The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.

media PPT unggah-ungguh
media PPT geguritan
media PPT teks deskripsi panganan tradhisional
media PPT aksara Jawa nglegena-pasangan/sandhangan

Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by antonwidayanto21, 2022-12-08 23:38:29

kumpulan Media PPT Bahasa Jawa Kelas 10 Kurmer

media PPT unggah-ungguh
media PPT geguritan
media PPT teks deskripsi panganan tradhisional
media PPT aksara Jawa nglegena-pasangan/sandhangan

Keywords: media PPT unggah-ungguh,media PPT geguritan,media PPT teks deskripsi panganan tradhisional,media PPT bahasa Jawa

FASE- E

UNGGAH-UNGGUH
BASA JAWA

Anton Novi Widayanto, S.Pd
S M A Negeri 3 Salatiga

Elemen: menulis
Capaian Pembelajaran :Peserta didik mampu mengidentifikasi
penggunaan Bahasa Jawa sesuai dengan kaidah kebahasaan
(paramasastra) dan unggah-ungguh basa untuk berbagai tujuan
secara logis, kritis dan kreatif.

Tujuan Pembelajaran :
1. Peserta didik mampu menelaah bahasa Jawa sesuai dengan kaidah

kebahasaan (paramasastra) dan unggah-ungguh basa (C4)
2. Peserta didik mampu meciptakan bahasa Jawa sesuai dengan

kaidah kebahasaan (paramasastra) dan unggah-ungguh basa.
(C4)

PETA KONSEP

Ngoko Lugu

Ngoko lugu yaiku unggah-ungguh basa Jawa sing
tetembungane awujud ngoko lan netral (leksikon
ngoko lan netral) tanpa ana campuran krama,
krama inggil, utawa krama andhap kanggo O1, O2,

lan O3 (Sasangka, 2009: 102).

Ragam ngoko lumrahe digunakake ana ing
kahanan kaya mangkene:

1.B ocah marang bocah

https://youtu.be/XYHQ5CJJVCU

https://rencanamu.id/assets/file_uploade
d/blog/1459649733-sma-majala.jpg

2. Tiyang sepuh marang bocah

https://youtu.be/ND6BMEK-now

https://akcdn.detik.net.id/community/m
edia/visual/2019/12/22/e53d5edf-9a76-
4b5f-a7c4-
e5806c32a290_169.jpeg?w=620

3. Dwija marang murid

https://youtu.be/u2jmue5oT6A

https://jubi.co.id/wp-
content/uploads/2020/11/Papua-Guru-Sejarah.jpg

https://www.text.co.id/wp-content/uploads/2017/03/Dialog- 4. P ejabat mar ang andhahane
Bahasa-Inggris-Antara-Bos-dengan-Karyawan-di-Kantor.png
Tuladha:
Pejabat :“Wan, tulung ketikna suratiki!

Didadekake limang lembar banjur
dikopi rong puluh.”
A ndhahan : “ W ont en malih P ak?”
P ejabat : “ O iya, aja lali dibagi kanca

sakantor.”
A ndhahan : “ Sendika P ak.”

5. M batin (gineman piyambak)

Tuladha:
Hawane panas ngene iki enake ngombe es
dhawet. Aja dhing mengko malah dadi
watuk.

https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcTO-
GvfnDlItLPVLUVi6sLPzNA7zN25Vh7mTW3GODnckfA_4rGoV3PUG2f
PXjzrzhVEeSk&usqp=CAU

Ngoko Alus

Ngoko alus yaiku unggah-ungguh basa sing
ngemot leksikon ngoko, leksikon netral, lan
krama.

Ngoko Alus

Panganggone basa ngoko alus yaiku kanggo guneman :

1. Sedulur tuwa marang sedulur enom kang luwih dhuwur
derajate

2. Bojone priyayi marang sing lanang
3. Priyayi marang priyayi sing wis kulina

https://youtu.be/1eoIKrSaEiY

K R A M A LUGU

Krama lugu uga diarani kramantara, iku gunemane
wong lumrah padha wong lumrah, utawa wong tuwa
marang wong nom sing tanpa pangkat (dudu sadulure
dhewe) (Padmosoekotjo, 1960: 14).

GINANIPUN B A S A K R A M A LUGU

a. Dhateng sesamining kanca ingkang dereng supeket (akrab).
b. Tiyang sepuh dhateng tiyang ingkang langkung enem,

ananging ingkang dipunajak gineman wau sinaosa enem
nanging wajib kinurmatan.
c. Tiyang ingkang nggadhahi kalenggahan(drajat pangkat) inggil
dhateng andhahanipun, ananging andhahanipun wau
yuswanipun langkung sepuh utawi wajib kinurmatan.
d. Tiyang ingkang gineman priyayi luhur lan ingkang dipunajak
gineman tiyang limrah ingkang sampun sepuh yuswanipun
utawi wajib kinurmatan.

Tuladhanipun Krama Lugu

Ginemanipun Pak Ketua RT dhateng para pemudha ing parepatan
(pepanggihan pemuda)

Adhik-adhik sedaya kula ing ngriki ngaturaken panuwun dhateng
sampeyan sadaya dene sampun purun dugi ing pepanggihan
menika.

https://youtu.be/PU2QhVRQCDE

https://youtu.be/XmnORVBgzdE

BASA KRAMA ALUS

Krama alus nggih menika awujud undha usuk
basa Jawa ingkang sedaya tetembunganipun
kawangun saking tembung krama kalihan
dipuntambahi tetembungan krama alus utawi
saged ugi kawuwuhan karma andhap.

GINANIPUN BASA KRAMA ALUS

Panganggone krama alus yaiku:
1. Anak marang tiyang sepuh
2. Siswa marang dwija
3. Pitepangan enggal
4. Tiyang sepuh utawi tiyang sanes ingkang langkung

dipunkurmati
5. kangge sesorah dedonga

https://youtu.be/fumYBLZQVFw

https://youtu.be/ND6BMEK-now

https://youtu.be/sPwdtjRmLig

Nyimak Pacelathon kanthi patitis!

Simak video ingkang ngandhut unggah-ungguh
mawi link ngandhap menika:

https://youtu.be/E717D4WLifY

2. Mengorganisasi Peserta Didik untuk Belajar

Ayo sami pirembagan kelompok!!!

Damela kelompok ingkang kadadeyan saking
4-5 siswa. Saben kelompok gadhah tugas
kangge ngrembag ragam basa ingkang
dipunginakaken wonten video kala wau!

Kanthi pirembagan kelompok, ayo
cobi dipunrembag ragam basa wonten
video kasebat! (LKPD)

KAPUSTAKAN

Rahmat, S.S.,M.A. (2022). Modul 2 Unggah-ungguh Basa Jawa. Jakarta : Kementrian
Pendidikan, Kebudayaan, Riset, dan Teknolgi.

WJS,Poerwadarminta.1939. Boesastra Djawa.J.B Wolters: Groningen Batavia.
Http://sinausastra.blogspot.com/p/kawruhbasahtml?m=1
http://kedaiceritasenja.blogspot.com/2020/11/materi-unggah-ungguh-basa-

jawa.html
https://youtu.be/E717D4WLifY

GEGURITAN

Anton Novi Widayanto, S, Pd
Fase E / Kelas X

SMA Negeri 3 Salatiga

Capaian Pembelajaran

Peserta didik mampu menulis gagasan, pikiran, pandangan, arahan dalam bentuk teks sastra
geguritan.

Tujuan Pembelajaran

1 Melalui proses pembelajaran dengan model pembelajaran problem based learning
pendekatan TPACK, dan media audio visual, peserta didik menelaah gagasan, pikiran,
pandangan, arahan dalam bentuk teks sastra geguritan. (C4)

2 Melalui proses pembelajaran dengan model pembelajaran problem based learning
pendekatan TPACK, dan media audio visual, peserta didik menciptakan teks geguritan.
(C6)
Indikator Ketercapaian Tujuan Pembelajaran

1 Setelah ditampilkan video geguritan, peserta didik dapat menelaah nilai-nilai atau pesan
moral yang ada didalam teks sastra geguritan dengan bernalar kritis dan bergotong
royong. (C4)

2 Setelah ditampilkan video geguritan, peserta didik dapat menciptakan teks geguritan
secara indah dan kreatif. (C6)

Pemantik

Menapa ingkang dipunwastani geguritan?
Menapa para siswa sampun nate damel
geguritan?

Asesmen Diagnostik

https://bit.ly/asesmen-diagnostik1

Peta Konsep

Geguritan

Pangertosan Titikan Jinising Unsur Cara Maos Cara Nyerat
Geguritan Geguritan Pambangun

gagrag intrinsik
lawas

gagrag ekstrinsik
anyar

Nyimak Geguritan kanthi patitis!

https://youtu.be/F7eCCHVLXlQ

Sekolahku
Dening : Amanda Adi Astuti
Sekolahku…
Panggonan anggonku golek ilmu
Sekolahku….
Diwulang dening bapak ibu guru
Sekolahku…
Sinau, maca buku
Ing panggonan iki
Aku diajari supaya karo wong tuwaku kudu bekti
Ing panggonan iki
Aku diajari marang kanca aja srei
Diparingi PR kanggo gladhen
Kanggo sangu urip ing tengahing bebrayan
Aku percaya…
Sanajan abot kudu dilakoni
Kabeh mau kanggo kepentingan pibadhi
Kareben ngesuk dadi wong kang aji
Migunani tumrap bangsa lan nagari

Pangertosan Geguritan

Geguritan kalebu salah sijining Puisi
Jawa. Miturut Kamus Baoesastra

(1939:157), “gurit” tegesipun seratan,
kidung. Geguritan tegesipun tembang

(uran-uran) ingkang awujud
purwakanthi.

Titikan Geguritan

1. Boten kawengku ing pathokan
2. Ngginakaken tembung ingkang pinilih
3. Boten ngginakaken basa padinan saha

ngginakaken tembung pangiket
4. Migunakaken puiwakanthi sastia, swara

saha basa
5. Wosing mentes

Jinising Geguritan

Gagrag lawas Gagrag Anyar

Geguritan gagrag Geguritan gagrag anyar
lawas (geguritan (moderen) inggih menika
tradisional) inggih
menika susastra geguritan ingkang
migunakaken basa Jawa
Jawa ingkang
awujud tembang. jaman sakmenika saha
dipunserat migunakaken
aksara latin, saha sampun
migunakaken dluwang.

Unsur Intrinsik

Amanat Tema

Purwa- Gambaran
kanthi Pangindra

Rima Dhiski

Unsur Ekstrinsik

Biografi Kemasyarakatan

Nilai Sajroning Crita

Mengorganisasikan peserta didik
untuk belajar

Ayo sami pirembagan kelompok!!!
Damela kelompok ingkang kadadeyan
saking 4-5 siswa. Saben kelompok gadhah
tugas kangge ngrembag piwulang luhur

saking geguritan kala wau!
(LKPD)

https://bit.ly/LKPD-menelaah-geguritan

Nganggit/Nyerat Geguritan menika Gampil

1. Gelem Latihan
2. Dilampahi

3. Dikulinakaken

bedanipun

Geguritan?? X Gancaran??

Geguritan Gancaran

Esuk mau Esuk mau ana wanita setengah
Ana wanita setengah tuwa tuwa ndhodhog lawang karo
Ndhodhog lawang karo kandha kandha, “Ndara kula dereng
nedha, mbok ndika paring arta
ndara kangge tumbas sega.” Blaik
kula dereng nedha wong wetengku wae ya durung
mbok ndika paring arta kalebon upa.
kangge tumbas sega
Blaik
Wong wetengku wae
Ya durung kalebon upa

CaranipunMNaykeeraNt oGteegsuritan

Nemtokaken tema Ngemataken Mekaraken dados
barang, kahanan, cariyos
utawi ngundhuh
panganngen-angen

Ngewahi cariyos Ngewahi ukara Paring irah-irahan
dados geguritan dados geguritan
ingkang endah

Nemtokaken Tema : Ngemataken barang, kahanan, utawi
ngundhuh pangangen-angen
Kahanan Sekolah

Mekaraken dados cariyos

Kasorot sinare srengenge sing
nabras pang-pang kayu. Katiyup angin
sing liwat ing selaning godhog nambahi
mekrok kuncupmu. Yen disawang dadi
endah. Kanggo hiasan sekolah lan Kanggo
nglipur ati menawa susah.

Ngewahi cariyos dados geguritan

Kasorot sinare srengenge Kasorot sinare srengenge
Sing nabras pang-pang kayu
sing nabras pang-pang kayu. Katiyup angin sing liwat
ing selaning godhong
Katiyup angin sing liwat ing Nambahi mekrok kuncupmu
Yen disawang dadi endah
selaning godhog nambahi Kanggo hiasan sekolah
Kanggo nglipur ati menawa susah
mekrok kuncupmu. Yen

disawang dadi endah. Kanggo

hiasan sekolah lan Kanggo

nglipur ati menawa susah.

Ngewahi ukara dados geguritan ingkang endah

Kasorot sinare srengenge Kasorot sinare bagaskara
Sing nabras pang-pang kayu kang nabras pang-pange kekayon
Katiyup angin sing liwat Katiyup angin sumilir sesliweran
ing selaning godhong ing selaning gegodhogan
Nambahi mekrok kuncupmu mimbuhi mekrok kuncupmu
Yen disawang dadi endah Sinawang endah
Kanggo hiasan sekolah Kanggo rerenggane sekolah
Kanggo nglipur ati menawa susah Kanggo nglelipur ati menawa susah

Suka irah-irahan

Kembang
Kasorot sinare bagaskara
kang nabras pang-pange kekayon
Katiyup angin sumilir sesliweran
ing selaning gegodhogan
mimbuhi mekrok kuncupmu
Sinawang endah
Kanggo rerenggane sekolah
Kanggo nglelipur ati menawa susah

Dugi Mriki Wonten Pandangon???
Ayo sami pirembagan kelompok!!!
Damela kelompok ingkang kadadeyan

saking 4-5 siswa.

Dhaftar Nama Klompok

Kelompok 1 Kelompok 2 Kelompok 3

1. Afifi Dema K.L / 3 1. Amanda Eka Putri / 5 1. Anas Abiyu Adji / 6
2. Dzakiyah Ulyaa A. / 14 2. Annisa Kusuma W / 8 2. Azzura Meira Najuba / 11
3. Meiraluna Linanty / 23 3. Haken Ammar Maulana / 16 3. Lutfian Tafa Rimawan / 22
4. Muhammad Akbar A.S / 25 4. Kaylla Ayu P. S / 19 4. Sarah Aleyda Kiyosaki / 31
5. Sifa' Aulia Ishmah / 33 5. Sabrina Olivia Maylani Putri / 30 5. Sekar Nirwana Wayan Mu'iz / 32

Kelompok 4 Kelompok 5 Kelompok 6

1. Aluna Agcha Aliffatillah / 4 1. Adhisti Indradewi P / 2 1. Aden Ristiana / 1
2. Nayla Arneza / 28 2. Bunga Novitasari / 12 2. Andromeda Kresna Barata / 7
3. Azzahra Oktania Safitri / 10 3. Indy Firda Lestari / 17 3. Asy-Syifaa' Saafa Naila / 9
4. Sindu / 34 4. Jihan Maulidia Azmi / 18 4. Elysia Fauziah / 15
5. Noor Syafiqoh Alleeya / 29 5. Kirania Aura Putri / 20

Kelompok 7

1. Dava Benigno Ristiyan /13
2. Lintang Sukma Ayu / 21
3. Meyza Shafa Zunubekti / 24
4. Muhammad Ridwan Ananda / 27

Gladhen!
Kadamela geguritan kanthi tema kahanan sekolah
kanthi nggatekaken isi, dhiksi, saha nilai estetika!
https://bit.ly/damel-geguritan

Kangge nggampilaken
siswa nggarap, saged

bikak kamus Jawa
online

https://www.sastra.org/leksikon

Tes Formatif

https://bit.ly/Formatif-Geguritan

Dudutan

1. Geguritan inggih menika karangan kados dening tembang,
ananging guru gatra, guru wilangan, lan guru lagunipun
boten ajeg.

2. Geguritan kaperangan dados kalih gagrak lawas lan
gagrak anyar

3. Nyerat Geguritan menika Gampil (Latihan, Dilampahi,
Dikulinakaken

4. Cara nyerat geguritan (nemtokaken tema, ngemataken
barang, nyariosaken barang, ngewahi dados geguritan,
ngewahi ukara dados basa kang endah, suka irah-irahan)

Refleksi

https://bit.ly/refleksi-geguritan


Click to View FlipBook Version