AlnusFX

ALNUS FX’le

FOREX EĞİTİM KILAVUZU

1- Forex Nedir? .............................................................................................................................................................5
1.1. Forex İşlemi Nasıl Yapılır? ..........................................................................................................................6
1.2. Forex Ve Risk....................................................................................................................................................7
1.3. Forex’i Nasıl Öğrenirim? ..............................................................................................................................8

2- Forex Tarihçesi .......................................................................................................................................................8
2.1. Bretton Woods Anlaşması(1944):...........................................................................................................8
2.2. Smithsonian Anlaşması(1971)..................................................................................................................9
2.3. Esnek Kur Sistemi(1973) ............................................................................................................................9

3. Forex Piyasasında İşlem Yapmanın Avantajları Nelerdir?..........................................................10
3.1. Likidite .............................................................................................................................................................10
3.2. 5 Gün 24 Saat İşlem Yapabilme Olasılığı............................................................................................10
3.3. Kaldıraç............................................................................................................................................................10
3.4. Çift yönlü İşlemler .......................................................................................................................................11
3.5. Düşük Maliyet................................................................................................................................................11
3.6. Hedge Yapabilme İmkânı..........................................................................................................................11
3.7. Parite, Emtia ve CFD’lerde İşlem Yapabilme İmkanı....................................................................11

4. Forex Temel Kavramlar ..................................................................................................................................12
4.1. Kaldıraç............................................................................................................................................................12
4.2. Lot – Mini-Mikro Lot Kavramları ..........................................................................................................12
4.3. Forex Birimler Sözlüğü..............................................................................................................................13
4.4. Marjin................................................................................................................................................................14
4.5. Pip Nedir?........................................................................................................................................................15
4.6. Kar Hesaplama..............................................................................................................................................15
4.7. Bakiye – Varlık –Marjin – Serbest Marjin – Teminat Seviyesi...................................................16
4.8. Hedgıng............................................................................................................................................................17
4.9. Bekleyen Emirler .........................................................................................................................................18
4.10. Swap .............................................................................................................................................................20

5. Hisse Senetleri, VİOP ve Forex Karşılaştırması .................................................................................21
6. Forex Terimler Sözlüğü...................................................................................................................................22
7. Alnus Yatırım Menkul Değerler’de İşlem Yapmanın Avantajları ............................................37
8. İşlem Örnekleri....................................................................................................................................................38
9. Başarılı Bir Trader Olmak İçin 5 Kişisel Özellik ...............................................................................41

9.1. Kendinizi Tanıyın.........................................................................................................................................42
9.2. Doğru Sermaye Miktarı Belirleme ........................................................................................................42
9.3. Psikolojik Farkındalık ................................................................................................................................42

2

9.4. Hedeflerinizi Belirleyin .............................................................................................................................42
9.5. Sabırlılık...........................................................................................................................................................43
10. Forex’in Dili & Psikolojisi..........................................................................................................................43
10.1. Toplum Psikolojisi ..................................................................................................................................44
10.2. Beklentilerle Fiyatlanma......................................................................................................................45
10.3. Piyasalar Üzerinde Etkili Olan Temel Parametreler.................................................................46
11. Forex’de Başarının Altın Kuralları.......................................................................................................47
12. Hedging İşlemleri Ve İşlem Stratejileri .............................................................................................49
12.1. Kur Riski Taşıyan Şirketler ve Hedging İşlemleri......................................................................49
12.2. Kur Riski Taşıyan Bireysel Yatırımcılar ve Hedging İşlemleri .............................................49
13. Yatırım Stratejileri........................................................................................................................................51
13.1. Bakiyenin Korunması............................................................................................................................52
13.2. Bakiye Yönetimi.......................................................................................................................................54
14. Altın Fiyatlarını Etkileyen Faktörler...................................................................................................56
14.1. 2001 İkiz Kuleler Saldırısı Öncesi ve Sonrası..............................................................................56
14.2. Altının Arz Bileşeni.................................................................................................................................56
14.3. Altının Talep Bileşeni ............................................................................................................................57
14.4. Altın Fiyatlarını Etkileyen Diğer Faktörler...................................................................................58
15. Petrol Fiyatlarını Etkileyen Faktörler................................................................................................58
15.1. Petrol Fiyatlarında Arz-Talep Dengesi...........................................................................................58
15.2. Petrol Üretim Maliyetleri.....................................................................................................................59
15.3. Fiyatları Etkileyen Spekülatif Etkenler ..........................................................................................60
15.4. OPEC’in Petrol Fiyatları Üzerindeki Etkisi ...................................................................................60
15.5. Jeopolitik Risklerin Petrol Fiyatları Üzerindeki Etkisi ............................................................60
15.6. Stokların Petrol Fiyatları Üzerindeki Etkisi .................................................................................61
15.7. Sonuç............................................................................................................................................................61
16. Ekonomik Veriler...........................................................................................................................................61
16.1. PMI Nedir? .................................................................................................................................................62
16.2. ABD Tarım Dışı İstihdam Değişimi ..................................................................................................63
16.3. ABD Tarım Dışı İstihdam Yorumlaması.........................................................................................63
16.4. İşsizlik Oranı .............................................................................................................................................64
16.5. Zew Endeksi ..............................................................................................................................................64
16.6. Çekirdek Enflasyon ................................................................................................................................65
16.7. Tüketici Güven Endeksi........................................................................................................................65
16.8. Ticaret Dengesi ve ABD Dış Ticaret Açığı......................................................................................65

3

16.9. İşsizlik Maaşı Başvuruları....................................................................................................................65
16.10. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)...........................................................................................................66
16.11. Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ................................................................................................................66
16.12. Konut Satışları..........................................................................................................................................66
16.13. Perakende Satışlar..................................................................................................................................67
16.14. Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GDP) ..........................................................................................................67
16.15. FED Açık Piyasa Komitesi:...................................................................................................................67
16.16. ISM Üretim Endeksi ...............................................................................................................................68
16.17. Dayanıklı Tüketim Malları Siparişi ..................................................................................................68
17. Teknik Analiz ve Temel Kavramlar .....................................................................................................68
17.1. Destek ve Direnç Seviyeleri ................................................................................................................69
17.2. Trend Kanalları........................................................................................................................................69
17.3. GAP(Boşluk)..............................................................................................................................................71
18. Formasyonlar...................................................................................................................................................72
18.1. Omuz Baş Omuz Formasyonu...........................................................................................................72
18.2. İkili Tepe Formasyonu..........................................................................................................................74
18.3. Üçlü Tepe Formasyonu.........................................................................................................................76
18.4. V Formasyonları ......................................................................................................................................78
18.5. Çanak Ve Ters Çanak Formasyonları.............................................................................................79
18.6. Üçgen Formasyonu( Simetrik/yükselen/alçalan).....................................................................80
18.7. Bayrak Formasyonu...............................................................................................................................82
18.8. Flama Formasyon ...................................................................................................................................83
18.9. Takoz Formasyonu (Yükselen/Alçalan)........................................................................................84
19. Forex’de Fibonacci Sayılarının Dili......................................................................................................86
19.1. Fibonacci Düzeltme Seviyeleri ..........................................................................................................86
20. İndikatörler.......................................................................................................................................................88
20.1. Bollinger Bands........................................................................................................................................88
20.2. Stochastic Osilatörü ...............................................................................................................................89
20.3. Momentum.................................................................................................................................................90
20.4. MACD (Moving Average Convergence Divergence)..................................................................91
20.5. Relative Strenght Index (RSI) ............................................................................................................92
20.6. Commodıty Channel Index (CCI) ......................................................................................................93
20.7. William Percent Range .........................................................................................................................94
20.8. Parabolic SAR ...........................................................................................................................................95
21. Mobil Meta Trader4 Kullanım Kılavuzu............................................................................................96

4

FOREX’İN ALTIN ANAHTARI

1-FOREX NEDİR?

Forex, ülkelerin para birimlerinin karşılıklı olarak alınıp satıldığı, değerinin belirlendiği bir
döviz piyasasıdır. Forex kelimesi, İngilizce Foreign Exchange sözcükleri kısaltılarak
türetilmiştir. Günlük 6,5 trilyon Dolar işlem hacmiyle dünyanın en büyük ve likiditesi en
yüksek finansal piyasasıdır. İşlem hacminin bu ölçüde yüksek olmasının en büyük sebebi
Forex piyasasının kaldıraçlı işleme izin veriyor olmasından kaynaklıdır. Euro, Amerikan Doları,
İngiliz Sterlini, Japon Yeni, İsviçre Frangı bu piyasada en çok işlem gören (majör) paritelerdir
ve Forex piyasalarındaki işlem hacminin %70’ini oluşturmaktadır. Aynı zamanda Kanada
Doları, Brezilya Real’i, Güney Afrika Rand’ı, Türk Lirası da gelişen piyasalarla beraber oldukça
yoğun işlem gören, egzotik olarak adlandırılmış, forex piyasası ürünlerindendir. Forex, çeşitli
para birimlerinin alınıp satılmasına konu olmasının yanında altın, gümüş gibi değerli
metallerle, petrol ve uluslararası endekslerde de vadeli kontratlar üzerinden işlem
yapılabilmesine olanak sağlamıştır.

Forex şirketleri dünyanın birçok bölgesinde aktif çalışmakta olup, ağırlıklı olarak finansın
beşiği olan New York, Londra, Tokyo, Singapur ve Hong Kong şehirlerinde toplanmıştır. Forex
piyasası; merkez bankaları, ticari bankalar, portföy yönetim şirketleri, aracı kurum ve
kuruluşlar, uluslararası fonlar, büyük yatırım şirketleri ve bireysel yatırımcılardan
oluşmaktadır. Forex piyasasında yer alan her aktör dünyanın her yerinde elektronik ağ
üzerinden işlemlerini sürdürmekte olduğu için yatırımcının yaptığı her işlem, büyüklüğü ile
orantılı olarak, piyasanın yönünün tayin edilmesinde rol oynar.

Kaldıraç oranı, yatırımcılara bütçelerinin misli büyüklükleri ile işlem yapabilme imkanı
sunmaktadır. Forex piyasasının günlük işlem hacminin yüksek olması yerel piyasalarda
görülen manipülatif hareketlerin önüne geçmektedir. Bu sebeple piyasalarda görülen fiyat
hareketleri büyük oyuncuların almış olduğu pozisyonların yönünden ziyade; toplum algısı ve
makroekonomik neden-sonuç ilişkisine dayanmaktadır. Aynı zamanda Fiyatların dünya
genelinde eş zamanlı ve anlık olarak yatırımcılara yansıtılıyor olması arbitraj imkanını da
ortadan kaldırmıştır.

5

Fiziki ortamda bankadan aldığınız döviz veya kuyumcudan aldığınız altını artık çok daha ucuza
evinizden yapacağınız işlemlerle gerçekleştirebilirsiniz. Ayrıca işlemleriniz uluslararası
bankalarda gerçekleştirildiği için Türkiye piyasası kapalı olsa dahi uluslararası bankalardan
işlemleriniz gerçekleşmektedir. Türkiye piyasaları kapalı iken gerçekleşen siyasal veya
jeopolitik gelişmeler sonrası, piyasalar açılmadan Forex piyasaları üzerinden pozisyon almak
yatırımcılara önemli bir fırsat sunmaktadır. Örneğin 7 Haziran Pazar günü yapılan seçimler
sonrası piyasalar 2.7416 ile açılmış, sabah 9:00’a kadar 2.7994 seviyesini ve 10:00’dan sonra
da 1 saat içinde 2.8092 seviyesine kadar yükselmiştir. Fiziki olarak Dolar alımı yapmak için
bankaların açılmasını beklememiz gerekmekte olup, büyük bir fırsatı da kaçırmış oluruz.
Yukarıda verdiğimiz örneği tüm dünya üzerinde farklı piyasalarda çoğaltmak mümkündür.
Para biriminin aşırı değerlenmesine veya değer kaybetmesine neden olan benzer gelişmeler
Forex piyasasında yer alan her yatırımcı için bir kazanç fırsatıdır.

Forex piyasalarında para yatırma işlemi 5 /24 saat, para çekimi ise mesai saatleri içinde kısa
süre içinde hesabınıza aktarılır. Para yatırma ve çekim işlemleri Havale veya EFT olarak
yapılmakta olup, kredi kartı ile fonlama ve fiziki para transferi kabul edilmemektedir.

Forex piyasında sadece bireysel yatırımcılar değil, şirketler de yer almaktadır. Özellikle ithalat
veya ihracat yapan şirketler, dalgalı kur hareketlerinde yaşanabilecek olası kayıpları önlemek
adına hedging(ters pozisyon) olarak adlandırılan işlemler yapılarak kur riskinden korunurlar.
Örneğin, bir kuyumcu elinde bulunan altın miktarının 100’de 1’ini teminat olarak ayırarak
Forex piyasasında altın fiyatlarında olası bir düşüşe karşı kendini korumuş olur.

Forex piyasalarında işlem yapmak için AlnusFX çatısı altında açılan her hesap için “hesap
açılış ücreti” veya “yıllık masraf” alınmamaktadır. Yapılan işlemlerde alım-satım
farkları(spreadler), swap(taşıma maliyetleri) ve CFD ürünlerde belirlenmiş komisyon oranları
yatırımcılara masraf olarak yansıtılır. AlnusFX SPK lisansına sahip bir aracı kuruluş olduğu için
yatırımcı teminatları Takasbank nezdinde güven altında tutulur.

1.1. FOREX İŞLEMİ NASIL YAPILIR?

Forex piyasasında yatırımcı, bir dövize karşılık diğer bir dövizi alarak veya satarak döviz
çiftlerinin fiyat dalgalanmalarından kazanç sağlamayı hedeflemektedir. Örneğin, EURUSD
paritesinde bir ALIŞ pozisyonu açan bir yatırımcı Dolar karşısında Euro satın almıştır. Bu
sebeple EURUSD 1.1000 seviyesinde iken alış yapan yatırımcı fiyat 1.1100’e çıktığı zaman bu
pozisyonu kapaması durumunda kazanç sağlamış olur. Aynı şekilde yine EURUSD paritesinde
SATIŞ pozisyonu açan bir yatırımcı bu sefer Euro karşısında Dolar satın almış olur ve Euro’nun
Dolar karşısında değer kaybetmesi ile kazanç sağlamaktadır. Yani yatırımcı 1.1000
seviyesinde olan EURUSD paritesini 1.1000 seviyesinin altına düştüğünde pozisyonunu
kapattığında kazanç sağlar.

6

Forex piyasası, uluslararası piyasalarda işlem yapabilme imkanı sağladığı için, ciddi bir
ekonomik kriz veya siyasi iç karışıklık yaşayan bir ülkenin para birimini üzerinden kazanç
sağlamanız mümkündür. Örneğin, 2014 yılında Rusya’nın Ukrayna’daki Rus yanlısı ayrılıkçı
grupları tıbbi, gıda ve silah yardımı yapmasıyla beraber Ukrayna-Rusya arasında büyüyen
krize karşılık Avrupa ve Amerika çeşitli ambargolar ile müdahale etmiştir. Rusya üzerindeki
jeopolitik riskler ve ticari ambargolar Ruble’nin ciddi değer kayıplarına sebep olmuştur. Aynı
şekilde FED’in gevşek para politikaları sonucu toparlanan ABD ekonomisi ve piyasalarda faiz
artışı beklentisi Dolar’ın hızlı değer artışında rol oynamıştır. Gerek ekonomik gerekse de
jeopolitik riskler ile güçsüzleşen Ruble karşısında, güçlü ve istikrarlı değer kazanan Dolar’a
yatırım yapmak doğru bir işlem örneği olacaktır. Nitekim 2014 Haziran ayında USDRUB 34
iken, 2015 Ocak ayında 78 seviyesinin üstüne çıkmıştır.

1.2. FOREX VE RİSK

Forex piyasasının riskli olarak adlandırılmasının sebebi kaldıraç oranıdır. Kaldıraç oranının
temel amacı, düşük teminatlar ile yüksek hacimli işlemler yapabilme imkanı sağlamaktır. Bu
sebeple banka hesabınızda 100.000 Dolar olarak tuttuğunuz paranızın işlem büyüklüğüne
Forex piyasasında 1000 Dolar ile ulaşabilirsiniz ve riskiniz banka hesabındaki 100.000 Dolar
ile aynıdır. Bu durumda Forex piyasasının extra bir risk olduğunu söylemek doğru
olmayacaktır. Risk kaldıraç oranı ile değil, açılan işlem hacmi ile doğru orantılıdır. Örneğin;
100 kaldıraç oranı ile EURUSD paritesinde 1 lotluk işlem açabilmek için 1000 Euro’luk bir
bütçeye sahip olmak gerekmekte olup, kaldıraç oranı 20’ye düşürülmesi durumunda bu
miktar 5000 Euro’ya çıkarılması gerekmektedir. Ancak kaldıraç oranı değişse de 1 lotluk işlem
büyüklüğü değişmediği için taşıdığı risk aynı kalacaktır.

1000 Dolar ile bu işlemi yapmanız size 99.000 Dolarlık bir meblağın boşa çıkmasını sağlar. Bu
meblağ ile istediğiniz yatırımı yapma esnekliği sunmaktadır. Ancak, eğer siz 100.000 Dolar
paranız ile Forex piyasasında işlem yapmak isterseniz işlem büyüklüğünüz 100 kat arttığı gibi
riskiniz de 100 kat artacaktır. Bütün paranız ile işlem açmanız durumunda fiyatlarda %1’lik
değişim size %100 kazanç sağlayacağı gibi bütün paranız kadar zarar etme riski de
içermektedir.

Piyasada ki temel amacınız piyasalarda gördüğünüz kazanç fırsatlarını, forex piyasasının hızı
ve ucuz maliyetinden(düşük alım-satım farkı ile) yararlanarak, değerlendirmek olmalıdır.
Warren Buffet’ın dediği gibi “Nehrin derinliğini iki ayağınızla birlikte ölçmeye kalkmayın.”
Forex piyasasında piyasalarında yönünü iyi bilmekten daha önemli bir şey varsa o da doğru
risk analizi yapabilmektir. Her şeyinizi kaybedebilecek şekilde risk almak bugün olmasa da
ilerleyen dönemde sizi hüsrana uğratabileceği unutulmamalıdır. Ancak risk almaktan çekinen
bir yatırımcı da piyasada mevcut olan birçok fırsattan da yararlanamayacaktır. Riski nasıl
azaltır, bakiyemizi nasıl doğru kullanırız ve başarılı bir yatırımcı olabilmek için nelere dikkat
etmemiz gerektiğini ilerleyen bölümlerde bulabilirsiniz.

7

1.3. FOREX’İ NASIL ÖĞRENİRİM?

İyi bir Forex traderı olabilmek 5dk.’lık veya 10 dk.’lık eğitim setleri ile ne yazık ki mümkün
değildir. Forex piyasası için en iyi yatırım zamana yapılan yatırımdır. Okumak ve en önemlisi
analiz yeteneğimizi geliştirmek her şeyden daha önemlidir. Bu kitapta teknik bilginin yanı
sıra Forex piyasasına dair birçok uygulamalı örnekler, yaşanmış tecrübeler bulabilirsiniz.
Değişen ve gelişen piyasalar sizin önünüze her zaman yeni ödevler çıkaracaktır. Kendinizi
eksik gördüğünüz veya daha detaylı bilgi almak istediğiniz her konuda bizimle iletişime
geçebilirsiniz. Bizimle iletişim kurduğunuzda sizi telefonun başında mutlaka tecrübeli ve
idealist bir uzman danışmanımız karşılayacaktır.

Bu kitaptan öğrendiklerinizi Mt4 Platformunda test ederek tecrübe kazanmak en az
okuduğunuz kitap kadar önemlidir. Tecrübe; riskinizi düşürecek, başarı oranınızı
arttıracaktır.

Alternatif eğitim kaynakları sizin burada öğrendiklerinizi pekiştirmeniz açısından faydası
olabilir ancak okumamanız sizin için bir eksiklik olmayacaktır. www.alnusfx.com internet
sitesi üzerinden günlük analizlerimizi takip ederek kısa sürede piyasa hakkında bilgi sahibi
olabilir, piyasayı nasıl analiz etmeniz gerektiğini öğrenebilirsiniz. Bir konu hakkında çok fazla
kişiden fikir almak kafa karışıklığına yol açacağı gibi farklı kaynaklı çok analiz okumak sizin
kafanızın karışmasına yol açacaktır.

2-FOREX TARİHÇESİ

Ortaçağda toplumlar arası ticaretin gelişmesi ile altın, gümüş gibi değerli madenler belli bir
değer karşılığında borç aracı veya ödeme karşılığı olarak kullanılmaya başlandı. O dönemde
ticaretin sadece bölgesel boyutla sınırlı olması ve varlıklı tüccarlar tarafından sağlanıyor
olması ciddi bir sorun teşkil etmemekteydi.

2. Dünya savaşı global ekonomik dengeleri yerle bir etmişti. Savaşı kaybeden Almanya
ekonomisi büyük borç ile sıfırlanırken, Fransız, İngiliz, Rus ve Japon ekonomisi durma
noktasına gelmişti. 2. Dünya Savaşı sonrası artan ticaret hacmi ve rekabetçi piyasa ile döviz
ticareti ciddi bir gelir kapısı olmuş, ülkelerin para birimlerinin değeri ülke ekonomileri için
büyük önem kazanmıştı. Yeni dünya ekonomik düzenini belirlemek için 45 ülkeden 730
temsilci Amerika New Hampshire’ın küçük bir kasabası olan Bretton Woods’ta Birleşmiş
Milletler Para ve Finans konferansında toplandı (1944).

2.1. BRETTON WOODS ANLAŞMASI(1944):

Bretton Woods’da toplanan heyetin öncelikli amacı istikrarlı bir küresel ekonominin temelini
atmaktı. Bretton Woods adıyla anılan anlaşma ile Uluslararası Para Fonu(IMF) merkezi
kuruluş olarak kabul edildi. Bu antlaşma “Altın Borsası Standardı” olarak da

8

adlandırılmaktadır. Antlaşmaya göre ayarlanabilir kur sistemi ile 1 ons 35$’a eşitlenmiştir.
Aynı zamanda ABD Dolar’ı küresel para birimi olarak kabul edilmesi sonucu diğer para
birimleri Dolar’a endekslenmiştir. Fakat ülkelerin ticari menfaatleri için para birimleri
üzerinde oynamalar yapması yasaklanmış, %10’luk bir marj hareketine imkan tanınmıştır. Bu
sistemin amacı, kısa dönemli dalgalanmalar karşısında döviz kurlarının istikrarını sağlamak ve
devalüasyonlara engel olmaktı.

2.2. SMİTHSONİAN ANLAŞMASI(1971)

Sanayileşmiş 10 büyük ülke temsilcisi 18 Aralık 1971’de ulusal paralarının ABD Dolar’ı
karşısındaki değerini yükseltmek amacıyla Washington Smithsonian Institute’de toplandı.
Böylelikle Bretton Woods Anlaşması ile anahtar konumda olan ABD Doları, Smitsonian
Anlaşması sonrası devalüe oluyordu. ABD Doları’nın başlıca ülke paraları karşısında yaşadığı
değer kaybı şu şekilde olmuştur.

 Belçika: %11,57
 Fransa: %8.57
 Almanya: %13,58
 İtalya: %7,48
 Japonya: %16,88
 Hollanda: %11,57
 İsveç: %7,49
 İngiltere: %8.57

ABD Doları’nda devalüasyonla beraber kısa süre içinde yaşanan değer kaybının yetersiz
olduğunun farkına varıldı. Spekülatörler ABD Dolar’ı fonlarını bozdurup Mark ve Yen gibi
güvenli paralara dönüştürerek sözü geçen bankalara yatırıyorlardı. Aynı zamanda ABD’nin
artan dış ödeme açığı ve piyasadaki ABD Doları’nın aşırı değerlenmiş olması piyasalarda ABD
Doları’na olan güveni azaltmıştı. Yapılan spekülatif hamleler sonrası 12 Şubat 1973 tarihinde
%10 oranında bir devalüasyon daha gerçekleşti. Spekülatif hareketlerin devam etmesi ve bu
durumun ciddi bir tehdit oluşturması sonrası 1 Mart- 18 Mart 1923 tarihleri arasında döviz
piyasası kapatılmak zorunda kalındı. 19 Mart’tan itibaren ABD Dolar’ı karşısında Japon Yen’i
ve Alman Mark’ı başta olmak üzere diğer para birimleri serbest bırakıldı.

2.3. ESNEK KUR SİSTEMİ(1973)

1972 yılında Almanya, Belçika, Hollanda, İtalya, Fransa ve Luksemburg’un öncülüğündeki
Avrupa ülkeleri ABD Doları’nın dünya para birimleri üzerindeki bağımlılığını azaltmak adına ilk
adımı attılar. Kendi aralarında oluşturdukları “European Joint Float” sistemi ile döviz
kurlarının Bretton Woods sisteminden daha geniş aralıklarla dalgalanmasına olanak
sağlıyordu. 1 Ocak 1999 yılında Avrupa kendi para birimi olan Euro’yu piyasaya sürdü. Kur
dalgalanmalarını belirli sınırlar içinde tutmakta zorlanan merkez bankaları, serbest kur
sistemine geçerek paranın temel değerinin arz ve talep kurallarına göre belirlenmesini

9

sağlamıştır. Piyasalardaki serbestlik, alternatif yatırım araçlarının doğmasını sağlamış ve
likidite her geçen süre artmıştır.

Forex piyasası, Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) 2011’de yayınladığı tebliğ ile getirilen
yenilikler ve düzenlemelerle ülkemizde Forex şirketleri gerekli hükümleri yerine getirerek
yasallık kazanmıştır. SPK’nın aracı kurumlardan istediği yükümlülükler, tebliğ öncesi yasal
olmayan şirketler ile oluşan güvensizlik ortamını ortadan kaldırmış, güvenli bir piyasa
sağlamıştır. SPK’nın, 2011 yılından beri süre gelen “yatırımcı odaklı” yeni tebliğler ile gerek
Avrupa gerekse de ABD’den daha regüle bir piyasa oluşmasını sağlamıştır.

Forex piyasasında işlemler, 2011 yılından beri SPK denetimi altında, Türkiye’de aracı
kurumlar üzerinden gerçekleşiyor olsa da geçmişi çok eskiye dayanmaktadır. Forex’in anlamı
“Foreign Exchange” yani iki farklı para biriminin takası üzerinden yapılan ticaret anlamını
taşımaktadır. Forex piyasasının tarihi insanlığın yaradılışına kadar dayanmaktadır. İnsanoğlu
elinde bulunan bir malı ihtiyacı olduğu başka bir mal ile değiştirmesi ile o dönemlerde Forex
piyasasının temellerini atmıştır. Daha sonra malların kendi arasında net bir muadilinin
olmaması para ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Giderek büyüyen ve gelişen toplumlar kendi para
birimini oluşturması ile toplumlar arası ticaret para ile yapılmaya başlanmıştır.

3. FOREX PİYASASINDA İŞLEM YAPMANIN AVANTAJLARI
NELERDİR?

3.1. LİKİDİTE

Dünyanın en büyük işlem hacmine sahip piyasası olan Forex piyasası, yatırımcılara çok kısa
sürelerde yüksek hacimle işlem yapabilme imkânı sunar. Bu piyasalarda ister alıcı olun ister
satıcı, emirlerinizin karşılandığı bir pozisyon muhakkak olacaktır. Manipülasyona mümkün
olamayacağı büyüklükte işlem hacmine sahip bir piyasa olduğundan dolayı teknik ve temel
analiz yöntemleri yerel piyasalara göre daha sağlıklı sonuçlar vermektedir.

3.2. 5 GÜN 24 SAAT İŞLEM YAPABİLME OLASILIĞI

Forex piyasası diğer finansal piyasalarda olan zaman sınırlaması yoktur. Yatırımcılar hafta içi
5 gün 24 saat işlem yapma imkânına sahiptirler. Forex piyasası Pazartesi gece Avustralya’da
açılır, Cuma gece New York’ta kapanır. Bu özelliği ile yatırımcılar işlem yapacakları saati
seçmek konusunda özgürdürler. Hafta içersinde 24 Saat boyunca diledikleri an döviz, endeks
ve emtialar üzerinden işlem yapma şansına sahiptirler.

3.3. KALDIRAÇ

Kaldıraç küçük teminatlarla daha büyük tutarlarda işlem yapmanıza olanak sağlar. İngilizce
‘’leverage’’ kelimesinin karşılığıdır. Kaldıraç ile bakiyenizin üstünde bir büyüklük ile işlem

10

yapabilmenin yanında mevcut bakiyenizin küçük bir kısmı ile mevcut bakiyeniz kadar işlem
yapabilmenizi sağlamaktadır. 100.000USD bütçeye sahip bir kişinin 1.000USD ile 100.000USD
(bakiyesi) büyüklüğünde işlem açabilmektedir. Böylelikle hem ön gördüğü yatırımı yapmış
olur, hem de bakiyesinde kalan 99.000USD ile alternatif yatırım kaynaklarına
yönelebilmektedir. Türkiye’de Sermaye Piyasası Kanun’ un 12.01.2016 tarihinde yayınladığı
tebliğ öncesi tüm ürünlerde kaldıraç oranı azami olarak 1:100 olarak belirlenmişti. Yeni tebliğ
ile beraber yatırımcılar fonlama miktarlarına göre iki gruba ayrıldı ve kaldıraç oranları
fonlama miktarlarına göre yeniden belirlendi. 20.000TRY ve üzerinde ilk fonlamalarını
gerçekleştiren yatırımcılar EURUSD, USDTRY, EURTRY, XAUUSD ve XAUTRY için azami 1:100,
diğer ürünler için 1:50 olarak değiştirilmiştir. 20.000TRY’nin altında fonlama yapan
yatırımcılarda ise; EURUSD, USDTRY, EURTRY, XAUUSD ve XAUTRY paritelerinde 1:50, diğer
ürünlerde ise 1:25 olarak belirlenmiştir. Kaldıraç işlemleri doğru yönetilmediği takdirde anlık
olarak büyük zararlara neden olabilmektedir. Yüksek risk içerdiği her zaman göz önünde
bulundurulmalıdır.

3.4. ÇİFT YÖNLÜ İŞLEMLER

Forex piyasası çift yönlü işlem yapabilmenize olanak sağlar. Forex yatırımcısı için iyi piyasa,
kötü piyasa yaklaşımı ortadan kalkar alım ve satıma uygun fiyat arayışı başlar. Bir finansal
ürün üzerinden o anki piyasa fiyatının değer kazanacağını düşündüğünüzde alım
yapabildiğiniz gibi fiyatının düşeceği varsayımı üzerinden de satım işlemi açılıp yine kar elde
edebilmenizi sağlar.

3.5. DÜŞÜK MALİYET

Forex piyasasında işlem yapabilme maliyetinin temel unsuru alış ve satış fiyatı arasındaki
farktır (spread). İşlemleriniz için herhangi bir borsa payı veya ücret söz konusu değildir. Bu
aynı zamanda küçük fiyat hareketlerinde pozisyonunuzun hızlıca kara geçme fırsatı sağlar.

3.6. HEDGE YAPABİLME İMKÂNI

Bir nevi sigorta işlemidir. Forex piyasasında ağırlıklı olarak spekülatif işlemler yapılsa da, iş
hayatında kur ve emtia riski taşıyan yatırımcılar piyasanın çift yönlü işlem yapabilme
özelliğinden dolayı, bu risklere karşı korunma da sağlayabilir.

3.7. PARİTE, EMTİA VE CFD’LERDE İŞLEM YAPABİLME İMKANI

Forex piyasası parite, emtia ve CFD’lerde (fark kontratları) işlem yapabilme olanağı tanır.
Anlık olarak kurlardaki dalgalanmalar ve fiyat değişimlerinde alış- satış yapmanıza imkan
tanır.

11

4. FOREX TEMEL KAVRAMLAR

4.1. KALDIRAÇ

Kaldıraç, size mevcut bakiyenizin üstünde yatırım yapabilme imkanı sunmaktadır. Bir önceki
bölümde değindiğimiz gibi Sermaye Piyasası Kurulunun 12.01.2016 tarihinde yayınlamış
olduğu tebliğe göre; 20.000TRY ve üstünde sermayeye sahip olan Forex yatırımcıları
Türkiye’de mevcut sermayelerinin EURUSD, EURTRY, USDTRY, XAUUSD, XUATRY
paritelerinde 100 katı kadar, diğer paritelerde ise 50 katı büyüklüğüne kadar işlem
yapabilmektedir. 20.000TRY’nin altında sermayeye sahip yatırımcılar ise tüm ürünlerde bu
oranlar yarıya inmektedir. SPK’nın bu kararındaki amaç; kaldıraç konusunda yeterli bilgiye
sahip olmayan yatırımcıları piyasalardaki mevcut riskten korumaktır.

En çok karıştırılan bir konu kaldıracın kar/zararı arttıran bir etmen olduğudur. Kaldıraç oranı
kar ve zararı etkileyen bir parametre değildir. Kaldıracın varlığı sizin ulaşmak istediğiniz
işlem büyüklüğüne daha küçük bir bakiye ulaşımınızı sağlamasıdır. 1:100 kaldıraç kullanarak
100.000USD işlem büyüklüğüne ulaşan bir yatırımcı ile 1:5 oranında kaldıraç kullanarak
100.000USD işlem büyüklüğüne ulaşan bir yatırımcının riski aynıdır. Yatırımcının bu işlemden
karı 100.000USD işlem büyüklüğü uyarınca olacaktır. Ancak olası bir zarar durumunda,
zararından bakiyesi kadar sorumludur.

Örnek:

 Hesabında $1000 olan bir yatırımcı 1:50 kaldıraç ile $50.000’lık pozisyon açabilir.
($1000 x 100)

 Hesabında $10.000 olan bir yatırımcı $500.000’lık pozisyon açabilir. ($10.000 x 50)
 Kaldıracının 1:25 olarak değiştirilmesini isteyen bir yatırımcı $1000’lık yatırımında

$25.000’lık pozisyon açabilir. ($1000 x 25)

4.2. LOT – MİNİ-MİKRO LOT KAVRAMLARI

Lot, finansal piyasalarda kullanılan ve işlemin kaç birimlik olduğunu gösteren bir terimdir.
Eskiden sadece hisse senetleri miktarını belirtmek için kullanırken, günümüzde finansal
piyasalarda alım satımı gerçekleştirilen her yatırım aracının miktarını belirtmek için kullanılır.
Lot ; bir döviz çiftinde baz dövizdeki 100.000, altında 100, gümüşte 5000 birimlik büyüklüğü
ifade eder.

Lotlar miktarlarına göre sınıflandırılırlar;

4.2.1. MİNİ LOT

Bir döviz çiftinde, baz dövizdeki 10.000 birimlik büyüklüğü ifade eder. Forex piyasasında 0.1
olarak alınan işlemler mini lot işlemlerdir.

12

4.2.2. MİKRO LOT

Bir döviz çiftinde, baz dövizdeki 1.000 birimlik büyüklüğü ifade eder. Forex piyasasında 0.01
olarak alınan işlemler mikro lot işlemlerdir.

4.2.3. EMİR PENCERESİNDE HACİM SEKMESİ

Meta Trader işlem platformunda emir penceresini “kısayol: F9” olarak açılabilmektedir.
Pozisyona girilecek büyüklük ise emir penceresinde ‘’Hacim’’ sekmesinde yer alır. İşaretli
alandaki değerler Lot’la ifade edilen hacim büyüklüklerini göstermektedir.

4.3. FOREX BİRİMLER SÖZLÜĞÜ

Forex piyasalarında fonlamanızı istediğiniz para birimi üzerinden yapabilmenize rağmen
işlemlerinizde baz alınacak para birimi dolardır. Fonlamanız Alnus FX hesaplarına geçtiği an
düşük alım satım farkına sahip “kurumsal kur” üzerinden paranız dolara çevrilir. Forex
piyasasında baz döviz olarak dolar alındığı gibi altın ve petrolde de birim olarak Amerikan
birimleri kullanılmaktadır. Altında ons, petrolde ise varil üzerinden işlem yapılmaktadır.
1 kg= 32,15ons
1ons= 31,10gr.
1 lot altın ise; 100ons’tur.
Bir varil petrol= 158.987lt
Bir varil petrol ise; 42 galon’dur.

13

4.4. MARJİN

Pozisyon açmak için hesabınızda olması gereken minimum teminat miktarıdır. Bu miktar,
kullandığınız kaldıraç oranına, işleme gireceğiniz paritenin cinsine ve işlem hacminize göre
değişmektedir.

4.4.1. MARJİN HESAPLAMA

Marjin hesaplamaları şu formülle hesaplanmaktadır.

Örnek :

1.1107 (EUR/USD) x 100.000[1 Lot] /50 [Kaldıraç Oranı] = 555,35 USD

Yukarıdaki örnekte 1/100 Kaldıraçla EUR/USD paritesinde 100.000€ işleme girebilmek için
ihtiyaç duyulan teminat tutarı 555,35 Dolardır. İşlem hacmini arttırıldığı taktirde.
Sermayenizden verilecek teminat da artacaktır.

20.000TRY’den fazla bakiyeye sahip olan yatırımcılar için Altın, Gümüş ve Petrol Kontrat
Büyüklükleri ve kaldıraç oranları;

SEMBOL 1 KONTRAT KALDIRAÇ
BÜYÜKLÜĞÜ

XAUUSD 100 ONS 100

XAGUSD 5000 ONS 50

BRENT 1000 VARİL 50
PETROL

SEMBOL SATIŞ ALIŞ
1162,5 1162,7
XAUUSD 15,41 15,45
58,96 59,00
XAGUSD

BRENT
PETROL

14

1 KONTRAT BÜYÜKLÜĞÜ

XAUUSD 100 ONS 100x1162,5 116,250 USD

XAGUSD 5000 ONS 5000x15,45 77,250 USD

BRENT 1000 1000x58,96 58,960 USD
PETROL VARİL

 Piyasa Gözlemi Ekranı’nda görülen bu fiyatlar Altın ve Gümüş’te 1 Ons, Petrol’de 1
Varil fiyatını gösterir. Kontrat büyüklüğü O anki fiyatın Ons ve Varil değeri üzerinden
çarpılarak hesaplanır.

4.5. PİP NEDİR?

Türkçesi “Fiyat Faiz Noktası” anlamına gelen “Price Interest Point” kalıbının kısaltmasıdır.
Pip, Forex piyasasında alım satım işlemi yapılan döviz, emtia, hisse senedi veya endeks
paritelerinde azalma veya artış şeklinde meydana gelen en ufak değişiklik birimidir. Pip ,
yapılan işlemin başlangıç değeri ile son değeri arasındaki fark olduğu için kar veya zarar
miktarının hesaplanmasını sağlar. Ayrıca grafik ve göstergelerde kullanılan pip teknik
analizlerin oluşturulmasında da önemli rol oynamaktadır. Pip değeri hesaplanırken , kur
değeri, kur değerindeki en ufak değişim ve lot miktarı ele alınır. Karşıt dövizin JPY olduğu
patilerde bu büyüklük 0,01’dir.

 EURUSD için 0,0001
 Petrol için 0,01
 Gümüş için 0,01
 Altın için 0,1

Fiyat hareketlerinde kaç birimlik değişim olduğunu görmek için son fiyattan ilk fiyat çıkarılır.

Örnek:

İlk Fiyat: EURUSD: 1,1124

Son Fiyat: EURUSD: 1,1111

Değişim: 1,1124 – 1,1111 = 13 Pips

4.6. KAR HESAPLAMA

15

Yatırımcı Forex’te Kar/Zarar hesaplamak istediğin de, aradaki fiyat değişimi lot miktarı ve
kontrat büyüklüğü ile çarpılmalı ve çıkan sonuç USD’ye çevrilmelidir.
Örnek:

 1 Lot EURUSD paritesinde; 100,000 EUR = $111.000 Pozisyon büyüklüğünde alış
işlemi açıldığında, eğer EURUSD paritesi 1,1300’a yükselirse (200 pip artış),
yatırımcının hesabında ne gibi Kar/Zarar durumu oluşacaktır?

 [Son fiyat-ilk fiyat] x 1 Kontrat x 100.000 = [1,1300-1,1100] x 1 x 100.000 = 2000 USD
kar elde edilmiş olur.

 Aynı zamanda 1pip = 10 USD olarak hesaplanırsa 200 pip kar = 2000 USD kar
olacaktır.

2 Lot USDTRY paritesinde Satış (Sell) işlemi açıldığını varsayarsak o anki piyasa fiyatı
2,6600’dan 2,6700’a çıktığında yatırımcının hesabına ne gibi Kar/Zarar durumu oluşacaktır.

 [2,6600 – 2,6700] x 2 x 100.000 = 2000 TRY =751.8 USD Zarar durumu oluşacaktır.

4.7. BAKİYE – VARLIK –MARJİN – SERBEST MARJİN – TEMİNAT SEVİYESİ

BAKİYE: Realize edilmiş kar/zarar durumunu göstermektedir. Kapatılan pozisyonlar ile
kar/zarar realize olur ve bakiyeye yansıtılır. Kapatılmış hiç pozisyon olmaması durumunda
bakiye anaparamızı göstermektedir.
VARLIK: Bakiyeye kar/zarar miktarının eklenmesi ile elde edilen sonuçtur. Kardaki değişime
bağlı olarak değişkenlik gösterir. Pozisyonların tamamını kapattıktan sonra bu değer bakiyeye
yansıtılır.
MARJİN: Bir işlemin yapılması için gerekli olan minimum sermaye tutarıdır.
SERBEST MARJİN: Varlıktan marjinin çıkarılması ile elde edilen değerdir.
MARJİN SEVİYESİ: Varlık tutarının marjine bölünmesi ile bulunur. % olarak ifade edilir.

Marjin seviyesi (Yüzdesi) Teminat oranı ile marjinin bölünmesi ile elde edildiğinden dolayı

16

4982 / 1093.75 =4.554971 =455.50%

MARJİN ÇAĞRISI (MARJİN CALL): Varlığı (açık olan pozisyonlarındaki zarar ile) marjin seviyesinin
altına düşerse serbest marjin miktarı sıfırın altına düşecektir. Bir başka deyişle varlık/ marjin
oranının 1’in altına düşmesi durumunda yatırımcı yeni pozisyon açamaz. Yeni bir pozisyon
açabilmesi için 1) Açık pozisyonlarını bir veya bir kaçını kapatarak marjin miktarını arttırması
2) Açık pozisyonlarındaki zararın azalması veya karını arttırması 3) Ek fonlama yapması 4)
Açık olan pozisyonlarını hedgelemesi(ters pozisyon açması) gerekmektedir.

STOP OUT: Varlığın kullanılan teminata oranının belirli bir seviyesinin altına düşmesi
durumunda sistemin en çok zararda olan pozisyonundan başlayarak pozisyonları
kapatmasıdır.

4.8. HEDGING

Mevcut herhangi bir döviz çifti, emtia veya endeks pozisyonunuza karşılık tam tersi pozisyon
açmak olarak tanımlanmaktadır. Açtığınız ters pozisyonun işlem büyüklüğü mevcut
pozisyonunuza yaklaştıkça açık pozisyonunuz üzerindeki risk sıfıra yaklaşmaktadır. Bir başka
deyişle açılan ters pozisyon büyüklüğü kadar açık pozisyonunuzu hedging ile kapamış
olursunuz. Mevcut olan pozisyonunuzdan daha büyük hacimde bir pozisyon açmak, sizin
işlem yönünüzün fark kadar değişmesine yol açacaktır.

17

Örnek: 4 lot altında ALIŞ pozisyonu olan bir yatırımcı, 3 lot SATIŞ pozisyonu açarak mevcut
ALIŞ pozisyonunu 1 lota düşürebilir. 4 lot ALIŞ pozisyonuna karşılık 4 lot SATIŞ pozisyonu
açarak açık pozisyonlarını nötr hale getirebilir. ALIŞ ve SATIŞ farkının sıfır olması durumunda
fiyatlar yukarı giderse ALIŞ pozisyonların kar, aynı oranda SATIŞ pozisyonlarında zarar edecek
toplam kar-zarar miktarı aynı kalacaktır. Nitekim fiyatlarda düşüş olursa bu durum tam tersi
olacak ancak kar-zarar miktarı değişmeyecektir.

4.9. BEKLEYEN EMİRLER

STOP LOSS(ZARAR DURDUR): Bir yatırımcı için olmazsa olmazların başında gelmektedir. Stop
Loss emri umulmadık zararlara karşı almış olduğunuz bir önlem niteliği taşımaktadır. Örneğin,
USDTRY paritesinde 2.79 seviyesinde bir ALIŞ pozisyonunuz varsa, siz 2.77 seviyesini stop loss
seviyesi olarak belirlerseniz fiyatlar 2.77’ye geldiğinde pozisyonunuz otomatik olarak kapanır
ve 2.77’nin altına inecek fiyat hareketlerinden sizi korur. Belirlemiş olduğunuz stop loss
seviyesi ile olası bir zarar durumunda maksimum ne kadar zarar edebileceğinizi bilirsiniz.

Stop loss seviyesini ALIŞ pozisyonunda fiyatın daha aşağısına, SATIŞ pozisyonunda ise fiyatın
daha yukarısına koymanız gerekmektedir. Tersi yazılması durumunda fiyatlar belirlediğiniz
seviyeyi görmüş olduğu için, emri girdiğiniz an otomatik kapanır.

Serbest piyasalarda işlemler alıcıya karşı satıcı veya satıcıya karşı alıcı olması ile
gerçekleşmektedir. Anlık sert fiyat hareketleri yaşanması durumunda fiyat seviyelerinde alıcı
veya satıcı boşlukları oluşabilmektedir. Bu durumda işlemler verilen emre en yakın seviyeden
gerçekleşmektedir. Örneğin fiyatlarda hızlı düşüş yaşanırken ALIŞ emrinizi kapatmak
isterseniz SATIŞ emrinize en yakın ALIŞ fiyatından işleminiz sonuçlanır. Aynı şekilde stop loss
seviyesi olarak belirlediğiniz 2.77 seviyesinde pozisyonunuz kotasyon yetersizliği sebebiyle
daha düşük bir seviyeden (ör: 2.7695) gerçekleşmesi söz konusu olabilir.

TAKE PROFİT(KAR AL): Açık olan pozisyonunuz istediğiniz kar miktarına ulaştığı zaman veya
hedeflenen fiyat seviyesine geldiği zaman sistem tarafından otomatik olarak kapatılması
işlemidir. Pasifte bekleyen emriniz, piyasa fiyatları belirlemiş olduğunuz seviyeye geldiği
zaman aktifleşir. Kar al seviyesi belirlemenin amacı, ekran karşısında değil iken teknik analiz
sonucu belirlediğimiz hedef fiyata ulaşması durumunda otomatik olarak kapatılmasıdır.
Özellikle dalgalı fiyat hareketlerinde hedef fiyat seviyelerine kar al emri konmaktadır. Aynı
zamanda buy stop, sell stop, buy limit ve sell limit gibi bekleyen emirlere de kar al ve zarar
durdur emirleri koyulabilir. Böylelikle pasife yazılan bir emriniz siz ekran başında değil iken
aktif olup, kar al emri ile karını almış ve kapanmış olabilir.

18

Yukarıda gördüğümüz 4 saatlik EURUSD grafiğinde sarı bant kuvvetli bir destek-direnç
bölgesini oluşturmaktadır. Sarı bandın altına düşen fiyatlarda SATIŞ eğilimi, üstüne çıktığı
zaman ise ALIŞ eğilimi görülmektedir. Sarı bandın altında kalan fiyat aralığında SATIŞ
pozisyonu açmamız durumunda hedef seviyemiz kırmızı ile çizilmiş olan destek seviyesi
olmalıdır. Aynı şekilde, fiyatların sarı bandın üstünde tutunması durumunda ALIŞ
pozisyonlarımızda mavi ile çizilmiş direnç seviyesi kar al seviyesi için uygun hedef seviye
olacaktır.
Not: Kar al emri, ALIŞ pozisyonunda mevcut fiyatların üstünde bir seviye, SATIŞ pozisyonunda
ise mevcut fiyatların altında olmalıdır. Yanlış yazılması durumunda sistem emre izin
vermeyecektir. Ancak telefon ile müşteri temsilciniz ile gerçekleştirilen bekleyen emrinizde
işleminiz gerçekleşecek olup, kar al emri belirlediğiniz seviyeden gerçekleşecektir.

Buy Limit: Mevcut seviyelerin daha altına konulabilen alım emridir. Buy limit emri
koymamızın amacı fiyatlarda yaşanacak olası düşüş sonrası destek seviyesinden alış emri
verilmesidir. Genellikle band içindeki fiyat hareketlerinin dip seviyelerine konulmaktadır.
Sell Limit: Mevcut seviyenin daha üstüne konulabilen satım emridir. Sell limit emri
koymamızın amacı fiyatlarda yaşanacak olası yükseliş sonrası destek seviyesinden satış emri
verilmesidir. Genellikle band içindeki fiyat hareketlerinin tavan seviyelerine konulmaktadır.

19

Buy Stop: Mevcut seviyelerin daha üstüne konulabilen alım emridir. Buy stop emri
koymamızın amacı fiyatlarda yaşanacak olası yükseliş sonrası direnç seviyesinin kırılması ile
yukarı yönlü hareketin devam edeceği düşüncesidir. Genellikle band hareketinin kırılması
veya kuvvet direnç seviyesinin aşılması durumunda buy stop emri verilmektedir. Direnç
seviyesinin biraz üstüne konulmalıdır.

Sell Stop: Mevcut seviyelerin daha altına konulabilen satım emridir. Sell stop emri
koymamızın amacı fiyatlarda yaşanacak olası düşüş sonrası destek seviyesinin kırılması ile
aşağı yönlü hareketin devam edeceği düşüncesidir. Genellikle band hareketinin kırılması veya
kuvvet destek seviyesinin aşılması durumunda sell stop emri verilmektedir. Destek
seviyesinin biraz altına konulmalıdır.

4.10. SWAP

Swap, kelime anlamı olarak " takas etmek " anlamına gelmektedir. Swap; yatırım yaptığınız
döviz çaprazının birbiri arasındaki faiz farkına göre hesabınıza artı ya da eksi olarak etki eden
gecelik taşıma maliyetidir. Swap değerleri alış ve satış pozisyonlardaki swap değeri için, ilgili
paritedeki karşıt para birimi cinsindendir. Bir örnekle açıklanmak istenirse GBPUSD için USD,
EURTRY için TRY cinsinden gecelik taşıma bedeli işleyecektir. Gecelik taşıma bedeline göre
alınan para borç verilir, satılan para ise borçlanılır. Swap maliyetleri taşınan pozisyonlarda
düşük faizli para birimi ve yüksek faizli para birimi ilişkisine göre işleme kar yada zarar
sağlayabilir. Swap maliyetleri gecelik işlemektedir. Swap maliyeti aynı gece kapatılmayan
işlemler için geçerli olan bir maliyettir ve swap faizleri hesaplanırken ülkelerin Merkez
Bankaları'nın açıklamış olduğu resmi faizler dikkate alınmaktadır. Swap maliyetleri Çarşamba
gecesi 23:59’dan Perşembe’ye geçilirken 3 günlük uygulanır. Bunun sebebi; piyasaların ve
likidite sağlayıcıların hafta sonu kapalı olması ve paritelerdeki açık pozisyonların 2 gün valörlü
olma özelliğidir. USDTRY, ve USDCAD pozisyonları ise 1 gün valörlü olduğu için Perşembe’den
Cuma’ya geçilirken 3 günlük taşıma bedeli uygulanır. Böylece piyasaların kapalı olduğu tatil
günlerinde açık olan pozisyonlara swap uygulaması devam etmektedir.

SWAP TYPE: Swapın hangi değer referans alınarak hesaplanacağını gösterir.

SWAP LONG: Alış pozisyonu için hesaplanacak oranı gösterir.

Örnek:

GBPUSD paritesinde Long (Alış) pozisyonda 1 lotluk işlemde gecelik olarak -0.3
olduğunu varsayarsak; 1 pipsin 10 USD olduğundan, gecelik faiz oranı pips ile çarpılır.

10x0.3 =3 USD

00:00 saati itibarıyla 1 lotluk GBPUSD paritesi için 3 USD işlem üzerinden tahsil edilir.

SWAP SHORT: Satış pozisyonu için hesaplanacak oranı gösterir.

20

Örnek:
1 lotluk GBPUSD pozisyonu taşıdığımızı ve satış swap oranının +0.7 olduğunu

varsayarsak. Bu durumda 00:00’da açtığımız işlemde her lot başına GBPUSD paritesi için bize
10x0.7 =7 USD ödeneceği görülür.

SPREAD: İşlem yapılan parite ya da emtiadaki alış ve satış fiyatı arasındaki farktır.
Örnek:
EURUSD paritesi için verilen fiyatlar 1,1160 – 1,1165 olsun. Burada spread: 1,1165 – 1,1160 =
0,0005 yani 5 pip’tir (50 USD ). Fiyatlar alış fiyatımıza tekrar dönerse spread kadar para
kaybederiz. Spread, işlem yapılan ürüne göre ve piyasa şartlarına göre farklılık gösterir.

5. HİSSE SENETLERİ, VİOP VE FOREX KARŞILAŞTIRMASI

Hisse Senetleri VİOP Forex

Likidite Kaldıraçlı piyasalara VİOP'ta bir finansal Forex Piyasası
İşlem Saatleri göre likidite daha
düşüktür. varlığın hızlı ve kolay bir likiditenin en fazla

biçimde nakde olduğu piyasadır.

çevrilebilme derecesi

hisse senedi

piyasalarından yüksek

olmasına karşın Forex

Piyasasına göre daha

düşüktür.

1. Seans: 09:15 - 12:30 09:10 - 17:40 saatleri Forex'te 5 Gün 24 Saat
2. Seans: 14:00 -17:40 arasında işlem görür. işlem yapılabilir.

21

Kaldıraç Kaldıraç 1:10 kaldıraç Sermaye Piyasası
bulunmamaktadır. bulunmaktadır. Kanununa göre ,
Risk kaldıraç oranını
1:100'den fazla
Açığa Satış İşlemleri olmamak kaydıyla aracı
kurumlarla birlikte
Denetim serbestçe belirleyebilir.
İşlem Hacmi
Açık Pozisyonların Kaldıraç olmamasından 1:10 kaldıraç olduğunda Yatırımcılar, aracı
Kapatılması dolayı risk daha
düşüktür. hisse senedine göre kurumların belirlediği
Komisyon
daha risklidir. ölçüler doğrultusunda

SPK uyarınca

maksimum 1:100

oranında kaldıraç

kullanabilirler.

A grubu hisse Satış pozisyonları Satış pozisyonları
senetlerinden bekletilebilir. Ve bekletilebilir. Ve
yapılabilir. Ancak istenildiği zaman istenildiği zaman
pozisyonu T+1'de kapatılabilir. kapatılabilir.
kapatma zorunluğu
vardır.

SPK tarafından SPK tarafından SPK tarafından
denetlenmektedir. denetlenmektedir. denetlenmektedir.

Günlük 1-1.15 milyar Günlük 1.5-2 milyar Günlük 3.5-4 trilyon
dolar arasında işlem dolar arasında işlem dolar arasında işlem
hacmine sahiptir. hacmi vardır. hacmi vardır.

Elinizde bulunan hisse Uzun ya da kısa Açık pozisyonu
senedini satmak için
alıcı bulunması pozisyonlarınızı kapatmak istediğinizde
gerekmektedir.
kapatabilmeniz için açık sadece o pozisyonu

pozisyon kapatarak kapatmanız yeterlidir.

değil tersi pozisyon Ters işlem açmanız

alarak kapatılmaktadır. halinde yeni bir

pozisyon almış

olursunuz.

Komisyon oranları Komisyon oranları Forex'te belirli ürünler
değişkendir. Aracı değişkendir. Aracı haricinde komisyon
kuruma göre belirlenir. kuruma göre belirlenir. yoktur. Kurumların
kazancı alış satış
arasındaki farktır.
(Spread)

6. FOREX TERİMLER SÖZLÜĞÜ

22

A

Açık Emir Bir pazarın belirlenmiş fiyatına doğru hareket ederken gerçekleşecek emirdir.

Açık İşlemler Fiziksel ödeme ile likide edilmemiş ya da eşit boyutta ve ters yönlü bir başka
Açık Pozisyon işlem ile kapatılmamış işlem.
Alış Fiyatı Fiziksel bir ödeme yapılmamış anlaşmadır.
Alış/Satış Spreadi İşlemcilerin bir para biriminden alım yapabilecekleri fiyattır.
Alış Sinyali Alış ve satış fiyatları arasındaki farktır ve piyasa likiditesinin bir ölçütüdür.
Düşük spreadler genellikle yüksek likidite anlamına gelmektedir.
Alış Satış Farkı
Ana Para Birimi Bir yatırım aracını satın almak için doğru zamanın ve uygun koşulların
oluştuğuna işaret eden sinyal. Yatırımcıların platformlarında kullandıkları
Arbitraj indikatörler bu sinyalleri sağlarlar.
Alış ve satış fiyatları arasındaki farktır ve piyasa likiditesinin bir ölçütüdür.
Artan Trend Kanalı Düşük spreadler genellikle yüksek likidite anlamına gelmektedir.
Artan Üçgen
Yatırımcının muhasebe kayıtlarında kullandığı para birimidir. Forex
Arz piyasasında bu birim genellikle ABD Doları olmakla beraber İngiliz Sterlini,
Ayı Piyasası Avro ve Avustralya Doları da kullanılabilmektedir.
Aşırı Alış Pazarlar arasındaki küçük fiyat farklarından avantaj elde etmek amacıyla bir
enstrümanı alır ya da satarken aynı anda, bağlantılı bir pazarda eşit ve zıt bir
pozisyonu alma işlemi.
Artan trend kanalı aşağı yönlü dalgaların dip noktalarını birleştirir ve bir trend
çizgisine paralel hareket eder. Bu ayı piyasasında kullanılır.

İki trend çizgisinin birleştirilmesi ile elde edilen iki yönlü fiyat analizi. Aşağıdaki
trend çizgisi yükselirken, yukarıdaki trend çizgisi yatay olur. Bu da genellikle
boğa piyasalarında kullanılır.
İşlemcinin satış yapmak için hazır olduğu fiyat.
Fiyatların değer kaybettiği piyasa koşullarıdır.
Fiyatların çok fazla yükselmiş olması ve yön değiştirebileceği durumunu ifade
eden teknik bir terimdir. Stochastic Osilatör veya RSI ( Relative Strength Index
) gibi osilatörler ile belirlenebilen aşırı alış/satış bölgelerinde indikatör çizgisi
söz konusu bölgeleri tespit eden seviyeleri kırdığında fiyatların yön
değiştireceği ön görülür.

23

AUD Avustralya Doları
Aussie AUDUSD

B

Back-test Trading stratejisinin karlılığını tarihsel veriler üzerinde test etmektir.
Bant Bir para biriminin başka bir para birimi karşısındaki değeri, ilgili devletin izin

Başlangıç Teminatı verdiği fiyat aralığında dalgalanabilir. Bu fiyat aralığına bant denir.
Pozisyona girebilmek için gerekli olan tutardır.

Bayrak Formasyonu Bayrak formasyonları, mevcut trendin tersi yönündeki fiyat hareketlerinin
oluşturduğu ve trend hareketinin devam edeceği sinyalini veren

formasyonlardır. İstikrarlı bir piyasa hareketi içinde yaşanan kısa
duraklamaları oluştururlar.

Banka Çizgisi Bir banka tarafından müşteriye verilen bir kredinin sınırıdır.
Baz Döviz Bir döviz çiftindeki ilk para birimine baz döviz denir. Örneğin; EUR/USD

paritesinde baz döviz Euro’dur.
Baz Fiyatlardaki değişimi ifade eden ölçü birimidir.

Baz Puan İşlem fiyatındaki en son hanedir. Çoğu döviz çiftinde bu puan 1/10000’dir. Bu
oranın en çok bilinen istisnası baz puanı 1/1000 olan USD/JPY paritesidir.

Baz Trading Baz puanlar arasındaki değişimden kar elde etmek amaçlı işlem yapmaktır.

Bankalararası Para Bankalar arasında kısa vadeli fonların alınıp satıldığı piyasalardır.
Piyasası
Basit Faiz Bir yatırımın, yatırım dönemi süresince sadece anaparasının kazandığı faiz
Bearish oranıdır.
Bekleyen Emir Ayı piyasası
Mevcut fiyatların aşağısına veya yukarısına yazılan ve fiyatlar o seviyeye gelen
Bileşik Faiz pasifte bekleyen emir tipleridir. Buy limit, buy stop, sell limit ve sell stoptan
oluşmaktadır.
Boğa Piyasası Bir yatırımın yatırım dönemi boyunca kazandığı faizin de yeni yatırım
döneminde yatırıma tabi tutulması sonucu elde edilen getiriyi gösteren faizdir.
Diğer bir deyişle faizin de faiz kazanmasıdır.
Fiyatların değer kazandığı piyasa koşullarıdır.

24

Broker Aracı olarak hizmet veren bir kişi ya da kurumdur. Bir ücret ya da komisyon
karşılığında alıcı ve satıcıları bir araya getirir.

Bundesbank Almanya’nın Merkez Bankası.

Borçları Borcun geri ödenememesi riskidir.

Ödeyememezlik Riski

Bütçe Açığı İşlem ya da ödemeler için negatif bir dengenin olması durumudur.

C-Ç

Cable İngiliz Sterlini / ABD Doları kuru için kullanılan argo kelimedir.
Carry Trade Düşük faiz getiren bir para biriminden borçlanıp elde edilen tutarı nispeten
daha yüksek faiz getiren bir para birimine yatırmaktır.
Chart Grafik
Ciro Belli bir zaman diliminde gerçekleşen bütün işlemlerin parasal olarak
değeridir.
Çapraz Kur ABD Doları içermeyen iki para birimi arasındaki kurdur.
Çekirdek Enflasyon Ülkelerin mali politikalarını belirlerken kullandıkları, genel fiyat seviyesindeki
(Core Inflation) değişimleri belirlemek amacı hesaplanan makro ekonomik göstergedir.
Enflasyon göstergesinden farklı olarak çekirdek enflasyonda fiyatları geçici
Çitleme (Hedge) olarak etkiyebilecek ( mevsimsel koşullar, enerji fiyatlarında artış gibi ) dışsal
etkenler hesaba katılmaz.
Çubuk Grafiği Daha önceden açılmış işlemlerin riskinin azaltılması amacı ile daha sonradan
açılan yeni bir ya da birkaç işlem anlamına gelir.
Diğer grafiklerde olduğu gibi fiyatların açılış, kapanış, en yüksek ve en düşük
seviyeleri bellidir. Açılış fiyatı, o zaman diliminin ilk işlemin fiyatını belirtir ve
çubuk üzerinde sola doğru bir çizgi şeklinde görünmektedir. Kapanış fiyatı,
zaman dilimi içerisindeki son işlemin fiyatını göstermekte ve çubuk üzerinde
sağa doğru bir çizgi şeklindedir. En yüksek fiyat yer aldığı zaman dilimi
içerisinde gerçekleşmiş en yüksek fiyatı gösterirken, çubuğun en üst
noktasıdır. En düşük fiyat ise zaman dilimi içerisindeki en düşük fiyatı belirtir
ve çubuğun en alt noktasında yer almaktadır.

25

D

Dalgalı Kur Sistemi Döviz fiyatlarının serbest piyasada arz ve talebe göre belirlendiği, resmi
müdahelenin olmadığı kur sistemidir.
Dealer Alım-satım işlemlerinde kendi nam ve hesabına hareket eden kişi ve
kurumlara verilen isimdir.
Deflasyon Fiyatlar genel düzeyinde sürekli bir düşüş durumunu ifade etmektedir.
Değer Artışı Bir döviz kuru pazar talebine cevaben fiyatını güçlendirirse "değer artışı"
sağlamış olur.
Değer Düşüşü Pazar güçleri sebebiyle bir para biriminin değerindeki düşüş.
Değer Kazanma Bir para biriminin fiyatındaki artıştır.
Destek Seviyesi Alış işlemlerinin beklenebileceği bir fiyat seviyesidir.
Devaluasyon Bir para biriminin fiyatının aşağı yönde ani ayarlamasıdır. Normal şartlarda
resmi açıklamayla olur.
Direnç Seviyesi Satış işlemlerinin beklenebileceği bir fiyat seviyesidir.
Doji Açılış ve kapanış fiyatının aynı olduğu mum formasyonudur. Piyasada
kararsızlığı gösterir.
Döviz Çifti Birbirlerinin cinsinden değerleri ölçülen iki para birimidir. Örneğin EUR/USD
bir döviz çiftidir.
Döviz Riski Döviz kurlarındaki ters yönlü bir değişim olasılığıdır.

E

ECB (European Avrupa Merkez Bankası
Central Bank)
Ekonomik Gösterge Ekonomik hayatın durumunu, meydana gelen değişiklikleri gösteren istatistik
serilerdir. Bunlara örnek olarak şunlar verilebilir: İşsizlik seviyesi, gayrisafi milli
Ekonomik İndikatör ürün, enflasyon, perakende satışlar ve benzeri.
Enflasyon Bir ülkenin ekonomisinin gidişatı hakkında bilgi ve fikir veren istatistiksel
Emir metotlar kullanılarak elde edilmiş verilerdir.
Tüketim mallarının fiyatlarındaki artış nedeni ile alım gücünün azalmasına
sebebiyet veren piyasa koşuludur.
Müşterinin işlem yapmak amacıyla verdiği talimat

26

Euppy EURJPY

F

Faiz Bir dövizin kullanım bedelidir.

Federal Fon Oranları ABD’de bulunan bankaların FED’ den aldıkları sermaye karşılığında ödedikleri

(Federal Funds Rate) gecelik faiz oranıdır. Aynı zamanda FED’ in ülkedeki para arzını kontrol ettiği

mali politika aracıdır.

Federal Merkez ABD’nin Merkez Bankasıdır.

Bankası

FOMC (Federal Open ABD Merkez Bankası (FED) tarafından faiz oranları gibi araçlar vasıtası ile

Market Committee) uygulanmak üzere para politikalarını belirleyen komiteye denir.

Forward İlerideki bir tarihte gerçekleşecek olan bir işlemin, faiz ve kur oranlarının

önceden belirlendiği bir anlaşma ile bugünden yapılmasıdır. İşlem en az iki iş

günü sonrasından başlar ve daha ilerideki bir tarihte sona erer.

Future İleri tarihli işlemler anlamındadır. Belli bir kıymetin önceden belirlenmiş bir

fiyattan yine önceden belirlenmiş bir tarihte teslim edilmesini öngörür.

Forward piyasalardan farkı, organize piyasalarda standartlaştırılmış (bir

kontratın miktarı, kontratların piyasaya çıkış tarihleri, marjin adı altında bir

teminat sistemine sahip olunması gibi) kontratlar üzerinden işlem görmesidir.

Spekülatif amaçlı yapıldığında, teorik olarak sonsuz kar ve zarar ihtimali vardır.

Future Sözleşmesi Belli bir döviz veya farklı yatırım aracının, ilerideki bir tarihte alınıp satılması

üzerine yapılan anlaşmadır.

Foreks/FX Piyasası Tezgah üstü piyasalarda aynı anda bir para biriminin alınıp bir diğerinin

satılması işlemidir. Foreks piyasalarının çoğu ABD Dolarına karşı

fiyatlandırılırlar.

Fibre EURUSD

Frank İsviçre para birimi

G

27

Gayri Safi Milli Hasıla Bir ülke vatandaşlarının, o ülkenin sınırları içinde veya dışında

(GSMH) gerçekleştirdikleri toplam mal ve hizmetlerin belli bir para birimi cinsinden

değeridir.

Gayri Safi Yurt İçi Bir ülkede belli bir zaman içerisinde üretilen tüm mal ve hizmetlerin belli bir

Hasıla (GSYİH) para birimi cinsinden toplam değeridir.

Grafik Formasyonları Fiyat grafiği üzerinde meydana gelen özel şekiller formasyonları

oluşturmaktadır. Üçgen, bayrak, omuz baş omuz baş omuz formasyonları

fiyatlardaki mevcut trendin sona erip yön değiştirmeye yaklaştığını haber

verirler.

Günlük İşlem Aynı gün içerisinde açılıp kapatılan işlemler için kullanılmaktadır.

G7 ABD, Almanya, Japonya, İngiltere, Kanada ve İtalya’nın oluşturduğu sanayi

ülkeleri topluluğudur.

G10 G7 ülkeleri ve Belçika, Hollanda ve İsveç’in oluşturduğu topluluktur.

Gopher GBPJPY

H

Hedge İşlemleri Hedge, var olan alışverişin, zıt yönlerinde ve açık pozisyonlarında meydana
gelen bir yatırımdır. Bu kısmi ya da tam bir hedge olabilir ve aynı etkiyi
Hareketli Ortalama yaratıyor olsa da bir pozisyonu sonlandıramaz. Bazı yatırımcılar bu özellikten
Hawkish memnundur ve hedge’in yeterliliklerini (trading) borsa sistemlerinin dışında
Histogram görmekten ziyade bir açık işlem olarak kullanırlar. Uzun ya da kısa vadede açık
pozisyon ortaya çıkarması, açık işlem gibi davranması ve ileriki tarihlerde
mutlaka sonlandırılmak durumunda olması dışında, hedgenin bir işlem
kapatmak ya da kısmi olarak sonlandırmakla aynı etkiye sahip olduğunu
belirtmek gerekir.
Belli bir zaman aralığındaki fiyatların ortalamasının hesaplanması ile elde
edilmiş indikatördür. Parite üzerine yerleştirilen indikatör, fiyatların mevcut
yönünde ilerleyip ilerlemeyeceği hakkında fikir verir ve ayrıca destek – direnç
seviyeleri olarak da kullanılır.
Şahin politika
Sütun grafiklerine verilen isimdir.

28

I-İ

IMF (Uluslararası 1946’da ABD’de kurulan, global finansal piyasaları takip etmek, borsa, ödeme
Para Fonu ) planları, döviz kurları gibi konularda denetim yapmak, mali zorluk içindeki
ülkelere finansal destekte bulunmak gibi görevleri bulunan uluslararası bir
organizasyondur. IMF uluslararası döviz piyasasında likiditeyi sağlamak ve
serbest kurları desteklemek görevlerini yürütür.

K

Kaldıraç Sistemi Yatırımcının, kendi sermayesinin belli bir katına kadar oranda işlem
yapabileceği sistemdir. Örneğin yatırımcının sermayesi 10.000USD olduğunda
Kâr Al (Take Profit) 1:100 kaldıraç oranı ile 1.000.000USD değerinde sermaye ile işlem
Kısa Pozisyon yapılabilmesidir. Bu işlemlerde yapacağı her işlemdeki karı/zararı kaldıraç
Komisyon oranına göre artmış olur..
Konvertibilite Açık olan işlemi önceden belirlenmiş bir fiyattan kapatıp kâr elde edebilmek
amacı ile verilen emirdir.
Kur Riski Piyasa fiyatlarındaki düşüşlerden kâr elde edilebilecek işlemlerdir.
Broker tarafından işlem başına talep edilen ücrettir.
Karşıt Döviz Bir ülke parasının, döviz piyasalarında başka bir ülke parası ile serbestçe
Key Points değiştirilebilmesi /yeteneği ve uluslararası ticari işlemlerde değişim aracı
Killer olarak kullanılabilmesidir.
Kiwi Döviz kurunun değerinde gelecekte olabilecek (olumsuz) değişimler
Kotasyon sonucunda zarar etme riskidir. Yatırımcı kurdaki değişimden zarar etmemek
Koreleasyon için önceden pozisyon alır.
Bir döviz çiftindeki ikinci dövizi ifade eder. Kote döviz ya da pip döviz olarak da
ifade edilir.
Devam eden bir trendde destrek ve direnç seviyeleridir.
Stop-loss seviyesini çalıştıran ani hareketler için kullanılır.
Yeni Zelanda Doları'nın diğer adıdır.
Bir piyasada sürekli işlem görmesi amacıyla varlığı ihraç eden tarafın finansal
araçlarının ilgili piyasaya kayıt edilmesidir.
Biri bağımlı olmak üzere iki ya da daha fazla değişken arasındaki ilişkiyi ifade

29

eder.

L

Libor Londra/Londra da bankalar arası (Uluslar arası) faiz oranıdır. Bankalar diğer bir
Limit Emri bankadan borç alırken LIBOR kullanırlar.
Likidite Belli bir fiyattan ya da o fiyat altından alım yapmak veya belirli bir fiyattan ya
da o fiyat üzerinden satış yapmak için verilen emirdir.
Loonie Döviz, menkul kıymet, gayrimenkul gibi herhangi bir aktifin kısa sürede ve
Lot sorunsuz bir şekilde (değer kaybına uğramadan) nakde çevrilebilen,
kullanılmaya hazır satın alım gücünü ifade eder.
Long Kanada Doları’nın diğer adıdır
Forex piyasalarında işlem birimine lot denir. 1 lot, baz dövizde 100.000
M birimlik büyüklüğü ifade eder. Bir alt birimi mini lot (0.10 lot) 10.000’dir. 1000
birim ise micro lot( 0.01 lot) olarak adlandırılır.
Uzun pozisyon, alış pozisyonlarını ifade eder.

Marj Bir işlemin yapılabilmesi için gereken sermaye.

Marj Çağrısı (Margin Broker ya da dealer tarafından müşteriye, müşteri aleyhinde yönlenmiş bir

Call) işlemin performansının /’nın temini için yapılan ek fon talebidir. Bu işleme

alternatif olarak müşteri bir ya da daha çok işlemini kapatma seçeneğine de

sahiptir.

Marjin İşlem yapabilmek veya mevcut işlemleri sürdürebilmek için sahip olunması

gereken minimum sermaye miktarıdır.

Merkez Bankası Bir ülkenin para politikasını yönlendiren resmi ya da yarı resmi

organizasyondur. Örneğin, FED ABD´nin Merkez Bankasıdır.

Merkez Bankası Merkez Bankasının belirlediği döviz kuruna denir.

Döviz Kuru

Mikro Ekonomi Şahıs, şirket veya önceden belirlenmiş sektörel grupların ekonomik

etkinliklerini inceleyen bilim dalıdır.

30

Mum Grafiği Japon kökenli mum grafiği batıda en çok kullanılan grafik formudur. Mumun
üzerindeki ince çizgiler belli bir zaman aralığında oluşan en düşük ve en yüksek
N fiyat seviyelerini gösterir. Çizginin üzerindeki geniş gövde ise piyasadaki açılış
ve kapanış fiyatlarını gösterir. Eğer kapanış fiyatı açılış fiyatının üzerinde ise,
gövde genellikle yeşil veya mavi renk olur.

Net Pozisyon Bir paritedeki alış pozisyonları toplamı ile satış pozisyonları arasındaki farka
NFA denir.
Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Vadeli İşlem Sözleşmeleri Birliği
O-Ö

OHLC (Open- High- Açılış, yüksek, düşük, kapanış fiyat seviyeleri
Low- Close)

OECD Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü olarak adlandırılan bir ekonomi
örgütüdür. Bu teşkilattan 34 üye bulunmakta olup, 30 tanesi Dünya Bankası
OPEC tarafından 2005’te yüksek gelirli ülkeler arasında gösterilmiştir.
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü olarak adlandırılır. OPEC ülkeleri net petrol
Ons ihraç eden ve bilinen dünya rezervlerinin üçte ikisini ellerinde bulunduran 12
ülkenin oluşturduğu konfederasyondur.
Oynaklık Uluslararası piyasalarda altın, gümüş, platin, değerli taşlar /Metaller gibi
Over The Counter kıymetlerin ağırlıklarını ölçmek için kullanılan İngiliz ağırlık ölçüsüdür. Troy ons
(OTC) olarak da ifade edilir ve 1 ons yaklaşık 31,103 gr'dır.
Ödemeler Dengesi Bir kıymetin fiyatındaki değişkenliğin ifadesidir. Çoğunlukla standart sapma ile
ölçülür. Yüksek oynaklık artan bir belirsizliğin göstergesidir.
Tezgah Üstü Piyasa

Bir ülkede, belli bir zaman aralığında yapılan bütün MAL VE HİZMET ALIM
SATIM işlemlerin sistemli bir şekilde kaydedilmesi ile elde edilen rapordur.

31

P

Para Birimi Takası Belirlenmiş bir süre zarfında,iki tarafın önceden belirlenmiş bir döviz kuru ile
(Currency Swap) farklı para birimlerindeki faiz ödemeleri akışını ve farklı para birimlerindeki
ana para miktarlarını vadesi geldiğinde takas etmek için taahhüt ettiği
Para Piyasası sözleşme.
Kısa vadeli (uluslararası piyasalar için 90 gün ve daha az), yüksek likiditeye
Para Politikası sahip finansal enstrümanların işlem gördüğü piyasalardır.
Ekonomik büyüme, istihdam artışı ve fiyat istikrarı gibi hedeflere ulaşabilmek
Parite için paranın elde edilebilirliğini ve maliyetini etkilemeye yönelik olarak alınan
kararları ifade eder.
Petro-dolar Bir ülkenin parası esas alınarak diğer ülke parasının bu esas alınan ülke parası
karşısındaki değeridir.
Pip Petrolün dolar cinsinden fiyatlanması suretiyle petrol satışlarından elde edilen
geliri tanımlamak için kullanılmaktadır.
Piyasa Faiz Oranı Döviz piyasasında herhangi bir kurun değerindeki en küçük oynamaya verilen
(Market Interest birimin adıdır. Pip değeri her ikiliye göre değişir. Pip değeri örneğin; EUR/USD,
Rate) GBP/USD ve USD/CHF için 0.0001 ve USD/JPY için 0.01´dir.
Piyasa Yapıcı Para piyasasında, para arzı ve para talebinin etkileşimine göre belirlenen ve
mevduatlar ile diğer yatırımlar için ödenen faiz oranıdır.
Pozisyon
Pozisyon Kapatma Fiyat sunumu yapan ve bu sunduğu fiyatlardan alış ya da satış yapmaya hazır
Emri dealer.
Prim Yatırımcının fiyatlardaki değişime göre açtığı alış veya satış işlemleridir.
Açık pozisyonun kapatılması amacıyla verilen emir.

Döviz pazarlarında vade yada vadeli işlem fiyatlarının spot fiyatı geçen
miktardır.

R

Resesyon Bir ülkede belirli bir dönemde Enflasyon ve işsizlik oranlarının aynı anda
artması nedeni ile yaşanan ekonomik bunalım.

32

Revalüasyon Merkez bankası müdahalesi ile bir para biriminin değişim fiyatında artış

(yeniden değerleme) olmasıdır. Devalüasyonun karşıtıdır.

Rezerv Para Merkez Bankaları ile uluslararası finans kuruluşlarının portföylerinde bulunan
döviz ve altın cinsinden varlıkları ifade etmektedir. Buna göre, ödeme aracının

rezerv para özelliği taşıyabilmesi için, diğer paralar karşısındaki değeri istikrarlı
olmalı, dünya ticaretindeki payı büyük bir ülkeye ait olmalı, döviz
piyasalarında rahatlıkla alınıp satılabilmelidir.

Risk – Getiri Oranı Bir işlemin potansiyel getirisinin potansiyel zarar riskine bölünmesi ile edilen

orandır. Örneğin 100 fiyatından açılan bir alış işleminin 120 fiyatında
kapatılması bekleniyorsa ( kar beklentisi 20 ) ve bu fiyatın en fazla 90’a kadar

düşebileceği ön görülüyorsa ( zarar beklentisi 10 ) risk – getiri oranı 20:10 veya
2:1 olur. Genellikle bu oran ne kadar büyük olursa o kadar kazançlı işlemler

Risk Sermayesi yapılır. Risk getiri oranı zararı durdur, ( stop loss ), kar al ( take profit ) emirleri
için, destek direnç seviyeleri yardımları ile belirlenir.
Kişinin borsa türevlerinden birinde yatırım yapıp, kaybettiği takdirde yaşam

standartlarını veya tarzını etkilemeyecek miktardaki sermayeye denir.

Risk Yönetimi Yapılan işlemlerin zarara gitmesi ve yönetilen sermayenin kaybedilmesi
ihtimali güçlendiğinde yatırımcının riski belli kurallar çerçevesinde

Rekotasyon yönetebilme kabiliyetine denir.
Ani fiyat değişimi

S-Ş

Sabit Kur Sistemi Ulusal bir paranın yabancı bir para veya paralardan oluşan bir sepet değerine
sabitlendiği ve bu değerin sürmesinin para otoritesi tarafından garanti edildiği
Satıcı sistemlerdir. Ulusal paranın değeri önceden belirlendiğinden o andaki arz
talep koşullarını yansıtmaz.
Satış Fiyatı (Ask) Bir işlemin tarafı ya da yöneticisi olarak hareket eden kişidir. Yöneticiler bir
Satış Oranı pozisyon tek tarafını alırlar ve pozisyonu, sonraki ticarette başka bir hissedarla
kapatarak fark (kar) kazanma ümidini taşıyan kişidir. Bunun aksine broker, bir
ücret ya da komisyon karşılığında alıcı ve satıcıları bir araya getiren ve aracı
olarak hareket eden bir kişi yada kurumdur.
İşlemcilerin bir para biriminden satış yapabilecekleri fiyattır.
Bir finansal enstrümanın satışı için temel alınan orandır.

33

Satış Sinyali Teknik analizde kullanılan indikatörlerden birinin fiyatlarda düşüş
olabileceğine işaret etmesidir. Örneğin, RSI indikatörünün 70 seviyesini aşağı
Sell Limit yönde kırması satış sinyali olarak yorumlanır.
Sell Stop Piyasa fiyatının üzerindeki satış emridir.
Scalping Piyasa fiyatının altındaki satış emridir.
Sermaye Dağıtımı Küçük karlar amacıyla çok kısa süreli pozisyon almak.
Sermayeyi farklı yatırım araçları arasında riski azaltmak amacı ile dağıtmak
Sermaye Piyasası işine denir.
(Capital Market) Bir yıldan uzun vadeli yatırım araçlarının ihraç edildiği ve işlem gördüğü
Sınırlı Emir (Limit piyasalardır.
Order) Belli bir fiyattan ya da o fiyat altından alım yapmak veya belirli bir fiyattan ya
Sinyal Çizgisi da o fiyat üzerinden satış yapmak için verilen emirdir.
Fiyat grafiğinin üzerinde kullanılan hareketli ortalama veya grafiğin altında yer
Spot Fiyat alan osilatör indikatörlerinde bulunan, fiyatlarla birlikte hareket eden eğri,
bulunduğu yere göre alış veya satış sinyali verir. RSI, MACD, Stochastic
Spot Piyasa Osilatör, sinyal çizgileri en yaygın kullanılan indikatörlerdir.
Güncel, şimdiki piyasa fiyatı. Spot işlemler genellikle iki iş günü içinde
Spread tamamlanırlar.
Stop Loss (Zararı Spot piyasa bir ürünün alış veya satışının işlem tarihinde belirlenen fiyat
Durdur) Emri üzerinde en çok iki iş günü sonrasında gerçekleştirildiği piyasadır.
Alış ve satış fiyatı arasındaki farka denir.
Strateji Testleri Yatırımcı işlem açtığında, zarar riskini en aza düşürmek için zararı durdur
emrini kullanabilir. Bu emir ile, fiyatların istediği yönün tersine gitmesi halinde
Short yatırımcının belirleyeceği bir seviyede işlemin/in otomatik olarak kapatılmış
Slipaj (Kayma) olur.
Geçmiş verilerin güncel verilere uygulanması ile, bir işlem stratejisinin
Standart Sapma performansını ölçmekte kullanılan yöntemdir.
Kısa pozisyon
Fiyat kısa sürede meydana gelen dikkate değer değişimdir. Genellikle veri
açıklamalarından sonra görülür.
Bir veri setinde yer alan verilerin, veri setinin ortalamasından ayrılmalarını
gösteren değerdir.

T

34

Teknik Analiz Grafikler, fiyat trendleri ve hacim göstergeleri yardımı ile piyasa verilerinin
analiz edilip, gelecekte var olabilecek piyasa hareketlerinin tahmin edilmesi
Temel Analiz işlemidir.
Temel Kur Finansal piyasaların gelecekteki hareketlerinin tahmin edilmesi amacı ile
ekonomik ve politik bilgilerin analizidir.
Tezgah Üstü Piyasa Genel tabirle, temel kur bir yatırımcının ya da işlemcinin hesaplarında tercih
Tezgah Üstü ettiği kurdur. FX pazarlarında, teklifler için Amerikan Doları normalde "temel"
Piyasalar (Over the kur olarak alınır. Bu teklif yapılan döviz çiftinde 1$ birimin diğer kurdaki
Counter "OTC") karşılığıdır. Bu durumun istisnaları İngiliz Poundu, Euro ve Avustralya Dolarıdır.
Borsa dışı yapılan tüm işlemlere verilen genel ad / Organize olmayan ve
herhangi bir düzenleyici kurumun olmadığı piyasalardır.
Organize olmayan, belli bir yapı altında toplanmayan düzenleyeci bir kurumun
bulunmadığı piyasalardır. İşlemler taraflar arasında karşılıklı anlaşma yoluyla
gerçekleştirilir.

Ticaret Dengesi Bir ülkenin toplam ithalat tutarı ile toplam ihracat tutarı arasındaki farkın

değeridir.

Toplam Arz Bir ülkedeki toplam talebi karşılamak için, ithalat yolu ile arz edilen mal ve

hizmetler de dahil olmak üzere, sağlanan toplam mal ve hizmetlerdir.

Toplam Risk Bir bankanın belli bir müşteriyle yapılan spot ve forward anlaşmalarında aldığı

risk oranıdır.

Toplam Talep Ekonomideki mal ve hizmetlere olan toplam taleptir. Bir ülkede özel ve kamu

sektörleri tarafından üretilen toplam mal ve hizmetlere yurt içi ve yurt

dışından gelen toplam taleptir.

Trend Belirli bir zaman aralığında Fiyatların gidiş yönlerini gösteren eğilimlere denir.

fiyatların kademeli olarak yükselmesi durumda yukarı trend, düşmesi

durumunda ise aşağı trend içinde olduğu gözlemlenir.

Trend Çizgileri Grafik üzerinde, yükseliş trendinde olan fiyatların dip yaptıkları seviyelerin

birleştirilmesi veya düşüş trendinde olan fiyatların tepe seviyelerinin

birleştirilmesi ile oluşturulan çizgidir. Bu çizgilerin kırılması genellikle trend

dönüşümü sinyali olarak algılanır.

Tüketici Fiyat Endeksi Tüketici tarafından satın alınan mal ve hizmetlerin fiyatlarındaki değişimleri

(TÜFE) ölçen endekstir.

35

U-Ü

Uzun Pozisyon Daha önceden sahip olunmayan bir para biriminden alım yapılarak açılan

işlemdir. Genellikle ana para birimi ile ifade edilir, örneğin dolar alımı uzun

dolar olarak tanımlanmaktadır.

Üretici Fiyat Endeksi Ekonomide üretim sürecinde girdi olarak kullanılan maddelerin fiyatlarındaki

(ÜFE) değişimleri toptancı aşamasında ölçen endekstir. Buna göre ÜFE, tarım,

balıkçılık, madencilik, imalat sanayi ve enerji sektöründeki (elektrik, gaz, su)

ürünlerin fiyatlarındaki değişimleri ölçmektedir.

Üssel Hareketli Basit hareketli ortalamaya göre daha yakın zamanlı verilerin daha fazla hesaba

Ortalama katıldığı indikatördür.

V

Vade Bir döviz veya herhangi bir finansal enstrüman için önceden belirlenmiş
kontrat tarihidir. (belirli olan değişim oranıdır). İlgili iki döviz kuru arasındaki
Vadeli İşlemler faiz oranı farkına göre belirlenmektedir.
Spot (iki iş günü) işlem tarihini aşan ileri bir tarihte teslimi söz konusu olacak
Vadeli İşlemler bir kıymetin (döviz, faiz, mal) vadesi, miktarı ve fiyatının bugünden
Sözleşmesi belirlenerek sözleşmeye bağlandığı işlemlerdir. Forward, future ve opsiyonlar
Vadeli Piyasalar bu tür işlemlere örnektir.
Sözleşmenin taraflarına, üzerinde anlaşılan fiyattan, standartlaştırılmış kalite
Valör ve miktardaki bir malı veya kıymeti belirlenen ileri bir tarihte alma veya satma
Varlıkların Tahsisi yükümlülüğü veren sözleşmedir.
Volatilite (Oynaklık) Vadeli piyasalar belirli bir ürünün, fiyatı bugünden sabitlenmek koşuluyla ileri
bir tarihte teslim edilmesi taahhüdünü içeren sözleşmelerin alınıp satıldığı
piyasalardır.
Yapılan işlemlerin ileri tarihli kapama tarihi.
Risk yönetimi amacı ile fonların değişik piyasalara tahsisinin yapılması
işlemidir.
Piyasadaki fiyatların, belli bir zaman aralığındaki değişimlerinin stardart sapma
ile ölçülmesi sonucu elde edilen göstergedir. Yüksek volatilite, piyasada
belirsizliğin göstergesi olduğundan daha büyük risk anlamına gelir.

36

Z

Zarar Durdur (Stop Zararı olabildiğince düşük tutabilmek amacı ile açık olan işlemi belirli bir
Loss) fiyattan kapatmak için verilen emirdir. Argo tabirde kol kesmek olarak da
adlandırılır.

7. ALNUS YATIRIM MENKUL DEĞERLER’DE İŞLEM YAPMANIN
AVANTAJLARI

Alnus FX, dünya standartlarında hizmet kalitesi ile yatırımcıların istek ve ihtiyaçlarına uygun
özel finansal çözümler sunmaktadır. Siz yatırımcılarımıza, işlemlerinize başlamadan önce ve
devamında Alnus FX uzmanlarımız tarafından birçok konuda yardım ve eğitim desteği
sağlamaktayız.
REKABETÇİ SPREAD ORANLARI: Alnus Yatırım Menkul Değerler’in sunduğu en büyük
avantajlarından biri rekabetçi spread oranlarıdır.

UYGUN SWAP ORANLARI: Uygun Gecelik faiz oranları ile, yatırımcının taşıdığı pozisyonlarda,
gecelik taşıma masrafı minimal seviyededir.

ANALİZ DESTEĞİ: Uzman Analiz departmanı kadrosu ile 5 gün 24 saat yatırımcılarına telefonla
piyasa analizi desteği sunmaktadır. Gün içerisinde istenilen sıklıkta analiz departman’ını
arayarak fiyat hareketleri, beklentiler ve alım- satım stratejileri hakkında ücretsiz destek
alabilirler.

BİREBİR MÜŞTERİ TEMSİLCİSİ DESTEĞİ: Alnus Yatırım Menkul Değerler hafta içi her gün 24 saat
bireysel müşteri temsilcisi desteği sunmaktadır.

ÜCRETSİZ HESAP AÇILIŞI: Gerçek hesap açmak istendiği taktirde, ek bir ücret talep
edilmemektedir. İstediğiniz an müşteri temsilcinize danışarak hesabınızı oluşturabilir;
işlemlere başlayabilirsiniz.

5/24 HIZLI PARA YATIRMA-PARA ÇEKME KOLAYLIĞI: Kurumumuz üzerinden işlem yapan Forex
yatırımcıları hafta içi her gün 24 saat fonlama yapabilirler. Bankaların mesai saatleri
içerisinde para çekme taleplerini T+0 valörü ile istediğiniz banka hesabına transferi yapılır.

PARİTE, EMTİA VE CFD’LERDE GENİŞ ÜRÜN YELPAZESİ: Geniş finansal ürün çeşitliliği sayesinde,
yatırımcı istediği parite, emtia veya CFD’lerde işlem açabilme şansına sahiptir.

MİKRO LOT İŞLEM OLANAĞI: Alnus Forex yatırımcıların portföylerine uygun işlem yapabilmeleri
açısından Mikro lot işlem olanağı sağlamaktadır.

37

8. İŞLEM ÖRNEKLERİ

 GBPUSD 1:10 KALDIRAÇ ORANI KULLANILARAK ALINABİLECEK POZİSYON ÖRNEKLERİ:
Yatırımcının hesabına 100.000$ para yatırarak bir hesap açtığını varsayalım. GBPUSD
paritesinin 1,5550’da olduğunu varsayarsak Alım yönünde (Sterlin lehine) hareket bekleyen
bir yatırımcı için;
Yatırımcının alacağı pozisyon LONG (BUY) pozisyon olarak adlandırılır.
1 Lot : 100.000 adet =100.000 Sterlin büyüklüğündedir. Paritenin fiyatı 1,5550 olduğunda 1
Lot ile Sterlin alıp karşılığında Dolar satıyor konumundadır. Bu durumda yatırımcı 1 Lot ile
100.000 Sterlin alıp 155.500 Dolar satmış olmaktadır.

 TEMİNAT, SERBEST MARJİN KAVRAMLARI VE HESAPLAMALARI
GBPUSD 1,5550’da iken, 1 Lot’luk bu işlem için,
Marjin = 100.000 Sterlin / 50 (Kaldıraç Oranı)
=2.000 Sterlin
=3110 USD Olacaktır.
İşlem sonunda
Bakiye = 10.000$
Marjin = 1555$
Serbest Marjin = 8445$ olacaktır.

 GBPUSD 1:20 KALDIRAÇ İLE İŞLEM ÖRNEĞİ:
Yatırımcının hesabına 100.000$ para yatırarak bir hesap açtığını varsayalım. GBPUSD
paritesinin 1,5550’da olduğunu varsayarsak Alım yönünde (Sterlin lehine) hareket bekleyen
bir yatırımcı için:
Yatırımcının alacağı pozisyon LONG (BUY) pozisyon olarak adlandırılır.

38

1 Lot : 100.000 adet =100.000 Sterlin büyüklüğündedir. Paritenin fiyatı 1,5550 olduğunda 1
Lot ile Sterlin alıp karşılığında Dolar satıyor konumundadır. Bu durumda yatırımcı 1 Lot ile
100.000 Sterlin alıp 155.500 Dolar satmış olmaktadır.

 TEMİNAT, SERBEST MARJİN KAVRAMLARI VE HESAPLAMALARI
GBPUSD 1,5550’da iken, 1 Lot’luk bu işlem için,
Marjin = 100.000 Sterlin / 20 (Kaldıraç Oranı)
=5.000 Sterlin
=7.775 USD Olacaktır.
İşlem sonunda
Bakiye = 100.000$
Marjin = 7.775$
Serbest Marjin = 92.225$ olacaktır.

 ALTIN 1:100 KALDIRAÇ ORANI KULLANILARAK ALINABİLECEK POZİSYON ÖRNEKLERİ:
Yatırımcının hesabına 20.000$ para yatırarak bir hesap açtığını varsayalım. Altın (XAUUSD)
paritesinin 1.150,0’da olduğunu varsayarsak Alım yönünde (Altın yönünde) hareket bekleyen
bir yatırımcı için:
Yatırımcının alacağı pozisyon LONG (BUY) pozisyon olarak adlandırılır.
1 Lot = 100 ons büyüklüğündedir.
Paritenin fiyatı 1150,0’da olduğundan 1 Lot bu durumda 100 x 1550 =155.000 Dolar
değerinde bir pozisyon büyüklüğünü temsil eder.
Yatırımcı alışta olduğundan 1 Lot ile Altın alıp karşılığında Dolar satıyor konumundadır.
Bu durumda, yatırımcı 1 Lot ile 100 ons Altın alıp, 155.000 Dolar satmış olur.

 TEMİNAT, SERBEST MARJİN KAVRAMLARI VE HESAPLAMALARI
Altın 1.550$’da iken 1 Lot’luk bu işlem için,
Teminat (Marjin) = 100 ons / 100 (Kaldıraç oranı) =1 ons =1550$ olacaktır.
İşlem sonunda (Komisyon rakamları ihmal edilmiştir);
Bakiye = 20.000$
Marjin = 1550$

39

Serbest Marjin = 18.450$ olacaktır.

 ALTIN 1:50 KALDIRAÇ ORANI KULLANILARAK ALINABİLECEK POZİSYON ÖRNEKLERİ:

Yatırımcının hesabına 20.000$ para yatırarak bir hesap açtığını varsayalım. Altın (XAUUSD)
paritesinin 1.150,0’da olduğunu varsayarsak Alım yönünde (Altın yönünde) hareket bekleyen
bir yatırımcı için:

Yatırımcının alacağı pozisyon LONG (BUY) pozisyon olarak adlandırılır.

1 Lot = 100 ons büyüklüğündedir.

Paritenin fiyatı 1150,0’da olduğundan 1 Lot bu durumda 100 x 1550 =155.000 Dolar
değerinde bir pozisyon büyüklüğünü temsil eder.

Yatırımcı alışta olduğundan 1 Lot ile Altın alıp karşılığında Dolar satıyor konumundadır.

Bu durumda, yatırımcı 1 Lot ile 100 ons Altın alıp, 155.000 Dolar satmış olur.
 TEMİNAT, SERBEST MARJİN KAVRAMLARI VE HESAPLAMALARI

Altın 1.550$’da iken 1 Lot’luk bu işlem için,

Teminat (Marjin) = 100 ons / 50 (Kaldıraç oranı) =2 ons =3100$ olacaktır.

İşlem sonunda (Komisyon rakamları ihmal edilmiştir);

Bakiye = 20.000$

Marjin = 3100$

Serbest Marjin = 16.900$ olacaktır.

 USDTRY 1:100 KALDIRAÇ ORANI KULLANILARAK ALINABİLECEK POZİSYON ÖRNEKLERİ:

Yatırımcı hesabına $ 30.000 para yatırıp bir hesap açtığını varsayalım.

USDTRY paritesinin 2,6500’da olduğunu varsayarsak:

Alım yönünde (Dolar lehine)hareket bekleyen bir yatırımcı için:

Yatırımcı alacağı pozisyon LONG(BUY) pozisyon olarak adlandırılır.

1 Lot : 100.000 adet =100.000 Dolar büyüklüğündedir. Paritenin fiyatı 2,6500 olduğunda 1
Lot ile Dolar alıp karşılığında TRY satıyor konumundadır. Bu durumda yatırımcı 1 Lot ile
100.000 Dolar alıp 265.000 TRY satmış olmaktadır.

 TEMİNAT, SERBEST MARJİN KAVRAMLARI VE HESAPLAMALARI

USDTRY 2,6500’da iken, 1 Lot’luk bu işlem için,

40

Teminat (Marjin) =$100.000(Pozisyon büyüklüğü) / 100 (Kaldıraç oranı) =$1.000 olacaktır.

Bakiye = 30.000$

Marjin = 1000$

Serbest Marjin= 29.000$ olacaktır.
 USDTRY 1:20 KALDIRAÇ ORANI KULLANILARAK ALINABİLECEK POZİSYON ÖRNEKLERİ:

Yatırımcı hesabına $ 10.000 para yatırıp bir hesap açtığını varsayalım.

USDTRY paritesinin 2,6500’da olduğunu varsayarsak:

Alım yönünde (Dolar lehine)hareket bekleyen bir yatırımcı için:

Yatırımcı alacağı pozisyon LONG(BUY) pozisyon olarak adlandırılır.

1 Lot : 100.000 adet =100.000 Dolar büyüklüğündedir. Paritenin fiyatı 2,6500 olduğunda 1
Lot ile Dolar alıp karşılığında Dolar satıyor konumundadır. Bu durumda yatırımcı 1 Lot ile
100.000 Dolar alıp 265.000 TL satmış olmaktadır.

 TEMİNAT, SERBEST MARJİN KAVRAMLARI VE HESAPLAMALARI

USDTRY 2,6500’da iken, 1 Lot’luk bu işlem için,

Teminat (Marjin) =$100.000(Pozisyon büyüklüğü) / 20 (Kaldıraç oranı) =$5.000 olacaktır.

Bakiye = 10.000$

Marjin = 5.000$

Serbest Marjin = 5.000$ olacaktır.

9. BAŞARILI BİR TRADER OLMAK İÇİN 5 KİŞİSEL ÖZELLİK

Forex piyasası, içinde bulunduğumuz ekonomik konjonktüre göre yatırımcılar için ciddi kar
fırsatları doğurduğu gibi aynı zamanda yanlış stratejiler sebebiyle zararlara da sebep
olabilmektedir. Başarılı bir yatırımcı olmak iyi bir finansal okur-yazar olmanın yanında, doğru
teknik analiz bilgisi ve daha da önemlisi sağlam iç disiplin gerekmektedir.

İç disiplinini oturtamayan yatırımcı kendisini hem finansal hem de teknik anlamda geliştirse
de geçmişteki hatalarını tekrarladığı görülmektedir. Bu da işlem öncesinde, anında ve
sonrasında sağlam bir disiplin oluşturamamalarından kaynaklanmaktadır. Piyasaların gideceği
sadece 2 yön vardır. Böylelikle hiçbir fikri olmayan yatırımcının piyasada “ALIŞ” veya “SATIŞ”
yaptığı zaman başarı şansı %50’dir. Bu oran da piyasa bilgisi arttıkça %50’nin üzerine

41

çıkacaktır. Nitekim yatırımcıların işlemleri incelendiği zaman ağırlıklı olarak kazanç ile
kapatılan pozisyonların sayısının kayıp ile kapanan pozisyonlardan fazla olduğu net bir şekilde
görülmektedir. İşlemlerinin %50’sinden daha fazlasını kar ile kapayan ancak toplamda
zararda olan bir yatırımcı için teknik ve temel analiz bilgisinin yetersiz olduğunu söylemek
doğru olmayacaktır. Yatırımcı, işlem yaparken birçok psikolojik etmenden etkilenmekte ve
kararlarını genellikle bu etmenler ışığında almaktadır. Başarılı traderların sırrı piyasayı çok iyi
bilmelerinde değil, kendilerini iyi analiz etmelerinde saklıdır.

9.1. KENDİNİZİ TANIYIN

Kişinin öncelikle kendini tanıması ve kendi kişisel özelliklerine göre işlem stratejilerini
belirlemesi bir Forex yatırımcısının işlemlere başlamadan önce yapması gereken ilk iştir.
Karakteriniz bakiyenizi belirlemede, bakiyenize göre pozisyon büyüklüğünüzü ve açık kalma
süresini belirlemede etkili olacaktır. Risk sevmeyen bir yatırımcının marjin-bakiye oranının
1/10’u geçmemesi ve pozisyonlarını 1-3 gün arasında açık tutması taşıdıkları riski minimize
edecektir.

9.2. DOĞRU SERMAYE MİKTARI BELİRLEME

Yatırımcılar genellikle az risk almak için sermaye miktarını azaltarak Forex piyasasında işlem
yapma eğilimindedirler. Ancak kazanç beklentileri aynı oranda azalmadığı için risk almaktan
çekinmezler. Riskten kaçınmak isteyen bir yatırımcı sermayesini(bakiye) sabit tutarak
pozisyon büyüklüklerini düşürebilir veya pozisyon büyüklüğünü sabit tutarak sermayesini
arttırması özellikle dalgalı fiyat hareketlerinde açık pozisyonlarının korunmasını sağlayacaktır.

9.3. PSİKOLOJİK FARKINDALIK

Forex piyasasında pozisyon açmadan önce ve pozisyon sırasında yatırımcıların yaşadığı
tedirginlik; objektif piyasa analizi yapmalarını ve kararlarını doğru almalarını olumsuz
etkilemektedir. Bunun önüne geçmenin en etkili iki yolu; pozisyon büyüklüğünü kendilerini
daha iyi hissedecekleri büyüklüğe kadar düşürmek ve ekran başında olmadığı süreler içinde
açık pozisyonlarına “kar al” ve “zarar durdur” seviyeleri tanımlı olması gerekmektedir.
Böylelikle kendinizi daha iyi hissedecek, açık pozisyonların taşıdığı risk yükü belirlenen
çerçevenin dışına çıkmayacaktır.

9.4. HEDEFLERİNİZİ BELİRLEYİN

Birçok yatırımcı karlı bir günün sonunda günlük bazda karını aynı performansta devam
etmesi durumunda aylık olarak ne kadar kazanacağını hesaplama yoluna gider ve bunu hedef
olarak zihninde tanımlamaktadır. Hedefleme, yatırımcı üzerinde baskı oluşturacak ve belirsiz
piyasa koşullarında işlem yapma zorunluluğuna itecektir. Günlük veya haftalık kar hedefimizi
tutturmak adına açılan her işlem bizim için büyük zararların kaynağı olabilir. Hedefler

42

açtığımız pozisyonları karla kapama zorunluluğuna itecek ve zararda olan pozisyonları açık
tutma eğiliminde olmamıza sebep olacaktır. Açık pozisyonumuz zararda ise, o paritenin
fiyatlanmasında sizin göz önünde bulundurmadığınız mutlaka bir etmen vardır ve siz bunu
görememektesinizdir. Kaynağını bilmediğiniz bir etmen sizin için en büyük risktir çünkü
piyasa üzerinde daha ne kadar etkili olacağını saptayamazsınız. Bu sebeple zararda olan
pozisyonunuza zarar miktarını veya “pips” cinsinden fiyat değişimini belirleyip, zamanı
gelince o pozisyonu kapamak en doğrusudur. Unutulmamalıdır ki, hiçbir trader her
pozisyonunu karla kapamamaktadır.

Doğru hedef; aylık veya haftalık kar miktarını tutturmak değil, karakterinize ve bütçenize
paralel olarak belirlediğiniz pozisyon büyüklüğüne ve kar al- zarar durdur seviyelerine eksiksiz
uymak olmalıdır.

9.5. SABIRLILIK

Yatırımcıların en belirgin ortak hatalarının başında zararlı pozisyonlarını açık tutmakta çok
sabırlı, ancak karlı pozisyonlarını da kapatmakta bir o kadar sabırsız olmaları gelmektedir.
Erken kapatılan karlı pozisyonlar büyük kazanç fırsatlarının kaçırılmasına yol açmaktadır.
Teknik olarak incelediğimiz paritelerde trend sonlarında panikle açılacak erken bir pozisyon
bizim için risk olacaktır. Trendin sonlandığından emin olmak için sabırla beklemek bizim kar
marjımızı azaltacak olmasına rağmen büyük ölçekli zararlardan koruyacaktır.
Unutulmamalıdır ki; Forex piyasasında istikrarlı kazanç her şeyden önemlidir.

10. FOREX’İN DİLİ & PSİKOLOJİSİ

Finans piyasalarında özellikle de Forex piyasasında duygulara yer yoktur. İşlem açmadan
önce veya açtıktan sonra duygularınıza göre hareket ediyorsanız, sizin için Forex piyasası
daha riskli bir hal alır. Forex piyasasında duygularınıza göre hareket etmemenin yolu disiplinli
olmaktan geçer. Disiplin, sizi düşünmeden açılan pozisyonlardan uzak tutacaktır. Üst üste kar
ile kapatılan pozisyonlar sonrası rehaveti, zarar eden pozisyonlar sonrası da tedirginliği
önleyecektir. Disiplinin sonucu istikrarlı kazanç olduğu gibi işlemlerinizdeki yüksek kayıp-
kazanç keskinliğini ortadan kaldıracaktır. Mantığınızla hareket edebilmenin tek yolu hırsınızı
yenmektir. Hırsınızı yenebilmek için de disiplinden kopmamanız gerekmektedir.

Forex piyasası üzerine birçok kitap, dergi ve makale bulabilirsiniz. Ancak sizin için biri
diğerinden çok farklı olmayacaktır. Forex piyasasının temel taşlarını öğrendikten sonra asıl
amacınız deneme hesabı üzerinde tecrübe kazanmak olmalıdır.

43

Bu kitapta yazan yöntemleri, teknik analiz metotlarını deneme hesabı üzerinden test edebilir,
gerçek hesap için tecrübe kazanabilirsiniz. Pariteleri deneme hesabı üzerinden teknik analiz
metotları ile test ederek verimliliğini ölçebilirsiniz. Özellikle hangi indikatörün hangi paritede
verimli çalıştığını eski tarihli grafikler üzerinden test edip, verimli ise bir deftere not
edebilirsiniz. Sonrasında kendinizin belirleyeceği paritelerde doğru çalıştığını gözlemlediğiniz
indikatörler üzerinden “yarın fiyatlar hangi yöne gider?” sorusunun cevabını verebilirsiniz.
Her parite için yönünüzü belirledikten sonra mutlaka hedef kar al seviyesi ve olası zarara
karşı zarar durdur seviyesi belirlemeniz sizin daha disiplinli ve profesyonel hareket etmenizi
sağlayacaktır.

İlk denemelerinizde yön tercihleriniz çok başarılı olmayabilir, bu durumda hiç üzülmeyin,
unutmayın ki en ünlü aşçılar da ilk yemeklerinde çok başarılı olmamışlardır. Aynı zamanda siz
ilk denemelerinizi demo hesap üzerinde yaptığınız için başarısız olsanız bile kaybedeceğiniz
bir şey yoktur. Eğer başarılıysanız, tebrikler, azınlıkta olan grubun içinde yer alıyorsunuz.

Başarı için kendinizin belirlediği haber, analiz ve bilgi kaynaklarının dışına çıkmayın. Çok ses
size daha fazlasını öğretmeyecek, sadece kafa karışıklığına yol açacaktır. Bildiğiniz,
güvendiğiniz kaynakları takip etmeye devam edin.

Piyasada dillenmiş olan yatırım önerilerine kulağınızı tıkasanız da mutlaka bazılarını
duyacaksınızdır. Bu yatırım önerilerinin birçoğunda belli bir vade belirtilmemiştir. Bu gibi
durumlarda o yatırım önerisini ciddiye almamak sizin için en doğrusu olacaktır. Çünkü gün içi
fiyat hareketlerinden kar sağlayan bir yatırımcıysanız 6 ay sonra fiyatların nereye gideceğinin
sizin için çok da bir önemi yoktur.

10.1. TOPLUM PSİKOLOJİSİ

Teknik analizler ve makro ekonomik gelişmeler finansal enstrümanların nasıl fiyatlanacağını
gösterirler ve fiyatlamaların toplum psikolojisine olan etkiler çok büyüktür. İyi gelen bir
ekonomik verinin ülke para birimi üzerinde olumlu bir etki yaratacağını sadece siz değil
milyonlarca yatırımcı bilmektedir. Milyonlarca yatırımcı olumlu bir veri sonrası para biriminin
değerleneceğini düşünür. Milyonlarca yatırımcının aynı yönde işlem açması ile piyasada ALIŞ
pozisyonları artar ve mevcut SATIŞ pozisyonları kapatılma eğilimindedir. Mevcut para
birimine olan talebin artması ile birlikte para biriminde değerlenme başlar. Aynı şekilde
önemli bir desteği kıran bir paritenin milyonlarca yatırımcı farkındadır. Birçok yatırımcı SATIŞ
yönünde pozisyon alarak daha önce SATIŞ pozisyonu açan yatırımcıları desteklemektedir.
Toplum psikolojisi bu şekilde oluşmaktadır.

Toplum psikolojisi ile açılan pozisyonların kapanma süresi yatırımcının kişisel stratejisine ve
beklentisine göre değişmektedir. Kısa, orta ve uzun vadeli yatırımcıların pozisyonlarını

44

kapatma süreleri değişiklik göstermekte olup, hızlı yükseliş veya düşüş anında anlık yaşanan
geri çekilmeleri de kısa vadeli yatırımcıların etkisine güzel bir örnektir. Farklı zaman
dilimlerinde işlem yapan yatırımcıların farklı strateji ve beklentilere sahiptir. Pozisyonlarını
açık tutma süreleri değişiklik göstermektedir. 5 dakikalık grafik üzerinden işlem yapan
yatırımcı için piyasa bir alış fırsatı olduğu gibi, 4 saatlik grafik üzerinden yatırım yapan bir
yatırımcı için satış fırsatı olabilir. Her zaman dilimi kendi içinde bir trend oluşturabilir. Aynı
yönü gösteren farklı zaman dilimlerinin sayısı arttıkça, açacağınız pozisyonun doğruluk payı
da o kadar fazladır. Örneğin saatlik grafikte 10 günlük bir yukarı yönlü trend içinde olan bir
paritenin saatlik ve 5 dakikalık grafikleri de yukarı yönlü bir hareketi işaret etmesi optimum
alım seviyesine uygun bir noktada olduğumuzu gösterir.

10.2. BEKLENTİLERLE FİYATLANMA

Makro ekonomik gelişmelerin piyasalar üzerindeki etkisinin yanında yatırımcıların açtıkları
pozisyonlar arz talep dengesini değiştireceği için fiyatlar üzerinde etkili olmaktadır. Arz talep
dengesini etkileyebilecek etmenleri erken görebilmek daha uygun seviyelerden alım/satım
yapabilme imkanı sağlamaktadır. Bu nedenle piyasalarda erken pozisyon almak isteyen
profesyonel yatırımcılar piyasaları etkileyebilecek gelişmeler yaşanmadan önce beklentileri
doğrultusunda pozisyon alırlar. Bazı yatırımcılar tarafından ön görülen gelişme
belirginleştikçe diğer yatırımcılar tarafından da görülmekte, piyasada beklentiye pararlel
olarak alış/satış pozisyonlarının sayısı artmaktadır. Örneğin açılan pozisyonların alış yönünde
toplanması fiyatlarında yukarı yönlü hareketine sebep olmaktadır. Yukarı yönlü fiyat hareketi
diğer yatırımcıların da üzerlerinde alış yönlü psikolojik baskı oluşturur. Piyasalarda beklenti
ile fiyatlanma bu şekilde oluşmaktadır.

Not: Özellikle Forex piyasası gibi kaldıraçlı işlemlerin yapıldığı bir piyasada açılan pozisyonlar
fiyat hareketleri üzerinde etkili olmaktadır. Bu sebeple Forex piyasasındaki yatırımcıların
beklentileri doğrultusunda açtıkları işlemlerin fiyatlanma üzerinde kayda değer bir etkiye
sahip olduğunu söyleyebiliriz.

Örnek: Bir merkez bankası başkanının yaptığı açıklamada faiz indirimine dair sinyaller
vermesi piyasalardaki kısa süre içinde faiz indirimi beklentisini arttıracak olup, beklenti ile kur
üzerinde değer kaybına yol açacaktır. Ancak, merkez bankası başkanının bir sonraki
demecinde faiz indiriminin kısa sürede olmayacağına dair bir açıklama yapması kısa sürede
faiz indirimi olacağı beklentisi ile düşen kuru pozitif yönde etkileyecektir.

Yatırımcılar beklentileri ve yaşanan ekonomik gelişmeler doğrultusunda işlemlerini
sürdürürken pozisyonlarını taşıma süreleri de değişiklik göstermektedir. İşlem süreleri 1
dakikadan 1 yılı aşkın süreye kadar değişmektedir. Her yatırımcının işlem süresi farklı olduğu
için dakikalık grafiğe göre ALIŞ yapan bir yatırımcının aksine günlük grafiğe göre SATIŞ yapan
bir başka yatırımcı olabilir. Fiyatlardaki büyük dalgalanmaların içinde küçük dalgalanmalar da
söz konusudur.

45

Örneğin: Günlük grafikteki dalgalanmaların içindeki küçük dalgalanmaları 1 saatlik grafikte
rahatlıkla görebilirsiniz. Küçük ve büyük dalgaların harmonik hareketi fiyat hareketlerini
oluşturmaktadır.

Yatırımcılar açısından doğru analiz öncelikle açılacak pozisyonun süresi ne olursa olsun büyük
resmi görebilmekten geçer. 3-4 saatlik bir pozisyon hedefi ile işlem yapıyorsanız, yarım
saatlik veya 1 saatlik grafiğin analizinin öncesinde 1 günlük grafikte ana trendin hangi yönde
olduğunun belirlenmesi gerekir. İşlem yönünüzün ana trend ile aynı yönde olması
pozisyonunuzun sağlığı açısından önemlidir.

Not: Yatırımcıların zaman zaman gözden kaçırdığı nokta, açacağı pozisyonun süresini baz
almadan yanlış zaman diliminde grafikleri incelemesidir. Örneğin dakikalık grafik üzerinde
işlem yapmış bir yatırımcı pozisyonunu maksimum 10-15 dakika açık tutmalıdır. Aynı şekilde
1 hafta 10 gün pozisyonunu açık tutmayı hedefleyen bir yatırımcının günlük grafik üzerinden
işlem yapması doğru olacaktır.

Her yatırımcı da bizler gibi işlemlerini değişen piyasa koşullarına paralel olarak beklentiler
doğrultusunda sürdürmektedir. Yatırımcıların bakış açısını bilmek, onların bir sonraki adımına
karşı öncesinde size reaksiyon fırsatı verir. Bu sebeple piyasalardaki gelişmeleri takip etmek,
ve beklentiler doğrultusunda erken pozisyon almak sizi avantajlı kılacaktır. Ancak tüm
yatırımcıların sizinle aynı konumda olduğunu, yani herkesin bir diğerinden önce pozisyon
alabilmek adına piyasada ipuçları aradığını unutmamakta yarar var. En çok kazancı piyasanın
şifrelerini ilk çözenler kazanacaktır. Piyasanın şifresini adım adım herkesin çözmesi ile
pozisyon alan kişi sayısı git gide azalmaya başlar. Böylelikle piyasa bu beklentiye karşı
fiyatlanmıştır. Beklentinin fiyatlandığı bir piyasada, beklenti paralelinde yaşanan bir
gelişmenin etkisi sınırlı olacaktır. Ancak beklentinin dışındaki bir gelişmenin piyasalardaki
etkisinin daha sert olmasını bekleyebiliriz. Örnek; Geçtiğimiz sene Rus Rublesi’nin beklentiler
ile Dolar karşısında yaşadığı değer kaybını, sonrasında beklentinin fiyatlanması ve üzerindeki
risklerin azalması ile Ruble kayıplarını toparladığını gördük.

Örneğin: ABD’de Eylül ayında faiz artışı beklentisi ile Dolar’da yaşanan değer artışı, ABD
merkez bankası başkanı Janet Yellen’ın ABD ekonomisine dair karamsar bir tablo çizmesi ile
faiz artışı beklentisi sonraki aylara ertelenecektir. Beklentinin dışında bir gelişme olduğu için
piyasalardaki etkisi de Eylül’de faiz artışı beklentisine paralel bir açıklamaya göre daha
kuvvetli olacaktır. Böyle bir durumda 1 hafta ile 10 gün arasında Dolar’da değer kaybından
sonra önce bir yatay hareket sonra da FOMC toplantı tutanakları veya ekonomik verilerle
beraber sonraki aylarda faiz artışı beklentisi ile Dolar’da tekrardan yükseliş hedeflenebilir.

10.3. PİYASALAR ÜZERİNDE ETKİLİ OLAN TEMEL PARAMETRELER

Yatırımcıların algıları üzerinde etkili olarak piyasadaki arz ve talebi belirleyen, aynı zamanda
merkez bankalarının kararları üzerinde belirleyici olan en önemli etmen ekonomik
göstergelerdir. 14. Bölümde ekonomik verileri ve piyasalardaki etkilerini hakkında detaylı
bilgiye ulaşabilirsiniz. Ekonomik veriler tek başlarına ana trendin kaynağını

46

oluşturmamaktadır ancak ana trendi oluşturabilecek kararların kaynağı olmaktadırlar.
Pozisyonunuzun yönünü belirlerken o ülkenin borsasına da bakmanızda yarar vardır. Ülke
ekonomisinin geleceğini en iyi o ülkenin borsası göstermektedir. Ağırlıklı olarak Dolar bazlı
paritelerde işlem yaptığımızı düşünürsek, ABD borsalarının grafiklerine bakmak, Dolar’ın
piyasadaki yönünü tayin etmemizde avantaj sağlayacaktır. Özellikle ABD borsaları aşırı alım
veya satım seviyelerinde iken Dolar kuru üzerinde ciddi fırsatlar oluşmaktadır.

Merkez bankası kararları döviz kuru üzerinde kalıcı etkilere sahiptir. Aynı zamanda merkez
bankasının aldığı bir karar, karar tipine göre ülke ekonomisinin gidişatı hakkında ipuçları
taşımaktadır.

Örnek: Dolar ve Euro’nun TRY karşısında hızlı değer kazanımı durumunda merkez bankası
piyasaya döviz satımını arttırır. Böylelikle piyasadaki döviz arzını arttırarak fiyatları aşağı
çekmeyi hedefler. Kısa süreli olarak kurda düşüş yaşansa da piyasaların gözünde merkez
bankasının da gidişatı tehlikeli bulduğu ve önemler almaya çalıştığı olarak algılanır ve
yatırımcılar pozisyonlarını TRY’de tutmaya özen gösterirler.

Merkez bankaları zaman zaman para biriminin değerini korumak adına önlemler aldığı gibi
değersizleştirerek (devalüe ederek) ihracatı arttırmak, ekonomiyi canlandırmak adına çeşitli
hamleler yapabilirler. Merkez bankalarının hedeflerini biliyor olmak ve merkez bankasının
hedeflerine paralel pozisyonlar almak forex piyasasında ciddi fırsatlardır.

Örnek: Avrupa merkez bankasının Euro’yu değersizleştirip ekonomiyi canlandırma hedefi ve
ABD merkez bankasının faiz artışına hazırlanması ile güçlenen Dolar; EURUSD paritesinde 1
yılı aşkın bir düşüş trendi oluşmasına yol açmıştır. İki büyük merkez bankasının almış olduğu
kararlar piyasalar için sürpriz değildi. EURUSD paritesi yaklaşık 1.40 seviyesinden 1.0470
seviyesine kadar düşmüştür. Bu düşüş de forex yatırımcıları için yaklaşık 1000 EUR’ da,
35.000 USD kazanç fırsatı anlamına gelmektedir.

Ülke kredi notları küresel sermaye akımının en önemli unsurlarının başında gelmektedir.
Küresel ölçekte faaliyet gösteren kredi derecelendirme kuruluşları; Standard&Poor’s,
Moody’s, Fitch Ratings’dir. Ülkelerin kredi notu belirlenirken birçok etmen göz önünde
bulundurulmaktadır. Bunların başlıcaları ekonomik yapı, jeopolitik ve siyasi risklerdir. Kredi
derecelendirme kuruluşlarının bir ülkenin notunu düşürmesi veya yükseltmesi o ülkenin
borsasının yanında para birimini de önemli ölçüde etkilemektedir. Notu düşürülen bir ülkenin
yatırım yapılabilirlik seviyesi de düşmüş olur ve doğrudan ülkeye giren yabancı sermaye
akımlarının düşmesine yol açar.

Kredi not yükseltilen bir ülkenin para biriminde yaşanacak artış ile, kredi not düşürülen bir
ülkenin para biriminde yaşanacak düşüş birer yatırım fırsatı olarak yorumlanabilir.

11. FOREX’DE BAŞARININ ALTIN KURALLARI

47

1- Her işlem öncesi kar al ve zarar durdur seviyeleri belirlenmelidir. İşlem stratejiniz ve
beklentiniz doğrultusunda kar al seviyesi belirlenir. Parite zarar durdur seviyesine
geldiği zaman marjin seviyesinin %100’ün altına düşmemesine dikkat edilmelidir.
%100’ün altına düşen(marjin call) hesapların, işlemlerin sağlığı açısından varlık miktarı
kadar fonlanmasında yarar vardır.

2- Dünyanın en başarılı Traderları her açtığı pozisyonda kazanç sağladığı için değil,
zararda olduğu pozisyonları minimum kayıpla kapadıkları için başarılıdırlar. Tüm
işlemlerinde kazanç sağlayan bir Trader yoktur.

3- Her işleminizi diğerinden bağımsız olarak değerlendirmeniz sizin piyasaya objektif
olarak bakmanızı sağlayacaktır. Kazançlı işlemlerden sonra yaşanacak rehavet sizi iyi
analiz etmeden işlem açmanıza, zararla kapatılan her işlemden sonra zararı telafi
etmek için açılan işlem ise sizi psikolojik olarak baskı altında tutacaktır.

4- Teknik ve temel analiz bilgisi sizin takip ettiğiniz paritedeki başarı oranınızı
arttıracaktır. Daha çok bilgi daha az risktir. Forex piyasasında, en iyi yatırımın zaman
olduğu unutulmamalıdır.

5- Başarının anahtarı önce kendini iyi tanımak ve işlem stratejilerini karakterine göre
belirlemekten geçer. Böylelikle işlem anında kendinizi daha iyi hissedecek ve
psikolojik baskılardan uzak durmuş olacaksınız.

6- İşlemlerinizi SPK onaylı bir aracı kurum aracılığı ile yapmak sizin yatırımlarınızı
Takasbank güvencesi altında tutacaktır. Ancak başarılı işlem için sadece SPK onaylı bir
kurum olması yeterli değildir. Uzman bir yatırım danışmanı tarafından piyasalar
hakkında alacağınız doğru destek sizin işlemlerinizdeki başarınızı arttıracaktır.
Danışmanınızı doğru seçmek Forex piyasasında sizi bir adım öne taşıyacaktır.

7- Bir anda paranızı birkaç katına yükseltmek mümkün olarak gözükse de doğru bir
yatırımcının hiçbir zaman hedefi olmamalıdır. İstikrarlı kazanç için, bakiye
büyüklüğünüze göre işlem büyüklüğünüzü belirleyip, disiplinden kopmadan işlemlere
devam etmek Forex piyasasını size ciddi bir gelir kapısı yapacaktır.

8- Forex piyasası ile ilgili çok fazla kaynaktan bilgi toplayabilirsiniz. Bunların bir kısmı
doğru bilgiler olabildiği gibi bir kısmı yanlış ve yanıltıcı bilgilerden oluşmaktadır. Yanlış
ve yanıltıcı bilgi fazlalığı bizler gibi kurumsal kimliğini ve marka değerini ön planda
tutan aracı kurumları rahatsız etmektedir. Bildiğiniz ve güvendiğiniz bilgi kaynaklarını
takip etmeniz bilgi kirliğinden uzak durmanızı sağlayacaktır.

48

12. HEDGİNG İŞLEMLERİ VE İŞLEM STRATEJİLERİ

Hedging; gelecekte ön göremediğimiz fiyat hareketlerinden ve olası risklerden bizi kendi
belirlediğimiz oranlarda koruyan bir işlem türüdür. Birçok bireysel yatırımcının yanında kur
riskinden korunmak isteyen kuruluşlar da aktif olarak hedging işlemleri yapmaktadır.

12.1. KUR RİSKİ TAŞIYAN ŞİRKETLER VE HEDGİNG İŞLEMLERİ

Alım ve satım işlemlerini farklı para birimleri üzerinden yapan şirketlerin üzerinde her zaman
kur riski mevcuttur. Kurda yaşanan sert hareketler şirketler üzerinde büyük risk
oluşturmaktadır.

Örnek-1; Hammaddesini Dolar ile ithal eden bir üretici Türkiye’de Türk Lirası üzerinden
satışını gerçekleştirmektedir. 6 aylık bir ürün siparişi alan ve %20 kar marjı ile Türk Lirası
üzerinden anlaşan şirket, Türk Lirasında yaşanan %20’nin üzerinde değer kaybı ile ciddi
zararlarla karşı karşıya kalacaktır. Bu nedenle USDTRY paritesinde açılacak ALIŞ pozisyonu ile
Türk Lirasının Dolar karşısında değer kaybına karşılık korunmuş olacaktır.

Örnek-2; 250 kilo altın rezervine sahip olan bir kuyumcu, 2011’den günümüze altında Dolar
karşısında yaşanan değer kaybından korunmak istemektedir. Böyle bir durumda 250 kilo
karşılığı XAUUSD paritesinde SATIŞ pozisyonu açarak mevcut rezervlerindeki altının Dolar
karşısındaki değer kaybından korunmuş olur.

Not: Forex piyasasında işlemler kaldıraçlı olduğu için hedging işlemi için ayrılacak teminat
toplam işlem büyüklüğünün 1/100’ü (kaldıraç oranı) kadar olacaktır. Böylelikle her ay
1.000.000USD’lık bir kur riskine sahip olan bir şirket 10.000USD’lık teminat ile kur riskinden
korunmaktadır.

12.2. KUR RİSKİ TAŞIYAN BİREYSEL YATIRIMCILAR VE HEDGİNG İŞLEMLERİ

Bireysel yatırımcılar, kurumsal yatırımcılara nazaran hedging işlemlerini ağırlıklı olarak
piyasaların belirsiz olduğu anlarda, kısa süreli olarak riskten korunmak için kullanmaktadırlar.

Örnek-1; Piyasanın yönünün net olmadığı bir periyot içinde açık pozisyonları olan bir
yatırımcı belirsiz bir fiyatlanmanın içinde açık pozisyonları ile yer almak istemez.
Fiyatlanmanın lehine mi yoksa aleyhine mi olacağı %50 şansına kalmıştır. Bu gibi durumlarda
ters pozisyon açarak fiyatlanmanın yönü netleşinceye kadar hedging yoluna gitmesi
yatırımcıyı riskten koruyacaktır. Böylelikle olası bir zarar durumundan korunmuş olur.

Örnek-2; Bir yatırımcı, aşağıda 4 saatlik altın grafiğinde belirtilmiş olan, 1209.40- 1192.88
bant hareketinden kısa vadeli bir kar amacı hedefiyle 1192.88 destek seviyesinden bir ALIŞ
pozisyonu (A) açmıştır. Hedef seviye olarak altının üst bandı olan 1209.40 seviyesinin hemen
altı olan 1209 seviyesini belirlemiştir. Ancak altın fiyatları beklediği seviyeye gelmeden veri
hareketi ile aşağı yönlü düşüş başlamıştır. Bu durumda (B) seviyesinde bir satış pozisyonu

49

açarak olası sert düşüşlere karşı kendini korumaya almıştır. Aynı zamanda aşağıdaki grafikten
gördüğümüz gibi (B) seviyesi (A) seviyesinin üzerinde kaldığı için halen pozisyonların
toplamında kardadır. Piyasa 1178 desteğinden döndüğünü gören, ve (B) seviyesindeki satış
pozisyonunu (C) seviyesinde karla kapamıştır. Böylelikle hedging işlemini sonlandırmış olur.
1178.50 seviyesini kıramayan altın, kayıplarını hızlı bir şekilde toplamış ve 1209.40 seviyesini
test etmiştir. 1209.40 seviyesini kırılmadığını gören yatırımcı 1209 seviyesinde ALIŞ
pozisyonunu kapamıştır.
Not: Destek-direnç çizgileri, paritenin fiyatlanmasında hedef seviyelerdir. Çoğu zaman bu
seviyeler doğru çalışmakta olup, kar al ve zarar durdur seviyeleri belirlerken belirleyici
olmaktadır. Destek-direnç seviyelerinin biraz altından veya biraz yukarısından fiyat dönüşleri
yaşanabilir, bu durum bizim için yanıltıcı olmamalıdır. Fiyatlar destek-direnç seviyesine
geldikten sonra değil, mutlaka (C) ve (D) seviyelerinde olduğu gibi dönüş hareketinin
olduğuna emin olduktan sonra pozisyonlar kapatılmalıdır.

Örnek-3: Küresel piyasalarda önem derecesi yüksek makro ekonomik veriler ve merkez
bankası başkanlarının konuşmaları anlık sert fiyat hareketlerine neden olmaktadır. Açıklama
öncesi veya veri öncesi fiyatların yukarı mı, yoksa aşağı mı gideceğini öngörmek oldukça
zordur. Bloomberg analistleri gibi birçok tanınmış analistler öngörülerini kamuoyu ile
paylaşılacak olan verilerin öncesinde açıklamaktadır. Ancak doğruluğu kesin olmamakla
birlikte, yanılmaları durumunda piyasalardaki fiyatlanma hareketinin daha sert gerçekleştiği
görülmektedir. O yüzden veri sonrası piyasanın yönünü gördükten sonra pozisyon almak
riskinizi minimize edecektir.

50