อนุสรณ์ final

อนุสรณ์
พธิ พี ระราชทานเพลงิ ศพ
สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วริ ยิ ังค์ สริ นิ ธฺ โร)

เพื่องานหลวงพ่อสานต่อให้เกรียงไกร

ณ เมรหุ ลวงหนา้ พลับพลาอิศรยิ าภรณ์
วัดเทพศริ นิ ทราวาสราชวรวหิ าร กรงุ เทพมหานคร

วนั อาทติ ย์ท่ี ๑๙ มถิ นุ ายน พ.ศ. ๒๕๖๕





๑๙ มถิ นุ ายน ๒๕๖๕







วฒั นายุกาล ๑๐๐ ปี ... ๗ มกราคม ๒๕๖๓

ศาสตราจารย์กิตติคุณ ดร.วิษณุ เครืองาม กรรมการมูลนิธิสถาบันพลังจิตตานุภาพ
หลวงพอ่ วริ ยิ งั ค ์ สริ นิ ธฺ โร กลา่ วสดดุ พี ระพรหมมงคลญาณหลวงพอ่  หลวงพอ่ วริ ยิ งั ค ์ สริ นิ ธฺ โร ในงาน
วฒั นายกุ าล ๑๐๐ ปี

ขอกราบนมสั การพระเถรานเุ ถระทกุ รปู  ขอความสวสั ดมิ งคลจงมแี กท่ า่ นกลั ยาณมติ รศษิ ย์
สถาบัน  พลังจิตตานุภาพทุกท่าน  เมื่อวันสองวันมานี้ผมมีโอกาสได้ดูรายการทางโทรทัศน์ช่องหนึ่ง
เขาน�ำชมร้านอาหารเก่าแก่ท่ีมีอายุ ๑๐๐ ปี แสดงให้เห็นถึงว่าร้านเหล่านี้ได้ต้ังขึ้นเม่ือ ๑ ศตวรรษ
มาแล้วเป็นร้านขายขนมบ้าง  ร้านขายน้�ำชากาแฟบ้าง  ร้านขายไอศกรีมบ้าง  ซ่ึงร้านไอศกรีมนั้น
เป็นร้านขายไอศกรีมร้านแรกท่ีมีข้ึนในประเทศไทย  รายการได้แสดงความชื่นชมยินดีที่กิจการ
เหล่าน้ันได้ก่อตั้งข้ึนมา  ๑  ศตวรรษแล้ว  และยังคงยืนหยัดปฏิบัติหน้าที่ท�ำงานเหล่านั้นจนถึงบัดนี้
ผมดูไปก็นึกถึงข้ึนได้ว่าอีกวันสองวันนับจากท่ีผมได้ดูรายการโทรทัศน์น้ันจะมีงานใหญ่และงาน
ใหญน่ น้ั กม็ าถงึ ในบดั น ้ี เราทงั้ หลายตอ้ งรำ� ลกึ วา่ พระมหาเถระรปู หนง่ึ  ซง่ึ นงั่ อยบู่ นเวทเี บอ้ื งหนา้ เรา
ณ บดั นม้ี อี ายคุ รบ ๑๐๐ ปหี รอื  ๑ ศตวรรษในวนั นแ้ี ลว้ กย็ งั คงยนื หยดั ปฏบิ ตั หิ นา้ ท ี่ มาจนถงึ เวลาน้ี
เมื่อวานซืนนี้ก็ยังท�ำงานยังสั่งงานเม่ือวานนี้ก็ยังส่ังงานเม่ือเช้านี้ก็ยังปฏิบัติงานจะมีความ
แตกตา่ งเกดิ ขนึ้ อยบู่ า้ งวา่ รา้ นอาหารทไี่ ดอ้ อกรายการโทรทศั นน์ น้ั อาย ุ ๑๐๐ ปหี รอื  ๑ ศตวรรษกจ็ รงิ
อยู่แต่  ได้เปลี่ยนเจ้าของ  ๓  หรือ  ๔  รุ่น  ๓  หรือ  ๔  Generation  มาแล้วแต่พระมหาเถระรูปหน่ึงซึ่ง
น่ังอยู่บนเวที  เบ้ืองหน้าเรา  ณ  บัดนี้มีอายุ  ๑  ศตวรรษ  ๑๐๐  ปี  ยังคงยืนหยัดปฏิบัติหน้าที่และ
อยู่ในรุ่นหรือ  Generation  เดียว  ซึ่งตรงนี้เป็นความอัศจรรย์เม่ือหลายปีมาแล้วพระเดชพระคุณ
หลวงพอ่ ไดเ้ ลา่ ใหพ้ วกเราฟังวา่ มีฝรงั่ ไปถามท่านวา่ หลวงพอ่ จะท�ำงานอยา่ งนี้ไปอกี นานเท่าใดท่าน
เล่าไปย้ิมไปแล้วก็เล่าว่า ได้ตอบฝร่ังที่ถามน้ันว่าจะท�ำงานตลอดไปตราบใดท่ีพลังศรัทธายังเป็นท่ี
ยอมรับ พลังทรัพย์ยังมีผู้ยอมถวาย พลังกายยังไปไหว พลังใจยังสู้ และพลังความรู้ยังไม่ลืมเลือน
พลงั ทงั้  ๕ นว้ี า่ ไปแลว้ กต็ รงกบั พละ ๕ ตามหลกั พระพทุ ธศาสนานนั่ เอง แตพ่ ลงั ทงั้  ๕ ทเ่ี กดิ ขนึ้ เปน็
พลังท่ีพระเดชพระคุณหลวงพ่อวิริยังค์ท่ีเคารพนับถือของเราได้มาจากการปฏิบัติสิ่งเดียว  เป็นส่ิง

8  เพื่องานหลวงพ่อสานต่อให้เกรียงไกร

เดียวกับท่ีท่านพยายามพร่�ำสอนถ่ายทอดและบอกเรานั่นก็คือพลังจิตตานุภาพ  ไม่น่าเช่ือนะครับ
ทา่ นผมู้ เี กยี รตทิ เี่ คารพ วา่ ทารกนอ้ ยคนหนงึ่ ซงึ่ ถอื อบุ ตั เิ กดิ มาเมอ่ื  ๑๐๐ ปที แี่ ลว้ ทสี่ ถานรี ถไฟปา่ เกลยี ว
จงั หวดั สระบรุ ี จะเตบิ โตขนึ้ จนกระทั่งเขา้ มาอยู่ในกรุงเทพมหานคร สามารถสรา้ งวดั วาอารามใหญ่
โตเป็นท่ีเคารพนับถือของคนท่ัวไปเร่ืองนี้ก็ต้องนึกไปถึงค�ำพูดของพระอาจารย์ม่ัน  ซ่ึงเคยบอกแก่
พระเดชพระคณุ หลวงพอ่ เอง วา่ ในบรรดาศษิ ยท์ งั้ หลายของทา่ นนนั้ สว่ นใหญจ่ ะเปน็ พระอยปู่ า่ กเ็ หน็
อยู่แต่วิริยังค์  ผู้น้ีที่เป็นช้างเผือกต่อไปจะเข้าไปท�ำงานในเมืองในกรุงกับคนอื่นเขาได้และพรข้อน้ี
ก็สัมฤทธ์ิเป็นความจริง  เมื่อพระเดชพระคุณหลวงพ่อวิริยังค์  ได้เข้ามาสู่กรุงเทพมหานครเป็น
เนื้อนาบุญของชาวกรุงเทพมหานคร  ได้สร้างวัดข้ึนใหญ่โตได้ต้ังสถาบันพลังจิตตานุภาพข้ึนจนมี
สาขาเผยแพรไ่ ปทวั่ ประเทศมากกวา่  ๒๐๐ แหง่ และทวั่ โลกมากกวา่  ๑๐ แหง่  ไมน่ า่ เชอ่ื นะครบั ทา่ น
ผมู้ เี กยี รตทิ เี่ คารพทเ่ี ดก็ ผหู้ นง่ึ ซง่ึ สขุ ภาพออ่ นแอเจบ็ ออดๆ แอดๆ จนชวี ติ นา่ จะวายปราณเสยี ตงั้ แต่
เยาว์วัยจะสามารถยืนหยัดมีชีวิตจนถึงอายุได้  ๑๐๐  ปีในวันน้ี  ไม่น่าเช่ือนะครับท่านผู้มีเกียรติท่ี
เคารพทเี่ ดก็ คนหนง่ึ ซงึ่ เตบิ โตมาดว้ ยความรสู้ กึ ฝงั จติ ฝงั ใจแนน่ คอื กลวั ภตู ผปี ศี าจแตส่ ามารถเจรญิ วยั
มาจนกระท่ังเป็นคนท่ีเข้าไปนั่งวิปัสสนาทำ� กรรมฐานในป่าช้ากับอสุภและซากศพทั้งหลายได้อย่าง
งา่ ยดาย ไมน่ า่ เชอื่ นะครบั วา่ สามเณรเลก็ ๆ รปู หนง่ึ ตอ่ มาจะไดเ้ ปน็ พระภกิ ษผุ มู้ คี วามสามารถและได้
เปน็ อปุ ทานของ พระอาจารยม์ นั่ อยอู่ ยา่ งนอ้ ยถงึ  ๔ ป ี ไมน่ า่ เชอ่ื นะครบั วา่ สงิ่ เหลา่ นจี้ ะเกดิ ขน้ึ ไดก้ บั
พระมหาเถระรปู เดยี วนนั่ กค็ อื พระเดชพระคณุ พระอาจารยห์ ลวงพอ่ วริ ยิ งั ค ์ สริ นิ ธฺ โร ไมน่ า่ เชอื่ นะครบั
วา่ พระจากบา้ นนอกซง่ึ ทา่ นบอก ไวเ้ องวา่ การศกึ ษาทา่ นไมไ่ ดส้ งู แตท่ า่ นสามารถเจรญิ วยั มาจนเปน็
พระมหาเถระอบรมสงั่ สอนความรแู้ กค่ นทวั่ ไปได ้ จนกระทงั่ สอนแกช่ าวตา่ งประเทศแสดงพระธรรม
เทศนาสอนวิธีท�ำสมาธิแก่ชาวต่างชาติได้เป็นภาษาต่างประเทศ  สามารถที่จะใช้เทคโนโลยีสื่อสาร
ท่ีทันสมัยซ่ึงคนรุ่นสมัยท่านไม่เคยพบไม่เคยเห็นได้และไม่น่าเชื่อนะครับว่าพระจากชนบทห่างไกล
เรียกกันว่าพระบ้านนอกและ  ณ  บัดนี้ได้เป็นพระมหาเถระช้ันรองสมเด็จพระราชาคณะ  เจ้าคณะ
รองช้ันหิรัญบัฏฝ่ายวิปัสสนาธุระ  ความไม่น่าเช่ือนี้เป็นความจริงทั้งส้ินด้วยความบากบ่ันมานะ
และดว้ ยความวริ ยิ ะอตุ สาหะสมกบั ชอื่ ของทา่ นทบี่ พุ การขี องทา่ นไดต้ ง้ั ไว ้ คอื  ผมู้ อี งคแ์ หง่ ความเพยี ร
เปน็ ทต่ี ้งั

ท่านผู้มีเกียรติที่เคารพพระเดชพระคุณหลวงพ่อวิริยังค์ที่เคารพนับถือของเราเจริญชนมายุ
มาถึงบัดนี้ศตวรรษาวัฒนายุกาลครบ  ๑๐๐  ปี  ๑๐๐  ปีนั้นเราเรียกว่าเป็น  ๑  ศตวรรษท่านได้น�ำ
เอาองค์ความรู้อันย่ิงใหญ่มาเผยให้แก่คนทั้งหลาย ได้ทราบประดุจหนึ่งได้หลายส่ิงท่ีคว�่ำอยู่ให้เป็น
ส่ิงท่ีปรากฏอย่างชัดแจ้งน่ันคือวิชาสมาธิ  วิชาสมาธิเป็นท่ีรู้จักและปฏิบัติมานานแต่ด้วยเหตุที่
พระเดชพระคุณหลวงพ่อมีปฏิปทาอันม่ันคงแน่วแน่ที่จะสืบทอดวิชานี้จากพระอาจารย์ของท่าน

อนุสรณ์ พิธีพระราชทานเพลิงศพ สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร)  9 

แลว้ ถา่ ยทอดตอ่ ไปถงึ คนรนุ่ หลงั จงึ ไดท้ ำ� งานอยา่ งเดด็ เดย่ี วไมย่ อ่ ทอ้  ทา่ นไดศ้ กึ ษาคอื ปรยิ ตั แิ ละนำ�
มาปฏิบัติจนกระท่ังแสดงให้เห็นผลส�ำเร็จคือปฏิเวธ ท่านได้เขียนต�ำรับต�ำราในเรื่องของวิชาการท�ำ
สมาธิน�ำให้วิชาสมาธิกลายเป็นวิทยาศาสตร์ ไม่ใช่ไสยศาสตร์ ไม่ใช่จิตประสาท แต่เป็นเหมือนกับ
วิทยาศาสตร์ท่ีใช้กับทุกเพศทุกวัยทุกอาชีพ  ทุกฐานะ  ทุกประเทศ  ท่านได้ก่อก�ำเนิดสถาบันพลังจิต
ตานภุ าพขน้ึ  ทา่ นไดก้ อ่ กำ� เนดิ หลกั สตู รวชิ าสมาธขิ น้ึ เพอื่ ใหถ้ กู กบั จรติ กริ ยิ าของผคู้ นทกุ ประเภทรวม
ถงึ  ๔๕ หลกั สตู รจำ� แนกออกเปน็ กลมุ่ ตา่ ง ๆ ไดถ้ งึ  ๖ กลมุ่  และไมม่ ผี ใู้ ดจะเลด็ รอดออกไปจากกลมุ่
เป้าหมายน้ไี ด้เลย 

๑. กลมุ่ หลักสูตรสำ� หรับเด็กและเยาวชน
๒. กลุม่ หลักสตู รส�ำหรบั บุคคลทวั่ ไป 
๓. กล่มุ หลกั สตู รส�ำหรบั พระภกิ ษุ
๔. กล่มุ หลกั สตู รส�ำหรบั ชาวต่างประเทศ
๕. กลุม่ หลกั สูตรสำ� หรบั องคก์ รสถาบัน และ
๖. กลุ่มหลักสูตรส�ำหรับผู้ท่ีจะเป็นครูสอนวิชาสมาธิต่อไปอย่างที่ฝรั่งเรียกกันว่า Training
The Trainer
สงิ่ เหลา่ นพ้ี ระเดชพระคณุ หลวงพอ่ ไดท้ ำ� ใหเ้ หน็  ใชเ้ วลาหลายปจี ดั ตง้ั ขนึ้ กอ่ ตงั้ ขนึ้ จนสำ� เรจ็
เพราะฉะนั้นจึงมีสาขาของสถาบันพลังจิตตานุภาพอยู่ในประเทศไทยทราบจากคุณดาวน้อยเมื่อ
สักครู่ว่า  ๒๗๗  สาขาแล้วยังจะมีในต่างประเทศท่ีสหรัฐอเมริกาที่แคนาดา  ที่ออสเตรเลีย  อีกเป็น
อันมากและท่ีไม่ได้ตั้งเป็นสาขาอีกกระจายอยู่อีกหลายประเทศในโลก  สิ่งเหล่าน้ีส�ำเร็จข้ึนได้เป็นท่ี
น่าอศั จรรย์  
ทา่ นผมู้ เี กยี รตทิ เี่ คารพ ชอ่ื เสยี งเกยี รตคิ ณุ และพลงั ทพ่ี ระเดชพระคณุ หลวงพอ่ มอี ยนู่ น้ั  เปน็
ทร่ี บั ทราบทวั่ ไป แรกเร่ิมกร็ ับทราบกนั อยใู่ นหมชู่ าวบา้ นแถววดั ธรรมมงคล ตอ่ มากข็ ยายออกไปทวั่
กรงุ เทพมหานคร วนั นเี้ ปน็ ทร่ี จู้ กั ไปทวั่ ประเทศจะเดนิ ทางไปสารทศิ ไหนในประเทศไทยกจ็ ะเหน็ ปา้ ย
สถาบันพลังจิตตานุภาพ  ผมเองไปตรวจราชการแวะเวียน  เย่ียมเยือน  เท่ียวเตร่  ท่ีไหนจะมีคนเข้า
มาทักทายนับรุ่นในฐานะศิษย์สถาบันพลังจิตตานุภาพแล้วทักทายกันด้วยความปลื้มปิติยินดีเสมอ
เสมือนหน่ึงเป็นเพ่ือนรุ่นเดียวกันหรือรุ่นพี่รุ่นน้องกัน  ทุกคนเป็นกัลยาณมิตรซึ่งกันและกัน วันน้ี
ชอ่ื เสยี งเกยี รตคิ ณุ ของพระเดชพระคณุ หลวงพอ่ ขจรขจาย ไปทว่ั โลก เปน็ ทรี่ จู้ กั ทวั่ ไป แลว้ ผมเชอ่ื วา่
วันหนึ่งจะขึ้นไปสู่สถาบันองค์การโลกที่เรียกว่า  ยูเนสโก  และสหประชาชาติ  เกียรติคุณอันยิ่งใหญ่
ไพศาลของหลวงพ่อน้ัน  เป็นท่ียอมรับโดยท่ัวไปจากฐานะเพียงพระหนุ่มเณรน้อย  จนกระทั่งบัดน้ี
เปน็ พระมหาเถระที่ยิ่งใหญเ่ ป็นท่ียอมรบั นับถอื ท่ัวไป 

10  เพื่องานหลวงพ่อสานต่อให้เกรียงไกร

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม  สถาปนา
สมณศักดิ์ท่านขึ้นเป็นรองสมเด็จพระราชาคณะเจ้าคณะรองช้ันหิรัญบัฏ  ฝ่ายวิปัสสนาธุระ  ที่พระ
พรหมมงคลญาณและโปรดสังเกตว่า  ราชทินนามพระพรหมมงคลญาณพระราชาคณะชั้นพรหม
น้ัน  จะต้องมีค�ำว่า  วิ  แล้วก็  (  .  )  ต่อท้ายเสมอ  หลายคนนึกว่าย่อมาจากวิริยังค์  ไม่ใช่เป็นค�ำที่
ต่อท้ายเป็นพิเศษปรากฏอยู่ในราชทินนามย่อมาจากค�ำว่าฝ่ายวิปัสสนาธุระ  เพราะการที่จะเป็น
พระราชาคณะน้ัน มีอยู่ ๒ ฝ่าย คือฝ่ายคันถธุระ ซึ่งท�ำกิจการบ้านเมืองทั่วไป และที่จะพิเศษมาก
คอื ฝา่ ยวปิ สั สนาธรุ ะ แปลวา่  ชำ� นาญการทางดา้ นวปิ สั สนาสมาธ ิ พระรปู ใดทเ่ี ปน็ ฝา่ ยวปิ สั สนาธรุ ะ
จะเขยี นคำ� ว่า ( ว.ิ  ) เป็นอักษรย่อตอ่ ทา้ ยราชทินนามเสมอ

ขอเรียนให้ท่านทั้งหลายได้ทราบว่าในประวัติ ๒๐๐ กว่าปีของกรุงรัตนโกสินทร์ พระราชา
คณะทีเ่ ปน็ รองสมเด็จพระราชาคณะเจ้าคณะรองช้นั หริ ัญบัฏ นนั้  ส่วนใหญ่หรอื ทง้ั หมดจะเป็นฝ่าย
คันถธุระ  ซ่ึงเขาจะไม่เขียนค�ำว่าคันต่อท้าย  เพราะเป็นท่ีเข้าใจว่าเป็นฝ่ายคันถธุระ  ต่อเม่ือรูปใดท่ี
ชำ� นาญการทางด้านวปิ ัสสนาจงึ จะเขยี นว่า ( วิ. ) ตอ่ ท้าย ในประวัต ิ ๒๐๐ กว่าปีกรงุ รัตนโกสินทร์
นน้ั  พระราชาคณะชน้ั รองสมเดจ็ เจา้ คณะรองชน้ั หริ ญั บฏั  ทชี่ ำ� นาญการทางฝา่ ยวปิ สั สนาธรุ ะ ตง้ั แต่
รัชกาลที่  ๑  มาจนถึงบัดน้ีมีอยู่เพียง  ๒  รูป  รูปหนึ่งเป็นฝ่ายมหานิกาย  อีกรูปหน่ึงเป็นฝ่ายธรรม
ยุติกนิกาย ฝ่ายธรรมยุตกิ นกิ ายตัง้ แต่ตั้งกรุงรัตนโกสินทร์มาบัดน้ี

มีเพียงรูปเดียวรูปนั้นมีช่ือว่า  พระพรหมมงคลญาณ  ราชทินนามที่พระบาทสมเด็จพระ-
วชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว  ทรงพระกรุณาโปรดพระราชทานถวายแก่พระเดชพระคุณหลวงพ่อนั้น
เราจะรู้จักกันย่อๆ  ว่า  พระพรหมมงคลญาณ  แปลว่าพระภิกษุผู้มีปัญญาปรีชาญาณ  ในธรรมะอัน
เป็นมงคลประเสริฐ  ท่ีจริงรู้เท่านี้ก็พอแล้ว  แต่ถ้าจะรู้ต่อไปก็จะย่ิงเพ่ิมความรู้สึกปลาบปล้ืมดื่มด่�ำ
เพราะราชทินนามที่ทรงพระกรุณาโปรดพระราชทาน  และเขียนในแผ่นเงินหรือหิรัญบัฏนั้น
มีราชทินนามหรือช่ือเต็มว่า  พระพรหมมงคลญาณ  ปูชนียฐานประยุต  วิสุทธิญาณโสภณ 
โกศลวิเทศศาสนดิลก สาธกวิปัสสนาธุราทร ธรรมยุติกคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาส ี
สถติ  ณ วัดธรรมมงคลเถาบญุ นนทวิหาร

ท่านผู้มีเกียรติที่เคารพราชทินนามยาวๆ  ของท่านนั้น  มีความหมายท้ังสิ้น  เม่ือได้ตั้งข้ึน
แล้วก็ต้องการแสดงให้เห็นถึงบุคลิกลักษณะปรีชาญาณอันยิ่งใหญ่ของพระเดชพระคุณหลวงพ่อ
พรหมมงคลญาณ คอื ผมู้ ปี ญั ญาปรชี าชาญในพระธรรมอนั เปน็ มงคล ปชู นยี ฐานประยตุ  ไมไ่ ดแ้ ปล
วา่ เปน็ ฐานของพลเอกประยุทธ์

แม้วันนี้พลเอกประยุทธ์  ได้ให้ผู้แทนน�ำเงินมาถวายสมทบในการถวายสังฆทาน  แด่
พระเดชพระคุณหลวงพ่อด้วย  แต่ปูชนียฐานประยุต  แปลว่า  ผู้ที่เป็นฐานท่ีต้ังแห่งปูชนียบุคคล

อนุสรณ์ พิธีพระราชทานเพลิงศพ สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร)  11 

ซึ่งสามารถน�ำหลักธรรมมาปรับใช้ประยุกต์ใช้  ประยุตในที่น้ีแปลว่าประยุกต์ใช้  ส�ำหรับท่านท่ีมา
จากต่างประเทศ  โปรดทราบว่าแปลว่า  Apply  วิสุทธิญาณโสภณ  ผู้มีปัญญาความรู้อันงดงาม
คำ� ตอ่ ไปคอื คำ� ทเี่ ราควรจะรบั รดู้ ว้ ยความปลาบปลมื้ ยนิ ดพี ระราชทนิ นามนนั้ ไดท้ รงตงั้ ตอ่ ไปในสรอ้ ย
ว่า  โกศลวิเทศศาสนดิลก  แปลว่าผู้ยอดเย่ียมไร้เทียมทาน  ในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาไปยัง
ตา่ งประเทศ ประโยคตอ่ ไป คอื คำ� วา่  สาธกวปิ สั สนาธรุ าทร แปลวา่ ผทู้ ที่ ำ� ธรุ ะ เออ้ื อาทร เอาใจใส่
ในการสงั่ สอนวชิ าวปิ สั สนาสมาธแิ กค่ นทง้ั หลาย ธรรมยตุ กิ คณสิ สร แปลวา่ ผเู้ ปน็ ใหญใ่ นฝา่ ยคณะ
ธรรมยตุ  บวรสังฆาราม คามวาสี ผเู้ ป็นใหญใ่ นวดั วาอารามซึง่ ก็คือวดั ธรรมมงคล

ทา่ นผมู้ เี กยี รตทิ เี่ คารพ หลวงพอ่ ของเรายงั ทำ� งานอยจู่ นบดั น ้ี และจะทำ� งานตอ่ ไปดว้ ยกำ� ลงั
กาย  ก�ำลังใจ  ที่เราสนับสนุน  เมื่อวันที่  ๔  มกราคม  ที่ผ่านมาเมื่อมีการจัดงานขึ้นท่ีวัดธรรมมงคล
ถึงเวลาท่ีหลวงพ่อกล่าว  สัมโมทนียกถา  ท่านขึ้นต้นประโยคแรกและเราก็ควรจะรับประโยคน้ีไว้
ด้วยความภาคภูมิใจ เพราะท่านเร่ิมประโยคแรกว่า สวัสดีงานวันน้ีมโหฬาร เราต้องภูมิใจว่าเราได้
ชว่ ยกันจดั งานอนั มโหฬารถวายหลวงพ่อ

เราทงั้ หลายไดข้ อใหแ้ กห่ ลวงพอ่  คอื ขอใหห้ ลวงพอ่ มสี ขุ ภาพแขง็ แรง แตว่ นั นนั้ เมอื่ วนั ท ี่ ๔
มกราคมท่ีผ่านมา  ต้องไม่ลืมว่าหลวงพ่อก็ขอจากเราเหมือนกัน  ท่านขอว่าขอให้ศิษย์ของท่านจงมี
ความสามคั ค ี จะรนุ่ ไหน จะมาจากไหน จากประเทศไหน ตอ้ งมคี วามสามคั ค ี ทา่ นกลา่ ววา่ สามคั คี
คอื พลงั  สามคั คนี ำ� สขุ มาให ้ ทา่ นกลา่ วพระบาล ี สพั เพสงั  สงั ฆภตู านงั  สามคั ค ี วฑุ ฒสิ าธกิ า ทา่ น
ขอใหเ้ ราจงสามคั คกี นั  เพอื่ ความสขุ ของทา่ น เพราะฉะนนั้  เอเตนะ สจั จะวชั เชนะ ดว้ ยอำ� นาจแหง่
สจั จะวาจาน ี้ ขอใหส้ งิ่ ทเี่ ราขอใหม้ แี กท่ า่ นและสงิ่ ทที่ า่ นขอจากเราจงบงั เกดิ ผลสมั ฤทธผ์ิ ลทกุ ประการ
เทอญ

 

12  เพื่องานหลวงพ่อสานต่อให้เกรียงไกร

อาจาริยปฏิญาณ

เรา  -  ท่านทั้งหมดโชคดีมหาศาลท่ีเกิดมาเป็นคนไทยใต้ร่มเงาพระพุทธศาสนาใน
พระบรมโพธิสมภารของพระราชจักรีวงศ์  และมีวาสนาได้พบและถวายตัวเป็นท้ังลูก  ท้ังศิษย์
พระอาจารยห์ ลวงพอ่ วริ ยิ งั ค ์ สริ นิ ธฺ โร อรยิ สงฆผ์ กู้ อปรดว้ ยเมตตา กรณุ าตอ่ ลกู ศษิ ยอ์ ยา่ งหาประมาณ
มไิ ด ้ หลวงพอ่ อทุ ศิ กำ� ลงั กาย กำ� ลงั สตปิ ญั ญา และกำ� ลงั ทรพั ยใ์ หพ้ ระพทุ ธศาสนา และพทุ ธศาสนกิ
รวมทั้งศาสนกิ ของศาสนาอ่ืน โดยมอบทง้ั โลกสมบตั ิ และธรรมสมบัติให้

โลกสมบตั ทิ ใี่ หน้ น้ั ไดแ้ กป่ ระทปี เดก็ ไทยทตี่ ง้ั ทวั่ ประเทศเพอ่ื รบั เลยี้ งเดก็  สถาบนั ชนาพฒั นท์ ี่
ฝกึ และสอนการออกแบบโดยสถาบนั มชี อ่ื จากอติ าล ี สรา้ งสถานทรี่ าชการ สถานศกึ ษา อนเุ คราะห์
โรงพยาบาลนานปั การเกินกวา่ จะจาระไนได้หมด

ธรรมสมบัติก็ให้ทั้งวัตถุสงเคราะห์เร่ิมการสร้างและบูรณะวัดและเจติยสถานมากมาย 
สร้างพระพุทธรูป ให้การศึกษาแก่พระและเณรทั้งทางธรรมและทางโลก ที่ส�ำคัญคือท่านเมตตาให้
ธรรมสงเคราะห์แก่ศาสนิกทุกศาสนาในการได้เรียนรู้วิธีเจริญสติและสมาธิด้วยการจงกรมและท�ำ
สมาธิ

งานชิ้นนี้เป็นงานที่พระอาจารย์หลวงพ่อทุ่มเทให้มากเป็นพิเศษ  เพราะท่านต้องการให้คน
เปน็ สขุ  และประเทศไทยและโลกเกดิ สนั ตสิ ขุ  ๒๓ ปสี ดุ ทา้ ยของอรยิ ชพี  ทา่ นทมุ่ เทถา่ ยทอดวชิ าสมาธิ
ให้ทั้งคนไทยและต่างประเทศตลอดเวลา  และก่อตั้งสถาบันพลังจิตตานุภาพเพ่ือสานต่องานนี้ของ
ทา่ นทงั้ เมอ่ื ทา่ นยงั มชี วี ติ และเมอ่ื ทา่ นละสงั ขารไปแลว้  ทา่ นเรม่ิ ดว้ ยการเขยี นตำ� ราสมาธ ิ ๓ เลม่  และ
เตรยี มการสอนดว้ ยตวั ทา่ นเองทกุ หัวขอ้ การสอน เอกสารลายมือพระอาจารย์หลวงพอ่ ทเ่ี รา – ท่าน
มีอยู่ในมือน้ีเป็นเพียงส่วนน้อยของการเตรียมการสอนของผู้ที่เราเคารพว่าเป็นทั้งพ่อทั้งครู เอกสาร
ต้นฉบับลายมือท่านนี้มีเกือบ  ๕๐๐  หน้า  คณะกรรมการอ�ำนวยการจัดงานพระราชทานเพลิงศพฯ
ได้คัดเลือกบางส่วนท่ีเห็นว่าลูกศิษย์พึงระลึก  ทบทวน  และเผยแพร่ต่อไปให้ไพศาล  เป็นคุณูปการ
แก่ครอบครัวและคนโดยทั่วไป  ทั้งยังสร้างก�ำลังใจและก�ำลังศรัทธาให้เกิดขึ้นต่อพระมหาเถระ
ว่าควรแก่การสักการะ กราบไหว้เพ่อื ความเป็นมงคลต่อชวี ิตและเป็นเครอ่ื งมือนอ้ มนำ� จติ ใจ

อนุสรณ์ พิธีพระราชทานเพลิงศพ สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร)  13 

อาจารยิ ปฏิญาณวา่  เรา – ทา่ นจะ “สานต่องานหลวงพ่อใหเ้ กรยี งไกร”
โดยยึดคำ� สอนของทา่ นในค�ำสตั ย์ปฏิญาณของนักศึกษาครสู มาธิท่วี า่
“ขา้ พเจา้ จะขอตั้งสัตย์ปฏญิ าณวา่
ขอ้ ท่หี นึ่ง ขา้ พเจ้าจะมเี มตตาตอ่ กนั
ข้อที่สอง ขา้ พเจ้าจะมีความสามัคคีกัน
ขอ้ ที่สาม ข้าพเจ้าจะใหอ้ ภัยซง่ึ กนั และกัน
…………………”
และปฏิบัติตามค�ำอธิษฐานจงกรมท่ีว่า  “เมตตา  กรุณา  มุทุตา(หรือมุทิตา)  อุเบกขา”  รวม
ทั้งค�ำอธิษฐานสมาธิที่ว่า  “ข้าพเจ้าระลึกถึงคุณพระพุทธเจ้า  คุณพระธรรม  คุณพระสงฆ์  คุณบิดา
มารดา คุณครูบาอาจารย์...”
นคี้ อื อาจารยิ ปฏญิ าณหนา้ ไฟซง่ึ ชำ� ระสรรี ะสงั ขารของพระอาจารยห์ ลวงพอ่ ใหก้ ลบั คนื สธู่ าตุ
ท้ังส่ ี คือ ดนิ  น้�ำ ลม ไฟ เราจะไมป่ ระพฤติผดิ คำ� พ่อแม่ครอู าจารยแ์ ม้แตน่ ้อย
ขออานุภาพแห่งสัจจะนี้  จงดลบันดาลให้งานของหลวงพ่อเกรียงไกร  สมอริยปณิธาน
ใหเ้ รา – ทา่ น ผเู้ ปน็ ลกู ศษิ ยม์ จี ติ อนั เปน็ กศุ ล ไดร้ บั ผลกศุ ลวบิ ากนนั้ ในชาตนิ  ้ี และมดี วงตาเหน็ ธรรม
ในบั้นปลายของชีวติ ด้วยเทอญ

บวรศกั ดิ ์ อวุ รรณโณ
กรรมการและเลขาธกิ าร
มลู นธิ ิสถาบันพลังจิตตานภุ าพ หลวงพ่อวริ ยิ ังค์ สิรินธฺ โร

14  เพื่องานหลวงพ่อสานต่อให้เกรียงไกร





อนุสรณ์พิธีพระราชทานเพลิงศพ สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร)  17 

18  เพื่องานหลวงพ่อสานต่อให้เกรียงไกร

อนุสรณ์พิธีพระราชทานเพลิงศพ สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร)  19 

20  เพื่องานหลวงพ่อสานต่อให้เกรียงไกร

อนุสรณ์พิธีพระราชทานเพลิงศพ สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร)  21 

22  เพื่องานหลวงพ่อสานต่อให้เกรียงไกร

อนุสรณ์พิธีพระราชทานเพลิงศพ สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร)  23 

24  เพื่องานหลวงพ่อสานต่อให้เกรียงไกร

อนุสรณ์พิธีพระราชทานเพลิงศพ สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร)  25 

26  เพื่องานหลวงพ่อสานต่อให้เกรียงไกร

อนุสรณ์พิธีพระราชทานเพลิงศพ สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร)  27 

28  เพื่องานหลวงพ่อสานต่อให้เกรียงไกร

อนุสรณ์พิธีพระราชทานเพลิงศพ สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร)  29 

30  เพื่องานหลวงพ่อสานต่อให้เกรียงไกร

อนุสรณ์พิธีพระราชทานเพลิงศพ สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร)  31 

32  เพื่องานหลวงพ่อสานต่อให้เกรียงไกร

อนุสรณ์พิธีพระราชทานเพลิงศพ สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร)  33 

34  เพื่องานหลวงพ่อสานต่อให้เกรียงไกร

อนุสรณ์พิธีพระราชทานเพลิงศพ สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร)  35 

36  เพื่องานหลวงพ่อสานต่อให้เกรียงไกร

อนุสรณ์พิธีพระราชทานเพลิงศพ สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร)  37 

38  เพื่องานหลวงพ่อสานต่อให้เกรียงไกร

อนุสรณ์พิธีพระราชทานเพลิงศพ สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร)  39 

40  เพื่องานหลวงพ่อสานต่อให้เกรียงไกร

อนุสรณ์พิธีพระราชทานเพลิงศพ สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร)  41 

42  เพื่องานหลวงพ่อสานต่อให้เกรียงไกร

อนุสรณ์พิธีพระราชทานเพลิงศพ สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร)  43 

44  เพื่องานหลวงพ่อสานต่อให้เกรียงไกร

อนุสรณ์พิธีพระราชทานเพลิงศพ สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร)  45 

46  เพื่องานหลวงพ่อสานต่อให้เกรียงไกร

อนุสรณ์พิธีพระราชทานเพลิงศพ สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร)  47 

สาสน์ จากทา่ นประธานมลู นิธิสถาบันพลงั จิตตานุภาพ

ถงึ สมาชกิ
เร่ืองการบริหารสถาบันพลังจิตตานุภาพ

การด�ำเนินงานต่างๆ  ของสถาบันพลังจิตตานุภาพท่ีผ่านมาท�ำโดยอาสาสมัคร  ท�ำงานให้
ด้วยศรัทธาไม่มีเงินเดือน เพราะเมื่อท�ำแล้วเกิดประโยชน์แก่ตนและบุคคลอื่นเป็นอันมาก จึงยอม
สละเวลามาช่วยงานสถาบัน  จนสามารถขับเคลื่อนมาได้  ๑๗  ปี  ใน  ๑๗  ปี  คณะท�ำงานสถาบัน
ได้ปูพ้ืนฐานการด�ำเนินงานไว้อย่างรอบคอบ  ทั้งวิชาการและการปฏิบัติในกรอบของความถูกต้อง
แห่งความจริง  ตามหนทางกลางในอริยะมรรคคือ  สัมมาสมาธิ  ควบคุมโดยท่านประธาน
พระธรรมมงคลญาณ  (หลวงพ่อวิริยังค์  สิรินฺธโร)  ผลที่ได้ออกมาดี  เกินความคาดหมาย  ดังน้ัน
สถาบนั พลงั จติ ตานภุ าพ จงึ เกดิ คณุ คา่ เปน็ สาธารณะสมบตั ทิ ล่ี ำ้� คา่  มปี ระโยชนอ์ ยา่ งยง่ิ แกม่ หาชนใน
ทางดา้ นจติ ใจ จงึ สมควรทชี่ าวเราทไี่ ดร้ บั ประโยชนจ์ ากสถาบนั น ้ี จกั ทมุ่ เทชว่ ยกนั ดแู ลรกั ษาหลกั สตู ร
หลักการปฏิบัติของสถาบันพลังจิตตานุภาพ  เพ่ือมิให้มีบุคคลท่ีรู้เท่าไม่ถึงการณ์  มาท�ำการ
เปล่ียนแปลงตามอ�ำเภอใจ  เพราะถ้ามีการเปล่ียนแปลงผลท่ีออกมาก็จะเปลี่ยนแปลงไปในทาง
เส่ือม  เพราะฉะนั้นจึงได้จัดการขออนุญาตจดทะเบียนสถาบันพลังจิตตานุภาพให้เป็นนิติบุคคล
ถูกต้องตามกฎหมาย

การสรา้ งสถาบนั พลงั จติ ตานภุ าพขนึ้ มาจนถงึ ปจั จบุ นั นเ้ี ปน็ งานทย่ี ากลำ� บาก เพราะเปน็ การ
ท้าทายความสามารถว่าเราจะไหวหรือไม่ประการใด จึงได้ท�ำมาแบบครอบครัวหรือแบบลูกทุ่ง
แต่ก็เกิดผลอย่าง  เกินความดาดหมายเพราะเหตุว่าเราด�ำเนินการงานมาด้วยความบริสุทธ์ิ  โดย
จดุ มงุ่ หมาย ใหบ้ คุ คลอยเู่ ยน็ เปน็ สขุ  เกดิ สนั ตภิ าพโลก เราจะไมห่ ยดุ ยง้ั เพยี งเทา่ นจี้ ะดำ� เนนิ การตอ่ ไป

ดังน้ันเราจึงต้องการเงินมาด�ำเนินการลงทุน  เพ่ือขับเคลื่อนงานสมาธิไห้บรรลุเป้าหมาย
การท่ีเราจะต้องลงทุนน้ีก็เหมือนการลงทุนทั่วไปโดยทั่วไปนั้น  เขาได้ลงทุนเพื่อเอาก�ำไรไปสร้าง
โลกาภิวัตน์ แต่เราลงทุนเพ่ือเอาก�ำไรไปสร้างธรรมาภิวัฒน์  หมายความว่าสร้างสมาธิให้แก่
ชาวโลกไม่ว่าชาติใดภาษาใดศาสนาใดสามารถท�ำได้เพราะว่าการท�ำสมาธิคือการสร้างสมาธิ
ธรรมชาติท่ีมีอยู่ในตัวของคนเราทุกๆ คนให้มีประสิทธิภาพมากข้ึน เพราะประสิทธิภาพจากสมาธิ

48  เพื่องานหลวงพ่อสานต่อให้เกรียงไกร

น้ันคือพลังจิต  พลังจิตที่มีอยู่ตามธรรมชาติน้ันมันไม่พอใช้  ถ้าหากว่าคนเราได้ท�ำสมาธิที่สร้างขึ้น
มาจากการพฒั นาทเ่ี รยี กวา่ สมั มาสมาธ ิ จะมปี ระสทิ ธภิ าพทสี่ ามารถควบคมุ จติ ได ้ อนั นส้ี ำ� คญั มาก
เพราะบุคคลมีสมาธิไม่พอ  ขาดประสิทธิภาพจึงไม่สามารถควบคุมจิตตัวเองได้  เมื่อความขัดแย้ง
ไมต่ ้องมาก นิดเดียว

สามารถขยายตัวเป็นความขัดแย้งที่ใหญ่โต  มันเป็นอันตรายต่อครอบครัว  เป็นอันตราย
ต่อสังคม  เป็นอันตรายต่อประเทศชาติ  เป็นอันตรายต่อโลกตรงกันข้าม  ถ้าบุคคลมีพลังจิตท่ีมี
ประสิทธิภาพ ความขัดแย้งแม้จะใหญ่โตสักเพียงใด  ก็สามารถลดระดับพ้นขีดอันตราย  เป็น
ประโยชน์ต่อครอบครัว ไม่แตกแยก เป็นประโยชน์ต่อสังคม ไม่แตกแยก เป็นประโยชน์ต่อประเทศ
ชาต ิ ไมแ่ ตกแยก เปน็ ประโยชน์ต่อโลกสูส่ ันติภาพ นีค่ อื กำ� ไรจากการลงทุนสรา้ งธรรมาภวิ ฒั น์

อย่างไรก็ตามการขยายสมาธิ  ต้องใช้บุคลากรจ�ำนวนมาก  เป็นเรื่องใหญ่  แต่ในเร่ืองน้ีเรา
พร้อมแล้ว  เรายังขาดแต่ทุนเท่านั้น  และหากว่ามีบุคคลที่มองเห็นประโยชน์อันยิ่งใหญ่ของสถาบัน
พลังจิตตานุภาพ  บริจาคเงินก้อนใหญ่องค์ประกอบท่ีจะรองรับจ�ำนวนเงินก้อนใหญ่เราก็มีพร้อม
เช่นกัน  และเรามีบุคคลท่ีทรงคุณวุฒิที่น่าเช่ือถือรักษาเงินก้อนใหญ่  ให้ด�ำเนินงานไปสู่เป้าหมาย
เพราะหลักสูตรสมาธิหลวงพ่อรักสุดหัวใจ  และภาคภูมิใจท่ีหลักสูตรสมาธิภายใต้สถาบัน
พลงั จติ ตานุภาพ ไดแ้ สดงประโยชน์ให้แก่มหาชนอยา่ งมากในชว่ งเวลาท่ผี ่านมา

ดังน้ันการที่เราพยายามหาเงินมาลงทุน  ในเรื่องท�ำการขยายการท�ำสมาธิไปสู่มหาชน
ให้มากท่ีสุด  ก็สามารถท�ำได้  เพราะเราไม่ได้กะเกณฑ์หรือบังคับให้บริจาค  ผู้ที่บริจาคเพราะเขา
ศรัทธาในนโยบาย ทจี่ ะสรา้ งสงั คมใหอ้ ยเู่ ย็นเป็นสุข ด้วยการท�ำสมั มาสมาธิใหเ้ กิดพลังจติ  เป็นตน้

สดุ ทา้ ยนห้ี ลวงพอ่ ขอบอกทา่ นทงั้ หลายวา่  สถาบนั พลงั จติ ตานภุ าพทพี่ วกเราดำ� เนนิ การอยู่
ในขณะน ี้ ไดร้ บั อนญุ าต และขนึ้ ทะเบยี นถกู ตอ้ งตามกฎหมายทกุ ประการแลว้  โดยทห่ี ลวงพอ่ รอคอย
มานานแสนนานถึง  ๑๗  ปี  พึ่งจะมาพบความส�ำเร็จในปี  ๒๕๕๗  น้ีเอง  ท้ังน้ีเพราะความสามารถ
ของท่านกรรมการคุณวัฒน์ท้ังหมดท่ีอยู่  ณ  ท่ีน้ีได้เป็นผู้ด�ำเนินการจนส�ำเร็จในเวลาอันรวดเร็ว  ขอ
ใหพ้ วกเรายนื ขนึ้ ปรบมอื ใหเ้ กยี รตโิ ดยพรอ้ มกนั  จากนไี้ ปทา่ นกรรมการคณุ วฒั นท์ งั้ หมด กจ็ ะอยชู่ ว่ ย
เราตอ่ ไป

จุดประสงค์อีกอย่างคือต้องการสร้างความมั่นคงของหลักสูตรสมาธิต่างๆ ภายใต้สถาบัน
พลงั จติ ตานภุ าพ มน่ั คงคอื ความไมเ่ ปลยี่ นแปลง ยนื ยนั อยา่ งเหนยี วแนน่  มกี ารปกปอ้ งหาทางกำ� จดั
บุคคลที่มาท�ำข้อความในหลักสูตรต่างๆ ให้ผิดเพ้ียนเสียแต่ต้น เพราะว่าจุดมุ่งหมายเราจะต้องรัน
(Run) งานของสถาบันพลังจิตตานุภาพน้ีต่อไปเป็นระยะเวลาอันยาวนาน ดังน้ันเม่ือเราเห็นว่างาน
ท่ีเราท�ำอยู่ในขณะนี้  มีผลเกิดข้ึนเป็นอย่างดี  มีประโยชน์แก่สาธารณะชน  โดยการท่ีคณะเราได้

อนุสรณ์ พิธีพระราชทานเพลิงศพ สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร)  49