Ejaan jawi yang disempurnakan dan Kata Pinjaman

INSTITUT PENDIDIKAN GURU KEMENTERIAN
PENDIDIKAN MALAYSIA KAMPUS TEMENGGONG

IBRAHIM JOHOR

Ejaan Jawi yang disempurnakan
& Kata Pinjaman

DISEDIAKAN OLEH:

NAZIFA NUHA BINTI ABDUL LATIFE
021119-01-0410
2021122340063

Ejaan Jawi yang
disempurnakan
& Kata Pinjaman

Nama Penyarah:
Ustazah NorHatimah Binti Mohamad

Nama Pelajar:
Nazifa Nuha Binti Abdul Latife

Table of contents 02 Kata Pinjaman

01 Ejaan Jawi yang ● Kaedah ejaan :
disempurnakan - kata serapan Bahasa Inggeris
- kata serapan Bahasa Arab
● Kelompok Huruf Jawi ● Kata Pinjaman Bahasa Arab
● Pembentukan perkataan
● Hukum dan Inggeris
● Kaedah diftong - Penggunaan huruf ta’ marbutah
● Penggunaan Imbuhan dan ta’ maftuhah
● Rangkai Kata dan Kata Ulang - Penggunaan huruf ha (‫ )ح‬dan ha’
(‫)ه‬
- Penggunaan huruf kaf (‫ )ك‬dan qaf
(‫)ق‬

KELOMPOK
HURUF JAWI

● Huruf tunggal
● Huruf bersambung
● Padanan huruf rumi dan jawi
● Huruf vokal (V) dan Konsonan (K)
● Penggunaan huruf hamzah ( ‫)ء‬

Huruf Berasaskan Daftar Kata
Tunggal
01 Bahasa Melayu Rumi
Sebutan -
Jawi, Edisi Kedua, abjad
Jawi dalam
bentuk tunggal terdiri
daripada 37 huruf
seperti yang
berikut:

‫ا ‪Huruf Tunggal‬‬ ‫طظعغ‬
‫بت ة ث‬ ‫ڠفقڤ‬
‫جچحخ‬ ‫کݢ ل م‬
‫د ذرز‬ ‫نوؤ ه‬
‫س ش صض‬ ‫ء يىڽ‬

Huruf Bersambung ‫بتثج چ‬
‫ح خ س شص‬
01 Huruf Jawi boleh bersambung ‫طظعغڠ‬
dan tidak ditulis secara ‫ف ق ڤکݢ‬
‫لمنهي‬
tunggal.
‫ىڽ‬
02 Ada 27 huruf yang boleh
bersambung sebelum dan

selepasnya.

03 Contohnya, Perkataan ‘pen’
‫ﭬﯾن‬

PADANAN HURUF RUMI DAN HURUF JAWI

Bil. Huruf Jawi Nama Huruf Padanan Rumi Bil. Huruf jawi Nama Padanan
Huruf Rumi
z
1. ‫ ا‬Alif a 10. ‫ ذ‬Zal
r
2. ‫ ب‬Ba b 11. ‫ ر‬Ra z
s
3. ‫ ت‬Ta t 12. ‫ ز‬Zai sy
s
4. ‫ ث‬Sa/ Th s 13. ‫ س‬Sin d
t
5. ‫ ج‬Jim J 14. ‫ ش‬Syin z

6. Cha c 15. ‫ ص‬Sod

7. ‫ ح‬Ha (k) h 16. ‫ ض‬Dhot

8. ‫ خ‬Kha kh 17. ‫ ط‬Tho

9. ‫ د‬Dal d 18 ‫ ظ‬Zho

Bil. Huruf Jawi Nama Huruf Padanan Rumi Bil. Huruf jawi Nama Padanan
Huruf Rumi
m
19. ‫ ع‬Ain a 28. ‫ م‬Mim n
w/u/o
20. ‫ غ‬Gh gh 29. ‫ ن‬Nun v
h
21. ‫ ڠ‬Nga ng 30. ‫ و‬Wa a
y/i
22. ‫ ف‬fa f 31. ‫ ؤ‬Va e
ny
23. ‫ ڤ‬pa p 32. ‫ ه‬Ha

24. ‫ ق‬qaf q 33. ‫ ء‬Hamzah

25. ‫ ك‬kaf k 34. ‫ ي‬Ya

26. ‫ ݢ‬ga g 35. ‫ ى‬Ya

27. ‫ ل‬Lam l 36. ‫ ڽ‬Nya

Huruf Vokal dan Huruf ‫ىي و ا‬
Konsonan Jawi
● Vokal [a] dilambangkan dengan dua cara:
Terdapat 5 huruf 1. Vokal [a] dilambangkan dengan huruf alif
vokal dalam tulisan apabila membuka suku kata atau terletak di
rumi iaitu a,e,i,o,u suku kata terbuka. Contohnya perkataan ‘anak’
bagi melambangkan huruf alifnya perlu diletakkan apabila ditulis
fonem vokal dan dalam tulisan jawi kerana ia merupakan suku
bunyi baku. kata terbuka. Huruf jawinya adalah ‫اﻧق‬
2. Vokal [a] tidak dilambangkan dengan huruf
Dalam sistem jawi sekarang, ada alif apabila hadir di suku kata tertutup. Contoh
empat huruf vokal dan dua perkataan rumi adalah ‘bantah’. Jika ditulis
gabungan huruf vokal (digraf). Iaitu dalam huruf Jawi, alif akan dibuang misalnya
alif, ya, ye (ya tanpa titik) dan wau ‫ﺑﻧﺗﮫ‬
serta gabungan huruf alif-ya dan
alif-wau.

tips mudah untuk
perkataan rumi Contoh:
bermula dengan yang
huruf Ayam
vokal a,e,i,o,u, Itik
mestilah dimulakan
damhdueelnnuggaeapjnaahbkuielarudhfaelaanlmidf ak
jawi. ‫اﯾم‬
‫اﯾﺗﯾق‬
Emak ‫اﻣق‬
‫اوﺑت‬
Ubat ‫اوﺑور‬

Obor

02 Huruf konsonan Penggunaan Huruf konsonan
‫بت ة ثج چ‬
Sejumlah 33 huruf ‫حخد ذر ز‬
(daripada 37 huruf - tidak ‫س ش صض ط ظ‬
termasuk alif, ye serta wau
‫ع غ ڠف ق ڤ‬
dan ya yang berfungsi ‫کݢ ل م ن ؤ‬
sebagai lambang vokal
‫ه ءڽ‬
dalam senarai abjad
bahasa Melayu

Penggunaan Huruf Hamzah

01 02

Huruf hamzah boleh hadir di awal Huruf hamzah yang berada di tengah
perkataan (biasanya pada nama khas perkataan ditulis di sebelah atas “rumah”
bukan Melayu) dan ditulis di tengah yang disediakan sebagai penyambung
garisan tanpa “rumah” tetapi antara huruf-huruf yang ada sebelumnya
didekatkan dengan huruf yang hadir dengan yang selepasnya.
selepasnya.
Contoh:
Contoh:
‫ﻣﺳﺋﻠﺔ‬ Masalah
‫ ءڠ‬Ng ‫ﻣﻼﺋﻛﺔ‬ Malaikat

‫ ءوڠ‬Ong

Penggunaan Huruf Hamzah

03 04

Huruf hamzah ditulis sebagai Huruf hamzah ditulis tanpa “rumah” di
pemisah antara dua huruf vokal, iaitu tengah garisan apabila diapit oleh huruf
ai, au dan ui, di tengah kata yang alif dengan huruf ya (diftong [ai] ) atau
berpola huruf alif dengan huruf wau (diftong [au] )
KVVK. atau huruf alif-wau dengan huruf ya
(diftong [oi]) yang mewujudkan diftong
Contoh: sebagai satu suku kata.

‫ اءﯾب‬Aib Contoh:

‫ اءور‬Aur ‫ اءﺳﯾ‬Aising

‫ ﺑوءﯾﮫ‬Buih ‫اءﺗوﻣﺎﺗﯾك‬ Automatik

Penggunaan Huruf Hamzah

05 06

Kata atau istilah serapan daripada Huruf hamzah digunakan sebagai
bahasa Arab yang mengandungi pengganti huruf alif yang kedua apabila
huruf hamzah ditulis seperti terdapat urutan bunyi vokal [a]
kedudukannya dalam bahasa sumber. dengan vokal yang lain di tengah kata
terutamanya kata terbitan dan kata
Contoh: majmuk.

Contoh:

‫ اﺧﻔﺎء‬Ikhfak ‫ﭬراءوﺻول‬ Prausul

‫ﻣﺄﻣوم‬ Makmum ‫ﺗرﯾﺋوﻛﺳﯾد‬ Trioksid

‫وﺿوء‬ Wuduk ‫اوﻟﺗراءوﻧ و‬ Ultraungu

01 Kedudukan 03
huruf
Huruf hamzah setara / Huruf hamzah di
sejajar Hamzah atas alif
Contohnya : Contohnya:

‫وﺿوء‬/‫اﻟﻘرأن‬/‫دﻋﺎء‬ ‫ﺳﺄوﺗس \ دأﺗس \ ﻛﺄﺗس‬

02 04

Huruf hamzah di Huruf hamzah 3/4
bawah alif huruf alif
Contohnya:
Contohnya: /‫ اﯾﮫ‬/‫اءﺳﻼم‬
‫ ﻣﯾل‬- ‫اءي‬ \ ‫ﺳﺗﯾﺎءوﺳﮭﺎ \ ﺑﺎءﯾق‬
‫ﻛﺑﺎءﯾﻘن‬

PEMBENTUKAN
PERKATAAN

● Satu suku kata dan dua
suku kata

● Tiga suku kata atau lebih

Pembentukan perkataan satu suku kata

Huruf vokal alif, wau atau ya Ejaan Jawi Padanan Rumi
digunakan apabila mengeja
kata dasar ekasuku yang ‫ ﺟم‬Jam
berpola KV atau VK.
‫ ﺧط‬Khat
Jawi Rumi Jawi Rumi
Huruf vokal ya atau wau digunakan
‫ ﺑﺎ‬ba ‫ ﺗﺎ‬ta apabila mengeja kata dasar ekasuku
yang berpola KVK.
‫ ﺗﻲ‬li ‫ ﻣﻲ‬mi
Vokal Ejaan Jawi Padanan Rumi

Huruf vokal alif tidak digunakan e ‫ﺳﯾن‬ Sen
sebagai lambang bagi bunyi [a] ‫ﻛﯾس‬ Kes
apabila mengeja kata dasar ekasuku
yang berpola KVK. u ‫ﻧون‬ nun

DuKaPaSetaunkgDueajKasaaanrta Dalam bahasa Melayu, kata dasar dua suku
kata terdiri daripada gabungan 12 pola
suku kata terbuka dan suku kata tertutup.
Empat pola suku kata yang digunakan
untuk menjelaskan aturan ejaan Jawi dalam
buku ini seperti yang berikut:

i) KVKV
ii) KVKKV
iii) KVKVK
i) KVKKVK

KV: Suku Kata Terbuka
KVK: Suku Kata Tertutup

● Kata dasar yang berpola KVKV Apabila suku kata akhir tidak bermula
(suku kata terbuka + suku kata dengan salah satu huruf dal, ra, lam,
terbuka) dengan kedua-dua wau atau nga, huruf alif digunakan
vokalnya itu vokal [a] dieja dengan
dua cara yang berikut: untuk melambangkan vokal [a] di suku
kata praakhir sahaja. Contohnya:
Kedua-dua vokal [a]
dilambangkan dengan huruf alif Ejaan Jawi Padanan Rumi
apabila suku kata akhir bermula
dengan huruf konsonan dal, ra, ‫ ﺳﺎي‬Saya
lam, wau atau nga. Contohnya:
‫ راس‬Rasa

Ejaan Jawi Padanan Rumi ● Walau bagaimanapun, untuk
dada mengelakkan kekeliruan, huruf alif
‫دادا‬ bara digunakan diakhir kata yang berikut:
‫ﺑﺎرا‬
‫دراﻣﺎ‬ Drama
Panorama
‫ﭬﺎﻧوراﻣﺎ‬

● Huruf alif tidak digunakan sebagai lambang ● Vokal [a] tanpa alif di suku kata akhir
bagi bunyi vokal [a] di suku kata akhir yang terbuka dengan ga:
bermula dengan konsonan kaf atau ga
dalam pola KVKV, kecuali apabila suku kata Pada vokal Ejaan Jawi Padanan Rumi
praakhir mengandungi bunyi vokal pepet
[e]: (a + a) ‫راݢ‬ raga

Pada vokal Ejaan Jawi Padanan Rumi (e + a) ‫ ﻣﯾ‬Mega

(a + a) ‫ﺳﺎي‬ saya ● Selain aturan pengejaan yang dijelaskan di
perenggan di atas, huruf vokal alif, ya dan
(e + a) ‫ﻟﯾك‬ leka wau digunakan sebagai lambang bagi
semua bunyi vokal dalam pola KVKV (dua
(i + a) ‫ﻛﺗﯾﺗك‬ ketika suku kata terakhir) yang berikut:

Pada vokal Ejaan Jawi Padanan Rumi

(o + a) ‫ﺗروك‬ teroka (a + i) ‫را ﻲ‬ ragi
(u + a) ‫ﻟوك‬ luka
(a + e) ‫ﺳﺎﺗﻲ‬ sate

Pengejaan Kata Dasar Tiga Suku Kata atau Lebih

Pengejaan kata dasar yang terdiri Pola suku Ejaan jawi Padanan
daripada tiga suku kata atau lebih kata rumi
dalam tulisan Jawi adalah menurut VKV ‫ﺳوارا‬ suara
peraturan penggunaan huruf-huruf ‫ﺳﯾﺎﻛڤ‬
vokal alif, ya, wau dan ye dalam kata VKVK ‫ﻛوﻣوﻧﯾﺳﻣﻰ‬ siakap
dasar dua suku kata seperti yang
VKKV ‫ﻛﯾﺎﻣﺑ‬ Komunisme
dijelaskan atas. Dalam hal ini,
aturan-aturan pengejaan kata dasar VKKVK kiambang
dua suku kata itu diterapkan kepada
dua suku kata terakhir dalam kata tiga

suku kata atau lebih.

● Bunyi vokal [a] di suku kata dWpkieagartulttaahnaeuuyramgrbakkuaoaaanuflngkgtomaerandborlpiigbmfeinusurydilamuiakakanknaun.laautgbpm:koKualanettah, a
pertama terbuka pada kata dasar
tiga suku kata atau lebih (bagi
kata Melayu jati) biasanya tidak
ditulis dengan huruf alif.
Contohnya:

Ejaan Jawi Padanan Rumi Ejaan Jawi Padanan Rumi
Bahagia Halaju
‫ﺑﮭﺎ ﯾﺎ‬ Sahaja ‫ھﺎﻻﺟو‬ Tadika
‫ﺳﮭﺎج‬ dahulu ‫ﺗﺎدﯾﻛﺎ‬ Tabika
‫دھوﻟو‬ mahaguru ‫ﺗﺎﺑﯾﻛﺎ‬ Taridra
‫ﻣﮭﺎ ورو‬ ‫ﺗﺎرﯾدرا‬

HUKUM-HUKUM

● Padanan huruf vokal “a” - Hukum ( ‫‘ ) د ر ل و غ‬darlung’
dalam tulisan jawi - Hukum kaf ( ‫ ( ك‬dan ga ( ‫(ض‬
menggunakan huruf alif.
- Hukum ra + ma
● Berlaku kekeliruan - Perkataan tradisi
dalam pengejaan bila
mana kadang-kadang - Alif pembeza
huruf alif tidak ditulis - Kaedah Lazim
sebagai padanan huruf - Hukum a + ha
vokal “a”.

● Menyebabkan timbul
beberapa hukum dalam
pengejaan jawi:

Hukum Darlung Bukan Darlung

Ditulis alif pada kedua-dua suku kata Tidak ditulis alif pada suku kata terakhir
dalam hukum ‘darlung’ dengan syarat: dengan syarat sebelumnya adalah suku

Dua suku kata Kedua-dua Bila ditulis jawi kata terbuka dengan vokal ‘a’. Alif
terakhir adalah vokal adalah kedua-dua ditulis sekiranya perkataan tersebut
vokal ditulis
terbuka ‘a’. alif. ada sambungan selepasnya.

Konsonan suku kata terakhir adalah huruf d, r, l, w, Jasa ‫ﺟﺎس‬
ng .( ‫غ‬،‫و‬،‫ل‬،‫ر‬،‫)د‬ Baca ‫ﺑﺎچ‬
Nama ‫ﻧﺎم‬
Lada ‫ﻻدا‬ Bapa ‫ﺑﺎڤ‬

Bala ‫ﺑﺎﻻ‬

Lawa ‫ﻻوا‬

Tidak ditulis alif pada suku kata terakhir dalam
hukum ‘kaga’ seperti berikut:

HKua‫ض‬k-uG-m‫ك‬a Suku kata terakhir Suku kata
terbuka dengan vokal sebelumnya tidak
ditetapkan. Bila ditulis
‘a’. Konsonan pada jawi alif tidak ditulis
suku kata terakhir k selepas kaf dan ga

dan g (‫ ك‬، ‫) ض‬

Alif ditaudlaisssaemkibraunnygaanpesreklaetpaaasnntyearsebut

Baka ‫ﺑﺎك‬
Raga ‫راض‬
Moga ‫ﻣوك‬
Murka ‫ﻣورك‬

Hukum ra-ma Perkataan Tradisi

Ditulis alif pada keduadua Ejaannya Daripada Manusia
suku kata dalam hukum ‘rama’ mengikut
iaitu perkataan yang berakhir tradisi Zaaba ‫ﻣﺎءﻧوﺳﯾﺎ درﭬد‬

dengan perkataan ‘rama’

Rama-rama ٢‫راﻣﺎ‬ Jika menerima ‫ ﻟﮫ‬+ ‫اﯾن‬
Irama ‫اﯾراﻣﺎ‬ imbuhan atau ‫= اﯾﻧﯾﻠﮫ‬
Asrama ‫اﺳراﻣﺎ‬ penambahan
Drama ‫دراﻣﺎ‬ selepasnya. Kata ‫ ﻛﮫ‬+ ‫اڤ‬
tradisi tersebut perlu
meletakkan huruf ‫= اﭬﺎﻛﮫ‬
vokal di belakangnya

Alif Pembeza Ejaan lazim

● huruf alif ditulis bagi Tidak ditulis Sampan ‫ﺳﻣﭭن‬
mengelakkan kekeliruan dari alif pada Lambat ‫ﻟﻣﺑت‬
suku kata Mamar ‫ﻣرﻣر‬
segi maksud dan sebutan. tertutup
● asalnya perkataan buaya, cika pola kvk

dan lewat tidak ditulis alif

Buai - Buaya ‫ ﺑواﯾﺎ‬- ‫ﺑواي‬ Hukum a-ha
Cek - Cika ‫ ﺧﯾﻛﺎ‬- ‫ﺧﯾك‬
Lewat Tidak ditulis alif Sahaja ‫ﺳﮭﺎج‬
‫ﻟﯾوات‬ pada suku kata Paha ‫ﭬﮭﺎ‬
terbuka yang Usaha ‫اوﺳﮭﺎ‬

berada
sebelum suku

kata

Diftong Diftong ialah gandingan dua
huruf vokal yang dibaca

sebagai satu suku kata dan
melafazkannya dengan
cepat. Diftong terbahagi

kepada tiga kelompok iaitu
au, ai, oi.

CONTOH:

Diftong Kaedah Rumi Jawi

Ai - Ditulis dengan alif-hamzahya bagi diftong di awal Aising ‫اءﯾﺳﯾﻎ‬
Kailan ‫ﻛﺎﯾﻠن‬
‫اءي‬ perkataan Serai ‫ﺳراي‬
‫اي‬ - Ditulis dengan alif-ya bagi diftong di tengah dan akhir
perkataan Audit ‫اءودﯾت‬
ِAu Saudara ‫ﺳﺎودارا‬
- Ditulis dengan alif-hamzah-wau bagi diftong di awal ‫ﻓوﻻو‬
‫اءو‬ perkataan Pulau
‫او‬ - Ditulis dengan alif-wau bagi diftong di tengah dan ‫اووﯾدﯾوم‬
akhir perkataan Oidium ‫ﺑوﯾﻛوت‬
Oi Boikot ‫ﺳﻛوي‬
- Ditulis dengan alif-wau-wauya bagi diftong di awal Sekoi
‫اووي‬ perkataan
‫وي‬ - Ditulis dengan wau-ya bagi diftong di tengah dan
akhir perkataan

Penggunaan
Imbuhan

● Awalan
● Akhiran
● Apitan

01 Awalan 02

Seutas Se- Ke

‫ﺳﺄوﺗس‬ (kata sendi)

Secantik Ke arah Ke rumah

‫ﺳﭼﻧﺗﯾق‬ ‫ﻛﺄره‬ ‫ﻛروﻣﮫ‬

Apabila kata dasar Ejaan lazim, Apabila kata dasar Ejaan lazim,
bermula dengan huruf tiada kaedah bermula dengan huruf tiada kaedah
alif , ditulis rapat dan alif , ditulis rapat dan
huruf hamzah diletak di ejaan jawi huruf hamzah diletak di ejaan jawi

atas alif. atas alif

03 Di Meng-, Peng- 05

Apabila kata dasar bermula - Pengandam - Mengandam
dengan huruf alif , ditulis
Di asah ‫دأﺳﮫ‬ rapat dan huruf hamzah - ‫ﻓ ﻧدم‬ -‫ﻣ ﻧدم‬
Di Cantas ‫دﭼﻧﺗس‬ diletak di atas alif.
Kata dasar yang bermula dengan a pada suku
Ejaan lazim, tiada kaedah kata tertutup bila bersambung dengan awalan
ejaan jawi meng dan peng dibuang alif dalam ejaan jawi .

04 Di (kata Sendi) - Pengikut - Mengikut
- Mengolah - Pengolah

Di Udara ‫دأودارا‬ Apabila kata dasar bermula - ‫ﻓ ﯾﻛوت‬ - ‫ﻣ ﯾﻛوت‬
Di Darat ‫ددارت‬ dengan huruf alif , ditulis - ‫ﻓ وﻟﺔ‬
rapat dan huruf hamzah - ‫ﻣ وﻟﺔ‬
diletak di atas alif.
Kata dasar yang bermula dengan huruf vokal selain a, bila
Ejaan lazim, tiada kaedah bersambung dengan awalan meng dan peng dibuang alif
ejaan jawi
dalam ejaan jawi .

Aِ khiran Celaan Bagi kata dasar
berakhir dengan huruf
Tjeearnkdihsairpdaaantla5jamwi I--amkitaaunn-,,a--wnis,am-ni,e ‫ﭼﺎﻻءن‬
alif diimbuhkan
01 -an (‫ ان‬,‫ءن‬, ‫)ن‬ Bacaan dengan hamzah-nun.

Buruan Bagi kata dasar ‫ﺑﺎﭼﺎءن‬ Bagi kata dasar
berakhir dengan berakhir dengan suku
‫ﺑوروان‬ Andaian kata terbuka vokal (a) ,
huruf wau , ditambah alif sebelum
diimbuhkan dengan ‫اﻧداﯾن‬
hamzah-nun.
alif-nun.
Selain daripada di atas
masakan diimbuhkan

dengan nun.

02 -i (‫ي‬, ‫)ءي‬ 03 -kan

mulai Huruf hamzah-ya gunakan Ditulis kaf dan nun tanpa alif. Bagi
diimbuh pada kata perkataan yang berakhir dengan k ,
‫ﻣوالءي‬ dasar yang berakhir ‫ﺿوﻧﺎﻛن‬ ditulis padanan mengikut kaedah ejaan
dengan huruf alif dan yang ditetapkan atau asal perkataan
dihargai
wau. tersebut.
‫دھر ﺎي‬
Bagi kata dasar berakhir 04 -wan dan -man
dengan suku kata
terbuka vokal (a) , hartawan Ditulis wau dan nun tanpa
alif Ditulis min dan nun
ditambah alif sebelum ‫ھرﺗﺎون‬ tanpa alif
hamzah-ya

mengasihi Selain daripada di atas 05 -isme
diimbuhkan dengan
‫ﻣﻐﺎﺳﯾﮭﻲ‬ ya. sosialisme huruf akhir ditulis huruf ya
tanpa titik (alif maqsurah)
‫ﺳوﺳﯾﺎﻟﯾﺳﻣﻰ‬

Apitan Contoh:

ktuaabpleiasidtgaaainnhp,jieakmnwabgeiugdahuadanhanaleaaajhanwamianmleadbnnauglhdaikaamunnt Jenis Rumi Jawi
akhiran.
ke………….an keindahan ‫ﻛﺄﯾﻧدھن‬
kedukaan ‫ﻛدوﻛﺎءن‬

meng………...i mengekori ‫ﻣﻐﯾﻛوري‬
‫ﻣﻐﻐﺿوﺗﺎءي‬
menganggotai

RANGKAI KATA
DAN KATA ULANG

● Homograf
● Akronim dan kata

singkatan

Rangkai Kata Kata Majmuk Dieja Terpisah

● Dalam tatabahasa Dewan rangkai Guru Besar Rukun Menteri
kata disebut kata majmuk. Tetangga Besar
‫ﺿورو ﺑﺳر‬
● Kata majmuk terhasil daripada ‫روﻛون‬ ‫ﻣﻧﺗري ﺑﺳر‬
proses merangkaikan dua kata dasar ‫ﺗﺗﻐض‬
atau lebih yang membawa makna
tertentu. Kata Majmuk Dieja Bersambung

● Kata majmuk biasanya dieja terpisah Antarabangsa Bumiputra Kakitangan
tetapi bagi bentuk yang telah
mantap penggunaannya sebagai ‫اﻧﺗﺎراﺑﻐﺳﺎ‬ ‫ﺑوﻣﯾﻔوﺗرا‬ ‫ﻛﺎﻛﯾﺗﺎﻏن‬
satu perkataan, ia dieja bersambung.

● Dalam ejaan jawi, kaedah pengejaan
kata majmuk mengikut bentuknya
dalam tulisan rumi sama ada
terpisah atau bercantum

Kata Ulang Pengandaan Penuh

Ada 3 Jenis kata yang boleh Kata ganda penuh ditulis dengan
digandakan: menggunakan tanda angka dua Arab.
● Kata nama Boleh digandakan Buku-buku Anai-anai Besar-besar
● Kata kerja kepada:
● Kata adjektif - PPee-nnPggeggnaagnngddaaanaadnnaspaenepnaurha ٢‫ ﺑوﻛو‬٢‫ اﻧﺎي‬٢‫ﺑﺳر‬
-
Pengandaan ٍSepara
berentak
Apabila bahagian kata yang diganda berubah
Kaedah Pengajaran: bentuknya, tanda sempang digunakan sebagai
- Penggandaan penuh diletakkan angka
dua arab (٢) di akhir perkataan. tanda gandaan.
- Penggandaan separa dan berentak Berjalan-jalan Tari-menari Kecil-kecilan
menggunakan tanda sempang.
‫ﺟﺎﻟن‬-‫ﻣﻧﺎري ﺑرﺟﺎﻟن‬-‫ﻛﭼﯾﻠن ﺗﺎري‬-‫ﻛﭼﯾل‬

Pengandaan ٍSerentak

Apabila bahagian kata yang diganda berubah
bentuknya, tanda sempang digunakan sebagai

tanda gandaan

Gerak-geri Huru-hara Lauk-pauk

‫ ري‬-‫رق‬ ‫ ھﺎرا‬-‫ ﻓﺎءوق ھورو‬- ‫ﻻءوق‬

Homograf Homograf pada Kata Dasar

Homograf merujuk Hshebooromemlenoohtgasnbrakiamemdfrelaj(aubn)kguguanayni Satu Perkataan mempunyai dua huruf vokal
kepada dua kata atau rumi berfungsi satu huruf jawi
lebih yang sama ejaan
Contoh
tetapi berlainan
maknanya.

Homograf banyak berlaku dalam tulisan Jawi u, o = ‫و‬ e, i = ‫ي‬
kerana sistem tulisan Jawi hanya
Pula Bela
menggunakan sistem tulisan Jawi hanya
menggunakan empat huruf empat huruf ‫ﻓوﻻ‬ ‫ﺑﯾﻼ‬

vokal berbanding dengan enam huruf Pola bila
dalam tulisan Rumi.
biru ‫ﺑﯾرو‬ Sesi

biro ‫ﺳﯾﺳﻲ‬

Sisi

Homograf pada kata Contoh lain:
berimbuhan
Homograf pada Homograf pada
01 Vokal e pepet dan A dalam tulisan jawi Kata Dasar kata berimbuhan

Menetap Mantap ‫ﭬﯾن‬ ‫ﺳﻣﺑﯾﻠن‬

‫ڤ‬+‫ت‬+‫ن‬+‫= م‬ ‫ﻣﻧﺗڤ‬ Pen Pin Sambilan

02 3 Suku kata - digugurkan ‘‫ ’ا‬pada suku ‫ﺑوروڠ‬ Sembilan

kata pertama dan imbuhan ‘di’ ditulis Burung Borong ‫وﻟو ن‬

dengan ‘‫’د‬ Gulungan

Dahulu Dihulu Golongan

‫ و‬+‫ ل‬+ ‫ و‬+ ‫ ه‬+ ‫= د‬ ‫دھوﻟو‬

Akronim dan Kata Singkatan Singkatan inisialisme bagi nama jabatan,
organisasi, pertubuhan, syarikat dan
Nama khas yang berupa nama jawatan,
pangkat, gelaran dan nama khas bukan nama seumpamanya serta singkatan inisialisme bagi
diri yang lain sedapat mungkin ditulis dalam nama jawatan, pangkat, gelaran dan
bentuk kata dan ejaan yang penuh. Contohnya:
seumpamanya dalam bahasa Melayu (yang
dilafazkan huruf demi huruf) ditulis dengan
menggunakan huruf dalam abjad Jawi dan

dibubuh tanda titik selepas setiap huruf
tersebut. Contohnya:

Profesor ‫ﭬروﻓﯾﺳور‬ TUDM ‫ت او د م‬
‫ﭬردان ﻣﻧﺗري‬ GPMS ‫كفمس‬
Perdana PBB
Menteri (P.M.) ‫ﻛﺗواﭬ ﺎره‬ K.S.U ‫ڤبب‬
‫ﻛﺗوا ﺳﺗﯾﺎﺋوﺳﮭﺎ‬
Ketua ‫ك س او‬
Pengarah (K.P.)

Ketua Setiausaha
(K.S.U)

Singkatan inisialisme bagi nama jabatan, Akronim nama khas atau akronim kata
organisasi, pertubuhan, syarikat dan umum dalam bahasa Melayu atau dalam
bahasa Inggeris ( yang dilafazkan sebagai
seumpamanya serta singkatan inisialisme kata) boleh ditulis lengkap sebagai kata.
bagi nama jawatan, pangkat, gelaran dan
seumpamanya dalam bahasa Inggeris (yang Contohnya:
dilafazkan huruf demi huruf) ditulis dengan
menggunakan sebutan atau nama huruf IKIM ‫اﯾﻛﯾم‬
dalam abjad Rumi yang ditulis Jawi dan PAS ‫ﭬﺎس‬
dibubuh tanda titik selepas setiap huruf UNESCO ‫ﯾوﻧﯾﺳﻛو‬
UMNO ‫اﻣﻧو‬
tersebut. Contohnya:

MCA ‫ﻋﯾم ﺳﻲ أي‬

PLO ‫ﭬﻲ اﯾل او‬

KLSE ‫ﻛﻲ اﯾل اﯾس اءي‬

Kata
Pinjaman

1) Kaedah Ejaan Bahasa
2) Kata Pinjaman
Arab dan Inggeris

Kaedah Ejaan Contoh Kata serapan Bahasa Inggeris:
Kata Serapan
Bahasa Inggeris Ejaan Jawi Padanan Rumi

● Dari bahasa Inggeris ‫ ﺑﯾك‬Beg
atau eropah
Contohnya: bas, vitamin ‫اﺑﺳﻧزك‬ Abstrak

Kata serapan daripada bahasa Inggeris ‫ ﻛﯾك‬kek
yang ada satu suku kata dieja
mengikut bunyi sebutan, manakala ‫دﯾﻣوﻛراﺳﻲ‬ Demokrasi
yang lebih dari satu suku kata di eja
mengikut ejaan rumi

Kaedah Ejaan Kata Contoh: Klinik
pinjaman Bahasa
Inggeris Trak ‫ﻛﻠﯾﻧﯾك‬

Kaedah Pertama ‫ﺗرك‬ Subjek

Kdodankelasnatogmanaaanenkjhah[uaikrrn]uddJfiaeikwjsaaufiku Blok ‫ﺳوﺑﺟﯾك‬

‫ﺑﻠوك‬

Kaedah Kedua Kaedah Ketiga Menggunakan huruf
va ( ‫( ؤ‬bagi padanan
huruf ‘v’.

Gugusan konsonan di akhir kata Visa ‫ؤﯾﺳﺎ‬
tidak dirangkaikan
Contoh: Visual ‫ؤﯾﺳوال‬

Viva ‫ؤﯾؤا‬

Teks Insurans Kaedah Keempat Dieja mengikut sebutan
‫اﻧﺳورن س‬ suku kata dalam
‫ﺗﯾك س‬
bahasa Melayu.

Golf Burger ‫ﺑرﺿور‬
Koir ‫ﻛوءﯾر‬
‫ﺿول ف‬ Diet ‫دﯾﺋت‬

Kaedah Kelima Kaedah Keeenam

Gugusan konsonan pada awal Semua huruf [g] dieja
dan tengah kata dirangkaikan dengan huruf ga
tanpa sisipan apa-apa huruf dalam Jawi

vokal Ejaan Rumi Ejaan Jawi
Agenda
Klinik teknologi ‫ا ﯾﻧدا‬
Geologi ‫ﺗﯾﻛﻧوﻟو ﻲ‬
‫ﻛﻠﯾﻧﯾك‬ ‫ﯾوﻟو ﻲ‬

Abstrak

‫اﺑﺳﺗرك‬

Kaedah Ejaan Kata Kaedah Rumi Jawi
pinjaman Bahasa Arab
Istilah khusus dieja Sujud ‫ﺳﺟود‬
Kata yang berakhir dengan seperti ejaan asal Tawaf ‫طواف‬
suku kata terbuka dengan Bahasa Arab Wuduk ‫وﺿوء‬
vokal [a], [i], [u] bila menjadi
kata terbitan dengan akhiran Dikekalkan abjad Izin ‫اﯾذﯾن‬
atau partikel perlu ditulis asal tetapi ditambah Sifir ‫ﺻﯾﻔﯾر‬
dengan alif, ya atau wau. huruf vokal untuk Zikir ‫ذﯾﻛﯾر‬
elak kekeliruan
Fardu - Memfardukan ‫ ﻣﻣﻔرﺿوﻛن‬- ‫ﻓرض‬ sebutan dan makna. Sabun ‫ﺳﺎﺑون‬
Haji - Menghajikan ‫ ﻣ ﺣﺎﺟﯾﻛن‬- ‫ﺣﺞ‬ Kerusi ‫ﻛروﺳﻲ‬
‫ ﻣﻣﻔﺗواﻛن‬- ‫ﻓﺗوى‬ Terserap dalam Kertas ‫ﻛرﺗس‬
Fatwa - memfatwakan Bahasa Melayu
dieja seperti
mengeja kata jati
bahasa Melayu