Q&A_BIO_T4_KSSM_BAB_10_PENGANGKUTAN_DALAM_MANUSIA_&_HAIWAN

SPM 2012 Q 8C

Merokok , mengamalkan diet MEROKOK
yang tidak seimbang dan • Asap rokok mengandungi karbon
mengamalkan gaya hidup yang
tidak sihat menyebabkan dioksida
penyakit kardiovaskular. • Karbon dioksida bersaing dengan oksigen

Bincangkan mengenai untuk bergabung dengan hemoglobin
pernyataan itu • Asap rokok mengandungi karbon

(10 markah) monoksida
• Karbon monoksida bergabung dengan

hemoglobin secara tak berbalik untuk

membentuk karboksihemoglobin
• Menyebabkan ketidakcekapan

pengangkutan oksigen
• Menyebabkan kesukaran

bernafas,kelwsuan,strok, serangan

dada/angina.

SPM 2012 Q 8C

Merokok , mengamalkan diet DIET TAK SEIMBANG
yang tidak seimbang dan • Pengambilan lemak / karbohidrat/makanan
mengamalkan gaya hidup yang
tidak sihat menyebabkan berminyak yang berlebihan/makanan yang
penyakit kardiovaskular.
tinggi kolesterol
Bincangkan mengenai • Menyebabkan pengumpulan/pengenapan
pernyataan itu
kolesterol di dalam lumen salur darah
(10 • Menyebabkan
markah)
atherosclerosis/arteroisklesosis/thrombosis/

embolism
• Seterusnya mengurangkan pengaliran

darah/menghalang aliran darah
• Pengambilan garam yang berlebihan
• Meningkatkan tekanan osmosis darah dan

tekkanan darah
• Menyebabkan tekanan darah

tinggi/hipertensi

SPM 2012 Q 8C

Merokok , mengamalkan diet MENGAMALKAN GAYA HIDUP YANG TIDAK
yang tidak seimbang dan
mengamalkan gaya hidup yang SIHAT
tidak sihat menyebabkan • Kurang bersenam/gaya hidup yang banyak
penyakit kardiovaskular.
hidup
• Menyebabkan obesity
• Menyebabkan stress/tekanan darah

tinggi/serangan jantung

Bincangkan mengenai • Kesimpulannya merokok,mengamalkan
pernyataan itu diet yang tidak seimbang dan gaya hidup
yang tidak sihat menyebabkan serangan
(10 jantung,
markah)

SPM 2016 Q 8b

Penyakit kardiovaskular adalah satu MEROKOK
penyebab utama kematian di dalam • Asap rokok mengandungi nikotina
negara kita. Berikut adalah factor- • Nikotina menyebabkan ketagihan
factor yang boleh menyebabkan • Nikotina mencerutkan salur darah
penyakit itu:
Merokok , mengamalkan diet yang menyebabkan lumen salur darah
tidak seimbang dan mengamalkan mengecil
gaya hidup yang tidak sihat • Lalu meningkatkan tekanan darah
• Ia juga menyebabkan kepada
Terangkan factor-factor yang diberi penmbentukan plak
menyumbangkan kepada penyakit • Menyebabkan thrombosis dan
kardiovaskular. arterosklerosis

(10 markah) • Asap rokok mengandungi tar
• Membentuk satu lapisan pada alveolus.
• Mengurangkan pertukaran gas

SPM 2016 Q 8b

Penyakit kardiovaskular adalah satu MEROKOK
penyebab utama kematian di dalam • Asap rokok mengandungi karbon
negara kita. Berikut adalah factor-
factor yang boleh menyebabkan dioksida
penyakit itu: • Karbon dioksida bersaing dengan oksigen
Merokok , mengamalkan diet yang
tidak seimbang dan mengamalkan untuk bergabung dengan hemoglobin
gaya hidup yang tidak sihat • Asap rokok mengandungi karbon

Terangkan factor-factor yang diberi monoksida
menyumbangkan kepada penyakit • Karbon monoksida bergabung dengan
kardiovaskular.
hemoglobin secara tak berbalik untuk
(10 markah)
membentuk karboksihemoglobin
• Menyebabkan ketidakcekapan

pengangkutan oksigen
• Menyebabkan kesukaran

bernafas,kelesuan,strok, serangan

dada/angina.

SPM 2016 Q 8b

Penyakit kardiovaskular adalah satu DIET TAK SEIMBANG
penyebab utama kematian di dalam • Pengambilan lemak / karbohidrat/makanan
negara kita. Berikut adalah factor-
factor yang boleh menyebabkan berminyak yang berlebihan/makanan yang
penyakit itu:
Merokok , mengamalkan diet yang tinggi kolesterol
tidak seimbang dan mengamalkan • Menyebabkan pengumpulan/pengenapan
gaya hidup yang tidak sihat
kolesterol di dalam lumen salur darah
Terangkan factor-factor yang diberi • Menyebabkan
menyumbangkan kepada penyakit
kardiovaskular. atherosclerosis/arteroisklesosis/thrombosis/

(10 markah) embolism
• Seterusnya mengurangkan pengaliran

darah/menghalang aliran darah
• Pengambilan garam yang berlebihan
• Meningkatkan tekanan osmosis darah dan

tekkanan darah
• Menyebabkan tekanan darah

tinggi/hipertensi

SPM 2016 Q 8b

Penyakit kardiovaskular adalah satu MENGAMALKAN GAYA HIDUP YANG TIDAK
penyebab utama kematian di dalam
negara kita. Berikut adalah factor- SIHAT
factor yang boleh menyebabkan • Kurang bersenam/gaya hidup yang banyak
penyakit itu:
Merokok , mengamalkan diet yang hidup
tidak seimbang dan mengamalkan • Menyebabkan obesity
gaya hidup yang tidak sihat • Menyebabkan stress/tekanan darah

tinggi/serangan jantung

Terangkan factor-factor yang diberi • Kesimpulannya merokok,mengamalkan
menyumbangkan kepada penyakit diet yang tidak seimbang dan gaya hidup
kardiovaskular. yang tidak sihat menyebabkan serangan
jantung,
(10 markah)

SPM 2017 Q 7b

Rajah 7.2 menunjukkan pengaliran darah PUNCA
dalam arteri yang normal dan pengaliran • Pengambil kolesterol/lemak berlebihan
dalam darah yang mengandungi plak. • Pembentukan plak di dalam salur
Terangkan sebab peredaran darah yang
lemah dan kesan kepada kesihatan darah//atherosclerosis
• Disebabkan oleh pengenapan atau

pengumpulan kolesterol/lemak
• Plak menyumbatkan lumen salur darah dan

menyempitkan lumen.
• Mengurangkan aliran darah.

KESAN
• Kurang oksigen dan nutrient sampai ke sel
• Kurang tenaga dihasilkan
• Kebas/kerosakan saraf
• Sesemut/berdenyut sedikit
• Vena varikos/urat simpol
• Kejang kaki dan otot,

10.7 SISTEM LIMFA MANUSIA

Praktis Formatif 10.7 Sistem Limfa Manusia Buku Teks Biologi KSSM

1. Namakan dua salur limfa utama.

Duktus limfa kanan dan duktus toraks.

2 Nyatakan tiga fungsi utama sistem limfa.

Sistem limfa mempunyai tiga fungsi utama:
• Pengumpulan bendalir tisu berlebihan untuk dikembalikan ke
dalam aliran darah.
• Pengangkutan lipid dari usus kecil ke aliran darah.
• Pertahanan badan: Nodus limfa memusnahkan patogen dan
menghasilkan limfosit.

Praktis Formatif 10.7 Sistem Limfa Manusia Buku Teks Biologi KSSM

3 Nyatakan perbezaan antara komposisi plasma darah, bendalir tisu dan limfa

Praktis Formatif 10.7 Sistem Limfa Manusia Buku Teks Biologi KSSM

Setelah anda makan makanan berlemak, bilangan molekul lipid dalam limfa
didapati meningkat sebanyak 1%. Jelaskan mengapa.

• Makanan berlemak dihidrolisiskan kepada asid lemak dan gliserol di dalam
duodenum dan ileum oleh enzim lipase

• Asid lemak dan gliserol meresap masuk ke dalam sel epitelium vilus
• Asid lemak dan gliserol berpadu semula melalui proses kondensasi untuk

membentuk titisan halus lipid di dalam sel epitelium
• Lipid meresap ke dalam lakteal dalam vilus usus kecil secara resapan

ringkas dan
• Menjadi sebahagian daripada komponen limfa dan diangkut melalui lakteal

ke dalam salur limfa.
• Oleh itu, bilangan molekul lipid dalam limfa akan meningkat selepas

seseorang makan makanan berlemak.

SPM 2012 Q 34

SPM 2005 Q 19

SPM 2005 Q 5

Rajah menunjukkan sebahagian daripada (a)(i) Apakah bendalir X?
system peredaran darah dan system limfa bendalir limfa
yang terdapat dalam badan manusia.

(ii) Apakah yang berlaku kepada
komponen dalam bendalir X
semasa melalui nodus limfa

• Bahan toksik dalam bendalir X
dineutralkan

• Patogen dalam bendalir X
dimusnahkan/ dituras

SPM 2005 Q 5

Rajah menunjukkan sebahagian daripada (b) (i) Bendalir X berasal daripada darah.
system peredaran darah dan system limfa Huraikan bagaimana bendalir X terbentuk
yang terdapat dalam badan manusia. daripada darah

• Plasma darah terturas keluar
daripada kapilari darah ke ruang
antara sel

• akibat tekanan hidrostatik yang
tinggi

• lalu membentuk bendalir tisu
• Sebahagian bendalir tisu meresap

masuk ke dalam kapilari
limfa/kapilari Y lalu membentuk
bendalir limfa/X

SPM 2005 Q 5

Rajah menunjukkan sebahagian daripada (b) (ii) Nyatakan satu perbezaan antara
system peredaran darah dan system limfa
yang terdapat dalam badan manusia. bendalir X dengan darah.

• Plasma darah mempunyai eritrosit
manakala bendalir X tidak mempunyai
eritrosit

• Plasma darah mempunyai protein plasma
manakala bendalir X tidak mempunyai
protein plasma

• Plasma darah berwarna merah manakala
bendalir X berwarna kekuningan

SPM 2005 Q 5

Rajah menunjukkan sebahagian daripada (c) (i) satu bahagianpada salur Q di
system peredaran darah dan system limfa dapati tersumbat. Terangkan kesannya
yang terdapat dalam badan manusia. ke atas system dalam Rajah 5

• Bendalir limfa gagal untuk kembali ke
dalam vena/ system peredaran
darah

• Bendalir limfa berkumpul di dalam
ruang antara sel

(ii) Salur Q di kaki di dapati tersumbat.
Apakah yang akan terjadi pada kaki.

• Kaki membengkak/edema

SPM 2005 Q 5

Rajah menunjukkan sebahagian daripada (d) Sistem peredaran darah dan system limfa berfungsi
system peredaran darah dan system limfa mengekalkan komposisi bendalir tisu. Terangkan
yang terdapat dalam badan manusia. bagaimana komposisi bendalir tisu ini dikekalkan dengan
menyatakan contoh-contoh bahan yang diangkut oleh
system peredaran darah dan sistem limfa.

Glukosa, asid amino,garam mineral,air, oksigen dan karbon
dioksida diangkut melalui sistem peredaran darah dan masuk ke
tisu untuk membentuk bendalir tisu.

Asid lemak dan gliserol serta vitamin larut lemak diangkut
melalui system limfa ke dalam sistem peredaran darah dan
masuk ke tisu untuk membentuk bendalir tisu.

Sebahagian daripada komposisi bendalir tisu meresap ke dalam
kapilari limfa sebelum ia dikembalikan ke sistem peredaran
darah

Sebahagian daripada komposisi bendalir tisu meresap semula ke
dalam sistem peredaran darah melalui hujung venul

10.8 ISU KESIHATAN BERKAITAN SISTEM
LIMFA MANUSIA

Praktis Formatif 10.8 Isu Kesihatan Berkaitan a Buku Teks Biologi KSSM

1 Bagaimanakah jangkitan parasit boleh berlaku?

Jangkitan parasit boleh berlaku melalui gigitan nyamuk yang menularkan
cacing parasit Brugia sp.

2 Terangkan apa yang akan berlaku sekiranya bendalir tisu gagal dikembalikan
kepada sistem peredaran darah.

Sekiranya bendalir berlebihan tidak dikembalikan ke aliran darah, tisu badan
akan menjadi bengkak kerana terlalu banyak bendalir terkumpul di dalam
ruang antara sel.

Praktis Formatif 10.8 Isu Kesihatan Berkaitan Buku Teks Biologi KSSM

3 Ramalkan apa yang akan berlaku kepada kaki seorang pesakit yang terbaring
untuk tempoh masa yang lama? Terangkan jawapan anda..
• Pesakit akan mengalami edema
• akibat pengumpulan bendalir tisu di dalam ruang antara sel.
• Ini adalah kerana pengembalian bendalir tisu ke aliran darah memerlukan

bantuan pengecutan otot rangka dan otot pada dinding salur limfa.

4 Titisan lipid atau globul lemak tidak boleh meresap ke dalam kapilari darah vilus
tetapi perlu meresap melalui lakteal. Terangkan mengapa.

• Globul lipid adalah terlalu besar untuk meresap ke dalam kapilari darah
tetapi boleh meresap melalui bukaan kecil antara sel endotelium kapilari
limfa.

• Ini adalah kerana sel endotelium yang membina dinding kapilari limfa tidak
bersambungan hujung ke hujung seperti dalam kapilari darah.

• Sebaliknya, hujung sel kapilari limfa bertindih dan akan terbuka seperti