RGD Part 3

14. Teks boleh disunting agar lebih menarik dengan membuat beberapa perubahan iaitu REKA BENTUK
(a) ________________________________. GRAFIK DIGITAL
(b) ________________________________.
(c) ________________________________. TINGKATAN 5

15. Apakah perbezaan antara photomerge, photocollage dengan superimpose? MODUL 5
_____________________________________________________________________________ PENGHASILAN KARYA
_____________________________________________________________________________
GRAFIK DIGITAL
16. Teknik superimpose menambah sesuatu imej lain ke atas imej yang sudah ada bagi menimbulkan MODUL 6
kesan baharu pada imej asal secara keseluruhannya. Namun adakalanya teknik ini diguna pakai
bagi mengelirukan pandangan mata. Pada pandangan anda, mengapakah teknik superimpose REKA BENTUK
imej foto boleh disalah guna? PENERBITAN MEJA
_____________________________________________________________________________ (DESKTOP PUBLISHING)
_____________________________________________________________________________
MODUL 7
_____________________________________________________________________________ KEUSAHAWANAN
_____________________________________________________________________________
221
18. Namakan kegunaan jenis ilustrasi di bawah. Kegunaan
Jenis Ilustrasi

Illustrasi dekoratif

Ilustrasi karikatur

Ilustrasi industri dan teknikal

_____________________________________________________________________________.
20. Tandakan ( ) pada simbol Tool Type yang digunakan untuk menaip tulisan secara mendatar.

(i) Unite .
(ii) Minus Front ___________________________________________
(iii) Intersect ___________________________________________
(iv) Divide ___________________________________________
(v) Crop ___________________________________________
(vi) Expand ___________________________________________
___________________________________________

220

MODUL 5 Dalam modul ini, murid akan diperkenalkan dengan identiti korporat, pengiklanan dan pembungkusan.
Identiti korporat merupakan satu daripada elemen penting yang perlu dihasilkan dengan menekankan
PENGHASILAN KARYA aspek kandungan, nilai estetik dan bermakna. Penghasilan identiti korporat yang menarik dan berkesan
GRAFIK DIGITAL akan menjadikan sesuatu rekaan itu mudah diingati. Promosi bagi tujuan pengiklanan yang dihasilkan
juga akan lebih menarik perhatian audiens. Selain itu, murid juga turut didedahkan dengan lakaran
STANDARD KANDUNGAN yang baik serta menampilkan ciri rekaan yang unik akan menyebabkan audiens lebih tertarik.

5.2 Pengiklanan Kopi Menu Kopi Londa Kata Kunci
5.3 Pembungkusan Londa
•
Objektif HOT ICE BLENDED • Logo
• Pengiklanan
kepentingan identiti korporat. Americano RM7 BAHARU! •
• Menganalisis lakaran logo identiti korporat iaitu Cappucino RM7 CPaopraCmoerlnLatte •
Hazelnut RM7 Cappucino RM12 • Bahan promosi
pictorialmarks, wordmarks dan combination. Mocha RM7 Hazelnut RM10 • Pembungkusan
• Membolehkan murid-murid menghasilkan rekaan Caramel Latte RM7 Caramel Latte RM10 • Label
Butterscotch RM7 Butterscotch RM10 • Reka bentuk
identiti korporat, bahan promosi dan rekaan RM10 •
pembungkusan yang kreatif.
• Menjelaskan maksud, kepentingan dan 223
keperluan pengiklanan.
• Menghasilkan bahan promosi untuk pengiklanan.
• Menjelaskan maksud, kepentingan dan maklumat
rekaan label pembungkusan.
• Mengenal pasti jenis lakaran dan ciri rekaan label
pembungkusan yang baik.

Hasil pembelajaran
• Murid boleh menghasilkan dan membuat lakaran

idea rekaan logo berdasarkan identiti korporat.
• Murid boleh mengaplikasikan penggunaan logo

berdasarkan identiti korporat.
• Murid boleh menghuraikan, membanding beza

dan menyesuaikan maksud, kepentingan jenis
media dan bahan promosi pengiklanan.
• Menyediakan dan menghasilkan lakaran rekaan
label pembungkusan.
• Murid boleh menganalisis dan membuat
pembungkusan yang baik.

222

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

5.1 Identiti Korporat Standard Pembelajaran Maksud logo

D S.P Logo ialah lambang khas sesuatu pertubuhan yang tersirat dengan maksud tertentu. Dalam identiti
korporat, logo ialah tanda pengenalan identiti syarikat, kelab dan persatuan atau organisasi yang
Identiti korporat ialah: Murid boleh: direka bentuk agar mudah dikenali oleh audiens.

• Elemen visual yang dipilih bagi mewakili sesebuah korporat. • Rekaan logo menunjukkan matlamat, konsep dan tema yang disasarkan oleh
syarikat secara menyeluruh. 5.1.2 Menerangkan kepentingan syarikat.

• Tanda pengenalan jenama produk dan logo dalam identiti korporat. • Rekaan logo diperlukan untuk membezakan keunikan syarikat agar mudah
perkhidmatan syarikat. 5.1.3 Melakar logo: dikenali oleh audiens.
• Rekaan logo syarikat amat penting dalam mengekalkan identiti korporat di mata
• Boleh dikenali melalui logo, slogan syarikat atau (i) Pictorialmarks audiens menerusi elemen berikut:
rekaan label pembungkusan produk. (ii) Wordmarks
(iii) Combination
5.1.4 Menghasilkan reka bentuk Nama
logo yang bersesuaian syarikat
dengan identiti korporat Nama yang sesuai,
dengan menggunakan ringkas dan senang
diingati membentuk
5.1.5 Menghasilkan rekaan identiti identiti korporat
korporat menggunakan logo syarikat.
yang telah dipilih.

seperti di bawah: Logo Warna
Cawan yang mewakili Penggunaan warna

produk. yang menarik
perhatian audiens.

Buku Cenderahati
Pen

Bangunan

Sampul surat

Kepala surat Kenderaan
Kad perniagaan
Kemeja-T

224 225

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 Lakaran logo MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL
Jenis logo
Kepentingan logo dalam identiti korporat Terdapat tiga jenis logo:

Antara kepentingan logo dalam identiti korporat ialah: Pictorialmarks Wordmarks Combination
1 Menarik perhatian
Logo digunakan untuk menarik perhatian audiens. Rajah 5.1 Jenis logo

2 Tanggapan awal Pictorialmarks
Logo dapat memberi kesan yang positif atau tanggapan awal yang baik terhadap produk
ketika audiens melihat logo kali pertama. • Logo yang menggunakan ikon atau gambar sebagai Persekutuan Jabatan Penerangan
lambang atau tanda pengenalan syarikat. Pengakap Malaysia Malaysia
3 Asas kepada identiti jenama syarikat
Logo sebagai asas kepada identiti dan jenama syarikat. • Ciri ikon atau gambar yang ringkas berfungsi untuk
membolehkan logo syarikat mudah dikenal pasti
4 Mudah diingati sejurus dilihat.
Logo sebagai asas identiti visual yang ringkas dan mudah diingati oleh audiens.
Wordmarks
5 Menonjolkan keunikan syarikat atau produk barangan
Logo menonjolkan keunikan syarikat berbanding dengan syarikat pesaing agar produk • Logo yang menggunakan fon sebagai lambang atau
mudah dikenali oleh audiens. tanda pengenalan syarikat.

6 Meyakinkan audiens •
dan identiti barangan atau perkhidmatan yang ditawarkan. berfungsi untuk membina jenama dan mudah
diingati.
7 Menjamin kesetiaan pengguna
Logo dapat meningkatkan dan menjamin tahap kesetiaan pengguna terhadap sesuatu Combination
barangan yang dibeli.
• Logo yang menggabungkan penggunaan ikon atau
8 Jangkaan audiens gambar dan fon atau penggunaan gabungan antara
Logo merupakan perkara pertama yang dicari oleh audiens untuk mengenali jenama. tanda abstrak dan maskot sebagai lambang atau
tanda pengenalan syarikat.
226
• Gabungan antara ikon dan gambar atau tanda
abstrak dan maskot berfungsi membentuk imej
yang lebih menyeluruh dan ringkas.

227

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

Contoh lakaran logo adalah seperti berikut:

Sumber ilham: Pictorialmarks Sumber ilham: Wordmarks
Pokok sansevieria atau Kerusi

lidah mentua

Combination

Sumber ilham: Pictorialmarks
Rumah kotak

Sumber ilham: Combination
Buku

Wordmarks 229
228

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

Penghasilan reka bentuk logo yang bersesuaian dengan identiti korporat Langkah 2: Lakaran kecil
Dalam lakaran kecil, beberapa proses terlibat iaitu:

Terdapat tiga fasa dalam menghasilkan reka bentuk logo, iaitu: Proses menghasilkan Contoh lakaran kecil mengikut jenis logo
lakaran kecil Pictorialmarks
Fasa 1 Fasa 2 Fasa 3
Proses mencetak logo (a) Pelbagaikan lakaran
Proses pengolahan idea Proses melukis logo mengikut jenis-jenis logo.
menggunakan perisian

Rajah 5.2 Fasa penghasilan reka bentuk logo Wordmarks

Sebelum fasa 1 ini dijalankan oleh murid, tema yang bersesuaian dengan identiti korporat diperlukan.
Contoh tema yang dipilih ialah biskut, iaitu gabungan antara perniagaan Internet dengan aneka biskut.

Fasa 1 Combination
Proses pengolahan idea untuk menghasilkan reka bentuk logo melibatkan empat langkah seperti
berikut:

Langkah 1: Kajian lapangan
Dalam kajian lapangan, beberapa proses terlibat iaitu:

Proses menjalankan Keterangan dan contoh gambar sumber inspirasi untuk
kajian menjana idea

(a) Tentukan matlamat logo • Ringkas (b) Mengenal pasti lakaran
yang ingin dicapai. • Mudah diingati jenis logo yang paling
• Menonjolkan identiti perniagaan sesuai dan bertepatan
dengan identiti korporat
(b) Dapatkan contoh-contoh Seku t Coklat S yang diingini.
logo sedia ada atau edap
gambar yang sesuai
sebagai sumber inspirasi
untuk menjana idea.

Nak Makan Lagi ChocoCookies Langkah 3: Lakaran kasar
Dalam lakaran kasar, beberapa proses terlibat iaitu:

Proses menghasilkan Contoh lakaran kasar mengikut jenis logo
lakaran kasar
(c) Kenal pasti idea yang SekuChocoChips edap
diperlukan berdasarkan (a) Berdasarkan lakaran kecil
sumber inspirasi untuk t Coklat S ChocoCookies yang telah dipilih iaitu
lakaran kecil. logo jenis combination,
Nak Makan Lagi murid perlu melakar logo
230 semula dengan saiz yang
lebih besar.

(b) Murid perlu
memperincikan lakaran
menerusi:
(i) Menggunakan
ketebalan garisan
yang pelbagai.
(ii) Menggunakan elemen
bayang pada logo.

231

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

Langkah 4: Lakaran komprehensif Langkah 2
Dalam lakaran komprehensif, beberapa proses terlibat iaitu: • Tentukan sama ada ingin menggunakan perisian berlesen atau perisian sumber terbuka.

Proses menghasilkan Contoh lakaran komprehensif mengikut jenis logo Langkah 3 Membuat tetapan saiz logo
lakaran komprehensif • Tetapkan saiz tinggi dan lebar reka bentuk logo yang telah diimbas.
(a) Pastikan pemilihan warna •

tidak melebihi tiga warna.
(b) Murid boleh

mengaplikasikan
penggunaan warna
primer, sekunder atau
tertiar.
(c) Pastikan warna sesuai
dengan identiti korporat
yang diingini.

Klik Create New Penetapan saiz logo

Fasa 2 Klik Create
Paparan kerja
Langkah 1 Mengimbas lakaran komprehensif terhasil
• Berdasarkan lakaran komprehensif yang telah dihasilkan, murid perlu menggunakan pengimbas

untuk mendapatkan gambar digital reka bentuk logo yang telah dihasilkan.
• Gambar yang telah diimbas akan dimasukkan ke dalam dokumen.

232 233

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

Langkah 4 Langkah 5 Menyimpan hasil karya
• Membuat tetapan jenis tulisan, saiz dan warna fon yang diingini. • Menyimpan hasil karya dalam format fail yang bersesuaian.
• Menyunting tulisan logo menggunakan bentuk yang diingini. • Menilai hasil akhir logo.
• Memasukkan saiz dan warna fon yang bersesuaian. • Menyunting karya akhir jika perlu.
• Menyimpan hasil karya akhir dalam pelbagai format mengikut kesesuaian.
Penetapan jenis fon
Klik File
Penetapan warna kotak Klik Save

234 235

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

Fasa 3 Menghasilkan rekaan identiti korporat menggunakan logo yang telah dipilih
• Proses mencetak logo yang telah dihasilkan dan siap direka.
• Logo dicetak mengikut keperluan seperti cetakan berwarna, cetakan skala hitam putih, cetakan Berdasarkan rekaan logo yang telah dihasilkan, identiti korporat syarikat akan lebih mudah dikenali
oleh audiens menerusi jenama identiti produk atau perkhidmatan seperti kad perniagaan, kepala
skala kelabu (grayscale) atau cetakan monokromatik. surat, sampul surat dan pembungkusan produk yang akan dipasarkan.
• Cetakan boleh dibuat mengikut tetapan pada saiz skala 100%, 50% atau 25% bergantung

pada kesesuaian.

COLATE COO COLATE COO
CHO CHO KIES KIES
CHOeat me . bite meeat me . bite me Cetakan monokromatik
KIES
Cetakan berwarna Cetakan skala kelabu COLATE COO

eat me . bite me Kad perniagaan

COLATE COO CHO Cetakan skala 50% KIES Pembungkusan produk

eat me . bite me COLATE COOCHOKIES

Cetakan skala 100% eat me . bite me

Cetakan skala 25%

Info
INFO Menarik

Layari laman web ELEMEN MERENTAS SILA Sampul surat
untuk mendapatkan ikon yang IMBAS
bersesuaian bagi menghasilkan EMK KURIKULUM Contoh rekaan
logo yang menarik. logo menggunakan Kepala surat
Amalan murni pereka
perisian Adobe
rekaan logo. Illustrator

kod QR

236 237

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 Perbincangan MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

AAkt KTIVITI 1 LATIHAN

Tajuk: Logo Identiti Korporat 1. Apakah yang dimaksudkan dengan identiti korporat?
Objektif: Menjelaskan kepentingan logo identiti korporat. 2. Mengapakah logo perlu ada dalam sesebuah perniagaan?
Bahan dan peralatan: Kertas A4, buku catatan, pen, media cetak, komputer, mesin pencetak, 3. Bagaimanakah logo boleh membantu usahawan meningkatkan hasil jualan produk atau
bahan dan peralatan lain yang bersesuaian.
Cara pelaksanaan: perkhidmatan mereka?
4. Kenal pasti jenis logo dan lengkapkan jadual di bawah:
1Langkah
(a) ……………………………………………………………… (b) ………………………………………………………………
• Secara berkumpulan, cari dan kumpulkan beberapa
gambar contoh logo korporat daripada pelbagai (c) ……………………………………………………………… (d) ………………………………………………………………
sumber seperti surat khabar, majalah, katalog dan
Internet. (e) ……………………………………………………………… (f) ………………………………………………………………
239
2Langkah

• Bincangkan jenis dan kepentingan logo identiti
korporat yang dipilih.

3Langkah

• Bentangkan hasil perbincangan di hadapan kelas.

AKTIVITI 2 Reka Logo

Akt

Tajuk: Logo Syarikat Perniagaan

Objektif: Menghasilkan rekaan logo dan identiti korporat bagi syarikat perniagaan yang dipilih.

Bahan dan peralatan: Kertas A4, kertas warna, pen, pensel, komputer, mesin pencetak,
kamera, bahan dan peralatan lain yang sesuai.

Cara pelaksanaan:

1Langkah 3Langkah

• Murid dikehendaki memilih satu jenis • Berdasarkan logo yang telah direka, anda
perniagaan yang ingin dijalankan di sekolah dikehendaki menghasilkan:
bersempena dengan sambutan Hari (i) Kad perniagaan
Keusahawanan Sekolah. (ii) Sampul surat syarikat
(iii) Kemeja-T atau
• Satu syarikat perlu ditubuhkan bagi uniform kakitangan
mempromosikan produk yang ingin dijual syarikat
pada hari tersebut.

2Langkah

• Reka satu logo yang menarik mengikut
kreativiti anda berdasarkan proses
pengolahan idea.

238

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

5.2 Pengiklanan Standard Pembelajaran Kepentingan reka bentuk pengiklanan

Maksud pengiklanan S.P Antara kepentingan reka bentuk pengiklanan ialah:

Pengiklanan ialah satu kaedah komunikasi untuk Murid boleh: 1 Penggunaan teks yang tidak terlalu padat dapat menyampaikan penerangan maklumat
menyampaikan mesej pengiklan kepada audiens 5.2.1 Menyatakan maksud dengan lebih jelas dan mudah untuk difahami oleh audiens.
melalui media pengiklanan, iaitu media cetak atau
media elektronik. pengiklanan. Memberi gambaran terperinci tentang produk atau perkhidmatan kepada
5.2.2 Menjelaskan kepentingan 2 audiens yang disasarkan
Terdapat dua bentuk media pengiklanan iaitu:
reka bentuk pengiklanan. Keseragaman dan kepelbagaian kreativiti dalam penghasilan sesuatu iklan dapat
5.2.3 Membanding beza kaedah menarik minat audiens untuk mendalami maklumat yang disampaikan oleh pemilik
produk atau perkhidmatan. Pemilik produk sanggup melaburkan modal yang besar
pengiklanan menerusi untuk mendapatkan kualiti iklan yang baik.
media:
Media cetak Media elektronik (i) Cetak 3 Audiens dapat membuat perbandingan antara satu produk dengan produk
seperti risalah, seperti radio, (ii) Elektronik yang lain
majalah dan surat televisyen dan 5.2.4 Menyesuaikan keperluan
gajet bahan promosi dalam
khabar pengiklanan seperti:
(i) Gegantung
(ii) Kain rentang Susun atur reka bentuk dalam sesuatu iklan boleh memberi peluang kepada audiens
(iii) Risalah untuk membuat perbandingan tentang maklumat serta kualiti produk.
(iv) Poster
Ciri-ciri pengiklanan yang baik adalah seperti berikut: (v) Iklan interaktif 4 Mempengaruhi dan menimbulkan keyakinan dalam kalangan audiens
• Pengiklanan haruslah bersifat terbuka, tidak bersifat peribadi 5.2.5 Menghasilkan reka bentuk terhadap sesuatu produk
bahan promosi dengan
dan penyampaiannya ringkas serta kreatif. mengaplikasikan ciri
• pengiklanan yang baik
dengan menggunakan
atau dewasa, lelaki atau wanita.
5.2.6 Menghasilkan bahan promosi
untuk tujuan pengiklanan.

Penggunaan tema dan warna yang tepat dalam sesuatu iklan dapat menimbulkan mood
yang positif dan audiens akan lebih yakin dengan kualiti sesuatu produk.

Fungsi pengiklanan ialah: Maklumat yang tidak kompleks dan mudah untuk diingat
• Pengiklanan dapat membantu menguar-uarkan pengenalan 5

dan informasi yang diperlukan untuk sesuatu produk sama sesuai terhadap sesuatu produk atau perkhidmatan agar audiens mudah mengingati
ada produk yang lama atau yang baharu. maklumat yang disampaikan dengan lebih efektif.
• Tujuannya bukan sahaja untuk melariskan dan mempromosikan
sesuatu produk atau perkhidmatan, tetapi juga untuk
menyampaikan idea daripada penaja produk tersebut.

Kepelbagaian media atau platform boleh digunakan dalam reka bentuk iklan
6 yang sama

Reka bentuk iklan yang boleh diubah cara penggunaan dalam pelbagai media atau
platform memudahkan audiens untuk mengakses maklumat tersebut berulang kali dan
di mana-mana sahaja.

Ilustrasi 5.1 Contoh pengiklanan elektronik Ilustrasi 5.2 Contoh
pengiklanan dalam media cetak
240
241

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

Perbandingan antara kaedah pengiklanan menerusi media Menyesuaikan keperluan bahan promosi dalam pengiklanan

Setiap pengeluar atau pengiklan perlu menggunakan kaedah pengiklanan yang sesuai untuk Terdapat pelbagai bahan promosi yang boleh digunakan untuk mengiklankan sesuatu produk. Bahan
memasarkan produk atau perkhidmatan mereka. Terdapat dua kaedah pengiklanan, iaitu menerusi promosi yang kerap digunakan adalah seperti berikut:
media cetak dan media elektronik.

Kaedah Iklan Gegantung
pengiklanan interaktif
1
5

Media Media Poster Bahan Kain
cetak elektronik rentang
4 2promosi
3

Risalah

• Bahan iklan yang • Bahan iklan yang Rajah 5.4 Jenis-jenis bahan promosi
disampaikan secara disampaikan menggunakan
bercetak seperti surat peralatan elektronik seperti (i) Gegantung (bunting)
khabar, majalah, katalog, radio, televisyen, Internet,
risalah, poster dan kad papan iklan digital dan gajet • Jaluran kain dalam posisi menegak yang digantung dan
perniagaan diletakkan di kawasan kumpulan sasaran.
• Bersifat dinamik dan
• Bersifat statik dengan lebih interaktif dengan • Berfungsi untuk menghebahkan sesuatu kegiatan, produk,
menggunakan tulisan dan menggunakan suara, hebahan dan lain-lain untuk tujuan pengiklanan.
gambar sahaja gambar dan pelbagai warna
• Ukuran dinyatakan berdasarkan tinggi × lebar mengikut
• Iklan bersifat visual • Iklan bersifat audio visual permintaan pelanggan. Saiz yang biasa digunakan ialah
• Iklan yang disampaikan • Iklan yang disampaikan 3 kaki × 2 kaki dan 5 kaki × 2 kaki.

kekal dan sukar untuk mudah dikemas kini • Bahan yang digunakan ialah tarpaulin, sintetik, poliester dan
dikemas kini • Maklumat yang lebih banyak vinil.
• Maklumat yang terhad
dan meluas • Contoh penggunaan adalah seperti sambutan perayaan,
sambutan hari keputeraan atau jualan mega syarikat.

Rajah 5.3 Perbandingan kaedah pengiklanan Info
INFO Menarik

Kertas Tarpaulin
• Bahan paling popular untuk mencetak kain rentang dan

gegantung kerana harganya yang murah.
• Biasanya dicetak menggunakan 600 DPI dan 720 DPI.
• Kuat, tahan lasak dan kalis air.
• Kos yang murah.

242 243

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

(ii) Kain rentang (banner) (iv) Poster

• Jaluran kain yang panjang dan • Notis atau gambar yang ditampal pada dinding atau
direntang secara melintang. papan kenyataan, terutamanya untuk mengiklankan
sesuatu.
• Berfungsi untuk menyampaikan
maklumat berkenaan perniagaan, • Berfungsi untuk menyampaikan mesej dan maklumat
kegiatan, informasi dan berkenaan jenama, produk, karya, peristiwa dan
sebagainya. lain-lain.

• Ukuran kain rentang ialah: • Saiz standard bagi poster ialah 297 mm × 210 mm,
(i) Pelbagai saiz boleh disesuaikan, iaitu tinggi × lebar seperti 4 kaki × 10 kaki. Saiz 420 mm × 297 mm, 594 mm × 420 mm,
standard kain rentang ialah 2 kaki × 6 kaki. 841 mm × 594 mm, 1189 mm × 841 mm,
(ii) Saiz kebiasaannya lebih besar berbanding dengan saiz gegantung. 1682 mm × 1189 mm dan 2378 mm × 1682 mm.
(iii) Saiz juga boleh disesuaikan mengikut permintaan pelanggan. Boleh direka bentuk secara bercetak atau elektronik.

• Bahan yang digunakan ialah tarpaulin, sintetik, poliester dan vinil. • Bahan yang digunakan ialah kertas jenis glossy art
• Antara contoh penggunaannya adalah untuk iklan makluman majlis, peristiwa paper, photo dan semi glossy paper.

atau program yang melibatkan sasaran pengguna tertentu seperti persidangan, • Contoh poster ialah poster jualan mega, pameran
pertandingan atau program di pelbagai lokasi. seni, karnival dan program kesihatan.

(iii) (v) Iklan interaktif

• Helaian bercetak yang mengandungi • Penggunaan media interaktif dalam talian atau luar talian untuk berkomunikasi
maklumat atau iklan untuk diberikan dengan pengguna secara unik, kreatif dan mudah difahami bagi mempromosikan
kepada orang ramai. produk jenama, perkhidmatan dan pengumuman.

• Berfungsi untuk menyampaikan mesej dan • Berfungsi untuk memudahkan pengguna memahami iklan, maklumat dan promosi.
maklumat kepada masyarakat setempat, • Menggunakan pelbagai platform seperti laman web, blog dan media sosial.
pengguna serta meningkatkan kesedaran • Contoh iklan interaktif ialah:
tentang sesuatu peristiwa.
(i) Media sosial
• Saiz yang selalu digunakan ialah Syarikat pengeluar barangan sukan boleh menyasarkan
A4 (297 mm × 210 mm) atau lebih kecil kumpulan peminat sukan dalam talian dengan
seperti A5 (210 mm × 148 mm), memasarkan produk dalam laman web dan komuniti
A6 (148 mm × 105 mm) dan yang dikhaskan untuk peminat sukan.
A7 (105 mm × 74 mm).
(ii) Video
• Bahan yang digunakan ialah kertas jenis Iklan video biasanya dimuat naik secara automatik
simili, glossy art paper, pulp paper dan ketika pengguna mengunjungi laman web baharu.
brown craft paper. Iklan video berfungsi untuk menghantar mesej
daripada pengeluar jenama kepada pengguna.
• Contoh penggunaan risalah adalah Pengguna mempunyai pilihan untuk menonton video,
untuk promosi seperti menu makanan, menjedakannya atau menghentikannya.
penjualan perabot, barangan elektronik
atau perkhidmatan yang disediakan oleh (iii) Tingkap paparan interaktif
penjual. Antara iklan interaktif yang menarik kerana pengguna
bebas untuk menyentuh dan berinteraksi dengan
paparan skrin interaktif untuk memilih maklumat yang
diperlukan.

SILA
IMBAS

Saiz risalah yang
biasa digunakan

kod QR

244 245

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

Penghasilan reka bentuk bahan promosi dengan mengaplikasikan ciri • Setelah membuat kajian lapangan, murid dikehendaki melakar idea sebelum rekaan tersebut

Iklan merupakan taktik pemasaran yang melibatkan ruang untuk mempromosikan produk, ii. Lakaran kecil
perkhidmatan atau sesuatu tujuan. Iklan yang hebat akan meningkatkan hasil perniagaan. •
Pengiklanan yang baik juga akan berjaya memenuhi objektif pemasaran. Oleh itu, kejayaan iklan • Elemen yang terdapat dalam keempat-empat lakaran kecil ini dipelbagaikan mengikut hasil
sangat bergantung pada reka bentuk bahan promosi sebelum sesuatu iklan itu dikeluarkan.
kajian lapangan.
Matlamat utama pengiklanan adalah untuk menarik pelanggan dan menimbulkan keinginan
pelanggan untuk memiliki barangan tersebut. Sekiranya sesuatu iklan tidak memenuhi objektif
tersebut, iklan yang mahal tidak akan berguna. Oleh itu, reka bentuk bahan promosi harus direka
dengan sangat teliti serta mengaplikasikan ciri pengiklanan yang baik.

Ciri-ciri pengiklanan yang baik adalah seperti berikut:

Mengikut Fokus Logo Logo
tema kepada Maklumat Maklumat
(a) kepada (b) Mesej yang (c) (d) rekaan yang
audiens yang jelas jenama produk produk
disasarkan menarik
Harga Gambar
Untuk menghasilkan bahan promosi yang baik, proses pengolahan idea perlu diaplikasikan dengan: Gambar
(i) Kajian lapangan Maklumat Logo halal
(ii) Lakaran kecil syarikat Maklumat syarikat
(iii) Lakaran kasar
(iv) Lakaran komprehensif Logo Logo

Proses pengolahan idea Gambar Logo Gambar
• Dalam proses pengolahan idea, murid dikehendaki membuat kajian lapangan terlebih dahulu Harga halal Maklumat
Maklumat produk
i. Kajian lapangan produk Rajah 5.5 Lakaran kecil Logo halal
Maklumat Maklumat syarikat
• syarikat
untuk mereka bentuk bahan promosi pengiklanan yang baik. 247

•
pemerhatian, temu bual, soal selidik atau rujukan.

• Tentukan objektif sebelum kajian lapangan dilaksanakan.
• Setelah memperoleh maklumat melalui pelbagai kaedah yang dipilih, analisis data dan maklumat

yang perlu ada dalam bahan promosi tersebut.
• Maklumat bahan promosi tersebut haruslah merangkumi beberapa elemen seperti tajuk yang

menarik, subtajuk utama yang berkesan, imej dan pembungkusan yang merangsang audiens
untuk bertindak (call-to-action).

246

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

iii. Lakaran kasar Yang berikut merupakan langkah penghasilan reka bentuk bahan promosi:
•
membuat keputusan dan memilih satu atau beberapa 1Langkah •
gabungan lakaran terbaik daripada kesemua lakaran
kecil dan diterjemahkan kembali dengan lebih teliti. 2Langkah • Tetapkan saiz tinggi dan lebar bagi reka bentuk gegantung produk yang
dipilih.
Rajah 5.6 Lakaran kasar
3Langkah • Masukkan ukuran yang bersesuaian untuk bentuk gegantung.

Klik Create New Penetapan saiz
gegantung

Klik Create

4Langkah • Import logo yang telah direka bentuk atau gambar yang bersesuaian.

iv. Lakaran komprehensif SIMILBAAS
• Satu lakaran komprehensif dihasilkan untuk menentukan
Hasil rekaan logo
gambar, warna dan saiz yang ingin digunakan.

Rajah 5.7 Lakaran komprehensif kod QR

248 249

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

5Langkah • Masukkan teks yang sesuai untuk nama produk, maklumat penjual dan 7Langkah • Sunting karya seperti menambah kesan khas pada teks dan gambar.
maklumat-maklumat lain yang perlu.

Penambahan kesan
drop shadow pada teks

8Langkah • Simpan hasil karya dalam format fail yang bersesuaian.

6Langkah • Klik File
• Masukkan logo halal, tanda harga atau teks tambahan bagi
mempromosikan produk.

Klik Save

250 Pemilihan format fail. Biasanya
fail disimpan dalam format PDF

Klik Save

251

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

9Langkah • Cetak hasil akhir karya gegantung. Penghasilan bahan promosi untuk tujuan pengiklanan

Bahan promosi diperlukan untuk tujuan pengiklanan. Antara matlamat promosi ialah:

• Memperkenalkan syarikat, maka kad perniagaan ialah COLATE COO
bahan promosi yang sesuai diberikan kepada pelanggan.
eat me . bite me
• Memperkenalkan barangan atau perkhidmatan baharu,
maka brosur atau poster lebih sesuai digunakan sebagai www.chocolatecookies.com
bahan promosi.
CHO
CHO
Logo COLATE COO KIES

KIES

eat me . bite me • Meningkatkan jualan secara bersasar atau dalam tempoh 603 8989 6969
singkat, maka penggunaan bahan promosi seperti kupon [email protected]
YCumhmyocolate diskaun, sampel barangan dan tawaran hadiah yang No. 47, Jalan Kemboja 2,
Cookies mempunyai identiti korporat syarikat sesuai digunakan. Taman Seri Kemboja,
43000 Kajang, Selangor
Informasi RM15.00
produk /BALANG Ilustrasi 5.3 Contoh kad perniagaan

Label harga
Imej utama

Ilustrasi 5.4 Contoh baucar hadiah

Tagline More chips...
... More fun
Ilustrasi 5.5 Contoh promosi produk baharu
Logo halal Chocolate Cookies
Maklumat 03 – 8989 6969 Bahan promosi diperlukan untuk tujuan pengiklanan kerana:
• Dapat menarik perhatian pelanggan baharu.
penjual www.chocolatecookies.com
No. 47, Jalan Kemboja 2, Taman Seri Kemboja,
• Dapat meningkatkan jualan.
43000 Kajang, Selangor

@chocolatecookies

SILA Contoh rekaan • Dapat meningkatkan kadar pembelian semula.
IMBAS gegantung • Sebagai teknik memujuk atau mempengaruhi

menggunakan perisian pelanggan membeli produk yang dipromosikan.
Adobe Illustrator

kod QR Ilustrasi 5.6 Contoh bahan promosi
untuk pengiklanan
252
253

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

Bahan promosi terkini yang sering digunakan ialah pengiklanan interaktif. Ciri-ciri pengiklanan Bahan promosi yang kreatif boleh dihasilkan seperti langkah berikut:
interaktif adalah seperti berikut:
1Langkah • Menentukan bahan promosi yang paling
Informatif sesuai untuk digunakan bagi tujuan
Menyampaikan mesej, idea dan penerangan yang terperinci pengiklanan seperti gegantung, kain
tentang produk yang dipromosikan. rentang, risalah, poster atau iklan interaktif.

Kreatif Info
Reka bentuk yang unik seperti penggunaan skema warna INFO Menarik

Media yang tepat 2Langkah • Kumpulkan contoh-contoh gambar atau https://www.
Pemilihan media untuk mempromosikan produk hendaklah bahan promosi sebenar yang menjadi pinterest.com
bersesuaian agar iklan dapat disampaikan dengan lebih Ilustrasi 5.7 Contoh iklan interaktif sumber inspirasi. Lebih banyak contoh Pinterest merupakan satu
berkesan. dalam Internet dapat mencetuskan idea baharu. daripada rujukan untuk
(a) Kad perniagaan mendapatkan contoh-
Ringkas dan padat (b) Brosur contoh bahan promosi yang
Mengutamakan mesej produk dalam bentuk yang lebih (c) Risalah atau boleh menjadi ilham bagi
ringkas serta menepati tujuan mesej tersebut. (d) Gegantung menghasilkan bahan promosi
(e) Kain rentang atau banner atau web produk sendiri.
Kepelbagaian platform banner
Menggunakan platform jualan secara dalam talian yang
boleh dilayari dalam gajet atau platform luar talian seperti 3Langkah • Cipta logo.
skrin interaktif yang kerap ditemui di pasar raya besar. • Kenal pasti dan tentukan perisian yang

Mudah untuk diingati diperlukan untuk mereka bentuk logo. Ilustrasi 5.9 Penjenamaan logo
Mempunyai elemen yang boleh memberi keterujaan kepada • Rekaan logo yang baharu dan syarikat kereta Proton
audiens terhadap jenama, produk dan perkhidmatan agar
lebih mudah dikenali dan diingati oleh pelanggan. menonjolkan imej korporat syarikat.
• Logo yang unik.

4Langkah • Kumpulkan semua informasi penting Media TV Idris Khusyairi bin Ali
tentang:
Teknologi yang berkualiti (a) Nama perniagaan Pengurus Seni
Teknologi tertentu dan suntingan imej visual tentang (b) Rekaan logo baharu
produk atau perkhidmatan, berpotensi mendapat perhatian (c) Nombor telefon untuk dihubungi (019) 333 4444
atau keuntungan berganda berbanding dengan pengiklanan (d) Alamat e-mel perniagaan [email protected]
secara konvensional. (e) Alamat URL atau laman web
perniagaan (boleh juga menggunakan
Susun atur yang kemas Ilustrasi 5.8 Contoh pengiklanan laman web peribadi) Media TV
Reka bentuk iklan yang padat menyebabkan audiens interaktif yang memaparkan maklumat (f) Alamat perniagaan (jika ada)
tidak tertarik dan tidak mengendahkan iklan yang ingin www.mediatv.com
disampaikan. yang informatif, kreatif, ringkas dan Wisma Media TV,
padat serta mempunyai susun atur 43000 Kajang, Selangor
254
yang kemas Ilustrasi 5.10 Contoh kad nama

255

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

5Langkah • Kenal pasti sasaran pelanggan anda: AAkt KTIVITI Gallery Walk Kemahiran
(a) Kumpulan sasaran ialah bergantung pada jenis produk yang dijual. Abad ke-21
(b) Kumpulan sasaran ialah murid sekolah atau pelajar universiti, pekerja
sektor kerajaan atau swasta, lelaki atau perempuan, kumpulan atau Tajuk: Kebaikan dan Kelemahan Media Cetak
golongan pekerja yang berpotensi membeli produk, barang atau Objektif: Menghasilkan poster tentang kebaikan dan kelemahan iklan dalam media cetak secara
perkhidmatan yang ingin dipromosikan. berkumpulan.
Bahan dan peralatan:
6Langkah • Hasilkan reka bentuk bahan promosi yang kreatif, bermanfaat dan mudah warna dan bahan serta alatan yang sesuai.
diingati oleh kumpulan sasaran. Cara pelaksanaan:

• 1Langkah
difahami oleh pelanggan.
• Murid dikehendaki mencari iklan daripada pelbagai sumber
7Langkah • Hasilkan reka media cetak.
bentuk bahan
promosi yang 2Langkah
berkualiti dan
menarik perhatian • Kemudian, pilih dua iklan yang berbeza dan kaji keberkesanan
pelanggan. iklan dari segi kejelasan mesej yang disampaikan.

• Bahan promosi 3Langkah
anda akan dicetak
dengan kualiti • Buat perbincangan dalam kumpulan tentang kebaikan
yang tinggi. dan kelemahan iklan dalam media cetak.

4Langkah

penambahbaikan iklan yang telah dikaji di atas.

5Langkah

• Cetak hasil rekaan tersebut dan tampal hasil rekaan agar mudah dilihat di ruang pameran.
• Setiap kumpulan akan bergerak untuk melihat hasil rekaan kumpulan lain.

Ilustrasi 5.11 Contoh bahan Ilustrasi 5.12 Contoh bahan LATIHAN
promosi yang jelas dan menarik promosi yang kurang jelas dan
1. Apakah yang dimaksudkan dengan pengiklanan?
kurang menarik 2. Berikan tiga kelebihan dan tiga kelemahan media cetak dan media elektronik.
3. Berikan tiga contoh iklan interaktif.
8Langkah • Edarkan bahan promosi anda 4. Senaraikan langkah yang perlu diambil dalam penghasilan bahan promosi bagi tujuan
dalam media yang tepat
seperti Facebook, Instagram pengiklanan.
atau media sosial lain. 5. Mengapakah sesuatu produk atau perkhidmatan memerlukan reka bentuk pengiklanan?

256 Jelaskan jawapan anda.
6. Jiran anda merupakan seorang tukang jahit dan bercadang untuk memulakan

perniagaan. Cadangkan cara promosi yang sesuai untuk membantu jiran anda
mengiklankan perkhidmatannya.

257

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

5.3 Pembungkusan Standard Pembelajaran Kepentingan reka bentuk pembungkusan

Maksud pembungkusan S.P Antara kepentingan reka bentuk pembungkusan adalah seperti berikut:

Pembungkusan merupakan satu kaedah penyimpanan Murid boleh: Mengekalkan Melindungi
untuk melindungi sesuatu barangan daripada rosak 5.3.1 Menyatakan maksud kesegaran produk daripada
dan tercemar serta mudah dikenali. faktor yang boleh
pembungkusan. sesuatu produk mempengaruhi kualiti
Pembungkusan digunakan secara meluas dalam pelbagai produk 5.3.2 Menjelaskan kepentingan seperti barangan barangan seperti
seperti barangan lembut atau serbuk, barangan keras, barangan
cecair dan barangan berbentuk krim atau pelekat. reka bentuk pembungkusan. makanan masa, rasa
5.3.3 Mengenal pasti maklumat dan bau
Pembungkusan direka bentuk dengan memastikan kesesuaian
barangan di dalamnya dapat dilindungi dengan baik. label reka bentuk
kepada dua jenis, iaitu: pembungkusan.
5.3.4 Menyesuaikan bahan
pembungkusan berdasarkan Memudahkan
jenis barangan. penyimpanan
5.3.5 Melakar reka bentuk label dan penggunaan
pembungkusan.
5.3.6 Menentukan ciri reka bentuk produk
label pembungkusan yang
baik.
5.3.7 Menghasilkan reka bentuk
label pembungkusan yang
baik dengan menggunakan

Pembungkusan hasil makanan Ciri-ciri 5.3.8 Menyediakan label pada
Pembungkusan hasil makanan perlu reka bentuk pembungkusan.
mempunyai keterangan berikut iaitu: pembungkusan
(a) Ramuan Pembungkusan bukan makanan
(b) Jenama
(c) Gambar hasil Pembungkusan bukan makanan perlu Kepentingan Dapat menarik
(d) Berat bersih kandungan mempunyai keterangan berikut iaitu: reka bentuk perhatian pembeli
(e) Tarikh luput makanan pembungkusan dengan menggunakan
(f) Logo (a) Senarai bahan Meningkatkan kelebihan dari segi
(g) Alamat syarikat atau pembuat hasil kualiti produk
(h) Harga barangan (b) Keterangan cara penggunaan dan supaya kelihatan reka bentuk
pemeliharaannya dan pemilihan
menarik
(c) Berat bersih kandungan warna

(d) Tarikh buatan dan tarikh luput

(e) Jenama dan ilustrasi

(f) Amaran jika bahan mengandungi racun

(g) Nama syarikat dan alamat pembuat barangan Memudahkan
sesuatu produk
Rajah 5.8 Ciri-ciri reka bentuk pembungkusan dibawa ke mana-mana Satu daripada cara
dan untuk proses memasarkan produk
Contoh pembungkusan ialah kotak pembungkus, botol, plastik, tin dan sebagainya. pengangkutan secara tidak langsung

BOTANI
skincare

BOTANI
skincare

BOTANI

skincare

Pencuci
Muka

BOTANI BOTANI Serum BOTANI
skincare skincare skincare

Krim Mata Krim Malam Pelembap

Ilustrasi 5.13 Contoh pembungkusan produk makanan Ilustrasi 5.14 Contoh pembungkusan produk bukan makanan Rajah 5.9 Kepentingan reka letak pembungkusan SILA IMBAS

258 259

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 Maklumat label reka bentuk pembungkusan MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

harus sesuai dengan sifat barangan. Oleh itu, label pada pembungkusan mestilah ringkas, menarik, Label ialah kepingan kecil kertas atau kad dan lain-lain yang Untuk Tempahan
menyerlah dan menjimatkan kos. diletakkan atau ditampalkan pada pembungkusan seperti 012 3700374
botol, beg, kotak, plastik, tin dan fabrik untuk memberi
Reka bentuk pembungkusan yang baik dan berkesan dapat melindungi produk dan mengekalkan penerangan dan maklumat mengenai produk tersebut. FreHshUolymmBeimeakaeddSewyiCtehoLiokkoivhee s
kualitinya. Pembungkusan yang baik juga meningkatkan tahap reputasi, memastikan kesetiaan
pelanggan terhadap jenama dan mendorong penjualan. Label yang ada pada sesuatu pembungkusan akan Ilustrasi 5.15 Contoh label
memudahkan pengguna untuk memilih dan membeli produk
Mudah yang diingini. Susunan reka letak label bergantung pada:
Pembungkusan yang baik mestilah senang dibawa dan
Jenama Imej Sasaran
mudah dipindahkan dari satu lokasi ke lokasi lain.
Ukuran dan bentuk bungkusan harus sesuai mengikut Jenama ialah nama yang Imej ialah reka bentuk Sasaran ialah kumpulan
diberikan kepada barang barang dan perkhidmatan pengguna tertentu yang
produk yang dijual serta memudahkan atau perkhidmatan berkaitan dengan bentuk, mungkin menginginkan
penyimpanan produk. supaya mudah dikenali struktur, bahan, warna, produk atau perkhidmatan
oleh pelanggan. Jenama maklumat kawal selia yang ditawarkan. Oleh
Daya tarikan boleh dikenali dengan dengan unsur-unsur itu, sasaran tersebut
Pembungkusan yang menarik mendorong minat tanda atau simbol reka bentuk sampingan berpotensi membeli
perniagaan dan logo yang untuk membuat produk barang atau perkhidmatan
pelanggan terhadap produk dan meyakinkan menentukan jenis barang yang sesuai bagi tujuan yang dipasarkan.
pelanggan bahawa mereka mahukan atau perkhidmatan. pemasaran. Imej bagi Pengguna sasaran
produk tersebut. Pemilik jenama haruslah sesuatu label bukan mungkin ditentukan oleh
sentiasa memastikan sahaja menunjukkan usia, jantina, pendapatan,
Ekonomi jenama barangan kualiti produk tetapi juga lokasi, minat atau
Satu lagi ciri pembungkusan yang baik adalah dari relevan dengan sasaran menunjukkan identiti yang pelbagai faktor lain seperti
segi ekonomi. Pembungkusan tidak semestinya mahal. pengguna. jelas sama ada unik, asli golongan remaja, dewasa
Sekiranya pembungkusan itu mahal, harga produk akan dan menarik. atau yang tinggal
di bandar.
meningkat dan lebih sukar untuk dijual.
sembangkopi 261
Perlindungan
Tujuan pembungkusan adalah untuk melindungi produk daripada sembang sampai malam
pelbagai risiko. Produk mungkin rosak atau reput semasa proses
pengangkutan atau penyimpanan. Oleh itu, pembungkusan yang

baik mesti dibuat sedemikian rupa sehingga produk
dilindungi semua pengaruh persekitaran.

Penjenamaan
Pembungkusan juga mesti berjenama dan memberi maklumat

lain mengenai kualiti produk kepada pelanggan bagi
mendorong permintaan. Pembungkusan yang baik bertindak

sebagai iklan yang berkesan secara tidak langsung.

260

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

Maklumat label reka bentuk pembungkusan bergantung pada jenis produk yang dikeluarkan.
Antara maklumat yang dinyatakan pada pembungkusan ialah:

Produk 1. Ramuan 5. Tarikh luput makanan Produk 1. Senarai bahan 5. Logo, nama syarikat dan alamat
makanan 2. Jenama 6. Logo bukan 2. Berat bersih kandungan 6. Keterangan tentang cara
3. Gambar hasil 7. Alamat syarikat atau pembuat hasil makanan 3. Jenama dan ilustrasi
4. Berat bersih kandungan 8. Harga barangan 4. Amaran jika bahan mengandungi penggunaan dan pemeliharaannya
7. Tarikh pengeluaran dan tarikh luput
racun 8. Aspek-aspek lain yang berkaitan

2 61

8 35 61

Fakta Nutrisi BRAAHMANUAN FUNGSI Rambut CARA PENGGUNAAN
Saiz Sajian: 250 ml Sutera
Jumlah Sajian: 2 Pepejal susu tanpa lemak, sukrosa, lemak susu, Menanggalkan minyak, peluh, kotaran dan kelemumur Apply, lather, rinse.
mineral dan vitamin (A, D3, B2). Mengandungi Menguatkan akar rambut SYAMPU
Purata Setiap Setiap bahan perasa, pewarna (INS 129), penstabil Melembutkan rambut BAHAN
Komposisi 100 ml Sajian makanan (INS 460, INS 407, INS 466) dan EKSTRAK BUAH BERI
140 kcal pengemulsi (INS 471). Water (Aqua), Sodium Cocoyl Isethionate, Cocamidopropyl
Tenaga 56 kcal Lembut Bak Sutera Betaine, Fragrance (Parfum), Berry Extract, Hydrolyzed Wheat
Protein 2.8 g 7.0 g CARA PENGGUNAAN Protein, Yucca Schidigera Steam Extract, Silybum Marianum
Lemak 1.3 g 3.3 g Extract, Simmondsia Chinensis (Jojoba) Seed Extract, Arthemisia
Lemak Tepu 0.8 g 2.0 g Goncang sebelum minum. Susudah buka, simpan Tridentata Extract, Glycerin, Guar Hydroxypropyltrimonium
Lemak Trans 0g di dalam peti sejuk dan habiskan dalam tempoh Chloride, Silicone Quanternium-16, Undeceth-11, Butyloctanol,
Kolestrol 3.2 mg 0g tiga hari. Undeceth-5, Glycol Distearate Laureth-4, PEG-150 Distearate
Karbohidrat 8.2 g 8.0 mg Citric Acid, Triethanolamine, Phenpxyethanol, Ethyhexylglycerin
Sukrosa 3.6 g 20.5 g TIADA
Laktosa 4.6 g GULA UNTUK KEGUNAAN LUAR SAHAJA.
Serabut Diet 0g 9.0 g TAMBAHAN ELAKKAN DARIPADA TERDEDAH
Natrium 43 mg 11.5 g 100%ASLI KEPADA KANAK-KANAK.
Kalsium 130 mg RM3.40 BUATAN
Iodin 12 µg 0g MALAYSIA
108 mg MFG 12 11 2021
Vitamin A 90 µg 325 mg 1A0S0L%I EXP 12 11 2023
Vitamin D3 1.5 µg
Vitamin B2 0.13 mg 30 µg
Vitamin B12 0.20 µg 224 µg
3.6 µg
0.33 mg
0.50 µg

SUSU KULTUR 240 ml RAMBUT SUTERA IMBAS
60, Jalan Emas 1, 56, Jalan Emas 1, UNTUK INFO
Taman Permata Emas, MEXFPG 2233006622002231 Taman Permata Emas,
43000 Kajang, Selangor 43000 Kajang, Selangor
Phone: 03 – 8989 6767 Phone: 03 – 8989 8989
www.susukultur.com www.rambutsutera.com

500 m

73 4 58 88 7 3 25 4

Rajah 5.10 Contoh label pada pembungkusan produk makanan Rajah 5.11 Contoh label pada pembungkusan produk bukan makanan

262 263

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 Jenis barangan MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

Menyesuaikan bahan pembungkusan berdasarkan jenis barangan Barangan serbuk Bahan pembungkusan
• Contohnya, kosmetik, talkum, serbuk
Bahan pembungkusan seperti kertas keras atau kertas tebal sangat penting untuk melindungi • Logam (aluminium)
barangan daripada sebarang kerosakan. Bahan pembungkusan yang berkualiti dapat memudahkan pencuci, tepung dan bijirin • Plastik
kerja menyimpan, menghantar dan mempamerkan barangan.

Terdapat pelbagai jenis barangan yang ada dalam pasaran. Setiap barang mempunyai reka bentuk
pembungkusan yang berbeza dan bahan pembungkusan boleh disesuaikan mengikut jenis barangan.

Contoh jenis barangan dan bahan pembungkusan yang digunakan:

Jenis barangan Bahan pembungkusan

Barangan keras • Kertas dan kadbod
• Contohnya, peralatan elektrik, mesin, • Polistirena
• Logam (aluminium dan tin)
dan alat pertukangan

Barangan cecair • Plastik (tiub)
• Contohnya, minuman, minyak, cecair • Logam (aluminium dan tin)
• Kertas dan kadbod
pencuci dan ubat-ubatan • Kaca

Barangan makanan • Kertas dan kadbod
• Contohnya, biskut, aiskrim, • Polistirena
• Logam (aluminium dan tin)
buah-buahan dan coklat
Barangan fabrik • Kertas dan kadbod
264 • Contohnya, baju dan kasut • Plastik

COKLAT

P R O DUK K U AL I T I
PREMI U M

265

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

AAkt KTIVITI Cari Maklumat Kemahiran Melakar reka bentuk label pembungkusan
Abad ke-21
Reka bentuk label pembungkusan penting untuk tujuan promosi dan pemasaran sesuatu barangan.
Tajuk: Maklumat Label Pembungkusan Untuk menghasilkan rekaan label pembungkusan yang baik, terdapat empat proses pengolahan idea
Objektif: Mengenal pasti maklumat yang terdapat pada label pembungkusan makanan dan diperlukan iaitu:
bukan makanan.
Bahan dan peralatan: Pelbagai contoh label pembungkusan. Kajian Lakaran kecil Lakaran Lakaran
Cara pelaksanaan: lapangan kasar komprehensif

1Langkah (a) Kajian lapangan

• Setiap kumpulan dikehendaki mendapatkan sekurang-kurangnya tiga • Kajian lapangan haruslah dijalankan di kawasan audiens yang disasarkan untuk tujuan mereka
contoh label bungkusan yang berbeza seperti plastik pembungkus bentuk bahan promosi pengiklanan yang baik.
roti, kotak pembungkus mainan dan tin biskut.
• Tentukan kaedah kajian lapangan yang ingin dilakukan sama ada pemerhatian, temu bual,
2Langkah soal selidik atau rujukan.

• Kenal pasti maklumat yang terdapat pada setiap pembungkus • Tentukan objektif sebelum kajian lapangan dilaksanakan.
tersebut (maklumat syarikat, tarikh luput, fakta produk dan lain-lain). • Terdapat tiga soalan yang perlu dijawab sebelum mula merancang pembungkusan untuk

3Langkah produk iaitu:

• Buat laporan berdasarkan maklumat yang terdapat pada label
bungkusan.

• Bentangkan laporan di hadapan kelas.

LATIHAN Apakah produk itu? Siapakah yang membeli Bagaimanakah orang
• Apakah jenis produk? membeli produk
1. Apakah yang dimaksudkan dengan pembungkusan? • Adakah produk tersebut?
2. Nyatakan empat kepentingan reka bentuk pembungkusan. barangan yang • Adakah mereka
3. Setiap pembungkusan produk mempunyai label. Apakah yang anda faham tentang label? dijual? tersebut untuk
4. Maklumat pembungkusan yang terdapat pada produk adalah berbeza mengikut kategori • Berapa besar lelaki, wanita atau membelinya di pasar
saiznya? kedua-duanya? raya, butik kecil atau
produk. Nyatakan senarai maklumat yang diperlukan dalam kategori produk di bawah. • Apakah bahan yang • Adakah produk dalam talian?
(i) Produk makanan digunakan? tersebut untuk
(ii) Produk bukan makanan kanak-kanak atau Reka bentuk
5. Setiap pembungkusan produk perlu disesuaikan dengan jenis barang. Nyatakan bahan Soalan ini penting orang dewasa? pembungkusan produk
pembungkusan berserta contoh barangan yang sesuai bagi kategori di bawah. untuk menentukan perlu bersesuaian
(i) Barangan cecair sama ada terdapat Pembungkusan produk dengan cara pemasaran
(ii) Barangan keras keperluan logistik haruslah menarik sesuatu produk.
6. Pada pendapat anda, jika anda ingin membeli barangan seperti ubat-ubatan, untuk pembungkusan perhatian pengguna.
mengapakah maklumat pada label pembungkusan penting kepada pengguna? produk tersebut. Maka penting untuk
Contohnya, produk mengetahui kategori
266 yang halus memerlukan pengguna tersebut
pembungkusan sebelum memulakan
yang lebih selamat proses reka bentuk.
dan saiz produk Produk untuk warga
besar memerlukan emas mungkin
pembungkusan khusus. memerlukan teks yang
lebih besar.

267

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

Rajah 5.12 Contoh lakaran kecil rekaan pembungkusan (b) Lakaran kecil (c) Lakaran kasar
secara keseluruhan
• Lakaran kecil bagi reka bentuk label • Dalam lakaran kasar, idea reka bentuk
pembungkusan merupakan lakaran bebas label pembungkusan dilakar semula
yang dihasilkan oleh seseorang pereka kepada bentuk reka letak kasar yang
untuk menggambarkan idea reka letak lebih jelas dan bermakna.
sesuatu reka bentuk yang akan dihasilkan.
• Lakaran dihasilkan dalam bentuk susun
• Lakaran idea yang ringkas dan bebas atur, penjajaran dan mengikut skala saiz
membolehkan dua atau lebih idea label pembungkusan yang akan dicetak.
dibandingkan secara visual.
• Merancang maklumat seperti penggunaan
• Elemen teks diwakili garis-garis atau blok warna dan jenis kertas, warna dan
sahaja. jenis fon serta saiz dan teks yang ingin
dimasukkan.
• Beberapa lakaran kecil disediakan seperti
berikut: • Lakaran kasar mengandungi sekurang-
kurangnya satu lakaran yang lebih
Tarikh menyeluruh.
luput
Logo • Lakaran kasar yang dipilih berdasarkan
lakaran kecil adalah seperti di sebelah:

Maklumat Rajah 5.14 Contoh lakaran dan perancangan tentang warna,
bahan fon, saiz teks dan maklumat yang ingin dimasukkan dalam
Logo label pembungkusan

Gambar

Gambar Tarikh (d) Lakaran komprehensif
luput
• Lakaran komprehensif bagi label
Maklumat pembungkusan merujuk lakaran kasar
produk yang hampir menyerupai reka bentuk
label pembungkusan sebenar.
Maklumat bahan Maklumat syarikat
Logo Nama produk • Semua komponen lakaran mempunyai

Gambar Logo • Antara maklumat yang perlu dimasukkan
dalam lakaran komprehensif ialah logo
syarikat, maklumat produk dan elemen
yang boleh menarik minat pelanggan.

Gambar Rajah 5.15 Contoh lakaran komprehensif

Maklumat
bahan

Maklumat Tarikh luput Maklumat syarikat
syarikat

Rajah 5.13 Contoh lakaran kecil rekaan label pembungkusan

268 269

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

Ciri-ciri reka bentuk label pembungkusan yang baik Menghasilkan reka bentuk label pembungkusan yang baik dengan

Selain melindungi barangan, pembungkusan amat penting dalam pemasaran bagi membantu dalam sama ada perisian berlesen ataupun perisian sumber terbuka.
promosi penjualan. Oleh itu, pembungkusan memerlukan reka bentuk label pembungkusan yang
sesuai seperti berikut:

1 Mengandungi semua maklumat penting dan 1Langkah • Kenal pasti perisian yang ingin digunakan.
lengkap

• Logo, nama produk, alamat syarikat dan maklumat yang 2Langkah • Tetapkan saiz, mod dan resolusi bagi reka bentuk label pembungkusan.
berkaitan.

• Senarai bahan, berat bersih, cara penggunaan dan tarikh luput.

Mempunyai warna yang menarik 2

• Mempunyai warna tema utama. Klik Create New Penetapan saiz
• Warna yang sesuai mengikut sasaran pengguna. label
• Penggunaan skema warna yang betul mengikut jenis Klik Create

barangan.

3 Menggunakan jenis dan saiz huruf yang sesuai

• Mudah dibaca.
• Senang dilihat.

Mempunyai bentuk label pembungkusan 4
yang sesuai

• Bentuk label bersesuaian dengan rekaan pembungkusan.

5 Penggunaan ruang putih 3Langkah • Import logo yang telah dihasilkan.

7 • Mempunyai ruang yang dikenali sebagai ruang putih 6 Klik Place
agar label pembungkusan kelihatan seimbang dan
270 tidak terlalu padat.

Mengaplikasikan prinsip reka bentuk dan reka
letak yang sesuai

• Supaya rekaan label pembungkusan yang dihasilkan lebih
berkesan (seimbang, harmoni, kesatuan, kepelbagaian,
penegasan, kontra dan pergerakan).

• Mempunyai reka letak yang bersesuaian.

Menggunakan bahan yang sesuai

• Menonjolkan elemen kelestarian seperti kertas label dan kotak
pembungkus menggunakan kertas atau bahan yang digunakan
semula.

• Menjimatkan kos tanpa menjejaskan kualiti cetakan pada
permukaan bahan label pembungkusan.

271

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

4Langkah • Sisipkan imej yang bersesuaian dengan produk. 6Langkah • Buat tetapan pada imej dan teks bersesuaian dengan fungsi teks tersebut.

5Langkah • Masukkan teks yang sesuai untuk nama produk, maklumat penjual dan 7Langkah • Berikan kesan khas yang bersesuaian pada teks dan imej. Copy teks. Klik
maklumat lain yang berkaitan. pilihan warna.

Penetapan warna teks untuk
membuat kesan khas

272 273

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 5 l PENGHASILAN KARYA GRAFIK DIGITAL

8Langkah • Simpan hasil karya dalam format fail yang bersesuaian. Menyediakan label pada pembungkusan

Klik File cetakan, saiz cetakan dan penampilan akhir label pada pembungkusan supaya hasil rekaan label

Klik Save

(a) Jenis cetakan
Dari segi cetakan, terdapat tiga jenis skala cetakan yang boleh dihasilkan seperti cetakan monokromatik,
skala kelabu (grayscale) dan berwarna.

Pemilihan format fail. Biasanya Cetakan monokromatik Nyummy Nyummy
fail disimpan dalam format PDF
CChhooccCCooookkiieess CChhooccCCooookkiieess
Klik Save
More chips..... More chips.....
.......More fun .......More fun

Ingredients: Ingredients:
sugar . butter . egg . flour . sugar . butter . egg . flour .
baking soda . milk . baking soda . milk .
dark chocolate chunk dark chocolate chunk

Cheryl’s | Cookies and Gift | +6013-384 3948 | [email protected] Cheryl’s | Cookies and Gift | +6013-384 3948 | [email protected]
24-7 Jalan Lexury, 85420 Kuala Lumpur, Malaysia 24-7 Jalan Lexury, 85420 Kuala Lumpur, Malaysia

Cetakan skala kelabu (grayscale) Cetakan berwarna

(b) Saiz cetakan

9Langkah • Semak semula hasil karya dan buat penyuntingan jika perlu. menetapkan saiz yang betul mengikut ukuran pembungkusan yang akan digunakan supaya tiada
masalah semasa proses menampal label pada pembungkusan produk.

Nyummy Nyummy Nyummy

CChhooccCCooookkiieess CChhooccCCooookkiieess CChhooccCCooookkiieess

More chips..... More chips..... More chips.....
.......More fun .......More fun .......More fun

Ingredients: Ingredients: Ingredients:
sugar . butter . egg . flour . sugar . butter . egg . flour . sugar . butter . egg . flour .
baking soda . milk . baking soda . milk . baking soda . milk .
dark chocolate chunk dark chocolate chunk dark chocolate chunk

Cheryl’s | Cookies and Gift | +6013-384 3948 | [email protected] Cheryl’s | Cookies and Gift | +6013-384 3948 | [email protected] Cheryl’s | Cookies and Gift | +6013-384 3948 | [email protected]
24-7 Jalan Lexury, 85420 Kuala Lumpur, Malaysia 24-7 Jalan Lexury, 85420 Kuala Lumpur, Malaysia 24-7 Jalan Lexury, 85420 Kuala Lumpur, Malaysia

Cetakan saiz 100% Cetakan saiz 75% Cetakan saiz 50%

(c) Penampilan akhir label pada pembungkusan
Label yang telah dicetak perlu diuji pada pembungkusan yang akan digunakan. Langkah ini penting
bagi melihat penampilan akhir pembungkusan produk.

SIMILBAAS Contoh rekaan label
pembungkusan

menggunakan perisian
Adobe Illustrator

kod QR Ilustrasi 5.16 Contoh label yang telah ditampal pada pembungkusan

274 275

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5

AAkt KTIVITI Melakar dan Mereka Bentuk Label Bungkusan Kemahiran Rumusan
Abad ke-21
PENGHASILAN KARYA
Tajuk: Melakar dan Mereka Bentuk Label Bungkusan GRAFIK DIGITAL
Objektif: Mengenal pasti maklumat produk dan membuat lakaran bentuk label pembungkusan
berdasarkan dapatan maklumat. Identiti Korporat Pengiklanan Pembungkusan
Bahan dan peralatan:
bahan dan peralatan lain yang sesuai. Elemen visual yang dipilih bagi Maksud pengiklanan Maksud pembungkusan
Cara pelaksanaan: mewakili sesebuah syarikat Satu kaedah komunikasi untuk Pembungkusan merupakan
secara menyeluruh. menyampaikan mesej pengiklan satu kaedah penyimpanan
1Langkah kepada audiens melalui media untuk melindungi sesuatu
Kepentingan logo dalam pengiklanan, iaitu media cetak atau barangan daripada rosak
• Murid dikehendaki mendapatkan satu contoh label bungkusan. identiti korporat media elektronik. dan tercemar serta mudah
• Menarik perhatian dikenali.
2Langkah • Tanggapan awal Kepentingan pengiklanan
• Asas kepada identiti jenama • Penyampaian maklumat yang Kepentingan reka bentuk
• Kenal pasti maklumat yang terdapat pada setiap label pembungkusan
pembungkusan tersebut. syarikat jelas, ringkas dan mudah • Memudahkan sesuatu produk
• Mudah diingati difahami.
3Langkah • Menonjolkan keunikan • Memberi gambaran terperinci dibawa ke mana-mana dan
tentang produk atau perkhidmatan untuk proses pengangkutan.
• Berdasarkan contoh yang diperoleh, hasilkan lakaran kecil, lakaran syarikat atau produk kepada audiens yang disasarkan. • Meningkatkan kualiti produk
kasar dan lakaran komprehensif bagi label produk pembungkusan barangan • Audiens dapat membuat supaya kelihatan menarik.
yang ingin dipasarkan. • Meyakinkan audiens perbandingan antara satu produk • Memudahkan penyimpanan
• Menjamin kesetiaan dengan produk yang lain. dan penggunaan produk.
• Murid perlu memilih dan menentukan jenis produk sama ada pengguna • Mempengaruhi dan menimbulkan • Mengekalkan kesegaran
makanan, ubatan atau lain-lain. • Jangkaan audiens keyakinan dalam kalangan audiens sesuatu produk seperti
terhadap sesuatu produk. barangan makanan.
4Langkah Melakar logo • Maklumat yang tidak kompleks • Melindungi produk
• Pictorialmarks dan mudah untuk diingati. daripada faktor yang boleh
pembungkusan bagi produk tersebut. • Wordmarks • Kepelbagaian media atau mempengaruhi kualiti
• Combination platform boleh digunakan dalam barangan seperti masa, rasa
LATIHAN reka bentuk iklan yang sama. dan bau.
Penghasilan reka bentuk • Dapat menarik perhatian
1. Apakah yang dimaksudkan dengan pembungkusan? logo yang bersesuaian Kaedah pengiklanan pembeli dengan
2. Apakah kepentingan reka bentuk pembungkusan? dengan identiti korporat • Media cetak: Bahan iklan yang menggunakan kelebihan
3. Nyatakan empat ciri pembungkusan yang baik. dengan menggunakan dari segi reka bentuk dan
4. Pada pendapat anda, apakah kriteria label pembungkusan yang menarik perhatian disampaikan secara bercetak pemilihan warna.
• Proses pengolahan idea seperti surat khabar, majalah, • Satu daripada cara
pengguna. Huraikan jawapan anda. • Proses melukis logo katalog, risalah, poster dan kad memasarkan produk secara
5. Berdasarkan pengalaman anda, perisian manakah yang mudah digunakan untuk perniagaan. tidak langsung.
menggunakan perisian • Media elektronik: Bahan iklan
membuat label pembungkusan dan huraikan alasan anda. yang disampaikan menggunakan Maklumat bentuk
6. Ibu anda bercadang untuk berniaga kek cawan di sekitar kawasan tempat tinggal • Proses mencetak logo peralatan elektronik seperti radio, pembungkusan
televisyen, Internet, papan iklan • Jenama
anda. Cadangkan jenis bahan pembungkusan yang sesuai untuk produk tersebut. digital dan telefon. • Imej
Kemudian, jelaskan ciri-ciri pembungkusan dan label yang baik untuk produk itu. • Sasaran
Bahan promosi dalam
276 pengiklanan 277
• Gegantung • Poster
• Kain rentang • Iklan interaktif
• Risalah

Refleksi FAHAM TIDAK FAHAM Pengukuhan

Ref. L.P

Tandakan ( ) pada tahap penguasaan anda. Jawab semua soalan.
Selepas mempelajari modul ini, saya dapat: 1. Identiti korporat ialah __________________________.

5.1 Identiti Korporat A. imej atau ciri-ciri yang terdapat pada bahan promosi
B. alat yang digunakan untuk membungkus sesuatu produk
Menerangkan kepentingan logo dalam identiti korporat. FAHAM TIDAK FAHAM C. sebuah organisasi, perbadanan, pertubuhan atau syarikat perniagaan yang sah di sisi
Melakar logo pictorialmarks, wordmarks dan combination. FAHAM TIDAK FAHAM
Menghasilkan reka bentuk logo yang bersesuaian dengan undang-undang
identiti korporat. D. imej atau ciri-ciri yang ada dalam sesebuah organisasi, perbadanan, pertubuhan atau
Menghasilkan rekaan identiti korporat menggunakan logo
yang telah dipilih. syarikat perniagaan yang sah di sisi undang-undang
2. Berikut ialah kepentingan logo dalam identiti korporat kecuali ______________________.
5.2 Pengiklanan
Menyatakan maksud pengiklanan. A. menjamin kesetiaan pengguna
Menjelaskan kepentingan reka bentuk pengiklanan. B. asas kepada identiti jenama syarikat
Membanding beza kaedah pengiklanan menerusi media cetak C. memberi pengetahuan tentang produk
dan elektronik. D. menonjolkan keunikan syarikat atau produk
Menyesuaikan keperluan bahan promosi dalam pengiklanan 3.
seperti gegantung, kain rentang, risalah, poster dan iklan
interaktif. Gambar di atas adalah antara contoh ____________________.
Menghasilkan reka bentuk bahan promosi dengan A. pemasaran
mengaplikasikan ciri pengiklanan yang baik dengan B. pengiklanan
C. pembungkusan
Menghasilkan bahan promosi untuk tujuan pengiklanan. D. identiti korporat
4. Kaedah pengiklanan terbahagi kepada dua iaitu ___________________________.
5.3 Pembungkusan (I) media cetak
Menyatakan maksud pembungkusan. (II) media sosial
Menjelaskan kepentingan reka bentuk pembungkusan. (III) media semasa
Mengenal pasti maklumat label reka bentuk pembungkusan. (IV) media elektronik
Menyesuaikan bahan pembungkusan berdasarkan jenis A. I dan II
barangan. B. I dan IV
Melakar reka bentuk label pembungkusan. C. I, II dan III
Menentukan ciri reka bentuk label pembungkusan yang baik. D. II, III dan IV
Menghasilkan reka bentuk label pembungkusan yang baik
279
Menyediakan label pada pembungkusan.

278

5. 10. Pada pendapat anda, apakah yang akan berlaku sekiranya sesuatu perusahaan tidak
Reka bentuk hendaklah mementingkan kesesuaian benda yang dilindungi mempunyai identiti korporat? Huraikan jawapan anda.
dan memastikan benda di dalamnya dapat dilindungi dengan baik.
………………………………………………………………………………………………………………………………………
Pernyataan di atas merujuk maksud ________________________________. ………………………………………………………………………………………………………………………………………
A. pemasaran ………………………………………………………………………………………………………………………………………
B. pengiklanan ………………………………………………………………………………………………………………………………………
C. perkhidmatan
D. pembungkusan 11. Jelaskan kelebihan sesuatu logo dalam identiti korporat.
6. Yang berikut ialah kepentingan reka bentuk pembungkusan iaitu _________________________.
(I) memudahkan penyimpanan dan penggunaan produk ………………………………………………………………………………………………………………………………………
(II) mengekalkan kesegaran sesuatu produk seperti produk makanan ………………………………………………………………………………………………………………………………………
(III) melindungi produk daripada faktor yang boleh mempengaruhi kualiti produk seperti masa, ………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………
rasa dan bau
(IV) medium bagi menyampaikan mesej yang lebih panjang dan kompleks dengan cara yang 12. Nyatakan perbezaan antara jenis logo berikut:

lebih menarik dan kreatif Pictorialmarks Wordmarks Combination
A. I dan II
B. I, II dan III 13. Antara iklan media cetak dan media elektronik, yang manakah menjadi pilihan anda sekiranya
C. I, III dan IV
D. II, III dan IV ………………………………………………………………………………………………………………………………………
7. Yang berikut adalah antara ciri reka bentuk label pembungkusan yang baik iaitu ………………………………………………………………………………………………………………………………………
______________. ………………………………………………………………………………………………………………………………………
A. logo, warna dan nama syarikat ………………………………………………………………………………………………………………………………………
B. nama perniagaan, rekaan logo baharu dan nombor telefon untuk dihubungi 14. Apakah ciri-ciri bahan promosi yang menarik? Jelaskan jawapan anda berserta contoh.
C. mendaftar perniagaan di Google My Business dan memuat naik video promosi dalam TikTok ………………………………………………………………………………………………………………………………………
D. nama produk pada label produk, tanda harga pada barangan dan tarikh luput pada ………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………
barangan 15. Sebuah syarikat yang menjalankan perkhidmatan hiasan dalaman telah melantik anda
8. _______________________ ialah gabungan logo antara wordmarks dan pictorialmarks. yang perlu anda ambil?
………………………………………………………………………………………………………………………………………
A. Wordmarks ………………………………………………………………………………………………………………………………………
B. Combination ………………………………………………………………………………………………………………………………………
C. Pictorialmarks ………………………………………………………………………………………………………………………………………
D. Wordmarks dan combination
9. Yang manakah antara berikut maksud label? 281
A. Jaluran kain yang panjang dan direntang di tepi jalan.
B. Reka letaknya secara menegak iaitu tulisan ditulis secara menegak dari atas ke bawah.
C. Kaedah penyimpanan untuk melindungi sesuatu barangan daripada rosak dan tercemar.
D. Kepingan kecil kertas atau kad dan lain-lain yang diletakkan atau ditampalkan pada

pembungkusan sesuatu produk.

280

16. Isikan maklumat label reka bentuk pembungkusan pada gambar di bawah. 19.

EPAL KAYU MANIS (a) Berdasarkan gambar label pembungkusan produk di atas, senaraikan kelemahan yang
COKLAT PROTEIN terdapat pada label pembungkusan. Cadangkan penambahbaikan yang boleh dilakukan
pada label pembungkusan tersebut.
184 13 g 9g 15 g 5g …………………………………………………………………………………………………………………………………
kalori karbohidrat protein …………………………………………………………………………………………………………………………………
lemak 6 × 45 g …………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
Diperbuat daripada
bahan-bahan organik (b) Lakarkan penambahbaikan yang boleh dilakukan pada label pembungkusan di atas
mengikut kreativiti anda pada ruangan di bawah.
17. Anda telah dilantik sebagai seorang pereka bagi mereka bentuk pembungkus produk
makanan yang berkonsepkan kelestarian alam sekitar. Hasilkan lakaran anda itu di atas 283
kertas A4 dan nyatakan perisian yang akan anda gunakan untuk menghasilkan
reka bentuk pembungkusan.

………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………

18. Buat perbandingan antara bahan promosi berikut:

Jenis bahan Fungsi Ukuran Bahan Penggunaan
promosi

Gegantung

Risalah

Poster

Kain rentang

Iklan interaktif

282

MODUL 6 Dalam modul ini, murid akan didedahkan dengan asas penerbitan meja, pengolahan idea karya
penerbitan meja dan penghasilan karya penerbitan meja. Objektif utama pembelajaran dalam modul
(PRDEEENKSEAKRBTBEOINTPATPNUUKMBLEIJSAHING) ini adalah untuk memberikan pengetahuan tentang asas penerbitan meja dan pengolahan idea
melibatkan proses pemikiran kreatif untuk menghasilkan konsep yang unik dalam penyampaian
STANDARD KANDUNGAN maklumat secara visual. Seterusnya, murid boleh mengaplikasikan pengetahuan tersebut dalam
proses menghasilkan karya kepada bentuk visual seperti surat khabar, risalah, iklan dan poster dalam
6.1 Asas Penerbitan Meja bentuk fail digital. Murid juga turut belajar tentang penyediaan proses pre-press, jenis penjilidan dan
cetakan serta kemasan hasil karya akhir penerbitan.
6.3 Penghasilan Karya Penerbitan Meja
Kata Kunci
Objektif • Penerbitan meja
• Memperkenalkan murid dengan asas •
•
penerbitan meja. • Mekap contoh (mock-up)
• Mendedahkan murid dengan pengolahan • Fitur
•
idea karya penerbitan meja. •
• Membimbing murid untuk menghasilkan • Pull-quote
•
karya penerbitan meja. • Penjajaran (alignment)
• Menilai jenis penjilidan yang sesuai untuk • Wrapping
• Hyphenation
proses kemasan hasil karya akhir penerbitan • Drop cap
meja. • Proses kemasan

kemasan yang dipilih untuk hasil akhir karya 285
penerbitan.

Hasil pembelajaran
• Murid boleh menerangkan dan memahami

asas penerbitan meja dan contoh karya
penerbitan meja.
• Membolehkan murid menghasilkan mekap
contoh karya penerbitan meja.
• Murid boleh menghasilkan karya penerbitan
mencetak hasil karya akhir penerbitan.
• Menghuraikan proses kemasan hasil karya
akhir penerbitan.
• Melaksanakan proses kemasan bagi karya
penerbitan meja secara beretika dan kreatif.

284

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 6 l REKA BENTUK PENERBITAN MEJA (DESKTOP PUBLISHING)

6.1 Asas Penerbitan Meja Standard Pembelajaran Contoh karya penerbitan meja

D S.P Terdapat beberapa jenis karya penerbitan meja yang telah dihasilkan. Contoh karya penerbitan meja
adalah seperti berikut:
Murid boleh:

penyuntingan bahan bacaan seperti poster, risalah, buku dan lain- penerbitan meja.
lain lagi dengan menggunakan perkakasan dan perisian komputer. 6.1.2 Memberi contoh karya

Proses penerbitan meja dilakukan dengan menaip teks penerbitan meja.
secara terus atau mengimport teks daripada perisian pemprosesan 6.1.3 Menerangkan keperluan
perkataan. Seterusnya, imej yang hendak dimasukkan boleh
perkakasan dan perisian
diambil daripada clip art library. penerbitan meja.
6.1.4 Membanding beza
penerbitan meja:
(i) Media cetak
(ii) Media elektronik

Katalog

Kalendar

Perisian

Komputer Paparan visual

Rajah 6.1 Penerbitan meja

Fail penerbitan meja boleh diedarkan melalui dua kaedah, iaitu secara cetakan atau elektronik. Majalah Risalah (Flyer)
Contoh fail penerbitan meja bagi kaedah cetakan ialah surat khabar, majalah, buku dan katalog manakala
fail bagi kaedah elektronik adalah seperti PDF, e-mel, e-buku dan laman web.

Edaran Cetakan Jenis edaran fail Edaran Elektronik
penerbitan meja
• Surat khabar • PDF
• Majalah • E-mel
• Buku • E-buku
• Katalog • Laman web

Rajah 6.2 Fail penerbitan meja Buku Kad nama

286 287

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 6 l REKA BENTUK PENERBITAN MEJA (DESKTOP PUBLISHING)

Keperluan perkakasan dan perisian penerbitan meja

Peralatan yang diperlukan dalam menghasilkan penerbitan meja terdiri daripada penggunaan
gabungan perisian dan perkakasan. Perisian penerbitan meja merupakan alat untuk menjalankan
menghasilkan pengiklanan sama ada secara bercetak atau elektronik.

a Perkakasan dalam penerbitan meja

Perkakasan yang diperlukan dalam penerbitan meja adalah seperti berikut:

Kad ucapan Kepala surat

Surat khabar Komputer

dan suntingan. Kamera Digital

Poster Alat untuk merakam dan

dalam bentuk foto.

Kad menu Sijil Pengimbas Pencetak

KBAT Alat untuk mengimbas bahan bercetak Alat untuk mencetak hasil kerja akhir dari
Adakah karya penerbitan meja terhad kepada dan menukarkan bahan tersebut dalam komputer ke dalam bentuk cetakan.
bahan bercetak sahaja? Bincangkan. bentuk digital.
289
288 KBAT
Nyatakan dan namakan perkakasan
penerbitan meja selain contoh di atas.

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 6 l REKA BENTUK PENERBITAN MEJA (DESKTOP PUBLISHING)

b Perisian dalam penerbitan meja

Perisian penerbitan yang digunakan adalah seperti berikut:

Microsoft Perisian pemprosesan perkataan Google Docs Adobe Perisian penyuntingan imej GIMP
Word • Perisian komputer yang digunakan untuk menaip, Photoshop
Perisian iaitu sebarang data media sama ada dalam bentuk Perisian
Perisian memformat serta mencetak dokumen. sumber Perisian teks atau imej. sumber
berlesen • Boleh melakukan kerja susun atur ringkas perkataan, terbuka berlesen • Boleh mengedit imej mengikut kesesuaian sesuatu terbuka
rekaan penerbitan meja.
tetapi kurang sesuai untuk susun atur halaman. • Antara format fail yang boleh dihasilkan ialah .jpg, Krita
• Tidak sesuai digunakan untuk mencetak karya secara .pict, .bmp, .tiff dan .png.

komersial.

Microsoft Google Microsoft
Excel Spreadsheets Paint

Perisian penerbitan meja

Adobe Perisian reka letak Canva Adobe Perisian penghasilan ilustrasi Inkscape
InDesign • Berfungsi untuk menghasilkan bahan atau karya Illustrator
Perisian • Biasanya berfungsi untuk membuat rekaan seperti Perisian
Perisian penerbitan meja. sumber Perisian digital lain. sumber
berlesen • Digunakan untuk mereka letak karya penerbitan meja terbuka berlesen terbuka
• Antara format fail yang selalu digunakan ialah .ai, .cdr,
yang menggabungkan teks dengan gambar. .wmf, .fh dan .eps.
• Sesuai digunakan untuk penerbitan meja bercetak

atau digital.

Microsoft Scribus Macromedia Draw
Publisher Freehand

290 291

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 6 l REKA BENTUK PENERBITAN MEJA (DESKTOP PUBLISHING)

Membanding beza penerbitan meja AAkt KTIVITI Fan-N-Pick Kemahiran
Abad ke-21
Penerbitan meja boleh dihasilkan dalam dua bentuk, iaitu media cetak dan media elektronik. Jadual 6.1
menunjukkan perbezaan media cetak dengan media elektronik. Tajuk: Karya Penerbitan Meja

Jadual 6.1 Perbezaan antara media cetak dengan media elektronik Objektif: Membincangkan dan menerangkan asas penerbitan meja.

Bahan dan peralatan: Kad soalan, kad peranan, skema jawapan dan peralatan lain yang
bersesuaian.

Media Cetak Media Elektronik Cara pelaksanaan:

Alat atau saluran Alat atau saluran 1Langkah Soalan
komunikasi yang berupa komunikasi yang
bahan cetakan atau menggunakan alatan • Murid dibahagikan kepada beberapa kumpulan. 1 Soalan
elektronik. • Permainan dimainkan dalam kumpulan masing-masing. 3cBopenertnimkoeahernbjkaitat.iargynaaApakah
• Kad soalan dan kad jawapan disediakan oleh guru.
Pendekatan Penyampaian maklumat 4Soalpaenmneerjbai?tan
penyampaian maklumat melalui media elektronik. 2Langkah 2SoalanmedpNelaeedynrkabitamteraoczekeanddaNtaiiurkanapnaeakemkcraaioslknieaattnonahk
melalui media cetak.
• Murid pertama akan memegang kad soalan yang disusun
seperti bentuk kipas dan memberikan arahan untuk memilih
kad soalan.

• Murid kedua akan memilih kad dan membacakan soalan
dengan kuat.

• Murid ketiga akan menjawab soalan yang dibacakan.
• Murid keempat akan memberikan respons sama ada pujian

atau komen berdasarkan skema jawapan.
• Murid akan bertukar peranan.

3Langkah

• Masa diberikan selama seminit untuk menjawab soalan.

Fail disimpan dalam Fail disimpan dalam LATIHAN
bentuk salinan keras bentuk salinan lembut
(hardcopy). (softcopy). 1. Berdasarkan pemahaman anda, apakah yang dimaksudkan dengan penerbitan meja?
Perlu dicetak semula Boleh dikemas kini bila-
apabila fail dikemas kini. bila masa tanpa berlaku 2. Nyatakan empat jenis karya penerbitan meja yang boleh dihasilkan.
pembaziran.
3. Senaraikan dua perbezaan media cetak dengan media elektronik.

Media cetak Media elektronik

292 4. Namakan dua perisian pemprosesan perkataan.
5. Senaraikan perkakasan yang perlu digunakan untuk penyuntingan penerbitan meja.
6. Apakah format fail yang sesuai digunakan dalam perisian penyuntingan ilustrasi?

293

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 6 l REKA BENTUK PENERBITAN MEJA (DESKTOP PUBLISHING)

6.2 Pengolahan Idea Karya Penerbitan Meja Standard Pembelajaran Contoh hasil maklumat kajian lapangan adalah seperti berikut: Media penerbitan
Maklumat kajian lapangan Media cetak
Pelaksanaan kajian lapangan berdasarkan S.P
Jenis karya
keperluan penerbitan meja Murid boleh: Kad ucapan yang berbentuk lipatan
6.2.1 Melaksanakan kajian
Sebelum membangunkan karya penerbitan meja, kajian lapangan Perkakasan dan perisian Jenis bahan
perlu dijalankan terlebih dahulu bagi mengenal pasti keperluan lapangan berdasarkan Komputer, Microsoft Publisher dan Kertas glossy
penerbitan meja yang diperlukan sepanjang proses penghasilan keperluan penerbitan meja.
karya. 6.2.2 Mencadangkan reka letak mesin pencetak Proses kemasan
teks dan imej menerusi Pemotongan
Antara keperluan kajian lapangan bagi penerbitan meja adalah lakaran. Tema
seperti berikut: 6.2.3 Menghasilkan mekap contoh Hari Ibu
(mock-up) karya penerbitan
meja.

i. Jenis karya
perlu mengenal pasti terlebih dahulu jenis karya yang ingin dihasilkan sama ada jenis brosur,
majalah, buku atau lain-lain.

ii. Media penerbitan meja
media cetak atau media elektronik. Pemilihan ini bergantung pada kesesuaian audiens yang
disasarkan.

iii. Perkakasan dan perisian penerbitan meja IbuUntuk semua terbaik di dunia
Perkakasan dan perisian yang lengkap memainkan peranan penting dalam penghasilan karya.

Selamat H ar i Ibu

iv. Jenis bahan HSaELrAi MIbATu SELAMAT HARI
bahan yang sesuai akan menghasilkan kualiti cetakan yang baik.
S e l a m at
v. Tema
Setiap karya yang dihasilkan mempunyai tujuan dan objektif yang tersendiri. Oleh itu, pemilihan Hari Ibu
tema penting agar objektif dan tujuan karya yang dihasilkan dapat dicapai.
IbuKhas buat semua yang bergelar
vi. Proses kemasan
Bagi menghasilkan karya yang kemas, proses kemasan perlu dilakukan mengikut kesesuaian Rajah 6.3 Contoh kad dengan tema Hari Ibu
karya.
295
294

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 6 l REKA BENTUK PENERBITAN MEJA (DESKTOP PUBLISHING)

Cadangan reka letak teks dan imej menerusi lakaran Menghasilkan 1 Bahagian hadapan Bahagian belakang
lakaran kasar
Bagi menghasilkan reka letak teks dan imej, terdapat tiga kaedah reka letak yang digunakan oleh • Lakaran kasar
akhir bergantung pada reka letak imej dan teks tersebut. Kebiasaannya, pereka akan menghasilkan memberikan
lebih daripada satu lakaran untuk menghasilkan reka letak yang baik dengan menggunakan ketiga- gambaran tentang
tiga kaedah lakaran ini. Proses melakar reka letak melibatkan beberapa langkah seperti di bawah: lakaran akhir

Menghasilkan Bahagian hadapan Bahagian belakang • Pilih lakaran terbaik
lakaran kecil daripada kesemua
• Lakaran ini dilukis 1 lakaran kecil dan
dengan cepat dan diterjemahkan
tidak memerlukan kembali dengan
perincian dan lebih teliti.
ukuran untuk
lakaran. 2
• Objektif utama
lakaran adalah 2
untuk melihat
gambaran imej 3
dan teks apabila
siap dicetak dan 3
perkadaran umum
diperlukan semasa Rajah 6.5 Lakaran kasar bahagian hadapan dan belakang kad ucapan
proses ini. Teks berbentuk lipatan
selalunya tidak
dapat dibaca kerana Info
pereka hanya INFO Menarik
mereka letak garisan
melalui gambaran e-Kad
idea lakaran. Elektronik kad adalah sama seperti kad ucapan seperti kad hari lahir dan kad sambutan
• Berdasarkan tema perayaan tetapi dibuat menggunakan media digital dan bukan kertas atau bahan yang lain.
Hari Ibu, pereka E-kad boleh didapati dalam pelbagai laman web dan boleh dihantar kepada penerima sama ada
melalui e-mel, mesej atau aplikasi-aplikasi lain. Antara jenis e-kad ialah poskad, kad ucapan,
menghasilkan
beberapa lakaran dan e-kad video. Penggunakan e-kad dapat menjimatkan kos dan cepat
kecil secara dihantar kepada penerima.
ringkas dengan
menggunakan 297
pensel.
• Elemen yang
terdapat dalam
beberapa
lakaran kecil ini
dipelbagaikan
mengikut hasil
kajian lapangan.

Rajah 6.4 Lakaran kecil bahagian hadapan dan belakang kad ucapan
berbentuk lipatan

296

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 Bahagian hadapan × MODUL 6 l REKA BENTUK PENERBITAN MEJA (DESKTOP PUBLISHING)
××
Menghasilkan Penghasilan mekap contoh (mock-up) karya penerbitan meja
lakaran
Mekap contoh merupakan model olokan yang dibuat sebelum menghasilkan model yang sebenar.
komprehensif
• Lakaran 1 Dibina untuk memberikan gambaran awal karya atau model
dari segi keseimbangan rupa, bentuk dan warna.
komprehensif
ialah lakaran yang Fungsi 2 Boleh dibina mengikut saiz sebenar atau bukan saiz sebenar.
kelihatan seperti mekap
karya akhir. Oleh contoh
itu, perincian yang
tepat seperti teks, 3 Kebiasaannya, dihasilkan setelah lakaran idea mendapat
warna dan ilustrasi persetujuan pelanggan.
diperlukan.
• Lakaran 3 Langkah-langkah menghasilkan mekap contoh
dipilih untuk
menghasilkan 1 35 7
satu lakaran
komprehensif Membuat Menentukan dan Menyediakan Mencetak mekap
dengan perancangan dengan menetapkan reka bahan untuk karya contoh karya
menentukan menentukan tema, letak yang diingini.
gambar, warna dan saiz kad ucapan dan mekap contoh penerbitan meja.
saiz fon yang ingin konsep keseluruhan mengikut saiz
digunakan. Lebar kad = 3 × sebenar seperti imej
• Lakaran Bahagian belakang yang diingini. berkaitan dengan
komprehensif
ini dihasilkan tema karya.
dengan pemilihan
warna merah Menetapkan Memilih jenis dan Menghasilkan
jambu sebagai perkakasan dan saiz fon yang diingini karya mekap contoh
warna tema yang perisian seperti
mendominasi komputer dan serta warna yang mengikut tema
warna keseluruhan bersesuaian dengan yang diingini.
kad ucapan. bersesuaian.
• Tentukan tema mekap 6
kedudukan garisan 2 contoh.
lipatan pada kad
ucapan ini. 4

Rajah 6.6 Lakaran komprehensif bahagian hadapan dan belakang kad Rajah 6.7 Mekap contoh
ucapan berbentuk lipatan
299
298

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 6 l REKA BENTUK PENERBITAN MEJA (DESKTOP PUBLISHING)

AKTIVITI Bahan Promosi Kreatif Kemahiran 6.3 Penghasilan Karya Penerbitan Meja Standard Pembelajaran
Abad ke-21
Akt F S.P

Tajuk: Risalah meja Murid boleh:
Objektif: Menghasilkan mekap contoh risalah berdasarkan situasi 6.3.1 Menjelaskan fungsi alat
dengan menggunakan proses pengolahan idea. Terdapat banyak perisian penyuntingan yang boleh digunakan
Bahan dan peralatan: Kertas A4, pen, komputer, mesin dalam penerbitan meja. Setiap perisian mempunyai fungsi yang penerbitan meja.
pencetak, kertas warna dan perisian yang bersesuaian. tersendiri. 6.3.2 Membuat penetapan

Encik Ahmad merupakan seorang peniaga komputer. Yang berikut adalah antara bahagian penting dalam perisian dokumen:
Beliau bercadang untuk mengadakan "Jualan Hujung penyuntingan reka letak seperti Page, Tools Panel, Control Panel, (i) Saiz halaman dan
Tahun" pada hujung tahun ini. Bagi mempromosikan Rulers, Panels dan Workspaces.
jualan, Encik Ahmad hendaklah menyediakan satu margin
bahan promosi supaya orang ramai dapat mengetahui Workspaces (ii) Grid dan lajur
maklumat jualan yang akan diadakan. Sebagai pereka (iii) Halaman utama
Tools Panel Control Panel
tersebut mengikut langkah-langkah penerbitan meja (master page)
yang telah dipelajari. (iv) Palet warna
(v) Stail perenggan
1Langkah 6.3.3 Menyisip dan menyusun
teks dan imej dengan
• Berdasarkan situasi di atas, murid dikehendaki menjalankan kajian lapangan sebelum menghasilkan
yang sesuai.
6.3.4 Menghasilkan karya

penerbitan meja dengan

Panels (i) Pengepala dan Pengaki
(Header and Footer)
2• Langkah 4• Langkah Rulers Page
(ii) Tajuk Silang dan Tajuk
Setiap kumpulan dikehendaki membuat reka Hasilkan mekap contoh bagi bahan promosi Rajah 6.8 Bahagian penting dalam perisian penyuntingan reka letak Samping (Crosshead
letak bahan promosi yang dipilih. tersebut. and Sidehead)

3• Langkah 5• Langkah Jadual 6.2 Fungsi bahagian penting dalam perisian penyuntingan reka letak (iii) Pull-quote
(iv) Pengengsotan
Hasilkan beberapa lakaran kecil. Kemudian, Bentangkan hasil akhir bahan promosi Item Fungsi
buat lakaran kasar berdasarkan lakaran masing-masing di hadapan kelas diikuti sesi Page artwork. (Indentation)
kecil. Seterusnya, buat lakaran komprehensif soal jawab dengan rakan sekelas. Tools Panel (v) Penjajaran (Alignment)
bagi reka letak bahan promosi tersebut. Alat yang digunakan untuk menyunting dokumen. (vi) Wrapping
(vii) Hyphenation
LATIHAN Control Panel Fungsi dan pilihan untuk Tool dan objek terpilih. (viii)Drop cap
Rulers Penetapan garisan di bahagian kiri atau atas 6.3.5 Menyediakan fail untuk
1. Apakah yang anda faham berkenaan dengan kajian lapangan dalam penerbitan meja? Workspaces sebagai panduan. proses pre-press.
2. Nyatakan empat keperluan yang perlu dikenal pasti dalam kajian lapangan sebelum 6.3.6 Mencadangkan jenis
Panels menu. penjilidan yang bersesuaian
menghasilkan karya. Workspaces Mengawal reka letak Panels. dengan hasil karya
3. Apakah tujuan menghasilkan mekap contoh? penerbitan meja.
4. Senaraikan langkah yang perlu diambil untuk menghasilkan mekap contoh. 6.3.7 Mencetak dan melaksanakan

300 hasil karya akhir penerbitan.

SILA
IMBAS

Adobe InDesign
Basics

kod QR

301

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 6 l REKA BENTUK PENERBITAN MEJA (DESKTOP PUBLISHING)

Penetapan dokumen b

Grid dan lajur Klik Layout Margins and Columns. Apabila tetingkap Margins
and Columns muncul, masukkan bilangan lajur yang dikehendaki
a di ruangan Numbers. Pereka juga boleh menetapkan jarak antara
Klik Create New. Sebuah tetingkap New Document akan muncul. lajur. Kemudian, klik OK.
Saiz halaman Masukkan saiz halaman dan margin yang dikehendaki. Pereka juga
dan margin boleh memilih untuk menggunakan saiz halaman atau margin yang
telah disediakan. Kemudian, klik Create.
Klik Layout
Klik Margins and Columns

Klik OK

Klik Create New Penetapan Penetapan
bilangan jarak antara
lajur lajur

Penetapan saiz halaman

Penetapan margin
Klik Create

302 303

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 6 l REKA BENTUK PENERBITAN MEJA (DESKTOP PUBLISHING)

c Klik Pages. Kemudian, klik pada A-Master untuk membuat sebarang d Klik Swatches. Satu siri warna akan muncul. Pereka boleh memilih
penetapan reka letak untuk semua halaman. warna yang disukai. Sekiranya pereka ingin menambah warna
Halaman utama Palet warna baharu, klik ikon di sebelah atas kanan. Kemudian, klik New
(master page) Color Swatches untuk melaraskan nilai warna yang dikehendaki.
Kemudian, klik OK.

Klik Pages

Klik
Swatches

Klik A-Master Klik OK Klik New Color
Laras nilai warna Swatches
304 untuk mendapat
warna yang
dikehendaki

305

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 6 l REKA BENTUK PENERBITAN MEJA (DESKTOP PUBLISHING)

e Klik Paragraph Styles. Kemudian, klik ikon di bahagian bawah M
tetingkap untuk membuat stail perenggan yang baharu. Klik
Stail perenggan Paragraph Style 1 untuk menetapkan stail perenggan seperti yang yang sesuai
dikehendaki. Apabila selesai membuat tetapan, klik OK.
a Menyisip dan menyusun teks

• Klik Type Tool dan bina text box pada halaman fail.
• Masukkan teks ke dalam text box.
• Sekiranya ingin mengubah jenis dan saiz muka taip, select text, klik Character dan pilih muka

taip daripada senarai. Sekiranya ingin mengubah kedudukan teks, tarik text box tersebut.

Klik Type Tool

Klik Bina text box dan masukkan
Paragraph teks yang dikehendaki
Styles

Klik ikon

Klik mana-mana Klik Paragraph Teks selepas pemilihan jenis
stail yang ingin Style 1 font dan saiz
ditetapkan Klik OK

Kedudukan text box selepas Jenis Klik
ditarik ke bawah muka taip Character
Saiz
muka taip

306 307

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 6 l REKA BENTUK PENERBITAN MEJA (DESKTOP PUBLISHING)

b Menyisip dan menyusun imej P
a Pengepala dan pengaki (Header and Footer)
• Klik File Place.
Pereka boleh membuat Header dan Footer di halaman utama dengan menggunakan perisian reka
• Satu tetingkap akan dipaparkan. Pilih imej yang ingin dimasukkan. Kemudian, klik Open. letak. Header dan Footer boleh merangkumi nombor halaman automatik, paparan tarikh dan waktu
semasa, objek sebaris dan teks yang dikehendaki.
• Imej yang dipilih akan dipaparkan. Kedudukan imej boleh diubah dengan menarik imej • Klik Pages. Kemudian, klik A-Master untuk membuat tetapan reka letak semua halaman.
tersebut ke kedudukan yang dikehendaki.
Klik Pages
Klik File Klik A-Master

Klik Place • Pada bahagian atas halaman, masukkan imej sebagai header.

Pilih imej yang
dikehendaki

Klik Open

Imej yang dipilih untuk
dijadikan sebagai Header

Imej yang dipilih dipaparkan 309
di halaman

308

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 6 l REKA BENTUK PENERBITAN MEJA (DESKTOP PUBLISHING)

• Pada bahagian bawah halaman, masukkan nombor muka surat automatik. Untuk memasukkan • Klik Pages. Kemudian, klik pada halaman 1 untuk kembali ke halaman.
nombor muka surat automatik, bina text box. Kemudian klik Type Insert Special Character
Markers Current Page Number.

Klik Type

Paparan imej berada di Klik Pages
bahagian atas halaman Klik halaman 1
sebagai Header

Klik Current Text box untuk nombor Paparan nombor
Page Number muka surat automatik muka surat automatik
sebagai Footer menjadi 1 di halaman
• Paparan di halaman utama adalah seperti berikut:
b Tajuk silang dan tajuk samping (Crosshead and Sidehead)

Crosshead ialah subtajuk yang terdapat dalam teks. Biasanya Crosshead ditulis dengan saiz muka taip
yang lebih besar daripada teks untuk meningkatkan kebolehbacaan.
• Untuk membuat Crosshead, klik Type Tool dan bina text box pada halaman fail. Kemudian, masukkan

teks Crosshead ke dalam text box.
• Klik Character untuk mengubah fon kepada tebal dan menetapkan saiz muka taip kepada saiz yang

lebih besar berbanding dengan saiz muka taip teks.

Crosshead

Jenis fon Klik
tebal Character

Paparan nombor 311
muka surat automatik
di halaman utama

310

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 6 l REKA BENTUK PENERBITAN MEJA (DESKTOP PUBLISHING)

Sidehead ialah satu perkataan yang diserlahkan dalam sesuatu perenggan. Biasanya sidehead ditulis d Pengengsotan (Indentation)
dengan fon yang lebih tebal daripada teks dan terdapat pada permulaan perenggan.
• Untuk membuat sidehead, klik Type Tool dan bina text box pada halaman fail. Kemudian, masukkan Indentation ialah ruang kosong pada baris pertama cetakan atau tulisan.
• Untuk membuat indentation, pilih semua teks yang dikehendaki, klik Paragraph dan masukkan nilai
teks sidehead ke dalam text box.
• Klik Character untuk mengubah perkataan kepada fon yang lebih tebal. Perkataan lain dalam jarak yang dikehendaki.

perenggan dikekalkan dengan fon biasa.

Klik
Character

Sidehead Klik
Paragraph

Jenis fon
tebal

c Pull-Quote

Pull-Quote ialah perkataan penting yang dikeluarkan daripada sesuatu perenggan untuk menyerlahkan
perkataan tersebut. Biasanya, pull-quote ditulis dengan jajaran tengah, saiz muka taip yang lebih
besar dan mempunyai tanda pembuka dan penutup kata.

Baris pertama Masukkan nilai Klik
setiap perenggan jarak Indentation Paragraph
mempunyai
ruang kosong

Pull-Quote 313

312

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 6 l REKA BENTUK PENERBITAN MEJA (DESKTOP PUBLISHING)

e Penjajaran (Alignment) f Wrapping

pendek atau pull-quote, align left lebih sesuai digunakan untuk mengelakkan jarak antara perkataan Wrapping digunakan pada imej untuk mengelakkan teks terlindung oleh imej.
terlalu besar.
• Sebahagian
teks terlindung
last line aligned left. oleh imej
• Untuk membuat align center, pilih semua teks yang dikehendaki, klik Paragraph dan pilih Align
• Lukis mengikut bentuk di sekitar imej. Klik bentuk yang dilukis. Kemudian, klik Text Wrap
center. Wrap around object shape.

Klik Justify Klik
with last line Paragraph
aligned left

Klik Wrap Klik Text
around object Wrap
shape

Klik Align Klik
center Paragraph

• Sekiranya teks terlindung oleh imej, perisian penyuntingan SILA Tanda amaran
reka letak akan memberi amaran bahawa terdapat kesilapan. IMBAS sekiranya terdapat
Pereka boleh mengubah kedudukan text box supaya teks tidak kesilapan
terlindung oleh imej.

kod QR

314 315

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 6 l REKA BENTUK PENERBITAN MEJA (DESKTOP PUBLISHING)

g Hyphenation h Drop Cap

Hyphenation ialah tanda sempang yang digunakan untuk menyambungkan satu perkataan yang Drop cap ialah satu cara untuk menjadikan beberapa huruf pertama pada perenggan pertama agar
terpisah kepada dua baris. Hyphenation tidak digalakkan dalam sesuatu perenggan kerana mengganggu kelihatan lebih besar berbanding dengan huruf-huruf yang lain.
keterbacaan. • Klik perenggan pertama. Kemudian, klik Paragraph. Masukkan bilangan baris yang dikehendaki.

Sebahagian teks Huruf pertama
mempunyai hyphen dijadikan drop
cap sebanyak
Klik dua baris Klik
Paragraph Paragraph
Tanda rait ( ) Masukkan
pada Hyphenate bilangan baris

• Huruf yang dijadikan drop cap boleh ditukarkan kepada fon dekoratif.

• Untuk mengelakkan hyphenation, klik pada text box. Kemudian, klik Paragraph dan pastikan tidak
menanda rait pada Hyphenate.

Fon untuk Pilih fon Klik
drop cap dekoratif Character
ditukar
Teks tidak kepada fon
mempunyai hyphen dekoratif

Klik
Paragraph
Tiada tanda rait ( )
pada Hyphenate

SILA Contoh penghasilan karya
IMBAS

penerbitan meja dengan
perisian penyuntingan
reka letak yang lain

kod QR

316 317

REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL l TINGKATAN 5 MODUL 6 l REKA BENTUK PENERBITAN MEJA (DESKTOP PUBLISHING)

AAkt KTIVITI Kemahiran Penyediaan fail untuk proses pre-press
Abad ke-21
Resume

Tajuk: Resume

Objektif: Menghasilkan resume menggunakan perisian yang sesuai.

Bahan dan peralatan: Komputer, perisian yang bersesuaian, SORAYA IDRUS Pre-Press Press Post-Press
mesin pencetak dan peralatan lain yang sesuai. Proses Proses Proses kemasan
Cara pelaksanaan: Maklumat Peribadi percetakan
memindahkan dijalankan akhir bahan
1Langkah Akamat: C-309, Block C, Taman Tenaga, fail digital ke plat cetakan
Jalan Tenaga 21, 43000 Kajang, Selangor.
• Murid menghasilkan resume secara kreatif dan menarik percetakan
dengan menggunakan perisian yang sesuai. No. Tel.: 019-2413530

2Langkah E-mel: @gmail.com

• Antara perkara yang perlu dimasukkan dalam resume ialah Latar Belakang Pendidikan
nama, e-mel, nombor telefon, alamat, pendidikan, pencapaian
kurikulum, pengalaman kerja dan sumber rujukan. 2013 – 2018 2019 – kini

3Langkah Kemahiran SK Taman Tenaga SMK Taman Tenaga

• Cetak resume yang telah dihasilkan dan bentangkan UPSR PT3
di hadapan kelas. 4A 1B 6A 2B

90% 90%
Indesign
Pencapaian Kurikulum 2021
90% 75% 2018
Naib Johan Pertandingan Reka Bentuk Risalah 2018
Illustrator Photoshop Peringkat Negeri Selangor

Johan Pertandingan Melukis Poster (sekolah rendah)
Peringkat Negeri Selangor

Penolong Ketua Pustakawan
SK Taman Tenaga

Pengalaman Kerja

Sumber Rujukan

Reka Bentuk 2020 – kini
Poster Media
Sosial Encik Abu Johan bin Hashim Puan Irdiyana binti Soleh
SMK Taman Tenaga Guru mata pelajaran Guru mata pelajaran

SMK Taman Tenaga SMK Taman Tenaga
Tel: 03 – 8989 7878 Tel: 03 – 8989 7878
E-mel: [email protected] E-mel: [email protected]

1

ISMILBAAS

Resume

kod QR

LATIHAN Rajah 6.9

1. Senaraikan tiga bahagian penting dalam perisian reka letak. Penyediaan fail untuk proses pre-press merujuk percetakan digital. Percetakan digital ialah kaedah
2. percetakan daripada fail imej digital kepada pelbagai jenis media. Fail imej digital seperti PDF atau
fail dengan format yang sama bagi karya penerbitan meja boleh dihantar untuk dicetak pada media
a seperti kertas, kertas foto, kanvas, fabrik kain dan kertas kad.

b Percetakan digital menjimatkan masa dan wang kerana tidak menggunakan plat. Kaedah
percetakan digital menggunakan jet laser atau dakwat laser.

c
d

Berdasarkan rajah di atas, nyatakan nama dan fungsi tool tersebut. Ilustrasi 6.1 Proses semakan fail untuk proses pre-press Ilustrasi 6.2 Proses percetakan digital
(a) ……………………………………………………………………………………………………………………………
(b) …………………………………………………………………………………………………………………………… 319
(c) ……………………………………………………………………………………………………………………………
(d) ……………………………………………………………………………………………………………………………
3. Berikan fungsi bahagian Workspaces.
4. Apakah tujuan penggunaan halaman utama (Master Page)?
5. Mengapakah hyphenation perlu dielakkan dalam bahan penerbitan meja?

318