คู่มือครู วิทยาการคำนวณ ป.4

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
St ขั้นปฏบิ ตั ิ
และสรปุ ความรู้
หลังการปฏิบัติ

คลิกเมาส์ที่เซลล์ D3 โปรแกรมแสดงว่า 19. นักเรียนฝึกปฏิบัติการใช้ซอฟต์แวร์
ที่เซลล์ E3 เป็นการนำาจำานวนสินค้า ตารางทำ�งาน โปรแกรมไมโครซอฟต์-
ที่เซลล์ C3 มาคูณกับราคาสินค้า ออฟฟิศเอกซเ์ ซล (Microsoft Office
ทเี่ ซลล์D3จากนนั้ กดEnterทคี่ ยี บ์ อรด์ Excel) (ตอ่ ) ตามข้นั ตอน ดงั น้ี
จะแสดงราคารวมออกมา
19.1 คลกิ เมาส์ท่ีเซลล์ D3 โปรแกรม
ภาพที่ 3.23 การคํานวณราคารวมของสินค้า แสดงวา่ ทเี่ ซลล์ E3 เป็นการน�ำ จ�ำ นวน
สนิ คา้ ทเ่ี ซลล์ C3 มาคณู กบั ราคาสนิ คา้
10. คาำ นวณราคารวมของสนิ คา้ รายการอนื่ ๆโดยการคดั ลอกการคำานวณ ท่เี ซลล์ D3
ดังนี้
19.2 กด Enter ทีค่ ยี บ์ อรด์ จะแสดง
ราคารวมออกมา

1. คลกิ เมาสข์ วาทีเ่ ซลล์ E3
แลว้ เลือก Copy

การรวบรวมข้อมูลและซอฟต์แวรป์ ระยุกต์ 83

เสริมความรู้ ครูควรสอน

การคัดลอก (Copy) หมายถึง การคัดลอกข้อความ ภาพ หรือท้ังแฟ้มข้อมูล
เพื่อทำ�เป็นสำ�เนาเก็บไว้ใช้ประโยชน์ ในการใช้คัดลอกภาพหรือข้อความท่ี
กำ�หนดไว้ โดยคอมพิวเตอร์จะนำ�ไปเก็บไว้ในคลิปบอร์ด (Clipboard) ซ่ึง
สว่ นมากจะใชค้ �ำ สง่ั Copy และ Paste เมอ่ื ตอ้ งการดงึ เอาส�ำ เนาดงั กลา่ วมาแทรก
ในเอกสาร

83 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET

Step 3 ขน้ั ปฏิบตั ิ
แหลละังสกราุปรปควฏาบิ มตั ริู้
2. โปรแกรมจะแสดง
20. นักเรียนฝึกปฏิบัติการใช้ซอฟต์แวร์ กรอบล้อมรอบ
ตารางทำ�งาน โปรแกรมไมโครซอฟต์-
ออฟฟศิ เอกซ์เซล (Microsoft Office 3. กด Shift ท่ีคีย์บอร์ด
Excel) (ตอ่ ) ตามขน้ั ตอน ดังน้ี ค้างไว้ แลว้ เลือกเซลล์
ทุกเซลล์
• ฝึกการคำ�นวณราคารวมของ
สินค้ารายการอื่น ๆ โดยการคัดลอก
การค�ำ นวณ ดงั น้ี

1) คลิกเมาสข์ วาท่ีเซลล์ E3
แลว้ เลอื ก Copy
2) โปรแกรมจะแสดงกรอบ
ล้อมรอบ
3) กด Shift ทีค่ ีย์บอรด์ คา้ งไว้
แลว้ เลอื กเซลลท์ ุกเซลล์
4) คลกิ เมาสข์ วา แลว้ เลอื ก Paste

โปรแกรมจะคัดลอกการคำ�นวณ
แลว้ ค�ำ นวณทุกรายการ

4. คลกิ เมาสข์ วา แลว้ เลอื ก
Paste โปรแกรมจะ
คดั ลอกการคาำ นวณแลว้
คาำ นวณทกุ รายการ

ภาพท่ี 3.24 การคํานวณราคารวมของสินค้ารายการอื่น ๆ

84 เทคโนโลยี (วิทยาการคาำ นวณ) ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี 4

เสริมความรู้ ครูควรสอน

การกด Shift ทค่ี ยี ์บอร์ด สามารถกดคู่กับแปน้ ฟังกช์ นั ได้หลายลักษณะ ดงั นี้
• คัดลอกข้อความ Shift + F2
• เปลีย่ นตัวพิมพ์ของตัวอักษร Shift + F3
• แสดงเมนทู างลัด Shift + F10
• เลือกค�ำ สัง่ บนั ทกึ Shift + F12

สุดยอดคู่มือครู 84

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
St ขั้นปฏิบตั ิ
และสรุปความรู้
11. คาำ นวณจาำ นวนเงนิ ทงั้ หมด โดยเลอื ก Formulas หรอื สตู รการคำานวณ หลังการปฏบิ ัติ
ดังนี้
21. นักเรียนฝึกปฏิบัติการใช้ซอฟต์แวร์

ตารางทำ�งาน โปรแกรมไมโครซอฟต์-

ออฟฟศิ เอกซเ์ ซล (Microsoft Office

Excel) (ตอ่ ) ตามขั้นตอน ดังน้ี

• ฝกึ การค�ำ นวณจ�ำ นวนเงนิ ทงั้ หมด

1. คลิกเมาสเ์ ลือกเซลล์ E9 โดยเลือก Formulas หรือสูตร
การคำ�นวณ ดงั นี้

1) คลกิ เมาสเ์ ลือกเซลล์ E9

2) คลกิ เมาส์เลอื ก Formulas

2. คลิกเมาสเ์ ลอื ก Formulas

การรวบรวมข้อมูลและซอฟต์แวร์ประยกุ ต์ 85

เสริมความรู้ ครูควรสอน

Formulas หรือสูตร คอื การสั่งให้ Excel คำ�นวณคา่ ทใี่ สล่ งไป กอ่ นทจี่ ะแสดง
ผลลัพธ์ของการคำ�นวณออกมา โดยจะใส่ทกุ อย่างหลงั เคร่อื งหมายเทา่ กบั (=)

85 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 แนวข้อสอบ O-NET

Step 3 ข้นั ปฏบิ ัติ
แหลละังสกราปุรปควฏาบิ มัตริู้
3. คลกิ เมาส์เลอื ก AutoSum โปรแกรม
22. นักเรียนฝึกปฏิบัติการใช้ซอฟต์แวร์ จะแสดงการคำานวณทเ่ี ซลล์ E9
ตารางทำ�งาน โปรแกรมไมโครซอฟต์-
ออฟฟศิ เอกซ์เซล (Microsoft Office 4. เมอ่ื กด Enter ท่ีคยี บ์ อรด์
Excel) (ตอ่ ) ตามขน้ั ตอน ดงั นี้ โปรแกรมจะแสดงผลลพั ธ์
การคำานวณออกมา
• ฝกึ การค�ำ นวณจ�ำ นวนเงนิ ทง้ั หมด
โดยเลือก Formulas หรือสูตร ภาพท่ี 3.25 การคํานวณจํานวนเงินทั้งหมด
การคำ�นวณ (ตอ่ ) ดังนี้

1) คลิกเมาส์เลือก AutoSum
โปรแกรมจะแสดงการคำ�นวณที่เซลล์
E9

2) เม่ือกด Enter ท่ีคีย์บอร์ด
โปรแกรมจะแสดงผลลพั ธก์ ารค�ำ นวณ
ออกมา

86 เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาำ นวณ) ช้นั ประถมศึกษาปที ี่ 4

เสริมความรู้ ครูควรสอน

การใช้ AutoSum เปน็ ฟงั กช์ นั ทม่ี กี ารใชง้ านมากในโปรแกรม Microsoft Office
Excel ใช้สำ�หรับหาผลรวมของข้อมูลตัวเลขในเซลล์ เป็นหน่ึงในฟังก์ชัน
ทางคณติ ศาสตร์

สุดยอดคู่มือครู 86

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
St ขัน้ ปฏบิ ตั ิ
และสรปุ ความรู้
12. สร้างเส้นกรอบให้กับตาราง ดังนี้ หลังการปฏิบัติ

23. นักเรียนฝึกปฏิบัติการใช้ซอฟต์แวร์

ตารางทำ�งาน โปรแกรมไมโครซอฟต์-

ออฟฟศิ เอกซเ์ ซล (Microsoft Office

Excel) (ตอ่ ) ตามขัน้ ตอน ดังน้ี

1. คลกิ เมาส์เลอื กเซลล์ทัง้ หมด • ฝึกการสร้างเส้นกรอบให้กับ
ตาราง ดังน้ี

1) คลกิ เมาสเ์ ลอื กเซลล์ท้งั หมด

2) คลิกเมาส์เลือกกรอบและ

ลกั ษณะของกรอบ

3) โปรแกรมจะแสดงกรอบ

ออกมาในลักษณะตารางแสดงขอ้ มลู

2. คลกิ เมาสเ์ ลือกกรอบ
และลักษณะของกรอบ

ภาพที่ 3.26 การสร้างเส้นกรอบให้กับตาราง

การรวบรวมขอ้ มลู และซอฟตแ์ วรป์ ระยุกต์ 87

เสริมความรู้ ครูควรสอน

หากต้องการเลือกสร้างเส้นกรอบตาราง โดยการคลิกเมาส์เลือกเส้นกรอบและ
ลักษณะของกรอบ ให้คลิกเมาส์ที่ไอคอนรูปดินสอขึ้นมา จากนั้นให้ลากเมาส์
เสน้ จะปรากฏตามท่ีลากเมาสแ์ ละตามขนาดท่ตี ้องการ

87 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
แนวข้อสอบ O-NET
ep 3 ขั้นปฏิบัติ
St แหลละังสกราุปรปควฏาบิ มัตริู้

24. นักเรียนฝึกปฏิบัติการใช้ซอฟต์แวร์ 3. โปรแกรมจะแสดงกรอบออกมา
ตารางทำ�งาน โปรแกรมไมโครซอฟต์- ในลกั ษณะตารางแสดงข้อมลู
ออฟฟศิ เอกซเ์ ซล (Microsoft Office
Excel) (ต่อ) ตามข้นั ตอน ดังน้ี ภาพท่ี 3.27 การแสดงกรอบในลักษณะตารางแสดงข้อมูล

24.1 ฝึกการบันทึกไฟล์หรือข้อมูลไว้ 13. บันทึกไฟล์หรือข้อมูลไว้ในเครื่องคอมพิวเตอร์ โดยคลิกเมาส์เลือก
ในเคร่ืองคอมพิวเตอร์ โดยคลิกเมาส์ เมนู File คลิกเมาส์เลือก Save As คลิกเมาส์เลือกโฟลเดอร์ที่ต้องการเก็บไฟล์
เลอื กเมนู File แล้วตั้งชื่อไฟล์ว่า “รายการสินค้า” จากนั้นคลิกเมาส์เลือกปุ่ม

24.2 คลิกเมาสเ์ ลอื ก Save As
24.3 คลิกเมาส์เลือกโฟล์เดอร์ที่

ต้องการเก็บไฟล์
24.4 ตั้งช่อื ไฟลว์ า่ “รายการสนิ ค้า”
24.5 คลิกเมาสเ์ ลือกปมุ่

13

ภาพที่ 3.28 การบันทึกงานเก็บไว้ในเครื่องคอมพิวเตอร์

88 เทคโนโลยี (วิทยาการคาำ นวณ) ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 4

แนวข้อสอบ O-NET

การสร้างเส้นกรอบตารางเฉพาะกรอบรอบนอกเส้นปกติ ควรเลือก
ค�ำสั่งใด
1 All Borders 2 Top Border
3 Outside Borders 4 Thick Box Border
เฉลย 3 เหตุผล คำ�สง่ั Outside Borders เป็นคำ�สงั่ การสร้างเส้นกรอบเฉพาะ
ด้านนอกเพยี งอยา่ งเดยี ว

สุดยอดคู่มือครู 88

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
St ขั้นปฏบิ ตั ิ
และสรุปความรู้
หลงั การปฏบิ ตั ิ
ซอฟต์แวร์ตารางทำางานมีประโยชน์
ในการประมวลผลข้อมูลอย่างไร 25. นกั เรยี นแบง่ กลมุ่ ปฏบิ ตั กิ จิ กรรมท่ี 3.4
สร้างตารางรายการอาหาร จาก
คำ�ถ�มสำ�คัญ แบบสำ�รวจและข้อมูลที่เก็บรวบรวม
ได้จากกิจกรรมที่ 3.3 นักเรียน
กิจกรรมที่ 3.4 สรา้ งตารางรายการอาหาร แต่ละกลุ่มสร้างตารางประมวลผล
การสำ�รวจอาหารกลางวัน โดย
วัตถุประสงค์ ใช้ซอฟต์แวร์ตารางทำางานในการประมวลผล กำ�หนดให้มีลำ�ดับของรายการอาหาร
ข้อมูลได้

วัสดุอุปกรณ์

คอมพิวเตอร์ 1 เครื่อง จำ�นวนอาหารแต่ละรายการ และ
ราคารวมของอาหารแต่ละรายการ
วิธีปฏิบัติ จากนน้ั รวมราคาอาหารทงั้ หมด โดยใช้
โปรแกรมไมโครซอฟตอ์ อฟฟศิ เอกซเ์ ซล
จากแบบสำารวจและข้อมูลที่เก็บรวบรวมได้ของกิจกรรมที่ 3.3 (Microsoft Office Excel) ในการ
หากนักเรียนต้องสั่งอาหาร นักเรียนอาจใช้ซอฟต์แวร์ตารางทำางาน ทำ�งาน แล้วนำ�ผลงานมาติดลงใน
มาช่วยประมวลผลข้อมูลก่อนไปสั่งอาหารได้ ดังนี้ ชิ้นงาน จากนั้นเขียนแบบบันทึก
ดังตัวอยา่ ง
1. นำาแบบสำารวจรายการอาหารมาแยกตามชื่ออาหารที่สั่ง แล้วนับ
จำานวนแต่ละรายการ แบบบนั ทึกการสรา้ งตารางประมวลผลการสาำ รวจ

2. สร้างตารางรายการอาหาร โดยกำาหนดให้มีลำาดับของรายการอาหาร 1. นักเรียนมีขั้นตอนในการสร้างแบบสำารวจข้อมูลอย่างไร
จำานวนอาหารแต่ละรายการ และราคารวมของอาหารแต่ละรายการ จากนั้น (1. ออกแบบตารางประมวลผลการสำารวจ
รวมราคาอาหารทั้งหมด 2. สร้างตารางประมวลผลการสำารวจ โดยใช้โปรแกรม
Microsoft Office Excel
การรวบรวมขอ้ มูลและซอฟต์แวร์ประยุกต์ 89 3. นำาข้อมูลจากการสำารวจมาประมวลผล โดยใช้โปรแกรม
Microsoft Office Excel )

2. นักเรียนจะนำาผลงานไปใช้ประโยชน์อย่างไร (ใช้ในการประมวลผล
ขอ้ มลู รายการอาหารวา่ แตล่ ะรายการมีก่จี าำ นวน และรวมเปน็ เงนิ ทงั้ หมดกี่บาท)

3. นักเรียนพบปัญหาระหว่างการทำางานหรือไม่ อย่างไร
(ตารางการทำางานไม่มีกรอบเส้นที่ชัดเจน)

4. นักเรียนมีแนวทางในการแก้ปัญหาอย่างไร
(แก้ปัญหาโดยเลือกคำาสั่งสร้างเส้นกรอบให้กับตาราง)

5. นักเรียนจะปรับปรุงผลงานของตนเองให้ดีขึ้นกว่าเดิมอย่างไร
(เพิ่มสีสันให้สวยงาม และจัดรูปแบบให้เป็นระเบียบมากกว่านี้)

กิจกรรมนี้ประเมินตัวชีว้ ัด ว 4.2 ป.4/4

89 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 แนวข้อสอบ O-NET

St St St ep 3 ขนั้ ปฏบิ ัติ ข้าวกับผัดกะเพรากุ้ง ผัดมักกะโรนี
แหลละังสกราุปรปควฏาบิ มัตริู้
ข้าวมันไก่ บะหมี่เป็ด
26. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันตอบคำ�ถาม
หลงั การปฏิบัตกิ จิ กรรม ดงั น้ี ? รายการอาหารอะไรที่มีจาำ นวนนกั เรยี นท่ีสงั่ มากที่สดุ
? ราคาอาหารท้ังหมดรวมแลว้ เปน็ จำานวนเงินเท่าไร
• รายการอาหารอะไรที่มีจำ�นวน
นักเรียนที่สั่งมากที่สุด (ตัวอย่างคำ�ตอบ
ข้าวมันไก่)

• ราคาอาหารทั้งหมดรวมแล้ว
เป็นจำ�นวนเงินเท่าไร (ตัวอย่างคำ�ตอบ
770 บาท)

• ซอฟต์แวร์ตารางทำ�งานมีประโยชน์
ใ น ก า ร ป ร ะ ม ว ล ผ ล ข้ อ มู ล อ ย่ า ง ไ ร
(ตัวอย่างคำ�ตอบ ช่วยในการรวบรวมข้อมูล
และคำ�นวณจ�ำ นวนของขอ้ มลู ท่ไี ด้)

27. นกั เรยี นรว่ มกนั สรปุ สงิ่ ทเี่ ขา้ ใจเปน็ ความรู้
ร่วมกนั ดังนี้

• ซอฟต์แวร์ เป็นชุดคำ�สั่งท่ีสามารถ
ส่ังงานให้คอมพิวเตอร์ทำ�งานตามลำ�ดับ
ขั้นตอน และยังสามารถนำ�คอมพิวเตอร์
มาใช้แก้ปัญหาในชีวิตประจำ�วันได้
มากมาย

ep 4

ขน้ั สอื่ สารและนำ� เสนอ

28. นักเรียนแต่ละกลุ่มรวบรวมชิ้นงานของ 90 เทคโนโลยี (วิทยาการคำานวณ) ช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ 4
กลมุ่ ตนเองในกจิ กรรมท่ี 3.3 และชิ้นงาน
ของกิจกรรมที่ 3.4 ออกมานำ�เสนอ รอบรู้อาเซียนและโลก
หนา้ ชั้นเรียน เพือ่ แลกเปลี่ยนเรียนร้กู ัน
asean
5ep ขั้นประเมินเพ่อื เพ่มิ คุณคา่
บริการสงั คม อาหารประจำ�ชาตอิ าเซยี น มีดงั น้ี
และจิตสาธารณะ ไทย : ต้มย�ำ กงุ้ ฟลิ ิปปินส์ : อโดโบ้
บรไู นดารุสซาลาม : อมั บูยตั สงิ คโปร์ : ลักซา
29. นั ก เ รี ย น นำ � ค ว า ม รู้ ท่ี ไ ด้ จ า ก ก า ร ใ ช้ กมั พูชา : อามอ็ ก อินโดนเี ซีย : กาโด กาโด
ซอฟต์แวร์ประมวลคำ�และซอฟต์แวร์ ลาว : ซุปไก่ เมยี นมา : พลา่ เพ็ด
ตารางทำ�งาน ไปสอนหรือแนะนำ�เพื่อน เวยี ดนาม : แหนมเนอื ง มาเลเซยี : นาซิ เลอมัก
ท่ียังเข้าใช้งานได้ไม่ถูกต้อง ให้เข้าใช้งาน
ได้ถูกต้อง เพื่อเป็นการเผยแพร่ความรู้
แก่ผูอ้ ืน่ ต่อไป

สุดยอดคู่มือครู 90

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

ผคลกอรมะทพบจิว�เกตก�อรรใช์ ้ ตวั ชี้วดั

1. ด้�นก�รเรยี น 2. ด�้ นสุขภ�พ St St ว 4.2 ป.4/4
ภาระงาน/ชนิ้ งาน
การใชค้ อมพิวเตอรห์ รือใช้ การมองจอคอมพวิ เตอรเ์ ปน็ เวลานาน แผนภาพความคิดการใช้คอมพิวเตอร์เพ่ือให้
อินเทอร์เน็ตเป็นเวลานาน อาจทาำ ใหส้ ายตาเกิดความผดิ ปกติ เกดิ ประโยชนต์ อ่ การเรยี นและการด�ำ เนนิ ชวี ติ
โดยไมแ่ บ่งเวลาให้เหมาะสม หรอื ปวดศรี ษะ รวมทง้ั เกดิ อาการ
จะทำาใหไ้ ม่มีเวลาทำาการบา้ น ปวดเมือ่ ยตามกล้ามเนื้อต้นคอ ep 1 ขนั้ สังเกต
และอ่านหนงั สือ สง่ ผลให้
การเรียนตกตาำ่ หลัง ไหล่ สะบกั รวบรวมข้อมูล
หรือสอบตก และเกดิ อาการ
1. นักเรียนดูภาพท่ีกำ�หนด แล้วร่วมกัน
นิ้วลอ็ กได้ ตอบคำ�ถาม ดังนี้

• นักเรียนสังเกตเห็นอะไรจากภาพบ้าง

(ตัวอย่างคำ�ตอบ คอมพิวเตอร์และเด็กกำ�ลัง

3. ด้�นสังคม 4. ด้�นค่�ใชจ้ �่ ย ใช้มอื กมุ ศีรษะ)
• นักเรียนเคยมีอาการดังภาพ ในขณะ
การสนทนาผา่ นเครอื ขา่ ย การดาวนโ์ หลดภาพหรอื ขอ้ มลู ตา่ ง ๆ
อนิ เทอร์เนต็ กับบคุ คลท่ีไม่รจู้ กั จากอินเทอรเ์ นต็ มาไว้ใน ใชง้ านคอมพิวเตอรห์ รือไม่ (เคย/ไม่เคย)
อาจถกู ล่อลวงจากพวกมิจฉาชีพ คอมพิวเตอร์ โดยไม่มโี ปรแกรม 2. นักเรียนศึกษาค้นคว้าและรวบรวมข้อมูล

เกี่ยวกับผลกระทบจากการใช้คอมพิวเตอร์
จากหนังสือเรียนหรือแหล่งการเรียนรู้อื่น ๆ
ปอ้ งกันหรอื กาำ จดั ไวรสั ท่ีมี อยา่ งหลากหลาย
ประสิทธภิ าพ อาจทาำ ใหต้ อ้ ง
เสียเงินซื้อคอมพวิ เตอรเ์ ครอ่ื งใหม่ ep 2 ขน้ั คิดวิเคราะห์

การรวบรวมขอ้ มลู และซอฟต์แวร์ประยกุ ต์ 91 และสรปุ ความรู้
3. นกั เรยี นรว่ มกนั คดิ วเิ คราะหส์ าเหตขุ องปญั หา
ผลกระทบจากการใช้คอมพิวเตอร์ ผลที่
แนวข้อสอบ O-NET เกดิ ขน้ึ และแนวทางในการแกป้ ัญหา จากน้ัน
เขียนเป็นแผนภาพความคิดบนกระดาน
ข้อใดเปน็ ผลกระทบดา้ นค่าใช้จา่ ยจากการใช้คอมพวิ เตอร์ ดังตวั อยา่ ง
1 การดาวนโ์ หลดภาพหรือขอ้ มูลไวใ้ นคอมพิวเตอร์
2 การสนทนาผ่านเครอื ขา่ ยอนิ เทอร์เน็ต ใช้เวลากับคอมพิวเตอร์ มองจอคอมพิวเตอร์ ผลทเี่ กิดขึ้น
3 การเกดิ ความผดิ ปกติทางร่างกาย มากเกินไป เป็นเวลานาน
4 การเรียนตกต�ำ่ หรือสอบตก ทำ�ให้เกิดปัญหาด้านสุขภาพ เช่น
เฉลย 1 เหตุผล การดาวน์โหลดภาพหรือข้อมูลบนอินเทอร์เน็ต ปญั หา สายตาสั้น ปวดหลัง อีกทั้งยังขาด
มาไว้ในคอมพิวเตอร์ โดยไม่มีโปรแกรมป้องกันหรือกำ�จัดไวรัส สาเหตุ ผลกระทบจากการใช้ ปฏิสัมพันธ์ระหว่างเพื่อน และ
อาจทำ�ใหเ้ สยี เงินซื้อคอมพิวเตอร์เครื่องใหม่
คอมพิวเตอร์ ต้องเสียค่าใช้จ่ายทั้งค่าไฟฟ้าและ
ค่าซ่อมคอมพิวเตอร์
ใช้คอมพิวเตอร์ ใช้ท่านั่งในการใช้งาน
แต่ไม่มีโปรแกรม คอมพิวเตอร์
ป้องกันไวรัส ไม่ถูกต้อง แนวทางในการแก้ปัญหา
ใช้คอมพิวเตอร์เป็นเวลา และควรใช้
คอมพิวเตอร์ให้เหมาะสมกับงาน

91 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 แนวข้อสอบ O-NET

ep 2 ขั้นคดิ วิเคราะห์

และสรุปความรู้
4. นักเรียนร่วมกันคิดวิเคราะห์และแสดง

ความคิดเห็นเกี่ยวกับผลกระทบจากการใช้
คอมพิวเตอร์ โดยตอบคำ�ถาม ดงั นี้
St St เราควรใช้คอมพิวเตอร์อย่างไร
St จงึ จะไมเ่ กิดผลเสยี ตอ่ ตนเองและผูอ้ ืน่
St
คำ�ถ�มสำ�คัญ

• เราควรใช้คอมพิวเตอร์อย่างไร จึงจะ กจิ กรรมท่ี 3.5 ประโยชนข์ องคอมพวิ เตอร์
ไม่เกิดผลเสียต่อตนเองและผู้อ่ืน (ตัวอย่าง

คำ�ตอบ ใช้คอมพิวเตอร์อย่างเหมาะสม เคารพ วัตถุประสงค์ บอกประโยชน์ของการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศได้
ในสิทธิของตนเองและผู้อ่ืน)
5. นกั เรยี นรว่ มกนั สรปุ ความคดิ รวบยอดเกยี่ วกบั
ผลกระทบจากการใช้คอมพวิ เตอร์ ดังนี้ วัสดุอุปกรณ์ 1 เล่ม
1. สมุดสำาหรับจดบันทึก หรือแบบฝึกหัด
• การใชง้ านคอมพวิ เตอรม์ ที ง้ั ประโยชนแ์ ละ
โทษ ดังน้ัน ควรเลือกใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อ 2. ปากกา 1 ด้าม
ตนเอง และแบง่ เวลาในการใชง้ านคอมพวิ เตอร์
ใหเ้ หมาะสม วิธีปฏิบัติ

6. นกั เรยี นคิดประเมินเพือ่ เพ่มิ คณุ คา่ เก่ียวกับการ นักเรียนจะใช้คอมพิวเตอร์เพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อการเรียนและ
ใชค้ อมพวิ เตอรว์ า่ ควรเลอื กใชใ้ หเ้ กดิ ประโยชน์
ต่อการเรียน การทำ�งานต่าง ๆ และแบ่งเวลา การดำาเนินชีวิตได้อย่างไรบ้าง

ในการใช้งานคอมพวิ เตอร์ให้เหมาะสม เพื่อให้ ? นกั เรยี นจะแนะนาำ เพอื่ น ๆ อยา่ งไรใหร้ จู้ กั ใชค้ อมพวิ เตอรอ์ ยา่ งฉลาด
มีสขุ ภาพรา่ งกาย จิตใจ และสตปิ ญั ญาทด่ี ี

ep 3 ขน้ั ปฏิบัติ
แหลละงั สกราปุรปควฏาบิ มตั ริู้

7. นักเรียนแบ่งกลุ่มปฏิบัติกิจกรรมที่ 3.5
ประโยชน์ของคอมพิวเตอร์ โดยแต่ละกลุ่ม
ร่วมกันแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับการใช้
คอมพิวเตอร์เพ่ือให้เกิดประโยชน์ต่อการเรียน
และการดำ�เนินชีวิตได้อย่างไร เขียนบันทึก
ข้อมูลเป็นแผนภาพความคิดลงในกระดาษ
แลว้ ตอบค�ำ ถาม ดงั ตวั อย่าง

ค้นหาขอ้ มลู ศกึ ษาบทเรียน 92 เทคโนโลยี (วิทยาการคาำ นวณ) ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ 4
ทำ�รายงาน ย้อนหลัง

การใช้คอมพวิ เตอร์เพ่ือ 8. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็นความรู้
ให้เกดิ ประโยชน์ตอ่ การเรยี น รว่ มกัน ดงั นี้
และการด�ำ เนนิ ชีวิต • การใช้คอมพิวเตอร์ควรใช้อยา่ งเหมาะสม

ใชต้ ิดต่อ ใชเ้ กบ็ รวบรวม ทำ�บตั ร เพราะหากใช้งานไม่เหมาะสมจะส่งผลกระทบ
สอื่ สาร ข้อมูล อวยพร ทไ่ี ม่ดีทั้งดา้ นการเรียน ดา้ นสขุ ภาพ ดา้ นสงั คม
และด้านค่าใช้จ่าย
4 5
• นกั เรยี นจะแนะนำ�เพอ่ื น ๆ อย่างไรให้ร้จู ัก ep ep ขนั้ ประเมนิ เพือ่ เพ่มิ คณุ คา่
ใช้คอมพิวเตอร์อย่างฉลาด (ตัวอย่างคำ�ตอบ
ใช้คอมพิวเตอร์ในการค้นหาและรวบรวมข้อมูล ขน้ั สอ่ื สารและนำ� เสนอ บริการสังคม
ท่สี นใจและศึกษาบทเรยี นเพม่ิ เตมิ ) 9. นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมานำ�เสนอแผนภาพ และจิตสาธารณะ
10. นกั เรยี นจดั ท�ำ ปา้ ยนเิ ทศเกย่ี วกบั ผลกระทบจาก
ความคิดของกลุ่มตนเองหน้าช้ันเรียน เพื่อ การใช้คอมพิวเตอร์ติดบริเวณหน้าช้ันเรียน
แลกเปลย่ี นเรยี นรู้กัน หรือห้องคอมพิวเตอร์ของโรงเรียน เพ่ือเป็น
สุดยอดคู่มือครู 92 แนวทางหรือข้อควรระวงั ในการปฏบิ ัตติ อ่ ไป

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

โครงงานสรา้ งสรรค์ กจิ กรรมโครงงานสรา้ งสรรค์

รายการอาหารสาำ หรับครอบครัว นั ก เ รี ย น ท่ี ส น ใ จ พั ฒ น า
การรับประทานอาหาร นอกจากต้องคำานึงถึงความปลอดภัยของ การคิดสร้างสรรค์ สามารถ
อาหารแล้วยังต้องคำานึงถึงคุณค่าทางอาหาร และปริมาณอาหารด้วย ทำ�กิจกรรมการสร้างรายการ
การรบั ประทานอาหารควรรบั ประทานใหค้ รบทัง้ 5 หมู่ กจิ กรรมนีน้ กั เรยี นทดลอง อ า ห า ร สำ � ห รั บ ค ร อ บ ค รั ว
ทาำ ตารางบนั ทกึ รายการอาหารของตนเองและครอบครวั โดยทำากจิ กรรม ดงั นี้ โ ด ย ส า ม า ร ถ ใ ช้ ซ อ ฟ ต์ แ ว ร์
1. หากนักเรียนต้องการออกแบบตารางบันทึกรายการอาหารมื้อเช้า ตารางทำ�งานของโปรแกรม
มื้อกลางวัน มื้อเย็น สำาหรับนักเรียนและสมาชิกในครอบครัว นักเรียนจะใช้ อ่ืน ๆ ได้ และอาจออกแบบ
โปรแกรมใด หรอื ปรบั เปลยี่ นกจิ กรรมนใี้ หม่
2. นักเรียนคิดว่าตารางรายการอาหารของนักเรียนและครอบครัว ตามความสนใจ
ควรมีข้อมูลหัวข้อใดบ้าง ลองออกแบบวาดตารางรายการอาหารที่นักเรียน
ต้องการ
3. ทดลองใช้โปรแกรมที่นักเรียนเลือก ทำาตารางบันทึกรายการอาหาร
และทดลองบันทึกรายการอาหารของนักเรียนและสมาชิกในครอบครัว
4. หากนกั เรยี นตอ้ งการแสดงคณุ คา่ ทางโภชนาการของอาหารแตล่ ะมือ้
นักเรียนจะค้นหาข้อมูลต่าง ๆ ด้วยวิธีใด

การรวบรวมขอ้ มูลและซอฟตแ์ วรป์ ระยุกต์ 93

93 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 แนวข้อสอบ O-NET

เปา้ หมายการเรยี นรู้

มาตรฐานการเรียนรู้ ห4นว่ ยการเรยี นร การเขียนโปรแกรมเบอ้ื งต้นทู้ ่ี
มาตรฐาน ว 4.2
เข้าใจและใช้แนวคิดเชิงคำ�นวณในการ แผนผังหวั ข้อหน่วยก�รเรยี นรู้
แ ก้ ปั ญ ห า ท่ี พ บ ใ น ชี วิ ต จ ริ ง อ ย่ า ง เ ป็ น
ข้ันตอนและเป็นระบบ ใช้เทคโนโลยี การทาำ งานของ ก�รเขยี น การเขยี นโปรแกรม
สารสนเทศและการสื่อสารในการเรียนรู้ คอมพิวเตอร์ โปรแกรม คอมพิวเตอร์
การทำ�งาน และการแก้ปัญหาได้อย่างมี การเขยี นโปรแกรม เบ้ืองต้น
ประสทิ ธภิ าพ รเู้ ท่าทัน และมีจรยิ ธรรม โตต้ อบกับผู้ใช้ การเขยี นโปรแกรมดว้ ย
Scratch
สมรรถนะส�ำ คญั ของผเู้ รียน

1. ความสามารถในการสอื่ สาร การออกแบบอลั กอรทิ ึม
2. ความสามารถในการคิด
3. ความสามารถในการแก้ปญั หา ตัวชี้วดั
4. ความสามารถในการใชท้ กั ษะชีวิต • ออกแบบ และเขียนโปรแกรมอย่างง่าย โดยใช้ซอฟตแ์ วรห์ รือสือ่ และตรวจหา
5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี
ข้อผดิ พลาดและแก้ไข (ว 4.2 ป.4/2)
ศพั ท์เทคโนโลยนี ่�รู้

ค�ำ ศพั ท์ คำ�อ�่ น ค�ำ แปล
algorithm อัลกอริธึม อัลกอรทิ มึ

central processing unit เซน′ ทรัล โพรเซส′ ซงิ ย′ู นิท หนว่ ยประมวลผลกลาง
ไฮ เลฟ′ เวลิ แลง′ กวิจฺ
high level language อิน′ พทุ ดไิ วซ′ฺ ภาษาระดบั สูง
input device เอาทฺ′ พุท ยู′ นทิ หน่วยรับเข้า
output unit หนว่ ยส่งออก

สุดยอดคู่มือครู 94

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

คณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์

ก�รเขยี นโปรแกรม ใฝเ่ รียนรู้
โต้ตอบกบั ผู้ใช้ ตัวชี้วัดท่ี 4.1 ต้ั ง ใ จ เ พี ย ร พ ย า ย า ม
ในการเรียนและเขา้ ร่วมกิจกรรมการเรยี นรู้
ตัวช้ีวดั ที่ 4.2 แสวงหาความรู้จากแหล่ง
เรียนรู้ต่าง ๆ ท้ังภายในและภายนอก
โรงเรียน ด้วยการเลือกใช้ส่ืออย่าง
เหมาะสม บนั ทกึ ความรู้ วเิ คราะห์ สรปุ เปน็
องค์ความรู้ สามารถนำ�ไปใช้ในชีวิต
ประจำ�วนั ได้

SCRATCH มงุ่ มัน่ ในการท�ำ งาน
ตวั ช้ีวัดท่ี 6.1 ต้ั ง ใ จ แ ล ะ รั บ ผิ ด ช อ บ
ในการปฏบิ ตั ิหน้าท่ีการงาน
ตวั ช้วี ดั ที่ 6.2 ทำ�งานด้วยความเพียร
พยายามและอดทนเพื่อให้งานสำ�เร็จ
ตามเป้าหมาย

1. เริ่มตน้ เร่ิมตน้
2. ถ้ากดคยี ์บอรด์ ไปทางขวา กดคียบ์ อรด์ ไปทางขวา
ใหต้ วั ละครเคล่อื นไปทางขวา
2.1 ให้ตวั ละครเคลื่อนไปทางขวา กดคีย์บอร์ดไปทางซ้าย
3. ถา้ กดคยี ์บอรด์ ไปทางซ้าย ใหต้ วั ละครเคล่อื นไปทางซา้ ย

3.1 ใหต้ ัวละครเคล่ือนไปทางซ้าย จบ
4. จบ

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 จุดประกายโครงงาน

นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4-6 คน สร้างผลงานโดยใช้โปรแกรม Scratch

สร้างการเล่าเรื่องแอนิเมชัน หรือนิทาน กลุ่มละ 1 เรื่อง แล้วนำ�เสนอผลงาน

หน้าช้นั เรียน

95 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
แนวข้อสอบ O-NET

ตัวช้ีวัด

ว 4.2 ป.4/2 การทาำ งานของคอมพวิ เตอร์
ภาระงาน/ชิ้นงาน
St Stแบบประเมินผลงานการเขียนโปรแกรม การทำางานของคอมพิวเตอร์จะรับข้อมูลเข้ามา จากนั้นประมวลผล
คอมพวิ เตอร์ แล้วส่งข้อมูลออกไป โดยการรับข้อมูลนั้นจะรับผ่านทางหน่วยรับเข้า เช่น
คีย์บอร์ด เมาส์ แล้วมาประมวลผลด้วยหน่วยประมวลผลกลางหรือซีพียู
ep 1 ขั้นสังเกต จากนั้นส่งข้อมูลออกทางหน่วยส่งออก เช่น จอภาพ เครื่องพิมพ์ ลำาโพง

รวบรวมขอ้ มูล คีย์บอร์ด ซีพียู

1. นกั เรยี นรว่ มกนั สงั เกตบตั รค�ำ และบตั รภาพ จอภาพ
เก่ียวกับคอมพิวเตอร์ จากนั้นส่งผู้แทน
นักเรียนทีละคนออกมาเขียนตัวอักษรที่อยู่ เมาส์ เครื่องพิมพ์
ในบัตรคำ� เขียนลงในช่องว่างของบัตรภาพ
ให้สัมพันธ์กนั ดังตัวอยา่ ง หน่วยรับเข้า หน่วยประมวลผลกลาง หน่วยส่งออก

บตั รค�ำ

ก ล�ำ โพง ข จอภาพ ภาพความคิด การทาำ งานของคอมพิวเตอร์

ค คีย์บอร์ด ง เมาส ์ คอมพิวเตอร์ไม่สามารถคิดสิ่งต่าง ๆ เองได้ แต่จะทำาตามสิ่งที่สั่งให้ทำา
หรือทำางานตามโปรแกรมที่นำามาใช้งาน โดยโปรแกรมจะกำาหนดขั้นตอน
จ ซพี ียู ฉ เคร่อื งพิมพ์ การทำางานตามที่ผู้เขียนโปรแกรมได้ออกแบบไว้ ซึ่งขั้นตอนการทำางานนี้
บัตรภาพ จ จะคล้ายกับขั้นตอนการทำางานของมนุษย์ หากมีข้อผิดพลาดในขั้นตอนใด
ขัน้ ตอนหนึง่ หรอื เรยี งลาำ ดบั การทาำ งานผดิ กอ็ าจสง่ ผลใหเ้ กดิ ขอ้ ผดิ พลาดตอ่ งาน
กข ได้เช่นกัน

คง ฉ

2. นักเรียนศึกษาค้นคว้าและรวบรวมข้อมูล 96 เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาำ นวณ) ชน้ั ประถมศึกษาปีที่ 4
เก่ียวกับการทำ�งานของคอมพิวเตอร์ จาก
หนังสือเรียนหรือแหล่งการเรียนรู้อื่น ๆ แนวข้อสอบ O-NET

eอpย2่างหลากหขลน้ั าคยิดวิเคราะห์ ขอ้ ใดจัดประเภทอปุ กรณไ์ ด้ตรงตามหลกั การท�ำงานของคอมพวิ เตอร์
1 เมาส์ → เครอื่ งพมิ พ์ → ล�ำโพง
และสรุปความรู้ 2 เคร่อื งพิมพ์ → เมาส์ → ซพี ยี ู
3 คยี ์บอร์ด → ซพี ียู → จอภาพ
3. นักเรียนจับคู่กับเพ่ือน ร่วมกันจำ�แนก 4 ซพี ียู → คยี บ์ อร์ด → เครื่องพมิ พ์
ประเภทของอุปกรณ์คอมพิวเตอร์ จาก เฉลย 3 เหตุผล คีย์บอรด์ รับขอ้ มูลเข้ามาประมวลผลในซพี ยี ู และจดั เก็บข้อมลู ในฮารด์ ดสิ ก์
บัตรคำ�ท่ีติดบนกระดาน แล้วเขียนบันทึก เพ่ือรอแสดงผลผา่ นจอภาพ
คำ�ตอบลงในภาพความคิด ดงั ตัวอยา่ ง

หน่วยรับเข้า หน่วยประมวลผล หน่วยส่งออก
เมาส์ คยี ์บอรด์ กลาง ล�ำ โพง เครือ่ งพมิ พ์
ซพี ียู
จอภาพ

สุดยอดคู่มือครู 96

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

กจิ กรรมท่ี 4.1 อะไรผิดปกติ 1 เล่ม ep 2asean St St
1 ด้าม
วัตถุประสงค์ บอกลำาดับขั้นตอนการแก้ปัญหาได้ 1 กล่อง ขนั้ คิดวเิ คราะห์
วัสดุอุปกรณ์ และสรุปความรู้

1. สมุดสำาหรับจดบันทึก หรือแบบฝึกหัด 4. นักเรียนร่วมกันคิดวิเคราะห์บัตรภาพ
2. ปากกา เพอื่ เปรยี บเทยี บการท�ำ งานของคอมพวิ เตอร์
3. สีไม้ กับมนุษย์ แล้วสรุปเป็นความคิดรวบยอด
ดงั ตวั อย่าง

หนว่ ย หนว่ ยประมวลผล หนว่ ย
รับเข้า กลาง ส่งออก
คอมพวิ เตอร์

วิธีปฏิบัติ

นักเรียนวาดภาพและ เริ่มต้น มนุษย์
ระบายสีเครื่องแต่งกาย ใส่กางเกงขายาว
เรียงตามลำาดับขั้นตอน ใส่เสื้อแจ็กเก็ตแขนยาว (ตวั อย่างค�ำ ตอบ การท�ำ งานของคอมพิวเตอร์
การทำางาน ดังนี้ กบั มนษุ ยม์ ลี กั ษณะคลา้ ยกนั คอื มสี ว่ นของการ
รับเข้าข้อมูล จากน้ันมีการประมวลผล และส่ง
ใส่เสื้อกล้าม ขอ้ มลู ออกเชน่ คอมพวิ เตอรส์ ง่ ขอ้ มลู ออกเปน็
ภาพผ่านจอภาพ และมนุษย์ส่งข้อมูลออกเป็น
ใส่รองเท้า ตวั เลขทไ่ี ด้)

ใส่ถุงเท้า 5. นักเรียนร่วมกันสรุปความคิดรวบยอด
เกี่ยวกับการท�ำ งานของคอมพิวเตอร์ ดังนี้
จบ
• การท�ำ งานของคอมพวิ เตอร ์ ประกอบดว้ ย
? จากการทำางานตามลำาดับข้ันตอนการแต่งกาย คิดว่าผลลัพธ์ถูกต้อง หน่วยรับเข้า หน่วยประมวลผลกลาง และ
หรอื ไม่ หน่วยส่งออก ตามข้ันตอนการทำ�งาน
ตามโปรแกรมทอี่ อกแบบไว้
? การเรียงลำาดับขั้นตอนการแต่งกายถูกต้องหรือไม่ หรือต้องสลับ
การทาำ งานอยา่ งไร ep 3 ขัน้ ปฏบิ ัติ
และสรปุ ความรู้
? นักเรียนคิดว่าควรมีขั้นตอนการทำาส่ิงใดเพิ่มเติมหรือไม่ และควร หลังการปฏบิ ตั ิ
อยใู่ นลำาดับใด

การเขียนโปรแกรมเบอ้ื งตน้ 97

English talk เริ่มต้น 6. นกั เรยี นปฏบิ ตั กิ จิ กรรมที่ 4.1 อะไรผดิ ปกติ
ใส่เสือ้ กล้าม โ ด ย นั ก เ รี ย น ว า ด ภ า พ แ ล ะ ร ะ บ า ย สี
trouser (เทรา′ เซอะ) กางเกงขายาว ใสก่ างเกงขายาว เคร่ืองแต่งกายเรียงตามลำ�ดับข้ันตอน
jacket (แจค′ คิท) เสอ้ื แจ็กเกต็ ใส่เสอ้ื แจก็ เกต็ แขนยาว การท�ำ งาน แลว้ ตอบคำ�ถาม ดงั น้ี
vest (เวสทฺ) เสื้อกลา้ ม
shoe (ชู) รองเท้า ใสถ่ งุ เทา้ • จากการทำ�งานตามลำ�ดับข้ันตอนการ
sock (ซอค) ถุงเทา้ ใส่รองเท้า แต่งกาย คิดว่าผลลัพธ์ถูกต้องหรือไม่
(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบ ไม่ถูกต้อง)
จบ
• การเรียงลำ�ดับขั้นตอนการแต่งกาย
ถูกต้องหรือไม่ หรือต้องสลับการทำ�งาน
อยา่ งไร (ตวั อยา่ งค�ำ ตอบไมถ่ กู ตอ้ งควรสลบั
การท�ำ งาน ดงั น)้ี

97 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 แนวข้อสอบ O-NET
ep 3 ขนั้ ปฏบิ ตั ิ
St แหลละังสกราุปรปควฏาบิ มตั ริู้

7. นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมท่ี 4.1 อะไร การทำางานของคอมพิวเตอร์
ผดิ ปกติ (ตอ่ ) เหมือนการทำางานของสมองหรือไม่

• นักเรียนคิดว่าควรมีขั้นตอน คำ�ถ�มสำ�คัญ
การทำ�ส่ิงใดเพ่ิมเติมหรือไม่ และควร
อยู่ในลำ�ดับใด (ตัวอย่างคำ�ตอบ เพ่ิม เมื่อมนุษย์จะทำางานอย่างใดอย่างหนึ่งจะต้องมีลำาดับการทำางาน
ซึ่งออกแบบไว้อย่างเป็นขั้นตอน เช่นเดียวกับคอมพิวเตอร์ หากต้องการ
การคาดเข็มขัด ต่อจากข้ันตอนการใส่ ใหท้ าำ งานลกั ษณะใดจะตอ้ งมโี ปรแกรมทีอ่ อกแบบการทาำ งานอยา่ งเปน็ ขัน้ ตอน
มาให้คอมพิวเตอร์ทำางานตามที่ได้ออกแบบไว้
ตวั อย�่ ง หากตอ้ งการเขยี นโปรแกรมใหค้ อมพวิ เตอรบ์ วกตวั เลข 2 จาำ นวน
กางเกงขายาว) ระหว่าง 10 กับ 20 อาจออกแบบขั้นตอนการทำางานได้ ดังนี้

เรมิ่ ตน้ เริ่มต้น

ใส่เสือ้ กล้าม 1. เริ่มต้น รับค่า 10 เข้ามา
ใสก่ างเกงขายาว 2. รับค่า 10 ทางคีย์บอร์ดเข้ามาเก็บใน x รับค่า 20 เข้ามา
3. รับค่า 20 ทางคีย์บอร์ดเข้ามาเก็บใน y นำาค่า 10 มาบวกกับ 20
คาดเขม็ ขดั 4. นำาค่าที่รับเข้ามา คือ x กับ y มาบวกกัน แสดงผลบวกออกทางจอภาพ
ใสเ่ สือ้ แจก็ เก็ตแขนยาว
แล้วเก็บใน z
5. นำาค่าผลบวก คือ z มาแสดงทางจอภาพ
6. จบ

ใส่ถุงเท้า จบ

ใส่รองเท้า ภาพความคิด การออกแบบข้นั ตอนการทำางานของโปรแกรมคอมพวิ เตอร์

จบ การสั่งให้คอมพิวเตอร์ทำางานจะคล้ายกับการทำางานของมนุษย์
การเขียนโปรแกรมจะต้องวางสตอรีบอร์ด (storyboard) ซึ่งหมายถึง ลำาดับขั้น
8. นักเรียนร่วมกันสรุปและตอบคำ�ถาม การทำางานทีละขั้นตอน การออกแบบขั้นตอนการทำางานนี้เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า
หลงั การปฏบิ ัตกิ จิ กรรม ดังนี้ อัลกอริทึม ซึ่งเราอาจเขียนออกมาเป็นภาพความคิด หรือเขียนลาำ ดับขั้นตอน
เป็นคำาพูด เพื่อให้เข้าใจการทำางาน หากผลลัพธ์ออกมามีค่าผิดพลาด
• การทำ�งานของคอมพิวเตอร์ เราอาจตรวจสอบการอัลกอริทึมได้เช่นกัน
เหมือนการทำ�งานของสมองหรือไม่
(ตวั อยา่ งคำ�ตอบ เหมือนกัน) 98 เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำานวณ) ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ 4

9. นักเรียนร่วมกันสรุปส่ิงที่เข้าใจ English talk
เป็นความรู้รว่ มกนั ดังนี้
resulf (รซิ ัลทฺ′) ผลลพั ธ์
• การทำ�งานของคอมพิวเตอร์ error (เออร์′ เรอะ) ผิดพลาด
เปน็ การท�ำ งานรว่ มกนั ของหนว่ ยรบั เขา้
กับหน่วยประมวลผลกลาง และ
หน่วยส่งออก ซ่ึงโปรแกรมเป็นระบบ
ปฏิบัติการท่ีจะช่วยให้คอมพิวเตอร์
ท�ำ งานไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ เมอ่ื ผใู้ ช้
ปฏบิ ัตติ ามขน้ั ตอนไดถ้ ูกตอ้ ง

สุดยอดคู่มือครู 98

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด ep 3aseanรอบรู้อาเซียนและโลก

St ขัน้ ปฏบิ ตั ิ
และสรปุ ความรู้
หลงั การปฏบิ ัติ
การเขยี นโปรแกรมคอมพวิ เตอร์
10. นกั เรียนปฏบิ ัติกจิ กรรมท่ี 4.2 ตามหา
การเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์เป็นการสร้างลำาดับของคำาสั่ง นํ้าหวาน โดยออกแบบและเขียน
ให้คอมพิวเตอร์ทำางาน เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ตามที่ต้องการ การเขียนคำาสั่ง โปรแกรมคอมพิวเตอร์ ตามข้ันตอน
ใหโ้ ปรแกรมทาำ งานนัน้ ทาำ ไดห้ ลายวธิ ี เชน่ เวบ็ ไซตส์ าำ หรบั ฝกึ เขยี นโปรแกรม ดังนี้
เช่น https://code.org ใช้ซอฟต์แวร์สำาหรับเขียนโปรแกรม เช่น Scratch
หรือการเขียนโปรแกรมด้วยภาษาระดับสูง ซึ่งการเขียนโปรแกรมนั้น 10.1 เปดิ เว็บไซต์ https://code.org

ผูเ้ ขยี นโปรแกรมจะตอ้ งคดิ หรอื เขยี นอลั กอรทิ มึ ของโปรแกรมทีจ่ ะใหท้ ำางาน

ตามที่ต้องการออกมาก่อน จากนั้นจึงใช้เครื่องมือต่าง ๆ มาช่วยในการ

เขียนโปรแกรม

การเขยี นโปรแกรมสงั่ งานใหผ้ งึ้ เดนิ ไปรบั นำา้ หวาน คำ�ถ�มสำ�คัญ
หากวางลำาดับการทำางานสลับที่ การทำางานของผึ้ง
จะเป็นอย่างไร

กจิ กรรมท่ี 4.2 ตามหาน้าำ หวาน

วัตถุประสงค์ ออกแบบและเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ได้

วัสดุอุปกรณ์

คอมพิวเตอร์ 1 เครื่อง

วิธีปฏิบัติ

นักเรียนออกแบบโปรแกรม โดยปฏิบัติตามขั้นตอน ดังนี้
1. เปิดเว็บไซต์ https://code.org เลือกภาษาที่ใช้
2. เลือกหมวดนักเรียน จากนั้นเว็บไซต์จะแสดงหน้าจอ ดังนี้

การเขียนโปรแกรมเบือ้ งต้น 99

เสริมความรู้ ครูควรสอน

ภาษาระดับสงู (high level language) เปน็ ภาษาทีส่ รา้ งข้นึ เพื่อช่วยอ�ำ นวย
ความสะดวกในการเขียนโปรแกรม ลักษณะของคำ�ส่ังจะประกอบด้วย
คำ�ต่าง ๆ ในภาษาอังกฤษ ซึ่งภาษาระดับสูงจะถูกแปลเป็นภาษาเคร่ือง
หลายค�ำ สงั่ ทชี่ ว่ ยใหเ้ ขยี นค�ำ สง่ั ไดโ้ ดยไมต่ อ้ งรโู้ ครงสรา้ งและการท�ำ งานภายใน
เครอื่ งคอมพิวเตอร์

99 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET

ep 3 ข้ันปฏิบตั ิSt
แหลละงั สกราปุรปควฏาบิ มตั ริู้
1
11. นกั เรียนปฏิบัติกจิ กรรมท่ี 4.2 ตามหา
น้ําหวาน โดยออกแบบและเขียน
โปรแกรมคอมพิวเตอร์ (ต่อ) ตาม
ข้นั ตอน ดงั นี้

11.1 หลังจากเข้าสู่เว็บไซต์แล้วกด
เลอื กภาษาท่ีใช้

11.2 เลอื กหมวดนักเรียน

ในหมวดนักเรียนนี้จะมีเรื่องให้ฝึกอยู่หลายระดับตามช่วงอายุ

100 เทคโนโลยี (วิทยาการคำานวณ) ชัน้ ประถมศึกษาปที ี่ 4

แนวข้อสอบ O-NET

ข้อใดกลา่ วถกู ตอ้ งเกี่ยวกบั เว็บไซต์ https://code.org
1 เวบ็ ไซตส์ �ำหรับฝกึ เขียนโปรแกรม 2 เว็บไซตส์ �ำหรบั ใชใ้ นการค�ำนวณ
3 เว็บไซตส์ �ำหรับใชส้ ืบคน้ ข้อมลู 4 เวบ็ ไซตส์ �ำหรับแปลภาษา
เฉลย 1 เหตุผล เว็บไซต์ https://code.org เป็นเว็บไซต์สำ�หรับผู้เริ่มเรียนรู้
การเขียนโปรแกรม มีรูปแบบการเรียนรู้ที่ง่ายสำ�หรับเด็ก โดยให้เลือกหมวดท่ีเขียน
ตามระดับช่วงอายุ งา่ ยตอ่ การเข้าใจมากกว่าการเขยี นโปรแกรมคอมพวิ เตอรอ์ ืน่ ๆ

สุดยอดคู่มือครู 100

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ep 3aseanรอบรู้อาเซียนและโลก

3. คลิกเมาส์เลือกคอร์ส 2 St ข้นั ปฏิบัติ
และสรปุ ความรู้
หลงั การปฏบิ ัติ

12. นักเรียนปฏบิ ตั ิกิจกรรมท่ี 4.2 ตามหา
น้ําหวาน โดยออกแบบและเขียน
โปรแกรมคอมพิวเตอร์ (ต่อ) ตาม

ขั้นตอน ดงั นี้

12.1 คลิกเมาสเ์ ลอื กคอร์ส 2

4. คลิกเมาส์เลือกบทเรียนลำาดับที่ 13 ผึ้ง: Conditionals เพื่อ 12.2 คลิกเมาส์เลือกบทเรียนลำ�ดับ
ฝึกโปรแกรมแบบทำาซ้ำ� แล้วคลิกเมาส์เลือกข้อ 1 ท่ี 13 ผึ้ง: Conditionals แล้ว
คลกิ เมาสเ์ ลอื กขอ้ 1

12.3 ฝึกคิดอัลกอริทึมสำ�หรับเขียน

โปรแกรมเพ่ือสั่งงานให้ผ้ึงเดินไป

4 รบั นํา้ หวาน

5. ขนั้ ตอนของบทเรยี นนจี้ ะเปน็ การฝกึ คดิ อลั กอรทิ มึ สาำ หรบั เขยี นโปรแกรม
เพื่อสั่งงานให้ผึ้งเดินไปรับน้ำาหวาน เมื่อเข้าไปในบทเรียน โปรแกรมจะแสดง
หน้าจอ ดังภาพ

น้ำาหวานทีผ่ ้ึงตอ้ งการ

จากภาพจะพบว่าหากผึ้งต้องการรับน้ำาหวานให้หมด ผึ้งจะต้อง
เดินไปข้างหน้า 5 ครั้ง แล้วรับน้ำาหวาน 1 ครั้ง จากนั้นเลี้ยวขวาแล้วเดินหน้า
1 ครั้ง แล้วรับน้ำาหวาน 3 ครั้ง
การเขียนโปรแกรมเบ้ืองต้น 101

เสริมความรู้ ครูควรสอน

อัลกอริทึม หมายถึง การวิเคราะห์แยกแยะวิธีการทำ�งานเป็นข้ันตอน
หรือแนวคิดทีใ่ ชอ้ ธิบายกระบวนการท�ำ งาน วิธีการด�ำ เนินงานอยา่ งเป็นขนั้ ตอน
ใหค้ อมพวิ เตอร์ท�ำ งานตามคำ�ส่ัง

101 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
ep 3 ขน้ั ปฏิบัติ
St แหลละังสกราปุรปควฏาิบมตั ริู้

13. นักเรียนปฏบิ ตั ิกจิ กรรมที่ 4.2 ตามหา 6. จากอัลกอริทึมการควบคุมผึ้ง เราสามารถเขียนโปรแกรมโดย
การลากบล็อกคำาสั่งมาวางบนพื้นที่ทำางาน ซึ่งปฏิบัติตามขั้นตอน ดังนี้
นํ้าหวาน โดยออกแบบและเขียน
โปรแกรมคอมพิวเตอร์ (ต่อ) ตาม

ข้นั ตอน ดงั น้ี

• ฝึกเขียนโปรแกรมอัลกอริทึม 2. กำาหนดใหท้ าำ 5 คร้งั 3. ล า ก บ ล็ อ ก คำ า ส่ั ง
การควบคุมผึ้ง โดยการลากบล็อกค�ำ สัง่ 1. ลากบล็อกคำาสง่ั “ เ ดิ น ไ ป ข้ า ง ห น้ า ”
มาวางบนพืน้ ทท่ี �ำ งาน ดงั น้ี มาวางในบลอ็ กคาำ สงั่
ทาำ ซำ้ามาวาง ทำ า ซ้ำ า จ ะ ทำ า ใ ห้
1. ลากบล็อกคำ�ส่ังทำ�ซ้าํ มาวาง โปรแกรมส่ังให้ผ้ึง
เ ดิ น ไ ป ข้ า ง ห น้ า
2. กำ�หนดใหท้ �ำ 5 คร้ัง 5 คร้ัง

3. ลากบล็อกค�ำ สัง่ “เดินไปขา้ งหนา้ ” 4. ลากบลอ็ กคาำ สง่ั “รบั นำ้าหวาน”
มาวางในบลอ็ กค�ำ ส่ังทำ�ซ้าํ จะท�ำ ให้ มาวางตอ่
โปรแกรมสงั่ ให้ผง้ึ เดินไปข้างหนา้
5 ครงั้ 5. ลากบล็อกคาำ ส่งั “เลี้ยวขวา”
มาวางต่อ
4. ลากบล็อกค�ำ ส่งั “รบั น้าํ หวาน”
มาวางตอ่ 6. ลากบลอ็ กคาำ สัง่ “เดินไปข้างหนา้ ”
มาวางตอ่
5. ลากบลอ็ กคำ�สง่ั “เลยี้ วขวา”
มาวางต่อ 102 เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาำ นวณ) ช้นั ประถมศกึ ษาปที ่ี 4

6. ลากบล็อกค�ำ ส่งั “เดินไปข้างหนา้ ”
มาวางต่อ

7. โปรแกรมใหร้ ับน้าํ หวาน 3 คร้ัง

สุดยอดคู่มือครู 102

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ep 3aseanรอบรู้อาเซียนและโลก

St ขน้ั ปฏิบตั ิ
และสรปุ ความรู้
หลงั การปฏบิ ตั ิ

7. โปรแกรมให้รับนำ้าหวาน 3 ครัง้ 14. นกั เรยี นปฏิบัติกจิ กรรมที่ 4.2 ตามหา
นํ้าหวาน โดยออกแบบและเขียน
7. เมื่อเขียนโปรแกรมโดยการลากบล็อกคำาสั่งมาวางตามที่ออกแบบไว้ โปรแกรมคอมพิวเตอร์ (ต่อ) ตาม
เรียบร้อยแล้ว ให้คลิกเมาส์ที่ปุ่ม จะพบว่าโปรแกรมจะทำางาน โดยผึ้ง ขนั้ ตอน ดังนี้
เดินไปรับน้ำาหวานตามขั้นตอนโปรแกรม จากนั้นโปรแกรมจะแจ้งว่า
การทำางานในขั้นตอนนี้เสร็จสิ้น 14.1 คลกิ เมาส์ที่ป่มุ
โปรแกรมจะทำ�งาน โดยผ้ึงเดินไปรับ

น้ําหวานตามขั้นตอนของโปรแกรม
ทวี่ างไว้
14.2 เมื่อขั้นตอนเสร็จส้ิน โปรแกรม
จะท�ำ การแจ้งเตอื น

การเขียนโปรแกรมเบอ้ื งตน้ 103

English talk

hungry (ฮงั ′ กร)ี หิว
help me (เฮลพฺ มี) ช่วยฉัน
collect (คะเลคทฺ′) เกบ็
fewest (ฟิว′ เวสท)ฺ น้อยท่ีสดุ

103 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 แนวข้อสอบ O-NET
ep 3 ขัน้ ปฏบิ ตั ิ
St แหลละงั สกราุปรปควฏาบิ มตั ริู้
St8. หากคลิกเมาส์ที่ปุ่ม แสดงโค้ด จะพบว่าหน้าจอจะแสดงรหัสคำาสั่ง
15. นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมท่ี 4.2 ตามหา ที่ใช้ควบคุมการทำางานของผึ้งให้เห็น ซึ่งเป็นคำาสั่งสำาหรับการเขียนโปรแกรม
นํ้าหวาน โดยออกแบบและเขียน
โปรแกรมคอมพิวเตอร์ (ต่อ) ตาม ด้วยภาษาระดับสูงซึ่งเป็นภาษาที่ใกล้เคียงกับภาษาของมนุษย์ แต่การเขียน
โปรแกรมเบื้องต้นเราจะยังไม่สนใจโค้ดที่เกิดขึ้นเหล่านี้ก็ได้
ข้นั ตอน ดงั น้ี
15.1 ลองคลิกเมาส์ท่ีปุ่ม “แสดงโค้ด”
จะพบรหัสคำ�สั่งที่ใช้ควบคุมการทำ�งาน

ของผึ้งให้เห็น ซึ่งเป็นคำ�สั่งสำ�หรับการ

เขยี นโปรแกรมดว้ ยภาษาระดงั สงู ซง่ึ เปน็

ภาษาที่ใกล้เคียงกับภาษาของมนษุ ย์

15.2 นักเรียนทดลองทำ�กิจกรรม

ในขัน้ ตอนตอ่ ไปตามโปรแกรม

16. นักเรียนบันทึกผลหลังปฏิบัติกิจกรรม

ลงในแบบประเมินผลงาน ดงั ตวั อย่าง

แบบประเมินผลงานสำาหรับนักเรียน

การเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์เบื้องต้น

1. การเปิดเข้าสู่เว็บไซต์ในการ ✓ ดี พอใช้ ควรปรับปรุง 9. นักเรียนทดลองทำากิจกรรมในขั้นตอนต่อไปตามโปรแกรม

เขียนโปรแกรม ✓ ดี พอใช้ ควรปรับปรุง จากกจิ กรรมที่4.2จะเหน็ วา่ เมอื่ ออกแบบ
อัลกอริทึมแล้ว บล็อกคำาสั่งที่นำามาวาง
2. การใช้บล็อกคำาสั่งต่าง ๆ จะสอดคล้องกับอัลกอริทึมที่ออกแบบไว้
3. การเรียงลำาดับขั้นตอนการทำางาน ✓ ดี พอใช้ ควรปรับปรุง

4. ความถูกต้องของการเขียน ✓ ดี พอใช้ ควรปรับปรุง

โปรแกรมคอมพิวเตอร์ ✓ ดี พอใช้ ควรปรับปรุง

5. การนำาเสนอผลงาน

หากไม่นำาบล็อกคำาสั่ง มาใช้ การวางลำาดับบล็อกคำาสั่งเพื่อเขียน ? หากไมน่ าำ บลอ็ กคำาส่ัง มาใช้ การวางลำาดบั บล็อกคำาสง่ั
โปรแกรมจะต้องทำาอย่างไร

(นำ�บล็อกคำ�สั่งก�รเคลื่อนที่ม�ว�งแทนต�มจำ�นวนครั้งที่จะต้องทำ�ซำ้�)

กิจกรรมนีป้ ระเมนิ ตวั ชว้ี ดั ว 4.2 ป.4/2 เพื่อเขียนโปรแกรมจะต้องทาำ อยา่ งไร

17. นกั เรยี นรว่ มกนั ตอบค�ำ ถามหลงั การปฏบิ ตั ิ 104 เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำานวณ) ช้นั ประถมศกึ ษาปีที่ 4

กิจกรรม ดังน้ี ep 4
• การเขียนโปรแกรมสั่งงานให้ผึ้ง

เดินไปรับนํ้าหวาน หากวางลำ�ดับ ขน้ั สอื่ สารและนำ� เสนอ
การทำ�งานสลับท่ี การทำ�งานของผึ้ง
จะเป็นอย่างไร (ตัวอย่างคำ�ตอบ 18. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็น 19. นักเรียนออกมานำ�เสนอการเขียน
ความรรู้ ่วมกัน ดังน้ี โปรแกรมคอมพิวเตอร์หน้าช้ันเรียน
ผึ้งจะเดนิ ไปรับนาํ้ หวานไมส่ �ำ เร็จ)
• คอมพิวเตอร์มีการทำ�งานตาม เพ่อื แลกเปล่ียนเรียนรกู้ นั

ข้ันตอนของโปรแกรมท่ีออกแบบ

การท�ำ งานหากตอ้ งการใหค้ อมพวิ เตอร์

ทำ�งานลักษณะใดต้องมีโปรแกรมท่ี

สุดยอดคู่มือครู 104 ออกแบบการท�ำ งานนน้ั อยา่ งเปน็ ขน้ั ตอน

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

การเขยี นโปรแกรมดว้ ย Scratch ตัวชีว้ ดัSt

การเขียนโปรแกรมเบื้องต้นมีเครื่องมือสำาหรับเขียนโปรแกรมมากมาย ว 4.2 ป.4/2
โปรแกรมสแครช (Scratch) เป็นอีกเครื่องมือหนึ่งที่นำามาฝึกเขียนโปรแกรม
ได้ง่าย โดยการออกแบบอัลกอริทึม แล้วนำาบล็อกคำาสั่งที่เกี่ยวข้องมาวาง ภาระงาน/ช้นิ งาน
เพือ่ ใหโ้ ปรแกรมทาำ งาน เมือ่ มซี อฟตแ์ วรต์ ดิ ตัง้ อยูใ่ นคอมพวิ เตอร์ เราสามารถ
เปิดโปรแกรมขึ้นมาได้ตามขั้นตอน ดังนี้ แบบประเมนิ ผลงานการออกแบบ
การเขียนโปรแกรมใหต้ วั ละคร
2. คลกิ เมาสเ์ ลือก เคลื่อนไหว
โปรแกรม Scratch
ep 1 ข้นั สงั เกต
1. คลกิ เมาส์ท่ี
ปมุ่ Start รวบรวมขอ้ มูล

1. นักเรียนร่วมกันสนทนาเก่ียวกับการ
เขียนโปรแกรมสแครช (Scratch)
โดยตอบค�ำ ถาม ดงั นี้

• โปรแกรมสแครช (Scratch) คือ
อะไร (ตัวอย่างคำ�ตอบ เป็นซอฟต์แวร์
หรือเครื่องมือหน่ึงท่ีนำ�มาเขียนโปรแกรม
โดยการออกแบบอัลกอริทึมแล้วนำ�
บล็อกคำ�สั่งท่ีเกี่ยวข้องมาวาง เพ่ือให้
โปรแกรมทำ�งาน)

ภาพท่ี 4.1 การเปิดโปรแกรม Scratch

การเปิดโปรแกรม Scratch อีกวิธีหนึ่งสามารถ
ดบั เบลิ คลกิ ไอคอนทีป่ รากฏบนหนา้ จอคอมพวิ เตอร์

การเขยี นโปรแกรมเบ้อื งตน้ 105

เสริมความรู้ ครูควรสอน

ก่อนการใช้โปรแกรมสแครช (Scratch) ผู้ใช้ควรศึกษาหรือทำ�ความเข้าใจถึง
หลักการพ้ืนฐานการใช้งานของโปรแกรม ซึ่งสามารถเข้าไปศึกษาได้ที่หมวด
แอนเิ มชัน (animation)

105 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 แนวข้อสอบ O-NET
ep 1 ขน้ั สงั เกต
St

รวบรวมข้อมูล เมื่อเปิดโปรแกรม Scratch ขึ้นมา จะเห็นกลุ่มของคำาสั่ง พื้นที่

2. นักเรียนสังเกตภาพหน้าเริ่มต้น เขียนสคริปต์และเสียง และฉากสำาหรับแสดงตัวละคร ดังนี้

ของโปรแกรม Scratch แล้วร่วมกัน

ตอบค�ำ ถาม ดังนี้ กลุ่มคำาสั่ง เริ่มโปรแกรม จบโปรแกรม
• หนา้ โปรแกรม Scratch ประกอบ

ไปด้วยอะไรบ้าง (ตัวอย่างคำ�ตอบ

กลุ่มคำ�ส่ัง พ้ืนท่ีเขียนสคริปต์และเสียง พื้ น ที่ เ ขี ย น ฉากสำาหรับแสดงตัวละคร
สคริปต์และ ตวั ละคร
ฉากสำ�หรับแสดงตัวละคร แถบบล็อก- เสียง
แถบบล็อกคาำ สัง่
คำ�ส่ัง ตัวละคร ปุ่มเริ่มโปรแกรม และ

ปมุ่ จบโปรแกรม)
3. นักเรียนศึกษาค้นคว้าและรวบรวม

ข้อมูลเก่ียวกับการเขียนโปรแกรม

ด้วย Scratch จากหนังสือเรียนหรือ
แหลง่ การเรียนรูอ้ ่นื ๆ อยา่ งหลากหลาย

ภาพท่ี 4.2 หน้าเริ่มต้นของโปรแกรม Scratch
Scratch ยังสามารถเขียนโปรแกรม

แบบ Online ได้อีกด้วย โดยเข้าไปที่
เว็บไซต์ https://scratch.mit.edu

106 เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำานวณ) ชั้นประถมศกึ ษาปที ่ี 4

แนวข้อสอบ O-NET

โปรแกรม Scratch สร้างสรรค์ผลงานไดห้ ลากหลาย ยกเว้นขอ้ ใด
1 การสร้างแอนเิ มชัน 2 การสรา้ งนิทาน
3 การสร้างเวบ็ ไซต์ 4 การสรา้ งการ์ตูน
เฉลย 3 เหตผุ ล โปรแกรม Scratch เปน็ โปรแกรมพื้นฐานส�ำ หรบั ผูเ้ ริ่มต้น
หดั เขียนโปรแกรม สรา้ งผลงานตา่ ง ๆ อยา่ งสนกุ สนาน ด้วยความคดิ สร้างสรรค์
เช่น การสร้างแอนิเมชนั นทิ าน การ์ตูน หรือแม้แต่การเขยี นเกมกส็ ามารถทำ�ได้

สุดยอดคู่มือครู 106

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

ep 2aseanSt

บลอ็ กคำาสัง่ แตล่ ะคำาสั่งจะรวมกลุ่มอยูใ่ นแถบโคด้ บลอ็ ก (code blocks ข้นั คดิ วเิ คราะห์
palette) ซึ่งมีคำาสั่งต่าง ๆ อยู่มากมาย รวมกันเป็นหมวด หากคลิกเมาส์ และสรปุ ความรู้
ที่เมนูในกลุ่มคำาสั่ง โปรแกรมจะแสดงคำาสั่งในกลุ่มนั้นออกมา เช่น
หากคลิกเมาส์ที่กลุ่มคำาสั่ง โปรแกรมจะแสดงคำาสั่งออกมา ดังนี้ 4. นักเรียนร่วมกันคิดวิเคราะห์เก่ียวกับ
การเขียนโปรแกรมด้วย Scratch
1. คลกิ เมาส์ทก่ี ลมุ่ คำาสง่ั เสยี ง โดยตอบคำ�ถาม ดังนี้
2. โปรแกรมแสดงคำาส่ังต่าง ๆ ออกมา
• แถบโค้ดบล็อกมีความสำ�คัญ
ภาพท่ี 4.3 การแสดงบล็อกคำาสั่งในกลุ่มคำาสั่งเสียง อย่างไร (ตัวอย่างคำ�ตอบ เป็นแถบ
ของบล็อกคำ�ส่ังต่าง ๆ ของแต่ละคำ�ส่ัง
ในโปรแกรมกำาหนดเสียงต่าง ๆ ให้เลือกใช้ได้อย่างง่าย และหาก ที่จะแสดงคำ�สั่งในการเขียนโปรแกรม
คลิกเมาส์เลือกเสียงกลอง โปรแกรมยังมีกลองลักษณะต่าง ๆ ให้เลือกเสียง ในลักษณะตา่ ง ๆ)
อีกด้วย โดยสามารถคลิกเมาส์หรือพิมพ์ข้อความเป็นตัวเลข
• หากนักเรียนคลิกเมาส์ที่เมนู
ในกลุ่มคำ�สั่ง จะมีลักษณะอย่างไร
(ตัวอย่างคำ�ตอบ โปรแกรมจะแสดง
คำ�สงั่ ในกลุ่มคำ�สั่งท่เี ลือกออกมา)

• ถ้ า ต้ อ ง ก า ร เ ลื อ ก คำ � สั่ ง เ ป็ น
เสียงกลอง ต้องทำ�อย่างไร (ตัวอย่าง
คำ�ตอบ คลิกเมาส์ท่ีปุ่มคำ�สั่งเสียง
ในแถบโค้ดบล็อก เลือกเสียงกลอง
ที่ต้องการ โดยสามารถคลิกเมาส์หรือ
ป้อนข้อมลู เปน็ ตัวเลขได)้

1. คลกิ เมาส์ตรงนี้

2. โปรแกรมแสดง
กลองตา่ ง ๆ
ออกมา

ภาพท่ี 4.4 การเลือกใช้เสียงต่าง ๆ ในโปรแกรม Scratch

การเขยี นโปรแกรมเบื้องต้น 107

107 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET

Step 2 ข้นั คิดวเิ คราะห์

และสรปุ ความรู้ หากคลิกเมาส์เลือกกลุ่มคำาสั่ง โปรแกรมจะแสดงคาำ สงั่ ควบคมุ

5. นักเรียนร่วมกันคิดวิเคราะห์เก่ียวกับ ออกมา ซึ่งใช้ควบคุมการทำางานของโปรแกรมและตัวละคร เช่น ให้ทำางาน
การเขียนโปรแกรมด้วย Scratch เมื่อมีการคลิกเมาส์ ให้ทำางานซ้ำา ๆ ให้หน่วงเวลารอ

โดยตอบคำ�ถาม ดังน้ี 1. คลกิ เมาสก์ ลุ่มคำาสั่งควบคมุ
• ห า ก ค ลิ ก เ ม า ส์ ท่ี ก ลุ่ ม คำ � สั่ ง

จอภาพจะแสดงผล

อย่างไร (ตัวอย่างคำ�ตอบ โปรแกรม

จะแสดงบล็อกคำ�ส่ังควบคุมออกมา 2. โปรแกรมแสดงบลอ็ กคำาสั่งควบคุมต่าง ๆ
เพ่ือใช้ในการทำ�งานของโปรแกรมและ

ตวั ละคร)
6. นกั เรยี นรว่ มกนั สรปุ ความคดิ รวบยอด

เก่ียวกับการเขียนโปรแกรมด้วย

Scratch ดงั น้ี

• โปรแกรม Scratch เป็นซอฟต์แวร์ ภาพท่ี 4.5 การแสดงบล็อกคำาสั่งในกลุ่มคำาสั่งควบคุม
ท่ีใช้ฝึกเขียนโปรแกรมอย่างง่าย โดย

การออกแบบอัลกอริทึมท่ีนำ�คำ�สั่ง

ต่าง ๆ มาวาง เพอ่ื ให้โปรแกรมท�ำ งาน

ตามขัน้ ตอน 108 เทคโนโลยี (วิทยาการคาำ นวณ) ช้ันประถมศึกษาปที ่ี 4
7. นักเรียนคิดประเมินเพ่ือเพิ่มคุณค่า

เกยี่ วกบั การเขยี นโปรแกรมดว้ ย Scratch
สามารถนำ�มาต่อยอดเช่ือมโยงกับ
ผลงานของตนเองได้อย่างไร ในการ
สร้างสรรค์ชิ้นงานและการออกแบบ
ด้ ว ย ค ว า ม คิ ด ส ร้ า ง ส ร ร ค์ แ ล ะ
จินตนาการ ผ่านการใช้ส่ือต่าง ๆ
แลว้ สรุปเป็นความคิดรวบยอด

เสริมความรู้ ครูควรสอน

สุดยอดคู่มือครู 108 ตัวละคร (sprite) คือ ส่ิงท่ีสร้างข้ึนมาเพ่ือใช้แสดงบทบาทหน้าที่บนฉาก
ตามวัตถุประสงค์ท่ีได้ออกแบบไว้ เม่ือคลิกเมาส์ขวาที่ตัวละครในโปรแกรม
จะมเี มนูปรากฏใหเ้ ลือก ดงั น้ี
• แสดง (show) เพอ่ื ให้ตวั ละครปรากฏในฉากสำ�หรบั แสดงตัวละคร
• ส่งออกภาพ (export this sprite) การสง่ ออกเป็นไฟล์เพื่อเก็บขอ้ มูล
ชุด และสครปิ ตข์ องตวั ละคร
• ท�ำ ซาํ้ (duplicate) การทำ�ซ้าํ ตัวละคร
• ลบ (delete) การลบตวั ละคร

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ep 3aseanรอบรู้อาเซียนและโลก

St ขน้ั ปฏิบัติ
และสรุปความรู้
หลังการปฏิบตั ิ
กิจกรรมที่ 4.3 แมวเหมียวนักเคลอ่ื นไหว
8. นกั เรยี นปฏบิ ตั ิกจิ กรรมท่ี 4.3 แมวเหมยี ว
วัตถุประสงค์ ออกแบบและเขียนโปรแกรมเพื่อควบคุมตัวละครให้ นกั เคลอื่ นไหว โดยออกแบบโปรแกรม
เคลื่อนไหวได้ ภาพเคลื่อนไหว ตามขัน้ ตอน ดงั นี้

วัสดุอุปกรณ์ • เปดิ โปรแกรม Scratch โปรแกรม
จะแสดงตัวละครแมวและฉากหลัง
คอมพิวเตอร์ 1 เครื่อง สขี าว
วิธีปฏิบัติ

นักเรยี นออกแบบโปรแกรมภาพเคลื่อนไหว โดยปฏบิ ัตติ ามขัน้ ตอน ดังนี้
1. เปิดโปรแกรม Scratch โปรแกรมจะแสดงตัวละครแมว และ
ฉากหลังสีขาว

1

การเขียนโปรแกรมเบอ้ื งตน้ 109 109 สุดยอดคู่มือครู

เสริมความรู้ ครูควรสอน

บล็อกค�ำ ส่ังในกล่มุ ค�ำ สัง่ การเคล่ือนท่ี (Motion)
เคลอ่ื นตัวละครไปขา้ งหนา้ หรือถอยหลงั
(ใส่ตวั เลขเปน็ ค่าลบ)
หมุนตวั ละครตามเขม็ นาฬิกา

หมุนตวั ละครทวนเข็มนาฬกิ า
กำ�หนดทศิ ของตัวละคร (0 = บน,
90 = ขวา, 180 = ลา่ ง, -90 = ซา้ ย)

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET

ep 3 ข้นั ปฏิบัติSt
แหลละังสกราปุรปควฏาิบมัตริู้
2. คลิกเมาส์ที่ ฉาก ข้อความเปลี่ยนเป็นฉาก
9. นกั เรยี นปฏบิ ตั ิกจิ กรรมที่ 4.3 แมวเหมยี ว
นกั เคลอื่ นไหว โดยออกแบบโปรแกรม 2
ภาพเคลอ่ื นไหว (ตอ่ ) ตามขนั้ ตอน ดงั น้ี

9.1 คลกิ เมาสท์ ่ี ฉาก ขอ้ ความเปล่ียน
เปน็ ฉาก

9.2 คลิกเมาส์ท่ี พ้ืนหลัง แล้วเลือก
นำ�เข้า เพื่อนำ�เข้าภาพจากแหล่งท่ีเก็บ
ในโปรแกรมมาเปน็ ฉากใหต้ ัวละคร

3. คลิกเมาส์ที่ พื้นหลัง แล้วเลือก นำาเข้า เพื่อนำาเข้าภาพจากแหล่งที่เก็บ
ในโปรแกรมมาเป็นฉากให้ตัวละคร

3

110 เทคโนโลยี (วิทยาการคำานวณ) ช้ันประถมศึกษาปีที่ 4

เสริมความรู้ ครูควรสอน

การใช้เครอื่ งมอื ของตวั ละคร มดี ังนี้

ทำ�ซ้ำํ� (Duplicate): สำ�หรับทำ�ซํา้ ตวั ละคร ชุดแตง่ กาย เสียง บล็อกค�ำ สั่ง และสครปิ ต์
ลบ (Delete): สำ�หรับลบ ตวั ละคร ชดุ แต่งกาย เสียง บล็อกค�ำ ส่งั และสคริปต์
ขยายภาพ (Grow): ทำ�ให้ตวั ละครใหญข่ ้นึ
หดตวั ละคร (Shrink): ท�ำ ใหต้ ัวละครเล็กลง
ถ้าต้องการยกเลกิ การใช้เครอ่ื งมอื ให้คลกิ เมาสบ์ นพืน้ ทอ่ี ื่น ๆ ของหนา้ จอคอมพิวเตอร์
สุดยอดคู่มือครู 110

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด ep 3aseanรอบรู้อาเซียนและโลก

St ข้นั ปฏบิ ัติ
และสรุปความรู้
4. โปรแกรมจะแสดงโฟลเดอร์ตำาแหน่งที่เก็บภาพ ให้ทดลอง หลงั การปฏิบตั ิ
เลือก Indoors แล้วคลิกเมาส์ ตกลง
10. นกั เรยี นปฏบิ ตั ิกจิ กรรมที่ 4.3 แมวเหมยี ว
นกั เคลอ่ื นไหว โดยออกแบบโปรแกรม
ภาพเคลอื่ นไหว (ตอ่ ) ตามขน้ั ตอน ดงั นี้

10.1 ทดลองเลอื กโฟลเดอร์ Indoors

แล้วคลิกเมาส์ ตกลง

10.2 เลือกภาพที่ต้องการ เช่น

bedroom 2 แล้วคลิกเมาส์ ตกลง

4 โปรแกรมจะน�ำ ภาพทเ่ี ลอื กมาเปน็ ฉาก
ให้กับตวั ละคร

5. เลือกภาพที่ต้องการ เช่น bedroom2 แล้วคลิกเมาส์ ตกลง

5
การเขียนโปรแกรมเบอื้ งต้น 111

111 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET

ep 3 ขั้นปฏบิ ัติSt
แหลละงั สกราุปรปควฏาิบมตั ริู้
6. โปรแกรมจะนำาภาพที่เลือกมาเป็นฉากให้กับตัวละคร ดังภาพ
11. นกั เรยี นปฏบิ ตั ิกจิ กรรมท่ี 4.3 แมวเหมยี ว
นกั เคลอ่ื นไหว โดยออกแบบโปรแกรม
ภาพเคลอื่ นไหว (ตอ่ ) ตามขนั้ ตอน ดงั น้ี

11.1 ทดลองเลือกฉากอื่น ๆ โดย
คลิกเมาส์ท่ี พืน้ หลัง แลว้ เลือก นำ�เข้า
ตามขนั้ ตอนเดมิ

11.2 ต้องการให้ตัวละครเคลื่อนที่
ให้คลิกเมาส์ทต่ี ัวละคร

7. ทดลองเลือกฉากอื่น ๆ กไ็ ดเ้ ชน่ เดยี วกนั เช่น เลือกเป็นฉากห้องนอน
8. หากต้องการโปรแกรมให้ตัวละครเคลื่อนที่ ให้คลิกเมาส์ที่ตัวละคร

8

112 เทคโนโลยี (วิทยาการคาำ นวณ) ชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ 4

เสริมความรู้ ครูควรสอน

การสรา้ งฉากสำ�หรับตวั ละคร สามารถทำ�ได้หลายวธิ ี โดยคลิกเมาส์ท่ปี ุม่ พ้ืนหลงั จะปรากฏปุ่ม 3 ปุ่ม ดงั นี้

• คลกิ เมาส์ปุ่ม เพ่อื สร้างชดุ ตวั ละครหรือฉากสำ�หรับแสดงตัวละคร โดยใชโ้ ปรแกรมวาดรูป (Paint Editor)

• คลิกเมาสป์ ่มุ เพ่อื โหลดชุดตัวละครหรือฉากส�ำ หรบั แสดงตวั ละครของโปรแกรม Scratch

• คลกิ เมาสป์ มุ่ หากเคร่อื งคอมพวิ เตอรม์ กี ลอ้ ง คลิกเมาสท์ ี่ปุ่ม รปู กลอ้ ง หรอื กด Space Bar ที่คยี บ์ อร์ด

เพอ่ื ถา่ ยภาพ เม่อื ถ่ายภาพเสรจ็ ใหค้ ลิกเมาส์ทป่ี ุม่ เสรจ็ แล้ว ภาพจะปรากฏออกมา

สุดยอดคู่มือครู 112

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ep 3aseanรอบรู้อาเซียนและโลก

St ขั้นปฏิบตั ิ
St St และสรุปความรู้
9. ลากบล็อกคำาสั่งมาวาง เรียงลำาดับบล็อกคำาสั่งตามที่ต้องการให้ หลังการปฏิบตั ิ
ตัวละครแสดง โดยเขียนโปรแกรมได้ ดังนี้
12. นกั เรียนปฏิบัติกิจกรรมที่ 4.3 แมวเหมียว
9 นักเคลื่อนไหว โดยออกแบบโปรแกรม
ภาพเคล่อื นไหว (ตอ่ ) ตามขน้ั ตอน ดังน้ี
10. เมื่อให้โปรแกรมทำางานจะพบว่าตัวละครเคลื่อนที่ ดังภาพ
12.1 ลากบล็อกคำ�สั่งมาวาง เรียงลำ�ดับ
บลอ็ กค�ำ สง่ั ตามทต่ี อ้ งการใหต้ วั ละครแสดง

12.2 ใช้เมาส์คลิกที่ตัวละคร โปรแกรมจะ
ท�ำ งานตามบลอ็ กค�ำ สงั่ ตวั ละครจะเคลอื่ นท่ี

13. นักเรียนบันทึกผลหลังการปฏิบัติกิจกรรม
การเขียนโปรแกรมให้ตัวละครเคลื่อนไหว
จากโปรแกรม Scratch จากนั้นประเมิน
ตนเองตามความเป็นจรงิ ลงในแบบประเมนิ
และตอบค�ำ ถาม ดงั ตัวอยา่ ง

แบบประเมินผลงานสำาหรับนักเรียน

1. การเลือกใช้ปุ่มคำาสั่งต่าง ๆ ✓ ดี พอใช้ ควรปรับปรุง
2. การวางแผนเรียงลำาดับขั้นตอน ✓ ดี พอใช้ ควรปรับปรุง
การทำางาน ✓ ดี พอใช้ ควรปรับปรุง
3. ความคิดสร้างสรรค์ในการเขียน ✓ ดี พอใช้ ควรปรับปรุง
โปรแกรม ✓ ดี พอใช้ ควรปรับปรุง
4. ความถูกต้องของการเขียน
โปรแกรม
5. การนำาเสนอผลงาน

หากนักเรียนต้องการเปลี่ยนฉากให้ตัวละคร นักเรียนจะปฏิบัติอย่างไร
(คลิกเมาส์เลือกที่ฉาก จากนั้นจะปรากฏภาพฉากต่าง ๆ ให้เลือก)

กจิ กรรมน้ปี ระเมินตวั ชี้วดั ว 4.2 ป.4/2

14. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งท่ีเข้าใจเป็นความรู้
ร่วมกัน ดงั น้ี
? หากนกั เรยี นตอ้ งการเปลย่ี นฉากใหต้ วั ละคร นกั เรยี นจะปฏบิ ตั อิ ยา่ งไร • โปรแกรม Scratch เป็นโปรแกรม

การเขียนโปรแกรมเบ้อื งตน้ 113 ที่ช่วยในการเขียนโปรแกรมเบ้ืองต้น ซึ่งมี
คำ�ส่ังท่ีสามารถควบคุมให้โปรแกรมทำ�งาน
ได้ดี และยังมีประโยชน์ต่อผู้ที่ต้องการ
ฝึกเขียนโปรแกรม ทำ�ให้เข้าใจการทำ�งาน
ของคอมพิวเตอร์มากขึน้
5ep ขน้ั ประเมนิ เพอ่ื เพ่มิ คณุ คา่
บรกิ ารสังคม ep 4
และจติ สาธารณะ
ขน้ั สอื่ สารและนำ� เสนอ

16. นั ก เ รี ย น นำ � ค ว า ม รู้ ไ ป แ น ะ นำ � ใ ห้ กั บ 15. นักเรียนนำ�เสนอผลการใช้โปรแกรม
รุ่นน้องหรือเพ่ือนในการเขียนโปรแกรม Scratch หน้าชั้นเรียน เพ่ือแลกเปล่ียน
ให้ถูกวิธีและใช้งานได้ถูกต้อง เพ่ือนำ�ไป เรียนรกู้ นั
สรา้ งสรรคผ์ ลงานตอ่ ไป

113 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
แนวข้อสอบ O-NET

ตวั ชี้วดั ก�รออกแบบอัลกอรทิ มึ

ว 4.2 ป.4/2 ภาพเสริม

ภาระงาน/ช้ินงาน เพ่มิ ความเขา้ ใจ

1. การออกแบบอลั กอริทมึ
กจิ วัตรประจำ�วันของตนเอง
2. แบบประเมินการเขยี นโปรแกรม
ให้ตัวละครเลา่ เร่ือง

Step 1 ข้ันสังเกต คอมพวิ เตอรจ์ ะทำางานตามคาำ สัง่ หรอื
อัลกอรทิ มึ ที่กาำ หนด การให้คอมพวิ เตอรท์ ำางานใด
รวบรวมข้อมลู อยา่ งถูกตอ้ งนั้นตอ้ งออกแบบอัลกอรทิ มึ ให้สมบูรณ์ เริ่มตน้
ต่นื เชา้
1. นักเรียนร่วมกันสนทนาเก่ียวกับ แลว้ จึงพฒั นาเปน็ โปรแกรมคอมพวิ เตอร์ แต่งตวั
กิจวัตรประจำ�วันของตนเอง จากนั้น หากทาำ งานผดิ พลาดหรือมีส่วนใดทที่ าำ งานไม่สมบูรณ์ ไปโรงเรียน
เขียนบันทึกลงในกระดาษที่แจกให้ กลับบ้าน
ดังตวั อย่าง เราสามารถปรับปรุงอลั กอรทิ ึมนี้ได้ แลว้ จงึ แก้ไข ทำาการบา้ น
โปรแกรมต่อไป เขา้ นอน
1. ตืน่ นอน จบ
2. อาบนํ้า อลั กอรทิ มึ ของคอมพวิ เตอรค์ ลา้ ยกับ
3. แต่งตัว ลาำ ดับขน้ั ตอนการทำางานของมนุษย์ เช่น
4. รบั ประทานอาหารเช้า
5. นง่ั รถไปโรงเรียน กิจวตั รประจาำ วันของนักเรียน
มีลำาดับการทำา ดงั นี้
2. นักเรียนจับคู่กับเพ่ือน แล้วสังเกต
กิจวัตรประจำ�วันของตนเองและ 1 2 3ตืน่ เช้า แต่งตวั ไปโรงเรียน
ของเพื่อนว่ามีกิจวัตรประจำ�วันใดบ้าง
ทเี่ หมอื นกนั หรอื แตกตา่ งกนั 4 5 6กลบั บ้าน ทาำ การบา้ น เข้านอน

3. นักเรียนศึกษาค้นคว้าและรวบรวม 114 เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำานวณ) ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี 4
ขอ้ มลู เกย่ี วกบั การออกแบบอลั กอรทิ มึ
จากหนังสือเรียนหรือแหล่งการเรียนรู้ แนวข้อสอบ O-NET
อน่ื ๆ อยา่ งหลากหลาย
ข้อใดกลา่ วถงึ อัลกอริทึมไดถ้ ูกตอ้ ง
สุดยอดคู่มือครู 114 1 เปน็ ซอฟตแ์ วรท์ ่ีใช้ในการค�ำนวณ
2 การออกแบบโปรแกรมเปน็ ล�ำดบั ขัน้ ตอน
3 อปุ กรณ์หลักทที่ �ำงานรว่ มกบั คอมพวิ เตอร์
4 กระบวนการแปลภาษาทใ่ี ช้ในการเขยี นโปรแกรม
เฉลย 2 เหตุผล อัลกอริทึม คือ ขั้นตอนหรือลำ�ดบั การประมวลผลในการแก้ปัญหา
โดยจะออกแบบโปรแกรมเป็นลำ�ดบั ขั้นตอน ใหค้ อมพวิ เตอร์ท�ำ งานตามค�ำ ส่งั ทกี่ �ำ หนด

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

ep 2aseanSt

การออกแบบอลั กอรทิ มึ นนั้ ควรเขยี นการทำางาน ข้นั คิดวเิ คราะห์
หลัก ๆ ออกมาก่อน สำาหรับการทำางานย่อย ๆ และสรุปความรู้
อาจแทรกเขา้ ไปภายหลังได้ 4. นักเรียนจับคู่กับเพื่อน คิดวิเคราะห์บัตรคำ�
ของขั้นตอนสถานการณ์ตัวอย่างที่กำ�หนด
ดงั น้ี

เร่มิ ตน้ ซ้ือบัตรเขา้ สวนสัตว์ ตนื่ เช้า

เว็บไซต์แนะนำา กลับบ้าน แตง่ ตัว ชมการแสดงสตั ว์
เดนิ ทาง เขา้ นอน จบ

การเขียนอลั กอรทิ มึ แบบผงั งาน 5. นักเรียนแต่ละคู่ร่วมกันจัดลำ�ดับบัตรคำ�
https://www.krui3.com/content/algorithm/ ตามขน้ั ตอนอลั กอรทิ มึ ใหถ้ กู ตอ้ ง ดงั ตวั อยา่ ง

สร้างเสริมความเป็นอยู่อย่างพอเพียง เริม่ ต้น
ตน่ื เชา้

นกั เรยี นควรดาำ เนนิ ชวี ติ อยา่ งไรเพอ่ื ใหม้ คี วามเปน็ อยอู่ ยา่ งพอเพยี ง แต่งตัว
เขียนอัลกอริทึมหลาย ๆ แบบเพ่ือนาำ ไปใชใ้ นสถานการณต์ ่าง ๆ เดินทาง
ซื้อบัตรเข้าสวนสัตว์

ชมการแสดงสัตว์

กลบั บา้ น

เขา้ นอน

จบ

6. นกั เรยี นคดิ วเิ คราะหข์ อ้ มลู เกยี่ วกบั กจิ วตั ร-
ประจำ�วันของตนเอง แล้วนำ�ข้อมูลมาจัด
ลำ�ดับขั้นตอนแบบอัลกอริทึม และเขียน
ลงในกระดาษ ดังตัวอยา่ ง

1. ตื่นนอน เรมิ่ ตน้
2. อาบนาํ้ ต่ืนนอน
การเขียนโปรแกรมเบื้องต้น 115 3. แตง่ ตัว อาบนาํ้
4. กนิ ขา้ ว แตง่ ตวั
5. เรยี นหนงั สือ กินขา้ ว
6. ซอ้ มกฬี า เรียนหนังสือ
7. ท�ำ งานบา้ น ซอ้ มกีฬา
7. นักเรียนร่วมกันสรุปความคิดรวบยอดเกี่ยวกับ 8. อา่ นหนังสอื ทำ�งานบา้ น
การออกแบบอลั กอรทิ มึ ดงั นี้ 9. เข้านอน
• การออกแบบอัลกอริทึมของคอมพิวเตอร์
จะคล้ายกับการลำ�ดับข้นั ตอนการทำ�งานของมนษุ ย์



อ่านหนงั สือ

เข้านอน

จบ

115 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

St บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET

ep 3 ขัน้ ปฏบิ ัติ กิจกรรมท่ี 4.4 บอกเล่ากจิ วตั รประจาำ วนั
แหลละังสกราปุรปควฏาิบมตั ริู้

8. นกั เรยี นปฏบิ ตั กิ จิ กรรมท่ี 4.4 บอกเลา่ วัตถุประสงค์ ออกแบบและเขียนโปรแกรมเพื่อควบคุมให้ตัวละคร
กิจวตั รประจ�ำ วนั โดยเขียนโปรแกรม
ด้วย Scratch ให้ตัวละครเล่าเร่ือง เล่าเรื่องได้

จากการออกแบบอัลกอริทึมกิจวัตร- วัสดุอุปกรณ์
ประจ�ำ วนั ของตนเอง ตามขนั้ ตอน ดงั นี้
8.1 เปดิ โปรแกรม Scratch โปรแกรม คอมพิวเตอร์ 1 เครื่อง
จะแสดงตัวละครแมวและฉากหลัง
สีขาว วิธีปฏิบัติ
8.2 สร้างฉากให้ตัวละครเป็นฉาก
หอ้ งนอน นกั เรยี นเขยี นโปรแกรมดว้ ย Scratch ใหต้ วั ละครเลา่ เรือ่ งจากการออกแบบ
อัลกอริทึมกิจวัตรประจำาวันของนักเรียน โดยปฏิบัติตามขั้นตอน ดังนี้

1. สร้างฉากให้ตัวละครเป็นฉากห้องนอน

116 เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาำ นวณ) ชัน้ ประถมศึกษาปที ี่ 4

สุดยอดคู่มือครู 116

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด ep 3aseanรอบรู้อาเซียนและโลก

2. ลากบล็อกคำาสั่ง มาวาง จากนั้นเลือกกลุ่มคำาสั่ง St ขัน้ ปฏิบตั ิ
แล้วลากบล็อกคำาสั่ง มาวาง และสรุปความรู้
หลงั การปฏิบตั ิ

9. นกั เรยี นปฏบิ ตั กิ จิ กรรมท่ี 4.4 บอกเลา่
กจิ วตั รประจำ�วนั โดยเขียนโปรแกรม
ด้วย Scratch ให้ตัวละครเล่าเร่ือง

จากการออกแบบอัลกอริทึมกิจวัตร-

ประจ�ำ วนั ของตนเอง (ตอ่ ) ตามขนั้ ตอน

ดังน้ี

9.1 คลิกเมาส์ที่กลุ่มคำ�สั่ง เลือก

2 กลมุ่ ค�ำ สงั่ ลากบลอ็ กค�ำ สง่ั

มาวางในพ้ืนที่เขียน

สคริปต์และเสยี ง

9.2 คลิกเมาส์ที่กลุ่มคำ�ส่ัง เลือก

กลุ่มคำ�สัง่

9.3 ลากบลอ็ กค�ำ สั่ง

มาวาง

9.4 คลิกเมาส์ท่ีกลุ่มคำ�ส่ัง เลือก

กลมุ่ ค�ำ สงั่ ลากบลอ็ กค�ำ สง่ั

มาวางตอ่

9.5 คลิกเมาส์ท่ีกลุ่มคำ�ส่ัง เลือก

เร่ิมต้น กลุ่มคำ�ส่ัง แล้วลาก

06.00 น. บล็อกคำ�ส่ัง มาวางต่อ

ตน่ื นอน เกบ็ ที่นอน แลว้ แกไ้ ขขอ้ ความเปน็ “กจิ กรรมวนั น”ี้

06.15 น. แล้วลากบล็อกคำ�สั่งต่าง ๆ มาวางต่อ

อาบนํา้ แต่งตวั การเขยี นโปรแกรมเบื้องต้น 117 ให้สมบูรณ์

06.30 น. 9.6 คลิกเมาส์ที่ตัวละคร ตัวละครจะ

รับประทานอาหารเชา้ แสดงเรอื่ งราวตามโปรแกรม

06.40 น. 10. นักเรียนวางแผนออกแบบอัลกอริทึม

ล้างจาน กิจวัตรประจำ�วันของตนเอง โดยเขียน

07.00 น. ลงในกระดาษที่แจกให้แล้วระบายสี

ไปโรงเรยี น ดงั ตวั อยา่ ง

16.00 น.

กลบั บ้าน

16.40 น.

เลน่ กีฬา

19.00 น.

อา่ นหนงั สอื

20.00 น.

เขา้ นอน

จบ

กิจกรรมนีป้ ระเมนิ ตวั ชว้ี ัด ว 4.2 ป.4/2 117 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
ep 3 ขัน้ ปฏบิ ัติ
St St แหลละงั สกราปุรปควฏาบิ มตั ริู้ มาวางต่อ
3. ลากบล็อกคำาสั่ง
จากนัน้ ลากบลอ็ กคำาสัง่ ในกลุม่ รปู รา่ ง
11. นักเรียนปฏิบัติการเขียนโปรแกรม
ให้ตัวละครเล่าเรื่องตามที่ออกแบบไว้ มาวางต่อไป แล้วแก้ไขข้อความเป็น
และประเมินตนเองตามความเป็นจริง “กิจกรรมวันนี้” แล้วลากบล็อกคำาสั่งต่าง ๆ
ลงในแบบประเมิน แล้วตอบคำ�ถาม มาวางต่อให้สมบูรณ์ ดังภาพ
ดังตัวอยา่ ง

แบบประเมินการเขยี นโปรแกรมใหต้ วั ละครเลา่ เร่ือง

1. การออกแบบอัลกอริทึม ควรปรับปรุง
✓ ดี พอใช้ ควรปรับปรุง
2. การเลือกใช้ปุ่มคำาสั่งต่าง ๆ ควรปรับปรุง
✓ ดี พอใช้ ควรปรับปรุง
3. ความคิดสร้างสรรค์ในการเขียนโปรแกรม ควรปรับปรุง
✓ ดี พอใช้
4. ความถูกต้องของการเขียนโปรแกรม
✓ ดี พอใช้
5. การนำาเสนอผลงาน
✓ ดี พอใช้

นนกั เรยี นแลกเปลย่ี นกนั พจิ ารณาอลั กอริทมึ การเล่ากจิ วัตรประจำ�าวัน 4. จะเหน็ วา่ การเขยี นโปรแกรมใหต้ วั ละครเลา่ กจิ วตั รประจาำ วนั จะเปน็ การ
ของเพื่อน หากยังไม่สมบูรณ์ นักเรียนจะแนะนำา�เพื่อนอย่างไร ลากบล็อกคำาสั่งมาเรียงตามอัลกอริทึมที่ออกแบบไว้ และเราสามารถเติม
((ตตัวัวออยย่า่างงคคำ�ำาตตออบบตตรรววจจสสออบบวว่า่าเพเพื่อื่อนนเลเล่า่ามมาาแแลล้ว้วเขเข้า้าใใจจหหรรือือไไมม่ ่ รายละเอียดย่อย ๆ ลงไปได้
หหาากกยยังังไไมม่เข่เข้า้าใใจจใในนจจุดุดใใดดใใหห้เพ้เพื่อื่อนนเพเพิ่มิ่มรราายยลละะเอเอียียดดใในนสส่ว่วนนนนั้นั้นๆๆ
ซซึ่งึ่งจจะะเปเป็น็นออัลัลกกออรริทิทึมึมทที่ลี่ละะเอเอียียดดมมาากกขขึ้นึ้น))

กิจกรรมน้ปี ระเมินตวั ชวี้ ัด ว 4.2 ป.4/2 5. เมื่อให้โปรแกรมทำางาน ตัวละครจะเล่าเรื่องราวตามโปรแกรม

12. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็น ? นกั เรยี นมแี นวคดิ ในการเลา่ กจิ วตั รประจำาวนั อยา่ งไร เขยี นอลั กอรทิ มึ
ความรรู้ ว่ มกนั ดงั น้ี ตามความคดิ ของตนเอง แล้วเขียนโปรแกรมด้วย Scratch

• คอมพิวเตอร์จะทำ�งานตามคำ�สั่ง ? นักเรียนแลกเปลี่ยนกันพิจารณาอัลกอริทึมการเล่ากิจวัตรประจำาวัน
หรืออัลกอริทึมท่ีกำ�หนด ดังนั้น ของเพื่อน หากยงั ไม่สมบรู ณ์ นกั เรียนจะแนะนาำ เพอื่ นอย่างไร
จงึ ตอ้ งออกแบบอลั กอรทิ มึ ใหส้ มบรู ณ์
เพื่อให้คอมพิวเตอร์ทำ�งานได้อย่าง 118 เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาำ นวณ) ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ 4
มีประสิทธิภาพ แล้วจึงพัฒนาเป็น
โปรแกรมคอมพิวเตอร์

ep 4

ขนั้ สอ่ื สารและนำ� เสนอ

13. สุ่มผู้แทนนักเรียน 3-5 คน ออกมา
นำ�เสนอการใช้โปรแกรม Scratch
จากการออกแบบอัลกอริทึมกิจวัตร
ประจำ�วันของตนเองหน้าช้ันเรียน
เพื่อแลกเปลีย่ นเรยี นรู้กนั

สุดยอดคู่มือครู 118

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

การเขยี นโปรแกรมโตต้ อบกับผใู้ ช้ ตวั ช้วี ัดSt

การเขียนโปรแกรมโต้ตอบกับผู้ใช้ เป็นโปรแกรมที่มีการตอบสนอง ว 4.2 ป.4/2
เมื่อผู้ใช้กระทำาการใด ๆ เช่น กดคีย์บอร์ด คลิกเมาส์ โดยการเขียนโปรแกรม
จะต้องรับข้อมูลที่ผู้ใช้สั่งงานเข้ามา จากนั้นประมวลผล แล้วทำาตามเงื่อนไข ภาระงาน/ชิน้ งาน
ที่กำาหนด เช่น หากผู้ใช้ต้องการควบคุมตัวละครให้เคลื่อนที่ไปทางขวา
หรือเคลื่อนทีไ่ ปทางซ้าย เมื่อมกี ารกดคีย์บอร์ด นกั เรยี นอาจเขียนอลั กอรทิ ึม 1. การออกแบบอลั กอรทิ มึ ใหต้ วั ละคร
การทำางาน ดังนี้ โตต้ อบกบั ผูใ้ ช้

1. เริ่มต้น 2. แบบประเมินการเขียนโปรแกรม
2. ถ้ากดคีย์บอร์ดไปทางขวา ใหต้ วั ละครโต้ตอบกบั ผู้ใช้

2.1 ให้ตัวละครเคลื่อนไปทางขวา ep 1 ขน้ั สังเกต
3. ถ้ากดคีย์บอร์ดไปทางซ้าย
รวบรวมขอ้ มูล
3.1 ให้ตัวละครเคลื่อนไปทางซ้าย
4. จบ 1. นักเรียนร่วมกันสนทนาเกี่ยวกับ
การเขียนโปรแกรมโต้ตอบกับผู้ใช้
เริ่มต้น โดยตอบค�ำ ถาม ดงั นี้

กดคีย์บอร์ดไปทางขวา ให้ตัวละคร • การเขยี นโปรแกรมโตต้ อบกบั ผใู้ ช้
เคลื่อนไปทางขวา คอื อะไร (ตวั อยา่ งค�ำ ตอบเปน็ โปรแกรม
ท่ีตอบสนองกับผู้ใช้เม่ือกระทำ�การใด ๆ
กดคีย์บอร์ดไปทางซ้าย ให้ตัวละคร เชน่ กดคยี บ์ อรด์ คลกิ เมาส์ โดยโปรแกรม
เคลื่อนไปทางซ้าย จะต้องรับข้อมูลท่ีผู้ใช้ส่ังงานเข้ามาแล้ว
ประมวลผลทำ�ตามเงือ่ นไขที่ก�ำ หนด)
จบ
2. นักเรียนศึกษาค้นคว้าและรวบรวม
ภาพความคิด การเขียนอลั กอรทิ มึ แสดงการทาำ งานของโปรแกรม ข้อมูลเก่ียวกับการเขียนโปรแกรม
โต้ตอบกับผู้ใช้ จากหนังสือเรียนหรือ
การเขยี นโปรแกรมเบอื้ งตน้ 119 แหลง่ การเรยี นร้อู น่ื ๆ อยา่ งหลากหลาย

119 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

St บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET

ep 2 ขั้นคิดวเิ คราะห์ จากอัลกอริทึมที่เขียนขึ้นเมื่อนำาไปพัฒนาเป็นโปรแกรมจะทำาให้เรา

และสรุปความรู้

3. นักเรียนร่วมกันคิดวิเคราะห์เกี่ยวกับ ควบคมุ ตวั ละครใหเ้ คลอื่ นทไี่ ด้ แตโ่ ปรแกรมคอมพวิ เตอรจ์ ะทำางานเรยี งลาำ ดบั
การเขียนอัลกอริทึมให้ตัวละครเคลื่อนที่ จากเริม่ ตน้ ไปจนจบเพยี งครัง้ เดยี ว ซึง่ เราจะพบขอ้ ผดิ พลาดเมือ่ กดคยี บ์ อรด์
ในการเขียนโปรแกรมโต้ตอบกับผู้ใช้ และ ครัง้ ตอ่ ไป ดงั นัน้ เราอาจแกข้ อ้ ผดิ พลาดโดยการเขยี นอลั กอรทิ มึ ใหม่ ใหโ้ ปรแกรม
การแก้ข้อผิดพลาด โดยการเขียนอัลกอริทึม ทำาซ้ำาตรวจสอบการกดคีย์บอร์ดตลอดการทำางานของโปรแกรมได้ ดังนี้
ใหม่ จากภาพความคิดการเขียนอัลกอริทึม
แสดงการท�ำ งานของโปรแกรมท�ำ ซา้ํ แลว้ สรปุ 1. เริ่มต้น
เป็นความคิดรวบยอด 2. ถ้ากดคีย์บอร์ดไปทางขวา

4. นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกัน 2.1 ให้ตัวละครเคลื่อนไปทางขวา
คดิ วิเคราะห์แถบขอ้ ความท่อี ยู่บนกระดาน ดังน้ี 3. ถ้ากดคีย์บอร์ดไปทางซ้าย

1 กดคยี บ์ อร์ดไปทางขวา 2 กดคยี บ์ อรด์ ขึน้ ด้านบน 3.1 ให้ตัวละครเคลื่อนไปทางซ้าย
(→) ( )

3 กดคียบ์ อรด์ ไปทางซา้ ย 4 กดคีย์บอรด์ ลงด้านลา่ ง 4. กลับไปทำาข้อ 2
( ) ()
เริ่มต้น เริ่มต้น

5. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันเขียนอัลกอริทึม กดคีย์บอร์ด ถูก
ใหม่ ให้โปรแกรมทำ�ซํ้าตรวจสอบการกด ไปทางขวา
คีย์บอร์ดตลอดการทำ�งานของโปรแกรม เคลื่อนไป
ให้ตัวละครเคลื่อนท่ีตามหมายเลขใน ไม่ถูก ทางขวา
แถบขอ้ ความลงในกระดาษ ดังตัวอยา่ ง

เริ่มต้น

กดคีย์บอร์ดไปทางขวา ถูก กดคีย์บอร์ด ถูก
ไม่ถูก เคลื่อนไป ไปทางซ้าย
ทางขวา เคลื่อนไป
ไม่ถูก ทางซ้าย

กดคีย์บอร์ดขึ้นด้านบน ถูก ภาพความคิด การเขียนอลั กอรทิ มึ แสดงการทาำ งานของโปรแกรมทาำ ซ้าำ
ไม่ถูก เคลื่อนไป
ด้านบน 120 เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาำ นวณ) ชัน้ ประถมศึกษาปที ่ี 4

กดคยี ์บอร์ดไปทางซ้าย ถูก
ไม่ถูก เคลื่อนไป
ทางซ้าย

กดคยี ์บอร์ดลงด้านลา่ ง ถูก
ไม่ถูก เคลื่อนลง
ด้านล่าง

ภาพความคิด การเขียนอัลกอริทึมแสดงการทำ�งานของโปรแกรมท�ำ ซ้ํา

สุดยอดคู่มือครู 120

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

กจิ กรรมที่ 4.5 สนกุ กบั ตัวละคร St St ep 2asean
วัตถุประสงค์ ออกแบบและเขียนโปรแกรมเพื่อควบคุมให้ตัวละคร
ขน้ั คิดวิเคราะห์
โต้ตอบกับผู้ใช้ได้ และสรปุ ความรู้

6. นกั เรยี นรว่ มกนั สรปุ ความคดิ รวบยอด
เกย่ี วกบั การเขยี นโปรแกรมโตต้ อบกบั
ผู้ใช้ ดงั น้ี

วัสดุอุปกรณ์ • การเขียนโปรแกรมให้ตัวละคร
โต้ตอบกับผู้ใช้ สามารถทำ�ได้โดย
คอมพิวเตอร์ 1 เครื่อง การกดคีย์บอร์ดหรือคลิกเมาส์ เพื่อ
ส่ังให้ตัวละครเคลื่อนท่ีไปทางซ้าย
วิธีปฏิบัติ หรอื เคล่ือนทไี่ ปทางขวา

นกั เรยี นเขยี นโปรแกรมใหต้ วั ละครโตต้ อบกบั ผูใ้ ช้ โดยปฏบิ ตั ติ ามขัน้ ตอน ep 3 ข้ันปฏบิ ตั ิ
ดังนี้ แหลละังสกราุปรปควฏาิบมตั ริู้

1. นักเรียนสร้างฉากของตัวละคร ดังภาพ

7. นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมท่ี 4.5 สนุก
กับตัวละคร โดยเขียนโปรแกรมให้
ตัวละครโต้ตอบกับผู้ใช้ ตามขั้นตอน
ดังนี้

7.1 เปดิ โปรแกรม Scratch โปรแกรม
จะแสดงตัวละครแมวและฉากหลัง
สีขาว

7.2 สร้างฉากใหต้ วั ละคร

การเขียนโปรแกรมเบื้องต้น 121

เสริมความรู้ ครูควรสอน

ด้านบนขวาฉากของตวั ละคร ประกอบด้วย 2 ปุ่ม ดงั น้ี
ปุ่มเร่มิ โปรแกรม ใชส้ �ำ หรับเร่ิมตน้ ท�ำ งานสครปิ ตใ์ นโปรแกรม
ปุ่มจบโปรแกรม ใช้ส�ำ หรับหยดุ การท�ำ งานสครปิ ต์ทัง้ หมด

121 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 แนวข้อสอบ O-NET

Step 3 ขั้นปฏิบัติ
แหลละังสกราุปรปควฏาิบมัตริู้
2. ลากบล็อกคำาสั่ง และบล็อกคำาสั่ง มาวาง
8. นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมที่ 4.5 สนุก
กับตัวละคร โดยเขียนโปรแกรมให้
ตัวละครโต้ตอบกับผู้ใช้ (ต่อ) ตาม

ขนั้ ตอน ดงั นี้

8.1 คลิกเมาส์ที่กลุ่มคำ�สั่ง เลือก

กลุ่มคำ�ส่ัง แล้วลาก

บ ล็ อ ก คำ � ส่ั ง และ

บล็อกค�ำ สั่ง มาวาง

8.2 ลากบล็อกค�ำ สงั่ มาวาง 3. ลากบล็อกคำาสั่ง มาวางด้านในของบล็อกคำาสั่ง
ดา้ นในของบล็อกค�ำ ส่ัง

122 เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาำ นวณ) ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี 4

สุดยอดคู่มือครู 122

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ep 3aseanรอบรู้อาเซียนและโลก

St ข้ันปฏิบัติ
และสรุปความรู้
4. เลือกกลุ่มคำาสั่ง แล้วลากบล็อกคำาสั่ง มาวางเพื่อให้ หลังการปฏบิ ตั ิ

ตรวจสอบเงื่อนไข จากนั้นคลิกเมาส์เลือกลูกศรชี้ขวา โปรแกรมที่ได้จะเป็น 9. นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมท่ี 4.5 สนุก
ดงั ภาพ ซึ่งจะเป็นการตรวจสอบการกดลกู ศรชีข้ วาแล้วจะทำาเงื่อนไขทีก่ ำาหนด กับตัวละคร โดยเขียนโปรแกรมให้

ตัวละครโต้ตอบกับผู้ใช้ (ต่อ) ตาม

ขัน้ ตอน ดังน้ี

9.1 เลอื กกลุ่มค�ำ ส่ัง

แล้วลากบล็อกคำ�ส่งั

มาวางเพอื่ ให้ตรวจสอบเง่ือนไข

9.2 คลิกเมาส์เลือกลูกศรช้ีขวา

จะเป็นการตรวจสอบการกดลูกศร

ชขี้ วาแลว้ จะท�ำ เง่ือนไขที่ก�ำ หนด

9.3 เลือกกลุ่มคำ�สั่ง

5. เลือกกลุ่มคำาสั่ง แล้วลากบล็อกคำาสั่ง มาวาง แล้วลากบล็อกคำ�ส่ัง
เพื่อกำาหนดให้ตัวละครเคลื่อนที่ 10 ก้าว เมื่อกดลูกศรชี้ขวา ดังภาพ มาวางเพอ่ื ก�ำ หนดใหต้ วั ละครเคลอ่ื นท่ี
10 กา้ ว เม่อื กดลกู ศรชีข้ วา

การเขยี นโปรแกรมเบ้อื งต้น 123

เสริมความรู้ ครูควรสอน

สคริปต์ คือ ชุดคำ�สั่งของตัวละคร เพื่อให้ตัวละครทำ�งานตามท่ีออกแบบ
โปรแกรมไว้ ซ่ึงสคริปต์หน่ึง ๆ ประกอบไปด้วยบล็อกคำ�ส่ังมาเรียงต่อกัน
เป็นกลมุ่ บางบล็อกสามารถอย่ดู า้ นในหรอื ซ้อนอยูบ่ นบล็อกอน่ื ได้

123 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
ep 3 ข้นั ปฏบิ ตั ิ
แหลละงั สกราุปรปควฏาบิ มตั ริู้St มาวางต่อไป เพื่อตรวจสอบการกดลูกศร

10. นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมที่ 4.5 สนุก 6. ลากบล็อกคำาสั่ง
กับตัวละคร โดยเขียนโปรแกรมให้ ชี้ทางซ้าย

ตัวละครโต้ตอบกับผู้ใช้ (ต่อ) ตาม

ข้ันตอน ดังน้ี

10.1 ลากบล็อกค�ำ ส่ัง

มาวางต่อเพื่อตรวจสอบการกดลูกศร
ชที้ างซ้าย

10.2 ลากบล็อกคำ�สั่ง

มาวางเพื่อใช้ 7. ลากบล็อกคำาสั่ง มาวางเพื่อใช้ตรวจสอบเงื่อนไข จากนั้น

ตรวจสอบเงอ่ื นไข เลือกลูกศรชี้ทางซ้าย แล้วลากบล็อกคำาสั่ง มาวาง แล้วพิมพ์ระยะ

10.3 เลือกลูกศรช้ีทางซ้าย แล้วลาก การเคลื่อนที่ให้เป็น -10 เพื่อให้ตัวละครเคลื่อนที่ถอยหลัง 10 ก้าว

บลอ็ กค�ำ สัง่ มาวาง

10.4 พิมพ์ระยะการเคลื่อนที่ให้เป็น

-10 เพอ่ื ใหต้ วั ละครเคลอ่ื นทถี่ อยหลงั

10 กา้ ว

124 เทคโนโลยี (วิทยาการคาำ นวณ) ช้ันประถมศกึ ษาปที ี่ 4

เสริมความรู้ ครูควรสอน

บลอ็ กคำ�ส่ัง เมือ่ คลกิ เมาสข์ วาที่บลอ็ กค�ำ สงั่ ใด ๆ บนสครปิ ต์ จะมเี มนปู รากฏ ดงั นี้
• ชว่ ยเหลอื (help) เพอื่ ขอความชว่ ยเหลอื ดวู า่ บลอ็ กค�ำ สงั่ นน้ั ท�ำ งานอยา่ งไร
• ทำ�ซํ้า (duplicate) การทำ�ซ้ําบล็อกคำ�สั่งต้ังแต่บล็อกคำ�ส่ังแรกจนถึง
บล็อกคำ�สั่งสุดท้าย แต่ถ้าคลิกเมาส์ขวาบล็อกคำ�สั่งบนสุดของสคริปต์ ซึ่งเป็น
ตวั แทนของทั้งสครปิ ต์ จะมเี มนเู พม่ิ อีกอยา่ งคือ ลบ (delete) เปน็ การคลกิ เพื่อลบ
บลอ็ กค�ำ สงั่ ท้งั สครปิ ต์

สุดยอดคู่มือครู 124

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ep 3aseanรอบรู้อาเซียนและโลก

St ข้ันปฏิบตั ิ
และสรปุ ความรู้
8. คลิกเมาส์ที่บล็อกคำาสั่ง จากนั้นกดคีย์บอร์ดลูกศรชี้ทาง หลังการปฏบิ ตั ิ

ขวา และลูกศรชี้ทางซ้าย นักเรียนจะสามารถโต้ตอบกับตัวละครได้ 11. นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมท่ี 4.5 สนุก
กับตัวละคร โดยเขียนโปรแกรมให้
ตัวละครโต้ตอบกับผู้ใช้ (ต่อ) ตาม

ขนั้ ตอน ดงั น้ี

11.1 คลิกเมาสท์ ่ีบลอ็ กค�ำ สง่ั


11.2 กดคีย์บอร์ดลูกศรช้ีทางขวา

และลูกศรช้ีทางซ้าย นักเรียนจะ
สามารถโตต้ อบกับตัวละครได้
12. นั ก เ รี ย น อ อ ก แ บ บ อั ล ก อ ริ ทึ ม ใ ห้
ตัวละครโต้ตอบกับผู้ใช้ โดยสามารถ
เคล่ือนที่ไปทางขวาและเคล่ือนท่ีไป
ทางซ้ายได้ แล้วเขียนลงในชิ้นงาน
ดังตัวอยา่ ง

เริ่มต้น

กดคีย์บอร์ดไปทางขวา ให้ตัวละคร
เคลื่อนไปทางขวา 50 ก้าว

กดคีย์บอร์ดไปทางซ้าย ให้ตัวละคร
เคลื่อนไปทางซ้าย 50 ก้าว

การเขยี นโปรแกรมเบอ้ื งตน้ 125 จบ
กจิ กรรมนปี้ ระเมินตัวช้ีวัด ว 4.2 ป.4/2

125 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
ep 3 ขัน้ ปฏิบตั ิ
St St St แหลละังสกราปุรปควฏาบิ มตั ริู้
จากกิจกรรมที่ผ่านมาจะเห็นว่าการเขียนโปรแกรมทำาได้ง่าย ๆ
โดยการวางลำาดับความคิด หรือลำาดับคำาสั่ง แล้วเลือกคำาสั่งที่เกี่ยวข้อง
13. นักเรียนปฏิบัติการเขียนโปรแกรมให้ มาวางในพื้นที่โปรแกรม หรือพื้นที่เขียนสคริปต์
ตัวละครโต้ตอบกับผู้ใช้ตามที่ออกแบบไว้
และประเมินตนเองตามความเป็นจริง
ลงในแบบประเมิน แล้วตอบคำ�ถาม โปรแกรมที่เขียนไว้เราสามารถบันทึกเก็บไว้ในเครื่องคอมพิวเตอร์ได้
ดังตวั อย่าง โดยการเลือกเมนู ไฟล์ โปรแกรมจะแสดงคำาสั่งย่อย ๆ ออกมา จากนั้น
เลือกคำาสั่ง บันทึกเป็น แล้วตั้งชื่อไฟล์เก็บไว้ในเครื่องคอมพิวเตอร์
แบบประเมนิ การเขยี นโปรแกรมให้ตวั ละครโต้ตอบกบั ผูใ้ ช้

1. การออกแบบอัลกอริทึม ✓ ดี พอใช้ ควรปรับปรุง ? หากเกิดข้อผิดพลาดในการเขียนโปรแกรม นักเรียนจะมีวิธีแก้ไข
2. การเลือกใช้ปุ่มคำาสั่งต่าง ๆ ✓ ดี พอใช้ ควรปรับปรุง ข้อผดิ พลาดอย่างไร
3. ความคิดสร้างสรรค์ในการ ✓ ดี พอใช้ ควรปรับปรุง
เขียนโปรแกรม อนุรักษ์สิ่งแวดล้อม
4. ความถูกต้องของการเขียน ✓ ดี พอใช้ ควรปรับปรุง
โปรแกรม
5. การนำาเสนอผลงาน ✓ ดี พอใช้ ควรปรับปรุง

หากเกิดข้อผิดดพพลลาาดดใในนกกาารรเเขขียียนนโโปปรรแแกกรรมมน นักักเรเรียียนนจจะะมมีวีวิธิธีแีแกก้ไข้ไข อยา่ เปดิ คอมพวิ เตอรท์ ง้ิ ไวถ้ า้ ไมใ่ ชง้ าน ตดิ ตง้ั ระบบลดกระแสไฟฟา้
ข้อผิดพลาดออยย่า่างงไไรร ((ตตัวัวออยย่า่างงคคำ�ำาตตออบบแแกก้ไ้ไขขข้อ้อผผิดิดพพลลาดาดโดโดยยกการาเรขเียขียนน เข้าเครื่องเมื่อพักการทำางาน จะประหยัดไฟได้ร้อยละ 35-40 และถ้าหาก
ออัลัลกกออรริทิทึมึมใใหหมม่)่) ปิดหน้าจอทนั ทีเม่อื ไมใ่ ชง้ าน จะประหยัดไฟได้รอ้ ยละ 60

กจิ กรรมน้ีประเมินตัวช้วี ัด ว 4.2 ป.4/2

14. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น ส รุ ป สิ่ ง ท่ี เ ข้ า ใ จ เ ป็ น
ความร้รู ่วมกนั ดงั น้ี

• การเขียนโปรแกรมโต้ตอบกับผู้ใช้
คือ การท่ีโปรแกรมตอบสนองเม่ือ
ผู้ใช้กระทำ�การใด ๆ เช่น กดคีย์บอร์ด
หรือคลิกเมาส์ จากน้ันโปรแกรมจะ
ประมวลผลตามคำ�สั่งทกี่ �ำ หนด

ep 4

ขน้ั สอ่ื สารและนำ� เสนอ 126 เทคโนโลยี (วทิ ยาการคาำ นวณ) ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 4

15. สุ่มผู้แทนนักเรียน 3-5 คน ออกมา English talk
นำ�เสนอการออกแบบอัลกอริทึมให้
ตัวละครโต้ตอบกับผู้ใช้หน้าช้ันเรียน install (อนิ สทอล′) ตดิ ต้งั
เพอ่ื แลกเปลยี่ นเรยี นรู้กัน electric current (อิเลค′ ทริค เคอ′ เรนิ ท)ฺ กระแสไฟฟ้า
save electricity (เซฟว อิเลคทริค′ ซิที) ประหยดั ไฟ
5ep ขนั้ ประเมนิ เพื่อเพิ่มคณุ คา่
บริการสังคม
และจติ สาธารณะ

16. นั ก เ รี ย น นำ � ทั ก ษ ะ ท่ี ไ ด้ จ า ก ก า ร ใ ช้
โปรแกรม Scratch ไปจัดทำ�เป็นนิทาน
หรือการ์ตูนสั้น แล้วนำ�ไปเผยแพร่
ใชเ้ ป็นสื่อในการเรียนร้ตู ่อไป

สุดยอดคู่มือครู 126

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

โครงงานสรา้ งสรรค์ กิจกรรมโครงงานสรา้ งสรรค์

โลกแหง่ จนิ ตนาการ นั ก เ รี ย น ท่ี ส น ใ จ พั ฒ น า
โปรแกรม Scratch สามารถสร้างจินตนาการได้หลากหลาย สามารถนำามา การคิดสร้างสรรค์ สามารถ
สร้างเป็นนิทาน หรือการ์ตูนสั้นที่โต้ตอบกับผู้ใช้ได้อีกด้วย นักเรียนลองคิด ท�ำกจิ กรรมโลกแหง่ จนิ ตนาการ
แต่งนิทาน หรือการ์ตูนสั้น แล้วพัฒนาโครงงานตามขั้นตอน ดังนี้ โดยใช้โปรแกรม Scratch
1. วาดฉากและตัวละครลงในกระดาษ และออกแบบการเคลื่อนที่ของ สร้างสรรค์เป็นชิ้นงานหรือ
ตัวละคร ส่ือต่าง ๆ ท่ีน�ำไปใช้ประโยชน์
2. เขียนโปรแกรมควบคุมตัวละครให้เคลื่อนที่ได้ 4 ทิศทาง ในดา้ นอ่นื ๆ และอาจออกแบบ
3. ทดลองนำาเสนอโปรแกรมของนักเรียนให้กับเพื่อน ๆ พร้อมทั้ง หรอื ปรบั เปลยี่ นกจิ กรรมนใี้ หม่
บอกว่าเหตุใดนักเรียนจึงออกแบบโปรแกรมลักษณะนี้ ตามความสนใจ

การเขยี นโปรแกรมเบือ้ งตน้ 127

127 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
แนวข้อสอบ O-NET

บรรณานุกรม

วิโรจน์ ชัยมูล และสุพรรษา ยวงทอง. ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศ.
พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : โปรวิชั่น, 2559.

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, กระทรวงศึกษาธิการ. ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้
แกนกลาง กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลาง
การศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่ง

ประเทศไทย, 2560.
Carol Vorderman. Computer Coding for Kids. England: Dorling Kindersley Limited, 2014.
ข้อมูลเว็บไซต์
Code. Org. Code Studio. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : https://code.org.

(วันที่ค้นข้อมูล : 21 พฤศจิกายน 2560).
Lifelong Kindergarten Group. Scratch. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : https://scratch.mit.edu.

(วันที่ค้นข้อมูล : 22 พฤศจิกายน 2560).
Microsoft. ซอฟต์แวร์และแอพ. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : https://www.microsoft.com.

(วันที่ค้นข้อมูล : 22 พฤศจิกายน 2560).

128 เทคโนโลยี (วิทยาการคำานวณ) ช้ันประถมศึกษาปที ่ี 4

สุดยอดคู่มือครู 128



๑๒สคร่านา้ งิยเมสหริมลัก ประการ

เสริมแนวขอ้ สอบ จัดบรรยากาศ
คิดวิเคราะห์ เชงิ บวก BBL
เนน้ การคดิ
NT/O-NET/PISA สร้างองคค์ วามรู้
เพ่ิมผลสัมฤทธท์ิ างการเรยี น สกู่ ารปฏิบัติ

และทักษะการคิด

รอบรู้ กิจกรรม
อาเซยี น พัฒนาผูเ้ รยี น
และโลก เพอ่ื เพ่ิมความรู้
และทักษะ
ศตวรรษที่ ๒๑

GPAS ๓๖๐ ํแนวทางพฒั นา จดุ ประกาย
ครอบคลมุ โครงงาน
สง่ เสรมิ การสร้าง
K-P-A นวตั กรรม
เก่ง ดี มสี ขุ

สโู่ รงเรยี นมาตรฐานสากล

สถาบันพฒั นาคณุ ภาพวิชาการ (พว.) ISBN : 978-616-05-4168-3
ส�ำ นกั พมิ พ์ บรษิ ทั พัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำ�กัด
๑๒๕๖/๙ ถนนนครไชยศรี แขวงถนนนครไชยศรี เขตดสุ ิต กรงุ เทพฯ ๑๐๓๐๐ 9 786160 541683
โทร. ๐-๒๒๔๓-๘๐๐๐ (อัตโนมตั ิ ๑๕ สาย), ๐-๒๒๔๑-๘๙๙๙
แฟกซ์ : ทกุ หมายเลข, แฟกซ์อัตโนมตั ิ : ๐-๒๒๔๑-๔๑๓๑, ๐-๒๒๔๓-๗๖๖๖
website :
สงวนลขิ สิทธิ์ หนังสือเลม่ นไี้ ด้จดทะเบยี นลิขสทิ ธถ์ิ กู ต้องตามกฎหมาย www.iadth.com