รายงานการประเมินผลตอบแทนทางเศรษฐกิจ ของเกษตรกรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม ปงบประมาณ 2566 กลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร เอกสารวิชาการเลขที่ 02/03/2566 กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กันยายน 2566 กรมพัฒนาที่ดิน กระทรวงเกษตรและสหกรณ
สารบัญ หนา สารบัญ สารบัญตาราง สารบัญตารางภาคผนวก บทสรุปสําหรับผูบริหาร (1) (2) (7) (8) บทที่ 1 บทนํา 1-1 1.1 หลักการและเหตุผล 1-1 1.2 วัตถุประสงค 1-1 1.3 ระยะเวลาและสถานที่ดําเนินงาน 1-1 1.4 ขั้นตอนและวิธีการดําเนินงาน 1-2 1.5 นิยามศัพท 1-6 บทที่ 2 ขอมูลทั่วไป 2-1 2.1 ขอมูลทั่วไปของเกษตรกร 2-1 2.2 การใชประโยชนที่ดินทางการเกษตร (ขาวนาป) ตามระดับความเหมาะสม ของที่ดิน 2-6 2.3 การถือครองที่ดินของเกษตรกร 2-7 2.4 สถานภาพของครัวเรือนเกษตร 2-10 2.5 การแนะนําความรูเกี่ยวกับโครงการ 2-30 บทที่ 3 ผลการดําเนินงาน 3-1 3.1 สภาพการผลิตและการกระจายผลผลิต 3-1 3.2 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิต 3-7 3.3 กิจกรรมที่ไดรับการสนับสนุน 3-21 3.4 การประเมินผลโครงการ 3-25 3.5 ความพึงพอใจที่มีตอโครงการ 3-30 3.6 ปญหาและขอเสนอแนะ 3-34 บทที่ 4 สรุปผลและขอเสนอแนะ 4-1 4.1 สรุปผล 4-1 4.2 ขอเสนอแนะ 4-2 เอกสารอางอิง อ-1 ภาคผนวก ผ-1 ภาคผนวก ก การกําหนดขนาดตัวอยางและจํานวนเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม ป 2564 ผ-2 ภาคผนวก ข สถานที่สํารวจขอมูลของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ผ-3
(2) สารบัญตาราง หนา ตารางที่ 2-1 ขอมูลทั่วไปของเกษตรกรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม ป2566 2-5 ตารางที่ 2-2 การใชประโยชนที่ดินทางการเกษตร ป 2564/65 2-6 ตารางที่ 2-3 พื้นที่เพาะปลูกขาวนาปตามระดับความเหมาะสมของที่ดินในพื้นที่ สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1-12 ป 2564/65 2-6 ตารางที่ 2-4 การถือครองที่ดินของเกษตรกรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม ป2566 2-9 ตารางที่ 2-5 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1 ป2566 2-10 ตารางที่ 2-6 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 2 ป2566 2-11 ตารางที่ 2-7 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 3 ป2566 2-11 ตารางที่ 2-8 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 4 ป2566 2-12 ตารางที่ 2-9 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 5 ป2566 2-13 ตารางที่ 2-10 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 6 ป2566 2-13 ตารางที่ 2-11 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 7 ป2566 2-14 ตารางที่ 2-12 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 8 ป2566 2-14 ตารางที่ 2-13 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 9 ป2566 2-15 ตารางที่ 2-14 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 10 ป2566 2-16 ตารางที่ 2-15 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 11 ป2566 2-16 ตารางที่ 2-16 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 12 ป2566 2-17
(3) สารบัญตาราง (ตอ) หนา ตารางที่ 2-17 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม เฉลี่ยรวม ป2566 2-18 ตารางที่ 2-18 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1 ป2566 2-19 ตารางที่ 2-19 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 2 ป2566 2-19 ตารางที่ 2-20 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 3 ป2566 2-20 ตารางที่ 2-21 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 4 ป2566 2-21 ตารางที่ 2-22 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 5 ป2566 2-21 ตารางที่ 2-23 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 6 ป2566 2-22 ตารางที่ 2-24 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 7 ป2566 2-23 ตารางที่ 2-25 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 8 ป2566 2-23 ตารางที่ 2-26 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 9 ป2566 2-24 ตารางที่ 2-27 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 10 ป2566 2-25 ตารางที่ 2-28 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 11 ป2566 2-25 ตารางที่ 2-29 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 12 ป2566 2-26 ตารางที่ 2-30 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม เฉลี่ยรวม ป2566 2-27 ตารางที่ 2-31 สถานภาพดานแรงงานของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม ป2566 2-29 ตารางที่ 2-32 การแนะนําความรูเกี่ยวกับโครงการปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม ป2566 2-32
(4) สารบัญตาราง (ตอ) หนา ตารางที่ 3-1 สภาพการผลิตและการกระจายผลผลิตของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1 ป2566 3-1 ตารางที่ 3-2 สภาพการผลิตและการกระจายผลผลิตของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 2 ป2566 3-2 ตารางที่ 3-3 สภาพการผลิตและการกระจายผลผลิตของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 3 ป2566 3-2 ตารางที่ 3-4 สภาพการผลิตและการกระจายผลผลิตของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 4 ป2566 3-3 ตารางที่ 3-5 สภาพการผลิตและการกระจายผลผลิตของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 5 ป2566 3-3 ตารางที่ 3-6 สภาพการผลิตและการกระจายผลผลิตของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 6 ป2566 3-4 ตารางที่ 3-7 สภาพการผลิตและการกระจายผลผลิตของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 7 ป2566 3-4 ตารางที่ 3-8 สภาพการผลิตและการกระจายผลผลิตของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 8 ป2566 3-5 ตารางที่ 3-9 สภาพการผลิตและการกระจายผลผลิตของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 9 ป2566 3-5 ตารางที่ 3-10 สภาพการผลิตและการกระจายผลผลิตของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 10 ป2566 3-6 ตารางที่ 3-11 สภาพการผลิตและการกระจายผลผลิตของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 11 ป2566 3-6 ตารางที่ 3-12 สภาพการผลิตและการกระจายผลผลิตของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 12 ป2566 3-7 ตารางที่ 3-13 สภาพการผลิตและการกระจายผลผลิตของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม เฉลี่ยรวม ป2566 3-7 ตารางที่ 3-14 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอครัวเรือนของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1 ป2566 3-8 ตารางที่ 3-15 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอพื้นที่ของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1 ป2566 3-8 ตารางที่ 3-16 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอครัวเรือนของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 2 ป2566 3-9
(5) สารบัญตาราง (ตอ) หนา ตารางที่ 3-17 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอพื้นที่ของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 2 ป2566 3-9 ตารางที่ 3-18 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอครัวเรือนของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 3 ป2566 3-10 ตารางที่ 3-19 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอพื้นที่ของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 3 ป2566 3-10 ตารางที่ 3-20 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอครัวเรือนของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 4 ป2566 3-11 ตารางที่ 3-21 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอพื้นที่ของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 4 ป2566 3-11 ตารางที่ 3-22 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอครัวเรือนของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 5 ป2566 3-12 ตารางที่ 3-23 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอพื้นที่ของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 5 ป2566 3-12 ตารางที่ 3-24 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอครัวเรือนของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 6 ป2566 3-13 ตารางที่ 3-25 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอพื้นที่ของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 6 ป2566 3-13 ตารางที่ 3-26 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอครัวเรือนของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 7 ป2566 3-14 ตารางที่ 3-27 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอพื้นที่ของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 7 ป2566 3-14 ตารางที่ 3-28 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอครัวเรือนของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 8 ป2566 3-15 ตารางที่ 3-29 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอพื้นที่ของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 8 ป2566 3-15 ตารางที่ 3-30: ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอครัวเรือนของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 9 ป2566 3-16 ตารางที่ 3-31 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอพื้นที่ของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 9 ป2566 3-16 ตารางที่ 3-32 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอครัวเรือนของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 10 ป2566 3-17
(6) สารบัญตาราง (ตอ) หนา ตารางที่ 3-33 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอพื้นที่ของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 10 ป2566 3-17 ตารางที่ 3-34 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอครัวเรือนของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 11 ป2566 3-18 ตารางที่ 3-35 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอพื้นที่ของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 11 ป2566 3-18 ตารางที่ 3-36 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอครัวเรือนของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 12 ป2566 3-19 ตารางที่ 3-37 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอพื้นที่ของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 12 ป2566 3-19 ตารางที่ 3-38 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอครัวเรือนของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม เฉลี่ยรวม ป2566 3-20 ตารางที่ 3-39 ตนทุนและผลตอบแทนการผลิตตอพื้นที่ของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม เฉลี่ยรวม ป2566 3-21 ตารางที่ 3-40 กิจกรรมที่เกษตรกรไดรับการสนับสนุนจากโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม ป2566 3-24 ตารางที่ 3-41 การประเมินผลโครงการปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสมของเกษตรกร ที่เขารวมโครงการ สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1 ป2566 3-25 ตารางที่ 3-42 การประเมินผลโครงการปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสมของเกษตรกร ที่เขารวมโครงการ สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 2 ป2566 3-25 ตารางที่ 3-43 การประเมินผลโครงการปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสมของเกษตรกร ที่เขารวมโครงการ สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 3 ป2566 3-26 ตารางที่ 3-44 การประเมินผลโครงการปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสมของเกษตรกร ที่เขารวมโครงการ สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 4 ป2566 3-26 ตารางที่ 3-45 การประเมินผลโครงการปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสมของเกษตรกร ที่เขารวมโครงการ สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 5 ป2566 3-26 ตารางที่ 3-46 การประเมินผลโครงการปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสมของเกษตรกร ที่เขารวมโครงการ สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 6 ป2566 3-27 ตารางที่ 3-47 การประเมินผลโครงการปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสมของเกษตรกร ที่เขารวมโครงการ สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 7 ป2566 3-27 ตารางที่ 3-48 การประเมินผลโครงการปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสมของเกษตรกร ที่เขารวมโครงการ สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 8 ป2566 3-28
(7) สารบัญตาราง (ตอ) หนา ตารางที่ 3-49 การประเมินผลโครงการปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสมของเกษตรกร ที่เขารวมโครงการ สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 9 ป2566 3-28 ตารางที่ 3-50 การประเมินผลโครงการปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสมของเกษตรกร ที่เขารวมโครงการ สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 10 ป2566 3-28 ตารางที่ 3-51 การประเมินผลโครงการปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสมของเกษตรกร ที่เขารวมโครงการ สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 11 ป2566 3-29 ตารางที่ 3-52 การประเมินผลโครงการปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสมของเกษตรกร ที่เขารวมโครงการ สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 12 ป2566 3-29 ตารางที่ 3-53 การประเมินผลโครงการปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสมของเกษตรกร ที่เขารวมโครงการ เฉลี่ยรวม ป2566 3-30 ตารางที่ 3-54 ความพึงพอใจที่มีตอโครงการของเกษตรกรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม ป2566 3-33 ตารางที่ 3-55 ปญหาและขอเสนอแนะของเกษตรกรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม ป2566 3-38 ตารางที่ 4-1 สรุปการประเมินผลโครงการปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม ป2566 4-2 สารบัญตารางภาคผนวก หนา ตารางภาคผนวก ก การกําหนดขนาดตัวอยาง ผ-2 ตารางภาคผนวก ข รายละเอียดสถานที่สํารวจขอมูลของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ผ-3
บทสรุปสําหรับผูบริหาร รายงานการประเมินผลตอบแทนทางเศรษฐกิจของเกษตรกรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม ปงบประมาณ 2566 มีวัตถุประสงคเพื่อศึกษาขอมูลทั่วไปของเกษตรกร และวิเคราะห ตนทุนและผลตอบแทนสําหรับพืชเศรษฐกิจที่ปรับเปลี่ยนเปนเกษตรผสมผสานของเกษตรกรที่เขารวม โครงการปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม ป 2564 ซึ่งไดทําการศึกษา และรวบรวมขอมูลการผลิตในพื้นที่ สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต1-12 จํานวน 371 รายแลวดําเนินการประมวลผลและวิเคราะหขอมูลของเกษตรกร กอนและหลังเขารวมโครงการ จากนั้นนํารายไดสุทธิกอนและหลังมาประเมินผล ผลการประเมิน ขอมูลทั่วไปของเกษตรกร ในภาพรวม พบวา เกษตรกรมีอายุเฉลี่ย56 ป สวนใหญจบการศึกษา ระดับประถมศึกษา ซึ่งเปนการศึกษาขั้นพื้นฐานของระบบการศึกษาในอดีต ลักษณะครอบครัว เปนครอบครัวเดี่ยว มีสมาชิกเฉลี่ย 6 คนตอครัวเรือน โดยอยูในภาคการเกษตรเฉลี่ย 2 คนตอครัวเรือน มีพื้นที่เขารวมโครงการเฉลี่ย 10.22 ไรตอครัวเรือน โดยมีเอกสารสิทธิ์ในที่ดินเปนโฉนดมากที่สุด รอยละ62.23 ซึ่งไดกูยืมเงินรอยละ 38.54เปนลูกหนี้ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณการเกษตรมากที่สุด รอยละ 75.52 มีรายไดในครัวเรือนเฉลี่ย 179,188.08 บาทตอป คาใชจายในครัวเรือนเฉลี่ย 115,245.85 บาทตอป และมีเงินคงเหลือในครัวเรือนเฉลี่ย 63,942.23 บาทตอป ตนทุนและผลตอบแทนของเกษตรกรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยนการผลิตพืชเศรษฐกิจ (ขาว) เปนเกษตรผสมผสาน พบวา กอนเขารวมโครงการมีมูลคาผลผลิตเฉลี่ย 3,627.85 บาทตอไร ตนทุน การผลิตเฉลี่ย 2,518.93 บาทตอไร และไดรับผลตอบแทนสุทธิเฉลี่ย 1,108.92 บาทตอไร หลังเขารวม โครงการมีมูลคาผลผลิตเฉลี่ย 9,171.29 บาทตอไร ตนทุนการผลิตเฉลี่ย 3,796.49 บาทตอไร และไดรับ ผลตอบแทนสุทธิเฉลี่ย 5,374.80 บาทตอไร ซึ่งเพิ่มขึ้นเฉลี่ย 4,265.88 บาทตอไร โดยอัตราสวนรายได ตอตนทุนทั้งหมด (B/C Ratio) จาก 1.44 เพิ่มขึ้นเปน 2.42 เมื่อเปรียบเทียบกันแลวหลังเขารวมโครงการ มีอัตราสวนที่เพิ่มขึ้นแสดงวามีความคุมคาในการลงทุน ผลการประเมินโครงการ พบวา เกษตรกรที่เขารวมโครงการ รอยละ 89.76ของจํานวนเกษตรกร กลุมตัวอยาง มีรายไดสุทธิเพิ่มขึ้นมากกวารอยละ 10 โดยมีรายไดสุทธิกอนเขารวมโครงการเฉลี่ย 11,000.52 บาทตอครัวเรือน และรายไดสุทธิหลังเขารวมโครงการเฉลี่ย 47,190.81 บาทตอครัวเรือน ซึ่งเพิ่มขึ้นเฉลี่ย 36,190.29 บาทตอครัวเรือน ในสวนความพึงพอใจของโครงการในภาพรวม พบวา เกษตรกร มีความพึงพอใจตอโครงการอยูในระดับมากที่สุด มีคะแนนเฉลี่ย 3.73 จากคะแนนเต็ม 4.00 ขอเสนอแนะ ควรใชแผนที่เกษตรเพื่อการบริหารจัดการเชิงรุก (Agri-Map) ควบคูไปกับ แผนการผลิต การตลาดสินคาเกษตร ใหคําแนะนําหรือประชาสัมพันธเรื่องการผลิตพืชที่มีความเหมาะสม กับสภาพพื้นที่ และสภาพตลาด อีกทั้งใหเกษตรกรรุนใหมชวยพัฒนาคุณภาพและระบบการผลิต ทางการเกษตร พรอมกับถายทอดเทคโนโลยีหรือนวัตกรรมการผลิตพืชใหม ๆ ใหเกษตรกรผูสูงอายุ สนับสนุนใหเกษตรกรลดตนทุนการผลิต สรางมูลคาเพิ่มในการผลิตพืช สงเสริมการรวมกลุมของเกษตรกร ในรูปแบบระบบสหกรณ และปรับปรุงระบบการปลอยสินเชื่อ
บทที่ 1 บทนํา 1.1 หลักการและเหตุผล ปจจุบันการทําเกษตรกรรมในประเทศไทย มีการผลิตสินคาเกษตรที่ไมสมดุลระหวางอุปสงค อุปทาน ไมสอดคลองกับการเปลี่ยนแปลงทางดานเศรษฐกิจทั้งภายในประเทศ และการเชื่อมโยงในระดับโลก สงผลกระทบตอราคาและปริมาณผลผลิต ประกอบกับกระบวนการผลิตไมเหมาะสมกับสภาพทางกายภาพ สินคาเกษตรบางชนิดผลิตอยูในพื้นที่เหมาะสมนอยหรือไมเหมาะสม เกษตรกรมีลักษณะการผลิต แบบดั้งเดิม ทําใหมีตนทุนในการผลิตสูงขาดโอกาสในการไดรับผลตอบแทนที่สูงกวา ขาดศักยภาพ ในการแขงขันกับประเทศอื่น กระทรวงเกษตรและสหกรณไดผลักดันนโยบายการลดตนทุนและเพิ่มทางเลือก ในการปรับเปลี่ยนเปนพืชที่เหมาะสม ซึ่งการบริหารจัดการพื้นที่เกษตรกรรมจะเปนเครื่องมือที่สําคัญ ในการบรรลุผลตามนโยบายดังกลาว ทั้งนี้ กรมพัฒนาที่ดินเปนหนวยงานในสังกัดกระทรวงเกษตร และสหกรณ มีภารกิจที่สําคัญในดานการพัฒนาดิน ที่ดิน การอนุรักษดินและน้ํา การกําหนดนโยบาย วางแผนการใชที่ดิน การบริหารจัดการดินและที่ดินใหมีประสิทธิภาพ การใชประโยชนที่ดินถูกตองและ เหมาะสม สรางรายไดเพิ่มและลดตนทุนการผลิตทางการเกษตรไดอยางยั่งยืน ดังนั้น กลุมเศรษฐกิจที่ดิน ทางการเกษตร ซึ่งมีหนาที่หลักในการวิเคราะหทางเศรษฐกิจและสังคมตามเขตการใชที่ดิน จึงจําเปนตอง ดําเนินงาน เพื่อใหไดขอมูลใชประกอบในการตัดสินใจวางแผนการใชที่ดินใหเกิดประโยชนสูงสุด 1.2 วัตถุประสงค 1.2.1 เพื่อศึกษาขอมูลทั่วไปของเกษตรกร 1.2.2 เพื่อประเมินตนทุนและผลตอบแทนทางเศรษฐกิจของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม 1.3 ระยะเวลาและสถานที่ดําเนินงาน 1.3.1 ระยะเวลาดําเนินงาน ปงบประมาณ 2566 (1 ตุลาคม 2565 ถึง 30 กันยายน 2566) 1.3.2 สถานที่ดําเนินงาน สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1-12
1-2 1.4 ขั้นตอนและวิธีการดําเนินงาน 1.4.1 แผนการดําเนินงาน ขั้นตอนการดําเนินงาน ระยะเวลา ป 2565 ป 2566 ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. 1. ศึกษาขอมูลเบื้องตนเกี่ยวกับ การปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม 2. ประสานขอขอมูลเบื้องตน เกี่ยวกับการปรับเปลี่ยนในพื้นที่ ไมเหมาะสมกับหนวยงานที่เกี่ยวของ 3. รวบรวมขอมูลเบื้องตนเกี่ยวกับ การปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม 4. จัดทําขอมูลการปฏิบัติงาน ภาคสนามไดจํานวนเกษตรกร ตัวอยาง/พื้นที่ปรับเปลี่ยน/ กิจกรรมการผลิตนาขาว/กิจกรรม การผลิตพืชปรับเปลี่ยน และ เครื่องมือในการเก็บขอมูล เปนตน 5. สํารวจและหรือรวบรวมขอมูล ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจ ของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม 6. วิเคราะหและประเมิน ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจ ของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม 7. จัดทําขอมูลผลตอบแทน ทางเศรษฐกิจของเกษตรกร ที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม 8.จัดทํารายงานการประเมิน ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจ ของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม 9. สงมอบรายงานการประเมิน ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจ ของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม ใหกับผูใชประโยชน
1-3 1.4.2 กรอบแนวคิดในการศึกษา ลักษณะของการศึกษา เปนการเปรียบเทียบผลประโยชนที่เกิดขึ้นในพื้นที่กอนเขารวม โครงการและหลังเขารวมโครงการ (without vs. with project) 1.4.3 วิธีการดําเนินงาน 1) ศึกษาขอมูลและจัดทําเครื่องมือ ศึกษาขอมูลเบื้องตนตามวัตถุประสงคของโครงการ เชน พืชในพื้นที่โครงการ พื้นที่ ที่เขารวมโครงการ เปนตน และจัดทําเครื่องมือ เชน แบบสอบถาม แผนที่ เครื่องคํานวณระบบกําหนด ตําแหนงบนพื้นโลก (Global Positioning System: GPS) เปนตน พรอมทั้งวางแผนการปฏิบัติงาน และประสาน ขอความรวมมือจากหนวยงานที่เกี่ยวของ 2) การเก็บรวบรวมขอมูล รวบรวมขอมูลจากหนวยงานตาง ๆ โดยสามารถจัดประเภทขอมูลได 2 ประเภท คือ (2.1) ขอมูลปฐมภูมิ (Primary Data) คือขอมูลที่เก็บรวบรวมดวยวิธีการสัมภาษณ เกษตรกร โดยใชแบบสอบถาม (Questionnaires) (2.2) ขอมูลทุติยภูมิ (Secondary Data) คือ ขอมูลตาง ๆ ที่ทําการเก็บรวบรวม จากเอกสารวิชาการ ผลงานวิจัย รายงาน บทความ และระบบสืบคนทางอินเตอรเน็ต เพื่อนําขอมูล ดังกลาวมาอางอิงและประกอบการศึกษา 3) ประชากรและกลุมตัวอยาง (3.1) ประชากรที่ใชในการศึกษา เปนเกษตรกรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม กิจกรรมการผลิตในป 2564 ในพื้นที่สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1-12 ที่ทํานาขาว เกษตรกรในพื้นที่เปาหมาย สภาพเศรษฐกิจและสังคมของ เกษตรกรกอนเขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม (without project) (1) การปรับเปลี่ยนในพื้นที่ ไมเหมาะสมเปนเกษตร ผสมผสาน (2) สภาพเศรษฐกิจและสังคมของ เกษตรกรหลังเขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม (with project) (3) การประเมินโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม -เกษตรกรมีรายไดเพิ่มขึ้น (4)
1-4 ในพื้นที่ไมเหมาะสม (S3, N) และปรับเปลี่ยนการเพาะปลูกพืชเปนเกษตรผสมผสาน จํานวนประชากรเปาหมาย 4,682 ราย (กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน, 2565) (3.2) กลุมตัวอยาง คือ การกําหนดขนาดของกลุมตัวอยางจากประชากรที่ใช ในการศึกษาดวยวิธีการคํานวณจากสูตรของ Taro Yamane ที่ระดับความเชื่อมั่นรอยละ 95 ซึ่งมีขนาด ตัวอยางจํานวน 369ตัวอยาง แตสามารถดําเนินการเก็บขอมูลเกษตรกรตัวอยางได 371ตัวอยาง (ภาคผนวก ก) เพื่อใหเกิดความเชื่อมั่นมากขึ้น โดยใชวิธีการสุมตัวอยางแบบใชความนาจะเปน (Probability sampling) ดวยการ สุมตัวอยางแบบกลุม (Cluster sampling)ซึ่งการดําเนินการไดมีการนําแบบสอบถามทดสอบหาความเที่ยงตรง (Validity) โดยผูมีความเชี่ยวชาญชวยตรวจสอบความเหมาะสมและความเที่ยงตรงตามเนื้อหา (Content Validity) เพื่อปรับปรุงแกไขใหกระชับ ชัดเจน เขาใจงาย และทดสอบความเชื่อมั่น (Reliability) นําแบบสอบถาม ที่ไดแกไขและปรับปรุงเรียบรอยแลวไปทดสอบ (Pilot test) ซึ่งไมไดเปนกลุมตัวอยางที่ใชศึกษาโดยใช สูตรสัมประสิทธิ์แอลฟา (Cronbach , s alpha coefficient) ทั้งนี้ไดคาระดับความเชื่อมั่นของแบบสอบถาม เทากับ 0.988 ถือไดวาอยูระดับดีมาก นั่นคือแบบสอบถามมีความนาเชื่อถือและสามารถนําไปศึกษา กับกลุมตัวอยางจริงได 4) การวิเคราะหขอมูล ขอมูลที่เก็บรวบรวมจะนํามาตรวจสอบ เพื่อแกไขความผิดพลาดที่เกิดขึ้น แลวนํามาประมวลผลในสํานักงาน โดยใชโปรแกรมสําเร็จรูป (Microsoft Excel) และตรวจสอบความถูกตอง อีกครั้ง จากนั้นจึงวิเคราะหขอมูลโดยใชวิธีการวิเคราะหเชิงพรรณนา (Descriptive Analysis) แสดงผล เปนคาความถี่ (Frequency) และหรือรอยละ (Percentage) และหรือคาเฉลี่ย (Mean) แบงการ วิเคราะหขอมูล ดังนี้ (4.1) การวิเคราะหขอมูลทั่วไปของเกษตรกร การถือครองที่ดินของเกษตรกร ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตร สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตร สถานภาพดาน แรงงานของครัวเรือนเกษตร และการแนะนําความรูเกี่ยวกับโครงการ จําแนกตามสํานักงานพัฒนาที่ดิน เขต 1-12 โดยใชคาเฉลี่ย (Mean) และคารอยละ (Percentage) (4.2) การวิเคราะหสภาพการผลิตและการกระจายผลผลิต ตนทุนและ ผลตอบแทนการผลิต กิจกรรมที่ไดรับการสนับสนุน การประเมินผลโครงการ ความพึงพอใจที่มีตอ โครงการ ปญหาและขอเสนอแนะในการดําเนินโครงการ จําแนกตามสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1-12 โดยวิเคราะหและสรุปขอมูลมาเปนคาเฉลี่ยตอหนวยพื้นที่หรือตอพื้นที่ 1 ไร ไดแก (1) สภาพการผลิตและการกระจายผลผลิต โดยใชคาเฉลี่ย (Mean) และคา รอยละ (Percentage) (2) การวิเคราะหตนทุนการผลิต ประกอบดวย ตนทุนรวมทั้งหมด (Total Cost) ตนทุนผันแปร (Variable Cost) และตนทุนคงที่ (Fixed Cost) ซึ่งตนทุนรวมทั้งหมด (Total Cost: TC) เปนคาใชจายทั้งหมดในการผลิต โดยรวมตนทุนผันแปร (Total Variable Cost: TVC) และ ตนทุนคงที่ (Total Fixed Cost: TFC) การคํานวณตนทุนรวม (ดารณี, 2557) มีวิธีการดังนี้ ตนทุนรวมทั้งหมด = ตนทุนผันแปร + ตนทุนคงที่ TC = TVC + TFC
1-5 (3) การวิเคราะหผลตอบแทนการลงทุนมีวิธีการคํานวณ ดังนี้ ผลตอบแทนการลงทุน = ผลตางระหวางมูลคาผลผลิตที่ไดทั้งหมดกับ ตนทุนทั้งหมด (4) การวิเคราะหความคุมคา (ความเปนไปได) ทางเศรษฐศาสตรเปนการ วิเคราะหทางการเงิน (Financial Analysis) หมายถึง ขบวนการที่ถูกนํามาใชในการกําหนดหรือวัด ความสามารถในการทํากําไร (Profitability) ของการลงทุนในโครงการหนึ่งหรือเพื่อใชเปรียบเทียบ ความสามารถในการทํากําไรระหวางโครงการลงทุนที่มีโอกาสเลือกตั้งแตสองโครงการขึ้นไป (สมศักดิ์, 2531) ใชหลักการวิเคราะห ดังนี้ อัตราสวนรายไดตอตนทุนทั้งหมด (Benefit-cost Ratio: B/C Ratio) เปนเกณฑ วัดประสิทธิภาพการผลิต (Productivity) และเปรียบเทียบผลไดหรือผลตอบแทนที่ไดรับจากการลงทุน วาเปนสัดสวนเทาไร เมื่อเทียบกับเงินลงทุนและคาใชจายที่เกิดขึ้นในการลงทุน กลาวคือเปนการ เปรียบเทียบมูลคาของผลตอบแทนที่ไดรับจากการผลิตพืชกับคาใชจายหรือตนทุนทั้งหมด ขนาดของ B/C Ratio ที่ไดอาจจะมีคาเทากับ 1 มากกวา 1 หรือนอยกวา 1 ก็ได คาที่ไดแสดงถึงประสิทธิภาพของทุน ที่ใช กลาวคือ B/C Ratio แสดงใหทราบวาจํานวนเงิน 1 หนวยที่ใชเพื่อการลงทุน (ตนทุน) ใหคาปจจุบัน ของผลตอบแทนเทากับเทาไร และหลักเกณฑการตัดสินใจพิจารณา จากคา B/C Ratio ถามีคามากกวา หรือเทากับ 1 จึงจะคุมคากับการลงทุน และไมควรลงทุนเมื่อ B/C Ratio มีคานอยกวา 1 (5) การประเมินผลเกษตรกรผูเขารวมโครงการ โดยการอธิบาย เปรียบเทียบเกษตรกรที่เขารวมโครงการวามีรายไดสุทธิเพิ่มขึ้นกี่ราย และมีรายไดสุทธิเพิ่มขึ้นจํานวน เทาไร คิดเปนรอยละเทาไร โดยใชคาความถี่ (Frequency) คารอยละ (Percentage) และคาเฉลี่ย (Mean) (6) การวิเคราะหความพึงพอใจ ใชคารอยละ และคาเฉลี่ย โดยการ วิเคราะหความพึงพอใจที่มีตอโครงการ ไดใหเกณฑการใหคะแนน (ภูวดล, 2559) ดังนี้ มากที่สุด ใหคะแนน 4 คะแนน มาก ใหคะแนน 3 คะแนน นอย ใหคะแนน 2 คะแนน นอยที่สุด ใหคะแนน 1 คะแนน จากนั้นนําคาคะแนนความพึงพอใจไปวิเคราะหขอมูล และกําหนด เกณฑคาเฉลี่ยในการประเมิน ดังนี้ คาเฉลี่ย ความหมาย 3.26 – 4.00 ความพึงพอใจมากที่สุด 2.51 – 3.25 ความพึงพอใจมาก 1.76 – 2.50 ความพึงพอใจนอย 1.00 – 1.75 ความพึงพอใจนอยที่สุด 5) การเสนอรายงานการวิเคราะหทางเศรษฐกิจ นําเสนอในรูปแบบของการบรรยายประกอบตาราง โดยใชผลการวิเคราะห ขอมูลปฐมภูมิ ที่ไดจากการสํารวจในภาคสนาม รวมกับขอมูลทุติยภูมิที่เก็บรวบรวมจากหนวยงานตาง ๆ
1-6 ที่เกี่ยวของ แลวนํามาเขียนรายงานการประเมินผลตอบแทนทางเศรษฐกิจของเกษตรกรที่เขารวม โครงการปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม เพื่อนําเสนอผูบริหารและผูที่เกี่ยวของรับทราบขอมูลและ นําไปใชประโยชนตอไป 1.5 นิยามศัพท โครงการปรับเปลี่ยน หมายถึง เกษตรกรที่เขารวมการโครงการปรับเปลี่ยนการ ผลิตในพื้นที่ไมเหมาะสม กิจกรรมการผลิต ในป 2564 ของกรมพัฒนาที่ดินจากเดิมเปนพื้นที่ เพาะปลูกขาวในพื้นที่ที่มีความเหมาะสมเล็กนอย (S3 ) แ ล ะ พื้ น ที่ที่ไมมี ค ว าม เหมาะสม (N) ปรับเปลี่ยนเปนเกษตรผสมผสาน พื้นที่ที่เขารวมโครงการ หมายถึง พื้นที่ที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยนการผลิต ในพื้นที่ไมเหมาะสม จากเดิมเปนพื้นที่เพาะปลูก ขาวที่มีความเหมาะสมเล็กนอย (S3) และพื้นที่ที่ ไมมีความเหมาะสม (N) ปรับเปลี่ยนเปนเกษตร ผสมผสาน เกษตรผสมผสาน หมายถึง การผลิตทางการเกษตรตั้งแต 2 กิจกรรมขึ้นไป (ขาว พืช ประมง และปศุสัตว) สพข. หมายถึง สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต เกษตรกร หมายถึง เกษตรกรกลุมตัวอยางที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน การผลิตในพื้นที่ไมเหมาะสมจากเดิมเปนพื้นที่ เพาะปลูกขาวในพื้นที่ที่มีความเหมาะสมเล็กนอย (S3 ) แ ล ะพื้ น ที่ ที่ ไม มี ค วาม เหมาะสม (N) ปรับเปลี่ยนเปนเกษตรผสมผสาน ครัวเรือน/ครัวเรือนเกษตร หมายถึง ครัวเรือนเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนการผลิตในพื้นที่ไมเหมาะสมจากเดิม เปนพื้นที่เพาะปลูกขาวในพื้นที่ที่มีความเหมาะสม เล็กนอย (S3) และพื้นที่ที่ไมมีความเหมาะสม (N) ปรับเปลี่ยนเปนเกษตรผสมผสาน รายได หมายถึง มูลคาผลผลิตจากการผลิตทางการเกษตร รายไดสุทธิ หมายถึง ผลตอบแทนสุทธิ โดยการนํามูลคาผลผลิตหักออก ดวยตนทุนทั้งหมด
1-7 ผลิตภัณฑ พด. หมายถึง ผลิตภัณฑของกรมพัฒนาที่ดิน โฉนด หมายถึง หนังสือสําคัญแสดงกรรมสิทธิ์ในที่ดินที่รับรอง ถูกตองตาม พ.ร.บ. ประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497 (ศูนยสารสนเทศการเกษตร, 2565) น.ส.3/น.ส.3ก. หมายถึง หนังสือรับรองการทําประโยชนในที่ดินและสามารถ นําไปใชในการทํานิติกรรมตาง ๆ ได เชน การจํานอง ขายฝาก โอน เปนตน แตตองรอประกาศภายใน 30 วัน สําหรับ น.ส.3 และไมตองรอประกาศสําหรับ น.ส.3ก. (ศูนยสารสนเทศการเกษตร, 2565) ส.ค.1 หมายถึง หนังสือแสดงสิทธิ์การครอบครองที่ดินมือเปลา ที่แสดงวาบุคคลนั้นไดแจงการครอบครองตาม พ.ร.บ.ประมวลกฎหมายที่ดินมาตรา 5 ซึ่งทําให ผูครอบครองมีโอกาสที่จะไดรับโฉนดหรือ น.ส.3 จากทางราชการตอไป (ศูนยสารสนเทศการเกษตร, 2565) ส.ป.ก.4-01 หมายถึง หนังสือแสดงสิทธิ์การทําประโยชนเพื่อการเกษตร ตามกฎหมายการปฏิรูปที่ดินที่ออกใหโดยสํานักงาน การปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (ส.ป.ก.) ซึ่งเกษตรกร มีสิทธิ์นําไปใชเปนหลักทรัพยค้ําประกันเงินกูกับ ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณการเกษตร (ธ.ก.ส.) ได แตไมมีสิทธิ์ที่จะนําไปขายหรือยกใหผูอื่น เวนแต จะตกทอดเปนมรดกใหลูก-หลาน เพื่อทําการเกษตร เทานั้น (ศูนยสารสนเทศการเกษตร, 2565) ภ.บ.ท.5 หมายถึง ใบเสร็จเสียภาษีบํารุงทองที่ซึ่งเปนเพียงหลักฐาน แสดงวาผูมีชื่อในใบเสร็จเปนผูเสียบํารุงทองที่ เทานั้น มิใชสิทธิ์ครอบครองที่ดิน (ศูนยสารสนเทศ การเกษตร, 2565) คทช. หมายถึง การจัดที่ดินของรัฐโดยไมใหกรรมสิทธิ์ แตอนุญาต ใหเขาทําประโยชนในที่ดินของรัฐเปนกลุมตามที่ คทช. กําหนด และสงเสริมการประกอบอาชีพตาม ศักยภาพของพื้นที่
2-1 บทที่ 2 ขอมูลทั่วไป การศึกษาภาวะเศรษฐกิจและสังคมของเกษตรกรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยนในพื้นที่ ไมเหมาะสม ประกอบดวย ขอมูลทั่วไปของเกษตรกร การถือครองที่ดินของเกษตรกร สถานภาพของ ครัวเรือนเกษตร และการแนะนําความรูเกี่ยวกับโครงการ โดยมีรายละเอียดดังนี้ 2.1 ขอมูลทั่วไปของเกษตรกร 1) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1 เกษตรกรมีอายุเฉลี่ย 59 ป สวนใหญอยูในชวงอายุ 60 ป ขึ้นไป รอยละ 57.14ของเกษตรกร ทั้งหมด และรองลงมาอยูในชวงอายุ 50-59 ป รอยละ 28.58 อยูในชวงอายุ 30-39 ป และอยูในชวงอายุ 40-49 ป รอยละ 7.14เทากัน แบงเปนเพศชายรอยละ 35.71และเพศหญิงรอยละ 64.29 ระดับการศึกษา พบวา เกษตรกรรอยละ85.71ของเกษตรกรทั้งหมดจบการศึกษาสวนใหญจบการศึกษาระดับประถมศึกษา รอยละ 50.00 ของเกษตรกรทั้งหมดที่จบการศึกษา รองลงมาจบการศึกษาระดับปริญญาตรีรอยละ 21.43 ระดับมัธยมศึกษาตอนปลายและหรือประกาศนียบัตรวิชาชีพ และระดับอนุปริญญาและหรือ ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง รอยละ 7.14 เทากัน นอกจากนี้ยังมีผูที่ไมรูหนังสือรอยละ 14.29 สถานภาพ การเปนหมอดินอาสา เกษตรกรที่เขารวมโครงการทั้งหมดไมไดเปนหมอดินอาสา (ตารางที่ 2-1) 2) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 2 เกษตรกรมีอายุเฉลี่ย 47 ป สวนใหญอยูในชวงอายุ 40-49 ป รอยละ 37.50ของเกษตรกร ทั้งหมด รองลงมาอยูในชวงอายุ 50-59 ป รอยละ 25.00 อยูในชวงอายุ ต่ํากวา 30 ป 30-39 ป และ อยูในชวงอายุ 60 ป ขึ้นไป รอยละ 12.50 เทากัน แบงเปนเพศชายรอยละ37.50และเพศหญิงรอยละ 62.50 ระดับการศึกษา พบวา เกษตรกรรอยละ 87.50ของเกษตรกรทั้งหมดจบการศึกษา สวนใหญจบการศึกษา ระดับประถมศึกษารอยละ37.50ของเกษตรกรทั้งหมดที่จบการศึกษา รองลงมาจบการศึกษาระดับมัธยมศึกษา ตอนตน และระดับมัธยมศึกษาตอนปลายและหรือประกาศนียบัตรวิชาชีพ รอยละ 25.00 เทากัน นอกจากนี้ ยังมีผูที่อานออกเขียนไดโดยไมไดเรียนหนังสือรอยละ 12.50สถานภาพการเปนหมอดินอาสาเกษตรกรที่เขารวม โครงการทั้งหมดไมไดเปนหมอดินอาสา (ตารางที่ 2-1) 3) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 3 เกษตรกรมีอายุเฉลี่ย 57 ป สวนใหญอยูในชวงอายุ 50-59 ป รอยละ 47.50ของเกษตรกร ทั้งหมด รองลงมาอยูในชวงอายุ 60 ป ขึ้นไป รอยละ 40.00 และอยูในชวงอายุ 40-49 ป รอยละ 12.50 แบงเปนเพศชายรอยละ 52.50และเพศหญิงรอยละ 47.50ระดับการศึกษา พบวา เกษตรกรรอยละ 97.50 ของเกษตรกรทั้งหมดที่จบการศึกษาสวนใหญจบการศึกษาระดับประถมศึกษารอยละ 42.50ของเกษตรกร ทั้งหมดที่จบการศึกษา รองลงมาจบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลายและหรือประกาศนียบัตร วิชาชีพรอยละ 27.50 ระดับมัธยมศึกษาตอนตน และระดับปริญญาตรี รอยละ 12.50 เทากัน และสูงกวา ปริญญาตรีรอยละ 2.50 นอกจากนี้ยังมีผูที่ไมรูหนังสือรอยละ 2.50สถานภาพการเปนหมอดินอาสา เกษตรกร ที่เขารวมโครงการไมไดเปนหมอดินอาสารอยละ 87.50 และเปนหมอดินอาสารอยละ 12.50 (ตารางที่ 2-1)
2-2 4) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 4 เกษตรกรมีอายุเฉลี่ย 56 ปสวนใหญอยูในชวงอายุ 50-59 ป รอยละ 48.00ของเกษตรกร ทั้งหมด รองลงมาอยูในชวงอายุ 60 ป ขึ้นไป รอยละ 32.00 อยูในชวงอายุ 40-49 ป รอยละ 16.00 และ อยูในชวงอายุ 30-39 ป รอยละ 4.00แบงเปนเพศชายรอยละ44.00และเพศหญิงรอยละ 56.00 ระดับการศึกษา พบวา เกษตรกรทั้งหมดจบการศึกษาสวนใหญจบการศึกษาระดับประถมศึกษารอยละ60.00 ของเกษตรกร ทั้งหมดที่จบการศึกษา รองลงมาจบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลายและหรือประกาศนียบัตรวิชาชีพ รอยละ 24.00 ระดับมัธยมศึกษาตอนตนรอยละ 12.00 และระดับปริญญาตรีรอยละ 4.00 สถานภาพการเปน หมอดินอาสา เกษตรกรที่เขารวมโครงการไมไดเปนหมอดินอาสารอยละ 84.00 และเปนหมอดินอาสา รอยละ 16.00 (ตารางที่ 2-1) 5) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 5 เกษตรกรมีอายุเฉลี่ย 57 ปสวนใหญอยูในชวงอายุ 60 ป ขึ้นไป รอยละ 44.00ของเกษตรกร ทั้งหมด รองลงมาอยูในชวงอายุ 50-59 ป รอยละ 28.00 อยูในชวงอายุ 40-49 ป รอยละ 24.00 และ อยูในชวงอายุ 30-39 ป รอยละ 4.00แบงเปนเพศชายรอยละ48.00และเพศหญิงรอยละ 52.00 ระดับการศึกษา พบวา เกษตรกรทั้งหมดจบการศึกษาสวนใหญจบการศึกษาระดับประถมศึกษารอยละ52.00 ของเกษตรกร ทั้งหมดที่จบการศึกษา รองลงมาจบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลายและหรือประกาศนียบัตรวิชาชีพ รอยละ 28.00 ระดับมัธยมศึกษาตอนตนรอยละ 12.00 ระดับอนุปริญญาและหรือประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง และระดับปริญญาตรีรอยละ 4.00 เทากัน สถานภาพการเปนหมอดินอาสา เกษตรกรที่เขารวมโครงการ ไมไดเปนหมอดินอาสารอยละ 88.00 และเปนหมอดินอาสารอยละ 12.00 (ตารางที่ 2-1) 6) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 6 เกษตรกรมีอายุเฉลี่ย 54 ปสวนใหญอยูในชวงอายุ 60 ป ขึ้นไป รอยละ 50.00 ของเกษตรกร ทั้งหมด รองลงมาอยูในชวงอายุ 50-59 ป รอยละ 30.00 อยูในชวงอายุต่ํากวา 30 ป และอยูในชวงอายุ 30-39 ป รอยละ 10.00เทากัน แบงเปนเพศชายรอยละ70.00และเพศหญิงรอยละ 30.00 ระดับการศึกษา พบวา เกษตรกรทั้งหมดจบการศึกษาสวนใหญจบการศึกษาระดับประถมศึกษารอยละ50.00 ของเกษตรกร ทั้งหมดที่จบการศึกษา รองลงมาจบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลายและหรือประกาศนียบัตร วิชาชีพรอยละ 30.00 ระดับมัธยมศึกษาตอนตนและระดับปริญญาตรีรอยละ 10.00 เทากัน สถานภาพ การเปนหมอดินอาสา เกษตรกรที่เขารวมโครงการไมไดเปนหมอดินอาสารอยละ 80.00 และเปนหมอดิน อาสารอยละ 20.00 (ตารางที่ 2-1) 7) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 7 เกษตรกรมีอายุเฉลี่ย 60 ปสวนใหญอยูในชวงอายุ 60 ป ขึ้นไป รอยละ 46.66ของเกษตรกร ทั้งหมด รองลงมาอยูในชวงอายุ 40-49 ป และอยูในชวงอายุ 50-59 ป รอยละ 26.67 เทากัน แบงเปน เพศชายรอยละ 40.00 และเพศหญิงรอยละ 60.00 ระดับการศึกษา พบวา เกษตรกรทั้งหมดจบการศึกษา สวนใหญจบการศึกษาระดับประถมศึกษารอยละ 73.33 ของเกษตรกรทั้งหมดที่จบการศึกษา รองลงมา จบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลายและหรือประกาศนียบัตรวิชาชีพรอยละ 13.33 ระดับมัธยมศึกษา ตอนตนและระดับอนุปริญญาและหรือประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง รอยละ 6.67เทากัน สถานภาพการเปน หมอดินอาสา เกษตรกรที่เขารวมโครงการทั้งหมดไมไดเปนหมอดินอาสา (ตารางที่ 2-1)
2-3 8) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 8 เกษตรกรมีอายุเฉลี่ย 53 ป สวนใหญอยูในชวงอายุ 50-59 ป รอยละ 41.18ของเกษตรกร ทั้งหมด รองลงมาอยูในชวงอายุ 60 ป ขึ้นไป รอยละ 29.41 อยูในชวงอายุ 40-49 ป รอยละ 17.65 และ อยูในชวงอายุ 30-39 ปรอยละ 11.76แบงเปนเพศชายรอยละ52.94และเพศหญิงรอยละ 47.06ระดับการศึกษา พบวา เกษตรกรทั้งหมดจบการศึกษาสวนใหญจบการศึกษาระดับประถมศึกษารอยละ35.29ของเกษตรกร ทั้งหมดที่จบการศึกษา รองลงมาจบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนตน และระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย และหรือประกาศนียบัตรวิชาชีพ รอยละ 23.53เทากัน ระดับปริญญาตรีรอยละ 11.77และระดับอนุปริญญา และหรือประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูงรอยละ 5.88 สถานภาพการเปนหมอดินอาสา เกษตรกรที่เขารวม โครงการไมไดเปนหมอดินอาสารอยละ 76.47 และเปนหมอดินอาสารอยละ 23.53 (ตารางที่ 2-1) 9) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 9 เกษตรกรมีอายุเฉลี่ย 57 ป สวนใหญอยูในชวงอายุ 50-59 ป รอยละ 46.67ของเกษตรกร ทั้งหมด รองลงมาอยูในชวงอายุ 60 ป ขึ้นไป รอยละ 40.00อยูในชวงอายุ 30-39 ป รอยละ 6.67 ต่ํากวา 30 ป และอยูในชวงอายุ 40-49 ปรอยละ 3.33เทากัน แบงเปนเพศชายรอยละ53.33และเพศหญิงรอยละ46.67 ระดับการศึกษา พบวา เกษตรกรทั้งหมดจบการศึกษาสวนใหญจบการศึกษาระดับประถมศึกษารอยละ 53.33 ของเกษตรกรทั้งหมดที่จบการศึกษา รองลงมาจบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลายและหรือ ประกาศนียบัตรวิชาชีพรอยละ 23.33 ระดับมัธยมศึกษาตอนตนรอยละ 16.67 และระดับปริญญาตรีรอยละ6.67 สถานภาพการเปนหมอดินอาสา เกษตรกรที่เขารวมโครงการไมไดเปนหมอดินอาสารอยละ 93.33 และเปนหมอดิน อาสารอยละ 6.67 (ตารางที่ 2-1) 10) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 10 เกษตรกรมีอายุเฉลี่ย 58 ป สวนใหญอยูในชวงอายุ 50-59 ป รอยละ80.00ของเกษตรกร ทั้งหมด และรองลงมาอยูในชวงอายุ 60 ป ขึ้นไป รอยละ 20.00แบงเปนเพศชายรอยละ40.00และเพศหญิง รอยละ 60.00ระดับการศึกษา พบวา เกษตรกรทั้งหมดจบการศึกษาสวนใหญจบการศึกษาระดับประถมศึกษา รอยละ 40.00ของเกษตรกรทั้งหมดที่จบการศึกษา รองลงมาจบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนตน ระดับ ปริญญาตรี และสูงกวาระดับปริญญาตรีรอยละ 20.00 เทากัน สถานภาพการเปนหมอดินอาสา เกษตรกร ที่เขารวมโครงการทั้งหมดไมไดเปนหมอดินอาสา (ตารางที่ 2-1) 11) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 11 เกษตรกรมีอายุเฉลี่ย 61 ปสวนใหญอยูในชวงอายุ 60 ป ขึ้นไป รอยละ 70.00 ของเกษตรกร ทั้งหมด รองลงมาอยูในชวงอายุ 40-49 ป รอยละ 20.00 และอยูในชวงอายุ 50-59 ป รอยละ 10.00 แบงเปน เพศชายรอยละ10.00และเพศหญิงรอยละ 90.00ระดับการศึกษา พบวาเกษตรกรรอยละ90.00 ของเกษตรกร ทั้งหมดจบการศึกษาสวนใหญจบการศึกษาระดับประถมศึกษารอยละ80.00ของเกษตรกรทั้งหมดที่จบการศึกษา รองลงมาจบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนตนรอยละ 10.00 นอกจากนี้ยังมีผูที่อานออกเขียนไดโดยไมได เรียนหนังสือรอยละ 10.00 สถานภาพการเปนหมอดินอาสา เกษตรกรผูเขารวมโครงการไมไดเปนหมอดิน อาสารอยละ 90.00 และเปนหมอดินอาสารอยละ 10.00 (ตารางที่ 2-1)
2-4 12) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 12 เกษตรกรมีอายุเฉลี่ย 52 ปสวนใหญอยูในชวงอายุ 50-59 ป รอยละ 33.33ของเกษตรกร ทั้งหมด รองลงมาอยูในชวงอายุ 40-49 ป และอยูในชวงอายุ 60 ป ขึ้นไป รอยละ 26.67เทากัน และอยูในชวง อายุ 30-39 ป รอยละ 13.33แบงเปนเพศชายรอยละ53.33และเพศหญิงรอยละ 46.67ระดับการศึกษา พบวา เกษตรกรทั้งหมดจบการศึกษาสวนใหญจบการศึกษาระดับประถมศึกษารอยละ60.00ของเกษตรกรทั้งหมด ที่จบการศึกษา รองลงมาจบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลายและหรือประกาศนียบัตรวิชาชีพ รอยละ 33.33และระดับปริญญาตรีรอยละ 6.67 สถานภาพการเปนหมอดินอาสาเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ทั้งหมดไมไดเปนหมอดินอาสา (ตารางที่ 2-1) 13) เฉลี่ยรวม เกษตรกรมีอายุเฉลี่ย 56 ปสวนใหญอยูในชวงอายุ 50-59 ป รอยละ 39.35 ของเกษตรกร ทั้งหมด รองลงมาอยูในชวงอายุ 60 ปขึ้นไป รอยละ 38.82อยูในชวงอายุ 40-49 ป รอยละ 16.44อยูในชวง อายุ30-39 ปรอยละ 4.58 และอยูในชวงอายุต่ํากวา 30 ป รอยละ 0.81 แบงเปนเพศชายรอยละ 47.71 และเพศหญิงรอยละ 52.29ระดับการศึกษา พบวาเกษตรกรรอยละ 98.38ของเกษตรกรทั้งหมดที่จบการศึกษา สวนใหญจบการศึกษาระดับประถมศึกษารอยละ 51.48ของเกษตรกรทั้งหมดที่จบการศึกษา รองลงมาจบ การศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลายและหรือประกาศนียบัตรวิชาชีพรอยละ 23.99ระดับมัธยมศึกษาตอนตน รอยละ12.67ระดับปริญญาตรีรอยละ 7.55ระดับอนุปริญญาและหรือประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูงรอยละ1.89 และสูงกวาระดับปริญญาตรีรอยละ0.80 นอกจากนี้ยังมีผูที่ไมไดรับการศึกษารอยละ 1.62เปนผูที่ไมรูหนังสือ รอยละ 1.08 และอานออกเขียนไดโดยไมไดเรียนหนังสือรอยละ 0.54 สถานภาพการเปนหมอดินอาสา เกษตรกรที่เขารวมโครงการไมไดเปนหมอดินอาสารอยละ 88.14 และเปนหมอดินอาสารอยละ 11.86 (ตารางที่ 2-1)
2-1 ตารางที่ 2-1 ขอมูลทั่วไปของเกษตรกรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม ป2566 รายการ สํานักงานพัฒนาที่ดิน เฉลี่ยรวม เขต 1 เขต 2 เขต 3 เขต 4 เขต 5 เขต 6 เขต 7 เขต 8 เขต 9 เขต 10 เขต 11 เขต 12 อายุเฉลี่ย (ป) 59 47 57 56 57 54 60 53 57 58 61 52 56 ชวงอายุ (รอยละ) ต่ํากวา 30 ป - 12.50 - - - 10.00 - - 3.33 - - - 0.81 30 -39 ป 7.14 12.50 - 4.00 4.00 10.00 - 11.76 6.67 - - 13.33 4.58 40 – 49 ป 7.14 37.50 12.50 16.00 24.00 - 26.67 17.65 3.33 - 20.00 26.67 16.44 50 – 59 ป 28.58 25.00 47.50 48.00 28.00 30.00 26.67 41.18 46.67 80.00 10.00 33.33 39.35 60 ป ขึ้นไป 57.14 12.50 40.00 32.00 44.00 50.00 46.66 29.41 40.00 20.00 70.00 26.67 38.82 เพศ (รอยละ) ชาย 35.71 37.50 52.50 44.00 48.00 70.00 40.00 52.94 53.33 40.00 10.00 53.33 47.71 หญิง 64.29 62.50 47.50 56.00 52.00 30.00 60.00 47.06 46.67 60.00 90.00 46.67 52.29 ระดับการศึกษา (รอยละ) ไมไดเรียนหนังสือ 14.29 12.50 2.50 - - - - - - - 10.00 - 1.62 ไมรูหนังสือ 14.29 - 2.50 - - - - - - - - - 1.08 อานออกเขียนไดโดยไมไดเรียนหนังสือ - 12.50 - - - - - - - - 10.00 - 0.54 จบการศึกษา 85.71 87.50 97.50 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 90.00 100.00 98.38 ระดับประถมศึกษา 50.00 37.50 42.50 60.00 52.00 50.00 73.33 35.29 53.33 40.00 80.00 60.00 51.48 ระดับมัธยมศึกษาตอนตน - 25.00 12.50 12.00 12.00 10.00 6.67 23.53 16.67 20.00 10.00 - 12.67 ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย/ปวช. 7.14 25.00 27.50 24.00 28.00 30.00 13.33 23.53 23.33 - - 33.33 23.99 ระดับอนุปริญญา /ปวส. 7.14 - - - 4.00 - 6.67 5.88 - - - - 1.89 ระดับปริญญาตรี 21.43 - 12.50 4.00 4.00 10.00 - 11.77 6.67 20.00 - 6.67 7.55 สูงกวาระดับปริญญาตรี - - 2.50 - - - - - - 20.00 - - 0.80 สถานภาพการเปนหมอดินอาสา (รอยละ) เปน - - 12.50 16.00 12.00 20.00 - 23.53 6.67 - 10.00 - 11.86 ไมเปน 100.00 100.00 87.50 84.00 88.00 80.00 100.00 76.47 93.33 100.00 90.00 100.00 88.14 ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1–12 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการสํารวจและคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566) 2-5
2-6 2.2 การใชประโยชนที่ดินทางการเกษตร(ขาวนาป) ตามระดับความเหมาะสมของที่ดิน 1) การใชประโยชนที่ดินทางการเกษตร ป 2564/65 มีพื้นที่ใชประโยชนทางการเกษตรรวมทั้งประเทศ153,184,527.00ไร มีจํานวน ครัวเรือนเกษตรในประเทศ 7,363,226.00 ครัวเรือน พื้นที่ทําการเกษตรเฉลี่ย 20.80 ไรตอครัวเรือน และ มีพื้นที่ใชประโยชนในการเพาะปลูกขาวนาปจํานวน 62,580,747.54 ไร หรือรอยละ 40.85 ของพื้นที่ ทําการเกษตรทั้งหมด มีครัวเรือนเกษตรที่เพาะปลูกขาวนาปจํานวน 4,676,464.00ครัวเรือน พื้นที่เพาะปลูก ขาวนาปเฉลี่ย 13.38 ไรตอครัวเรือน (ตารางที่ 2-2) ตารางที่ 2-2 การใชประโยชนที่ดินทางการเกษตร ป 2564/65 รายการ จํานวนพื้นที่ รอยละ จํานวนครัวเรือนเกษตร2/ พื้นที่เฉลี่ย (ไร) (ครัวเรือน) (ไร/ครัวเรือน) พื้นที่เขตเกษตรกรรมทั้งประเทศ 153,184,527.001/ 100.00 7,363,226.00 20.803/ พื้นที่เพาะปลูกขาวนาป 62,580,747.542/ 40.853/ 4,676,464.00 13.383/ ที่มา: 1/ กรมพัฒนาที่ดิน (2564) 2/ ศูนยเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร กรมสงเสริมการเกษตร (2565) 3/จากการคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566) 2) พื้นที่เพาะปลูกขาวนาปตามระดับความเหมาะสมของที่ดิน ป 2564/65 มีพื้นที่เพาะปลูกขาวนาปตามระดับความเหมาะสมของที่ดินทั้งหมด 66,303,652.76 ไร แบงออกเปนพื้นที่เพาะปลูกขาวนาปที่เหมาะสม (S1, S2) จํานวน 41,850,942.65 ไร หรือรอยละ 63.12 ของพื้นที่เพาะปลูกขาวนาปทั้งหมด และพื้นที่เพาะปลูกขาวนาปที่ไมเหมาะสม (S3, N) จํานวน 24,452,710.11 ไร หรือรอยละ 36.88 (ตารางที่ 2-3) ตารางที่ 2-3 พื้นที่เพาะปลูกขาวนาปตามระดับความเหมาะสมของที่ดินในพื้นที่ สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1-12 ป 2564/65 รายการ จํานวนพื้นที่ (ไร) รอยละ พื้นที่เพาะปลูกขาวนาป 66,303,652.76 100.00 พื้นที่เหมาะสมสําหรับเพาะปลูกขาวนาป (S1, S2) 41,850,942.65 63.12 พื้นที่ไมเหมาะสมสําหรับเพาะปลูกขาวนาป (S3, N) 24,452,710.11 36.88 ที่มา: Agri map online กระทรวงเกษตรและสหกรณ (2565)
2-7 2.3 การถือครองที่ดินของเกษตรกร 1) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1 ลักษณะการถือครองที่ดินของเกษตรกร พบวา เกษตรกรทั้งหมดมีเอกสารสิทธิ์เปนโฉนด (ตารางที่ 2-4) 2) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 2 ลักษณะการถือครองที่ดินของเกษตรกร พบวา เกษตรกรทั้งหมดมีเอกสารสิทธิ์ สวนใหญ เปน ส.ป.ก.4-01 รอยละ 68.72 ของที่ดินของตนเอง และรองลงมาเปนโฉนดรอยละ 31.28 (ตารางที่ 2-4) 3) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 3 ลักษณะการถือครองที่ดินของเกษตรกร พบวา เกษตรกรรอยละ 98.82 มีเอกสารสิทธิ์ สวนใหญเปนโฉนดรอยละ 68.90 ของที่ดินของตนเอง รองลงมาเปน ส.ป.ก.4-01 รอยละ 20.97 น.ส.3ก. รอยละ 5.18 และ ส.ค.1 รอยละ 3.77 นอกจากนี้ยังมีเกษตรกรรอยละ 1.18 ไมมีเอกสารสิทธิ์โดยเปน ภ.บ.ท.5 (ตารางที่ 2-4) 4) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 4 ลักษณะการถือครองที่ดินของเกษตรกร พบวา เกษตรกรทั้งหมดมีเอกสารสิทธิ์ สวนใหญ เปนโฉนดรอยละ 70.46 ของที่ดินของตนเอง รองลงมาเปน ส.ป.ก.4-01 รอยละ 19.22 น.ส.3 รอยละ 7.47 และ น.ส.3ก. รอยละ 2.85 (ตารางที่ 2-4) 5) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 5 ลักษณะการถือครองที่ดินของเกษตรกร พบวา เกษตรกรทั้งหมดมีเอกสารสิทธิ์ สวนใหญ เปนโฉนดรอยละ 75.18 ของที่ดินของตนเอง รองลงมาเปน ส.ป.ก.4-01 รอยละ 16.68 ส.ค.1 รอยละ 3.25 น.ส.3ก. รอยละ 2.85 และ น.ส.3 รอยละ 2.04 (ตารางที่ 2-4) 6) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 6 ลักษณะการถือครองที่ดินของเกษตรกร พบวา เกษตรกรมีเอกสารสิทธิ์เปนโฉนดรอยละ 90.80 ของที่ดินของตนเอง และไมมีเอกสารสิทธิ์โดยเปน คทช. รอยละ 9.20 (ตารางที่ 2-4) 7) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 7 ลักษณะการถือครองที่ดินของเกษตรกร พบวา เกษตรกรทั้งหมดมีเอกสารสิทธิ์ สวนใหญ เปน ส.ป.ก.4-01 รอยละ 59.50ของที่ดินของตนเอง รองลงมาเปน น.ส.3ก. รอยละ19.84 โฉนดรอยละ 12.40 และ น.ส.3 รอยละ 8.26 (ตารางที่ 2-4) 8) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 8 ลักษณะการถือครองที่ดินของเกษตรกร พบวา เกษตรกรทั้งหมดมีเอกสารสิทธิ์ สวนใหญ เปนโฉนดรอยละ 51.44 ของที่ดินของตนเอง และรองลงมาเปน ส.ป.ก.4-01 รอยละ 48.56 (ตารางที่ 2-4)
2-8 9) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 9 ลักษณะการถือครองที่ดินของเกษตรกร พบวา เกษตรกรทั้งหมดมีเอกสารสิทธิ์ สวนใหญ เปน ส.ป.ก.4-01รอยละ 71.19ของที่ดินของตนเอง รองลงมาเปน น.ส.3 รอยละ 12.11 โฉนดรอยละ 11.86 และ น.ส.3ก.รอยละ 4.84 (ตารางที่ 2-4) 10) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 10 ลักษณะการถือครองที่ดินของเกษตรกร พบวา เกษตรกรทั้งหมดมีเอกสารสิทธิ์ สวนใหญ เปนโฉนดรอยละ 85.00 ของที่ดินของตนเอง และรองลงมาเปน ส.ป.ก.4-01 รอยละ 15.00 (ตารางที่ 2-4) 11) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 11 ลักษณะการถือครองที่ดินของเกษตรกร พบวา เกษตรกรทั้งหมดมีเอกสารสิทธิ์ สวนใหญ เปนโฉนดรอยละ 82.61ของที่ดินของตนเอง และรองลงมาเปน ส.ป.ก.4-01 รอยละ 17.39 (ตารางที่ 2-4) 12) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 12 ลักษณะการถือครองที่ดินของเกษตรกร พบวา เกษตรกรทั้งหมดมีเอกสารสิทธิ์ สวนใหญ เปนโฉนดรอยละ 93.04 ของที่ดินของตนเอง รองลงมาเปน น.ส.3ก. รอยละ 5.22และ น.ส.3 รอยละ 1.74 (ตารางที่ 2-4) 13) เฉล ี่ยรวม ลักษณะการถือครองที่ดินของเกษตรกร พบวา เกษตรกรรอยละ 99.54 มีเอกสารสิทธิ์ สวนใหญเปนโฉนดรอยละ 62.23 ของที่ดินของตนเอง รองลงมาเปน ส.ป.ก.4-01 รอยละ 28.57 น.ส.3 รอยละ 3.67 น.ส.3ก. รอยละ 3.59 และ ส.ค.1 รอยละ 1.48 นอกจากนี้ยังมีเกษตรกรรอยละ 0.46 ไมมี เอกสารสิทธิ์โดยเปน ภ.บ.ท.5 รอยละ 0.26 และ คทช. รอยละ 0.20 (ตารางที่ 2-4)
2-1 ตารางที่ 2-4 การถือครองที่ดินของเกษตรกรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม ป2566 หนวย: รอยละ รายการ สํานักงานพัฒนาที่ดิน เฉลี่ยรวม เขต 1 เขต 2 เขต 3 เขต 4 เขต 5 เขต 6 เขต 7 เขต 8 เขต 9 เขต 10 เขต 11 เขต 12 เอกสารการถือครองที่ดิน มีเอกสารสิทธิ์ 100.00 100.00 98.82 100.00 100.00 90.80 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 99.54 โฉนด 100.00 31.28 68.90 70.46 75.18 90.80 12.40 51.44 11.86 85.00 82.61 93.04 62.23 น.ส.3 - - - 7.47 2.04 - 8.26 - 12.11 - - 1.74 3.67 น.ส.3ก. - - 5.18 2.85 2.85 - 19.84 - 4.84 - - 5.22 3.59 ส.ค.1 - - 3.77 - 3.25 - - - - - - - 1.48 ส.ป.ก.4-01 - 68.72 20.97 19.22 16.68 - 59.50 48.56 71.19 15.00 17.39 - 28.57 ไมมีเอกสารสิทธิ์ - - 1.18 - - 9.20 - - - - - - 0.46 ภ.บ.ท.5 - - 1.18 - - - - - - - - - 0.26 คทช. - - - - - 9.20 - - - - - - 0.20 ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1–12 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการสํารวจและคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566) 2-9
2-10 2.4สถานภาพของครัวเรือนเกษตร 2.4.1 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตร 1) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีการกูยืมเงินรอยละ 21.43 ของเกษตรกรทั้งหมด และไมมี การกูยืมเงินรอยละ 78.57สําหรับเกษตรกรที่มีการกูยืมเงินมีจํานวนเงินกูเฉลี่ย 96,666.67 บาทตอครัวเรือน ซึ่งเปนการกูยืมเงินในระบบทั้งหมด โดยแหลงเงินกูที่เกษตรกรกูยืมเงินคือ ธนาคารเพื่อการเกษตรและ สหกรณการเกษตร และกองทุนหมูบาน รอยละ 66.67 เทากัน ของเกษตรกรที่กูยืมเงินทั้งหมด มีอัตรา ดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยรอยละ 5.93 บาทตอป(ตารางที่ 2-5) ตารางที่ 2-5 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1 ป2566 รายการ จํานวน จํานวนครัวเรือนที่มีการกูยืมเงิน (รอยละ) 21.43 จํานวนครัวเรือนที่ไมมีการกูยืมเงิน (รอยละ) 78.57 จํานวนเงินกูเฉลี่ยตอครัวเรือน (บาท) 96,666.67 รายละเอียดของการกูยืมเงิน เงินกูในระบบ (รอยละ) 100.00 แหลงเงินกู (รอยละ) ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณการเกษตร 66.67 กองทุนหมูบาน 66.67 อัตราดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยตอป (บาท) 5.93 ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการสํารวจและคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566) 2) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 2 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีการกูยืมเงินรอยละ 12.50 ของเกษตรกรทั้งหมด และไมมี การกูยืมเงินรอยละ 87.50สําหรับเกษตรกรที่มีการกูยืมเงินมีจํานวนเงินกูเฉลี่ย 10,000.00 บาทตอครัวเรือน ซึ่งเปนการกูยืมเงินในระบบทั้งหมด โดยแหลงเงินกูที่เกษตรกรกูยืมเงินทั้งหมดคือ ธนาคารเพื่อการเกษตร และสหกรณการเกษตร มีอัตราดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยรอยละ 7.00 บาทตอป(ตารางที่ 2-6)
2-11 ตารางที่ 2-6 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 2 ป2566 รายการ จํานวน จํานวนครัวเรือนที่มีการกูยืมเงิน (รอยละ) 12.50 จํานวนครัวเรือนที่ไมมีการกูยืมเงิน (รอยละ) 87.50 จํานวนเงินกูเฉลี่ยตอครัวเรือน (บาท) 10,000.00 รายละเอียดของการกูยืมเงิน เงินกูในระบบ (รอยละ) 100.00 แหลงเงินกู (รอยละ) ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณการเกษตร 100.00 อัตราดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยตอป (บาท) 7.00 ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 2 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการสํารวจและคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตรกองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566) 3) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 3 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีการกูยืมเงินรอยละ 35.00 ของเกษตรกรทั้งหมด และไมมี การกูยืมเงินรอยละ 65.00สําหรับเกษตรกรที่มีการกูยืมเงินมีจํานวนเงินกูเฉลี่ย 19,500.00 บาทตอครัวเรือน ซึ่งเปนการกูยืมเงินในระบบทั้งหมด โดยแหลงเงินกูที่เกษตรกรกูยืมเงินมากที่สุดคือ ธนาคารเพื่อการเกษตร และสหกรณการเกษตรรอยละ 71.43ของเกษตรกรที่กูยืมเงินทั้งหมด รองลงมาเปนกองทุนหมูบาน รอยละ 14.29 สหกรณการเกษตรและโครงการโคขุนระยะที่ 2 รอยละ7.14เทากัน มีอัตราดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยรอยละ6.14 บาท ตอป(ตารางที่ 2-7) ตารางที่ 2-7 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 3 ป2566 รายการ จํานวน จํานวนครัวเรือนที่มีการกูยืมเงิน (รอยละ) 35.00 จํานวนครัวเรือนที่ไมมีการกูยืมเงิน (รอยละ) 65.00 จํานวนเงินกูเฉลี่ยตอครัวเรือน (บาท) 19,500.00 รายละเอียดของการกูยืมเงิน เงินกูในระบบ (รอยละ) 100.00 แหลงเงินกู (รอยละ) ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณการเกษตร 71.43 สหกรณการเกษตร 7.14 กองทุนหมูบาน 14.29 โครงการโคขุนระยะที่ 2 7.14 อัตราดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยตอป (บาท) 6.14 ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 3 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการสํารวจและคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566)
2-12 4) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 4 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีการกูยืมเงินรอยละ 64.00 ของเกษตรกรทั้งหมด และไมมี การกูยืมเงินรอยละ 36.00สําหรับเกษตรกรที่มีการกูยืมเงินมีจํานวนเงินกูเฉลี่ย 28,750.00 บาทตอครัวเรือน ซึ่งเปนการกูยืมเงินในระบบทั้งหมด โดยแหลงเงินกูในระบบที่เกษตรกรกูยืมเงินมากที่สุดคือ ธนาคาร เพื่อการเกษตรและสหกรณการเกษตรรอยละ 75.00ของเกษตรกรที่กูยืมเงินทั้งหมด รองลงมาเปนกองทุน หมูบานรอยละ 12.50สหกรณการเกษตร และองคการทหารผานศึก รอยละ 6.25 เทากัน มีอัตราดอกเบี้ย เงินกูเฉลี่ยรอยละ 6.31 บาทตอป(ตารางที่ 2-8) ตารางที่ 2-8 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 4 ป2566 รายการ จํานวน จํานวนครัวเรือนที่มีการกูยืมเงิน (รอยละ) 64.00 จํานวนครัวเรือนที่ไมมีการกูยืมเงิน (รอยละ) 36.00 จํานวนเงินกูเฉลี่ยตอครัวเรือน (บาท) 28,750.00 รายละเอียดของการกูยืมเงิน เงินกูในระบบ (รอยละ) 100.00 แหลงเงินกู (รอยละ) ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณการเกษตร 75.00 สหกรณการเกษตร 6.25 กองทุนหมูบาน 12.50 องคการทหารผานศึก 6.25 อัตราดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยตอป (บาท) 6.31 ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 4 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566) 5) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 5 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีการกูยืมเงินรอยละ 40.00 ของเกษตรกรทั้งหมด และไมมี การกูยืมเงินรอยละ 60.00สําหรับเกษตรกรที่มีการกูยืมเงินมีจํานวนเงินกูเฉลี่ย 39,150.00 บาทตอครัวเรือน ซึ่งเปนการกูยืมเงินในระบบทั้งหมด โดยแหลงเงินกูที่เกษตรกรกูยืมเงินมากที่สุดคือ ธนาคารเพื่อการเกษตร และสหกรณการเกษตรรอยละ 80.00 ของเกษตรกรที่กูยืมเงินทั้งหมด รองลงมาเปนสหกรณการเกษตร และกองทุนหมูบาน รอยละ 10.00 เทากัน มีอัตราดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยรอยละ 7.00 บาทตอป(ตารางที่ 2-9)
2-13 ตารางที่ 2-9 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 5 ป2566 รายการ จํานวน จํานวนครัวเรือนที่มีการกูยืมเงิน (รอยละ) 40.00 จํานวนครัวเรือนที่ไมมีการกูยืมเงิน (รอยละ) 60.00 จํานวนเงินกูเฉลี่ยตอครัวเรือน (บาท) 39,150.00 รายละเอียดของการกูยืมเงิน เงินกูในระบบ (รอยละ) 100.00 แหลงเงินกู(รอยละ) ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณการเกษตร 80.00 สหกรณการเกษตร 10.00 กองทุนหมูบาน 10.00 อัตราดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยตอป (บาท) 7.00 ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 5 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566) 6) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 6 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีการกูยืมเงินรอยละ 60.00 ของเกษตรกรทั้งหมด และไมมี การกูยืมเงินรอยละ 40.00สําหรับเกษตรกรที่มีการกูยืมเงินมีจํานวนเงินกูเฉลี่ย 20,000.00 บาทตอครัวเรือน ซึ่งเปนการกูยืมเงินในระบบทั้งหมด โดยแหลงเงินกูที่เกษตรกรกูยืมเงินทั้งหมดคือ ธนาคารเพื่อการเกษตร และสหกรณการเกษตร มีอัตราดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยรอยละ 7.00 บาทตอป(ตารางที่ 2-10) ตารางที่ 2-10 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 6 ป2566 รายการ จํานวน จํานวนครัวเรือนที่มีการกูยืมเงิน (รอยละ) 60.00 จํานวนครัวเรือนที่ไมมีการกูยืมเงิน (รอยละ) 40.00 จํานวนเงินกูเฉลี่ยตอครัวเรือน (บาท) 20,000.00 รายละเอียดของการกูยืมเงิน เงินกูในระบบ (รอยละ) 100.00 แหลงเงินกู (รอยละ) ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณการเกษตร 100.00 อัตราดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยตอป (บาท) 7.00 ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 6 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566)
2-14 7) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 7 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีการกูยืมเงินรอยละ 6.67 ของเกษตรกรทั้งหมด และไมมี การกูยืมเงินรอยละ 93.33สําหรับเกษตรกรที่มีการกูยืมเงินมีจํานวนเงินกูเฉลี่ย 10,000.00 บาทตอครัวเรือน ซึ่งเปนการกูยืมเงินในระบบทั้งหมด โดยแหลงเงินกูที่เกษตรกรกูยืมเงินทั้งหมดคือ กลุมแมบาน มีอัตรา ดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยรอยละ 12.00 บาทตอป(ตารางที่ 2-11) ตารางที่ 2-11 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 7 ป2566 รายการ จํานวน จํานวนครัวเรือนที่มีการกูยืมเงิน (รอยละ) 6.67 จํานวนครัวเรือนที่ไมมีการกูยืมเงิน (รอยละ) 93.33 จํานวนเงินกูเฉลี่ยตอครัวเรือน (บาท) 10,000.00 รายละเอียดของการกูยืมเงิน เงินกูในระบบ (รอยละ) 100.00 แหลงเงินกู (รอยละ) กลุมแมบาน 100.00 อัตราดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยตอป (บาท) 12.00 ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 7 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566) 8) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 8 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีการกูยืมเงินรอยละ 23.53 ของเกษตรกรทั้งหมด และไมมี การกูยืมเงินรอยละ 76.47สําหรับเกษตรกรที่มีการกูยืมเงินมีจํานวนเงินกูเฉลี่ย 16,250.00 บาทตอครัวเรือน ซึ่งเปนการกูยืมเงินในระบบทั้งหมด โดยแหลงเงินกูที่เกษตรกรกูยืมเงินทั้งหมดคือ ธนาคารเพื่อการเกษตร และสหกรณการเกษตร มีอัตราดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยรอยละ 7.00 บาทตอป(ตารางที่ 2-12) ตารางที่ 2-12 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 8 ป2566 รายการ จํานวน จํานวนครัวเรือนที่มีการกูยืมเงิน (รอยละ) 23.53 จํานวนครัวเรือนที่ไมมีการกูยืมเงิน (รอยละ) 76.47 จํานวนเงินกูเฉลี่ยตอครัวเรือน (บาท) 16,250.00 รายละเอียดของการกูยืมเงิน เงินกูในระบบ (รอยละ) 100.00 แหลงเงินกู (รอยละ) ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณการเกษตร 100.00 อัตราดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยตอป(บาท) 7.00 ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 8 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการสํารวจและคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566)
2-15 9) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 9 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีการกูยืมเงินรอยละ 46.67 ของเกษตรกรทั้งหมด และไมมี การกูยืมเงินรอยละ 53.33สําหรับเกษตรกรที่มีการกูยืมเงินมีจํานวนเงินกูเฉลี่ย 45,000.00 บาทตอครัวเรือน ซึ่งเปนการกูยืมเงินในระบบรอยละ92.86โดยแหลงเงินกูที่เกษตรกรกูยืมเงินมากที่สุดคือ ธนาคารเพื่อการเกษตร และสหกรณการเกษตรรอยละ 57.14ของเกษตรกรที่กูยืมเงินทั้งหมด รองลงมาเปนโรงงานน้ําตาลรอยละ21.43 และกองทุนหมูบานรอยละ 14.29 นอกจากนี้มีการกูยืมเงินนอกระบบรอยละ 7.14 โดยแหลงเงินกูที่เกษตรกร กูยืมเงินทั้งหมดคือ ญาติพี่นอง มีอัตราดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยรอยละ 6.07 บาทตอป(ตารางที่ 2-13) ตารางที่ 2-13 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 9 ป2566 รายการ จํานวน จํานวนครัวเรือนที่มีการกูยืมเงิน (รอยละ) 46.67 จํานวนครัวเรือนที่ไมมีการกูยืมเงิน (รอยละ) 53.33 จํานวนเงินกูเฉลี่ยตอครัวเรือน (บาท) 45,000.00 รายละเอียดของการกูยืมเงิน เงินกูในระบบ (รอยละ) 92.86 แหลงเงินกู (รอยละ) ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณการเกษตร 57.14 กองทุนหมูบาน 14.29 โรงงานน้ําตาล 21.43 เงินกูนอกระบบ (รอยละ) 7.14 แหลงเงินกู (รอยละ) ญาติพี่นอง 7.14 อัตราดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยตอป (บาท) 6.07 ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 9 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการสํารวจและคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566) 10) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 10 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีการกูยืมเงินรอยละ 40.00 ของเกษตรกรทั้งหมด และไมมี การกูยืมเงินรอยละ 60.00สําหรับเกษตรกรที่มีการกูยืมเงินมีจํานวนเงินกูเฉลี่ย 8,750.00 บาทตอครัวเรือน ซึ่งเปนการกูยืมเงินในระบบทั้งหมด โดยแหลงเงินกูที่เกษตรกรกูยืมเงินทั้งหมดคือ ธนาคารเพื่อการเกษตร และสหกรณการเกษตร มีอัตราดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยรอยละ 7.00 บาทตอป(ตารางที่ 2-14)
2-16 ตารางที่ 2-14 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 10 ป2566 รายการ จํานวน จํานวนครัวเรือนที่มีการกูยืมเงิน (รอยละ) 40.00 จํานวนครัวเรือนที่ไมมีการกูยืมเงิน (รอยละ) 60.00 จํานวนเงินกูเฉลี่ยตอครัวเรือน (บาท) 8,750.00 รายละเอียดของการกูยืมเงิน เงินกูในระบบ (รอยละ) 100.00 แหลงเงินกู (รอยละ) ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณการเกษตร 100.00 อัตราดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยตอป (บาท) 7.00 ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 10 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566) 11) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 11 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีการกูยืมเงินรอยละ 10.00 ของเกษตรกรทั้งหมด และไมมี การกูยืมเงินรอยละ 90.00สําหรับเกษตรกรที่มีการกูยืมเงินมีจํานวนเงินกูเฉลี่ย 30,000.00 บาทตอครัวเรือน ซึ่งเปนการกูยืมเงินในระบบทั้งหมด โดยแหลงเงินกูที่เกษตรกรกูยืมเงินทั้งหมดคือ กองทุนหมูบาน มีอัตรา ดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยรอยละ 5.00 บาทตอป(ตารางที่ 2-15) ตารางที่ 2-15 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 11 ป2566 รายการ จํานวน จํานวนครัวเรือนที่มีการกูยืมเงิน (รอยละ) 10.00 จํานวนครัวเรือนที่ไมมีการกูยืมเงิน (รอยละ) 90.00 จํานวนเงินกูเฉลี่ยตอครัวเรือน (บาท) 30,000.00 รายละเอียดของการกูยืมเงิน เงินกูในระบบ (รอยละ) 100.00 แหลงเงินกู (รอยละ) กองทุนหมูบาน 100.00 อัตราดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยตอป (บาท) 5.00 ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 11 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการสํารวจและคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566)
2-17 12) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 12 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีการกูยืมเงินรอยละ 6.67 ของเกษตรกรทั้งหมด และไมมี การกูยืมเงินรอยละ 93.33สําหรับเกษตรกรที่มีการกูยืมเงินมีจํานวนเงินกูเฉลี่ย 10,000.00 บาทตอครัวเรือน ซึ่งเปนการกูยืมเงินในระบบทั้งหมด โดยแหลงเงินกูที่เกษตรกรกูยืมเงินทั้งหมดคือ ธนาคารเพื่อการเกษตร และสหกรณการเกษตร มีอัตราดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยรอยละ 6.50 บาทตอป(ตารางที่ 2-16) ตารางที่ 2-16 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 12 ป2566 รายการ จํานวน จํานวนครัวเรือนที่มีการกูยืมเงิน (รอยละ) 6.67 จํานวนครัวเรือนที่ไมมีการกูยืมเงิน (รอยละ) 93.33 จํานวนเงินกูเฉลี่ยตอครัวเรือน (บาท) 10,000.00 รายละเอียดของการกูยืมเงิน เงินกูในระบบ (รอยละ) 100.00 แหลงเงินกู (รอยละ) ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณการเกษตร 100.00 อัตราดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยตอป (บาท) 6.50 ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 12 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566) 13) เฉลี่ยรวม เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีการกูยืมเงินรอยละ 38.54 ของเกษตรกรทั้งหมด และไมมี การกูยืมเงินรอยละ61.46สําหรับเกษตรกรที่มีการกูยืมเงินมีจํานวนเงินกูเฉลี่ย 30,405.59 บาทตอครัวเรือน ซึ่งเปนการกูยืมเงินในระบบรอยละ 99.32โดยแหลงเงินกูที่เกษตรกรกูยืมเงินมากที่สุดคือธนาคารเพื่อการเกษตร และสหกรณการเกษตรรอยละ 75.52ของเกษตรกรที่กูยืมเงินทั้งหมด รองลงมาเปนกองทุนหมูบานรอยละ 12.59 สหกรณการเกษตรรอยละ5.59โรงงานน้ําตาลและองคการทหารผานศึก รอยละ 2.10เทากัน โครงการโคขุน ระยะที่ 2รอยละ 1.40และกลุมแมบานรอยละ 0.70 นอกจากนี้มีการกูยืมเงินนอกระบบรอยละ 0.68โดยแหลง เงินกูที่เกษตรกรกูยืมเงินทั้งหมดคือ ญาติพี่นองรอยละ 0.70 มีอัตราดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยรอยละ6.51 บาทตอป (ตารางที่ 2-17)
2-18 ตารางที่ 2-17 ภาวะหนี้สินและการกูยืมเงินเพื่อการเกษตรของเกษตรกรที่เขารวมโครงการ ปรับเปลี่ยนในพื้นที่ไมเหมาะสม เฉลี่ยรวม ป2566 รายการ จํานวน จํานวนครัวเรือนที่มีการกูยืมเงิน (รอยละ) 38.54 จํานวนครัวเรือนที่ไมมีการกูยืมเงิน (รอยละ) 61.46 จํานวนเงินกูเฉลี่ยตอครัวเรือน (บาท) 30,405.59 รายละเอียดของการกูยืมเงิน เงินกูในระบบ (รอยละ) 99.32 แหลงเงินกู (รอยละ) ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณการเกษตร 75.52 สหกรณการเกษตร 5.59 กองทุนหมูบาน 12.59 กลุมแมบาน 0.70 โรงงานน้ําตาล 2.10 องคการทหารผานศึก 2.10 โครงการโคขุนระยะที่ 2 1.40 เงินกูนอกระบบ (รอยละ) 0.68 แหลงเงินกู (รอยละ) ญาติพี่นอง 0.70 อัตราดอกเบี้ยเงินกูเฉลี่ยตอป (บาท) 6.51 ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1-12 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการสํารวจและคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566) 2.4.2 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตร 1) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอเดือน โดยมี รายไดในครัวเรือน 18,893.42 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 11,036.28 บาท หรือรอยละ 58.41 ของรายไดทั้งหมดในครัวเรือน และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือรับจางอื่น ๆ) 7,857.14 บาท หรือรอยละ 41.59 มีคาใชจายในครัวเรือน 13,463.89 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 5,429.53 บาท (ตารางที่ 2-18) สวนสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอปมีรายไดในครัวเรือน 226,721.04 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 132,435.36 บาท และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือ รับจางอื่น ๆ) 94,285.68 บาท มีคาใชจายในครัวเรือน 161,566.68 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 65,154.36 บาท (ตารางที่ 2-18)
2-19 ตารางที่ 2-18 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1 ป2566 รายการ จํานวนเงิน รอยละ (บาท/เดือน) (บาท/ป) รายไดในครัวเรือน 18,893.42 226,721.04 - ในภาคการเกษตร 11,036.28 132,435.36 58.41 นอกภาคการเกษตร 7,857.14 94,285.68 41.59 คาใชจายในครัวเรือน 13,463.89 161,566.68 - เงินคงเหลือในครัวเรือน 5,429.53 65,154.36 - ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการสํารวจและคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566) 2) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 2 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอเดือน โดยมี รายไดในครัวเรือน 9,533.85 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 5,908.85 บาท หรือรอยละ 61.98 ของรายไดทั้งหมดในครัวเรือน และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือรับจางอื่น ๆ) 3,625.00 บาท หรือรอยละ 38.02 มีคาใชจายในครัวเรือน 6,433.33 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 3,100.52 บาท (ตารางที่ 2-19) สวนสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอปมีรายไดในครัวเรือน 114,406.20 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 70,906.20 บาท และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือ รับจางอื่น ๆ) 43,500.00 บาท มีคาใชจายในครัวเรือน 77,199.96 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 37,206.24 บาท (ตารางที่ 2-19) ตารางที่ 2-19 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 2 ป2566 รายการ จํานวนเงิน รอยละ บาท/เดือน บาท/ป รายไดในครัวเรือน 9,533.85 114,406.20 - ในภาคการเกษตร 5,908.85 70,906.20 61.98 นอกภาคการเกษตร 3,625.00 43,500.00 38.02 คาใชจายในครัวเรือน 6,433.33 77,199.96 - เงินคงเหลือในครัวเรือน 3,100.52 37,206.24 - ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 2 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการสํารวจและคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566) 3) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 3 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอเดือน โดยมี รายไดในครัวเรือน 15,218.07 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 10,462.86 บาท หรือรอยละ 68.75 ของรายไดทั้งหมดในครัวเรือน และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือรับจางอื่น ๆ)
2-20 4,755.21 บาท หรือรอยละ 31.25 มีคาใชจายในครัวเรือน 6,860.48 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 8,357.59 บาท (ตารางที่ 2-20) สวนสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอปมีรายไดในครัวเรือน 182,616.84 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 125,554.32 บาท และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือ รับจางอื่น ๆ) 57,062.52 บาท มีคาใชจายในครัวเรือน 82,325.76 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือเพื่อใชจาย ในครัวเรือน 100,291.08 บาท (ตารางที่ 2-20) ตารางที่ 2-20 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 3 ป2566 รายการ จํานวนเงิน รอยละ บาท/เดือน บาท/ป รายไดในครัวเรือน 15,218.07 182,616.84 - ในภาคการเกษตร 10,462.86 125,554.32 68.75 นอกภาคการเกษตร 4,755.21 57,062.52 31.25 คาใชจายในครัวเรือน 6,860.48 82,325.76 - เงินคงเหลือในครัวเรือน 8,357.59 100,291.08 - ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 3 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการสํารวจและคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566) 4) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 4 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอเดือน โดยมี รายไดในครัวเรือน 10,047.52 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 6,856.60 บาท หรือรอยละ 68.24 ของรายไดทั้งหมดในครัวเรือน และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือรับจางอื่น ๆ) 3,190.92 บาท หรือรอยละ 31.76 มีคาใชจายในครัวเรือน 8,559.38 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 1,488.14 บาท (ตารางที่ 2-21) สวนสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอปมีรายไดในครัวเรือน 120,570.24 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 82,279.20 บาท และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือ รับจางอื่น ๆ) 38,291.04 บาท มีคาใชจายในครัวเรือน 102,712.56 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือเพื่อใชจาย ในครัวเรือน 17,857.68 บาท (ตารางที่ 2-21)
2-21 ตารางที่ 2-21 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 4 ป2566 รายการ จํานวนเงิน รอยละ บาท/เดือน บาท/ป รายไดในครัวเรือน 10,047.52 120,570.24 - ในภาคการเกษตร 6,856.60 82,279.20 68.24 นอกภาคการเกษตร 3,190.92 38,291.04 31.76 คาใชจายในครัวเรือน 8,559.38 102,712.56 - เงินคงเหลือในครัวเรือน 1,488.14 17,857.68 - ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 4 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566) 5) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 5 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอเดือน โดยมี รายไดในครัวเรือน 20,809.59 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 13,867.59 บาท หรือรอยละ 66.64 ของรายไดทั้งหมดในครัวเรือน และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือรับจางอื่น ๆ) 6,942.00 บาท หรือรอยละ 33.36 มีคาใชจายในครัวเรือน 12,931.54 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 7,878.05 บาท (ตารางที่ 2-22) สวนสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอปมีรายไดในครัวเรือน 249,715.08 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 166,411.08 บาท และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือ รับจางอื่น ๆ) 83,304.00 บาท มีคาใชจายในครัวเรือน 155,178.48 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือเพื่อใชจาย ในครัวเรือน 94,536.60 บาท (ตารางที่ 2-22) ตารางที่ 2-22 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 5 ป2566 รายการ จํานวนเงิน รอยละ บาท/เดือน บาท/ป รายไดในครัวเรือน 20,809.59 249,715.08 - ในภาคการเกษตร 13,867.59 166,411.08 66.64 นอกภาคการเกษตร 6,942.00 83,304.00 33.36 คาใชจายในครัวเรือน 12,931.54 155,178.48 - เงินคงเหลือในครัวเรือน 7,878.05 94,536.60 - ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 5 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566)
2-22 6) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 6 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอเดือน โดยมี รายไดในครัวเรือน 15,659.42 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 11,501.08 บาท หรือรอยละ 73.45 ของรายไดทั้งหมดในครัวเรือน และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือรับจางอื่น ๆ) 4,158.34 บาท หรือรอยละ 26.55 มีคาใชจายในครัวเรือน 12,916.67 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 2,742.75 บาท (ตารางที่ 2-23) สวนสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอปมีรายไดในครัวเรือน 187,913.04 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 138,012.96 บาท และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือ รับจางอื่น ๆ) 49,900.08 บาท มีคาใชจายในครัวเรือน 155,000.04 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 32,913.00 บาท (ตารางที่ 2-23) ตารางที่ 2-23 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 6 ป2566 รายการ จํานวนเงิน รอยละ บาท/เดือน บาท/ป รายไดในครัวเรือน 15,659.42 187,913.04 - ในภาคการเกษตร 11,501.08 138,012.96 73.45 นอกภาคการเกษตร 4,158.34 49,900.08 26.55 คาใชจายในครัวเรือน 12,916.67 155,000.04 - เงินคงเหลือในครัวเรือน 2,742.75 32,913.00 - ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 6 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566) 7) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 7 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอเดือน โดยมี รายไดในครัวเรือน 7,402.78 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 4,719.45 บาท หรือรอยละ 63.75 ของรายไดทั้งหมดในครัวเรือน และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือรับจางอื่น ๆ) 2,683.33 บาท หรือรอยละ 36.25 มีคาใชจายในครัวเรือน 6,440.00 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 962.78 บาท (ตารางที่ 2-24) สวนสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอปมีรายไดในครัวเรือน 88,833.36 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 56,633.40 บาท และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือ รับจางอื่น ๆ) 32,199.96 บาท มีคาใชจายในครัวเรือน 77,280.00 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 11,553.36 บาท (ตารางที่ 2-24)
2-23 ตารางที่ 2-24 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 7 ป2566 รายการ จํานวนเงิน รอยละ บาท/เดือน บาท/ป รายไดในครัวเรือน 7,402.78 88,833.36 - ในภาคการเกษตร 4,719.45 56,633.40 63.75 นอกภาคการเกษตร 2,683.33 32,199.96 36.25 คาใชจายในครัวเรือน 6,440.00 77,280.00 - เงินคงเหลือในครัวเรือน 962.78 11,553.36 - ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 7 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566) 8) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 8 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอเดือน โดยมี รายไดในครัวเรือน 15,831.37 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 11,978.43 บาท หรือรอยละ 75.66 ของรายไดทั้งหมดในครัวเรือน และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือรับจางอื่น ๆ) 3,852.94 บาท หรือรอยละ 24.34 มีคาใชจายในครัวเรือน 9,841.85 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 5,989.52 บาท (ตารางที่ 2-25) สวนสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอปมีรายไดในครัวเรือน 189,976.44 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 143,741.16 บาท และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือ รับจางอื่น ๆ) 46,235.28 บาท มีคาใชจายในครัวเรือน 118,102.20 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 71,874.24 บาท (ตารางที่ 2-25) ตารางที่ 2-25 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 8 ป2566 รายการ จํานวนเงิน รอยละ บาท/เดือน บาท/ป รายไดในครัวเรือน 15,831.37 189,976.44 - ในภาคการเกษตร 11,978.43 143,741.16 75.66 นอกภาคการเกษตร 3,852.94 46,235.28 24.34 คาใชจายในครัวเรือน 9,841.85 118,102.20 - เงินคงเหลือในครัวเรือน 5,989.52 71,874.24 - ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 8 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการสํารวจและคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566)
2-24 9) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 9 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอเดือน โดยมี รายไดในครัวเรือน 14,285.36 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 11,177.58 บาท หรือรอยละ 78.25 ของรายไดทั้งหมดในครัวเรือน และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเของดือน และหรือรับจางอื่น ๆ) 3,107.78 บาท หรือรอยละ 21.75 มีคาใชจายในครัวเรือน 10,365.81 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 3,919.55 บาท (ตารางที่ 2-26) สวนสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอปมีรายไดในครัวเรือน 171,424.32 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 134,130.96 บาท และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือ รับจางอื่น ๆ) 37,293.36 บาท มีคาใชจายในครัวเรือน 124,389.72 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 47,034.60 บาท (ตารางที่ 2-26) ตารางที่ 2-26 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 9 ป2566 รายการ จํานวนเงิน รอยละ บาท/เดือน บาท/ป รายไดในครัวเรือน 14,285.36 171,424.32 - ในภาคการเกษตร 11,177.58 134,130.96 78.25 นอกภาคการเกษตร 3,107.78 37,293.36 21.75 คาใชจายในครัวเรือน 10,365.81 124,389.72 - เงินคงเหลือในครัวเรือน 3,919.55 47,034.60 - ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 9 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการสํารวจและคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566) 10) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 10 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอเดือน โดยมี รายไดในครัวเรือน 9,120.25 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 3,710.25 บาท หรือรอยละ 40.68 ของรายไดทั้งหมดในครัวเรือน และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือรับจางอื่น ๆ) 5,410.00 บาท หรือรอยละ 59.32 มีคาใชจายในครัวเรือน 7,051.04 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 2,069.21 บาท (ตารางที่ 2-27) สวนสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอปมีรายไดในครัวเรือน 109,443.00 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 44,523.00 บาท และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือ รับจางอื่น ๆ) 64,920.00 บาท มีคาใชจายในครัวเรือน 84,612.48 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 24,830.52 บาท (ตารางที่ 2-27)
2-25 ตารางที่ 2-27 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 10 ป2566 รายการ จํานวนเงิน รอยละ บาท/เดือน บาท/ป รายไดในครัวเรือน 9,120.25 109,443.00 - ในภาคการเกษตร 3,710.25 44,523.00 40.68 นอกภาคการเกษตร 5,410.00 64,920.00 59.32 คาใชจายในครัวเรือน 7,051.04 84,612.48 - เงินคงเหลือในครัวเรือน 2,069.21 24,830.52 - ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 10 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566) 11) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 11 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอเดือน โดยมี รายไดในครัวเรือน 15,180.84 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 10,866.67 บาท หรือรอยละ 71.58 ของรายไดทั้งหมดในครัวเรือน และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือรับจางอื่น ๆ) 4,314.17 บาท หรือรอยละ 28.42 มีคาใชจายในครัวเรือน 11,475.00 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 3,705.84 บาท (ตารางที่ 2-28) สวนสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอปมีรายไดในครัวเรือน 182,170.08 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 130,400.04 บาท และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือ รับจางอื่น ๆ) 51,770.04 บาท มีคาใชจายในครัวเรือน 137,700.00 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 44,470.08 บาท (ตารางที่ 2-28) ตารางที่ 2-28 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 11 ป2566 รายการ จํานวนเงิน รอยละ บาท/เดือน บาท/ป รายไดในครัวเรือน 15,180.84 182,170.08 - ในภาคการเกษตร 10,866.67 130,400.04 71.58 นอกภาคการเกษตร 4,314.17 51,770.04 28.42 คาใชจายในครัวเรือน 11,475.00 137,700.00 - เงินคงเหลือในครัวเรือน 3,705.84 44,470.08 - ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 11 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการสํารวจและคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566)
2-26 12) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 12 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอเดือน โดยมี รายไดในครัวเรือน 15,701.20 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 12,406.76 บาท หรือรอยละ 79.02 ของรายไดทั้งหมดในครัวเรือน และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือรับจางอื่น ๆ) 3,294.44 บาท หรือรอยละ 20.98 มีคาใชจายในครัวเรือน 9,240.83 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 6,460.37 บาท (ตารางที่ 2-29) สวนสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอปมีรายไดในครัวเรือน 188,414.40 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 148,881.12 บาท และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือ รับจางอื่น ๆ) 39,533.28 บาท มีคาใชจายในครัวเรือน 110,889.96 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 77,524.44 บาท (ตารางที่ 2-29) ตารางที่ 2-29 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 12 ป2566 รายการ จํานวนเงิน รอยละ บาท/เดือน บาท/ป รายไดในครัวเรือน 15,701.20 188,414.40 - ในภาคการเกษตร 12,406.76 148,881.12 79.02 นอกภาคการเกษตร 3,294.44 39,533.28 20.98 คาใชจายในครัวเรือน 9,240.83 110,889.96 - เงินคงเหลือในครัวเรือน 6,460.37 77,524.44 - ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 12 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2566) 13) เฉลี่ยรวม เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอเดือน โดยมี รายไดในครัวเรือน 14,932.34 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 10,336.49 บาท หรือรอยละ 69.22 ของรายไดทั้งหมดในครัวเรือนภาคการเกษตร และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือรับจางอื่น ๆ) 4,595.85 บาท หรือรอยละ 30.78 มีคาใชจายในครัวเรือน 9,603.82 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 5,328.52 บาท (ตารางที่ 2-30) สวนสถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเฉลี่ยตอปมีรายไดในครัวเรือน 179,188.08 บาท แบงออกเปนรายไดในภาคการเกษตร 124,037.88 บาท และรายไดนอกภาคการเกษตร (เงินเดือน และหรือ รับจางอื่น ๆ) 55,150.20 บาท มีคาใชจายในครัวเรือน 115,245.84 บาท และเกษตรกรมีเงินคงเหลือ เพื่อใชจายในครัวเรือน 63,942.24 บาท (ตารางที่ 2-30)
2-27 ตารางที่ 2-30 สถานภาพดานการเงินของครัวเรือนเกษตรที่เขารวมโครงการปรับเปลี่ยน ในพื้นที่ไมเหมาะสม เฉลี่ยรวม ป2566 รายการ จํานวนเงิน รอยละ บาท/เดือน บาท/ป รายไดในครัวเรือน 14,932.34 179,188.08 - ในภาคการเกษตร 10,336.49 124,037.88 69.22 นอกภาคการเกษตร 4,595.85 55,150.20 30.78 คาใชจายในครัวเรือน 9,603.82 115,245.84 - เงินคงเหลือในครัวเรือน 5,328.52 63,942.24 - ที่มา: จากการสํารวจของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1-12 กรมพัฒนาที่ดิน (2566) จากการสํารวจและคํานวณของกลุมเศรษฐกิจที่ดินทางการเกษตร กองนโยบายและแผนการใชที่ดินกรมพัฒนาที่ดิน (2566) 2.4.3 สถานภาพดานแรงงานของครัวเรือนเกษตร 1) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 1 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสมาชิกและแรงงานในครัวเรือนเฉลี่ย 6.36คนตอครัวเรือน โดยแบงเปนสมาชิกในครัวเรือนเฉลี่ย 4.29 คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 67.44 ของสมาชิกและแรงงาน ในครัวเรือน และเปนแรงงานภาคการเกษตรเฉลี่ย 2.07คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 32.56 (ตารางที่ 2-31) 2) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 2 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสมาชิกและแรงงานในครัวเรือนเฉลี่ย 4.01คนตอครัวเรือน โดยแบงเปนสมาชิกในครัวเรือนเฉลี่ย 2.63 คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 65.67 ของสมาชิกและแรงงาน ในครัวเรือน และเปนแรงงานภาคการเกษตรเฉลี่ย 1.38คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 34.33 (ตารางที่ 2-31) 3) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 3 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสมาชิกและแรงงานในครัวเรือนเฉลี่ย 6.08คนตอครัวเรือน โดยแบงเปนสมาชิกในครัวเรือนเฉลี่ย 4.05 คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 66.67 ของสมาชิกและแรงงาน ในครัวเรือน และเปนแรงงานภาคการเกษตรเฉลี่ย 2.03คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 33.33 (ตารางที่ 2-31) 4) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 4 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสมาชิกและแรงงานในครัวเรือนเฉลี่ย 6.88คนตอครัวเรือน โดยแบงเปนสมาชิกในครัวเรือนเฉลี่ย 4.52 คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 65.70 ของสมาชิกและแรงงาน ในครัวเรือน และเปนแรงงานภาคการเกษตรเฉลี่ย 2.36คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 34.30 (ตารางที่ 2-31) 5) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 5 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสมาชิกและแรงงานในครัวเรือนเฉลี่ย 6.92คนตอครัวเรือน โดยแบงเปนสมาชิกในครัวเรือนเฉลี่ย 4.32 คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 62.43 ของสมาชิกและแรงงาน ในครัวเรือน และเปนแรงงานภาคการเกษตรเฉลี่ย 2.60คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 37.57 (ตารางที่ 2-31)
2-28 6) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 6 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสมาชิกและแรงงานในครัวเรือนเฉลี่ย 5.40คนตอครัวเรือน โดยแบงเปนสมาชิกในครัวเรือนเฉลี่ย 3.70 คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 68.52 ของสมาชิกและแรงงาน ในครัวเรือน และเปนแรงงานภาคการเกษตรเฉลี่ย 1.70คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 31.48 (ตารางที่ 2-31) 7) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 7 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสมาชิกและแรงงานในครัวเรือนเฉลี่ย 5.80คนตอครัวเรือน โดยแบงเปนสมาชิกในครัวเรือนเฉลี่ย 3.53 คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 60.90 ของสมาชิกและแรงงาน ในครัวเรือน และเปนแรงงานภาคการเกษตรเฉลี่ย 2.27คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 39.10 (ตารางที่ 2-31) 8) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 8 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสมาชิกและแรงงานในครัวเรือนเฉลี่ย 4.94คนตอครัวเรือน โดยแบงเปนสมาชิกในครัวเรือนเฉลี่ย 2.88 คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 58.31 ของสมาชิกและแรงงาน ในครัวเรือน และเปนแรงงานภาคการเกษตรเฉลี่ย 2.06คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 41.69 (ตารางที่ 2-31) 9) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 9 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสมาชิกและแรงงานในครัวเรือนเฉลี่ย 5.83คนตอครัวเรือน โดยแบงเปนสมาชิกในครัวเรือนเฉลี่ย 3.83 คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 65.69 ของสมาชิกและแรงงาน ในครัวเรือน และเปนแรงงานภาคการเกษตรเฉลี่ย 2.00คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 34.31 (ตารางที่ 2-31) 10) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 10 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสมาชิกและแรงงานในครัวเรือนเฉลี่ย 4.40คนตอครัวเรือน โดยแบงเปนสมาชิกในครัวเรือนเฉลี่ย 2.40 คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 54.55 ของสมาชิกและแรงงาน ในครัวเรือน และเปนแรงงานภาคการเกษตรเฉลี่ย 2.00คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 45.45 (ตารางที่ 2-31) 11) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 11 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสมาชิกและแรงงานในครัวเรือนเฉลี่ย 6.30คนตอครัวเรือน โดยแบงเปนสมาชิกในครัวเรือนเฉลี่ย 4.40 คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 69.84 ของสมาชิกและแรงงาน ในครัวเรือน และเปนแรงงานภาคการเกษตรเฉลี่ย 1.90คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 30.16 (ตารางที่ 2-31) 12) สํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 12 เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสมาชิกและแรงงานในครัวเรือนเฉลี่ย 7.40คนตอครัวเรือน โดยแบงเปนสมาชิกในครัวเรือนเฉลี่ย 4.87 คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 65.78 ของสมาชิกและแรงงาน ในครัวเรือน และเปนแรงงานภาคการเกษตรเฉลี่ย 2.53คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 34.22 (ตารางที่ 2-31) 13) เฉลี่ยรวม เกษตรกรที่เขารวมโครงการมีสมาชิกและแรงงานในครัวเรือนเฉลี่ย 6.26 คนตอครัวเรือน โดยแบงเปนสมาชิกในครัวเรือนเฉลี่ย 4.04 คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 64.58 ของสมาชิกและแรงงาน ในครัวเรือน และเปนแรงงานภาคการเกษตรเฉลี่ย 2.22คนตอครัวเรือน หรือรอยละ 35.42 (ตารางที่ 2-31)