ร้อยเรื่องเล่าชาวเทพราช (ลลดา)

คำนำ

สารบัญ

เร่อื ง หน้า

คำนำ 1
- ประวตั ติ ำบลเทพราช 5
- สถานทีท่ ่องเทย่ี วตำบลเทพราช 5
9
- วดั เทพราชปวราราม 12
- พิพิธภัณฑพ์ ืน้ บ้านวัดเทพราช
- ตลาดคลองสวน 100 ปี

ตำบลเทพราช ตั้งอยู่สองฝั่งคลองประเวศบุรีรมย์ ตำบลเทพราชไม่ปรากฏว่ามี
มาแต่สมัยใด ทั้งสาเหตุที่ได้ชื่อว่า “เทพราช” คนชราเล่าสืบต่อกันมาว่าก่อนปี พ.ศ.
2420 พระยาประเวศบุรีรมย์ได้รับมอบหมาย ให้เป็นแม่กองคุมคนจีนขุดคลองเชื่อม
แม่น้ำสองสาย คือ แม่น้ำเจ้าพระยาตรงพระโขนงกบั แม่น้ำบางปะกงตรงท่าถ่ัว เพื่อใช้
เป็นเส้นทางคมนาคมทางเรือและการชลประทานช่วยในการเกษตร คลองที่ขุดมีขนาด
กว้าง 4 วา ขุดตามวิถีกระสุนปืนใหญ่ที่ยิงไป สองฝั่งคลองมีประชากรอาศัยอยู่เบา
บาง น้ำไหลเซาะดนิ ริมฝงั่ คลองพงั ทลาย หญ้าแขมขน้ึ ปกคลุมสร้างความเดอื ดร้อนกับผู้
สัญจรไปมา ในปี พ.ศ. 2420 พระยาราชโกษา เมื่อยังมีบรรดาศกั ดเ์ิ ปน็ “คุณพระ” ไดร้ ับ
มอบหมายให้เป็นแม่กองคุมคนจีนขุดคลองสายนี้อีกครั้งหนึ่งและได้ชื่อต่อมาว่า
“คลองประเวศบรุ ีรมย์” ตามบรรดาศักดิ์ของพระยาประเวศบรุ ีรมย์

เม่ือทางราชการขุดคลองประเวศบุรีรมยเ์ สร็จได้ 4 ปี แขวงกลนั่ มีบรรดาศักด์ิ
เป็นหมื่นบุรีรักษา (ต้นสกุลกลั่นเจริญ) ซึ่งตั้งบ้านเรือนอยู่บ้านใหญ่บางปรง คลอง
บางพระ อำเภอเมือง จังหวัดฉะเชิงเทรา ย้ายครอบครัวมาอยู่ในนาของตนรมิ ฝั่งคลอง
ประเวศบุรีรมย์ บรเิ วณปากคลองแขวงกล่ัน (หมู่ 2 ปจั จุบัน)

ขณะนั้นขุนเทพราช ซึ่งเป็นผู้ดูแลอยู่ในเขตนี้ ร่วมกันชักชวนชาวบ้านที่อยู่
ใกล้เคียงสองฝั่งคลองสร้างวัดขึ้นใน ปี พ.ศ. 2424 เพื่อใช้เป็นที่บำเพ็ญกุศลโดยตาวัน
อุทิศถวายที่ดิน พื้นที่บริเวณที่สร้างวัดมีลักษณะเทลาด และผู้ดูแลท้องที่มีบรรดาศักด์ิ
เป็นขุนเทพราช เมื่อสร้างวัดเสร็จให้ชื่อว่า “วัดเทพราช” แขวงกลั่นได้อาราธนาพระ
อาจารย์อนุเทศแห่งวัดบางปรงมาเป็นเจ้าอาวาสองค์แรก ต่อมาหมู่บ้านมากขึ้นขยาย
เปน็ ตำบลใหช้ ือ่ วา่ “ตำบลเทพราช” ตามชอื่ วดั ทปี่ รากฏในปัจจุบนั

ตำบลเทพราชมีสภาพพื้นที่เป็นที่ราบลุ่ม มีคลองประเวศบุรีรัมย์เป็นแม่น้ำสาย
หลกั ไหลผ่าน เดิมมีชื่อว่า "ตำบลเทลาด" เพราะเป็นพ้ืนท่ีทางนำ้ ไหล ลงตำมาก ประชาชน
จึงเรยี กวา่ "ตำบลเทลาด" ต่อมาเพื่อใหช้ อ่ื ของตำบล ฟังแล้วมีความไพเราะ จึงตั้งชื่อใหม่
ว่า "ตำบลเทพราช"

วดั เทพราชปวราราม

ชอื่ สถานที่
วัดเทพราชปวราราม เป็นวัดเกา่ แก่ที่มปี ระวตั ิศาสตร์เกี่ยวข้องกับรชั กาลที่ 5 ทรงเสด็จ

ประพาสตน้ เม่ือวันที่ 21 ธันวาคม พ.ศ.2451 ณ วัดเทพราชปวราราม และมภี าพวาดของรัชกาล
ที่ 5 ภาพพระอุปัชฌาย์บุญเหลือ โสภโณ อดีตเจ้าอาวาสวัดเทพราช ปรากฏบนฝาผนังโบสถ์วัด
เทพราชด้วย เครื่องสังเค็ด เป็นเครื่องมือเครื่องใช้ที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
รัชกาลที่ 5 ทรงพระราชทานให้วัดเทพราชฯ เมื่อ รศ.128 ปี พ.ศ.2452 ซึ่งพระองค์ท่านเสด็จ
ประพาสต้นและแวะพกั ทานอาหารกลางวนั ทว่ี ดั เทพราชฯ ปัจจบุ นั วัดเทพราชปวราราม เป็นแหล่ง
ท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ที่สำคัญของตำบลเทพราช อำเภอบ้านโพธิ์ จังหวัด
ฉะเชงิ เทรา
เวลา เปดิ -ปดิ

เวลาเปิดทำการ 08:00 – 17:00 น.

ภาพบรรยากาศภายในวดั





กจิ กรรม/ความนา่ สนใจ

เม่อื วันที่ ๒๑ ธนั วาคม ๒๔๕๑ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยหู่ ัวในรัชกาลที่ ๕
ได้เสด็จประภาสทางเรือมายังวัดเทพราช และได้พระราชทานถวายบาตร ,ตาลปัตร ,เรือพาย ,
เชี่ยนหมาก , กระโถน ให้แก่พระที่จำพรรษาที่วัดนี้ด้วย ปัจจุบันสิ่งของพระราชทานดังกล่าวน้ี
สามารถดูได้ที่พิพิธภัณฑ์พื้นบ้านวัดเทพราช ในวัดเทพราชแห่งนี้ เปิดให้บริการแก่เด็ก เยาวชน
และประชาชน พทุ ธศาสนิกชน เขา้ ไปศึกษาค้นควา้ ข้อมลู เก่ียวกบั ของเกา่ แกโ่ บราณวตั ถุ กราบไหว้
สักการะบชู าพระประธานในอโุ บสถวัดเทพราชฯ

มรี อยพระพุทธบาทจำลอง มลี กั ษณะเป็นส่ีเหล่ียมผนื ผ้า เปน็ โลหะหล่อมคี วามลึกจากขอบ
ลงไป 0.05 เมตร ประดิษฐานอยู่ในมณฑปจำลองพระพุทธบาทจำลองวัดเทพราช เปิดให้บริการ
ประชาชนเข้าไปสกั การบูชาและปิดทองคำเปลวไดท้ กุ วัน ไมเ่ ว้น วนั หยดุ เสาร์-อาทติ ย์ และวนั หยุด
นักขตั ฤกษ์

ท่ีอยู่ เบอร์โทร
หมู่ 2 ตําบลเทพราช อําเภอบานโพธ์ิ จังหวัดฉะเชงิ เทรา 24140
0-3859-5222, 08-9407-662

การเดินทาง
จากถนนมอเตอรเ์ วย์กรงุ เทพฯ-ชลบรุ ี

แยกซา้ ยตามปา้ ยเขา้ ถนนอ่อนนุช ไปตามทางหมายเลข ฉช 3001 ตรงไปประมาณ 6 กิโล จะ

เจอทางเข้าวดั อยู่ทางด้านขวามอื

วดั อยหู่ ่างจากกรุงเทพประมาณ 56.0 กม.ใช้เวลาเดนิ ทางจากกรงุ เทพประมาณ 53
นาที *
จากฉะเชิงเทราไปตามทางหลวงหมายเลข 314 (ฉะเชิงเทรา-บางปะกง)

แลว้ เลี้ยวขวาเข้าทางหมายเลข ฉช 3001 ตรงไปประมาณ 6 กโิ ล จะเจอทางเข้าวัดอยู่ทางดา้ น

ขวามอื

วัดอยู่หา่ งจากตัวจังหวัดประมาณ 14.8 กม.ใชเ้ วลาเดนิ ทางตัวจงั หวดั ประมาณ 19
นาที **
จากตัวเมืองอำเภอบา้ นโพธิ์

วดั อยู่หา่ งจากตัวอำเภอประมาณ 12.5 กม.ใช้เวลาเดนิ ทางตวั อำเภอประมาณ 16
นาที ***

แผนท่ี

ตลาดคลองสวน 100 ปี

ตลาดคลองสวนร้อยปี
“เดนิ เลน่ ตลาดเก่า ลอ่ งเรอื ในคลอง ชมบ้านเรอื นริมนำ้ สัมผัสชีวติ ชนบท”
ตลาดร้อยปี หรอื ตลาดคลองสวนร้อยปี เปน็ สถานที่ท่องเท่ียวฉะเชิงเทรา ที่รู้จกั และนิยมของนกั ทอ่ งเทย่ี ว
ตั้งอยู่ท่ี อ.บางบอ่ จ.สมุทรปราการ ซ่งึ ในความเป็นจริงแลว้ พืน้ ทีบ่ ริเวณนี้เปน็ รอยตอ่ ระหวา่ ง ต.เทพราช อ.
บ้านโพธ์ิ จ.ฉะเชิงเทรา กับ อ.บางบ่อ จ.สมทุ รปราการ หรือทชี่ าวบ้านแถวน้ันจะเรียกว่า “ตลาดคลองสวน”

.
ทุกครั้งที่ไปตลาดคลองสวนแหง่ นี้ ส่งิ หนึง่ ทไ่ี ม่ควรพลาดคอื “เปด็ พะโล้” ไมว่ า่ จะเป็น กว๋ ยเต๋ียวเปด็ พะโล้ หรือ
เป็ดพะโลเ้ ป็นตัวๆ เป็ดพะโลท้ ่นี ี่ขึน้ ช่อื มากขอบอกไดค้ ำเดียววา่ อรอ่ ยจรงิ ๆ
กว๋ ยเตี๋ยวเปด็ พะโลร้ า้ นดังทไี่ มค่ วรพลาดคือ “ร้านเจเ๊ จ็ง” รา้ นจะอย่ฝู ั่ง อ.บางบอ่ สมทุ รปราการ บรเิ วณเชิง
บันไดสะพานไมข้ า้ มคลองไปฝงั่ ฉะเชงิ เทรา รา้ นเจ๊เจง็ เปน็ ร้านเล็กๆอยรู่ มิ คลอง มีขายท้ังกว๋ ยเตี๋ยวเป็ด และเป็ด
พะโลเ้ ป็นตัว มโี ตะ๊ นั่งอย่ปู ระมาณ 5-6 โต๊ะ ถ้ามาช้าอาจจะไม่มีทนี่ ั่ง แต่ตอนน้ีไมต่ อ้ งห่วงค่ะ ถา้ เปน็ วันหยุด
ทางรา้ นมีสาขา2 ซง่ึ อยู่ถดั จากรา้ นแรกมาอกี แคห่ ้องเดยี วคะ่ และนอกจากก๋วยเตย๋ี วเป็ดแล้ว ทางรา้ นมเี ป็ด
พะโลเ้ ป็นตวั ขายด้วยนะคะ

.

ตลาดทางฝง่ั สมทุ รปราการมเี ปด็ พะโล้เจ๊เจ็งเปน็ ตัวชูโรง ฝ่ังฉะเชิงเทราก็ไมน่ ้อยหน้าคะ่ มีเปด็ พะโล้เจา้ ดงั และ
อร่อยขึน้ ช่อื อยูเ่ หมอื นกันค่ะ น่ันคือ “เป็ดพะโล้นายจกุ ” นอกจากเปด็ พะโล้แล้ว ยงั มีไข่เค็ม ทอ่ี รอ่ ยไม่แพ้กนั
ค่ะ

.

ถา้ มาตลาดคลองสวน 100ปี แล้ว อย่าลมื ซอ้ื กุนเชียงกลับบา้ นดว้ ยนะคะ เพราะเจา้ น้ีเปน็ เจ้าดงั้ เดมิ อาแปะทำ
มานานแล้วคะ่ ถา้ เปน็ พวกเบเกอรี่ ก็มีอยหู่ ลายร้านเชน่ กัน

.ถ้าใครเป็นคอกาแฟโบราณ ห้ามพลาดเด็ดขาดกับทร่ี ้าน “แปะ๊ หลี” เปรียบเสมอื นเป็นแลนมารก์ ของตลาด
ร้อยปีคลองสวน สาเหตทุ ่ีบอกวา่ “ร้านกาแฟแป๊ะหลี” เปรยี บเสมือน landmark กเ็ พราะวา่ นักทอ่ งเทยี่ วก่ี
รอ้ ยคน ที่ผา่ นมาหนา้ ร้านกาแฟ มกั จะขอถ่ายรูปแปะ๊ หลีไว้เปน็ ที่ระลึกกนั แทบทกุ คน แต่ปจั จุบันแปะ๊ หลไี ด้
เสียชีวติ ลงแลว้ (ปี 2556) เหลือแตเ่ พียงชอื่ , ร้านกาแฟ และความทรงจำดีๆ ที่ลกู ค้าได้รับจากแป๊ะหลี หรือรา้ น
กาแฟโบราณ รา้ นอื่นๆ ในตลาดกไ็ ดเ้ ชน่ กัน

.เม่อื อ่ิมหนำสำราญกันแลว้ กอ็ อกเดินเลน่ ซอื้ ขนมของฝากกลับบา้ น สภาพตลาดในปัจจบุ นั เปลีย่ นแปลงไป
เยอะจากเมื่อกอ่ น เพราะมกี ารปรับปรงุ ใหเ้ ปน็ แหลง่ ทอ่ งเทยี่ ว เพื่อรองรับนกั ทอ่ งเท่ยี วมากขึน้ แตก่ ็ยงั มีสภาพ
บางส่วนทีย่ ังคงเหมือนเดมิ อยู่ เพราะบ้านเรือนส่วนใหญก่ ย็ งั สภาพเดมิ บา้ งกท็ รดุ โทรมไปตามกาลเวลา แต่ทวา่
กด็ ูคลาสสกิ

.ของเลน่ ยอ้ นยุคมขี ายทน่ี ี่เช่นกัน เช่น ปอ๋ งแป๋ง, ของเล่นสังกะสี ฯลฯ ทตี่ ลาดคลองสวนนี้ มบี ริการล่องเรอื ชม
คลองด้วยนะคะ ติดต่อไดท้ ี่บรเิ วณท่าเรอื ทีอ่ ยู่ในตลาดไดเ้ ลยคะ่



.

บรรยากาศภายในตลาด ฝ่งั ฉะเชงิ เทรา







.
บรรยากาศภายในตลาด ฝ่งั สมุทรปราการ





.

แลนด์มาร์กอีกอยา่ งที่ไม่ควรพลาด คอื สะพานไมข้ ้ามคลอง

.บรรยากาศของตลาดโบราณคลองสวนแห่งน้ี กค็ ล้ายกบั ตลาดโบราณในหลายๆที่ แตท่ ่นี ยี่ งั เปน็ ธรรมชาตอิ ยู่
มากกว่า และผู้คนทีอ่ าศยั อยู่ในตลาด กเ็ ป็นชาวบ้านตลาดคลองสวนจริงๆ ไมใ่ ช่พ่อค้าแม่ค้าข้างนอก ทม่ี า
อาศัยพน้ื ทข่ี ายของแค่ช่วงวันหยดุ และทางเทศบาลคลองสวนฯ กำลงั ปรบั ปรุงให้เป็นแหลง่ ท่องเทยี่ วมากขนึ้

.ถา้ ว่างกล็ องไปกนั นะคะ ขบั รถจากกรุงเทพฯแปบ๊ เดียวมาตามเสน้ มอเตอร์เวย์ พอถงึ ชว่ งคลังสนิ คา้ ลาดกระบัง
กอ่ นถึงทางออกฉะเชิงเทราจะมปี ้าย เขียนว่าออ่ นนุชก็เลยี้ วซา้ ย พอถึงสามแยกกเ็ ลี้ยวขวาอกี ที คราวน้ีกว็ ิง่ ตรง
ไปตลอด จะมปี า้ ยบอกตลอดทาง ไปตลาดรอ้ ยปีคลองสวน หรอื ว่าจะนง่ั รถตู้ก็ได้ ขนึ้ ท่สี ถานีขนสง่ เอกมยั ถาม
คนขายต๋วั วา่ สายท่ีผ่านตลาดเกา่ ร้อยปีคลองสวนสายไหน เดี๋ยวเค้าก็จะบอกให้ว่าต้องนั่งสายไหนมา หรอื บอก
คนขายตวั๋ เลยกไ็ ด้วา่ ขอนั่งสายท่ีผ่านตลาดร้อยปีคลองสวน

ถา้ เทีย่ วตลาดเกา่ ร้อยปีเรียบรอ้ ยแลว้ มีเวลาเหลือจะแวะไปไหว้ “หลวงพ่อโสธร” ท่ี อ.เมือง ฉะเชิงเทราก็ได้
หา่ งกนั แคส่ บิ กว่ากิโลเมตรเทา่ น้ันเอง แตถ่ ้าใครกำลงั มองหาไขไ่ กส่ ด จากฟารม์ ไปเปน็ ของฝาก แนะนำที่ชาติ
รกั ษาฟาร์ม-เทพราช เพราะไขไ่ ก่ของท่นี ที่ ้งั สดจริงและคุณภาพล้นปรี่

.

หรือถ้าใครกำลังอนิ กับบรรยากาศตลาดโบราณริมนำ้ ก็ลองมาพักผ่อนรมิ คลอง กับทพ่ี กั แถวนนั้ ดสู ักคืน
ท่ี ฟาร์มแอนด์รีสอร์ท หา่ งจากตลาดคลองสวนร้อยปี 5 กม. ท่าทางจะชิลไมน่ ้อยเลยทีเดียว

.

สอบถามข้อมลู ที่ เทศบาลตําบลคลองสวน
โทร.0-2739-3253, 0-2739-3329
แผนท่ี การเดนิ ทาง ตลาดคลองสวน
https://goo.gl/maps/fpwhe7KwJVf5kYRA7
.
หมายเหตุ
– ตลาดคลองสวนเปิดทกุ วัน 08.00-16.00น.
– ถา้ มาวนั ธรรมดาพอ่ คา้ แม่คา้ จะน้อย แตร่ า้ นดังๆส่วนใหญจ่ ะเปิด เพราะเปน็ คนทอ้ งถนิ่ อยู่ทต่ี ลาด
– เทศบาลตําบลคลองสวน โทร.0-2739-3253, 0-2739-3329