แผนการจัดการเรียนรู้

๓. เกณฑก์ ารวดั และประเมินผล
นกั เรียนผา่ นเกณฑก์ ารวดั และประเมินผลเฉลี่ยร้อยละ ๘๐

กจิ กรรมเสนอแนะ
นกั เรียนแบ่งกลุ่มระดมสมองในการแต่งประโยค ฝึกการทางานเป็นทีม ครูช่วยเพ่มิ เติมความรู้

เพื่อนกั เรียนเขา้ ใจมากยงิ่ ข้ึน และนาจงั หวะเพลงพ้นื บา้ นมาประยกุ ตใ์ นการทากิจกรรมเพอื่ เพม่ิ ความ
สนุกสนานและปลูกฝังความเป็ นไทย

ความเห็น/ข้อเสนอแนะของหวั หน้ากลุ่มสาระหรือผู้ทไี่ ด้รับมอบหมาย
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................

...........................................................
(นางเปรมยุดา คลงั แสง)

หวั หน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย
…………../………………/………………

ความเห็น/ข้อเสนอแนะของผ้บู ริหารหรือผู้ทไ่ี ด้รับมอบหมาย
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................

.........................................................
(...........................................)

...............................................................
…………../………………/………………

บันทกึ ผลการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้

ผลการจัดการเรียนรู้

…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
ปัญหา/อุปสรรค
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………

(ลงช่ือ) ผบู้ นั ทึก
(นางณ พมิ ล ไกรวลั ย)์

…………./…………../………….

แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๑๘

กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ช้ันมัธยมศึกษาปี ที่ ๑

หน่วยการเรียนรู้ที่ ๑ เร่ือง นิราศภูเขาทอง จานวน ๒๔ ช่ัวโมง

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๑๘ เร่ือง พนิ ิจชนิดและหน้าทข่ี องคาในบริบท : คาอุทาน เวลา ๑ ช่ัวโมง

มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วดั

มาตรฐานการเรียนรู้

มาตรฐาน ท ๔.๑ เขา้ ใจธรรมชาติของภาษาและหลกั ภาษาไทย การเปล่ียนแปลงของภาษา

และพลงั ของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไวเ้ ป็นสมบตั ิ

ของชาติ

ตัวชี้วดั

ท ๔.๑ ม. ๑/๓ วเิ คราะห์ชนิดและหนา้ ที่ของคาในประโยค

สาระสาคัญ
คาท่ีเปล่งออกมาเพ่ือแสดงอารมณ์อยา่ งใดอยา่ งหน่ึงตอ่ สถานการณ์ขณะน้นั เป็นคาอุทาน

จุดประสงค์การเรียนรู้
๑. อธิบายลกั ษณะของคาอุทานในภาษาไทย (K)
๒. วเิ คราะห์ชนิดและหนา้ ที่ของคาอุทานในประโยค (P)
๓. เห็นความสาคญั ของคาอุทานที่ใชใ้ นภาษาไทย (A)

สาระการเรียนรู้
๑. ความรู้
คาอุทาน
๒. ทกั ษะ/กระบวนการ/กระบวนการคดิ
การจาแนก การจดั ระบบความคิดเป็นแผนภาพ การสังเคราะห์ การแกป้ ัญหา

การสรุปความรู้
๓. คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์
ซื่อสัตยส์ ุจริต มีวนิ ยั ใฝ่ เรียนรู้ มุง่ มน่ั ในการทางาน รักความเป็นไทย

๔. สมรรถนะสาคัญของผู้เรียน
ความสามารถในการส่ือสาร ความสามารถในการคิด ความสามารถในการใชท้ กั ษะ

ชีวติ
การบูรณาการสู่อาเซียน

การศึกษาภาษาและวรรณคดีไม่ใช่การศึกษาในเชิงสุทรียศาสตร์เทา่ น้นั แตเ่ ป็นการวเิ คราะห์
ภาษาและวรรณคดีในฐานะเป็นตวั บททางวฒั นธรรม โดยศึกษาในลกั ษณะสหวทิ ยาการ และการใช้
บริบททางสังคมมาช่วยอธิบาย สามารถแสดงถึงความสมั พนั ธ์ของภาษาและวรรณคดีกบั วฒั นธรรม
ไดเ้ ป็นอยา่ งดี

ชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด)
-

กจิ กรรมการเรียนรู้
ข้นั นา
๑. ครูแจง้ จุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรมนกั เรียนทราบวา่ ในการเรียนรู้ซ่ึงนกั เรียน

จะตอ้ งมีความต้งั ใจ สนใจ เอาใจใส่ มีสมาธิ จะทาใหป้ ระสบความสาเร็จทุกกิจกรรม วธิ ีวดั ผล
ประเมินผล เกณฑใ์ นการวดั ผลประเมินผล

๒. นกั เรียนทบทวนชนิดของคาท่ีเรียนมาแลว้ วา่ มีอะไรบา้ ง มีลกั ษณะอยา่ งไร
ข้นั สอน

๑. นกั เรียนร่วมกนั แสดงความคิดเห็น โดยครูใชค้ าถามทา้ ทาย ดงั น้ี
 ในขณะท่ีนกั เรียนสนทนากบั ผอู้ ื่น นกั เรียนทราบไดอ้ ยา่ งไรวา่ ผนู้ ้นั กาลงั

รู้สึกเช่นใด
๒. ครูนานกั เรียนสนทนาเกี่ยวกบั ส่ิงแวดลอ้ มในช้นั เรียน โดยใชป้ ระโยคที่มีคาอุทาน

เช่น โอโ้ ฮ! วนั น้ีทอ้ งฟ้าสดใส อุย๊ ! เธอตดั ผมใหม่หรือจะ๊
๓. นกั เรียนศึกษาความรู้เร่ือง คาอุทาน แลว้ ร่วมกนั สนทนาในประเด็นต่อไปน้ี
 คาอุทานคืออะไร
 คาอุทานมีก่ีประเภท อะไรบา้ ง พร้อมยกตวั อยา่ งคา
๔. ครูอธิบายความรู้เพ่ิมเติมและนกั เรียนสรุปประเภทของคาอุทานเป็ นแผนภาพ

ความคิด

๕. นกั เรียนจบั คู่แต่งบทสนทนาโตต้ อบกนั คนละ ๑ ประโยค โดยใหม้ ีคาอุทาน
แลว้ ออกมาพูดโตต้ อบหนา้ ช้นั เรียนทีละคู่ เมื่อเพื่อน ๆ ฟังแลว้ ช่วยกนั วเิ คราะห์วา่ คาอุทานที่อยู่
ในประโยคเป็ นคาอุทานประเภทใด และสื่ออารมณ์และความรู้สึกอยา่ งไร

ข้ันสรุป

๑. นกั เรียนและครูร่วมกนั สรุปความรู้ ดงั น้ี คาท่ีเปล่งออกมาเพื่อแสดงอารมณ์อยา่ ง

ใดอยา่ งหน่ึงต่อสถานการณ์ขณะน้นั เป็นคาอุทาน

๒. นกั เรียนอ่านคาประพนั ธ์จากนิราศภูเขาทองที่ครูติดบนกระดาน แลว้ ร่วมกนั

วเิ คราะห์ชนิดของคาที่ขีดเส้นใต้ ดงั น้ี

๑) ถึงบางจากจากวดั พลดั พ่ีนอ้ ง

๒) ถึงบา้ นงิ้วเห็นแตง่ ิ้วละล่ิวสูง

๓) เห็นโศกใหญใ่ กลน้ ้าระกาแฝง ท้งั รักแซงแซมสวาดประหลาดเหลือ

เหมือนโศกพีท่ ่ีช้าระกาเจือ เพราะรักเร้ือแรมสวาทมาคลาดคลาย

๔) ถึงบางพูดพูดดีเป็ นศรีศกั ด์ิ

๓. นกั เรียนและครูร่วมกนั สรุปความรู้เรื่องชนิดและหนา้ ที่ของคาในภาษาไทย

สื่อ / แหล่งเรียนรู้
๑. บตั รคา
๒. กระดาษสาหรับทากิจกรรม
๓. หนงั สือเรียนววิ ธิ ภาษา ช้นั มธั ยมศึกษาปี ที่ ๑

การวดั และประเมินผล
๑. วธิ ีการวดั และประเมินผล
๑.๑ สงั เกตพฤติกรรมการเรียน
๑.๒ การตอบคาถาม
๒. เคร่ืองมือวดั และประเมินผล
๒.๑ แบบสงั เกตพฤติกรรมเรียน
๓. เกณฑก์ ารวดั และประเมินผล
นกั เรียนผา่ นเกณฑก์ ารวดั และประเมินผลเฉลี่ยร้อยละ ๘๐

กจิ กรรมเสนอแนะ
นกั เรียนแต่งบทสนทนาที่มีคาอุทานโตต้ อบกนั ส่งเสริมสัมพนั ธภาพท่ีดีต่อกนั และทกั ษะการ

ใชภ้ าษา รวมท้งั เรียนรู้การแสดงอารมณ์ความรู้สึกของผอู้ ่ืน ซ่ึงเป็นประโยชนต์ ่อการสื่อสาร
ในชีวติ ประจาวนั

ความเห็น/ข้อเสนอแนะของหัวหน้ากล่มุ สาระหรือผู้ทไ่ี ด้รับมอบหมาย
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................

...........................................................
(นางเปรมยดุ า คลงั แสง)

หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย
…………../………………/………………

ความเห็น/ข้อเสนอแนะของผ้บู ริหารหรือผู้ทไ่ี ด้รับมอบหมาย
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................

.........................................................
(...........................................)

...............................................................
วนั ที่…….. เดือน…………………. พ.ศ

บันทกึ ผลการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้

ผลการจัดการเรียนรู้

…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
ปัญหา/อุปสรรค
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………

ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………

(ลงชื่อ) ผบู้ นั ทึก
(นางณ พิมล ไกรวลั ย)์

…………./…………../………….

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๑๙ ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๑
กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย จานวน ๒๔ ชั่วโมง
หน่วยการเรียนรู้ท่ี ๑ เรื่อง นิราศภูเขาทอง

แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๑๙ เรื่อง สรรค์คาหลากลกั ษณะ : คาประสม เวลา ๑ ชั่วโมง

มาตรฐานการเรียนรู้และตวั ชี้วดั

มาตรฐานการเรียนรู้

มาตรฐาน ท ๔.๑ เขา้ ใจธรรมชาติของภาษาและหลกั ภาษาไทย การเปล่ียนแปลงของภาษา

และพลงั ของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไวเ้ ป็นสมบตั ิ

ของชาติ

ตวั ชี้วดั

ท ๔.๑ ม. ๑/๒ สร้างคาในภาษาไทย

สาระสาคญั
คาประสมเกิดจากการนาคามูลที่มีความหมายตา่ งกนั ต้งั แต่ ๒ คาข้ึนไปมารวมกนั แลว้ เกิดเป็น

คาที่มีความหมายใหม่ หรือยงั คงมีเคา้ ความหมายของคาเดิม การสร้างคาประสมทาใหภ้ าษาไทย มีคาใช้
เพ่มิ มากข้ึน

จุดประสงค์การเรียนรู้
๑. อธิบายลกั ษณะ ประเภท และความหมายของคาประสม (K)
๒. สร้างคาประสม (P)
๓. เห็นความสาคญั ของการสร้างคาในภาษาไทยท่ีทาใหม้ ีคาใชเ้ พม่ิ มากข้ึน (A)

สาระการเรียนรู้
๑. ความรู้
คาประสม
๒. ทกั ษะ/กระบวนการ/กระบวนการคิด
การจาแนก การสงั เคราะห์ การสรุปความรู้
๓. คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์
ซื่อสัตยส์ ุจริต มีวินยั ใฝ่ เรียนรู้ มุง่ มน่ั ในการทางาน รักความเป็นไทย

๔. สมรรถนะสาคัญของผู้เรียน
ความสามารถในการส่ือสาร ความสามารถในการคิด ความสามารถในการใชท้ กั ษะ

ชีวติ

การบูรณาการสู่อาเซียน
การศึกษาภาษาและวรรณคดีไม่ใช่การศึกษาในเชิงสุทรียศาสตร์เทา่ น้นั แตเ่ ป็นการวเิ คราะห์

ภาษาและวรรณคดีในฐานะเป็นตวั บททางวฒั นธรรม โดยศึกษาในลกั ษณะสหวทิ ยาการ และการใช้
บริบททางสงั คมมาช่วยอธิบาย สามารถแสดงถึงความสัมพนั ธ์ของภาษาและวรรณคดีกบั วฒั นธรรม
ไดเ้ ป็นอยา่ งดี

ชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด)
-

กจิ กรรมการเรียนรู้
ข้นั นา
๒. ครูและนกั เรียนกล่าวทกั ทายกนั นกั เรียนทบทวนบทนาเร่ืองนิราศภูเขาทอง โดยครู

ต้งั คาถามนา
ข้นั สอน
๑. นกั เรียนร่วมกนั แสดงความคิดเห็น โดยครูใชค้ าถามทา้ ทาย ดงั น้ี
การสร้างคาในภาษาไทย สร้างข้ึนไดอ้ ยา่ งไร
๒. นกั เรียนอ่านคาจากบตั รคา เช่น
๑) มือถือ
๒) หวั ใจ
๓) กนั ชน
๔) รถไฟฟ้า
๕) เปร้ียวปาก
๖) ตีบทแตก
๗) แกต้ วั
๓. นกั เรียนช่วยกนั อธิบายความหมายของคาแต่ละคา จากน้นั ลองสงั เกตความหมายของแต่

ละพยางคเ์ พอ่ื เปรียบเทียบกบั ความหมายของคาวา่ เหมือนหรือแตกต่างกนั อยา่ งไร

๔. นกั เรียนศึกษาความรู้เร่ือง การสร้างคาในภาษาไทย และการประกอบคาประเภท คา
ประสม แลว้ ร่วมกนั สนทนาในประเด็นต่อไปน้ี

 คาประสมมีลกั ษณะอยา่ งไร
 คาประสมมีก่ีประเภท อะไรบา้ ง พร้อมยกตวั อยา่ งคา
 คาประสมท่ีสร้างข้ึนมีความหมายในลกั ษณะใดบา้ ง พร้อมยกตวั อยา่ งคา
ครูอธิบายเพ่ิมเติมและนกั เรียนบนั ทึกสาระสาคญั
๕. นกั เรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ ๕-๖ คน แข่งขนั สร้างคาประสมโดยใชค้ าท่ีกาหนดภายในเวลา
ที่กาหนด เช่น รอบละ ๑ นาที นกั เรียนเขียนคาท่ีคิดไดล้ งในกระดาษที่ครูแจก เมื่อหมดเวลา
ทุกคนตอ้ งวางปากกา หากสมาชิกของกลุ่มใดไม่ปฏิบตั ิตามจะถูกปรับแพใ้ นรอบน้นั ทนั ที จากน้นั ทุก
กลุ่มจะส่งตวั แทนออกมาหนา้ ช้นั เรียนเพ่อื อ่านคาที่คิดไดใ้ หเ้ พ่อื นฟัง แลว้ ร่วมกนั พิจารณาวา่ เป็นคา
ประสมหรือไม่ คาท่ีถูกตอ้ งจะไดค้ าละ ๑ คะแนน ครูบนั ทึกคาประสมของนกั เรียนที่ไม่ซ้ากนั ไวบ้ น
กระดาน รวมคะแนนของแต่ละกลุ่มในรอบน้นั แลว้ เริ่มการแข่งขนั รอบตอ่ ไป
คาต้งั ตน้ ท่ีใชส้ าหรับการแขง่ ขนั เช่น

ลูก ลูกเสือ ลูกชา้ ง ลูกนอ้ ง ลูกทุ่ง ลูกมือ ฯลฯ

ใจ เบาใจ อ่อนใจ ใจเยน็ กินใจ น้าใจ ฯลฯ

ปาก ปากแขง็ ปากจดั ปากน้า ปากหวาน ปิ ดปาก ฯลฯ

หวั เล่นหวั หวั หนา้ หวั สูง หวั ปี หวั ป่ า ฯลฯ
เม่ือเสร็จสิ้นการแขง่ ขนั ทุกกลุ่มรวมคะแนน ครูชมเชยกลุ่มที่ไดค้ ะแนนมากท่ีสุดตามลาดบั
๖. นกั เรียนอา่ นคาประสมบนกระดานที่ครูบนั ทึกไวอ้ ีกคร้ัง แลว้ ช่วยกนั อธิบายความหมาย
ของคาประสมท่ียงั ไมท่ ราบความหมาย ครูช่วยอธิบายเพ่ิมเติม
ข้นั สรุป
นกั เรียนและครูร่วมกนั สรุปความรู้ ดงั น้ี คาประสมเกิดจากการนาคามูลท่ีมีความหมาย
ตา่ งกนั ต้งั แต่ ๒ คาข้ึนไปมารวมกนั แลว้ เกิดเป็ นคาที่มีความหมายใหม่ หรือยงั คงมีเคา้ ความหมายของ
คาเดิม การสร้างคาประสมทาใหภ้ าษาไทยมีคาใชเ้ พิม่ มากข้ึน

สื่อ / แหล่งเรียนรู้
๑. บตั รคา
๒. กระดาษสาหรับทากิจกรรม
๓. หนงั สือเรียนววิ ธิ ภาษา ช้นั มธั ยมศึกษาปี ท่ี ๑

การวดั และประเมินผล
๑. วธิ ีการวดั และประเมินผล
๑.๑ สังเกตพฤติกรรมการเรียน
๑.๒ การตอบคาถาม
๑.๒ การทดสอบก่อนเรียน
๒. เครื่องมือวดั และประเมินผล
๒.๑ แบบสงั เกตพฤติกรรมเรียน
๒.๓ แบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนก่อนเรียน
๓. เกณฑก์ ารวดั และประเมินผล
นกั เรียนผา่ นเกณฑก์ ารวดั และประเมินผลเฉลี่ยร้อยละ ๘๐

กจิ กรรมเสนอแนะ
นกั เรียนแบ่งกลุ่มแขง่ ขนั สร้างคาประสมภายในเวลาท่ีกาหนด ฝึกการคิดอยา่ งวอ่ งไว การ

ร่วมมือ การเชื่อมโยงความรู้และประสบการณ์ และทาใหก้ ารเรียนรู้มีความสนุกสนาน ครูดูแล
นกั เรียนทุกคนมีส่วนร่วมในการทากิจกรรมและรักษากติกาในการแข่งขนั

ความเห็น/ข้อเสนอแนะของหัวหน้ากลุ่มสาระหรือผู้ทไี่ ด้รับมอบหมาย
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................

...........................................................
(นางเปรมยุดา คลงั แสง)

หวั หน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย
…………../………………/………………

ความเหน็ /ข้อเสนอแนะของผู้บริหารหรือผู้ทไ่ี ด้รับมอบหมาย
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................

...........................................................
(...........................................)

...............................................................
…………../………………/……………

บนั ทกึ ผลการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้

ผลการจัดการเรียนรู้

…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
ปัญหา/อุปสรรค
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………

ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………

(ลงช่ือ) ผบู้ นั ทึก
(นางณ พิมล ไกรวลั ย)์

…………./…………../………….

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๒๐

กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๑

หน่วยการเรียนรู้ท่ี ๑ เร่ือง นิราศภูเขาทอง จานวน ๒๔ ชั่วโมง

แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๒๐ เร่ือง สรรค์คาหลากลกั ษณะ : คาซ้อน เวลา ๑ ชั่วโมง

มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วดั

มาตรฐานการเรียนรู้

มาตรฐาน ท ๔.๑ เขา้ ใจธรรมชาติของภาษาและหลกั ภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษา

และพลงั ของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไวเ้ ป็นสมบตั ิ

ของชาติ

ตัวชี้วดั

ท ๔.๑ ม. ๑/๒ สร้างคาในภาษาไทย

สาระสาคญั
คาซอ้ นเกิดจากการนาคามูลต้งั แต่ ๒ คาข้ึนไปมารวมกนั ซ่ึงแตล่ ะคาที่นามารวมกนั ตอ้ งมี

ความหมายเหมือนกนั คลา้ ยคลึงกนั หรือตรงขา้ มกนั ทาใหค้ าท่ีเกิดข้ึนมีความหมายใหม่ หรือยงั คง มี
เคา้ ของความหมายเดิม การสร้างคาซ้อนทาใหภ้ าษาไทยมีคาใชเ้ พม่ิ มากข้ึน

จุดประสงค์การเรียนรู้
๑. อธิบายลกั ษณะ ประเภท และความหมายของคาซอ้ น (K)
๒. สร้างคาซอ้ น (P)
๓. เห็นความสาคญั ของการสร้างคาในภาษาไทยที่ทาใหม้ ีคาใชเ้ พ่ิมมากข้ึน (A)

สาระการเรียนรู้
๑. ความรู้
คาซอ้ น
๒. ทกั ษะ/กระบวนการ/กระบวนการคดิ
การจาแนก การสงั เคราะห์ การสรุปความรู้
๓. คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์
ซ่ือสัตยส์ ุจริต มีวนิ ยั ใฝ่ เรียนรู้ มุ่งมนั่ ในการทางาน รักความเป็นไทย

๔. สมรรถนะสาคัญของผู้เรียน
ความสามารถในการส่ือสาร ความสามารถในการคิด ความสามารถในการใชท้ กั ษะ

ชีวติ

การบูรณาการสู่อาเซียน
การศึกษาภาษาและวรรณคดีไม่ใช่การศึกษาในเชิงสุทรียศาสตร์เทา่ น้นั แตเ่ ป็นการวเิ คราะห์

ภาษาและวรรณคดีในฐานะเป็นตวั บททางวฒั นธรรม โดยศึกษาในลกั ษณะสหวทิ ยาการ และการใช้
บริบททางสงั คมมาช่วยอธิบาย สามารถแสดงถึงความสัมพนั ธ์ของภาษาและวรรณคดีกบั วฒั นธรรม
ไดเ้ ป็นอยา่ งดี

ชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด)
-

กจิ กรรมการเรียนรู้
ข้นั นา
ครูและนกั เรียนทกั ทายกนั ทบทวนการสร้างคาในภาษาไทย วา่ เป็นการทาใหภ้ าษาไทยมี

คาใชเ้ พิม่ มากข้ึน ซ่ึงสามารถสร้างไดห้ ลายลกั ษณะ
ข้นั สอน
๑. นกั เรียนอา่ นคาจากบตั รคา เช่น
๑) เพอื่ นเกลอ
๒) ใหญ่โต
๓) อ่อนนุ่ม
๔) สร้างเสริม
๕) จริงจงั
๖) มอมแมม
๒. นกั เรียนสงั เกตความหมายของคาแตล่ ะคาท่ีนามารวมกนั เป็นคาท่ี ๑-๔ และสงั เกต

เสียงของคาที่นามารวมกนั เป็ นคาท่ี ๕-๖ แลว้ ช่วยกนั อธิบายความเขา้ ใจ
๓. นกั เรียนศึกษาความรู้เร่ือง คาซอ้ น แลว้ ร่วมกนั สนทนาในประเด็นต่อไปน้ี
 คาซอ้ นมีลกั ษณะอยา่ งไร
 คาซอ้ นเพ่อื เสียงเป็นอยา่ งไร พร้อมยกตวั อยา่ งคา
 คาซอ้ นเพอื่ ความหมายเป็นอยา่ งไร พร้อมยกตวั อยา่ งคา

 ความหมายของคาซอ้ นมีลกั ษณะใดบา้ ง พร้อมยกตวั อยา่ งคา

ครูอธิบายเพิ่มเติมและนกั เรียนบนั ทึกสาระสาคญั

๔. นกั เรียนช่วยกนั หาคาซอ้ นในนิราศภูเขาทอง ครูช่วยแนะนาและบนั ทึกคาที่นกั เรียน

บอกบนกระดาน แลว้ ร่วมกนั ตรวจสอบความถูกตอ้ ง

คาซอ้ นในนิราศภูเขาทอง เช่น

วอดวาย ฟ้าดิน ฝ่ าฝืน มวั เมา คบั แคบ

ยง่ั ยนื วนเวยี น คลาดคลาย หนาแน่น เจบ็ แสบ

มืดมิด ร้ังรอ มุง่ หมาย ยากจน ชยั ชนะ

๕. นกั เรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ ๕-๖ คน แขง่ ขนั สร้างคาซอ้ นจากคาที่ครูกาหนด

โดยครูเปิ ดบตั รคาใหท้ ุกกลุ่มดูพร้อมกนั กลุ่มใดยกมือก่อนและหาคาซ้อนไดถ้ ูกตอ้ งจะได้ ๑ คะแนน และ

ถา้ อธิบายความหมายของคาซอ้ นน้นั ไดด้ ว้ ยจะไดอ้ ีก ๔ คะแนน เมื่อจบการแขง่ ขนั กลมุ่ ใดไดค้ ะแนน

มากท่ีสุดเป็ นฝ่ ายชนะ ส่วนกลมุ่ ท่ีไดค้ ะแนนนอ้ ยท่ีสุดตอ้ งออกมาทาตามคาสง่ั ของกลุม่ ชนะ เช่น เตน้ ประกอบเพลง

คาซอ้ นท่ีใชใ้ นการแข่งขนั เช่น

นุ่ม (ออ่ นนุ่ม นุ่มน่ิม)

ดู (ดูแล มองดู)

เล่ียง (หลบเล่ียง หลีกเลี่ยง)

นอ้ ย (เลก็ นอ้ ย นอ้ ยนิด)

ใกล้ (ใกลไ้ กล ใกลช้ ิด)

ดี (ชว่ั ดี ดีเลิศ)

ไว (เร็วไว วอ่ งไว)

จริง (เทจ็ จริง จริงจงั )

หนา (หนาแน่น หนาบาง)

ติด (ติดตอ่ ติดตาม)

ข้นั สรุป
๑. นกั เรียนและครูร่วมกนั สรุปความรู้ ดงั น้ี คาซอ้ นเกิดจากการนาคามูลต้งั แต่ ๒ คาข้ึน

ไปมารวมกนั ซ่ึงแตล่ ะคาที่นามารวมกนั ตอ้ งมีความหมายเหมือนกนั คลา้ ยคลึงกนั หรือตรงขา้ มกนั

ทาใหค้ าท่ีเกิดข้ึนมีความหมายใหม่ หรือยงั คง มีเคา้ ของความหมายเดิม การสร้างคาซอ้ นทาให้
ภาษาไทยมีคาใชเ้ พ่ิมมากข้ึน

๒. นกั เรียนร่วมกนั แสดงความคิดเห็น โดยครูใชค้ าถามทา้ ทาย ดงั น้ี
 นกั เรียนมีวธิ ีจาแนกคาประสมกบั คาซอ้ นอยา่ งไร

ส่ือ / แหล่งเรียนรู้
๑. บตั รคา
๒. หนงั สือเรียนววิ ิธภาษา ช้นั มธั ยมศึกษาปี ท่ี ๑

การวดั และประเมินผล
๑. วธิ ีการวดั และประเมินผล
๑.๑ สังเกตพฤติกรรมการเรียน
๑.๒ การตอบคาถาม
๒. เครื่องมือวดั และประเมินผล
๒.๑ แบบสงั เกตพฤติกรรมเรียน
๓. เกณฑก์ ารวดั และประเมินผล
นกั เรียนผา่ นเกณฑก์ ารวดั และประเมินผลเฉลี่ยร้อยละ ๘๐

กจิ กรรมเสนอแนะ
นกั เรียนนาความรู้ที่ศึกษาไปคน้ หาคาซอ้ นในนิราศภูเขาทองเพ่อื ทดสอบความเขา้ ใจ แลว้ จึง

ฝึกสร้างคาซอ้ นโดยใชร้ ูปแบบของการแขง่ ขนั เพื่อนกั เรียนเกิดความกระตือรือร้นและสนุกสนานกบั
การเรียนรู้

ความเห็น/ข้อเสนอแนะของหวั หน้ากลุ่มสาระหรือผู้ทไ่ี ด้รับมอบหมาย
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................

...........................................................
(นางเปรมยดุ า คลงั แสง)

หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย
…………../………………/………………

ความเห็น/ข้อเสนอแนะของผ้บู ริหารหรือผู้ทไ่ี ด้รับมอบหมาย
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................

...........................................................
(...........................................)

...............................................................
…………../………………/………………

บันทกึ ผลการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้

ผลการจัดการเรียนรู้

…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
ปัญหา/อุปสรรค
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………

ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………

(ลงชื่อ) ผบู้ นั ทึก
(นางณ พมิ ล ไกรวลั ย)์

…………./…………../………….

แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๒๑

กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ช้ันมัธยมศึกษาปี ที่ ๑

หน่วยการเรียนรู้ท่ี ๑ เร่ือง นิราศภูเขาทอง จานวน ๒๔ ชั่วโมง

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๒๑ เรื่อง สรรค์คาหลากลกั ษณะ : คาซ้า เวลา ๑ ชั่วโมง

มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วดั

มาตรฐานการเรียนรู้

มาตรฐาน ท ๔.๑ เขา้ ใจธรรมชาติของภาษาและหลกั ภาษาไทย การเปล่ียนแปลงของภาษา

และพลงั ของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไวเ้ ป็นสมบตั ิ

ของชาติ

ตวั ชี้วดั

ท ๔.๑ ม. ๑/๒ สร้างคาในภาษาไทย

สาระสาคัญ

คาซ้าเกิดจากการนาคามูลคาเดิมมากล่าวหรือเขียนซ้าอีกคร้ังหน่ึง แลว้ เกิดเป็นคาท่ีมีความหมาย
ใหม่หรือยงั คงมีเคา้ ของความหมายเดิม ในการเขียนจะใช้ไมย้ มก (ๆ) แทนคาซ้า การสร้างคาซ้าทาให้
ภาษาไทยมีคาใชเ้ พิม่ มากข้ึน

จุดประสงค์การเรียนรู้

๑. อธิบายลกั ษณะ ประเภท และความหมายของคาซ้า (K)
๒. สร้างคาซ้า (P)
๓. เห็นความสาคญั ของการสร้างคาในภาษาไทยท่ีทาใหม้ ีคาใชเ้ พมิ่ มากข้ึน (A)

สาระการเรียนรู้
๑. ความรู้
คาซ้า
๒. ทกั ษะ/กระบวนการ/กระบวนการคดิ
การจาแนก การใหเ้ หตุผล การสงั เคราะห์ การสรุปความรู้

๓. คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์
ซื่อสตั ยส์ ุจริต มีวินยั ใฝ่ เรียนรู้ มุง่ มน่ั ในการทางาน รักความเป็นไทย

การบูรณาการสู่อาเซียน
การศึกษาภาษาและวรรณคดีไมใ่ ช่การศึกษาในเชิงสุทรียศาสตร์เทา่ น้นั แตเ่ ป็นการวเิ คราะห์

ภาษาและวรรณคดีในฐานะเป็นตวั บททางวฒั นธรรม โดยศึกษาในลกั ษณะสหวทิ ยาการ และการใช้
บริบททางสงั คมมาช่วยอธิบาย สามารถแสดงถึงความสัมพนั ธ์ของภาษาและวรรณคดีกบั วฒั นธรรม
ไดเ้ ป็นอยา่ งดี

ชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด)
-

กจิ กรรมการเรียนรู้
ข้นั นา
ทบทวนการสร้างคาในภาษาไทย ไดแ้ ก่ คาประสม คาซอ้ น วา่ มีหลกั การสร้างอยา่ งไรบา้ ง

(คาประสมเกิดจากการนาคามูลที่มีความหมายต่างกนั ต้งั แต่ ๒ คาข้ึนไปมารวมกนั แลว้ เกิดเป็นคาที่มี
ความหมายใหม)่ ส่วน (คาซอ้ นเกิดจากการนาคามูลต้งั แต่ ๒ คาข้ึนไปมารวมกนั ซ่ึงแต่ละคาท่ีนามา
รวมกนั ตอ้ งมีความหมายเหมือนกนั คลา้ ยคลึงกนั หรือตรงขา้ มกนั ทาใหค้ าท่ีเกิดข้ึนมีความหมายใหม่
หรือยงั คง มีเคา้ ของความหมายเดิม การสร้างคาซ้าทาใหภ้ าษาไทยมีคาใชเ้ พมิ่ มากข้ึน

ข้นั สอน
๑. นกั เรียนอา่ นแถบประโยคท่ีครูติดบนกระดาน แลว้ สงั เกตคาท่ีครูเนน้ ช่วยกนั อธิบาย

ความหมายของคา

เพ่ือนมาเท่ียวที่บา้ นของฉนั
เพ่ือน ๆ มาเท่ียวที่บา้ นของฉนั

เขามีสมุดสีม่วง
เขามีสมุดสีม่วง ๆ

๒. นกั เรียนศึกษาความรู้เรื่อง คาซ้า แลว้ ร่วมกนั สนทนาในประเด็นต่อไปน้ี

 คาซ้ามีลกั ษณะอยา่ งไร
 คาซ้าไมเ่ ปลี่ยนเสียงเป็นอยา่ งไร พร้อมยกตวั อยา่ งคา
 คาซ้าเปล่ียนเสียงเป็นอยา่ งไร พร้อมยกตวั อยา่ งคา
 ความหมายของคาซ้ามีลกั ษณะใดบา้ ง พร้อมยกตวั อยา่ งคา

๓. ครูอธิบายความรู้เพม่ิ เติม นกั เรียนบนั ทึกสาระสาคญั
๔. นกั เรียนจบั คูค่ ิดคาซ้าคูล่ ะ ๑ คา และคิดทา่ ทางเพอื่ ใบค้ าน้นั ใหเ้ พือ่ นทาย
เมื่อครูเรียกคูใ่ ดใหท้ ้งั สองคนออกไปแสดงท่าทาง หลงั จากเพ่อื นทายแลว้ ใหเ้ ฉลยคาตอบ
ทุกคนตรวจสอบความถูกตอ้ งของคาและการแสดงทา่ ทางเพอ่ื ส่ือความหมาย
๕. นกั เรียนวิเคราะห์คาประพนั ธ์จากนิราศภูเขาทองท่ีกาหนดวา่ มีคาที่สร้างข้ึนใน
ลกั ษณะใดบา้ ง
ข้ันสรุป
๑. นกั เรียนและครูร่วมกนั สรุปความรู้ ดงั น้ี คาซ้าเกิดจากการนาคามูลคาเดิมมากล่าว
หรือเขียนซ้าอีกคร้ังหน่ึง แลว้ เกิดเป็นคา ที่มีความหมายใหมห่ รือยงั คงมีเคา้ ของความหมายเดิม ใน
การเขียนจะใชไ้ มย้ มก (ๆ) แทนคาซ้า การสร้างคาซ้าทาใหภ้ าษาไทยมีคาใชเ้ พม่ิ มากข้ึน
๒. นกั เรียนร่วมกนั แสดงความคิดเห็น โดยครูใชค้ าถามทา้ ทาย ดงั น้ี

 การท่ีมีคาใชใ้ นภาษาไทยจานวนมากมีผลดีอยา่ งไร

ส่ือ / แหล่งเรียนรู้
๑. แถบประโยค
๒. หนงั สือเรียนววิ ธิ ภาษา ช้นั มธั ยมศึกษาปี ท่ี ๑

การวดั และประเมินผล
๑. วธิ ีการวดั และประเมินผล
๑.๑ สงั เกตพฤติกรรมการเรียน
๑.๒ การตอบคาถาม
๒. เครื่องมือวดั และประเมินผล
๒.๑ แบบสังเกตพฤติกรรมเรียน
๓. เกณฑก์ ารวดั และประเมินผล
นกั เรียนผา่ นเกณฑก์ ารวดั และประเมินผลเฉลี่ยร้อยละ ๘๐

กจิ กรรมเสนอแนะ
นกั เรียนอธิบายความหมายของคาดว้ ยการแสดงทา่ ทาง เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรคแ์ ละ

กระตุน้ ความสนใจในการเรียนรู้

ความเหน็ /ข้อเสนอแนะของหวั หน้ากลุ่มสาระหรือผู้ทไี่ ด้รับมอบหมาย
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................

...........................................................
(นางเปรมยุดา คลงั แสง)

หวั หน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย
…………../………………/………………

ความเหน็ /ข้อเสนอแนะของผ้บู ริหารหรือผู้ทไ่ี ด้รับมอบหมาย
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................

...........................................................
(...........................................)

...............................................................
…………../………………/………………

บันทกึ ผลการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้

ผลการจัดการเรียนรู้

…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
ปัญหา/อุปสรรค
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………

(ลงชื่อ) ผบู้ นั ทึก
(นางณ พมิ ล ไกรวลั ย)์

…………./…………../………….

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๒๒

กล่มุ สาระการเรียนรู้ภาษาไทย ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๑

หน่วยการเรียนรู้ท่ี ๑ เรื่อง นิราศภูเขาทอง จานวน ๒๔ ช่ัวโมง

แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๒๒ เรื่อง จดหมายถึงเพ่ือน เวลา ๑ ชั่วโมง

มาตรฐานการเรียนรู้และตวั ชี้วดั

มาตรฐานการเรียนรู้

มาตรฐาน ท ๒.๑ ใชก้ ระบวนการเขียนเขียนสื่อสาร เขียนเรียงความ ยอ่ ความ และเขียน

เร่ืองราวในรูปแบบตา่ ง ๆ เขียนรายงานขอ้ มูลสารสนเทศและรายงาน

การศึกษาคน้ ควา้ อยา่ งมีประสิทธิภาพ

ตวั ชี้วดั

ท ๒.๑ ม. ๑/๗ เขียนจดหมายส่วนตวั และจดหมายกิจธุระ

ท ๒.๑ ม. ๑/๙ มีมารยาทในการเขียน

สาระสาคญั
จดหมายส่วนตวั เป็นการส่ือสารดว้ ยการเขียนประเภทหน่ึง จากผเู้ ขียนซ่ึงเป็นผสู้ ่งสารไปยงั

ผรู้ ับสารซ่ึงเป็นบุคคลที่มีความใกลช้ ิด การเขียนจดหมายมีรูปแบบเฉพาะ และมีคาข้ึนตน้ คาลงทา้ ย ซ่ึง
ตอ้ งเขียนและเลือกใชค้ าใหถ้ ูกตอ้ ง เหมาะสมกบั ผรู้ ับ

จุดประสงค์การเรียนรู้
๑. อธิบายรูปแบบและส่วนประกอบของจดหมายส่วนตวั (K)
๒. เขียนจดหมายส่วนตวั (P)
๓. เห็นความสาคญั ของการเขียนจดหมายและมีมารยาทในการเขียน (A)

สาระการเรียนรู้
๑. ความรู้
การเขียนจดหมายส่วนตวั

๒. ทกั ษะ/กระบวนการ/กระบวนการคดิ
การสงั เคราะห์ การปฏิบตั ิ/การสาธิต การประยกุ ต/์ การปรับปรุง การประเมินคา่
การสรุปความรู้

๓. คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์
ซ่ือสัตยส์ ุจริต มีวนิ ยั ใฝ่ เรียนรู้ มุง่ มนั่ ในการทางาน รักความเป็นไทย

การบูรณาการสู่อาเซียน
การศึกษาภาษาและวรรณคดีไมใ่ ช่การศึกษาในเชิงสุทรียศาสตร์เท่าน้นั แตเ่ ป็นการวเิ คราะห์

ภาษาและวรรณคดีในฐานะเป็นตวั บททางวฒั นธรรม โดยศึกษาในลกั ษณะสหวทิ ยาการ และการใช้
บริบททางสงั คมมาช่วยอธิบาย สามารถแสดงถึงความสัมพนั ธ์ของภาษาและวรรณคดีกบั วฒั นธรรม
ไดเ้ ป็นอยา่ งดี

ชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด)
จดหมายถึงเพ่ือน

กจิ กรรมการเรียนรู้

ข้นั นา
๑. ครูแจง้ จุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรมนกั เรียนทราบวา่ ในการเรียนรู้ซ่ึงนกั เรียน

จะตอ้ งมีความต้งั ใจ สนใจ เอาใจใส่ มีสมาธิ จะทาใหป้ ระสบความสาเร็จทุกกิจกรรม วธิ ีวดั ผล
ประเมินผล เกณฑใ์ นการวดั ผลประเมินผล ความสาคญั ของการเรียนรู้เน้ือหานิราศภูเขาทอง

๒. ทบทวนการเขียนจดหมายที่นกั เรียนเคยเรียนมาแลว้ และประสบการณ์การเขียน
จดหมาย

ข้นั สอน
๑. นกั เรียนดูภาพเจดียภ์ ูเขาทองในจงั หวดั พระนครศรีอยธุ ยา พร้อมท้งั อา่ นแผนภูมิ

คาประพนั ธ์จากนิราศภูเขาทองประกอบ ดงั น้ี

ไปเจดียท์ ี่ช่ือภูเขาทอง ดูสูงล่องลอยฟ้านภาลยั
อยกู่ ลางทุ่งรุ่งโรจน์สนั โดษเด่น เป็ นท่ีเล่นนาวาคงคาใส
ที่พ้ืนลานฐานบทั มถ์ ดั บนั ได คงคาไหลลอ้ มรอบเป็นขอบคนั
มีเจดียว์ หิ ารเป็ นลานวดั ในจงั หวดั วงแขวงกาแพงก้นั
ที่องคก์ ่อยอ่ เหลี่ยมสลบั กนั เป็นสามช้นั เชิงชานตระหง่านงาม
บนั ไดมีส่ีดา้ นสาราญร่ืน ตา่ งชมชื่นชวนกนั ข้ึนช้นั สาม
ประทกั ษิณจินตนาพยายาม ไดเ้ สร็จสามรอบคานบั อภิวนั ท์

๒. นกั เรียนศึกษาความรู้เร่ือง การเขียนจดหมายส่วนตวั แลว้ ร่วมกนั สนทนาในประเด็น

ต่อไปน้ี

 การเขียนจดหมายส่วนตวั ใชเ้ ขียนถึงใคร
 จดหมายส่วนตวั มีองคป์ ระกอบใดบา้ ง
 การข้ึนตน้ จดหมายและคาลงทา้ ยจดหมายของแต่ละบุคคลใชอ้ ยา่ งไร
 องคป์ ระกอบของจดหมายเขียนในตาแหน่งใดบา้ ง
นกั เรียนร่วมกนั สรุปความเขา้ ใจ ครูอธิบายเพ่ิมเติม
๓. นกั เรียนแบง่ กลุ่ม กลุ่มละ ๓ คน เขียนจดหมายส่วนตวั โดยสมมุติวา่ นกั เรียนมีเพ่อื น
อยจู่ งั หวดั พระนครศรีอยธุ ยา จึงเขียนจดหมายเพ่อื ขอใหเ้ พื่อนช่วยพาไปเที่ยวเจดียภ์ ูเขาทอง
นกั เรียนสมมุติรายละเอียดตา่ ง ๆ ตามความเหมาะสม
๔. นกั เรียนแต่ละกลุ่มส่งตวั แทนออกมาอา่ นจดหมายใหเ้ พ่ือนฟัง ทุกคนร่วมกนั
ตรวจสอบความถูกตอ้ งและสานวนภาษาเพ่ือเสนอแนะ ครูช่วยตรวจสอบรูปแบบของจดหมาย
ข้นั สรุป
๑. นกั เรียนและครูร่วมกนั สรุปความรู้ ดงั น้ี จดหมายส่วนตวั เป็นการส่ือสารดว้ ยการ
เขียนประเภทหน่ึง จากผูเ้ ขียนซ่ึงเป็นผสู้ ่งสาร ไปยงั ผรู้ ับสารซ่ึงเป็นบุคคลที่มีความใกลช้ ิด การเขียน
จดหมายมีรูปแบบเฉพาะ และมีคาข้ึนตน้ คาลงทา้ ย ซ่ึงตอ้ งเขียนและเลือกใชค้ าใหถ้ ูกตอ้ ง เหมาะสม
กบั ผรู้ ับ
๒. นกั เรียนร่วมกนั แสดงความคิดเห็น โดยครูใชค้ าถามทา้ ทาย ดงั น้ี

 ความสาคญั ของจดหมายในอดีตกบั ปัจจุบนั แตกตา่ งกนั อยา่ งไร เพราะเหตุใด

สื่อ / แหล่งเรียนรู้
๑. ตวั อยา่ งจดหมาย
๒. กระดาษสาหรับทากิจกรรม
๓. หนงั สือเรียนววิ ธิ ภาษา ช้นั มธั ยมศึกษาปี ที่ ๑

การวดั และประเมินผล
๑. วธิ ีการวดั และประเมินผล
๑.๑ สงั เกตพฤติกรรมการเรียน
๑.๒ การตอบคาถาม

๑. ๓ การเขียนจดหมาย
๒. เคร่ืองมือวดั และประเมินผล

๒.๑ แบบสงั เกตพฤติกรรมเรียน
๒.๒ แบบประเมินการเขียนจดหมาย
๓. เกณฑก์ ารวดั และประเมินผล
นกั เรียนผา่ นเกณฑก์ ารวดั และประเมินผลเฉลี่ยร้อยละ ๘๐

กจิ กรรมเสนอแนะ
นกั เรียนกาหนดสถานการณ์และขอ้ มูลในการเขียนจดหมายอยา่ งอิสระ ร่วมกนั คิด ร่วมกนั

เขียน เสนอแนะและพฒั นาการใชภ้ าษาไทย

ความเห็น/ข้อเสนอแนะของหวั หน้ากล่มุ สาระหรือผู้ทไ่ี ด้รับมอบหมาย
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................

...........................................................
(นางเปรมยดุ า คลงั แสง)

หัวหน้ากล่มุ สาระการเรียนรู้ภาษาไทย
วนั ท่ี…….. เดือน…………………. พ.ศ

ความเห็น/ข้อเสนอแนะของผู้บริหารหรือผู้ทไี่ ด้รับมอบหมาย
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................

.........................................................
(...........................................)

...............................................................
วนั ที่…….. เดือน…………………. พ.ศ

บันทกึ ผลการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้

ผลการจัดการเรียนรู้
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
ปัญหา/อุปสรรค
…………………………………………………………………………………………………………
ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข
…………………………………………………………………………………………………………

(ลงชื่อ) ผบู้ นั ทึก
(นางณ พมิ ล ไกรวลั ย)์

…………./…………../………….

แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๒๓

กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ช้ันมธั ยมศึกษาปี ท่ี ๑

หน่วยการเรียนรู้ท่ี ๑ เร่ือง นิราศภูเขาทอง จานวน ๒๔ ชั่วโมง

แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๒๓ เร่ือง การศึกษาค้นคว้าข้อมูลเพ่ือนามาเขียน เวลา ๑ ช่ัวโมง

มาตรฐานการเรียนรู้และตวั ชี้วดั

มาตรฐานการเรียนรู้

มาตรฐาน ท ๒.๑ ใชก้ ระบวนการเขียนเขียนส่ือสาร เขียนเรียงความ ยอ่ ความ และเขียน

เรื่องราวในรูปแบบตา่ ง ๆ เขียนรายงานขอ้ มูลสารสนเทศและรายงาน

การศึกษาคน้ ควา้ อยา่ งมีประสิทธิภาพ

ตวั ชี้วดั

ท ๒.๑ ม. ๑/๒ เขียนสื่อสารโดยใชถ้ อ้ ยคาถูกตอ้ ง ชดั เจน เหมาะสม และสละสลวย

ท ๒.๑ ม. ๑/๙ มีมารยาทในการเขียน

สาระสาคัญ
การศึกษาคน้ ควา้ ขอ้ มูลเพ่ือนามาใชใ้ นการเขียน ทาใหง้ านเขียนน้นั น่าสนใจ มีคุณภาพ

น่าเชื่อถือ และเพม่ิ พนู ความรู้แก่ผอู้ ่าน

จุดประสงค์การเรียนรู้
๑. อธิบายหลกั การเขียนแนะนาสถานท่ีสาคญั ใหน้ ่าสนใจ (K)
๒. เขียนแนะนาสถานที่สาคญั (P)
๓. เห็นความสาคญั ของการเขียนแนะนาสถานที่สาคญั และมีมารยาทในการเขียน (A)

สาระการเรียนรู้
๑. ความรู้
การศึกษาคน้ ควา้ ขอ้ มูลเพ่ือนามาใชใ้ นการเขียน

๒. ทกั ษะ/กระบวนการ/กระบวนการคิด
การจดั ระบบความคิดเป็ นแผนภาพ การปฏิบตั ิ/การสาธิต การแกป้ ัญหา
การประเมินคา่ การสรุปความรู้

๓. คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์
ซื่อสตั ยส์ ุจริต มีวินยั ใฝ่ เรียนรู้ มุ่งมน่ั ในการทางาน รักความเป็นไทย
มีจิตสาธารณะ

การบูรณาการสู่อาเซียน
การศึกษาภาษาและวรรณคดีไมใ่ ช่การศึกษาในเชิงสุทรียศาสตร์เท่าน้นั แตเ่ ป็นการวเิ คราะห์

ภาษาและวรรณคดีในฐานะเป็นตวั บททางวฒั นธรรม โดยศึกษาในลกั ษณะสหวทิ ยาการ และการใช้
บริบททางสงั คมมาช่วยอธิบาย สามารถแสดงถึงความสัมพนั ธ์ของภาษาและวรรณคดีกบั วฒั นธรรม
ไดเ้ ป็นอยา่ งดี

ชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด)
ใบงานเร่ือง การเขียนแนะนาสถานท่ีสาคญั

กจิ กรรมการเรียนรู้
ข้นั นา
นกั เรียนทบทวนเน้ือหาเร่ืองนิราศภูเขาทอง ความสาคญั ของการเรียนรู้เน้ือหานิราศภูเขาทอง

และทอ่ งบทอาขยาน
ข้นั สอน
๑. นกั เรียนร่วมกนั แสดงความคิดเห็น โดยครูใชค้ าถามทา้ ทาย ดงั น้ี
 ผทู้ ี่จะเขียนผลงานตา่ ง ๆ ตอ้ งเตรียมตวั อยา่ งไรบา้ ง
๒. นกั เรียนที่เคยไปเจดียภ์ ูเขาทองท่ีจงั หวดั พระนครศรีอยธุ ยาหรือภูเขาทองที่วดั

สระเกศราชวรมหาวหิ ารท่ีกรุงเทพมหานคร เล่าเก่ียวกบั สถานท่ีและบรรยากาศใหเ้ พื่อนฟัง
๓. นกั เรียนร่วมกนั สนทนาเก่ียวกบั สถานท่ีสาคญั อื่น ๆ ท่ีเคยไป แลว้ รู้สึกประทบั ใจ
๔. นกั เรียนช่วยกนั บอกแหล่งความรู้ที่ใชศ้ ึกษาคน้ ควา้ ขอ้ มูลเก่ียวกบั สถานท่ีสาคญั เช่น

หนงั สือ นิตยสาร แผน่ พบั อินเทอร์เน็ต
๕. ครูนานกั เรียนไปหอ้ งสมุดเพื่อศึกษาคน้ ควา้ ขอ้ มูลเก่ียวกบั สถานท่ีสาคญั ที่นกั เรียน

ตอ้ งการนามาเขียนแนะนาใหผ้ อู้ ื่นไดอ้ า่ น โดยครูกาหนดนกั เรียนที่เคยไปภูเขาทองแห่งใด
แห่งหน่ึง คน้ ควา้ ขอ้ มูลเพ่ิมเติมเกี่ยวกบั สถานที่แห่งน้นั ส่วนนกั เรียนคนอื่น ๆ ใหค้ น้ ควา้ ขอ้ มูล
เพิ่มเติมเก่ียวกบั สถานที่ที่ตนเองเคยไปแลว้ รู้สึกประทบั ใจ ซ่ึงขอบขา่ ยในการคน้ ควา้ ไดแ้ ก่

 ท่ีต้งั

 ลกั ษณะภูมิประเทศ
 ประวตั ิความเป็นมา
 ตานานและความเชื่อ
 ลกั ษณะเด่นอ่ืน ๆ ที่น่าสนใจ
๖. นกั เรียนบนั ทึกขอ้ มูลที่ศึกษาคน้ ควา้ และใชแ้ ผนภาพความคิดช่วยจดั ระบบขอ้ มูล
ข้ันสรุป
นกั เรียนและครูร่วมกนั สรุปความรู้ ดงั น้ี การศึกษาคน้ ควา้ ขอ้ มูลเพื่อนามาใชใ้ นการ
เขียน ทาใหง้ านเขียนน้นั น่าสนใจ มีคุณภาพน่าเช่ือถือ และเพ่ิมพนู ความรู้แก่ผอู้ า่ น

สื่อ / แหล่งเรียนรู้
๑. สื่อส่ิงพิมพแ์ ละสื่ออิเลก็ ทรอนิกส์
๒. หนงั สือเรียนวรรณคดี ช้นั มธั ยมศึกษาปี ที่ ๑

การวดั และประเมินผล
๑. วธิ ีการวดั และประเมินผล
๑.๑ สังเกตพฤติกรรมการเรียน
๑.๒ การตอบคาถาม
๒. เครื่องมือวดั และประเมินผล
๒.๑ แบบสังเกตพฤติกรรมเรียน
๓. เกณฑก์ ารวดั และประเมินผล
นกั เรียนผา่ นเกณฑก์ ารวดั และประเมินผลเฉลี่ยร้อยละ ๘๐

กจิ กรรมเสนอแนะ
นกั เรียนศึกษาคน้ ควา้ ขอ้ มูลจากแหล่งความรู้ต่าง ๆ ตามความสนใจ ฝึกฝนการแสวงหาความรู้

การเลือกสรรขอ้ มูลที่เป็ นประโยชน์ และการใชแ้ ผนภาพความคิดในการจดั ระบบขอ้ มูล

ความเห็น/ข้อเสนอแนะของหวั หน้ากลุ่มสาระหรือผู้ทไ่ี ด้รับมอบหมาย
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................

...........................................................
(นางเปรมยดุ า คลงั แสง)

หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย
วนั ท่ี…….. เดือน…………………. พ.ศ

ความเหน็ /ข้อเสนอแนะของผู้บริหารหรือผู้ทไี่ ด้รับมอบหมาย
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................

.........................................................
(...........................................)

...............................................................
วนั ที่…….. เดือน…………………. พ.ศ

บนั ทกึ ผลการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้

ผลการจัดการเรียนรู้

…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
ปัญหา/อุปสรรค
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………

ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………

(ลงช่ือ) ผบู้ นั ทึก
(นางณ พมิ ล ไกรวลั ย)์

…………./…………../………….

แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๒๔

กล่มุ สาระการเรียนรู้ภาษาไทย ช้ันมัธยมศึกษาปี ที่ ๑

หน่วยการเรียนรู้ท่ี ๑ เร่ือง นิราศภูเขาทอง จานวน ๒๔ ชั่วโมง

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๒๔ เร่ือง ตามรอยนิราศภูเขาทอง เวลา ๑ ช่ัวโมง

มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วดั

มาตรฐานการเรียนรู้

มาตรฐาน ท ๒.๑ ใชก้ ระบวนการเขียนเขียนส่ือสาร เขียนเรียงความ ยอ่ ความ และเขียน

เร่ืองราวในรูปแบบต่าง ๆ เขียนรายงานขอ้ มูลสารสนเทศและรายงาน

การศึกษาคน้ ควา้ อยา่ งมีประสิทธิภาพ

ตัวชี้วดั

ท ๒.๑ ม. ๑/๒ เขียนสื่อสารโดยใชถ้ อ้ ยคาถูกตอ้ ง ชดั เจน เหมาะสม และสละสลวย

ท ๒.๑ ม. ๑/๙ มีมารยาทในการเขียน

สาระสาคญั

การเขียนแนะนาสถานที่สาคญั ผเู้ ขียนตอ้ งมีความรู้เก่ียวกบั สถานที่น้นั ๆ เป็นอยา่ งดี และควร
ศึกษาคน้ ควา้ เพิม่ เติมจากแหล่งความรู้ที่เชื่อถือได้ จึงจะทาใหง้ านเขียนน้นั น่าสนใจและเพมิ่ พนู ความรู้
แก่ผอู้ า่ นยงิ่ ข้ึน

จุดประสงค์การเรียนรู้
๑. อธิบายหลกั การเขียนแนะนาสถานท่ีสาคญั ใหน้ ่าสนใจ (K)
๒. เขียนแนะนาสถานที่สาคญั (P)
๓. เห็นความสาคญั ของการเขียนแนะนาสถานท่ีสาคญั และมีมารยาทในการเขียน (A)

สาระการเรียนรู้
๑. ความรู้
การเขียนแนะนาสถานท่ีสาคญั
๒. ทกั ษะ/กระบวนการ/กระบวนการคดิ
การสงั เคราะห์ การประยกุ ต/์ การปรับปรุง การประเมินคา่ การสรุปความรู้
๓. คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์
ซื่อสตั ยส์ ุจริต มีวินยั ใฝ่ เรียนรู้ มุ่งมนั่ ในการทางาน รักความเป็นไทย

การบูรณาการสู่อาเซียน
การศึกษาภาษาและวรรณคดีไม่ใช่การศึกษาในเชิงสุทรียศาสตร์เท่าน้นั แตเ่ ป็นการวเิ คราะห์

ภาษาและวรรณคดีในฐานะเป็นตวั บททางวฒั นธรรม โดยศึกษาในลกั ษณะสหวทิ ยาการ และการใช้
บริบททางสังคมมาช่วยอธิบาย สามารถแสดงถึงความสมั พนั ธ์ของภาษาและวรรณคดีกบั วฒั นธรรม
ไดเ้ ป็นอยา่ งดี

ชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด)

ใบงานเรื่อง การเขียนแนะนาสถานท่ีสาคญั

กจิ กรรมการเรียนรู้
ข้นั นา
๑. นกั เรียนและครูทกั ทายกนั ครูแจง้ จุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรมนกั เรียนทราบวา่

ในการเรียนรู้ซ่ึงนกั เรียนจะตอ้ งมีความต้งั ใจ สนใจ เอาใจใส่ มีสมาธิ จะทาใหป้ ระสบความสาเร็จ
ทุกกิจกรรม วธิ ีวดั ผลประเมินผล เกณฑใ์ นการวดั ผลประเมินผล ความสาคญั ของการเรียนรู้เน้ือหา
นิราศภูเขาทอง

๒. นกั เรียนทบทวนเน้ือหาเรื่องนิราศภูเขาทอง
ข้นั สอน

๑. นกั เรียนร่วมกนั แสดงความคิดเห็น โดยครูใชค้ าถามทา้ ทาย ดงั น้ี
 เพราะเหตุใดเม่ือนกั เรียนอา่ นหรือดูสารคดีท่องเที่ยว นกั เรียนจึงอยากไป

เที่ยวสถานที่แห่งน้นั
๒. นกั เรียนศึกษาความรู้เร่ือง การเขียนแนะนาสถานท่ีสาคญั แลว้ ร่วมกนั สรุป

ความเขา้ ใจ ครูเป็นผอู้ ธิบายเพ่ิมเติม
๓. นกั เรียนร่วมกนั ศึกษาตวั อยา่ งการเขียนแนะนาสถานที่ทอ่ งเที่ยวในจงั หวดั ต่าง ๆ จาก

นิตยสารท่ีครูเตรียมมาหรือมอบหมายนกั เรียนช่วยกนั นามาเทา่ ท่ีจะหาได้ เพื่อสังเกตกลวธิ ีการ
นาเสนอให้น่าสนใจ

๔. นกั เรียนทาใบงาน เร่ือง การเขียนแนะนาสถานที่สาคญั ตามที่ไดศ้ ึกษาขอ้ มูล
ในชวั่ โมงที่ผา่ นมา

๕. นกั เรียนผลดั กนั ออกมาอา่ นงานเขียนของตนเองใหเ้ พ่ือนฟังหนา้ ช้นั เรียน
ทุกคนร่วมกนั วจิ ารณ์และเสนอแนะ เจา้ ของผลงานนาไปปรับปรุง

๖. นกั เรียนร่วมกนั คดั เลือกผลงานท่ีดีนาไปจดั แสดงบนป้ายนิเทศ อาจหาภาพประกอบ
หรือตกแต่งให้น่าสนใจ

ข้นั สรุป
นกั เรียนและครูร่วมกนั สรุปความรู้ ดงั น้ี การเขียนแนะนาสถานท่ีสาคญั ผเู้ ขียนตอ้ งมี

ความรู้เก่ียวกบั สถานที่น้นั ๆ เป็นอยา่ งดี และควรศึกษาคน้ ควา้ เพ่ิมเติมจากแหล่งความรู้ท่ีเช่ือถือได้ จึง
จะทาใหง้ านเขียนน้นั น่าสนใจและเพิ่มพูนความรู้แก่ผอู้ า่ นยง่ิ ข้ึน

ส่ือ / แหล่งเรียนรู้
๑. ตวั อยา่ งการเขียนแนะนาสถานที่ทอ่ งเที่ยว
๒. ใบงาน
๓. หนงั สือเรียนวรรณคดีวจิ กั ษ์ ช้นั มธั ยมศึกษาปี ที่ ๑

การวดั และประเมินผล
๑. วธิ ีการวดั และประเมินผล
๑.๑ สงั เกตพฤติกรรมการเรียน
๑.๒ การตอบคาถาม
๑.๓ การตรวจใบงาน
๒. เคร่ืองมือวดั และประเมินผล
๒.๑ แบบสังเกตพฤติกรรมเรียน
๒.๒ ใบงาน
๓. เกณฑก์ ารวดั และประเมินผล
นกั เรียนผา่ นเกณฑก์ ารวดั และประเมินผลเฉลี่ยร้อยละ ๘๐

กจิ กรรมเสนอแนะ
๑.นกั เรียนศึกษาคน้ ควา้ ขอ้ มูลเก่ียวกบั สถานที่สาคญั ในจงั หวดั ของตนเอง เพอื่ นามาเขียน

แนะนาสถานที่สาคญั บนอินเทอร์เน็ตและออกแบบตกแต่งใหน้ ่าสนใจ
๒.นกั เรียนและครูร่วมกนั จดั กิจกรรม “มคั คุเทศกน์ อ้ ย” โดยฝึกการแนะนาสถานท่ีทอ่ งเท่ียว

ในจงั หวดั ใหก้ บั นกั ท่องเที่ยว เพื่อปลูกฝังใหเ้ ยาวชนรู้จกั และรักบา้ นเกิด

ความเห็น/ข้อเสนอแนะของหัวหน้ากล่มุ สาระหรือผู้ทไี่ ด้รับมอบหมาย
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................

...........................................................
(นางเปรมยุดา คลงั แสง)

หวั หน้ากล่มุ สาระการเรียนรู้ภาษาไทย
วนั ท่ี…….. เดือน…………………. พ.ศ.

ความเหน็ /ข้อเสนอแนะของผู้บริหารหรือผู้ทไี่ ด้รับมอบหมาย
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................

.........................................................
(...........................................)

...............................................................
วนั ที่…….. เดือน…………………. พ.ศ

บันทกึ ผลการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้

ผลการจัดการเรียนรู้

…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
ปัญหา/อุปสรรค
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………

ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………

(ลงช่ือ) ผบู้ นั ทึก
(นางณ พิมล ไกรวลั ย)์

…………./…………../………….

ใบงาน เรื่อง การเขียนแนะนาสถานทส่ี าคญั

ประกอบแผนการจดั การเรียนรู้ที่ ๒๔

คาชีแ้ จง นกั เรียนที่เคยไปทศั นศึกษา เขียนแนะนาสถานที่ใหน้ ่าสนใจ เพ่ือส่งเสริมการทอ่ งเท่ียว หาก

นกั เรียนไมเ่ คยไปยงั สถานที่ดงั กล่าว ใหเ้ ขียนแนะนาสถานที่ท่ีตนเองเคยไปแลว้ รู้สึกประทบั ใจ ความ

ยาว ๘-๑๐ บรรทดั

………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………