คำนำ
ตามที่ศาลเยาวชนและครอบครัวกำหนดวิสัยทัศนวา “ศาลเยาวชนและครอบครัวเปนเลิศ
และเปนที่ยอมรับในระดับสากลในการอำนวยความยุติธรรม โดยมุงเนนการปองกัน แกไขบำบัด
ฟนฟู เยียวยาเด็ก เยาวชน ผูเสียหาย และคุมครองสถาบันครอบครัว ดวยความรวดเร็ว เปนธรรม
ภายใตหลักนิติธรรมและประโยชนสูงสุดของเด็ก เพื่อเสริมสรางความสงบสุขของสังคมภายในป
๒๕๖๔” และอธิบดีผูพิพากษาศาลเยาวชนและครอบครัวกลางกำหนดนโยบายใหศาลเยาวชน
และครอบครัวเปนศูนยรวมการแกไขปญหา เสริมสรางและพัฒนาเด็ก เยาวชน ครอบครัว และสังคม
อยางครบวงจร ตอเนื่อง และเปนรูปธรรม ศาลเยาวชนและครอบครัวกลางจึงจัดตั้ง “ศูนยติดตาม
ดวยความหวงใย” ขึ้นรองรับการทำงานอยางครบวงจร ตอเนื่อง และเปนรูปธรรมตามนโยบาย
ดังกลาวโดยใหศูนยฯ ติดตามชวยเหลือเด็กและเยาวชนที่ผานกระบวนการยุติธรรมของศาล
ตั้งแตชั้นกอนฟอง ระหวางพิจารณาคดี และหลังมีคำสั่ง/คำพิพากษา ไมวาจะดวยคำพิพากษา
รอการกำหนดโทษ รอการลงโทษ ใหคุมความประพฤติ หรือใชมาตรการพิเศษแทนการดำเนิน
คดีอาญา หรือมาตรการแทนการพิพากษาคดี คดีที่มีการเปลี่ยนแปลง คำพิพากษาใหปลอย
กอนกำหนด หรือศาลมีคำสั่งใหคุมประพฤติเพื่อสวัสดิภาพของเด็กและเยาวชนในกรณีที่ศาล
มีคำพิพากษาใหยกฟอง ทั้งนี้ เพื่อประคับประคองใหเด็กและเยาวชนเหลานี้กลับตนเปนคนดี
และสามารถกลับคืนสูสังคมไดอยางมีคุณภาพโดยไมหวนกลับไปกระทำความผิดซ้ำอีก
ยิ่งไปกวานั้น ขอบเขตการทำงานของศูนยฯ ยังขยายความหวงใยไปยังผูเสียหายที่ไดรับ
ความเสียหายจากการกระทำผิดหรือการกระทำที่มิชอบตาง ๆ อันเปนการยกระดับการคุมครอง
สิทธิแกผูเสียหายใหไมยิ่งหยอนไปกวาการคุมครองเด็กหรือเยาวชนที่ถูกกลาวหาวากระทำความผิด
เพื่อใหสอดคลองกับนโยบายของประธานศาลฎีกา ขอ ๒ ในการสรางดุลยภาพแหงสิทธิ ดวยการ
บริการใหความชวยเหลือผูเสียหายที่สงตอมาจากศูนยใหคำปรึกษาเพื่อแนะนำชวยเหลือผูเสียหาย
และครอบครัวของศาลเยาวชนและครอบครัวกลางเพื่อใหผูเสียหายและครอบครัวสามารถกลับไป
ใชชีวิตในสังคมไดตามปกติสุข
การดำเนินการของศูนยฯ นี้ อยูภายใตการกำกับดูแลของนายภัทรศักดิ์ ศิริสินธว
รองอธิบดีผูพิพากษาศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง โดยมีคณะทำงาน ประกอบดวย นางนิลุบล
ลิ่มพงศพันธุ ผูพิพากษาสมทบในศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง เปนประธานคณะทำงานโครงการ
และผูพิพากษาสมทบ เปนผูมีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อน แบงการทำงานเปน ๔ ขั้นตอน
มีผูพิพากษาสมทบรับผิดชอบทุกขั้นตอน เริ่มตั้งแตการคัดกรองเพื่อวิเคราะหสภาพปญหาความ
ตองการความชวยเหลือ การประสานงานหนวยงานภาคีเครือขายเพื่อขอรับการสนับสนุนความ
ชวยเหลือ การติดตามพฤติกรรมการเปลี่ยนแปลงของเด็ก เยาวชน ครอบครัว ผูเสียหาย และ
การประเมินผลสัมฤทธิ์เปนรายบุคคล ซึ่งจะมีการบันทึกขอมูลและจัดทำเปนระบบสารสนเทศ
เพื่อสงตอขอมูลกันในแตละขั้นตอนอยางเปนระบบ โดยมีศูนยติดตามดวยความหวงใยเปนศูนยกลาง
การบริหารจัดการขอมูลสารสนเทศดังกลาว ทั้งนี้ ศูนยฯ ไดจัดทำคูมือสำหรับใชเปนแนวทางให
ผูพิพากษาสมทบไดมีความรูความเขาใจในบทบาทหนาที่และการทำงานในขั้นตอนตาง ๆ เพื่อให
เกิดทักษะเทคนิควิธีในการติดตามความประพฤติและใหความชวยเหลือเด็ก เยาวชน ผูเสียหาย
ตลอดจนครอบครัว เพื่อใหการดำเนินงานของศูนยติดตามดวยความหวงใยบรรลุวัตถุประสงค
สอดคลองกับนโยบายประธานศาลฎีกา และนโยบายของศาลเยาวชนและครอบครัวกลางขางตน
ทั้งนี้ ขอขอบคุณทานภัทรศักดิ์ ศิริสินธว ทานนิลุบล ลิ่มพงศพันธุ และคณะผูพิพากษาสมทบ
เจาหนาที่ในศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง และผูที่มีสวนเกี่ยวของในโครงการนี้ทุกทานที่ให
ความรวมมือดวยความอุตสาหะ ทุมเท จนโครงการมีความคืบหนาไปอยางดี
หวังเปนอยางยิ่งวา ศูนยติดตามดวยความหวงใยจะเปนสวนสำคัญที่ทำใหเด็กและเยาวชน
ที่หลงพลาด หลงผิด มีความประพฤติที่ดีขึ้น ไมกลับไปกระทำความผิดซ้ำ และสามารถกลับตน
เปนคนดี มีความรู มีอาชีพ มีความเปนอยูที่ดีจนสามารถอยูรวมในสังคมไดอยางมีคุณคา ตลอดจน
มีสวนชวยเหลือผูเสียหายและครอบครัวใหผานพนปญหาที่เกิดขึ้น และไดรับการเยียวยาให
สามารถกลับไปดำรงชีวิตอยางเปนปกติสุขในสังคมไดตอไป
อโนชา ชีวิตโสภณ
อธิบดีผูพิพากษาศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง
๒๕๖๔
สารบัญ
หลักการและเหตุผล ๑
กลุมเปาหมายที่เขารวมโครงการ ๓
คำนิยามศัพทและความหมาย ๓
การทำงานของศูนยติดตามดวยความหวงใย ๙
วิธีดำเนินการ ๑๐
ขั้นตอนในการปฏิบัติหนาที่ ๑๑
๑. ผูพิพากษาสมทบฝายคัดกรอง ๑๑
๒. ผูพิพากษาสมทบฝายประสานงาน ๑๔
๓. ผูพิพากษาสมทบฝายติดตาม ๑๕
๔. ผูพิพากษาสมทบฝายประเมินผลและสถิติ ๑๗
สรุปภาพรวมสถิติตาง ๆ ๒๑
แบบสงตอและดูแลชวยเหลือศูนยใหคำปรึกษาเพื่อแนะนำชวยเหลือ
ผูเสียหายและครอบครัว ๒๖
หนวยงานและองคกรที่ใหการสนับสนุน ๒๘
๑. กระทรวงแรงงาน ๒๘
- รายชื่อหลักสูตรเตรียมเขาทำงาน ระยะเวลาการฝกอบรม ๒-๔ เดือน ๒๙
- หนวยงานเชี่ยวชาญเฉพาะทางพัฒนาฝมือแรงงาน (Excellenct Training Center) ๓๑
- อัตราคาจางตามมาตรฐานฝมือ ๓๒
- โครงการเพิ่มทักษะดานอาชีพแกนักเรียนครอบครัวยากจนที่ไมไดเรียนตอ
หลังจบการศึกษาภาคบังคับ ประจำปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๔
เลขที่โครงการ กพร.๐๒๔/๒๕๖๔ ๓๕
๒. กระทรวงสาธารณสุข ๓๕
๓. กระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย ๓๖
๔. กระทรวงศึกษาธิการ ๔๒
๔.๑ สำนักงานสงเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ๔๒
ตัวอยางกิจกรรมที่นำมาเทียบโอนเปนกิจกรรมพัฒนาคุณภาพชีวิต
(กพช.) ของศาลเยาวชนและครอบครัวกลางภายใตโครงการสนับสนุน
แกไขบำบัดฟนฟู เด็กเยาวชนและครอบครัว ๔๓
๔.๒ โรงเรียนทางเลือก ๔๓
- ศูนยการเรียนพัลลัส อธีนา ๔๓
- โรงเรียนจุฑารัตนวิทยา คลอง ๙ ปทุมธานี ๔๔
๕. กระทรวงยุติธรรม ๔๔
๕.๑ กรมพินิจคุมครองเด็กและเยาวชน ๔๔
๕.๒ กรมคุมประพฤติ ๔๕
๕.๓ กรมคุมครองสิทธิเสรีภาพ ๔๗
๕.๔ สำนักงานกองทุนยุติธรรม กระทรวงยุติธรรม ๕๐
๕.๖ ศูนยประสานงานจิตอาสากระทรวงยุติธรรม (ศป.จอส.ยธ.) ๕๑
๕.๗ สถาบันนิติวิทยาศาสตร กระทรวงยุติธรรม ๕๑
๖. กรุงเทพมหานคร ๕๒
๖.๑ สำนักพัฒนาสังคมกรุงเทพมหานคร ๕๒
๖.๒ สำนักงานการพัฒนาชุมชน สำนักพัฒนาสังคม ๕๗
๖.๓ ฝายพัฒนาชุมชนและสวัสดิการสังคม “การสงเคราะหเด็กตามระเบียบ
กรุงเทพมหานคร วาดวยคาใชจายในการจัดสวัสดิการและสงเคราะห
พ.ศ. ๒๕๕๗” ๕๗
๖.๔ สำนักการแพทย ๖๕
๖.๕ สายดวนที่บริการชวยเหลือกลุมเด็ก เยาวชน และครอบครัวในดานตาง ๆ ๖๖
๖.๖ สถานพยาบาลที่ใหบริการชวยเหลือและใหคำปรึกษาในดานจิตเวชแกเด็กและเยาวชน ๖๖
๖.๗ สำนักงานเขต ๕๐ เขต ฝายพัฒนาชุมชนและสวัสดิการสังคม ๖๖
๖.๘ หนวยงานภาครัฐอื่น ๆ ที่สามารถประสานงานขอความอนุเคราะหสนับสนุนได ๖๘
๖.๙ หนวยงานภาคเอกชนที่สามารถประสานงานขอความอนุเคราะห
และขอรับการสนับสนุน ๗๐
๗. มูลนิธิบานพระพร ๗๐
ระเบียบศาลเยาวชนและครอบครัววาดวยกองทุนเงินสนับสนุนโครงการ
ติดตามดวยความหวงใยเพื่อเด็ก เยาวชน และผูเสียหายที่เขาสูกระบวนการของศาล
พ.ศ. ๒๔๖๔ ๗๒
หลักการและเหตุผล
ประเทศไทยไดลงนามเขาเปนภาคีอนุสัญญาวาดวยสิทธิเด็กเมื่อวันที่ ๑๒ กุมภาพันธ
๒๕๓๕ ซึ่งอนุสัญญาวาดวยสิทธิเด็ก (Convention on the rights of the Child) เปนอนุสัญญา
ดานสิทธิมนุษยชนระหวางประเทศที่ไดรับการรับรองมากที่สุดในโลกถึง ๑๙๖ ประเทศ อนุสัญญา
วาดวยสิทธิเด็กมีอารัมภบทวาสหประชาชาติไดประกาศในปฏิญญาสากลวาดวยสิทธิเด็กวา เด็ก
มีสิทธิที่จะไดรับการดูแลและการชวยเหลือเปนพิเศษและเชื่อวาครอบครัวในฐานะเปนกลุมพื้นฐาน
ของสังคมและเปนสิ่งแวดลอมทางธรรมชาติสำหรับการเจริญเติบโตและความอยูดีกินดีของสมาชิก
ทุกคน โดยเฉพาะเด็กควรไดรับความคุมครองและชวยเหลือเทาที่จำเปนเพื่อที่จะสามารถมีความ
รับผิดชอบในชุมชนของตนไดอยางเต็มที่ เพื่อใหเด็กไดพัฒนาบุคลิกภาพไดอยางกลมกลืน เด็ก
ควรเติบโตในสิ่งแวดลอมของครอบครัวในบรรยากาศแหงความผาสุกความรักความเขาใจ โดย
ตองคำนึงตามที่ไดระบุไวในปฏิญญาสากลวาดวยสิทธิเด็ก โดยเหตุที่เด็กยังไมเติบโตเต็มที่ทั้งรางกาย
และจิตใจ จึงตองการการพิทักษและการดูแลเปนพิเศษ รวมถึงตองการการคุมครองทางกฎหมาย
ที่เหมาะสมทั้งกอนและหลังการเกิด
สังคมในยุคโลกาภิวัตนที่ทุกสิ่งทุกอยางตองดำเนินไปอยางรวดเร็ว ทำใหเด็กหรือเยาวชน
ขาดความยับยั้งชั่งใจ ขาดความรอบคอบในการตัดสินใจ กอความผิดพลาดตาง ๆ นานา อันเปน
สาเหตุหนึ่งของปญหาของการกระทำความผิดของเด็กหรือเยาวชนจากความผิดเล็กนอยนำไปสู
การกระทำความผิดทางอาญาที่มีความรุนแรงยิ่งขึ้น ตามแนวโนมการพัฒนาตามสถานการณโลก
ไมวาจะเปนทางดานสังคม เศรษฐกิจและการเมือง สงผลใหเด็กหรือเยาวชนกระทำความผิดตาง ๆ
เชน ความผิดเกี่ยวกับทรัพย ชีวิตและรางกาย เพศหรือยาเสพติด ซึ่งสาเหตุสวนใหญของการ
กระทำความผิดมาจากหลายสาเหตุ ทั้งที่อาจจะมิไดเกิดจากตัวเด็กหรือเยาวชนเอง แตเปนปญหา
ที่สืบเนื่องมาจากปญหาครอบครัวและปญหาสิ่งแวดลอมตาง ๆ เปนตน
ศาลเยาวชนและครอบครัวซึ่งจัดตั้งขึ้นโดยพระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัว
และวิธีพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ. ๒๕๕๓ กำหนดรูปแบบองคกรและวิธีพิจารณาคดี
เยาวชนและครอบครัวไวเปนพิเศษ เพื่อใหความคุมครองแกเด็กหรือเยาวชนและสถาบันครอบครัว
เปนสำคัญ มีเจตนารมณในการทำหนาที่คุมครองปกปองสิทธิเสรีภาพของเด็กหรือเยาวชนที่กระทำ
ความผิด มุงใหการสงเคราะหและฟนฟูใหกลับตัวเปนพลเมืองดีของสังคม ปองกันมิใหหวนกลับ
มากระทำความผิดซ้ำ
ศาลเยาวชนและครอบครัวจึงมีบทบาทสำคัญอยางยิ่งในการดำเนินการเพื่อแกไขบำบัด
ฟนฟูเด็กหรือเยาวชนใหสามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรมคืนสูสังคมอยางสรางสรรค ตลอดจน
การดำเนินการเพื่อปองกันและแกไขมิใหเด็กหรือเยาวชนกระทำความผิดซ้ำหรือเพิ่มมากขึ้น
ในอนาคต ซึ่งแนวทางในการปฏิบัติตอเด็กหรือเยาวชนที่กระทำผิดคือการใชมาตรา ๕๖
๑
แหงประมวลกฎหมายอาญา การใชมาตรการพิเศษแทนการดำเนินคดีอาญา มาตรา ๙๐ และ
มาตรการพิเศษแทนการพิพากษาคดีตามมาตรา ๑๓๒ และมาตรา ๑๓๓ แหงพระราชบัญญัติ
ศาลเยาวชนและครอบครัวฯ ซึ่งมีแนวทางในการแกไขบำบัดฟนฟูเด็กหรือเยาวชนนี้เปนเครื่องมือ
อยางหนึ่งในการปฏิบัติตอเด็กหรือเยาวชนที่กระทำความผิดทางอาญา
หลังจากเด็กหรือเยาวชนเขาสูกระบวนการยุติธรรมโดยผานการประเมินและตองการ
ความชวยเหลือดานตาง ๆ หรือไดรับการแกไขบำบัดฟนฟูและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมดวยวิธีการ
ที่หลากหลายและเหมาะสมกับการกระทำความผิดของเด็กหรือเยาวชนจนครบถวนและกลับไป
ใชชีวิตในสังคมหรือชุมชนที่ตนอาศัยอยู หากการที่กระบวนการยุติธรรมมิไดกาวติดตามไปแนะนำ
ชวยเหลือเด็กหรือเยาวชนเหลานี้อีก ถือเปนสาเหตุหนึ่งที่ทำใหมีเด็กหรือเยาวชนหวนกลับมา
กระทำความผิดซ้ำอีก
ดวยเหตุผลดังกลาวขางตน ศาลเยาวชนและครอบครัวกลางจึงจัดทำ “โครงการ
ติดตามดวยความหวงใย” เพื่อติดตามชวยเหลือเด็กหรือเยาวชนที่ผานขั้นตอนของศาล เชน
เด็กหรือเยาวชนที่ศาลมีคำสั่งใหมอบตัวแกผูดูแลหรือปลอยตามมาตรา ๗๓ วรรคทาย เด็กหรือ
เยาวชนที่ศาลพิพากษาไมวาจะเปนคดีคำสั่งวางเงื่อนไขคุมประพฤติ คดีที่ศาลมีคำพิพากษา
รอการกำหนดโทษ รอการลงโทษ และใหคุมประพฤติตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๕๖
หรือคดีที่ใชมาตรการพิเศษแทนการดำเนินคดีอาญาตามพระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวฯ
มาตรา ๙๐ และมาตรการพิเศษแทนการพิพากษาคดีตามพระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวฯ
มาตรา ๑๓๒ และมาตรา ๑๓๓ หรือกรณีที่เด็กหรือเยาวชนกระทำความผิดและมีคำสั่งใหปลอยตัว
ขั้นต่ำโดยคุมความประพฤติและไมคุมความประพฤติ หรือมีคำสั่งใหปลอยกอนกำหนดโดยคุม
ความประพฤติหรือไมคุมความประพฤติ หรือกรณีที่ศาลมีคำพิพากษาใหยกฟองและปลอยตัวไป
ซึ่งจะเปนผลดีกับเด็กหรือเยาวชนนั้นสามารถดำเนินชีวิตตอไปไดอยางปกติสุขหลังจากไดรับการ
ปลอยตัวโดยไมกลับมากระทำผิดซ้ำอันจะกอใหเกิดความเสียหายแกสังคมและประเทศชาติ โดยมี
ตัวชี้วัดโครงการอยางเปนรูปธรรมสอดคลองกับนโยบายของประธานศาลฎีกา ขอที่ ๑ ความ
เสมอภาค ประชาชนตองไดรับความเปนธรรมอยางเสมอภาค ขอ ๒ สมดุลสรางดุลยภาพแหง
สิทธิ ยกระดับการคุมครองสิทธิแกผูเสียหาย เหยื่ออาชญากรรมในคดีอาญา และสอดคลองกับ
ภารกิจตามนโยบายของศาลเยาวชนและครอบครัวที่มุงในการปองกันแกไข การบำบัดฟนฟู
เยียวยาเด็กหรือเยาวชน ผูเสียหาย และคุมครองรักษาสถาบันครอบครัวดวยความรวดเร็วเปนธรรม
และตามภารกิจขอ ๗ คือสรางภาคีเครือขายชุมชนและประสานความรวมมือหนวยงานที่เกี่ยวของ
ในกระบวนการยุติธรรมเด็กหรือเยาวชนและครอบครัว เพื่อปองกันและติดตามผลการแกไขบำบัด
ฟนฟูเด็กและเยาวชนที่ผานกระบวนการของศาลเพื่อคืนเด็กหรือเยาวชนที่มีคุณภาพสูสังคม
ในทำนองเดียวกันผูเสียหายที่ไดรับความเสียหายหรือไดรับผลกระทบจากการกระทำความผิด
ของเด็กหรือเยาวชนก็จะไดรับการคุมครองสิทธิเชนเดียวกัน
๒
กลุมเปาหมายที่เขารวมโครงการ
๑. เด็กหรือเยาวชนที่ศาลมีคำสั่งใหมอบตัวแกผูดูแลหรือปลอยตามมาตรา ๗๓ วรรคทาย
แหงพระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวฯ
๒. เด็กหรือเยาวชนที่ศาลมีคำสั่งใหใชมาตรการพิเศษแทนการดำเนินคดีอาญาตามมาตรา
๙๐ หรือมาตรการพิเศษแทนคำพิพากษาคดีตามมาตรา ๑๓๒ และมาตรา ๑๓๓ แหงพระราชบัญญัติ
ศาลเยาวชนและครอบครัวฯ
๓. เด็กหรือเยาวชนที่รอการกำหนดโทษหรือรอการลงโทษและใหคุมความประพฤติไว
ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๕๖ เด็กหรือเยาวชนที่ศาลกำหนดเงื่อนไขคุมความประพฤติ
ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๗๓ (๓) หรือคดีที่มีคำพิพากษาปลอยเด็กหรือเยาวชนแต
ใหคุมประพฤติหรือคดีที่ศาลมีคำสั่งใหปลอยตัวขั้นต่ำและคุมความประพฤติ หรือปลอยกอน
กำหนดตามคำพิพากษาและคุมความประพฤติตามพระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวฯ
มาตรา ๑๓๘ มาตรา ๑๓๙ และมาตรา ๑๔๓ หรือเปลี่ยนโทษปรับเปนคุมความประพฤติตาม
มาตรา ๑๔๒ (๒) รวมทั้งคดีที่ศาลมีคำสั่งปลอยขั้นต่ำโดยไมคุมความประพฤติ หรือคดีที่ศาล
มีคำสั่งปลอยกอนกำหนดตามคำพิพากษาโดยไมคุมความประพฤติตามพระราชบัญญัติศาลเยาวชน
และครอบครัวฯ มาตรา ๑๔๓
๔ เด็กหรือเยาวชนที่ศาลยุติคดีเด็ดขาดแลว แตเด็กหรือเยาวชนและครอบครัวประสงคไดรับ
การชวยเหลือจากศูนยติดตามดวยความหวงใย
๕. ผูเสียหายที่ไดรับการสงตอจากศูนยใหคำปรึกษาเพื่อแนะนำและชวยเหลือผูเสียหาย
และครอบครัว ซึ่งมีความประสงคขอรับความชวยเหลือตามหลักเกณฑการสงตอเขารับบริการที่
ศูนยติดตามดวยความหวงใย
คำนิยามศัพทและความหมาย
ศาลเยาวชนและครอบครัว หมายถึง ศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง ศาลเยาวชนและ
ครอบครัวจังหวัด หรือแผนกคดีเยาวชนและครอบครัวจังหวัด
ผูพิพากษาสมทบ หมายถึง บุคคลซึ่งเปนผูแทนในสังคมที่ผานการคัดเลือกจากศาลยุติธรรม
ใหมาปฏิบัติหนาที่ในทางตุลาการเพื่อพิจารณาพิพากษาคดีเด็กหรือเยาวชนที่กระทำความผิด
คดีครอบครัวและคดีที่ผูเยาวมีผลประโยชน หรือสวนไดสวนเสีย รวมทั้งใหการอบรม แกไขบำบัด
ฟนฟู และสงเคราะหเด็กหรือเยาวชนใหกลับตนเปนคนดีของสังคม ทั้งนี้ ตำแหนงผูพิพากษาสมทบ
จะไดรับการโปรดเกลาฯ ใหปฏิบัติหนาที่ในพระปรมาภิไธย และเปนเจาพนักงานตุลาการตาม
กฎหมาย (นายภัคพงศ ภัคพงศสิริ รองอธิบดีผูพิพากษาภาค ๒ ประธานคณะทำงานและคณะ : ๓)
๓
คดีอาญา หมายถึง คดีอาญาที่เด็กและเยาวชนกระทำความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา เชน
ความผิดตอชีวิต ความผิดเกี่ยวกับทรัพยสิน หรือกระทำความผิดตามกฎหมายอื่น ซึ่งมีโทษทาง
อาญา เชน ความผิดตอพระราชบัญญัติยาเสพติดใหโทษ เปนตน
คดีครอบครัว หมายถึง คดีแพงที่ฟองหรือรองขอตอศาลหรือกระทำการใด ๆ ในทางศาล
เกี่ยวกับผูเยาวหรือครอบครัว ซึ่งจะตองบังคับตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย กฎหมาย
วาดวยการจดทะเบียนครอบครัว หรือกฎหมายอื่นที่เกี่ยวกับครอบครัว
เด็ก หมายถึง บุคคลซึ่งอายุเกินกวาที่กำหนดไวตามมาตรา ๗๓ แหงประมวลกฎหมายอาญา
แตยังไมเกิน ๑๕ ปบริบูรณ
เยาวชน หมายถึง บุคคลอายุเกิน ๑๕ ปบริบูรณแตยังไมถึง ๑๘ ปบริบูรณ
ผูเยาว หมายถึง บุคคลที่ยังไมบรรลุนิติภาวะหรืออายุไมครบ ๒๐ ปบริบูรณ
ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๕๖ หมายความถึง ผูใดกระทำความผิดซึ่งมีโทษจำคุกหรือปรับ
และในคดีนั้นศาลจะลงโทษจำคุกไมเกินหาปไมวาจะลงโทษปรับดวยหรือไมก็ตามหรือลงโทษปรับ
ถาปรากฏวาผูนั้น
(๑) ไมเคยรับโทษจำคุกมากอน หรือ
(๒) เคยรับโทษจำคุกมากอนแตเปนโทษสำหรับความผิดที่ไดกระทำโดยประมาท หรือ
ความผิดลหุโทษหรือเปนโทษจำคุกไมเกินหกเดือน หรือ
(๓) เคยไดรับโทษจำคุกมากอนแตพนโทษจำคุกมาแลวเกินกวา ๕ ป แลวมากระทำ
ความผิดอีก โดยความผิดในครั้งหลังเปนความผิดที่ไดกระทำโดยประมาทหรือความผิดลหุโทษ
วรรคสอง และเมื่อศาลไดคำนึงถึงอายุ ประวัติ ความประพฤติ สติปญญา การศึกษา
อบรมสุขภาพภาวะแหงจิต นิสัย อาชีพ และสิ่งแวดลอมของผูนั้น หรือสภาพความผิดหรือการรูสึกผิด
และพยายามบรรเทาผลรายที่เกิดขึ้นหรือเหตุอื่นอันควรปรานีแลว ศาลจะพิพากษาวา
ผูนั้นมีความผิดแตรอการกำหนดโทษหรือกำหนดโทษแตรอการลงโทษไว ไมวาจะเปนโทษจำคุก
หรือโทษปรับอยางหนึ่งอยางใดหรือทั้งสองอยาง เพื่อใหโอกาสกลับตัวภายในระยะเวลาที่ศาล
จะกำหนดแตตองไมเกินหาปนับแตวันที่ศาลพิพากษา โดยจะกำหนดเงื่อนไขเพื่อคุมความประพฤติ
ของผูนั้นหรือไมก็ได
วรรคสาม เงื่อนไขเพื่อคุมความประพฤติของผูกระทำความผิดตามวรรคหนึ่ง ศาลอาจ
กำหนดขอเดียวหรือหลายขอตามควรแกกรณีได ดังตอไปนี้
(๑) ใหไปรายตัวตอเจาพนักงานที่ศาลระบุไวเปนครั้งคราวเพื่อเจาพนักงานจะไดสอบถาม
แนะนำ ชวยเหลือ หรือตักเตือนตามที่เห็นสมควรในเรื่องความประพฤติและการประกอบอาชีพ
หรือจัดใหกระทำกิจกรรมบริการสังคมหรือสาธารณประโยชน
๔
(๒) ใหฝกหัดหรือทำงานอาชีพอันเปนกิจจะลักษณะ
(๓) ใหละเวนการคบหาสมาคมหรือการประพฤติใดอันอาจนำไปสูการกระทำความผิด
ในทำนองเดียวกันอีก
(๔) ใหไปรับการบำบัดรักษาการติดยาเสพติดใหโทษ ความบกพรองทางรางกายหรือ
จิตใจหรือความเจ็บปวยอยางอื่น ณ สถานที่และตามระยะเวลาที่ศาลกำหนด
(๕) ใหรับการฝกอบรม ณ สถานที่และตามระยะเวลาที่ศาลกำหนด
(๖) หามออกนอกสถานที่อยูอาศัยหรือหามเขาในสถานที่ใดในระหวางเวลาที่ศาลกำหนด
ทั้งนี้ จะใชอุปกรณอิเล็กทรอนิกสหรืออุปกรณอื่นใดที่สามารถใชตรวจสอบหรือจำกัดการเดินทาง
ดวยก็ได
(๗) ใหชดใชคาสินไหมทดแทนหรือเยียวยาความเสียหายโดยวิธีอื่นใหแกผูเสียหายตามที่
ผูกระทำความผิดและผูเสียหายตกลงกัน
(๘) ใหแกไขฟนฟูหรือเยียวยาความเสียหายที่เกิดแกทรัพยากรธรรมชาติหรือสิ่งแวดลอม
หรือชดใชคาเสียหายเพื่อการดังกลาว
(๙) ใหทำทัณฑบนโดยกำหนดจำนวนเงินตามที่ศาลเห็นสมควรวาจะไมกอเหตุรายหรือ
กอใหเกิดภยันตรายแกบุคคลอื่นหรือทรัพยสิน
(๑๐) เงื่อนไขอื่น ๆ ตามที่ศาลเห็นสมควรกำหนดเพื่อแกไข ฟนฟูหรือปองกันมิใหผูกระทำ
ความผิดกระทำหรือมีโอกาสกระทำความผิดขึ้นอีก หรือเงื่อนไขในการเยียวยาผูเสียหายตาม
ที่เห็นสมควร
วรรคสี่ เงื่อนไขตามที่ศาลไดกำหนดตามความในวรรคสองนั้น ถาภายหลังความปรากฏ
แกศาลตามคำขอของผูกระทำความผิด ผูแทนโดยชอบธรรมของผูนั้น ผูอนุบาลของผูนั้น พนักงาน
อัยการหรือเจาพนักงานวาพฤติการณที่เกี่ยวแกการควบคุมความประพฤติของผูกระทำความผิด
ไดเปลี่ยนแปลงไป เมื่อศาลเห็นสมควรศาลอาจแกไขเพิ่มเติมหรือเพิกถอนขอหนึ่งขอใดตามที่กลาว
ในวรรคสองที่ศาลยังมิไดกำหนดไวเพิ่มเติมขึ้นอีกก็ได หรือถามีการกระทำผิดทัณฑบนใหนำบท
บัญญัติมาตรา ๔๗ มาใชบังคับโดยอนุโลม
พระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัว มาตรา ๗๓ เมื่อเด็กหรือเยาวชนมาอยูตอหนาศาล
ใหศาลตรวจสอบวาเปนเด็กหรือเยาวชน ซึ่งตองหาวากระทำความผิดหรือไม การจับและการปฏิบัติ
ตอเด็กหรือเยาวชนเปนไปโดยชอบดวยกฎหมายหรือไม หากการจับเปนไปโดยมิชอบดวยกฎหมาย
ก็ใหปลอยตัวเด็กหรือเยาวชนไป ถาเด็กหรือเยาวชนยังไมมีที่ปรึกษากฎหมาย ใหศาลแตงตั้งใหและ
เพื่อเปนการคุมครองสิทธิเด็กหรือเยาวชนศาลอาจมีคำสั่งใหมอบตัวเด็กหรือเยาวชนใหแกบิดา
มารดา ผูปกครอง บุคคลหรือองคการซึ่งเด็กหรือเยาวชนอาศัยอยูดวย หรือบุคคลหรือองคการ
ที่ศาลเห็นสมควรเปนผูดูแลเด็กหรือเยาวชนในระหวางการดำเนินคดี โดยกำหนดใหบุคคลดังกลาว
มีหนาที่นำตัวเด็กหรือเยาวชนนั้นไปพบพนักงานสอบสวนหรือพนักงานคุมประพฤติหรือศาล
แลวแตกรณี
๕
วรรคสี่ การมอบตัวเด็กหรือเยาวชนใหแกผูดูแลตามวรรคหนึ่งหรือการปลอยชั่วคราว
หากปรากฏตอศาลวาเด็กหรือเยาวชนมีความจำเปนตองเขารับการบำบัดรักษา หรือรับคำปรึกษา
แนะนำ หรือเขารวมกิจกรรมบำบัดใด ๆ ใหศาลมีอำนาจกำหนดมาตรการเชนวานั้นดวยก็ได
มาตรการพิเศษแทนการดำเนินคดีอาญามาตรา ๙๐ เมื่อมีการฟองคดีตอศาลวาเด็กหรือเยาวชน
กระทำความผิดอาญาซึ่งมีอัตราโทษอยางสูงตามที่กฎหมายกำหนดไวใหจำคุกไมเกินยี่สิบป ไมวา
จะมีโทษปรับดวยหรือไมก็ตาม ถาปรากฏวาเด็กหรือเยาวชนไมเคยไดรับโทษจำคุกโดยคำพิพากษา
ถึงที่สุดใหจำคุกมากอน เวนแตเปนความผิดที่ไดกระทำโดยประมาทหรือความผิดลหุโทษ กอนมี
คำพิพากษาหากเด็กหรือเยาวชนสำนึกในการกระทำและผูเสียหายยินยอมและโจทกไมคัดคาน
เมื่อขอเท็จจริงปรากฏวาพฤติการณแหงคดีไมเปนภัยรายแรงตอสังคมเกินสมควร และศาลเห็นวา
เด็กหรือเยาวชนอาจกลับตนเปนคนดีไดและผูเสียหายอาจไดรับการชดเชยเยียวยาตามสมควร
หากนำวิธีจัดทำแผนแกไขบำบัดฟนฟูซึ่งเปนประโยชนตออนาคตของเด็กหรือเยาวชนและตอ
ผูเสียหายมากกวาการพิจารณาพิพากษา ใหศาลมีคำสั่งใหผูอำนวยการสถานพินิจหรือบุคคลที่
ศาลเห็นสมควรจัดใหมีการดำเนินการเพื่อจัดทำแผนดังกลาว โดยมีเงื่อนไขใหเด็กหรือเยาวชน
บิดา มารดา ผูปกครอง บุคคลหรือองคการซึ่งเด็กหรือเยาวชนอาศัยอยูดวยปฏิบัติ แลวเสนอ
ตอศาลเพื่อพิจารณาภายในสามสิบวันนับแตที่ศาลมีคำสั่ง หากศาลเห็นชอบดวยกับแผนแกไข
บำบัดฟนฟูใหดำเนินการตามนั้นและใหมีคำสั่งจำหนายคดีไวชั่วคราว หากศาลไมเห็นชอบให
ดำเนินกระบวนการพิจารณาตอไป
มาตรา ๑๓๒ ในกรณีที่ศาลเห็นวาพฤติการณแหงคดียังไมสมควรจะมีคำพิพากษาหรือบิดา
มารดา ผูปกครอง หรือบุคคลซึ่งจำเลยอาศัยอยูดวยรองขอ เมื่อศาลสอบถามผูเสียหายแลวศาล
อาจมีคำสั่งใหปลอยตัวจำเลยชั่วคราวแลวมอบตัวจำเลยใหบุคคลดังกลาวโดยไมมีประกันหรือ
มีประกันหรือมีหลักประกันดวยก็ได โดยกำหนดเงื่อนไข เชน ใหจำเลยรายงานตัวตอพนักงาน
คุมประพฤติหรือเจาพนักงานอื่นหรือบุคคลอื่นหรือบุคคลใดหรือองคกรดานเด็กเขารับการแกไข
บำบัดฟนฟู รับคำปรึกษาแนะนำเขารวมกิจกรรมบำบัดหรือกิจกรรมทางเลือก หรือใหใชวิธีการ
เพื่อความปลอดภัยภายในระยะเวลาที่ศาลเห็นสมควร แตตองไมเกินกวาจำเลยนั้นมีอายุยี่สิบสี่ป
บริบูรณ ในการนี้ศาลมีอำนาจสั่งใหบิดา มารดา ผูปกครอง หรือบุคคลซึ่งจำเลยอาศัยอยูดวย
เขารวมกิจกรรมหรือรับคำปรึกษาแนะนำดวยก็ได
วรรคสอง ในกรณีศาลเห็นวาจำเลยไมสมควรใชวิธีการตามวรรคหนึ่ง ศาลจะสงตัวจำเลย
ไปยังสถานพินิจหรือสถานที่อื่นที่จัดตั้งขึ้นตามกฎหมายและตามที่ศาลเห็นสมควรที่ยินยอมรับ
ตัวจำเลยไวดูแลชั่วคราวหรือจะใหใชวิธีการสำหรับเด็กและเยาวชนไปพลางกอนก็ได แตตอง
ไมเกินกวาจำเลยนั้นมีอายุครบยี่สิบสี่ปบริบูรณ
๖
มาตรา ๑๓๓ เมื่อจำเลยไดปฏิบัติตามเงื่อนไขและภายในระยะเวลาที่ศาลกำหนดตามมาตรา ๑๓๒
แลวใหศาลสั่งยุติคดีโดยไมตองมีคำพิพากษาเกี่ยวกับการกระทำความผิดของจำเลยเวนแตคำสั่ง
เกี่ยวกับของกลาง และใหถือวาสิทธินำคดีอาญามาฟองเปนอันระงับ
มาตรา ๑๓๘ ในกรณีที่ศาลพิพากษาปลอยเด็กหรือเยาวชนไป ถาศาลเห็นวาเด็กหรือเยาวชน
มีพฤติกรรมเสี่ยงตอการกระทำความผิดหรืออยูในสภาพแวดลอมหรือสถานที่อันอาจชักนำให
กระทำผิดและเพื่อคุมครองสวัสดิภาพของเด็กหรือเยาวชนนั้น ศาลจะวากลาวตักเตือนเด็กหรือ
เยาวชน รวมทั้งบิดา มารดา ผูปกครอง หรือบุคคลซึ่งเด็กหรือเยาวชนอาศัยอยูดวยหรือองคการ
ที่รับเลี้ยงดูเด็กหรือเยาวชนก็ได ถาจะกำหนดเงื่อนไขเกี่ยวกับความประพฤติของเด็กหรือเยาวชน
นั้นดวยก็ใหศาลมีอำนาจกำหนดเงื่อนไขเพื่อคุมความประพฤติขอเดียวหรือหลายขอไวใน
คำพิพากษาเทาที่จำเปน
มาตรา ๑๓๙ เมื่อศาลกำหนดเงื่อนไขตามมาตรา ๑๓๘ แลวใหเปนหนาที่ของพนักงานคุมประพฤติ
นักสังคมสงเคราะห หรือผูคุมครองสวัสดิภาพเด็กที่จะสอดสองและทำรายงานเสนอตอศาลตาม
หลักเกณฑและวิธีการที่กำหนดในขอบังคับของประธานศาลฎีกา
ในกรณีที่เด็กหรือเยาวชนไมปฏิบัติตามเงื่อนไขที่ศาลกำหนด ศาลอาจมีหมายเรียกเด็ก
หรือเยาวชนนั้น หรือบิดา มารดา ผูปกครอง หรือบุคคลซึ่งเด็กหรือเยาวชนอาศัยอยูดวย หรือองคการ
ที่รับเลี้ยงดูเด็กหรือเยาวชนมาตักเตือน แตถาเด็กหรือเยาวชนไมเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมเสี่ยง
ดังกลาว เมื่อบิดา มารดา ผูปกครอง บุคคล หรือองคการดังกลาวยินยอมหรือศาลเห็นสมควร
ใหศาลมีอำนาจสงตัวเด็กหรือเยาวชนนั้นไปแกไขบำบัดฟนฟูในสถานที่ศาลเห็นสมควรเปนเวลา
ไมเกินหนึ่งปก็ไดแตตองไมเกินกวาเด็กหรือเยาวชนนั้นมีอายุครบยี่สิบสี่ปบริบูรณ
มาตรา ๑๔๒ ศาลที่มีอำนาจพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัวมีอำนาจใชวิธีการสำหรับเด็ก
และเยาวชนแทนการลงโทษอาญาหรือวิธีการเพื่อความปลอดภัยได ดังตอไปนี้ (๑) เปลี่ยนโทษ
จำคุกหรือวิธีการเพื่อความปลอดภัยตามมาตรา ๓๙
(๑) แหงประมวลกฎหมายอาญา เปนการสงตัวเด็กหรือเยาวชนไปควบคุมเพื่อฝกอบรม
ในสถานที่ที่กำหนดไวในหมวด ๔ หรือสถานที่อื่นที่จัดตั้งขึ้นตามกฎหมายและศาลเห็นสมควร
ตามเวลาที่ศาลกำหนดแตตองไมเกินกวาเด็กหรือเยาวชนนั้นมีอายุครบยี่สิบสี่ปบริบูรณ
(๒) เปลี่ยนโทษปรับเปนการคุมความประพฤติ โดยจะกำหนดเงื่อนไขขอเดียวหรือหลายขอ
ตามมาตรา ๑๓๘ ดวยหรือไมก็ได ถาไดกำหนดเงื่อนไขไวใหนำบทบัญญัติมาตรา ๑๓๘
วรรคสองและวรรคสาม และมาตรา ๑๓๙ มาใชบังคับโดยอนุโลม ในกรณีที่ศาลไดพิจารณาความ
หนักเบาแหงขอหาและพฤติการณแหงคดีแลวเห็นวาควรจะควบคุมตัวเด็กหรือเยาวชนตาม (๑)
ตอไปอีกหลังจากที่เด็กหรือเยาวชนนั้นมีอายุครบยี่สิบสี่ปบริบูรณแลวใหศาลระบุในคำพิพากษา
ใหสงตัวไปจำคุกไวในเรือนจำตามเวลาที่ศาลกำหนด
๗
มาตรา ๑๔๓ การสงตัวเด็กหรือเยาวชนไปควบคุมเพื่อฝกอบรมในสถานที่ที่กำหนดไวในหมวด ๔
หรือสถานที่อื่นที่จัดตั้งขึ้นตามกฎหมายและศาลเห็นสมควร ถาศาลไดกำหนดระยะเวลาขั้นต่ำ
และขั้นสูงไวศาลจะปลอยตัวเด็กหรือเยาวชนไปในระหวางระยะเวลาขั้นต่ำและขั้นสูงนั้นก็ได
ในกรณีดังกลาวจะกำหนดเงื่อนไขคุมความประพฤติมาตรา ๑๓๘ ดวยหรือไมก็ได ถาไดกำหนด
เงื่อนไขคุมความประพฤติไวใหนำบทบัญญัติมาตรา ๑๓๘ วรรคสองและวรรคสาม และมาตรา
๑๓๙ วรรคหนึ่งมาใชโดยอนุโลม
หนวยงานภาครัฐ หมายถึง หนวยงานทั้งหกหนวยงานที่ใหการสนับสนุนชวยเหลือและสงเคราะห
เด็กหรือเยาวชนและครอบครัวใหไดรับโอกาสในการศึกษาตอการฝกอาชีพ ดานสุขภาพ ดานการ
ไดรับความคุมครองเยียวยาใหมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น สามารถดำรงตนอยูในสังคมไดอยางปกติสุข
ตอไปหลังจากผานกระบวนการครบทุกขั้นตอนจากศาลแลว ไดแก กระทรวงแรงงาน กระทรวง
สาธารณสุข กระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย กระทรวง
ยุติธรรม และกรุงเทพมหานคร
มูลนิธิบานพระพร เดิมชื่อวา พันธกิจเรือนจำคริสเตียน ไดกอตั้งเมื่อป พ.ศ. ๒๕๑๔ โดยศาสนาจารย
แจค แอล มาติน ซึ่งเปนมิชชันนารีที่มาจากสหรัฐอเมริกา ไดรับอนุญาตจากกรมราชทัณฑ
ในสมัยนั้นใหเขาอบรมและพัฒนาดานการศึกษาแกผูตองขัง นอกจากภารกิจในการเขาอบรม
พัฒนาชีวิตผูตองขังในเรือนจำและสถานพินิจตาง ๆ แลว ทางมูลนิธิไดใหความชวยเหลือผูพนโทษ
ทั้งผูใหญและเด็กหรือเยาวชนเพื่อชวยเหลือ สงเสริม และสนับสนุนใหคนเหลานี้มีคุณภาพชีวิตที่ดี
มีอาชีพการงานที่สุจริต และสามารถดำรงชีวิตในสังคมไดอยางมั่นคง
ศูนยใหคำปรึกษาเพื่อแนะนำชวยเหลือผูเสียหายและครอบครัว หมายถึง ศูนยที่จัดตั้งขึ้นเพื่อ
ใหบริการใหคำปรึกษาแนะนำชวยเหลือผูเสียหายและครอบครัวในเรื่องสิทธิหนาที่และการเยียวยา
ที่ผูเสียหายพึงไดรับตามกฎหมายจากภาครัฐ หนวยงานอื่น และจากผูตองหาหรือจำเลย โดยมี
ผูใหคำปรึกษาที่ผานการฝกอบรมเปนการเฉพาะ และผูเสียหายไมตองเสียคาใชจายใด ๆ
ผูเสียหาย หมายถึง ผูที่ไดรับความเสียหายจากการกระทำผิดคดีอาญาและจากการขมเหงทำราย
รางกายหรือจิตใจตามกฎหมายอื่น เชน พระราชบัญญัติคุมครองผูถูกกระทำดวยความรุนแรง
ในครอบครัว พ.ศ. ๒๕๕๐ และพระราชบัญญัติคุมครองเด็ก พ.ศ. ๒๕๔๖ ไมวาจะไดรองทุกข
ตอเจาพนักงานตำรวจแลวหรือไมหรืออยูระหวางการพิจารณาคดี
ครอบครัว หมายถึง บุคคลในครอบครัวของผูเสียหายที่ไดรับผลกระทบจากการกระทำผิดคดีอาญา
และจากการขมเหง ทำรายรางกายหรือจิตใจตามกฎหมายอื่น
๘
การทำงานของศูนยติดตามดวยความหวงใย
แบงคณะผูพิพากษาสมทบออกเปนฝายตาง ๆ ดังนี้
คณะทำงานฝายคัดกรอง คือ ผูพิพากษาสมทบที่ไดรับการแตงตั้งจากอธิบดีผูพิพากษาศาล
เยาวชนและครอบครัวกลางใหทำงานในหนาที่ฝายคัดกรอง มีหนาที่ศึกษาขอมูลเด็กและเยาวชน
จากสำนวนคดีและคนหาความเปนไปไดในการชวยเหลือพัฒนาคุณภาพชีวิตเด็กและเยาวชนไมให
หวนกระทำความผิดซ้ำและกลับคืนสูสังคมไดอยางปกติสุขผานการสัมภาษณเพิ่มเติมเพื่อคัดกรอง
แยกแยะปญหาเด็กหรือเยาวชนไดตรงกับความเปนจริง เชน ปญหาสุขภาพของบุคคลในครอบครัว
หรือตนเอง ปญหาติดยาเสพติด ปญหาไมมีงานทำ ปญหาไมไดเรียนหนังสือ เปนตน พรอม
คนหาความสนใจและความสามารถของเด็กและเยาวชนเพื่อสนับสนุนการใหความชวยเหลือแลว
ทำความเห็นสงไปยังคณะทำงานฝายประสานงาน (คณะทำงานชุดที่ ๒) และนำขอมูลเขา
สำนวนไวในสำนวนปกสีมวงตอไป
คณะทำงานฝายประสานงาน คือ ผูพิพากษาสมทบที่ไดรับการแตงตั้งจากอธิบดีผูพิพากษาศาล
เยาวชนและครอบครัวกลางใหทำงานในหนาที่ฝายประสานงาน มีหนาที่ประสานงานกับหนวยงาน
และองคกรทั้งของภาครัฐและเอกชนเพื่อใหความชวยเหลือเด็กหรือเยาวชนในดานตาง ๆ ใหเหมาะสม
กับปญหา ความสนใจ และความสามารถของเด็กหรือเยาวชนเปนรายบุคคล เชน หนวยงาน
ทางการศึกษา สถานบริการสาธารณสุข โรงพยาบาล กรมแรงงาน เปนตน รวมไปถึงประสานงาน
กับครอบครัวและชุมชนเพื่อการติดตามและนำขอมูลการประสานงานตาง ๆ เขาสำนวนปกสีมวง
ตอไป
คณะทำงานฝายติดตาม คือ ผูพิพากษาสมทบที่ไดรับการแตงตั้งจากอธิบดีผูพิพากษาศาล
เยาวชนและครอบครัวกลางใหทำงานในหนาที่ฝายติดตาม มีหนาที่ติดตามดูแลเด็กและเยาวชน
ที่ถูกสงไปยังหนวยงานหรือองคกรทั้งภาครัฐและเอกชนหรือบุคคลซึ่งกำกับดูแลแกไขเด็กหรือ
เยาวชนอยูวาเด็กหรือเยาวชนไดปฏิบัติตามเงื่อนไขหรือไมอยางไร มีการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม
ไปในทางที่ดีขึ้นหรือไม หวนกลับไปกระทำผิดซ้ำอีกหรือไม โดยติดตามจากสำนักคุมประพฤติ
หรือจากองคกรหรือหนวยงานที่กำกับดูแลอยูดวย ถาพบวามีปญหาไมปฏิบัติตามเงื่อนไข
คณะกรรมการจะไดหาทางชวยเหลือแกไขหรือประเมินผล และเก็บขอมูลดังกลาวไวในสำนวน
เดียวกันในสำนวนปกสีมวงตอไป
คณะทำงานฝายประเมินผล คือ ผูพิพากษาสมทบที่ไดรับการแตงตั้งจากอธิบดีผูพิพากษาศาล
เยาวชนและครอบครัวกลางใหทำงานในหนาที่ฝายประเมินผล มีหนาที่ประเมินผลการใหความ
ชวยเหลือเด็กหรือเยาวชนวาสัมฤทธิผลหรือไม หากเด็กหรือเยาวชนสามารถกลับไปใชชีวิตในสังคม
อยางปกติสุขและไมหวนกลับไปกระทำผิดซ้ำ ใหจัดทำรายงานรวบรวมไวพรอมจัดทำสถิติ
๙
ความสำเร็จ หากเด็กหรือเยาวชนยังมีพฤติกรรมเกี่ยวของกับการกระทำความผิดอีก ใหสำนัก
คุมประพฤติรายงานมายังผูพิพากษาประจำศูนย หากเด็กหรือเยาวชนยังอยูในระยะคุมประพฤติ
ใหสำนักคุมประพฤติทำรายงานสงผูพิพากษาเจาของสำนวนตอไป และประเมินในสวนของเด็ก
หรือเยาวชนที่ประสบความสำเร็จตรงตามตัวชี้วัดที่วางไว และจัดทำรายงานสรุปผลการดำเนินงาน
ตออธิบดีผูพิพากษาศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง
ลำดับ ฝายของผูพิพากษาสมทบ
งาน ประจำศูนยติดตามดวยความหวงใย หนาที่หลัก
สำรวจสภาพปญหาของผูรับบริการวาตองการความ
1. ฝายคัดกรองและสอบถามขอมูล
ชวยเหลือดานใด
ติดตอประสานความชวยเหลือกับหนวยงานภายนอก
2. ผูพิพากษาสมทบฝายประสานงาน
ที่เกี่ยวของ
3. ผูพิพากษาสมทบฝายติดตาม ติดตามพฤติกรรมของผูรับริการ รายงานความคืบหนา
4. ผูพิพากษาสมทบฝายประเมินผลและสถิติ ประเมินวาเห็นควรเสนอผูพิพากษาเพื่อยุติการบริการ
หรือไม
5. ผูพิพากษาสมทบฝายประชาสัมพันธ เผยแพรใหความรูแกชุมชน หนวยงานราชการ และเอกชน
วิธีดำเนินการ
๑. เมื่อเด็กหรือเยาวชนไดรับการปลอยตัว เจาหนาที่ประจำศูนยฯ จะลงทะเบียนในสารบบ
จัดใหเด็กหรือเยาวชนใหความยินยอมในการไดรับความชวยเหลือจากศูนยฯ โดยกรอกรายละเอียด
ในแบบฟอรม พรอมทั้งแจงใหผูพิพากษาสมทบที่ทำหนาที่คัดกรองที่เปนเวรปฏิบัติงานตามคำสั่ง
ศาล และเชิญผูพิพากษาสมทบที่ไดรับแตงตั้งเปนเวรประจำวันฝายคัดกรองมาทำการสัมภาษณ
พูดคุยกับเด็กหรือเยาวชนใหทราบถึงสภาพปญหาและความตองการความชวยเหลือของเด็กหรือ
เยาวชน และบันทึกการสัมภาษณในแบบฟอรมการคัดกรอง และมอบใหเจาหนาที่จัดเก็บรวบรวม
เขาสำนวนในปกสีมวงเปนรายบุคคล
๒. เจาหนาที่ประจำศูนยฯ จะรวบรวมแบบการคัดกรองเขาสำนวนเปนรายบุคคล และแจง
ใหผูพิพากษาสมทบฝายประสานงานหนวยงานมาอานสำนวนเพื่อประสานงานหนวยงาน
เพื่อขอความอนุเคราะหชวยเหลือเด็กหรือเยาวชนใหตรงตามวัตถุประสงคตอไปภายในระยะเวลา
๑ เดือน โดยประสานไปยังหนวยงานที่มีการบริการไดตรงตามความประสงคของเด็กหรือเยาวชน
มากที่สุด อาทิ ความตองการฝกอาชีพ ความตองการการศึกษาเพิ่มเติม ความตองการการ
รักษาพยาบาล ความตองการในการบำบัดรักษายาเสพติด หรือบำบัดจิตเวช เปนตน และแจง
๑๐
ใหเด็กหรือเยาวชนทราบถึงขั้นตอนในการสงตัวไปขอรับความชวยเหลือ โดยมีแบบบันทึกการ
สงตัวเด็กหรือเยาวชนจากศาลฯ ไปยังหนวยงานนั้น ๆ และมีแบบบันทึกการรายงานความประพฤติ
ของเด็กหรือเยาวชนแนบสงไปดวย เพื่อใหหนวยงานนั้น ๆ ไดรายงานความประพฤติกลับมา
ยังศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง
๓. เจาหนาที่ประจำศูนยฯ จะรวบรวมสำนวนของเด็กหรือเยาวชนที่ไดรับการประสานงาน
จากหนวยงานที่ใหความชวยเหลือเรียบรอยแลวจัดเขาสำนวนเปนรายบุคคล เพื่อประสานงาน
กับฝายติดตาม ดำเนินการติดตามหลังจากเด็กหรือเยาวชนไดรับการดูแลชวยเหลือจากหนวยงาน
แลวตั้งแตเดือนที่ ๒ เปนตนไป
๔. เจาหนาที่ประจำศูนยฯ ประสานงานกับผูพิพากษาสมทบซึ่งเปนคณะทำงานฝายติดตาม
หลังจากที่เด็กหรือเยาวชนไดรับการประสานงานหนวยงานเพื่อดูแลชวยเหลือแลว ๒ เดือน
จนถึงเดือนที่ ๖ เพื่อติดตามความเปนอยู การพัฒนาดานตาง ๆ ความกาวหนาของการศึกษา
หรือการฝกอบรมวิชาชีพ ฯลฯ โดยติดตามจากหนวยงานที่ใหความดูแลชวยเหลือ ติดตามจาก
ตัวเด็กหรือเยาวชน จากครอบครัว หรือจากผูที่เด็กหรือเยาวชนอาศัยอยูดวย จากชุมชน จาก
เครือขายชุมชน เปนตน และบันทึกรายงานการติดตามลงในแบบบันทึกการติดตาม การติดตาม
เด็กหรือเยาวชนใหติดตามเปนระยะอยางสม่ำเสมอ อาจจะสามครั้งภายใน ๑ ปหรือมากกวานั้น
แลวแตกรณี
๕. หลังจากเดือนที่ ๖ ถึงเดือนที่ ๙ ผูพิพากษาสมทบซึ่งเปนคณะทำงานฝายประเมินผล
จะดำเนินการประเมินผลสัมฤทธิ์ของเด็กหรือเยาวชนแตละรายจากแบบบันทึกการติดตาม
๖. เด็กหรือเยาวชนที่สามารถดูแลชวยเหลือตนเองไดแลว เชน มีงานทำเปนหลักฐาน
มั่นคง หรือกำลังศึกษาในระบบหรือนอกระบบที่มีแนวโนมที่จะจบการศึกษาในเร็ววัน หรือ
สามารถดำรงชีวิตอยูในสังคมไดอยางปกติสุข และไมประสงคจะใหศูนยฯ ไดดูแลชวยเหลือแต
อยางใด ยังคงตองติดตามพฤติกรรมตอไปเชนเดียวกัน
เด็กหรือเยาวชนมีความเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้นก็จะทำรายงานรวบรวมไว พรอมทั้ง
จัดทำสถิติความสำเร็จการใหความชวยเหลือเด็กหรือเยาวชน หากเด็กหรือเยาวชนรายใด
มีพฤติกรรมที่เกี่ยวของกับการกระทำความผิดอีก หากเด็กหรือเยาวชนยังอยูในระยะเวลาคุม
ประพฤติ สำนักคุมประพฤติจะมีหนังสือรายงานมายังผูพิพากษาประจำศูนยฯ เพื่อใหผูพิพากษา
พิจารณาการผิดเงื่อนไขคุมประพฤติตอไป
ขั้นตอนในการปฎิบัติหนาที่
๑. ผูพิพากษาสมทบฝายคัดกรอง
ผูพิพากษาสมทบฝายคัดกรองมีขั้นตอนในการปฎิบัติหนาที่ ดังนี้
๑.๑ ศึกษาขอมูลเด็กหรือเยาวชนและผูปกครองที่เขารับบริการจากสำนวนคดีอยางละเอียด
และสอบถามขอมูลเพิ่มเติมเทาที่จำเปนเพื่อคนหาความเปนไปไดในการชวยเหลือใหเด็กหรือเยาวชน
๑๑
มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ไมหวนกลับไปกระทำผิดซ้ำ และกลับคืนสูสังคมโดยปกติสุข โดยคัดกรอง
แยกแยะประเด็นปญหา เชน ปญหาดานสุขภาพ ปญหายาเสพติด ปญหาไมมีงานทำ ปญหาไมได
เรียนหนังสือ พรอมทั้งความสนใจ งานอดิเรก ความสามารถพิเศษอันจะตอยอดการพัฒนาตนเอง
ของเด็กหรือเยาวชนใหสามารถกลับไปใชชีวิตในสังคมได
๑.๒ จัดทำแบบบันทึกสรุปการชวยเหลือ โดยกรอกรายละเอียดลงในแบบบันทึกการ
คัดกรอง (ตามแบบ ศตย.๑) พรอมแนวทางที่เหมาะสมในการใหความชวยเหลือการศึกษาขอมูล
เด็กหรือเยาวชนและผูปกครองอยางละเอียดนั้นสามารถศึกษาไดจากขอมูลในสำนวนคดีที่เจาหนาที่จัด
เตรียมไวในสำนวน ศตย. เพื่อทำความเขาใจเบื้องตน เชน ใบประเมินนักจิตวิทยา หนังสือความเห็น
ของผูอำนวยการสถานพินิจ ขอมูลการประเมินจากการใหคำปรึกษาในชวงตาง ๆ เปนตน
ในกรณีที่ขอมูลไมเพียงพอหรือจำตองสอบทานขอมูลใหเปนปจจุบันสามารถสอบถามเพิ่มเติม
จากเด็กหรือเยาวชนและครอบครัวได โดยเนนทักษะการถามและฟงที่ใหเด็กหรือเยาวชนและ
ผูปกครองคนหาความตองการ ความเปนไปได ความสนใจ เปาหมายของตนเอง โดยสราง
สัมพันธภาพที่ดีกับผูเขารับบริการซึ่งมีหลักการในสวนการสนทนาดังนี้
การเตรียมตัวกอนการสัมภาษณคัดกรอง
•
อานขอมูลประวัติสวนตัวของผูเขารับบริการและขอมูลเกี่ยวกับคดีที่เจาหนาที่จัดเตรียมไวใน
สำนวน ศตย. เพื่อทำความเขาใจเบื้องตน
•
สรางสัมพันธภาพที่ดีกับผูเขารับบริการโดยจำเปนจะตองมีหลักในการสนทนาดังนี้
- การใหเกียรติ มองในแงดี คนหาศักยภาพดานดีของผูเขารับบริการ
- การเขาใจเนื้อหาและความรูสึกของผูเขารับบริการจากการศึกษาขอมูลในสำนวน
อยางละเอียดและรับฟงผูเขารับบริการอยางใสใจ ไมตัดสิน พรอมจะชวยเหลือ
- มีความจริงใจและตั้งใจจริงที่จะชวยเหลือผูเขารับบริการ
- ใชการสื่อความหมายอยางเดนชัด ตรงประเด็น
- คำถามใดที่ขอมูลปรากฏอยูแลวในสำนวนคดี อาจถามเพื่อยืนยันใหขอมูลเปนปจจุบัน
เพื่อใหผูเขารับบริการทราบวาศาลมีการทำงานอยางเปนระบบและไดมีการใสใจใน
รายละเอียดตั้งแตเริ่มตนคดีแลว
- ทำความเขาใจปญหาและแนวทางการแกไขของผูเขารับบริการ
- เนนการถามที่ใหผูเขารับบริการอยูกับปจจุบัน
- เวนระยะเวลาหลังจากการถามเพื่อใหผูเขาบริการไดคิดหรือวิเคราะห
- เนนการถามไมใชการสอบสวน โดยหลีกเลี่ยงคำวา “ทำไม” (คำวา “ทำไม” ใชได ขึ้นอยู
กับบริบทที่ใชเพื่อตองการใหความชวยเหลือ ทำความเขาใจ แตควรใหหลีกเลี่ยงการใชในชวงเริ่มตน
การสนทนาเพื่อสรางสัมพันธภาพ
- จับประเด็นและทวนกลับเพื่อตรวจสอบความถูกตอง
๑๒
ขั้นตอนในการสัมภาษณคัดกรองเพื่อสำรวจปญหาที่ผูรับบริการตองการ
ความชวยเหลือ
๑. แนะนำตัว ขอตกลงกอนเริ่มการใหบริการ เชน การบอกแกผูรับบริการวาจะเก็บขอมูล
เปนความลับเฉพาะผูเกี่ยวของภายในศูนยฯ และบอกใหผูเขารับบริการเปดใจพูดคุยดวยความ
เปนกันเอง สรางบรรยากาศที่รูสึกผอนคลาย ไมตึงเครียด
๒. ระบุปญหาซึ่งเกิดจากการเนนซักถามดวยขอคำถามปลายเปด
๓. ระบุวัตถุประสงคของการสนทนา
ตัวอยางขอคำถามสำหรับการสัมภาษณเพื่อคัดกรอง
• สามารถซักถามตามแบบบันทึก (ศตย. ๑) ที่ไดรับและถามนอกเหนือจากที่ระบุไวใน
แบบบันทึก เชน
- พอจะเลาใหฟงคราว ๆ ไดไหมวาเกิดอะไรขึ้นกอนที่....จะมีคดีและมาที่ศาล
- รูเกี่ยวกับกระบวนการขั้นตอนของตนเองวาตอนนี้อยูในขั้นตอนใด
- สิ่งที่ศาลมีคำสั่ง/คำพิพากษาทำให....รูสึกอยางไร แลวคิดวาตัวเองทำไดมากนอย
แคไหน อะไรคืออุปสรรคที่อาจทำตามเงื่อนไขที่ศาลกำหนดไมได
- ตอนนี้สภาพความเปนอยูของตัวเอง ของคนในครอบครัวเปนอยางไรบาง ฯลฯ
ขอสังเกต
๑. หากผูรับบริการมีทาทีถามคำตอบคำ อาจแสดงถึงขอขัดของบางประการ เชน
ผูคัดกรองยังสรางสัมพันธภาพใหผูเขารับบริการไมรูสึกอยากเปดใจพูดคุยมากพอหรือปจจัยอื่น ๆ
เชน สถานที่ขาดความเปนสวนตัว
๒. การใชสรรพนามแทนตัวเองวาแมหรือแมศาล อาจทำใหเด็กหรือเยาวชนบางคน
ตอตานวาตนเองมีแมเพียงคนเดียวคือแมที่ใหกำเนิด แตจำตองใชสรรพนามนี้เพราะเกรงใจ
ผูพิพากษาสมทบ เชนเดียวกับการใชสรรพนามแทนตัวเองวาศาล อาจสงผลใหเด็กหรือเยาวชน
บางคนไมกลาแสดงออกอยางเปดเผยเพราะกลัวมีผลตอคดี หรือหากใชคำวาครู อาจารยจะ
มีผลในดานที่ทำใหผูรับบริการรูสึกถูกอบรมสั่งสอนจากผูมีอำนาจเหนือกวา ควรใชสรรพนามแทน
ตัวเองวา ผูใหคำปรึกษา จึงจะเปนกลางและเหมาะสม
๓. การเรียกชื่อเลนของเด็กหรือเยาวชนในขณะสนทนามีสวนชวยทำใหเด็กหรือเยาวชน
รูสึกดีที่ผูใหบริการจดจำชื่อของเขาได เขาจะรูสึกวาไดรับความสำคัญ
๔. ฝายคัดกรองจะไมมีการคัดกรองกรณีเปนผูเสียหาย เนื่องจากกรณีผูเสียหายจะมี
ศูนยใหคำปรึกษาแนะนำผูเสียหายและครอบครัวดำเนินการคัดกรองโดยนักจิตวิทยา ผูพิพากษา
และนิติกรอยูแลว
๑๓
ขอขัดของที่เด็กหรือเยาวชนและครอบครัวมักตัดสินใจไมเขารวมโครงการ
๑. เด็กหรือเยาวชนมีความประสงคที่จะกลับไปอยูตางจังหวัดกับผูปกครองและศึกษาตอ
๒. เด็กหรือเยาวชนมีความประสงคจะกลับเขารับการศึกษาในระบบยังสถานศึกษาเดิม
ซึ่งในขณะนี้สถานการณโรคระบาดทำใหสถานศึกษายังไมสามารถเปดทำการสอนได
๓. เด็กหรือเยาวชนรับการศึกษานอกระบบหรือการศึกษานอกโรงเรียนอยูแลว และอาชีพ
เสริมคือการขายเครื่องดื่ม มีรายไดเสริม
๔. เยาวชนมีงานทำประจำเดิมอยูแลว เชน เปนเด็กติดรถสง เยาวชนมีความพึงพอใจ
ในรายไดที่ไดรับ ๓๕๐ บาทตอวัน
แผนภาพแสดงประเภทปญหาของผูเขารับบริการ
ที่ตองการความชวยเหลือในดานตาง ๆ
อาชีพ
การศึกษา สาธารณสุข
การใหความชวยเหลือ ๖ ดาน
การดำรงชีวิต ดานอื่น ๆ ประสานกับองคกร
ที่ไมใชของรัฐ
๒. ผูพิพากษาสมทบฝายประสานงาน
ผูพิพากษาสมทบฝายประสานงานมีหนาที่ประสานงานกับหนวยงานที่จะใหความชวยเหลือ
เด็กและเยาวชนในดานตาง ๆ
๒.๑ รับสำนวน (ปกสีมวง) แบบประเมินของเด็กและเยาวชนจากฝายคัดกรอง แลว
พิจารณาขอมูลของเด็กและเยาวชนจากฝายคัดกรอง เชน สภาพธรรมชาติเบื้องตนของปญหา
ประเมินความสามารถของเด็กและเยาวชน ความพรอมและความเหมาะสมของการใหความ
๑๔
ชวยเหลือของหนวยงานภาครัฐวาตรงกับเด็กและเยาวชนรายใด ประสานหาสถานศึกษาตาม
ขอมูลที่มี ประสานหาชองทางการฝกอาชีพจากหนวยงานภาคีเครือขายโดยกรอกรายละเอียดลง
ในแบบประเมินเด็กและเยาวชน (ตามแบบ ศตย.๒)
๒.๒ กำหนดแนวทางการใหความชวยเหลือเด็กและเยาวชนตามความสนใจ ความสามารถ
และความเหมาะสมเปนรายบุคคล
การสงตอผูเสียหายจากศูนยใหคำปรึกษาเพื่อแนะนำผูเสียหายและครอบครัว
เจาหนาที่หรือนิติกรประจำศูนยใหคำปรึกษาผูเสียหายทำหนาที่รับเรื่องและคัดกรอง
ผูเสียหายที่เขามารับบริการขอความชวยเหลือและพบกับนักจิตวิทยาสอบถามพูดคุยคนหา
สาเหตุความชวยเหลือที่ผูเสียหายตองการ และทำหนังสือสงตอไปยังศูนยติดตามดวยความหวงใย
(สำหรับผูเสียหาย) เพื่อใหคณะทำงานฝายประสานงานติดตอประสานงานหนวยงาน เพื่อดูแล
ชวยเหลือผูเสียหายใหเหมาะสมและสอดคลองกับความตองการของผูเสียหายตอไป
การใหความชวยเหลือของศูนยติดตามดวยความหวงใย
๑. ถาผูเขารับบริการประสงคเรียกรองคาเสียหายหรือคาอุปการะเลี้ยงดู ควรสงตอ
ใหนิติกรประจำศาลชวยเหลืออธิบายขอกฎหมาย หรืออนุเคราะหจัดทำคำรองใหแกผูเสียหาย
๒. ถาตองการความชวยเหลือทางดานการรักษาพยาบาลเกี่ยวกับสุขภาพจิตควรแจงให
เจาหนาที่สงตอโรงพยาบาลหรือหนวยงานดานสาธารณสุขตามที่ไดทำความรวมมือไว
๓. ดานการสงตอดานอาชีพตามความถนัดความสนใจของเยาวชน
๔. ดานสงเสริมการศึกษาตอ เชน แจงใหเจาหนาที่มีหนังสือสงตอเด็กหรือเยาวชนสมัคร
เรียนตอ กศน. หรือหาทุนการศึกษาตอระดับมหาวิทยาลัย สนับสนุนทุนตาง ๆ
๕. ดานการดำรงชีพ เชน กรณีกายพิการก็ประสานจัดหารถเข็น ไมพยุง หรืออุปกรณ
ใหแกผูเสียหาย
๖. อื่น ๆ สามารถแจงเจาหนาที่เพื่อสงตอหนวยงานที่เกี่ยวของ เชน บานพักเด็กฯ
หนวยงานในกระทรวงพัฒนาความมั่นคงของมนุษย หรือ NGOs ชวยดูแลตอไป
สิ่งที่ไมควรปฏิบัติ
ไมควรชวยเหลือผูเสียหายถึงขนาดใหเงินสวนตัวหรือใหกูยืมเงิน
๓. ผูพิพากษาสมทบฝายติดตาม
ผูพิพากษาสมทบฝายติดตามมีหนาที่ติดตามความประพฤติของเด็กหรือเยาวชน ครอบครัว
และผูเสียหายที่แสดงความยินยอมเขารับการบริการจากศูนยติดตามดวยความหวงใย และมี
๑๕
หนาที่รายงานขอมูลติดตามวาผลการใหความชวยเหลือเปนไปตามแผนที่กำหนดไวหรือไม
มีปญหาหรืออุปสรรคหรือไม เพื่อใหสามารถปรับเปลี่ยนแผนและแกไขตามสถานการณที่เกิดขึ้น
ไดอยางถูกตองและเหมาะสม (ตามแบบ ศตย.๓)
ซึ่งการติดตามสามารถกำหนดระยะเวลาในการติดตามเด็กและเยาวชนแตละรายบุคคล
ตามความชวยเหลือ เชน ติดตามทุก ๑ เดือนหรือ ๓ เดือน
ขั้นตอนการปฏิบัติงาน
๑. เมื่อฝายประสานงานไดกำหนดแนวทางการใหความชวยเหลือเด็กและเยาวชนตาม
ความสนใจ ความสามารถ และความเหมาะสมเปนรายบุคคลแลว ฝายติดตามจะนำขอมูล
ดังกลาวมาติดตามวาผลการใหความชวยเหลือเปนไปตามแผนที่กำหนดไวหรือไม มีปญหาหรือ
อุปสรรคหรือไม เพื่อใหสามารถปรับเปลี่ยนแผนและแกไขตามสถานการณที่เกิดขึ้นไดอยางถูกตอง
และเหมาะสม ซึ่งการติดตามสามารถกำหนดระยะเวลาในการติดตามเด็กและเยาวชนแตละราย
บุคคลตามความชวยเหลือ เชน ติดตามทุก ๑ หรือ ๓ เดือน
๒. การติดตามความชวยเหลือของศูนยติดตามจะพิจารณาวาเด็กและเยาวชน ผูปกครอง
หรือผูเสียหายที่ไดรับความชวยเหลือจากหนวยงานภาครัฐและภาคเอกชนมีการเปลี่ยนแปลง
ไปในทิศทางใด มีความกาวหนาและมีประสบการณอยางไรบางจากผลของการประสานความ
ชวยเหลือของผูพิพากษาสมทบฝายประสานงาน
๓. การติดตามนอกจากนัดติดตามที่ศาลแลวยังสามารถนัดติดตามไดทางสื่ออิเล็กทรอนิกส
เชน Line Facebook E-mail โทรศัพท หรือทางไปรษณีย เปนตน
ขั้นตอนการติดตามพฤติกรรม
กระบวนการติดตามผลสัมฤทธิ์ของเด็กและเยาวชนที่ไดรับความชวยเหลือจากองคกร
ทั้งภาครัฐและเอกชน
คณะทำงานฝายติดตามไดติดตามพฤติกรรมเด็กและเยาวชนจากสำนักงานคุมประพฤติ
และติดตามพูดคุยกับทางครอบครัวของเด็กและเยาวชน สรุปผลการดำเนินงานการติดตามเด็ก
และเยาวชนทั้งที่ประสงคเขารวมโครงการและไมประสงคเขารวมโครงการ มีดังนี้
๑. กลุมเยาวชนที่ประสงคจะกลับเขาศึกษาตอในระบบ ณ สถานศึกษาเดิมและนอกระบบ
หรือ กศน. ในขณะนี้สถานศึกษาทั้งสองระบบยังไมสามารถเปดทำการสอนไดเนื่องจากสถานการณ
โรคระบาด แตเยาวชนกลุมนี้มิไดมีการกระทำความผิดซ้ำในระยะเวลาที่ผานมา
๒. เด็กและเยาวชนที่กำลังศึกษาอยูแลวในระบบอยูกับบานเรียนออนไลน (online) มิได
ประพฤติตัวเกเรหรือกระทำความผิดซ้ำในระยะเวลาที่ผานมา
๑๖
๓. เด็กและเยาวชนที่พึงพอใจกับงานที่ทำและรายไดที่ไดรับยังคงทำงานอยางเดิม
เนื่องจากไมสามารถหางานใหมไดดีกวานี้ได และอาจจะขาดรายไดไปบางเนื่องจากสถานการณ
โรคระบาดแตก็มิไดมีการกระทำความผิดซ้ำในระยะเวลาที่ผานมา
๔. กลุมเยาวชนที่ยังไมมีงานทำยังคงไมมีงานทำอยู เนื่องจากยังหางานทำไมไดใน
สถานการณเชนนี้แตก็มิไดมีการกระทำความผิดช้ำในระยะเวลาที่ผานมา
๕. เยาวชนที่ประสงคเขารวมกิจกรรมฝกอาชีพชางตัดผม เนื่องจากทางโครงการไดสง
เยาวชนเขารวมกิจกรรมฝกอาชีพชางตัดผมกับศาลเยาวชนและครอบครัวสาขามีนบุรี ๑ ราย
เยาวชนสามารถเรียนจนจบหลักสูตรชางตัดผมและไดรับประกาศนียบัตร แตขณะนี้เยาวชนยัง
ไมสามารถเปดรานตัดผมไดเนื่องจากติดมาตรการการปดสถานบริการเสริมความงามของทาง
ราชการ
๖. เยาวชนที่ประสงคจะเปนนักฟุตบอลของโรงเรียนฐานปญญา โรงเรียนไดรับตัวไวแลว
แตขณะนี้โรงเรียนยังไมเปดทำการเรียนการสอน
๗. เยาวชนที่สงไปฝกทักษะฟุตบอลในโครงการสานฝนทักษะฟุตบอลเพื่อพัฒนาเปนอาชีพ
ปรากฏวาทางโครงการไดปดตัวลงแลวเนื่องจากจบโครงการ
รายงานการติดตามผูเสียหายที่ไดรับการสงตอจากศูนยใหคำปรึกษาฯ
จากขอมูลที่สงตอมาจากศูนยใหคำปรึกษาฯ มีจำนวน ๑๔ ราย มีความประสงคจะให
เรงรัดคดีและติดตามคดี และอยากจะใหดำเนินคดีจนถึงที่สุด รวมทั้งการเยียวยา คณะทำงาน
ศูนยติดตามดวยความหวงใยมีความเห็นวา ความตองการของผูเสียหายเปนเรื่องเกี่ยวของกับคดี
ซึ่งเปนไปตามระบบและขั้นตอนของกฎหมายอยูแลว
๔. ผูพิพากษาสมทบฝายประเมินผลและสถิติ
ผูพิพากษาสมทบฝายประเมินผลและสถิติมีหนาที่ประเมินวาเด็กหรือเยาวชนและครอบครัว
ไดรับการแกไขหรือชวยเหลือ และสามารถอยูรวมกับชุมชนและไมกลับไปกระทำความผิดอีกหรือไม
๔.๑ หากเด็กหรือเยาวชนมีความเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น เห็นควรยุติการติดตาม
ใหกรอกรายละเอียดลงในแบบประเมินเด็กและเยาวชนเปนบุคคล (ตามแบบ ศตย.๔) เสนอ
ผูพิพากษาประจำศูนยฯ/เวรประจำศูนยฯ หากประเมินแลวเห็นควรติดตามใหความชวยเหลือตอ
ก็ใหมีความเห็นแจงใหผูพิพากษาสมทบฝายติดตามทราบและติดตามตอจนกวาการชวยเหลือ
จะสัมฤทธิผล จึงจะเสนอรายงานยุติการติดตามตอผูพิพากษาประจำศูนยฯ/เวรประจำศูนยฯ
๔.๒ หากเด็กหรือเยาวชนรายใดที่อยูระหวางคุมประพฤติมีพฤติกรรมเสี่ยงหรือเกี่ยวของกับ
การกระทำความผิดซ้ำอีก ใหพนักงานคุมประพฤติรายงานมายังผูพิพากษาสมทบประจำศูนยฯ
หากเด็กหรือเยาวชนยังอยูในระยะคุมประพฤติ ใหพนักงานคุมประพฤติทำรายงานเสนอผูพิพากษา
เจาของสำนวนเพื่อมีดุลพินิจตอไป
๑๗
๔.๓ ฝายประเมินผลจัดทำการประเมินผลการใหความชวยเหลือและความประพฤติ
ของเด็กหรือเยาวชนสัมฤทธิผลหรือไมเสนอตอผูพิพากษาประจำศูนยฯ/เวรประจำศูนยฯ
วิธีเก็บรวบรวมขอมูล
วิธีเก็บรวบรวมขอมูลของฝายประเมิน จะเก็บรวบรวมขอมูลเปนรายเดือนทุกเดือน และ
จัดทำบันทึก จำแนกประเภทของปญหา หนวยงานที่ใหความชวยเหลือ สรุปในแตละเดือน
๑. ฝายประเมินผลจะเริ่มบันทึกการติดตามผลของการเปลี่ยนแปลงเปนรายบุคคล
ตั้งแตเดือนที่ ๖ ของเด็กหรือเยาวชนเปนรายบุคคล
๒. ฝายประเมินผลจะบันทึกการติดตามผลของการเปลี่ยนแปลงเปนรายบุคคลจนครบ ๑ ป
และสรุปผลสัมฤทธิ์ของโครงการ
๓. ฝายประเมินผลจะบันทึกการติดตามผูเสียหายและครอบครัวที่เขารวมโครงการ
๔. ฝายประเมินผลจะสรุปผลสัมฤทธิผลของโครงการ ดังนี้
๔.๑ เด็กหรือเยาวชนที่สัมฤทธิ์ตรงตามตัวชี้วัดของโครงการและปลอยตัวไป
๔.๒ เด็กหรือเยาวชนที่ยังเสี่ยงและยังมีความเกี่ยวของกับการกระทำความผิดอยู
ใหสำนักคุมประพฤติรายงานเสนอตอผูพิพากษาประจำศูนยฯ เพื่อดำเนินการตอไป
๔.๓ ผูเสียหายและครอบครัวไดรับการบรรเทาทุกขและอยูในสังคมไดอยางมีความสุข
ตัวอยางตารางแสดงจำนวนเด็กเยาวชนที่เขารวมโครงการติดตามดวยความหวงใย
สำหรับผูกระทำความผิด (จำเลย)
ลำดับ สภาพปญหา ความตองการความชวยเหลือ
ที่ เลขคดีดำ เลขคดีแดง (ฐานความผิด) จากศูนยฯ
๑ ยชอ.๔๐๙/๖๓ ยชอ.๕๒๖/๖๔ -เสพยาเสพติดใหโทษประเภท ๑ ฝกอาชีพระยะสั้น
(เมทแอมเฟตตามีน) (ชางซอมจักรยานยนต)
โดยผิดกฏหมาย
-เปนผูขับขี่ยานพาหนะ
เสพยาเสพติดใหโทษประเภท ๑
(เมทแอมเฟตตามีน) โดยฝาฝน
ตอกฎหมาย
-มียาเสพติดใหโทษประเภท ๑
(เมทแอมเฟตตามีน) ไวใน
ครอบครองโดยไมไดรับ
อนุญาต
๑๘
ลำดับ สภาพปญหา ความตองการความชวยเหลือ
ที่ เลขคดีดำ เลขคดีแดง (ฐานความผิด) จากศูนยฯ
๒ ยชอ.๔๒๒/๖๓ ยชอ.๕๑๑/ตภ มีวัตถุระเบิด (ประกอบแบบ - เลนฟุตบอล
ขวาง) ไวในครอบครอง - เรียนตอที่โรงเรียนฐานปญญา
โดยไมไดรับอนุญาต - เลิกสูบบุหรี่
๓ ยชอ.๔๑๗/๖๓ ยชอ.๔๖๑/๖๓ - รวมกันผลิตยาเสพติดใหโทษ เขารวมการคัดเลือกในโครงการสานฝน
ประเภท ๕ (พืชกระทอม) ทักษะฟุตบอลเพื่อพัฒนาเปนอาชีพ
โดยไมไดรับอนุญาต (อยากเขารวมหรือไดรับการคัดเลือก)
- รวมกันชุมนุมมั่วสุมโดย
ฝาฝนขอกำหนดตามพระราช-
บัญญัติการบริหารราชการ
ในสถานการณฉุกเฉิน
พ.ศ. ๒๕๔๘
๔ ยชอ.๔๐๘/๖๓ ยชอ.๔๕๗/๖๓ รวมกันมีไวครอบครอง เยาวชนไมขอรับความชวยเหลือ
ซึ่งยาเสพติดใหโทษประเภท ๕ ขณะนี้เยาวชนกำลังศึกษาการศึกษา
(พืชกระทอม) โดยไมได นอกระบบ (กศน.) จะจบชั้นมัธยมศึกษา
รับอนุญาต ปทื่ ๖ ในเดือนเมษายนนี้ และเตรียมตัว
สอบเรียนตอโรงเรียนนายสิบ กำลัง
เตรียมตัวอานหนังสือสอบอยู
ตัวอยางตารางแสดงผูเสียหายที่ไดรับการสงตอมาจากศูนยใหคำปรึกษาผูเสียหาย
ลำดับ วัน/เดือน/ป เลขที่คดี สภาพปญหา การตองการความชวยเหลือ
ที่ (พฤติการณแหงคดี)
๑ ๒๕ ม.ค. ๖๔ หย.๑/๖๔ ถูกทำรายรางกาย ติดตามความคืบหนาของคดี/
ขอคุมครองสวัสดิภาพ
๒ ๔ ก.พ. ๖๔ หย.๒/๖๔ ถูกทำรายรางกายจนเปนเหตุ ติดตามความคืบหนาของคดี
ใหเกิดอันตรายแกรางกาย
และจิตใจ
๓ ๙ ก.พ. ๖๔ หย.๓/๖๔ ถูกทำรายรางกายจนเปนเหตุ ติดตามความคืบหนาของคดี
ใหเกิดอันตรายแกรางกาย
และจิตใจ
๑๙
ลำดับ วัน/เดือน/ป เลขที่คดี สภาพปญหา การตองการความชวยเหลือ
ที่ (พฤติการณแหงคดี)
๔ ๑๙ ก.พ. ๖๔ หย.๔/๖๔ ถูกผูขับรถยนตดวยความ ติดตามความคืบหนาของคดี
ประมาทเฉี่ยวชนกัน มีผูถึง
แกความตาย และมีผูไดรับ
อันตรายแกรางกายและจิตใจ
และมีทรัพยสินผูอื่นไดรับ
ความเสียหาย
๕ ๒๕ ก.พ. ๖๔ หย./๖๔ - ปราศจากเหตุอันสมควร - ดำเนินคดีใหถึงที่สุด
พรากเด็กอายุไมเกิน ๑๕ ป - เรียนหนังสือตอ
ไปเสียจากบิดา มารดา - เงินเยียวยา
ผูปกครอง หรือผูดูแลเพื่อ - ติดตามเรื่องเงินที่จะไดรับในกรณีบุตร
อนาจารแมผูนั้นจะยินยอม แรกเกิด ซึ่งทางผูเสียหายไดไปยื่น
ก็ตาม เอกสารเพื่อขอรับเงินไวที่สำนักงาน
- กระทำชำเราเด็กอายุ เขตพญาไทตั้งแตบุตรสาวคลอดจนถึง
ไมเกิน ๑๕ ป ซึ่งมิใช ปจจุบันลวงเลยมา ๘ เดือนแลว
ภรรยาหรือสามีของตน โดย ผูเสียหายยังไมไดรับเงินแตอยางใด
เด็กนั้นจะยินยอมหรือไมก็ตาม
- กระทำอนาจารเด็กอายุ
ไมเกิน ๑๕ ป โดยเด็กนั้นจะ
ยินยอมหรือไมก็ตาม
๖ ๒๕ ก.พ. ๖๔ หย./๖๔ - ขับรถโดยประมาทเปนเหตุ ดำเนินคดีใหถึงที่สุด
ใหเฉี่ยวชนรถผูอื่นไดรับความ
เสียหาย มีบุคคลถึงแกความตาย
- ขับรถในทางกอใหเกิด
ความเสียหายแกบุคคล
หรือทรัพยสิน
- ไมหยุดรถใหความชวยเหลือ
ตามสมควรหรือแจงเหตุให
เจาพนักงานใกลเคียงทราบ
๗ ๒๕ ก.พ. ๖๔ หย./๖๔ ทำรายรางกายผูอื่นจนเปน ใหคูกรณีรับโทษ
เหตุใหไดรับอันตรายแก
รางกายและจิตใจของผูอื่น
โดยใชอาวุธ (มีด) ไปในเมือง
หมูบาน หรือทางสาธารณะ
โดยไมมีเหตุอันควร
๒๐
ลำดับ สภาพปญหา
ที่ วัน/เดือน/ป เลขที่คดี (พฤติการณแหงคดี) การตองการความชวยเหลือ
๘ ๑ มี.ค. ๖๔ หย.๕/๖๔ ถูกทำรายรางกายจนเปน คุมครองสวัสดิภาพ
เหตุใหเกิดอันตราย
แกรางกายและจิตใจ
๙ ๒ มี.ค. ๖๔ หย.๖/๖๔ ถูกทำรายรางกายจน ยายการรักษาตัวไปโรงพยาบาลจุฬาฯ
เปนเหตุใหผูถูกทำราย
ไดรับอันตรายสาหัส
สรุปผลภาพรวมสถิติตาง ๆ
สรุปรวมคดีเด็กและเยาวชนกระทำความผิด
ตั้งแตเดือนกุมภาพันธถึงเดือนพฤษภาคม ๒๕๖๔
๒๐ ราย ๑ ราย ๒ ราย ๔ ราย
คดียาเสพติด คดีเกี่ยวกับวัตถุระเบิด คดีฝาฝนพระราชบัญญัติ คดีอาวุธปนและมีด
บริหารราชการ
ในสถานการณฉุกเฉิน
๕ ราย ๔ ราย ๑ ราย ๒ ราย
คดีที่เกี่ยวกับเพศ คดีลักทรัพย คดีรวมกันทำรายรางกาย คดีกระทำ
ดวยความประมาท
คดียาเสพติด
คดีเกี่ยวกับวัตถุระเบิด
คดีฝาฝน พ.ร.บ.บริหารราชการในสถานการณฉุกเฉิน
คดีอาวุธปนและมีด
คดีที่เกี่ยวกับเพศ
คดีลักทรัพย
คดีรวมกันทำรายรางกาย
คดีกระทำดวยความประมาท รวมจำนวน
๓๙ ราย
๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๒๐
๒๑
ผูเสียหายที่สงตอมาจากศูนยใหคำปรึกษา
เพื่อแนะนำชวยเหลือผูเสียหายและครอบครัวที่ขอรับความชวยเหลือ
รวมผูเสียหายที่ประสงคขอรับความชวยเหลือ จำนวน ๑๓ ราย
คดี
เกี่ยวกับเพศ
จำนวน
๑ ราย
คดี คดีเกี่ยวกับ
ถูกทำรายรางกาย ความประมาท
จำนวน จำนวน
๑๐ ราย ๒ ราย
การจำแนกเด็กและเยาวชนที่เขารับการคัดกรอง
จำนวนทั้งหมด ๓๙ ราย
จำแนกไดเปน ๒ ประเภท
๑. มีความประสงคที่ขอรับความชวยเหลือจากโครงการ
๒. ไมประสงคขอรับความชวยเหลือจากโครงการ
ผูประสงค
ขอรับความชวยเหลือ
จำนวน
๒๒ ราย
ผูไมประสงค
ขอรับความชวยเหลือ
จำนวน
๑๗ ราย
๒๒
ความตองการขอรับความชวยเหลือจากโครงการฯ
ของเด็กและเยาวชนแยกออกตามความสนใจของเยาวชน ดังตอไปนี้
• ฝกทักษะการเปนชางซอมรถยนต จำนวน ๖ ราย
• ฝกทักษะการเปนเชฟทำอาหาร จำนวน ๑ ราย
๖๐ เปอรเซ็นต • ฝกทักษะเปนชางตัดผม จำนวน ๓ ราย
ประกอบอาชีพ • เปดรานขายกาแฟ จำนวน ๑ ราย
• ฝกทักษะเปนชางทาสี จำนวน ๑ ราย
• ขับมอเตอรไซครับจาง จำนวน ๑ ราย
๒๐ เปอรเซ็นต • ฝกฝนทักษะทางดานกีฬาฟุตบอล จำนวน ๓ ราย
ฝกฝนทักษะตาง ๆ • ฝกฝนทักษะทางดนตรี (กีตาร/กลอง) จำนวน ๑ ราย
๒๐ เปอรเซ็นต • กลับไปศึกษาตอในระบบโรงเรียน จำนวน ๔ ราย
ความตองการอื่น ๆ • อยากไดบัตรประจำตัวประชาชน จำนวน ๑ ราย
รวมจำนวน ๒๒ ราย
ความตองการขอรับความชวยเหลือจากโครงการฯ ของผูเสียหายที่สงตอมาจาก
ศูนยใหคำปรึกษาเพื่อแนะนำชวยเหลือผูเสียหายและครอบครัว
๑. ติดตามความคืบหนาของคดี
จำนวน ๔ ราย
๒. ขอใหศาลคุมครองสวัสดิภาพ
จำนวน ๒ ราย
๓. ดำเนินคดีใหถึงที่สุด
จำนวน ๑ ราย
๔. การเยียวยา
จำนวน ๒ ราย
๕. ใหคูกรณีรับโทษใหถึงที่สุด
จำนวน ๑ ราย
๖. ยายโรงพยาบาลรักษาตัว
จำนวน ๑ ราย
รวมจำนวน ๑๓ ราย ๗. ขอคาอุปการะเลี้ยงดู
จำนวน ๒ ราย
๕. ผูพิพากษาสมทบฝายประชาสัมพันธ
มีหนาที่เผยแพรและใหความรูกิจกรรมของศูนยติดตามดวยความหวงใยกับชุมชน
หนวยงานราชการอื่น หรือสวนอื่น ๆ ที่เกี่ยวของ
๒๓
ขั้นตอนการปฏิบัติงานของศูนยติดตามดวยความหวงใย
แผนภูมิขั้นตอนการปฏิบัติงานของศูนยติดตามดวยความหวงใยกรณีเด็ก เยาวชน และครอบครัว
ศูนยติดตามดวยความหวงใย
กรณีเด็ก เยาวชน และครอบครัว
ม.๓๗ ม.๙๐, ๑๓๒ ปอ ม.๕๖, ศาลยุติเด็ดขาดแลว
จากศูนยใหคำปรึกษาฯ แผนแกไขบำบัดฟนฟู ปอ ม.๗๔ (๓), แตจำเลยและ
สวนมาตรการพิเศษและ สวนมาตรการพิเศษและ ม.๑๔๒ (๒), ม.๑๔๓ ผูปกครองประสงค
คุมครองสวัสดิภาพ คุมครองสวัสดิภาพ ศาลสั่งคุมความประพฤติไว ขอความชวยเหลือ
เจาหนาที่ประจำศูนยฯ สอบถาม รวบรวมขอมูล นัดหมายวัน เวลา
ใหกรอกหนังสือยินยอมเขารับบริการ และใบประเมินความพึงพอใจ
ประสงคเขารวมโครงการ ไมประสงคเขารวมโครงการ
พ.
สมทบฝายคัดกรองประเมินสภาพปญหาสำรวจความตองการชวยเหลือ ประเมินความถนัด
ความสนใจของผูเขารับบริการแลวสงตอประธาน พ. สมทบฝายประสานงานฯ
ประธาน พ. สมทบฝายประสานงานฯ คัดเลือก พ. สมทบตามคุณสมบัติอันเหมาะสม
กับประสบการณและความเชี่ยวชาญแตละทานเพื่อรับผิดชอบประสานความรวมมือ
กับหนวยงานตาง ๆ ชวยเหลือผูเขารับบริการใหตรงกับสภาพปญหาแลวจัดทำรายงาน
เสนอผูพิพากษาประจำศูนยฯ/งานประจำศูนยฯ
ผูพิพากษา
เจาหนาที่ประจำศูนยฯ จัดเตรียมเอกสาร จัดทำสำนวน ศตย.
หากจำเปนตองมีหนังสือติดตอประสานงานกับหนวยงานภายนอก
เจาหนาที่ประจำศูนยฯ จะเสนอรายงานเจาหนาที่พรอมหนังสือประสานความรวมมือ
ตอผูพิพากษาประจำศูนยฯ/เวรประจำศูนยฯ เพื่อใหมีดุลพินิจสั่ง
พ. สมทบฝายติดตามจะดูแลสอดสองพฤติกรรมของผูเขารับบริการในความรับผิดชอบ
ของตนตามวามีความเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางใด หากมีการนัดหมายติดตามครั้งตอไป
ตองแจงใหผูเขารับบริการและเจาหนาที่ประจำศูนยฯ ทราบเพื่อลงวัน เวลานัด
และจัดทำรายงานการติดตามแตละครั้งเสนอผูพิพากษาประจำศูนยฯ/เวรประจำศูนยฯ
เจาหนาที่ประจำศูนยฯ เสนอรายงานประจำวันใหผูพิพากษาประจำศูนยฯ/เวรประจำศูนยฯ
มีดุลพินิจในการติดตามแตละครั้ง ลงทะเบียนคุมวันนัด กรอกขอมูลบัตรนัดพรอมชี้แจงรายละเอียด
เกี่ยวกับการนัดติดตามในครั้งตอไปใหผูเขารับบริการทราบ
เมื่อผูพิพากษาสมทบฝายติดตามเสนอความเห็นยุติ ตองจัดทำรายงานเสนอ
ประธานฝายติดตามเพื่อจัดสรรผูพิพาษาสมทบฝายประเมินผลและสถิติตอไป
เห็นควรยุติ ฝายประเมินผลและสถิติ ไมเห็นควรยุติ
เจาหนาที่ประจำศูนยฯ ทำรายงานเจาหนาที่เสนอผูพิพากษาประจำศูนยฯ/เวรประจำศูนยฯ
เจาหนาที่สงตอขอมูลไปยังผูพิพากษาสมทบฝายประชาสัมพันธเพื่อจัดรวบรวมขอมูล สถิติ และสรุปผลภาพรวม
๒๔
แผนภูมิการสงตอเพื่อเขารับบริการที่ศูนยติดตาม
ดวยความหวงใยกรณีผูเสียหายและครอบครัว
ศูนยใหคำปรึกษา
เพื่อแนะนำชวยเหลือผูเสียหายและครอบครัว
ผูเสียหายและครอบครัว ผูเสียหายและครอบครัว
ที่มารับคำปรึกษาที่ศาล ที่รับคำปรึกษาทางสื่ออิเล็กทรอนิกส
เจาหนาที่ประจำศูนย ศผ. สอบถามและรวบรวมขอมูลของผูเสียหายเบื้องตนเพื่อจัดทำสำนวน
ประสานผูพิพากษาประจำศูนยฯ/เวรฯ เพื่อนัดหมายวัน เวลา กับทุกฝาย
นักจิตวิทยาประจำศูนยสอบถาม คัดกรอง และสรุปแนวทางใหความชวยเหลือที่เหมาะสม
ผูพิพากษาประจำศูนยใหความรูสิทธิ หนาที่ ขอดี ขอเสีย ขั้นตอนและแนวทาง ผูพิพากษา
การดำเนินคดีและพิจารณาใหดำเนินการใด ๆ ตามสรุปแนวทางของนักจิตวิทยา
ไมมีความจำเปน มีความจำเปนตองไดรับความชวยเหลือนอกเหนือจากดานกฎหมาย
ตองไดรับความชวยเหลือ ดานการรับคำปรึกษา และรักษาดานจิตเวชจากกระทรวงสาธารณสุข
สงขอมูลใหกับเจาหนาที่ศูนยติดตามดวยความหวงใย
เจาหนาที่ศูนยติดตามดวยความหวงใยสงตอขอมูลใหจาก ศผ.
ใหกับ พ. สมทบเวรฝายประสานงาน
พ.
สมทบฝายประสานงานสงตอขอมูลใหฝายติดตามเพื่อดูแลสอดสองและติดตาม
ความเปลี่ยนแปลงหลังจากไดรับการชวยเหลือ และจัดทำรายงานเสนอผูพิพากษาประจำศูนยฯ/เวรฯ
เมื่อ พ. สมทบฝายติดตามเห็นควรยุติ
การติดตามจึงทำรายงานสง พ. สมทบฝาย
เจาหนาที่ประจำศูนยฯ ทำรายงานเจาหนาที่
เสนอผูพิพากษาประจำศูนยฯ/เวรประจำศูนย ศลย. ฝายประเมินผลและสถิติ
เห็นควรยุติการใหคำปรึกษาแลวเก็บรวบรวมสถิติไว เห็นควรยุติ ไมเห็นควรยุติ
ติดตามและประเมินผล เจาหนาที่ประจำศูนยฯ ทำรายงานเจาหนาที่
การชวยเหลือผูเสียหาย เสนอผูพิพากษาประจำูศนยฯ/เวรประจำศูนย ศน.
เจาหนาที่สงตอขอมูลไปยังผูพิพากษาสมทบฝายประชาสัมพันธ
เพื่อจัดรวมรวมขอมูล สถิติ และสรุปผล
๒๕
ตัวอยางที่ ๑
แบบสงตอและดูแลชวยเหลือ
ศูนยใหคำปรึกษาเพื่อแนะนำชวยเหลือผูเสียหายและครอบครัว
ศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง
วันที่....................................................................
เรื่อง สงตอผูรับบริการ
เรียน หัวหนาศูนยติดตามดวยความหวงใย
สิ่งที่สงมาดวย ๑. สำเนารายงานประจำวันเกี่ยวกับคดี จำนวน ......... ฉบับ
๒. ขอมูลการใหคำปรึกษา จำนวน ......... ฉบับ
๓. แบบรายงานการใหคำปรึกษา จำนวน ......... ฉบับ
ดวย .......................................................................................................(ผูรับบริการ) อายุ............... ป
มีความประสงคขอรับการชวยเหลือ ดังนี้
๑. ดานการประกอบอาชีพ ประสานกระทรวงแรงงาน เพื่อฝกอาชีพและแนะนำ
ชองทางอาชีพที่เหมาะสม
๒. ดานสาธารณสุข ประสานกระทรวงสาธารณสุข เพื่อรักษาพยาบาลและรับ
คำแนะนำในการรักษา......................................................................................................................................................
๓. ดานการใชชีวิตประจำวัน ประสานกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคง
ของมนุษยใหไดรับการสงเคราะหในเรื่อง.............................................................................................................
๔. ดานการศึกษา
ประสานสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.)
สำนักงานสงเสริม การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย (กศน.)
๕. ดานการประสานกับหนวยงานภาคเอกชน องคกรที่ไมใชองคกรของรัฐ (NGOs)
๖. ดานอื่น ๆ …ความรุนแรงในครอบครัวและความรุนแรงทางเพศ………………
ศูนยใหคำปรึกษาเพื่อแนะนำชวยเหลือผูเสียหายและครอบครัว ไดดำเนินการชวยเหลือ
ในดานสิทธิทางกฎหมายเบื้องตน และเยียวยาทางดานจิตใจครบถวนแลว แตเนื่องจากผูรับบริการ
มีความประสงคขอรับการชวยเหลือดานการยื่นคำรองขอคุมครองสวัสดิภาพ จึงขอสงตอผูรับ
บริการรายดังกลาวเพื่อใหศูนยติดตามดวยความหวงใยดำเนินการดูแลและชวยเหลือตอไป
ลงชื่อ............................................................................................
( )
หัวหนาศูนยใหคำปรึกษาเพื่อแนะนำชวยเหลือผูเสียหายและครอบครัว
๒๖
ตัวอยางที่ ๒
แบบสงตอและดูแลชวยเหลือ
ศูนยใหคำปรึกษาเพื่อแนะนำชวยเหลือผูเสียหายและครอบครัว
ศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง
วันที่....................................................................
เรื่อง สงตอผูรับบริการ
เรียน หัวหนาศูนยติดตามดวยความหวงใย
สิ่งที่สงมาดวย ๑. สำเนารายงานประจำวันเกี่ยวกับคดี จำนวน ......... ฉบับ
๒. ขอมูลการใหคำปรึกษา จำนวน ......... ฉบับ
๓. แบบรายงานการใหคำปรึกษา จำนวน ......... ฉบับ
ดวย .......................................................................................................(ผูรับบริการ) อายุ............... ป
มีความประสงคขอรับการชวยเหลือ ดังนี้
๑. ดานการประกอบอาชีพ ประสานกระทรวงแรงงาน เพื่อฝกอาชีพและแนะนำ
ชองทางอาชีพที่เหมาะสม
๒. ดานสาธารณสุข ประสานกระทรวงสาธารณสุข เพื่อรักษาพยาบาลและรับ
คำแนะนำในการรักษา......................................................................................................................................................
๓. ดานการใชชีวิตประจำวัน ประสานกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคง
ของมนุษยใหไดรับการสงเคราะหในเรื่อง.............................................................................................................
๔. ดานการศึกษา
ประสานสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.)
สำนักงานสงเสริม การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย (กศน.)
๕. ดานการประสานกับหนวยงานภาคเอกชน องคกรที่ไมใชองคกรของรัฐ (NGOs)
๖. ดานอื่น ๆ …การติดตามผลคดีทางกฎหมาย………………
ศูนยใหคำปรึกษาเพื่อแนะนำชวยเหลือผูเสียหายและครอบครัว ไดดำเนินการชวยเหลือ
ในดานสิทธิทางกฎหมายเบื้องตน และเยียวยาทางดานจิตใจครบถวนแลว แตเนื่องจากผูรับ
บริการมีความประสงคขอรับการชวยเหลือดานการยื่นคำรองขอคุมครองสวัสดิภาพ จึงขอสงตอ
ผูรับบริการรายดังกลาวเพื่อใหศูนยติดตามดวยความหวงใยดำเนินการดูแลและชวยเหลือตอไป
ลงชื่อ............................................................................................
( )
หัวหนาศูนยใหคำปรึกษาเพื่อแนะนำชวยเหลือผูเสียหายและครอบครัว
๒๗
หนวยงานและองคกรที่ใหการสนับสนุน
ในการดำเนินการโครงการติดตามดวยความหวงใย หากปรากฏวาเด็กหรือเยาวชนและ
ครอบครัวหรือผูเสียหายประสบปญหาดานใด เด็ก เยาวชน ครอบครัว และผูเสียหายนั้นจะไดรับ
การดูแลชวยเหลือแกไขจากหนวยงานของภาครัฐ หรือจากบุคคล หรือคณะบุคคล ใหตรงกับ
สภาพปญหาเหมาะกับสภาพรางกาย จิตใจ สติปญญา เพศ และจะมีการติดตามความเปลี่ยนแปลง
และประเมินผลสัมฤทธิ์ของเด็ก เยาวชน ครอบครัว และผูเสียหายเปนรายบุคคล ซึ่งหนวยงาน
หรือองคกรที่ใหการสนับสนุนโครงการติดตามดวยความหวงใย ปจจุบันมี ๖ องคกรหลักภาครัฐ
และ ๑ องคกรภาคเอกชน ดังตอไปนี้
๑. กระทรวงแรงงาน
๒. กระทรวงสาธารณสุข
๓. กระทรวงศึกษาธิการ
๔. กระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย
๕. กระทรวงยุติธรรม
๖. กรุงเทพมหานคร
๗. มูลนิธิบานพระพร
๑. กระทรวงแรงงาน
มีหนวยงานที่ใหการสนับสนุนโครงการฯ ตามภารกิจของหนวยงานดังนี้
๑.๑ กรมพัฒนาฝมือแรงงาน (Department of Skill Decelopment)
กรมพัฒนาฝมือแรงงานมีโครงการฝกอบรมแรงงานกลุมเปาหมายเฉพาะเพื่อเพิ่มโอกาส
ในการประกอบอาชีพเพื่อพัฒนาศักยภาพแรงงานของคนทุกกลุมใหมีทักษะในการทำงานหรือการ
ประกอบอาชีพอิสระ โดยกรมพัฒนาฝมือแรงงานมีหนวยงานปฏิบัติในพื้นที่ ไดแก สถาบัน
พัฒนาฝมือแรงงาน สำนักงานพัฒนาฝมือแรงงานทั่วประเทศ ดำเนินการสนับสนุนสงเสริม
ทั้งเปดโอกาสใหกลุมเปาหมายเขารับการฝกอาชีพสาขาตาง ๆ เชน สาขาชางอุตสาหกรรม
การประกอบอาชีพอิสระ และกลุมอาชีพธุรกิจทองเที่ยวและบริการ โดยมีกลุมเปาหมายประกอบ
ดวยผูผานการบำบัดยาเสพติด ผูตองขัง เยาวชนสถานพินิจ คนพิการ ผูดูแลคนพิการ แรงงาน
นอกระบบ ทหารเกณฑกอนปลดประจำการ และแรงงานตามโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
รายละเอียดความชวยเหลือ
• หลักสูตรการฝกอบรม
ใชเวลาในการฝกอบรม ๑๘-๓๐ ชั่วโมง จัดฝกอบรมตามหลักสูตรกลางของกรม
พัฒนาฝมือแรงงาน หลักสูตรที่หนวยงานกำหนดสอดคลองตามความตองการของตลาดแรงงาน
ในแตละพื้นที่ โดยเนนความตองการแรงงานของผูประกอบการเปนสำคัญ เชน การใชสื่อมัลติมิเดีย
๒๘
และสื่อออนไลน ชางเครื่องปรับอากาศในบานและการพาณิชยขนาดเล็ก ชางไฟฟาภายในอาคาร
การติดตั้งโซลารเซลลและวางระบบน้ำเพื่อการเกษตรอัตโนมัติ การบริการและการทำความสะอาด
เครื่องปรับอากาศ เปนตน โดยสถาบันพัฒนาฝมือแรงงาน/สำนักงานพัฒนาฝมือแรงงาน
ดำเนินการฝกอบรมฝมือแรงงานกลุมเปาหมายเฉพาะใหเปนไปตามเปาหมาย จำนวน ๒๐ คน
ตอรุน และควบคุมคุณภาพการฝกอบรมเปนสำคัญ
รายชื่อหลักสูตรเตรียมเขาทำงาน ระยะเวลาการฝกอบรม ๒-๔ เดือน
ลำดับ หลักสูตร ชั่วโมงฝก
๑ ชางซอมเครื่องยนต ๕๖๐
๒ ชางซอมรถจักรยานยนต ๕๖๐
๓ ชางซอมเครื่องยนตเล็กเพื่อการเกษตร ๔๒๐
๔ ชางพนสีรถยนต ๔๒๐
๕ ชางซอมและดึงตัวถังรถยนต ๔๒๐
๖ ชางตรวจเช็กระยะรถยนต ๒๘๐
๗ ชางสีรถยนต ๒๘๐
๘ ชางซอมตัวถังรถยนต ๒๘๐
๙ ชางติดตั้งกระจกรถยนต ๒๘๐
๑๐ ชางติดฟลมกรองแสงรถยนต ๒๘๐
๑๑ ชางควบคุมเครื่องกัดและเครื่องกลึง CNC ๒๘๐
๑๒ เทคโนโลยีการควบคุมระบบอัตโนมัติในงานอุตสาหกรรม ๒๘๐
๑๓ ชางเขียนแบบกอสรางดวยคอมพิวเตอร ๕๖๐
๑๔ ชางประกอบโครงอะลูมิเนียม ๕๖๐
๑๕ ชางเขียนลายเครื่องปนดินเผา ๕๖๐
๑๖ ชางกออิฐฉาบปูน ๔๒๐
๑๗ ชางประกอบโครงอะลูมิเนียม ๒๘๐
๑๘ ชางปูกระเบื้อง ๒๘๐
๑๙ ชางทอและสุขภัณฑ ๒๘๐
๒๐ ชางติดตั้งผนังฝาเพดานยิปซัม ๒๘๐
๒๑ ชางเครื่องทำความเย็นและเครื่องปรับอากาศในบานและการพาณิชยขนาดเล็ก ๕๖๐
๒๒ ชางเครื่องปรับอากาศขนาดเล็ก ๒๘๐
๒๓ ชางเครื่องทำความเย็นในบานและการพาณิชยขนาดเล็ก ๒๘๐
๒๔ ชางตัดเย็บเสื้อผาระดับกลาง ๕๖๐
๒๕ ชางตัดเย็บเสื้อผาสตรีระดับตน ๕๖๐
๒๖ ชางเย็บจักรอุตสาหกรรม ๕๖๐
๒๙
ลำดับ หลักสูตร ชั่วโมงฝก
๒๗ ชางตัดเย็บเสื้อผาชาย ๕๖๐
๒๘ ชางไมเครื่องเรือน ๕๖๐
๒๙ ชางทำมุงลวดประตู-หนาตางอะลูมิเนียม ๔๒๐
๓๐ ชางตัดเย็บเสื้อผาเด็ก ๒๘๐
๓๑ ชางเย็บจักรอุตสาหกรรม (ผา) ๒๘๐
๓๒ พนักงานเทคโนโลยีสารสนเทศ ๕๖๐
๓๓ ชางซอมบำรุงรักษาเครื่องจักรในโรงงานอุตสาหกรรม ๔๒๐
๓๔ พนักงานบันทึกขอมูลคอมพิวเตอร ๒๘๐
๓๕ พนักงานเบเกอรี่ ๕๖๐
๓๖ นวดไทยและนวดเทาเพื่อสุขภาพ ๔๔๙
๓๗ ผูดูแลผูสูงอายุ ๔๒๐
๓๘ นักสงเสริมสุขภาพในองครวม สปาตะวันตก (หัตถบำบัด) ๒๘๐
๓๙ สาขาพนักงานแมบานของโรงแรม ๒๘๐
๔๐ พนักงานบริการอาหารและเครื่องดื่ม ๒๘๐
๔๑ พนักงานผสมเครื่องดื่ม ๒๘๐
๔๒ ผูประกอบอาหารไทย ๒๘๐
๔๓ ชางแตงผมสตรี ๒๘๐
๔๔ ชางแตงผมบุรุษ (ระดับตน) ๒๘๐
๔๕ ชางเชื่อมอารกโลหะดวยมือ ๕๖๐
๔๖ ชางเชื่อมแกส ๕๖๐
๔๗ ชางเชื่อมแม็ก ๕๖๐
๔๘ ชางเชื่อมอารกโลหะดวยมือ ๒๘๐
๔๙ ชางควบคุมหุนยนตเชื่อมอุตสาหกรรม ๒๘๐
ผานกลไกของคณะกรรมการพัฒนาฝมือแรงงาน และประสานการฝกอาชีพแหงชาติ
(กพร.ปช.) ระดับจังหวัด
ผานกลไกของคณะอนุกรรมการพัฒนาฝมือแรงงานและประสานการฝกอาชีพจังหวัด
(กพร.ปจ.)
๓๐
หนวยงานเชี่ยวชาญเฉพาะทางพัฒนาฝมือแรงงาน (Excellenct Training Center)
๑. สถาบันพัฒนาบุคลากรในอุตสาหกรรมยานยนตและชิ้นสวนอะไหลรถยนต
(Automotive Human Resource Development Academy : AHRDA) สถาบันพัฒนาฝมือ
แรงงาน ๑ สมุทรปราการ
ศูนยยกระดับการเรียนรูและพัฒนาทรัพยากรมนุษยในระดับสากลเพื่อใหยานยนต/ชิ้นสวน
และกลุมอุตสาหกรรมเกี่ยวเนื่องมีความสามารถในการแขงขัน
๒. สถาบันพัฒนาบุคลากร สาขาเทคโนโลยีการผลิตอัตโนมัติและหุนยนต
(Manufacturing Automation and Robotics Academy : MARA) ณ สถาบันพัฒนาฝมือ
แรงงาน ๓ ชลบุรี
จัดตั้งขึ้นเพื่อรองรับนโยบายรัฐบาลใน ๑๐ อุตสาหกรรมเปาหมายและพัฒนาเศรษฐกิจ
พิเศษ EEC (Eastern Economic Corridor) เพื่อรองรับเทคโนโลยีการผลิตสมัยใหมในการ
เพิ่มปริมาณการผลิตชิ้นงานที่มีคุณภาพ ลดการสูญเสีย ลดระยะเวลาในการผลิต และเพิ่ม
ประสิทธิภาพในการแขงขัน
๓. ศูนยฝกอบรมงานเชื่อมมาตรฐานสากล (Training Center for International
Welding : TCIW) สถาบันพัฒนาฝมือแรงงาน ๑ สมุทรปราการ
ไดรับอนุญาต (Approed Training Body : ATB) จากสถาบันการเชื่อมสากล (The
International Institute of Welling : IIW) ดำเนินการฝกอบรมและทดสอบรับรองฝมือชางเชื่อม
ระดับสากล ในฐานะ ATB ลำดับที่ ๒ ของไทย สรางเสริมสภาวะการแขงขันดานเศรษฐกิจ
ยกระดับฐานะทางสังคม ปรับปรุงวิทยฐานะ และพัฒนาคุณภาพชางเชื่อมไทยในดานทักษะความรู
ความสามารถ และความปลอดภัยในการทำงานที่จำเปนตองใชในการทำงานระดับนานาชาติ
๔. สถาบันพัฒนาทรัพยากรมนุษย สำหรับอุตสาหกรรมบริการสุขภาพ (Institute
of Human Resources Development for Wellness Industry) ภายในศูนยราชการเฉลิม
พระเกียรติ อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม
พัฒนาทักษะฝมือผูใหบริการสุขภาพใหมีมาตรฐานเปนหนวยงานตนแบบบริหารการ
จัดการศูนยสุขภาพ (Health Management Model) ที่ถูกตอง มีมาตรฐานการใหบริการ และ
มุงสรางตนแบบ Thai Wellness Center ที่ใหบริการสุขภาพครบวงจรสำหรับธุรกิจภาค
บริการในอนาคต ยกระดับอุตสาหกรรมบริการสุขภาพ Wellness Service ใหมีมาตรฐานการ
บริการในระดับสากล ใหบริการดานฝกอบรม การทดสอบมาตรฐานฝมือแรงงาน และการให
คำปรึกษา
๓๑
อัตราคาจางตามมาตรฐานฝมือ
ระดับ ๑ ระดับ ๒ ระดับ ๓
สาขาอาชีพ
(บาท) (บาท) (บาท)
สาขาอาชีพชางเครื่องกล ๑. ชางสีรถยนต ๔๔๐ ๕๑๕ ๕๘๐
๒. ชางเคาะตัวถังรถยนต ๔๖๐ ๕๖๐ ๖๕๐
๓. ชางซอมรถยนต ๔๐๐ ๔๙๐ ๕๘๕
๔. ชางบำรุงรักษารถยนต ๓๗๕ ๔๔๐ ไมมี
๕. ชางซอมเครื่องยนตดีเซล ๔๐๐ ๔๙๐ ๕๘๕
๖. ชางเครื่องปรับอากาศขนาดเล็ก ๔๐๐ ๔๙๐ ๕๘๕
สาขาอาชีพภาคบริการ ๗. ผูประกอบอาหารไทย ๔๐๐ ๕๑๐ ไมมี
๘. พนักงานนวดไทย ๔๔๐ ๕๘๐ ๗๒๐
๙. นักสงเสริมสุขภาพแบบองครวมสปา
ตะวันตก (หัตถบำบัด) ๔๙๐ ๖๕๐ ไมมี
๑๐. นักสงเสริมสุขภาพแบบองครวม
สปาตะวันตก (สุคนธบำบัด) ๕๔๐ ๗๑๕ ไมมี
๑๑. นักสงเสริมสุขภาพแบบองครวม
สปาตะวันตก (วารีบำบัด) ๕๖๕ ๗๕๐ ไมมี
๑๒. นักสงเสริมสุขภาพแบบแบบองครวม
สปาตะวันตก (โภชนบำบัด) ๖๑๕ ๘๑๕ ไมมี
สาขาอาชีพชางไฟฟา ๑๓. ชางซอมไมโครคอมพิวเตอร ๔๐๐ ๕๐๐ ๖๐๐
อิเล็กทรอนิกสและ ๑๔. ชางไฟฟาภายในอาคาร ๔๐๐ ๕๐๐ ๖๐๐
คอมพิวเตอร ๑๕. ชางไฟฟาอุตสาหกรรม ๔๐๐ ๕๐๐ ๖๐๐
๑๖. ชางเครื่องปรับอากาศในบานและ
การพาณิชยขนาดเล็ก ๔๐๐ ๕๐๐ ๖๐๐
๑๗. ชางอิเล็กทรอนิกส (โทรทัศน) ๔๐๐ ๕๐๐ ไมมี
สาขาอาชีพชางอุตสาหการ ๑๘. ชางเขียนแบบชางกลดวยคอมพิวเตอร ๔๖๐ ๕๓๐ ๖๗๐
๑๙. ชางเชื่อมแม็ก ๔๐๐ ๕๐๐ ๖๐๐
๒๐. ชางเชื่อมทิก ๔๕๕ ๖๑๕ ๗๗๕
๒๑. ชางเชื่อมทอพอลิเอทิลีนความหนาแนนสูง ๔๖๐ ไมมี ไมมี
๒๒. ชางประกอบทอ ๔๐๐ ไมมี ไมมี
๒๓. ชางทำแมพิมพฉีดโลหะ ๔๘๐ ไมมี ไมมี
สาขาอาชีพชางกอสราง ๒๔. ชางไมกอสราง ๓๘๕ ๔๖๙ ๖๐๕
๒๕. ชางกออิฐ ๓๔๕ ๔๖๕ ๕๘๕
๒๖. ชางฉาบปูน ๓๘๕ ๔๙๕ ๖๐๕
๒๗. ชางอะลูมิเนียมกอสราง ๓๖๕ ๔๗๔ ๕๘๕
๓๒
ระดับ ๑ ระดับ ๒ ระดับ ๓
สาขาอาชีพ
(บาท) (บาท) (บาท)
สาขาอาชีพชางกอสราง ๒๘. ชางหินขัด ๔๐๐ ไมมี ไมมี
๒๙. ชางฉาบยิปซัม ๔๐๐ ไมมี ไมมี
๓๐. ชางมุงหลังคากระเบื้องคอนกรีต ๔๐๐ ๕๑๐ ๖๒๐
สาขาอาชีพ ๓๑. ชางเย็บ ๓๔๐ ๔๑๐ ๕๕๐
ชางอุตสาหกรรมศิลป ๓๒. ชางเครื่องประดับ (ประดับอัญมณี) ๔๔๐ ๖๕๐ ๘๒๕
๓๓. ชางเครื่องเรือนไม ๓๗๐ ๔๒๕ ๔๘๐
๓๔. ชางบุครุภัณฑ ๓๕๕ ๔๑๐ ๔๖๕
๓๕. ชางสีเครื่องเรือน ๓๘๕ ๔๘๕ ไมมี
กลุมอุตสาหกรรมไฟฟา ๓๖. พนักงานประกอบอุปกรณไฟฟาและ
และอิเล็กทรอนิกส แสงสวาง ๓๖๐ ๔๓๐ ไมมี
๓๗. พนักงานประกอบมอเตอรสำหรับ
เครื่องใชไฟฟา ๓๗๐ ๔๔๕ ไมมี
๓๘. ชางเทคนิคบำรุงรักษาเครื่องจักรกล
สำหรับอุตสาหกรรมไฟฟาและอิเล็กทรอนิกส ๔๑๐ ๔๙๐ ไมมี
๓๙. ชางเทคนิคระบบรักษาความปลอดภัย ๔๐๐ ๔๘๐ ไมมี
กลุมอุตสาหกรรมชิ้นสวน ๔๐. ชางกลึงสำหรับอุตสาหกรรม
อะไหลรถยนต ผลิตชิ้นสวนยานยนต ๔๐๐ ๔๘๐ ไมมี
๔๑. ชางเชื่อมมิก–แม็กสำหรับอุตสาหกรรม
ผลิตชิ้นสวนยานยนต ๔๐๐ ๔๘๐ ไมมี
๔๒. ชางเทคนิคบำรุงรักษาเครื่องจักรกล
สำหรับอุตสาหกรรมผลิตชิ้นสวนยานยนต ๔๐๐ ๔๘๐ ไมมี
๔๓. ชางเทคนิคเครื่องกลึงอัตโนมัติสำหรับ
อุตสาหกรรมผลิตชิ้นสวนยานยนต ๔๐๐ ๔๘๐ ไมมี
กลุมอุตสาหกรรมยานยนต ๔๔. ชางเทคนิคพนสีตัวถังสำหรับ
อุตสาหกรรมผลิตรถยนต ๔๐๐ ๔๘๐ ไมมี
๔๕. ชางเทคนิคพนซีลเลอรตัวถังสำหรับ
อุตสาหกรรมผลิตรถยนต ๔๐๐ ๔๘๐ ไมมี
๔๖. พนักงานประกันคุณภาพผลิตภัณฑ
ยานยนต (ขั้นสุดทาย) ๔๐๐ ๔๘๐ ไมมี
๔๗. ชางเทคนิคเชื่อมสปอตตัวถังสำหรับ
อุตสาหกรรมผลิตรถยนต ๔๐๐ ๔๘๐ ไมมี
๓๓
ระดับ ๑ ระดับ ๒ ระดับ ๓
สาขาอาชีพ
(บาท) (บาท) (บาท)
กลุมอุตสาหกรรมอัญมณี ๔๘. ชางเจียระไนพลอย ๔๒๐ ๕๕๐ ไมมี
๔๙. ชางหลอเครื่องประดับ ๔๒๐ ๕๕๐ ไมมี
๕๐. ชางตกแตงเครื่องประดับ ๔๒๐ ๕๕๐ ไมมี
๕๑. ชางฝงอัญมณีบนเครื่องประดับ ๔๒๐ ๕๕๐ ไมมี
กลุมอุตสาหกรรมโลจิสติกส ๕๒. นักบริหารขนสงสินคาบนถนน ๔๖๐ ๕๕๐ ไมมี
๕๓. ผูควบคุมรถยกสินคาขนาดไมเกิน
๑๐ ตัน ๓๖๐ ๔๓๐ ไมมี
๕๔. ผูควบคุมสินคาคงคลัง ๓๘๕ ๔๖๕ ไมมี
๕๕. ผูปฎิบัติการคลังสินคา ๓๗๕ ๔๕๕ ไมมี
กลุมอุตสาหกรรมจักรกล ๕๖. ชางเทคนิคเขียนแบบเครื่องกล ๔๖๐ ๕๕๐ ไมมี
และโลหะการ ๕๗. ชางเชื่อมทิกสำหรับอุตสาหกรรม
จักรกลและโลหะการ ๕๐๐ ๖๐๐ ไมมี
๕๘. ชางเทคนิคระบบสงกำลัง ๔๕๐ ๕๔๐ ไมมี
๕๙. ชางเทคนิคระบบไฮโดรลิก ๔๖๐ ๕๕๐ ไมมี
กลุมอุตสาหกรรม ๖๐. ชางเชื่อมระบบทอในอุตสาหกรรม
เครื่องปรับอากาศและ เครื่องปรับอากาศและเครื่องทำความเย็น ๔๐๐ ๔๘๕ ไมมี
เครื่องทำความเย็น ๖๑. ชางเทคนิคเครื่องปรับอากาศขนาดใหญ ๓๘๕ ๔๗๐ ไมมี
๖๒. ชางเทคนิคหองเย็นขนาดเล็ก ๓๘๕ ๔๗๐ ไมมี
๖๓. พนักงานประกอบเครื่องปรับอากาศ ๓๗๐ ๔๕๕ ไมมี
กลุมอุตสาหกรรมแมพิมพ ๖๔. ชางเทคนิคเครื่องกัดอัตโนมัติ ๔๕๐ ๕๔๐ ไมมี
๖๕. ชางเทคนิคเครื่องอีดีเอ็ม ๔๓๐ ๕๑๕ ไมมี
๖๖. ชางเทคนิคเครื่องไวรคัทอีดีเอ็ม ๔๓๐ ๕๑๕ ไมมี
๖๗. ชางขัดเงาแมพิมพ ๓๘๐ ๔๕๕ ไมมี
กลุมอุตสาหกรรมเหล็ก ๖๘. พนักงานหลอมเหล็กเตาอารกไฟฟา ๔๘๐ ๕๘๐ ไมมี
๖๙. พนักงานปรุงแตงน้ำเหล็กในเตา
ปรุงน้ำเหล็ก (Ladle fumace) ๕๐๐ ๖๐๐ ไมมี
๗๐. พนักงานหลอเหล็ก ๔๖๐ ๕๖๐ ไมมี
๗๑. พนักงานควบคุมการอบเหล็ก ๔๔๐ ๕๔๐ ไมมี
กลุมอุตสาหกรรมพลาสติก ๗๒. ชางเทคนิคเครื่องฉีดพลาสติก ๓๘๐ ๔๕๐ ไมมี
๗๓. ชางเทคนิคเครื่องเปาถุงพลาสติก ๓๘๐ ๔๕๐ ไมมี
๗๔. ชางเทคนิคเครื่องเปาภาชนะกลวง ๓๘๐ ๔๕๐ ไมมี
๗๕. ชางเทคนิคการซอมเครื่องเปา
ถุงพลาสติก ๔๑๐ ๔๘๐ ไมมี
๓๔
ระดับ ๑ ระดับ ๒ ระดับ ๓
สาขาอาชีพ
(บาท) (บาท) (บาท)
กลุมอุตสาหกรรม ๗๖. พนักงานเตรียมวัตถุดิบสำหรับ
เฟอรนิเจอร อุตสาหกรรมเฟอรนิเจอรไมจริง ๓๕๐ ๓๘๐ ไมมี
๗๗. พนักงานชิ้นสวนเฟอรนิเจอรไมจริง
ดวยเครื่องจักรอัตโนมัติ ๓๙๕ ๔๕๕ ไมมี
๗๘. พนักงานประกอบเฟอรนิเจอรไมจริง ๓๖๕ ๔๕๕ ไมมี
๗๙. ชางทำสีเฟอรนิเจอรไมจริง ๓๗๕ ๔๑๕ ไมมี
กลุมอุตสาหกรรมรองเทา ๘๐. พนักงานตัดวางรองเทา ๓๗๐ ๔๐๕ ไมมี
๘๑. พนักงานอัดพื้นรองเทา ๓๘๐ ๔๒๐ ไมมี
๘๒. ชางเย็บรองเทา ๓๘๐ ๔๒๐ ไมมี
๘๓. พนักงานประกอบรองเทา (เย็น) ๓๔๐ ๔๑๐ ไมมี
อัตราคาจางตามมาตรฐานฝมือ หมายถึง อัตราคาจางที่คณะกรรมการคาจางกำหนด
ขึ้นในแตละสาขาอาชีพตามมาตรฐานฝมือ ตามมาตรา ๕ แหงพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน
พ.ศ. ๒๕๔๑ ซึ่งแกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๕๑
๑.๒ โครงการเพิ่มทักษะดานอาชีพแกนักเรียนครอบครัวยากจนที่ไมไดเรียนตอหลังจบ
การศึกษาภาคบังคับ ประจำปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๔ เลขที่โครงการ กพร.๐๒๔/๒๕๖๔
กลุมเปาหมาย
นักเรียนจบการศึกษาภาคบังคับ (ม. ๓) ที่ไมไดศึกษาตอ และอายุไมเกิน ๒๕ ป เพื่อเขา
ระบบการเพิ่มทักษะดานอาชีพ จำนวน ๓,๐๐๐ คน
พื้นที่ดำเนินการ
ดำเนินการในเขตพื้นที่จังหวัดทั่วประเทศ ๗๖ จังหวัด ยกเวนกรุงเทพมหานคร
หลักสูตรการฝกอบรม
หลักสูตรการฝกเตรียมเขาทำงานของกรมพัฒนาฝมือแรงงาน ระยะเวลาในการฝก
อบรม ๒ เดือน
๒. กระทรวงสาธารณสุข
สาเหตุของการกอคดีของเด็กและเยาวชน นอกจากจะเกิดจากความรูเทาไมถึงการณ
เครียด วิตก กังวล ดื้อ วูวาม ฮึกเหิม ชอบความตื่นเตนทาทายและตองการการยอมรับวาเปน
สวนหนึ่งของกลุมเพื่อนแลว โรคทางจิตเวชก็เปนแรงขับเคลื่อนสำคัญที่ทำใหเด็กกอคดีในรูป
แบบหลากหลาย มีความรุนแรงระดับแตกตางกันไป กลุมโรคที่สำคัญที่สุดคือ Substance use
disorder (Amphetamine) ซึ่งการเริ่มใชสารเสพติดของเด็กและเยาวชนมีโอกาสเสพติดสูงและ
๓๕
ยังสามารถกอใหเกิดความเจ็บปวยทางจิตเวชที่ตองบำบัดรักษาที่ยุงยากซับซอนขึ้น รองลงมา
คือ Disruptive behavioral disorder (conduct disorder) หากไมไดรับการดูแลที่เหมาะสม
เมื่อโตขึ้นจะมีบุคลิกตอตานสังคม (Antisocial personality disorder) และทายที่สุดอาจกลาย
เปนอาชญากรผูใหญได นอกจากนี้โรคทางจิตเวชอื่น ๆ ที่พบบอยคือ Generalized anxiety disorder,
Attention deficit hyperactivity disorder, Oppositional defiant disorder และ Dysthymic
disorder (ศุภรัตน เอกอัศวิน และคณะ, ๒๕๕๙.)
โดยที่ภารกิจและการใชอำนาจตามกฎหมายของศาลยุติธรรมหลายประการมีความ
เกี่ยวของกับการดำเนินการทางสาธารณสุข เชน การสงตัวจำเลยในคดีอาญาไปใหแพทยตรวจ
หรือรักษา รวมทั้งกรณีเหตุอันควรสงสัยวาจำเลยวิกลจริตและไมอาจตอสูคดีได หรือการ
กำหนดเงื่อนไขเพื่อคุมความประพฤติจำเลยโดยใหไปรับการบำบัดรักษาการติดยาเสพติดใหโทษ
ความบกพรองทางรางกายหรือจิตใจ หรือความเจ็บปวยอยางอื่น ณ สถานที่และตามระยะเวลา
ที่ศาลกำหนด โดยเฉพาะอยางยิ่ง โรคที่เด็กและเยาวชนที่ศาลอาจใชมาตรการแทนการพิพากษา
คดีเพื่อแกไขบำบัดฟนฟูเด็กหรือเยาวชนใหกลับคืนสูสังคมไดอยางปกติสุข และในคดีครอบครัว
ที่มีการแยงอำนาจปกครองบุตร ที่ศาลอาจมีคำสั่งใหตรวจจิตบุคคลที่เกี่ยวของในคดีครอบครัว
เพื่อใหทราบวาผูใดเปนผูเหมาะสมที่จะใชอำนาจปกครอง เปนตน
สำนักงานศาลยุติธรรมและกระทรวงสาธารณสุขไดลงนามในบันทึกขอตกลงความรวมมือ
เรื่องการเพิ่มประสิทธิภาพของการดำเนินกระบวนการยุติธรรมดานคดีเด็กเยาวชนและครอบครัว
ที่เกี่ยวของกับการสาธารณสุข เมื่อวันที่ ๕ กุมภาพันธ ๒๕๖๓ เพื่อใหกระบวนการยุติธรรม
ดานคดีเด็กเยาวชนและครอบครัว ตามพระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธีพิจารณา
คดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ. ๒๕๕๓ และที่แกไขเพิ่มเติม ดำเนินไปไดอยางมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะ
อยางยิ่งเพื่อใหบุคคลที่เกี่ยวของในคดีที่อาจมีปญหาดานสุขภาพจิต จิตเวช บุคลิกภาพ และ
สารเสพติด ซึ่งจำเปนตองไดรับการตรวจประเมิน บำบัดรักษา และฟนฟู ไดรับความคุมครอง
เพื่อใหการวินิจฉัยชี้ขาดคดีของศาลเปนไปโดยเที่ยงธรรมยิ่งขึ้น และเพื่อใหเกิดความรวมมืออันดี
ในการสนับสนุน รวมทั้งสงเสริมในการปฏิบัติตามพันธกิจของสำนักงานศาลยุติธรรมและกระทรวง
สาธารณสุขในทุกระดับ ทั้งการสนับสนุนดานบุคลากร ทรัพยากร หรือทางวิชาการ และการที่จะ
ขับเคลื่อนบันทึกขอตกลงความรวมมือลงไปสูการปฏิบัติจึงจำเปนที่จะตองชี้แจงทำความเขาใจ
ในหนวยงานในสวนของกระทรวงสาธารณสุขและสำนักงานศาลยุติธรรม จึงไดมีการจัดทำ
แนวทางการดำเนินงานรวมกันเพื่อใชเปนแนวทางปฏิบัติงาน (เลมเหลือง)
๓. กระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย
กระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษยเปนกระทรวงที่จัดตั้งขึ้นตามพระราช-
บัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. ๒๕๔๕ เพื่อเปนองคการและกลไกดานสังคมในการ
บรรลุนโยบายรัฐบาลที่ใหประชาชนทุกกลุมเปาหมาย โดยเฉพาะเด็ก เยาวชน สตรี ผูดอยโอกาส
๓๖