสนบุคคลของศาสนาอื่น อย่างเหมาะสม ๔ ๘ ๓ แบบอย่างที่ดี ส ๑.๑ ป.๓/๓ การศึกษาประวัติสาวก ชาดก และ ศาสนิกชนตัวอย่างทำให้ได้ข้อคิดและ คติธรรมที่เป็นแบบอย่างที่ดี สามารถ นำมาประยุกต์ใช้ในการดำเนินชีวิตได้ ๒ ๕ ๔ ชาวพุทธที่ดี ส ๑.๑ ป.๓/๖ ส ๑.๒ ป.๓/๑ ป.๓/๒ ป.๓/๓ พุทธศาสนิกชนทุกคนพึงปฏิบัติตน อย่างเหมาะสมต่อสาวก ศาสนสถาน ศาสนวัตถุของศาสนา ปฏิบัติตนในศา สนพิธี พิธีกรรม วันสำคัญทางศาสนา และแสดงตนเป็นพุทธ-มามกะ การสวด มนต์ แผ่เมตตา การมีสติเป็นพื้นฐาน ของสมาธิ ๔ ๘ หน่วยที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้/สาระสำคัญ เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วน คะแนน ๕ กระบวนการ ประชาธิปไตย ส ๒.๒ ป.๓/๑ ป.๓/๒ ป.๓/๓ การเปลี่ยนแปลงในชั้นเรียน โรงเรียน และชุมชน เป็นผลจากการตัดสินใจของ บุคคลและกลุ่มคน โดยวิธีการออกเสียง โดยตรงและตัวแทนออกเสียง ๔ ๘
๘๙ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม หน่วยที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้/สาระสำคัญ เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วน คะแนน นอกจากนั้น สมาชิกในชุมชนต้องมี บทบาทหน้าที่ในการเข้าร่วมกิจกรรม ตามกระบวนการประชาธิปไตย ๖ การดำเนินชีวิต ในครอบครัว และท้องถิ่น ส ๒.๑ ป.๓/๑ ป.๓/๒ ป.๓/๓ ป.๓/๔ การศึกษาประเพณีและวัฒนธรรมใน ครอบครัว ท้องถิ่น การดำเนินชีวิตของ ผู้คนในแต่ละวัฒนธรรม ความสำคัญ ของวันหยุดราชการ ตลอดจนประวัติ และผลงานของบุคคลที่ทำประโยชน์ ให้กับท้องถิ่น และคุณค่าของการทำ ความดีย่อมเป็นประโยชน์ต่อการดำเนิน ชีวิตและการอยู่ร่วมกันในสังคม ๔ ๘ ๗ สินค้าและบริการ กับการดำรงชีวิต ส ๓.๑ ป.๓/๑ สินค้าและบริการที่ตอบสนองความ ต้องการของมนุษย์มีอยู่หลายประเภท ซึ่งจะต้องรู้หลัก การเลือกซื้อสินค้า และบริการที่จำเป็นก่อนตัดสินใจ เลือกซื้อสินค้า ๒ ๔ ๘ การวางแผน การใช้จ่ายเงิน ของตนเอง ส ๓.๑ ป.๓/๒ ส ๓.๒ ป.๓/๑ ป.๒/๒ ประชาชนทุกคนต้องรู้จักวางแผนการใช้ จ่ายเงินของตน และมีหน้าที่เสียภาษี ให้แก่รัฐทั้งทางตรงและทางอ้อม เพื่อรัฐ จะได้นำมาเป็นค่าใช้จ่ายในการพัฒนา ประเทศ ๔ ๘ ๙ การผลิตและการ แข่งขันทาง การค้า ส ๓.๑ ป.๓/๓ ส ๓.๒ ป.๓/๓ ทรัพยากรที่เรานำมาใช้ในการผลิต สินค้าและบริการมีอยู่อย่างจำกัด การ แข่งขันทางการค้ามีผลทำให้ราคาสินค้า ลดลง ๓ ๖ ๑๐ เครื่องมือ ทางภูมิศาสตร์ ส ๕.๑ ป.๓/๑ ป.๓/๒ แผนที่ แผนผัง และรูปถ่ายมี ความสำคัญในการใช้หาข้อมูลทาง ภูมิศาสตร์ ในชุมชน แสดงที่ตั้ง ของสถานที่สำคัญ ในบริเวณ โรงเรียนและชุมชน ๓ ๖ ๑๑ ชุมชน ของเรา ส ๕.๒ ป.๓/๑ ป.๓/๒ ป.๓/๔ ป.๓/๕ สภาพแวดล้อมในชุมชนจากอดีตถึง ปัจจุบันมีการเปลี่ยนแปลง ความสัมพันธ์ของลักษณะทางกายภาพ กับลักษณะทางสังคมของชุมชน มีการ พึ่งพาสิ่งแวดล้อมและ ทรัพยากรธรรมชาติในการสนองความ ๔ ๘
๙๐ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม หน่วยที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้/สาระสำคัญ เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วน คะแนน ต้องการพื้นฐานของมนุษย์ และ การประกอบอาชีพ แล้วยังมี ความแตกต่างกันของเมืองและชนบท ๑๒ สิ่งแวดล้อม ในชุมชน ส ๕.๒ ป.๓/๓ ป.๓/๖ กิจกรรมต่าง ๆ ของมนุษย์ส่งผลให้เกิด มลพิษ ดังนั้นทุกคนจึงควรมีส่วนร่วมใน การจัดการสิ่งแวดล้อม ๒ ๕ รวมคะแนนระหว่างเรียน ๓๘ ๘๐ คะแนนทดสอบปลายปี ๒ ๒๐ รวมคะแนนทั้งปี ๔๐ ๑๐๐
๙๑ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โครงสร้างรายวิชาพื้นฐาน รายวิชา ส ๑๔๑๐๑ สังคมศึกษาฯ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ เวลา ๘๐ ชั่วโมง หน่วยที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้/สาระสำคัญ เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วน คะแนน ๑ ประวัติ และความสำคัญ ของศาสนา ส ๑.๑ ป.๔/๑ ป.๔/๒ ป.๔/๘ ศาสนามีความสำคัญในฐานะเป็นศูนย์ รวมจิตใจของศาสนิกชน การศึกษา ประวัติของศาสนา ศาสดาของ แต่ละศาสนา จะทำให้เกิดความเข้าใจ ศาสนาต่าง ๆ มากขึ้น และสามารถ อยู่ร่วมกันได้อย่างมีความสุข ๒ ๔ ๒ หลักธรรม ของศาสนา ส ๑.๑ ป.๔/๔ ป.๔/๗ ศาสนาต่าง ๆ จะมีหลักธรรมคำสอนที่ แตกต่างกัน การปฏิบัติตนตาม หลักธรรมของศาสนาที่ตนนับถือ เพื่อให้อยู่ร่วมกันเป็นชาติได้อย่าง สมานฉันท์ ๒ ๔ ๓ เชื่อมั่นทำความดี ส ๑.๑ ป.๔/๓ แบบอย่างการดำเนินชีวิตและข้อคิด จากประวัติพระสาวก ชาดก เรื่องเล่า และศาสนิกชนตัวอย่าง เป็นแนวทาง ให้เกิดการทำความดีของตนเอง บุคคลในครอบครัว โรงเรียน และชุมชน ตามหลักธรรมของศาสนาที่ตนนับถือ ๒ ๔ ๔ ศาสนิกชนที่ดี ส ๑.๑ ป.๔/๖ ส ๑.๒ ป.๔/๑ ป.๔/๒ ป.๔/๓ ศาสนิกชนที่ดีต้องประพฤติปฏิบัติตน ในศาสนพิธี และพิธีกรรมในวันสำคัญ ทางศาสนา ตามมรรยาทของศาสนา และมีส่วนร่วมในการบำรุงรักษา ศาสนสถานที่ตนนับถือ ๔ ๘ ๕ สมาชิกที่ดีของ ชุมชน ส ๒.๑ ป.๔/๑ ป.๔/๒ ป.๔/๓ ป.๔/๕ สมาชิกที่ดีของชุมชนย่อมต้องเข้าร่วม กิจกรรมตามวิถีประชาธิปไตย เป็นผู้นำ และผู้ตามที่ดี และคำนึงถึงสิทธิพื้นฐาน ที่เด็กทุกคนพึงได้รับ และสามารถอยู่ ร่วมกันอย่างสันติสุข ๔ ๘ ๖ วัฒนธรรม ท้องถิ่น ส ๒.๑ ป.๔/๔ วัฒนธรรมเป็นแบบแผนของวิถีการ ดำเนินชีวิตซึ่งมีความแตกต่างกันในแต่ ละท้องถิ่น ๒ ๕
๙๒ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม หน่วยที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้/สาระสำคัญ เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วน คะแนน ๗ กระบวนการ ประชาธิปไตย ส ๒.๒ ป.๔/๑ ป.๔/๒ ป.๔/๓ ประเทศไทยปกครองด้วยระบอบ ประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ ทรงเป็นประมุข ประชาชนมีบทบาท หน้าที่ เสรีภาพ และปฏิบัติตนเป็น พลเมืองดีตามระบอบประชาธิปไตย ร่วมกันไปเลือกตั้ง เคารพในสถาบัน พระมหากษัตริย์ที่มีบทบาทสำคัญต่อ การปกครอง ๓ ๖ ๘ การบริโภคสินค้า และบริการ ส ๓.๑ ป.๔/๑ ป.๔/๒ ปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อการเลือกซื้อสินค้า และบริการนั้นมีหลายประการ ซึ่ง ขึ้นอยู่กับผู้ซื้อ ผู้ขาย ตัวสินค้า ซึ่ง ผู้บริโภคมีสิทธิพื้นฐาน และรักษา ผลประโยชน์ของตนเองในฐานะ ผู้บริโภค ๓ ๗ ๙ เศรษฐกิจ พอเพียง ส ๓.๑ ป.๔/๓ หลักการของเศรษฐกิจพอเพียงเป็น แนวทางในการนำไปใช้ในการดำเนิน ชีวิตประจำวันอย่างมีดุลยภาพ ๓ ๖ ๑๐ เศรษฐกิจชุมชน ส ๓.๒ ป.๔/๑ ในแต่ละชุมชนย่อมมีอาชีพ สินค้า และ บริการต่างๆ ที่ผลิตในชุมชน จึงต้องมี การพึ่งพาอาศัยกันภายในชุมชน มีการ สร้างความเข้มแข็งให้ชุมชนด้วยการใช้ สิ่งของที่ผลิตในชุมชน ๒ ๕ ๑๑ เงินทองของมีค่า ส ๓.๒ ป.๔/๒ เงินเป็นสื่อกลางในการแลกเปลี่ยน สินค้าและบริการต่างๆ ในแต่ละ ประเทศจะมีสกุลเงินที่ใช้ในการ แลกเปลี่ยนระหว่างประเทศ ๓ ๕ ๑๒ การใช้แผนที่ และภาพถ่าย ส ๕.๑ ป.๔/๑ แผนที่และรูปถ่ายเป็นเครื่องมือที่ใช้ แสดงลักษณะทางกายภาพ แหล่ง ทรัพยากรและสถานที่สำคัญในจังหวัด ของตน ๒ ๔ ๑๓ จังหวัดของเรา ส ๕.๑ ป.๔/๑ ป.๔/๒ ป.๔/๓ - แผนที่และรูปถ่ายเป็นเครื่องมือที่ใช้ แสดงลักษณะทางกายภาพ แหล่งทรัพยากรและสถานที่สำคัญใน จังหวัดของตน ๓ ๗
๙๓ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม หน่วยที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้/สาระสำคัญ เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วน คะแนน - ลักษณะทางกายภาพส่งผลให้เกิด แหล่งทรัพยากรและสถานที่สำคัญใน จังหวัด ๑๔ สิ่งแวดล้อม ในจังหวัด ส ๕.๒ ป.๔/๑ ป.๔/๒ ป.๔/๓ - ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ และ ทรัพยากรธรรมชาติส่งผลต่อการดำเนิน ชีวิตของคนในจังหวัดและขณะเดียวกัน การดำเนินชีวิตของคนในจังหวัดก็ส่งผล ให้เกิดการเปลี่ยนแปลงลักษณะทาง กายภาพของจังหวัดด้วย - การเปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อมส่งผลต่อ การดำเนินชีวิตของคนในจังหวัด - การจัดการสิ่งแวดล้อมในจังหวัด เป็นหน้าที่ของทุกคนในจังหวัด ๓ ๗ รวมคะแนนระหว่างเรียน ๗๘ ๘๐ คะแนนทดสอบปลายปี ๒ ๒๐ รวมคะแนนทั้งปี ๘๐ ๑๐๐
๙๔ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โครงสร้างรายวิชาพื้นฐาน รายวิชา ส ๑๕๑๐๑ สังคมศึกษาฯ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ เวลา ๘๐ ชั่วโมง หน่วยที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้/สาระสำคัญ เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วน คะแนน ๑ ความสำคัญ และประวัติ พระพุทธศาสนา ส ๑.๑ ป.๕/๑ ป.๕/๒ การศึกษาพุทธประวัติหรือประวัติของ ศาสดาอื่น ย่อมทำให้ได้คุณธรรมอัน เป็นแบบอย่าง เป็นแนวทางในการ ปฏิบัติ ๒ ๔ ๒ หลักธรรม ของศาสนา ส ๑.๑ ป.๕/๕ ป.๕/๗ การแสดงความเคารพพระรัตนตรัย และปฏิบัติตนตามหลักไตรสิกขา หลักธรรมโอวาท 3 ในพระพุทธศาสนา หรือหลักธรรมของศาสนาที่ตนนับถือ ย่อมทำให้สามารถพัฒนาตนและ สิ่งแวดล้อมไปในทางที่ถูกต้อง ๔ ๘ ๓ เรียนรู้ แบบอย่างที่ดี ส ๑.๑ ป.๕/๓ ป.๕/๔ การศึกษาพระไตรปิฎกหรือคัมภีร์ของ ศาสนาต่าง ๆ ประวัติสาวก ชาดก เรื่องเล่า และศาสนิกชนตัวอย่าง ย่อมทำให้ได้ข้อคิดจากคุณธรรมอันเป็น แบบอย่าง เพื่อเป็นแนวทางในการ ดำเนินชีวิต ๒ ๔ ๔ ศาสนิกชนที่ดี ส ๑.๑ ป.๕/๖ ส ๑.๒ ป.๕/๑ ป.๕/๒ ป.๕/๓ ศาสนิกชนที่ดีพึงจัดกิจกรรมตามศาสนา ที่ตนนับถืออย่างเรียบง่าย มีประโยชน์ ปฏิบัติตนในศาสนพิธี พิธีกรรม และ วันสำคัญทางศาสนาอย่างเหมาะสม มีมรรยาท สวดมนต์ แผ่เมตตา และมี สติที่เป็นพื้นฐานของสมาธิ ๓ ๘ ๕ สิทธิเด็ก ส ๒.๑ ป.๕/๒ เด็กทุกคนมีสิทธิในการมีชีวิตรอด สิทธิ ที่จะได้รับ การปกป้อง สิทธิที่จะได้รับ การพัฒนา สิทธิที่จะมีส่วนร่วม ดังนั้น ทุกฝ่ายจึงต้องมีส่วนร่วมในการปกป้อง คุ้มครองเด็กจากการละเมิดสิทธิ ๒ ๔ ๖ พลเมืองดีตามวิถี ประชาธิปไตย ส ๒.๑ ป.๕/๑ การอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุขในสังคมนั้น ทุกคนจะต้องปฏิบัติตนตามสภาพ บทบาท สิทธิเสรีภาพ และหน้าที่ ของตนเองในฐานะพลเมืองดี ๓ ๘
๙๕ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม หน่วยที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้/สาระสำคัญ เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วน คะแนน ๗ วัฒนธรรมและ ภูมิปัญญาท้องถิ่น ส ๒.๑ ป.๕/๓ ป.๕/๔ วัฒนธรรมไทยและภูมิปัญญาท้องถิ่น มีความสำคัญต่อการดำเนินชีวิต ในสังคมไทย ดังนั้นทุกคนจึงควรมี ส่วนร่วมในการอนุรักษ์และเผยแพร่ วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่น ในชุมชน ๓ ๖ ๘ การปกครอง ส่วนท้องถิ่น ส ๒.๒ ป.๕/๑ ป.๕/๒ ป.๕/๓ การปกครองส่วนท้องถิ่น เป็นการ กระจายอำนาจการปกครองส่วนกลาง ไปสู่ท้องถิ่น โดยมีการกำหนดโครงสร้าง อำนาจหน้าที่ บทบาทหน้าที่ วิธีการเข้า ดำรงตำแหน่งของผู้บริหารท้องถิ่นฺ อย่างชัดเจน มีการดำเนินงานที่ทำให้ เกิดประโยชน์ต่อชุมชน ดังนั้นการ ปกครองส่วนท้องถิ่นจึงมีความสำคัญต่อ ท้องถิ่น ๓ ๖ ๙ การผลิตสินค้า และการบริการ ส ๓.๑ ป.๕/๑ ปัจจัยการผลิตสินค้าและบริการ ประกอบด้วย ที่ดิน แรงงาน ทุน และ ผู้ประกอบการ และยังมีปัจจัยอื่นที่เป็น ตัวกำหนดปริมาณสินค้าและบริการ ซึ่งส่งผลให้การผลิตสินค้าและบริการ ในแต่ละท้องถิ่นมีความแตกต่างกัน ๒ ๔ ๑๐ ธนาคาร และการกู้ยืมเงิน ส ๓.๒ ป.๕/๑ ป.๕/๒ ธนาคาร เป็นองค์กรที่ทำหน้าที่รับฝาก เงินและให้กู้ยืมเงิน ซึ่งการกู้ยืมเงินมีทั้ง ผลดีและผลเสีย ๒ ๔ ๑๑ เศรษฐกิจ พอเพียง และสหกรณ์ ส ๓.๑ ป.๕/๒ ป.๕/๓ ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมี หลักการสำคัญให้ประชาชนดำเนินชีวิต อยู่บนความพอประมาณ ความมี เหตุผล การมีภูมิคุ้มกันที่ดีในตัว เป็นแนวทางสำคัญในการทำกิจกรรม ต่าง ๆ ในครอบครัว โรงเรียน และชุมชน สอดคล้องกับหลักการสำคัญ ของสหกรณ์ จึงควรนำหลักปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียงและหลักการสำคัญ ของสหกรณ์ไปประยุกต์ใช้ให้เกิด ประโยชน์ ๔ ๘
๙๖ หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม หน่วยที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้/สาระสำคัญ เวลา (ชั่วโมง) สัดส่วน คะแนน ๑๒ เรียนรู้ลักษณะ ทางกายภาพของ ภูมิภาคด้วยแผน ที่และรูปถ่าย ส ๕.๑ ป.๕/๑ ป.๕/๒ การรู้ตำแหน่ง ระยะ ทิศทางของ ภูมิภาค ลักษณะภูมิลักษณ์ที่สำคัญใน ภูมิภาคต่างๆ ของแผนที่ประเทศไทย ย่อมทำให้เข้าใจถึงความสัมพันธ์ของ ลักษณะ ทางกายภาพกับ ลักษณะทางสังคม ในภูมิภาค ของตนเอง ๔ ๘ ๑๓ สิ่งแวดล้อมกับ ลักษณะการ ดำเนินชีวิตใน ภูมิภาคต่าง ๆ ของประเทศไทย ส ๕.๒ ป.๕/๑ ป.๕/๒ ป.๕/๓ สภาพแวดล้อมทางกายภาพมีอิทธิพล ต่อลักษณะการตั้งถิ่นฐานและการย้าย ถิ่นฐานของประชากรในแต่ละภูมิภาค ซึ่งก่อให้เกิดวิถีชีวิตและการสร้างสรรค์ วัฒนธรรม ปัจจุบันมีผลกระทบที่เกิด จากการทำลายสภาพแวดล้อมจึงควร ร่วมมือกันเสนอแนวคิดในการรักษา สภาพแวดล้อมในภูมิภาค ซึ่งจะส่งผลดี ต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์ ๔ ๘ รวมคะแนนระหว่างเรียน ๗๘ ๘๐ คะแนนทดสอบปลายปี ๒ ๒๐ รวมคะแนนทั้งปี ๘๐ ๑๐๐