BEST
PRACTICE
ผ ล ก า ร ป ฏิ บั ติ ง า น สู ค ว า ม เ ป น เ ลิ ศ
นางสาวว�ร�นทรญ า อิสรย� าเลศิ สขุ
ครู กศน.ตำบลสมปอย
การสรางคุณคา
เครอ�่ งปนดนิ เผาบานโก
BestPractice
ดา นการศึกษาเพอื่ พฒั นาอาช�พ ชอ�่ ผลงาน การสรา งคุณคา เคร�่องปนดินเผาบานโก
กศน.ตำบลสมปอ ย
ศูนยก ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยอำเภอราษีไศล สำนักงาน กศน.จงั หวัดศรส� ะเกษ
สำนกั งานสง เสรม� การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั
สำนักงานปลัดกระทรวงศกึ ษาธก� าร กระทรวงศึกษาธก� าร
คำนำ
การรายงานผลการปฏิบัติงานสูความเปนเลิศ (Best Practice) กศน.ตำบลสมปอย สังกัดศูนย
การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอราษีไศล สำนักงานสงเสริมการศึกษานอกระบบและ
การศึกษาตามอัธยาศัยจังหวัดศรีสะเกษ ชื่อผลงาน : การสรางคุณคาเครื่องปนดินเผาบานโก เปนแนวปฏิบตั ิท่ีดี
ดา นการศกึ ษาเพือ่ พฒั นาอาชีพ จากหลักการที่วา “ถาไดน ำความรูไปใช ความรนู ้นั ก็ยิ่งเพม่ิ คุณคา เพราะทำใหเกิด
การตอยอดความรูใหแตกแขนงออกไปอยางกวางขวาง” ดังนั้น เปาหมายสำคัญประการหนึ่งในการเผยแพรแนว
ปฏบิ ตั ิทีด่ ี ดานการศึกษาเพอื่ พัฒนาอาชีพ กลุมการทำเครอื่ งปน ดนิ เผาบา นโก เปนแนวทางในการสรางแนวปฏิบัติ
ที่ดีในดานการพัฒนาอาชีพ การสรางมูลคาเครื่องปนดินเผา การบริหารจัดการกลุม การเพิ่มมูลคาและการเพิ่ม
ทักษะในการผลิตเครื่องปน ดนิ เผา ใหมีรูปแบบผลิตภณั ฑใหมๆ ที่หลากหลาย ตรงตามความตอ งการของผูซ้ือและ
ความตองการของตลาด และเพื่อใหสมาชิกในกลุม มีความรูความเขาใจและมีแนวทางในการสรางแนวปฏิบัติที่ดี
ในดานการพฒั นาอาชพี ตลอดจนสรางความเขม แขง็ ใหก ับกลมุ อาชีพของคนในชุมชนตอไป
นางสาววริ ินทรญ า อิสรยิ าเลศิ สขุ
ครู กศน.ตำบล
(Best Practice) กศน.ตำบลสม ปอ ย
สารบัญ หนา
เรื่อง 1
คำนำ 1
สารบัญ 1
1
- ชื่อผลงาน
- ผเู สนอผลงาน 2
- หนว ยงาน/สถานศกึ ษา/กศน.ตำบล 3
- ความสอดคลองกบั ยุทธศาสตรแ ละจุดเนนการดำเนนิ งาน กศน. วสิ ัยทัศน/พนั ธกจิ 3
ระบบประกนั คุณภาพสถานศึกษา 5
- ที่มาและความสำคัญของผลงาน 5
- วัตถุประสงค 6
- วธิ ีดำเนนิ การ 9
- ตัวชว้ี ัดความสำเรจ็ 9
- ผลการดำเนินงาน 10
- บทสรปุ 10
- กลยทุ ธและปจจยั ที่ทำใหป ระสบความสำเร็จ
- การประชาสมั พันธ / เผยแพรผลงาน
- ขอ เสนอแนะ
- เอกสารอางองิ
ภาคผนวก
- ภาพประกอบ
- ผูจดั ทำ
(Best Practice) กศน.ตำบลสม ปอย
1
ผลการปฏบิ ตั งิ านสคู วามเปน เลิศ (Best Practice) : กศน.ตำบลสม ปอย
: ดา นการศกึ ษาเพ่อื พฒั นาอาชีพ
1. ช่อื ผลงาน การสรา งคณุ คาเครื่องปน ดนิ เผาบา นโก
2. ชอื่ สถานศึกษา กศน.ตำบลสม ปอย
ศูนยก ารศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยอำเภอราษไี ศล
สำนักงานสงเสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั จังหวัดศรสี ะเกษ
3. ชอื่ เจาของผลงาน นางสาววริ นิ ทรญ า อสิ ริยาเลศิ สขุ ครู กศน.ตำบลสมปอย
4. ความสอดคลองกับยุทธศาสตรและจุดเนนการดำเนินงาน กศน. วิสัยทัศน/พันธกิจ ระบบประกันคุณภาพ
สถานศึกษา
• สอดคลอ งยุทธศาสตรและจดุ เนน การดำเนินงาน สำนกั งาน กศน. ประจำปง บประมาณ 2564
ภารกจิ ตอเนอื่ ง ขอที่ 1. ดา นการจดั การศกึ ษาและการเรยี นรู ขอ 1.3 การศึกษาตอ เนอ่ื ง 1) จัดการศกึ ษาอาชีพเพ่ือ
การมีงานทำอยางยั่งยืน โดยใหความสำคัญกับการจัดการศึกษาอาชีพเพื่อการมีงานทำในกลุมอาชีพเกษตรกรรม
อุตสาหกรรม พาณิชยกรรม คหกรรม และอาชีพเฉพาะทางหรือการบริการรวมถึงการเนนอาชีพชางพื้นฐาน
ทส่ี อดคลอ งกับศักยภาพของผูเรียน ความตอ งการและศักยภาพของแตล ะพื้นทมี่ ีคุณภาพไดมาตรฐานเปนท่ียอมรับ
สอดรับกับความตอ งการของตลาดแรงงาน และการพัฒนาประเทศ ตลอดจนสรางความเขมแขง็ ใหกบั ศนู ยฝกอาชีพ
ชุมชน โดยจัดใหมีการสงเสริมการรวมกลุมวิสาหกิจชุมชน การพัฒนาหนึ่งตำบลหนึ่งอาชีพเดน การประกวดสินคา
ดีพรีเมี่ยม การสรางแบรนดของ กศน. รวมถึงการสงเสริมและจัดหาชองทางการจำหนายสินคาและผลิตภัณฑ
และใหม ีการกำกับ ติดตาม และรายงานผลการจดั การศกึ ษาอาชีพเพื่อการมงี านทำอยา งเปนระบบและตอเนือ่ ง
(Best Practice) กศน.ตำบลสม ปอ ย
2
5. ทม่ี าและความสำคัญของผลงาน
• แนวปฏบิ ตั ิที่ดีดา นอาชีพ เร่ืองการสรา งคุณคาเครอื่ งปน ดนิ เผาบานโก ตำบลสมปอ ย อำเภอราษไี ศล
จังหวัดศรสี ะเกษ มุง พัฒนาสมาชิกกลมุ เครอื่ งปนดนิ เผาซ่ึงเปน ผูใหญแ ละเด็กควบคูกันไปโดยมีวัตถุประสงค
1) เพ่ือพฒั นากลมุ อาชพี เคร่ืองปนดินเผาบา นโกใหสามารถผลติ และจำหนา ยไดอยางมีคุณภาพ และมีรายไดเพม่ิ ขึ้น
2) เพื่อใหก ลุมเครือ่ งปน ดนิ เผาบานโก มรี ูปแบบผลิตภณั ฑใหมๆ ซงึ่ เดมิ เคร่ืองปน ดนิ เผาบานโกจะผลติ เฉพาะการ
ปนหมอดินเทานั้น
การดำเนินงานโครงการนี้ไดประสานงานดำเนินการรวมกับภาคีเครือขาย ไดแก ผูนำชุมชนบานโก
วิทยากรผมู ีความรูความเชีย่ วชาญดานภูมปญญาทอ งถ่ินการปนหมอบานโก และกลุม อาชีพเคร่ืองปนดินเผาบานโก
เพือ่ พฒั นากลมุ เคร่ืองปน ดนิ เผาและภมู ปิ ญญาทองถิน่ รวมดำเนนิ การจัดกระบวนการเรยี นรูเร่ืองเครื่องปนดินเผาให
มรี ูปแบบผลิตภณั ฑแ บบตา งๆ ที่เปน ความตอ งการของตลาดตอไป
ผลการดำเนนิ งานพบวา สมาชกิ กลุมเครอื่ งปนดินเผาบา นโก จำนวน 18 คน มีความรูค วามเขาใจ
เรอ่ื งการบริหารจัดการกลมุ และดำเนินธุรกิจของกลมุ ในรูปแบบกลุมอาชีพ สามารถนำผลติ ภัณฑท่ีผลิตไดในหลาย
รูปแบบ มาปนเปน กระถางตนไม แจกัน หมอแจวรอน เตาถาน เปนการอนุรักษเครื่องปนดินเผา และเพิ่มมูลคา
จากการผลิตชิ้นงานในรูปแบบใหมๆ ที่เปนความตองการของตลาด ชาวบานมีรายไดเพิ่มขึ้นจากการจำหนาย
ผลิตภณั ฑเคร่อื งปน ดินเผาบานโก ซึ่งเปนแหลง จำหนา ยของหมบู า นและตำบล และยงั จำหนายใหก บั ชุมชนใกลเ คียง
และแหลง จำหนา ยอืน่ ๆ
ชุมชนบา นโก ตำบลสมปอย อำเภอราษีไศล จังหวดั ศรสี ะเกษ มีประชากร 1,707 คน 376 ครวั เรือน
ซึ่งเดิม เดิมประชาชนไดอพยพมาจากอำเภอกลาง (โนนสูง) จังหวัดนครราชสีมา โดยอพยพมาทางเรือมาถึงริมฝง
แมน ำ้ มลู เห็นวาเปนทำเลท่เี หมาะสมและมีความอดุ มสมบรู ณเ หมาะท่จี ะตั้งเปนชุมชนประกอบกบั เปนแหลงที่มีดิน
เหนียวที่จะทำการปน หมอจงึ ไดต้ังหลักฐานอยูท่ีแหงน้ี ประกอบกับบริเวณดงั กลา ว มีตนตะโกใหญขึ้นอยู จึงตั้งชื่อ
หมบู า นวา “บานโก” แรกเรมิ่ มคี รอบครวั ทั้งหมด 14 ครวั เรอื น เม่อื ป พ.ศ. 2422 ซ่ึงมีรายชื่อผูน ำหมูบา น ต้ังแต
อดีตถึงปจจุบัน ภูมิปญญาชาวบานของชาวบานโก ที่สืบทอดกันมาแตบรรพบุรุษในการถายทอดความรูและ
ประสบการณสูลูกหลาน ซึ่งสืบทอดกันมาชานานในการนำแนวคิดและภูมิปญญาชาวบานในการนำดินเหนียว ซ่ึง
เปนทรัพยากรในทองถิ่นที่มีอยูแลว มาใชใหเกิดประโยชน โดยการนำดินเหนียวมาเปนวัสดุในการทำ
เครื่องปนดินเผาประเภทตางๆ ซึ่งเครื่องปนดินเผาที่ขึ้นชื่อที่สุดคือ หมอดินและกระถางดอกไม นอกเหนือจาก
ประเภทนี้ก็จะเปน แจกันดอกไม และเครื่องปนดินเผาประเภทอื่นๆ ที่ชาวบานสามารถที่จะดัดแปลงและทำข้ึน
ตามความตองการของลูกคา ซึ่งแหลงเรียนรูแหงนี้เปนสถานที่ท่ีจะสนับสนุนสงเสริมใหผูเรียนและผูที่สนใจใน
การศึกษาเพอ่ื ใหเ กิดกระบวนการเรียนรูตอไป
(Best Practice) กศน.ตำบลสมปอย
3
กศน.ตำบลสมปอ ยและกลมุ อาชีพเครอ่ื งปน ดนิ เผา ตลอดจนภาคเี ครือขา ยในชมุ ชน ไดเล็งเห็นถงึ
คุณคาของการอนุรักษแหลงเรียนรูและภูมิปญญาทองถิ่น จึงระดมความคิดในการเสริมสรางและตอยอดแหลง
เรียนรูภูมิปญ ญาทองถ่นิ เดิมใหเกิดคุณคา และเพ่ิมมลู คา จงึ ไดด ำเนินการพัฒนากลุมเครื่องปน ดินเผาบานโก ตำบล
สม ปอย อำเภอราษีไศล จังหวดั ศรีสะเกษ เพ่ือดำเนนิ การฝกอบรมพัฒนาเทคนิคและฝมือและจัดซื้อวัสดุอุปกรณ
และวัตถุดิบ ชวยเหลือเรื่องการตลาด โดยนำผลิตภัณฑของชาวบานไปจำหนายที่ตลาดชุมชน ชุมชนใกลเคียงและ
ตลาดอนื่ ๆ การบริหารจดั การกลมุ ครอบครวั ใหมีรายไดและเรือ่ งการถายทอดองคความรูเร่อื งเครื่องปนดนิ เผาสูเด็ก
และเยาวชนเพื่อสืบทอดสรู ุนลูกหลานตอไป
เพื่อเสนอโครงการ การพัฒนาเครื่องปนดินเผาใหมผี ลิตภณั ฑที่หลากหลายรูปแบบในการสงเสรมิ
อาชีพ จึงมีแนวทางแกปญ หาโดยดำเนินงานโครงการสรางคุณคาผลิตภณั ฑใ นกลมุ เครือ่ งปนดินเผาบา นโกข้ึน
6. วัตถปุ ระสงค
6.1 เพื่อพัฒนากลุมอาชีพเครื่องปนดินเผาบานโก สามารถผลิตและจำหนายผลิตภัณฑจาก
เคร่อื งปน ดนิ เผา ใหม ีผลิตภัณฑท ่หี ลากหลายรปู แบบสรา งคุณคา ผลติ ภัณฑ และมรี ายไดเ พิ่มขนึ้
6.2 เพื่อถายทอดองคความรูจากภูมิปญญาในทองถิ่นสูเยาวชนลูกหลานจากรุนสูรุน สามารถ
นำมาใชในชีวติ ประจำวนั และนำไปประกอบอาชีพได
7. วธิ ดี ำเนินการ
7.1 เชิงปริมาณ
7.1.1 สมาชิกกลุม เครื่องปน ดินเผาบานโก จำนวน 18 คน
7.1.2 เดก็ และเยาวชนบานโก จำนวน 18 คน
7.2 เชิงคณุ ภาพ
7.2.1 สมาชิกกลุม เครื่องปน ดินเผาชมุ ชนบานโก เกิดควารูทักษะในการผลิต การบรหิ าร
จัดการกลุมและการตลาด สามารถนำความรูและรายไดไปใชใ นการพัฒนาคุณภาพชวี ติ ของครัวเรอื น
7.2.2 เดก็ และเยาวชนมีความรู ทกั ษะการทำเครื่องปน ดินเผาเปนกระบวนการสบื ทอด
อนรุ กั ษและสรา งอาชีพ
(Best Practice) กศน.ตำบลสมปอ ย
4
7.3 กระบวนการดำเนินงาน
7.3.1 สำรวจความตองการ การศึกษาตอ เนื่อง การศกึ ษาเพ่อื พัฒนาอาชีพ กลุมช้นั เรียนวิชาชพี
กศน.ตำบลสม ปอ ย
7.3.2 จดั ตง้ั วทิ ยากรผมู คี วามรูค วามสามารถในการปนเคร่ืองปน ดนิ เผา
7.3.3 จัดต้งั กลมุ ชน้ั เรยี นวชิ าชีพ การจดั การศกึ ษาตอเน่ือง กศน.ตำบลสมปอย สังกัด กศน.อำเภอ
ราษีไศล
7.3.4 ประสานงานผูน ำชุมชนบา นโก ภาคีเครือขา ยทเ่ี กย่ี วของในการฝกอบรมกลมุ ชัน้ เรียนวิชาชพี
เพ่ือพัฒนาทักษะของกลุม
7.3.5 ดำเนนิ การจัดกิจกรรมตามแผนท่ีกำหนดและสามารถปรับเปลี่ยนกิจกรรมไดต ามความ
เหมาะสม
7.3.6 ติดตามและประเมินผลรวมกบั หนว ยงาน / เครือขายท่เี ก่ยี วของ
7.3.7 สรปุ และจัดทำรายงานผลการดำเนนิ งาน และเผยพรไปยังหนวยงานท่ีเกี่ยวของ
7.4 วิธกี ารจัดกจิ กรรม
7.4.1 การดำเนนิ กจิ กรรมการจัดการเรียนรเู รอื่ งเคร่ืองปนดนิ เผา กลมุ เครือ่ งปน ดินเผาในรปู แบบ
ตาง ๆ ที่ศาลาประชาคมและกลุมเครื่องปนดินเผาบานโก โดยครูเชิญวิทยากรภูมิปญญาทองถิ่นในหมูบานมาให
ความรูดานการปนเครื่องปนดินเผาในรูปแบบตางๆ จากนั้นครูแนะนำใหเด็กเยาวชนนำความรูไปฝกการปนเรื่อง
เครื่องปน ดินเผาในรปู แบบตางๆ รว มกบั ผูปกครอง
7.4.2 จัดประชมุ วางแผนการเตรียมผลิตเคร่ืองปน ดินเผา
7.4.3การพฒั นาเทคนคิ การออกแบบผลิตภณั ฑแ บบใหม ที่เปน ความตอ งการของตลาด
7.4.4 การพัฒนารปู แบผลติ ภัณฑใ หมๆ ใหม รี ปู แบบท่ีสวยงาม หลากหลายรูปแบบซึ่งเปนความ
ตองการของตลาด
7.4.5 การบริหารจัดการกลุมอาชีพเครื่องปน ดินเผา และดำเนินการสรปุ ผลการดำเนนิ งานและ
รว มติดตามประเมนิ ผลกลมุ
(Best Practice) กศน.ตำบลสม ปอย
5
8. ตัวชี้วดั ความสำเรจ็
8.1 ผเู รียนมคี วามรคู วามเขาใจ และมที ักษะในการผลิตและการทำเครื่องปนดินเผา การบริหาร
จัดการกลมุ และการตลาด สามารถนำความรูและรายไดไ ปใชในการพัฒนาคณุ ภาพชวี ิตของครวั เรอื น
8.2 ผูเรียนผใู หญ สามารถพัฒนารปู แบบเครื่องปน ดินเผา ในรปู แบบตางๆ และการบริหาร
จดั การกลมุ สามารถนำความรูและรายไดไปใชใ นการพฒั นาคณุ ภาพชีวิตของครวั เรือน
9. การประเมินผลและเครื่องมอื ประเมนิ ผล
ประเมินผลตามสภาพจริง โดยการประเมินผลงานเคร่ืองปนดินเผา โดยใชแบบประเมินการฝก
ปฏบิ ัติ และจากการบนั ทกึ ของผเู รียน รปู แบบผลิตภณั ฑเครือ่ งปนดินเผาในรูปแบบตางๆ และประเมินความรคู วาม
เขาใจจากการสอบปากเปลาโดยใชแ บบทดสอบหลังเรียน
10. ผลการดำเนนิ งาน
10.1 ผูเรียนเกิดทกั ษะจากกระบวนการ การเรยี นรเู รื่องเครอ่ื งปนดนิ เผาจากภูมิปญ ญาทอ งถนิ่
และแหลงเรียนรูในชุมชน มีเทคนิคและสามารถนำความรูที่ไดมาออกแบบผลิตภัณฑในรูปแบบตาง ๆ พัฒนา
รปู แบบผลติ ภณั ฑใ หมๆ ใหมรี ูปแบบที่สวยงาม หลากหลายรปู แบบซง่ึ เปนความตอ งการของตลาด
10.2 กลุมสมาชกิ ทเี่ ปน ผูใหญสามารถนำความรทู ีไ่ ดไ ปพัฒนากลุมและพัฒนาคุณภาพของ
เครอ่ื งปนดินเผาไดอยางตอเน่ือง สมาชกิ เหน็ ความสำคัญของการรวมกลมุ รูบ ทบาทและหนา ทขี่ องตนเอง เกิดการ
มสี ว นรวมมากขึ้น
10.3 กลมุ สมาชิกมีรายไดเ สริมมากข้นึ จากการจำหนา ยเคร่ืองปนดนิ เผา
10.4 ดำเนินการเผยแพร โดยจัดทำเอกสาร ไดแก หลกั สูตรเคร่ืองปน ดินเผาและประเมนิ ผลการ
ดำเนินงานและเผยแพรใ หกับหนวยงานและเครือขายทเี่ กย่ี วขอ งทราบ และชุมชนเปน ฐานแลกเปลยี่ นเรยี นรูเร่อื ง
การผลติ เครื่องปน ดินเผาใหกับผูท ส่ี นใจและชมุ ชนอ่นื ๆ
(Best Practice) กศน.ตำบลสมปอ ย
6
11. บทสรปุ
กลุมอาชีพระยะส้นั การทำเครื่องปนดินเผาบา นโกนี้ ดำเนินการตามคณุ ภาพของเดมมิ่ง (Deming Cycle :
PDCA) ดังน้ี
ดา นการวางแผน (Plan)
1. ศึกษาสภาพปญหาและวิเคราะหขอมูลของชุมชนอยางมีสวนรวมของครู ผูเรียน และชุมชน โดยการ
สำรวจความตองการ การเรียนรูกลุมชั้นเรียนวิชาชีพ การศึกษาตอเนื่อง เพื่อนำมาวางแผนการจัดกิจกรรมที่
สอดคลอ งกับสภาพบริบท ศกั ยภาพของชมุ ชน ปญ หา และความตอ งการที่แทจริงของผเู รียน และคนในชุมชน
2. วิเคราะหงานตามบทบาทหนาที่ และวิเคราะหความสอดคลองที่เกี่ยวของ ยุทธศาสตรและจุดเนนการ
ดำเนินงาน กศน. วิสัยทัศน/พนั ธกิจ ระบบประกันคุณภาพสถานศึกษา ฯลฯ ซึ่งจากการวิเคราะหงาน จะเห็นไดวา
เปนงานตามบทบาทหนาที่ครู กศน.ตำบล ที่จะตองจัดการศึกษาเพื่อสงเสริมการรูหนังสือ การศึกษาขั้นพื้นฐาน
การศกึ ษาตอเนือ่ ง การศึกษาตามอัธยาศยั สง เสริมการเรียนรูชมุ ชน
3. คนหา Best Practice โดยพจิ ารณาประเดน็ ดังน้ี
เปน เร่ืองที่เก่ียวของกับภารกิจโดยตรงของบทบาทหนาท่ี
สนองนโยบาย การแกป ญหา การพฒั นาประสทิ ธภิ าพของผูเรียน กศน.
เปนวิธกี ารรเิ ร่ิมสรา งสรรคข ้นึ มาใหม หรอื ประยกุ ตข้นึ ใหม (นวตั กรรม) โดยตง้ั คำถามวา
นวัตกรรมนน้ั คืออะไร (What) ทำอยา งไร (How) ทำเพ่อื อะไร (Why)
มผี ลผลิต/ความสำเร็จเพิ่มขนึ้
สามารถนำไปใชเปนมาตรฐานการทำงานตอปไดยงั่ ยืนพอสมควร
มกี ารพัฒนาปรับปรุงตอไป
จากการพิจารณาประเด็นตางๆ ดังกลาว เพื่อคนหา Best Practice ในการจัดกิจกรรมท่ีสอดคลองกับ
สภาพ ปญหา และความตองการของชุมชน พบวา เปนเรอ่ื งทีเ่ กย่ี วของกบั บทบาทหนาทโ่ี ดยตรงของครู กศน.ตำบล
และเปนการดำเนินงานตามการจัดการศึกษาตอเนื่อง การศึกษาเพื่อพัฒนนาอาชีพ จึงไดวางแผนเพื่อดำเนินการ
ตามบทบาทภารกิจดงั น้ี
1) ครู ผเู รียน และชุมชน มสี วนรว มในการวางแผนและออกแบบกิจกรรมทส่ี อดคลองกบั สภาพ
ปญหา ความตองการของชุมชน โดยการประชุมรวมกันเพื่อวางแผนการดำเนินงาน ชี้แจงวัตถุประสงค ผลที่ผูรวม
โครงการจะไดร ับ ทำใหมีผสู นใจเขารว มโครงการเปนผเู รียนเดก็ 18 คน ผเู รยี นผูใหญ จำนวน 18 คน
2) ศึกษาเอกสารขอมูลเกี่ยวกับการจดั การศกึ ษาเพื่อพฒั นาอาชีพในชมุ ชน และการดำเนนิ งาน
กลุมอาชีพในชุมชน โดยครู และผูเรียนรวมกันวางแผนจัดกิจกรรมการเรียนรูสำหรับผูเรียนผูใหญและผูเรียนเด็ก
พรอ มท้งั จัดเตรยี มวัสดุอุกรณ
3) ครแู ละผูเรียนรว มกันกำหนดทิศทางการดำเนนิ การกลมุ การนำผลิตภณั ฑอ อกจำหนา ยใน
ตลาดชุมชน
(Best Practice) กศน.ตำบลสม ปอย
7
4. นำขอมูลจากการวิเคราะหและพิจารณาในขอ 1 – 3 มากำหนดกรอบการดำเนินงานทีพ่ ิจารณาแลววา
เปนแนวปฏบิ ัติทีด่ ี (Best Practice) โดยดำเนินการดงั นี้
1) กำหนดวตั ถปุ ระสงคของโครงการ
2) กำหนดตวั ชวี้ ดั ความสำเร็จ
3) กำหนดวิธดี ำเนนิ การ
4) กำหนดวิธีการประเมินผลและเครื่องมือการประเมินผล
ดานการดำเนนิ งาน (Do)
จัดการศึกษาเพื่อพัฒนาอาชีพ กิจกรรมการศึกษาตอเนื่อง กลุมชั้นเรียนวิชาชีพที่ไดว างแผนและออกแบบ
กจิ กรรมไว โดยใหก ารใหค วามรูฝกปฏิบตั ดิ งั น้ี
1) จัดการศกึ ษาเพ่ือพฒั นาอาชพี กลมุ ชัน้ เรียนวชิ าชพี เรอ่ื ง การทำเครือ่ งปน ดนิ เผา โดยวิทยากรจาก
แหลงเรียนรูภูมิปญญาทองถิ่นการทำเครื่องปนดินเผา โดยไดบรรยายและสาธิตวิธี และฝกปฏิบัติการทำ
เคร่ืองปน ดนิ เผาในรปู แบบตา งๆ ใหส อดคลอ งกับความตอ งการของกลุมผซู อ้ื
2) ใหผ เู รียนฝก ฝกปฏบิ ตั ิการทำเครอ่ื งปนดินเผาในรปู แบบตางๆ โดยวิทยากรจากแหลงเรียนรูภมู ิปญญา
ทอ งถิ่นการทำเครื่องปนดินเผาบรรยายและสาธติ วิธปี ฏบิ ัติการทำเคร่ืองปนดนิ เผาในรปู แบบตางๆ
3) ใหผ เู รียน มีความรูค วามเขาใจในการบรหิ ารจัดการกลมุ
4) ปลูกฝง จิตสำนกึ ใหส มาชิกในกลม รูจ กั ประหยัด อดออม พ่ึงพาตวั เอง รกั และเห็นคุณคา รวมถงึ
ประโยชนข องธรรมชาติ
ดานการตรวจสอบและประเมนิ ผล (Check)
1. ประเมนิ ผลตามสภาพจริง โดยการประเมนิ ผลงานเคร่ืองปนดินเผา โดยใชแ บบประเมินการฝกปฏิบัติ
และจากการบันทึกของผูเรียน รูปแบบผลิตภัณฑเคร่ืองปน ดินเผาในรูปแบบตา ง ๆ และประเมินความรูความเขาใจ
จากการสอบปากเปลาโดยใชแบบทดสอบหลงั เรียน
2. สรุปผลการดำเนนิ งานกลุม การทำเคร่ืองปน ดินเผา
3. สรปุ ผลการดำเนินงานทไ่ี ดจ ากการติดตามการประเมนิ ผลเม่ือส้นิ สดุ โตรงการ โดยการรวบรวมผลงาน
ทเี่ ปน จดุ เดน และจุดทีค่ วรพัฒนา รวมทง้ั ขอเสนอแนะจากการประเมนิ ผลการนำไปใชป ระโยชน และจัดทำรายงาน
เพอ่ื เสนอแนวปฏบิ ัติทดี่ ี (Best Practice) ดา นการศกึ ษาเพ่ือพัฒนาอาชีพ
4. เผยแพรผลงานแนวปฏบิ ัติท่ีดี (Best Practice) ดานการศกึ ษาเพ่ือพฒั นาอาชพี โดยนำเสนอผลงาน
ปญหา อุปสรรค ขอเสนอแนะตอที่ประชุม กศน.อำเภอ เพื่อใชเปนขอมูลในการวางแผนจัดกิจกรรมครั้งตอไป
รวมทั้งนำเสนนอผลงานในรูปแบบตางๆ เชน นำเสนอขอมูลใน กศน.ตำบล จัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรูในช้ัน
เรียนวิชาชีพ
(Best Practice) กศน.ตำบลสม ปอย
8
ดานการปรับปรุงและพฒั นาผลการปฏิบัติงาน (Action)
นำผลการจัดกิจกรรมและขอเสนอแนะของผูเรียน ชุมชน และผูเกี่ยวของ มาปรับปรุงรูปแบบและวิธีการ
ดำเนินงานมาพัฒนาและสงเสริมอาชีพ เพื่อเผยแพรใหชุมชนอื่นที่มีสภาพบริบาเหมือนหรือใกลเคียงกัน ไดนำไป
ปรับใชในการจดั กิจกรรมสง เสรมิ และพฒั นาอาชพี ตอ ไป
ผังงานแนวปฏิบัติท่ีดีดา นทักษะการพฒั นาอาชพี “กลมุ เครอื่ งปนดินเผาบา นโก”
1. ศกึ ษาสภาพ ปญหา และสำรวจความตอ งการของชมุ ชนอยางมีสว นรว ม
2. ครูรวบรวมและศกึ ษางานตามบทบาทหนาท่ี และภารกิจ
P 3. วิเคราะหความ
สอดคลองที่เก่ยี วขอ ง
4. นำขอ มลู จากการวิเคราะหม ากำหนดกรอบและวางแผนการดำเนนิ งาน
5. จัดการศกึ ษาเพอ่ื พฒั นาอาชพี กลมุ ชนั้ เรียนวิชาชีพ เรอ่ื ง การทำเคร่อื งปน ดินเผา โดย
วทิ ยากรจากแหลงเรยี นรภู ูมปิ ญญาทอ งถ่ิน การทำเครอื่ งปน ดินเผา บรรยายและสาธติ วิธี
และฝก ปฏบิ ัตกิ ารทำเครื่องปน ดินเผาในรูปแบบตา ง ๆ ใหสอดคลอ งกับความตองการของ
D กลมุ ผูซ้อื
6. ใหผเู รยี นฝก ปฏบิ ัติการทำเคร่ืองปนดนิ เผาในรปู แบบตาง ๆ โดยวิทยากรจากแหลงเรียนรู
ภมู ิปญญาทองถิ่น การทำเครอื่ งปน ดนิ เผา บรรยายและสาธติ และฝก ปฏิบตั ิการทำ
เครื่องปน ดนิ เผาในรปู แบบตาง ๆ
7. ใหผ เู รียน มีความรคู วามเขาใจในการบรหิ ารจดั การกลมุ
8. ปลกู ฝงจิตสำนกึ ใหสมาชิกในกลมุ รูจ กั ประหยดั อดออม พ่ึงพาตวั เอง รกั และเหน็ คุณคา
รวมถงึ ประโยชนข องธรรมชาติ
9. ประเมนิ ผลการเรียนรตู ามสภาพจริง โดยการตดิ ตามผลการปฏบิ ัติงานและการ
ดำเนินการของกลุม เคร่ืองปน ดนิ เผาบา นโก
10. ประเมนิ ผลการเรียนรตู ามสภาพจริง โดยการติดตามผลการปฏบิ ัติงานและการ
บริหารจดั การกลุม
C 11. สรปุ ผลการดำเนนิ งาน/โครงการ และจัดทำรูปเลม รายงาน
12. เผยแพรผลงาน ปญหา อปุ สรรค ตอ ท่ีประชุม กศน.อำเภอ
13.นำผลการจดั กจิ กรรมและขอ เสนอแนะของผเู รียน ชมุ ชน และผเู ก่ียวขอ ง มาปรบั ปรงุ
A รปู แบบและวิธกี ารดำเนินงานมาพัฒนาและสง เสรมิ อาชีพ เพ่ือเผยแพรใ หช ุมชนอ่นื ท่มี ี
สภาพบริบทเหมอื นหรือใกลเคียงกนั ไดน ำไปปรับใชใ นการจดั กจิ กรรมสง เสรมิ และพัฒนา
อาชพี ตอไป
(Best Practice) กศน.ตำบลสม ปอย
9
12. กลยุทธห รือปจ จยั ทท่ี ำใหป ระสบความสำเรจ็
12.1 การมีสวนรวมของครู ผูเรียน และชุมชนในการวิเคราะหและสำรวจขอมูลพื้นฐานของชุมชน ทำใหรู
สภาพปญหา และความตองการพัฒนาชมุ ชนของตนเองใหไปสูเปาหมายท่ีตองการได
12.2 การนำเอานวัตกรรม ภูมิปญญาทองถิ่น ตลอดจนทรัพยากรในชุมชน เปนองคความรูพื้นฐานในการ
ตอ ยอดความรูใหเกดิ การพฒั นาที่ยงั่ ยนื
12.3 กลุมเคร่ืองปน ดินเผาบานโก การสรางรายไดกลุมในครั้งน้ี ดำเนินการตามแนวทางวงจรคุณภาพของ
เดมมิ่ง (Deming Cycle : PDCA) ซึ่งเปนการดำเนินการอยางเปนระบบ สามารถตรวจสอบไดในทุกขั้นตอน โดย
เริ่มจากการวิเคราะหศักยภาพ ปญหา สำรวจความตองการของชุมชน รวมทั้งการมีสวนรวมในการวางแผนและ
ออกแบบกิจกรรมของครู ผูเรียน ชุมชน ตลอดจนมีการติดตามประเมินผลทุกขั้นตอน จึงทำใหสามารถพัฒนา
ผูเรยี นกลุมเคร่อื งปน ดินเผาไดบรรลุตามตัวชว้ี ัดความสำเร็จของโครงการได
13. การประชาสมั พนั ธ/เผยแพรผลงาน
13.1 การประชาสัมพันธ/เผยแพร ผลการดำเนินงานกลุม ผานทาง เฟสบุค (Facebook) กศน.ตำบล
สมปอ ย สงั กัด กศน.อำเภอราษไี ศล
QR Code : กศน.ตำบลสมปอย
ล้งิ คเ ฟสบุค : กศน.ตำบลสมปอย https://www.facebook.com/sompoi.sprs/
(Best Practice) กศน.ตำบลสม ปอย
10
14. ขอ เสนอแนะ
14.1 ควรสงเสริมใหมีการพัฒนารูปแบบกลุมการทำเครื่องปนดินเผาอยางตอเนื่อง เชน การประยุกตการ
ออกแบบผลิตภณั ฑแบบใหมๆ ที่เปนความตอ งการของตลาด เพือ่ เพ่ิมมูลคา ใหกับผลติ ภณั ฑ
14.2 ควรเผยแพรและขยายความรูรูปแบบผลิตภัณฑเ คร่ืองปน ดินเผาใหมๆ สชู ุมชนอ่ืนๆ
14.3 ควรประชาสมั พันธใหผูที่สนใจสามารถศึกษาขอมูล รูปแบบการทำเครือ่ งปนดนิ เผา แบบใหมๆ จาก
ส่อื การเรยี นรูที่ กสน.ตำบล ไดร วบรวมจดั เกบ็ ไวอยางหลากหลายชองทาง เชน เว็บไซตของสถานศึกษา/หนวยงาน
ตน สงั กดั ส่อื ออนไลน ไดแก Facebook YouTube ฯลฯ
14.4 ควรพัฒนาผูเ รยี นในเร่ืองชอ งทางการจำหนายสนิ คาผานส่อื ออนไลน โดยเรยี นรูจ ากศูนยดิจทิ ลั ชมุ ชน
เพื่อเพมิ่ ชองทางในการจำหนายผลิตภณั ฑเ ครื่องปน ดินเผา ตลอดจนผลิตภัณฑอ่ืนๆ ของชมุ ชน
แนวทางการพฒั นาตอเน่อื ง
ครู กศน.ตำบลสมปอย ทำหนาที่ใหค ำปรึกษาการดำเนินงานของกลุมเคร่ืองปน ดินเผาควบคไู ปกับการ
พัฒนาอาชีพสมาชกิ กลุมเคร่ืองปน ดนิ เผาอยา งตอเน่ือง
15. เอกสารอางอิง
- ขอ มูลแหลงเรยี นรู อำเภอราษไี ศล. (2564)
- ขอ มูลแหลงเรยี นรู ภมู ิปญ ญาทอ งถนิ่ กศน.ตำบลสม ปอย สังกัด กศน.อำเภอราษีไศล. (2564)
ภาคผนวก
- ภาพกจิ กรรม
ลงชอื่ ..................................................ผจู ัดทำ ลงชื่อ...........................................................ผูรับรองขอมูล
(นางสาววริ นิ ทรญา อิสริยาเลศิ สขุ ) (นายกมั พล ทีพารตั น)
ครู กศน.ตำบล
ผอู ำนวยการ กศน.อำเภอราษีไศล
(Best Practice) กศน.ตำบลสม ปอ ย
ภาคผนวก
(Best Practice) กศน.ตำบลสม ปอ ย
ภาพประกอบกลุมเครื่องปน ดนิ เผาบานโก (1)
1. การเตรียมดิน
2. การปน
3. การขึ้นรูป
(Best Practice) กศน.ตำบลสมปอย
ภาพประกอบกลุมเคร่อื งปน ดินเผาบา นโก (2)
4. นำไปตากแดด
5. นำไปเผา
6. ผลติ ภณั ฑเครอื่ งปน ดนิ เผา
(Best Practice) กศน.ตำบลสม ปอ ย
ผูจ ัดทำ
ชื่อ - สกลุ : นางสาววิรินทรญา อสิ ริยาเลศิ สขุ ครู กศน.ตำบล
หนว ยงาน/สถานศกึ ษา/กศน.ตำบล : กศน.ตำบลสมปอ ย
สังกัด ศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยอำเภอราษีไศล
สำนกั งานสง เสริมการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั จงั หวัดศรีสะเกษ
สำนักงานสง เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย
สำนกั งานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงศึกษาธิการ
(Best Practice) กศน.ตำบลสมปอ ย