Желязко Стамов, "От изгрев до залез"

© Îò Èçãðåâ äî Çàëåç
© Àâòîð: Æåëÿçêî Êèðÿçîâ Ñòàìîâ

Ïúðâî èçäàíèå
ISBN 954-91146-007-8

Èçäàòåëñòâî ËÈÁÐÀ ÑÊÎÐÏ
Áóðãàñ, 2003 ãîäèíà

Æåëÿçêî Êèðÿçîâ Ñòàìîâ

ÒÂÎÐ×ÅÑÒÂÎÒÎ
íà

íåèçâåñòíèÿ Êàëîâñêè ïîåò, õóäîæíèê
è êðàåâåä ïðåç 2003 ãîäèíà

ÆÅËßÇÊÎ

Êàêâî çà ñåáå ñè äà êàæà?
- çà äåòñòâîòî ñè, çà çðÿëàòà ñè âúçðàñò,
èëè çà èçìèíàëèÿ ïúò,
çà ïîñòèãíàòîòî äî äíåñ!

Êàêòî âñåêè, àç ùå êàæà,
äà çàïî÷íà îòíà÷àëî,
îò ùàñòëèâèòå äåòñêè äíè,
îò òîïëîòî áàùèíî îãíèùå!

3

Êàêâî çà ñåáå ñè äà êàæà?
Ðîäåíî îòðî÷å – ìúæêî Æåëÿçêî,
ìåñåö äåêåìâðè 1937 ãîäèíà,
â Ñòðàíäæàíñêîòî ñåëî Êàëîâî.

Òðèñòà äóøè ñðåä ãîðè,
ãîëè, áîñè, áåç ïàðè,
æèâåÿò ñè òå ïàëàâî
â êèòíîòî ñåëî Êàëîâî.
Ñðåä ïðèðîäàòà èçðàñíàõ,
íà ÷èñò âúçäóõ è âîäà,
ïàñÿõ îâöåòå è ïåñíè ïååõ,
íà ÿðåíöà è àãúíöà ñå ðàäâàõ.
Åäèí ó÷èòåë íè ó÷è,
÷åòèðè êëàñà â åäíà ñòàÿ,
àçáóêà è òàáëèöà ó÷èõ,
è íà áúëãàðñêè åçèê ñå íàó÷èõ!
Íà ðàáîòà â Ì.Òúðíîâî ïîñòúïèõ,
â Ñïåñòîâíà êàñà ðàáîòèõ,
ñïåñòîâíîñòòà ïîïóëÿðèçèðàõ
è ñòèõîâå íàïèñàõ:
Äåí ñïåñòîâåí, äåí å äíåñêà,
äåí íà ðàâíîñìåòêà,
çà ñëóæèòåëè íà ÄÑÊ,
çà ñïåñòèòåëè îò öÿëàòà ñòðàíà...
Ñïåñòîâíîñòòà – ÷îâåøêà äîáðîäåòåë,
ïîçíàòà îò äàëå÷íè âðåìåíà,
ãóëÿéñòâî, ïðåñòúïíîñò îãðàíè÷àâà
è äîáúð æèâîò ïðåäâåùàâà...

4

Ïåíñèîíèðàõ ñå è îò ñêóêà,
ñòèõîâå ïèøåõ íà ñêóòà,
ðèñóâàõ îáðàçè è ïåéçàæè,
ìîðåòî è Êàëîâñêàòà ïðèðîäà.

Äîêàòî âðåìåòî ëåòåøå,
äîêàòî êîñàòà ìè ñðåáðååøå,
òúðñåõ âÿðíàòà ïîñîêà,
èñêàì âñè÷êî äà ïîñòèãíà!
Íå ñúì ïîåò, íèòî õóäîæíèê,
îïèòè ïðàâÿ, êóëòóðíèÿ ôðîíò äà îâëàäåÿ,
æåëàíèå èìàì, ãîëÿì ñòðåìåæ,
â òúìàòà ïúò äà ñè ïðîáèÿ.
Îáè÷àì ñêúïàòà ïëàíåòà,
Áúëãàðèÿ – òîçè çåìåí Ðàé,
Êàëîâî ñ ãîðñêèòå ïîëÿíè,
ãîðàòà ñ áèñòðèòå ïîòîöè!
Áúëãàðèéî, ñåãà ñè òúæíà è ìèçåðíà,
âñè÷êî ñå ðóøè, ÷åäàòà òè ñòðàäàò,
êîôèòå ðîâÿò, áîãóì ñå ìîëÿò,
æèâîò äà èìà íà çåìÿòà!
Äåìîêðàöèÿ ìè áèëà! -
Äåöàòà íè ïðîãîíè, íàðîäúò å ãîë,
òðèíàäåñåò ãîäèíè ëú÷ ñâåòëèíåí íå èçãðÿ.
Äî êîãà? – Âðåìåòî ùå êàæå!
Ñ áîðáà çà æèâîò,
æèâîòà ïðîäúëæàâà.
Îáè÷àì ñâåòëèíàòà,
æèâîòà å õóáàâ!

5

Ïðèðîäàòà íè å äàðèëà ñ êðàòúê æèâîò, íî
ñïîìåíèòå çà ùàñòëèâèòå äåòñêè äíè â
áàùèíîòî îãíèùå ñà âå÷íè, êîãà ñå çàïèøàò â êíèãà.
Ñïîìíÿì ñè êàòî ñåãà, áÿõ íà äåñåò ãîäèíè â
÷åòâúðòè êëàñ. Åäíà âå÷åð êàòî ñúðáàõìå áîá îò åäíà
ãîëÿìà ãëèíåíà ïàíèöà ñ äúðâåíè ëúæèöè è áúðçàõìå
äà ñå íàõðàíèì, áàùà ìè Êèðÿçà Ñòàìîâ Æåëÿçêîâ
íè ãëåäà, ãëåäà è ïîñëå êàçà: “Êàòî ïîðàñíåòå êàêâî
èñêàòå äà ðàáîòèòå, çà äà ñå õðàíèòå è èçäúðæàòå
ñåìåéñòâàòà ñè?”
Ãîëåìèÿò ìè áðàò Ìèõàë êàçà, ÷å ùå ðàçâúäè
ìíîãî ïðàñåòà, çà äà èìà ìíîãî ïàðè. Ïî-ìàëêèÿò
Ìàíîë êàçà, ÷å ùå ñòàíå øèâà÷, òúé êàòî ðúêàòà
ìó áèëà èçãîðåíà êàòî ìàëúê íà îãíèùåòî è ñ òåçè
ïðúñòè íå ìîæå äà îðå è êîïàå. Àç áÿõ ñðåäíèÿ è
êàçàõ íà áàùà ñè, ÷å ùå ó÷à, òúé êàòî ñúì
ñòðàõëèâ è ôèçè÷åñêè ñëàá äà ïàñà îâöå è ïðàñåòà,
äà îðà, êîïàÿ è æúíà.
Êàòî ìàëêè âñÿêà âå÷åð ìîëåõìå ìàéêà íè äà íè
ðàçêàçâà ïðèêàçêè è òîãàâà çàñïèâàõìå. Ïðåç
ðàáîòíèòå äíè, ìàéêà íè ÷åñòî ìå îñòàâÿøå íà
ïðàáàáà Ïëóìà è ïðàëåëÿ Ìèëêà. Ïðàáàáà Ïëóìà
áåøå âúçðàñòíà, à ëåëÿ Ìèëêà êóöàøå ñ åäèíèÿ êðàê
è íå ìîæåõà äà ñè íàëèâàò âîäà çà ïèåíå. Ñ ãîëÿìà
ðàäîñò èì íàëèâàõ ñúñ ñòîìíèòå âîäà îò ãîðíàòà
÷åøìà, òúé ÿ íàðè÷àõà – ÷åøìàòà äî
Ëåñíè÷åéñòâîòî. Íî â çàìÿíà ãè ìîëåõ äà ìè
ðàçêàçâàò ïðèêàçêè çà õàéäóòèòå, çà êîìèòèòå ïðåç
Ïðåîáðàæåíñêîòî âúñòàíèå, çà èäîëà – âîéâîäàòà
Ãåîðãè Êîíäîëîâ, çà ïðàäÿäî Ïåòêî – óáèò îò òóðöèòå
è ò.í. Âñÿêîãà, êîãàòî ìè ðàçêàçâàõà, êîñàòà ìè
íàñòðúõâàøå, à î÷èòå ìè ñå íàëèâàõà ñúñ ñúëçè!
Êàòî þíîøà îáè÷àõ ìíîãî äà ÷åòà êíèãè è äî
ñåãà ìè îñòàíà íàâèê, êàòî õàðåñàì íÿêîÿ êíèãà,
äîêàòî íå ÿ ïðî÷åòà íå ÿ îñòàâÿì. ×åòÿõ, êîãàòî
ïàñÿõ îâöåòå è ÷åñòî ãè çàãóáâàõ. ×åòÿõ âå÷åð íà
êàíäèëîòî, à ïî-êúñíî íà ãàçåíàòà ëàìïà è ÷åñòî
ïúòè ìàéêà ìè Ïëóìà ñå êàðàøå, äà íå ÷åòà ìíîãî, ÷å

6

ùå îñëåïåÿ èëè ùå ñå ïîáúðêàì.
Îò ñ. Êàëîâî ïðåç 1952 ã., ñåäìè êëàñ çàâúðøèõìå

ïúðâèòå áðàòîâ÷åäè - Ìàðóëêà Ïåòêîâà Ìàíîëîâà
è ñåñòðà é Ìèëêà Ïåòêîâà Ìàíîëîâà, Ìèõàèë Òîìîâ
Ìèõàëåâ, Òîìà Ãåîðãèåâ Ìèõàëåâ, Æåëÿçêî Êèðÿçîâ
Ñòàìîâ â ñ. Çàáåðíîâî è Äèìèòúð Äèìîâ Êóðòåâ â ñ.
Çâåçäåö.

Êàòî çàâúðøèõ ñåäìè êëàñ, áÿõ äîáúð ó÷åíèê,
äîáúð ìàòåìàòèê è øàõìàòèñò.  êàòîëè÷åñêîòî
ó÷èëèùå â ãð. Ìàëêî Òúðíîâî, ïðåç 1951 ã. áÿõ ïúðâèÿ
øàõìàòèñò è çà ïúðâà èíäèâèäóàëíà íàãðàäà
ïîëó÷èõ øàõ-òàáëà, à îòáîðúò íà ó÷èëèùåòî îò
ñ. Çàáåðíîâî – ïúðâà ñ íàãðàäà ôóòáîëíà òîïêà.

Òâúðäî áÿõ ðåøèë, àêî èìàò âúçìîæíîñò
ðîäèòåëèòå äà ìå èçäúðæàò äà ïðîäúëæà
îáðàçîâàíèåòî ñè. Íî êúäå? – â ãð. Ìàëêî Òúðíîâî
èìàøå ðåàëíà ãèìíàçèÿ. Â ãð. Áóðãàñ – ðåàëíà,
òåõíè÷åñêà, ïåäàãîãè÷åñêà è òúðãîâñêà ãèìíàçèè.
 èçáîðà ñè, â êîÿ ãèìíàçèÿ äà ïîñòúïÿ, ìàéêà ìè
õâúðëè ïî áàáåøêè íà áîá è ìè ñå ïàäíà òúðãîâñêàòà
ãèìíàçèÿ. Íå âÿðâàõ íà áîáà è âòîðè ïúò íà ÷îï
(êúñìåò) ñ äâàòà êðàÿ íà ÷åðíîòî áðàäå
(çàáðàäêàòà). Åäèíèÿò ñ âúçåë òúðãîâñêàòà
ãèìíàçèÿ, à äðóãèÿ áåç âúçåë – òåõíè÷åñêàòà.
Èçòåãëèõ ñ âúçåëà è òàêà íàïðàâèõ èçáîðà ñè è
ïîñòúïèõ â Èêîíîìè÷åñêè òåõíèêóì â ãð. Áóðãàñ.

Ñ ìåí çàâúðøèõà ñðåäíî îáðàçîâàíèå Ìèëêà
Ïåòêîâà Ìàíîëîâà, Äèìèòúð Äèìîâ Êóðòåâ è àç –
Òúðãîâñêàòà ãèìíàçèÿ. Ìèõàë Òîìîâ Ìèõàëåâ è
Òîìà Ãåîðãèåâ Ìèõàëåâ- òåõíè÷åñêà, à Ìàðóëêà
Ïåòêîâà Ìàíîëîâà– ïåäàãîãè÷åñêàòà ãèìíàçèÿ.

Ïðåç çèìíàòà âàêàíöèÿ â ãîëÿìàòà çèìà, êîãàòî
çàìðúçíà ìîðåòî ïðåç 1953 ã., îò ãð. Áóðãàñ áåç ïàðòèíà
ñ íàä åäèí ìåòúð ñíÿã, ïåøà 53 êì ñè õîäèõìå ó÷åíèöèòå
ïðåç íîâîãîäèøíàòà âàêàíöèÿ íà ñåëî è îò ñ. Âèäèöà -
Ïåòêî Ñåðáåçîâ è Ïåòêî Òðîõ÷åâ. Íàñòèíàõ è ëåæàõ
â áîëíèöàòà îò ïíåâìîíèÿ è ïðåêúñíàõ âòîðèÿ ñðîê
ó÷èëèùå.

7

Ïðåç 1957 ã. çàâúðøèõ Èêîíîìè÷åñêè òåõíèêóì “Íà÷î
Èâàíîâ” â ãð. Áóðãàñ è ñúùàòà ãîäèíà ïîñòúïèõ â
ðîäíàòà êàçàðìà â ñ. Çâåçäåö. Ñëóæèõ ïúðâàòà ãîäèíà
â ìèíîìåòåí äèâèçèîí, ìèíîìåòèòå ïðåíàñÿíè ñ
êàòúðè. Âòîðàòà ãîäèíà ìèíîìåòèòå áÿõà çàìåíåíè
ñúñ 120 ìì ãàóáèöè, òåãëåíè îò ÇÈË. Áÿõ èç÷èñëèòåë
âúâ âçâîäà çà óïðàâëåíèå è ñâðúçêè (ïëàíøåòèñò) –
ìîçúêúò íà áàòàðåÿòà è äèâèçèîíà.

 êàçàðìàòà èìàì ìíîãî õóáàâè è ëîøè ñïîìåíè,
êîèòî ùå ñè ñïîìíÿì öÿë æèâîò. Íàé-äîáðèòå
ïðèÿòåëè ñà îò ó÷èëèùå, ñòóäåíòñòâîòî è êàçàðìàòà.
Òîâà ñà è íàé-õóáàâèòå ìëàäåæêè ãîäèíè, èçïúëíåíè
ñúñ ñïîìåíè è åìîöèè.

Ïðåç íîåìâðè 1959 ã. ñå óâîëíèõ, çàâúðíàõ ñå íà
ñåëî è ñå âêëþ÷èõ â áðèãàäèòå ïî çàëåñÿâàíåòî. Â
Ñòàðî ñåëî íà ð. Ìëàäåæêà, îò ïúðâèÿ ìîñò äî
âòîðèÿ íà Èïòèåâàòà âîäåíèöà â ëÿâî áðåãà â ì.
“×óêàòà” – çâåçäåöêî çåìëèùå, çàëåñèõìå áîð÷åòà.
Êúì 2003 ã. áîð÷åòàòà ñà 44 ãîäèøíè. Ãîðñêè áåøå
Äèìèòúð îò ñ. Çâåçäåö, ñúïðóã íà Äîáðà Âàñèëåâà
îò ñ. Êàëîâî.

Íà 21 äåêåìâðè 1959 ã. ïîñòúïèõ íà ðàáîòà â ÄÑÊ
ãð. Ìàëêî Òúðíîâî, êàòî èíñïåêòîð è ïðåç 1961 ã.
êàòî êîìñîìîëåö áÿõ ïðåíàçíà÷åí íà óïðàâèòåë

8

ãð. Ìàëêî Òúðíîâî

Ñëúí÷åâ áðÿã

(äèðåêòîð) äî 1979 ãîäèíà.
Íåçàáðàâèìè ùå îñòàíàò ñïîìåíèòå ìè çà

ïðåêàðàíèòå âå÷åðè â ñàëîíà íà ñòàðîòî ÷èòàëèùå â
ãð. Ìàëêî Òúðíîâî, êàòî òàíöüîð â òàíöîâèÿ ñúñòàâ
îò 24 òàíöüîðè – ìîìè÷åòà è ìîì÷åòà è ó÷àñòèåòî
íè íà ôåñòèâàëà â Ñëúí÷åâ áðÿã. Ïðåäñåäàòåë íà
÷èòàëèùåòî áåøå Àòàíàñ Êèðîâ (Íàñêî) è
õîðåîãðàô – Êè÷óêîâ. È ñåãà íà âúçðàñò, êàòî ñå
çàñâèðè Ñòðàíäæàíñêî õîðî, áúðçàì äà ñå õâàíà äà

9

ïîèãðàÿ îò ñúðöå.
Æèâîòúò å êðàòúê, èçêóñòâîòî – âå÷íî. Òðåòàòà

ñïîñîáíîñò íà ÷îâåêà ñëåä óìà è âîëÿòà å
òâîð÷åñòâîòî. Òðÿáâà äà ñå ñòðåìèì äà âèäèì âúâ
âñÿêî íåùî îíîâà, êîåòî îùå íèêîé íå å âèäÿë è
âúðõó êîåòî îùå íèêîé íå å ìèñëèë. Íàé-âàæíîòî å
äà ñå òðîãâàø, äà îáè÷àø, äà ñå íàäÿâàø, äà
òðúïíåø, äà æèâååø, äà áúäåø ÷îâåê, ïðåäè äà áúäåø
õóäîæíèê. Õóäîæíèêúò òðÿáâà äà ñú÷åòàâà
ïðèðîäàòà ñ êðàñîòàòà. Æèâîïèñòà å ïîåçèÿ, êîÿòî
ñå âèæäà, à ïîåçèÿòà – æèâîïèñ, êîÿòî ñå ñëóøà.
Êàðòèíàòà å ïîåìà áåç äóìè. Æèâîïèñòà å íàóêà è
çàêîííà äúùåðÿ íà ïðèðîäàòà. Òðÿáâà äà ðèñóâàìå
ïðèðîäàòà íå òàêàâà êàêâàòî å, à òàêàâà, êàêâàòî
òðÿáâà äà áúäå. Æèâîïèñåöúò ñïîðè è ñå ñúðåâíîâàâà
ñ ïðèðîäàòà. Ïðèðîäàòà ñè èìà ñâîÿ ìîíåòíà
ñèñòåìà è èñêà äà é ñå ïëàùà ñïîðåä íåéíèòå çàêîíè.
Öÿëàòà äîñòúïíà çà íàñ ïðèðîäà îáðàçóâà åäíà
ñèñòåìà, åäíà öÿëîñòíà âçàèìíà âðúçêà íà òåëà,
êàòî ïîä òåëà, íèå ðàçáèðàìå òóê âñè÷êè
ìàòåðèàëíè öåííîñòè – îò çâåçäèòå äî àòîìà.
Âñè÷êè äåéñòâèÿ íà âñè÷êè æèâîòíè íå ñà ñúóìåëè
äà ïîëîæàò âúðõó ïðèðîäàòà ïå÷àòà íà ñâîÿòà
âîëÿ. Òîâà å óñïÿë äà íàïðàâè ÑÀÌÎ ×ÎÂÅÊÚÒ.

Îùå êàòî ìàëúê îáè÷àõ äà ðèñóâàì. Ïî-êúñíî,
êàòî ó÷åíèê ðèñóâàõ ëîçóíãè, àãèò-òàáëà, ñòåí-
âåñòíèöè è äð. Â êàçàðìàòà îòãîâàðÿõ çà ïîëèòèêî-
ïðîñâåòíàòà ñòàÿ íà äèâèçèîíà è èìàõ
âúçìîæíîñò çà ïúðâè ïúò äà ðèñóâàì ïåéçàæè íà
ïëàòíî ñ ìàñëåíè áîè. Â åäíà îò îòïóñêèòå ñè â
ñåëî ïðåç 1959 ã., çàíåñîõ äâå êàðòèíè íà ïëàòíî ñ
ìàñëåíè áîè. Áàùà ìè, êàòî âèäÿ êàðòèíèòå ìè
êàçà: “Æåëþ, òè ñè ïðèëè÷àë íà ïðàäÿäî ñè
Æåëÿçêî è òîé ïèøåë õóáàâî, êîãàòî å áèë êìåòñêè
íàìåñòíèê íà ñåëî è íà áóê ñ íîæà ñè íàïèñâàë
èìåòî ñè è ðèñóâàë íàé-õóáàâèòå æèâîòíè.”

Äàðáàòà, óìñòâåíà èëè ôèçè÷åñêà å ãåí, âðîäåíà,
íàñëåäñòâåíà. Íî òðÿáâà äà ñå ðàçâèâà, óïîðèòî è

10

öåëåíàñî÷åíî. Èçîñòàâè ëè ñå è íå ñå ðàçâèâà – òÿ
óìèðà.

Äåöàòà ìè Ãåîðãè è Êèðèë èìàò ïî-ãîëÿìà äàðáà
äà ðèñóâàò è ñ ïî-ïðåöèçíî öâåòîóñåùàíå, íî íå ñå
çàíèìàâàò è íå ìîãàò òåçè òåõíè äàðáè äà
ïîëó÷àò ðåàëèçàöèÿ. Ïî-ãîëåìèÿò ìè ñèí Ãåîðãè,
îòãîâàðÿ, ÷å êàòî ñå ïåíñèîíèðà êàòî ìåí è íÿìà
êàêâî äà ïðàâè, ìîæå äà ðèñóâà, íî ñåãà, íÿìà âðåìå.
Ïî-ìàëêèÿò ìè ñèí, êàòî ìàëúê íàó÷è 12
ñòðàíäæàíñêè íàðîäíè ïåñíè. Èìà ìíîãî äîáúð
ïëúòåí ìúæêè ãëàñ è ãè ïååøå ìíîãî äîáðå, íî çàïÿë
â ó÷èëèùå è ïðèÿòåëêàòà - áóðãàçëèéêà ìó ñå
ïðèñìÿëà, ÷å ïååë ñåëñêè ïåñíè è äî òóê.

Ñïîñîáíîñòòà îùå íå å òàëàíò, à òàëàíòúò îùå
íå å òâîð÷åñòâî. Èñòèíñêàòà äàðáà å âèíàãè

öåëåíàñî÷åíà. ×îâåê ìîæå äà óñòàíîâè
ñïîñîáíîñòèòå ñè ñàìî, êîãàòî ñå îïèòà äà ãè
ïðèëîæè. Êîëêîòî ïîâå÷å äàðáàòà å äàäåíà íà ÷îâåê,
òîëêîâà ïîâå÷å òðÿáâà äà ñå òðóäè. Àêî õóäîæíèêúò
å ñúçäàë ïðîèçâåäåíèå ñïîñîáíî äà ïîðàæäà
âúçâèøåíè ÷óâñòâà âúâ âñè÷êè âðåìåíà, òîçè
õóäîæíèê å ãåíèàëåí. Áåç óïîðèò òðóä íÿìà íèòî

11

òàëàíò, íèòî ãåíèé.
Ñåãà, êîãàòî ñúì ïåíñèîíåð è èìàì ñâîáîäíî âðåìå,

õâàíàõ ÷åòêàòà è çàïî÷íàõ ñ ìàñëåíè áîè íà ôàçåð
äà ñúæèâÿâàì îáðàçè è ïåéçàæè. Ëþáèìèòå ìè
ñþæåòè ñà ìîðåòî è ÷óäíî êðàñèâàòà
ñòðàíäæàíñêà ïðèðîäà.

Íÿìà ïî-ïðåêðàñíà óòåõà íà ñòàðåöà îò òîâà,
äà âèæäà öÿëàòà ìîù íà ñâîÿòà ìëàäîñò
âúïëúòåíà â ñòèõîâå è êàðòèíè, êîèòî íå
îñòàðÿâàò êàòî íåãî!

Îò 1985 ã. ðàáîòèõ â ÄÑÊ ïðè ÍÕÊ ãð.Áóðãàñ, êàòî
äèðåêòîð ñ êîëåêòèâ îò 14 ñëóæèòåëè.

Íà 17.12.1987 ã. â ñàëîíà íà ÄÑÊ -îêðúæåí êëîí ãð.
Áóðãàñ, ñå ÷åñòâà 50 ãîäèøíèÿ ìè þáèëåé.
Ðúêîâîäñòâî íà îêðúæíèÿ êëîí áÿõà: Âúë÷î Ïðîäàíîâ
– ãë. Äèðåêòîð, ßíè Äîìóñ÷èåâ – ãë. Ñ÷åòîâîäèòåë
è Äèìèòúð Òàøåâ – Äèðåêòîð ïî âëîãîíàáèðàíåòî
è Êîëüî Æåëåâ – Äèðåêòîð ïî êðåäèòèðàíåòî.

Ðúêîâîäñòâî íà ÄÑÊ – Öåíòðàëíî óïðàâëåíèå ãð.
Ñîôèÿ áÿõà: Ãåîðãè Êàðàìôèëîâ – Ïðåäñåäàòåë è
Åâàíãåëèöà Êðúñòåâà – çàì. Ïðåäñåäàòåë.

Ïî ïðåäëîæåíèå íà Îêðúæíèÿ êëîí ãð. Áóðãàñ,
Öåíòðàëíîòî óïðàâëåíèå ìå óäîñòîè ñ íàé-âèñîêîòî
îòëè÷èå íà ÄÑÊ -“Îòëè÷íèê” è ïàðè÷íà íàãðàäà, à
îò êîëåêòèâèòå íà ÄÑÊ - ìíîãî ïîäàðúöè è öâåòÿ.

Ïîçäðàâèòåëåí àäðåñ
Èìà ìíîãî õóáàâè íåùà,
òå â æèâîòà è ìå÷òèòå ãðåÿò.
Íÿìà ïî-êðàñèâî îò òîâà äà æèâååø.
Äà æèâååø! – Õóáàâî çâó÷è.
Íÿêàê âúâ ñúðöåòî ãúäåëè÷êà,
òâîèòå ðàçòâîðåíè î÷è âèæäàò âñè÷êî.

12

×îâåê ñå ðàæäà íà çåìÿòà, êàòî ïòè÷êèòå,
êàòî òðåâèòå, äúðâåòàòà, áåç íèùî,
åäèíñòâåíî ñ òîâà, ÷å ìèñëè.
×îâåê ñå ðàæäà äà âúðâè è ïîáåæäàâà
è â ãîðäàòà ìó áëàãîðîäíà ñëàâà,
äà íÿìà ñÿíêàòà îò òúãà ïî íåùî
èçîñòàâåíî – çàáðàâåíî!

Ãîäèíèòå íà ÷îâåøêèÿ æèâîò ñà êàòî êàïêèòå,
êàïÿò, êàïÿò, êàïÿò â æèòåéñêîòî ìîðå.
Ãîäèíèòå íà ÷îâåøêèÿ æèâîò ñà êàòî åñåííè ëèñòà,
ïàäàò, ïàäàò, ïàäàò, ïîñòèëàò ãîëÿìàòà çåìÿ.
Íî ÷îâåøêèÿò æèâîò íå ñå èçìåðâà ñ áðîÿ íà
ãîäèíèòå,
à ñ äèðÿòà, îñòàâèëà ñëåäà â ñúðöàòà íà õîðàòà!

×ÅÑÒÈÒ ÞÁÈËÅÉ !!!

Íà äð. Ñòàìîâ
Ïîñëó÷àé 50 - ãîäèøíèíàòà

Îò Êîëåêòèâà
íà ÄÑÊ ïðè ÍÕÊ - ãð. Áóðãàñ
17.12.1987 ã.
ãð. Áóðãàñ

13

Íà 5 íîåìâðè 1960 ã. ìîùåí áàãåð çàáèâà ÷åëþñòèòå
ñè â çåìÿòà êðàé Áóðãàñ. Íàïðàâåíà å ïúðâàòà êîïêà
íà Íåôòîïðåðàáîòâàòåëåí çàâîä – íà÷àëî íà íàé-
ãîëåìèÿ ñòðîåæ çà Áóðãàñêè îêðúã. Íà 30 äåêåìâðè
1963 ã. áåøå ïðåðÿçàíà òðèêîëüîðíàòà ëåíòà íà
êðàñàâåöà-ãèãàíò, êîéòî çàâîþâà äîñòîéíè ïîçèöèè
â íàöèîíàëíàòà íè èêîíîìèêà – ðîäíà õèìè÷åñêà
ïðîìèøëåíîñò.

Äúëúã å ñïèñúêúò íà ðúêîâîäèòåëèòå íà
êîìáèíàòà äî 25-ãîäèøíèíàòà íà çàâîäà: Ãîøî
Äæàìáîâ ïúðâè äèðåêòîð íà êîìáèíàòà, Âëàäèìèð
Ìåäàðîâ, Åìèë Çäðàâêîâ, Èâàí Äèìèòðîâ, Äèìèòúð
Ìèí÷åâ, Ãàí÷î Íåäåë÷åâ, Òîäîð Ëþöêàíîâ è ò.í.

Íà 30 äåêåìâðè 1988 ã. ñå ÷åñòâà 25-ãîäèøíèÿ þáèëåé
íà êîìáèíàòà. Ïðîâåäîõà ñå ðåäèöà êóëòóðíè
ìåðîïðèÿòèÿ â Äîìà íà Íåôòîõèìèêà íà òðîéêàòà

â ãð. Áóðãàñ. Îðãàíèçèðàíà áå îòêðèòà èçëîæáà –
æèâîïèñ â åäíà îò çàëèòå íà êóëòóðíèÿ äîì. Â òàçè
èçëîæáà ó÷àñòâàõà õóäîæíèöè îò ãð. Áóðãàñ è
ñàìîäåéöè îò êîìáèíàòà. Ðàáîòåõ â ÄÑÊ ïðè ÍÕÊ
– äèðåêòîð è êàòî ñàìîäååö îò ïðåäñòàâåíèòå ìè
òðè êàðòèíè, áÿõà ïðèåòè îò êîìèñèÿòà äâå - ñ
ìàñëåíè áîè íà ôàçåð. Åäíàòà îò òÿõ áå ñ ôîðìàò

14

50/ 40, à ñþæåòúò – êîðàá íà íåôòîïðèñòàíèùåòî
â Áóðãàñêèÿ çàëèâ, ïðåíàñÿù ñóðîâèíè çà êîìáèíàòà
îò ãð. Îäåñà.

Âòîðàòà êàðòèíà áå ñúùî ñ ôîðìàò 50/ 40, à
ñþæåòúò îò Íåôòîçàâîäà. Òîâà áå ïúðâîòî ìîå

ó÷àñòèå â ãîëÿìà èçëîæáà ñ ìíîãî èçâåñòíè áóðãàñêè
õóäîæíèöè, êàòî: Ôîòè Ôîòåâ, Äèìèòúð Ñêàäëàòåâ,

Èçëîæáà - æèâîïèñ â ñ. ×åðíîìîðåö

15

Ãåîðãè Áîñòàíäæèåâ, Æåêî Ñòîÿíîâ, Éîðäàí Ïåòðîâ,
Áîæèäàð Êàë÷åâ, Íåíêî Òîêìàê÷èåâ, Êðúñòþ Âúðáàíîâ
è äðóãè.

Íà 24 þëè 1998 ã. â 19.30 ÷àñà â Ðèòóàëíàòà çàëà
íà ÷èòàëèùåòî â ñåëî ×åðíîìîðåö âúâ âðúçêà ñ 60-
òà ìè ãîäèøíèíà, êìåòúò íà ñåëîòî Ìèëþ Äèìîâ
è ñåêðåòàðÿò íà ÷èòàëèùåòî Êè÷êà Íèêîëîâà
îòêðèõà ñàìîñòîÿòåëíà èçëîæáà íà õóäîæíèêà
Æåëÿçêî Êèðÿçîâ Ñòàìîâ, ñ íàä 50 êàðòèíè íà ôàçåð
ñ ìàñëåíè áîè, ïðåäèìíî ñ ìîðñêà òåìàòèêà îò ñ.
×åðíîìîðåö è îêîëíîñòèòå, ðîäîñëîâíî äúðâî íà ðîäà
â ñ. Êàëîâî è Ñòðàíäæàíñêà êúùà îò 40-òå ãîäèíè
íà 20-òè âåê (âæ. Â. “Äíåñ è óòðå” îò 30 þëè 1998 ã.;
“Õóäîæåñòâåíà èçëîæáà â ñ. ×åðíîìîðåö” – Êèðèë
Äèìèòðîâ).

Àêî ÷îâåê ìîæå äà ìèñëè è èìà âúçìîæíîñò äà
ñúçåðöàâà ñëúíöåòî, ëóíàòà è çâåçäèòå è äà ñå
íàñëàæäàâà íà äàðîâåòå íà çåìÿòà è ìîðåòî, òîé
íå å ñàìîòåí è íå å áåçïîìîùåí.

Ìíîãî ðèáàðè, êàòî âëÿçàò â ìîðåòî ñ ëîäêà,
ãëåäàò äà óëîâÿò ïîâå÷å ðèáà è íå ñå âãëåæäàò â
êðàñîòàòà è ïîñîêèòå íà äâèæåíèåòî íà âúëíèòå
îò ðàçëè÷íèòå òå÷åíèÿ è âåòðîâå. Íå èì ïðàâè
âïå÷àòëåíèå êðàñîòàòà íà ìíîãîáàãðåíàòà ìîðñêà
âîäà. Íàðè÷àò ÿ â ïîâå÷åòî ñëó÷àè ñ åäèí öâÿò –
“ñèíüî ìîðå”, íî â äåéñòâèòåëíîñò, íå å òàêà. Òÿ å
ñèíÿ, ñâåòëî ñèíÿ, ìúðòâî ñèíÿ, ñèíüîçåëåíà, ñâåòëî-
ñèíüî êàôÿâà è ò.í.

Äðóãè ñà áàãðèòå íà ìîðñêàòà âîäà îò ñëúí÷åâèÿ ëú÷,
ïðè èçãðåâ è çàëåç ñëúíöå, îòðàæåíèåòî íà
ãðúìîòåâèöèòå â ìîðñêàòà âîäà, íà ëóíàòà è çâåçäèòå
è ò.í.

Âñåêè äåí, ÷àñ è ìèíóòà, öâåòúò íà âîäàòà ñå
ïðîìåíÿ, â çàâèñèìîñò îò ñåçîíà, îò âðåìåòî, îò
íåáîñâîäà.

Îáè÷àì ìîðåòî! Íî íå îò óëîâà íà ðèáà, à îò
êðàñîòàòà íà äîïèðà äî ìîðñêèòå âúëíè è

16

óäîâîëñòâèåòî îò ïðîñòîðà.
Ðèñóâàíåòî ìè å ëþáèìî õîáè. Ðèñóâàì ñóòðèí ïðè

èçãðåâ ñëúíöå, êîãàòî ïðîáëåìèòå ñà ïî-ìàëêî è ñ
âñÿêà íîâà êàðòèíà îòêðèâàì âñå íîâè è íîâè íåùà
è âñå ïî-äúëáîêî íàâëèçàì â òåìàòà. ×åñòî ïúòè,
êîãàòî ðèñóâàì ìè èäâàò ìèñëè ïî òåìà, îñòàâÿì
÷åòêàòà è çàïèñâàì ïî íÿêîå ñòèõ÷å, ñ êîåòî
èçðàçÿâàì ìîèòå ïðåæèâÿâàíèÿ è ìå÷òè.

Ðàáîòèë ñúì íÿêîëêî ãîäèíè â ìîðñêîòî
ñòðîèòåëñòâî – ðàçøèðåíèå íà ïðèñòàíèùåòî è
çàïàäíèÿ ìîë êúì ÎÑÏ “Ìîðñòðîé” è ÑÏ
“Òðàíñòðîé”, êàòî èêîíîìèñò-ñåáåñòîé÷èê.

 çàâîä “Ðåïóáëèêà” è ÎÑÏ “Ïðå÷èñòâàòåëíà è
êëèìàòè÷íà òåõíèêà” – ãð. Áóðãàñ, ñ øåñò çàâîäà
â ñòðàíàòà è äâà èíñòèòóòà, êàòî Íà÷àëíèê
ÎÒÐÇ.

Òðóäîâèÿò ìè ñòàæ ïðåìèíà â ÄÑÊ ñ îñíîâíà
äåéíîñò-âëîãîíàáèðàíå, ñðåäñòâà íåîáõîäèìè çà
êðåäèòèðàíå íà íàðîäíîòî ñòîïàíñòâî. Â èçïúëíåíèå
íà òàçè äåéíîñò áåøå ðàçêðèòà øèðîêà ìðåæà îò
ïîäåëåíèÿ è ïðåäñòàâèòåëñòâà â öÿëàòà ñòðàíà ñ
åäèíñòâåíà öåë, äà ñå äîáëèæàò óñëóãèòå äî
íàñåëåíèåòî è îñîáåíî â ñåëàòà.

Ïðîâåæäàõìå ðàçÿñíèòåëíà ðàáîòà ïî
ñïåñòîâíîñòòà è ïî êðåäèòèðàíåòî. Çà öåëòà
èçïîëçâàõìå ñðåäñòâàòà çà ìàñîâà èíôîðìàöèÿ. Â
ñåëàòà ïî ðàäèîóðåäáèòå èçíàñÿõìå áåñåäè ïî
ñïåñòîâíîñòòà è â òåçè áåñåäè ïîìåñòâàõ ìíîãî
ñòèõîâå. Òîâà ìîå õîáè äà ñú÷èíÿâàì ñòèõîâå
ïðîäúëæàâà è ñåãà, êàòî ïåíñèîíåð, ñ êîåòî
èçðàçÿâàì ìîèòå ïðåæèâÿâàíèÿ, íåñúãëàñèÿ è
ìå÷òè.

Èìàì çàâúðøåíî âèñøå èêîíîìè÷åñêî îáðàçîâàíèå
âúâ ÂÈÍÑ “Äèìèòúð Áëàãîåâ” – ãð. Âàðíà ñúñ
ñïåöèàëíîñò ñ÷åòîâîäíà îò÷åòíîñò. Îò ðîäåíèòå
è æèâååùè â ñåëî Êàëîâî è ðîäà íà ðîäîíà÷àëíèêà
Èâàí Àòàíàñîâ Æåëÿçêîâ, ðîäåí ïðåç 1810 ãîäèíà,
ñúì ïúðâèÿò ñúñ çàâúðøåíî âèñøå îáðàçîâàíèå.

17

Æåëÿçêî Êèðÿçîâ Ñòàìîâ

ÒÂÎÐ×ÅÑÊÈ ÏÐÎÖÅÑ
ÆÅËÀÍÈÅ
ÍÀÄÅÆÄÀ
ÈÇÊÓÑÒÂÎ

18

Òâîð÷åñêà ìëàäîñò

Òðóïàò ñå ãîäèíè ñëåä ãîäèíè,
êîñàòà ïîáåëÿâà, êðàêàòà íàòåæàâàò,
âðåìåòî âúðâè íå ñïèðà,
äà ñïðà íå ìîãà, êúñíî å âå÷å!...

Êàçâàò, ÷å ïåòäåñåòàêà ìàéêàòà ñè òðàêà!
Äàëè å òàêà, âñåêè ùå ïîïèòà?
Íî ÷óêíàò ëè, íå ïèòà:
“Òóê îõ, òàì îõ, çàùî ñå âúðíàõ?”
Íî áëÿñâà íîâà ñâåòëèíà,
âñå ïî-äúëáîêî â æèâîòà ïðîíèêâà,
îòòîãàâà æèâîòúò ìè ìíîãî ñå å ïðîìåíèë,
íî àç ñúì ñè âñå ñúùèÿ íà ãîäèíè.
Ïåòäåñåòàêà å òâîð÷åñêà ìëàäîñò,
âñè÷êî ñå îòïðèùà,
êàòî âîäàòà îò áåíòà ñå ðàçñòèëà
è íèùî íå ÿ ñïèðà.

19

Êëþ÷ êúì æåëàíèòå ñïîëóêè

Ñòîÿ ïîíÿêîãà çàìèñëåí,
â íåèçâåñòíèÿ óòðåøåí äåí,
êàêâà èäåÿ ùå ñå ðîäè,
â óòðåøíèÿ ñâåòúë äåí!

Ïî ïúòÿ ãëàäúê ñå õîäè ëåêî,
áúðçî ñêîðîñò ñå íàáèðà
è èäâà äðóãàòà ïúòåêà,
ïî-øèðîêà è áåçêðàéíî äúëãà íåïîçíàòà.

Ìîæåø ëè äîñòèãíà âúðõà – ñ ëóòàíå íå!
Òðÿáâà óïîðèòî äà ñå òúðñè âÿðíàòà ïîñîêà.
Óñòðåìåí íàïðåä! – â íàñòîÿùåòî çà áúäåùåòî,
çà íîâîòî è íåäîñòèæèìî èçêóñòâî.

 ìåíå çðåÿò òîëêîâà êàðòèíè,
èñêà ìè ñå âñè÷êè äà ñúæèâÿ,
ñ ÷åòêà è áîÿ, îáðàç äà èì äàì,
ñàìè äà ïðîãîâîðÿò, äà ñå ñúæèâÿò.

Àõ, çàùî îùå ðúöåòå íå ìå ñëóøàò?
Òîâà, êîåòî î÷èòå ìè æåëàÿò,
ñâåòëèíà ïî ïúòÿ äà èçãðåÿ,
äà íàìåðÿ âÿðíàòà ïîñîêà.

20

Íàäåæäà

Äîêàòî âðåìåòî ëåòåøå,
äîêàòî òóê-òàì êîñàòà ïîáåëÿâà,
äîêàòî âæèâÿâàõ îáðàçè è ïåéçàæè –
âðåìåòî íåóñåòíî èçëåòÿ.

Ëþáèìèòå ìè ñþæåòè – òîâà ñà:
ìîðåòî, ðåêèòå è ÷óäíî êðàñèâàòà ïðèðîäà.
Òâîðáèòå ñå ðàæäàò, èçïèñàíè ñðú÷íî
ñúñ ñâåòëè ãàìè, èçïúëíåíè ñ äâèæåíèÿ.

Èãðà íà ñâåòëèíè è ñåíêè,
ïðèùÿâêà è ðàçî÷àðîâàíèå,
÷óâñòâîòî, ÷å íÿêîé äåí ùå óñïåÿ
÷ðåç æèâîïèñòà íà ñåáå ñè äà äîêàæà.

Ñ åäíà äóìà – àç ñúì ïðîñòî ëóä,
ùàñòëèâ, ïîáúðêàí îò ìèñúëòà,
÷å ìîæå áè ñ ãîäèíèòå ùå óñïåÿ,
äà ïîñòèãíà òîâà, êîåòî æåëàÿ.

Àç âÿðâàì â ñåáå ñè, â ðúöåòå,
íî ÷åñòî ñúì ïîòèñíàò è îò÷àÿí,
ðàçáèðà ñå, áèëî ìè å òðóäíî,
íî òðóäíîñòòà ìèíàâà è ñå çàáðàâÿ!

21

Èçêóñòâî

Èçêóñòâîòî å åäíî îò íàé-âåëèêèòå
ïðîÿâëåíèÿ íà ÷îâåøêèÿ äóõ –
ñïîìåíè îò ìèíàëîòî,
îãëåäàëî íà íàñòîÿùåòî,
è ïðèçèâ êúì áúäåùåòî!

Ñåãà ìè ñå ñòðóâà,
÷å âèíàãè, êîãàòî îòñòúïâàì,
âñúùíîñò ñå äâèæà íàïðåä –
êúì âèñîêàòà âõîäíà âðàòà.

Æèâîïèñ – òè ìîÿ íåïîñòèãíàòà ìå÷òà,
òúðñåõ àç æèâîïèñòà,
à âñå ïîåçèÿ îòêðèâàõ,
ïðèðîäàòà êîãà ðèñóâàõ!

Ìúêàòà å ïîãðåáàíà îòäàâíà,
ñ òàêàâà áîëêà òðåâîæíà,
÷å ñå ðàæäà ïîåò,
çà äà óìðå åäèí õóäîæíèê.

Ïðèðîäà ìîÿ,
àç öÿë æèâîò áåçìúëâíî òå ðèñóâàì,
ñ ÿðîñòíè áîè, èçâàéâàì òâîÿ îáðàç...
Íàäåæäàòà ðèñóâàì – òÿ â î÷èòå ñâåòè.

22

Èçãðåâ

Îò èçãðåâ äî çàëåç âúëíèòå,
ÿðîñòíî ñå áëúñêàò â ñêàëèòå
è áÿëà ïÿíà ñå ðàçñòèëà,
íà ïðèñòàíà â ×åðíîìîðåö!

 ñúáîòà è íåäåëÿ íà âèëàòà æèâåÿ,
íà áðåãà íà ×åðâåíêà ìåæäó äâàòà ïëàæà.
Ñëúíöåòî ìå èçãðÿâà,
íà áðåãà íà ñêàëèòå.

Ñ âúäèöà ñ îëîâî, âîëòèòå ïîäãîòâÿì,
êåï÷åòî çà ñêàðèäè ñ êîôè÷êàòà âçåìàì,
íà ïðèñòàíà îòèâàì,
ïîï÷åòà äà õâàùàì, íåðâè äà ëåêóâàì!

Êîðäàòà â ìàøèíêà áúðçî ñå ðàçâèâà,
âúäèöàòà ñúñ ñêàðèäà ñòðåìèòåëíî ïîòúâà,
ïîï÷åòî ëåíèâî, åì÷åòî çàõàïâà,
çà âúäèöàòà ñå õâàùà è â êîôè÷êàòà ïëÿñâà.

Îò áèâîëèòå â ïðîñòîðà,
áÿëà ÷àéêà ñå çàäàâà,
íà âúëíèòå ñå èçïðàâÿ,
ñ ïúòíèöè îò Áóðãàñ äî Ñîçîïîë.

23

Ìîðå

Ìîðå, ñ áåçêðàéíàòà ñè øèð,
ñúðöåòî ìè îòíå, â äúëáèíèòå ãî îòíåñå,
âúðíè ãî íà ñóøà è çàáðàâè,
ïîñëóøàé çîâà íà ñúðöå ìè.

Áðÿã ëàçóðåí, áðÿã ×åðíîìîðñêè,
äî òåá ñå ìú÷à äà äîïëóâàì,
ãîðåùèòå ñêàëè äà ïðåãúðíà
è ïàê òåáå – ìîðå äà ïðåïëóâàì.

Äà ñå íîñèø ëþøêàí ïî áóðíîòî ìîðå
è íàé-ïîñëå äà ñòèãíåø ïðèñòàí,
çíà÷è, èìàëî å íåùî â íåãî,
åòî çàùî òðÿáâà äà ñå ïðîäúëæàâà!

Òðÿáâà – äà ïðîäúëæàâà,
çà äà ìîæå òîâà – íåùî,
íàé-ïîñëå äà èçëåçå íàÿâå,
äà íàìåðè âåùåñòâåí èçðàç.

Îò þã ïîâÿâàò âåòðîâåòå,
â äúëãîòî êðàéáðåæíî ëÿòî,
øóìÿò íàáëèçî, íàäàëå÷å,
âúëíèòå ãíåâíè ñòðàõîâèòè!

24

Îáè÷àì æèâîòà

Ùå ïàäíà íÿêîé äåí â çàáðàâà,
ñúðöåòî ùå ñïðå äà áèå,
î÷èòå çàòâîðåíè ùå îñòàíàò,
íî àç, íÿìà äà ãè çàòâîðÿ!

Àç ùå ñè îòèäà,
ñïîìåí íå ùå äà îñòàâÿ,
äîáðî áèëî, àêî ìîæåõ ñàìî
ñ æèâîïèñòà äà ñå ïðåäñòàâÿ!
Îáè÷àì æèâîòà,
à âðåìåòî íå ñòèãà!
Íåñïîêîéíî âðåìå, íåñïîêîåí äóõ,
íå ìîãà ñ îáÿòèÿòà ñè ñâåòà äà ïðåãúðíà.
Îïèóì íà ìèñëè è ñòðàñòè íåîñúùåñòâåíè,
äîáúð áåøå è òîé ñè îòèäå,
íî êàêâî íàïðàâè è êàêâî îñòàâè? –
çàãóáåíîòî âðåìå, íå ñå âðúùà!

25

Ñïîìåíè
Ïîåìàõ èäâàùèòå ñèëóåòè íà ãîðàòà
è êëîíèòå, ðàçòâîðèëè îáÿòèÿ â íîùòà.
Ïîñðåùàõ âÿòúðà çàïúõòÿí ñ ëèñòà íàìåòíàò
è ÷óâàõ ñúðöåáèåíåòî ëóäî â ãúðäèòå.

Äàëå÷èíàòà âäèøâàõ íà ãîëåìè ãëúòêè,
ïðèòèñêàõ âÿòúðà, îáëàöèòå è çâåçäèòå,
çàáóëåíîòî ñëúíöå äîãîðÿâà,
à íÿêúäå ïèðóâàò âåòðîâåòå.
Ïåéçàæèòå êàòî ïðîñòðÿíè äðåõè,
ñïèðàò ñâåòëèíèòå óìîðåíè
è æàæäàòà åäèíñòâåíà îñòàâà,
çà äåòñòâîòî ìè ñïîìåíè îñòàâàò.

26

Æåëÿçêî Êèðÿçîâ Ñòàìîâ

ÌÎÐÀËÍÈ
ÖÅÍÍÎÑÒÈ

27

Îò÷àÿíèå

Æèâîòúò èñêà äà ìè ñå èçïëúçíå,
íî àç, íÿìà äà ñå îñòàâÿ,
ùå ñãðàá÷à æèâîòà,
çàùîòî ãî îáè÷àì!

Íî íå, êàòî ÷îâåê, êîéòî ñå óñïîêîÿâà îò
íàðêîòèöè,

à êàòî êîðàáîêðóøåíåö,
êîéòî â îò÷àÿíàòà ñè áîðáà çà æèâîò,
ñå âêîï÷âà â íÿêîÿ îòëîìêà.
Âìåñòî äà ñå ïîääàì íà îò÷àÿíèå,
ïðåäïî÷åòîõ äåéñòâåíàòà ìåëàíõîëèÿ,
êîÿòî ñå íàäÿâà,
ñòðåìè è òúðñè!
Ñ ìîëèâ è ÷åòêà ùå áúäà òàì,
â ðàçãàðà è ñðåäåöà íà ñâåòà.
Ñ ëåêè ùðèõè ùå íàõâúðëÿ îáðàçà íà ìå÷òèòå,
îáðàçà íà ùàñòëèâèÿ æèâîò.
Ñåãà è âñÿêîãà ñúì äëúæåí,
òðåçâî íà íåùàòà äà ïîãëåæäàì,
óïîðèòî ïðå÷êèòå äà ïðåîäîëÿâàì,
ñåáå ñè îò òúìàòà äà èçâàæäàì.
Êîãàòî âñè÷êî å íà ìÿñòî,
êîãà âñè÷êî ãîðè â æåðàâà
è ïëàìúöèòå ñå ïîÿâÿò è ÷åçíàò,
â îáøèðíèÿ áåçêðàåí íåáîñâîä.
Êîëêîòî ñå âãëåæäàì â òåá íåáîñâîä,
òîëêîâà òå îáè÷àì è æåëàÿ äà ðèñóâàì,
òâîÿòà îáåìíà êðàñîòà,
ñ òâîèòå ðàçíîîáðàçíè òîíîâå è áàãðè!

28

Ùàñòèå

Ùàñòëèâ å áàùàòà,
êîãà ñèí ñå ðîäè,
àïàðòàìåíò êóïóâà
è ðàáîòà ñè íàìèðà.

Ùàñòèåòî ñå çàâîþâà,
ñ òðóä ñå èçâîþâà,
ñúñ âñè÷êè ñå ñïîäåëÿ,
áåç öåíà îñòàâà.

Öåíàòà ñå óçíàâà,
êîãàòî òî èç÷åçíå,
çäðàâåòî å ùàñòèå,
íî íå ñå öåíè!

Âåñåëè ñå ñúðöåòî,
öúôòè ëèöåòî,
çà ëåêàð íå ìèñëè,
êîéòî èìà âåñåëè ìèñëè!

Äåíÿò ñúñ çàëåç çàâúðøâà,
íîùòà – ñ èçãðåâ,
ùàñòèåòî ñúñ ñêðúá çàâúðøâà,
ñêðúáòà – ñ ðàäîñò.

29

Ëþáîâòà

Ëþáîâòà å æåëàíèå äà æèâååø,
ëþáîâòà ñ ëþáîâ æèâåå,
æèâîò áåç ëþáîâ,
íå å æèâîò.

Æèâîòúò å öâÿò,
ëþáîâòà å ìåä îò íåãî.
Æèâîò áåç ëþáîâ,
å ãîäèíà áåç ïðîëåò.
Êàêâî å ëþáîâòà?
Çúáîáîë íà ñúðöåòî,
çà õðåìà è ëþáîâ
íÿìà ëåêàðñòâà!
Ïîæèâÿò è ðàçáðàõ,
ëþáîâòà å îãúí,
ìúêàòà – äèì,
íî íÿìà îãúí áåç äèì.
Ùàñòèåòî å âåëèêî,
÷îâåê, êîãà å âëþáåí.
Òîé å êðàñèâ è ïðåêðàñåí
è æèâîòà ìó å ïåñåí.
Ëþáîâòà å ïîåçèÿ
è ñëúíöå íà æèâîòà.
Ðàíèòå íà ëþáîâòà,
íèêîãà íå çàðàñòâàò!
Òÿ ìîæå – áåçãëàñíî äà ïåå,
íàìðúùåíèÿ äà ñå óñìèõâà,
äà çàïàëè îãúí â î÷èòå
è áåçêðèëèÿ – äà ïîëåòè!
Ëþáîâòà, áîëíèÿ çäðàâ ïðàâè,
ïëàõèÿ – õðàáðåö,
ñìåëèÿ – ãåðîé,
à ñòàðåöà – ìëàäîæåíåö.

30

Ñàìîòíèê

Ñúí ëè áåøå èëè íàÿâå,
ëþáèìàòà ïðè ìåí äîéäå,
ïðåãúðíàõ ÿ è ñå ñúáóäèõ,
âúçãëàâíèöàòà â ðúöå äúðæàõ!

Ñåäÿ â ëåãëîòî è ñå ÷óäÿ,
èñòèíà ëè å èëè ñúí,
çàïàëâàì íîùíàòà ñè ëàìïà,
÷àñà å òðè ïðåç íîùòà.

Îòíîâî ãëàâà âúâ âúçãëàâíèöà çàðèâàì,
ñ íàäåæäà ñúíÿ äà ïðîäúëæè,
ëþáèìàòà ïðè ìåí äà äîéäå,
ñúíÿ îòíîâî äà ïðîäúëæè.

Ñúíÿò íå èäâà, ìèñëè êàòî êàðòèíè ñå ìåíÿò,
ìèñëÿ – çíà÷è ñúùåñòâóâàì è ñúì áóäåí,
ðàçìèøëåíèåòî å æèâîò íà äóøàòà,
êàêâî íå áèõ äàë äà ïðîäúëæè.

Çàùî âèäåíèåòî ñâÿòî,
áå êðàòúê è ëúæîâåí ñúí,
çàùî íèêîãà íå ñå ïîâòàðÿ,
à å òúé î÷àêâàí è æåëàí.

31

Ñëó÷àéíîñò ëè å òîâà

Íà óëèöàòà âúðâÿ,
ñ íàâåäåíà ãëàâà,
ïîâäèãíàõ ãëàâà,
æåíà ïðåä ìåí âúðâÿ.

Ñ î÷è íà õóäîæíèê ÿ ïîãëåäíàõ,
íå çíàì êàê ðàçáðà,
îáúðíà ñå è çàñèÿ,
òîïëà âúëíà ìå îáëÿ.
Óñèëèå íàïðåä íàïðàâèõ,
íà óëèöàòà ñ íåÿ ñå èçðàâíèõ
è áåç äà èñêàì,
ðúêà çà çàïîçíàíñòâî é ïðîòåãíàõ.
Óñìèõíà ñå è ðúêà ïîäàäå,
íå ïîìíÿ êàê ñå çàïîçíà,
ñúðöåòî ìè ëóäî çàòóïòÿ,
êàòî òúïàí ïîä çåìÿ!

32

Ñêàëè

Íà ×åðíîìîðñêèòå ñêàëè ëåæà,
çàìèñëåí è ïîòàåí,
ñ ïîãëåä â äàëå÷èíàòà óñòðåìåí,
â áåçêðàéíàòà ìîðñêà øèð.

Ñïîìíÿì ñè çà ìèíàëîòî ëÿòî,
êàê ñ òåá ñè ëåæàõìå,
òåëàòà ñëåòè ñè ïå÷àõìå
è âÿòúðà íè ãàëåøå òåëàòà.
Çèìà ñòóäåíà å ñåãà,
ìîðñêèòå âúëíè â ñêàëèòå ñå áëúñêàò,
âÿòúðà ëèöåòî ìè áðúñíå,
ëåæà íà ñêàëèòå è î÷àêâàì!
Î÷àêâàì òå äà äîéäåø,
ìåíå äà ïðåãúðíåø,
ïîä ìåí ñíåãà ðàçòîïèø,
ñòóäåíèòå ñêàëè äà ñòîïëèø.
Ñèëíî ñúðöåòî áèå,
äóøàòà ìè òúæè,
çà ïîãëåäà íåæåí êîïíåÿ
è ìîëåùèòå çåëåíè î÷è.
Æàäóâàì çà ñî÷íèòå òè óñòíè,
çà äúëãèòå ðóñè êîñè,
ãîðåùî òÿëî íà Ðóñàëêà
è ñúðöåòî òè ëþáÿùî.
Ïîðòðåòà òè íåçàâúðøåí îñòàíà,
èñêàì îáðàçà äà ñðàâíÿ.
È ñàì ñå óâåðÿ,
÷å ñè æåíàòà â ìîèòå ìå÷òè!

33

Ìëàäîñò

Ìëàäîñò èçìèíàëà îòäàâíà,
ìëàäîñòòà ïðàâè ãðåøêè,
çðÿëàòà âúçðàñò ñ òÿõ ñå áîðè,
ñòàðîñòòà çà òÿõ ñúæàëÿâà.

Àõ, ìëàäîñò è ïàê ìëàäîñò,
êàòî ïðîëåòíà ïòèöà îòëåòÿ,
ñòàðîñòòà, êàòî ëèñòàòà äîéäå
è êàòî ëèñòàòà ïðåç åñåíòà, êàïÿò, êàïÿò ...

Ñòàðîñòòà íå ïðåäóïðåæäàâà çà èäâàíåòî ñè,
ïî÷èòàé ñòàðîñòòà íà ìëàäèíè,
çà äà òå ïî÷èòàò íà ñòàðèíè,
òåæêî íà âåêà, áåç ñòàðöè!

Ìëàäîñò èçìèíàëà è æåëàíà,
ñïîìåí â äóøàòà ìè çàïàçè,
çà ùàñòëèâèòå ìëàäåæêè äíè,
çà òîïëîòî áàùèíî îãíèùå.

Ìëàäîñòòà å èçæèâÿíà,
êàê íà ñåáå ñè äà ïðèçíàÿ,
ïðåæèâÿë âðåìåòî ïðîïèëÿíî,
÷å òÿ å ïðîïèëÿíà!

34

Æåíà

Îáè÷àì ìîðåòî,
êðàéáðåæíèòå ñêàëè,
íî íàé-ìíîãî îáè÷àì,
ñúðäå÷íèòå æåíè.

Êðàñèâàòà æåíà å Ðàé çà î÷èòå,
äîáðàòà å ñúêðîâèùå çà ñúðöåòî,
æåíàòà å ïî-ñëàäêà îò æèâîòà
è ïî-ãîð÷èâà îò ñìúðòòà.
Ñúïðóãàòà íå å ëþáîâíèöà,
à äðóãàð çà öÿë æèâîò,
ñåìåéíèòå êàðàíèöè ñà ðåìîíò,
íà îâåõòÿâàùàòà ñåìåéíà ëþáîâ.
Íà õîä ñà ñúëçèòå,
îðúæèå çà æåíèòå,
òå ñòðóâàò ìàëêî,
íî è äîíàñÿò ìíîãî.

35

Æåëÿçêî Êèðÿçîâ Ñòàìîâ

ÑÅÌÅÉÍÀ ÑÚÄÁÀ
Æèâîò ëè áå äà ãî îïèøåø !

36

Ïðåäñìúðòåí äèàëîã ñúñ ñúïðóãàòà ìè Ðàéíà

 íåäåëÿ íà ñâàòáà ùå õîäèì,
íà ìåí ìè ïúïêà èçëåçå,
íà ãîðíàòà óñòíà â äÿñíî
è àç ÿ ìàëêî ðàç÷îïëèõ.

Áàáî, ìåíå ìè ëîøî ñòàíà,
îò òàçè ìàëêà ïúï÷èöà.
Íåêà äÿäî äà èäå,
íà Æåëþ äà ñå îáàäè.

 áîëíèöà áàáî îòèâàì,
íà òåáå Êèð÷î îñòàâÿì
îò êîøàðêàòà äà íå ïàäíå,
÷å òîé å ìàëêî ïàëàâè÷úê.

Íà ìàéêà íèùî íå êàçâàé,
÷å òÿ ùå ñå ïðèòåñíè,
êîãà îò áîëíèöà èçëÿçà,
òîãàâà ùå íàó÷è!

Êàêâî ïðàâÿò äåöàòà,
ìåíå ìè èíæåêöèÿ íàïðàâèõà
è ãîëÿì ìå îáðèâ îáõâàíà,
ñúðöåòî ìè ñå ïîïàðè.

Çà äåöàòà íå ñå ïðèòåñíÿâàé,
Ãîøî è Êèêî ñà äîáðå,
òè ùå îçäðàâååø
è îò áîëíèöà ùå èçëåçåø!

37

Òè íîâ øëèôåð ëè ñè êóïè?
 Ñîôèÿ ëè ùå ìå çàêàðàø?
Êàêâî å âúíêà âðåìåòî?
Ñàìîëåò çà Ñîôèÿ, ùå ëåòè ëè?

Òðåâîãà ãîëÿìà ìå îáõâàíà,
î÷èòå ìè ñúñ ñúëçè ñå ïúëíåõà,
êðàêàòà ìè ñå ïîäêîñÿâàõà,
áîëíî ñúðöå, êóðàæ äàâàøå!

Ä-ð Çèêèäèñ äóìè òúðñåøå
è íàäåæäà ìàëêî äàâàøå,
Ðóæåâ – Ìèõàéëîâ ïîòúðñè
è ëåêàðñêè ñúâåò ñúáðàõà.

Ñïåöèàëèñò îò Ñîôèÿ ïðèñòèãíà,
ëåêàðñòâà ñïåøíè èçïèñà,
áúðçî íà âëàêà çàìèíàõ,
íàäåæäà îò ïðàâèòåëñòâåíà áîëíèöà äîíåñîõ.

È ñàìî íà òðèäåñåò ãîäèíè,
îïåðàöèÿòà êðúâòà íàòðîâè.
Âúâ âòîðíèê äóøà áåðåøå
è ñ î÷è æàëíî ãëåäàøå...

38

Ìàìî

Ùîì âÿòúð ïîâÿâà,
òúðñåõ òå ìàìî,
ùîì ñëúíöåòî èçãðÿâà,
î÷àêâàõ òå, ìàìî!

 ñúíÿ òå âèæäàõ,
êîñèòå òè ñðåáðèñòè,
îò âÿòúðà ðàçâåòè,
îò ëóíàòà îãðåòè!
Íà ñúí òå ãëåäàì
è íå ìîãà íàãëåäàì.
Çàùî òå íÿìà? –
ñ ðú÷è÷êè ïðåãúðíà.
Òè äà ìå ïîãàëèø,
ñ î÷è ìè êàæåø,
êîëêî ìå îáè÷àø? –
îò çåìÿ äî íåáî!
Äîêàòî ïîðàñâàõ,
âñå î÷àêâàõ, ìàìî,
âðàòàòà äà îòâîðèø,
ìåíå äà ïðåãúðíåø.
Êîãà ìàìî ïîðàñíàõ,
âñè÷êî âå÷å çíàåõ,
÷å â çåìÿòà âëåçå
è íÿìà äà èçëåçåø!
Òîãàâà òàòêî ïîïèòàõ,
êúäå ñè ìàìî?
Áàòêî ìå ïîãëåäíà
è î÷è ñúëçè íàïúëíè.
Îòòîãàâà, ìàìî,
òàéíî ñè òúãóâàõ
è òàòêî íå ïèòàõ,
ñúëçè ìúæêè äà íå ãëåäàì!

39

Ñúäáà

Äâå îðëåòà â áëîêà èìàì,
êàëîâñêà êðúâ ïî òÿõ òå÷å,
â ãîëÿì ãðàä ñà ðîäåíè,
áóðãàçëèè ñå íàðè÷àò òå.

Îò ðîæäåíèåòî èì äî äíåñ,
èçðàñíàõà â òðóäíîñòè è òúãà,
ìàëêè áÿõà, ìàéêà èì óìðÿ,
íà øåñò ãîäèíêè è åäíà.

Ìèëóâêà, ìàé÷èíà îáè÷ íå çíàÿò,
ðàñòÿõà ïîòèñíàòè â òúãà.
Äîêàòî ñúì æèâ, íå ùå çàáðàâÿ,
“Òè ìàéêà, òàòêî ñè íè òè!”

Çà ïúðâèÿ ó÷åáåí äåí,
íÿìà ìàéêà, íà ó÷èëèùå çàâåäå,
ñ ìàé÷èíè äóìè –
óñïåõ ïîæåëàõ!

Íà 8-ìè ìàðò – äåíÿò,
íÿìà ìàéêà, ðèñóíêà äà äàäàò
è ïúðâî ñòèõ÷å äà é êàæàò,
äóìè÷êàòà “ìàìî” èçðåêàò!

40

Ðàíàòà êúðâè, íå òå÷å

Îáè÷àõ åäíà æåíà,
ñúäáàòà íè ñúáðà,
íî îñåì ãîäèíè ñëåä òîâà,
çåìÿòà áåçäúííà ÿ ïðèáðà!

Îñòàíàõ ñàìî ñ ëþáîâòà,
ñ äîáðèòå ñïîìåíè è òúãà
è ñ ìîèòå äâå ìúæêè äåöà,
äà æèâååì âå÷íî â òúãà.

Îòäàâíà èçëåêóâàíàòà ðàíà,
ïîðúáåíà ñ áåëåã èçâåäíúæ,
çà ñåáå ñè íàïîìíÿ – íåæåëàíà
è äúëãî áîëêàòà íå îòìèíàâà.

À ðàíàòà íàíåñåíà â äóøàòà,
å âñå îòêðèòà, ñ áîëêà òå ãíåòè ...
Ùîì ëîøî âðåìå çàñòðàøàâà çåìÿòà,
äóøàòà ñúùî, êàòî ëèñò òðåïòè.

Óñåùàéêè, ÷å áóðÿ íàáëèæàâà,
òîâà å çíàê, ÷å äúæä ùå çàâàëÿâà,
íî âñè÷êî ñëåä äúæäà ñå ðàçâåäðÿâà
è òÿëîòî ìè ïàê ñå îáîäðÿâà.

Îæåíèõ ñå çà âòîðà æåíà,
âðåìåòî ïðîäúëæàâà äà òå÷å,
íî ðàíàòà, êúðâè íå òå÷å,
ñïîìåíèòå áëåäíåÿò, íå ñå çàáðàâÿò.

41

Àêîðäåîí

Ìàëúê áÿõ, ïåñíè ïååõ,
ñâèðêà ñâèðåõ,
çà àêîðäåîí ìå÷òàåõ,
íà õîðî è çàáàâè äà ñâèðÿ!

Äà ñâèðÿ è äà ïåÿ,
òàíãî, âàëñ è ðóìáà,
ëþáèìàòà òîãàâà,
ïðè ìåí ùå äîéäå çíàÿ.

Ñïîäåëÿì ñ áàùà ñè,
æåëàíèåòî ìîå,
òîé ìå ãëåäà, ãëåäà ...
è îòñè÷à – ïàðè íÿìàì.

Íàøåòî ñåëî ìàëêî,
â ïàçâàòà íà Ñòðàíäæà,
ïúê äà çíàåø ñàìî,
êàê ëèñòàòà ñâèðÿò!

Ïîðàñíàõ è òîãàâà,
òðàìïå àç ñè êóïèõ,
ìàëêî èíñòðóìåíò÷å,
íî âñè÷êè ãàìè çíàÿ!

Òîãàâà íà çàáàâà,
òàíãî áàâíî ñâèðåõ,
ëþáèìàòà ïðåãðúùàõ,
òÿ íåæíî ìå ïðèòèñêà.

42

Òåçè äíè áåçãðèæíè,
ðàäîñòíè è ùàñòëèâè,
êàê ìíîãî áúðçî,
êàòî ïòè÷êè îòëåòÿõà.

Êàòî òàòêî ñòàíàõ,
ìå÷òàòà ñè èçïúëíèõ,
àêîðäåîí è êèòàðà,
ïîäàðúê çà äåöàòà!
Äà ñâèðÿò è äà ïåÿò,
òúãàòà äà çàáðàâÿò.
- Êàñåòè ìíîãî èìà,
çàùî íèå äà ñâèðèì?
Àêîðäåîíúò ïîä ëåãëîòî,
çàäà÷à ãîëÿìà èìà,
ïðàõà äà ñúáèðà,
çà âíóöè äà ÷àêà!

43

Ñòåôè

(íà âíó÷êàòà ìè Ñòåôàíè)

Î÷àêâàõìå òå, òè ãî çíàåø,
ñ òðåïåò è æåëàíèå ãîëåìè,
ñ òâîÿòà êðúâ è èìå,
ðîäà íè äà ïðîäúëæèø!

Òè ñå ðîäè ïðåç ÿíóàðè 2000 ã.,
êàòî ðîñíà òðåâà ïðåç ïðîëåòòà,
òúðêóëíàõà òå çâåçäíè âåòðîâå,
íà ðîäíàòà çåìÿ, ñêúïàòà ïëàíåòà.

Òè ñå ÿâè íà çåìÿòà, êîÿòî ðîäíà ùå çîâåø,
çàîáèêîëåíà ñè ñ îáè÷ è ãðèæè,
õðàíèì òå, êúïåì òå ñ ïîãëåäè è âîäà,
ïðèñïèâàìå òå ñ ïðèêàçêè è ïåñíè!

Ãëåäàìå òå, êàê ðàñòåø íåóñåòíî,
êàê îò çëàòíàòà òè óñòà,
çà ïúðâàòà äóìè÷êà, åçèêà ùå îáúðíåø,
äîêàòî äóìè÷êàòà “ìàìî” èçðå÷åø.

Ïîìíè è íà ïîêîëåíèå ñëåä òåá ïðåäàâàé,
÷å ðîäà íè å ñêðîìåí è áîãàò,
áîãàò íà ÷îâåøêà äîáðîòà è ÷åñòíîñò
è ñ áåçêðàéíà ëþáîâ êúì ðîä è íàðîä.

Ïîðàñíåø ëè ùå ïîïèòàø,
êúäå å äÿäîâîòî ñåëî?
Çàùî Êàëîâî ñå íàðè÷à?
Òîâà â êíèãàòà íà äÿäî ùå íàó÷èø!

44

Ñòåôè (Ïðèíöåñî)

Äâå ñíèìêè â ðàìêè ïîñòàâèõ,
â ñòàÿòà íà ñòåíàòà çàêà÷èõ,
äîêàòî î÷èòå ìè îùå ãëåäàò,
ñ òúãà è ðàäîñò êîïíåÿ!

Ãëîáóñ ìàëúê çà òåá çàêóïèõ,
âñå ãî ãëåäàì è âúðòÿ,
ïðåç ìîðåòà è îêåàíè ïðåëèòàì,
òåá, ïðèíöåñî, äà ïðåãúðíà.

Ñåãà ñè ìàëêà íå ðàçáèðàø,
íî ùå äîéäå äåí, ùå ðàçáåðåø,
÷å íÿìà íèùî ïî-ìèëî îò ðîäèíàòà,
îò ðîäíîòî áàùèíî îãíèùå.

Ñòàðè îáè÷àè íå ïðåçèðàé,
áàùèíî îãíèùå íå çàáðàâÿé
è òåçè, êîèòî íàé-ìíîãî òå îáè÷àò.
×óæáèíàòà Ðîäèíà íå ñòàâà!

Ñòåôè, áúäè çäðàâà,
ðàñòè ðàäîñòíà è ùàñòëèâà,
â äåòñêèòå áåçãðèæíè äíè,
ó÷è ñå óñúðäíî è ïðèëåæíî!

45

咗֌

Àêî äÿäî, ðàíî ñè îòèäå,
òè îùå íå ÷åòåø,
êîãà ñðè÷êèòå íàó÷èø,
ñòèõ÷å äÿäîâî ïðî÷åòè.

Îáè÷àì âñÿêî ìîå ñòèõ÷å,
êàòî äåöà è âíóöè.
Íà âå÷íèÿ ìè äîì ñ ëèñò÷å,
ñòèõ÷å ìîå ïðî÷åòè!

Ìàìà è òàòêî ùå ïîìîëèø –
ïðè äÿäî èñêàì äà îòèäåì,
äà âèäÿ êúäå ïî÷èâà
è íåãîâî ñòèõ÷å ïðî÷åòà!

À êîãàòî òè ïîðàñíåø,
åäíî ñòèõ÷å èçäåêëàìèðàé
è ìè ñìåëî îáåùàé,
÷å è òè ùå ñú÷èíèø.

Çíàé è äîáðå ïîìíè,
àêî öåë ñè ïîñòàâèø,
ñ òðóä ëåñíî ùå ïîñòèãíåø.

Òðóäúò äóøàòà îáëàãîðîäÿâà,
çàùîòî, äÿäî òè íà 60 ãîäèíè ïðîõîäè!

46

Æåëÿçêî Êèðÿçîâ Ñòàìîâ

ÐÎÄÅÍ ÊÐÀÉ
ñåëî Êàëîâî
Áóðãàñêà îáëàñò

47

Ðîäåí êðàé

Îáè÷àì òå ðîäåí êðàé,
è àç íà ñâîé ðåä ùå çàìèíà,
åäèí ùå æàëè, äðóã ùå ìå óïðåêâà,
íî èñòîðèÿòà çà Êàëîâî ùå ñå ÷åòå!

 íåÿ äóøàòà öÿëà å èçëÿòà,
îò ðàäîñò è ñêðúá ïî ðîäíèÿ êðàé,
ñïîêîéíî â áúäåùåòî àçè ãëåäàì,
Êàëîâñêèòå ïåñíè, ïàê ùå ñå ïåÿò!
Îò äíåñ íàòàòúê Êàëîâñêèÿ ðîä,
èñòîðèÿ èìà, ðîäîñëîâíî äúðâî,
â çåìÿòà êîðåíà îñòàíà,
îò íåãî ïàê äúðâî ùå ïðîöúôòè.
×åòåòå äà çíàåòå, ùî â ñòàðè âðåìåíà,
ïî òåçè çåìè äåäèòå íè âúðøåëè,
åçèêúò íàø – äðåâåí ìàé÷èí,
åçèê ñêúï íà íàøèòå äåäè!

48

Êàëîâî – õóáàâî

Õóáàâî – Êàëîâî,
õîðà è ïåñíè íÿìà,
êàìáàíåí çâúí ñúùî,
æèâîò íà ñåëî íÿìà!

Íå ñà åäíî, íèòî äâå ñåëàòà,
êúùèòå òúìíè äà îñòàíàò,
Íå! – Íå, ÷å åëåêòðè÷åñòâî íÿìà,
çàòîâà, ÷å õîðàòà ãè íÿìà!

Õîðà èìà, äåïóòàòè è ïðàâèòåëñòâî íÿìà,
äúðæàâíè ðåøåíèÿ äà âçåìàò,
õîðàòà â ñåëàòà äà ñå âúðíàò,
äà áëåñíå ñâåòëèíà â äîìîâåòå!

Ãîðñêî-ïðîìèøëåíè êîîïåðàöèè äà
âúçñòàíîâÿò,

ðàáîòà íà õîðàòà äà äàäàò,
ïóñòååùèòå ãîðñêè ïîëÿíè äà çàëåñÿò,
æèâîò íà ãîðàòà è õîðàòà äàäàò.

Êàêâî ñå ÷àêà, íèâèòå ñ äðàêè ëè ñå ñêðèÿò?
Çåìÿòà, ÿëîâà ëè äà îñòàíå
è ãîðè â Ñòðàíäæà ëè äà íÿìà?
Âðåìåòî íå ÷àêà!

Êàêâî å íóæíî? – íîâà ñîöèàëíà ïðîãðàìà,
äúëáîê êà÷åñòâåí ïðåëîì,
ðåæèì çà òúðãîâñêî ñíàáäÿâàíå,
ðàáîòà çà âñè÷êè è ñòèìóëèðàùî çàïëàùàíå!

49

Ñåëî

Ìîåòî ðîäíî ñåëî,
â ïîëèòå íà Ñòðàíäæà,
ñåëî íà òðàêèéöè
è íà âúçðîæäåíöè!

Ãîðà îò äúá, áóê è öåð
è îò ãîðñêè öâåòÿ,
öâåòîâå êàòî íà ñïåêòúð,
ëå÷èòåëè íà äåäè.

×èñò âúçäóõ è ïðèðîäà,
äèøàø – õðèïîâå íå ÷óâñòâàø,
ñïèø áåç äà ñå îáðúùàø,
êàòî àãúíöå ãåðãüîâñêî.

Íà ðàçõîäêà äî Ìëàäåæêà,
â Ñòàðî ñåëî íà Áàêàäæèêà,
ñòóäåíà èçâîðíà âîäà ùå ïèåø,
êàòî âúëê ùå îãëàäíååø!

Ðå÷íà ðèáà ùå ñè õâàíåø,
ãîëÿì îãúí ùå íàêëàäåø,
ëîïóøêà ñúñ ñëàíèíêà ùå íàïðàâèø,
âñè÷êè ïðúñòè ùå îáëèæåø!

Êîå å òî? – Êàëîâî.

50