ก. บรรยายภาษีที่ดิน อปท. (28 พ.ย.65)

08-1938-2598

ความคาดหวงั

• ที่มาของกฎหมาย (เจตนารมณ์ของกฎหมาย)
• สาระสาคัญทต่ี อ้ งรู้ (มอี ะไรในกฎหมาย)
• กระบวนการจัดเกบ็ ภาษี (เกบ็ ภาษีอย่างไร)
• ปญั หาในการจดั เกบ็ ภาษี (จะรับมอื กับภาษีอยา่ งไร)

ข้อมลู รายไดข้ อง อปท.

รายได้จริงของ อปท. ปงี บประมาณ พ.ศ. 2559 -2564 (ลบ.)

อปท. มรี ายไดจ้ ัดเก็บเอง 5-10%

ประเภทรายได้ ปี 2559 ปี 2560 ปี 2561 ปี 2562 ปี 2563 ปี 2564
58,115 62,033 62,623 66,689 35,079 32,066
1. จัดเกบ็ เอง

2. รัฐจดั เกบ็ ให้ 176,636 196,046 215,340 214,646 195,839 203,581

3. รฐั แบ่งให้ (พ.ร.บ.แผนฯ) 102,368 106,287 112,321 114,287 105,138 111,061

4. เงินอุดหนนุ 246,745 238,744 245,287 275,804 292,971 311,759

รวมรายได้ อปท. 583,865 603,111 636,573 671,426 629,027 658,467

ปี 2554 อปท. ในญป่ี นุ่ มรี ายไดจ้ ัดเกบ็ เอง 34%

ข้อมูลรายไดจ้ าก ภรด. + ภบท. ปี 2562 (ลบ.)

รายได้ แห่ง ภรด. ภบท. รวมรายได้
1,816 35,621.57 970.03 36,591.60
1 ลบ. ข้ึนไป 4,892
ไมเ่ กิน 0.5 ลบ. 3,830 ที่ จังหวดั ภรด. ภบท. รวมรายได้
ไมเ่ กนิ 0.3 ลบ. 2,015 1 กทม.
ไม่เกนิ 0.15 ลบ. 1,013 2 เมืองพทั ยา 15,159.18 141.75 15,300.93
ไมเ่ กิน 0.1 ลบ. รวมรายได้ 3 สมทุ รปราการ
4 ระยอง 2,669.95 30.82 2,700.77
เทศบาล 534.08 5 ปทมุ ธานี
ทม.แหลมฉบัง 1,847.19 24.66 1,871.85
จ.ชลบรุ ี 0.0019
ทต.กวนวนั 1,311.89 17.25 1,329.14
จ.หนองคาย 5.48 1,207.42 23.09 1,230.51
รวมรายได้
เฉลี่ย ที่ จงั หวดั ภรด. ภบท. รวมรายได้
211.75 1 อานาจเจริญ 20.65 3.49 24.14
อบต. 2 แม่ฮอ่ งสอน 26.44 0.52 26.96
อบต.บางเสาธง 0.0062 3 ระนอง 31.37 1.02 32.39
จ.สมุทรปราการ 4 มุกดาหาร 31.56 2.62 34.18
อบต.บางตาวา 1.20 5 บงึ กาฬ 24.64 9.59 34.23
จ.ปัตตานี

เฉลีย่

ขอ้ มูลรายไดจ้ ากภาษที ีด่ นิ ฯ ปี 2563 - 2564 (ลบ.)

ประเภท ปี ปี ปี หาก
ไมล่ ดภาษี
อปท. 2562 2563 2564
90 %
อบต. 6,551.33 717.53 941.87
ทต. 5,951.14 594.64 729.65 9,418.70
ทม. 4,313.06 377.29 526.16 7,296.50
ทน. 4,012.95 322.89 415.55 5,261.60
กทม. 15,300.93 1,459.23 1,621.25 4,155.50
เมืองพทั ยา 43.02 71.49 16,212.50
รวม 462.18 3,514.61 4,305.96
36,591.60 714.90
43,059.60

อปท. ยงั สามารถจดั เก็บภาษตี ามกฎหมายเดมิ ยอ้ นหลงั ไมเ่ กนิ 10 ปี ตามบทเฉพาะกาล

ปัญหา : - ฐานภาษซี ้าซ้อนกับภาษีเงินได้ (คา่ รายป)ี ปัญหา : - ราคาปานกลางไม่มกี ารปรับมาเปน็
- การประเมนิ ขน้ึ กับดลุ ยพินจิ ของเจา้ หน้าที่ ระยะเวลานาน

- อตั ราภาษีแบบถดถอย
- มกี ารยกเว้นลดหยอ่ นจานวนมาก

- แกไ้ ขปญั หาโครงสรา้ งภาษเี ดิม
- กระตนุ้ ให้เกิดการใช้ประโยชน์ในท่ดี นิ
- อปท. มฐี านภาษีทเ่ี ปน็ มาตรฐานในการ
จัดเก็บ ลดการใช้ดุลพินจิ ของเจ้าหนา้ ที่
- สรา้ งความเข้มแขง็ และโปร่งใสในการ
บริหารการคลงั ของ อปท.
- เพิ่มประสิทธภิ าพและรายได้ใหแ้ ก่ อปท.
ทาใหส้ ามารถจัดเกบ็ ภาษีไดค้ รบถ้วน

6

เปรียบเทียบการจัดเก็บภาษี

ประเด็น ภาษีเดมิ ภาษีทดี่ นิ ฯ

ฐานภาษี แคบ และจัดเก็บไดน้ ้อยมาก กวา้ ง และมีแนวโน้มจัดเกบ็ ไดส้ ูงข้นึ
(เก็บจากคา่ เชา่ /ใชร้ าคาทีด่ นิ (เก็บตามการใชป้ ระโยชน์/ใชร้ าคาประเมินท่ีเปน็ ปจั จุบนั )
ปี 2521-2524)
- อปท. สารวจ/ประกาศแจ้งขอ้ มลู ให้ประชาชนตรวจสอบ
กระบวนการ - ประชาชนมาย่ืนแบบ - อปท. ประเมนิ ภาษี
จัดเกบ็ ภาษี - อปท. ประเมนิ ภาษี

ภาระภาษี - ทาเกษตรไมเ่ กนิ 5 บาท/ไร่ - บคุ คลธรรมดาทาเกษตรได้รับยกเวน้ ภาษี
การอุทธรณภ์ าษี - อยู่อาศัย 50 ตร.ว. – 5 ไร่ ได้รบั ยกเว้นภาษี - อย่อู าศยั ไม่เกนิ 10, 50 ลบ. ไดร้ บั ยกเวน้ ภาษี
- หารายไดเ้ สียรอ้ ยละ 12.5 - อ่ืนๆ เสยี ล้านละ 3,000 – 7,000 บาท
- วา่ งเปล่าเกบ็ เพิ่ม 1 เท่า - ว่างเปล่าเสียลา้ นละ 3,000–7,000 บาท
และเกบ็ เพิ่ม ร้อยละ 0.3 ทกุ 3 ปี
- อานาจผู้บริหารท้องถนิ่
- อานาจผบู้ ริหารทอ้ งถ่นิ และ คกก.จังหวัด

8

9

กฎหมายลาดับรอง
ที่ออกตาม พ.ร.บ.ภาษีท่ีดนิ และส่ิงปลกู สรา้ ง พ.ศ. 2562

มาตรา 6 รมว.มท. และ รมว.กค. รกั ษาการตามกฎหมาย มีอานาจออกกฎกระทรวง ระเบยี บ
และประกาศในสว่ นทเี่ กย่ี วข้อง

มาตรา 98 การออกกฎกระทรวง ระเบยี บ และประกาศ ต้องดาเนินการให้แล้วเสร็จภายใน 120 วัน
(ภายในวนั ท่ี 10 ก.ค. 2562)

กฎหมายลาดบั รอง 22 ฉบับ

มท. 6 ฉบบั (กฎกระทรวง 4 ระเบียบ 1 และประกาศ 1) กค. 11 ฉบบั (พ.ร.ฎ. 4 กฎกระทรวง 3 และประกาศ 4)

ประกาศ กค. + มท. 5 ฉบับ

ผลกระทบจากการจัดเก็บภาษีท่ดี นิ และสง่ิ ปลูกสร้างต่อผเู้ สียภาษแี ต่ละประเภท

เกษตรกรรม ทอี่ ยอู่ าศัย ใช้ประโยชน์อนื่ ๆ รกรา้ งว่างเปล่า

บุคคลธรรมดา เจ้าของบ้านและที่ดินที่มีมูลค่า ธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อม ได้รับผลกระทบมากสุด
มี ภ า ร ะ ภ า ษี ใ ก ล้ เ คี ย ง ห รื อ ล ด ล ง เป็นไปตามเจตนารมณ์
ป ร ะ ช า ช น ส่ ว น ใ ห ญ่ เกิน 50 ล้านบาท จากภาระภาษโี รงเรือนและท่ีดนิ ของการตรากฎหมายท่ี
ธรุ กจิ ขนาดใหญ่ มุ่งกระตุ้นให้เจ้าของที่ดิน
ในชนบทประกอบอาชีพ มีเพียงประมาณ 10,000 ราย มี ภ า ร ะ ภ า ษี สู ง ขึ้ น จ า ก อั ต ร า ภ า ษี นาท่ีดินมาใช้ประโยชน์
ก้าวหน้าจึงได้รับผลกระทบจากภาษี เพ่ือลดปัญหาการกักตุน
เกษตรกรรมได้รับประโยชน์ (0.04) จากท่ัวประเทศ 27 ลา้ นราย ในระยะยาว ตามราคาประเมิ น ทดี่ ินไว้เกง็ กาไร
ทุนทรัพย์ที่สูงขึ้นทุกรอบการประเมิน
มากท่ีสดุ ประชาชนเป็นเจ้าของท่ีดินและ ของกรมธนารกั ษ์
ธรุ กจิ ที่เป็นกิจการบรกิ ารสาธารณะ
นิติบุคคล สง่ิ ปลูกสรา้ ง มากกว่า 1 หลงั สถานศึกษาเอกชน สถานที่เล่นกีฬา
ฯลฯ จะได้ลดภาษีรอ้ ยละ 50 – 90
นิ ติ บุ ค ค ล ท่ี ท า เ ก ษ ต ร มี บ้ า น ที่ มี ช่ื อ เ จ้ า ข อ ง อ ยู่ ใ น

แปลงใหญ่จะมีภาระภาษี ทะเบียนบ้าน 18 ล้านหลัง และไมม่ ี

เพ่ิมมากขึน้ ชอื่ ในทะเบยี นบ้าน 9 ลา้ นหลัง

พ.ร.ฎ.ลดภาษีรอ้ ยละ 90 ในปี 2563 - 2564 เพ่ือช่วยเหลือ
ประชาชนทุกกลุ่ม กรณี COVID-19 ตามมติ ครม. 2 มิ.ย. 2563
จะทาใหป้ ระชาชนไดม้ ภี าระภาษนี ้อยลงกวา่ ปี 2562

การแบ่งประเภท ภาษที ่ดี นิ และสิ่งปลูกสรา้ ง

ใชป้ ระโยชน์ ไมใ่ ชป้ ระโยชน์

เกษตรกรรม ทอ่ี ยอู่ าศยั อ่นื ๆ ทงิ้ ไว้วา่ งเปล่า
ไม่ทาประโยชน์
ทานา ทาไร่ ทาสวน บ้านหลังหลัก - พาณชิ ยกรรม ตามควรแก่สภาพ
เลี้ยงสตั ว์ เพือ่ บริโภค - อตุ สาหกรรม
- โรงแรม ยกเว้น มกี ฎหมายห้าม
จาหน่าย หรอื พักการเกษตร
ฯลฯ
หรือใช้งานในฟาร์ม เจา้ ของเป็นบคุ คลธรรมดา เพ่อื ปรับปรุงสภาพท่ดี นิ
ไมร่ วมประมง และทอผา้ (บา้ นและท่ดี นิ /บา้ น)



มีชื่อในทะเบียนบา้ น

บ้านหลังอน่ื ๆ

เจ้าของเป็นบคุ คลธรรมดา
ไม่มีช่อื ในทะเบียนบ้าน

การใช้ประโยชน์ประกอบการเกษตร (ม.37 วรรคสอง)

- การทานา ทาไร่ ทาสวน เลย้ี งสตั ว์ เพ่อื การบริโภค จาหน่าย หรอื ใชง้ านในฟาร์ม
- การปลูกพืช เล้ยี งสัตว์ (สัตว์บก นา้ ปีก แมลงเศรษฐกจิ อ่นื ๆ) ทานาเกลอื สมทุ ร ตามระเบียบ คกก.
นโยบายและแผนพฒั นาการเกษตรฯ ว่าด้วยการข้ึนทะเบียนเกษตรกร (ไม่รวมการประมง และทอผา้ )
- รวมช่วงเวลาพกั การเกษตร เพื่อปรบั ปรงุ สภาพดนิ
- นับพนื้ ที่ตอ่ เนอ่ื งไม่เกินครง่ึ หนึ่งของพ้ืนที่ทาการเกษตร
- ไม่ขึน้ ทะเบียนเกษตรกรใช้เกณฑข์ ้ันต่าตามบัญชที ปี่ ระกาศกาหนด
* เพาะปลกู พชื : เกณฑ์ขั้นต่าอัตราจานวนต้นต่อเนอ้ื ทเ่ี พาะปลูก หรอื เทียบเคยี งชนิดพชื ใกล้เคียงที่สดุ

หรอื ลักษณะประกอบการเกษตรในแตล่ ะท้องถิน่
* เลี้ยงสัตว์ : เกณฑ์อตั ราพน้ื ท่คี อก โรงเรือน และใช้ท่ดี นิ
* เลีย้ งสัตว์นา้ : พ้นื ท่ีบ่อ โรงเพาะเลี้ยง

การใช้ประโยชน์เปน็ ท่อี ยอู่ าศยั (ม.37 วรรคสาม)

- ท่ดี ินหรอื สงิ่ ปลูกสรา้ งท่ีใช้เพอ่ื การอยูอ่ าศยั และพน้ื ทีต่ ่อเน่ือง รวมถึงการนาไปให้เชา่ โดยคิดค่าตอบแทน
รายเดอื นขน้ึ ไป นบั รวมช่วงเวลาก่อสรา้ ง ปรับปรุงตอ่ เตมิ ส่ิงปลูกสรา้ งเพ่ืออยู่อาศัยด้วย
- โฮมสเตยท์ เ่ี จ้าของแบ่งพนื้ ท่ีเปน็ ห้องพักไม่เกนิ 4 หอ้ ง ผู้พกั ไม่เกนิ 20 คน และพักรวมกับเจา้ ของ
ในชายคาเดียวกนั เพ่ือหารายได้เสริม เปน็ การใชเ้ พ่ืออย่อู าศยั
- ไมร่ วมถงึ
1. กรณผี ปู้ ระกอบการทีอ่ ย่รู ะหวา่ งการพัฒนาหรือสรา้ งเสรจ็ แต่ยังไม่ขายตามกฎหมายจัดสรรทด่ี ิน/

อาคารชุด
2. โรงแรมตามกฎหมายวา่ ด้วยโรงแรม
3. ท่พี กั ช่ัวคราวโดยคดิ ค่าตอบแทนต่ากว่ารายเดอื น
4. อสงั หารมิ ทรพั ยร์ อการขายของสถาบนั การเงินตามกฎหมาย

ทงิ้ ไวว้ า่ งเปลา่ หรือไมท่ าประโยชนต์ ามควรแก่สภาพ (ม.37 วรรคสี่)

- ทิง้ ไวว้ า่ งเปล่า

ท่ีดนิ : โดยสภาพใช้ประโยชน์ได้ แต่ไม่ใช้ตลอดปีทีผ่ ่านมา เวน้ แต่เพราะเหตุธรรมชาติหรือเหตอุ นั พ้นวสิ ยั
สง่ิ ปลูกสร้าง : โดยสภาพใชป้ ระโยชน์ได้ แตป่ ลอ่ ยทง้ิ ร้าง และไมใ่ ชป้ ระโยชน์ตลอดปีทผ่ี ่านมา

- ไม่ทาประโยชน์ตามควรแก่สภาพ

ที่ดิน : โดยสภาพประกอบการเกษตรได้ แตไ่ มท่ าตลอดปีทผี่ ่านมา
สง่ิ ปลูกสร้าง : โดยสภาพทาประโยชน์ได้ แตไ่ มท่ าตลอดปที ่ีผ่านมา

- ไมร่ วมถงึ กรณีทด่ี นิ ซง่ึ อยู่ระหวา่ งเตรียมการใชป้ ระโยชน์

อยรู่ ะหว่างกอ่ สร้าง ถกู รอนสิทธิโดยกฎหมาย/คาส่ัง/คาพิพากษา/
การพจิ ารณาคดีเก่ยี วกับกรรมสิทธิ์หรอื สทิ ธคิ รอบครอง

- ให้คานึงถงึ ส่ิงแวดลอ้ ม สภาพภมู ปิ ระเทศ สภาพดิน ความลาดชนั

ของดิน และการใช้ประโยชนใ์ นบรเิ วณใกลเ้ คยี ง

พ.ร.ฎ.กาหนดอตั ราภาษีท่ีดินและสิ่งปลูกสร้าง พ.ศ. 2564 มีผลใชบ้ งั คับต้งั แตป่ ีภาษี 2565
ยังคงกาหนดอตั ราภาษีเช่นเดิมตามบทเฉพาะกาล (ม.94)

บทท่ัวไป (ม.5-14)

“ผ้เู สยี ภาษี” : เจา้ ของ ผ้คู รอบครอง ทาประโยชนใ์ นท่ีดินหรือส่งิ ปลูกสร้างอนั เปน็ ทรัพยส์ นิ ของรัฐ
รวมถงึ ผมู้ หี นา้ ทช่ี าระภาษีแทน

“ทดี่ นิ ” : พื้นดนิ และให้หมายความรวมถงึ พื้นทท่ี ี่เปน็ ภเู ขาหรอื ท่มี ีน้าด้วย
“ส่ิงปลูกสร้าง” : โรงเรือน อาคาร ตึก หรือสิ่งปลูกสร้างอย่างอ่ืนท่ีบุคคลอาจเข้าอยู่อาศัยหรือใช้สอยได้

หรือที่ใช้เป็นที่เก็บสินค้า ประกอบอุตสาหกรรม พาณิชยกรรม และให้หมายความรวมถึง
ห้องชดุ หรือแพทบ่ี ุคคลอาจใช้อยูอ่ าศัยได้หรือท่ีมีไว้เพื่อหาผลประโยชนด์ ว้ ย
“ห้องชดุ ” : ห้องชดุ ตามกฎหมายว่าด้วยอาคารชุดทไี่ ด้ออกหนงั สอื แสดงกรรมสทิ ธิห์ ้องชดุ
“องค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน” : เทศบาล อบต. กทม. เมืองพัทยา และ อปท.อ่ืนตามท่ีมีกฎหมายจัดต้ัง

แต่ไม่รวมถึง อบจ.
“ปี” : ปปี ฏิทิน





เอกสารเกี่ยวกบั ทด่ี ิน

เอกสาร สาระสาคัญ

โฉนดท่ีดิน หนังสือแสดงกรรมสทิ ธทิ์ ดี่ ินท่ีระบถุ งึ โฉนดแผนที่ โฉนดตราจองและตราจองทีม่ ีตราประทบั วา่
ได้ทาประโยชน์แลว้ ผ้ทู ่เี ปน็ เจา้ ของโฉนดจะถอื วา่ มสี ิทธใิ์ นทดี่ ินนนั้ อย่างสมบูรณ์

นส.3 หนงั สือรบั รองว่าได้ทาประโยชน์ในทด่ี นิ แลว้ มสี ทิ ธคิ รอบครองแตไ่ มม่ ีกรรมสิทธิ์ เปน็ หนังสอื แบบธรรมดา
มีการรังวัด และจดั ทาแผนทข่ี องทด่ี นิ

นส.3ก เหมอื น นส.3 แต่ตา่ งกนั ท่ีมีการรงั วัด และจดั ทาแผนที่ของที่ดินจากระวางรูปถา่ ยทางอากาศ

นส.2 ใบจอง เปน็ หนังสอื แสดงความยินยอมใหค้ รอบครองและทาประโยชน์ในทีด่ ินได้ชัว่ คราว ตอ้ งทาประโยชน์
ในทีด่ นิ อยา่ งนอ้ ย 75 % ภายใน 3 ปี เมื่อทาตามเง่อื นไข จงึ มสี ิทธ์อิ อก นส.3 หรอื นส.3 ก หรอื โฉนดที่ดนิ

ส.ค.1 ใบแจง้ การครอบครองทด่ี ิน สามารถใช้เป็นหลกั ฐานแจง้ ตอ่ ราชการว่า กาลังครอบครองทีด่ นิ แปลงน้นั
แต่ไม่ใช้หนงั สอื แสดงกรรมสทิ ธแ์ิ ละใช้โอนกรรมสิทธิ์ไม่ได้ เพียงสละการครอบครองนัน้ แกผ่ ้รู บั โอนเท่านน้ั

ส.ป.ก. หนงั สือแสดงอนญุ าตใหท้ าประโยชนใ์ นเขตปฏิรูปท่ดี ินเพื่อเกษตรกรรม

ก.ส.น.5 หนังสอื แสดงการทาประโยชนใ์ นเขตทดี่ นิ นคิ มสหกรณ์

น.ค.3 หนงั สือแสดงการทาประโยชนใ์ นเขตท่ีดนิ นิคมสรา้ งตนเอง
ส.ท.ก. หนงั สือแสดงสทิ ธทิ ากนิ ในเขตปา่ สงวนแหง่ ชาติ

ส่งิ ปลูกสรา้ งที่ตอ้ งเสียภาษี

ส่งิ ปลกู สรา้ งทไ่ี มต่ อ้ งเสยี ภาษี

ทรพั ยส์ นิ ที่ได้รบั การยกเว้นภาษี (ม.8)

1. ทรัพย์สนิ ของรัฐหรือหน่วยงานของรฐั ซงึ่ ใชใ้ นกจิ การของรฐั หรือของหนว่ ยงานของรฐั หรือในกิจการสาธารณะ
ทม่ี ไิ ด้ใช้หาผลประโยชน์

2. ทรัพย์สนิ ท่เี ป็นท่ที าการ UN ทบวงการชานญั พิเศษของ UN หรือองค์การระหวา่ งประเทศซึ่งประเทศไทย
มขี ้อผูกพันต้องยกเวน้ ภาษี

3. ทรพั ย์สินทเี่ ป็นทีท่ าการสถานทตู หรือสถานกงสลุ ของต่างประเทศ
4. ทรพั ย์สินของสภากาชาดไทย
5. ทรัพย์สนิ ทเี่ ปน็ ศาสนสมบัติไมว่ ่าของศาสนาใดทใ่ี ช้เพอ่ื ประกอบศาสนกจิ หรือกิจการสาธารณะ หรือทอ่ี ย่ขู องสงฆ์

นกั พรต นกั บวช บาทหลวง หรือทรัพยส์ ินที่เป็นศาลเจา้ เฉพาะทมี่ ไิ ดใ้ ชห้ าผลประโยชน์
6. ทรพั ยส์ นิ ทใ่ี ชเ้ ปน็ สุสานสาธารณะหรอื ฌาปนสถานสาธารณะโดยมิไดร้ ับประโยชนต์ อบแทน

ทรัพยส์ นิ ท่ีได้รบั การยกเวน้ ภาษี (ม.8)

7. ทรัพยส์ นิ ของมูลนิธิหรอื องคก์ ารหรอื สถานสาธารณกุศลตามที่ รมว.กค. ประกาศกาหนด
เฉพาะท่ีมิไดใ้ ชห้ าผลประโยชน์

8. ทรัพยส์ นิ ของเอกชนเฉพาะสว่ นทีย่ นิ ยอมใหท้ างราชการจัดใหใ้ ช้เพื่อสาธารณะประโยชน์ ตามหลกั เกณฑ์/เง่ือนไขท่ี
รมว.กค. ประกาศกาหนด

9. ทรพั ย์สว่ นกลางทม่ี ไี ว้เพื่อใชป้ ระโยชน์รว่ มกนั สาหรับเจ้าของรว่ มตามกฎหมายว่าดว้ ยอาคารชดุ
10. ทีด่ นิ สาธารณปู โภคตามกฎหมายวา่ ดว้ ยการจัดสรรท่ดี นิ
11. ท่ดี ินสาธารณปู โภคตามกฎหมายวา่ ด้วยการนิคมอตุ สาหกรรมแหง่ ประเทศไทย
12. ทรัพย์สินอ่นื ตามทก่ี าหนดในกฎกระทรวง

การเสยี ภาษไี ม่เปน็ เหตใุ หเ้ กิดสทิ ธติ ามกฎหมายอ่ืน (ม.9)

กฎกระทรวงกาหนดทรัพย์สิน
ทีไ่ ดร้ บั ยกเว้นภาษี (ม.8 (12))

1. ทรพั ย์สนิ พระมหากษตั ริย์ และพระบรมวงศานวุ งศช์ ้ันพระองค์เจา้ ขึน้ ไป
ท่ไี ดร้ บั เงนิ ปีเฉพาะสว่ นทใ่ี ชใ้ นราชการ ราชการในพระองค์
กิจการอน่ื ใดเพอื่ สาธารณประโยชน์ ศาสนสถาน รวมถงึ ทรัพยส์ นิ
ที่ใชเ้ พอ่ื การอ่ืนซ่งึ มไิ ด้ใช้หาผลประโยชน์

2. ทรพั ยส์ ินของรัฐวสิ าหกิจท่ียงั มไิ ด้ใช้ในกิจการและยงั มิไดใ้ ชห้ าผลประโยชน์
3. ทดี่ ินว่างเปลา่ ในสนามบนิ รอบทางว่ิง ทางขับ ลานจอดอากาศยาน
4. ทีด่ ินและส่งิ ปลูกสรา้ งท่ใี ช้เป็นทางรถไฟ ทางรถไฟฟา้ ซ่ึงใชใ้ นกจิ การรถไฟ

หรือการรถไฟฟา้ โดยตรง

กฎกระทรวงกาหนดทรัพย์สนิ
ที่ได้รบั ยกเว้นภาษี (ม.8 (12))

5. ทรัพย์สินท่ีใชส้ าหรบั การสาธารณูปโภคและใช้ประโยชน์ร่วมกันในโครงการของการเคหะแห่งชาติ
6. ทรพั ยส์ ินเอกชนที่ใชเ้ ป็นพพิ ิธภัณฑ์เฉพาะส่วนทีใ่ ช้เป็นแหล่งศกึ ษาเรียนรู้เพื่อสาธารณประโยชน์
7. สิ่งปลูกสร้างที่บอ่ สาหรบั ใช้ในระบบบาบัดนา้ เสยี ทตี่ อ่ เน่ืองกบั ตวั อาคาร
8. สงิ่ ปลูกสร้างทเ่ี ปน็ บ่อน้าทีใ่ ช้เพือ่ ประโยชนส์ าธารณะ
9. ส่งิ ปลกู สรา้ งที่เปน็ ถนน ลาน รว้ั
10. ท่ดี นิ ที่มกี ฎหมายห้ามมิให้ทาประโยชน์
11. ทรพั ยส์ ินของ สนง.ศก.และการคา้ ของตา่ งประเทศ

เพดานภาษี (ม.37)

ประเภทท่ดี ิน อตั ราท่ี ครม. เหน็ ชอบ อตั ราตาม ม.37
และส่ิงปลูกสร้าง (ร้อยละ) (รอ้ ยละ)
0.15
เกษตรกรรม 0.2 0.3

ทอ่ี ย่อู าศยั 0.5 1.2

อนื่ ๆ นอกจากเกษตรกรรม 2 1.2
และทีอ่ ยอู่ าศยั (เพม่ิ ขึน้ ร้อยละ 0.3 ทกุ 3 ปี

2 แต่ไม่เกนิ รอ้ ยละ 3)
ที่ทงิ้ ไว้วา่ งเปล่าหรือไมไ่ ดท้ าประโยชน์ (เพิม่ ขึ้นร้อยละ 0.5 ทุก 3 ปี

แต่ไม่เกินร้อยละ 5)

อตั ราภาษีท่จี ัดเกบ็ จรงิ

(2 ปี ตามบทเฉพาะกาล ม.94 + พ.ร.ฎ.กาหนดอตั ราภาษี 2564)

ประเภททด่ี ิน มูลคา่ อัตราภาษี
และสง่ิ ปลูกสร้าง (ลา้ นบาท) (ร้อยละ)

(1) เกษตรกรรม ไมเ่ กิน 75 0.01
เกิน 75-100 0.03
(บคุ คลธรรมดาเปน็ เจา้ ของ) เกนิ 100-500 0.05
เกิน 500-1,000 0.07
เกนิ 1,000 ข้นึ ไป 0.10

บุคคลธรรมดาเป็นเจ้าของไดร้ บั ยกเว้น อปท. ละไม่เกิน 50 ลบ. (ม.40)

อัตราภาษีทจี่ ัดเก็บจริง

(2 ปี ตามบทเฉพาะกาล ม.94 + พ.ร.ฎ.กาหนดอตั ราภาษี 2564)

ประเภทท่ดี ิน มูลค่า อตั ราภาษี
และสง่ิ ปลูกสร้าง (ลา้ นบาท) (รอ้ ยละ)

(1) เกษตรกรรม ไม่เกนิ 75 0.01

(นิติบคุ คลเป็นเจา้ ของ) เกนิ 75-100 0.03

เกิน 100-500 0.05

เกนิ 500-1,000 0.07

เกิน 1,000 ข้ึนไป 0.10

ปี 2558 มที ดี่ ินเกษตรกรรม มลู คา่ เกิน 50 ลบ. จานวน 3,500 แปลง

อตั ราภาษที ีจ่ ัดเก็บจริง

(2 ปี ตามบทเฉพาะกาล ม.94 + พ.ร.ฎ.กาหนดอตั ราภาษี 2564)

ประเภททดี่ ิน มูลคา่ อัตราภาษี
และส่ิงปลูกสร้าง (ล้านบาท) (รอ้ ยละ)

(2) ท่ีอยอู่ าศยั หลังหลัก ไม่เกนิ 25 0.03
เกนิ 25-50 0.05
(กรณที ่ดี นิ และส่ิงปลกู สรา้ งทเี่ จา้ ของ เปน็ บุคคล เกนิ 50 ขึ้นไป 0.1
ธรรมดาและมีช่อื อยใู่ นทะเบียนบ้านตามกฎหมาย
วา่ ดว้ ยการทะเบยี นราษฎรในวนั ท่ี 1 มกราคม
ของปภี าษนี น้ั )

บคุ คลธรรมดาเปน็ เจา้ ของไดร้ ับยกเวน้ ไมเ่ กนิ 50 ลบ. (ม.41)

อัตราภาษที ่จี ัดเกบ็ จริง

(2 ปี ตามบทเฉพาะกาล ม.94 + พ.ร.ฎ.กาหนดอัตราภาษี 2564)

ประเภทท่ีดนิ มลู คา่ อัตราภาษี
และส่งิ ปลกู สรา้ ง (ล้านบาท) (รอ้ ยละ)

(3) ท่อี ยู่อาศัยหลังหลัก ไม่เกิน 40 0.02

(กรณสี ิ่งปลูกสร้างท่เี จ้าของเปน็ บคุ คลธรรมดา เกนิ 40-65 0.03
และมีชอื่ อยู่ในทะเบยี นบ้านตามกฎหมายวา่ ด้วย
การทะเบยี นราษฎรในวนั ที่ 1 มกราคม ของปภี าษนี ้ัน) เกิน 65-90 0.05

เกิน 90 ขึน้ ไป 0.10

บคุ คลธรรมดาเป็นเจา้ ของได้รับยกเวน้ ไมเ่ กนิ 10 ลบ. (ม.41)

อตั ราภาษีทจ่ี ัดเกบ็ จริง

(2 ปี ตามบทเฉพาะกาล ม.94 + พ.ร.ฎ.กาหนดอตั ราภาษี 2564)

ประเภทท่ดี ิน มูลค่า อตั ราภาษี
และส่งิ ปลกู สรา้ ง (ล้านบาท) (ร้อยละ)

(4) ทอ่ี ยอู่ าศยั หลังอน่ื ๆ ไมเ่ กนิ 50 0.02

เกิน 50-75 0.03

เกิน 75-100 0.05

เกิน 100 ข้นึ ไป 0.10

ปี 2558 มีท่ดี ินและสิง่ ปลูกสรา้ งเพอ่ื อย่อู าศัย มูลคา่ เกิน 50 ลบ. 12,000 แปลง

อัตราภาษที ีจ่ ดั เกบ็ จริง

(2 ปี ตามบทเฉพาะกาล ม.94 + พ.ร.ฎ.กาหนดอัตราภาษี 2564)

ประเภทที่ดนิ มูลคา่ อตั ราภาษี
และส่ิงปลกู สร้าง (ล้านบาท) (รอ้ ยละ)

(5) อ่นื ๆ 0-50 0.3
(6) ทีด่ ินหรอื สิ่งปลกู สรา้ งทท่ี ิง้ ไว้ว่างเปลา่ หรอื ไม่ได้ เกนิ 50-200 0.4
เกิน 200-1,000 0.5
ทาประโยชน์ตามควรแกส่ ภาพ เกนิ 1,000-5,000 0.6
(เสียเพมิ่ 0.3 % ทกุ 3 ปี แต่รวมแลว้ ไม่เกนิ 3 %)

เกิน 5,000 ขึน้ ไป 0.7

ปี 2555 มีทีด่ ินฯ เชิงพาณชิ ย์ มลู ค่าเกนิ 1 ลบ. 2,162,500 แปลง

อปท. อาจตราข้อบัญญัตจิ ัดเกบ็ ภาษสี งู กว่า พ.ร.ฎ.
ไดโ้ ดยความเหน็ ชอบของ คกก.ภาษีท่ดี ินและสง่ิ ปลูกสรา้ งประจาจงั หวัด

ใครคอื “ผู้เสยี ภาษ”ี

ทรพั ย์สนิ เจ้าของ (1) ผู้ครอบครอง (2) ผูใ้ ช้ประโยชน์ (3) ผู้เสียภาษี
ที่ดิน สปก. นาย ก. นาย ข. นาย ก.
ที่ดนิ กทพ. บขส. ควิ รถตู้ กทพ.
ธร. A B
บา้ น/ที่ดิน A

ยกเว้นภาษีกรณีประกอบเกษตรกรรม

ยกเว้นภาษกี รณปี ระกอบเกษตรกรรมเพราะไทยเปน็ เมอื งเกษตร

บรษิ ัททาฟารม์ เกษตรเพอ่ื จาหนา่ ย

นาย ก ทาเกษตรเพื่อบรโิ ภค/จาหนา่ ย

ยกเว้นภาษกี รณอี ยู่อาศยั

ยกเวน้ ภาษีอย่อู าศัยมาจากหลักคิดเร่ืองปจั จยั 4

เจา้ ของมีชอ่ื ใน ทร.14
- ใช้อยู่ 2 ห้อง
- ให้เชา่ รายเดอื น 10 ห้อง

“ใช้เปน็ ที่อยู่อาศัย”
“ใชป้ ระโยชน์เป็นทอ่ี ยอู่ าศัย”

เจา้ ของมีชื่อใน ทร.14
- ใชอ้ ยู่ 2 หอ้ ง
- ให้เช่ารายเดอื น 1 ห้อง

ยกเว้นภาษกี รณอี ยอู่ าศัย

ยกเว้น 10 ลบ. (0.02)

ยกเว้น 50 ลบ. (0.03) ยกเว้น 50 ลบ. (0.03)

ยกเวน้ 10 ลบ. (0.02)

ยกเว้น 50 ลบ. (0.03) เสยี ภาษี (0.02)

ยกเว้นภาษกี รณีอยู่อาศัย

ทรพั ย์สนิ เจา้ ของ ผู้ใชป้ ระโยชน์ ผู้เสยี ภาษี ยกเวน้ ภาษี ?
บา้ น/
โฉนดทดี่ ิน ก ก ก -
บา้ น ก (ทร.14) ก ก ก (50 ลบ.)
ก ก
บา้ น/ ก ก ก -
โฉนดท่ีดนิ ก (ทร.14) ข ก+ข ก (10 ลบ.)
ก + ข (ทร.14) ข ก+ข ข (50 ลบ.)
ก (ทร.14) + ข (ก + ข) = 50 ลบ.
(ทร.14)
บรษิ ทั (ช้ัน 1) บริษทั + ก -
บรษิ ทั + ก ก (ชัน้ 2) บริษทั + ก -

บรษิ ทั + ก (ทร.14) บรษิ ทั (ชน้ั 1)
ก (ชัน้ 2)

ภาครัฐ อปท. อาจขยายเวลาชาระภาษีได้
อปท. ผู้เสียภาษี
39

การสารวจและจดั ทาบัญชรี ายการที่ดนิ /
สงิ่ ปลกู สรา้ ง (ม.26-34)

1. อปท. อาจจัดให้มีการสารวจที่ดิน/ส่งิ ปลกู สรา้ งเพอ่ื ให้ทราบขอ้ มลู ในเขต

2. ให้ผู้บริหารทอ้ งถ่นิ ประกาศกาหนดระยะเวลาการสารวจ แตง่ ตงั้ พนกั งานสารวจ โดยปดิ ประกาศใหท้ ราบ
ลว่ งหนา้ ไม่นอ้ ยกวา่ 15 วนั

3. พนักงานสารวจมีหน้าท่แี ละอานาจสารวจข้อมลู เกยี่ วกับประเภท จานวน ขนาดการใช้ประโยชนข์ องทดี่ นิ /
ส่ิงปลูกสร้าง และรายละเอยี ดอื่นทจ่ี าเปน็

4. พนกั งานสารวจมีอานาจเข้าไปในทดี่ ิน/ส่งิ ปลูกสรา้ ง เรียกเอกสาร/หลกั ฐานอ่ืน และอาจขอให้ผเู้ สยี ภาษชี ี้
เขตทีด่ ินหรือใหร้ ายละเอียดอืน่ ที่จาเปน็

5. ให้ อปท. จดั ทาบญั ชรี ายการที่ดนิ สงิ่ ปลกู สร้าง และปดิ ประกาศไมน่ อ้ ยกว่า 30 วนั พรอ้ มทงั้ จัดสง่ ขอ้ มูล
ให้ผเู้ สยี ภาษีแต่ละรายตามประกาศทราบด้วย

6. ถ้าผู้เสยี ภาษเี ห็นว่าข้อมลู การสารวจไม่ถกู ต้องใหย้ ืน่ คาร้องขอแกไ้ ขต่อผบู้ รหิ ารทอ้ งถิน่ โดยผู้บริหารท้องถน่ิ
ต้องแจง้ ผลการดาเนนิ การภายใน 30 วนั นับแต่ได้รบั คารอ้ ง

กรณกี ารใช้ประโยชน์
ในทด่ี นิ หรอื สิ่งปลูกสร้างเปลี่ยนไป
ทาใหเ้ สียภาษสี ูงขนึ้ หรอื ลดลง
ให้ผเู้ สียภาษแี จ้ง อปท. ภายใน 60
วันนับแต่วนั เปลยี่ นแปลงหรอื วันท่ี
รู้เหตุดังกล่าว (ม.33)

การสารวจรายการทด่ี ิน
และสิ่งปลูกสรา้ ง





วธิ ีการสารวจรายการทดี่ ิน
และสงิ่ ปลูกสรา้ ง

1. วัดขนาดท่ดี ิน (ตร.ว.)
- กรณีใชป้ ระโยชนอ์ ย่างเดยี ว ใหว้ ัดขนาดของท่ดี นิ ท้ังแปลง
- กรณใี ช้ประโยชน์หลายประเภท ใหว้ ดั ขนาดของท่ดี ินตามการใช้ประโยชน์

2. วัดขนาดของสง่ิ ปลกู สร้างทต่ี ั้งอย่บู นดิน (ตร.ม.)
- กรณใี ชป้ ระโยชน์อยา่ งเดียว ใหว้ ดั ขนาด กวา้ ง * ยาว * จานวนช้นั
- กรณีใชป้ ระโยชนห์ ลายประเภทในสิ่งปลูกสรา้ งหลงั เดยี วกัน ใหว้ ัด
ขนาดพ้ืนท่ีของสง่ิ ปลูกสรา้ งทัง้ หลงั และวัดแยกตามการใชป้ ระโยชน์

3. สารวจประเภท ลักษณะ และอายุของส่ิงปลกู สรา้ ง

ประเภทส่ิงปลูกสร้างตามบัญชีราคาประเมินทุนทรัพยฯ์

รหสั ประเภท คานิยาม

100 บา้ นเดีย่ ว ส่ิงปลูกสร้างหรืออาคารที่ก่อสร้างเป็นหลังเด่ียว โครงสร้างติดตรึงกับพ้ืนดิน
โครงสร้างหลักไม่ติดต่อกับอาคารอื่นโครงสร้าง คสล. เหล็ก ไม้ หรืออ่ืน ๆ
ท่ีประกอบด้วยพื้น หลงั คา ฝ้าเพดาน ผนงั
รวมถึงบ้านไม้ชั้นเดียว บ้านไม้สองช้ัน บ้านไม้ช้ันเดียวใต้ถุนสูง บ้านตึกครึ่ง
ไม้สองชั้น บ้านทรงไทยไม้ช้ันเดียวใต้ถุนสูง บ้านทรงไทยตึกครึ่งไม้สองชั้น
บ้านตึกชั้นเดียว บ้านตึกสองชั้น บ้านตึกสามชั้น บ้านแฝดตึกช้ันเดียว บ้านแฝด
ตึกสองช้ัน บ้านแฝดตึกสามชั้น บ้านประกอบสาเร็จรูป บ้านดิน รีสอร์ท
มลี กั ษณะเป็นบ้านหลังเด่ียว ตู้คอนเทนเนอร์หรือแพหรือเคร่ืองบินหรือโบกี้รถไฟ
ท่ีดัดแปลงเป็นบ้านพักอาศัย ปอ้ มยาม รปภ.

200 บา้ นแถว สิ่งปลูกสร้างหรืออาคารที่ก่อสร้างต่อเนื่องกันเป็นแถวยาวต้ังแต่สองคูหาข้ึน
ไป โครงสร้าง คสล. เหล็ก มีพื้น หลังคา ฝ้าเพดาน ผนังก่อสร้างด้วยวัสดุทนไฟ
(ทาวน์เฮ้าส์) เป็นส่วนใหญ่ ซ่ึงมีที่ว่างด้านหน้าและด้านหลังระหว่างร้ัวหรือแนวเขตท่ีดินกับ
ตวั อาคารแต่ละคูหา รวมถงึ ทาวนโ์ ฮม รสี อร์ทมีลักษณะเปน็ บา้ นแถว

ประเภทส่ิงปลูกสรา้ งตามบญั ชรี าคาประเมนิ ทุนทรัพย์ฯ

รหัส ประเภท คานยิ าม

300 ห้องแถว สิ่งปลูกสร้างหรืออาคารท่ีก่อสร้างต่อเน่ืองกันเป็นแถวยาวต้ังแต่สองคูหา

ขึ้นไป โครงสร้าง คสล. เหล็ก ไม้ มพี ื้น หลังคา ฝ้าเพดาน ผนังก่อสร้างด้วยวัสดุ
ไมท่ นไฟเป็นสว่ นใหญ่

รวมถึงห้องแถวไม้ หอ้ งแถวตึกครึ่งไม้ รสี อรท์ มลี ักษณะเป็นหอ้ งแถว
หรอื เรอื นแถว

400 ตึกแถว สิ่งปลูกสร้างหรืออาคารท่ีก่อสร้างต่อเนื่องกันเป็นแถวยาวต้ังแต่สองคูหา

ข้ึนไป โครงสร้าง คสล. เหล็ก มีพื้น หลังคา ฝ้าเพดาน ผนังก่อสร้างด้วยวัสดุ

ทนไฟเปน็ ส่วนใหญ่ และแบ่งอาคารเปน็ คูหา

รวมถึงรีสอรท์ มีลักษณะเปน็ ตึกแถว

ประเภทส่งิ ปลูกสรา้ งตามบัญชรี าคาประเมนิ ทนุ ทรพั ยฯ์

รหัส ประเภท คานยิ าม

501 คลังสนิ คา้ พนื้ ท่ี ส่ิงปลูกสร้างหรืออาคารท่ีก่อสร้างเป็นโครงสร้าง คสล. เหล็ก มีพ้ืน คอนกรีต
ไม่เกนิ 300 ตร.ม. หลั งคา ผนั งโดยรอบ ภายในเปิ ดโล่ ง เพ่ื อเก็ บสิ นค้ าหรื อสิ่ งของ

รวมถึงอาคารเก็บพัสดุ อาคารศูนย์กระจายสินค้า อาคารโกดังเก็บของ

อาคารห้องเย็น ที่เก็บสินค้า อาคารโรงเก็บผลผลิตทางการเกษตร ยุ้งฉาง

อาคารโรงยิม

502 คลงั สนิ คา้ พ้นื ที่

เกินกว่า
300 ตร.ม.

ประเภทสิง่ ปลกู สรา้ งตามบัญชรี าคาประเมินทนุ ทรัพยฯ์

รหสั ประเภท คานยิ าม

504 โรงจอดรถ สิ่งปลูกสร้างที่เป็นหลังเด่ียว ไม่มีโครงสร้างหลักติดต่อกับอาคารอื่น
โครงสร้างเป็น คสล. เหล็ก ไม้ มีหลังคา พื้นคอนกรีต และมีส่วนเปิดโล่ง

รวมถึงสิ่งปลูกสร้างท่ีมีลักษณะตามคานิยามของโรงจอดรถ แต่อาจใช้
ประโยชนแ์ ตกต่างกันออกไป เช่น สถานท่ีล้างอัดฉีด ส่ิงปลูกสร้างคลุมสนามกีฬา
สนามฟุตซอล ร้านจาหน่ายอาหารไม่มีผนังหรือมีผนังบางส่วน โรงคัดแยก
จาหนา่ ยพชื ผลทางการเกษตร (ลง้ )

ประเภทสิ่งปลูกสรา้ งตามบัญชีราคาประเมินทนุ ทรพั ย์ฯ

รหสั ประเภท คานยิ าม

505 สถานศกึ ษา ส่ิงปลูกสร้างหรืออาคารที่มีโครงสร้าง คสล. เหล็ก ไม้ มีพ้ืน หลังคา
ฝ้าเพดาน หนัง เพื่อเป็นสถานที่พัฒนาเด็กปฐมวัย หรือสถานท่ีศึกษา
ของโรงเรียน ศูนย์การเรียน วิทยาลัย สถาบัน มหาวิทยาลัย หน่วยงานการศึกษา
ของรฐั หรือของเอกชนทีม่ อี านาจหนา้ ที่หรือมีวตั ถปุ ระสงค์ในการจัดการศึกษา

รวมถึงอาคารห้องสมุด

506/ โรงแรมสูง ส่ิงปลูกสร้างหรืออาคารท่ีมีโครงสร้าง คสล. เหล็ก มีพื้น หลังคา ฝ้าเพดาน

1-2 ไม่เกิน-เกิน 5 ช้ัน ผนัง ห้องน้า/ห้องส้วม เคาน์เตอร์ให้บริการแก่ผู้ใช้บริการ บริการทาความสะอาด
ห้องพัก ระบบ รปภ. ทางหนีไฟ ทางเดิน ทางเข้าออก และทางขึ้นลงหรือลิฟต์

โดยแบ่งออกเป็นหอ้ งพักอาศยั ต้ังแต่หนึ่งห้องข้ึนไป ใช้เพ่อื เป็นสถานที่พัก จัดตั้งขึ้น

โดยมวี ัตถุประสงค์ในทางธรุ กจิ ใหบ้ รกิ ารที่พักช่วั คราวสาหรบั คนเดินทางหรือบุคคล

อ่นื ใดโดยมีค่าตอบแทนเปน็ รายวัน

รวมถึงสถานบรกิ ารอาบอบนวด