270_THIRA_PG v2.0 (eng-thai)

270 การระบภุ ยั คุกคามและอนั ตราย
และการประเมินความเส่ียง
ค่มู ือผู้เข้ารบั การอบรม

ศนู ยเ์ ตรยี มความพรอ้ มและรบั มอื เหตุฉุกเฉนิ
กองปฏบิ ัติการฉกุ เฉิน

สาขาการพัฒนาศกั ยภาพการจดั การเหตฉุ ุกเฉินระดับโลก

ค่มู อื วทิ ยากร: 270 การระบภุ ัยคุกคามและอันตรายและการประเมินความเส่ยี ง (THIRA)

หน้านเี้ ว้นวา่ งไวโ้ ดยเจตนา

หน้า 2

คูม่ อื วทิ ยากร: 270 การระบุภยั คุกคามและอนั ตรายและการประเมินความเส่ียง (THIRA)

สารบญั

ขอ้ มลู เอกสาร................................................................................................................................................................................................................ 4
กาหนดการ ................................................................................................................................................................................................................... 7
กลา่ วตอ้ นรบั และแนะนาตัว......................................................................................................................................................................................... 8
ภาพรวมของหลกั สตู ร................................................................................................................................................................................................... 9
การประเมนิ รว่ มกนั ระหว่างผู้ประเมินจากภายนอก..................................................................................................................................................12
270.A ภยั คกุ คามและอนั ตราย.........................................................................................................................................................................................13
ภยั คุกคามและอันตราย..............................................................................................................................................................................................14
การตรวจสอบความคืบหนา้ .......................................................................................................................................................................................18
270.B ทฤษฎีการประเมนิ ความเสยี่ ง ...............................................................................................................................................................................19
ภาพรวมของความเสี่ยง..............................................................................................................................................................................................20
การตรวจสอบความคบื หนา้ .......................................................................................................................................................................................23
270.C ภาพรวมของกระบวนการ THIRA .........................................................................................................................................................................25
ภาพรวมของกระบวนการ THIRA..............................................................................................................................................................................26
การตรวจสอบความคืบหนา้ .......................................................................................................................................................................................33
270.D การประชมุ เชงิ ปฏิบตั ิการกระบวนการ THIRA ....................................................................................................................................................35
ขั้นตอนที่ 1: ระบุภัยคกุ คามและอนั ตรายของความกงั วล.........................................................................................................................................36
ขน้ั ตอนที่ 2: ระบุบรบิ ทของภัยคกุ คามและอันตราย ................................................................................................................................................46
ขน้ั ตอนท่ี 3: กาหนดเปา้ หมายด้านขีดความสามารถ................................................................................................................................................50
ขนั้ ตอนที่ 4: นาผลลัพธไ์ ปใช้ .....................................................................................................................................................................................53
ขั้นตอนถัดไป ..............................................................................................................................................................................................................60
สรุปหลักสูตร ..............................................................................................................................................................................................................62
การประเมินหลักสตู ร .................................................................................................................................................................................................65
อภธิ านศัพท์................................................................................................................................................................................................................66

หน้า 3

คมู่ อื วิทยากร: 270 การระบภุ ยั คุกคามและอันตรายและการประเมินความเส่ยี ง (THIRA)

ข้อมลู เอกสาร ฉบับที่ วันท่ี การกาจดั เอกสาร
ประวตั เิ อกสาร

1.0 27 มนี าคม 2561 เอกสารเสร็จสมบรู ณ์

1.2 1 มถิ นุ ายน 2561 ปรบั ปรงุ จากการนารอ่ ง

2.0 20 สงิ หาคม 2561 ปรับปรุงใหเ้ ป็นปจั จุบัน

พมิ พแ์ ละตพี มิ พใ์ นสหรฐั อเมริกา

หนา้ 4

ค่มู ือวทิ ยากร: 270 การระบภุ ัยคกุ คามและอนั ตรายและการประเมนิ ความเสย่ี ง (THIRA)

การเตรียมความพร้อม

ไอคอนที่สาคัญ คมู่ ือวิทยากรและผ้เู ขา้ รบั การอบรมน้ใี ช้ไอคอนตอ่ ไปน้เี พ่อื ระบสุ ว่ นประกอบทส่ี าคัญของ
ไอคอน หัวข้อการอบรม

การใชง้ าน

ไอคอนวัตถปุ ระสงค์ ใช้เพอ่ื ระบุวตั ถุประสงค์โดยรวมท้ังในสว่ นบทนาและบทสรปุ ของ
หลักสตู ร

ไอคอนกิจกรรม ใชเ้ พื่อเนน้ คาแนะนาสาหรับการทากิจกรรมในหอ้ งเรยี น

ไอคอนการสนทนา ใช้เพ่อื เนน้ คาถามที่อภิปรายอย่างเปิดเผยในหอ้ งเรยี น

ไอคอนการตรวจสอบความคบื หนา้ ใช้เพ่ือระบพุ ืน้ ท่ที ่ีเปิดโอกาสให้ผูเ้ ข้ารับการอบรม
ทบทวนความรู้ และ/หรอื ทกั ษะท่ีนาเสนอในหลักสตู ร

ไอคอนบันทึก ใช้เพื่อระบพุ ื้นท่ีท่สี งวนไว้ใหผ้ ู้เขา้ รับการอบรมเขียนเพอื่ แสดงความคดิ เห็น
และสะทอ้ นผล

ต่อหน้าถดั ไป

หนา้ 5

คู่มอื วิทยากร: 270 การระบุภัยคุกคามและอนั ตรายและการประเมนิ ความเสย่ี ง (THIRA)

การเตรียมความพร้อม (ตอ่ )

ข้อกาหนด กอ่ นเข้าร่วมการอบรมน้ี ผู้เข้ารับการอบรมควรจบหลกั สูตรต่อไปนี้
เบือ้ งตน้ ของ  100 ระบบการจัดการแบบบรู ณาการขน้ั พืน้ ฐาน

หลักสูตร  101 การปฏบิ ัติการและการจัดการ

การประเมินผล การประเมนิ ผลกอ่ นเรยี นหลกั สูตร 270 THIRA ใชเ้ วลาประมาณ 25 นาที
กอ่ นเรยี น

หน้า 6

ค่มู อื วทิ ยากร: 270 การระบุภยั คุกคามและอันตรายและการประเมินความเสี่ยง (THIRA)

กาหนดการ กาหนดการของหลกั สตู ร มดี งั นี้

กาหนดการ หวั ขอ้
การประเมินผลกอ่ นเรยี น
กลา่ วตอ้ นรับและแนะนาตัว เวลา
ภาพรวมของหลักสตู ร 25 นาที
270.A ภยั คกุ คามและอนั ตราย 40 นาที
270.B ทฤษฎีการประเมินความเส่ียง 10 นาที
270.C ภาพรวมของกระบวนการ THIRA 45 นาที
270.D การประชุมเชิงปฏิบตั ิการกระบวนการ THIRA 40 นาที
สรปุ หลกั สูตร 50 นาที
การประเมนิ ผลหลังเรียน 21 ชว่ั โมง
การประเมนิ ผลหลักสูตร 10 นาที
เวลาทั้งหมด 25 นาที
15 นาที
25.5 ช่วั โมง ~ 3.5 วนั

หนา้ 7

ค่มู อื วิทยากร: 270 การระบภุ ัยคกุ คามและอันตรายและการประเมินความเสีย่ ง (THIRA)

กล่าวตอ้ นรบั และแนะนาตัว

แนวทางในการทากิจกรรมละลายพฤตกิ รรมมีดงั น้ี
 คณุ จะไดร้ บั คาศพั ทห์ รอื คาจากัดความ
 ให้ค้นหาบุคคลทถ่ี อื คาศัพท์/คาจากัดความทต่ี รงกับของคณุ คาศพั ท์/คาจากัดความ

ของคุณ
 ถามคาถามต่อไปนีก้ ับบุคคลนน้ั : สิ่งใดท่ีกลมุ่ นไ้ี ม่ทราบเกย่ี วกับตวั คุณ?

- ตัวอยา่ งเชน่ ฉันมฝี าแฝด ฉันมาจากครอบครัวใหญ่ ฉนั อยากไปเทย่ี วทสั คานี ฯลฯ
 แบ่งปนั ส่งิ ที่คณุ คน้ พบ (คาศัพท์/คาจากดั ความ ตลอดจนสงิ่ ที่คุณได้เรียนรู้จากบคุ คล

ทคี่ ณุ พบ) กบั ทั้งกลุ่ม
 ระยะเวลาในการทากจิ กรรม: 30 นาที

หน้า 8

คู่มือวิทยากร: 270 การระบภุ ยั คกุ คามและอันตรายและการประเมนิ ความเสี่ยง (THIRA)

ภาพรวมของหลกั สูตร

เป้าหมายของ เป้าหมายของหลกั สตู รน้คี อื เพ่ือให้ผ้เู ข้ารับการอบรมมแี นวคิดและความรู้ทสี่ าคัญทจี่ าเป็น
หลกั สูตร ในการระบภุ ยั คกุ คามและอนั ตรายและการประเมนิ ความเส่ียง

THIRA เป็นส่วนหนง่ึ ของกระบวนการวางแผน ซึ่งเปน็ ส่วนหนึง่ ของวงจรการเตรียม
ความพรอ้ ม ในทางกลับกนั ผลลัพธ์ของกระบวนการ THIRA จะให้ขอ้ มูลเกย่ี วกับ
แผน มาตรฐานขนั้ ตอนการปฏิบตั งิ าน (SOP) และแบบฝึกหดั โดยตรง

ประเมนิ ผล/ วางแผน
ปรบั ปรุง

นาไปใช้ วงจร จัดระเบียบ/
จดั เตรียม
การเตรียม
ความพรอ้ ม

อบรม

หน้า 9

คู่มือวทิ ยากร: 270 การระบุภยั คกุ คามและอันตรายและการประเมินความเสยี่ ง (THIRA)

วตั ถุประสงค์ของ หลังจากจบหลักสูตรนี้ ผ้เู ขา้ รบั การอบรมจะสามารถ
หลักสตู ร
 อธบิ ายข้ันตอนหลักในกระบวนการระบุภยั คุกคามและอันตรายและการประเมิน
ความเส่ยี ง (THIRA)

 อธบิ ายความสาคัญของ THIRA ในการวางแผนและการมงุ่ เนน้ ทรพั ยากรท่หี ายาก
ในกรณีท่ีเกิดภยั คกุ คามท่ีรา้ ยแรงที่สุด

 จาแนกและประเมนิ ภัยคกุ คามและอนั ตรายทอี่ าจเกดิ ขน้ึ
 ดาเนนิ การระบภุ ยั คุกคามและอันตรายและประเมินความเสี่ยง

ระยะเวลา 2.5 วัน

หน้า 10

คู่มือวทิ ยากร: 270 การระบุภยั คุกคามและอันตรายและการประเมินความเสีย่ ง (THIRA)

ภาพรวมของหลกั สูตร (ต่อ)

เหตใุ ดหลกั สตู รน้ีจงึ หลักสตู รน้ีมีจดุ ม่งุ หมายเพอื่ ชว่ ยใหผ้ ู้ทาการประเมินความเสี่ยงสามารถนาขนั้ ตอนหลัก
มคี วามสาคัญ? ในกระบวนการ THIRA ไปใช้ในชุมชนทกุ ขนาดได้อย่างมปี ระสิทธภิ าพ เนื่องจากมกี ารปรบั

ขอบเขตของการประเมนิ ใหต้ รงกับความต้องการและทรัพยากรของแต่ละชุมชน THIRA
ทาใหไ้ ด้รายการของภัยคกุ คามและอนั ตรายท่ีมกี ารจัดลาดับความสาคญั ตามความต้องการ
ทรัพยากร ซึ่งรายการนจ้ี ะชว่ ยใหส้ ามารถจดั สรรทรพั ยากรและวางแผนโดยม่งุ เนน้ ไปท่ี
ภัยคุกคามและอันตรายทสี่ าคัญท่สี ุด
เป้าหมายของ THIRA ตามวงจรการเตรียมความพรอ้ ม มดี ังน้ี
 สง่ เสริมความพยายามในการลดการสูญเสยี ชีวิตและทรัพย์สนิ
 ส่งเสริมความเช่อื มโยงทมี่ ีประสิทธผิ ลระหวา่ งหนว่ ยงานของรัฐ หนว่ ยงานนอกภาครัฐ

และผูม้ ีสว่ นไดส้ ่วนเสียที่เกยี่ วขอ้ ง เพอ่ื ปรับปรุงความสามารถในการอยรู่ อดของชุมชน

หนา้ 11

ค่มู อื วทิ ยากร: 270 การระบภุ ยั คุกคามและอันตรายและการประเมนิ ความเสยี่ ง (THIRA)

การประเมินร่วมกันระหว่างผปู้ ระเมินจากภายนอก

ตวั ชวี้ ดั : การเตรียมความพรอ้ มรบั มอื เหตฉุ ุกเฉิน

คะแนน R.1.1 ทาการประเมนิ ความเสย่ี งจากเหตฉุ กุ เฉนิ เชงิ กลยุทธ์ 1 และ R.1.2 พัฒนา ดาเนินการ และทดสอบมาตรการระดบั ชาติสาหรบั การ
ระบแุ ละจดั ทาแผนที่ทรพั ยากรสาหรับเหตฉุ ุกเฉนิ เตรยี มความพรอ้ มรับมอื เหตุฉุกเฉนิ และอันตรายหลากรูปแบบด้วยความ
ร่วมมือจากหลายภาคสว่ น รวมถงึ แผนรับมอื เหตฉุ กุ เฉนิ
ไม่มขี ้อมลู ความเสย่ี งจากเหตฉุ ุกเฉนิ ระดับชาติท่อี ิงตามการประเมิน
ความเสย่ี งจากเหตุฉกุ เฉนิ และอันตรายหลากรูปแบบ หรือไมไ่ ดร้ ับการ ไม่มีแผนระดับชาตสิ าหรบั การเตรยี มความพรอ้ มรบั มือเหตฉกุ เฉนิ และ
ปรบั ปรงุ ใหเ้ ป็นปัจจุบันในช่วง 5 ปีท่ีผ่านมา อนั ตรายหลากรปู แบบด้วยความรว่ มมอื จากหลายภาคส่วน
ไม่มีสินค้าคงคลงั ระดบั ชาตแิ ละแผนท่ีของทรพั ยากรสาหรับการตอบโต้ ไมม่ แี ผนระดบั ชาตสิ าหรบั การรับมือเหตฉุกเฉินและอันตรายหลากรูปแบบ
เหตฉุ ุกเฉนิ ด้วยความร่วมมอื จากหลายภาคสว่ น หรอื ไม่ได้รับการ ดว้ ยความร่วมมือจากหลายภาคส่วน
ปรับปรงุ ใหเ้ ป็นปัจจุบนั ในช่วง 5 ปีทผ่ี า่ นมา

มีความสามารถอยา่ ง มีการประเมินความเสย่ี งจากเหตุฉกุ เฉนิ และอนั ตรายหลากรูปแบบ มีแผนรบั มือเหตฉุ กุ เฉนิ และอันตรายหลากรปู แบบระดบั ชาติด้วยความ
จากดั - 2 ระดบั ชาตแิ ละบนั ทึกไว้ในขอ้ มลู ความเสี่ยงด้านสาธารณสขุ จากเหตุ รว่ มมือจากหลายภาคสว่ นที่ระบมุ าตรการสาคญั ในการเสริมสรา้ งความ
พร้อมรับมือความเสย่ี งที่มลี าดบั ความสาคัญทเ่ี กิดจากเหตุฉกุ เฉิน
ฉุกเฉนิ ระดับประเทศ ในช่วง 5 ปีท่ผี า่ นมา มกี ารพัฒนาแผนรับมือเหตุฉุกเฉนิ และอนั ตรายหลากรูปแบบระดับชาติ
มีสนิ ค้าคงคลงั ระดบั ชาติและแผนท่ีของทรัพยากรภาคสุขภาพสาหรับ พร้อม SOP สาหรับการประสานงานในการรบั มอื เหตุฉกุ เฉนิ ภายใน 2 ปที ่ี
ผ่านมาเพื่อรับมือเหตฉุ ุกเฉิน ซ่งึ รวมถึง ภาวะฉกุ เฉนิ ดา้ นสาธารณสขุ ระหวา่ ง
การรับมือฉุกเฉินและได้รบั การปรบั ปรุงให้เป็นปจั จุบันในชว่ ง 5 ปที ผ่ี ่าน ประเทศ (PHEIC)
มา
มีการดาเนนิ การตามมาตรการเตรยี มความพร้อมรับมือเหตุฉุกเฉินใน
มกี ารพฒั นาความสามารถ มกี ารระบุและทาแผนทท่ี รัพยากรระดบั ชาตสิ าหรบั การรับมอื เหตุฉุกเฉนิ ระดับชาติโดยภาคสาธารณสุข สุขภาพสตั ว์ และภาคส่วนอ่ืน ๆ ที่เกย่ี วข้อง
- 3 ในภาคสว่ นทเี่ กี่ยวขอ้ งทัง้ หมด (เช่น โลจิสติกส์ พนกั งาน/ผเู้ ชีย่ วชาญ รวมถึงจดุ แรกเข้าและงานชมุ นมุ
มกี ารดาเนินการตามแผนรับมือเหตุฉุกเฉินและอันตรายหลากรปู แบบ
การเงิน) ในชว่ ง 2 ปที ผ่ี า่ นมา ระดบั ชาติดว้ ยความรว่ มมอื จากหลายภาคส่วนหรอื นาไปใช้ในปฏบิ ตั ิการ
มแี ผนการจัดการและการกระจายคลังสินค้าของประเทศ รับมือเหตุฉุกเฉนิ จริงในชว่ ง 2 ปที ่ผี ่านมา

มีการประเมินความเส่ยี งจากเหตฉุ กุ เฉนิ หลากรูปแบบและจัดทาแผนท่ี มีการดาเนนิ การตามมาตรการเตรยี มความพรอ้ มรับมือเหตุฉกุ เฉนิ ใน
ระดับประเทศ ระดับภมู ิภาค และระดับทอ้ งถนิ่ โดยภาคสาธารณสขุ
ของทรัพยากรสาหรับการรบั มือเหตฉุ ุกเฉนิ ในระดับภมู ภิ าคในช่วง 2 ปที ี่ สุขภาพสตั ว์ และภาคสว่ นอน่ื ๆ ที่เกยี่ วขอ้ ง
ผ่านมา มีแผนรับมอื เหตฉุ กุ เฉนิ และอนั ตรายหลากรปู แบบดว้ ยความร่วมมอื จาก
หลายภาคส่วน และ SOP ในระดับภูมิภาคและระดับทอ้ งถิ่น รวมถงึ ที่จดุ
มีการตรวจสอบการทาแผนที่ทรพั ยากรแห่งชาติอยา่ งน้อยปลี ะคร้งั และ แรกเข้า และมกี ารดาเนินการหรอื ทดสอบในช่วง 2 ปีท่ีผา่ นมา และปรับปรุง
สามารถเขา้ ถึงคลงั สินคา้ (ระดบั สนิ ค้าคงคลงั ที่สาคญั ) สาหรบั การรบั มอื ให้เปน็ ปัจจบุ ัน

เหตุการณส์ าคญั ทางชีวภาพ เคมี และรงั สีวทิ ยา และเหตฉุ ุกเฉนิ อ่ืนๆ

มีการตรวจสอบและปรบั ปรงุ ขอ้ มลู ระดับชาติเกยี่ วกบั แผนที่ความเสยี่ ง มกี ารจดั สรรทรัพยากรบคุ คลและเงินทนุ งบประมาณประจาเพอ่ื สนับสนุน
และทรัพยากรใหเ้ ป็นปจั จุบนั อย่างสม่าเสมอ (เชน่ ปีละคร้งั ) เพ่อื รองรบั
ภยั คุกคามทีเ่ กิดขึ้นใหมแ่ ละมกี ารแบ่งปันข้อมูลระหวา่ งภาคสว่ นต่าง ๆ การประสานงานและการดาเนินการตามมาตรการเตรยี มความพร้อมรับมือ
เหตุฉุกเฉนิ โดยภาคสาธารณสุข สุขภาพสตั ว์ และภาคสว่ นอนื่ ๆ ทีเ่ กย่ี วขอ้ ง
อย่างสมา่ เสมอ
มแี หลง่ ขอ้ มูลเฉพาะสาหรบั การดาเนนิ การตามแผนรบั มอื เหตุฉกุ เฉินและ
อันตรายหลากรปู แบบดว้ ยความร่วมมอื จากหลายภาคส่วน แผนรับมือเหตุ

ฉุกเฉิน และ SOP ในระดบั ประเทศ ระดับภมู ิภาค และระดับทอ้ งถ่ิน และ
มกี การทดสอบ ตรวจสอบ และปรบั ปรุงให้เปน็ ปัจจุบนั เปน็ ประจา

หน้า 12

เป้าหมาย ค่มู ือวิทยากร: 270 การระบุภยั คุกคามและอันตรายและการประเมนิ ความเสีย่ ง (THIRA)

270.A ภยั คกุ คามและอนั ตราย

เปา้ หมายของบทนคี้ อื เพอ่ื ให้ผูเ้ ขา้ รับการอบรมสามารถระบุแนวคิดเกย่ี วกับอนั ตรายและภยั
คุกคามที่เกย่ี วข้องกับการประเมินความเสีย่ ง

วตั ถุประสงค์ หลงั จากจบบทน้ี ผู้เข้ารับการอบรมจะสามารถ
• นิยามภัยคุกคามและอนั ตราย

• ระบุความแตกต่างระหว่างภยั คุกคามและอันตราย
• ระบุประเภทของภยั คุกคามและอนั ตราย

กาหนดการ กาหนดการของบทนี้ มีดงั นี้

หัวขอ้ เวลา
ภาพรวมของบท 5 นาที
ภัยคกุ คามและอนั ตราย 30 นาที
การตรวจสอบความคืบหน้า 10 นาที
ระยะเวลาท้งั หมด 45 นาที

หนา้ 13

คมู่ อื วทิ ยากร: 270 การระบภุ ัยคุกคามและอันตรายและการประเมนิ ความเสย่ี ง (THIRA)

ภยั คุกคามและอนั ตราย

คาจากัดความของ อันตรายคอื สภาวะท่อี าจก่อใหเ้ กิดภาวะฉกุ เฉนิ ด้านสาธารณสขุ อันตรายคอื สภาวะท่อี ยู่ใน

อนั ตราย แต่อาจนาไปสู่สภาวะท่เี ป็นอันตรายได้

คาจากดั ความของ ภัยคุกคามคอื สภาวะที่กอ่ ให้เกิดอันตรายหรือความเสยี หายตอ่

ภัยคกุ คาม หรือ . ภัยคุกคามเปน็ สภาวะท่ีเป็น

อนั ตราย ตา่ งจากอันตรายซ่ึงเป็นสภาวะที่ไมเ่ ปน็ อนั ตราย

ดังนน้ั จึงจาเป็นตอ้ งทาเขา้ ใจว่าภัยคกุ คามอาจเปน็ สาเหตุให้เกดิ เหตฉุ กุ เฉินได้ อยา่ งไรก็
ตาม มีเพยี งภยั คกุ คามบางสว่ นเทา่ นน้ั ที่จะส่งผลใหเ้ กิดเหตุฉกุ เฉิน แต่เหตุฉุกเฉนิ ทงั้ หมด
เปน็ ผลมาจากภยั คุกคาม

ภัยคกุ คามและ  ภัยคุกคามและอนั ตรายอาจเกิดขึน้ ตามฤดูกาลและมีการเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา
อนั ตราย
 ภัยคุกคามและอันตรายเป็นสถานะทีแ่ ตกต่างกันของสิ่งเดียวกัน
- ภยั คกุ คามมีแหลง่ ท่มี าจากสภาวะทเี่ ป็นอันตราย (เชน่ แมน่ า้ ที่ล้นตล่ิงและไหลเข้าสู่
เมือง)

- อนั ตรายทีแ่ หลง่ ทมี่ าจากสภาวะทไี่ มเ่ ป็นอนั ตราย (เชน่ แม่น้าทอี่ ยูห่ ่างไกลจากตัว
เมือง)

ตอ่ หน้าถัดไป

หนา้ 14

คมู่ อื วิทยากร: 270 การระบุภยั คกุ คามและอันตรายและการประเมินความเสย่ี ง (THIRA)

ภยั คกุ คามและอนั ตราย (ต่อ)

ภัยคกุ คามแตกตา่ งจากอนั ตรายอย่างไร?

ภัยคกุ คามและอนั ตรายที่อาจสง่ ผลกระทบตอ่ พ้นื ท่ขี องคุณมอี ะไรบา้ ง?

ประเภทของภัย ภัยคกุ คามและอันตรายมี 3 ประเภทเชน่ เดียวกัน ดังนี้
คกุ คามและ • – สภาวะทีเ่ กดิ จากธรรมชาติ
อนั ตราย • – สภาวะทีเ่ กดิ จากกจิ กรรมและความขัดแย้งของมนษุ ย์

• – สภาวะที่เกดิ จากอุบัตเิ หตุหรอื ความล้มเหลวของระบบหรอื โครงสร้าง

ตอ่ หนา้ ถัดไป

หน้า 15

คูม่ ือวิทยากร: 270 การระบภุ ยั คกุ คามและอันตรายและการประเมนิ ความเสี่ยง (THIRA)

ภยั คกุ คามและอันตราย (ต่อ)

ตวั อยา่ งอนั ตรายและภัยคุกคาม

ประเภทภัยคุกคาม ตัวอยา่ งของอันตราย ตวั อย่างของภัยคุกคาม
และอันตราย
น้าท่วม (แมน่ ้าลน้ ตลิ่ง)
เกิดจากธรรมชาติ แมน่ ้าทีไ่ หลปกติ การปะทุ (ลาวา เถ้า แก๊ส)
แผ่นดินไหว
ภเู ขาไฟสงบ โลหะหนักละลายจนถึงระดบั ที่เปน็ พิษ
ถ้าท่ีไมม่ อี ากาศถา่ ยเทและมีเรดอน
แนวรอยเล่ือนแผ่นดินไหว การเบยี่ งเบนทางพนั ธุกรรมหรอื การเขา้ ชุดยีน
ใหม่ทท่ี าให้เกดิ การข้ามสายพันธุ์
แร่ธาตใุ นชั้นหินอุ้มน้า อหิวาตกโรคในหอยหรือในแหล่งนา้ ดื่ม

แกส๊ เรดอนแพร่ออกจากหนิ

ไข้หวดั ใหญ่ในสตั ว์ปา่

อหิวาตกโรคในแหล่งน้าผิวดิน

เกิดจากมนษุ ย์ ลม พายทุ อร์นาโดหรอื พายไุ ซโคลน
การสง่ ขอ้ มลู ทรี่ ะบตุ ัวบุคคลไดท้ ี่ไมไ่ ด้เขา้ รหัส การแฮก็ เพ่ือเข้าถงึ ขอ้ มลู ทร่ี ะบตุ วั บคุ คลได้

การจัดเกบ็ สารบางชนดิ ในห้องปฏบิ ัติการที่ไมม่ ี การขโมยสารบางชนิด
การรักษาความปลอดภยั ตลาดนกแออัดท่ีมีการสัมผสั ระหว่างฝงู

ตลาดนกมีชีวิตที่มโี รคไข้หวัดนก

เกดิ จากเทคโนโลยี การเคล่อื นย้ายประชากรจานวนมาก เช่น คา่ ยผ้ลู ี้ การระบาดของโรคหัดเกิดข้นึ ในคา่ ยผู้ลีภ้ ัยท่ี
ภยั หรอื การอพยพย้ายถ่ิน งานกีฬาหรืองาน แออัด
กิจกรรมสาคัญทางศาสนา
ความตึงเครียดทางการเมอื ง การประท้วงรนุ แรงระหวา่ งการเลือกต้ัง
ประธานาธิบดี
รางรถไฟชารดุ รางรถไฟชารดุ จนกระทง่ั ผดิ แนวหรอื ไมส่ ามารถ
เปลย่ี นได้
อาคารทีม่ ีสารเคมี สารชวี ภาพ กัมมนั ตภาพรังสี โครงสร้างพ้ืนฐานที่ไดร้ บั การดแู ลไมด่ สี ่งผลให้
หรือนิวเคลียร์ เกิดการรว่ั ไหลของสารเคมี สารชวี ภาพ
กัมมนั ตภาพรังสี หรือนวิ เคลยี ร์

ต่อหนา้ ถัดไป

หนา้ 16

ค่มู ือวทิ ยากร: 270 การระบภุ ยั คุกคามและอนั ตรายและการประเมินความเส่ียง (THIRA)
หนา้ 17

คมู่ ือวิทยากร: 270 การระบุภยั คกุ คามและอนั ตรายและการประเมนิ ความเส่ียง (THIRA)

การตรวจสอบความคบื หน้า

โปรดตอบคาถามด้านล่าง และแบ่งปันคาตอบของคุณกบั ผู้อ่นื

หนา้ 20

คาจากดั ความของ อนั ตรายแตกต่างจากภยั คุกคามอย่างไร?
อันตราย ก. เป็นสภาวะทเี่ ป็นอันตราย
ข. เปน็ สภาวะท่ีไม่เป็นอันตราย

ค. มีผลในทางบวกตอ่ ผลลพั ธ์

ประเภทของภยั คกุ คาม การระบาดของไขเ้ หลืองเป็นตัวอย่างของภัยคุกคามประเภทใด?
ก. ภัยคุกคามที่เกิดจากธรรมชาติ
ข. ภัยคกุ คามท่ีเกิดจากมนษุ ย์

ค. ภัยคกุ คามที่เกิดจากเทคโนโลยี

ภัยคกุ คาม ภยั คุกคามแตกตา่ งจากอันตรายอยา่ งไร?
ก. นาไปสสู่ ภาวะท่ีไมเ่ ปน็ อันตราย
ข. นาไปสู่สภาวะที่คงตวั
ค. เปน็ สภาวะทีเ่ ป็นอันตราย

หนา้ 18

เปา้ หมาย คู่มือวทิ ยากร: 270 การระบุภยั คุกคามและอันตรายและการประเมินความเสี่ยง (THIRA)
วัตถปุ ระสงค์
270.B ทฤษฎีการประเมินความเสีย่ ง

เปา้ หมายของบทนค้ี ือเพื่อให้ผ้เู ข้ารับการอบรมสามารถอธิบายความเส่ียงและการประเมนิ
ความเสี่ยงได้

หลังจากจบบทนี้ ผู้เข้ารับการอบรมจะสามารถจาแนกประเภทและประเมนิ ภัยคุกคามและ
อนั ตรายทีอ่ าจเกิดขน้ึ ได้

กาหนดการ กาหนดการของบทนี้ มดี งั น้ี
หัวข้อ
เวลา
ภาพรวมของบท 5 นาที
ภาพรวมของความเสีย่ ง 25 นาที
การตรวจสอบความคบื หนา้ 10 นาที
ระยะเวลาทั้งหมด 40 นาที

หน้า 19

คูม่ อื วทิ ยากร: 270 การระบภุ ยั คกุ คามและอันตรายและการประเมนิ ความเส่ียง (THIRA)

ภาพรวมของความเส่ียง

ความเสย่ี งคอื ความเสี่ยง คือ ผลของความไมแ่ นน่ อนทมี่ ตี ่อวตั ถปุ ระสงค์
อะไร? ผลกระทบ คือ การเบี่ยงเบนเชงิ บวกหรือเชงิ ลบจากส่ิงท่ีคาดไว้

ความไม่แน่นอน คอื สภาวะที่เกดิ จากการขาดขอ้ มูลและนาไปสูค่ วามรหู้ รอื ความเขา้ ใจท่ไี ม่
เพยี งพอหรือไมส่ มบรู ณ์

(ISO 31000)

การประเมนิ ความ คือกระบวนการที่ประกอบด้วยการระบุความ

เส่ียงคอื อะไร? เสี่ยง การวิเคราะหค์ วามเสีย่ ง และการประเมินความเส่ยี ง

(ISO 31000)

ตอ่ หน้าถัดไป

หนา้ 20

คมู่ อื วทิ ยากร: 270 การระบภุ ยั คกุ คามและอนั ตรายและการประเมินความเส่ยี ง (THIRA)

ภาพรวมของความเสีย่ ง (ตอ่ )

องคป์ ระกอบของ กระบวนการการประเมนิ ความเสยี่ งประกอบด้วย 3 องคป์ ระกอบ ดังนี้
การประเมนิ ความ  การระบุความเส่ียง – ค้นหา รบั รู้ และอธิบายความเสยี่ งท่ีอาจส่งผลตอ่ การบรรลุ

เส่ยี ง วัตถุประสงค์
 การวิเคราะห์ความเสีย่ ง – ทาความเข้าใจลักษณะ แหลง่ ทมี่ า และสาเหตขุ องความเสย่ี ง

ที่ระบุไว้ และประเมินระดบั ความเส่ียง นอกจากน้ยี ังใช้เพื่อศึกษาผลกระทบและผลที่
ตามมา และการตรวจสอบการควบคุมที่มอี ยู่ในปัจจุบัน
 การประเมินความเส่ยี ง – เปรียบเทียบผลการวิเคราะห์ความเสยี่ งกับเกณฑ์ความเสยี่ ง

เพื่อพิจารณาวา่ ระดับความเสยี่ งท่ีระบไุ ว้นน้ั สามารถยอมรบั ไดห้ รือไม่

(ISO 31000)

วธิ ีการประเมนิ การประเมินความเส่ียงสามารถทาได้หลายวธิ ี ซ่ึงรวมถึงการประเมนิ ความเสยี่ งของ WHO
ความเสย่ี ง
เคร่อื งมอื ท่ีใช้ในการประเมนิ ความเสยี่ ง มีดังน้ี
 ISO – 31000
 WHO StAR Tool
 THIRA (CPG-201)

ต่อหน้าถดั ไป

หนา้ 21

คูม่ ือวทิ ยากร: 270 การระบุภยั คุกคามและอันตรายและการประเมินความเส่ยี ง (THIRA)

ภาพรวมของความเส่ยี ง (ต่อ)

เพราะเหตใุ ดจึง ตารางต่อไปน้ีแสดงองค์ประกอบและลักษณะเฉพาะของเครอ่ื งมือประเมินความเส่ยี ง ซ่ึง
ต้องใช้ THIRA? จะเห็นไดว้ า่ THIRA เป็นเครอ่ื งมอื ประเมนิ ความเส่ยี งท่ีมคี วามครอบคลมุ มากกวา่ เมอ่ื

เปรียบเทียบกับ ISO-31000 และ WHO Star

องคป์ ระกอบและลกั ษณะเฉพาะ เครือ่ งมอื ประเมินความเสยี่ ง
ISO-31000 StAR THIRA
ประเมินจากขดี ความสามารถที่มอี ยู่
ถกู นามาใช้บ่อย X
มีประวัตผิ ลงานท่ไี ดร้ ับการพิสูจน์แลว้ XX
การทาแผนท่ีทรัพยากร XX
ความต้องการทรัพยากร
การระบุความเสี่ยง X
การวเิ คราะหค์ วามเส่ยี ง X
การประเมนิ ความเส่ียง X XX
การจัดลาดบั ความสาคญั ความเสี่ยง XX
ขดี ความสามารถเป้าหมาย XX
โปรแกรมอรรถประโยชน์สาหรบั XX
กระบวนการวางแผน X
X

หมายเหตุ: THIRA เปน็ กระบวนการทไ่ี มม่ กี าหนดเวลา โดยจะมีการทบทวนและปรับปรงุ
เป็นประจาทุกปี กระบวนการนีท้ าใหไ้ ดร้ ายการของภัยคุกคามและอันตรายที่มกี าร
จดั ลาดับความสาคญั ตามความต้องการทรพั ยากร ซง่ึ ให้ขอ้ มลู ที่สาคญั สาหรบั การวางแผน

หนา้ 22

ค่มู อื วิทยากร: 270 การระบุภัยคกุ คามและอันตรายและการประเมนิ ความเส่ียง (THIRA)

การตรวจสอบความคบื หนา้

โปรดตอบคาถามด้านลา่ ง และแบ่งปันคาตอบของคณุ กบั ผ้อู ื่น

หนา้ 29

การประเมนิ ความ ตอบคาถามลงในชอ่ งว่างโดยใชต้ วั เลอื กคาตอบด้านล่าง
เสีย่ งคอื อะไร? _________________ คอื กระบวนการทป่ี ระกอบดว้ ยการระบคุ วามเสี่ยง การวิเคราะห์
ความเสีย่ ง และการประเมนิ ความเส่ียง

ก. การจัดเตรียมเอกสารเก่ียวกับความเสยี่ ง
ข. การประเมนิ ความเส่ยี ง

ค. การบริหารความเส่ียง

การประเมินความ กระบวนการการประเมนิ ความเสยี่ งประกอบดว้ ย 3 องค์ประกอบ ไดแ้ ก่ การประเมนิ ความ
เสยี่ ง
เส่ยี ง และการระบุความเสย่ี ง ข้อใดคือองค์ประกอบท่ีสามของกระบวนการประเมนิ ความ
เสี่ยง?

ก. การวิเคราะห์ความเสย่ี ง
ข. โครงสรา้ งความเส่ียง
ค. ภัยคุกคาม

ต่อหน้าถดั ไป

หนา้ 23

คู่มอื วิทยากร: 270 การระบุภัยคุกคามและอันตรายและการประเมนิ ความเสย่ี ง (THIRA)

การตรวจสอบความคบื หนา้ (ต่อ)

เพราะเหตใุ ดจงึ ขอ้ ใดคือเครื่องมอื ประเมนิ ความเสี่ยงที่มีความครอบคลุมมากทส่ี ดุ ?
ตอ้ งใช้ THIRA? ก. THIRA

ข. ISO-31000
ค. StAR

หนา้ 24

เป้าหมาย คูม่ อื วิทยากร: 270 การระบุภัยคุกคามและอันตรายและการประเมินความเสยี่ ง (THIRA)

270.C ภาพรวมของกระบวนการ THIRA

เปา้ หมายของบทนค้ี ือเพ่ือให้ผู้เขา้ รบั การอบรมทราบภาพรวมของกระบวนการ THIRA และ
วธิ ีทีช่ ว่ ยใหช้ มุ ชนสามารถระบุและวางแผนรบั มือภยั คุกคามและอันตรายที่มลี าดับ
ความสาคญั

วตั ถปุ ระสงค์ หลงั จากจบบทนี้ ผู้เขา้ รบั การอบรมจะสามารถ
 อธิบายว่ากระบวนการ THIRA ช่วยตอบคาถามใดให้กบั ชมุ ชน
 อธบิ ายกระบวนการ THIRA
 ระบคุ วามสาคัญของการมสี ว่ นรว่ มของผู้มีส่วนไดส้ ว่ นเสียในกระบวนการ THIRA

กาหนดการ กาหนดการของบทนี้ มดี ังนี้
หวั ข้อ
เวลา
ภาพรวมบท 5 นาที
ภาพรวมของ THIRA 35 นาที
การตรวจสอบความคบื หน้า 10 นาที
ระยะเวลาทงั้ หมด 50 นาที

หน้า 25

คู่มือวทิ ยากร: 270 การระบุภยั คุกคามและอันตรายและการประเมนิ ความเสยี่ ง (THIRA)

ภาพรวมของกระบวนการ THIRA

ภาพรวมของ วธิ กี ารระบุภัยคกุ คามและอันตรายและการประเมนิ ความเส่ยี ง (THIRA) ช่วยใน
THIRA และ อย่างเป็น

ระบบ ซ่ึงจาเปน็ ต่อการจัดการความเสี่ยงทีค่ าดการณ์ไว้และความเส่ียงท่ีคาดไมถ่ งึ

THIRA เป็นกระบวนการประเมินความเส่ียงที่
 มมี าตรฐาน
 สร้างจากทรัพย์สนิ ท่มี อี ยู่ในท้องถิน่ แผนก และภมู ิภาค

 สามารถปรบั ขนาดได้และมคี วามยืดหยุ่น

วธิ ี THIRA วิธี THIRA ชว่ ยตอบคาถามต่อไปน้ี

 ส่งิ ท่เี ราจาเปน็ ตอ้ งเตรียมพรอ้ ม?
 ทรัพยากรที่ตอ้ งเตรยี ม?

 การกระทาที่สามารถนามาใชเ้ พอื่ หลีกเลยี่ ง เบี่ยงเบน บรรเทา หรอื ขจัดภัยคุกคามหรอื
อันตราย?

ผลลพั ธ์ของ ผลลัพธ์ของ THIRA
THIRA  ช่วยในการจัดลาดบั ความสาคัญในการวางแผน – โดยเรม่ิ จากการสร้างแผนสาหรับความ

เส่ยี งท่ีมีลาดบั ความสาคญั สูงสุด
 ม่งุ เนน้ ทรัพยากรที่หายาก โดยพิจารณาจากความเส่ียงทน่ี า่ จะมผี ลกระทบมากท่สี ุด

ตอ่ หนา้ ถัดไป

หนา้ 26

คมู่ ือวิทยากร: 270 การระบุภัยคกุ คามและอันตรายและการประเมนิ ความเสย่ี ง (THIRA)

ภาพรวมของกระบวนการ THIRA (ต่อ)

กระบวนการ THIRA เป็นกระบวนการประเมินความเสยี่ งท่ปี ระกอบด้วย 4 ข้ันตอน ดังนี้
THIRA 1. ระบภุ ัยคกุ คามและอันตรายทน่ี า่ กังวล

2. ระบบุ รบิ ทของภัยคุกคามและอนั ตราย
3. กาหนดเปา้ หมายด้านขีดความสามารถ
4. นาผลลัพธ์ไปใช้

1: ระบภุ ัยคกุ คาม 2: ระบุบรบิ ทของ 3: กาหนดเป้าหมายดา้ น 4: นาผลลพั ธไ์ ปใช้
ภยั คุกคามและอนั ตราย ขดี ความสามารถ
ระบุภยั คุกคามและ ความตอ้ งการ
อันตรายตามลาดบั อธิบายบริบทของภัย ประกาศเปา้ หมายดา้ น ทรัพยากร
ความสาคญั คุกคามและอนั ตราย ขีดความสามารถ การทาแผนทที่ รพั ยากร

ตอ่ หน้าถัดไป

หนา้ 27

คมู่ ือวิทยากร: 270 การระบุภยั คุกคามและอนั ตรายและการประเมนิ ความเส่ยี ง (THIRA)

ภาพรวมของกระบวนการ THIRA (ต่อ)

ขนั้ ตอนที่ 1: ระบุ ระบุรายการภัยคกุ คามและอนั ตรายที่เปน็ ข้อกังวลที่สาคัญของชมุ ชน โดยพิจารณาจาก
ภัยคกุ คามที่สาคัญ ประสบการณ์ การคาดการณ์ ความเชยี่ วชาญเฉพาะดา้ น และทรัพยากรอน่ื ๆ ที่มอี ยู่ ซงึ่

และอันตรายที่น่า รวมถึงสิ่งต่อ
กังวล  ระดมความคดิ เกีย่ วกบั ภัยคุกคาม/อันตรายทอ่ี าจเกิดขน้ึ กบั ประเทศ

 ระบุและตกลงเกีย่ วกบั ผลกระทบทม่ี ีลาดบั ความสาคญั และวิธีการประเมนิ
 จดั ลาดบั ความสาคญั ของภยั คุกคาม/อนั ตรายโดยใช้มาตรวัดแบบตวั เลข
 กาหนดจุดตดั สาหรับภัยคกุ คามและอนั ตราย “ทีม่ ีลาดับความสาคญั ”

ผลลัพธ์ทีไ่ ด้: รายการภัยคุกคาม/อนั ตรายที่มีลาดับความสาคัญ

1: ระบภุ ยั คุกคาม
ระบุรายการภัยคุกคาม
และอันตราย

ต่อหน้าถัดไป

หน้า 28

คู่มอื วิทยากร: 270 การระบุภัยคุกคามและอันตรายและการประเมนิ ความเสีย่ ง (THIRA)

ภาพรวมของกระบวนการ THIRA (ต่อ)

ข้ันตอนที่ 2: ระบุ อธบิ ายภยั คกุ คามและอันตรายทนี่ ่ากังวล โดยแสดงใหเ้ หน็ ว่าภัยคกุ คามและอนั ตรายเหล่านี้
บริบทของภัย อาจสง่ ผลกระทบตอ่ ชุมชนอยา่ งไร

คกุ คามและ ข้ันตอนน้ตี อบคาถามท่วี า่ : จะเป็นอยา่ งไรหากเกิดภยั คุกคาม/อนั ตรายข้ึนในประเทศนี้?
อนั ตราย หากเกิดข้ึนในชว่ งเวลาท่ีแตกต่างกันหรือตา่ งสถานท่ี วิธีการเตรียมความพรอ้ มหรือการรบั มอื
จะเปลยี่ นไปอยา่ งไร?
ตัวอย่าง: การระบาดของโรคอีโบลาในชุมชนชนบทเปรยี บเทียบกับใจกลางเมือง
ผลลพั ธท์ ไ่ี ด้: คาอธบิ ายบรบิ ทของภยั คกุ คาม/อนั ตรายที่มีลาดับความสาคัญ

2: ระบุบริบทของภยั
คุกคามและอนั ตราย

คาอธิบายบรบิ ทของภยั
คุกคามและอนั ตราย

ต่อหนา้ ถดั ไป

หน้า 29

คมู่ ือวทิ ยากร: 270 การระบุภยั คุกคามและอนั ตรายและการประเมนิ ความเสีย่ ง (THIRA)

ภาพรวมของกระบวนการ THIRA (ตอ่ )

ข้ันตอนที่ 3: ประเมินภยั คุกคามและอันตรายแต่ละรายการในบริบททก่ี าหนดเพอ่ื กาหนดเปา้ หมายดา้ นขดี
กาหนดเป้าหมาย ความสามารถ เปา้ หมายด้านขดี ความสามารถคือส่ิงท่ีกาหนดความสาเรจ็ ในดา้ นขดี

ด้านขีด ความสามารถ
ความสามารถ  จากผลกระทบทีอ่ าจเกดิ ขน้ึ จากภยั คกุ คาม/อันตราย สง่ิ ทเี่ ราตอ้ งการทาคืออะไร? เรา

ตอ้ งการที่จะสามารถรบั มอื อย่างไร?
 ตัวอยา่ ง: กาหนดทมี ตอบสนองเร่งด่วนภายใน 12 ชัว่ โมงหลังจากไดร้ ับแจง้ เกี่ยวกับภยั

คุกคาม/อนั ตราย

ผลลัพธ์ท่ไี ด้: เป้าหมายดา้ นขดี ความสามารถสาหรับภัยคกุ คาม/อนั ตรายท่ีมีลาดับ
ความสาคัญ

3: กาหนดเปา้ หมายด้าน
ขีดความสามารถ

ประกาศเปา้ หมายดา้ นขีด
ความสามารถ

ต่อหนา้ ถดั ไป

หนา้ 30

ค่มู ือวิทยากร: 270 การระบภุ ัยคุกคามและอนั ตรายและการประเมินความเสย่ี ง (THIRA)

ภาพรวมของกระบวนการ THIRA (ต่อ)

ขัน้ ตอนที่ 4: นา สาหรับขดี ความสามารถหลกั แต่ละรายการ ใหป้ ระเมินทรัพยากรที่จาเป็นในการบรรลุ
ผลลัพธ์ไปใช้ เป้าหมายด้านขีดความสามารถโดยใช้สนิ ทรพั ยข์ องชมุ ชนและระบบร่วมด้วยช่วยกนั

นอกเหนอื จากการพจิ ารณากจิ กรรมการเตรยี มความพร้อม รวมถึงโอกาสในการบรรเทา
ผลกระทบ

ขั้นตอนนี้ตอบคาถามทวี่ ่า: ทรัพยากรใดที่จาเปน็ ในการบรรลุเปา้ หมายด้านขดี ความสามารถ?
ทรพั ยากรเหลา่ นี้อาจรวมถึง: พนกั งาน ชดุ ทกั ษะ วัสดสุ ิ้นเปลอื ง การเงนิ พ้นื ทปี่ ฏิบัติงาน

ฯลฯ
ผลลพั ธท์ ่ีได้: ความตอ้ งการทรัพยากรสาหรบั สถานการณต์ า่ ง ๆ เมื่อเกิดภัยคุกคาม/อนั ตราย
ท่มี ีลาดับความสาคญั สงู

4: นาผลลัพธ์ไปใช้

ความต้องการ
ทรัพยากร

ต่อหนา้ ถดั ไป

หนา้ 31

ค่มู อื วิทยากร: 270 การระบุภยั คุกคามและอนั ตรายและการประเมินความเส่ยี ง (THIRA)

ภาพรวมของกระบวนการ THIRA (ตอ่ )

การมสี ว่ นรว่ มของ การพัฒนากระบวนการ THIRA ทีม่ ีประสทิ ธิภาพตอ้ งอาศัยการมสี ่วนร่วมจากผู้มีส่วนไดส้ ่วน
ผูม้ ีสว่ นไดส้ ่วนเสยี เสยี ทงั้ หมด และในการประเมินและวางแผนควรพจิ ารณามุมมองจากตวั แทนและผู้มีส่วนได้

ส่วนเสียทั้งหมด

ผ้มู ีสว่ นไดส้ ว่ นเสียทีไ่ ด้รบั ขอ้ มูลเปน็ บุคคลสาคญั ทจี่ ะช่วยสนับสนนุ การสรา้ งและรักษาขีด
ความสามารถท่ีจาเปน็ และสรา้ งชุมชนทีป่ ลอดภยั และมีความยืดหยนุ่

ปัจจยั ใน THIRA เป็นกระบวนการที่ต้องใช้เวลามาก โดยประกอบด้วย
กระบวนการ  การระบุผูม้ ีส่วนได้ส่วนเสยี
THIRA  การรวบรวมขอ้ มูลเก่ียวกับภัยคกุ คามและอนั ตราย

 การทาให้ผมู้ สี ่วนไดส้ ่วนเสยี มสี ว่ นร่วมในการให้ข้อมูลแก่กระบวนกสน THIRA
 ขอฉนั ทามตเิ ก่ียวกับเกณฑ์ จุดตดั ท่ีสาคัญ เป้าหมายดา้ นขีดความสามารถ และความ

ต้องการทรัพยากร
 จัดทารายงานของ THIRA ฉบบั สมบูรณ์
 แจ้งผลของกระบวนการ THIRA ต่อผนู้ าและผู้มสี ่วนไดส้ ว่ นเสีย และเริม่ กระบวนการ

วางแผน

หนา้ 32

คมู่ ือวทิ ยากร: 270 การระบภุ ยั คุกคามและอนั ตรายและการประเมินความเสย่ี ง (THIRA)

การตรวจสอบความคืบหน้า

โปรดตอบคาถามด้านลา่ ง และแบ่งปนั คาตอบของคุณกับผ้อู ื่น

ภาพรวมของ THIRA เตมิ คาในชอ่ งว่างดา้ นลา่ ง
วธิ ีการระบุภัยคกุ คามและอันตรายและการประเมินความเส่ยี ง (THIRA) ช่วย
ใน การพัฒนาเปา้ หมายด้านขดี
ความสามารถ และการระบคุ วามตอ้ งการทรัพยากรทจี่ าเปน็ ในการจัดการ
ความเส่ยี งท่ีคาดการณ์ไว้และความเส่ียงที่คาดไม่ถึง
ก. การระบุความเส่ยี งที่สาคัญ
ข. การพฒั นาแผน
ค. การแสดงขอ้ มลู

ต่อหนา้ ถดั ไป

หน้า 33

ค่มู ือวทิ ยากร: 270 การระบภุ ัยคกุ คามและอันตรายและการประเมินความเส่ียง (THIRA)

การตรวจสอบความคืบหน้า (ต่อ)

กระบวนการ THIRA ข้อใดคือขนั้ ตอนสุดท้ายของกระบวนการ THIRA?
ก. ระบุภัยคกุ คามและอันตรายทน่ี ่ากงั วล

ข. ระบบุ ริบทของภยั คกุ คามและอันตราย
ค. กาหนดเปา้ หมายด้านขีดความสามารถ
ง. นาผลลัพธ์ไปใช้

การมีส่วนร่วมของผมู้ ี ตอบคาถามลงในชอ่ งวา่ งโดยใชต้ ัวเลือกคาตอบด้านลา่ ง
ส่วนไดส้ ่วนเสยี

ผมู้ สี ว่ นได้สว่ นเสียทไี่ ด้รบั ข้อมูลเปน็ สาหรับการ

สร้างและรกั ษาขดี ความสามารถทจ่ี าเป็น และสร้างชุมชนท่ปี ลอดภยั และมีความ

ยืดหยนุ่

ก. สมาชกิ ในครอบครัว

ข. ผู้สนับสนุนทด่ี ีท่สี ุด

ค. พนักงานรกั ษาความปลอดภัย

หน้า 34

เป้าหมาย คู่มือวิทยากร: 270 การระบภุ ยั คกุ คามและอันตรายและการประเมินความเสยี่ ง (THIRA)

270.D การประชมุ เชงิ ปฏิบัติการกระบวนการ THIRA

เป้าหมายของบทนีค้ ือเพื่อให้ผเู้ ข้ารับการอบรมสามารถระบภุ ัยคกุ คามและอนั ตรายที่นา่
กงั วลภายในชมุ ชนของตนได้

วตั ถุประสงค์ หลงั จากจบบทน้ี ผู้เข้ารบั การอบรมจะสามารถ
 ระบุขน้ั ตอนหลักในกระบวนการ THIRA ที่สามารถนาไปใช้ในชุมชนทกุ ขนาดได้อย่างมี

ประสทิ ธิภาพ เนื่องจากมีการปรับขอบเขตของการประเมนิ ให้ตรงกับความต้องการและ

ทรัพยากรของแต่ละชุมชน
 ระบุภยั คุกคามและอันตรายและประเมนิ ความเสย่ี ง

กาหนดการ กาหนดการของบทน้ี มดี งั นี้
หวั ข้อ
เวลา
ภาพรวมของบท 5 นาที
ขั้นตอนที่ 1: ระบุภยั คุกคามและอนั ตรายทน่ี า่ กงั วล 7 ชั่วโมง
ข้ันตอนท่ี 2: ระบบุ รบิ ทของภัยคุกคามและอันตราย 2.5 ชัว่ โมง
ข้ันตอนที่ 3: กาหนดเป้าหมายด้านขดี ความสามารถ 4 ช่วั โมง
ข้นั ตอนท่ี 4: นาผลลพั ธ์ไปใช้ 8 ชัว่ โมง
ขั้นตอนถัดไป 25 นาที
ระยะเวลาทั้งหมด 21 ช่วั โมง

หน้า 35

คมู่ อื วิทยากร: 270 การระบุภัยคุกคามและอนั ตรายและการประเมนิ ความเสี่ยง (THIRA)

ขัน้ ตอนท่ี 1: ระบุภยั คุกคามและอันตรายของความกงั วล

1: การระบุภยั ข้ันตอนท่ี 1: การระบุภัยคุกคามและอันตรายท่ีน่ากังวลประกอบดว้ ย 4 ภารกจิ ดงั น้ี

คกุ คามและ 1. ระบรุ ายการภยั คุกคามและอนั ตรายทง้ั หมด

อนั ตรายท่ีนา่ กงั วล 2. ระบปุ จั จยั ในการคัดเลือก

3. นาปจั จยั ในการคัดเลือกไปใช้

4. กาหนดจุดตัดของความสาคัญ

ภารกจิ ที่ 1: ระบุ ภารกจิ ที่ 1: ระบรุ ายการภัยคุกคามและอนั ตรายทั้งหมด โดยภัยคุกคามและอันตรายมี
รายการภัยคกุ คาม
และอนั ตราย ด้วยกัน 4 ประเภท ดังนี้
ทง้ั หมด  ภยั คุกคามและอันตรายทเี่ กิดจากธรรมชาติ
 ภยั คกุ คามอันตรายที่เกิดจากเทคโนโลยี
 ภยั คุกคามและอันตรายท่ีเกิดจากมนษุ ย์

แบบฝกึ ปฏบิ ัติท่ี 1: ภารกิจท่ี 1: ระบุรายการภัยคุกคามและอันตราย
ทางานเป็นกลุม่ เพื่อ
 รวบรวมรายการภัยคกุ คามและอนั ตรายแต่ละประเภท (คุกคามและอนั ตรายทเี่ กิดจาก

ธรรมชาติ เทคโนโลยี และมนุษย์) ท่ีสง่ ผลกระทบตอ่ ประเทศของคุณ
 เลอื กตัวแทนกลุ่มเพอ่ื สรุปรายการภยั คุกคามและอันตรายของคุณให้ผู้เขา้ รบั การอบรม

ทั้งหมดรบั ฟงั
 ระยะเวลา 40 นาที

ต่อหนา้ ถดั ไป

หน้า 36

คู่มือวิทยากร: 270 การระบุภยั คกุ คามและอันตรายและการประเมินความเสีย่ ง (THIRA)

ข้นั ตอนท่ี 1: ระบุภัยคกุ คามและอนั ตรายทนี่ า่ กังวล (ต่อ)

ภารกิจท่ี 2: ระบุ THIRA ควรประกอบด้วยภยั คกุ คามและอนั ตรายท่ีมีนยั สาคญั เท่านั้น โดยพจิ ารณาจากปจั จัย

ปจั จัยในการ สาคญั 2 ประการ คอื และ

คัดเลือก

ปัจจัยในการ : ความนา่ จะเป็นในการเกดิ
คัดเลือก: ความ
น่าจะเป็น ในการกาหนดความนา่ จะเปน็ ใหพ้ จิ ารณา
 ภยั คกุ คามและอันตรายทมี่ ีผลกระทบตอ่ ประเทศในอดตี
 ขอ้ มลู ขา่ วกรองและรายงานหลงั การปฏิบตั ิงานที่มอี ยู่
 ผลกระทบของการเปล่ียนแปลงสภาพภมู อิ ากาศและการเปล่ียนแปลงประชากร

ตัวอยา่ ง: ความนา่ จะเปน็ ที่เมืองในสวีเดนจะประสบกบั การระบาดของมาลาเรยี นน้ั ต่ามาก
เน่ืองจากไมม่ ีพาหะนาโรค และสภาพภมู อิ ากาศไม่เอื้อต่อการแพร่เชือ้ มาลาเรยี เป็นต้น
อย่างไรกต็ าม เมืองในสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก (DRC) ซ่งึ มีพาหะนาโรค ขาดการ
เข้าถงึ ยาตา้ นมาเลเรยี และมีแหล่งนา้ นง่ิ จะมีความน่าจะเป็นในการระบาดของมาลาเรยี สูง
กว่า

ตอ่ หนา้ ถัดไป

หนา้ 37

คูม่ ือวิทยากร: 270 การระบภุ ยั คกุ คามและอันตรายและการประเมินความเสย่ี ง (THIRA)

ขั้นตอนที่ 1: ระบภุ ัยคุกคามและอันตรายทนี่ า่ กงั วล (ต่อ)

ปัจจัยในการ : ความรุนแรงของผลลพั ธแ์ ละผลท่ีตามมาของอนั ตราย
คดั เลอื ก:
ตวั อย่าง: การระบาดของโรคไข้หวดั นกชนิดก่อโรครุนแรง (HPAI) ในเขตเมืองท่ีมีประชากร
ผลกระทบ หนาแน่นจะมผี ลกระทบมากกว่าการระบาดของไวรสั ระบบทางเดินหายใจ (RSV) ในพ้นื ท่ี
เดยี วกนั

ในการพิจารณาผลกระทบ ให้พจิ ารณาปัจจยั ที่เพิ่มหรือลดความรุนแรงของผลท่ตี ามมา

ตวั อยา่ งเกณฑ์ของผลกระทบ ได้แก่
 จานวนผู้เสียชีวิต

 จานวนผ้บู าดเจบ็
 ภาระทางเศรษฐกิจ
 ผลกระทบทางจิตใจ

 ความไม่มั่นคงทางสงั คม
 จานวนผูต้ ิดเชอ้ื

 ผลกระทบต่อระบบสาธารณสุข
 ความสามารถในการกอ่ โรคของเชอ้ื โรค
 ความหนาแน่นของประชากร

 ความเสยี หายตอ่ เศรษฐกจิ ทอ้ งถ่ิน

ผลกระทบสาคญั ที่คุณอาจจาเปน็ ต้องใช้ในการประเมินภยั คุกคาม/อันตรายของคุณคอื อะไร?

ตอ่ หนา้ ถัดไป

หนา้ 38

คู่มอื วทิ ยากร: 270 การระบภุ ยั คุกคามและอันตรายและการประเมินความเส่ยี ง (THIRA)

ข้นั ตอนท่ี 1: ระบภุ ัยคกุ คามและอันตรายทน่ี า่ กงั วล (ต่อ)

แบบฝึกปฏบิ ัติท่ี 2: ภารกจิ ท่ี 2: ระบุเกณฑ์ของผลกระทบ
ทางานรว่ มกันเปน็ กลมุ่ เพือ่
 รวบรวมเกณฑท์ ่ีเปน็ ไปได้ทีส่ ามารถแสดงถึงผลกระทบ
 กาหนดเกณฑ์ 5 อนั ดบั แรกทีจ่ ะใช้ในการประเมินภยั คกุ คามและอนั ตรายทรี่ ะบุลว่ งหน้า
 กาหนดความหมายของเกณฑ์ 5 อนั ดับแรก
 ระยะเวลา: 75 นาที

ต่อหนา้ ถดั ไป

หนา้ 39

คูม่ ือวทิ ยากร: 270 การระบภุ ัยคุกคามและอันตรายและการประเมินความเส่ียง (THIRA)

ข้ันตอนท่ี 1: ระบภุ ัยคุกคามและอันตรายทนี่ ่ากงั วล (ตอ่ )

ภารกจิ ท่ี 3: นา วิธกี ารทใ่ี ช้กนั มากทีส่ ุดในการจัดลาดบั ความสาคัญของภัยคกุ คามและอันตรายก็คือการวดั ภยั
ปจั จัยในการ คุกคามและอันตรายแตล่ ะรายการโดยพจิ ารณาจากผลกระทบทอ่ี าจเกดิ ขึน้ และความนา่ จะ
คดั เลือกไปใช้ เปน็ ทีจ่ ะเกดิ ขึ้น ภาพดา้ นล่างแสดงให้เห็นวา่ ผลการวดั สามารถแยกแยะความแตกตา่ ง
ระหวา่ งภัยคุกคามและอนั ตรายท่ีความสาคญั ต่ามากและภยั คุกคามและอนั ตรายทมี่ ี
ความสาคญั มากทส่ี ุดไดอ้ ย่างไร ภยั คุกคามและอันตรายด้านขวาบนจะมีความสาคัญมาก
ท่ีสดุ ในการวางแผนและการเตรยี มความพรอ้ มของศูนยป์ ฏบิ ัติการฉุกเฉนิ ดา้ นการแพทย์และ
สาธารณสุข (PHEOC)

ความเป็นไปได้ ตา่ มาก ตา่ ผลกระทบ สงู สูงมาก
ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง วิกฤติ วกิ ฤติ
เกือบแน่นอน ปานกลาง สูง วกิ ฤติ
เปน็ ไปไดม้ าก ต่า ปานกลาง สงู ปานกลาง สงู
ตา่ ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง
เปน็ ไปได้ ต่ามาก ต่า ปานกลาง
ไม่นา่ เปน็ ไปได้ ปานกลาง ต่า ปานกลาง
ไม่น่าเป็นไปได้ ตา่ มาก ต่ามาก
ตา่
อย่างยงิ่

ตอ่ หน้าถดั ไป

หนา้ 40

คมู่ อื วิทยากร: 270 การระบุภยั คกุ คามและอนั ตรายและการประเมินความเสยี่ ง (THIRA)

ขน้ั ตอนที่ 1: ระบุภัยคกุ คามและอนั ตรายทน่ี า่ กังวล (ตอ่ )

การพลอตกราฟ  แผนภมู ดิ ้านลา่ งแสดงรายการภัยคกุ คามและอันตรายทอ่ี าจเกดิ ข้นึ ทางด้านซา้ ย และ

ของภัยคกุ คามและ เกณฑก์ ารจัดอนั ดบั (โอกาสและผลกระทบ) ทีด่ ้านบน

อันตราย − ตอ้ งกาหนดคะแนนการจดั อนั ดับใหก้ ับปัจจัยความน่าจะเป็นและปจั จยั ผลกระทบแต่

เปรยี บเทยี บกบั ละรายการ โดยคะแนนความนา่ จะเป็นและผลกระทบควรมนี ้าหนกั เท่ากัน และมคี า่

โอกาสและ ตง้ั แต่ 1-5

ผลกระทบ

ความน่าจะเป็น คาจากัดความ ผลกระทบ คาจากัดความ

1 ไมน่ ่าเปน็ ไปได้อย่างยงิ่ 1 ตา่ มาก

2 ไม่น่าเปน็ ไปได้ 2 ตา่

3 เป็นไปได้ 3 ปานกลาง

4 เปน็ ไปได้มาก 4 สูง

5 เกือบแน่นอน 5 สูงมาก

- สาหรบั ภัยคกุ คาม/อนั ตรายแตล่ ะรายการ คะแนนรวมคือความน่าจะเปน็ บวกผลรวมของ

ปัจจัยผลกระทบ หารดว้ ยจานวนของปัจจัยผลกระทบ

 ระบุคะแนนของภยั คุกคามและอนั ตรายแต่ละรายการ

ตารางคะแนนตัวอย่าง:

ภยั คกุ คาม/ ความนา่ จะเปน็ การ การ อทิ ธิพล (1-5) ผลกระทบตอ่ รวม คะแนน
อนั ตราย (1-5) เจบ็ ปว่ ย เสียชวี ติ ระบบสขุ ภาพ (6025)/5 รวม
ความไร้เสถยี รภาพ ผลกระทบ
ทางสงั คม ทางเศรษฐกิจ

ไวรสั มารเ์ บริ ก์ 4 34 4 4 4 3.8 7.8

แผ่นดินไหว 4 32 4 4 4 3.4 7.4

ความขดั แย้ง 2 55 4 4 4 4.4 6.4
ทางสังคม 3 44 2 2 3 36

ไขห้ วดั นก

โรคหัด 2 24 2 4 2 2.8 4.8

อหิวาตกโรค 1 32 1 1 3 23

ตอ่ หนา้ ถัดไป

หนา้ 41

ค่มู อื วิทยากร: 270 การระบภุ ยั คุกคามและอันตรายและการประเมนิ ความเสย่ี ง (THIRA)

ข้นั ตอนท่ี 1: ระบุภัยคุกคามและอนั ตรายทนี่ ่ากังวล (ตอ่ )

ความขดั แยง้ ไวรัสมาร์เบิร์ก
ทางสังคม แผน่ ดินไหว

ผลกระทบ โรคหดั ไข้หวัดนก
อหวิ าตกโรค

ความนา่ จะเป็น

ต่อหนา้ ถัดไป

หน้า 42

ค่มู ือวทิ ยากร: 270 การระบภุ ัยคุกคามและอันตรายและการประเมินความเส่ียง (THIRA)

ข้นั ตอนท่ี 1: ระบุภัยคกุ คามและอนั ตรายทนี่ า่ กังวล (ตอ่ )

แบบฝกึ ปฏบิ ัติท่ี 3: ภารกจิ ที่ 3: ใช้ปจั จยั การคัดเลือก
ทางานร่วมกนั ดังต่อไปนี้
 ใหค้ ะแนนภัยคุกคาม/อันตรายที่ระบไุ ว้ทั้งหมด โดยพจิ ารณาจาก

- ความน่าจะเปน็ : คะแนน 1-5
- ปัจจยั ผลกระทบ: คะแนน 1-5 หารด้วยจานวนของปัจจัย
- คะแนนรวมของภยั คกุ คาม/อันตรายแต่ละรายการคอื ความน่าจะเปน็ บวกผลรวมของ

ปจั จยั ผลกระทบ หารด้วยจานวนของปัจจัยผลกระทบ
 ระยะเวลา: 3 ช่วั โมงขึ้นไป

ตอ่ หนา้ ถัดไป

หนา้ 43

ค่มู ือวิทยากร: 270 การระบุภยั คกุ คามและอนั ตรายและการประเมนิ ความเสยี่ ง (THIRA)

ขน้ั ตอนท่ี 1: ระบภุ ัยคุกคามและอันตรายทน่ี ่ากังวล (ต่อ)

ภารกิจที่ 4: ข้ันตอนตอ่ ไปของกระบวนการ THIRA คือการกาหนดจดุ ตัดเพอื่ จากดั รายการภยั คุกคามและ
กาหนดค่าจุดตัด อันตรายให้แคบลง ใหเ้ หลอื เพียงรายการทส่ี าคัญท่สี ดุ จากน้ันจึงทาการวิเคราะห์ภยั คุกคาม
ของความสาคญั และอันตรายอนั ดับต้น ๆ ภายในเขตอานาจศาล

กลมุ่ อาจตัดสนิ ใจสร้างจดุ ตัดตามจานวนภยั คกุ คามและอนั ตรายทส่ี มเหตุสมผล (ตวั อย่าง:
เลือก 10 อันดับแรก) อกี วธิ ีหนึ่งคือการกาหนดเปอรเ์ ซ็นต์เชน่ ภัยคุกคามและอนั ตรายท่มี ี

คะแนนรวมอยูใ่ น 25% แรกของคะแนนทั้งหมด

ความขัดแยง้ ทางสังคม ไวรัสมารเ์ บิรก์
โรคหดั ไข้หวดั นก แผน่ ดินไหว

ผลกระทบ

อหวิ าตกโร
ค

ความน่าจะเป็น

ต่อหนา้ ถดั ไป

หนา้ 44

ความน่าจะเ ็ปน คมู่ ือวทิ ยากร: 270 การระบุภยั คุกคามและอันตรายและการประเมินความเสยี่ ง (THIRA)

ข้นั ตอนท่ี 1: ระบุภยั คุกคามและอนั ตรายทนี่ า่ กังวล (ต่อ)

แบบฝึกปฏบิ ตั ทิ ี่ 4: ภารกิจที่ 4: กาหนดค่าจุดตัดสาหรบั ความสาคัญ
 กาหนดและใช้วธิ ที ่ีคุณต้องการ (10 อันดบั แรก, 25% แรก) เพื่อระบุคา่ จุดตัดสาหรับภยั

คกุ คามและอันตรายท่นี ่ากังวล และกาหนดคา่ จดุ ตัดของภยั คุกคามและอันตรายทีน่ ่า
กังวลตามฉนั ทามติ

ผลกระทบ

หน้า 45

ค่มู ือวทิ ยากร: 270 การระบภุ ัยคกุ คามและอันตรายและการประเมินความเสย่ี ง (THIRA)

ข้ันตอนที่ 2: ระบุบรบิ ทของภัยคุกคามและอันตราย

ขั้นตอนท่ี 2: ระบุ อธบิ ายสภาวะตา่ ง ๆ ที่อาจเกิดภัยคุกคามหรืออันตรายที่น่ากังวลมากท่สี ุด
บริบทของภยั
ภัยคกุ คามและอันตรายอาจมผี ลกระทบทีแ่ ตกตา่ งกนั โดยขนึ้ อยู่กบั เวลา สถานท่ี และเงอื่ นไข
คกุ คามและ โดยควรพจิ ารณาจากสิ่งต่อไปน้ี
อนั ตราย  เวลาทอี่ าจเกดิ ภยั คุกคามหรอื อันตราย?
 ชว่ งเวลาใดของวนั ?
 ฤดใู ด?
 สถานท่ที ีอ่ าจเกิดภัยคกุ คามหรืออนั ตราย?

- พน้ื ท่ที ี่มปี ระชากร?
- เขตอุตสาหกรรมหรือยา่ นทอ่ี ยู่อาศยั ?
 อาจจาเปน็ ตอ้ งมีคาอธบิ ายมากกว่าหนึง่ คาอธบิ าย หากเงอ่ื นไขท่แี ตกตา่ งกัน เช่น
ช่วงเวลาของวนั ฤดูกาล หรือพนื้ ทไ่ี ด้รับผลกระทบ ส่งผลให้ผลกระทบของภัยคุกคาม
หรอื อันตรายทีม่ ชี มุ ชนน้ันแตกตา่ งกนั อย่างมนี ยั สาคญั
 ผลลัพธใ์ นอนาคตอาจแตกตา่ งไปจากประสบการณ์ในอดตี เช่น
- ขอ้ มูลประชากร
- ภูมิอากาศ
- สงิ่ แวดลอ้ ม

ตอ่ หนา้ ถัดไป

หนา้ 46

ค่มู ือวทิ ยากร: 270 การระบุภัยคกุ คามและอนั ตรายและการประเมินความเสี่ยง (THIRA)

ข้ันตอนที่ 2: ระบุบรบิ ทของภัยคกุ คามและอนั ตราย (ต่อ)

ตัวอยา่ งคาอธบิ าย ประเภทของภยั คุกคาม/อนั ตราย ภัยคุกคาม/อนั ตราย

บริบทของภยั เกิดจากธรรมชาติ อโี บลา

คุกคามและ ความเปน็ มา: ในปี 2557 เกิดการระบาดของโรคอีโบลาคร้ังเลวร้ายทสี่ ดุ ในประวัตศิ าสตร์ข้นึ

อนั ตราย ในหลายประเทศในแอฟริกาตะวันตก ส่งผลให้มีผ้เู สียชีวติ ถงึ 11,315 ราย ระบบการ

รกั ษาพยาบาลไมเ่ พยี งพอ เศรษฐกิจหยุดชะงกั ปญั หาเด็กกาพรา้ และผู้รอดชวี ติ จากอีโบลา

ประสบปญั หาสุขภาพในระยะยาว

คาอธบิ าย 1: เกดิ การระบาดของโรคอโี บลาขึน้ ในสองภูมภิ าคของประเทศ รวมทัง้ ในเมือง

หลวง ส่งผลให้มผี ู้เสียชีวติ กว่า 200 ราย

คาอธบิ าย 2: เกิดการระบาดของโรคอีโบลาในชนบทของประเทศ สง่ ผลให้มผี ู้เสียชวี ิต 5

ราย โดยมีผ้ตู ิดต่อใกล้ชดิ หลายคนจากการไปร่วมงานศพ

เกดิ จากเทคโนโลยี การระเบดิ ของโรงงานเคมี

ความเป็นมา: มโี รงงานเคมขี นาดใหญ่ตัง้ อยู่ริมท่าเรือของเมืองหลวง ซง่ึ เป็นพน้ื ทท่ี ม่ี ี

ประชากรหนาแน่น ในอดีต มีอุบตั ิเหตเุ ลก็ นอ้ ยเพยี งคร้งั เดยี วซ่ึงทาใหค้ นงานในโรงงานเคมี

ไดร้ บั บาดเจ็บ 3 คน โดยทีไ่ มม่ ผี ูเ้ สียชีวิต

คาอธิบาย 1: เกดิ การระเบิดเลก็ นอ้ ย สง่ ผลให้คนงานในโรงงานเคมไี ด้รบั บาดเจ็บสาหัส 10

คน

คาอธบิ าย 2: เกดิ การระเบิดครงั้ ใหญ่ข้ึนในโรงงานเคมี สง่ ผลใหเ้ กิดไฟไหม้และกลุ่มควัน

ขนาดใหญ่ โดยมผี ูอ้ ยอู่ าศัย 20,000 คนอาศยั อยู่ใต้ลม มผี ไู้ ด้รบั บาดเจ็บกวา่ 50 คน และ

เสยี ชีวติ 5 คน เมอ่ื ไฟลาม มีความเสี่ยงที่จะเกดิ การระเบิดเพ่มิ เติม

เกดิ จากมนษุ ย์ เหตกุ ารณ์ความไม่สงบหลังการเลือกตง้ั

ความเปน็ มา: ในชว่ ง 5 ปที ่ผี ่านมา ในประเทศมกี ารประท้วงขนาดใหญ่เพือ่ ตอ่ ตา้ นรฐั บาล

หลายครงั้ ซึ่งส่งผลให้มผี ้บู าดเจบ็ ล้มตายรวมกนั กว่า 200 คน

คาอธิบาย 1: ผชู้ ุมนุมต่อตา้ นรัฐบาลกลางเมอื งหลวง และปะทะกับเจา้ หน้าท่ีตารวจหลังผล

การเลอื กตัง้ ก่อใหเ้ กดิ ความรุนแรง สง่ ผลให้มีผู้บาดเจบ็ ล้มตาย 60 ราย และทาให้การ

คมนาคมขนส่งในทอ้ งถิน่ ผา่ นเมืองหลวงหยดุ ชะงกั

ตอ่ หน้าถัดไป

หนา้ 47

คมู่ อื วิทยากร: 270 การระบภุ ยั คุกคามและอนั ตรายและการประเมนิ ความเสยี่ ง (THIRA)

ขัน้ ตอนที่ 2: ระบุบริบทของภัยคุกคามและอนั ตราย (ต่อ)

แบบฝึกปฏบิ ัตทิ ี่ 5: ระบุบรบิ ทของภัยคกุ คามและอนั ตราย
 ทางานเปน็ กลมุ่ ตามทไ่ี ดร้ บั มอบหมาย เพื่อสร้างคาอธบิ ายบรบิ ทของภยั คกุ คามและ

อันตรายทมี่ ีลาดับความสาคญั หนึง่ รายการ คุณสามารถเลือกสรา้ งคาอธิบายบริบทของ
ภยั คุกคาม/อนั ตรายได้มากกวา่ หน่ึงคาอธบิ าย โดยใช้แผ่นงานดา้ นลา่ งนี้
 เลือกตัวแทนกลมุ่ เพ่ือสรุปให้ผ้เู ขา้ รบั การอบรมทัง้ หมดรับฟงั
 ระยะเวลา 120 นาที

ต่อหน้าถดั ไป

หน้า 48

คมู่ อื วทิ ยากร: 270 การระบภุ ยั คุกคามและอนั ตรายและการประเมนิ ความเสี่ยง (THIRA)

ข้ันตอนท่ี 2: ระบบุ รบิ ทของภัยคกุ คามและอนั ตราย (ต่อ) ภยั คุกคาม/อนั ตราย

แบบฝึกปฏบิ ัตทิ ี่ 5 ประเภทของภัยคกุ คาม/อันตราย
แผน่ งาน

ความเป็นมา:

คาอธบิ าย 1:

คาอธบิ าย 2:

หนา้ 49

คู่มอื วทิ ยากร: 270 การระบภุ ยั คกุ คามและอันตรายและการประเมนิ ความเสย่ี ง (THIRA)

ขนั้ ตอนที่ 3: กาหนดเป้าหมายด้านขดี ความสามารถ

ขั้นตอนท่ี 3: ขนั้ ตอนที่ 3: การกาหนดเปา้ หมายความสามารถ ประกอบดว้ ย 2 ภารกจิ ดงั นี้
กาหนดเป้าหมาย 1. ระบผุ ลกระทบ

ดา้ นขดี 2. กาหนดเป้าหมายความสามารถ
ความสามารถ

ภารกจิ ที่ 1: ระบุ เชอ่ื มโยงผลกระทบกับขนาดและความซับซอ้ นของภยั คุกคามและอนั ตราย ภยั คกุ คามและ
ผลกระทบ
อนั ตรายทีใ่ หญก่ ว่าและมคี วามซบั ซ้อนมากกวา่ อาจก่อใหเ้ กิดผลกระทบที่ใหญ่กวา่ และ
ซับซ้อนมากกว่า

ประเภทของผลกระทบ มดี ังนี้
 การพลัดถิน่ ของครอบครวั
 ผ้เู สียชีวติ

 การบาดเจ็บ/การเจ็บป่วย
 ผลกระทบทางเศรษฐกจิ โดยตรงตอ่ เขตอานาจศาล

 ผลกระทบทางเศรษฐกิจทางออ้ มจากการหยุดชะงักของระบบหว่ งโซอ่ ุปทาน
 การหยดุ ชะงักของโครงสรา้ งพ้ืนฐาน
ผลกระทบของภยั คกุ คามหรอื อันตรายสง่ ผลกระทบต่อท้งั ชมุ ชน

ผลกระทบ พิจารณาผลกระทบของการระบาดของโรคอีโบลาในปี 2557
โดยประมาณ  อตั ราการเสียชีวิตของผ้ปู ว่ ย 50%
ตัวอยา่ ง: อีโบลา
 บคุ ลากรทางการแพทย์ได้รับผลกระทบอย่างไม่เป็นสัดส่วนกัน
 บรกิ ารดา้ นสุขภาพไดร้ บั ผลกระทบ
 ระยะเวลาการพักรกั ษาตัวในโรงพยาบาลโดยเฉล่ีย 60 วนั

 คา่ ใช้จา่ ยในการรับมอื สูง
 ต้องมกี ารประสานงานระหว่างฝ่ายตา่ ง ๆ มากข้นึ

 โครงสรา้ งพ้นื ฐานหยดุ ชะงัก
 ประชากรเกิดความหวาดกลัว
 กจิ กรรมทางสงั คมภายในชุมชนหยุดชะงกั

ตอ่ หน้าถดั ไป

หนา้ 50