รวมบทความภายใต้ภารกิจของกรมการปกครอง

50 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 นอกจากนั้้�นยัังพบว่่าหน่่วยงานภาครััฐผลัักดัันให้้มีีการพััฒนาการท่่องเที่่�ยวชุุมชนผ่่านแพลตฟอร์์ม Airbnb เพื่่�อส่่งเสริิมการท่่องเที่่�ยว สร้้างรายได้้ให้้แก่ท้่ ้องถิ่่�น รวมทั้้�งเผยแพร่่และอนุุรัักษ์์ขนบธรรมเนีียมประเพณีี และวััฒนธรรมท้้องถิ่่�นอีีกด้้วย (กรมส่่งเสริิมการปกครองท้้องถิ่่�น, 2561) แต่่ทั้้�งนี้้� ยัังมีีกฎหมายที่่�เกี่่�ยวข้้อง ได้้แก่่ พระราชบััญญััติิควบคุุมอาคาร พ.ศ. 2522 พระราชบััญญััติิการสาธารณสุุข พ.ศ. 2535 กฎระเบีียบระดัับท้้องถิ่่�น รวมถึึงข้้อบัังคัับอื่ ่� น ๆ ซึ่่�งอาจนำำ มาใช้้ในการควบคุุมการประกอบธุุรกิิจ Airbnb ได้้ หากแต่่โทษจากการกระทำ ำ ความผิิดอาจไม่่รุุนแรงเท่่าพระราชบััญญััติิโรงแรม พ.ศ. 2547 ซึ่่�งหากพนัักงานเจ้้าหน้้าที่่�ตรวจสอบพบว่่า ไม่่เข้้าเกณฑ์์ข้้อยกเว้้นตามกฎกระทรวงกำำหนดประเภทและหลัักเกณฑ์์การประกอบธุุรกิิจโรงแรม พ.ศ. 2551 ก็็สามารถดำำเนินิคดีีแก่่ผู้้ปล่่อยเช่่าอสัังหาริิมทรัพย์ั ์ในรููปแบบ Airbnb ได้้ In addition, the Airbnb platform has been used to promote local tourism in Thailand (Department of Local Administration, 2018). Some relevant laws can be applied to control the Airbnb business including the Building Control Act, B.E. 2522 (1979), the Public Health Act, B.E. 2535 (1992), and local regulations. However, the penalty of violating such regulations may not be as severe as the Hotel Act B.E. 2547 (2004). Unless the rental meets the exceptions under the Ministerial Regulations Prescribing Types and Criteria of Hotel Business B.E. 2551 (2008), the official can prosecute the owners who rent out their properties through Airbnb. ภายใต้้บริิบทที่่�เปลี่่�ยนแปลงของอุุตสาหกรรมการท่่องเที่่�ยวที่่�เต็็มไปด้้วยการแข่่งขัันทางธุุรกิิจ การให้้บริิการด้้านที่่�พัักเพื่่�อเพิ่่�มทางเลืือกให้้แก่่ผู้้รัับบริิการหรืือนัักท่่องเที่่�ยว ประกอบกัับอััตราการขยาย ตััวของภาคธุุรกิิจการท่่องเที่่�ยวในประเทศไทย และการเติิบโตแบบก้้าวกระโดดของธุุรกิิจ Airbnb ทั่่�วโลก กรมการปกครองในฐานะผู้้บัังคัับใช้้กฎหมายการประกอบธุุรกิิจโรงแรมตามพระราชบััญญััติิโรงแรม พ.ศ. 2547 และกฎกระทรวงที่่�เกี่่�ยวข้้อง จึึงต้้องมีีการปรัับตััวเพื่่�อรองรัับกระแสความเปลี่่�ยนแปลงดัังกล่่าว แม้ธุุ้รกิิจ Airbnb จะสามารถสร้้างรายได้้ ด้้านการท่่องเที่่�ยวเข้้าสู่่ประเทศอย่่างมหาศาลแต่่ในขณะเดีียวกันธุัุรกิิจ ดัังกล่่าวก็็ก่่อให้้เกิิดผลกระทบหลายด้้านดัังที่่�ได้้กล่่าวมาแล้้ว ดัังนั้้�น การกำำกัับดููแลธุุรกิิจการให้้บริิการที่่�พััก ในรููปแบบ Airbnb เพื่่�อให้้สอดคล้้องกัับบริิบทสัังคมโลกที่่�เปลี่่�ยนแปลงไป กรมการปกครองอาจเลืือกใช้้ มาตรการใดมาตรการหนึ่่�งหรืือหลายมาตรการที่่�กล่่าวมาข้้างต้นผ้สมผสานกัน ั ไม่ว่่ ่าจะเป็็นการจำกัำ ัดจำนำวนห้้อง ที่่�สามารถนำำออกให้้เช่่าการกำหนำดระยะเวลาขั้้นต่ำ� สำ ำ� หรัำ ับการเช่่า หรืือการกำหนำดจำนำวนวันที่่ ั �เจ้้าของห้้องพััก สามารถปล่่อยเช่่าได้้เป็็นต้้น แต่่ทั้้�งนี้้� มาตรการการกำำกัับดููแลทุุกอย่่างจะเกิิดขึ้้�นได้้จำำ เป็็นต้้องมีีการปรัับปรุุง แก้้ไขกฎหมายที่่�เกี่่�ยวข้้องเสีียก่่อน เพื่่�อให้้เจ้้าหน้้าที่่ผู้้�รัับผิิดชอบมีีหลัักกฎหมายในการบัังคัับใช้้อย่่างเป็็นรููปธรรม และมีีประสิิทธิิภาพ The global travel industry is full of competition among accommodation providers. Furthermore, the growth of Thailand’s tourism sector has also seen the rapid growth of the Airbnb platform. Within this context, the Department of Provincial Administration, as the legal enforcement agency of the Hotel Act B.E. 2547 (2004) and relevant regulations, must keep up with these changes. Although Airbnb has a number of positive impacts, its effects can also be harmful. Accordingly, the Department of Provincial Administration may choose one or more of the aforesaid measures to control such businesss. To review, these include the following: limiting the number of rooms that can be rented out, setting a minimum rental period, or setting the number of days a tourist can rent. If amendments to relevant laws and regulations set up the aforementioned regulatory measures, those officials responsible for hotel supervision will have a concrete and effective legal basis to enforce.

51 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 อ้้างอิิง/Reference กฎกระทรวงกำำหนดประเภทและหลัักเกณฑ์์การประกอบธุุรกิิจโรงแรม พ.ศ. 2551 กรมส่่งเสริิมการปกครองท้้องถิ่่�น. การยกระดัับ และการพััฒนาการท่่องเที่่�ยวชุุมชนโดยองค์์กร ปกครองส่่วนท้้องถิ่่�น และการพััฒนาตลาดประชารััฐท้้องถิ่่�นสุุขใจสู่่ตลาดประชารััฐปลอดภััยท้้องถิ่่�นสุุขใจ[ออนไลน์์]. 2561. แหล่่งที่่�มา: http://www.dla.go.th/upload/document/type2/2018/9/20537_1_1538041503253.pdf?ttime=1538079647384 [25 พฤศจิิกายน 2563]. กองเศรษฐกิิจการท่่องเที่่�ยวและกีีฬา. สรุุปขีีดความสามารถในการแข่่งขันด้ั ้านการท่่องเที่่�ยวของไทย ปีี พ.ศ. 2562[ออนไลน์์]. 2562. แหล่่งที่่�มา: https://www.mots.go.th/download/article/article_20190925130927.pdf [20 พฤศจิิกายน 2563]. กองเศรษฐกิิจการท่่องเที่่�ยวและกีีฬา. COVID-19 กัับผลกระทบต่่อการท่่องเที่่�ยวไทย: สถานการณ์์การท่่องเที่่�ยวของประเทศไทย ไตรมาส 1/2563[ออนไลน์์]. 2563. แหล่่งที่่�มา: https://www.mots.go.th/download/TourismEconomicReport/4-1TourismEconomicVol4. pdf [20 พฤศจิิกายน 2563]. ต่่อทอง ทองหล่่อ. AIRBNB เชื้้�อโรคร้้ายที่่�ค่่อยๆ กััดกินธุิุรกิิจโรงแรม และกระแส Anti-AIRBNB [ออนไลน์์]. 2562. แหล่่งที่่�มา: https://propholic.com/prop-globe/airbnb-%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B7 %E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0% B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%84%E0%B9 %88%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B9%86-%E0%B8%81/ [22 พฤศจิิกายน 2563]. ประมวลกฎหมายแพ่่งและพาณิิชย์์, มาตรา 538 พระราชบััญญััติิโรงแรม พ.ศ. 2547 ลงทุุนแมน. Airbnb ถููกกฎหมายหรืือไม่่?[ออนไลน์์]. 2561. แหล่่งที่่�มา: https://www.longtunman.com/5931 [25 พฤศจิิกายน 2563]. ศิิริิชนก วิิริิยเกื้้�อกููล. กฎหมายควบคุุมการให้้เช่่าที่่�พัักอาศััยรููปแบบใหม่่เพื่่�อการท่่องเที่่�ยวแอร์์บีีเอ็็นบีี (Airbnb)[ออนไลน์์]. 2560. แหล่่งที่่�มา: https://library2.parliament.go.th/ebook/content-issue/2560/hi2560-024.pdf [25 พฤศจิิกายน 2563]. สำำนัักข่่าวอิิศรา. เติิบโตอย่่างก้้าวกระโดด Airbnb แพลตฟอร์์มจองที่่�พััก สภาพััฒน์์ชี้้�ไทยยัังไม่่มีีมาตรการรองรัับ[ออนไลน์์]. 2561. แหล่่งที่่�มา: https://www.isranews.org/thaireform/thaireform-documentary/69151-airbnb69151.html#:~:text=%E 0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9 %84%E0%B8%97%E0%B8%A2%20%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%97%E0%B8%B5%E 0%B9%88%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%A3%E0 %B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A,%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B9%83%E0%B8%8A%E 0%B9%89%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3% 20774%2C000%20%E0%B8%84%E0%B8%99 [25 พฤศจิิกายน 2563]. Forbes Thailand. Oxford Economics เผยรายงานผลกระทบของ Airbnb ต่่อเศรษฐกิิจ ในประเทศไทย[ออนไลน์์]. 2563. แหล่่งที่่�มา: https://forbesthailand.com/news/travel/oxford-economiics-%E0%B9%80%E0%B8%9 C%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%B2%E0%B8 %99%E0%B8%9C%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%97%E0%B8%9A%E0%B8%82%E 0%B8%AD%E0%B8%87-airbnb.html [22 พฤศจิิกายน 2563].

52 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 บทบาทของฝ่่ายปกครองในการควบคุุมการให้้เช่่าที่่�พัักรายวััน : กรณีีการนำำ�บ้้านพัักอาศััยมาปล่่อยเช่่าผ่่าน Airbnb The Role of Provincial Administration Sector in Controlling Short Term Rentals: Focusing on Renting Out Property on Airbnb Rada Opaspong Internal Security Affairs Bureau รดา โอภาสพงศ์์ สำำ นัักการสอบสวนและนิิติิการ บทนำำ ในช่่วงก่่อนการระบาดของโรคโควิิด-19 ประเทศไทยได้้กลายมาเป็็นจุุดหมายปลายทางสำำคััญของ นัักเดินิทางแห่่งหนึ่่�งของโลก นอกจากสถานที่่�ท่่องเที่่�ยวที่่�ยัังมีีความอุุดมสมบููรณ์์และความหลากหลายแล้้ว ปััจจััย หนึ่่�งที่่�ทำำ ให้้ประเทศไทยกลายเป็็นตััวเลืือกหลัักของนัักเที่่�ยวจากทั่่�วทุุกมุุมโลกก็คืื็อ ความหลากหลายของที่่�พััก ซึ่่�งเรีียกได้้ว่่ามีีที่่�พัักในทุุกระดัับและรองรัับความต้้องการของนัักท่่องเที่่�ยวทุุกกลุ่่ม แม้้กรมการปกครองจะไม่่ได้้เป็็นหน่่วยงานหลัักที่่�ทำำหน้้าที่่�ในการส่่งเสริิมการท่่องเที่่�ยว หรืือทำำหน้้าที่่� ในการประชาสััมพัันธ์์จััดแคมเปญต่่าง ๆ เพื่่�อดึึงดููดนัักท่่องเที่่�ยว แต่่ปฏิิเสธไม่่ได้้ว่่ากรมการปกครองมีีบทบาท สำำคััญในฐานะหน่่วยงานที่่�ทำหน้ำ ้าที่่�ด้้านความมั่่�นคงและดููแลความสงบเรีียบร้้อยโดยเป็็นหน่่วยงานที่่�รัับผิิดชอบ “พระราชบััญญััติิโรงแรม พ.ศ. 2547” และกฎหมายฉบัับอื่ ่� น ๆ ที่่�เกี่่�ยวข้้อง ไม่่ว่่าจะเป็็นกฎหมายที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับ การออกใบอนุุญาตประกอบธุุรกิิจโรงแรม การต่่ออายุุใบอนุุญาต ผู้้จััดการโรงแรม และกฎหมายที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับ ทะเบีียนผู้้พััก ซึ่่�งกรมการปกครองมีีฐานะทั้้�งเป็็นผู้้ออกใบอนุุญาตประกอบธุุรกิิจโรงแรม และเป็็นพนัักงานเจ้้าหน้้าที่่� ตามกฎหมายว่่าด้้วยโรงแรม Introduction Before the COVID-19 pandemic, Thailand had become one of the world’s most popular destinations for travelers because of its diversity of tourist attractions. Another significant factor that makes Thailand a leading choice for tourists from all over the world is the variety of accommodation since Thailand has various types of accommodations that serve the needs of tourists at all levels. Although the Department of Provincial Administration (DOPA) is not the main government agency responsible for promoting tourism or launching various campaigns to attract tourists from all over the world, DOPA still plays an important part as the agency responsible for maintaining public safety. DOPA is in charge of promoting and enforcing “Hotel Act B.E. 2547 (2004)” and other related laws. The Hotel Act is a law related to hotel business licensing, license renewal, hotel manager licensing, and laws related to guest registration. DOPA is both an issuer of a hotel business licenses and an agency that enforces hotel law.

53 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 เมื่่�อกรมการปกครองมีีหน้้าที่่�ตามพระราชบััญญััติิโรงแรมแล้้ว สิ่่�งที่่�เป็็นหััวใจสำคัำ ัญที่่�ฝ่่ายปกครอง ต้้องเข้้ามากำกัำ ับดููแลในกิิจการที่่�ผู้้ประกอบธุุรกิิจเป็็นเอกชนก็คืื็อ ด้้านความปลอดภััยและด้้านความสงบเรีียบร้้อย ซึ่่�งด้้านความปลอดภััยนี้้�หมายความรวมถึึงชีีวิิตและทรััพย์์สิินของผู้้ที่่�เข้้าพััก ซึ่่�งต้้องคุ้้มครองตั้้�งแต่่ความปลอดภััย ของตััวอาคารที่่�ใช้้เป็็นโรงแรม บริิเวณโดยรอบ ทางเข้้าออกของโรงแรม มาตรฐานสุุขอนามััยไม่่ว่่าจะเป็็น ห้้องพัักและห้้องน้ำ ำ� และความปลอดภััยในขณะเข้้าพัักของผู้้เข้้าพััก โดยทุุกโรงแรมจะต้้องจััดให้มีี้ผู้้จััดการโรงแรม ที่่�ทำำหน้้าที่่�ในการเป็็นผู้้ดููแลความปลอดภััยของผู้้เข้้าพััก และยัังมีีหน้้าที่่�ในการดููแลไม่่ให้้มีีบุุคคลใดใช้้โรงแรม เพื่่�อกระทำำความผิิดทางอาญา หรืือก่่อความไม่่สงบขึ้้�นในโรงแรม The key reason that the government has to control this kind of business is that the government has to ensure public safety. This safety includes the lives and property of the guests, and the hotel law thus regulates the safety of the hotel building, hotel entrances and exits hygiene standards in bedrooms and bathrooms, and guest safety. Moreover, all hotels are required to appoint a hotel manager who serves to ensure guests’ safety. A hotel manager is also responsible for protecting the rights of the guests in situations involving terrorism, natural disasters, protests, and disease outbreak and for preventing any person from using the hotel to commit a criminal offense or from causing a disturbance in the hotel.

54 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 การนำำที่่�พัักปล่่อยเช่่ารายวัันผ่่านเว็็บไซต์์ Airbnb ในระยะเวลาที่่�ผ่่านมา ปฏิิเสธไม่่ได้้ว่่าธุุรกิิจการท่่องเที่่�ยวที่่�ขยายตััวขึ้้�นได้้มาพร้้อมกัับการเติิบโต ของเว็็บไซต์์ที่่�ทำำหน้้าที่่�เป็็นตััวกลางในการจองที่่�พััก (OTA) ทำำ ให้้นัักท่่องเที่่�ยวที่่�ไม่่ว่่าจะอยู่่มุุมใด ของโลก ก็็สามารถที่่�จะทำำการจองที่่�พัักในประเทศไทยได้้ซึ่่�งจากความนิิยมของการท่่องเที่่�ยวในปััจจุุบััน ไม่่ได้้มีีแค่่ ที่่�พัักที่่�เป็็นรููปแบบโรงแรมเท่่านั้้�นที่่�ได้้รัับความนิิยมจากนัักท่่องเที่่�ยว สิ่่�งที่่�เป็็นที่่�นิิยมไม่่แพ้้กััน ก็็คืือ การเข้้าพัักอาศััยที่่�เจ้้าของบ้้านนำำมาปล่่อยให้้เช่่ารายวััน ซึ่่�งนัักท่่องเที่่�ยวมัักเลืือกเข้้าพัักเพราะต้้องการสััมผััส วิิถีีชีีวิิตของคนในพื้้�นที่่�นั้้�นจริิง ๆ ทั้้�งยัังประหยััดและคุ้้มค่่ามากกว่่า และสำำหรัับในมุุมมองของ ผู้้ประกอบการเอง นัับว่่าเป็็นการสร้้างรายได้้อีีกทางหนึ่่�งอีีกด้้วย ซึ่่�งเว็็บไซต์์ที่่�เป็็นที่่�นิิยมในการจองที่่�พััก ลัักษณะนี้้�ก็็คืือ Airbnb ซึ่่�งเจ้้าของบ้้านจะเป็็น host ที่่�รัับลููกค้้าจากทั่่�วทุุกมุุมโลก ทั้้�งเจ้้าของบ้้านเองก็็สามารถ ให้้คะแนนแขกผู้้เข้้าพัักได้้เมื่่�อผู้้เข้้าพััก ไม่่ใช่่เพีียงแค่่ผู้้เข้้าพัักเท่่านั้้�นที่่�สามารถให้้คะแนนผู้้ประกอบการได้้ ซึ่่�งการเติิบโตของที่่�พัักลัักษณะนี้้�ทำำ ให้้มีีผู้้มีีความสนใจนำำบ้้านของตนมาให้้นัักท่่องเที่่�ยวเช่่าเป็็นจำำนวนมาก Renting out property on Airbnb Today, the expansion in tourism is followed by the growth of online travel agency websites (OTA). These websites allow travelers from any corner of the world to make reservations for accommodation in Thailand. Hotels are not the only popular type of accommodation among tourists; equally popular now are daily rental homes, or property that is rented out by a landlord. Tourists often choose to stay at daily rental homes because they want to experience the local way of life and this type of accommodation is more economical and a more cost-effective option. From the landlord's perspective, renting out a property is another way to generate income. The most popular website to book this kind of accommodation is “Airbnb” through which homeowners can host guests from all over the world. Both homeowners and guests are able to rate the experience and leave reviews for each other when the stay has ended. The growth of this type of accommodation has drawn interest from a lot of people who are thinking of renting out their property.

55 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 ความเข้้าใจที่่�ไม่่ถููกต้้องที่่�เกิิดขึ้้�นเนื่่�องจากการเติิบโตของการนำำบ้้านพัักอาศััยไปปล่่อยเช่่ารายวััน นั่่�นคืือ กฎหมายไทยห้้ามไม่่ให้้มีีการนำำบ้้านพัักอาศััยไปปล่่อยเช่่ารายวััน ซึ่่�งเป็็นความเข้้าใจที่่�คลาดเคลื่่�อน เนื่่�องจาก กฎหมายว่่าด้้วยโรงแรมของไทย นอกจากจะรัับรองการประกอบธุุรกิิจโรงแรมตามที่่�กำำหนดไว้้ในพระราชบััญญััติิ โรงแรม พ.ศ. 2547 แล้้ว ยัังมีีการส่่งเสริิมให้้มีีการนำำที่่�พัักในท้้องถิ่่�นมาส่่งเสริิมการท่่องเที่่�ยวและสร้้าง รายได้้ในท้้องถิ่่�นมาตั้้�งแต่่ปีี พ.ศ. 2551 ที่่�พัักลัักษณะดัังกล่่าวเรีียกว่่า “สถานที่่�พัักที่่�ไม่่เป็็นโรงแรม” ซึ่่�งเจ้้าของบ้้านในท้้องถิ่่�นนั้้�น ๆ สามารถนำำห้้องพัักในบ้้านไม่่เกิิน 4 ห้้อง ผู้้เข้้าพัักไม่่เกิิน 20 คน มาแจ้้ง ต่่อนายทะเบีียนโรงแรมเพื่่�อนำำมาปล่่อยเช่่ารายวัันเป็็นรายได้้เสริิมได้้ จึึงกล่่าวได้้ว่่ากฎหมายโรงแรมของไทย เป็็นกฎหมายที่่�ค่่อนข้้างเปิิดกว้้างให้้กัับที่่�พัักในทุุกรููปแบบ การที่่�จะประกอบธุุรกิิจเกี่่�ยวกัับที่่�พัักรายวัันนั้้�น หากผู้้ประกอบการมีีบ้้านหรืืออาคารที่่�ต้้องการนำำ มาใช้้ประโยชน์์ก็็สามารถทำำ ได้้ทัันทีีหากเข้้าหลัักเกณฑ์์ ในการเป็็นโรงแรมตามพระราชบััญญััติิโรงแรม พ.ศ. 2547 หรืือสถานที่่�พัักที่่�ไม่่เป็็นโรงแรม ตามกฎกระทรวง กำำหนดประเภท และหลัักเกณฑ์์การประกอบธุุรกิิจโรงแรม พ.ศ. 25511 ดัังนั้้�น หากผู้้ประกอบการ ได้้รัับใบรัับแจ้้งการเป็็นสถานที่่�พัักที่่�ไม่่เป็็นโรงแรม หรืือได้้รัับใบอนุุญาตประกอบธุุรกิิจโรงแรมแล้้ว ก็็สามารถประกอบกิิจการได้้ทัันทีี โดยจะนำำห้้องพัักของตนไปลงขายหรืือประชาสััมพัันธ์์ในช่่องทางใดก็็ได้้ ไม่่จำำ เป็็นต้้องขออนุุญาตเพื่่�อประชาสััมพัันธ์์ตามเว็็บไซต์์ต่่าง ๆ อีีก The misunderstanding that Thai law forbids daily rental of housing arose as a result of the growth of daily rental homes, but the truth is hotel law in Thailand supports both hotel businesses and local accommodation. Local accommodation has been promoted to support local tourism and generate local income since 2008. It can be said that the hotel law in Thailand is quite open to all types of accommodation. If someone has a house, a vacant building, or a piece of land and wants to start a business as a hotel or local accommodation, they can do so if they meet the criteria for a hotel under the Hotel Act B.E. 2547 (2004) or places to stay that are not hotels (Non-hotel) according to the Ministerial Regulation Prescribing the Type and Rules of Hotel Business, BE 2551 (2008).1 Therefore, when an owner obtains a hotel business license or a non-hotel accommodation notification, he/she can operate immediately. Furthermore, rooms in a hotel or non-hotel accommodation can be sold or promoted through any channel and there is no need to ask for permission to promote through websites. 1กฎกระทรวงกำำหนดประเภทและหลัักเกณฑ์์การประกอบธุุรกิิจโรงแรม พ.ศ. 2551

56 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 แต่่เนื่่�องจากการประกอบกิิจการที่่�พัักรายวัันเป็็นกิิจการที่่�มีีความกระทบต่่อส่่วนรวม หน้้าที่่�ที่่�ฝ่่ายปกครองต้้องคำำนึึงถึึงอีีกประการหนึ่่�งคืือ การดููแลความสงบเรีียบร้้อย ซึ่่�งถืือเป็็นหน้้าที่่�สำำคััญ ของฝ่่ายปกครอง ซึ่่�งการจดทะเบีียนที่่�พัักในหลายลัักษณะจำำต้้องคำำนึึงถึึงข้้อจำำกััดประการนี้้�ด้้วย ซึ่่�งประเด็็นนี้้� นำำมาสู่่ความเข้้าใจผิิดที่่�ว่่ากฎหมายว่่าด้้วยโรงแรมของไทยห้้ามมิิให้้ผู้้ประกอบการนำำที่่�พัักไปปล่่อยเช่่ารายวััน ในทุุกกรณีีและนำำ ไปสู่่ความเข้้าใจผิิดที่่ว่�่ากฎหมายว่่าด้้วยโรงแรมของไทยไม่่อนุุญาตให้ปล่้ ่อยเช่่าผ่่าน Airbnb However, the daily accommodation operation is a business that might have an impact on the public, so the government must ensure the safety and well-being of any foreign or domestic tourists or visitors as well as the safety of the public, which is considered an important duty of DOPA as well. Since there are certain types of property that come with some restrictions, these restrictions lead to the misconception that the Thai hotel law forbids business operators from renting out a property daily in all cases. There is also a misconception that Thai hotel law does not allow daily rental through Airbnb. ข้้อจำำกััดบางประการที่่�เกิิดขึ้้�นที่่�ส่่งผลให้้นายทะเบีียนโรงแรมไม่่อาจออกใบอนุุญาตหรืือออกใบรัับแจ้้ง สถานที่่�พัักที่่�ไม่่เป็็นโรงแรมให้้ได้้เช่่น การนำำบ้้านในหมู่่บ้้านจััดสรรมาปล่่อยเช่่ารายวััน นายทะเบีียนโรงแรม จำำต้้องคำำนึึงถึึงเจ้้าของบ้้านหลัังอื่ ่� น ๆ ในโครงการด้้วย เนื่่�องจากการที่่�มีีแขกภายนอกมาเข้้าพัักอาจรบกวน การเข้้าออกของเจ้้าของบ้้านหลัังอื่ ่� น ๆ หรืือมีีการใช้้พื้้�นที่่�ส่่วนกลาง เช่่น คลัับเฮ้้าส์์ ฟิิตเนส หรืือสระว่่ายน้ำ ำ� เป็็นต้้น ซึ่่�งอาจส่่งผลต่่อการอยู่่รวมกัันของผู้้อยู่่อาศััยในพื้้�นที่่�แต่่ในความเป็็นจริิง กรมการปกครองมิิได้้ห้้าม โดยเด็็ดขาดอย่่างที่่�มีีความเข้้าใจกััน หากเจ้้าของบ้้านหลัังอื่ ่� น ๆ ในโครงการให้้ความยิินยอมให้้นำำบ้้าน ในโครงการไปปล่่อยเช่่ารายวัน หรืื ัอข้้อบัังคัับในนิิติิบุุคคลกำหนำดว่่าอนุุญาตให้มีี้การนำที่่ ำพั�ักไปปล่่อยเช่่ารายวันัได้้ นายทะเบีียนก็็พิิจารณาออกใบอนุุญาต หรืือออกใบรัับแจ้้งสถานที่่�พัักที่่�ไม่่เป็็นโรงแรมให้้ได้้ Some restrictions arise and prevent the hotel registrar from issuing a hotel license or issuing a non-hotel accommodation notification, such as daily rental of a house in a housing estate, in which case the hotel registrar must consider the rights of other homeowners in the residential area as well. The presence of tourists or visitors may interfere with other homeowners’ use of the entrance and exit to the house or the use of common areas such as a clubhouse, a fitness center or swimming pool, etc., which might affect the lives of the homeowners in a housing estate. However, in reality, DOPA does not strictly prohibit all daily accommodations in housing estates as some people believe. If other homeowners in a residential area give consent to someone renting out a house daily or the regulations among homeowners allows for the accommodation to be rented daily, the hotel registrar can consider issuing a hotel license or issuing a non-hotel accommodation notification.

57 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 ข้้อจำำกััดต่่อมาคืือ การนำำที่่�พัักประเภทห้้องชุุดในอาคารชุุดหรืือคอนโดมีีเนีียมมาปล่่อยเช่่ารายวััน ซึ่่�งห้้องชุุดแต่่ละห้้องมีีเจ้้าของเป็็นคนละคนกััน และหากในอาคารนั้้�นมีีการนำำห้้องชุุดไปปล่่อยเช่่ารายวััน ย่่อมส่่งผลกระทบต่่อการอยู่่ร่่วมกัันในอาคารอย่่างแน่่นอน ซึ่่�งปััญหาที่่�เกิิดขึ้้�นคืือ มีีผู้้นำำห้้องพัักในอาคารชุุด หรืือคอนโดมีีเนีียมไปปล่่อยเช่่ารายวัันผ่่านเว็็บไซต์์ตััวแทนต่่างๆและสร้้างความเดืือดร้้อนแก่่ผู้้อยู่่อาศััยคนอื่น ่� ๆ นายทะเบีียนโรงแรมเองก็็ไม่่สามารถรัับแจ้้งห้้องพัักเหล่่านี้้�ให้้เป็็นสถานที่่�พัักไม่่เป็็นโรงแรมได้้เนื่่�องจาก จะเป็็นการกระทบสิิทธิิของผู้้อยู่่อาศััยร่่วมในอาคารนั้้น  �การจะรัับจดแจ้้งที่่พั�ักในอาคารชุุดอาศััยเพีียงแค่หลั่ ักกรรมสิิทธ์์ ในการเป็็นเจ้้าของห้้องชุุดไม่่ได้้เนื่่�องจากอาคารชุุดเจ้้าของห้้องทุุกคนเป็็นเจ้้าของร่่วมกัันในพื้้�นที่่�ส่่วนกลาง และยัังต้้องคำำนึึงถึึงเจตนารมณ์์ของพระราชบััญญััติิอาคารชุุด พ.ศ.2522ซึ่่�งมีีเจตนารมณ์์ให้้อาคารชุุดเป็็นที่่�อยู่่อาศััย เท่่านั้้�น และเมื่่�ออาคารชุุดหรืือคอนโดมีีเนีียมได้้จดทะเบีียนเป็็นอาคารชุุดกัับกรมที่่�ดิินแล้้ว การจะพิิจารณา อนญาตของนายทะเบีียนโรงแรมจึึงต้้องพิิจารณาถึึงกฎหมายว่่าด้้วยอาคารชุุดด้้วย เพื่่�อไม่่ให้้มีีการกระทบ ถึึงสิิทธิิของเจ้้าของร่่วมคนอื่น ่� ๆ ดัังนั้้�น การนำำอาคารชุุดมาปล่่อยเช่่ารายวัันจึึงอาจมีีข้้อจำำกััดในปััจจุบัุัน ซึ่่�งอาจ มีีการเปลี่่�ยนแปลงได้้ในอนาคตหากเจ้้าของร่่วมหรืือเจ้้าของโครงการไปจดทะเบีียนยกเลิิกการเป็็นอาคารชุุด แล้้วนำำมาประกอบธุุรกิิจโรงแรมในภายหลัังแต่่การดำำเนิินการดัังกล่่าวจำต้ำ ้องอาศััยความยิินยอมของเจ้้าของร่่วม ในฐานะเจ้้าของกรรมสิิทธิ์์จึึงจะสามารถดำำเนิินการได้้ Another restriction occurs for rooms in condominiums in which each room is owned by a different owner. If a person rents out a room in the building, it will certainly affect the coexistence of other residents in the building and might cause trouble to other residents. The hotel registrar must consider the rights of other residents as well, so the registrar cannot issue a hotel license or a non-hotel accommodation notification to anyone who claims ownership of a room. Since condominium owners are all joint owners of common areas, the registrar has to take into account the Condominium Act B.E. 2522 (1979). The act outlines that a condominium is a place of residence only and must be registered with the Department of Land. To consider permitting a hotel license, the law on condominiums must be taken into account in order not to infringe upon the rights of other co-owners. Consequently, daily rental of condominiums may be limited at present. However, it may be changed in the future if all co-owners revoke the registration of condominiums registered with the Department of Land and allow them to operate as hotel businesses later. Nevertheless, doing so requires the consent of the co-owners.

58 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 บทบาทของฝ่่ายปกครองในสถานการณ์์ปััจจุุบััน สืืบเนื่่�องจากการระบาดของโรคโควิิด-19 ส่่งผลให้ทั่่ ้ �วโลกจำำกััดการเดิินทางและส่่งผลกระทบอย่่างหนััก ต่่อการท่่องเที่่�ยวซึ่่�งเป็็นรายได้้หลัักของประเทศไทย ซึ่่�งกรมการปกครองในฐานะฝ่่ายปกครองก็็ได้้มีีการดำำเนิินการ ในการผลัักดันัให้้ที่่�พัักรายวัันต่่าง ๆ เข้้าสู่่ระบบให้้ได้้มากที่่�สุุด เพราะผู้้ประกอบการจำำนวนมากยัังไม่่ทราบว่่า มีีกฎหมายที่่�เปิิดช่่องให้้ผู้้ปล่่อยเช่่าที่่พั�ักรายวันัสามารถเข้้าสู่่ระบบได้้โดยจดแจ้้งเป็็นสถานที่่พั�ักที่่�ไม่่เป็็นโรงแรม เนื่่�องจากหากสถานการณ์์กลัับสู่่ภาวะปกติิความต้้องการที่่�พัักของนัักท่่องเที่่�ยวก็็อาจกลัับมาเท่่าเดิิม หรืืออาจมีีจำนำวนมากกว่่าเดิิม การประชาสััมพันธ์ั ์ให้ป้ระชาชนทราบถึงึข้้อกฎหมายจึึงมีีความสำคัำ ัญเช่น่เดีียวกัับ การบัังคัับใช้้กฎหมาย ดัังนั้้�นแล้้ว หน้้าที่่�ที่่�ฝ่่ายปกครองสามารถทำำ ได้้ก็็คืือการประชาสััมพัันธ์์ให้้ประชาชน ในพื้้�นที่่�ทราบถึึงข้้อกฎหมายและเข้้าสู่่ระบบอย่่างถููกต้้องเพื่่�อรองรัับนัักท่่องเที่่�ยวในอนาคต The Role of DOPA in the Current Situation As a result of the COVID-19 pandemic, traveling has been limited worldwide and some countries set limits for tourists. This pandemic has had a powerful impact on tourism, which generates a massive sum of income for Thailand. DOPA, as an administrator in charge of licensing hotels and promoting and enforcing hotel laws, has been working to encourage daily accommodation owners to register as many hotels as possible. Many homeowners or entrepreneurs are still uninformed about the fact that there is a law that allows for daily rental homes just by registering an accommodation. Therefore, when the situation returns to normal, the need for tourist accommodations may return or reach even greater levels than before. In the meantime, DOPA can use public relations to inform locals about the law, which is as crucial as its enforcement.

59 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 อย่่างไรก็็ดีี การที่่�ที่่�พัักบางประเภทไม่่สามารถเข้้าสู่่ระบบได้้เนื่่�องจากติิดปััญหาเรื่่�องความปลอดภััย หรืืออาคารไม่่ได้้มาตรฐาน ก็็เป็็นเรื่่�องที่่�ฝ่่ายปกครองต้้องให้้ความสำำคััญเช่่นกััน เพราะความปลอดภััย ของผู้้เข้้าพัักถืือเป็็นเหตุุผลหนึ่่�งที่่�ต้้องมีีตามกฎหมายว่่าด้้วยโรงแรม บทบาทหน้้าที่่�ของฝ่่ายปกครองในฐานะ ผู้้บัังคัับใช้้กฎหมายจึึงมีีความจำำ เป็็น กล่่าวคืือ กฎหมายว่่าด้้วยโรงแรมของไทยไม่่ได้้ห้้ามไม่่ให้้ปล่่อยเช่่า ที่่�พัักอาศััยแบบรายวััน และนำำ มาลงขายในเว็็บไซต์์ต่่าง ๆ ไม่่ว่่าจะเป็็น Airbnb หรืือเว็็บไซต์์อื่ ่� น ๆ เพีียงแต่่ ที่่�พัักนั้้�นต้้องมีีมาตรฐานความปลอดภััยพื้้�นฐาน ไม่่กระทบต่่อสิิทธิิของเจ้้าของร่่วมคนอื่ ่ � น ๆ และได้้รัับอนุุญาตหรืือรัับแจ้้งจากนายทะเบีียนโรงแรมในพื้้�นที่่�ก่่อนเท่่านั้้�น ดัังนั้้�น จึึงอาจกล่่าวได้้ว่่า หน้้าที่่�ของฝ่่ายปกครองถืือเป็็นหน่่วยงานหลัังบ้้านที่่�มีีความสำำคััญและเป็็นฟัันเฟืืองหลัักในด้้านการท่่องเที่่�ยว ของประเทศเช่่นกััน เนื่่�องจากความปลอดภััย และความมีีมาตรฐานของแขกผู้้เข้้าพัักก็็ถืือเป็็นหนึ่่�งในปััจจััยที่่�มีี ความสำำคััญของนัักท่่องเที่่�ยวทั้้�งชาวไทย และชาวต่่างชาติิและสอดคล้้องกัับภารกิิจหลัักของกรมการปกครอง นั่่�นก็็คืือ การบำำบััดทุุกข์์ บำำรุุงสุุข นั่่�นเอง However, some types of accommodations cannot be registered due to security issues or substandard buildings. This is a matter that the administrator must take into account as well, because the safety of the guests is one of the most essential reasons that hotel law exists and why the role of DOPA as a law enforcement agency is imperative. To be precise, hotel law does not prohibit the daily rental of accommodation or rental online through different channels, whether Airbnb or other websites. The important part is that the accommodation must meet basic safety standards, that it does not affect the rights of other residents, and that it has been authorised by the hotel registrar in the area. It can therefore be said that DOPA functions as a vital backbone of tourism in the country because the public safety and well-being of the guests is one of the most important factors for both Thai and foreign tourists. Maintaining public safety is part of the primary mission of DOPA, which is “Alleviate Suffering, Enhance Happiness”.

60 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 การพััฒนาการสอบปากคำำ�ในการสืืบสวนสอบสวน โดยการใช้้รููปแบบการสััมภาษณ์์ PEACE Model Interview1 The Investigative Interview: PEACE Model Interview1 สุุขุุมาลย์์ วิิริิโยธิิน กองวิิชาการและแผนงาน Sukhumarn Wiriyothin Technical Services and Planning Bureau บทนำำ การสอบปากคำำของพนัักงานฝ่่ายปกครองมีีความจำำ เป็็นอย่่างมากในการปฏิิบััติิงานและเป็็น ขั้้�นตอนสำคัำ ัญในกระบวนการสืืบสวนสอบสวน เนื่่�องจากเป็็นการวิธีีิการได้้มาซึ่่�งข้้อเท็็จจริิงจากการสอบถาม ผู้้เสีียหาย ผู้้ถููกกล่่าวหา ผู้้ต้้องสงสััย และพยาน ที่่�ผ่่านมานั้้�น การสอบปากคำำของพนัักงานฝ่่ายปกครอง เป็็นการปฏิิบััติิงานตามความสามารถเฉพาะตััว หรืือเป็็นการเรีียนรู้ด้้้วยตนเองของผู้้ปฏิิบััติิงาน สิ่่�งที่่�ปลััดอำำเภอ หรืือเจ้้าพนัักงานฝ่่ายปกครองใช้้ในการสอบปากคำำหรืือบัันทึึกคำำ ให้้การต่่าง ๆ คืือ การบัันทึึก ปค. 14 ซึ่่�งการเรีียนรู้้สำำหรัับการสอบปากคำำของปลััดอำำเภอหรืือเจ้้าพนัักงานฝ่่ายปกครองที่่�ผ่่านมานั้้�น สามารถ อธิิบายลัักษณะการเรีียนรู้้ได้้เป็็น 3 ประเภท2 Introduction What the Assistant Chief District Officers or Administrative Officers of DOPA mostly use for interrogation or recording various testimony is the recording of Por Kor. 14. Learning interrogation for Administrative Officers up to this point can be explained into three methods.2 1 เอกสารศึึกษาส่่วนบุุคคลนี้้�เป็็นส่่วนหนึ่่�งของการศึึกษาอบรมหลัักสููตรสืืบสวนสอบสวนพนัักงานฝ่่ายปกครอง รุ่่นที่่�50 ประจำำปีีงบประมาณ พ.ศ. 2563 วิิทยาลััยการปกครอง กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย 1 This article is part of Investigation and Inquiry Training Course for Administrative Officers held by Department of Provincial Administration in 2020. 2 Methods of learning. (2019, July 11). iEduNote.com. https://www.iedunote.com/methods-of-learning

61 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 1. การเรีียนรู้้จากการลองผิิดลองถููก (Trial and Error Method) เป็็นการได้้องค์์ความรู้้หรืือทัักษะ จากการฝึึกปฏิิบััติิแบบลองผิิดลองถููกซึ่่�งต้้องอาศััยเวลาและการฝึึกปฏิิบััติิซ้ำ ำ� ๆ 2. การเรีียนรู้้แบบเข้้าไปมีีส่่วนร่่วม (Learning by Insight) เป็็นการได้้องค์์ความรู้้หรืือทัักษะแบบ เข้้าไปมีีบทบาทในงานนั้้�น ๆ ซึ่่�งต้้องเข้้าใจสถานการณ์์ ประเมิินสถานการณ์์และแก้้ไขปััญหาผ่่านบทบาท ที่่�ได้้รัับจากการปฏิิบััติิงานจริิง 3. การเรีียนรู้้แบบลอกเลีียนแบบ (Learning by Imitation) เป็็นการได้้องค์์ความรู้้หรืือทัักษะ จากการลอกเลีียนแบบผู้้ที่่�เคยปฏิิบััติิงานมาก่่อน เช่่น การคััดลอกคำำถามหรืือวิิธีีการตั้้�งคำำถามจากปลััดอำำเภอ รุ่่นพี่่� เป็็นต้้น 1. Learning from trial and error is the acquisition of knowledge or skills through a trial-and-error process which requires time and repeated practice. 2. Learning by insight is the acquisition of knowledge or skills that play a role in the job, which requires an understanding of the situation, an assessment of the situation, and the ability to solve problems through roles in real life situations. 3. Learning by imitation is the acquisition of knowledge or skills by imitating people who have performed a job before, such as copying questions or questioning methods from senior deputy district officers, etc. การสอบปากคำำของพนัักงานฝ่่ายปกครองมีีความแตกต่่างจากกระบวนการสอบปากคำำของ พนัักงานตำำรวจ เนื่่�องจากลัักษณะของปััญหาหรืือคดีีนั้้�นมีีความแตกต่่างกััน การสอบปากคำำของตำำรวจนั้้�น จะมีีระดัับความเข้้มข้้นและมัักถููกตั้้�งคำำถามจากสัังคมว่่าเป็็นการบัังคัับ ขู่่เข็็ญ และทรมานทั้้�งร่่างกาย และจิิตใจ เพื่่�อให้้เกิิดการรัับสารภาพทั้้�งที่่�ไม่่ได้้กระทำำความผิิดหรืือทำำ ให้้ได้้ข้้อมููลที่่�ไม่่ตรงกัับความเป็็นจริิง ที่่เ�กิิดขึ้้�น โดยเฉพาะการสอบปากคำำผู้้ต้้องหาหรืือผู้้ต้้องสงสััยซึ่่�งลัักษณะการสอบปากคำที่่ ำ �กล่่าวมานั้้�น ไม่่เป็็นไปตาม หลัักการสากลในการสอบปากคำำ ซึ่่�งต้้องให้้ความสำำคััญกัับหลัักสิิทธิิมนุุษยชน  กล่่าวคืือ ผู้้ถููกกล่่าวหา หรืือผู้้ต้้องสงสััยเป็็นผู้้บริิสุุทธิ์์ (The rights to be presumed innocent) นอกจากนี้้� ผลของการสอบปากคำำ ในลัักษณะบัังคัับหรืือใช้อำ้นำาจเหนืือกว่่าของเจ้้าพนัักงานอาจนำำ มาซึ่่�งคำำสารภาพที่่�ไม่่เต็็มใจ ข้้อมููลที่่�ได้้ไม่ถูู่กต้้อง ขาดน้ำ ำ� หนัักและความน่่าเชื่่�อถืือ Administrative officer interrogation differs from police interrogation because of the different nature of the problem or case. Interrogation by police is more intense and frequently comes under scrutiny by the public as to whether coercion or torture, either physically or mentally, is used to get a confession. Coercive pressures in investigation might lead to false confessions or misleading information. Coercive interrogation does not follow the universal principle of interrogation, which centers human rights or “the right to be presumed innocent”. Moreover, officers’ power in the situation might lead to a reluctant confession and unreliable information.

62 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 สถาบัันเพื่่�อการยุุติิธรรมแห่่งประเทศไทย (TIJ) จึึงได้้พยายามผลัักดัันให้้หน่่วยงานราชการไทย ที่่เ�กี่่�ยวข้้องกัับกระบวนการยุุติิธรรม ประยุุกต์์และพััฒนาการสอบปากคำำ โดยการใช้้เทคนิิคการสืืบสวนสอบสวน โดยวิิธีีการสััมภาษณ์์ (Investigative Interview) ร่่วมกัับหลัักจิตวิิทยามาใช้้ในการสืืบสวนสอบสวนในคดีีอาญา ของประเทศไทย การสืืบสวนสอบสวนโดยวิิธีีการสััมภาษณ์์ (Investigative Interview) มีีการพััฒนาและ นำำ ไปใช้้กัันอย่่างแพร่่หลายในต่่างประเทศโดยเฉพาะในทวีีปยุุโรปและอเมริิกาซึ่่�งมีีวััตถุุประสงค์์เพื่่�อการได้้มา ซึ่่�งข้้อมููลที่่�ถููกต้้องและน่่าเชื่่�อถืือจากผู้้เสีียหาย ผู้้ถููกกล่่าวหา ผู้้ต้้องสงสััย และพยาน โดยไม่่มีีการปกปิิด หรืือบิิดเบืือนข้้อมููล และการสอบสวนโดยวิิธีีการสััมภาษณ์์จะเป็็นวิิธีีการที่่�ทำำ ให้้เกิิดการปฏิิบััติิอย่่างเท่่าเทีียมกััน ระหว่่างผู้้สััมภาษณ์์และผู้้ถููกสััมภาษณ์์ เนื่่�องจากกลุ่่มบุุคคลบางประเภทจะมีีความเปราะบาง และจำำ เป็็นต้้อง ได้้รัับการปฏิิบััติิอย่่างเอาใจใส่่และการปกป้้องในระหว่่างการให้้ข้้อมููลกัับเจ้้าหน้้าที่่�รวมถึึงได้้รัับความเคารพ ต่่อความแตกต่่างด้้านวััฒนธรรมด้้วย รููปแบบการสอบสวนโดยวิิธีีการสััมภาษณ์์ (Investigative Interview) ที่่�เป็็นที่่�นิิยม คืือ กระบวนการสััมภาษณ์์แบบ “PEACE Model Interview” พััฒนารููปแบบโดยศููนย์์ส่่งเสริิม สิิทธิิมนุุษยชนนอร์์เวย์์มหาวิิทยาลััยออสโล ประเทศนอร์์เวย์์ซึ่่�งย่่อมาจาก The Institute for Justice of Thailand (TIJ) has tried to persuade Thai government agencies involved in the justice process to apply and develop interrogation by using investigative interview techniques. The Investigative Interview was developed in conjunction with psychological principles and is used in criminal investigations in Thailand. The Investigative Interview has been widely developed and applied abroad, especially in Europe and America. The objective is to obtain accurate and reliable information from victims, the accused, suspects, and witnesses without concealment or misinformation. Interrogation by interviewing allows for equal treatment between the interviewer and the interviewee because certain groups of people are vulnerable and need to be treated with care and protection when providing information. Among different forms of investigative interview methods, a popular Investigative Interview is the “PEACE Model Interview” process developed by the Norwegian Center for Human Rights Promotion, University of Oslo, Norway. PEACE, here, stands for P Planning and Preparation การวางแผนและการเตรีียมความพร้้อม E Engage and Explain การเข้้าสู่่การสััมภาษณ A Account การสััมภาษณ์์เชิิงลึึก C Closure การปิิดและสรุุปการสััมภาษณ์์ E Evaluation การประเมิินผล

63 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 การศึึกษาฉบัับนี้้�มีีวััตถุุประสงค์์เพื่่�อศึึกษาการประยุุกต์์ใช้้PEACE Model Interview เพื่่�อพััฒนา การสอบปากคำำ ในกระบวนการสืืบสวนสอบสวนโดยพนัักงานฝ่่ายปกครอง โดยหลัักกระบวนการ PEACE Model Interview มีีรายละเอีียดดัังนี้้� This paper aims to study the application of the PEACE Model Interview to develop interrogation process by administrative officers. Basically, the PEACE Model Interview process is as follows : 1. Planning and Preparation คืือ การวางแผนและการเตรีียมความพร้้อม เป็็นขั้้�นตอนแรก ของกระบวนการสััมภาษณ์์ซึ่่�งจะเริ่่�มตั้้�งแต่่การกำำหนดกรอบแนวทาง วััตถุุประสงค์์ ทิิศทาง ประเด็็นต่่าง ๆ ในการสััมภาษณ์์การเตรีียมวััสดุอุุปกรณ์์เครื่่�องมืือสำำหรัับบัันทึึกการสััมภาษณ์์รวมถึึง การเตรีียมความพร้้อม ทางร่่างกายและจิิตใจของผู้้ถููกสััมภาษณ์์ หลัักฐานและข้้อมููลที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับคดีี เช่่น ข้้อมููลเกี่่�ยวกัับพยาน ข้้อมููล เกี่่�ยวกัับความผิิดที่่�ถููกกล่่าวหา ข้้อมููลสำำคััญต่่อการสอบสวน เป็็นต้้น 1. Planning and Preparation: Planning and Preparation are the first steps of the interview process, which starts from setting a framework, objectives, directions, interview points, preparation of recording tools, physical and mental preparation of the interviewee, and preparation of evidence or any important information relating to the case, such as information about witnesses, information about the alleged offense, etc. 2. Engage and Explain คืือการเข้้าสู่่การสััมภาษณ์์ โดยการดึึงผู้้ถููกสััมภาษณ์์เข้้าสู่่การสััมภาษณ์์ การอธิิบายโดยใช้้เหตุุผล การเริ่่�มทำำความรู้้จัักกัับผู้้ถููกสััมภาษณ์์และสัังเกตบุุคลิิกภาพ อธิิบายให้้ผู้้สััมภาษณ์์ เข้้าใจระยะเวลากรอบสััมภาษณ์์ความคาดหวัังต่่อการผลการสััมภาษณ์์และสิิทธิที่่ิ�ผู้้ถููกสััมภาษณ์์ทำำ ได้้ระหว่่าง การสััมภาษณ์์ อัันนำำ ไปสู่่ความเชื่่�อใจ การลำำดัับเหตุุการณ์์ในคดีี และรายละเอีียดข้้อมููลที่่�เป็็นประโยชน์์ ต่่อการสืืบสวนสอบสวน ทัักษะจำำ เป็็นในขั้้นต�อนนี้้� คืือการสร้้างความสััมพันธ์ั ที่่์ ดีีกั�ับผู้้ถููกสััมภาษณ์์โดยยึึดหลัักการ ปฏิิบััติิอย่่างเท่่าเทีียมกััน 2. Engage and Explain: Engagement refers to pulling the interviewee into the interview by getting to know the interviewee and observing his/her personality, as well as to explaining to the interviewer about time usage, expectations of interview results, and the rights of interviewee during the interview. Good engagement creates trust, assists with chronology of a case, and produces useful information for the investigation. The essential skill at this stage is to build a healthy relationship with the interviewee on an equal basis.

64 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 3. Account คืือ การสััมภาษณ์์เชิิงลึึก เป็็นการให้้ผู้้ถููกสััมภาษณ์์ได้้ย้้อนคิิดถึึงและลำำดัับเรื่่�องราว ในเหตุุการณ์์ที่่�เกิิดขึ้้�นเล่่า โดยเน้้นให้้ผู้้ถููกสััมภาษณ์์ได้้เล่่าเรื่่�อง อธิิบาย หรืือพููดคุุยในลัักษณะการบอกเล่่าว่่าได้้ ประสบเหตุุการณ์์นั้้�น ๆ มาอย่่างไร มีีผู้้ที่่�เกี่่�ยวข้้องอย่่างไรบ้้างซึ่่�งระหว่่างการดำำเนินิการสััมภาษณ์์นี้้�ผู้้สััมภาษณ์์ต้้องคอย ตรวจสอบข้้อมููลที่่�ได้้มาโดยไม่่ให้้ผู้้ถููกสััมภาษณ์์รู้้สึึกเหมืือนโดนจัับผิิด ทัักษะที่่�จำำ เป็็นสำำหรัับขั้้�นตอนนี้้� คืือ ทัักษะการฟัังการตั้้�งคำถำาม และการวิิเคราะห์์ข้้อมููลอย่่างมีีประสิิทธิิภาพ ซึ่่�งระหว่่างการสััมภาษณ์์ผู้้สััมภาษณ์์ ต้้องจัับประเด็็นและวิิเคราะห์์ปััจจััยที่่�เป็็นแรงจููงใจหรืือสิ่่�งที่่�มีีอิิทธิิพลต่่อผู้้ถููกสััมภาษณ์์ หลัักการใช้้คำำถาม จะเน้้นการใช้้คำำถามที่่�สั้้�นและกระชัับ เช่่น  “ลองเล่่าให้้ฟัังได้้ไหมครัับว่่าเกิิดอะไรขึ้้�นบ้้างในคืืนนั้้�น” หรืือ“คุณุเห็น็อะไรบ้้างในช่่วงเวลานั้้น�” ผู้้สััมภาษณ์์ปล่่อยให้้ผู้้ถููกสััมภาษณ์์เล่่าเรื่่�องและคอยจัับประเด็น ็อาจต้้อง จดประเด็็นสำำคััญเพื่่�อถามย้ำ ำ�ในการสร้้างความชััดเจนในข้้อมููล ในระหว่่างนี้้�อาจเลืือกตั้้�งคำำถามจากสิ่่�งที่่�ผู้้ถููกสััมภาษณ์์ เล่่าเพื่่�อหยั่่�งท่่าทีี นอกจากนี้้�ผู้้สััมภาษณ์์ต้้องเลืือกใช้้คำำถามให้้เหมาะสมต่่อสถานการณ์์ 3. Account: Account is the stage of an in-depth interview that allows the interviewee to recall and sequence the stories of the events that happened. This step focuses on the interviewee telling stories, explaining how they experienced the incident and how they were involved. During the interview, the interviewer must monitor the information obtained without making the interviewee feel guilty. The skills required for this step are effective listening, questioning, and data analysis. During an interview, the interviewer must grasp the issues and analyze the factors that motivated or influenced the interviewee. The principle of using questions should focus on short and concise questions such as, “Can you tell me what happened that night?” or “What did you see during that time?” An interviewer should then take note of key points or issues and reiterate to clarify the information. In the meantime, questions may be selected based on what the interviewee has to say for their appreciation. In addition, the interviewer must choose the appropriate questions for the situation. 4. Closure คืือการปิิดและสรุุปการสััมภาษณ์์เป็็นการสรุปขุ้้อมููลที่่�ได้้มาจากการสััมภาษณ์์โดยเฉพาะ ในประเด็็นสำำคััญที่่�ผู้้ถููกสััมภาษณ์์ต้้องการยืืนยัันหรืือแสดงความบริิสุุทธิ์์ของตน ใช้้ปิิดสััมภาษณ์์ด้้วยวิิธีีการเชิิงบวก (positive closure) ก่่อนจะปิิดอุุปกรณ์์สำำหรัับการบัันทึึกวิิดีีโอหรืือเทปควรกล่่าวย้ำ ำ� วัันและเวลาอีีกครั้้�ง และแจ้้งให้้ผู้้ถููกสััมภาษณ์์ทราบถึึงกระบวนการต่่อไปที่่�จะต้้องดำำเนิินการ 4. Closure: Closing and concluding the interview requires a summary of the information obtained from the interview, especially regarding important issues that the interviewee wants to use to confirm or show his innocence. Closure should be positive. Before turning off the video or tape-recording equipment, the date and time should be repeated again and the interviewee should be informed about the next step in the process.

65 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 5. Evaluation คืือการประเมินผิลผู้้สััมภาษณ์์ต้้องประเมินผิลการสััมภาษณ์์ทุุกครั้้�ง โดยประเมินปิ ระโยชน์์ ของข้้อมููลที่่�ได้้มาว่่าจะสามารถนำำ ไปดำำเนิินการสืืบสวนสอบสวนต่่อได้หรืื ้ อไม่่การดำำเนิินการที่่�จำำ เป็็นในลำำดัับ ต่่อไปคืืออะไร รวมถึึงประเมินิการสััมภาษณ์์ของพนัักงานสอบสวนเองเพื่่�อพััฒนาปรัับปรุุงสำำหรัับการสััมภาษณ์์ ในครั้้�งต่่อไป 5. Evaluation: The interviewer must evaluate the results of every interview. Assessing the benefit of the acquired information can help determine whether further investigation should be conducted or what the next step should be. In addition to assessing information, the interviewer or investigator should conduct a self-evaluation in order to improve for the next interview. ข้้อจำำกััดหรืือปััญหาอุุปสรรค 1. เหมาะกัับผู้้เสีียหายหรืือผู้้ต้้องหาที่่�มีีความเปราะบาง เช่่น  ผู้้เสีียหายในคดีีการค้้ามนุุษย์์ผู้้กระทำำผิิด เป็็นเด็็ก (ซึ่่�งต้้องใช้้การสอบปากคำำ โดยสหวิิชาชีีพอยู่่แล้้ว) หรืือ พยานที่่�ถููกข่่มขู่่หรืืออยู่่ในภาวะหวาดกลััว 2. ถึึงแม้้ว่่าจะมีีงานวิิจััยและรายงานผลการดำำเนิินที่่�ประสบความสำำเร็็จในต่่างประเทศ แต่่แนวทาง การสอบปากคำำหรืือการสััมภาษณ์์นั้้�นเป็็น “ศิิลปะ” ของพนัักงานสอบสวน และ/หรืือเจ้้าพนัักงาน ซึ่่�งขึ้้�นอยู่่กัับ บริิบทในการปฏิิบััติิการในขณะนั้้�นด้้วย จึึงอาจเลืือกใช้้วิิธีีการสอบปากคำำที่่�ต่่างกัันออกไปได้้ Limitations 1. This method is suitable for victims or vulnerable accused parties, such as victims of human trafficking cases. The perpetrator might be a child who requires interprofessional interrogation, or a witness might have been intimidated or be in a state of fear. 2. Although there have been successful research and reports abroad, the approach to interrogation or interview is the “art” of the investigator. Interrogation depends on the context of the operation at that time and the interrogator may choose to use other appropriate interrogation methods. ข้้อเสนอแนะ ประกอบแนวคิดิ/ทฤษฎีีที่่�เกี่่�ยวข้้อง 1. กรมการปกครองควรกำำหนดเกณฑ์์มาตรฐานการปฏิิบััติิในการสอบปากคำำ เป็็นเกณฑ์์มาตรฐาน หนึ่่�งในการกระบวนการสืืบสวนสอบสวน โดยกำำหนดให้้สมรรถนะในการสืืบสวนสอบสวนโดยวิิธีีการสััมภาษณ์์ (Investigative Interview) เป็็นสมรรถนะหนึ่่�งของพนัักงานสืืบสวนสวบสวนฝ่่ายปกครอง

66 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 Suggestions regarding related concepts/theories To successfully apply the investigative interview, the Department of Provincial Administration should do as follows. 1. Set a benchmark for interrogation as one of the benchmarks in the investigation process and require “competency as Investigative Interview” as one of the competencies of the administrative interrogator. 2. ดำำเนิินการฝึึกอบรมและฝึึกปฏิิบััติิให้้กัับพนัักงานฝ่่ายปกครองให้้มีีทัักษะการสืืบสวนสอบสวน โดยการสััมภาษณ์์เพื่่�อแสวงหาและรวบรวมข้้อเท็็จจริิงจากผู้้เสีียหาย ผู้้ถููกกล่่าว ผู้้ต้้องสงสััย หรืือพยาน เป็็นการปรัับเปลี่่�ยนกระบวนการเรีียนรู้จาก้3 แนวทางที่่�กล่่าวมาข้้างต้น ้ ให้้เป็็นการเรีียนรู้โดยการฝึึกสอ้น (Learning by Coaching หรืือ Learning by Training) ซึ่่�งจะทำำ ให้้ผู้้ปฏิิบััติิงานมีีความรู้้ความเข้้าใจ ในการสอบปากคำที่่ ำ�ถููกต้้องและเกิิดประโยชน์์ต่่อการสืืบสวนสอบสวนในองค์์รวม 2. Conduct investigative interview skills training and practice for administrative officers to develop an ability to seek and gather facts from victims, respondents, suspects, or witnesses. The training should adapt the learning methods mentioned above and take a learning by coaching or learning by training approach instead. This will provide practitioners with knowledge and understanding of the correct interrogation tactics and serve to benefit to the investigation holistically. 3. จััดทำำคู่่มืือการสอบปากคำำ โดยการสััมภาษณ์์ให้้กัับพนัักงานฝ่่ายปกครอง ประกอบด้้วยหลัักการ วิิธีีการ และตััวอย่่างประเด็็นคำำถามในรููปแบบต่่าง ๆ รวมถึึงจััดทำำสื่่�อการเรีียนการสอนจากกรณีีศึึกษา การสืืบสวนสอบสวนโดยการสััมภาษณ์์ที่่�เกิิดขึ้้�นจริิง (Case Study) 3. Compose interviewing manuals for administrativeofficers. Manuals should contain principles, methods, and examples of questions in various incidents, as well as teaching materials based on interviews of real case studies. 4. ส่่งเสริิมให้้บุุคคลากรผู้้ปฏิิบััติิงานด้้านการสืืบสวนสอบสวนให้้มีีความรู้้ความเข้้าใจเกี่่�ยวกัับ จิิตวิิทยา และสร้้างทัักษะให้้สามารถนำำ ไปมาประยุุกต์์ใช้้รวมถึึงขอปรัับหรืือเพิ่่�มตำำแหน่่งนัักจิิตวิิทยา หรืือตำำแหน่่งที่่�เกี่่�ยวข้้อง เพื่่�อปฏิิบััติิงานด้้านจิตวิิทยาสำำหรัับการสืืบสวนสอบสวนในกรมการปกครอง รวมถึึง ขยายกรอบวุุฒิิการศึึกษาที่่�ใช้้ในการเลื่่�อนระดัับจากระดัับปฏิิบััติิการขึ้้�นระดัับชำำนาญการให้้กัับปลััดอำำเภอ (เจ้้าพนัักงานปกครอง) ที่่�ทำำงานเกี่่�ยวข้้องกัับการสืืบสวนสอบสวนโดยตรงให้้นำำวุุฒิิการศึึกษาด้้านจิิตวิิทยา มาใช้้ในการขอเลื่่�อนระดัับได้้ 4. Encourage investigative personnel to have a knowledge and understanding of psychology and to develop applicable skills. The department should adjust or add the positions of psychologist, mentalist, or related positions to perform psychological work for investigations. Also, educational qualification in psychology should be included to increase theskill levelof the Assistant Chief District Officeror administrativeofficials who work inthe investigation field from operational to professional.

67 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 ข้้อสรุุป การสอบปากคำำ ในการสืืบสวนสอบสวนโดยวิิธีีการสััมภาษณ์์เป็็นการพััฒนาการแสวงหาข้้อเท็็จจริิง และการรวมรวมพยานหลัักฐานจากผู้้เสีียหาย ผู้้ถููกกล่่าวหา ผู้้ต้้องสงสััย และพยาน ซึ่่�งในต่่างประเทศ ได้้มีีการใช้้กัันอย่่างแพร่่หลายเนื่่�องจากการสอบปากคำำ ในรููปแบบเดิิมนั้้�นเป็็นการแยกบทบาทระหว่่างพนัักงาน เจ้้าหน้้าที่่�และผู้้สอบปากคำำอย่่างชััดเจน บทบาทของพนัักงานเจ้้าหน้้าที่่�อยู่่ในฐานะที่่�เหนืือกว่่าและมัักละเลย เรื่่�องสิิทธิของผู้้ิเสีียหาย ผู้้ถููกกล่่าวหา ผู้้ต้้องสงสััย และพยาน การบัังคัับ ขู่่เข็็ญ หรืือการกดดัันให้้ตอบคำำถามนั้้�น จะนำำ ไปสู่่ข้้อมููลที่่�ไม่่ถููกต้้องกัับความเป็็นจริิง และทำำ ให้้เกิิดความผิิดพลาดในการทำำคดีี การสืืบสวนสอบสวนโดยการใช้้การสััมภาษณ์์PEACE Model Interview จึึงเป็็นวิิธีีการหนึ่่�งที่่�จะแก้้ไข ปััญหาดัังกล่่าว โดยเปลี่่�ยนกระบวนการสอบปากคำำ ให้้เป็็นลัักษณะของการสััมภาษณ์์ เปลี่่�ยนบทบาทของ พนัักงานสอบสวนให้้เป็็นผู้้สััมภาษณ์์ที่่�ไม่่สร้้างความรู้สึึ้กกดดัันให้้กัับผู้้ถููกสััมภาษณ์์ สร้้างความเชื่่�อใจให้้เกิิดขึ้้�น ระหว่่างผู้้สััมภาษณ์์และผู้้ถููกสััมภาษณ์์ และการเลืือกใช้้คำำถามให้้เหมาะสม ซึ่่�งฝ่่ายปกครองสามารถนำำมาประยุุกต์์ ใช้้ได้้ในการสอบปากคำำบุุคคลที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับคดีีเพื่่�อให้้ได้้มาซึ่่�งข้้อมููลที่่�เป็็นประโยชน์์และมีีการดำำเนิินงานที่่�เป็็น สากล In conclusion, the investigative interview is an interrogation method that has been developed for fact-seeking and evidence-gathering. It has become widely used abroad to resolve the traditional procedure of interrogation in which a competent officer takes on a superior role and often neglects the rights of the victim. The coercion or pressure in the traditional interrogation leads to distorted answers or incorrect information. The PEACE Model Interview is a solution that addresses this issue by turning the interrogation process into an interview and changing the role of the investigator into an interviewer who does not put pressure on the interviewee and instead builds trust.

68 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 กระบวนการ 5 ขั้้�นตอนของการสััมภาณ์์โดย PEACE Model3 สร้้างและบัันทึึกการสััมภาษณ์์Create and record interview บทนำำและการเริ่่�มสร้้างความสััมพัันธ์์Introduction and rapport ข้้อกำำหนดตามกฎหมาย PACE requirement บอกกล่่าวเหตุุผล (วััตถุุประสงค์์) และ สิ่่�งที่่�ต้้องเจอระหว่่างการสััมภาษณ์์ (ความคาดหวััง) Explaining of purpose, process and expectation การสััมภาษณ์์เชิิงลึึก Account การเปิิดการสััมภาษณ์์Opening the interview รัับฟัังเรื่่�องราวและพััฒนาการสััมภาษณ์์Take and develop account ทบทวน (เลืือกหััวข้้อเพื่่�อหยั่่�งดููท่่าทีี) Review (Take a topic to probe) การทำำ ให้้ชััดเจน/ความท้้าทาย Clarification/Challenge แนะนำำหััวข้้อผู้้สััมภาษณ์์ (ทำซ้ำ ำ� กระบวนการหยั่่�งดููท่่าทีี) Introduce investigator topics (Repeat probe process) การปิิดและสรุุปการสััมภาษณ์์Closure การปิิดการสััมภาษณ์์Closing of the interview การประเมิินผล Evaluation การประเมินิ ข้้อมููล/การสอบสวน /ผู้้สััมภาษณ์์ Assessment of the information /investigation/interviewer’s performance กระบวนการที่่�ดำำเนิินการไป Ongoing Process 3 Investigative interviewing. (2013, October 23). College of Policing APP. https://www.app.college.police. uk/app-content/investigations/investigative-interviewing/ การวางแผนและการเตรีียมความพร้้อม Preparation and Planning การเข้้าสู่่การสััมภาษณ์์Engage and Explain หััวข้้อในการหยั่่�งดููท่่าทีี (Probe topic) • รายละเอีียดเล็็ก ๆ (fine grain detail) • ข้้อเท็็จจริิงที่่�ตรวจสอบได้้ (Checkable fact) • รููปแบบการตั้้�งคำำถามที่่�เหมาะสม (appropriate questioning style) E A C E P

69 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 โครงการตรวจสอบทางพัันธุุกรรม เพื่่�อแก้้ไขปััญหาคนไร้้สััญชาติิในประเทศไทย กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย DNA Testing Project to Solve Statelessness Problem in Thailand Department of Provincial Administration, the Ministry of Interior Thitima Singnuan Anchalee Norruang Technical Services and Planning Bureau ธิิติิมา สิิงนวน อััญชลีี หน่่อเรืือง กองวิิชาการและแผนงาน ระบบการทะเบีียนราษฎรในประเทศไทย มีีการทำำสำำ มะโนประชากร (Populationcensus) มาตั้้�งแต่่ ในปีี พ.ศ. 2460 แต่่เป็็นการทำำ  10 ปีีต่่อครั้้�ง โดยเป็็นแบบต่่างคนต่่างทำำ  จนกระทั่่�งปีี พ.ศ. 2501 จึึงเริ่่�มปรัับเปลี่่�ยนมาเป็็นระบบทะเบีียนราษฎร (Civil Registration) มีีระบบทะเบีียนบ้้านและเจ้้าบ้้าน เป็็นผู้้ทำำหน้้าที่่�ในการรายงานความเปลี่่�ยนแปลงต่่อนายทะเบีียนเพื่่�อให้้มีีการปรัับปรุุงให้้เป็็นปััจจุุบััน แต่่เป็็นการทำด้ำ ้วยระบบมืือ จึึงอาจทำำ ให้มีีบุุ้คคลที่่ต�กหล่น่จากการบันทึึ ักรายการเข้้าในระบบทะเบีียนราษฎร และตั้้�งแต่่ปีี พ.ศ. 2546 จึึงมีีการจััดทำำฐานข้้อมููลทะเบีียนราษฎรและเชื่่�อมโยงกัับสำำนัักทะเบีียนทั่่�วประเทศ แต่่ยัังพบการตกหล่่นทางทะเบีียน เนื่่�องจากการขาดพยานบุุคคลและพยานเอกสารซึ่่�งมีีน้ำำ� หนัักที่่�น่่าเชื่่�อถืือ ในการพิสููิจน์ยืืนยั ์นัสถานะบุุคคลบุุคคลต่่อเจ้้าหน้้าที่่�การไม่่ได้รั้ับการบันทึึ ักรายการบุุคคลในระบบทะเบีียนราษฎร ส่่งผลให้้กลุ่่มคนเหล่่านี้้�ประสบปััญหากลายเป็็นคนไร้้รััฐไร้้สััญชาติิ นอกจากนี้้�อาจทำำ ให้้บุุคคลดัังกล่่าวตกอยู่่ ในความเสี่่�ยงอย่่างร้้ายแรงที่่�จะถููกกีีดกัันจากระบบทางสัังคมและเศรษฐกิิจ ตกเป็็นเหยื่่�อการค้้ามนุุษย์์ และต้้องโยกย้้ายถิ่่น�ฐานแบบไม่ป่ กติิทำำ ให้้เกิิดความเสี่่�ยงด้้านความมั่่น�คงแห่่งชาติิ จึึงเป็็นแรงจููงใจให้้กรมการปกครอง จััดทำำการบัันทึึกรายการบุุคคลเพื่่�อช่่วยเสริิมสร้้างขีีดความสามารถของรััฐในการบริิหารจััดการประชากร ในภาพรวม โดยจะทำำ ให้้รััฐมีีความเข้้าใจมากขึ้้�นว่่าบุุคคลเหล่่านี้้�เป็็นใครอาศััยอยู่่ที่่�ไหน นอกจากนี้้�ยัังช่่วย อำำนวยความสะดวกในกรณีีที่่�มีีการแก้้ไขปััญหาให้้คนกลุ่่มนี้้�อาทิิการกลัับประเทศต้้นทาง และยัังช่่วยในการขจััด และป้้องกัันสภาวะความไร้้รััฐไร้้สััญชาติิที่่�อาจจะเกิิดขึ้้�นได้้อีีกด้้วย

70 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 ปััญหาคนไร้้รััฐไร้้สััญชาติิ(Stateless person) ในประเทศไทยที่่�ประกอบด้้วยคนไทยตกหล่่น ที่่�ไม่มีี่เอกสารทะเบีียนราษฎรรัับรองรายการบุุคคล(Undocumented person)และคนที่่�ไม่่ได้รั้ับการบันทึึ ัก ในสถานะคนถืือสััญชาติิในรััฐใด (Nationalityless person) นำำ มาซึ่่�งผลกระทบต่่อสิิทธิขั้้ิ�นพื้้�นฐานที่่�บุุคคล ควรได้้รัับการดููแลจากรััฐ ตลอดจนทำำ ให้้ไม่่สามารถเข้้าถึึงสิิทธิิประโยชน์์และสวััสดิิการต่่าง ๆ ตามสิิทธิิและไม่่ได้รั้ับ การปฏิิบััติิอย่่างเท่่าเทีียมกัันได้้อาทิิ สิิทธิิในการรัักษาพยาบาล สิิทธิิในการศึึกษา สิิทธิิในการเดิินทาง และสิิทธิิในการทำำงาน เป็็นต้้น จากฐานข้้อมููลทะเบีียนราษฎรของกรมการปกครองพบว่่ามีีคนต่่างด้้าวที่่�ได้้จััดทำำทะเบีียนราษฎร มีีเลขประจำำตััว 13 หลััก จำำนวน 2.3 ล้้านคน ในคนกลุ่่มนี้้�เป็็นกลุ่่มชาติิพัันธุ์์และบุุคคลที่่�ไม่่มีีสถานะทาง ทะเบีียนซึ่่�งรััฐผ่่อนผันัให้้อาศััยอยู่่ในราชอาณาจัักรเป็็นการชั่่�วคราวเพื่่�อรอการพััฒนาสถานะบุุคคลตามนโยบาย ของรััฐ จำนำวน 480,163 คน สาเหตุุสำำคััญที่่�ทำำ ให้้เกิิดปััญหาดัังกล่่าว ได้้แก่่ ข้้อจำกัำ ัดของกฎหมายทะเบีียน ราษฎรและกฎหมายสััญชาติิซึ่่�งไม่่มีีข้้อกำำหนดให้้ผู้้ที่่�ขาดหลัักฐานพิิสููจน์์สถานะการเกิิดและสััญชาติิสามารถ แจ้้งเกิิดหรืือเพิ่่�มชื่่�อในทะเบีียนบ้้านได้้ โดยเฉพาะอย่่างยิ่่�งในกรณีีของเด็็กที่่�ถููกทอดทิ้้�งเป็็นเรื่่�องท้้าทาย ในการแสวงหาหลัักฐานเพื่่�อรัับรองประวััติิของเด็็ก บุุคคลไร้สั้ัญชาติิขาดความรู้ความเ้ข้้าใจโดยละเลยความสำคัำ ัญ ของการมีีเอกสาร เช่่น ไม่่แจ้้งการเกิิดของเด็็กและไม่่ลงทะเบีียนประวััติิกัับเจ้้าหน้้าที่่�ของรััฐในกรณีีที่่�เป็็น คนต่่างด้้าว รวมถึึงขั้้�นตอนการใช้้ดุุลยพิินิิจของเจ้้าหน้้าที่่�รััฐและเรีียกร้้องให้้มีีหลัักฐานจำำนวนมากเนื่่�องจาก ไม่่มีีหลัักฐานในการพิิสููจน์์บุุคคลและการขาดความน่่าเชื่่�อถืือทำำ ให้้ต้้องใช้้เวลาในการพิิจารณาเพื่่�อหาหลัักฐาน ในการยืืนยัันสถานะการเกิิดและสััญชาติิเป็็นเวลานาน Thailand conducts a population census unilaterally once every decade and switched to the Civil Registration System in 1958. However, the record-keeping in the system used to be done manually; therefore, some people were missing from the civil registration record and became undocumented. Stateless people in Thailand consist of undocumented people that do not possess civil registration documents and people that do not have a nationality. Due to their lack of status, these people have no access to basic rights, provisions, and welfare from the government, including rights to medical care, education, travel, and work. 2.3 million people registered as aliens in the Department of Provincial Administration’s (DOPA) Civil Registration database. 480,163 were members of ethnic groups and people without registration status who were temporarily allowed to stay in the Kingdom. For those who lacked official documentation, officers often opted to use personal discretion. They requested various evidence to prove a person’s status, resulting in arduous and time-consuming investigative processes to certify birth status and nationality.

71 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 กรมการปกครองจึึงปรัับปรุุงและพััฒนาแนวทางในการแก้้ไขปััญหาดัังกล่่าวโดยได้นำ้ ำ เทคโนโลยีี การตรวจสารพัันธุุกรรม (DNA) มาใช้้เป็็นแนวทางหนึ่่�ง อย่่างไรก็็ตาม กรมการปกครองตระหนัักดีีว่่า การมุ่่งเน้้นและพึ่่�งพาการตรวจพัันธุุกรรมเพีียงอย่่างเดีียวไม่่เพีียงพอ ต้้องทำำควบคู่่กัับการสอบสวนถ้้อยคำำบุุคคล ซึ่่�งเป็็นหลัักฐานสำำคััญประการหนึ่่�งด้้วย ซึ่่�งในส่่วนของการทำำงานภาครััฐ การตรวจ DNA ทำำ ให้้ประหยััด งบประมาณ โดยมีีการทำำงานที่่�มีีประสิิทธิิภาพ กล่่าวคืือเป็็นการเร่่งกระบวนการทำำงาน หรืือทำำ ให้้เกิิด การตััดสิินใจที่่�รวดเร็็ว โดยการลดความจำำ เป็็นในการใช้้เอกสารหลายฉบัับในการยื่ ่� นหลัักฐานผลตรวจดีีเอ็็นเอ ได้้รัับการยอมรัับในระดัับสากลว่่าเป็็นหลัักฐานทางวิิทยาศาสตร์์ที่่�ความเที่่�ยงธรรมช่่วยเพิ่่�มความเชื่่�อมั่่�น และมีีหลัักฐานเป็็นที่่�ประจัักษ์์ลดการใช้้ดุุลยพิินิิจของเจ้้าหน้้าที่่�เพิ่่�มความเชื่่�อมั่่�นจากการสอบสวนถ้้อยคำำบุุคคล สามารถเป็็นหลัักฐานยืืนยัันสถานะของตนเองตามกฎหมายในการขอแจ้้งเกิิดเกิินกำำหนดหรืือขอเพิ่่�มชื่่�อ ในทะเบีียนบ้้านอัันแสดงถึึงการได้้สััญชาติิไทยตามกฎหมาย DOPA has developed projects to solve such problems through the use of DNA testing along with interrogation. From a public administration perspective, DNA testing's efficiency reduces costs and allows for quicker decision-making by eliminating the need to submit multiple pieces of evidence. DNA testing results are internationally accepted as accurate, reliable, and obviously scientific. As such, they can decrease the use of officers’ discretion, increase the reliability of interrogation, and legally confirm one’s status when reporting a birth or adding a name to the house registration, leading to the acquisition of Thai nationality and an ID card. โครงการตรวจสารพัันธุุกรรม (DNA) มีีวัตถุัุประสงค์์เพื่่�อช่่วยเหลืือและอำำนวยความสะดวกให้้คนไทย ที่่�ตกหล่่นทางทะเบีียน และบุุคคลที่่�มีีปััญหาสถานะทางทะเบีียนราษฎร ซึ่่�งเป็็นผู้้ยากจน มีีรายได้้น้้อย หรืือมีีรายได้้ไม่่เพีียงพอ เป็็นผู้้ด้้อยโอกาส ให้้สามารถเข้้าสู่่กระบวนการพิิสููจน์์ดีีเอ็็นเอโดยสมััครใจ ซึ่่�งการตรวจ DNA เป็็นสิิทธิิของผู้้ที่่�ยื่ ่� นคำำร้้องขอแก้้ไขปััญหาเรื่่�องสถานะและสััญชาติิ ว่่ามีีความประสงค์์จะตรวจหรืือไม่่ ไม่่ใช่่เป็็นการบัังคัับของนายทะเบีียน  และจะใช้้กัับบุุคคลที่่�ขาดประจัักษ์์พยานหรืือพยานหลัักฐานไร้้น้ำ ำ� หนััก เพีียงพอที่่�จะพิสููิจน์์ความเป็็นผู้้มีีสััญชาติิไทย อีีกทั้้�งรััฐยัังเป็็นผู้้ออกค่่าใช้จ่้่ายในการตรวจให้้ด้้วยการให้้บริิการ ตรวจสารพันธุัุกรรม (DNA) จึึงเป็็นการอำำนวยความสะดวกให้กั้ับประชาชนสำำหรัับใช้้เป็็นหลัักฐานประกอบ การพิิจารณาในการแจ้้งเกิิดเกิินกำำหนดและการขอเพิ่่�มชื่่�อในทะเบีียนบ้้านในสถานะผู้้มีีสััญชาติิไทย และมีีบััตรประจำำตััวประชาชน สามารถเข้้าถึึงสิิทธิิอัันพึึงได้้รัับตามกฎหมาย The DNA Testing project allows for undocumented Thai people, those with civil registration status problems and low-income earners or disadvantaged people, to voluntarily receive a DNA test. Applicants for Thai nationality can voluntarily choose to take the test if they lack substantial evidence to prove their status, in which the government will subsidize the testing fee.

72 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 ความสอดคล้้องกัับวาระการพััฒนาที่่�ยั่่�งยืนื 2030 ขององค์์การสหประชาชาติิ (Alignment with the 2030 Agenda) โครงการนี้้�ให้้ความสำำคััญกัับความยั่่�งยืืนในมิิติิทางสัังคม เนื่่�องจากสภาพความไร้้รััฐของบุุคคล สะท้้อนถึึงการยอมรัับความมีีตััวตนตามกฎหมายของผู้้นั้้�น สำำหรัับโครงการนี้้�กรมการปกครองให้้ความสำำคััญ ตามหลัักมนุุษยธรรมและผลัักดัันให้้อยู่่ในวาระแห่่งชาติิและแผนปฏิิรููปประเทศ กรมการปกครองได้้สำำรวจ สภาพปััญหาและพััฒนาระบบการจััดเก็็บข้้อมููลและผลัักดัันให้้มีีการแก้้ไขกฎหมายที่่�เกี่่�ยวข้้องเพื่่�อแก้้ไขปััญหา การบุุคคลไร้้รััฐไร้้สััญชาติิในบริิบทของประเทศไทยอย่่างยั่่�งยืืนและมีีประสิิทธิิผล โดยการสำำรวจและจััดทำำ เอกสารสำำหรัับต่่างด้้าวที่่�เข้้ามาในประเทศไทยรวมถึึงการแก้้ไขกฎหมายทะเบีียนราษฎรและกฎหมายสััญชาติิ โดยผลัักดัันให้้อยู่่ในวาระแห่่งชาติิและได้้รัับงบประมาณสนัับสนุุนจากรััฐบาลเป็็นประจำำทุุกปีีซึ่่�งสอดคล้้องกัับ เป้้าหมายของการพััฒนาอย่่างยั่่�งยืืน (SDGs) สองประเด็็นคืือ ประการแรกการดำำเนิินการตาม SDG 10 : ลดความเหลื่่�อมล้ำ ำ�โดยการสร้้างโอกาสที่่�เท่่าเทีียมกััน และลดความเท่่าเทีียมกัันของผลลััพธ์์รวมถึึงการขจััดกฎหมาย/นโยบายและแนวปฏิิบััติิที่่�เลืือกปฏิิบััติิ ประการที่่�สองการดำำเนินิการตาม SDG 16: สันัติิภาพความยุุติิธรรมและสถาบันที่่ ั �เข้้มแข็็ง ปััญหาการไร้สั้ัญชาติิ มีีความหลากหลาย บางคนไม่มีี่เอกสารการจดทะเบีียนสััญชาติิคนอื่น ่� ๆอาศััยอยู่่ในประเทศไทยเป็็นเวลานาน แต่่ยัังไม่่ได้้มีีถิ่่�นที่่�อยู่่ตามกฎหมาย นอกจากนี้้�ประชากรเหล่่านี้้�บางส่่วนเพิ่่�งเข้้ามาในประเทศไทย เนื่่�องจาก ไม่่สามารถใช้้สิิทธิติามกฎหมายหรืือนโยบายได้้อย่่างเต็็มที่่� Source : UN in collaboration with Project Everyone

73 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 The DNA testing project involves two SDGs: SDG 10 and SDG 16. SDG 10 is about reducing inequality, ensuring no one is left behind and eliminating discrimination. SDG 16 seeks to promote justice along with peaceful and inclusive societies. There are many problems that come along with statelessness, such as having no nationality registration documents or living in Thailand without a residence certificate, especially for recent arrivals. To solve these problems, the DOPA developed and invigorated the legal solutions to fight statelessness sustainably and effectively by surveying and recording minorities or non-nationals living in Thailand and amending the laws concerning the registration system and nationality to support individual identification. This project also helps non-Thais trapped in lower income who cannot afford DNA testing or access it free of charge. This project shows how to adapt technology as a key tool to reduce judgment from governing officers. The project is generally open to any person and for those who lack tangible evidence to prove their Thai nationality. The DOPA has also protected personal data with specific laws and regulations. Source : sbpac.go.th

74 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 การดำำเนิินการ (Implementation) การดำำเนิินโครงการฯ เพื่่�อแก้้ไขปััญหาคนไร้้รััฐไร้้สััญชาติิเริ่่�มจากกรมการปกครองได้้เริ่่�มดำำเนิินการตาม พระราชบััญญััติิการทะเบีียนราษฎร พ.ศ. 2534 กรมการปกครอง ได้้ปรัับปรุุงแก้้ไขพระราชบััญญััติิ การทะเบีียนราษฎร พ.ศ. 2534 แก้้ไขเพิ่่�มเติิม (ฉบัับที่่� 2) พ.ศ. 2551 โดยกฎหมายฉบัับนี้้�ได้้กำำหนดวิิธีีการ เข้้าสู่่ระบบการทะเบีียนราษฎรหรืือวิธีีที่่ ิ �จะได้้มาซึ่่�งเอกสารการทะเบีียนราษฎรและเลขบัตัรประชาชน 13 หลััก ซึ่่�งแนวทางของกฎหมายฉบัับนี้้�เด็็กทุุกคนที่่�เกิิดในประเทศไทยไม่่ว่่าจะเป็็นบุุตรของคนชาติิไทยหรืือต่่างด้้าว ที่่�เข้้ามาในประเทศไทยโดยชอบด้้วยกฎหมายหรืือผิิดกฎหมายหรืือเด็็กที่่�ถููกทอดทิ้้�ง เด็็กด้้อยโอกาสไม่่ปรากฎ บิิดามารดาย่่อมได้้รัับการแจ้้งการเกิิดตามกฎหมายนี้้�โดยเสมอภาค อย่่างไรก็็ตามยัังมีีกลุ่่มบุุคคลที่่�ตกหล่่น ทางทะเบีียนและได้้ผ่่านการตรวจพยานหลัักฐานจากนายทะเบีียนอำำเภอหรืือนายทะเบีียนท้้องถิ่่�นแล้้วเห็็นว่่า พยานหลัักฐานของผู้้ร้้องไม่่อาจพิิสููจน์์สถานะการเกิิด และสััญชาติิว่่าเป็็นผู้้มีีสััญชาติิไทย ตามกฎหมาย ว่่าด้้วยสััญชาติิ และคณะทำำงานของกรมการปกครอง (สำำนัักทะเบีียนกลาง) จึึงได้้นำำ เทคโนโลยีีตรวจดีีเอ็็นเอ มาใช้้เพื่่�ออำำนวยความสะดวกในการเพิ่่�มชื่่�อและพััฒนาสถานะบุุคคลต่่อไป โดยลงนามความร่่วมมืือร่่วมกัับ สถาบัันนิิติิวิิทยาศาสตร์์กระทรวงยุุติิธรรม ในกระบวนการติิดตามประเมิินผลได้้พััฒนาระบบโปรแกรม ตรวจสารพัันธุุกรรมขึ้้�นมา เพื่่�อแก้้ไขปััญหาความล่่าช้้า เพื่่�อสามารถตรวจคุุณสมบััติิเบื้้�องต้้นและควบคุุม งบประมาณ และอำนำวยความสะดวกแก่่ผู้้ปฏิิบััติิงานในการจััดทำหนัำ ังสืือส่่งตััวผู้้เข้้ารัับการตรวจสารพันธุัุกรรม การดำำเนิินโครงการฯ เพื่่�อแก้้ไขปััญหาคนไร้้รััฐไร้้สััญชาติิเริ่่�มจากกรมการปกครองแบ่่งออกเป็็น 3 ยุุค ดัังนี้้� 1. ยุุคแรกของประเทศไทยและการใช้้DNA เพื่่�อการพิิสููจน์์ทราบและรัับรองสถานะบุุคคลตาม กฎหมายการทะเบีียนราษฎร พ.ศ. 2539 - 2543 เรีียกได้้ว่่าเป็็นยุุคของการทำำความรู้้จัักเทคโนโลยีี และเผยแพร่่ประโยชน์์ของ DNA เพื่่�อรัับรองมนุุษย์์โดยเริ่่�มดำำเนิินการเป็็นโครงการตััวอย่่างที่่�บ้้านห้้วยน้ำ ำ�อุ่่น บนดอยวาวีีในอำำเภอแม่่สรวย จัังหวััดเชีียงราย ภายใต้้ความร่่วมมืือระหว่่างอำำเภอแม่่สรวยและ ศููนย์์พระจิิตเจ้้าอำำเภอแม่่สรวย และศููนย์์นิิติิศาสตร์์ของคณะนิิติิศาสตร์์มหาวิิทยาลััยธรรมศาสตร์์ 2. ยุุคที่่�สองของประเทศไทยและการใช้้ DNA เพื่่�อการพิิสููจน์์ทราบและรัับรองสถานะบุุคคล ตามกฎหมายการทะเบีียนราษฎร พ.ศ. 2545 - 2559 เรีียกได้ว่้่าเป็็นยุุคของการสร้้างระบบประสานงานและ แสวงหาทุุนในการทำำงาน 3. ยุุคที่่�สามของประเทศไทยและการใช้้DNA เพื่่�อการพิิสููจน์์ทราบและรัับรองสถานะบุุคคลตาม กฎหมายการทะเบีียนราษฎร พ.ศ. 2560 - ปััจจุบัุัน เรีียกได้ว่้่าเป็็นยุุคของการปรัับทััศนคติิและปราบทุุจริิต

75 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 There are three stages of implementation. Firstly, this project was launched in 1996 as a pilot project. It was called “the period of learning technology and publishing the DNA utility to human recognition” at the Huay Nam Aun community, Maesuay district, Chiangrai province, under cooperation from Holy Spirit Church, Mae Suai and the Legal Center, Faculty of Law Thammasat University. Secondly, due to the high cost of DNA testing, since 2002, DOPA established the coordination systems and, seeking funds for its operation, revised the Civil Registration Act (N0. 2) B.E.2551 (2008), outlining the method by which a person could obtain a civil registration document and 13-digit ID card number. Thirdly, the period from 2017 to the present, which includes the use of DNA for identifying and certifying a person’s status under the Civil Registration Law, is known as the era of attitude adjustment and corruption suppression. เนื่่�องจากการขาดอัตัรากำลัำ ังโดยเฉพาะอำำเภอมีีเจ้้าหน้้าที่่�ผู้้ปฏิิบััติิงานด้้านการทะเบีียนและสััญชาติิ ไม่่สอดคล้้องกัับปริิมาณงานบริิการและจำนำวนประชาชนที่่�ติิดต่่อขอรัับบริิการ อีีกทั้้�งเจ้้าหน้้าที่่�ขาดความเชี่่�ยวชาญ ในการคััดกรองคำำร้้องและมีีการหมุุนเวีียนอััตรากำำลัังบ่่อยครั้้�งทำำ ให้้ขาดความต่่อเนื่่�องในการดำำเนิินโครงการ ในปีี พ.ศ. 2561 จึึงได้้พััฒนาระบบปฏิิบััติิงานสถานะบุุคคลและสััญชาติิโปรแกรมตรวจสารพัันธุุกรรม ด้้วยระบบคอมพิิวเตอร์ขึ้้์น�มาตั้้�งแต่่การรัับคำร้ำ ้อง การตรวจสอบหลัักฐานจากฐานข้้อมููลของสำนัำ ักทะเบีียนกลาง และฐานข้้อมููลของหน่่วยงานที่่�เกี่่�ยวข้้องด้้วยระบบการเชื่่�อมโยงที่่มีีป�ระสิิทธิิภาพ  การวินิิจฉััยและวิิเคราะห์์ข้้อมููล ด้้วยระบบคอมพิิวเตอร์์และการจััดเก็็บคำำร้้องพร้้อมพยานเอกสารไว้้ในระบบฐานข้้อมููลฯเพื่่�อแก้้ไขปััญหาความล่่าช้้า และลดการใช้ดุุ้ลพินิิจของเจ้้าหน้้าที่่� เพื่่�อสามารถตรวจคุณุสมบััติิเบื้้�องต้น้รวมถึงควบึคุุมงบประมาณและอำนำวย ความสะดวกแก่่ผู้้ปฏิิบััติิงานและประชาชนผู้้เป็็นเจ้้าของปััญหา และเริ่่�มใช้้อย่่างเต็็มรููปแบบในปีีงบประมาณ พ.ศ. 2562 เรื่่�อยมาถึึงปััจจุุบััน However, the project lacked continuity due to the fact that the districts lacked a sufficient number of officers in the registration and nationality section for the amount of work and number of people receiving the service. Therefore, the status and nationality operation system, a DNA testing computer program, was developed in 2018. All processes were conducted online, including the application, submission, and evidence checking. The system solved the time consumption problem, helped lessen the use of the officers’ discretion, provided initial qualification inspection, administered the budget usage, and facilitated processes for both the officers and the applicants.

76 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 บริิบทด้้านสถาบัันภาคีีความร่่วมมืือ (Institutional Setup) ตั้้�งแต่่ปีี พ.ศ. 2539 ในช่่วงเริ่่�มต้้นของโครงการ DOPA ได้้รัับความร่่วมมืือจากสถาบัันการศึึกษา เพื่่�อการเรีียนรู้้เทคโนโลยีีและประโยชน์์ของการใช้้DNA ต่่อมากรมการปกครองร่่วมมืือกัับสถาบันนิั ิติิวิิทยาศาสตร์์ กระทรวงยุุติิธรรม โดยได้้ลงนามบัันทึึกข้้อตกลงว่่าด้้วยความร่่วมมืือด้้านการให้้บริิการตรวจสารพัันธุุกรรม เพื่่�อสนัับสนุุนงานทะเบีียนราษฎร เมื่่�อวัันที่่� 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2558 เพื่่�อร่่วมกัันประสานความร่่วมมืือ ในการดำำเนิินการแก้้ไขปััญหาสถานะสิิทธิิของคนไทยที่่�ตกหล่่นทางทะเบีียนราษฎรซึ่่�งไม่่มีีชื่่�อและรายการบุุคคล ในทะเบีียนบ้้าน  โรงพยาบาลรามาธิิบดีี  คณะแพทย์์ศาสตร์์มหาวิิทยาลััยเชีียงใหม่่/มหาวิิทยาลััยขอนแก่่น/ มหาวิิทยาลััยสงขลานคริินทร์์ เป็็นหน่่วยงานสนัับสนุุนการให้้บริิการตรวจสารพัันธุุกรรม ศููนย์์อำำนวยการ บริิหารจัังหวััดชายแดนใต้้(ศอ.บต.) สนัับสนุุนงบประมาณในการดำำเนิินการในพื้้�นที่่� 5 จัังหวััดชายแดนใต้้ คณะกรรมการสิิทธิิมนุุษยชนแห่่งชาติิกรมคุ้้มครองสิิทธิิกระทรวงยุุติิธรรม สำำนัักงานหลัักประกัันสุุขภาพ เป็็นหน่่วยงานที่่มีีส่�่วนร่่วมในกระบวนการการแก้้ไขปััญหาสถานะบุุคคล นอกจากนี้้�ยัังได้จั้ัดทำบัำ นทึึ ักความร่่วมมืือ กัับมหาวิิทยาลััยรัังสิิตและมหาวิิทยาลััยทัักษิิณในการสนัับสนุุนบุุคลากรและนัักศึึกษาเพื่่�อลงพื้้�นที่่�ช่่วยเหลืือ เจ้้าหน้้าที่่�ผู้้ปฏิิบััติิงานในการให้้คำำแนะนำำด้้านกฎหมายและการรัับคำำร้้อง การจััดเตรีียมเอกสารพยานหลัักฐาน ที่่�เกี่่�ยวข้้องเพื่่�อใช้้เป็็นเอกสารประกอบในการยื่ ่� นคำำขอพิิสููจน์์ความเป็็นคนไทย นอกจากนี้้�ยัังได้้รัับความร่่วมมืือ จากภาคเอกชนคืือมููลนิิธิิชุุมชนไทซึ่่�งเป็็นกลุ่่มที่่�ได้้สััญชาติิไทยแล้้วช่่วยลงพื้้�นที่่�ในการประชาสััมพัันธ์์โครงการ และคอยให้้คำำปรึึกษาแก่่คนไร้้รััฐไร้้สััญชาติิอื่ ่� น ๆ

77 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 DOPA received cooperation from educational institutions for learning technology and published the DNA utility to recognise human beings since the project’s beginnings in 1996. In 2015, DOPA and The Central Institute of Forensic Science signed a Memorandum of Cooperation, detailing their cooperation on the DNA Testing Project to support Civil Registration. Four government health agencies support free DNA testing: Ramathibodi Hospital, the Faculty of Medicine at Chiang Mai University, The Faculty of Medicine at Khon Kaen University, and the Faculty of Medicine at Prince of Songkla University. DOPA received some budgetary support from Southern Border Provinces Administrative Center (SBPAC) to run the project in 5 southern Thai border provinces. The National Human Rights Commission of Thailand, Rights and Liberties Protection Department (Ministry of Justice), and National Health Security Office are also involved in the process of solving people’s status problems. Moreover, DOPA has signed MoUs with Rangsit University and Thaksin University, forming a cooperation providing the staff and the students with the area-based agents in terms of legal advising, receiving applications, and collecting necessary evidence. Finally, DOPA has been supported by the Chumchonthai Foundation, a group of former stateless persons who were granted Thai citizenship, to help promote the project.

78 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 การถอดบทเรีียน (Lessons Learned) การแก้้ไขปััญหาคนไร้รั้ัฐไร้สั้ัญชาติิโดยใช้้การตรวจพิสููิจน์์DNA แม้้เป็็นเพีียงโครงการเล็็กๆช่่องทางหนึ่่�ง แต่มีีผ่ ลกระทบในวงกว้้างในเชิิงมหภาค โดยเฉพาะอย่่างยิ่่�งในบริิบทของความยั่่�งยืืนของโครงการที่่มีี�การพััฒนา มาตั้้�งแต่่การแก้้ไขกฎหมายระเบีียบที่่�เกี่่�ยวข้้อง รวมไปถึึงการจััดทำำระบบปฏิิบััติิงานด้้วยระบบคอมพิิวเตอร์์ ตั้้�งแต่่การจััดเก็็บและสำำรวจข้้อมููลก่่อนดำำเนินิโครงการ การรัับคำร้ำ ้องการตรวจสอบหลัักฐาน จากฐานข้้อมููล ของสำำนัักทะเบีียนกลางและฐานข้้อมููลหน่่วยงานที่่�เกี่่�ยวข้้องด้้วยระบบการเชื่่�อมโยงข้้อมููลที่่�มีีประสิิทธิิภาพ การวิินิิจฉััยสััญชาติิและวิิเคราะห์์ผลของผู้้ยื่่ � นคำำร้้องด้้วยระบบคอมพิิวเตอร์์และการจััดเก็็บคำำร้้อง พร้้อมพยานหลัักฐานต่่าง ๆ ไว้้ในระบบฐานข้้อมููลฯ เพื่่�ออำำนวยความสะดวกทั้้�งในส่่วนของเจ้้าหน้้าที่่�ผู้้ปฏิิบััติิ และประชาชนผู้้เข้้าร่่วมโครงการฯ ให้้เกิิดความรวดเร็็ว โปร่่งใส เป็็นธรรม และป้้องกัันปััญหาการทุุจริิตหรืือ ปฏิิบััติิหน้้าที่่�โดยมิิชอบ จากที่่�กรมการปกครองได้ดำ้ ำเนิินโครงการฯ และดำำเนิินการแก้้ไขปััญหาคนไร้้รััฐไร้้สััญชาติิอย่่างเป็็น รููปธรรมทำำ ให้้เมื่่�อป ีีพ.ศ. 2561 กรมการปกครองได้้รัับคำำเชิิญจากสำำนัักงานสนัับสนุุนระดัับภููมิิภาคของ กระบวนการบาหลีี คััดเลืือกให้้เป็็นโครงการนำร่ำ ่องเพื่่�อประเมินิระบบทะเบีียนราษฎรกลุ่่มประชากรผู้้เข้้าถึงยากึ เพื่่�อพััฒนาคู่่มืือการประเมิินระบบการทะเบีียนราษฎรสำำหรัับประชากรที่่�เข้้าถึึงยากให้้เป็็นไปตามหลัักการ คุ้้มครองสิิทธิิขั้้�นพื้้�นฐานของปฏิิญญาระดัับรััฐมนตรีีของกระบวนการบาหลีี ซึ่่�งประเทศไทยในฐานะ ประเทศสมาชิิกร่่วมให้รั้ับรองปฏิิญญาระดัับรััฐมนตรีีของกระบวนการบาหลีี Although solving the statelessness problem with DNA testing is a small project, it has large impacts on society, especially in project sustainability. The project has constantly been improved, as is seen through the revision of related laws and regulations and the introduction of the computer-based system, which facilitates the pre-application process, application submission, efficient evidence checking with the Registration Bureaus and related organizations’ databases, and storage of the application and documentation. This process allows competent officers to manage the applications easily and ensures that the procedures are fast, transparent, fair, and leave no room for corruption. DOPA has continuously put effort into implementing the project and fighting the problem of statelessness. The development received an invitation from the Regional Support Office of the Bali Process (RSO) and was selected as a pilot project to assess the civil registration system of remote populations in order to develop a handbook on the civil registration system assessment of remote populations. The collaborative effort was done in accordance of the Fundamental Rights Protection stated in the declaration of the ministerial conference of the Bali Process. As a member country, Thailand had also adopted the declaration of the Bali Process.

79 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 บทบาทของฝ่่ายปกครองในการป้้องกัันและแก้้ไขปััญหาการค้้ามนุุษย์์ จากการลดปััจจััยเสี่่�ยงในเชิิงอุปสุงค์์และอุุปทานและการพิิทัักษ์์ผู้้เสีียหาย จากการค้้ามนุุษย์์ตามหลัักสิทธิิมนุุษยชน DOPA’s Role in the Prevention of Human Trafficking that Occurs from Risk Factors on Both Demand and Supply Sides; Protection of Victims’ Human Rights บทนำำ ในประเทศไทยการค้้ามนุุษย์์เป็็นปััญหาที่่�ร้้ายแรงที่่�ส่่งผลกระทบต่่อความมั่่�นคงของมนุุษย์์ และยัังก่่อให้้เกิิดการละเมิิดสิิทธิิมนุุษยชนอย่่างรุุนแรง สิ่่�งนี้้�ทำำ ให้้เวทีีระหว่่างประเทศตราหน้้าประเทศไทยว่่า เป็็นประเทศต้้นทาง ประเทศทางผ่่านและประเทศปลายทางสำำหรัับการค้้ามนุุษย์์ส่่งผลให้้รััฐบาลไทย พยายามสร้้างกรอบและมาตรการ การทำำงานที่่�ครอบคลุุมสำำหรัับการต่่อต้้านการค้้ามนุุษย์์โดยร่่วมมืือกัับ องค์์กรพััฒนาเอกชน ตลอดจนองค์์กรระหว่่างรััฐบาลประเทศและองค์์กรระหว่่างประเทศ อย่่างไรก็็ตาม จากปััญหาคอร์์รััปชั่่�นและความไม่่เชื่่�อมั่่�นในกระบวนการยุุติิธรรม ส่่งผลให้้ผู้้เสีียหายจากการค้้ามนุุษย์์ จำำนวนมากไม่่ประสงค์์ที่่�จะเข้้าสู่่กระบวนการยุุติิธรรม ประชาชนโดยทั่่�วไปเกิิดความสงสััยว่่าความพยายาม ของรััฐบาลในการแก้้ไขการค้้ามนุุษย์์จะมีีประสิิทธิิผลและยั่่�งยืืนหรืือไม่่ Introduction In Thailand, human trafficking is an atrocious problem that has negatively impacted human security and also severely violates human rights. This has led to the international arena branding Thailand as a source, a terminus, and a transit state for human trafficking (Sorajjakool, 2016). The Thai government has endeavored to create an all-inclusive framework for anti-human trafficking measures in collaboration with non-governmental organizations (NGOs) as well as intergovernmental and international organizations (IOs). However, due to the corruption problem and a lack of confidence in the judicial process, many human trafficking victims do not wish to enter the judicial process. The general public cannot easily shed the view that Thailand is still not wholeheartedly willing to solve human trafficking problems seriously. Thus, it is questionable whether government efforts are effective and sustainable. Thitima Singnuan Technical Services and Planning Bureau ธิิติิมา สิิงนวน กองวิิชาการและแผนงาน

80 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 ในการต่่อต้้านการค้้ามนุุษย์์ รััฐบาลต้้องเข้้าใจกลไกตลาดการค้้ามนุุษย์์ในโลกยุุคโลกาภิิวััตน์์เพื่่�อค้้นหา ผู้้ค้้ามนุุษย์์และผู้้เสีียหายจากการค้้ามนุุษย์์กระบวนทััศน์์ของนัักค้้ามนุุษย์์มีีการเปลี่่�ยนแปลงตลอดเวลา โดยอาศััยช่่องโหว่่ของกฎหมาย แม้้ว่่าการศึึกษาเกี่่�ยวกัับมุุมมองของผู้้ค้้ามนุุษย์์จะไม่่แพร่่หลายมากนััก เนื่่�องจาก ข้้อจำำกััดของข้้อมููล แต่่นัักวิิชาการนำำเสนอรููปแบบการแสวงหาผลประโยชน์์ของผู้้ค้้ามนุุษย์์ ในประเทศไทยและภููมิิภาคซึ่่�งแสดงให้้เห็็นว่่าการค้้ามนุุษย์์ส่่วนใหญ่่อยู่่ในตลาดค้้าบริิการทางเพศและการค้้า แรงงาน Human Trafficking Demand and Supply in a Globalising Thailand When combating human trafficking, governments have to understand the mechanisms within the human trafficking markets in the globalising world in order to locate the human traffickers and victims. The human traffickers’ paradigm is shifting all the time by using loopholes in the law. Although studies on the views of human traffickers are not very widespread due to data limitations (Russell, 2018), the think tanks present the exploitation patterns of human traffickers’ based in Thailand and the region, showing that human trafficking can be mostly located in the market for commercial sex and labour trafficking (UN-ACT, 2012; CCPLT, 2016; Boonyarattanasoontorn, 2018). ผู้้ค้้ามนุุษย์์ดำำเนิินการเครืือข่่ายการค้้ามนุุษย์์ข้้ามชาติิโดยมีีสามขั้้�นตอน  ได้้แก่่ ขั้้�นตอนการค้้นหา ผู้้เสีียหายจากการค้้ามนุุษย์์ ขั้้�นตอนการขนส่่งไปยัังประเทศปลายทาง และขั้้�นตอนการแสวงหาผลประโยชน์์ ในขั้้�นตอนการค้้นหาผู้้เสีียหายจากการค้้ามนุุษย์์ส่่วนใหญ่่จะมองหาคนยากจนจากพื้้�นที่่�ชนบทห่่างไกล เป็็นเป้้าหมายสำำคััญเพราะพวกเขาถููกกดดัันจากสภาพทางเศรษฐกิิจ พวกเขาต้้องการรายได้้ที่่�ดีีขึ้้�น เพื่่�อความอยู่่รอดของครอบครััวรวมทั้้�งการขาดการศึึกษา อย่่างไรก็ต็าม ในบางกรณีีผู้้แสวงประโยชน์์มุ่่งเน้้น ไปที่่�ผู้้เสีียหายจากการค้้ามนุุษย์์ที่่�เป็็นแรงงานข้้ามชาติิที่่�จงใจหลบหนีีและรู้้จุุดหมายปลายทางล่่วงหน้้า เพื่่�อขอรัับการสนัับสนุุนทางการเงิิน ในระหว่่างขั้้�นตอนการขนส่่งผู้้เสีียหายจากการค้้ามนุุษย์์มัักจะย้้ายถิ่่�นฐาน ไปมาในฐานะผู้้อพยพที่่�ถููกกฎหมายและผิิดกฎหมายโดยกลุ่่มอิิทธิพิลที่่�เรีียกว่่า “เจ้้าพ่่อ” ทำำงานอยู่่เบื้้�องหลััง ร่่วมกัับเจ้้าหน้้าที่่�ของรััฐ ส่่วนหนึ่่�งซึ่่�งอำนำ วยความสะดวกในกระบวนการขนส่่ง ตััวอย่่างเช่่น อดีีตหญิิงขายบริิการ ทางเพศบางคนถููกหลอก ว่่าให้้ทำำงานเป็็นคนใช้้ในบ้้าน แต่่เมื่่�อไปถึึงจุุดหมายปลายทาง พวกเขาถููกบัังคัับ ให้้เข้้าสู่่การแสวงหาประโยชน์์ในรููปแบบต่่าง ๆ เช่่น การแสวงหาประโยชน์์ทางเพศและการบัังคัับใช้้แรงงาน Human traffickers operate a multi-national trafficking chain with three stages; the recruitment stage, the transportation to the destination stage, and the destination’s exploitation stage (Chalayonnavin, 2019). At the recruitment stage, poor people from remote rural areas are targeted because they are easily exploited due to their need for a better income for their family’s economic survival as well as a lack of education. However, in some cases, the exploiters focus on migrant victims who deliberately fled and knew the destination in advance for finding financial support (Tarancon, 2013). During the transportation stage, victims have usually moved around as legal and illegal immigrants, with influence groups known as ‘the godfather’ working behind the scenes together with some corrupt government officials who facilitate the transportation process. Some former sex workers were misled, having been told that they would be working as domestic workers or labourers with a high income. When they reached the destination, they were forced into various patterns of exploitation, such as sex work and forced labour.

81 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 ตลาดการค้้ามนุุษย์์ซึ่่�งนัักวิิชาการมองว่่าเป็็นตลาดที่่�ผิิดกฎหมายนั้้�นมีีพื้้�นฐานมาจากรููปแบบธุุรกิิจ ที่่มอง�ว่่ามนุุษย์์เป็็นแหล่่งที่่�มาของผลกำำ ไรมหาศาล ตััวอย่่างเช่น ่ คาดการณ์์ว่่าผลกำำ ไรจากการค้้ามนุุษย์์ในโลกสููงถึงึ 32 พัันล้้านเหรีียญสหรััฐต่่อปีี(Bonilla และ Mo, 2019) ความสััมพัันธ์์อุุปสงค์์และอุุปทานของการค้้ามนุุษย์์ มีีความซัับซ้้อน ซึ่่�งไม่่สามารถอธิิบายได้้โดยตรงโดยใช้้ทฤษฎีีการตลาดแบบดั้้�งเดิิมตามสมมติิฐานที่่�ว่่าอุุปสงค์์ ก่่อให้้เกิิดอุุปทาน (Aronowitz and Koning, 2014; Skrivankova, 2017) วััตถุุนิิยมและบริิโภคนิิยมที่่�ไหล ไปกัับกระแสโลกาภิิวััตน์์ในปััจจุุบัันได้้สร้้างปััจจััยผลัักดัันที่่�สำำคััญสำำหรัับการค้้ามนุุษย์์ไม่่เพีียงแต่่เพิ่่�มอุุปทาน แต่ยั่ ังเพิ่่�มความต้้องการผู้้ค้้ามนุุษย์ด้์ ้วย ตััวอย่่างเช่น ่การค้้ามนุุษย์์ในประเทศไทยยัังคงดำำเนินิอยู่่ท่่ามกลางค่่านิิยม ทางสัังคมวััตถุุนิิยม ซึ่่�งดููเหมืือนว่่าจะชัักนำำ ให้้ครอบครััวที่่�มีีรายได้้น้้อยกลายเป็็นผู้้เสีียหายจากการค้้ามนุุษย์์ ด้้วยความเต็็มใจในบริิบทของประเทศไทย อุุปสงค์์และอุปุทานสำหรัำ ับการค้้ามนุุษย์์ยัังได้รั้ับอิิทธิพิลจากบริิบท ทางเศรษฐกิิจสัังคม และวััฒนธรรมทััศนคติิและแนวปฏิิบััติิในประเทศ ผู้้ให้้บริิการทางเพศถููกผลัักดัันให้้เข้้าสู่่ กระบวนการค้้ามนุุษย์์เนื่่�องจากพวกเขาถููกผลัักดันด้ั ้วยเหตุผุลหลายประการเช่น ่ การขาดโอกาสทางการศึึกษา ภาระทางการเงิินของครอบครััว และความไม่่เท่่าเทีียมกัันของโครงสร้้างทางสัังคม (The Empower Foundation, 2016) วััฒนธรรมตลอดจนค่่านิิยมและบรรทััดฐานทางสัังคมมีีความสำำคััญอย่่างยิ่่�งในสัังคมไทย และผู้้ค้้ามนุุษย์์ ใช้้สิ่่�งเหล่่านี้้�เป็็นเครื่่�องมืือในการจููงใจผู้้เสีียหายจากการค้้ามนุุษย์์ให้้เข้้าสู่่กระบวนการค้้ามนุุษย์์เครืือข่่ายการค้้ามนุุษย์์ ใช้้ความกตััญญููของเด็็กและผู้้หญิิงที่่�มีีต่่อพ่่อแม่่เพื่่�อกดดัันให้้เขาต้้องตอบแทนบุุญคุุณจนต้้องตกเป็็นผู้้เสีียหาย จากการค้้ามนุุษย์์ ตััวอย่่างเช่่น TRAFCORD ซึ่่�งเป็็นองค์์กรพััฒนาเอกชนด้้านการต่่อต้้านการค้้ามนุุษย์์รายงานว่่า เด็็กและผู้้หญิิงจำำนวนหนึ่่�งเต็็มใจที่่�จะถููกค้้ามนุุษย์์เพราะครอบครััวของพวกเขากำำลัังทุุกข์์ทรมานจากความยากจน และความอยุุติิธรรมในสัังคม (Wongsa, 2013) Demand-Supply Sides The human trafficking market, which scholars see as an illicit market, is based on a business model that sees humans as the source of enormous profits. For instance, Bonilla and Mo (2019) estimated that profit from human trafficking in the world reaches USD 32 billion per year. Globalisation is an increasing catalyst for the transnational human trafficking market, both in demand and supply. The supply and demand relationship of human trafficking is complicated, which cannot be directly explained using traditional marketing theories based on the assumption that demand creates supply (Aronowitz and Koning, 2014; Skrivankova, 2017). Materialism and consumerism that flow with today’s globalisation have created important push factors for human trafficking; not only have they increased the supply but they have also increased the demand for trafficked persons. For example, human trafficking in Thailand is also perpetuated amidst materialist social values, which seems to have induced low-income families into becoming willing victims of human trafficking (Wongsa, 2013).

82 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 Commercial Sex Market In the Thai context, the demand and the supply for human trafficking also have been influenced by socio-economic and cultural contexts, attitudes, and practices in the country. Sex workers are driven into a human trafficking process because they are pushed by various factors, such as lack of educational opportunities, unemployment, family financial obligations, and social structure inequality (The Empower Foundation, 2016). Crucially, culture, as well as social values and norms, are very important in Thai society, and human traffickers use these as tools for human trafficking. Human trafficking networks use the gratitude that many children and women have towards their parents to drive them into victimhood. Human trafficking in Thailand is perpetuated by economic inequality and social injustice. For example, TRAFCORD, an anti-human trafficking NGO, reported that certain children and women are willing to be trafficked because their families are suffering from poverty and injustice (Wongsa, 2013). ตลาดแรงงานไทยต้้องการแรงงานราคาถููก แรงงานต่่างชาติิทัักษะต่ำ ำ�ที่่�ทำำงานลัักษณะที่่�เป็็นงานยาก งานสกปรกและงานอัันตราย โดยมีีแนวโน้้มที่่�จะขยายขอบเขตไปสู่่ภาคอุุตสาหกรรมต่่าง ๆ โดยเฉพาะอย่่างยิ่่�ง การประมงและเกษตรกรรมและการก่่อสร้้าง (Mutaqin, 2561, Thanadsillapakul et al., 2018) เพื่่�อลดต้้นทุุนการผลิิตให้้สามารถแข่่งขัันได้้ในตลาดโลกาภิิวััตน์์อย่่างไรก็็ตาม การจ้้างแรงงานประเภทนี้้�มัักกระทำำ ผ่่านคนกลางหรืือที่่�เรีียกว่่านายหน้้าที่่�เชิิญชวนให้้แรงงานจากประเทศเพื่่�อนบ้้านเข้้าสู่่กระบวน การค้้ามนุุษย์์ ในทางกลัับกััน ปััจจััยที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับความต้้องการในการทำำงานของแรงงานข้้ามชาติิ สามารถสัังเกตได้้จากด้้านอุุปทานของการค้้ามนุุษย์์ ความไม่่เป็็นธรรมทางเศรษฐกิิจและสัังคม การขาดโอกาสทางการศึึกษาและความขััดแย้้งทางการเมืืองในประเทศต้้นทางของเขาส่่งผลให้้พวกเขา ขาดแหล่่งรายได้้เพื่่�อความอยู่่รอด ปััจจััยเหล่่านี้้�ผลัักดัันให้้พวกเขาไปหางานทำำ ในต่่างประเทศด้้วยความหวััง ที่่�จะพััฒนาคุุณภาพชีีวิิตที่่�ดีีขึ้้�น นอกจากนี้้� พวกเขาไม่่สามารถเจรจาหรืือเรีียกร้้องสิิทธิิแรงงานของตน ภายใต้้กฎหมายแรงงานได้้ทำำ ให้้นายจ้้างจ่่ายค่่าจ้้างในระดัับต่ำ ำ � และบัังคัับ ให้้พวกเขาทำำงานเกิินกว่่า ที่่�กฎหมายกำำหนด (CCPLT, 2016) บางครั้้�งคนงานถููกบัังคัับให้้ทำำงานเป็็นทาส ตลอด 24 ชั่่�วโมง ด้้วยความกลััวว่่าจะถููกทุุบตีีหรืือถููกยึึดเอกสารราชการ (ILRF, 2020) กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย เป็็นฟันัเฟืืองสำคัำ ัญหน่่วยงานหนึ่่�งในการป้้องกันัและแก้้ไข ปััญหาการค้้ามนุุษย์์ อ้้างอิิงตามพระราชบััญญััติิป้้องกัันและปราบปรามการค้้ามนุุษย์์ พ.ศ. 2551 และที่่�แก้้ไข เพิ่่�มเติิม พ.ศ. 2560 มาตรา 15 คณะกรรมการป้้องกัันและปราบปรามการค้้ามนุุษย์์ มีีหน้้าที่่�กำำหนดนโยบาย โดยรััฐมนตรีีว่่าการกระทรวงมหาดไทยเป็็นหนึ่่�งในคณะกรรมการ ประกอบกัับคณะกรรมการประสานและ กำำกัับการดำำเนิินงานป้้องกัันและปราบปรามการค้้ามนุุษย์์ ตามมาตรา 22 ปลััดกระทรวงมหาดไทยและอธิิบดีี กรมการปกครองเป็็นคณะกรรมการด้้วย ซึ่่�งในเชิิงนโยบาย มีีหน้้าที่่�ในการจััดทำำแผนปฏิิบััติิการตามนโยบาย ของคณะกรรมการป้้องกัันและปราบปรามการค้้ามนุุษย์์ ในเชิิงโครงสร้้าง พนัักงานเจ้้าหน้้าที่่�ตามกฎหมาย กำำหนดให้้พนัักงานฝ่่ายปกครองหรืือตำำรวจชั้้�นผู้้ใหญ่่เป็็นพนัักงานเจ้้าหน้้าที่่� ประกอบกัับประมวลกฎหมาย วิธีีพิิจารณาความอาญาให้อำ้นำาจพนัักงานฝ่่ายปกครองหรืือตำำรวจมีีอำนำาจจัับกุุมดำำเนิินคดีีที่่�มีีโทษทางอาญา ซึ่่�งรวมถึึงคดีีค้้ามนุุษย์์ด้้วย ทำำ ให้้กรมการปกครองมีีอำำนาจในการดำำเนิินคดีีค้้ามนุุษย์์

83 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 Labour Market The demand and supply factors of the labour market are an important cause of labour trafficking. The Thai labour market requires cheap labour, low-skilled foreign workers working in “3D” job types (Difficult, Dirty, and Dangerous), with the tendency to expand its scope into various industrial sectors, especially the fishery, agricultural, and construction sectors (Mutaqin, 2018, Thanadsillapakul et al., 2018). To be competitive in the globalised market, these industrial sectors hire children or irregular migrant labourers for low wages, a trend which is expected to increase in the short term (Beesey, Limsakul, and McDougall, 2016; ILO, 2019). However, the employment of this type of labour is usually done through intermediaries who lure labourers from neighbouring countries into the human trafficking process. Conversely, the factors related to the working needs of migrant workers can be observed on the supply-side of human trafficking. Socio-economic injustice, lack of educational opportunity, and political conflicts in their home states result in a dearth of sources of income necessary for these workers’ survival. These factors push them to find work abroad with the hope of improving their quality of life. Additionally, they cannot negotiate or claim labour rights under labour laws, allowing employers to continue paying them low wages and forcing them to work beyond legal limits (CCPLT, 2016). Labourers are sometimes forced to work 24 hours as slaves, with the fear of being beaten or of having their official documents confiscated (ILRF, 2020). These are some of the high-risk factors that perpetuate human trafficking practices.

84 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 บทบาทหลัักของกรมการปกครองเป็็นเชิิงการป้้องกันัโดยการจััดตั้้�งชุุดปฏิิบััติิการพิิเศษระดัับจัังหวััด และอำำเภอออกตรวจสถานที่่�สุ่่มเสี่่�ยงต่่อการค้้ามนุุษย์์ ชุุดปฏิิบััติิการพิิเศษฯ ดัังกล่่าว มีีโครงสร้้างคล้้ายกัันทุุกจัังหวััด ด้้านปราบปรามเน้้นการจัับกุุม ดำำเนิินคดีีกรณีีมีีผู้้ร้้องเรีียน ผ่่านศููนย์์ดำำ รงธรรมซึ่่�งต่่างกัับตำำรวจที่่�มีีหน้้าที่่�ในการปราบปรามโดยตรง มีีมาตรการดำำเนิินการป้้องกัันและ ปราบปรามการค้้ามนุุษย์์8 มาตรการของกรมการปกครอง มีีดัังนี้้� The roles of Department of Provincial Administration in Combating Human Trafficking The Department of Provincial Administration (DOPA), Ministry of Interior, is one of the government agencies with an important role in preventing and suppressing human trafficking. DOPA allocated to the regional agencies the responsibility to investigate the at-risk areas with what’s called “DOPA Special Operations Teams”. According to the number of complaints received by the Damrongdhama Center, the missions that lead to arrests have decreased, which means human trafficking cases have also decreased. The main mission of DOPA is to establish a series of protective surveillance missions in order to prevent human trafficking crimes in the area along the border and via the routes into the country, to inspect service facilities and high-risk places, and to set up checkpoints at the provincial and district levels. There are similar structures in all provinces according to the following 8 areas: 1. มาตรการป้้องกััน  ให้้จัังหวััดรณรงค์์ผ่่านกลไกของรััฐทุุกประเภท รวมทั้้�งสถานประกอบการ กำำนััน ผู้้ใหญ่่บ้้านและองค์์กรปกครองส่่วนท้้องถิ่่�น เพื่่�อสร้้างจิิตสำำนึึกป้้องกัันและแก้้ไขปััญหาการค้้ามนุุษย์์ ทุุกรููปแบบให้้เกิิดผลสััมฤทธิ์์โดยเร็็ว รวมถึึงสร้้างจิิตสำำนึึกและกลไกการเฝ้้าระวัังปััญหาการค้้ามนุุษย์์ในชุุมชน และสถานประกอบการทุุกประเภท 1. Preventive measures are carried out in each province with the campaign that involves many state and non-state agencies in order to inculcate a mindset against human trafficking, to brainstorm ways to efficiently solve human trafficking problems, and to create awareness and surveillance mechanisms that can help prevent human trafficking in all types of communities and establishments. 2. มาตรการสกััดกั้้�น  ให้้จัังหวััดกำำหนดมาตรการป้้องกัันบริิเวณแนวชายแดนและเส้้นทางเดิินทาง เข้้าพื้้�นที่่�ชั้้�นในโดยจััดตั้้�งด่่านตามเส้น้ทางต่่าง ๆ ที่่�คาดว่่าขบวนการผู้้นำำพา ผู้้หลบหนีีเข้้าเมืืองจะใช้้เป็็นเส้้นทาง ลำำเลีียงคนหลบหนีีเข้้าเมืืองส่่งไปยัังจัังหวััดใกล้้เคีียงหรืือผ่่านต่่อไปยัังประเทศเพื่่�อนบ้้าน รวมทั้้�งสกััดกั้้�น การเดิินทางเข้้าออกบริิเวณช่่องทางธรรมชาติิทั้้�งทางบก ทางน้ำ ำ� และทางทะเล กำำชัับเจ้้าหน้้าที่่�ประจำำด่่าน หรืือจุุดตรวจ จุุดสกััดทุุกผลััดให้ป้ ฏิิบััติิหน้้าที่่�อย่่างจริิงจััง เพื่่�อสกััดกั้้�นการลำำเลีียงคนต่่างด้้าวหลบหนีีเข้้าเมืือง รวมทั้้�ง พิิจารณาจััดตั้้�งด่่านให้้ครอบคลุุมทั้้�งเส้้นทางสายหลัักและเส้้นทางสายรองด้้วย ให้้มีีการจััดตั้้�งชุุดปฏิิบััติิการ ระดัับตำำบล อันปัระกอบด้้วยกำำนััน ผู้้ใหญ่่บ้้าน แพทย์์ประจำำตำำบล สารวััตรกำำนััน ผู้้ช่่วยผู้้ใหญ่่บ้้านดำำเนิินการ สำำรวจผู้้หลบหนีีเข้้าเมืืองที่่�อยู่่ในพื้้�นที่่�และจััดทำำฐานข้้อมููลให้้ถููกต้้องและเป็็นปััจจุุบััน

85 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 2. Resistance measures are imposed along the border and at the routes into the country with checkpoints established along the routes that are expected to be used as transport routes by human traffickers and the victims. These routes are used for transporting people fleeing into neighboring provinces or neighboring countries. There are also measures to stop these people from entering or leaving through natural channels such as forest channels, river channels, and sea channels. Officers are assigned with the duty to check movement at the checkpoints, both along the main and secondary routes, in order to prevent illegal immigration. Sub-district operating units have also been established, consisting of village leaders, the chief medical staff, and the inspectors at the provincial level. The chief constable conducts an investigation of the fugitives in the province and creates an accurate and up-to-date database. 3. มาตรการปราบปราม ให้้จัังหวััดจััดตั้้�งชุุดปฏิิบััติิการรัักษาความสงบเรีียบร้้อยฝ่่ายปกครองประจำำจัังหวััด ดำำเนิินการปราบปรามการค้้ามนุุษย์์อย่่างเด็็ดขาด เพื่่�อให้้ไม่่มีีแรงงานต่่างด้้าวผิิดกฎหมายถููกนำำมาค้้ามนุุษย์์ โดยเฉพาะแรงงานกลุ่่มเสี่่�ยง ได้้แก่่แรงงานประมง แรงงานในโรงงาน สถานประกอบการและแรงงาน ภาคการเกษตร ไม่่มีีการค้้ามนุุษย์์รููปแบบการค้้าประเวณีีเด็็ก และการบัังคัับค้้าประเวณีีในสถานบริิการ ร้้านอาหาร ร้้านคาราโอเกะ และไม่่มีีการนำำคนมาขอทาน พิิจารณาใช้้มาตรการทุุกด้้านในการสืืบสวนสอบสวน ขยายผล ถึึงตััวการอยู่่เบื้้�องหลัังขบวนการนำพำาที่่�แท้้จริิง และเครืือข่่ายที่่�เกี่่�ยวข้้องทั้้�งหมด รวมทั้้�งให้้ขยายผลต่่อเนื่่�อง ไปยัังวััตถุุสิ่่�งของที่่�ใช้้กระทำำความผิิด อาทิิรถยนต์์ เป็็นต้้น โดยสืืบสวนจนถึงึต้้นทางและให้้ดำำเนิินคดีี ตามกฎหมายให้้ถึึงที่่�สุุดกัับทุุกคนที่่�มีีส่่วนเกี่่�ยวข้้อง กรณีีที่่�มีีการจัับกุุมขบวนการค้้ามนุุษย์์ให้้จัังหวััดประสานงาน ไปยัังพนัักงานสอบสวนให้้คััดค้้านการขอประกัันตััวผู้้ต้้องหาทุุกกรณีี  ให้้จัังหวััดจััดตั้้�งชุุดปฏิิบััติิการพิิเศษ บููรณาการกัับหน่่วยงานที่่�เกี่่�ยวข้้องในพื้้�นที่่�เพื่่�อสนัับสนุุนการบัังคัับใช้้กฎหมายตามอำำนาจหน้้าที่่�กรณีีมีีการจัับกุุม ดำำเนิินคดีีความผิิดฐานค้้ามนุุษย์์ให้้จัังหวััดติิดตามผลการดำำเนิินคดีีและรายงานความคืืบหน้้าให้้กระทรวงมหาดไทย ทราบจนกว่่าคดีีจะถึึงที่่�สุุด 3. Suppressive measures are taken by provincial government which organizes a series of missions to maintain order. The provincial government decisively cracks down on human trafficking operations so that no illegal migrants are trafficked, particularly vulnerable workers such as fishery wokers, factory workers, staff in factories, and agricultural workers. Also, measures are taken to suppress human trafficking in the form of child prostitution and forced prostitution which can be found at entertainment venues, restaurants, and Karaoke bars. The act of forced begging is also suppressed.

86 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 4. มาตรการเพิ่่�มประสิิทธิิภาพด้้านการเข้้าถึึงเครืือข่่ายค้้ามนุุษย์์ในพื้้�นที่่�ให้้จััดทำำบััญชีีรายชื่่�อบุุคคล ที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับการค้้ามนุุษย์์ในทางลัับ เพื่่�อสืืบสวนจัับกุุมดำำเนิินคดีีและขยายผลการดำำเนิินการคดีีไปสู่่ตััวการ นายทุุน เครืือข่่ายขบวนการค้้ามนุุษย์์รวมทั้้�งประสานสถานการณ์์บัังคัับใช้้กฎหมายที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับการยึึดทรัพย์ั ์ เช่่น มาตรการด้้านภาษีี มาตรการป้้องกัันและปราบปรามการฟอกเงิิน ประสานข้้อมููลกัับหน่่วยงานที่่�เกี่่�ยวข้้อง เพื่่�อให้้ทราบเครืือข่่ายขบวนการค้้ามนุุษย์์ในพื้้�นที่่�กัับสำำนัักงานตำำรวจแห่่งชาติิกองอำำนวยการรัักษาความมั่่�นคง ภายในราชอาณาจัักร (กอ.รมน.) กรมสอบสวนคดีีพิิเศษ DSI กระทรวงการพััฒนาสัังคมและความมั่่�นคงของมนุุษย์์ กระทรวงแรงงาน และกระทรวงอุุตสาหกรรม เป็็นต้้น ตรวจสอบข้้อเท็็จจริิงและสืืบสวนหาข่่าวตามข้้อร้้องเรีียน และการแจ้้งเบาะแสอย่่างจริิงจัังทุุกกรณีี 4. Measures to improve access to human trafficking networks in each province are taken. There is a confidential name list of individuals who are involved in human trafficking operations which helps in missions leading to arrest and prosecution with chances of linking them to the leaders of the human trafficking operations. There is also coordination related to the seizure of assets of the offenders, such as tax measures and anti-money laundering preventive measures, with the cooperation of other relevant agencies to inform the local officials about the human trafficking network. These measures are supervised by the Royal Thai Police Headquarters, the Internal Security Operations Command (ISOC), DSI, MSDHS, Ministry of Labor, and Ministry of Industry, among others. 5. มาตรการเพิ่่�มประสิิทธิิภาพในการรัับแจ้้งข้้อมููลข่่าวการค้้ามนุุษย์์ พััฒนากลไกการรัับแจ้้งข้้อมููล เบาะแสการกระทำำผิิดผ่่านเครืือข่่ายศููนย์์ดำำรงธรรมจัังหวััด อำำเภอ โดยจััดเจ้้าหน้้าที่่�เตรีียมพร้้อมเพื่่�อรัับแจ้้ง ความเดืือดร้้อนเบาะแสจากประชาชน จััดชุุดเคลื่่�อนที่่�เร็็วในการรัับเรื่่�องราวร้้องทุุกข์ป์ระจำำตำำบล หมู่่บ้้าน และประสานความร่่วมมืือระหว่่างหน่่วยงานที่่�เกี่่�ยวข้้องดำำเนิินการตามอำำนาจหน้้าที่่� พััฒนากลไกความร่่วมมืือ ในการเฝ้้าระวัังและรัับแจ้้งเบาะแสจากองค์์กรอาสาสมััครภาคเอกชนในพื้้�นที่่� NGO รวมทั้้�งแลกเปลี่่�ยนข้้อมููล ข่่าวสารจากภาคีีเครืือข่่ายในพื้้�นที่่� 5. There are measures to increase the efficiency of the gathering of human trafficking information. There is an improvement in the mechanism related to the notification of misconduct through the Damrongdhama Center in each province and each district, with special officers assigned with the duty to be ready to receive public complaints at any time. The fast-moving team is also established to receive complaints at the district and village levels, coordinating with the relevant authorities, improving the cooperation mechanism related to surveillance, and gathering information from different NGOs in each area, exchanging useful information with other relevant agencies.

87 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 6. มาตราการช่่วยเยีียวยาผู้้เสีียหายจากการค้้ามนุุษย์์กรณีีพบว่่าผู้้ใดเป็็นผู้้เสีียหายจากการค้้ามนุุษย์์ ให้้ผู้้ว่่าราชการจัังหวััดรายงานมายัังกระทรวงมหาดไทย เพื่่�อใช้้อำำนาจตามพระราชบััญญััติิคนเข้้าเมืืองอนุุญาต ให้้ผู้้เสีียหายพำำนัักอยู่่ในประเทศไทยเป็็นการชั่่�วคราว เพื่่�อประโยชน์์ในการดำำเนิินคดีีกัับขบวนการค้้ามนุุษย์์ สนัับสนุุนให้้หน่่วยงานที่่�ทำำหน้้าที่่�คุ้้มครองพยานสามารถปฏิิบััติิหน้้าที่่�ในการคุ้้มครองพยาน ตามพระราชบััญญััติิ คุ้้มครองพยานในคดีีอาญา พ.ศ. 2546 ได้้อย่่างมีีประสิิทธิิภาพ ส่่งเสริิมสนัับสนุนุให้้มีีสถานที่่�คุ้้มครองพัักพิิง ผู้้เสีียหายจากการค้้ามนุุษย์์ตามมาตรฐานสากล สนัับสนุุนให้้มีีสถานที่่�คุ้้มครองพัักพิิงผู้้เสีียหายจากการค้้ามนุุษย์์ ตามมาตรฐานสากล สนัับสนุุนให้้มีีการบริิการล่่ามเพื่่�อคุ้้มครองผู้้เสีียหายจากการค้้ามนุุษย์์ 6. There are measures to help heal the victims of human trafficking. When the victims of human trafficking are detected, the governor of the province will report them to the Ministry of Interior to exercise authority under the Immigration Act, which allows the victims to stay in Thailand temporarily to help track other existing human trafficking operations. Authorities are assigned to protect witnesses following the Witness Protection Act in Criminal Cases Act 2009. The victims of human trafficking should also be provided with proper accommodation or shelter that is up to international standards. Interpreter services should also be provided for them. 7. มาตรการเพิ่่�มประสิิทธิิภาพในการบริิหารจััดการอย่่างบููรณาการ ให้้ผู้้ว่่าราชการจัังหวััดถืือปฏิิบััติิ ตามนโยบายการป้้องกัันและปราบปรามการค้้ามนุุษย์์ของรััฐบาลอย่่างเคร่่งครััด โดยกำำชัับเจ้้าหน้้าที่่�ทุุกระดัับ ของหน่่วยงานสัังกััดกระทรวงมหาดไทย และองค์์กรปกครองส่่วนท้้องถิ่่�นไม่่ให้้เข้้าไปมีีส่่วนเกี่่�ยวข้้องกัับ การแสวงหาประโยชน์์โดยมิิชอบเกี่่�ยวกัับการค้้ามนุุษย์์ ให้้ผู้้ว่่าราชการจัังหวััด นายอำำเภอบููรณาการ และประสานการปฏิิบััติิการป้้องกันัและปราบปรามการค้้ามนุุษย์กั์ ับทุุกภาคส่่วนที่่�อยู่่ในพื้้นที่่�ทั้้� �งหน่่วยงานภาครััฐ NGO ภาคเอกชน และภาคประชาสัังคมร่่วมมืือกัันทำำงานเป็็นทีีมสหวิิชาชีีพเพื่่�อสนัับสนุุนการปฏิิบััติิหน้้า ที่่�ได้้อย่่างมีีประสิิทธิิภาพ บัังเกิิดผลสำำเร็็จอย่่างเป็็นรููปธรรม กรณีีเจ้้าหน้้าที่่�ของรััฐหน่่วยงานใดเข้้าไปมีีส่่วน เกี่่�ยวข้้องกัับการแสวงหาประโยชน์์จากขบวนการค้้ามนุุษย์์ ให้้เป็็นหน้้าที่่�ของผู้้บัังคัับบััญชาที่่�ต้้องตรวจสอบ และลงโทษ ทางวิินััยและใช้้มาตรการทางการบริิหารอย่่างเด็็ดขาดโดยทัันทีี หากพบว่่าผู้้บัังคัับบััญชาปล่่อยปละละเลย ให้้ถืือว่่าเป็็นความบกพร่่องของผู้้บัังคัับบััญชาด้้วย 7. There are measures to increase the efficiency in integrated management. The provincial governor strictly adheres to the government’s anti-trafficking policy, telling officials at all local levels not to become involved in human trafficking crimes for financial benefits. The provincial governor and the sheriff are supposed to coordinate with those involved in the missions against human trafficking in the area, including government agencies, NGOs, private sectors, and civil society to work together as a multidisciplinary team to solve the problems effectively. In the event that any government official is involved in human trafficking operations, it is the duty of his/her supervisor(s) to immediately investigate and punish him/her with decisive administrative measures. If the supervisor(s) is found to have neglected the issue, it is deemed that the supervisor(s) is also responsible for the issue.

88 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 8. มาตรการด้้านประชาสััมพัันธ์์การรายงานผลการดำำเนิินงานที่่�รวดเร็็ว ถููกต้้อง มีีการจััดทำำข้้อมููล อย่่างเป็็นระบบเชื่่�อมโยงให้้เห็็นถึึงผลสััมฤทธิ์์ในการดำำเนิินการของประเทศไทยอย่่างมีีเอกภาพ  การรณรงค์์ การแก้้ไขปััญหาการค้้ามนุุษย์์ โดยให้้หน่่วยงานองค์์กรทุุกภาคส่่วนได้้รวมพลัังแสดงเจตนารมณ์์และความมุ่่งมั่่�น ในการดำำเนิินการป้้องกัันและปราบปรามการค้้ามนุุษย์์อย่่างจริิงจัังต่่อหน่่วยงานที่่�เกี่่�ยวข้้อง สื่่�อต่่าง ๆ รวมทั้้�ง ประชาคมโลกและรายงานกลัับมา เช่่น ตรวจกี่่�ครั้้�ง มีีการแนะนำำประชาชนกี่่�คน  รวมถึึงข้้อมููลจัังหวััดที่่�มีี ความเสี่่�ยงในการเกิิดกรณีีการค้้ามนุุษย์์สููงจำำนวน 52 จัังหวััด ทั่่�วไป 24 จัังหวััด อำำเภอที่่�มีีความเสี่่�ยงใน การเกิิดกรณีีการค้้ามนุุษย์์สููง 410 อำำเภอ อำำเภอทั่่�วไป 468 อำำเภอ มีีข้้อมููลการร้้องเรีียนส่่งคนไปสืืบสวนหาข่่าว หากถ้้ามีีเหตุคุ้้ามนุุษย์์จริิงก็็จะดำำเนิินการวางแผนการจัับกุุม 8. Public relation measures are to be taken, with the campaign to solve human trafficking issues. All related organizations show the public and the media, both at national and international levels, their commitment to prevent and suppress human trafficking operations. The arresting operations focus on prosecutions of the offenders. There are different outcomes when a person files a complaint through the Dhamrongdhama Center and when a complaint is filed directly at the police station. โดยรวมแล้้ว รััฐบาลโดยเฉพาะกรมการปกครองได้้พยายามอย่่างมากในการปรัับปรุุงมาตรการ เพื่่�อต่่อต้้านการค้้ามนุุษย์์อย่่างมีีประสิิทธิิภาพ  ซึ่่�งมุ่่งเน้้นไปที่่�การแก้้ไขปััญหาดัังกล่่าวเพื่่�อประโยชน์์ ของประเทศในด้้านความมั่่น�คงโดยเฉพาะอย่่างยิ่่�งการตรวจสอบข้้อเท็็จจริิงและความร่่วมมืือจากองค์์กรพััฒนาเอกชน รวมถึึงการวิิพากษ์์วิิจารณ์์ความล้้มเหลวของรััฐบาลในความพยายามก่่อนหน้้านี้้�ในการกำำจััดการค้้ามนุุษย์์ เป็็นปััจจััยอื่ ่� น ๆ ที่่�อยู่่เบื้้�องหลัังความพยายามของรััฐบาลในการขจััดการค้้ามนุุษย์์ในประเทศไทย อย่่างไรก็ต็าม การคอร์รั์ ปชั่่น�และความไม่่เท่่าเทีียมกันั ทางโครงสร้้างทางสัังคม รวมถึงความึอ่่อนแอของ การบัังคัับใช้้กฎหมายในทางปฏิิบััติิยัังคงเป็็นอุุปสรรคสำำคััญในการขจััดการค้้ามนุุษย์์ในประเทศไทย ดัังนั้้น �การทำำความเข้้าใจเกี่่�ยวกัับการทุุจริตหรืื ิอการสมรู้ร่้่วมคิิดกัับเจ้้าหน้้าที่่�ของรััฐการสร้้างความตระหนัักและ การฝึึกอบรมเจ้้าหน้้าที่่บั�ังคัับใช้้กฎหมายแนวหน้้าด้้วยทัักษะที่่�เป็็นประโยชน์์ในการต่่อสู้กั้ับปััญหาอย่่างมีีประสิิทธิิภาพ จึึงมีีความสำคัำ ัญ พวกเขาควรได้รั้ับการศึึกษาในประเด็็นนี้้�เพราะหากเจ้้าหน้้าที่่�ไม่่เข้้าใจกฎหมายการค้้ามนุุษย์์ หรืือกฎหมายแรงงานบัังคัับการดำำเนินิคดีีในชั้้นพนั�ักงานสอบสวน ชั้้นอั�ัยการและศาล ก็็จะไม่่เกิิดประสิิทธิิภาพ ความเข้้าใจในการดำำเนินิคดีีค้้ามนุุษย์์มีีความสำำคััญมาก ควรมีีความร่่วมมืืออย่่างดีียิ่่�งระหว่่างผู้้ที่่�อยู่่ในหน่่วยงาน บัังคัับใช้้กฎหมายในระดัับปฏิิบััติิการ ตำำรวจ อััยการ และศาล ภาคส่่วนเหล่่านี้้�ต้้องแลกเปลี่่�ยนความรู้้และ ข้้อมููลอย่่างต่่อเนื่่�อง เพื่่�อให้้การบัังคัับใช้้กฎหมายและนโยบายระดัับชาติิเป็็นไปอย่่างเหมาะสม ประการสุุดท้้าย ในแง่่ของข้้อเสนอแนะสำหรัำ ับการวิิจััยในอนาคตแม้้ว่่าจะมีีงานวิิจััยเชิิงวิิชาการ เกี่่�ยวกัับผู้้เสีียหายจากการค้้ามนุุษย์์และผู้้ค้้ามนุุษย์์ที่่�แท้้จริิงในประเทศไทยเพีียงเล็็กน้้อยแต่่ปััญหาของ พวกเขาก็็ยัังควรได้้รัับการวิิจััยและตรวจสอบ การวิิจััยในอนาคตควรเน้้นการทำำแผนที่่�ของผู้้ค้้ามนุุษย์์และ กลุ่่มเสี่่�ยงในแต่่ละจัังหวััดเป็็นพิิเศษและถอดบทเรีียนทั้้�งจากผู้้กระทำำผิิดและผู้้เสีียหายจากการค้้ามนุุษย์์ ในการวางมาตรการในการแก้้ไขการค้้ามนุุษย์์ในระดัับนโยบายต่่อไป

89 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 Our organization inspects covert service spots in accordance with the policy to reduce crimes in society, with officials being assigned to investigate which areas are at risk in each province. In 2015, there were 2,801 licensed service facilities that conducted 19,880 inspections. In 2016, there were 2,549 licensed service facilities that conducted 18,629 inspections. In 2017, there were 2,562 licensed service facilities that conducted 12,718 inspections. In 2018, there were 2,503 licensed service facilities that conducted 10,715 inspections. In 2019, there were 2,395 licensed service facilities that conducted 9,180 inspections. Conclusion Overall, the government, especially DOPA, has made great efforts to improve measures to combat human trafficking effectively, which focuses on solving such issues for the nation’s own security benefit. In particular, scrutiny and cooperation from NGOs and international actors, including criticism of government failure in previous efforts to eliminate trafficking, are other factors behind the government’s efforts to eliminate human trafficking in Thailand. However, corruption and social structural inequality, including law enforcement’s weakness in practice, remain to be significant obstacles in eliminating human trafficking in Thailand. Therefore, understanding corruption or collusion with government officials, raising awareness, and training the frontline law enforcement officers with useful skills to combat the issues effectively is vital. They should be educated on the issue because if the authorities do not understand human trafficking laws or forced labour laws, the prosecutions will not match reality. The understanding of human trafficking prosecution is very important. There should be great cooperation among those within law enforcement agencies at the operational level, police, prosecutors, and the courts. These sectors must continuously exchange knowledge and information in order to ensure proper enforcement of the law and national policy. Finally, in terms of suggestions for future research, as there is little academic research on actual human trafficking victims and traffickers in Thailand, their issues should be researched and investigated further. Future research should especially emphasise the mapping of human traffickers as well as the risk groups in each province, and should take lessons from both the offenders and the victims.

90 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 อ้้างอิิง Aronowitz, A.A., and Koning, A., 2014. Understanding human trafficking as a market system: addressing the demand side of trafficking for sexual exploitation. Revue internationale de droit pénal, [e-journal] 85(3), pp. 669-696. https://www.cairn.info/journal-revue-inter- nationale-de-droit-penal-2014-3-page-669.htm. Beesey, A., Limsakul, S., and McDougall, E., 2016. Hazard Exposure and Vulnerability of Migrants in Thailand A Desk Study for the Capacity-Building Programme “ Reducing the Vulnerability of Migrants in Emergencies”. Geneva: International Organization for Migration. Bonilla, T. and Mo, C.H., 2019. The evolution of human trafficking messaging in the United States and its effect on public opinion. Journal of Public Policy, [e-journal] 39(2), pp. 201-234. https://doi.org/10.1017/ S0143814X18000107. Boonyarattanasoontorn, J., 2018. Prevention and Solution in Problems of Human Trafficking in Thailand and Cooperation with Neighboring Countries in ASEAN. FEU Academic Review, 12(1), pp. 235-251. Chalayonnavin, A., 2019. Transnational Human Trafficking Routes: Government Process to Prevent and Resolve Human Trafficking Problems in International Risk Areas. Journal of Criminology and Forensic Science, [e-journal] 5(2), pp. 135 - 149. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/forensic/article/view/194869. Command Center of Prevention on Labour Trafficking, 2016. Operation on Tackling LabourTrafficking Issues. Bangkok: Ministry of Labour. Department of Provincial Administration, 2019. The Performance of the DOPA Special Operations Teams Report, 2013-2019. Bangkok: Department of Provincial Administration. Empower Foundation, 2016. Moving Toward Decent Sex Work: Sex Worker Community Research Decent Sex Work and Exploitation in Thailand. Nonthaburi: Empower University Press. International Labor Rights Forum, 2020. Comments Concerning Ranking of Thailand by U.S. Department of State in 2020 Trafficking in Persons Report. [online] Available at: <https://laborrights.org/sites/default/files/publications/SWG_TIP_Comments_2020_Thailand_Public_Version_1. pdf> [Accessed June1, 2020]. Ministry of Social Development and Human Security, 2019. Royal Thai Government’s Country Report on Anti-Human Trafficking Efforts (January 1 – December 31 2019). Bangkok: Division of Anti-Trafficking in Persons. Ministry of Social Development and Human Security, 2020. Royal Thai Government’s Progress Report on Anti-Human Trafficking Efforts (1 January – 31 March 2020). Bangkok: Division of Anti-Trafficking in Persons. Mutaqin, Z. Z, 2018. Modern-day Slavery at Sea: Human Trafficking in the Thai Fishing Industry. Journal of East Asia & International Law, [e-journal] 11(1), pp. 75-97. http://dx.doi.org/10.14330/jeail.2018.11.1.04 Skrivankova, K., 2017. Defining exploitation in the context of trafficking–what is a crime and what is not. In R. Piotrowicz, C. Rijken and B. H. Uhl, ed. 2017. Routledge Handbook of Human Trafficking. New York: Routledge. pp.109-119. Sorajjakool, S., 2016. Human Trafficking in Thailand: Current Issues, Trends, and the Role of the Thai Govern- ment. [Kindle version] Silkworm Books. Available at: Amazon.com <http://www.amazon.com> [Accessed March 12, 2020]. Tarancon, A.N., 2013. Thailand’s problem with the sexual exploitation of women in the 21st century. MALS. Georgetown University. Available at: https://search.proquest.com/ docview/1520310838? accountid=13460 [Accessed June 27, 2020]. Wongsa, D., 2013. TRAFCORD and Its Participation in the Promotion of Human Rights to Counter Human Trafficking in Thailand. Wisconsin International Law Journal, 31(3), pp. 501–524.

91 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 ความท้้าทายของการแพร่่ระบาดของโควิิด-19 ต่่อการการบัังคัับใช้้กฎหมายเพื่่�อการปราบปรามการกระทำำ�ความผิิด ฐานค้้ามนุุษย์์: กลุ่่มเด็็กที่่�เสี่่�ยงต่่อการตกเป็น็เหยื่่�อจากการค้้ามนุุษย์์ The Challenges of the COVID-19 Pandemic to the Suppression of Human Trafficking Violation for Law Enforcement : Vulnerable Group of Children Fahrudee Songluck Investigation and Legal Affairs Bureau ฟ้้าฤดีี ทรงลัักษณ์์ สำำ นัักการสอบสวนและนิิติิการ การค้้ามนุุษย์์เป็็นการอาชญากรรมที่่�ร้้ายแรงที่่�สุุดประการหนึ่่�ง เนื่่�องจากสามารถก่่อให้้เกิิดความบอบช้ำ ำ� ทางร่่างกายและจิิตใจของเหยื่่�อซึ่่�งอาจจะไม่่สามารถรัักษาเยีียวยาให้้เป็็นปกติิได้้ดัังเดิิมได้้อย่่างสมบููรณ์์ การค้้ามนุุษย์ ถืื ์ อเป็็นการกระทำที่่ ำผิ�ิดจรรยาบรรณและผิิดศีีลธรรมในนานาอารยประเทศรวมไปถึงึประเทศไทย สำำนัักงานของกระทรวงการต่่างประเทศสหรััฐอเมริิกาได้จั้ัดทำำรายงานการค้้ามนุุษย์์ (TIP) เป็็นประจำำทุุกปีี ซึ่่�งในรายงานดัังกล่่าวจะมีีการจััดอัันดัับประเทศตามผลการดำำเนิินงานเกี่่�ยวกัับการต่่อต้้านการค้้ามนุุษย์์ โดยเมื่่�อไม่น่านมานี้้�ประเทศไทยได้รั้ับการจััดอันดัับอยู่่ในอันดัับ Tier2 Watchlistซึ่่�งมีีสถานะเพิ่่�มขึ้้น�จากการจััด อันดัับเดิิมในอันดัับ Tier3ในปี พี.ศ.2559การจััดอันดัับดัังกล่่าวสะท้้อนให้้เห็น็ถึงึผลการดำำเนินิการเชิิงบวกของนโยบาย ของไทยในการควบคุุมและแก้้ไขปััญหาการค้้ามนุุษย์์ในประเทศ ซึ่่�งนำำพาประเทศไปสู่่การถููกจััดอัันดัับ ให้การ้ ปฏิิบััติิการต่่อต้้านการค้้ามนุุษย์์อยู่่ในมาตรฐานที่่สูู�งขึ้้น �โดยเฉพาะอย่่างยิ่่�ง รััฐบาลไทยได้้เพิ่่�ม ความพยายาม เป็็นสองเท่่าในการเสริิมสร้้างนโยบายการค้้ามนุุษย์์เพื่่�อป้้องกัันและปราบปรามการค้้ามนุุษย์์ทุุกรููปแบบโดยร่่วมมืือ กัับหลายภาคส่่วน ตััวอย่่างเช่่น ประเทศไทยได้้กำำหนดบทลงโทษหนัักต่่อผู้้กระทำำความผิิดฐานค้้ามนุุษย์์และ ลงโทษเจ้้าหน้้าที่่รั�ัฐที่่�เข้้าไปเกี่่�ยวข้้องกัับคดีีค้้ามนุุษย์์โดยมิิชอบสููงกว่่าผู้้กระทำำความผิิดทั่่�วไป ในปี พี.ศ.2563 ประเทศไทย ได้้รัับการจััดอันดัับให้้อยู่่ใน Tier 2 อีีกครั้้�ง อย่่างไรก็็ตามรััฐบาลไทยยัังคงมุ่่งมั่่�นที่่�จะดำำเนิินการตามเป้้าหมายในการขจััดการค้้ามนุุษย์์ให้้หมดไป จากประเทศไทย ผ่่านหน่่วยงานรััฐบาลและเครืือข่่ายต่่าง ๆ ที่่�มีีความมุ่่งมั่่�นที่่�จะจััดการกัับปััญหาการค้้ามนุุษย์์ อย่่างจริิงจััง ซึ่่�งในปััจจุุบัันรััฐบาลต้้องเอาชนะความท้้าทายหลายประการ เนื่่�องจากการค้้ามนุุษย์์ยัังคงมีีอยู่่ อย่่างแพร่่หลาย โดยเฉพาะอย่่างยิ่่�งการกระทำำความผิิดค้้ามนุุษย์์ผ่่านช่่องทางออนไลน์์

92 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 Human trafficking is one of the most severe criminal acts because it causes both physical and psychological trauma for victims, some of which is irreversible. In addition, human trafficking is considered around the world to be unethical and immoral. Each year, the U.S. State Department's Office issues its annual Trafficking in Persons Report (TIP) to monitor and combat trafficking of persons. Recently, Thailand was placed on the Tier 2 Watchlist, up from its Tier 3 ranking in 2016. The change in ranking reflects the positive effects of Thailand’s recent policies that aim to curb human trafficking in the country. The Thai government has made significant strides in bringing the country into compliance with higher standards. In particular, the Thai government has doubled down on its efforts to strengthen its human trafficking policies in order to prevent and suppress all forms of human trafficking in collaboration with a number of sectors. For example, Thailand punishes offenders and increases government officials’ prosecution. If someone participates in human trafficking, their punishment can be greater than other infractions. In 2020, Thailand received a Tier 2 ranking again. The Thai government, however, has not been deterred from its goal of abolishing human trafficking in Thailand. The government, through its complex web of national government outposts, is determined to tackle human trafficking head on. Therefore, the government must overcome many challenges since human trafficking still exists, particularly through virtual channels. ความท้้าทายประการหนึ่่�งในการปราบปรามการค้้ามนุุษย์์ คืือ การเพิ่่�มขึ้้�นของผู้้ใช้้งานช่่องทางการสื่่�อสาร ออนไลน์์ซึ่่�งรวมไปถึึงเด็็ก ซึ่่�งเป็็นกลุ่่มเปราะบางที่่�มีีโอกาสจะตกเป็็นเหยื่่�อจากการกระทำำความผิิดฐานค้้ามนุุษย์์ ได้้ง่่ายมากขึ้้�น โดยเฉพาะในช่่วงที่่�มีีการกำำหนดนโยบายล็็อกดาวน์์ หรืือปิิดเมืือง ซึ่่�งเป็็นมาตรการสกััด การแพร่่ระบาดของไวรััสโคโรน่่าสายพัันธุ์์ใหม่่โดยลดการสััมผััสระหว่่างผู้้คน  มาตรการลดความเสี่่�ยง ในการแพร่่ระบาดของโรคติิดเชื้้�อไวรััสโคโรนา 2019 (COVID-19) นี้้�ได้้เปลี่่�ยนวิิถีีชีีวิิตของผู้้คนโดยทั่่�วโลก ในแบบที่่�เราไม่่ได้้คาดคิิดมาก่่อนว่่าจะเกิิดขึ้้�นเพีียงชั่่�วข้้ามคืืน วิิถีีชีีวิิตของผู้้คนส่่วนใหญ่่ซึ่่�งรวมตลอดถึึง วิิถีีการทำำงานอาจจะไม่่สามารถกลัับไปสู่่สภาวะปกติิในช่่วงก่่อนการแพร่่ระบาดได้้ในระยะเวลาอัันใกล้้นี้้� นอกจากปััจจััยเหล่่านี้้�จะทำำ ให้้การปฏิิสััมพัันธ์์และทำำกิิจกรรมผ่่านทางโซเชีียลมีีเดีียซึ่่�งเป็็นช่่องทางออนไลน์์ ในการติิดต่่อสื่่�อสารเพิ่่�มมากยิ่่�งขึ้้�นแล้้ว ยัังส่่งผลให้้เกิิดการกระทำำความผิิดค้้ามนุุษย์์ต่่อเหยื่่�อที่่�เป็็นเด็็กผ่่านทาง ช่่องทางออนไลน์์เพิ่่�มมากขึ้้�นโดยมีีสาเหตุุหลัักสองประการ ได้้แก่่ One of the challenges to human trafficking suppression is the increase of vulnerable internet users, particularly children, due to the lock-down policy resulting from the pandemic. The global COVID-19 pandemic has changed people’s lives in ways that we may not fully grasp in the foreseeable future. The way we live and the way we work are unlikely to return to homeostasis in the near future, at least for most people. This includes the ways our lives, work, and interpersonal interactions are increasingly intertwined on social media. There are two main factors that have caused an increase of human trafficking violations.

93 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 ประการแรก กลุ่่มเด็็กมีีแนวโน้้มที่่�จะกลายเป็็นเหยื่่�อของผู้้กระทำำความผิิดซึ่่�งฉวยโอกาส ในการทำำกิิจกรรมผ่่านทางช่่องทางออนไลน์์มาติิดต่่อสื่่�อสารกัับเด็็กโดยตรง ประการที่่�สอง การเปลี่่�ยนไปสู่่โลกสัังคมออนไลน์์อย่่างกะทันหัันทำำ ให้้เกิิดความท้้าทายใหม่่สำำหรัับ การบัังคัับใช้้กฎหมายในการจัับตััวผู้้กระทำำความผิิดฐานค้้ามนุุษย์์ดำำเนิินคดีี ซึ่่�งส่่วนใหญ่่บุุคคลเหล่่านี้้�กระทำำ ความผิิดทางออนไลน์์แทนการกระทำำความผิิดซึ่่�งหน้้าและอาจมีีการปกปิิดตััวตนที่่�แท้้จริิง เจ้้าหน้้าที่่�บัังคัับ ใช้้กฎหมายจึึงจำำ เป็็นต้้องปรัับตััวในการปฏิิบััติิการในทัันทีีทัันใด แม้้ว่่าหน่่วยงานบัังคัับใช้้กฎหมายต่่าง ๆ ยัังมีีแนวทางในการปฏิิบััติิงานที่ีี�ไม่่เท่่าทัันต่่อสภาวะที่่�เปลี่่�ยนแปลงไป  เนื่่�องจากในอดีีตหน่่วยงาน บัังคัับใช้้กฎหมายปฏิิบััติิงานสืืบสวนและปฏิิบััติิการภาคสนามเป็็นส่่วนใหญ่่ First, children are likely to come into contact with offenders, who see increased online activity as an opportunity to directly contact underaged online users. Second, the sudden shift to a predominantly online social world has posed a new challenge for law enforcement seeking to prosecute human traffickers who mostly commit offenses online, rather than in person. Law enforcements personnel were forced to adopt a remote-only operating procedure almost overnight, forcing team to adopt a more agile approach. Historically, law enforcement teams investigated solely through field operations. อย่่างไรก็ต็าม เนื่่�องจากการแพร่่ระบาดของโรคติิดเชื้้�อไวรััสโคโรนา2019(COVID-19) เจ้้าหน้้าที่่บั�ังคัับ ใช้้กฎหมายต้้องวางยุุทธศาสตร์์ในการปฏิิบััติิการในรููปแบบใหม่่และจััดให้้มีีการฝึึกอบรมเกี่่�ยวกัับการปฏิิบััติิการ สืืบสวนผ่่านช่่องทางออนไลน์์แม้้จะมีีเวลาเตรีียมตััวเพีียงช่่วงเวลาสั้้�น ๆ ก็็ตาม การฝึึกอบรมด้้านเทคนิิค ในการสืืบสวนทางออนไลน์์และแผนเชิิงกลยุุทธ์์เชิิงรุุกของเจ้้าหน้้าที่่�บัังคัับใช้้กฎหมายเป็็นสิ่่�งจำำ เป็็น ที่่�จะช่่วยให้้เจ้้าหน้้าที่่�เองสามารถใช้้เครื่่�องมืือที่่ห�ลากหลายมาปฏิิบััติิการป้้องกันัและปราบปรามการค้้ามนุุษย์์ เพื่่�อให้มั่่้น�ใจว่่าบุุคคลในกลุ่่มเปราะบางกล่่าวคืือกลุ่่มเด็็กจะได้รั้ับการปกป้้องจากการตกเป็็นเหยื่่�อการค้้ามนุุษย์์ ได้้อย่่างทัันท่่วงทีี Due to the pandemic, however, such teams have had to be abruptly repurposed and retrained in a fraction of the time for online channels of investigation. Calls for online investigation technical training and proactive, strategic plans for law enforcement officers have helped deploy massive resources to ensure that vulnerable groups of persons are protected from becoming victims of human trafficking.

94 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 บทความนี้้�มีีวััตถุุประสงค์์เพื่่�อเสนอแผนเชิิงรุุกในการจััดการกัับการกระทำำความผิิดฐานค้้ามนุุษย์์ที่่� เกี่่�ยวข้้องกัับเด็็กกลุ่่มที่่�มีีความเสี่่�ยงต่่อการตกเป็็นเหยื่่�อ ทั้้�งนี้้� ส่่วนหนึ่่�งก็็เพื่่�อให้้ประเทศไทยได้้รัับการจััดอัันดัับ ให้้อยู่่ในอัันดัับที่่�ดีีขึ้้�น หรืือ Tier 1 ในรายงาน TIP โดยบทความนี้้�จะเริ่่�มจากการนำำเสนอข้้อมููลเบื้้�องต้้น เกี่่�ยวกัับภารกิิจในการต่่อต้้านการค้้ามนุุษย์์ที่่�ดำำเนิินการโดยศููนย์์ปฏิิบััติิการบัังคัับใช้้กฎหมายของพนัักงาน ฝ่่ายปกครอง สำำนัักการสอบสวนและนิิติิการ กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ซึ่่�งเป็็นสัังกััดที่่�ผู้้เขีียน ปฏิิบััติิหน้้าที่่�อยู่่ โดยจะวิิเคราะห์์และนำำเสนออุุปสรรคที่่�สำำคััญของการบัังคัับใช้้กฎหมายที่่�อาจขััดขวางการดำำเนิินการ แก้้ไขปััญหาการค้้ามนุุษย์์จากมุุมมองและประสบการณ์์ของผู้้เขีียน ทั้้�งนี้้� รวมไปถึึงความท้้าทายที่่�เกิิดจาก การแพร่่ระบาดของโรคติิดเชื้้�อไวรััสโคโรนา 2019 (COVID-19) ซึ่่�งเพิ่่�มความยากลำำ บากให้้กัับภารกิิจต่่อต้้าน การค้้ามนุุษย์์ในรููปแบบต่่าง ๆ ผ่่านทางช่่องทางออนไลน์ ต์ลอดจนสิ่่�งที่่�ประเทศไทยควรดำำเนิินการเพื่่�อปรัับตััว ให้้สอดรัับกัับการเปลี่่�ยนแปลงที่่�อาจส่่งผลกระทบต่่อการดำำเนิินการของหน่่วยงานบัังคัับใช้้กฎหมายในภารกิิจ ต่่อต้้านการค้้ามนุุษย์์ในอนาคต This paper aims to propose a proactive plan to tackle human trafficking violations related to prostitution in order to enable Thailand to earn a Tier 1 ranking in the TIP. It will start with a background of the mission to combat human trafficking violation established by the Governing Officer’s Law Enforcement Operation Center, Department of Provincial Administration, Ministry of Interior, where the author, Ms. Fahrudee Songluck, is currently working. Based on her experience, this paper will analyze law enforcement’s main obstacles that prevent further progress in tackling human trafficking. These include challenges resulting from the pandemic, which has caused complications to the anti-human trafficking mission in various ways. In addition, the pandemic will impact how law enforcement must operate in its mission against human trafficking in the future.

95 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 พระราชบััญญััติิป้้องกัันและปราบปรามการค้้ามนุุษย์์ พ.ศ. 2551 และที่่�แก้้ไขเพิ่่�มเติิม ซึ่่�งผู้้เขีียนจะกล่่าวถึึง นั่่�นคืือ ความในมาตรา 6 และ 6/1 ซึ่่�งมีีการระบุุถึงองึค์์ประกอบความผิิดฐานค้้ามนุุษย์์และการกระทำำ ความผิิดฐานบัังคัับใช้้แรงงานหรืือบริิการ ตามบทบััญญััติิกฎหมายต่่อต้้านการค้้ามนุุษย์์ของไทยในส่่วนที่่� เกี่่�ยวกัับเด็็กนั้้�น  ผู้้กระทำำความผิิดสามารถถููกตััดสิินว่่ามีีความผิิดฐานค้้ามนุุษย์์ได้้หากปรากฏว่่ามีีการเป็็น ธุุระจััดหา ซื้้�อขาย จำหน่ำ ่าย พามาจากหรืือส่่งไปยัังที่่�ใด หน่่วงเหนี่่�ยว กัักขััง จััดให้้อยู่่อาศััย หรืือรัับไว้้ซึ่่�งเด็็ก เพื่่�อวััตถุุประสงค์์ในการแสวงหาประโยชน์์โดยมิิชอบ ซึ่่�งหมายความว่่าบุุคคลหนึ่่�งถืือเป็็นผู้้กระทำำความผิิด ค้้ามนุุษย์์โดยไม่่จำำ เป็็นต้้องมีีเจตนาพิิเศษใด ๆ หากปรากฏว่่ามีีการกระทำำดัังกล่่าวเกิิดขึ้้�นก็็เพีียงพอที่่�จะ ลงโทษในความผิิดฐานดัังกล่่าวได้้แล้้ว ทั้้�งนี้้�เพื่่�อเป็็นการปกป้้องเด็็กซึ่่�งมีีโอกาสเป็็นเหยื่่�อถึงแึม้ยั้ังไม่่ได้้ รัับความเสีียหายโดยตรงจากการกระทำำความผิิดฐานค้้ามนุุษย์์ก็็ตาม สาเหตุุสำำคััญอีีกประการหนึ่่�ง คืือ เด็็กมีีความเสี่่�ยงมากกว่่าผู้้ใหญ่่เนื่่�องจากมีีความเปราะบางและเป็็นกลุ่่มเป้้าหมายที่่�น่่าดึึงดููดใจของผู้้กระทำำ ความผิิดโดยเฉพาะอย่่างยิ่่�ง ท่่ามกลางสถานการณ์์การแพร่่ระบาดของโรคติิดเชื้้�อไวรััสโคโรนา2019(COVID-19) ยิ่่�งทำำ ให้้ผู้้กระทำำความผิิดสามารถเข้้าถึึงเด็็กได้ง่้่ายขึ้้�นผ่่านช่่องทางออนไลน์์ The Prevention and Suppression of Human Trafficking Act, B.E. 2551 (2008), as amended by the Prevention and Suppression of Human Trafficking (No.2) Act, B.E. 2558 (2015) and the Prevention and Suppression of Human Trafficking (No.3) Act, B.E. 2560 (2017), which the author will address here as the Anti-Trafficking Act sections 6 and 6/1, lays out the elements required to find someone guilty of preparing or conspiring to engage in human trafficking. Under Thai anti-trafficking law, an offender can be found guilty solely based on the act of recruiting, buying, selling, distributing, transporting, transferring, harboring, or receiving underaged persons if the act was committed for the purpose of wrongful exploitation. This means that a person commits a human trafficking offense required under Thai law, which provides support for the focal point in this paper of protecting potentially trafficked underaged victims. Another reason that children are at greater risk than adults is that they are valuable and attractive to offenders, especially since COVID-19 makes children so easily accessible on online platforms. ประเทศไทยซึ่่�งถืือได้้ว่่ามีีกฎหมายต่่อต้้านการค้้ามนุุษย์์ที่่�ครอบคลุุมมากที่่�สุุดแห่่งหนึ่่�งในภููมิิภาค เอเชีียตะวันัออกเฉีียงใต้้โดยห้้ามการค้้ามนุุษย์์ทุุกรููปแบบและมีีการกำำหนดบทลงโทษที่่�เข้้มงวด การบัังคัับ ใช้้กฎหมายที่่�ควบคู่่ไปกัับการกำำกัับดููแลที่่�เข้้มงวดเพื่่�อลดภััยคุุกคามจากการค้้ามนุุษย์์และการสืืบสวนออนไลน์์ เพื่่�อค้้นหาตััวผู้้กระทำำความผิิดหรืือมีีแนวโน้้มว่่าจะกระทำำความผิิดผ่่านปฏิิบััติิการสืืบสวนเชิิงรุุกจึึงเป็็นสิ่่�งสำำคััญ อย่่างยิ่่�งต่่อความสำำเร็็จในการลดหรืือขจััดปััญหาการค้้ามนุุษย์์ทั้้�งในประเทศและรอบเขตพรมแดน ของประเทศไทยได้้จากประสบการณ์์โดยตรงของผู้้เขีียนในการจััดการคดีีค้้ามนุุษย์์ต่่อเหยื่่�อที่่�เป็็นเด็็กหรืือ ยัังไม่บรร่ลุนิุิติิภาวะนั้้น �ผู้้กระทำำความผิิดมัักจะเริ่่�มต้น้จากการเข้้าพููดกัับเหยื่่�อในลัักษณะเพื่่�อนเพื่่�อสร้้างความคุ้้นเคย แล้้วจึึงเพิ่่�มระดัับความสััมพัันธ์์จนเด็็กเกิิดความรู้้สึึกว่่าถููกคุุกคาม ตััวอย่่างเช่่น อาจมีีการการล่่วงละเมิิด ทางเพศที่่�เกิิดขึ้้�นในช่่วงที่่�เด็็กพููดคุุยกัับผู้้กระทำำความผิิดจนเกิิดความไว้้วางใจและยิินยอมไปพบผ่่านการนััดหมาย ทางออนไลน์์ในขณะที่่�ยัังมีีความสััมพัันธ์์อัันดีีกัันอยู่่นั้้�น แล้้วต่่อมาผู้้กระทำำความผิิดมัักข่่มขู่่ว่่าเขาจะเผยแพร่สื่่ ่�อ จากการล่่วงละเมิิดทางเพศนั้้�นหากเด็็กไม่ป่ ฏิิบััติิตามคำำขอหรืือคำำสั่่�งของผู้้กระทำำความผิิด

96 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 ด้้วยเหตุุนี้้� ผู้้ที่่�ตกเป็็นเหยื่่�ออาจไม่่เต็็มใจที่่�จะร่่วมมืือกัับเจ้้าหน้้าที่่�ของรััฐเพราะกลััวว่่าจะได้้รัับ ผลกระทบหรืือหากมีีการตรวจสอบข้้อเท็็จจริิง จะทำำ ให้้เกิิดความอัับอายต่่อสาธารณชน ดัังนั้้�น เพื่่�อป้้องกััน มิิให้้เกิิดข้้อกัังวลดัังกล่่าวและส่่งเสริิมความร่่วมมืือกัับเหยื่่�อได้้มากขึ้้�น ในการปฏิิบััติิการสืืบสวนและดำำเนิินคดีี ต่่อผู้้กระทำำความผิิดฐานค้้ามนุุษย์์ต่่อเด็็กผ่่านช่่องทางออนไลน์นั้้์�น ผู้้บัังคัับใช้้กฎหมายจึึงต้้องให้้ความสำคัำ ัญ กัับการสร้้างความเข้้าใจ และความไว้้วางใจในชุุมชนเพื่่�อให้้การปฏิิบััติิภารกิิจเป็็นไปอย่่างมีีประสิิทธิิภาพ และบรรลุุผล Thailand has one of the most comprehensive sets of anti-trafficking laws in Southeast Asia; such laws prohibit all forms of trafficking and impose stringent penalties . Crucial to its success in eliminating human trafficking in and around its borders, Thai law enforcement must work in tandem with the strict regulatory regime to significantly reduce the threat of human trafficking and proactively search for potential offenders. For example, from the author’s direct experience in managing human trafficking cases, underaged victims normally receive threats from the offender. The offender usually threatens that he will spread sexual abuse materials obtained from a child if they do not conform with the instructions of the offender, which often relate to the human trafficking violations. As a result, victims may be reluctant to cooperate with government officials for fear of retribution or public scrutiny and embarrassment. To combat such perverse incentives, law enforcement must place more emphasis on investigations and build community morale and trust to effectively carry out their missions.

97 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 ในการขัับเคลื่่�อนการจััดอัันดัับในการดำำเนิินงานด้้านการค้้ามนุุษย์์ของประเทศไทยจากระดัับ 2 ขึ้้�นไปเป็็นระดัับ 1 ตามรายงาน TIP และเพื่่�อให้้สอดคล้้องกัับมาตรฐานขั้้�นต่ำ ำ� ของพระราชบััญญััติิคุ้้มครอง เหยื่่�อการค้้ามนุุษย์์(TVPA) ปีีค.ศ. 2000 มาตรา 7106 ซึ่่�งกำำหนดมาตรฐานขั้้�นต่ำ ำ� ในการขจััดการกระทำำ การค้้ามนุุษย์์ โดยมีีเกณฑ์์12 ข้้อที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับการค้้ามนุุษย์์เป็็นตััวชี้ ้� วััดนั้้�น รััฐบาลของประเทศหนึ่่�ง ๆ ต้้องมีีการใช้้มาตรการเพื่่�อป้้องกัันการค้้ามนุุษย์์รููปแบบอาชญากรรมที่่�ร้้ายแรง เช่่น มาตรการในการแจ้้ง และให้้ความรู้้แก่่สาธารณชน รวมถึึงผู้้ที่่�มีีแนวโน้้มที่่�จะตกเป็็นเหยื่่�อการค้้ามนุุษย์์เกี่่�ยวกัับสาเหตุุและผลลััพธ์์ ที่่�เกิิดขึ้้�นจากการค้้ามนุุษย์์มาตรการในการจดทะเบีียนการเกิิด การเป็็นพลเมืืองและการจดทะเบีียนสััญชาติิ เพื่่�อระบุุตััวตนของบุุคคล การแบ่่งปัันข้้อมููลระดัับทวิิภาคีี พหุุภาคีีหรืือระดัับภููมิิภาคที่่�มีีประสิิทธิิผลและ การจััดเตรีียมความร่่วมมืือกัับประเทศอื่น ่� ๆ ตลอดจนนโยบายหรืือกฎหมายที่่�มีีประสิิทธิิภาพในการควบคุุม นายหน้้าในการจััดหาและดููแลแรงงานต่่างด้้าวที่่�เข้้ามาทำำงานตามกฎหมายมิิให้้มีีการแอบแฝงการค้้ามนุุษย์์ ภายใต้้กระบวนการดัังกล่่าว หากประเทศไทยมุ่่งมั่่�นที่่�จะก้้าวขึ้้�นสู่่อัันดัับ 1 รััฐบาลจำำ เป็็นต้้องสร้้างมาตรการ เชิิงรุุก และจััดทำำแผนยุุทธศาสตร์์ตลอดจนเพิ่่�มขีีดความสามารถในการบัังคัับใช้้กฎหมายในภารกิิจต่่อต้้าน การค้้ามนุุษย์์อย่่างต่่อเนื่่�อง To move from Tier 2 up to Tier 1 in the TIP report is to fully comply with the minimum standards of the Trafficking Victims Protection Act (TVPA) of 2000, including Section 7106 of the TVPA which sets the minimum standards for eliminating trafficking acts. There are 12 criteria from the TIP report that are relevant to human trafficking. One of relevant indicators is whether the government of a country has adopted measures to prevent severe forms of trafficking in persons, such as measures to inform and educate the public, including potential victims, about the causes and consequences of severe forms of trafficking in persons, measures to establish the identity of local populations, including birth registration, citizenship, and nationality, effective bilateral, multilateral, or regional information sharing and cooperation arrangements with other countries, and effective policies or laws regulating foreign labor recruiters and holding them civilly and criminally liable for fraudulent recruiting. If Thailand is determined to move up to Tier 1, the government should create proactive measures, prepare strategic plans, and enhance the capability of law enforcement in anti-human trafficking missions.

98 DEPARTMent OF PROVINCiAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 ในแง่่ของการป้้องกัันการกระทำำความผิิดฐานค้้ามนุุษย์์ ประเทศไทยควรให้้ความรู้้แก่่บุุคคล กลุ่่มเปราะบางเพื่่�อหลีีกเลี่่�ยงมิิให้้บุุคคลเหล่่านี้้�ตกอยู่่ในสถานการณ์์ที่่�เสี่่�ยงต่่อการเป็็นเหยื่่�อการค้้ามนุุษย์์และ สร้้างระบบที่่�มีีประสิิทธิิภาพในการระบุุบุุคคลที่่�อาจตกเป็็นเหยื่่�อซึ่่�งอาจเรีียกว่่า “Share for Sure Information Program” หรืือโปรแกรมแบ่่งปัันข้้อมููลเพื่่�อให้้แน่่ใจว่่าทุุกคนปลอดภััยจากความเสี่่�ยงในการตกเป็็นเหยื่่�อ การค้้ามนุุษย์์ ซึ่่�งโปรแกรมดัังกล่่าวจะเผยแพร่่ข้้อมููลเกี่่�ยวกัับสิ่่�งที่่�ได้้เรีียนรู้้โดยปกปิิดชื่่�อของผู้้เสีียหายจาก คดีีค้้ามนุุษย์์ที่่�ดำำเนิินการโดยศููนย์์ปฏิิบััติิการบัังคัับใช้้กฎหมายของพนัักงานฝ่่ายปกครองไปยัังกลุ่่มเด็็กที่่�เปราะบาง คุุณครูู และผู้้ปกครอง รวมไปถึึงผู้้บัังคัับใช้้กฎหมายด้้วยกัันในหน่่วยงานอื่ ่� น ๆ นอกจากนี้้�เพื่่�อให้้เด็็กในโรงเรีียน สามารถเรีียนรู้้เกี่่�ยวกัับความเสี่่�ยงเกี่่�ยวกัับการตกเป็็นเหยื่่�อในการค้้ามนุุษย์์นั้้�น  อาจมีีการเรีียนการสอนผ่่าน หลัักสููตรบัังคัับเกี่่�ยวกัับลัักษณะของการกระทำำความผิิดค้้ามนุุษย์์ โดยเฉพาะอย่่างยิ่่�งการกระทำำความผิิด ที่่�เกิิดขึ้้�นผ่่านทางช่่องทางออนไลน์์และวิิธีีที่่�เด็็กเหล่่านั้้�นจะสามารถใช้้สื่่�อสัังคมออนไลน์์ได้้อย่่างปลอดภััย ทั้้�งนี้้�อาจรวมถึึงการจััดตั้้�งหน่่วยเฉพาะในโรงเรีียนหรืือหน่่วยงานตำำรวจนัักเรีียนเพื่่�อเฝ้้าระวัังหรืือตรวจสอบ กัันเองในเครืือข่่ายสัังคมหรืือชุุมชนของโรงเรีียนสำำหรัับการประพฤติิมิิชอบในลัักษณะที่่�อาจเข้้าข่่าย การกระทำำความผิิดค้้ามนุุษย์์นี้้�และรายงานการประพฤติิมิิชอบดัังกล่่าวต่่อเจ้้าหน้้าที่่�ของรััฐ กล่่าวอีีกนััยหนึ่่�ง คืือเราต้้องพััฒนาโปรแกรมที่่�สามารถสร้้างความเข้้าใจและเป็็นช่่องทางการสื่่�อสารระหว่่างเหยื่่�อหรืือบุุคคลที่่�อาจ ตกเป็็นเหยื่่�อหรืือเป็็นกลุ่่มเสี่่�ยงกัับเจ้้าหน้้าที่่�ของรััฐที่่�ทำำหน้้าที่่�ป้้องกัันและปราบปรามการค้้ามนุุษย์์ เพื่่�อทำำ ให้้การระบุุตััวผู้้กระทำำความผิิดซึ่่�งเป็็นขั้้�นตอนเบื้้�องต้้นที่่�สำำคััญที่่�จะนำำ ไปสู่่การป้้องกัันมิิให้้เกิิดการกระทำำ ความผิิดค้้ามนุุษย์์ที่่�ส่่งผลร้้ายแรงมากขึ้้�นอีีก โดยเจ้้าหน้้าที่่�จะสามารถจััดการกัับผู้้กระทำำความผิิดพร้้อมกัับ ดำำเนิินการแก้้ไขเยีียวยาความเสีียหายที่่�เกิิดขึ้้�นต่่อผู้้เสีียหายได้้อย่่างทัันการณ์์ In terms of prevention, Thailand should intensively educate vulnerable populations to avoid getting into risky situations that can lead to being trafficked and create an effective system of identifying potential victims. This could be called a “Share for Sure Information Session Program” and distribute information regarding the lessons learned from previous human trafficking cases conducted by our department for both vulnerable children and law enforcement. Children in school must learn through mandatory curriculum about the risks with respect to human trafficking violations, particularly violations that are committed online, and how to use social media safely. This might also include the establishment of a school task force or student police body to surveil or monitor social networks or school communities for this type of misconduct and to report such misconduct to government officials. In other words, we must develop a program to foster communication and understanding amongst potential victims, vulnerable groups, and government officials to identify early indicators of human trafficking offenses.

99 DEPARTMent OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ARTICLES ON DOPA MISSION 2021 นอกจากนี้ รัฐบาลอาจนำระบบ “Register Convicted Human Trafficking Offenders” หรือการบันทึกข้อมูลทางทะเบียนของผู้กระทำความผิดเกี่ยวกับการค้ามนุษย์มาใช้ ซึ่งข้อมูลทางทะเบียน ดังกล่าวมีลักษณะคล้ายกับรูปแบบของการลงทะเบียนผู้กระทำความผิดในข้อหาล่วงละเมิดทางเพศเด็ก ในสหรัฐอเมริกาจะมีการแจ้งข้อมูลให้กับประเทศปลายทางที่ผู้เคยกระทำความผิดนั้นมีแผนท ี่จะเดินทางไป ทั้งนี้  เพื่อให้ประเทศปลายทางมีการเตรียมพร้อมเฝ้าระวังมิให้บุคคลดังกล่าวกระทำความผิดในลักษณะ เดียวกันขึ้นอีก ซึ่งระบบการลงทะเบียนผู้กระทำความผิดค้ามนุษย์นี้ จะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งหากสามารถ ทำ เป็นฐานข้อมูลกลางโดยความร่วมมือระหว่างประเทศ เนื่องจากผู้กระทำความผิดส่วนใหญ่ที่กระทำความผิด ค้ามนุษย์สามารถกระทำความผิดได้ทั่วโลกโดยไม่คำนึงถึงพรมแดนผ่านช่องทางออนไลน์ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในยุคการแพร่ระบาดของโรคติดเชอไวรัสโคโร ื้ นา2019(COVID-19) มาตรการนี้จะช่วยป้องกันการกระทำ ความผิดที่อาจเกิดขึ้นจากการค้ามนุษย์ก่อนท ี่ จะมีการกระทำ เกิดขึ้นจริงอันจะส่งผลเสียต่อเหย ื่ อผู้เสียหาย ซึ่งอาจจะไม่สามารถเยียวยาจิตใจหรือร่างกายให้กับสู่สภาพเดิมได้อีกต่อไป Moreover, the government should adopt a “Convicted Human Trafficking Offenders Registration”, similar to the convicted offenders for child sexual abuse registration in the United States. This is because most offenders commit human trafficking violations across the world irrespective of borders, particularly during the pandemic era. Such prevention protocols may enable law enforcement to become more aware of potential human trafficking offenses before they are committed.