แผนวิทย์หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 การเปลี่ยนแปลงของสารในชีวิตประจำวัน

1. คำถามสำคัญในการทำกิจกรรมคืออะไร (สารแต่ละชนิดมีสมบัติในการละลายน้ำเหมือนกัน หรือแตกต่างกัน อย่างไร) 2. ตัวแปรต้นของการทดลองนี้คืออะไร (ชนิดของสาร) 3. ตัวแปรตามของการทดลองนี้คืออะไร (การละลายของสารในน้ำ) 4. ตัวแปรควบคุมของการทดลองนี้คืออะไร (ปริมาณสารที่ใช้ ปริมาณน้ำที่ใช้ ระยะเวลาที่ใช้ในการละลาย) 5. เขียนเครื่องหมาย ทับภาพสารที่นักเรียนคิดว่าสามารถละลายน้ำได้ดี และเขียน ล้อมรอบ ภาพสารที่นักเรียนคิดว่าสามารถละลายน้ำได้บ้าง ✓ แป้งมัน ดิน ทราย น้ำตาลทราย เกลือ คำถามก่อนทำกิจกรรม

ตาราง การละลายน้ำของสารชนิดต่าง ๆ ชนิดของสาร การละลายน้ำ ละลายได้ดี ละลายได้บ้าง ไม่ละลาย 1. แป้งมัน ✓ 2. ดิน ✓ 3. ทราย ✓ 4. น้ำตาลทราย ✓ 5. เกลือ ✓ บันทึกผลการทำกิจกรรม

เขียนเครื่องหมาย ลงใน หน้าคำตอบที่ถูกต้อง และตอบคำถาม 1. ผลการทดลองเป็นไปตามที่ตั้งสมมุติฐานหรือไม่ อย่างไร เป็นไปตามที่ตั้งสมมุติฐาน คือ (สารบางชนิดละลายน้ำได้ดี ได้แก่ น้ำตาลและเกลือ สารบางชนิดละลายน้ำได้บ้าง ได้แก่ แป้งมัน และสารบางชนิดไม่ละลายน้ำ ได้แก่ ดินและทราย) ไม่เป็นไปตามที่ตั้งสมมุติฐาน คือ ดินและทราย) 2. สารชนิดใดบ้างที่ละลายน้ำได้ดี (น้ำตาล และเกลือ) 3. สารชนิดใดบ้างที่ละลายน้ำได้บ้าง (แป้งมัน) 4. สารชนิดใดบ้างที่ไม่ละลายน้ำ (ดิน และทราย) 5. สรุปผลการทดลองได้ว่าอย่างไร (สารต่างชนิดกันละลายน้ำได้แตกต่างกัน) คำถามหลังทำกิจกรรม จงทำกิจกรรมอย่างรวมพลัง ด้วยความมุ่งมั่นและตั้งใจ ✓

วัสดุอุปกรณ์ 1. น้ำกลั่น 50 ลูกบาศก์เซนติเมตร 2. ช้อนตักสารเบอร์ 2 1 คัน 3. หลอดทดลองขนาดใหญ่ 5 หลอด 4. หลอดฉีดยาขนาด 10 ลูกบาศก์เซนติเมตร 1 อัน 5. สารที่ต้องการทดสอบ ได้แก่ แป้งมัน ดิน ทราย น้ำตาลทราย และเกลือ วิธีทำ 1. แบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกันใส่น้ำกลั่นปริมาตร 10 ลูกบาศก์เซนติเมตร ลงในหลอดทดลองขนาดใหญ่ 5 หลอด จากนั้นเติมแป้งมัน ดิน ทราย น้ำตาลทราย และเกลือ อย่างละ 1 ช้อนเบอร์ 2 ลงใน หลอดทดลองที่ใส่น้ำไว้แล้วหลอดละ 1 ชนิด เขียนป้ายชื่อบอกชนิดของสารบนหลอดทดลอง 2. เขย่าสารในหลอดทดลองนานประมาณ 1 นาที จากนั้นตั้งทิ้งไว้ 2 นาทีสังเกตการละลายของสาร บันทึกผล 3. แต่ละกลุ่มนำเสนอผลการทดลอง กิจกรรมเสนอแนะ แป้งมัน ดิน ทราย น้ำตาลทราย เกลือ วิธีการเขย่าสารในหลอดทดลอง สารที่ใช้ในการทดลอง การละลายน้ำของสาร กิจกรรม การละลายของสารในน้ำ

1. คำถามสำคัญในการทำกิจกรรมคืออะไร (สารแต่ละชนิดมีสมบัติในการละลายน้ำเหมือนกัน หรือแตกต่างกันอย่างไร) 2. ตัวแปรต้นของการทดลองนี้คืออะไร (ชนิดของสาร) 3. ตัวแปรตามของการทดลองนี้คืออะไร (การละลายของสารในน้ำ) 4. ตัวแปรควบคุมของการทดลองนี้คืออะไร (ปริมาณสารที่ใช้ ปริมาณน้ำที่ใช้ ระยะเวลาที่ใช้ในการละลาย) 5. เขียนเครื่องหมาย ทับภาพสารที่นักเรียนคิดว่าสามารถละลายน้ำได้ดี และเขียน ล้อมรอบ ภาพสารที่นักเรียนคิดว่าสามารถละลายน้ำได้บ้าง ✓ คำถามก่อนทำกิจกรรม แป้งมัน ดิน ทราย น้ำตาลทราย เกลือ ✓ ✓

ตาราง การละลายน้ำของสารชนิดต่าง ๆ ชนิดของสาร การละลายน้ำ ละลายได้ดี ละลายได้บ้าง ไม่ละลาย 1. แป้งมัน ✓ 2. ดิน ✓ 3. ทราย ✓ 4. น้ำตาลทราย ✓ 5. เกลือ ✓ บันทึกผลการทำกิจกรรม

เขียนเครื่องหมาย ลงใน หน้าคำตอบที่ถูกต้อง และตอบคำถาม 1. ผลการทดลองเป็นไปตามที่ตั้งสมมุติฐานหรือไม่ อย่างไร เป็นไปตามที่ตั้งสมมุติฐาน คือ ((สารบางชนิดละลายน้ำได้ดี ได้แก่ น้ำตาลทราย และเกลือ สารบางชนิดละลายน้ำได้บ้าง ได้แก่ แป้งมัน และสารบางชนิดไม่ละลายน้ำ ได้แก่ ดินและทราย) ไม่เป็นไปตามที่ตั้งสมมุติฐาน คือ 2. สารชนิดใดบ้างที่ละลายน้ำได้ดี (น้ำตาลทราย และเกลือ) 3. สารชนิดใดบ้างที่ละลายน้ำได้บ้าง (แป้งมัน) 4. สารชนิดใดบ้างที่ไม่ละลายน้ำ (ดิน และทราย) 5. สรุปผลการทดลองได้ว่าอย่างไร (สารต่างชนิดกันละลายน้ำได้แตกต่างกัน) คำถามหลังทำกิจกรรม จงทำกิจกรรมอย่างรวมพลัง ด้วยความมุ่งมั่นและตั้งใจ ✓ ✓

ช้อนตักสารใช้สำหรับตักสารที่เป็นของแข็ง โดยตักสารจากภาชนะให้เต็มช้อน และใช้ด้ามช้อนอีกคันหนึ่งปาด สาร (ดังภาพ) เมื่อใช้ช้อนตักสารแล้ว ควรทำความสะอาดและทำให้แห้งก่อนนำไปตักสารอื่น ใบงานที่ 14 เรื่อง การละลายของสารในน้ำ วันที่________เดือน_______________พ.ศ.___________ ชื่อ_____________________________เลขที่______ชั้น__________ คำชี้แจง นักเรียนแต่ละกลุ่มปฏิบัติ ดังนี้ 1. อ่านวิธีทำกิจกรรมการทดลองให้เข้าใจ 2. ตอบคำถามก่อนทำกิจกรรม 3. ทำกิจกรรมและบันทึกผล 4. ตอบคำถามหลังทำกิจกรรม กิจกรรมที่ 3.2 การละลายของสารในน้ำ 1. เกลือ 2 ช้อนเบอร์ 2 2. นํ้าตาลทราย 2 ช้อนเบอร์ 2 3. นํ้ามันพืช 10 ลูกบาศก์เซนติเมตร 4. นํ้า 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร 5. บีกเกอร์ขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร 3 ใบ 6. กระบอกตวงขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร 1 ใบ 7. แท่งแก้วคนสาร 1 แท่ง 8. ช้อนตักสารเบอร์ 2 2 คัน 9. ตะเกียงแอลกอฮอล์พร้อมที่กั้นลม 1 ชุด วัสดุอุปกรณ์ เด็กควรรู้ การใช้ช้อนตักสาร

วิธีทำ 1. นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกันรินน้ำลงในบีกเกอร์ใบที่ 1-3 ใบละ 20 ลูกบาศก์เซนติเมตร 2. ค่อย ๆ เติมเกลือปริมาณ 2 ช้อนเบอร์ 2 ลงในบีกเกอร์ใบที่ 1 ใช้แท่งแก้วคน สังเกตการเปลี่ยนแปลง แล้วบันทึกผล 3. ค่อย ๆ เติมน้ำตาลทรายปริมาณ 2 ช้อนเบอร์ 2 ลงในบีกเกอร์ใบที่ 2 ใช้แท่งแก้วคน สังเกตการเปลี่ยนแปลง แล้วบันทึกผล 4. รินน้ำมันพืช 10 ลูกบาศก์เซนติเมตร ลงในบีกเกอร์ใบที่ 3 ใช้แท่งแก้วคน สังเกตการเปลี่ยนแปลง แล้วบันทึกผล 5. นำบีกเกอร์ใบที่ 1 และบีกเกอร์ใบที่ 2 ไปต้มด้วยตะเกียงแอลกอฮอล์ สังเกตการเปลี่ยนแปลง แล้วบันทึกผล การทดลอง การละลายของสารในน้ำในบีกเกอร์ใบที่ 1

เมื่อใส่น้ำตาลทราย เกลือ และน้ำมันพืช ลงในน้ำ นักเรียนคิดว่าจะเกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างไร (น้ำตาลทราย เกลือ จะละลายรวมเป็นเนื้อเดียวกับน้ำ ส่วนน้ำมันพืช จะไม่ละลายน้ำ และอยู่แยกชั้น กับน้ำ) ตาราง ลักษณะของสารชนิดต่าง ๆ เมื่อเติมลงในน้ำ และนำไปต้ม สาร ลักษณะของสาร เติมลงในน้ำ นำไปต้ม 1. เกลือ (เกลือละลายรวมตัวกับน้ำ เป็นของเหลวใส มีคราบเกลือติดที่ก้นบีกเกอร์ 2. น้ำตาลทราย น้ำตาลทรายละลายรวมตัวกับน้ำ เป็นของเหลวใส มีคราบน้ำตาลติดที่ก้นบีกเกอร์ 3. น้ำมันพืช น้ำมันพืชไม่ละลายน้ำและอยู่แยกชั้น กับน้ำ -) บันทึกผลการทำกิจกรรม คำถามก่อนทำกิจกรรม

1. เมื่อเติมเกลือลงในน้ำ สังเกตเห็นการเปลี่ยนแปลงอย่างไร (เกลือละลายรวมตัวกับน้ำเป็นของเหลวใส) 2. เมื่อเติมน้ำตาลทรายลงในน้ำ สังเกตเห็นการเปลี่ยนแปลงอย่างไร (น้ำตาลทรายละลายรวมตัวกับน้ำเป็นของเหลวใส) 3. เมื่อเติมน้ำมันพืชลงในน้ำ สังเกตเห็นการเปลี่ยนแปลงอย่างไร (น้ำมันพืชไม่ละลายน้ำและอยู่แยกชั้นกับน้ำ) 4. สารใดละลายน้ำ และสารใดไม่ละลายน้ำ (เกลือ น้ำตาลทรายละลายน้ำ ส่วนน้ำมันพืชไม่ละลายน้ำ) 5. เมื่อนำสาร 2 ชนิดมาผสมกันแล้วรวมตัวเป็นเนื้อเดียวกัน เราเรียกสารผสมนั้นว่าอะไร (สารละลาย) 6. เมื่อนำบีกเกอร์ที่เติมเกลือและน้ำตาลทรายไปต้ม สังเกตเห็นการเปลี่ยนแปลงอย่างไร (มีคราบเกลือและน้ำตาลทรายติดที่ก้นบีกเกอร์) 7. สรุปผลการทดลองได้ว่าอย่างไร (เมื่อเติมเกลือและน้ำตาลทรายลงไปในน้ำจะเกิดการละลายรวมตัวเป็นเนื้อเดียวกับน้ำ และเมื่อนำไปต้มจะพบเกลือและน้ำตาลติดที่ก้นบีกเกอร์ ส่วนน้ำมันพืชเมื่อเติมลงในน้ำ พบว่า น้ำมันพืชไม่ละลายน้ำและอยู่แยกชั้นกับน้ำ) คำถามหลังทำกิจกรรม จงทำกิจกรรมอย่างรวมพลัง ด้วยความมุ่งมั่นและรับผิดชอบ

แบบประเมินการปฏิบัติการทำกิจกรรมการทดลอง รายการการ ประเมิน ระดับคุณภาพ 4 3 2 1 1. การทำกิจกรรม การทดลอง ตามแผนที่กำหนด ทำกิจกรรมการทดลอง ตามวิธีการและขั้นตอน ที่กำหนดไว้อย่างถูกต้อง ด้วยตนเอง มีการปรับปรุง แก้ไขเป็นระยะ ทำกิจกรรมการทดลอง ตามวิธีการและขั้นตอน ที่กำหนดไว้ด้วยตนเอง มีการปรับปรุงแก้ไขบ้าง ทำกิจกรรมการทดลอง ตามวิธีการและขั้นตอน ที่กำหนดไว้ โดยมีครูหรือ ผู้อื่นเป็นผู้แนะนำ ทำกิจกรรมการทดลองไม่ ถูกต้องตามวิธีการ และขั้นตอนที่กำหนดไว้ ไม่มีการปรับปรุงแก้ไข 2. การใช้อุปกรณ์ และ/หรือเครื่องมือ ใช้อุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง ได้อย่างถูกต้อง ตามหลักการปฏิบัติ และคล่องแคล่ว ใช้อุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง ได้อย่างถูกต้อง ตามหลักการปฏิบัติ แต่ไม่คล่องแคล่ว ใช้อุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง ได้อย่างถูกต้อง โดยมีครู หรือผู้อื่นเป็นผู้แนะนำ ใช้อุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง ไม่ถูกต้อง และไม่มีความคล่องแคล่ว ในการใช้ 3. การบันทึกผล การทำกิจกรรม การทดลอง บันทึกผลเป็นระยะ อย่างถูกต้อง มีระเบียบ มีการระบุหน่วย มีการ อธิบายข้อมูลให้เห็น ความเชื่อมโยงเป็นภาพรวม เป็นเหตุเป็นผล และเป็นไป ตามการทดลอง บันทึกผลเป็นระยะ อย่างถูกต้อง มีระเบียบ มีการระบุหน่วย มีการ อธิบายข้อมูลให้เห็นถึง ความสัมพันธ์เป็นไป ตามการทำกิจกรรม การทดลอง บันทึกผลเป็นระยะ แต่ไม่เป็นระเบียบ ไม่มีการระบุหน่วย และไม่มีการอธิบายข้อมูล ให้เห็นถึงความสัมพันธ์ ของการทำกิจกรรม การทดลอง บันทึกผลไม่ครบ ไม่มีการระบุหน่วย และไม่เป็นไปตาม การทำกิจกรรม การทดลอง 4. การจัดกระทำข้อมูล และการนำเสนอ จัดกระทำข้อมูล อย่างเป็นระบบ มีการเชื่อมโยงให้เห็น เป็นภาพรวม และนำเสนอ ด้วยแบบต่าง ๆ อย่างชัดเจน ถูกต้อง จัดกระทำข้อมูล อย่างเป็นระบบ มีการ จำแนกข้อมูลให้เห็น ความสัมพันธ์ นำเสนอ ด้วยแบบต่าง ๆ ได้ แต่ยังไม่ชัดเจน จัดกระทำข้อมูล อย่างเป็นระบบ มีการยกตัวอย่างเพิ่มเติม ให้เข้าใจง่าย และนำเสนอ ด้วยแบบต่าง ๆ แต่ยังไม่ชัดเจน และไม่ถูกต้อง จัดกระทำข้อมูลอย่าง ไม่เป็นระบบ และมีการ นำเสนอไม่สื่อความหมาย และไม่ชัดเจน แบบประเมินตามสภาพจริง (Rubrics)

รายการการ ประเมิน ระดับคุณภาพ 4 3 2 1 5. การสรุปผล การทำกิจกรรม การทดลอง สรุปผลการทำกิจกรรม การทดลอง ได้อย่างถูกต้อง กระชับ ชัดเจน และครอบคลุม ข้อมูลจากการวิเคราะห์ ทั้งหมด สรุปผลการทำกิจกรรม การทดลองได้ถูกต้อง แต่ยังไม่ครอบคลุมข้อมูล จากการวิเคราะห์ทั้งหมด สรุปผลการทำกิจกรรม การทดลองได้ โดยมีครูหรือ ผู้อื่นแนะนำบ้าง จึงสามารถสรุปได้ถูกต้อง สรุปผลการทำกิจกรรม การทดลองตามความรู้ ที่พอมีอยู่ โดยไม่ใช้ข้อมูล จากการทำกิจกรรม การทดลอง 6. การดูแลและการเก็บ อุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือ ดูแลอุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง และมีการทำความสะอาด และเก็บอย่างถูกต้อง ตามหลักการ และแนะนำ ให้ผู้อื่นดูแลและเก็บรักษา ได้ถูกต้อง ดูแลอุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง และมีการทำความสะอาด อย่างถูกต้อง แต่เก็บไม่ถูกต้อง ดูแลอุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง มีการทำความสะอาด แต่เก็บไม่ถูกต้อง ต้องให้ครูหรือผู้อื่น แนะนำ ไม่ดูแลอุปกรณ์และ/ หรือเครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง และไม่สนใจทำความ สะอาด รวมทั้งเก็บ ไม่ถูกต้อง

แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รหัสวิชา ว15101 ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 การเปลี่ยนแปลงของสารในชีวิตประจำวัน เวลา 10 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรู้ที่6 เรื่อง การละลายของสารในน้ำ : 2 เวลา 1 ชั่วโมง …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 9. มาตรฐานการเรียนรู้ช่วงชั้น/ตัวชี้วัด มาตรฐาน ว 2.1 เข้าใจสมบัติของสสาร องค์ประกอบของสสาร ความสัมพันธ์ระหว่างสมบัติ ของสสารกับโครงสร้างและแรงยึดเหนี่ยวระหว่างอนุภาค หลักและธรรมชาติของการเปลี่ยนแปลงสถานะ ของสสาร การเกิดสารละลาย และการเกิดปฏิกิริยาเคมี ตัวชี้วัด ว 2.1 ป.5/2 อธิบายการละลายของสารในน้ำ โดยใช้หลักฐานเชิงประจักษ์ ว 2.1 ป.5/4 วิเคราะห์และระบุการเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้ และการเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับ ไม่ได้ 10.สาระสำคัญ สารละลาย (solution) หมายถึง สารที่ประกอบด้วยอนุภาคของสารบริสุทธิ์ (ธาตุหรือสารประกอบ) ตั้งแต่ 2 ชนิดขึ้นไป ละลายเป็นเนื้อเดียวกัน แบ่งเป็น 2 ส่วน คือ ตัวทำลาย และตัวถูกทำลาย โดยตัวถูก ละลายจะมีสัดส่วนจำกัดในระดับใดระดับหนึ่ง หากมีสัดส่วนมากเกินพอจะเกิดการตกผลึกกลายเป็นของแข็ง ทั้งนี้ สารละลายจะมีอัตราส่วนการรวมตัวของตัวทำลาย และตัวถูกทำลายที่ไม่คงที่ ทำให้สารละลายมีจุดเดือด และจุดหลอมเหลวไม่คงที่ตามมา องค์ประกอบของสารละลาย 1. ตัวทำละลาย (Solvent) ตัวทำละลาย คือ สารที่ให้อนุภาคของสารอื่นสามารถแทรกกระจายตัวอยู่ได้ และเป็นสารที่มีปริมาตร มากกว่าตัวถูกละลาย ซึ่งเป็นได้ทั้งของแข็ง ของเหลว และก๊าซ แต่ที่พบ และถูกใช้ประโยชน์มากจะเป็น ของเหลว โดยเฉพาะน้ำสำหรับทำละลาย และของแข็งจากการทำโลหะผสม 2. ตัวถูกละลาย (Solute) ตัวถูกละลาย เป็นได้ทั้งของแข็ง ของเหลว และก๊าซ ที่ละลายกระจายตัวอยู่ได้ทั้งในสารทั้ง 3 ชนิด แต่ ตัวถูกละลายมีขนาดอนุภาคเล็กกว่า 0.001 ไมครอน จึงสามารถกระจายตัวแทรกอยู่กับตัวทำละลายเป็นเนื้อ เดียวกันอย่างสมบูรณ์

3. จุดประสงค์การเรียนรู้ 3.1 ด้านความรู้ อธิบายการละลายของสารในน้ำ (K) 3.2 ด้านทักษะ/กระบวนการ จัดทำรายงาน ผลการเลือกสารที่สนใจมาศึกษาการละลายของสารชนิดนั้น อย่างรวมพลัง ด้วยความมุ่งมั่นและรับผิดชอบได้ (P) 3.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ มีความมุ่งมั่นและรับผิดชอบ (A) 3.4 สมรรถนะสำคัญ 1. ความสามารถในการสื่อสาร - การอธิบาย การเขียน การพูดหน้าชั้นเรียน 2. ความสามารถในการคิด - การสังเกต การสำรวจ การคิดวิเคราะห์ การเปรียบเทียบ การสร้างคำอธิบาย การอภิปราย การสื่อความหมาย การทำกิจกรรมโดยใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา - การแก้ปัญหาขณะปฏิบัติกิจกรรม 4. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต - กระบวนการกลุ่ม 5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี - การนำเสนอผลงานโดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ 3.5 ทักษะในศตวรรษที่ 21 (3Rs&8Cs) - การอ่านออก - การเขียนได้ - การคิดคำนวณ - มีทักษะในการคิดวิเคราะห์ การคิดอย่างมีวิจารณญาณ - มีความร่วมมือ ทำงานเป็นทีม - มีคุณธรรม มีเมตตา กรุณา มีระเบียบวินัย

4. สาระการเรียนรู้ เมื่อใส่สารลงในน้ำแล้วสารนั้นรวมเป็นเนื้อเดียวกันกับน้ำทั่วทุกส่วน แสดงว่าสารเกิดการละลาย เรียกสารผสมที่ได้ว่า สารละลาย ชิ้นงาน / ภาระงาน ชิ้นงาน - รายงาน ผลการเลือกสารที่สนใจมาศึกษาการละลายของสาร ภาระงาน - ทำแบบฝึกหัด รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 5. กิจกรรมการจัดการเรียนรู้ ขั้นที่ 3 ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ(Applying and Constructing the Knowledge) 1. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวางแผน สังเกต และสำรวจสารที่สนใจในบ้าน 2-3 ชนิด และลองทำการทดลองเหมือนกิจกรรมการละลายของสารในน้ำ บันทึกผล พร้อมกับเขียนรายงานพอสังเขป จัดทำเป็นชิ้นงาน 2. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็นความรู้ร่วมกัน ดังนี้ • เมื่อใส่สารลงในน้ำแล้วสารนั้นรวมเป็นเนื้อเดียวกันกับน้ำทั่วทุกส่วน แสดงว่าสารเกิดการ ละลาย เรียกสารผสมที่ได้ว่า สารละลาย ขั้นที่ 4 ขั้นสื่อสารและนำเสนอ (Applying the Communication Skill) 1. ผู้แทนนักเรียนแต่ละกลุ่มออกมาพูดและนำเสนอรายงาน ผลการเลือกสารที่สนใจมาศึกษา การละลายของสารชนิดนั้นหน้าชั้นเรียน เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้กัน เพื่อน ๆ ร่วมกันตรวจสอบและแก้ไข ให้ถูกต้อง 2. นักเรียนร่วมกันอภิปรายสรุปเกี่ยวกับวิธีการทำงานให้เห็นการคิดเชิงระบบและวิธีการทำงาน ที่มีแบบแผน ขั้นที่ 5 ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่าบริการสังคมและจิตสาธารณะ (Self-Regulating) 1. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันทําโครงงานประเภทการทดลองโดยวางแผน ออกแบบการทดลองและทดลองเพื่อหาคําตอบว่าอุณหภูมิมีผลต่อการละลายของนํ้าตาลทราย หรือไม่ ในการออกแบบการทดลองควรประกอบด้วยหัวข้อต่อไปนี้ 1) ปัญหา 2) วัตถุประสงค์ 3) สมมุติฐาน 4) ตัวแปร

5) นิยามเชิงปฏิบัติการ 6) วิธีทําการทดลอง 7) ตารางบันทึกผล 8) สรุปผลการทดลอง แล้วนําเสนอในแบบแผงโครงงาน 2. นักเรียนร่วมกันคัดเลือกผลงานที่ดีเด่นจัดทำเป็นนิทรรศการ หรือจัดแสดงผลงาน หรือเผยแพร่ใน เว็บไซต์ หรือเฟซบุ๊ก (facebook) ของโรงเรียน เพื่อเป็นแหล่งการเรียนรู้ให้นักเรียนชั้นอื่น ๆ 3. นักเรียนตรวจสอบหรือประเมินขั้นตอนต่าง ๆ ที่เรียนมาในวันนี้มีจุดเด่น จุดบกพร่องอะไรบ้าง มีความสงสัย ความอยากรู้อยากเห็นในเรื่องใด ให้ระบุ 4. นักเรียนประเมินตนเอง โดยเขียนแสดงความรู้สึกหลังการเรียน ในประเด็นต่อไปนี้ • สิ่งที่นักเรียนได้เรียนรู้ในวันนี้คืออะไร • นักเรียนมีส่วนร่วมกิจกรรมในกลุ่มมากน้อยเพียงใด • เพื่อนนักเรียนในกลุ่มมีส่วนร่วมกิจกรรมในกลุ่มมากน้อยเพียงใด • นักเรียนพึงพอใจกับการเรียนในวันนี้หรือไม่ เพียงใด • นักเรียนจะนำความรู้ที่ได้นี้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์แก่ตนเอง ครอบครัว และสังคมทั่วไป ได้อย่างไร จากนั้นแลกเปลี่ยนตรวจสอบขั้นตอนการทำงานทุกขั้นตอนว่าจะเพิ่มคุณค่าไปสู่สังคม เกิดประโยชน์ต่อสังคมให้มากขึ้นกว่าเดิมในขั้นตอนใดบ้าง สำหรับการทำงานในครั้งต่อไป 6. สื่อและแหล่งเรียนรู้ สื่อ 1. หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ของบริษัทอักษรเจริญทัศน์ (อจท.) 2. แบบฝึกหัด รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ของบริษัทอักษรเจริญทัศน์ (อจท.) 3. ชุดกิจกรรมการเรียนรู้พัฒนาการคิดวิเคราะห์ รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 บริษัทอักษรเจริญทัศน์ (อจท.) แหล่งเรียนรู้ 1. ห้องสมุด 2. อินเทอร์เน็ต

7. การวัดและประเมินผล แนวทางการประเมิน ผลการเรียนรู้ น้ำหนัก คะแนน น้ำหนักคะแนน วิธีประเมิน เครื่องมือประเมิน K P A อธิบายการละลายของสารใน น้ำ (K) 10 10 - - - สังเกตรายงาน ผลการ เลือกสารที่สนใจมาศึกษา การละลายของสาร - รายงาน ผลการเลือกสาร ที่สนใจมาศึกษาการละลาย ของสาร จัดทำรายงาน ผลการเลือกสาร ที่สนใจมาศึกษาการละลาย ของสารชนิดนั้น อย่างรวมพลัง ด้วยความมุ่งมั่นและรับผิดชอบ ได้ (P) 10 - 10 - - สังเกตการปฏิบัติการ ทำกิจกรรม - แบบประเมินการ ปฏิบัติการทำกิจกรรม มีความมุ่งมั่นและรับผิดชอบ (A) 10 - - 10 - สังเกตคุณลักษณะอัน พึงประสงค์ ด้านใฝ่ เรียนรู้ มุ่งมั่นในการ ทำงาน - แบบประเมิน คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ด้านใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นใน การทำงาน รวม 30 10 10 10 - -

8. บันทึกผลหลังการสอน 8.1 ผลการจัดการเรียนรู้ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…… 8.2 ปัญหา/อุปสรรค ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 8.3 แนวทางแก้ไขปัญหา ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… (ลงชื่อ) ..................................................... ครูผู้สอน (นายอำนาจ กล่ำป่วน) วันที่………………….……………….. 9. ความคิดเห็นของหัวหน้างานวิชาการ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. (ลงชื่อ) ............................................................ (นางวราภรณ์ กอสันเทียะ) วันที่………………….……………….. 10. ความคิดเห็นของผู้บริหาร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. (ลงชื่อ) ............................................................ (นายเกษมสินธุ์ สอนสุข) รองผู้อำนวยการสถานศึกษา รักษาการในตำแหน่งผู้อำนวยการสถานศึกษา

แบบประเมินชิ้นงาน การปฏิบัติการทำกิจกรรมการทดลอง และการเขียนรายงาน รายการการประเมิน ระดับคุณภาพ 4 3 2 1 1. การทำกิจกรรม การทดลอง ตามแผนที่กำหนด ทำกิจกรรมการทดลอง ตามวิธีการและขั้นตอน ที่กำหนดไว้อย่างถูกต้อง ด้วยตนเอง มีการปรับปรุง แก้ไขเป็นระยะ ทำกิจกรรมการทดลอง ตามวิธีการและขั้นตอน ที่กำหนดไว้ด้วยตนเอง มีการปรับปรุงแก้ไขบ้าง ทำกิจกรรมการทดลอง ตามวิธีการและขั้นตอน ที่กำหนดไว้ โดยมีครูหรือ ผู้อื่นเป็นผู้แนะนำ ทำกิจกรรมการทดลองไม่ ถูกต้องตามวิธีการ และขั้นตอนที่กำหนดไว้ ไม่มีการปรับปรุงแก้ไข 2. การใช้อุปกรณ์ และ/หรือเครื่องมือ ใช้อุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง ได้อย่างถูกต้อง ตามหลักการปฏิบัติ และคล่องแคล่ว ใช้อุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง ได้อย่างถูกต้อง ตามหลักการปฏิบัติ แต่ไม่คล่องแคล่ว ใช้อุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง ได้อย่างถูกต้อง โดยมีครู หรือผู้อื่นเป็นผู้แนะนำ ใช้อุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง ไม่ถูกต้อง และไม่มีความคล่องแคล่ว ในการใช้ 3. การบันทึกผล การทำกิจกรรม การทดลอง บันทึกผลเป็นระยะ อย่างถูกต้อง มีระเบียบ มีการระบุหน่วย มีการ อธิบายข้อมูลให้เห็น ความเชื่อมโยงเป็นภาพรวม เป็นเหตุเป็นผล และเป็นไป ตามการทดลอง บันทึกผลเป็นระยะ อย่างถูกต้อง มีระเบียบ มีการระบุหน่วย มีการ อธิบายข้อมูลให้เห็นถึง ความสัมพันธ์เป็นไป ตามการทำกิจกรรม การทดลอง บันทึกผลเป็นระยะ แต่ไม่เป็นระเบียบ ไม่มีการระบุหน่วย และไม่มีการอธิบายข้อมูล ให้เห็นถึงความสัมพันธ์ ของการทำกิจกรรม การทดลอง บันทึกผลไม่ครบ ไม่มีการระบุหน่วย และไม่เป็นไปตาม การทำกิจกรรม การทดลอง 4. การจัดกระทำข้อมูล และการนำเสนอ จัดกระทำข้อมูล อย่างเป็นระบบ มีการเชื่อมโยงให้เห็น เป็นภาพรวม และนำเสนอ ด้วยแบบต่าง ๆ อย่างชัดเจน ถูกต้อง จัดกระทำข้อมูล อย่างเป็นระบบ มีการ จำแนกข้อมูลให้เห็น ความสัมพันธ์ นำเสนอ ด้วยแบบต่าง ๆ ได้ แต่ยังไม่ชัดเจน จัดกระทำข้อมูล อย่างเป็นระบบ มีการยกตัวอย่างเพิ่มเติม ให้เข้าใจง่าย และนำเสนอ ด้วยแบบต่าง ๆ แต่ยังไม่ชัดเจน และไม่ถูกต้อง จัดกระทำข้อมูลอย่าง ไม่เป็นระบบ และมีการ นำเสนอไม่สื่อความหมาย และไม่ชัดเจน แบบประเมินตามสภาพจริง (Rubrics)

รายการการประเมิน ระดับคุณภาพ 4 3 2 1 5. การสรุปผล การทำกิจกรรม การทดลอง สรุปผลการทำกิจกรรม การทดลอง ได้อย่างถูกต้อง กระชับ ชัดเจน และครอบคลุม ข้อมูลจากการวิเคราะห์ ทั้งหมด สรุปผลการทำกิจกรรม การทดลองได้ถูกต้อง แต่ยังไม่ครอบคลุมข้อมูล จากการวิเคราะห์ทั้งหมด สรุปผลการทำกิจกรรม การทดลองได้ โดยมีครูหรือ ผู้อื่นแนะนำบ้าง จึงสามารถสรุปได้ถูกต้อง สรุปผลการทำกิจกรรม การทดลองตามความรู้ ที่พอมีอยู่ โดยไม่ใช้ข้อมูล จากการทำกิจกรรม การทดลอง 6. การดูแลและการเก็บ อุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือ ดูแลอุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง และมีการทำความสะอาด และเก็บอย่างถูกต้อง ตามหลักการ และแนะนำ ให้ผู้อื่นดูแลและเก็บรักษา ได้ถูกต้อง ดูแลอุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง และมีการทำความสะอาด อย่างถูกต้อง แต่เก็บไม่ถูกต้อง ดูแลอุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง มีการทำความสะอาด แต่เก็บไม่ถูกต้อง ต้องให้ครูหรือผู้อื่น แนะนำ ไม่ดูแลอุปกรณ์และ/ หรือเครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง และไม่สนใจทำความ สะอาด รวมทั้งเก็บ ไม่ถูกต้อง 7. การเขียนรายงาน เขียนรายงาน ตรงตามจุดประสงค์ ถูกต้องและชัดเจน และมีการเชื่อมโยง ให้เห็นเป็นภาพรวม เขียนรายงาน ตรงตามจุดประสงค์ อย่างถูกต้องและชัดเจน แต่ขาดการเรียบเรียง เขียนรายงาน โดยสื่อความหมายได้ โดยมีครูหรือผู้อื่น แนะนำ เขียนรายงานได้ ตามตัวอย่าง แต่ใช้ภาษา ไม่ถูกต้อง และไม่ชัดเจน

แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รหัสวิชา ว15101 ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 การเปลี่ยนแปลงของสารในชีวิตประจำวัน เวลา 10 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรู้ที่7 เรื่อง การเปลี่ยนแปลงทางเคมี : 1 เวลา 1 ชั่วโมง …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 11. มาตรฐานการเรียนรู้ช่วงชั้น/ตัวชี้วัด มาตรฐาน ว 2.1 เข้าใจสมบัติของสสาร องค์ประกอบของสสาร ความสัมพันธ์ระหว่างสมบัติ ของสสารกับโครงสร้างและแรงยึดเหนี่ยวระหว่างอนุภาค หลักและธรรมชาติของการเปลี่ยนแปลงสถานะ ของสสาร การเกิดสารละลาย และการเกิดปฏิกิริยาเคมี ตัวชี้วัด ว 2.1 ป.5/3 วิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงของสารเมื่อเกิดการเปลี่ยนแปลงทางเคมี โดยใช้ หลักฐานเชิงประจักษ์ ว 2.1 ป.5/4 วิเคราะห์และระบุการเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้ และการเปลี่ยนแปลงที่ ผันกลับไม่ได้ 12.สาระสำคัญ การเปลี่ยนแปลงทางเคมี(chemical change) เป็นการเปลี่ยนแปลงที่มีสารใหม่เกิดขึ้น ซึ่งสารใหม่ จะมีสมบัติต่างไปจากสารเดิมและการทำสารใหม่ให้กลับไปเป็นสารเดิมทำได้ยาก เช่น การเผาแก๊สไฮโดรเจน ในอากาศ แก๊สไฮโดรเจนจะทำปฏิกิริยากับแก๊สออกซิเจนเกิดเป็นน้ำซึ่งมีสมบัติต่างจากแก๊สไฮโดรเจนและ แก๊สออกซิเจนและเมื่อต้องการทำให้น้ำเปลี่ยนไปเป็นแก๊สไฮโดรเจนและแก๊สออกซิเจนก็ทำได้ยากซึ่งการ เปลี่ยนแปลงทางเคมีสามารถเขียนแทนด้วยสมการเคมีดังเช่นตัวอย่าง 2H2 + O2 2H2O จากตัวอย่างจะเห็นว่าสมการเคมีประกอบด้วยสารตั้งต้นอยู่ทางซ้ายมือแล้วตามด้วยลูกศร ซึ่งหมายถึง เกิดการเปลี่ยนแปลงทางเคมีได้เป็นผลิตภัณฑ์ซึ่งเป็นสารใหม่ทางขวามือ 3. จุดประสงค์การเรียนรู้ 3.1 ด้านความรู้ อธิบายการเปลี่ยนแปลงของสารเมื่อเกิดการเปลี่ยนแปลงทางเคมีได้ (K) 3.2 ด้านทักษะ/กระบวนการ ปฏิบัติกิจกรรม การเปลี่ยนแปลงทางเคมี อย่างรวมพลัง ด้วยความมุ่งมั่นและตั้งใจได้ (P) 3.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ มีความมุ่งมั่นและตั้งใจ (A)

3.4 สมรรถนะสำคัญ 1. ความสามารถในการสื่อสาร - การอธิบาย การเขียน การพูดหน้าชั้นเรียน 2. ความสามารถในการคิด - การสังเกต การสำรวจ การคิดวิเคราะห์ การเปรียบเทียบ การสร้างคำอธิบาย การอภิปราย การสื่อความหมาย การทำกิจกรรมโดยใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา - การแก้ปัญหาขณะปฏิบัติกิจกรรม 4. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต - กระบวนการกลุ่ม 5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี - การนำเสนอผลงานโดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ 4. สาระการเรียนรู้ เมื่อผสมสาร 2 ชนิดขึ้นไปแล้วมีสารใหม่เกิดขึ้น ซึ่งมีสมบัติต่างจากสารเดิม หรือเมื่อสารชนิดเดียวเกิด การเปลี่ยนแปลงแล้วมีสารใหม่เกิดขึ้น การเปลี่ยนแปลงนี้เรียกว่า การเปลี่ยนแปลงทางเคมีซึ่งสังเกตได้ จากมีสีหรือกลิ่นต่างจากสารเดิม หรือมีฟองแก๊ส หรือมีตะกอนเกิดขึ้น หรือมีการเพิ่มขึ้นหรือลดลงของ อุณหภูมิ ชิ้นงาน / ภาระงาน ชิ้นงาน - ใบงานที่ 15 เรื่อง การเปลี่ยนแปลงทางเคมี ภาระงาน - ทำแบบฝึกหัด รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 5. กิจกรรมการจัดการเรียนรู้ ขั้นที่ 1 ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล (Gathering) 1. นักเรียนร่วมกันสังเกตการเปลี่ยนแปลงของสาร โดยสังเกตภาพไข่ไก่สดเป็นไข่ต้ม ภาพกระดาษแผ่นใหญ่ถูกตัดเป็นกระดาษรูปร่างต่าง ๆ แล้วร่วมกันสนทนาทบทวนความรู้เดิมเกี่ยวกับ การเปลี่ยนแปลงของสาร แล้วร่วมกันตอบคำถาม ดังนี้

การเปลี่ยนแปลงของไข่ การเปลี่ยนแปลงของกระดาษ 1.1 การเปลี่ยนแปลงของไข่ไก่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างไร (ตัวอย่างคำตอบ ไข่ไก่ได้รับความร้อนจะเปลี่ยนเป็นไข่ต้ม) 1.2 ไข่ต้มมีสมบัติของสารต่างจากไข่ไก่สดหรือไม่ (ตัวอย่างคำตอบ ไข่ต้มมีสมบัติต่างจากไข่ไก่สด) 1.3 การเปลี่ยนแปลงของกระดาษมีการเปลี่ยนแปลงอย่างไร (ตัวอย่างคำตอบ กระดาษถูกตัดเป็นรูปร่าง) 1.4 กระดาษที่มีรูปร่างมีสมบัติของสารต่างจากกระดาษแผ่นหรือไม่ (ตัวอย่างคำตอบ กระดาษที่มีรูปร่างมีสมบัติเหมือนกับกระดาษแผ่น) 1.5 การเปลี่ยนแปลงของสารใดที่สามารถทำให้เกิดสารใหม่ (ตัวอย่างคำตอบ การเปลี่ยนแปลงของไข่ไก่สดเป็นไข่ต้ม) 1.6 การเปลี่ยนแปลงของไข่ไก่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างไร (ตัวอย่างคำตอบ ไข่ไก่ได้รับความร้อนจะเปลี่ยนเป็นไข่ดาว) 2. นักเรียนร่วมกันสนทนา โดยตั้งประเด็นปัญหาเพื่อให้นักเรียนเกิดความสงสัยและต้องการ หาคำตอบด้วยกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ โดยร่วมกันตอบคำถามสำคัญ ดังนี้ 2.1 นักเรียนคิดว่ามีการเปลี่ยนแปลงของสารที่สามารถทำให้เกิดสารใหม่ได้หรือไม่ อย่างไร (ตัวอย่างคำตอบ มีการเปลี่ยนแปลงของสารที่สามารถทำให้เกิดสารใหม่ได้)

3. นักเรียนร่วมกันคาดคะเนคำตอบ 4. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4 คน คละเพศ และคละนักเรียนเก่ง ปานกลาง และอ่อน (หรือจะแบ่งกลุ่มด้วยวิธีการต่าง ๆ เพิ่มเติมได้) โดยแต่ละกลุ่มร่วมกันศึกษาวิธีทำและปฏิบัติกิจกรรมที่ 3.3 เรื่อง การเปลี่ยนแปลงทางเคมี ในใบงานที่ 15 ตามขั้นตอน ดังนี้ 4.1 ทบทวนบทบาทหน้าที่ของสมาชิกในกลุ่มว่าต้องทำหน้าที่อย่างไรบ้างในการดำเนินการ ด้วยกระบวนการทำงานกลุ่ม เช่น หัวหน้ากลุ่ม มีหน้าที่ .................. ผู้จดบันทึก มีหน้าที่ ......................... ผู้เสนอรายงาน มีหน้าที่ .............. อื่น ๆ ................................. 4.2 ตรวจสอบความพร้อมของสื่อ วัสดุอุปกรณ์ สำหรับการปฏิบัติกิจกรรมว่าครบถ้วน เหมาะสม ที่จะใช้ในการปฏิบัติกิจกรรมเพียงใด 5. นักเรียนแต่ละกลุ่มอ่านและฟังอธิบายขั้นตอนวิธีทำกิจกรรมที่ 3.3 เรื่อง การเปลี่ยนแปลงทางเคมี ให้เข้าใจอย่างชัดเจน โดยเขียนขั้นตอนลงในกระดาษฟลิปชาร์ต และนำขึ้นหน้ากระดาน 6. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันแสดงความคิดเห็นก่อนทำกิจกรรม โดยร่วมกันตอบคำถามก่อนทำ กิจกรรม ดังนี้ 6.1 คำถามสำคัญในการทำกิจกรรมคืออะไร (มีการเปลี่ยนแปลงของสารที่สามารถทำให้เกิดสารใหม่ได้หรือไม่ อย่างไร) 6.2 นักเรียนคิดว่าเมื่อเติมผงฟูลงในน้ำส้มสายชู สารผสมทั้งสองจะเกิดการเปลี่ยนแปลง อย่างไรบ้าง (สารทั้งสองเกิดปฏิกิริยากัน ซึ่งสังเกตได้จากมีฟองแก๊สเกิดขึ้น) 7. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันอย่างรวมพลังทำกิจกรรมที่ 3.3 เรื่อง การเปลี่ยนแปลงทางเคมี และบันทึกผลการทำกิจกรรมในใบงานที่ 15 8. ผู้แทนนักเรียนแต่ละกลุ่มนำเสนอผลการทำกิจกรรมหน้าชั้นเรียน เพื่อตรวจสอบความถูกต้อง ขั้นที่ 2 ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ (Processing) 1. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ และอภิปรายผลการทำกิจกรรม โดยร่วมกันตอบคำถาม หลัง ทำกิจกรรม ดังนี้ 1.1 เมื่อใส่ผงฟูลงในน้ำส้มสายชู สังเกตเห็นการเปลี่ยนแปลงอะไรบ้าง เพราะเหตุใด จึงเป็นเช่นนั้น (มีฟองแก๊สเกิดขึ้น เพราะผงฟูและน้ำส้มสายชูทำปฏิกิริยากัน) 1.2 เมื่อใช้มือแตะที่ข้างบีกเกอร์ที่ผสมผงฟูกับน้ำส้มสายชูรู้สึกอย่างไร (เมื่อใช้มือแตะจะรู้สึกร้อน หรืออุณหภูมิเพิ่มสูงขึ้น) 1.3 สรุปผลการทดลองได้ว่าอย่างไร (เมื่อเติมผงฟูในน้ำส้มสายชู ผงฟูและน้ำส้มสายชูจะทำปฏิกิริยากัน โดยมีฟองแก๊สเกิดขึ้น และเมื่อใช้มือแตะจะรู้สึกร้อน (อุณหภูมิเพิ่มสูงขึ้น)) จากนั้นฝึกนักเรียนถามคำถามที่สงสัยด้วยการถามเพื่อน โดยไม่จำเป็นต้องถามครูอย่างเดียว

2. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันสรุปผลการทำกิจกรรมและสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็นความรู้ร่วมกัน เกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงทางเคมีว่า 1. สารใหม่มีสมบัติเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม 2. พลังงานเกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงของสาร (เกิดสารใหม่) 6. สื่อและแหล่งเรียนรู้ สื่อ 1. หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ของบริษัทอักษรเจริญทัศน์ (อจท.) 2. แบบฝึกหัด รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ของบริษัทอักษรเจริญทัศน์ (อจท.) 3. ชุดกิจกรรมการเรียนรู้พัฒนาการคิดวิเคราะห์ รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 บริษัทอักษรเจริญทัศน์ (อจท.) 4. ภาพไข่ไก่สดเป็นไข่ต้ม 5. ภาพกระดาษแผ่นใหญ่ถูกตัดเป็นกระดาษรูปร่างต่าง ๆ 6. บีกเกอร์ขนาด 250 ลูกบาศก์เซนติเมตร 1 ใบ 7. ผงฟู (โซเดียมไฮโดรเจนคาร์บอเนต) 4 ช้อนเบอร์ 2 8. นํ้าส้มสายชู 30 ลูกบาศก์เซนติเมตร 9. ช้อนตักสารเบอร์ 2 1 คัน 10. ใบงานที่ 15 เรื่อง การเปลี่ยนแปลงทางเคมี 11. ใบกิจกรรม เรื่อง ลูกโป่งพอง แหล่งเรียนรู้ 1. ห้องสมุด 2. อินเทอร์เน็ต

7. การวัดและประเมินผล แนวทางการประเมิน ผลการเรียนรู้ น้ำหนัก คะแนน น้ำหนักคะแนน วิธีประเมิน เครื่องมือประเมิน K P A อธิบายการเปลี่ยนแปลงของ สารเมื่อเกิดการเปลี่ยนแปลง ทางเคมีได้ (K) 10 10 - - - สังเกตการทำใบงานที่ 15 เรื่อง การ เปลี่ยนแปลงทางเคมี - ใบงานที่ 15 เรื่อง การ เปลี่ยนแปลงทางเคมี ปฏิบัติกิจกรรม การเปลี่ยนแปลงทางเคมี อย่างรวมพลัง ด้วยความ มุ่งมั่นและตั้งใจได้ (P) 10 - 10 - - สังเกตการปฏิบัติการ ทำกิจกรรม - แบบประเมินการ ปฏิบัติการทำกิจกรรม มีความมุ่งมั่นและตั้งใจ (A) 10 - - 10 - สังเกตคุณลักษณะอัน พึงประสงค์ ด้านใฝ่ เรียนรู้ มุ่งมั่นในการ ทำงาน - แบบประเมิน คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ด้านใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นใน การทำงาน รวม 30 10 10 10 - -

8. บันทึกผลหลังการสอน 8.1 ผลการจัดการเรียนรู้ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…… 8.2 ปัญหา/อุปสรรค ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 8.3 แนวทางแก้ไขปัญหา ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… (ลงชื่อ) ..................................................... ครูผู้สอน (นายอำนาจ กล่ำป่วน) วันที่………………….……………….. 9. ความคิดเห็นของหัวหน้างานวิชาการ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. (ลงชื่อ) ............................................................ (นางวราภรณ์ กอสันเทียะ) วันที่………………….……………….. 10. ความคิดเห็นของผู้บริหาร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. (ลงชื่อ) ............................................................ (นายเกษมสินธุ์ สอนสุข) รองผู้อำนวยการสถานศึกษา รักษาการในตำแหน่งผู้อำนวยการสถานศึกษา

นักเรียนลองทำกิจกรรมต่อไปนี้ วัสดุอุปกรณ์ 1. ขวดแก้ว 1 ใบ 2. ผงฟู (โซเดียมไฮโดรเจนคาร์บอเนต) 2 ช้อนเบอร์ 2 3. น้ำส้มสายชู 20 ลูกบาศก์เซนติเมตร 4. ลูกโป่ง 1 ใบ 5. ช้อนตักสารเบอร์ 2 1 คัน วิธีทำ 1. แบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกันเติมน้ำส้มสายชูลงในขวดแก้วประมาณ 20 ลูกบาศก์เซนติเมตร 2. ตักผงฟูจำนวน 2 ช้อนเบอร์ 2 ลงในลูกโป่ง 3. นำลูกโป่งไปสวมบนปากขวดแก้ว โดยยังไม่ให้ผงฟูตกลงในขวดแก้ว 4. จับลูกโป่งขึ้นเพื่อให้ผงฟูตกลงในขวดแก้ว สังเกตการเปลี่ยนแปลง บันทึกผล 5. แต่ละกลุ่มนำเสนอผลการทดลอง กิจกรรมเสนอแนะ กิจกรรม ลูกโป่งพอง การเติมน้ำส้มสายชู ลงในขวดแก้ว การตักผงฟูใส่ลูกโป่ง การนำลูกโป่ง สวมบนปากขวดแก้ว การจับลูกโป่งขึ้น เพื่อให้ผงฟูตกลงในขวดแก้ว

• คำถามสำคัญในการทำกิจกรรมคืออะไร (ถำ้ผงฟูทำ ปฏิกิริยำกบัน้ำ ส้มสำยชูเกิดกำรเปลี่ยนอยำ่งไร) ตาราง ผลการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับลูกโป่งจากการที่ผงฟูทำปฏิกิริยากับน้ำส้มสายชู การทดลอง ผลการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับลูกโป่ง ผงฟูทำปฏิกิริยากับน้ำส้มสายชู ลูกโป่งแฟบลง ลูกโป่งพองขึ้น 1. เมื่อจับลูกโป่งขึ้นเพื่อให้ผงฟูตกลงในขวดที่ใส่น้ำส้มสายชู ลูกโป่งจะเกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างไร (ลูกโป่งจะพองข้ึน) 2. จากการทดลองมีสารใหม่เกิดขึ้นหรือไม่ ทราบได้อย่างไร (มีสำรใหม่เกิดข้ึน เพรำะลูกโป่งพองข้ึน) 3. สรุปผลการทดลองได้ว่าอย่างไร (เมื่อผงฟูทำ ปฏิกิริยำกบัน้ำ ส้มสำยชูทำ ใหเ้กิดสำรใหม่ข้ึน และทำ ใหลู้กโป่งพองข้ึน) คำถามหลังทำกิจกรรม จงทำกิจกรรมอย่างรวมพลัง ด้วยความมุ่งมั่นและตั้งใจ คำถามก่อนทำกิจกรรม บันทึกผลการทำกิจกรรม

นักเรียนลองทำกิจกรรมต่อไปนี้ วัสดุอุปกรณ์ 1. ขวดแก้ว 1 ใบ 2. ผงฟู (โซเดียมไฮโดรเจนคาร์บอเนต) 2 ช้อนเบอร์ 2 3. น้ำส้มสายชู 20 ลูกบาศก์เซนติเมตร 4. ลูกโป่ง 1 ใบ 5. ช้อนตักสารเบอร์ 2 1 คัน วิธีทำ 1. แบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกันเติมน้ำส้มสายชูลงในขวดแก้วประมาณ 20 ลูกบาศก์เซนติเมตร 2. ตักผงฟูจำนวน 2 ช้อนเบอร์ 2 ลงในลูกโป่ง 3. นำลูกโป่งไปสวมบนปากขวดแก้ว โดยยังไม่ให้ผงฟูตกลงในขวดแก้ว 4. จับลูกโป่งขึ้นเพื่อให้ผงฟูตกลงในขวดแก้ว สังเกตการเปลี่ยนแปลง บันทึกผล 5. แต่ละกลุ่มนำเสนอผลการทดลอง กิจกรรมเสนอแนะ กิจกรรม ลูกโป่งพอง การเติมน้ำส้มสายชู ลงในขวดแก้ว การตักผงฟูใส่ลูกโป่ง การนำลูกโป่ง สวมบนปากขวดแก้ว การจับลูกโป่งขึ้น เพื่อให้ผงฟูตกลงในขวดแก้ว

• คำถามสำคัญในการทำกิจกรรมคืออะไร (ถ้าผงฟูทำปฏิกิริยากับน้ำส้มสายชูเกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างไร) ตาราง ผลการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับลูกโป่งจากการที่ผงฟูทำปฏิกิริยากับน้ำส้มสายชู การทดลอง ผลการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับลูกโป่ง ผงฟูทำปฏิกิริยากับน้ำส้มสายชู ลูกโป่งแฟบลง ลูกโป่งพองขึ้น 1. เมื่อจับลูกโป่งขึ้นเพื่อให้ผงฟูตกลงในขวดที่ใส่น้ำส้มสายชู ลูกโป่งจะเกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างไร (ลูกโป่งจะพองขึ้น) 2. จากการทดลองมีสารใหม่เกิดขึ้นหรือไม่ ทราบได้อย่างไร (มีสารใหม่เกิดขึ้น เพราะลูกโป่งพองขึ้น) 3. สรุปผลการทดลองได้ว่าอย่างไร (เมื่อผงฟูทำปฏิกิริยากับน้ำส้มสายชูทำให้เกิดสารใหม่ขึ้น และทำให้ลูกโป่งพองขึ้น) คำถามหลังทำกิจกรรม จงทำกิจกรรมอย่างรวมพลัง ด้วยความมุ่งมั่นและตั้งใจ คำถามก่อนทำกิจกรรม บันทึกผลการทำกิจกรรม ✓

ใบงานที่ 15 เรื่อง การเปลี่ยนแปลงทางเคมี วันที่________เดือน_______________พ.ศ.___________ ชื่อ_____________________________เลขที่______ชั้น__________ คำชี้แจง นักเรียนแต่ละกลุ่มปฏิบัติ ดังนี้ 1. อ่านวิธีทำกิจกรรมการทดลองให้เข้าใจ 2. ตอบคำถามก่อนทำกิจกรรม 3. ทำกิจกรรมและบันทึกผล 4. ตอบคำถามหลังทำกิจกรรม กิจกรรมที่ 3.3 การเปลี่ยนแปลงทางเคมี 1. บีกเกอร์ขนาด 250 ลูกบาศก์เซนติเมตร 1 ใบ 2. ผงฟู (โซเดียมไฮโดรเจนคาร์บอเนต) 4 ช้อนเบอร์ 2 3. นํ้าส้มสายชู 30 ลูกบาศก์เซนติเมตร 4. ช้อนตักสารเบอร์ 2 1 คัน วิธีทำ 1. นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกันรินน้ำส้มสายชู 30 ลูกบาศก์เซนติเมตร ลงในบีกเกอร์ 2. ตักผงฟู 4 ช้อนเบอร์ 2 ลงในบีกเกอร์ที่บรรจุน้ำส้มสายชู สังเกตการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น จากนั้นใช้มือแตะที่ข้างบีกเกอร์ สังเกตลักษณะของสารและความรู้สึกที่มือ แล้วบันทึกผล การทดลอง การเปลี่ยนแปลงทางเคมี วัสดุอุปกรณ์

นักเรียนคิดว่าเมื่อเติมผงฟูลงในน้ำส้มสายชู สารผสมทั้งสองจะเกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างไร (สารทั้งสองเกิดปฏิกิริยากัน ซึ่งสังเกตได้จากมีฟองแก๊สเกิดขึ้น) ตาราง ผลการสังเกตเมื่อใส่ผงฟูลงในน้ำส้มสายชู การทดลอง ผลการสังเกต 1. ผงฟูกับน้ำส้มสายชู (มีฟองแก๊สเกิดขึ้น 2. มือแตะที่ข้างบีกเกอร์ที่ผสมผงฟูกับน้ำส้มสายชู รู้สึกร้อน (อุณหภูมิสูงขึ้น)) 1. เมื่อใส่ผงฟูลงในน้ำส้มสายชู สังเกตเห็นการเปลี่ยนแปลงอะไรบ้าง เพราะเหตุใดจึงเป็นเช่นนั้น (มีฟองแก๊สเกิดขึ้น เพราะผงฟูและน้ำส้มสายชูทำปฏิกิริยากัน) 2. เมื่อใช้มือแตะที่ข้างบีกเกอร์ที่ผสมผงฟูกับน้ำส้มสายชูรู้สึกอย่างไร (เมื่อใช้มือแตะที่ข้างบีกเกอร์จะรู้สึกร้อน หรืออุณหภูมิเพิ่มสูงขึ้น) 3. สรุปผลการทดลองได้ว่าอย่างไร (เมื่อใส่ผงฟูลงในน้ำส้มสายชู ผงฟูและน้ำส้มสายชูจะทำปฏิกิริยากัน โดยมีฟองแก๊สเกิดขึ้น และเมื่อใช้มือแตะที่ข้างบีกเกอร์จะรู้สึกร้อน (อุณหภูมิเพิ่มสูงขึ้น)) บันทึกผลการทำกิจกรรม คำถามหลังทำ กิจกรรม คำถามก่อนทำกิจกรรม จงทำกิจกรรมอย่างรวมพลัง ด้วยความมุ่งมั่นและตั้งใจ

แบบประเมินชิ้นงาน การปฏิบัติการทำกิจกรรมการทดลอง และการเขียนรายงาน รายการการประเมิน ระดับคุณภาพ 4 3 2 1 1. การทำกิจกรรม การทดลอง ตามแผนที่กำหนด ทำกิจกรรมการทดลอง ตามวิธีการและขั้นตอน ที่กำหนดไว้อย่างถูกต้อง ด้วยตนเอง มีการปรับปรุง แก้ไขเป็นระยะ ทำกิจกรรมการทดลอง ตามวิธีการและขั้นตอน ที่กำหนดไว้ด้วยตนเอง มีการปรับปรุงแก้ไขบ้าง ทำกิจกรรมการทดลอง ตามวิธีการและขั้นตอน ที่กำหนดไว้ โดยมีครูหรือ ผู้อื่นเป็นผู้แนะนำ ทำกิจกรรมการทดลองไม่ ถูกต้องตามวิธีการ และขั้นตอนที่กำหนดไว้ ไม่มีการปรับปรุงแก้ไข 2. การใช้อุปกรณ์ และ/หรือเครื่องมือ ใช้อุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง ได้อย่างถูกต้อง ตามหลักการปฏิบัติ และคล่องแคล่ว ใช้อุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง ได้อย่างถูกต้อง ตามหลักการปฏิบัติ แต่ไม่คล่องแคล่ว ใช้อุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง ได้อย่างถูกต้อง โดยมีครู หรือผู้อื่นเป็นผู้แนะนำ ใช้อุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง ไม่ถูกต้อง และไม่มีความคล่องแคล่ว ในการใช้ 3. การบันทึกผล การทำกิจกรรม การทดลอง บันทึกผลเป็นระยะ อย่างถูกต้อง มีระเบียบ มีการระบุหน่วย มีการ อธิบายข้อมูลให้เห็น ความเชื่อมโยงเป็นภาพรวม เป็นเหตุเป็นผล และเป็นไป ตามการทดลอง บันทึกผลเป็นระยะ อย่างถูกต้อง มีระเบียบ มีการระบุหน่วย มีการ อธิบายข้อมูลให้เห็นถึง ความสัมพันธ์เป็นไป ตามการทำกิจกรรม การทดลอง บันทึกผลเป็นระยะ แต่ไม่เป็นระเบียบ ไม่มีการระบุหน่วย และไม่มีการอธิบายข้อมูล ให้เห็นถึงความสัมพันธ์ ของการทำกิจกรรม การทดลอง บันทึกผลไม่ครบ ไม่มีการระบุหน่วย และไม่เป็นไปตาม การทำกิจกรรม การทดลอง 4. การจัดกระทำข้อมูล และการนำเสนอ จัดกระทำข้อมูล อย่างเป็นระบบ มีการเชื่อมโยงให้เห็น เป็นภาพรวม และนำเสนอ ด้วยแบบต่าง ๆ อย่างชัดเจน ถูกต้อง จัดกระทำข้อมูล อย่างเป็นระบบ มีการ จำแนกข้อมูลให้เห็น ความสัมพันธ์ นำเสนอ ด้วยแบบต่าง ๆ ได้ แต่ยังไม่ชัดเจน จัดกระทำข้อมูล อย่างเป็นระบบ มีการยกตัวอย่างเพิ่มเติม ให้เข้าใจง่าย และนำเสนอ ด้วยแบบต่าง ๆ แต่ยังไม่ชัดเจน และไม่ถูกต้อง จัดกระทำข้อมูลอย่าง ไม่เป็นระบบ และมีการ นำเสนอไม่สื่อความหมาย และไม่ชัดเจน แบบประเมินตามสภาพจริง (Rubrics)

รายการการประเมิน ระดับคุณภาพ 4 3 2 1 5. การสรุปผล การทำกิจกรรม การทดลอง สรุปผลการทำกิจกรรม การทดลอง ได้อย่างถูกต้อง กระชับ ชัดเจน และครอบคลุม ข้อมูลจากการวิเคราะห์ ทั้งหมด สรุปผลการทำกิจกรรม การทดลองได้ถูกต้อง แต่ยังไม่ครอบคลุมข้อมูล จากการวิเคราะห์ทั้งหมด สรุปผลการทำกิจกรรม การทดลองได้ โดยมีครูหรือ ผู้อื่นแนะนำบ้าง จึงสามารถสรุปได้ถูกต้อง สรุปผลการทำกิจกรรม การทดลองตามความรู้ ที่พอมีอยู่ โดยไม่ใช้ข้อมูล จากการทำกิจกรรม การทดลอง 6. การดูแลและการเก็บ อุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือ ดูแลอุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง และมีการทำความสะอาด และเก็บอย่างถูกต้อง ตามหลักการ และแนะนำ ให้ผู้อื่นดูแลและเก็บรักษา ได้ถูกต้อง ดูแลอุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง และมีการทำความสะอาด อย่างถูกต้อง แต่เก็บไม่ถูกต้อง ดูแลอุปกรณ์และ/หรือ เครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง มีการทำความสะอาด แต่เก็บไม่ถูกต้อง ต้องให้ครูหรือผู้อื่น แนะนำ ไม่ดูแลอุปกรณ์และ/ หรือเครื่องมือในการทำ กิจกรรมการทดลอง และไม่สนใจทำความ สะอาด รวมทั้งเก็บ ไม่ถูกต้อง 7. การเขียนรายงาน เขียนรายงาน ตรงตามจุดประสงค์ ถูกต้องและชัดเจน และมีการเชื่อมโยง ให้เห็นเป็นภาพรวม เขียนรายงาน ตรงตามจุดประสงค์ อย่างถูกต้องและชัดเจน แต่ขาดการเรียบเรียง เขียนรายงาน โดยสื่อความหมายได้ โดยมีครูหรือผู้อื่น แนะนำ เขียนรายงานได้ ตามตัวอย่าง แต่ใช้ภาษา ไม่ถูกต้อง และไม่ชัดเจน

แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รหัสวิชา ว15101 ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 การเปลี่ยนแปลงของสารในชีวิตประจำวัน เวลา 10 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 8 เรื่อง การเปลี่ยนแปลงทางเคมี : 2 เวลา 1 ชั่วโมง …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 13. มาตรฐานการเรียนรู้ช่วงชั้น/ตัวชี้วัด มาตรฐาน ว 2.1 เข้าใจสมบัติของสสาร องค์ประกอบของสสาร ความสัมพันธ์ระหว่างสมบัติ ของสสารกับโครงสร้างและแรงยึดเหนี่ยวระหว่างอนุภาค หลักและธรรมชาติของการเปลี่ยนแปลงสถานะ ของสสาร การเกิดสารละลาย และการเกิดปฏิกิริยาเคมี ตัวชี้วัด ว 2.1 ป.5/3 วิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงของสารเมื่อเกิดการเปลี่ยนแปลงทางเคมี โดยใช้ หลักฐานเชิงประจักษ์ ว 2.1 ป.5/4 วิเคราะห์และระบุการเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้ และการเปลี่ยนแปลงที่ ผันกลับไม่ได้ 14.สาระสำคัญ การเปลี่ยนแปลงทางเคมี(chemical change) เป็นการเปลี่ยนแปลงที่มีสารใหม่เกิดขึ้น ซึ่งสารใหม่ จะมีสมบัติต่างไปจากสารเดิมและการทำสารใหม่ให้กลับไปเป็นสารเดิมทำได้ยาก เช่น การเผาแก๊สไฮโดรเจน ในอากาศ แก๊สไฮโดรเจนจะทำปฏิกิริยากับแก๊สออกซิเจนเกิดเป็นน้ำซึ่งมีสมบัติต่างจากแก๊สไฮโดรเจนและ แก๊สออกซิเจนและเมื่อต้องการทำให้น้ำเปลี่ยนไปเป็นแก๊สไฮโดรเจนและแก๊สออกซิเจนก็ทำได้ยากซึ่งการ เปลี่ยนแปลงทางเคมีสามารถเขียนแทนด้วยสมการเคมีดังเช่นตัวอย่าง 2H2 + O2 2H2O จากตัวอย่างจะเห็นว่าสมการเคมีประกอบด้วยสารตั้งต้นอยู่ทางซ้ายมือแล้วตามด้วยลูกศร ซึ่งหมายถึง เกิดการเปลี่ยนแปลงทางเคมีได้เป็นผลิตภัณฑ์ซึ่งเป็นสารใหม่ทางขวามือ 3. จุดประสงค์การเรียนรู้ 3.1 ด้านความรู้ อธิบายการเปลี่ยนแปลงของสารเมื่อเกิดการเปลี่ยนแปลงทางเคมีได้ (K) 3.2 ด้านทักษะ/กระบวนการ เขียนแผนภาพ เปรียบเทียบเกี่ยวกับความแตกต่างระหว่างการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพกับการ เปลี่ยนแปลงทางเคมีของสาร อย่างรวมพลัง ด้วยความมุ่งมั่นและรับผิดชอบได้ (P) 3.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ มีความมุ่งมั่นและรับผิดชอบ (A)

3.4 สมรรถนะสำคัญ 1. ความสามารถในการสื่อสาร - การอธิบาย การเขียน การพูดหน้าชั้นเรียน 2. ความสามารถในการคิด - การสังเกต การสำรวจ การคิดวิเคราะห์ การเปรียบเทียบ การสร้างคำอธิบาย การอภิปราย การสื่อความหมาย การทำกิจกรรมโดยใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา - การแก้ปัญหาขณะปฏิบัติกิจกรรม 4. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต - กระบวนการกลุ่ม 5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี - การนำเสนอผลงานโดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ 4. สาระการเรียนรู้ เมื่อผสมสาร 2 ชนิดขึ้นไปแล้วมีสารใหม่เกิดขึ้น ซึ่งมีสมบัติต่างจากสารเดิม หรือเมื่อสารชนิดเดียวเกิด การเปลี่ยนแปลงแล้วมีสารใหม่เกิดขึ้น การเปลี่ยนแปลงนี้เรียกว่า การเปลี่ยนแปลงทางเคมีซึ่งสังเกตได้ จากมีสีหรือกลิ่นต่างจากสารเดิม หรือมีฟองแก๊ส หรือมีตะกอนเกิดขึ้น หรือมีการเพิ่มขึ้นหรือลดลงของ อุณหภูมิ ชิ้นงาน / ภาระงาน ชิ้นงาน - ชิ้นงานแผนภาพความคิดแบบเปรียบเทียบเกี่ยวกับความแตกต่างระหว่างการเปลี่ยนแปลงทาง กายภาพของสารกับการเปลี่ยนแปลงทางเคมีของสาร (P) ภาระงาน - ทำแบบฝึกหัด รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 5. กิจกรรมการจัดการเรียนรู้ ขั้นที่ 3 ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ(Applying and Constructing the Knowledge) 1. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวางแผน ออกแบบ และเขียนแผนภาพความคิดแบบเปรียบเทียบ เกี่ยวกับความแตกต่างระหว่างการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของสารกับการเปลี่ยนแปลงทางเคมีของสาร จัดทำเป็นชิ้นงาน

(ตัวอย่างแผนภาพความคิด) แผนภาพความคิดแบบเปรียบเทียบเกี่ยวกับความแตกต่างระหว่าง การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของสารกับการเปลี่ยนแปลงทางเคมีของสาร 2. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็นความรู้ร่วมกัน ดังนี้ • เมื่อผสมสาร 2 ชนิดขึ้นไปแล้วมีสารใหม่เกิดขึ้น ซึ่งมีสมบัติต่างจากสารเดิม หรือเมื่อสารชนิดเดียวเกิดการเปลี่ยนแปลงแล้วมีสารใหม่เกิดขึ้น การเปลี่ยนแปลงนี้เรียกว่า การเปลี่ยนแปลงทางเคมี ซึ่งสังเกตได้จากมีสีหรือกลิ่นต่างจากสารเดิม หรือมีฟองแก๊ส หรือมีตะกอนเกิดขึ้น หรือมีการเพิ่มขึ้นหรือลดลงของอุณหภูมิ ขั้นที่ 4 ขั้นสื่อสารและนำเสนอ (Applying the Communication Skill) 1. ผู้แทนนักเรียนแต่ละกลุ่มออกมาพูดและนำเสนอแผนภาพความคิดแบบเปรียบเทียบเกี่ยวกับ ความแตกต่างระหว่างการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของสารกับการเปลี่ยนแปลงทางเคมีของสาร หน้าชั้นเรียน เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้กัน เพื่อน ๆ ร่วมกันตรวจสอบและแก้ไขให้ถูกต้อง 2. นักเรียนร่วมกันอภิปรายสรุปเกี่ยวกับวิธีการทำงานให้เห็นการคิดเชิงระบบและวิธีการทำงาน ที่มีแบบแผน ขั้นที่ 5 ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่าบริการสังคมและจิตสาธารณะ (Self-Regulating) 1. นักเรียนร่วมกันคัดเลือกผลงานที่ดีเด่นจัดทำเป็นนิทรรศการ หรือจัดแสดงผลงาน หรือเผยแพร่ใน เว็บไซต์ หรือเฟซบุ๊ก (facebook) ของโรงเรียน เพื่อเป็นแหล่งการเรียนรู้ให้นักเรียนชั้นอื่น ๆ 2. นักเรียนตรวจสอบหรือประเมินขั้นตอนต่าง ๆ ที่เรียนมาในวันนี้มีจุดเด่น จุดบกพร่องอะไรบ้าง มีความสงสัย ความอยากรู้อยากเห็นในเรื่องใด ให้ระบุ 1. ไม่เกิดสารใหม่ 2. มีสมบัติของสารคงเดิม 3. เปลี่ยนแปลงแล้วกลับเป็นอย่างเดิม ได้ หรือเปลี่ยนกลับไปกลับมาได้ 4. ไม่มีการเปลี่ยนแปลงองค์ประกอบ ของสาร 5. ตัวอย่างเช่น การเปลี่ยนสถานะ ของน้ำ การฉีกกระดาษ การตัดเสื้อผ้า การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ ของสาร การเปลี่ยนแปลงทางเคมี ของสาร การเปลี่ยนแปลง ของสาร 1. เกิดสารใหม่ 2. สมบัติของสารผิดไปจากเดิม 3. เปลี่ยนแปลงแล้วกลับเป็นอย่างเดิม ไม่ได้ 4. มีการเปลี่ยนแปลงองค์ประกอบ ของสาร 5. ตัวอย่างเช่น การหุงข้าว การเกิดสนิมที่ตะปู การเผากระดาษ การทอดไข่ การจุดเทียน

3. นักเรียนประเมินตนเอง โดยเขียนแสดงความรู้สึกหลังการเรียน ในประเด็นต่อไปนี้ • สิ่งที่นักเรียนได้เรียนรู้ในวันนี้คืออะไร • นักเรียนมีส่วนร่วมกิจกรรมในกลุ่มมากน้อยเพียงใด • เพื่อนนักเรียนในกลุ่มมีส่วนร่วมกิจกรรมในกลุ่มมากน้อยเพียงใด • นักเรียนพึงพอใจกับการเรียนในวันนี้หรือไม่ เพียงใด • นักเรียนจะนำความรู้ที่ได้นี้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์แก่ตนเอง ครอบครัว และสังคมทั่วไป ได้อย่างไร จากนั้นแลกเปลี่ยนตรวจสอบขั้นตอนการทำงานทุกขั้นตอนว่าจะเพิ่มคุณค่าไปสู่สังคม เกิดประโยชน์ต่อสังคมให้มากขึ้นกว่าเดิมในขั้นตอนใดบ้าง สำหรับการทำงานในครั้งต่อไป 6. สื่อและแหล่งเรียนรู้ สื่อ 1. หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ของบริษัทอักษรเจริญทัศน์ (อจท.) 2. แบบฝึกหัด รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ของบริษัทอักษรเจริญทัศน์ (อจท.) 3. ชุดกิจกรรมการเรียนรู้พัฒนาการคิดวิเคราะห์ รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 บริษัทอักษรเจริญทัศน์ (อจท.) แหล่งเรียนรู้ 1. ห้องสมุด 2. อินเทอร์เน็ต

7. การวัดและประเมินผล แนวทางการประเมิน ผลการเรียนรู้ น้ำหนัก คะแนน น้ำหนักคะแนน วิธีประเมิน เครื่องมือประเมิน K P A อธิบายการเปลี่ยนแปลงของ สารเมื่อเกิดการเปลี่ยนแปลง ทางเคมีได้ (K) 10 10 - - - สังเกตการทำชิ้นงาน แผนภาพความคิดแบบ เปรียบเทียบเกี่ยวกับ ความแตกต่างระหว่าง การเปลี่ยนแปลงทาง กายภาพของสารกับการ เปลี่ยนแปลงทางเคมีของ สาร - ชิ้นงาน แผนภาพ ความคิดแบบเปรียบเทียบ เกี่ยวกับความแตกต่าง ระหว่างการเปลี่ยนแปลง ทางกายภาพของสารกับ การเปลี่ยนแปลงทางเคมี ของสาร เขียนแผนภาพ เปรียบเทียบ เกี่ยวกับความแตกต่าง ระหว่างการเปลี่ยนแปลงทาง กายภาพกับการเปลี่ยนแปลง ทางเคมีของสาร อย่างรวม พลัง ด้วยความมุ่งมั่นและ รับผิดชอบได้ (P) 10 - 10 - - สังเกตการปฏิบัติการ ทำกิจกรรม - แบบประเมินการ ปฏิบัติการทำกิจกรรม มีความมุ่งมั่นและรับผิดชอบ (A) 10 - - 10 - สังเกตคุณลักษณะอัน พึงประสงค์ ด้านใฝ่ เรียนรู้ มุ่งมั่นในการ ทำงาน - แบบประเมิน คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ด้านใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นใน การทำงาน รวม 30 10 10 10 - -

8. บันทึกผลหลังการสอน 8.1 ผลการจัดการเรียนรู้ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…… 8.2 ปัญหา/อุปสรรค ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 8.3 แนวทางแก้ไขปัญหา ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… (ลงชื่อ) ..................................................... ครูผู้สอน (นายอำนาจ กล่ำป่วน) วันที่………………….……………….. 9. ความคิดเห็นของหัวหน้างานวิชาการ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. (ลงชื่อ) ............................................................ (นางวราภรณ์ กอสันเทียะ) วันที่………………….……………….. 10. ความคิดเห็นของผู้บริหาร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. (ลงชื่อ) ............................................................ (8. บันทึกผลหลังการสอน 8.1 ผลการจัดการเรียนรู้

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…… 8.2 ปัญหา/อุปสรรค ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 8.3 แนวทางแก้ไขปัญหา ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… (ลงชื่อ) ..................................................... ครูผู้สอน (นายอำนาจ กล่ำป่วน) วันที่………………….……………….. 9. ความคิดเห็นของหัวหน้างานวิชาการ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. (ลงชื่อ) ............................................................ (นางวราภรณ์ กอสันเทียะ) วันที่………………….……………….. 10. ความคิดเห็นของผู้บริหาร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. (ลงชื่อ) ............................................................ (นายเกษมสินธุ์ สอนสุข) รองผู้อำนวยการสถานศึกษา รักษาการในตำแหน่งผู้อำนวยการสถานศึกษา

แบบประเมินชิ้นงาน การจัดกระทำและนำเสนอแผนภาพความคิด รายการการประเมิน ระดับคุณภาพ 4 3 2 1 การจัดกระทำ และนำเสนอ แผนภาพความคิด จัดกระทำ แผนภาพความคิด อย่างเป็นระบบ และนำเสนอด้วยแบบ ที่ชัดเจน ถูกต้อง ครอบคลุม และมีการ เชื่อมโยงให้เห็นเป็น ภาพรวม จัดกระทำ แผนภาพความคิด อย่างเป็นระบบ มีการจำแนกข้อมูล ให้เห็นความสัมพันธ์ และนำเสนอด้วยแบบ ที่ครอบคลุม จัดกระทำ แผนภาพความคิดได้ มีการยกตัวอย่างเพิ่มเติม และนำเสนอด้วยแบบ ต่าง ๆ แต่ยังไม่ครอบคลุม จัดกระทำ แผนภาพความคิด อย่างไม่เป็นระบบ และนำเสนอ ไม่สื่อความหมาย และไม่ชัดเจน

แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รหัสวิชา ว15101 ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 การเปลี่ยนแปลงของสารในชีวิตประจำวัน เวลา 10 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 9 เรื่อง การเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้และผันกลับไม่ได้ของสาร : 1 เวลา 1 ชั่วโมง …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 1. มาตรฐานการเรียนรู้ช่วงชั้น/ตัวชี้วัด มาตรฐาน ว 2.1 เข้าใจสมบัติของสสาร องค์ประกอบของสสาร ความสัมพันธ์ระหว่างสมบัติ ของสสารกับโครงสร้างและแรงยึดเหนี่ยวระหว่างอนุภาค หลักและธรรมชาติของการเปลี่ยนแปลงสถานะ ของสสาร การเกิดสารละลาย และการเกิดปฏิกิริยาเคมี ตัวชี้วัด ว 2.1 ป.5/4 วิเคราะห์และระบุการเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้ และการเปลี่ยนแปลงที่ ผันกลับไม่ได้ 2. สาระสำคัญ การเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้ เป็นการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นแล้ว สามารถกลับเข้าสู่สภาพเดิมได้ หรือ การเปลี่ยนแปลงซึ่งมีการเปลี่ยนแปลงไปข้างหน้าและการ เปลี่ยนแปลงย้อนกลับเกิดควบคู่กันไป และต้องอยู่ ในระบบปิด การเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับไม่ได้ เป็นการเปลี่ยนแปลงที่เกิดอย่างสมบูรณ์ โดยเมื่อสารตั้งต้น เปลี่ยนเป็นสารผลิตภัณฑ์แต่สรผลิตภัณฑ์ไม่สามารถเปลี่ยนเป็นสารตั้งต้นได้ 3. จุดประสงค์การเรียนรู้ 3.1 ด้านความรู้ ระบุการเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้ และการเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับไม่ได้ (K) 3.2 ด้านทักษะ/กระบวนการ ปฏิบัติกิจกรรม การเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้และผันกลับไม่ได้ของสาร อย่างรวมพลัง ด้วยความมุ่งมั่นและตั้งใจได้ (P) 3.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ มีความมุ่งมั่นและตั้งใจ (A) 3.4 สมรรถนะสำคัญ 1. ความสามารถในการสื่อสาร - การอธิบาย การเขียน การพูดหน้าชั้นเรียน 2. ความสามารถในการคิด

- การสังเกต การสำรวจ การคิดวิเคราะห์ การเปรียบเทียบ การสร้างคำอธิบาย การอภิปราย การสื่อความหมาย การทำกิจกรรมโดยใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา - การแก้ปัญหาขณะปฏิบัติกิจกรรม 4. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต - กระบวนการกลุ่ม 5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี - การนำเสนอผลงานโดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ 4. สาระการเรียนรู้ เมื่อสารเกิดการเปลี่ยนแปลงแล้ว สารสามารถเปลี่ยนกลับเป็นสารเดิมได้ เป็นการเปลี่ยนแปลง ที่ผันกลับได้ แต่สารบางอย่างเกิดการเปลี่ยนแปลงแล้วไม่สามารถเปลี่ยนกลับเป็นสารเดิมได้ เป็นการเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับไม่ได้ ชิ้นงาน / ภาระงาน ชิ้นงาน - ใบงาน ที่ 16 เรื่อง การเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้และผันกลับไม่ได้ของสาร ภาระงาน - ทำแบบฝึกหัด รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 5. กิจกรรมการจัดการเรียนรู้ ขั้นที่ 1 ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล (Gathering) 1. ผู้แทนนักเรียนจุดไฟเผากระดาษ แล้วร่วมกันสนทนาเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้ และผันกลับไม่ได้ของสาร แล้วตอบคำถามสำคัญกระตุ้นความคิด ดังนี้ 1.1 การเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้และผันกลับไม่ได้ของสารเป็นอย่างไร (ตัวอย่างคำตอบ การเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้ คือ เมื่อสารเกิดการเปลี่ยนแปลงแล้ว สารสามารถเปลี่ยนกลับเป็นสารเดิมได้ เช่น การหลอมเหลว การกลายเป็นไอ การละลาย ส่วนการเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับไม่ได้ คือ สารบางอย่างเกิดการเปลี่ยนแปลงแล้ว ไม่สามารถเปลี่ยนกลับเป็นสารเดิมได้ เช่น การเผาไหม้ การเกิดสนิม) 2. นักเรียนร่วมกันคาดคะเนคำตอบ 3. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4 คน คละเพศ และคละนักเรียนเก่ง ปานกลาง และอ่อน (หรือจะแบ่งกลุ่มด้วยวิธีการต่าง ๆ เพิ่มเติมได้) โดยแต่ละกลุ่มร่วมกันศึกษาวิธีทำและปฏิบัติกิจกรรม

เรื่อง การเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้และผันกลับไม่ได้ของสาร ในใบงานที่ 16 ตามขั้นตอน ดังนี้ 3.1 ทบทวนบทบาทหน้าที่ของสมาชิกในกลุ่มว่าต้องทำหน้าที่อย่างไรบ้างในการดำเนินการ ด้วยกระบวนการทำงานกลุ่ม เช่น หัวหน้ากลุ่ม มีหน้าที่ .................. ผู้จดบันทึก มีหน้าที่ ......................... ผู้เสนอรายงาน มีหน้าที่ .............. อื่น ๆ ................................ 3.2 ตรวจสอบความพร้อมของสื่อ วัสดุอุปกรณ์ สำหรับการปฏิบัติกิจกรรมว่าครบถ้วน เหมาะสม ที่จะใช้ในการปฏิบัติกิจกรรมเพียงใด 4. นักเรียนแต่ละกลุ่มอ่านและฟังอธิบายขั้นตอนวิธีทำกิจกรรม เรื่อง การเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้ และผันกลับไม่ได้ของสาร ให้เข้าใจอย่างชัดเจน โดยเขียนขั้นตอนลงในกระดาษฟลิปชาร์ต และนำขึ้นหน้ากระดาน 5. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันแสดงความคิดเห็นก่อนทำกิจกรรม โดยร่วมกันตอบคำถามก่อนทำ กิจกรรม ดังนี้ 5.1 คำถามสำคัญในการทำกิจกรรมคืออะไร (การเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้และผันกลับไม่ได้ของสารเป็นอย่างไร) 6. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันอย่างรวมพลังทำกิจกรรม เรื่อง การเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้ และผันกลับไม่ได้ของสาร และบันทึกผลการทำกิจกรรมในใบงานที่ 16 7. ผู้แทนนักเรียนแต่ละกลุ่มนำเสนอผลการทำกิจกรรมหน้าชั้นเรียน เพื่อตรวจสอบความถูกต้อง ขั้นที่ 2 ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ (Processing) 1. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์และอภิปรายผลการทำกิจกรรม โดยร่วมกันตอบคำถาม หลังทำกิจกรรม ดังนี้ 1.1 เนยก่อนและหลังได้รับความร้อนเหมือนหรือต่างกันอย่างไร (เหมือนกัน คือ เป็นเนยเหมือนเดิม ต่างกัน คือ รูปร่างและขนาดเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม) 1.2 ความร้อนทำให้เนยเปลี่ยนแปลงอย่างไร (เนยหลอมเหลว และเปลี่ยนแปลงรูปร่างไปจากเดิม) 1.3 สมบัติของวัสดุที่ใช้ทำเนย ก่อนและหลังการทดลองเหมือนกันหรือต่างกันอย่างไร (สมบัติของวัสดุที่ใช้ทำเนยยังเหมือนเดิม มีเนื้อเนยเหมือนเดิม) 1.4 น้ำตาลทรายเมื่อได้รับความร้อนมีการเปลี่ยนแปลงอย่างไร (น้ำตาลทรายเปลี่ยนเป็นก้อนสีน้ำตาลเข้มปนดำ) 1.5 เมื่อได้รับความร้อน สมบัติของน้ำตาลทรายเปลี่ยนแปลงหรือไม่ (เปลี่ยนแปลง) 1.6 การเปลี่ยนแปลงของสารชนิดใดเป็นการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพหรือทางเคมี (การเปลี่ยนแปลงของเนย เป็นการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ ส่วนการเปลี่ยนแปลงของน้ำตาลทราย เป็นการเปลี่ยนแปลงทางเคมี)

1.7 การเปลี่ยนแปลงของสารชนิดใดเป็นการเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้หรือผันกลับไม่ได้ (การเปลี่ยนแปลงของเนย เป็นการเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้ ส่วนการเปลี่ยนแปลงของน้ำตาลทราย เป็นการเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับไม่ได้) 8.8 สรุปผลการทำกิจกรรมได้ว่าอย่างไร (1สารเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างและขนาด แต่สมบัติของสารยังคงเดิม เป็นการ เปลี่ยนทางกายภาพ หรือการเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้ของสาร ส่วนสสารที่มีการเปลี่ยนแปลงรูปร่าง ขนาด และสี และสมบัติของสารไม่เหมือนเดิม เป็นการเปลี่ยนแปลงทางเคมี หรือการเปลี่ยนแปลง ที่ผันกลับไม่ได้) จากนั้นฝึกนักเรียนถามคำถามที่สงสัยด้วยการถามเพื่อน โดยไม่จำเป็นต้องถามครูอย่างเดียว 2. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันสรุปผลการทำกิจกรรมและสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็นความรู้ร่วมกัน เกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้และผันกลับไม่ได้ของสาร โดยเขียนเป็นแผนภาพความคิด (ตัวอย่างแผนภาพความคิด) แผนภาพความคิด การเปลี่ยนแปลงของสสาร สสาร รูปร่าง และขนาด เปลี่ยนแปลง รูปร่าง ขนาด และสี สมบัติคงเดิม การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ การเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้ สมบัติไม่เหมือนเดิม การเปลี่ยนแปลงทางเคมี การเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับไม่ได้

6. สื่อและแหล่งเรียนรู้ สื่อ 1. หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ของบริษัทอักษรเจริญทัศน์ (อจท.) 2. แบบฝึกหัด รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ของบริษัทอักษรเจริญทัศน์ (อจท.) 3. ชุดกิจกรรมการเรียนรู้พัฒนาการคิดวิเคราะห์ รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 บริษัทอักษรเจริญทัศน์ (อจท.) 4. กระดาษ 1 แผ่น 5. เนย 100 กรัม 6. นํ้าตาลทราย 100 กรัม 7. กระป๋อง 2 ใบ 8. ตะเกียงแอลกอฮอล์พร้อมที่กั้นลม 1 ชุด 9. ไม้ขีดไฟ 1 กลัก 10. ใบงานที่ 16 เรื่อง การเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้และผันกลับไม่ได้ของสาร แหล่งเรียนรู้ 1. ห้องสมุด 2. อินเทอร์เน็ต

7. การวัดและประเมินผล แนวทางการประเมิน ผลการเรียนรู้ น้ำหนัก คะแนน น้ำหนักคะแนน วิธีประเมิน เครื่องมือประเมิน K P A ระบุการเปลี่ยนแปลงที่ผันกลับ ได้ และการเปลี่ยนแปลงที่ผัน กลับไม่ได้ (K) 10 10 - - - สังเกตการทำใบงาน ที่ 16 เรื่อง การ เปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้ และผันกลับไม่ได้ของ สาร - ใบงาน ที่ 16 เรื่อง การ เปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้ และผันกลับไม่ได้ของสาร ปฏิบัติกิจกรรม การ เปลี่ยนแปลงที่ผันกลับได้และ ผันกลับไม่ได้ของสาร อย่าง รวมพลัง ด้วยความมุ่งมั่นและ ตั้งใจได้ (P) 10 - 10 - - สังเกตการปฏิบัติการ ทำกิจกรรม - แบบประเมินการ ปฏิบัติการทำกิจกรรม มีความมุ่งมั่นและตั้งใจ (A) 10 - - 10 - สังเกตคุณลักษณะอัน พึงประสงค์ ด้านใฝ่ เรียนรู้ มุ่งมั่นในการ ทำงาน - แบบประเมิน คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ด้านใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นใน การทำงาน รวม 30 10 10 10 - -