การออกแบบปฏิบัติการในงานสังคมสงเคราะห์กลุ่มชนในงานสังคมสงเคราะห์ 8 กลุ่ม7 รูปแบบ

95

96

รูปแบบกล่มุ การขบั เคล่ือนทางสังคม

โดย กลมุ่ นางเจอ๋ื ดาว

นันท์นภัส พงศ์อมรนฤนาท 6305620079

คีตยา หลายช้นั 6305680594

นฤวรรณ ขาวทอง 6305681022

ดวงตะวนั วรเกียรตกิ ุล 6305681378

เกียรตดิ นัย ชัยมุสกิ 6305681584

ธีรศกั ด์ิ วงษต์ ุ่น 6305681642

97

1. ชอื่ กล่มุ ท่อี อกแบบ : กลมุ่ Drag Queen สรา้ งสรรค์ขับเคลอื่ นสงั คม
• วัตถุประสงค์ของการเกดิ กลุม่

การแสดงออกถึงตัวตนของกลุ่มผู้มีความหลากหลายทางเพศเพื่อให้รัฐบาลหรือประชา
ชนทําความเข้าใจและช่วยเหลือพวกเขาเหล่านี้มากขึ้น โดยเป็นการสนับสนุนข้อเรียกร้องต่าง ๆ
ของกลุ่มผ่านการขับเคลื่อนในเรื่องของ พระราชบัญญัติสมรสเท่าเทียมและเรียกร้องความเสมอ
ภาคของกลุ่มผู้มีความหลากหลายทางเพศในประเทศไทย เพื่อให้การจดทะเบียนสมรสของบุคคล
หลากหลายทางเพศมีสิทธิและหน้าที่เท่าเทียมกันกับการสมรสระหว่างชาย-หญิง เนื่องจากปัจจุบัน
คู่รักที่มีความหลากหลายทางเพศยังไม่สามารถแต่งงานกันได้ตามกฎหมายของไทย ที่ใช้มา
ยาวนานตั้งแต่พุทธศักราช 2519 ให้มีการร่างแก้ไข ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ (ป.พ.พ.)
มาตรา 1448 และมาตราที่เกี่ยวข้องในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ที่มีเงื่อนไขเดิม อนุญาต
การหมั้นและการสมรส “เฉพาะชายและหญิง” เปลี่ยนเป็นให้ “บุคคลทั้งสอง” ได้การรับรองสิทธิ
ต่าง ๆ เช่น สิทธิในการหมั้น สิทธิในการจดทะเบียนสมรส สิทธิในการจัดการทรัพย์สินของคู่สมรส
สิทธิในการเป็นทายาทโดยธรรม การรับบุตรบุญธรรม และการรับมรดกจากคู่สมรส ซึ่งการแก้ไขน้ี
จะทําให้สิทธิของบุคคลทุกคน คู่รักหลากเพศเกิดความเท่าเทียม และได้รับการรับรองและ
คุ้มครองทางกฎหมาย สอดคล้องกบั หลักความเสมอภาคและหลักศกั ดศิ์ รคี วามเปน็ มนุษย์

• ฐานคิดแนวคดิ หลัก

มีฐานคิดมาจากหลักประชาธิปไตยในกลุ่ม เพื่อที่จะให้ประโยชน์ทางสังคมตกแก่กลุ่ม
และเพื่อแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นในชุมชนและสังคม โดยอาศัยความเชื่อที่ว่าสิ่งแวดล้อมและสังคม
สามารถเปลี่ยนแปลงได้โดยอาศัยการกดดันของกลุ่ม อันสอดคล้องกับการการส่งเสริมสิทธิ
มนษุ ยชนในสงั คม โดยมหี ลกั การทีส่ าํ คัญ อาทิ

1. หลักการเสริมพลังอํานาจของกลุ่ม เป็นแนวคิดที่มีจุดเริ่มต้นมาจากทฤษฎีการพัฒนา
องค์การโดยที่องค์กรเกิดจากการรวมตัวของกลุ่มคนเพื่อร่วมกันทํางาน มีความซับซ้อนและ
กว้างขวาง ครอบคลุมทั้งด้านจิตสังคม การเมือง และจริยธรรม อีกทั้งยังเป็นพื้นฐานแนวคิดทาง
สังคม และสามารถนํามาประยุกต์ใช้ได้ในหลายสถานการณ์ ตลอดจนก่อให้เกิดความเสมอภาค
ในสังคม อย่างเช่นการแสดงออกถึงเอกลักษณ์และความเป็นตัวตนของพวกเขาผ่านการแต่งกายท่ี
ฉูดฉาดจัดเต็ม การแต่ง Drag เพื่อเสริมสร้างพลังอํานาจของกลุ่ม LGBTQ+ ในการออกมาเป็น
ส่วนหนงึ่ ในการเรียกรอ้ งสิทธิของกลุ่มที่พวกเขาควรจะได้รับ แนวคดิ การเสริมสร้างพลังจะเน้นการ
เรียนรู้ที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลง ทั้งในระดับบุคคล และส่งเสริมการรวมกลุ่มกัน เพื่อการ
เปลี่ยนแปลงสังคมและสิ่งแวดล้อม การเสริมสร้างพลังจึงเป็นแนวคิดที่สามารถใช้เป็นทางเลือก
ใหม่แทนแนวคิดเดิมที่เคยเน้นให้ผู้เรียนมีความรู้แบบท่องจําในเรื่องที่ไม่มีความสําคัญกับตนเอง
และเน้นการให้ผู้เรียนทําตามที่ผู้สอนบอก โดยไม่คํานึงถึงสภาพทางสังคม สิ่งแวดล้อม และ
เงื่อนไขอื่นๆของผู้เรียนรู้ การเสริมสร้างพลังจึงถูกนํามาใช้เพื่อนําไปสู่การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม
ท้งั บุคคลและชุมชน

98

2. หลกั การใช้กลุม่ เปน็ พ้นื ที่ในการเคล่ือนไหวเปลี่ยนแปลงส่ิงต่าง ๆ การใช้พ้นื ทีก่ ารชุมนุม
เพื่อต้องการสื่อสารกับสื่อและสังคมถึงการนิยามเรื่องเพศแก่คนในสังคม ว่าจริงแล้วเพศไม่ได้มีแค่
เพศชายและหญิงตามทางชีววิทยาแต่เพศคือการประกอบสร้างเกี่ยวกับตัวตนของเขา รสนิยม
ความพึงพอใจของแต่ละบุคคล ดังนั้นความหลากหลายทางเพศเป็นเรื่องที่ปกติ และและเรียกร้อง
การแก้ไขข้อกฎหมายบางข้อที่กดทับผู้คนที่มีความหลากหลายทางเพศ เนื่องจากมันเป็นสิทธิ
พื้นฐานที่พวกเขาทุกคนพึงจะได้รับอยู่แล้ว เช่น การมีสิทธิสมรสกับคนที่ตนรักเหมือนชายหญิง (ท่ี
มผี ลกบั ทางกฎหมายไมใ่ ชแ่ ค่การจัดพธิ )ี

2. ขน้ั ตอน / กระบวนการดาํ เนินการ
• ระยะเร่มิ ต้น
1) การรบั สมคั รหรือจัดสมาชกิ เขา้ กลุ่ม

การรับสมัครหรือจัดสมาชิกเข้ากลุ่ม อาศัยหลักเกณฑ์ที่สําคัญคือองค์ประกอบของ
กลุ่ม ควบคู่ไป
กับวัตถุประสงค์ขององค์กร คือความต้องการที่จะสร้างการเปลี่ยนแปลงทางสังคม ให้ประชาชน
หรือผู้คนในสังคมตระหนักถึงความเท่าเทียมและความแตกต่างหลากหลาย โดยการรับสมัครหรือ
จะสมาชิกกลุ่ม จะเป็นกลุ่มคนที่มีความสนใจในวัตถุประสงค์ของกลุ่ม หรือมีปัญหาความต้องการ
ทคี่ ล้ายคลึงกัน โดยไมจ่ ํากัดเพศ

2) การจัดการพบปะกนั ครัง้ แรก

การจัดการพบปะกันครั้งแรก เป็นการที่ให้สมาชิกในกลุ่ม องค์กร ได้พบปะพูดคุย
ทําความรู้จักกันในครั้งแรก จะประกอบด้วยการแนะนําตัวนักสังคมสงและสมาชิก แนะนําองค์กร
บริการ เจา้ หนา้ ท่ี สถานที่จดั กจิ กรรม การตกลงกันในกลมุ่ ถึงเรื่องตา่ ง ๆของกลมุ่

3) การชว่ ยสมาชิกกาํ หนดวตั ถุประสงค์

สมาชิกในกลุ่ม นักสังคมสงเคราะห์หรือผู้ที่ความเกี่ยวข้อง ทําการตกลงกําหนด
วัตถุประสงค์ของกลุ่มว่า วัตถุประสงค์ของกลุ่มในระยะสั้นหรือระยะยาวเป็นอย่างไร ให้ทมีความ
ชัดเจนและสามารถปฎิบัติได้จริง ซึ่งในการทํากลุ่มครั้งนี้ เป้าหมายระยะสั้นของเรา คือการท่ี
สมาชิกในกลุ่มมีความมั่นใจ ภูมิใจในตัวเอง ให้คุณค่าในสิ่งที่ทํา และใช้ชีวิตได้อย่างปกติสุข
ในสังคที่มีความแตกต่างหลากหลาย ส่วนเป้าหมายระยะยาว คือการที่ประชาชนในสังคม สถาน
บันทางสังคม กฎหมาย หรือหน่วยงานต่าง ๆ เปิดรับ และเห็นถึงความเท่าเทียมกันของบุคคลที่มี
ความแตกตา่ ง และ พรบ. สมรสเท่าเทยี ม ไดร้ ับการแก้ไขใหเ้ ปน็ พรบ.ทม่ี ีความเทา่ เทยี มกันจริง ๆ

4) การสรา้ งสมั พันธภาพของกลุม่

การสร้างสัมพันธภาพในลักษณะต่าง ๆ กับสมาชิก ที่สําคัญคือการมีความเห็นอกเห็นใจ
อย่างเข้าใจตัวสมาชิก มีความจริงใจ ให้ความอบอุ่นและไม่ครอบงําสมาชิก ทั้งโดยความคิดและ
การกระทาํ เพ่ือใหเ้ ขาสามารถใช้ศกั ยภาพของตนไดอ้ ย่างเหมาะสม

5) การช่วยพัฒนาศักยภาพสมาชกิ

99

การช่วยพัฒนาศักยภาพให้แก่สมาชิกกลุ่ม เพื่อให้พวกเขามีส่วนร่วมในกลุ่ม มี
ความมั่นใจในตัวเองที่จะตัดสินใจ เปลี่ยนแปลงสิ่งต่าง ๆ พัฒนาตัวเอง หรือแก้ไขปัญหาที่ประสบ
อยู่ร่วมกัน โดยมองใช้ศักยภาพของสมาชิกกลุ่มแต่ละคนช่วยกันทํางานหรือกิจกรรมให้บรรลุ
เป้าหมาย

6) การชว่ ยกล่มุ เลอื กกจิ กรรม

การช่วยกลุ่มเลือกกิจกรรมและช่วยสมาชิกทํากิจกรรมจนประสบความสําเร็จ โดย
ต้องพึงระลึกว่า ปัจจัยที่สําคัญที่จะมีอิทธิพลต่อการเลือกกิจกรรมของกลุ่มมีด้วยกันหลากหลาย
ไม่ว่าจะเป็นวัตถุประสงค์ส่วนตัวของสมาชิก ทั้งที่แสดงออกให้กลุ่มทราบ เช่น ต้องการแลกเปลี่ยน
ความคิดเห็น หรือไม่แสดงออกให้กลุ่มเห็นอย่างชัดเจน เช่น ต้องการแสดงอํานาจ นอกจากนี้
ยังต้องคํานึงถึง คุณลักษณะของสมาชิก ปัญหาความจําเป็นของสมาชิก ที่เป็นปัจจัยพื้นฐานที่
สําคัญที่จะกําหนดว่ากิจกรรมนั้นจะตอบสนองสมาชิกได้หรือไม่ หรือ วัตถุประสงค์ของกลุ่มและ
ผลทจ่ี ะได้รบั (จริ าลกั ษณ์ จงสถิตมนั่ , 2541)

• ระยะดําเนนิ การ (ระยะกลาง)

1) การดาํ เนนิ งานกบั กลุ่ม
1.1 การใชง้ านและกิจกรรมกลมุ่

การที่กลุ่มตัดสินใจเลือกทํากิจกรรมที่สามารถตอบสนองความต้องการ ความ
จําเป็นของสมาชิก แก้ไขปัญหา พัฒนาสมาชิกและเปลี่ยนแปลงส่ิงต่าง ๆ ให้เอื้อต่อคุณภาพชีวิต
ของสมาชิกในกลุม่

1.2 การดาํ เนนิ งานกบั โครงสรา้ งและกระบวนการกลมุ่

การติดต่อสื่อสาร ปฏิสัมพันธ์และสภาพอารมณ์ของสมาชิก มีการสังเกต ดูว่า
สมาชิกในกลุ่มมีปัญหาหรือสื่งใดที่เป็นอุปสรรค มีการพูดคุยกัน และมุ่งไปในทางที่ทําให้กลุ่มบรรลุ
วัตถุประสงค์ นอกจากนี้สมาชิกในกลุ่มจะต้องมีการยอมรับข้อขัดแย้งที่อาจเกิดขึ้น โดยมองว่ามัน
เป็นเรื่องที่ธรรมดา แต่กลุ่มจะต้องร่วมกันทําให้กิจกรรมบรรลุเป้าหมายต่อไป รวมทั้งแปรพลังของ
กลุ่มย่อยให้เป็นรูปแบบในทางสร้างสรรค์ อีกทั้งผสมผสานกลุ่มย่อยเข้ากับกลุ่ม ใหญ่ไม่ว่าจะเป็น
แนวรว่ มรัฐ หรอื เอกชน

1.3 การช่วยเพมิ่ พูนศักยภาพใหแ้ กก่ ล่มุ

การฝึกกลุ่มให้รู้จักในการแก้ไขปัญหาอย่างเป็นระบบ อาทิ การสร้างความ
ตระหนักในสิทธิหน้าที่ของสมาชิก เชื่อมั่นในศักยภาพของตนเองและของกลุ่ม สร้างจิตสํานึกเชิง
วิพากษ์วิจารณ์ สร้างกระบวนการเรียนรู้ร่วมกันในการแก้ไขปัญหา ประเมินทางเลือกที่ดีที่สุดใน
การแก้ไขปญั หา วางแผนแก้ไขและแบง่ หน้าทค่ี วามรับผดิ ชอบในการทาํ งาน

2) การดาํ เนินงานกบั สง่ิ แวดล้อม

100

นักสังคมสงเคราะห์และสมาชิกในกลุ่มระบุว่า สิ่งแวดล้อมที่จะเป็นเป้าหมายของการ
เปลี่ยนแปลงนั้นคืออะไร มีความสัมพันธ์กับสมาชิกกลุ่มอย่างไร เพราะเหตุใดจึงต้องเปลี่ยนแปลง
จะเปลี่ยนแปลงอย่างไร ดา้ นไหนและจะมผี ลกระทบใด ๆ

• ระยะส้นิ สุด

1)การวางแผนทจ่ี ะยุตกิ ลุ่มไวล้ ่วงหนา้
เป็นการวางแผนในช่วงแรก ๆ ถึงระยะสิ้นสุดของกลุ่มว่าจะเป็นในช่วงเวลาใด อย่างไร
เพื่อให้สมาชิกได้มีการเตรียมตัวไว้ล่วงหนา้
3. กจิ กรรมทีเ่ ลอื กใช้
• ระยะเร่ิมต้น
1) กิจกรรมเชิญชวนสมาชิกที่มีความสนใจ มีปัญหาหรือประสบการณ์ที่คล้ายคลึงกันโดยมี
ประเด็นทางสังคม
คือ ความไม่เสมอของ พรบ. สมรสเท่าเทียมกระทําโดยการโพสเชิญชวนเฟซบุ๊กเกี่ยวกับ
ประเด็นของกลุ่มและชี้ให้เห็นถึงวัตถุประสงค์ของกลุ่มที่ต้องการจะสร้างการเปลี่ยนแปลง
และมีการแบ่งปันข้อความ และส่งต่อกันไปมากมายจนเกิดการรวบรวมสมาชิกในกลุ่ม
โดยสมาชิกในกลุ่มมาจากหลากหลายอาชีพ และเนื่องจากหนึ่งในเป้าหมายของกลุ่มคือ
เรื่องพรบ. สมรสเท่าเทียมซึ่งต้องอาศัยแรงขับเคลื่อนทางสังคมจํานวนมากเพื่อสร้างความ
เปลี่ยนแปลง เพราะฉะนั้นการเชิญชวนเพื่อร่วมให้มาเป็นส่วนหนึ่งของการมีส่วนร่วม
ประเด็นทางสังคมขา้ งตน้ จงึ สําคัญ

2) กจิ กรรม First Meet เปน็ กิจกรรมท่ใี ห้สมาชกิ กลมุ่ แนะนําตวั เลา่ สูก่ นั ฟงั ถงึ ประสบการณ์
ที่พบเจอ เพราะเมื่ออยู่ในกลุ่มที่สมาชิกอาจมีประสบการณ์คล้ายคลึงกัน การถ่ายทอด
เรื่องราวออกมาให้สมาชิกคนอื่น ๆ จะทําให้สมาชิกเกิดความจะเกิดความรู้สึกเป็นพวก
เดียวกัน กลุ่มได้เป็นพื้นที่ที่สามารถวางใจและสบายใจที่จะแสดงออกมาได้ และเพื่อหา
แนวทางในการกําหนดกรอบแนวคิดและระบุขอบเขตของปัญหา การกําหนดกิจกรรมท่ี
สอดคล้องกับวัตถุประสงค์โดบผ่านการพัฒนาศักยภาพของสมาชิกกลุ่มให้สมาชิกในกลุ่ม
มีความมั่นใจในตนเองในการตัดสินใจในการเปลี่ยนแปลงสิ่งต่าง ๆโดยสมาชิกกลุ่ม
รว่ มกนั เลอื กกิจกรรมท่เี หมาะสมกบั เงื่อนไขของกลุม่
• ระยะกลาง

1) กิจกรรมการรวมตัวเพื่อเข้าร่วมแสดงจุดยืนในประเด็นที่เป็นจุดร่วมในการเริ่มต้นของกลุ่ม
ผ่านการชุมนุมและเข้าร่วมขบวนพาเหรด เพื่อแสดงให้ถึงการมีอยู่ของกลุ่มและจํานวนคน
ที่ต้องการมีส่วนร่วมเพื่อเรียกว่าความเท่าเทียมใน พรบ. สมรสเท่าเทียม โดยให้
ความสําคัญกับสมาชิกในกลุ่มถึงความต้องการหรือความคิดอย่าง เพื่อป้องกันการเกิดการ
ปัญหาในการทํากิจกรรมร่วมกัน

101

2) กิจกรรมรวบรวมรายชื่อเพื่อเสนอร่าง พรบ. สมรมเท่าเทียม เพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลง
สถาบันทางสังคม (กฎหมาย) ซึ่งจะเป็นการกระทําที่ให้ประชาชนทั่วไปเกิดความสนใจ
และกระตือรือร้นในการแสดงความคิดเห็นในปัญหาของการไม่มีพรบ. สมรมเท่าเทียมหรือ
หากมีแต่พรบ. นั่นสร้างความเสียเปรียบให้แก่ผู้ใช้ เพราะร่างกฎหมายดังกล่าวมีเนื้อหาที่
เสนอแก้ไขประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ว่าด้วยการสมรสเพื่อปลดล็อคข้อจํากัดท่ี
เดิมกําหนดให้การสมรสมีเฉพาะชาย-หญิง เป็นการสมรสระหว่างบุคคลสองฝ่าย หรือพูด
อีกอย่างก็คือ ข้อเสนอดังกล่าวเสนอเพ่ือเปิดพื้นที่การจดทะเบียนสมรส ให้กับกลุ่มคน
หลากหลายทางเพศ บุคคลที่ไม่ว่าจะมีเพศสภาพหรือมีอัตลักษณ์ทางเพศอย่างไร ก็
สามารถใช้กฎหมายสมรสฉบบั เดยี วกันได้

• ระยะสนิ้ สุด

1) กิจกรรมคืนสังสรรค์งานราตรี เป็นกิจกรรมที่ทําผ่านการแสดงอัตลักษณ์ของบุคคลผ่านการ
แต่ง Drag Queen โดยมีการพูดคุยของสมาชิกในกลุ่มในลักษณะที่ไมจ่ ริงจังเพื่อไม่ให้บรรยากาศ
ไม่ตึงเครียด มีการ Recap ตั้งแต่ก้าวแรกของกลุ่มจนถึงขั้นสุดท้ายหรือพูดคุยเรื่องราวที่ประทับใจ
หรือติดค้าง เพื่อนําไปเป็นข้อมูลเพื่อสรุปกลุ่มและนําไปปรับปรุงได้ในอนาคต ซึ่งการประเมินผล
ของสมาชิกต้องอาศัยการพูดคุยร่วมกัน อาจจะพูดถึงในเรื่องราวที่ได้กระทํากลุ่ม ความรู้สึก หรือ
พูดถึงเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นและสรุปผลการดําเนินการของกลุ่มว่าการดําเนินการที่
ผ่านมามีผลเป็นเช่นไร มีประสิทธิภาพหรือไม่ และสิ่งที่กระทําไป ผลในระยะยาวมันสามารถ
เกิดขน้ึ ไดจ้ ริง ๆ หรอื ไม่

4. การคดั เลอื กสมาชกิ

การคัดเลือกสมาชิกเป็นการคัดเลือกจากบุคลที่มีความสนใจในการแต่ง Drag Queen
หรือสนใจในจุดประสงค์ของกลุ่มที่ต้องการสร้างการเปลี่ยนแปลงทางสังคม โดยไม่จํากัดเพศ โดย
ในบางอายุนั้นคนที่อายุไม่ถึงอาจจะข้อจํากัดในการทําบางกิจกรรม เช่น การลงลายมือชื่อของผู้
เข้าชื่อเสนอกฎหมายซึ่งในเว็บมีในเลือก พ.ศ. 2549 ซึ่งเป็นอายุประมาณ 16 ปี ให้เป็นอายุที่น้อย
สุดที่สามารถลงการลงลายมือชื่อของผู้เข้าชื่อเสนอกฎหมาย แต่สามารถเข้าร่วมกิจกรรมอื่น ๆ ได้
ที่จะเป็นส่วนหนึ่งในการขับเคลื่อนสังคมตามวัตถุประสงค์ของกลุ่ม เช่น ติดตามสถานการณ์
ตดิ ตามขอ้ มูลขา่ วสาร แชร์ข้อมูลทมี่ สี ่วนช่วยในกิจกรรม เปน็ ต้น

5. ช่วงเวลาการดําเนนิ การเพอ่ื สร้างการเปล่ยี นแปลง / ระดบั ไหน

ระยะสั้น เป็นระยะ 1 เดือนถึง 1 ปี ส่วนใหญ่เป็นเรื่องที่เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวทาง
ความคิดซึ่งใช้ควาเข้าใจ และความรู้สึกของคนในสังคมเป็นตัวแปร ได้แก่ การทําความเข้าใจ
ประเด็นต่าง ๆ เกี่ยวกับผู้มีความหลากหลายทางเพศ เช่น การเหยียด การเลือกปฏิบัติ และ
ข้อจํากัดของกลุ่มผูม้ ีความหลากหลายทางเพศ เป็นต้น

การเคลื่อนไหวทางความคิดเช่นนี้จะทําให้ทัศนคติของคนในสังคมเปลี่ยนแปลงไป และ
ช่วยสนับสนุน รวมทั้งกดดันผู้มีอํานาจเพื่อเปลี่ยนแปลงในระดับนโยบาย เพราะความต้องการของ

102

ประชาชนต้องถูกตอบสนองโดยผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องทั้งหมด สะท้อนให้เห็นว่าอํานาจของประชาชน
มีคุณค่าต่อการเปลี่ยนแปลงสิ่งต่าง ๆ ดังนั้น การเปลี่ยนแปลงความคิดส่วนใหญ่ในสังคมจึงเป็น
สิ่งสําคัญ

ระยะยาว 2 ปี หรือจนกว่าจะมีความเปลี่ยนแปลง เมื่อทําการเปลี่ยนแปลงความคิดคนใน
สังคมแล้วก็อาจใช้ระยะเวลานานในการเปลี่ยนแปลงระดับนโยบาย เพราะการเปลี่ยนแปลงระดับ
นโยบายนอกจากใช้ความต้องการของประชาชนแล้ว ปัจจัยภายนอกก็เป็นส่วนหนึ่งซึ่งมีส่วนอย่าง
มากในการเปลีย่ นแปลง เชน่ กระแสโลก เหตกุ ารณส์ ําคัญในประเทศ เปน็ ต้น

เวลาระยะยาวเช่นนี้อาจทําให้เกิดความท้อแท้ได้ ดังนั้น สิ่งสําคัญสําหรับเวลาระยะยาว
คือ ความหวังและความมั่นคงในอุดมการณ์อยู่เสมอ ถึงแม้ว่ากระแสจะแผ่วลงไปก็ตาม เช่น
พ.ร.บ.สมรสเท่าเทียมในประเทศไทยที่กลุ่ม drag queen ช่วยกันผลักดันมาตลอด และโดน
รัฐสภาตีตกไม่นานมานี้ เป็นต้น ดังนั้น การผลักดันและสู้ต่อจึงเป็นสิ่งที่ต้องทําต่อไป เพราะหาก
สามารถผ่านพ.ร.บ.ฉบับนี้ได้ คู่สมรสเพศเดียวกันก็จะได้รับสิทธิประโยชน์ต่าง ๆ ในชีวิตเทียบเทา่
กบั คูส่ มรสต่างเพศ ซง่ึ เปน็ สิ่งที่พวกเขาควรไดร้ บั เพราะทุกคนตา่ งก็เปน็ มนษุ ยท์ ีม่ ีคา่ เทา่ กัน

เช่น สถานการณ์ในประเทศไทยปัจจุบันที่คนในสังคมเริ่มพยายามเข้าใจปัญหาและ
ผลกระทบที่กลุ่ม LGBTQIA+ ได้รับมากขึ้น รวมทั้งการล่ารายชื่อเพื่อผ่านพ.ร.บ.สมรสเท่าเทียมซ่ึง
ได้รับความร่วมมือเป็นวงกว้างหากเทียบกับในอดีต เห็นได้ชัดว่าความคิดของคนในสังคมมาไกล
มากพอสมควร และควรไปได้ไกลกว่านี้เพื่อให้พ.ร.บ.ฉบับนี้ผ่านจนนําไปสู่การเปลี่ยนแปลงของคู่
สมรสเพศเดยี วกนั ในอนาคต

6. ระบุผู้มีบทบาทเก่ยี วข้องในกระบวนการกล่มุ

1) การรับสมัครหรือจัดสมาชกิ เข้ากลุ่ม จัดทําโดยผู้นํากลุ่มและสมาชิกขั้นรองลงมา โดยเลือก
จากคนท่มี ีวตั ถุประสงค์และเป้าหมายเดียวกนั โดยไม่จํากดั เพศ

2) การจัดการพบปะกันครั้งแรก ผู้มีบทบาท คือ ผู้นํากลุ่ม โดยไม่จํากัดสถานที่ เช่น การ
พบปะออนไลน์ หรืออาจจพบปะครั้งแรกในการจัดกิจกรรมกไ็ ดเ้ ช่นกัน

3) การช่วยสมาชิกกําหนดวัตถุประสงค์ การกําหนดวัตถุประสงค์ไม่ได้จํากัดหน้าที่ไว้กับ
บุคคลใดบุคคลหนึ่ง ทุกคนสามารถกําหนดวัตถุประสงค์ได้ และเมื่อกําหนดแล้วก็อาจมี
ผู้สนับสนุนวัตถุประสงค์นั้น ๆ จนกลายเป็นวัตถุประสงค์หลักในการเรียกร้อง เช่น การ
เรียกร้องวัตถุประสงค์ที่ต้องการผ่านการติดแท็กทวิตเตอร์ และมีคนมากมายมายมาทํา
การรีทวิตเพื่อสนับสนนุ ขอ้ เรียกรอ้ งนีจ้ ํานวนมาก เปน็ ตน้

4) การสร้างสัมพันธภาพของกลุ่ม ผู้มีบทบาทเกี่ยวข้อง คือ ผู้นํากลุ่มและสมาชิก โดยการ
สร้างสัมพันธภาพทําได้ด้วยการจัดกิจกรรม drag ซึ่งเป็นกิจกรรมร่วมที่ทําให้ทุกคนสนิท
สนมกันมากยงิ่ ขึ้น

5) การช่วยพัฒนาศักยภาพสมาชิก ผู้มีบทบาท คือ สมาชิกด้วยกันเอง และบุคคลภายนอกท่ี
ทําการประชาสัมพันธ์ออกไป เนื่องจากคนทั้งสองกลุ่มข้างต้นจะช่วยเสนอแนะสิ่งที่ดีอยู่
แลว้ และสง่ิ ทตี่ ้องปรบั ปรุงให้มีประสิทธภิ าพมากย่ิงข้ึน

103

6) การช่วยเลือกกิจกรรม ผู้ที่มีบทบาท คือ สมาชิกทุกคน เพราะทุกคนสามารถเสนอแนะ
กิจกรรมที่ต้องการได้ โดยมีผู้นํากลุ่มทําหน้าที่ประสานงาน เช่น การทําโหวต การสรุปผล
การเข้าชือ่ เพอ่ื เสนอกฎหมาย เป็นตน้

7. วิธีการวัด ประเมินผลการดําเนินการ (รูปแบบไหน/อย่างไร เพราะอะไร ในแต่ละ
ขั้นตอน)

ในระยะเริ่มต้น จะมี 2 กิจกรรม กิจกรรมแรก คือ กิจกรรมเชิญชวนสมาชิกที่มีความสนใจ
ผ่านการโพสต์เฟซบุ๊ก โดยกิจกรรมนี้จะมีวิธีการวัดจากจํานวนการแชร์โพสต์นั้น ข้อความคอมเม้น
ของสมาชิกที่มีความสนใจ และประเมินผลการดําเนินการได้จากจํานวนสมาชิกที่เข้าร่วมกิจกรรม
การชุมนุมหรอื สมาชิกทสี่ นับสนนุ การชุมนุมดว้ ยวิธกี ารอื่น ๆ เชน่ อปุ กรณ์ เงนิ เป็นตน้

กิจกรรมต่อมา คือ กิจจกรรม First Meet เป็นกิจกรรมที่จัดขึ้นเพื่อให้สมาชิกที่สนใจใน
ประเด็นเดียวกัน มาพบปะ พูดคุยแลกเปลี่ยนกันเกี่ยวกับการกําหนดขอบเขตแนวทางของกลุ่ม
โดยกิจกรรมนี้จะมีวิธีการวัดและประเมินผลการดําเนินการได้จากความคิดเห็นของสมาชิกที่
ร่วมกันแลกเปลี่ยนพูดคุยกันเพื่อร่วมกันเลือกกิจกรรม เพื่อจะทําให้เกิดความตระหนักรู้เกี่ยวกับ
เรื่องความหลากหลายทางเพศกับสังคม ซึ่งความคิดเห็นและมุมมองของสมาชิกในกลุ่มเป็นสิ่งท่ี
สําคัญมาก

ถัดมาคือระยะกลาง มี 2 กิจกรรมเช่นกัน กิจกรรมแรกคือ การรวมตัวเพื่อเข้าร่วมแสดง
จุดยืนผ่านการชุมชนและขบวนพาเหรด และกิจกรรมที่สองคือกิจกรรมรวบรวมรายชื่อเพื่อเสนอ
ร่าง พรบ. สมรมเท่าเทยี ม เพอ่ื เปน็ การเปลีย่ นแปลงสถาบันทางสังคม (กฎหมาย)

มีวิธีการวัดและประเมินผลการดําเนินการได้จากมุมมองและความคิดเห็นจาก
บุคคลภายนอกกลุ่มที่มีตระหนักรู้และเข้าใจเกี่ยวกับความหลากหลายทางเพศมากเดิม และการ
ได้รับความสนใจในวงกว้างมากขึ้น(ใช้พื้นที่สื่อและ Social movement) อาทิเช่น บุคคลที่ไม่เคย
สนใจหรือไม่เคยรู้เกี่ยวกับผลกระทบต่าง ๆเกี่ยวกับบุคคลที่มีความหลากหลายทางเพศ หันมาให้
ความสนใจเกี่ยวกับประเด็นนี้มากขึ้น และอีกทั้งในส่วนของภาครัฐที่มีอาจจะมีการเปลี่ยนแปลง
ทางกฎหมายในบางส่วนหรืออาจจะให้ความสนใจและรับฟังเสียงการเรียกร้องของกลุ่มคนที่มี
ความหลากหลายทางเพศเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากประชาชนในสังคมไม่ว่าเป็น ส่ือหลักและ Social
Media ให้ความสนใจกบั ประเด็นนอี้ ยา่ งมากมาย

และระยะสุดท้าย คือ ระยะสิ้นสุด กิจกรรม คือ สังสรรค์งานราตรี เป็นกิจกรรมที่กระทํา
ผ่านการแสดงอัตลักษณ์ของบุคคลผ่านการแต่ง Drag Queen โดยมีวิธีการวัดและประเมินผลการ
ดําเนินการได้จาก ความรู้สึกของสมาชิกที่ได้ปฏิบัติกิจกรรมกับกลุ่ม และ การเปลี่ยนของมุมทาง
สังคมและกฎหมายเก่ยี วกับบคุ คลทมี่ ีความหลากหลายทางเพศ

8. ข้อเสนอแนะสําหรับนักสังคมสงเคราะห์และผู้เกี่ยวข้องอื่น ๆ หากต้องดําเนินการใน
งานกล่มุ รปู แบบ ดงั กลา่ ว

สิง่ ท่สี ําคญั ท่สี ดุ ในการปฏบิ ัตงิ านรว่ มกบั กล่มุ นี้ของนักสังคมสงเคราะหแ์ ละผู้เกี่ยวขอ้ งอ่นื ๆ

104

คือการทบี่ ุคคลนนั้ ๆ ควรมีความเคารพ ให้เกยี รติและเขา้ ใจในความแตกตา่ งหลากหลายทางเพศ
และช่วยกัน พยายามหาทางออกให้กับปัญหาที่เกิดขึ้นกับกลุ่ม ยกตัวอย่างเช่นปัญหาของกลุ่มนี้คือ
การที่แต่ละเพศไม่ได้รับการยอมรับทั้งทางสังคมและกฎหมายอย่างเท่าเที่ยมเสมอภาคอย่าง
แท้จริง ดังนั้นนักสังคมสงเคราะห์จึงต้องช่วยส่งเสริมความเสมอภาคและเท่าเทียมให้เกิดขึ้น โดย
เบื้องต้นนักสังคมสงเคราะห์จะต้องทําความเข้าใจผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการเลือกปฏิบตั ิที่ไม่เท่า
เทียมกันทางเพศและช่วยให้สมาชิกในกลุ่มตระหนักถึงความเสมอภาคทางเพศที่พวกเขาควรได้รับ
เมื่อกลุ่มตระหนักได้แล้วจากนั้นพวกเขาจะเริ่มมองเห็นผลกระทบที่พวกเขาได้รับและจะนําไปสู่
การเปลี่ยนต่างๆ เช่น การพิทักษ์สิทธิของตนเอง การเคลื่อนไหวทางสังคม Social movement
และ ทําให้สังคมเริ่มตระหนักรู้และเข้าใจกลุ่มมากขึ้น และในท้ายที่สุดจะสามารถสร้างความเท่า
เทียมที่เป็นธรรมไม่ว่าจะเป็นทางสังคมและทางกฎหมายแก่กลุ่ม Drag และผู้ที่มีความหลากหลาย
ทางเพศ

นอกจากนี้นักสังคมสงเคราะห์ควรทําหน้าที่โดยการคอยช่วยและหาโอกาสเรียกร้องใน
เรื่องด้านสิทธิและสวัสดิการ ช่วยสร้างเสริมความมั่นใจ และช่วยเสรมิ สร้างพลังให้แก่กลุ่มรวมถึง
ตัวสมาชิกภายในกลุ่มให้พวกเขาได้ตระหนักถึงศักยภาพของตนและตระหนักถึงสิทธิที่เขาควรจะ
ไดร้ ับ

อีกทั้งนักสังคมสงเคราะห์ยังต้องคอยช่วยเหลือ สังเกต ประเมิน และให้คําแนะนําในการ
ปฏบิ ัติกระบวนการกล่มุ ของพวกเขา

9. บทเรียนรู้ของสมาชิก อาทิ ปัญหาอุปสรรค การริเริ่มและข้อค้นพบ อื่น ๆ ที่อยาก
บอกเลา่

จากการทํากิจกรรมกลุ่มด้วยกันจะเห็นได้ว่ากิจกรรมกลุ่ม ที่เลือกนํามาปฏิบัติจะเป็นการ
เลอื ก จะมกี ารเลอื กใช้ในระยะต่าง ๆ 3ระยะ ซึ่ง จะเกิดการเรยี นรใู้ นระยะต่าง ๆ ดังนี้

ในระยะเริ่มต้นกิจกรรมที่เลือกใช้คือกิจกรรมเชิญชวนสมาชิกที่มีความสนใจร่วมกัน ใน
เรื่องความไม่เท่าเทียมในสังคม โดยอมีกิจกรรมโพสเชิญชวนให้ในเฟซบุ๊กเกี่ยวกับประเด็นของ
กลุ่ม และมีกิจกรรม Fist meet ซึ่งเป็นกิจกรรมที่เป็นการแรกพบ สมาชิกในกลุ่ม เพื่อเป็นแนวทาง
กําหนดวัตถุประสงค์ ซึ่งจาก 2 กิจกรรม ที่ได้กระทําในระยะต้น จะสามารถบอกถึงปัญหาและ
อุปสรรคได้ดังนี้ หากมีการทํากิจกรรมกลุ่ม ในขั้นตอนแรกในการหาสมาชิก ก็จะมีสมาชิกที่มี
ความชอบความสนใจเดียวกัน แต่หากจะมีสมาชิกที่หลากหลายกลุ่มอาชีพ ดังนี้ปัญหาอุปสรรคที่
ค้นพบ คือการหาเวลาว่างที่ให้สมาชิกทํากิจกรรมร่วมกัน อาจเป็นไปได้ยากเพราะ หากต้องการให้
เกิดการจัดกิจกรรมกลุ่ม ก็ต้องมีเวลาที่ตรงกันสําหรับการทํากิจกรรม แต่สิ่งที่ค้นพบในระยะ
เริ่มแรกคือ สมาชิกทุกคนในกลุ่ม หากได้มีการพบปะทํากิจกรรมในระยะแรกร่วมกัน จะก่อให้เกิด
สัมพันธภาพ ของสมาชิกในกลุ่ม และเมื่อสมาชิกในกลุ่มที่มีความแตกต่างหลากหลาย ขั้นตอนการ
สร้างสัมพันธภาพอาจก่อกระบวนการที่ยาวนาน แต่หากสามารถสร้างสัมพันธภาพได้แล้วนั้นก็จะ
ทาํ ให้สมาชิกในกลุ่ม สามารถมีพลังภายในกล่มุ ในในการทาํ กิจกรรมกลมุ่ ในระยะต่อไปได้

ในระยะกลางกิจกรรมที่กลุ่มเลือกปฏิบัติคือกิจกกรมรวมตัวชุมนุมและขบวนพาเหรดเพื่อ
ความเท่าเทียม และกิจกรรม รวบรวมรายชื่อเพื่อเสนอร่าง พรบ สมรสเท่าเทียม ซึ่งกิจกรรมใน
ระยะกลางนี้ ก็เป็นส่วนที่เป็นกิจกรรมต่อเนื่องจากในระยะก่อน คือ มีการนัดสมาชิกในกลุ่มที่มี

105

ความสนใจ และเข้าร่วมกลุ่มในครั้งก่อน มาทํากิจกรรมกลุ่มร่วมกัน เพื่อแสดงออกให้ สังคมเห็น
ถึงข้อเรียกร้องที่กลุ่มต้องการให้เกิดขึ้น ซึ่งจากกิจกรรมในระยะกลางสามารถ พบเจอปัญหา
อุปสรรคได้ดังนี้ ในการเดินพาเหรดออกมาเรียกร้องข้อเสนอ สมารสเท่าเทียม ซึ่งในบ้างประเด็น
สังคมก็ยังไม่ทราบ และสิ่งที่กลุ่มนี้ต้องการเสนอก็เป็นสิ่งที่สังคมส่วนมาก ยังไม่คิดว่าตนได้
ประโยชน์จากการออกมาเรียกร้อง ต่าง ๆ เหล่านี้ ดังนั้น การดําเนินกิจกรรมระยะกลาง อาจนํามา
ซง่ึ ขอ้ ครหา และสงั คมเกิดขอ้ วพิ ากวิจารณ์ กลมุ่ คนเหลา่ นีไ้ ด้

ในกิจกรรมระยะสิ้นสุด กลุ่มเลือกใช้กิจกรรม คืนสังสรรค์งานราตรี เป็นกิจกรรมที่ให้กลุ่มผู้มี
ความหลากหลายทางเพศร่วมกันทํากิจกรรมโดยมีการจัดงานราตรีและผู้เข้าร่วมสามารถแต่งกาย
ตามที่ตัวเองต้องการ อาจมีการแต่งเป็นDrag queen และสิ่งที่กลุ่มได้เรียนรู้จากกิจกรรมในระยะ
นี้คือ เกิดการรวมตัวและสามารถทําให้กลุ่มมีการบรรลุเป้าหมาย ในกิจกรรมกลุ่มระยะนี้บาง
กิจกรรมที่ยังต้องการความต่อเนื่องของการรวมกลุ่ม ซึ่งอาจต้องมีการกําหนดเป้าหมายที่แน่ชัดใน
ระยะสั้น ระยะกลางและระยะยาว ดังนี้ อุปสรรคในขั้นตอนนี้บางครั้งระยะเวลาอาจมีส่วนที่ทําให้
เกิดการร่วมตัวที่น้อย และขาดความต่อเนื่อง และในระยะสิ้นสุดนี้ยังไม่มีการสรุปเป้าหมายและ
วัตถุประสงค์ของกลุ่มที่กลุ่มต้องการให้เกิดขึ้น ดังนั้นแม้จะไม่สําเร็จที่กิจกรรมทั้งสามระยะก็ส่งผล
ต่อการขับเคลื่อนสงั คม และเกดิ การเรยี นรรู้ ว่ มกันของสมาชกิ กล่มุ

10. ข้อเสนอแนะ อื่น ๆ ที่ควรมีการดําเนินการหาก ต้องทํางานเพื่อสร้างการเปลี่ยนแปลง
โดยใช้งาน“กลมุ่ ” เป็นเคร่อื งมือ ในการทาํ งาน

ข้อเสนอแนะสําหรับการทํากิจกรรมกลุ่ม สําหรับกลุ่ม Drag queen สร้างสรรค์ขับเคลื่อน
สังคม ที่ควรดําเนินการหาก กลุ่มต้องการดําเนินการเพื่อต้องการให้บรรลุวัตถุประสงค์ของกลุ่ม
โดยขอ้ เสนอของกลุ่มทีท่ ํามดี ังตอ่ ไปนี้

ข้อเสนอแรกในขั้นตอนแรกการก่อกําเนิดกลุ่ม คือการเปิดรับสมัครหรือจัดสมาชิกเข้ากลุ่ม
ซึ่งข้อเสนอคือ หากต้องการความหลากหลายของสมาชิก ที่ไม่จํากัดแค่กลุ่มเพศทางเลือกแค่กลุ่ม
เดียวควรปิดช่องทางในการรับสมัครที่หลากหลายมากขึ้น ไม่จํากัดแค่เฟซบุ๊กควรเปิดช่องทางที่
หลากหลายมากขึ้น เช่น เปิดช่องทางประชาสัมพันธ์ทาง อินสตาร์แกรม ทวิตเตอร์ หรือ
แพลตฟอรม์ อ่ืน ท่สี ามารถใหค้ นหลาหลากเขา้ ถงึ กลุ่ม และทาํ ใหก้ ลมุ่ เป็นทส่ี นใจสําหรบั คนทกุ คน

ข้อเสนอต่อมาคือ แม้กลุ่มจะมีกระบวนการเสริมพลังไปแล้ว แต่จากความแตกต่างหลา
หลายของสมาชิก ดังนี้ต้องมีกระบวนการการเสริมพลัง มาปฏิบัติใช้ในทุกกิจกรรมในกลุ่ม เพราะ
กระบวนการนี้จึงเป็นสิ่งที่จําเป็นเพราะ จะทําให้เกิดแรงขับในกลุ่ม ซึ่งสามารถเกิดพลัง และสร้าง
ให้สมาชิกทํากิจกรรมร่วมกันเพื่อผลักดันเป้าหมายและวัตถุประสงค์ของกลุ่ม ได้สําเร็จลุลวงเพราะ
ในกลุ่มเกิดพลัง และผลกั ดันซึ่งกันและกนั

ข้อเสนอต่อมาคือการทํากิจกรรมกลุ่ม และจะให้เป้าหมายและวัตถุประสงค์ของกลุ่มสําเร็จ
ลุล่วง ในแต่ละระยะของของกิจกรรมกลุ่ม ต้องมีการเพิ่มกิจกรรมที่ใหเมีความหลากหลายมากขึ้น
เช่นในระยะกลางของกิจกรรมอาจเปิดให้กลุ่มได้ ล่ารายชื้อเสนอแก้ไขกฎหมาย อาจมีกิจกรรมที่
หลาหลายมากย่งิ ข้ึน เพอื่ ให้กลมุ่ เกดิ ความรสู้ กึ อยากรวมตวั กันอกี คร้งั

106

รายการอา้ งองิ

จิราลักษณ์ จงสถิตมั่น. (2541). การสังคมสงเคราะห์กลุ่มชน. ภาควิชาสังคมวิทยาและ
มานษุ ยวทิ ยา

คณะสงั คมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชยี งใหม่
กฤตพล สุธีภัทรกุล. (2565). ส่องปรากฏการณ์ "RuPaul's Drag Race" ที่ไม่ได้มีแค่ เก๋ย์ อีก
ตอ่ ไป.

สบื ค้นจาก https://www.bangkokbiznews.com/lifestyle/983191
มตชิ น. (2565). สดุ ปงั เขยา่ โลก! รู้จัก 'แพนไจน่า ฮลี ส์' แดร็กควนี คนแรกของไทยใน RuPaul's
Drag Race.

สืบค้นจาก https://www.matichon.co.th/social/news_3137486
สมรสเทา่ เทียม. (2564). สืบค้นจาก https://www.support1448.org/
Brighttv. (2563). ทาํ ความรจู้ ัก 'แดร็กควนี ' คอื ใคร มีตน้ กาํ เนิดมาจากอะไร. สืบคน้ จาก

https://www.brighttv.co.th/social-news/drag-queen
BBC. (2563). LGB T: "แดร็กควีน" กับ "ราษฎร" เสียงเรียกร้องเพื่อความเท่าเทียมของกลุ่มผู้
มคี วาม

หลากหลายทางเพศ. สืบคน้ จาก https://www.bbc.com/thai/thailand-54715657
GQ Thail and. (2563). เหตุจลาจลสโตนวอลล์ จุดเริ่มต้นของการเรียกร้องสิทธิ LGBTQ+.
สบื ค้นจาก

https://www.gqthailand.com/views/article/gq-know-pride-month-gq

107

108

109

110

111

112

113

114

115

116

117

118

รูปแบบกลุ่มสนับสนนุ และชว่ ยเหลือกนั และกัน

โดย กลุ่มญ๋ิงเองกล็ ําบาก

ธญั พชิ ชา ศรีทองคาํ 6305680453

ปยิ ะวัฒน์ โอภาส 6305610351

ปนัดดา ธรรมวงศ์การ 6305681303

ภูวดล ทานนท์ 6305610237

กรกฏ ศรสี ะอาด 6305681626

ศราดนย์ สอนการ 6305681501

119

รูปแบบกลุม่ : รปู เเบบการสนับสนนุ ชว่ ยเหลือกนั เเละกนั
Self help group เป็นกลุ่มที่เกิดจากการรวมตัวของบุคคลที่มีปัญหาคล้ายคลึงกันมา

รวมกันด้วยความสมัครใจและใช้ประสบการณ์ที่ผ่านมาชวยกันแก้ปัญหาซึ่งกันและกัน กลุ่มเป็น
ของสมาชกิ ท่ีกิจกรรมต่างๆจะดาํ เนินโดยสมาชกิ เพือ่ สมาชกิ

แนวคิดพื้นฐานของ self help group คือเชื่อว่าบุคคลจะได้รับความช่วยเหลืออย่างดีจาก
บุคคลที่เคยมีประสบการณ์มาก่อน สมาชิกจะร่วมกันอภิปรายถึงความรู้สึกและการให้ข้อมูล
ข่าวสาร ทั้งจากประสบการณ์ตรงและที่ได้แสวงหาเพื่อนํามาช่วยเหลือสมาชิกในการปรับตัวต่อ
ปญั หาทเี่ กิดขึน้ ลักษณะของ self help group ได้แก่

• สมาชิกกลุ่มมาจากบุคคลที่มีปัญหาคล้ายคลึงกัน มาแลกเปลี่ยนประสบการณ์ ข้อมูล และ
ใหก้ ําลงั ใจ

• มารวมกลุ่มโดยสมัครใจ
• ไมห่ วังผลกําไร ทาํ งานเพื่อชว่ ยเหลอื สมาชิก
• เน้นทส่ี มาชกิ ไดม้ สี ่วนร่วมและดาํ เนินการโดยสมาชิก
• การให้บริการและกิจกรรมเปน็ ไปตามความตอ้ งการของสมาชิก และมตกิ ล่มุ สมาชิก
• เกดิ การเรียนรโู้ ดยการกระทาํ เนน้ ท่ีการปฏิบัติจริง เพ่อื การเปล่ยี นแปลงที่ดี
• ผลของการช่วยเหลือ ชว่ ยใหป้ รบั ตวั ได้เหมาะสม เกิดพลงั อาํ นาจ “empowerment”
กลุ่มจะเน้นที่ เป็นการให้สมาชิกมาพบกันเพื่อแลกเปลี่ยนความรู้สึกและความรู้ในสิ่งที่เขามีปัญหา
รว่ มกันหรอื อย่างเดยี วกนั

แนวคิดหลักในการกอ่ ให้เกิดกลมุ่
“โรคซึมเศร้า” เป็นโรคทางจิตที่มีความรุนแรงที่สุดถึงขั้นการเลือกที่จะจบชีวิตของตนเอง
เพื่อหนีปัญหาทุกหมด หลายคนคิดว่าเรื่องของโรคซึมเศร้าเป็นเรื่องที่ไกลตัว แค่ทําชีวิตให้มี
ความสุข หากิจกรรมทําก็ไม่ต้องพบเจอกับโรคนี้แล้วแต่จริงๆ แล้วแม้แต่กับคนที่มีความสุขที่สุดก็
สามารถเผชญิ กับปัญหาโรคซึมเศร้าได้เชน่ เดยี วกัน
ดังนั้นโครงการนี้จึงได้เกิดขึ้นเพื่อสร้างค่านิยมการรับฟังอย่างมีประสิทธิภาพเพื่อการ
ส่งออกนักฟังที่ดีสู่สังคมและพร้อมที่จะรับฟังผู้ที่ต้องการจะพูด ต้องการจะเล่า ต้องการที่ปรึกษา
ต้องการผ้รู บั ฟัง ให้พวกเขาได้ร้วู า่ มีคนท่พี รอ้ มจะรบั ฟังพวกเขาอย่างเปิดใจกว้าง

วตั ถปุ ระสงค์
การเกิดขึ้นของโครงการ Have you listened เพื่อวัตถุประสงค์ในการสร้างค่านิยมการ

รับฟังที่มีประสิทธิภาพให้เกิดขึ้นในสังคมประเทศไทย ด้วยสังคมไทยในปัจจุบันนั้นละเลยการรับ
ฟัง จนเกิดปัญหาของภาวะซึมเศร้า โรคซึมเศร้า ที่ร้ายแรงที่สุดคือการฆ่าตัวตายเพื่อหนีปัญหา
ทงั้ หมด

120

ผู้จัดตั้งโครงการอย่าง อแมนด้า ออบดัม เคยผ่านประสบการณ์การการเป็นโรคซึมเศร้า
จากการโดนบุลลี่ลักษณะทางกายภาพ ซึ่งเธอรู้สึกเจ็บปวด รู้สึกไม่เหลือใคร เธอพยายามลด
นํ้าหนักเพื่อให้คนอื่นเกิดความพอใจในตัวเธอแต่เธอเองไม่ได้มีความสุขกับการทําเช่นนั้นเลย เธอ
มีความทุกข์ใจแต่เธอโชคดีที่มีครอบครัวคอยอยู่เคียงข้างคอยให้คําปรึกษาเธอเสมอจนทําให้เธอ
สามารถผ่านเรื่องราวที่โหดร้ายนั้นมาได้ เมื่อเธอลงสมัคร Miss Universe Thailand 2020 เธอจึง
ตัดสินใจก่อตั้งโครงการนี้ขึ้นมาโดยมีหัวใจหลักคือการสร้างค่านิยมในการรับฟังอย่างมี
ประสิทธิภาพให้เกิดขึ้นเพื่อลดอัตราการเป็นโรคซึมเศร้าของคนในสังคมเพราะไม่ว่าจะอายุเท่าไร
เพศใดก็สามารถเป็นโรคซึมเศร้าได้ทั้งหมด ดังนั้นการรับฟังซึ่งกันและกันจึงมีความสําคัญอย่าง
มากในปจั จุบนั

อีกทั้งในสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 นี้ยังสร้างผลกระทบมากมาย
ต่อทรัพย์สินและชีวิต ก่อให้เกิดความทุกข์ทั่วทุกแห่งหน ผู้คนที่เป็นโรคซึมเศร้ามีเพิ่มขึ้นอย่างมาก
ในสถานการณ์นี้และเราจะได้เห็นข่าวมากมายของการเลิกที่จะจบชีวิตเพื่อหนีปัญหามากมาย การ
เกิดขนึ้ ของโครงการนีจ้ ึงมีประโยชน์อยา่ งมากในปัจจุบนั

ขนั้ ตอนกระบวนการดําเนินการ (เริ่มต้น ระยะดาํ เนนิ การ ระยะสิ้นสุด)
ระยะเรม่ิ ตน้
จุดเริ่มต้นคือการวางแผนการดําเนินการนั้นเริ่มจากการมองเห็นสภาพปัญหาในสังคม มอง

ให้ลึกลงไปถึงปัญหา มองดูความต้องการของคนในสังคมว่ามีความต้องการอะไรบ้าง เพื่อการ
จัดทําโครงการนี้ขึ้นมา โลกของเราในปัจจุบันเต็มไปด้วยความเร่งรีบ ทุกคนมีความเร่งรีบในการ
ใชช้ ีวติ ทาํ ใหเ้ รามกั จะลมื บางสงิ่ บางอยา่ งไปน้นั คอื “การรับฟงั ”

พอได้ทราบถึงปัญหาหลักในการที่จะเร่งเข้าไปแก้ไขกระบวนการต่อมาคือการวางแผน
ดําเนินการ เพื่อให้สามารถแก้ปัญหาได้อย่างมีประสิทธิภาพ ในระยะนี้การวางแผนถือเป็น
ความสําคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องของสุขภาพจิต ซึ่งเป็นเรื่องที่มีความละเอียดอ่อน การ
วางแผนจงึ มีความสาํ คัญและต้องอาศยั ความรอบคอบอย่างมาก

ในการดําเนินการในโครงการนี้ไม่ได้ใช้แค่วิชาชีพใดวิชาชีพหนึ่งในการดําเนินงาน แต่
ทํางานร่วมกับทีมสหวิชาชีพที่มีความรู้ความสามารถในเรื่องของสุขภาพจิต ในเรื่องของการรับฟัง
แกไ้ ขปญั หา ทกุ คนเขา้ มามสี ่วนรว่ มในการแก้ไขปญั หาในสงั คมนใ้ี ห้หมดไป

การที่เราจะดําเนินการเพื่อสร้างการเปลี่ยนแปลงในสังคมจะไม่สามารถเกิดขึ้นได้หากขาด
ความร่วมมือจากใครคนใดคนหนึ่ง เพื่อการเปลี่ยนแปลงอย่างมีประสิทธิภาพทุกคนที่มีส่วน
เกี่ยวขอ้ งจะต้องทุ่มเทแรงกายและแรงใจในการจัดตง้ั โครงการนี้ขึน้ มา

121

โดยวิธีการกระจายโครงการนี้ให้เป็นที่รู้จักคือการโฆษณาผ่านสื่อโซเชียลมีเดีย โดยอย่างที่
ทราบกันดีว่า โครงการยี้เป็นโครงการของ อแมนด้า ออบดัม ดังนั้น อแมนด้าจึงประชาสัมพันธ์
ผา่ นส่อื ในมือของเธอใหโ้ ครงการนี้เป็นท่ีรู้จัก ไมเ่ พียงแต่ในประเทศไทย แตร่ วมถงึ ท่ัวโลก

ระยะดาํ เนินการ
ด้วยโลกของเราที่กําลังเผชิญกับสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 ทําให้
การดําเนินการเป็นไปได้ค่อนข้างลําบาก ด้วยข้อจํากัดของการรวมกลุ่มในปัจจุบันที่เป็นไปได้ยาก
ทําให้การดําเนินการจําเป็นต้องดําเนินผ่านรูปแบบของช่องทาง “ออนไลน์” เป็นส่วนใหญ่ เพื่อให้
ตอบโจทย์ วถิ ี “New Normal”
โครงการ Have you listened by Amanda Obdam มีวธิ ีการดาํ เนนิ งาน ดังนี้
1. วิดีโอภาพรวมของโครงการ Have You Listened 5 เรื่องราวของโครงการ Have You
Listened ที่จะทําให้ทุกคนเข้าถึงความหมายของการฟัง ฟังแบบเข้าอกเข้าใจและจะทําให้เข้าใจ
ประเด็นการดูแลสขุ ภาพใจของตวั เองและคนรอบตัวได้ดมี ากข้นึ
2. รายการ Have You Listened on Podcast รายการวาไรตี้สุขภาพจิตที่จะมีแขกรับเชิญ
พเิ ศษมารว่ มพูดคยุ ในแต่ละตอน เพือ่ ชวนให้คนรุ่นใหมไ่ ดต้ ระหนกั ถึงประเดน็ สขุ ภาพใจ
3. รายการ Have You Listened on Clubhouse รายการทจี่ ะเปิดประเดน็ คําถาม ให้ผู้ฟัง
ได้รว่ มถาม-ตอบกบั แขกรบั เชิญคนพเิ ศษและจติ แพทยอ์ ยา่ งเขม้ ข้น
4. ในกรณีที่สถานการณ์ดีขึ้น จะมีการรวมกลุ่มเพื่อพบปะ ในกิจกรรม “พบปะพบป่ะ”
เพื่อให้สมาชิกในกลุ่มได้พบเจอกัน แลกเปลี่ยนความรู้ แลกเปลี่ยนประสบการณ์ต่างๆ เพื่อเป็น
การสร้างสัมพันธภาพระหว่างสมาชิกในกลุ่ม ทําให้กลุ่มมีความแข็งแรง สมาชิกมีความสนิมสนม
กัน
5. ในกรณีที่สถานการณ์ดีขึ้น จะมีการเชิญวิทยากรผู้ทรงคุณวุฒิ มาบอกเล่าเรื่องราว
ประสบการณ์ต่างๆ สอนทักษะการเป็นนักฟังที่ดี เพื่อให้สมาชิกในกลุ่มได้นําความรู้ทักษะต่างๆ
ไปประยกุ ตใ์ ชต้ ามความเหมาะสม
โครงการ Have you listened โครงการนี้ต้องการสร้างกลุ่มสําหรับการเป็นนักฟังที่ดี รับฟัง
เข้าใจเคียงข้างผู้มีปัญหาสุขภาพจิต ปัจจุบันโลกของเราเต็มไปด้วยความเร่งรีบเพื่อให้ทันกับ
สถานการณ์ แต่มนุษย์เราได้ลืมบางสิ่งบางอย่างไปนั่นคือการรับฟังคนที่อยู่รอบข้างของเรา เรา
มักจะให้ความสําคัญกับโทรศัพท์ แทนที่จะหันไปสนใจกับคนที่นั่งอยู่ข้างๆ หรือแม้จะนั่งอยู่ต่อหน้า
กต็ าม
ผู้ก่อตั้งเห็นเรื่องนี้และมีความสนใจที่จะสร้างการเป็นผู้ฟังที่ดี ตั้งใจฟัง ฟังอย่างเห็นอกเห็น
ใจ เพื่อเป็นกําลังใจให้กับทุกคนที่มีปัญหาสุขภาพจิต และสร้างภูมิคุ้มกันให้สังคมมีสุขภาพจิตที่ดี
โดยวิธีการทํางานของโครงการนี้ อันดับแรกคือ ประชาสัมพันธ์โครงการให้เป็นที่รู้จักในวงกว้าง ทั้ง
ทาง Facebook, Instagram, twitters หรือช่องทางอื่นๆ เพื่อเป็นการประชาสัมพันธ์ให้คนใน

122

สังคมรู้แล้วเข้าใจจุดประสงค์โครงการ หลังจากนั้นจึงเริ่มให้ความรู้การเป็นผู้ฟังที่ดีสําหรับผู้สนใจ
ตามวิธีการท่ไี ด้กลา่ วไปข้างตน้

โครงการนี้จะสร้างความเปลี่ยนแปลงให้คนในสังคมไม่มากก็น้อย การให้ความสําคัญกับ
การรับฟังถือเป็นสิ่งที่สําคัญมาก โดยเฉพาะกับผู้ที่มีปัญหาด้านสุขภาพจิต ภาวะซึมเศร้า หรือโรค
ซึมเศร้า ซ่ึงพวกเขาเหล่านจ้ี ําเป็นตอ้ งการคนรบั ฟังอยูต่ ลอดเวลา

ระยะสนิ้ สุด
จากการดําเนินการที่ผ่านมา ในระยะสุดท้ายนี้จะเป็นระยะของการส่งกระจาย “นักฟัง” ที่มี
คุณภาพจากการฝึกทักษะมากมาย ทั้งการรับฟัง การให้คําปรึกษาแนะนําเบื้องต้น ให้พวกเขาได้
กลับสู่สังคมโดยมีทักษะติดตัวไป เพื่อเป็นการกระจายทักษะนี้ส่งต่อไปเรื่อยๆ อีกทั้งการที่ให้พวก
เขาได้ใช้ทักษะทไ่ี ดเ้ รยี นรู้มาในการช่วยเหลือผูอ้ น่ื ในสังคม
อีกทั้งมีการรับข้อเสนอแนะจากผู้เข้าร่วมโครงการเพื่อนําข้อแนะนําต่างๆ ไปพัฒนาโครงการ
ให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อทุกคน ในขั้นตอนนี้ การรับข้อเสนอแนะถือเป็นเรื่องสําคัญ ทุกการ
ทํางานจําเป็นต้องมีการพูดคุยถึงปัญหา ข้อดี ข้อเสีย สิ่งที่ควรปรับปรุง พัฒนา แก้ไข เพื่อให้
โครงการนี้สามารถดํารงอยไู่ ดต้ อ่ ไปและสรา้ งประโยชนม์ ากมายแกส่ ังคม

กิจกรรม
การดําเนินกิจกรรมของโครงการ คือ การสร้างนักฟังที่มีคุณภาพ โดยการสอนทักษะการ

รับฟังที่ดี ทักษะการเป็นผู้พูด ทักษะการสร้างสัมพันธภาพ เทคนิคต่างๆ ที่จําเป็นในการที่จะเป็น
นักฟังที่ดี โดยมีการเรียนรู้ทักษะทั้งจากทางออนไลน์ ผ่านคลิปวิดีโอ และการเรียนรู้ผ่านวิทยากร
รวมถึงคณุ อแมนด้า ออบดมั ผูร้ เิ ริม่ โครงการ Have you listened ขึ้นมา โดยมกี ิจกรรม ดงั น้ี

1. วิดีโอภาพรวมของโครงการ Have You Listened 5 เรื่องราวของโครงการ Have You
Listened ที่จะทําให้ทุกคนเข้าถึงความหมายของการฟัง...ฟังแบบเข้าอกเข้าใจและจะทําให้เข้าใจ
ประเด็นการดูแลสุขภาพใจของตัวเองและคนรอบตัวได้ดีมากขึ้น เพราะการรับฟัง และการสร้าง
นักฟัง คือวัตถุประสงค์หลักของการก่อตั้งโครงการนี้ขึ้นมาดังนั้น การรับชมวิดีโอนี้จึงมี
ความสาํ คัญอย่างมาก

2. รายการ Have You Listened on Podcast รายการวาไรตี้สุขภาพจิตที่จะมีแขกรับเชิญ
พิเศษมาร่วมพูดคุยในแต่ละตอน เพื่อชวนให้คนรุ่นใหม่ได้ตระหนักถึงประเด็นสุขภาพใจ อีกหนึ่ง
วัตถุประสงค์คือการสร้างการตระหนักรู้ถึงความสําคัญของปัญหาสุขภาพจิต และการให้
ความสําคญั กับการรบั ฟัง แกเ่ ดก็ และเยาวชน

3. รายการ Have You Listened on Clubhouse รายการทจี่ ะเปดิ ประเดน็ คําถาม ใหผ้ ฟู้ ัง
ได้ร่วมถาม-ตอบกับแขกรับเชิญคนพิเศษและจิตแพทย์อย่างเข้มข้น เป็นการได้เรียนรู้ป่านการรับ
ฟงั จากประสบการณ์ของผอู้ ่ืน โดยใหน้ าํ ไปประยกุ ต์ใช้ในชวี ติ ของตนเอง

123

4. ในกรณีที่สถานการณ์ดีขึ้น จะมีการรวมกลุ่มเพื่อพบปะ ในกิจกรรม “พบปะพบป่ะ”
เพื่อให้สมาชิกในกลุ่มได้พบเจอกัน แลกเปลี่ยนความรู้ แลกเปลี่ยนประสบการณ์ต่างๆ เพ่ือเป็นการ
สรา้ งสัมพนั ธภาพระหว่างสมาชกิ ในกลุ่ม ทําให้กลุ่มมคี วามแขง็ แรง สมาชกิ มีความสนิมสนมกัน

5. ในกรณีที่สถานการณ์ดีขึ้น จะมีการเชิญวิทยากรผู้ทรงคุณวุฒิ มาบอกเล่าเรื่องราว
ประสบการณ์ต่างๆ สอนทักษะการเป็นนักฟังที่ดี เพื่อให้สมาชิกในกลุ่มได้นําความรู้ทักษะต่างๆ
ไปประยกุ ต์ใชต้ ามความเหมาะสม

6. การกระจายนักฟังที่ดี สู่สังคม จากการได้ดรียนรู้ทักษะต่างๆ จากวิทยากรผู้มีความรู้
ความสามารถ ในขั้นตอนนี้สมาชิกลุ่มจะต้องนําความรู้ความสามารถที่ได้รับมากลับไปประยุกต์ใช้
ใหเ้ หมาะสมกับตวั เอง และทดลองใชท้ กั ษะนั้นกบั ผู้อนื่ ในสงั คมอย่างจริงจงั

7. การเปิดรับข้อเสนอแนะในการพัฒนาโครงการให้เกิดประโยชน์สูงสุดแก่ทุกคนในสังคม
โครงการนี้เปิดโอกาสให้ทุกคนในสังคมที่มีความสนใจพัฒนาทักษะการรับฟัง ดังนั้นโครงการนี้จะ
เป็นของทุกคน ทุกคนจะสามารถมีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็นเพื่อให้กลุ่มเกิดประโยชน์
สงู สุด

การคดั เลือกสมาชิก
กลุ่มเป้าหมายหลักของกลุ่ม Have you listened คือ ผู้ที่มีปัญหาด้านสุขภาพจิต

ผู้ที่ต้องการคําปรึกษา และผู้ที่ต้องการการรับฟัง ในการรับฟังนี้ผู้พูดอาจจะไม่ต้องการคําแนะนํา
ใด ๆ แต่ต้องการให้มีคนที่สามารถรับฟังเรื่องราวของเขาหรือเหตุการณ์ที่เขาต้องพบเจอ เพราะ
การรับฟังนั้นมีความสําคัญอย่างมาก เมื่อมีผู้พูดก็ต้องมีผู้ฟังการสื่อสารนั้นจึงจะเกิดความสมบูรณ์
ด้วยเหตุนี้กลุ่ม Have you listened จึงได้เล็งเห็นว่าถ้าหากในสังคมมีผู้รับฟังที่ดีมากขึ้นก็จะเป็น
สง่ิ ทที่ ําใหส้ ังคมมีความน่าอยมู่ ากย่งิ ขึ้น

ด้วยเหตุผลที่ว่ายิ่งสังคมมีผู้รับฟังที่ดีมากขึ้น ก็จะเป็นสิ่งที่ทําให้สังคมน่าอยู่มากยิ่งขึ้น ใน
การคัดเลือกสมาชิกกลุ่มจึงไม่ได้มีการกําหนดจํานวนหรือคุณสมบัติของผู้เข้าร่วมอย่างตายตัว
เพียงแค่ผู้ที่เข้าร่วมมีความสนใจเกี่ยวกับการศึกษาเรียนรู้ในเรื่องของการเป็นผู้รับฟังที่ดี และ
พร้อมนําสิ่งที่ได้ศึกษาเรียนรู้จากกลุ่มไปต่อยอดในการช่วยเหลือผู้คนในสังคม ก็สามารถที่จะเข้า
รว่ มกบั กลุ่มไดโ้ ดยไมก่ ําหนดเพศ อายุ หรอื วุฒิการศกึ ษา

ในส่วนของวิธีการคัดเลือกสมาชิกกลุ่ม จะเป็นไปในรูปแบบความสมัครใจหรือความสนใจ
ในการเข้าร่วมกลุ่ม โดยจะเปิดให้ลงทะเบียนผ่านอินเตอร์เน็ตในระยะเวลาที่กําหนด เม่ือ
ลงทะเบียนเสร็จเรียบร้อยแล้วสมาชิกจะได้รับ การนัดหมายเพื่อมานัดเจอพูดคุยทําความรู้จักกัน
ภายในกลุ่ม และมีกิจกรรมเกี่ยวกับการเป็นผู้รับฟังที่ดีให้สมาชิกได้ทําร่วมกัน เพื่อเป็นการทําให้
สมาชิกรู้สึกคุ้นเคยหรือรู้สึกสนิดใจกันภายในกลุ่ม เมื่อถึงวันที่นัดหมายพบปะกันวันแรก ก็ถือว่า

124

เป็นการสิ้นสุดการคัดเลือกสมาชิกกลุ่ม และสมาชิกก็รอการนัดหมายในการทํากิจกรรมอื่น ๆ อีก
คร้งั

การเข้าร่วมกลุ่ม Have you listened สมาชิกไม่จําเป็นต้องเป็นผู้ที่มีความสามารถพิเศษ
หรือจบจากการศึกษาสูง ๆ เพียงแค่เป็นผู้ที่มีความสนใจเกี่ยวกับการศึกษาเรียนรู้เกี่ยวกับการเป็น
ผู้ฟังที่ดี และพร้อมรับฟังผู้อื่นในสังคมก็สามารถที่จะเข้าร่วมกลุ่มได้ กลุ่ม Have you listened จะ
เป็นตัวกลางในการสอนทักษะการรับฟังที่ดี และสร้างผู้ฟังที่ดี เพื่อให้สมาชิกกลุ่มกลับสู่สังคมใน
ฐานะนักฟังที่ดี ทุกคนที่ต้องการที่จะพูดจะมีคนที่จะคอยรับฟัง และคอยอยู่เคียงข้างเสมอในยามท่ี
พวกเขาทุกขใ์ จ

ช่วงเวลาการดําเนินการเพื่อสร้างการเปล่ยี นแปลง/ ระดับการเปล่ียนแปลง
กลุ่ม Have you listened มุ่งเนน้ ในการสร้างนกั ฟงั ทีด่ ใี ห้กบั สงั คมเพอื่ ทจี่ ะใหส้ งั คมมีผูร้ บั

ฟังทีด่ ีมากขนึ้ ผู้ทพี่ รอ้ มรับฟงั และอยเู่ คยี งข้างกับผู้ทมี่ ีปัญหาในด้านสขุ ภาพจติ หรือผูท้ ต่ี อ้ งการ
การรับฟงั โดยการสอนทักษะการเปน็ ผฟู้ ังทด่ี ี ทกั ษะการสร้างสมั พันธภาพ และเทคนิคต่าง ๆที่
จําเปน็ ตอ่ การเปน็ ผรู้ ับฟงั ทดี่ ีใหก้ ับสมาชิก เพ่ือที่จะให้สมาชกิ กลับสสู่ ังคมในฐานะนกั ฟงั ทด่ี ี เปน็
การกระจายความชว่ ยเหลอื ใหเ้ ขา้ ส่สู งั คมเพอ่ื ให้ผู้คนทตี่ ้องการการรบั ฟงั ได้มีผรู้ บั ฟงั ท่ีคอยรบั ฟงั
และอยู่เคียงขา้ งพวกเขาอยู่เสมอ

ช่วงเวลาการดําเนินการในการสร้างนักฟังที่ดีจะแบ่งออกเป็น 4 ครั้ง รวมระยะเวลา1เดือน
ในระยะเวลา1 เดือนนี้สมาชิกจะได้ศึกษาเรียนรู้เกี่ยวกับทักษะการเป็นผู้ฟังที่ดี และเทคนิคต่าง ๆท่ี
มีความสําคัญต่อการเป็นผู้ฟังที่ดี โดยศึกษาเรียนรู้ผ่าน วิทยากรผู้มาให้ความรู้เกี่ยวกับการเป็น
ผู้ฟังที่ดีในแต่ละครั้ง คุณอแมนด้า ออบดัม ผู้ริเริ่มโครงการ Have you listened และแขกรับเชิญ
ผู้ที่จะมาแลกเปลี่ยนความรู้เพิ่มเติมที่มีความเกี่ยวข้องกับการเป็นผู้ฟังที่ดี เมื่อส้ินสุดระยะเวลา
ดําเนินการ สมาชิกจะได้รับความรู้และทักษะในด้านต่าง ๆที่เกี่ยวกับการเป็นนักฟังที่ดี และพร้อม
ออกไปช่วยเหลือผู้ที่ต้องการการรับฟังภายในสังคม อีกทั้งสมาชิกยังสามารถที่จะเผยแพร่ความรู้
หรือทักษะต่าง ๆที่ได้เรียนรู้จากกิจกรรมกลุ่มที่จัดขึ้นให้กลับบุคคลภายนอกได้ เพื่อจะสร้างนักฟัง
ทีด่ ีให้มมี ากย่งิ ขน้ึ ภายในสงั คม

เมื่อสมาชิกได้ผ่านการทํากิจกรรมที่กลุ่มจัดขึ้น และได้ศึกษาเรียนรู้เกี่ยวกับทักษะต่าง ๆที่
จําเป็นต่อการเป็นผู้ฟังที่ดีจะเป็นการสร้างการเปลี่ยนแปลงในระดับบุคคล คือจะทําให้สมาชิกมี
ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับปัญหาด้านสุขภาพจิตมากขึ้น และจะทําให้สมาชิกตระหนักถึง
ความสําคัญของการเป็นผู้รับฟังที่ดี และพร้อมช่วยเหลือผู้คนที่กําลังประสบปัญหาการขาดผู้รับฟัง
เมื่อเกิดการเปลี่ยนแปลงในระดับบุคคลแล้ว ยังส่งผลไปถึงการทําให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในระดับ
กลุ่มคือ เมื่อสมาชิกมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการเป็นผู้รับฟังที่ดี สมาชิกจะกลับเข้าสู่สังคมใน
ฐานะนักฟังที่ดีและพร้อมเผยแพร่องค์ความรู้ที่ตนได้ศึกษาเรียนรู้จากกิจกรรมกลุ่มให้กับบุคคลอ่ืน

125

ในสังคมเป็นการสร้างความตระหนักรู้ถึงความสําคัญของการเป็นผู้ฟังที่ดีในวงกว้างและสามารถ
แพร่กระจายไปได้ในหลากหลายกลุ่มในสงั คม

การเข้าร่วมกิจกรรมกลุ่มตามระยะเวลาดําเนินการจะเป็นสิ่งที่ทําให้ สมาชิกได้ศึกษาเรียนรู้
ทําความเข้าใจ เกี่ยวกับความสําคัญของการเป็นผู้รับฟังที่ดี และเทคนิคต่าง ๆที่จําเป็นต่อการเป็น
ผู้ฟังที่ดี และจะเป็นสิ่งที่ทําให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในระดับบุคคล ในเรื่องของการปรับเปลี่ยน
ทัศนคติของบุคคลให้มีความเข้าอกเข้าใจเกี่ยวกับความสําคัญในการรับฟังมากขึ้น อีกทั้งยัง
สามารถสร้างการเปลี่ยนแปลงในระดับกลุ่ม ในเรื่องของการกระจายความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับ
การรับฟัง เพื่อสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับความสําคัญของการรับฟังให้กับคนในสังคมได้ จะ
เป็นการทาํ ใหเ้ กดิ ผู้ฟังที่ดมี ากขนึ้ ในสังคมและทาํ ใหเ้ กดิ การชว่ ยเหลือซึ่งกนั และกนั ภายในสังคม

ผมู้ ีบทบาทเก่ียวข้องในกระบวนการกลุ่ม
ในการดําเนินการในโครงการนี้เป็นการทํางานร่วมกับทีมสหวิชาชีพที่มีความรคู้ วามสามารถ

เฉพาะด้าน โดยเฉพาะเรื่องจิตวิทยาและในเรื่องของการรับฟังแก้ไขปัญหา รวมถึงยังมีกิจกรรมที่มี
การแลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์ ดังนั้น ในการดําเนินการกลุ่มจึงมีผู้ที่มีบทบาทจึงมีความ
หลากหลาย

ระยะเริ่ม
ในระยะเริ่มคือการวางแผนการดําเนินการ ในการวางแผนจําเป็นต้องมองให้ลึกลงไปถึง
ปัญหา ความต้องการต่าง ๆ ผู้ที่มีบทบาทคือนักสังคมสงเคราะห์ และในการดําเนินการจําเป็นต้อง
ใช้ความรู้ในเรื่องของสุขภาพจิต การดําเนินการครั้งนี้จึงเป็นการทํางานร่วมกับทีมสหวิชาชีพ เชน่
นักจิตวิทยา ถือว่าเป็นผู้ที่มีบทบาทในการดําเนินการเช่นกัน อีกทั้งการโฆษณาหรือโปรโมท
โครงการนี้ผ่านสื่อโซเชียล ผู้ที่มีบทบาทในส่วนนี้คือคุณอแมนดา ออบดัม ที่เป็นอีกเสียงในการโป
รโมทโครงการนี้
ระยะดําเนินการ
ในระยะการดําเนินการผู้ที่มีบทบาทคือนักสังคมสงเคราะห์ที่คอยดําเนินการในโครงการ อีก
ทั้งยังมีแขกรับเชิญในการมาแลกเปลี่ยนประสบการณ์ในกิจกรรมแต่ละครั้ง รวมถึงนักจิตวิทยา
ได้มาเข้าร่วมกิจกรรมการเปิดประเด็นคําถามเกี่ยวจิตวิทยา และยังมีวิทยากรผู้ทรงคุณวุฒิ และผู้
ท่ีมีบทบาทสาํ คญั ทคี่ ือสมาชกิ ที่เข้ามารว่ มกจิ กรรม
ระยะสนิ้ สดุ
ในระยะสิ้นสุดผู้ที่มีบทบาทคือนักสังคมสงเคราะห์และผู้ดําเนินโครงการ มีการประเมินและ
รับข้อเสนอแนะ รวมถงึ ปรับปรงุ พฒั นาเพือ่ ใหโ้ ครงการดํารงอยู่และพัฒนาไปในทางทด่ี ขี ้นึ

126

วธิ กี ารวัด ประเมินผลการดาํ เนินการ
วิธีการวัดและแบบประเมินผลการดําเนินการจะใช้รูปแบบแบบสอบถาม เนื่องจากการ

ดําเนินการของกลุ่ม Have You Listened by Amanda Obdam ผู้เข้าร่วมสามารถเข้าได้ร่วมทุก
เพศทุกวัย หากมีความสนใจและเป็นผู้ที่มีความสนใจเกี่ยวกับการศึกษาเรียนรู้เกี่ยวกับการเป็น
ผู้ฟังที่ดีก็สามารถเข้าร่วมได้ ทําให้ไม่สามารถระบุจํานวนผู้เข้าร่วมได้อย่างแม่นยํา ดังนั้น การให้
ผู้เข้าร่วมทําแบบสอบเมื่อดําเนินการเสร็จจะสามารถประเมินผลได้ อีกทั้งในปัจจุบันโลกกําลัง
เผชิญการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด 19 ทําให้การประเมินผลผ่านการทําแบบสอบถามสะดวก
ทีส่ ุดเพราะสามารถทําไดท้ ุกท่ีท่ีทกุ ทา่ นสะดวก และไมจ่ าํ เปน็ ตอ้ งมาพบเจอกนั

แบบสอบถามจะประกอบไปด้วยสอบถามความพึงพอใจ ความเข้าใจ และเป็นแบบทดสอบ
ให้ผู้ทําแบบสอบถามประเมินตนเอง เช่น ประเมินความพึงพอใจต่อการเข้าร่วมกลุ่ม ประเมินการ
บรรลุผลตามวัตถุประสงค์ส่วนตัวของสมาชิก ประเมินการเปลี่ยนแปลงและพัฒนา ประเมิน
ประโยชนท์ ไี่ ดร้ บั นอกจากนีย้ งั ให้เขียนขอ้ เสนอแนะ รวมถึงคําตชิ มเพ่ิมเติม และผดู้ าํ เนนิ การจะนํา
ขอ้ เสนอแนะมาปรับปรงุ ในการดาํ เนนิ การในครงั้ ต่อไป

ข้อเสนอแนะสําหรบั นกั สงั คมสงเคราะห์และผู้เก่ยี วข้องอน่ื ๆ
เนื่องจากหัวใจของกลุ่ม have you listened? คือการรับฟังอย่างตั้งใจ การสร้างผู้ฟังที่ดี

ดังนั้นผู้เกี่ยวข้องคือ วิทยากรที่ทําหน้าที่อบรมเพื่อสร้างนักฟัง จะต้องมีทักษะเกี่ยวกับการสร้าง
สมั พันธภาพและทักษะการสื่อสารทด่ี ี เพอ่ื ใหก้ ารอบรมเป็นไปอย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ

ผู้ที่ทําหน้าที่คอยรับฟัง จะต้องมีทักษะเกี่ยวกับการฟังอย่างตั้งใจ รวมถึงการมีทักษะการ
สร้างสัมพันธภาพ ทักษะการเป็นผู้พูด และมีเทคนิคต่างๆ ที่จะทําให้การรับฟังเป็นไปอย่างมีประ
สิทธภาพ รวมถึงต้องใจกว้าง มีความเข้าใจและยอมรับความแตกต่าง เพราะผู้ที่เราจะไปรับฟังเขา
นั้นมีความแตกต่างหลากหลายดังนั้นจึงไม่ควรมีอคติอยู่ในการรับฟัง และมีทักษะในการเสริมพลัง
เพือ่ ใหก้ าํ ลังใจผู้ท่มี าพดู คยุ ด้วย

บทเรยี นรูข้ องสมาชกิ
1. เนื่องจากเป็นการทํางานออนไลน์และสมาชิกในกลุ่มไม่ได้อยู่ใกล้กันทําให้เกิดความไม่

สะดวกหลายๆในหลายๆอย่าง เช่นการจัดสรรเวลา การหาเวลานัดหมายเพื่อประชุมหรือทํางานที่
ตรงกันไดย้ าก

2. การแบ่งงานให้สมาชิกแต่ละคนแยกกันไปทํา ทุกคนต้องมีความเข้าใจในเนื้อหาหัวข้อที่
ตรงกันก่อน งานจึงจะออกมาดี หากยังมีใครไม่เข้าใจหรืองานในส่วนไหนติดขัดก็ต้องมีการ
ช่วยเหลอื กนั เป็นส่วนๆไป
ข้อเสนอแนะอืน่ ๆ ที่ควรมีการดําเนินการหากต้องทํางานเพ่อื สรา้ งการเปลย่ี นแปลง

127

หากมีการดําเนินการข้อเสอแนะที่อยากเสนอคือการที่ให้สมาชิกในกลุ่มได้มาพบเจอกันนอก
โลกออนไลน์ หากเป็นไปได้จะทําให้สมาชิกในกลุ่มมีความสนิทสนมกันมากขึ้น ได้ทําความรู้จักกัน
มากขึ้น และได้แลกเปลี่ยนประสบการณ์ต่างๆ อยากให้มีการนั่งล้อมวงพูดคุยกันนกประเด็นทาง
สงั คมขึ้นมาพูดคุย เพ่ือเป็นการฟกึ ทักษะการพดู ทักษะการฟัง และได้ความรู้ไปดว้ ย

นอกจากนี้ยังอยากเสนอให้ TikTok เป็นอีกหนึ่งช่องทางหลักในการดําเนินกิจกรรม เพราะ
ปัจจุบันมีคนมากมายที่ใช้ TikTok อยู่ และคาดว่าจะเพิ่มมากขึ้นในอนาคต ในช่องทางนี้สามารถ
ไลฟ์ได้เช่นเดียวกัน จะเป็นเรื่องดีหากมีการไลฟ์ผ่านทาง TikTok เพราะเด็กและเยาวชนจะ
สามารถเข้าถงึ ได้งา่ ยขนึ้

เอกสารประกอบการเรียบเรยี ง
เอกสารทไ่ี มต่ ีพิมพ์เผยแพร่

ภวู ดล ทานนท,์ “Miss Universe/Miss Universe Thailand,” เอกสารประกอบการสอนรายวชิ า
สค.223

เสนอทมี่ หาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ 04 มีนาคม 2565. (เอกสารไมต่ ีพมิ พ์เผยแพร)่

128

129

130

131

132

133

134

135

136

รปู แบบกลมุ่ สนบั สนนุ และชว่ ยเหลือกันและกัน

โดย กล่มุ คะนา้ หมกู รอบ
นันทนัช ผลพมิ าย 6305610377

ธรี าพร ส่ตู ระกลู 6305680610

ชลดา สุขยอด 6305610773

พีรพศั สุจารีรตั น์ 6305610161
พงษก์ ร ไชยปาล 6305610534

ณัฐนนท์ นาคคง 6305681550

137

วัตถุประสงค์ของการเกิดกล่มุ
ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันในทุกประเทศยังคงมีคนบางกลุ่มในสังคมที่ต่อต้านความ

หลากหลายทางเพศอยู่ โดยทําการเหยียดหยามแบ่งแยกและกีดกันผู้ที่มีความหลากหลายทางเพศ
ให้ไม่ได้รับความเป็นธรรมในสังคม เกิดการทําร้ายทั้งทางทรัพย์สิน ร่างกาย และจิตใจ ซึ่งมีหลาย
กรณีทั่วโลกที่ผู้มีความหลากหลายทางเพศถูกทําร้ายมากมายแต่ไม่ได้รับความเป็นธรรม และถูก
มองว่าเป็นกลุ่มคนที่แยกออกมา จึงนํามาสู่การเกิดกลุ่มที่สนับสนุนกลุ่มผู้มีความหลากหลายทาง
เพศ ให้ได้รับสิทธิและความเท่าเทียมในเรื่องต่างๆ ไม่มีการแบ่งแยก หรือเลือกปฏิบัติ
ขณะเดียวกันก็เป็นการส่งเสริมให้ผู้มีความหลากหลายทางเพศภาคภูมิใจในเกียรติและศักดิ์ศรี
ของตนเอง และสร้างความตระหนักให้แก่สังคมถึงความเท่าเทียมกันและคุณค่าความเป็นมนุษย์
ของทุกคน โดยการทํากิจกรรมที่ส่งเสริมความเข้าใจและความมั่นใจ ซึ่งการสนับสนุนกลุ่มทาง
สงั คมเหล่าน้ี ไดก้ ลายเป็นสว่ นหน่ึงของการขับเคลอ่ื นทางสังคม (Social Movement)

ข้ันตอน/กระบวนดําเนินการ
เร่ิมต้น

เริ่มจากการมารวมกลุ่มของผู้ที่มีความหลากหลายทางเพศและผู้ที่ต้องการร่วมสนับสนุนผู้
มีความหลากหลายทางเพศซึ่งการทํางานนั้นจะดําเนินการกับคนในสังคมโดยเป็นการรณรงค์และ
ผลักดันเพื่อให้สร้างความเท่าเทียมกับกลุ่มผู้ที่มีความหลากหลายทางเพศ เนื่องจากบ่อยครั้งจะถูก
ปฏิบัติต่างจากผู้อื่นและในบางครั้งถูกปฏิบัติให้เป็นตัวตลกของสังคม ซึ่งการสนับสนุนกลุ่มทาง
สังคมน้เี ปน็ ส่วนหนึ่งของการขับเคลือ่ นทางสังคม (Social Movement)
ระยะดําเนนิ การ

จะผลักดันให้เกิดขึ้นตลอดทั้งปี แต่จะยึดเดือนมิถุนายนเป็นสัญลักษณ์ของความ
หลากหลายทางเพศหรือที่เรียกว่า pride month ในเทศกาล pride month ที่จัดขึ้นจะเป็นการ
อุทิศให้แก่การเฉลิมฉลองในด้านสิทธิที่ได้รับของกลุ่มผู้ที่มีความหลากหลายทางเพศ นอกจากนี้
ยังเป็นการระลึกถึงถึงเหตุการณ์จลาจลทางประวัติศาสตร์ของกลุ่มผู้ที่มีความหลากหลายทางเพศ
ที่ stonewall inn สหรัฐอเมริกา ในปี 1969 รวมไปถึงเป็นการขับเคลื่อนเพื่อความเท่าเทียมทาง
เพศในทุกๆแง่มุมของผู้ที่มีความหลากหลายทางเพศ โดยมีกระบวนการดําเนินงานโดยการที่กลุ่ม
ผู้ที่มีความหลากหลายทางเพศออกมาเคลื่อนไหวเพื่อเรียกร้องสิทธิ ความเท่าเทียม และต่อสู้เพื่อ
เสรีภาพในการแสดงออกทางตัวตน ไม่ว่าจะเป็นการเดินขบวนพาเหรดเกย์ไพรด์ (Gay Pride)
พร้อมโบกธงสรี งุ้ อนั เป็นสญั ลกั ษณข์ องความหลากหลาย และการผลักดันกฎหมายทีส่ นับสนุนสิทธิ
และเสรีภาพแก่กลุ่มผู้มีความหลากหลายทางเพศ เช่น กฎหมายการแต่งงานระหว่างเพศเดียวกัน
พ.ร.บ. คู่ชีวิต กฎหมายสมรสเท่าเทยี มกฎหมายสมรสเทา่ เทยี มเปน็ ตน้

นอกจากกระบวนการดังกล่าวกลุ่มที่มีความหลากหลายทางเพศยังมีการทํางานและ
รณรงค์ในด้านอื่นอีกเช่น การถูกบูลลี่เพียงเพราะเป็นผู้ที่มีความหลากหลายทางเพศ ซึ่งจาก
กระบวนการที่กล่าวมาจะเป็นการสร้างให้เกิดความตระหนักถึงความถูกต้องในสังคม ทําให้
ทัศนคตขิ องกลุม่ คนบางคนในสงั คมทม่ี องผู้ที่มคี วามหลากหลายทางเพศเปล่ียนแปลงไป
ระยะสนิ้ สดุ

138

คือ การมีผลสําเร็จของข้อเรียกร้องจากการขับเคลื่อนของกลุ่มผู้มีความหลากหลายทาง
เพศ ยกตัวอย่างจากประเทศสหรัฐอเมริกา มีการออกกฎหมายรองรับการจดทะเบียนคู่ชีวิตของ
คนเพศเดียวกัน ครั้งแรกที่รัฐเวอร์มอน ในปี 2000 และในปี 2004 รัฐแมสซาชูเซตส์ ออกกฎหมาย
รับรองการแต่งงานของเพศเดียวกันเป็นรัฐแรก และต่อมาในปี 2015 กฎหมายรับรองการแต่งงาน
ของเพศเดียวกันสามารถปฏิบัติได้ถูกต้องตามกฎหมายทั่วประเทศสหรัฐอเมริกา (อ้างถึงใน ปฐม
พงษ์ , 2563) แต่ในขณะเดียวกันผลสําเร็จจากการเรียกของกลุ่มหนึ่งหรือจากประเทศหนึ่งส่งผล
ให้เกิดอิทธิเรื่องการเรียกร้องกระจายออกไปให้มีประเทศทั่วโลกอีกมากกว่า 30 ประเทศที่รองรับ
การสมรสเพศเดียวกัน (อา้ งถึงใน elle, 2563) เช่น ประเทศเนเธอแลนด์ ประเทศเบลเยยี ม สหราช
อาณาจักร เป็นตน้ และในประเทศไทยมีการเคล่อื นไหวเกีย่ วกบั ความเท่าเทียมทางเพศเช่นกัน

กจิ กรรม
จากการจัดกิจกรรม กิจกรรมในแต่ละกิจกรรมมีการจํากัดจํานวนของผู้เข้าร่วมกิจกรรม

ของสมาชิกภายในกลมุ่ ทไ่ี ม่เทา่ กนั ขนึ้ อยู่กบั รูปแบบกจิ กรรมของกล่มุ
กิจกรรมระยะการเร่ิมตน้

เนื่องจากเป็นรวมกลุ่มจากกลุ่มผู้มีความหลากหลายทางเพศที่มาจากต่างถิ่นและต่าง
วัฒนธรรม ความเป็นอยู่หรือการดําเนินชีวิตจะแตกต่างกันไป จึงเริ่มต้นกิจกรรมด้วยกิจกรรมทํา
ความรู้จักกันขั้นต้น ในการดําเนินการกลุ่มระยะแรกเป็นการดําเนินกลุ่มโดยกลุ่มเล็ก กิจกรรม
แรกเรมิ่ จึงเป็นกจิ กรรมแนะนาํ ตัวเบือ้ งต้น อธบิ ายเกยี่ วกับตัวเอง โดย เลือกอิโมจิและบอกเหตุผลท่ี
เลือก จุดประสงค์ของกิจกรรมนี้คือ เพื่อทําความรู้จักกันมากขึ้น ได้รู้จักและจดจําชื่อของสมาชิก
ในกลุ่ม และทําให้เห็นได้ถึงทัศนคติ มุมมองความคิดของผู้พูด อิโมจิหรือสัญลักษณ์ที่เลือกมักมี
ความเกี่ยวข้องกันกับตัวผู้พูดเองในแง่มุมใดแง่มุมหนึ่ง จะทําให้สมาชิกคนอื่นๆทําความรู้จักและ
เข้าใจตัวผู้พดู ไดม้ ากยิง่ ขนึ้

กิจกรรมในขั้นตอนเริ่มต้นกิจกรรมต่อมา คือ กิจกรรมการ์ดรูปภาพ โดยในกิจกรรมจะมี
การ์ดรูปภาพต่างๆ ให้สมาชิกภายในกลุ่มเลือก จากนั้นเมื่อสมาชิกในกลุ่มเลือกการ์ดเรียบร้อย ให้
อธิบายเหตุผลที่เลือกการ์ด กิจกรรมนี้จะทําให้เห็นความคิดและความรู้สึกของผู้พูด ความเป็น
ตัวเองของตัวผู้พูด โดยส่วนมากจะเลือกสิ่งที่อยู่ใกล้ตัวเอง เกี่ยวข้องกับตัวเองหรือคนใกล้ตัวหรือ
เลือกในสิ่งที่บ่งบอกความเป็นตัวเอง จะทําให้ผู้ฟังเห็นระบบความคิด ลักษณะนิสัยหรืออาจรู้ไปถึง
ลักษณะสภาพแวดล้อมรอบตัวของผู้พูดได้เช่นกัน ทําให้รู้จักลักษณะนิสัยและมีการวางใจกันมาก
ขึน้

ระยะดําเนินการ
การดําเนินกิจกรรมภายในกลุ่มมีกิจกรรม โดยในระยะนี้เป็นการทํากระบวนการกลุ่มท่ี

ใหญ่ขึ้น มีการเพิ่มของจํานวนสมาชิกในกลุ่มมากขึ้น กิจกรรมที่จัดขึ้นจึงเป็นกิจกรรมที่ทุกคนสา
มาถเข้าร่วมได้ จุดประสงค์ในการจัดกิจกรรมในระยะดําเนินการนี้ เพื่อผลักดันความเท่าเทียมให้
เห็นในเชิงรูปธรรมที่เกิดขึ้นกับตัวบุคคล สังคมและระดับโครงสร้าง กิจกรรมที่จัดขึ้นคือกิจกรรม
การจัดนิทรรศการและการเดินพาเหรด เป็นการจัดนิทรรศการเกี่ยวกับผู้ที่มีความหลากหลายทาง
เพศ และการเดินพาเหรด เปน็ การเฉลมิ ฉลองให้กับผูท้ ม่ี ีความหลากหลายทางเพศและร่วมรณรงค์

139

เกี่ยวกับกลุ่มผู้มีความหลากหลายทางเพศ ผลักดันความเท่าเทียมเกี่ยวกับผู้ที่มีความหลากหลาย
ทางเพศ กิจกรรมนี้อาจเป็นกิจกรรมที่สมาชิกภายในกลุ่มทํางานร่วมกับคนในสังคม เป็นกิจกรรม
ในรูปแบบของนิทรรศการเกี่ยวกับผู้ท่ีมีความหลากหลายทางเพศ การรณรงค์เกี่ยวกับความเท่า
เทียมหรือกฎหมายการสมรสเท่าเทียม ให้ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับผู้ที่มีความหลากหลายทาง
เพศ กฎหมายที่เกี่ยวข้อง และการนําเสนอเกี่ยวกับความเข้าใจผิดของคนในสังคมเกี่ยวกับกลุ่มผู้ท่ี
มีความหลากหลายทางเพศ รวมไปถึงการผลักดันประเด็นต่างๆที่เกี่ยวข้อง ทั้งนี้กิจกรรมนี้มี
จุดประสงค์เพื่อผลักดันให้เกิดความเท่าเทียมในสังคม สร้างความตระหนักให้กับคนในสังคม
ปรับเปลี่ยนรูปแบบความคิดของสังคมให้เปิดกว้างมากขึ้น โดยภายในการจัดนิทรรศการการจะมี
การจัดบูทกิจกรรมที่ย่อยลงจากกิจกรรมใหญ่ คือ บูทกิจกรรมเสริมสร้าง empowerment เป็น
การเขียนปัญหาที่เจอสิ่งที่คับข้องใจลงในกระดาษโดยไม่ระบุตัวตน นําไปจับสลากและสุ่มให้ผู้ร่วม
กิจกรรมและสมาชิกในกลุ่มที่จับได้เสริมสร้าง empowerment ให้กับผู้เขียน โดยเป็นการพูด
ออกมา ให้สมาชิกคนอื่นรับฟังไปพร้อมๆกันและให้คําแนะนําเก่ียวกับการแก้ปัญหาหรือการผ่าน
ปัญหาไปได้ โดยมีการพูดเสริมจากสมาชิกภายในกลุ่มคนอื่นๆ กิจกรรมนี้มีจุดประสงค์เพื่อ
เสริมสร้างความมั่นใจให้กับคนในกลุ่ม และช่วยให้ผ่านวิกฤติปัญหาไปให้ได้โดยไม่รู้สึกว่าต่อสู้อยู่
คนเดียว และสร้างความไว้วางใจซึ่งกันและกัน อีกทั้งยังเป็นการสร้างกําลังใจและสร้างการ
เปลี่ยนแปลงในเชงิ บุคคลไดอ้ ีกดว้ ย

บูทกิจกรรมภายในนิทรรศการ กิจกรรมที่ 2 กิจกรรม Utopia เมืองในฝัน กิจกรรมนี้เป็น
การวางแผนเมืองในฝันของแต่ละคน โดยร่วมกันวาดเป็นผังเมืองและเขียนอธิบายส่วนประกอบ
ต่างๆภายในเมือง ท้ังนี้การวางแผนเมืองนอกจากวางผังของเมืองแล้วยังครอบคลุมไปถึงการตั้ง
กฎหมายของเมืองและวิถีปฏิบัติของเมือง กิจกรรมนี้จะทําให้เห็นกระบวนการคิด และสมาชิก
ภายในกลุ่มคือกลุ่มผู้มีความหมากหลายทางเพศ จะทําให้เห็นมุมมองต่างๆที่หลากหลาย มี
กฎหมายที่ครอบคลุมและการตั้งกฎหมายจะคํานึงถึงผู้มีความหลากหลายทางเพศ ซึ่งกิจกรรมจะ
สะท้อนให้เห็นถึงความแตกต่างระหว่างเมืองในฝันและเมืองในโลกความเป็นจริง ซึ่งปัจจุบันมี
ความแตกต่างกันในแง่ของความเท่าเทียมหรือเรื่องกฎหมายที่ไม่เอื้ออํานวยต่อสมาชิกภายในกลุ่ม
กิจกรรมนี้แสดงให้เห็นถึงการเปลี่ยนแปลงในระดับกลุ่ม มองเห็นแนวความคิดที่เปลี่ยนแปลงไป
ของผู้เข้าร่วมกิจกรรมและสมาชิกกลุ่ม โดยมองเห็นผ่านภาพรวมความคิดของกลุ่มที่แสดงออกมา
เป็นภาพของเมืองในฝัน

กิจกรรมการผลักดันเรื่องสมรสเท่าเทียม โดยเป็นการประชาสัมพันธ์ รณรงค์และผลักดัน
ผ่านทางออฟไลน์และแพลตฟอร์มออนไลน์ เรียกร้องให้มีการเปลี่ยนแปลงกฎหมายเพื่อให้การสม
รมเท่าเทียมเกิดขึ้นอย่างถูกกฎหมาย ทั้งนี้กิจกรรมนี้เป็นกิจกรรมที่ทําให้เกิดการเปลี่ยนแปลงใน
เชิงโครงสร้าง เนื่องจากเป็นการเปลี่ยนแปลงระบบกฎหมายภายในประเทศให้มีความเท่าเทียมกับ
ผทู้ ีม่ คี วาหลากหลายมากขึน้
กิจกรรมระยะสิ้นสุด

กิจกรรมระยะสิ้นสุดคือ กิจกรรมการสรุปผล โดยมีการสรุปผลที่ได้จากการทํากลุ่ม ตั้งแต่
ระยะแรกที่ทํากลุ่มจนถึงระยะสิ้นสุด แลกเปลี่ยนความรู้สึกตั้งแต่เข้ามาเป็นสมาชิกภายในกลุ่ม
และพูดคุยเกี่ยวกับกระบวนการของกลุ่ม กิจกรรมภายในกลุ่ม และการผลักดันที่เกิดขึ้นจากการ
ทํากลุ่ม รวมไปถึงผลการเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากการทํากลุ่มทั้งในระดับตัวบุคคลระดับกลุ่ม และ

140

ระดับโครงสร้าง มีการแลกเปลี่ยนมุมมองความคิดเห็นของสมาชิกภายในกลุ่ม รวมไปถึงสิ่งใหม่ๆ
ที่ได้จากการทํากลุ่ม และคัดเลือกผู้ดูแลกลุ่มเพื่อให้กลุ่มดําเนนิ ต่อไปได้ จุดประสงค์ของกิจกรรม
เพื่อสรุปสาระสําคัญของการทํากิจกรรมกลุ่ม สรุปการเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากการทํากลุ่ม
ปรบั เปลี่ยนกระบวนการกลมุ่ ใหม้ ีประสิทธภิ าพมากยิ่งขึ้นและเพ่อื การดํารงอย่ขู องกลุ่ม
การคดั เลอื กสมาชกิ

การคัดเลือกสมาชิกเข้าร่วมกลุ่ม LGBTQIA+ ทุกคนสามารถเข้าร่วมเป็นสมาชิกได้ โดย
ไม่จํากัดเพศและอายุ ซึ่งมีวัตถุประสงค์เพื่อคอยสนับสนุนความหลากหลายทางเพศและรักษาสิทธิ
ประโยชน์ของตนเองและพิทักษ์สิทธิ์ของผู้อื่น ส่วนในด้านจํานวนสมาชิกในกิจกรรมที่มีขนาดใหญ่
ไม่มีการจํากัดจํานวนสมาชิก แต่สําหรับกิจกรรมที่มีขนาดเล็กลงหรือมีความจําเพาะเจาะจง จะมี
การจาํ กัดจํานวนเพือ่ ความเหมาะสมและความสะดวกในการจดั กจิ กรรม

โดยกิจกรรมที่มีขนาดเล็กลงหรือมีความจําเพาะเจาะจง อย่างกิจกรรมเสริมสร้าง
empowerment จะเน้นผู้เข้าร่วมที่เป็นผู้มีความหลากหลายทางเพศ เพื่อให้สมาชิกคนอื่นรับฟังไป
พร้อมๆกันและให้คําแนะนําเกี่ยวกับการแก้ปัญหาหรือการผ่านปัญหาที่พบเจอเนื่องจากเป็นผู้ที่มี
ความหลากหลายทางเพศ และกิจกรรมกลุ่มเล็กอื่นๆจะให้มีผู้เข้าร่วมไม่เกิน 10 คน ที่อยู่ในช่วง
อายุใกลก้ นั เพือ่ ความคุ้นเคยใกล้ชดิ และประสบการณ์รว่ มท่ีเกิดในชว่ งวยั ใกลๆ้ กัน

การเปล่ยี นแปลง 3 ระดบั
เนื่องจากวัตถุประสงค์ของการเกิดกลุ่มมีเพื่อสนับสนุนกลุ่มผู้มีความหลากหลายทางเพศ

เพื่อสร้างความตระหนักถึงความเท่าเทียมกันไม่ว่าจะเป็นใครก็ตาม ช่วงเวลาในการดําเนินการ
กิจกรรมต่างๆสามารถจัดขึ้นได้ตลอดทั้งปีตามความเหมาะสมในระยะเวลา โดยเฉพาะอย่างยิ่งใน
เดือนมิถุนายนซึ่งเป็นเดือนแห่งความภาคภูมิใจของกลุ่มความหลากหลายทางเพศ มีความ
คาดหวงั วา่ การดําเนินกิจกรรมกลุ่มนัน้ จะสามารถบรรลตุ ามเป้าหมายใน 3 ระดบั ดงั น้ี

การเปลี่ยนแปลงระดับบุคคล คือ บุคคลมีการสร้างความตระหนักในตัวเองว่ามนุษย์ทุกคน
มีความเท่าเทียมกัน ไม่ว่าจะมีความแตกต่างทางเพศกัน ให้เห็นความสําคัญของความเป็นมนุษย์
และเคารพซึ่งกันและกันในฐานะที่เป็นเพื่อนมนุษย์ ไม่มีอคติเรื่องความแตกต่างทางเพศ ซึ่ง
ระยะเวลาในการดําเนินการเพื่อบรรลุตามเป้าหมายในระดับบุคคลไม่สามารถระบุได้เพราะความ
เข้าใจและความนึกคิดอคติของคนนั้นไม่สามารถรู้ได้เลยว่าใครที่เกิดการเปลี่ยนแปลงความคิด
แล้วหรอื ไม่แตก่ ารดาํ เนนิ กิจกรรมเพอ่ื สร้างความเทา่ เทยี มก็ยงั คงเปน็ เรื่องทีส่ ําคญั เสมอ

การเปลี่ยนแปลงระดับกลุ่ม คือ ผู้ที่เข้าร่วมกิจกรรมทุกคนเกิดความเข้าใจร่วมกันถึง
ปัญหาที่เกิดขึ้นต่อกลุ่มผู้มีความหลากหลายทางเพศ เกิดการรวมตัวเพื่อช่วยกันหาทางออกและ
แก้ปัญหาที่เกิดขึ้น ไม่ปล่อยให้ผู้หนึ่งผู้ใดประสบกับปัญหาที่เกิดขึ้นผู้เดียวเป็นการเสริมพลัง
อํานาจให้ผู้ที่พบเจอ และเกิดการให้กําลังใจซึ่งกันและกันไม่มีการแบ่งแยกเพศ การเปลี่ยนแปลง
ในระดับนี้ขึ้นอยู่กับความเข้มแข็งและความแน่วแน่ของกลุ่ม เม่ือกลุ่มมีความตั้งใจก็จะสามารถ
ดาํ เนนิ งานต่อไปได้เรอ่ื ยๆ

การเปลี่ยนแปลงระดับโครงสร้าง คือ เกิดการผลักดันกฎหมายที่สนับสนุนสิทธิและ
เสรีภาพแก่กลุ่มผู้มีความหลากหลายทางเพศให้ความเท่าเทียม และยุติธรรมเนื่องจากกฎหมายใน
หลายประเทศยังคงมีการกีดกันผู้มีความหลากหลายทางเพศอยู่ และด้วยทัศนคติหรือชุดความคิด

141

ที่มีมาแต่เดิมที่คนบางกลุ่มยังคงยึดติดและไม่เห็นคุณค่าความเป็นมนุษย์ของผู้อื่น เมื่อเกิด
กฎหมายที่สนับสนุนสิทธิและเสรีภาพแก่ผู้มีความหลากหลายทางเพศก็จะสามารถนําไปสู่การ
เปลี่ยนแปลงทม่ี ากขึน้ ผคู้ นท่ไี ม่ใหก้ ารยอมรับอาจมคี วามเขา้ ใจและเกิดการเปิดใจมากขนึ้ ได้

ผู้มบี ทบาทเกยี่ วขอ้ ง
กระบวนการกลุ่ม หมายถึง การดําเนินงานที่มีรูปแบบและวิธีการที่กลุ่มจัดตั้งขึ้น เพื่อให้

บรรลุวัตถุประสงค์ที่ตั้งใจเอาไว้ของกลุ่ม มีระเบียบ แบบแผน และสมาชิกภายในกลุ่มพร้อมใจ
ร่วมกันปฏิบัติเพื่อให้กลุ่มสามารถขับเคลื่อนต่อไปได้ และสามารถเป็นแหล่งพลังให้เกิด
ความก้าวหน้าทางสังคมและกลุ่มได้ เป็นการสร้างสัมพันธ์อันดีต่อกันภายในกลุ่ม และกระจาย
พลงั สู่นอกกลุ่ม

กลุ่มของผู้ที่มีความหลากหลายทางเพศ เป็นกลุ่มคนแรกที่ริเริ่มให้เกิดเหตุการณ์สําคัญนี้
ขึ้น โดยกลุ่มคนเหล่านี้เป็นกลุ่มแรกที่ ทําให้เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นและเป็นกลุ่มคนที่จุดประกาย การ
เรียกร้องความเป็นธรรมและความเท่าเทียมให้เกิดขึ้นในหมู่คนที่มีความหลากหลายทางเพศ ซึ่งใน
ตอนแรกอาจจะเริ่มต้นจากกลุ่มคนที่ชื่นชอบในเพศเดียวกัน มีเพศสภาพเดียวกันแต่กําเนิด โดย
ถูกกระตุ้นจากการถูกสังคมกลุ่มหนึ่งมองว่าพวกเขาเป็นเพียงตัวตลกและผิดแปลกไปจากสังคม
ทําใหเ้ หตกุ ารณค์ รั้งน้ันจุดประกายเร่ิมต้นการกอ่ ต้ัง LGBTQIA+ ขึ้นในท่สี ุด

การผลักดันกิจกรรมของ LGBTQIA+ pride month นั้นไม่จําเพศหรืออายุแต่เพียงอย่าง
ใด ภายหลังจากการเกิดกลุ่มแล้ว เขามองเพียงแค่ว่า บุคคลใดก็ตามที่ต้องการความเท่าเทียม
ความเสมอภาค และการแสดงออกถึงสิทธิที่ตนควรจะได้รับก็สามารถเข้าร่วมไปสมาชิกของกลุ่ม
ได้แล้ว การขับเคลื่อนกลุ่มนั้นเน้นความหลากหลาย การแสดงออกถึงตัวตนอย่างแท้จริงจากทุก
เพศสภาพ ไม่จํากัดหรือกีดกันแต่อย่างใด โดยท่ีกิจกรรมที่เกิดขึ้นนั้นคือการเดินขบวนพาเหรดที่
แสดงถึงความเป็นเอกลักษณ์และความหลากหลาย โดยมีการนําขบวนโดยเหล่า เกย์ เลสเบี้ยน
รวมไปถึงเพศชายและเพศหญิงที่ต้องการรว่ มผลกั ดนั ใหเ้ กิดความเทา่ เทียมในสงั คมมากยง่ิ ขึน้

ความสําเร็จที่เห็นได้ชัด คือ ประเทศสหรัฐอเมริกามีการผลักดันให้เกิดกฎหมายการสมรส
เท่าเทียมขึ้น ซึ่งเป็นแบบอย่างและเป็นต้นแบบให้หลายประเทศเริ่มที่จะทําตามและยอมรับใน
ความหลากหลายทางเพศและความหลากหลายทางการมีอยู่ของบุคคลที่ได้ชื่อว่า LGBTQIA+
มากยิ่งขึ้นจนเป็นแบบอย่างในปัจจุบันนี้ที่ยังคงมีหลายประเทศที่ต้องการเรียกร้องการสมรสเท่า
เทียมใหเ้ กิดข้ึนอยา่ งเป็นธรรมและใหถ้ กู ยอมรบั โดยถกู ตอ้ งตามกฎหมาย

ซึ่งการดําเนินการในขั้นต่างๆนี้หากให้พูดโดยรวมแล้ว เป็นการร่วมมือร่วมใจที่เกิดจาก
เหล่าบุคคลที่มีความหลากหลายทางเพศในเหตุการณ์จลาจลในผับที่ต้องการเรียกร้องให้สังคม
เกิดการยอมรับในตัวของพวกเขาเหมือนที่พวกเขายอมรับตัวเอง เป็นแรงกระตุ้นและแรงผลักดัน
ให้เหล่า LGBTQIA+ ลุกขึ้นมาต่อต้านและแสดงเจตจํานงของตัวเองขึ้น ซึ่งภายหลังมีกลุ่มที่จัดตั้ง
ขึ้นและคอยสนับสนุนกลุ่มคนเหล่านี้อย่างจริงจัง จากกลุ่มเล็กขยายสู่กลุ่มใหญ่ เพื่อวัตถุประสงค์
ที่ว่า อยากสร้างความเท่าเทียมในสังคม ไม่อยากถูกแบ่งแยก ทุกคนสามารถยอมรับในตัวตนของ
เพศทางเลือกได้ ซึ่งกลุ่มคนที่มีความเห็นและสอดคล้องไปกับกระบวนการกลุ่มนี้สามารถเข้าร่วม
ได้โดยไม่จํากัดเพศ ไม่จํากัดอายุ เพื่อคอยสนับสนุนผลักดันให้กลุ่มยังคงดําเนินต่อไป ในปัจจุบัน
เราจะพบเห็นกลุ่ม LGBTQIA+ ลุกขึ้นมาแสดงการมีตัวตนและมีกลุ่มสนับสนุนที่เพิ่มมากขึ้นบ่ง

142

บอกได้ว่า นี่เป็นความสําเร็จอย่างหนึ่งที่บรรลุวัตถุประสงค์ของกลุ่ม LGBTQIA+ ในสมัยก่อนที่ทํา
ให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของกระบวนการกลุ่มที่เกิดขึ้นจนส่งผลให้มีกลุ่มที่มีความหลากหลายทาง
เพศในปัจจุบนั ขึ้น

วธิ กี ารวดั ผล ประเมินการดาํ เนินการ
เทศกาล pride month จัดทุกเดือนมิถุนายน เป็นกิจกรรมผลักดันความเท่าเทียมเกี่ยวกับ

ผู้ที่มีความหลากหลาย จากการประเมินการดําเนินการที่ผ่านมา มีการจัดกิจกรรมหลักๆ 3
กิจกรรม คือ กิจกรรมเสริมสร้าง empowerment, กิจกรรม Utopia และ กิจกรรมการผลักดัน
ความเทา่ เทยี มเก่ียวกับผูท้ ม่ี ีความหลากหลายทางเพศ เป็นต้น

จากการดําเนินการมีการเดินขบวนพาเหรด pride month พร้อมโบกธงสีรุ้งอันเป็น
สัญลักษณ์ของความหลากหลาย และการผลักดันกฎหมายที่สนับสนุนสิทธิและเสรีภาพแก่กลุ่มผู้มี
ความหลากหลายทางเพศ มีผู้หลากหลายทางเพศเป็นจํานวนมากเข้าร่วมกิจกรรมนี้ เพื่อสนับสนุน
ความเท่าเทียมเกี่ยวกับผู้มีความหลากหลายทางเพศ จากการทํากิจกรรมเหล่านี้ทําให้คนอีก
จํานวนมากได้เห็นถึงความสําคัญของกิจกรรมผ่านสื่อในช่องทางต่างๆ อีกทั้งยังส่งผลให้เทศกาล
pride month เป็นปรากฏการณ์หนึ่งท่ีสําคัญของสังคมในประเทศและทว่ั โลก

จะเห็นได้ว่าจากการจัดกิจกรรมผลักดันความเท่าเทียมเกี่ยวกับผู้ที่มีความหลากหลายทาง
เพศ ทําให้คนในสังคมเริ่มมีความตระหนัก เช่น การที่คนในสังคมเริ่มผลักดันเรื่องสมรสเท่าเทียม,
การผลิตซีรีส์หรือภาพยนตร์เกี่ยวกับชายรักชายที่มากขึ้น, คนในสังคมเปิดตัวเพศสภาพของตัวเอง
กันมากขึ้น เป็นต้น สิ่งเหล่านี้คือปรากฏการณ์ของสังคมที่ผู้คนเริ่มตื่นตัวและมีความตระหนักกัน
มากกวา่ เดมิ จากในอดีตนน้ั เอง

ขอ้ เสนอสาํ หรบั นกั สงั เคราะห์
กลุ่ม LGBTQIA+ โดยผู้คนในสังคมไม่ว่าจะเป็นเลสเบี้ยน ไบเซ็กชวล คนข้ามเพศ เพศ

ทางเลือก ฯลฯ ซึ่งทุก ๆ คนก็ต่างเป็นสมาชิกในสังคม คนต่างเชื้อชาติและชาติพันธุ์ ทุกช่วงวัย ทุก
ศาสนาและสถานะทางเศรษฐกิจ จากทุก ๆประเทศทั่วโลก โดยสมาชิกในกลุ่ม LGBTQIA+ เป็น
คนที่อยู่ในทุก ๆ บทบาททางสังคม ในการดําเนินการกลุ่มในลักษณะนี้นั้นหากนักสังคมสงเคราะห์
เข้ามามีบทบาทนักสังคมสงเคราะห์จึงควรเป็นส่วนสําคัญในการผลักดันให้สมาชิกได้รับใน
สวัสดิการต่าง ๆ เช่นในเรื่องของการประกันสุขภาพที่จะได้รับการรักษาพยาบาลตามสิทธิของตน
ความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินที่ไม่ว่าจะเป็นใครในสังคมทุกคนก็ควรได้รับ และในเรื่องของ
ความเท่าเทียมที่นักสังคมสงเคราะห์นั้นเป็นส่วนสําคัญที่จะช่วยให้สมาชิกในกลุ่ม LGBTQIA+
ไดร้ บั ความเทา่ เทยี มโดยไม่ถูกเบียดขับออกจากสงั คม

บทบาทที่สําคัญอีกประการหนึ่งที่นักสังคมสงเคราะห์พึงกระทําอาจกล่าวได้ว่านักสังคม
สงเคราะห์เป็นผู้ที่จําเป็นต้องรับผิดชอบในเรื่องของการส่งเสริมนโยบายรวมทั้งกฎหมาย โครงการ
ต่าง ๆ ที่สร้างพลังและสนับสนุนให้คนในสังคมเข้าใจ ตระหนักถึงคุณค่าและศักดิ์ศรีความเป็น
มนุษย์ของกลุ่มรวมทั้งชุมชน LGBTQIA+ นักสังคมสงเคราะห์จําเป็นต้องมุ่งมั่นเพื่อให้เกิดความ
ยตุ ิธรรมทางสงั คมและไมแ่ บ่งแยกคนในสังคมออกจากกัน

143

การดําเนินการในงานกลุ่มรูปแบบดังกล่าวนักสังคมสงเคราะห์ที่เข้าไปให้ความช่วยเหลือ
และสนับสนุนจะเป็นหนึ่งในกําลังสําคัญให้กับสมาชิกกลุ่มของ LGBTQIA+ ได้มีพลังในการยืน
หยัดเพื่อให้ได้ในสิ่งที่ตนต้องการโดยที่ไม่ได้สร้างผลกระทบด้านลบแก่คนในสังคม ข้อเสนอข้างต้น
เป็นเพียงส่วนหนึ่งที่สําคัญของบทบาทนักสังคมสงเคราะห์และหากนักสังคมสงเคราะห์ได้เข้าไปมี
บทบาทในการทํางานร่วมกับกลุ่มย่อมจะทําให้การดําเนินการกลุ่มมีประสิทธิภาพและบรรลุ
เป้าหมายตามจุดมุ่งหมายของกลุม่ ไดใ้ นท้ายที่สุด

บทเรียนรขู้ องสมาชิก
ปัญหาอุปสรรคที่พบในการทํางานคือปัญหาในการคิดชื่อกลุ่มให้ครอบคลุมและตรงตาม

วัตถุประสงค์ของกลุ่ม ปัญหาในการกําหนดขอบเขตของสมาชิกในกลุ่ม เนื่องจากกลุ่มผู้มีความ
หลากหลายทางเพศมีจํานวนมาก จึงต้องมีการจํากัดขอบเขตการเข้าร่วมกลุ่มและการดําเนินการ
กลุ่ม ปัญหาเรื่องการหาข้อมูลประกอบที่มีความชัดเจนซึ่งในบางบริบทของข้อมูลนั้นมีความ
กว้างขวางของขอบเขตข้อมูลเป็นอย่างมาก ทําให้ไม่สามารถจัดกลุ่มข้อมูลหรือวิเคราะห์ข้อมูลได้
อย่างชดั เจน

การริเริ่มและข้อค้นพบที่ได้จากการค้นคว้าข้อมูลในการทํางาน คือ ปัญหาการต่อต้านผู้มี
ความหลากหลายทางเพศนั้นมีมาตั้งแต่อดีต ซึ่งที่ผ่านมากม็ ีการเรียกร้องถึงความเป็นธรรมให้แก่ผู้
มีความหลากหลายทางเพศมาเสมอ แต่ปัญหาดังกล่าวก็ยังคงมีอยู่และยังคงเป็นปัญหาที่เห็น
เด่นชัดภายในสังคมไม่ว่าจะมีการเรียกร้องมากแค่ไหน แสดงให้เห็นถึงต้นเหตุของการเหยียด
หยามที่เกดิ ขนึ้ ว่าการพยายามที่จะเปลี่ยนแปลงความคิดหรือการพยายามสรา้ งความเขา้ ใจในเรอ่ื ง
ความหลากหลายและการมตี วั ตนของกลุ่มคนบางกล่มุ นน้ั เป็นเรื่องที่ยาก

ข้อเสนอแนะอนื่ ๆ
การดําเนินการกลุ่มหากต้องการสร้างการเปลี่ยนแปลงให้เกิดโดยการใช้งานกลุ่มนั้น

ข้อเสนอแนะเพิ่มเติมคือ การขยายขนาดของกลุ่มรวมทั้งในส่วนของกิจกรรมให้สามารถตอบสนอง
ต่อสมาชิกที่มีจํานวนเพิ่มขึ้น โดยอาจเป็นการเพิ่มกิจกรรมที่มีความหลากหลายมากขึ้นเพื่อให้
สมาชิกได้มาร่วมทํากิจกรรมอย่างทั่วถึง เป็นกิจกรรมที่เหมาะสมแก่ทุกช่วงวัยและสามารถสร้างให้
เกดิ การเปลยี่ นแปลงขน้ึ ตามจุดมุ่งหมายของการทาํ กลมุ่

144

รายการอา้ งองิ
กมลทิพย์ แจ่มกระจ่าง และคณะ. (2560). ทักษะ เทคนคิ เคร่ืองมอื กระบวนการทาํ งานสงั คม
สงเคราะห์กลุ่มชน.

เอกสารแนวทางการบรรยายรายวชิ า สค.223 หลกั และวิธีการสงั คมสงเคราะห,์ คณะ
สงั คมสงเคราะห์

ศาสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร.์
จริ าลักษณ์ จงสถติ มั่น.(2541). การสังคมสงเคราะหก์ ลุม่ ชน. เอกสารประกอบการเรยี นวชิ า สค.
223 หลกั และ

วิธกี ารทางสังคมสงเคราะห2์ .
นกั ศกึ ษารายวชิ า SW223 มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ คณะสงั คมสงเคราะหศ์ าสตรช์ นั้ ปที ่ี 2 ปี
การศึกษา 2/2564.

(2565). กลุ่ม : การเกดิ ขึน้ ดํารงอยู่ และวิธีการท่สี ร้างการเปลี่ยนแปลง สืบคน้ จาก
http://online.anyflip.com/vmcan/ewma/mobile/index.html
NASW (National Association of social workers). (n.d.). Lesbian, Gay, Bisexual,
Transgender &
Queer (LGBTQ). สบื ค้นจาก https://www.socialworkers.org/Practice/LGBTQIA