270_THIRA_PG v2.0 (eng-thai)

คู่มือวิทยากร: 270 การระบภุ ัยคุกคามและอันตรายและการประเมินความเส่ยี ง (THIRA)

ขัน้ ตอนท่ี 3: กาหนดเป้าหมายความสามารถ (ต่อ)

ภารกิจท่ี 2: คา เป้าหมายด้านขดี ความสามารถคอื คาอธบิ ายโดยสังเขปเกยี่ วกับสง่ิ ทคี่ ุณสามารถทาได้โดย
จากดั ความของ อาศยั ความสามารถเม่อื เกดิ ภัยคกุ คามหรอื อันตราย และควรมีคาอธิบายโดยละเอียดเกยี่ วกบั

เปา้ หมายดา้ นขดี ผลลัพธ์ของการตอบสนองทต่ี ้องการและสามารถวัดได้
ความสามารถ  เปา้ หมายด้านขีดความสามารถควรมคี วามเฉพาะเจาะจงและสามารถวัดได้

 กาหนดความสาเรจ็ และอธิบายสิง่ ที่ประเทศต้องการบรรลุ
 พิจารณาผลกระทบและผลลพั ธ์ท่ีต้องการสาหรับภัยคกุ คามและอันตรายแตล่ ะรายการ

- ผลกระทบ คือ ภัยคุกคามหรอื อนั ตรายอาจสง่ ผลตอ่ ชุมชนอย่างไร

- ผลลัพธท์ ี่ตอ้ งการ คือ กรอบเวลาหรอื ระดบั ของความพยายามทจี่ าเปน็ ตอ่ ความสาเร็จ
ในการสรา้ งขีดความสามารถ

หมายเหตุ: เป้าหมายดา้ นขดี ความสามารถไม่ใช่กิจกรรมหรอื ทรพั ยากร

ความสามารถกบั คาจากดั ความ: สงิ่ ที่มีอยู่ คาจากดั ความ: สง่ิ ที่คณุ สามารถทาได้โดย
ขีดความสามารถ ตวั อยา่ ง: มอี ปุ กรณ์ป้องกนั ภยั ส่วนบุคคลใน อาศยั ความสามารถ
คลังสนิ ค้าแห่งชาติ ตัวอยา่ ง: แจกจ่ายชดุ อุปกรณ์ปอ้ งกนั สว่ น
บุคคลไปยังสถานพยาบาลภายใน 48 ชั่วโมง
หลังจากไดร้ บั แจง้ เหตุ

ตอ่ หนา้ ถดั ไป

หนา้ 51

คู่มอื วิทยากร: 270 การระบภุ ยั คกุ คามและอันตรายและการประเมินความเสี่ยง (THIRA)

ข้นั ตอนที่ 3: กาหนดเป้าหมายความสามารถ (ต่อ)

แบบฝกึ ปฏบิ ัติท่ี 6: ภารกจิ ท่ี 2: คาจากัดความของเป้าหมายด้านขีดความสามารถ
 ทางานเปน็ กล่มุ
 ใช้คาอธิบายบริบทที่คุณสร้างขึ้นในขนั้ ตอนที่ 1

- สรา้ งรายการผลกระทบทีอ่ าจเกดิ ขนึ้ สาหรบั ภยั คุกคามหรอื อนั ตรายน้ัน
- สร้างคาประกาศเป้าหมายด้านขีดความสามารถโดยพจิ ารณาถึงผลกระทบทอ่ี าจ

เกดิ ขน้ึ และอธบิ ายผลลพั ธ์ท่ีตอ้ งการ
 เลือกตวั แทนกลมุ่ เพอื่ สรุปให้ผูเ้ ข้ารบั การอบรมท้ังหมดรบั ฟัง
 ระยะเวลา: 1 ช่วั โมง

หนา้ 52

ค่มู อื วิทยากร: 270 การระบภุ ัยคกุ คามและอนั ตรายและการประเมนิ ความเสย่ี ง (THIRA)

ข้ันตอนท่ี 4: นาผลลพั ธไ์ ปใช้

ขนั้ ตอนท่ี 4: นา ประมาณการทรพั ยากรทจี่ าเปน็ ในการบรรลเุ ปา้ หมายดา้ นขีดความสามารถโดยใช้สินทรพั ย์
ผลลัพธ์ไปใช้ ของชมุ ชนและและระบบร่วมดว้ ยช่วยกนั

ขัน้ ตอนที่ 4: การนาผลลัพธ์ไปใช้ ประกอบด้วย 4 ภารกจิ ดงั น้ี
1. ระบุทรัพยากรที่จาเปน็
2. แผนท่ีทรพั ยากร
3. แผนการจัดหาและกระจายทรพั ยากร
4. ม่งุ เนน้ การวางแผนสาหรบั ภยั คกุ คามและอนั ตรายท่ีระบโุ ดยใชว้ ธิ ี THIRA

คาจากดั ความของ ทรัพยากร คอื บคุ ลากรและอปุ กรณ์ วัสดุสนิ้ เปลอื ง และส่งิ อานวยความสะดวกทีส่ าคัญ ท่มี ี

ทรัพยากร อย่หู รอื อาจมี สาหรับการจดั สรรให้แก่การปฏบิ ตั ิงานเมอ่ื เกดิ เหตุ และเพอื่ คงสถานะเอาไว้

การอธิบายทรัพยากรจะอธบิ ายตามชนิดและประเภท และอาจใช้ในการสนบั สนนุ การ

ปฏบิ ัตงิ านหรอื ความสามารถในการกากับดแู ลเมือ่ เกดิ เหตุหรอื ที่ PHEOC

ต่อหน้าถัดไป

หน้า 53

คมู่ ือวทิ ยากร: 270 การระบุภัยคกุ คามและอันตรายและการประเมนิ ความเสีย่ ง (THIRA)

ข้ันตอนที่ 4: นาผลลพั ธไ์ ปใช้ (ต่อ)

ภารกจิ ที่ 1: ระบุ ตอ้ งระบทุ รัพยากรสาหรบั เป้าหมายด้านขดี ความสามารถแต่ละเปา้ หมาย ซ่ึงมแี นวโน้มวา่ แต่
ทรพั ยากรท่จี าเป็น ละเปา้ หมายอาจจาเปน็ ตอ้ งใช้ทรัพยากรหลายอย่าง โดยใหพ้ ิจารณาถึงบุคลากร อปุ กรณ์

และแผนจาเป็นสาหรับการบรรลุผลลพั ธ์ท่ีตอ้ งการ

ตวั อยา่ งจากการรบั มอื การระบาดของอีโบลา

ผลกระทบโดยประมาณ เป้าหมายดา้ นขีดความสามารถ ทรัพยากรทจ่ี าเปน็

ของอโี บลา  เจ้าหนา้ ทีเ่ ฝา้ ระวัง 10 คนต่อเขต (ท้งั หมด 50
คน) เพื่อติดตามผู้สัมผัสและตรวจสอบผู้ปว่ ยท่ี
อัตราผูเ้ สียชวี ิต 50% เพ่ิมการเฝ้าระวังและตดิ ตามการสมั ผัสใน เปน็ ไปได้

พน้ื ที่ท่ไี ด้รับผลกระทบภายใน 24 ชั่วโมง  แบบฟอรม์ การสอบสวนผู้ปว่ ยและการตดิ ตาม
การสมั ผัส
ระบบการรักษาพยาบาลไม่ จดั ตั้งศูนยบ์ าบัดรักษาอโี บลาล่วงหน้า 2
 อปุ กรณป์ ้องกันอันตรายส่วนบุคคล 1,000 ชดุ
เพยี งพอ แห่งภายใน 5 วนั (รวมถึง ถุงมือ หน้ากาก และชดุ )

 ยานพาหนะคนละ 1 คันต่อคน (รวม 50 คนั )
 โทรศพั ทม์ อื ถือคนละ 1 เคร่ือง (รวม 50

เครอื่ ง)
 จัดตง้ั ศูนย์บาบัด 2 แห่ง ในสถานท่ที ่กี าหนด

ไว้ลว่ งหนา้
 ศูนย์บาบดั แตล่ ะแห่งตอ้ งการแพทย์ 2 คน

พยาบาล 2 คน เจ้าหน้าทค่ี วามปลอดภยั 2
คน ภารโรง 2 คน เจ้าหนา้ ที่รกั ษาความ
ปลอดภัย 2 คน และเจ้าหน้าท่ีดูแลสถานที่ 1
คน
 เตยี ง 20 เตยี ง (ศูนยล์ ะ 10 เตียง) น้ายาฆ่า
เชอื้ อปุ กรณ์ปอ้ งกันอันตรายสว่ นบคุ คล
5,000 ชดุ เวชภัณฑ์พืน้ ฐานและยารกั ษาโรค
และคลอรีน 16 ลิตรสาหรับแต่ละศูนย์

ต่อหนา้ ถดั ไป

หน้า 54

คมู่ อื วิทยากร: 270 การระบุภยั คกุ คามและอนั ตรายและการประเมินความเสย่ี ง (THIRA)

ขน้ั ตอนที่ 4: นาผลลพั ธไ์ ปใช้ (ตอ่ )

แบบฝึกปฏบิ ัตกิ ารท่ี 7: ภารกจิ ที่ 1: ระบทุ รพั ยากรท่ีจาเป็น
 ทางานเป็นกลุ่ม และใช้แม่แบบทีม่ ีให้เพือ่ ระบทุ รัพยากรที่จาเปน็ ในการบรรลเุ ป้าหมาย

ด้านขีดความสามารถแตล่ ะเป้าหมาย
 เลือกตัวแทนกลมุ่ เพอื่ สรุปให้ผู้เข้ารบั การอบรมท้งั หมดรบั ฟัง
 ระยะเวลา 1 ชวั่ โมง

ภารกจิ ที่ 2: สร้าง การสรา้ งแผนที่ทรัพยากร คอื การจัดทาเอกสารที่ระบุตาแหน่ง การกระจาย และความ
แผนที่ทรัพยากร พร้อมใชง้ านของทรพั ยากร

หมายเหตุ: การสรา้ งแผนท่ีทรพั ยากรเป็นสว่ นประกอบของตัวบ่งช้ี JEE (การประเมิน
ร่วมกันระหวา่ งผู้ประเมินจากภายนอก)ของการเตรียมความพรอ้ มสาหรบั ความสามารถ

ระดับ 2 และ 3

ท่ีมา: เครื่องมือประเมินร่วมกนั ระหว่างผ้ปู ระเมินจากภายนอก ฉบบั ที่ 2: กฎอนามยั ระหว่างประเทศ (2548)

คะแนน ตวั ช้ีวดั : การเตรยี มความพรอ้ มสาหรับเหตุฉุกเฉิน

R.1.1 การประเมินความเสี่ยงจากเหตุฉุกเฉินเชงิ กลยทุ ธ์ 1 และการระบุและสร้างแผ่นที่ทรพั ยากรสาหรบั เหตุฉุกเฉนิ

ไม่มีข้อมลู ความเส่ียงจากเหตุฉุกเฉินระดับชาตทิ ี่องิ ตามการประเมินความเส่ยี งจากเหตุฉกุ เฉินและอันตรายหลากรูปแบบ

หรอื ไมไ่ ดร้ บั การปรับปรงุ ใหเ้ ป็นปัจจบุ ันในชว่ ง 5 ปีทีผ่ ่านมา

ไมม่ ีสนิ คา้ คงคลงั ระดบั ชาติและแผนท่ขี องทรัพยากรสาหรบั การตอบโต้เหตุฉกุ เฉนิ ด้วยความร่วมมอื จากหลายภาคสว่ น

หรือไมไ่ ดร้ บั การปรบั ปรงุ ใหเ้ ป็นปัจจบุ ันในชว่ ง 5 ปที ผี่ ่านมา

มคี วามสามารถอยา่ ง มีการประเมินความเสีย่ งจากเหตฉุ กุ เฉนิ และอันตรายหลากรปู แบบระดับชาติและบนั ทกึ ไวใ้ นขอ้ มลู ความเสยี่ งดา้ น

จากดั – 2 สาธารณสขุ จากเหตุฉกุ เฉินระดบั ประเทศ ในช่วง 5 ปที ผ่ี า่ นมา

มสี นิ ค้าคงคลงั ระดับชาตแิ ละแผนทีข่ องทรัพยากรภาคสุขภาพสาหรบั การรับมอื ฉกุ เฉินและได้รับการปรับปรงุ ให้เป็นปจั จบุ นั

ในช่วง 5 ปที ่ผี า่ นมา

มกี ารพฒั นา มกี ารระบุและทาแผนทท่ี รพั ยากรระดับชาติสาหรับการรบั มือเหตุฉุกเฉินในภาคส่วนทเ่ี กยี่ วข้องทง้ั หมด (เชน่ โลจสิ ติกส์

ความสามารถ – 3 พนกั งาน/ผ้เู ชยี่ วชาญ การเงิน) ในช่วง 2 ปที ่ผี า่ นมา

มแี ผนการจัดการและการกระจายคลังสนิ คา้ ของประเทศ

มีการประเมินความเสี่ยงจากเหตุฉกุ เฉนิ หลากรูปแบบและจัดทาแผนท่ีของทรพั ยากรสาหรบั การรับมอื เหตฉุ กุ เฉนิ ในระดับ

ภูมภิ าคในชว่ ง 2 ปที ี่ผ่านมา

มีการตรวจสอบการทาแผนท่ที รพั ยากรแหง่ ชาติอย่างน้อยปีละครง้ั และสามารถเขา้ ถงึ คลงั สินค้า (ระดับสินคา้ คงคลงั ที่

สาคญั ) สาหรบั การรับมอื เหตกุ ารณ์สาคญั ทางชีวภาพ เคมี และรงั สวี ิทยา และเหตุฉกุ เฉนิ อนื่ ๆ

มีการตรวจสอบและปรับปรุงข้อมลู ระดับชาติเกี่ยวกับแผนที่ความเสีย่ งและทรพั ยากรใหเ้ ปน็ ปัจจบุ ันอย่างสม่าเสมอ (เชน่ ปี

ละคร้ัง) เพ่ือรองรบั ภัยคกุ คามท่ีเกดิ ขนึ้ ใหมแ่ ละมีการแบง่ ปันข้อมลู ระหว่างภาคส่วนต่าง ๆ อยา่ งสม่าเสมอ

ตอ่ หนา้ ถัดไป

หนา้ 55

คู่มือวทิ ยากร: 270 การระบุภยั คุกคามและอันตรายและการประเมินความเสี่ยง (THIRA)

ขั้นตอนท่ี 4: นาผลลัพธไ์ ปใช้ (ต่อ)

ตวั อย่าง: การสรา้ ง ตวั อย่างการสร้างแผนท่ีทรพั ยากรในการรับมอื อโี บลา:

แผนท่ีทรพั ยากร ทรัพยากร จานวนทมี่ อี ยู่ จานวนต่อสถานท่จี ัดเก็บ

อุปกรณป์ อ้ งกนั ระบบหายใจ 4,000 สถานท่ี A (1,000)
สถานท่ี B (1,000)
(N95) สถานท่ี C (2,000)

ถุงมอื 10,000 ชุด สถานท่ี A (4,000)
สถานที่ B (1,500)
นา้ ยาฆา่ เช้ือ 200 ชุด สถานท่ี C (2,500)
เจ้าหนา้ ท่เี ฝ้าระวัง 30 สถานที่ D (2,000)

แพทย์ 4 สถานที่ A (50)
พยาบาล 4 สถานที่ B (150)

สถานท่ี A (5)
สถานท่ี B (15)
สถานท่ี C (7)
สถานท่ี D (3)

สถานท่ี A (4)

สถานที่ A (3)
สถานท่ี B (1)

แบบฝกึ ปฏบิ ัติที่ 8: ภารกจิ ที่ 2: สร้างแผนท่ีทรัพยากร

 ทางานเป็นกล่มุ
- นาผลลพั ธ์จากกิจกรรม 7 ไปใช้ (ระบทุ รพั ยากรที่จาเปน็ )
- สร้างตารางเพอื่ แสดงรายการต่อไปน้ีของทรพั ยากรแต่ละรายการ
 จานวนทรัพยากรที่มอี ย่ใู นปจั จบุ ัน-
 สถานที่ต้ังของทรพั ยากรแต่ละรายการ

 เลอื กตวั แทนกลมุ่ เพื่อสรปุ ให้ผู้เขา้ รับการอบรมทง้ั หมดรบั ฟัง
 ระยะเวลาเวลา: 60 นาที

ตอ่ หน้าถดั ไป

หนา้ 56

คู่มือวทิ ยากร: 270 การระบภุ ยั คกุ คามและอันตรายและการประเมินความเสี่ยง (THIRA)

ข้ันตอนที่ 4: นาผลลัพธไ์ ปใช้ (ตอ่ )

ภารกิจที่ 3: การ ภารกจิ ท่ี 3: การวางแผนการจัดหาและการกระจายทรพั ยากร
วางแผนการจัดหา

และการกระจาย
ทรัพยากร

ตวั อย่างการจัดหาและการกระจายทรพั ยากรเพอ่ื รบั มอื การระบาดของอโี บลา:

ทรัพยากรท่ีตอ้ งการ จานวน จานวน ท่ีมา/วธิ กี ารจดั หา สถานที่ท่ีแจกจา่ ย
อปุ กรณป์ อ้ งกนั ระบบ
หายใจ (N95) ทีม่ อี ยู่ ทต่ี ้องการ (จานวนเงิน) (จานวน)
ถงุ มอื
4,000 7,000 สัญญากบั บรษิ ัท X (1,000) สถานท่ี A (500)
น้ายาฆา่ เชื้อ
เจ้าหนา้ ทเ่ี ฝ้าระวงั สญั ญากบั บริษัท Y (1,500) สถานท่ี B (500)

แพทย์ สัญญากบั บริษัท Z (500) สถานท่ี C (2,000)

พยาบาล 10,000 ชุด 20,000 ชดุ สัญญากบั บรษิ ัท X (10,000) สถานที่ A (500)

สถานท่ี B (6,500)

สถานท่ี C (1,000)

สถานที่ D (2,000)

200 ชุด 400 ชดุ บันทกึ ความเข้าใจกับประเทศ X (100 ชดุ ) สถานท่ี A (150)

สญั ญากบั บริษทั X (100 ชดุ ) สถานที่ B (50)

30 60 บนั ทึกความเข้าใจกบั ประเทศ Y (10) สถานท่ี A (6)

ข้อตกลงชว่ ยเหลอื ซ่งึ กนั และกนั กับประเทศ X (20) สถานท่ี B (2)

สถานที่ C (8)

สถานที่ D (14)

4 8 บนั ทึกความเขา้ ใจกับประเทศ Y (4) สถานท่ี B (1)

สถานท่ี C (2)

สถานท่ี D (1)

4 8 พยาบาลอาสาสมัครผา่ นองคก์ รพัฒนาเอกชน (4) สถานที่ B (1)

สถานที่ C (2)

สถานท่ี D (1)

หนา้ 57

คมู่ ือวทิ ยากร: 270 การระบุภัยคกุ คามและอนั ตรายและการประเมนิ ความเส่ยี ง (THIRA)

ข้นั ตอนท่ี 4: นาผลลัพธไ์ ปใช้ (ตอ่ )

แบบฝกึ ปฏบิ ัติท่ี 9: ภารกิจท่ี 3: การวางแผนสาหรบั การจัดหาและการกระจายทรพั ยากร
 ทางานเป็นกลุ่ม

- ใช้ผลลัพธ์จากกิจกรรมท่ี 8 (การสรา้ งแผนทท่ี รพั ยากร) เพื่อกาหนดวา่ ประเทศของ
คณุ ยังคงต้องการทรัพยากรใด

- สร้างตารางเพื่อแสดงรายการต่อไปน้ีสาหรับทรพั ยากรท่ีตอ้ งการแตล่ ะรายการ
 จานวนทรัพยากรท่ยี งั คงต้องการ
 วิธีการจัดหา (สญั ญา บนั ทึกความเข้าใจ ข้อตกลงรว่ มกัน อาสาสมัคร ฯลฯ)
 สถานที่ที่แจกจ่าย (สถานทีท่ ี่ต้องการทรัพยากร)

 เลอื กตัวแทนกลุม่ เพอื่ สรปุ ให้ผูเ้ ขา้ รบั การอบรมทง้ั หมดรับฟัง
 ระยะเวลา: 1 ช่วั โมง 30 นาที

ตอ่ หนา้ ถัดไป

หนา้ 58

คมู่ อื วิทยากร: 270 การระบภุ ยั คุกคามและอันตรายและการประเมนิ ความเส่ยี ง (THIRA)

ขั้นตอนที่ 4: นาผลลพั ธไ์ ปใช้ (ต่อ)

ภารกจิ ท่ี 4: ภารกจิ ที่ 4: วางแผนสาหรบั ภัยคุกคามและอนั ตรายที่ระบุโดยใช้วธิ ี THIRA

วางแผนสาหรับภยั จัดลาดับความสาคญั ของแผนการพฒั นา รวมถึงภาคผนวกทกี่ ล่าวถึงภยั คกุ คามและอนั ตราย

คุกคามและ อยา่ งเฉพาะเจาะจง

อนั ตรายทร่ี ะบโุ ดย

ใช้วธิ ี THIRA

ตอ่ หน้าถดั ไป

หนา้ 59

คมู่ อื วทิ ยากร: 270 การระบภุ ัยคกุ คามและอนั ตรายและการประเมินความเส่ียง (THIRA)

ขนั้ ตอนถัดไป

ข้นั ตอนถัดไปคอื ? THIRA เปน็ ส่วนหนงึ่ ของกระบวนการวางแผน ซึ่งเปน็ ส่วนหนง่ึ ของวงจรการเตรยี มความ

พรอ้ ม ประเมนิ ผล/

ปรับปรงุ วางแผน

วงจร
การเตรียม

ความพร้อม

นาไปใช้ จดั ระเบียบ/
จดั เตรียม

อบรม

กระบวนการ
วางแผน

1: จดั ต้งั ทีมวางแผน 2: ทาความเขา้ ใจ 3: กาหนดเป้าหมาย 4: การพัฒนาแผน 5: แผน การเตรียมพรอ้ ม 6: แผน การนาไปปฏิบตั ิ
การทางานร่วมกนั สถานการณ์ และวัตถปุ ระสงค์ (การระบแุ นวทางปฏิบัติ) การทบทวน และการอนมุ ัติ การบารงุ รักษา

- ระบุทีมวางแผนหลกั - ระบภุ ยั คกุ คามและ - พฒั นาเปา้ หมาย - จดั รูปแบบแผน - ฝกึ อบรมผู้มีส่วนไดเ้ สยี
- สร้างกรอบงานท่ัวไป อันตราย - พัฒนาวตั ถปุ ระสงค์ - เขยี นแผน - ใช้แผน
- กาหนดและมอบหมาย - ทบทวนแผน - ทบทวน แก้ไข และการ
- จดั ลาดับความสาคัญ
บทบาทและความ ภัยคกุ คามและ - อนุมัตแิ ละแบง่ ปนั แผน บารุงรกั ษาแผน
รับผดิ ชอบ อนั ตราย
- กาหนดตารางการ
ประชมุ ปกติ - ประเมนิ ความเสี่ยง

THIRA!

ตอ่ หนา้ ถัดไป

หนา้ 60

คูม่ อื วทิ ยากร: 270 การระบุภัยคุกคามและอันตรายและการประเมนิ ความเสยี่ ง (THIRA)

ขนั้ ตอนถัดไป (ต่อ)

ผลลพั ธข์ อง  ผลลพั ธข์ อง THIRA จะให้ข้อมูลในการวางแผนและการนาไปใช้โดยตรง
THIRA  THIRA และแผนควรได้รับการปรับปรงุ ใหเ้ ปน็ ปจั จบุ ันปลี ะครงั้

ประเมินผล/ วางแผน
ปรบั ปรุง
1. จดั ตัง้ ทีมวางแผนการทางานรว่ มกัน
วงจร
การเตรียม 2. ทาความเขา้ ใจสถานการณ์
3. กาหนดเป้าหมายและวัตถปุ ระสงค์
ความพร้อม
4. การพัฒนาแผน (การระบแุ นวทางปฏิบัติ)
5. แผน การเตรียมพรอ้ ม การทบทวน และการอนมุ ตั ิ

6. แผน การนาไปปฏิบัติ การบารงุ รกั ษา
6.

นาไปใช้ จัดระเบียบ/
จัดเตรียม

อบรม

หน้า 61

คู่มอื วิทยากร: 270 การระบภุ ัยคกุ คามและอนั ตรายและการประเมินความเสี่ยง (THIRA)

สรปุ หลักสตู ร

สรปุ : ภาพรวมของ อนั ตรายคือสภาวะทอ่ี าจก่อใหเ้ กิดภาวะฉุกเฉนิ ดา้ นสาธารณสุข อนั ตรายคอื สภาวะท่ีไมเ่ ป็น
อนั ตรายและภยั อนั ตรายในปัจจบุ ันแต่อาจนาไปสู่สภาวะทเ่ี ป็นอันตรายได้
คุกคาม

ภยั คกุ คามคอื สภาวะที่ก่อให้เกดิ อนั ตรายหรอื ความเสยี หายตอ่ บุคคล ทรัพยส์ ิน หรือข้อมูล
ภัยคกุ คามเปน็ สภาวะที่เปน็ อันตราย ตา่ งจากอนั ตรายซ่ึงเปน็ สภาวะทไ่ี ม่เปน็ อันตราย
 ภยั คุกคามและอันตรายอาจเกิดขน้ึ ตามฤดูกาลและมกี ารเปลยี่ นแปลงไปตามกาลเวลา
 ภัยคุกคามและอันตรายเป็นสถานะทแ่ี ตกต่างกนั ของส่งิ เดียวกนั

- ภยั คุกคามมีแหล่งทม่ี าจากสภาวะทีเ่ ป็นอันตราย
- อันตรายที่แหลง่ ทีม่ าจากสภาวะท่ีไมเ่ ป็นอนั ตราย
ภยั คกุ คามและอันตรายมี 3 ประเภทเช่นเดียวกัน ดังน้ี
 เกิดจากธรรมชาติ
 เกิดจากมนุษย์
 เกดิ จากเทคโนโลยี

ต่อหนา้ ถัดไป

หน้า 62

คู่มือวทิ ยากร: 270 การระบุภัยคุกคามและอนั ตรายและการประเมนิ ความเส่ียง (THIRA)

สรุปหลกั สตู ร (ต่อ)

สรุป: ทฤษฎีการ ความเส่ียง คือ ผลของความไม่แนน่ อนท่ีมีต่อวตั ถุประสงค์
ประเมินความเส่ยี ง

ผลกระทบ คอื การเบ่ยี งเบนเชงิ บวกหรือเชิงลบจากสิ่งที่คาดไว้

ความไมแ่ นน่ อน คอื สภาวะท่เี กิดจากการขาดขอ้ มูลและนาไปสู่ความร้หู รอื ความเข้าใจท่ไี ม่
เพยี งพอหรอื ไม่สมบูรณ์

กระบวนการการประเมนิ ความเส่ียงประกอบดว้ ยการระบคุ วามเสีย่ ง การวิเคราะหค์ วามเสี่ยง
และการประเมินความเส่ียง

กระบวนการการประเมินความเส่ียงประกอบดว้ ย 3 องคป์ ระกอบ ดังน้ี
 การระบุความเส่ียง – ค้นหา รับรู้ และอธบิ ายความเสย่ี งท่อี าจสง่ ผลตอ่ การบรรลุ

วตั ถปุ ระสงค์
 การวเิ คราะหค์ วามเสยี่ ง – ทาความเขา้ ใจลกั ษณะ แหลง่ ทมี่ า และสาเหตขุ องความเสีย่ ง

ที่ระบไุ ว้ และประเมินระดบั ความเส่ียง นอกจากน้ียงั ใชเ้ พือ่ ศึกษาผลกระทบและผลที่
ตามมา และการตรวจสอบการควบคมุ ท่ีมอี ยู่ในปัจจุบัน
 การประเมินความเส่ียง – เปรยี บเทยี บผลการวเิ คราะห์ความเส่ียงกับเกณฑ์ความเส่ียง
เพอื่ พจิ ารณาวา่ ระดบั ความเส่ียงท่ีระบุไว้นัน้ สามารถยอมรับไดห้ รอื ไม่

สรุป: ภาพรวมของ ภาพรวมกระบวนการของ THIRA

กระบวนการ 1) ระบุภยั คุกคามและอนั ตรายทน่ี ่ากงั วล
THIRA 2) ระบบุ ริบทของภัยคุกคามและอนั ตราย

3) กาหนดเป้าหมายดา้ นขดี ความสามารถ
4) นาผลลพั ธ์ไปใช้

ต่อหนา้ ถดั ไป

หนา้ 63

คู่มือวิทยากร: 270 การระบภุ ยั คกุ คามและอนั ตรายและการประเมนิ ความเส่ยี ง (THIRA)

สรุปหลกั สูตร (ตอ่ )

สรปุ : การประชุม 1. การระบภุ ยั คุกคามและอันตรายทีน่ ่ากังวล
เชิงปฏบิ ัติการ 1) ระบุภัยคกุ คามและอันตรายทั้งหมด

กระบวนการ 2) ระบุปัจจัยในการคัดเลือก
THIRA 3) ปัจจัยในการคดั เลอื กไปใช้

4) กาหนดจุดตดั ของความสาคัญ
2. ระบบุ รบิ ทของภยั คุกคามและอนั ตราย
3. กาหนดเป้าหมายด้านขดี ความสามารถ

5) ระบุผลกระทบ
6) กาหนดเปา้ หมายด้านขีดความสามารถ

4. นาผลลัพธ์ไปใช้
1) ระบุทรพั ยากรที่จาเปน็
2) สรา้ งแผนท่ที รพั ยากร

3) วางแผนการจัดหาและกระจายทรัพยากร
4) มุ่งเนน้ การวางแผนสาหรบั ภยั คกุ คามและอนั ตรายทีร่ ะบุโดยใช้วิธี THIRA

การตรวจสอบ ในตอนน้ี ผูเ้ ขา้ รบั การอบรมควรจะสามารถ
วัตถุประสงค์
 อธบิ ายขนั้ ตอนหลักในกระบวนการระบภุ ยั คุกคามและอันตรายและการประเมิน
ความเสยี่ ง (THIRA)

 อธิบายความสาคัญของ THIRA ในการวางแผนและการมงุ่ เนน้ ทรพั ยากรทีห่ ายากใน
กรณีทเี่ กิดภยั คุกคามท่ีรา้ ยแรงทีส่ ุด

 อธิบายวิธีการดาเนินการระบุภยั คุกคามและอันตรายและการประเมนิ ความเสยี่ งใน

ประเทศ
 จาแนกและประเมินภัยคุกคามและอันตรายทอี่ าจเกิดขึ้น

 ระบขุ น้ั ตอนหลักในกระบวนการ THIRA ทส่ี ามารถนาไปใช้ในชุมชนทุกขนาดไดอ้ ย่างมี
ประสทิ ธภิ าพ เนือ่ งจากมกี ารปรับขอบเขตของการประเมินให้ตรงกับความต้องการและ
ทรัพยากรของแต่ละชมุ ชน

 ระบุภัยคกุ คามและอันตราย และประเมนิ ความเส่ียง

หน้า 64

คมู่ อื วิทยากร: 270 การระบภุ ัยคุกคามและอนั ตรายและการประเมนิ ความเสีย่ ง (THIRA)

การประเมนิ หลักสูตร

แนวทางการ ในการประเมนิ หลักสตู ร ใหป้ ฏิบตั ิตามแนวทางต่อไปนี้
ประเมินหลักสตู ร  เลือกคาตอบเพยี งคาตอบเดียวสาหรับคาถามแต่ละข้อ

 ใชเ้ วลาในการประเมนิ ไม่เกนิ 30 นาที
 จากนน้ั ให้ทาการประเมนิ หลกั สูตร

ขอขอบคุณ ขอขอบคุณทีเ่ ข้ารับการอบรม หลักสตู ร 270 การระบุภัยคกุ คามและอันตรายและการ
ประเมินความเส่ียง

หน้า 65

คมู่ อื วิทยากร: 270 การระบภุ ยั คุกคามและอนั ตรายและการประเมินความเสีย่ ง (THIRA)

อภิธานศัพท์

ขดี ความสามารถ คุณสามารถทาอะไรกับความจไุ ด้

เป้าหมายด้านขดี เปา้ หมายด้านขีดความสามารถคือคาอธิบายโดยสังเขปเก่ียวกับส่งิ ท่คี ุณสามารถทาไดโ้ ดย
ความสามารถ อาศยั ความสามารถเม่ือเกดิ ภัยคุกคามหรืออนั ตราย และควรมีคาอธบิ ายโดยละเอียดเกย่ี วกับ

ผลลัพธ์ของการตอบสนองทต่ี อ้ งการและสามารถวัดได้

ความสามารถ สงิ่ ที่มีอยู่

อนั ตราย อนั ตรายคอื สภาวะท่ีอาจกอ่ ให้เกดิ ภาวะฉุกเฉินดา้ นสาธารณสุข อนั ตรายคือสภาวะท่ไี มเ่ ป็น
อันตรายในปัจจุบันแตอ่ าจนาไปสสู่ ภาวะทเ่ี ป็นอันตรายได้

ทรัพยากร ทรพั ยากร คือ บุคลากรและอุปกรณ์ วสั ดุสิน้ เปลอื ง และส่ิงอานวยความสะดวกทีส่ าคัญ ทีม่ ี
อยู่หรอื อาจมี สาหรับการจดั สรรใหแ้ กก่ ารปฏิบตั งิ านเม่อื เกิดเหตุ และเพื่อคงสถานะเอาไว้

การประเมนิ ความ การประเมินความเสย่ี งเปน็ กระบวนการทีป่ ระกอบด้วยการระบคุ วามเสย่ี ง การวิเคราะห์
เสยี่ ง ความเสีย่ ง และการประเมนิ ความเสี่ยง

ต่อหนา้ ถัดไป

หน้า 66

ค่มู อื วิทยากร: 270 การระบภุ ยั คกุ คามและอันตรายและการประเมนิ ความเสี่ยง (THIRA)

อภิธานศัพท์ (ต่อ)

ความเสย่ี ง ความเส่ยี งคือผลของความไมแ่ น่นอนทม่ี ีต่อวัตถปุ ระสงค์

ภยั คกุ คาม ภัยคกุ คามคือสภาวะที่ก่อให้เกิดอันตรายหรือความเสียหายตอ่ บุคคล ทรัพยส์ นิ หรอื ข้อมลู

หนา้ 67