รวมเล่มหลักสูตรวิทยาศษสตร์ ปีการศึกษา 2564

46

รายวิชาพืน้ ฐานและเพ่มิ เตมิ กลมุ สาระการเรยี นรูวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี
ระดับมัธยมศกึ ษาตอนตน

รายวชิ าพืน้ ฐาน หนว ยกิต เวลา
ว ๒๑๑๐๑ วทิ ยาศาสตร จํานวน ๑.๕ ๖๐ ชว่ั โมง
ว ๒๑๑๐๒ วิทยาศาสตร จาํ นวน ๑.๕ ๖๐ ชว่ั โมง
ว ๒๒๑๐๑ วทิ ยาศาสตร จํานวน ๑.๕ ๖๐ ชัว่ โมง
ว ๒๒๑๐๒ วทิ ยาศาสตร จํานวน ๑.๕ ๖๐ ชว่ั โมง
ว ๒๓๑๐๑ วิทยาศาสตร จํานวน ๑.๕ ๖๐ ชวั่ โมง
ว ๒๓๑๐๒ วทิ ยาศาสตร จํานวน ๑.๕ ๖๐ ชัว่ โมง

รายวิชาเพิ่มเตมิ หนวยกิต เวลา
ว ๒๑๒๐๑ วิทยาศาสตรก บั ชีวิต ๑ จํานวน ๐.๕ ๒๐ ช่วั โมง
ว ๒๑๒๐๒ วิทยาศาสตรก บั ชีวติ ๒ จาํ นวน ๐.๕ ๒๐ ช่วั โมง
ว ๒๒๒๐๑ วทิ ยาศาสตรกบั ชีวติ ๓ จํานวน ๐.๕ ๒๐ ชั่วโมง
ว ๒๒๒๐๒ วทิ ยาศาสตรกับชวี ติ ๔ จาํ นวน ๐.๕ ๒๐ ชั่วโมง
ว ๒๓๒๐๑ วทิ ยาศาสตรก ับชวี ิต ๕ จาํ นวน ๐.๕ ๒๐ ชวั่ โมง
ว ๒๓๒๐๒ วทิ ยาศาสตรกับชวี ติ ๖ จํานวน ๐.๕ ๒๐ ช่วั โมง

47

คําอธิบายรายวชิ าพน้ื ฐาน
ว ๒๑๑๐๑ รายวชิ าพื้นฐาน วิทยาศาสตร กลมุ สาระการเรยี นรูวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
ชั้นมัธยมศกึ ษาปที่ ๑ ภาคเรียนท่ี ๑ เวลา ๖๐ ช่วั โมง จํานวน ๑.๕ หนวยกิต
……………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………
ระบุ บรรยาย อธบิ าย รูปรางและโครงสรางของเซลลพ ืชและเซลลสตั ว หนาท่ขี องผนังเซลล เย่ือหุมเซลล
ไซโทพลาซึม นิวเคลียส แวคิวโอล ไมโทคอนเดรีย และคลอโรพลาสต ความสัมพันธระหวางรูปราง กับการทํา
หนาที่ของเซลล การจัดระบบของสิ่งมีชีวิต โดยเริ่มจากเซลล เนื้อเยื่อ อวัยวะ ระบบอวัยวะจนเปนสิ่งมีชีวิต
กระบวนการแพรและออสโมซิส การสังเคราะหดวยแสงและผลผลิตท่ีเกิดข้ึนจากการสังเคราะหดวยแสง
ความสาํ คัญของการสังเคราะหดวยแสงของพชื ตอ สง่ิ มชี ีวิตและส่ิงแวดลอม ลักษณะและหนา ท่ีของไซเล็มและโฟล
เอ็ม ทิศทางการลาํ เลยี งสารในไซเล็มและโฟลเอ็มของพืช การสืบพันธุแบบอาศยั เพศและไมอาศัยเพศของพืชดอก
ลักษณะโครงสรางของดอกที่มีสวนทําใหเกิดการถายเรณู การปฏิสนธิของพืชดอก การเกิดผลและเมล็ด การ
กระจายเมล็ด และการงอกของเมล็ด ความสําคัญของธาตุอาหารบางชนิดที่มีผลตอการเจริญเติบโตและการ
ดํารงชีวิตของพืช ความสําคัญของเทคโนโลยีการเพาะเล้ียงเน้ือเย่ือพืชในการใชประโยชนดานตางๆ สมบัติทาง
กายภาพบางประการของธาตุโลหะ อโลหะ และก่ึงโลหะ การจัดกลุมธาตุเปนโลหะ อโลหะ และก่ึงโลหะ จดุ เดือด
จุดหลอมเหลวของสารบริสุทธิ์และสารผสม ความหนาแนนของสารบริสุทธ์ิและสารผสม ความสัมพันธระหวาง
อะตอม ธาตุ และสารประกอบ โครงสรางอะตอมที่ประกอบดวยโปรตอน นิวตรอน และอิเล็กตรอน การจัดเรียง
อนุภาค แรงยึดเหนี่ยวระหวางอนุภาค และการเคลื่อนท่ีของอนุภาคของสสารชนิดเดียวกัน ในสถานะของแข็ง
ของเหลว และแกส ความสัมพันธระหวางพลังงานความรอนกับการเปลี่ยนสถานะของสสาร แนวคิดหลักของ
เทคโนโลยีในชีวิตประจําวัน ปญหาหรือความตองการในชีวิตประจําวันโดยมีการใชหลักฐานเชิงประจักษทไ่ี ดจาก
การสังเกตและการทดสอบ และใชสารสนเทศทไี่ ดจ ากแหลง ขอ มูลตา งๆ
วิเคราะห เปรียบเทียบ เขียนแผนภาพ เลือกวิธีการใชกลองจุลทรรศนใชแสงศึกษาเซลลและโครงสราง
ตางๆ ภายในเซลล เลือกใชปุยท่ีมีธาตุอาหารเหมาะสมกับพืชในสถานการณที่กําหนด วิธีการขยายพันธุพืช
ใหเ หมาะสมกับความตองการของมนุษย โดยใชค วามรูเก่ยี วกบั การสบื พันธขุ องพืช ผลจากการใชธาตุโลหะ อโลหะ
และก่ึงโลหะ และธาตุกมั มนั ตรังสี ทม่ี ีตอส่ิงมีชีวิต ส่ิงแวดลอม เศรษฐกิจและสงั คม จากขอ มูลท่ีรวบรวมได การวัด
อุณหภูมิ เขียนกราฟ แปลความหมายขอมลู จากกราฟหรอื สารสนเทศ ความหนาแนน ของสารบริสุทธิ์และสารผสม
ใชเครื่องมือเพ่ือวัดมวลและปริมาตรของสารบริสุทธ์ิและสารผสม การจัดเรียงอนุภาค แรงยึดเหนี่ยวระหวาง
อนุภาค และการเคลื่อนที่ของอนุภาคของสสารชนิดเดียวกัน ในสถานะของแข็ง ของเหลว และแกส การใช
แบบจําลองและสารสนเทศ สาเหตุหรือปจจัยท่ีสงผลตอการเปล่ียนแปลงของเทคโนโลยี การรวบรวม วิเคราะห
ขอมูลและแนวคดิ ที่เกย่ี วขอ งกบั ปญ หา การออกแบบวิธกี ารแกปญหาโดยวิเคราะหเ ปรียบเทียบ และตดั สินใจเลือก
ขอ มลู ที่จําเปน การนําเสนอแนวทางการแกปญหาใหผอู ่ืนเขา ใจ การวางแผนและดําเนินการแกปญหา การทดสอบ
ประเมินผล และระบขุ อบกพรองท่เี กดิ ขนึ้ การหาแนวทางการปรบั ปรุง แกไ ข และนาํ เสนอผลการแกปญหา การใช
ความรูและทักษะเก่ียวกับวัสดุ อปุ กรณ เคร่ืองมอื กลไก ไฟฟา หรืออิเล็กทรอนิกส เพ่ือแกปญหาไดอยางถูกตอง
เหมาะสมและปลอดภัย

48

ตระหนักในคุณคาของพืชท่ีมีตอส่ิงมีชีวิตและสิ่งแวดลอม ความสําคัญของสัตวท่ีชวยในการถายเรณู
ของพืชดอก ประโยชนของการขยายพันธุพืช นําความรไู ปใชในชีวติ ประจาํ วัน คุณคาของการใชธาตุโลหะ อโลหะ
ก่งึ โลหะ ธาตกุ มั มันตรังสี มีจิตวิทยาศาสตร จริยธรรม คุณธรรม และคานยิ มท่เี หมาะสม
รหสั ตวั ชี้วัด

ว ๑.๒ ม.๑/๑, ม.๑/๒, ม.๑/๓, ม.๑/๔, ม.๑/๕, ม.๑/๖, ม.๑/๗, ม.๑/๘, ม.๑/๙, ม.๑/๑๐, ม.๑/๑๑,
ม.๑/๑๒, ม.๑/๑๓, ม.๑/๑๔, ม.๑/๑๕, ม.๑/๑๖, ม.๑/๑๗, ม.๑/๑๘

ว ๒.๑ ม.๑/๑, ม.๑/๒, ม.๑/๓, ม.๑/๔, ม.๑/๕, ม.๑/๖, ม.๑/๗, ม.๑/๘, ม.๑/๙, ม.๑/๑๐
ว ๔.๑ ม.๑/๑, ม.๑/๒, ม.๑/๓, ม.๑/๔, ม.๑/๕
รวมทั้งหมด ๓๓ ตวั ช้ีวัด

49

โครงสรางรายวิชา
กลุมสาระการเรยี นรวู ิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
รหัสวชิ า ว 21101 วชิ า วิทยาศาสตร (ภาคเรยี นที่ 1)ชน้ั ม. 1 เวลา 60 ชั่วโมง / ป
สดั สวนคะแนน 70 : 30 คะแนนระหวา งเรียน 70 คะแนน คะแนนปลายป/ ปลายภาค 30 คะแนน

ลําดบั ท่ี ชอ่ื หนว ย มาตรฐานการ สาระสําคญั /ความคิดรวบยอด เวลา/ นา้ํ หนกั
การเรียนรู เรยี นรูและตวั ชีว้ ัด ช่วั โมง คะแนน
1 สารบริสทุ ธ์ิ ว 2.1 ธาตแุ ตล ะชนิดมีสมบตั ิเฉพาะตวั และมสี มบัติ ทาง 10 10
ม.1/1, ม.1/2, กายภาพบางประการเหมอื นกันและบางประการ
ม.1/3, ม.1/4, ตางกนั ซ่ึงสามารถนํามาจดั กลุมธาตุเปน โลหะ อโลหะ
ม.1/5, ม.1/6, และกง่ึ โลหะได
ม.1/7, ม.1/8, สารบริสุทธ์ิประกอบดวยสารเพยี งชนิดเดยี ว สว น
ม.1/9, ม.1/10 สารผสมประกอบดวยสารตั้งแต ๒ ชนดิ ข้นึ ไป สาร
บรสิ ทุ ธแิ์ ตละชนดิ มีสมบตั ิบางประการทเ่ี ปนคา
เฉพาะตวั เชน จดุ เดอื ดและจดุ หลอมเหลวคงที่ แตส าร
ผสมมีจุดเดือดและจดุ หลอมเหลวไมค งที่ ขึ้นอยกู บั
ชนิดและสดั สว นของสารทผ่ี สมอยูดว ยกนั

2 หนว ยพน้ื ฐาน ว 1.2 เซลลเ ปน หนว ยพน้ื ฐานของสิ่งมชี ีวิต สง่ิ มีชวี ิตบาง 20 10
ของส่งิ มชี ีวติ ม.1/1, ม.1/2, ชนดิ มเี ซลลเพียงเซลลเ ดยี วกส็ ามารถดํารงชวี ิตอยูได
ม.1/3, ม.1/4, โครงสรา งพนื้ ฐานท่พี บทัง้ ในเซลลพ ืชและเซลลสัตว
ม.1/5 และสามารถสังเกตไดดว ยกลองจุลทรรศนใ ชแสง
ไดแก เยอ่ื หุมเซลล ไซโทพลาซึม และนวิ เคลียส
โครงสรา งท่ีพบในเซลลพ ชื แตไ มพบในเซลลสัตว ไดแ ก
ผนังเซลลแ ละคลอโรพลาสต
พชื และสัตวเปน สง่ิ มีชีวิตหลายเซลลม ีการจัดระบบ
โดยเร่มิ จากเซลลไปเปน เน้ือเยอื่ อวัยวะ ระบบอวยั วะ
และส่งิ มชี ีวติ ตามลําดับ เซลลหลายเซลลมารวมกัน
เปน เนอื้ เยอ่ื เนือ้ เยอื่ หลายชนิดมารวมกันและทาํ งาน
รวมกันเปนอวยั วะ อวยั วะตา ง ๆ ทํางานรวมกนั เปน
ระบบอวัยวะ ระบบอวยั วะทุกระบบทาํ งานรวมกนั เปน
ส่งิ มชี ีวติ
เซลลม กี ารนําสารเขา สูเซลล เพอื่ ใชในกระบวนการ
ตาง ๆ ของเซลล และมกี ารขจดั สารบางอยา งที่เซลล
ไมต อ งการออกนอกเซลล การนาํ สารเขาและออกจาก
เซลลมีหลายวธิ ี เชน การแพร และออสโมซสิ

ลาํ ดับที่ ชือ่ หนวย มาตรฐานการ สาระสําคญั /ความคดิ รวบยอด เวลา/ 50
การเรียนรู เรียนรูและตวั ชีว้ ัด ช่วั โมง
นําความรเู กยี่ วกับปจจัยที่จําเปนตอ การเจริญเติบโต นา้ํ หนัก
คะแนน

ของพชื มาใชใ นการเพมิ่ จาํ นวนพชื และทําใหพ ืช
สามารถเจริญเตบิ โตไดในหลอดทดลอง ซงึ่ จะไดพ ชื
จํานวนมากในระยะเวลาสั้น และสามารถนาํ เทคโนโลยี
การเพาะเลี้ยงเนือ้ เยือ่ มาประยกุ ต เพอื่ การอนุรักษ
พันธกุ รรมพืช ปรบั ปรุงพนั ธุพ ชื ที่มคี วามสาํ คญั ทาง
เศรษฐกจิ การผลิตยาและสารสาํ คญั ในพชื และอ่ืน ๆ

3 การดาํ รงชีวติ ว 1.2 พชื เปนสิ่งมีชีวิตทตี่ องการปจจยั ในการดํารงชวี ติ พชื 20 10
ของพชื ม.1/6, ม.1/7, สามารถสรา งอาหารเองไดดว ยกระบวนการสังเคราะห
ม.1/8, ม.1/9, ดวยแสง
ม.1/10, กระบวนการสงั เคราะหด วยแสงของพชื ท่ีเกดิ ข้ึนใน
ม.1/11, คลอโรพลาสต จาํ เปนตองใชแสง แกสคารบอนได-
ม.1/12, ออกไซด คลอโรฟลล และนา้ํ ผลผลิตทไี่ ดจ าก การ
ม.1/13, สังเคราะหดวยแสง ไดแก นาํ้ ตาลและแกสออกซเิ จน
ม.1/14, โครงสรา งภานในของพืชประกอบไปดวยระบบตา งๆ
ม.1/15, ทีท่ ําหนาทีแ่ ตกตา งกันเชน ไซเลม็ และโฟลเอม็ ทํา
ม.1/16, หนา ที่ลาํ เลียงนา้ํ และอาหาร
ม.1/17, พืชดอกทุกชนดิ สามารถสบื พนั ธุแ บบอาศัยเพศได
ม.1/18 และบางชนดิ สามารถสืบพนั ธุแบบไมอาศยั เพศได
การสบื พันธุแบบอาศัยเพศเปนการสืบพนั ธุท่ีมกี าร
ผสมกนั ของสเปรมกับเซลลไข การสืบพันธุ แบบอาศยั
เพศของพืชดอกเกิดขึ้นท่ีดอก โดยภายในอับเรณูของ
สว นเกสรเพศผูมเี รณู ซ่ึงทาํ หนา ท่ีสรา งสเปรม ภายใน
ออวุลของสวนเกสรเพศเมีย มีถุงเอม็ บริโอ ทาํ หนา ท่ี
สรา งเซลลไ ข
การสบื พันธุแบบไมอาศัยเพศ เปน การสบื พนั ธุทีพ่ ชื
ตนใหมไ มไ ดเ กิดจากการปฏิสนธริ ะหวางสเปรม กบั
เซลลไข แตเ กดิ จากสวนตาง ๆ ของพืช เชน ราก ลาํ
ตน ใบ มีการเจรญิ เติบโตและพฒั นาขึน้ มา เปนตน ใหม
ได
พืชตอ งการธาตอุ าหารบางชนิดในปรมิ าณมาก
ไดแก ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม แคลเซียม
แมกนีเซยี ม และกํามะถนั

ลําดับท่ี ช่ือหนวย มาตรฐานการ สาระสําคญั /ความคดิ รวบยอด เวลา/ 51
การเรยี นรู เรียนรูแ ละตัวชวี้ ดั ช่วั โมง
4 เทคโนโลยีและ ว 4.1 เทคโนโลยี เปน ส่งิ ที่มนษุ ยส รางหรือพฒั นาขนึ้ ซึ่ง 10 นํ้าหนัก
อิเล็กทรอนกิ ส ม.1/1, ม.1/2, อาจเปน ไดทัง้ ชิน้ งานหรอื วิธกี าร เพอ่ื ใชแกป ญหา คะแนน

10

ม.1/3, ม.1/4 สนองความตองการ หรอื เพิ่มความสามารถในการ
ม.1/5 ทาํ งานของมนุษย
ระบบทางเทคโนโลยี เปนกลมุ ของสว นตาง ๆ ต้งั แต
สองสว นขึ้นไปประกอบเขาดวยกนั และทํางานรว มกนั
เพอ่ื ใหบ รรลุวตั ถปุ ระสงค โดยในการทํางานของระบบ
ทางเทคโนโลยีจะประกอบไปดวยตัวปอน (input)
กระบวนการ (process) และผลผลติ (output) ที่
สมั พนั ธกนั นอกจากน้ีระบบทางเทคโนโลยอี าจมี
ขอมลู ยอ นกลับ (feedback) เพอ่ื ใชปรับปรุงการ
ทํางานไดตามวตั ถปุ ระสงค
ปญหาหรือความตอ งการในชวี ิตประจาํ วันพบไดจาก
หลายบรบิ ทขนึ้ กบั สถานการณท ่ปี ระสบ เชน
การเกษตร การอาหาร
การออกแบบแนวทางการแกป ญหาทาํ ได
หลากหลายวิธี เชน การรา งภาพ การเขยี นแผนภาพ
การเขยี นผังงาน
การนําเสนอผลงานเปน การถายทอดแนวคดิ เพื่อให
ผอู ื่นเขา ใจเกี่ยวกับกระบวนการทํางานและช้ินงานหรอื
วิธกี ารท่ีได ซง่ึ สามารถทาํ ไดห ลายวิธี เชน การเขียน
รายงาน การทําแผนนาํ เสนอผลงาน การจัด
นิทรรศการ การนาํ เสนอผานสอื่ ออนไลน
การสรางชน้ิ งานอาจใชความรู เรอื่ งกลไก ไฟฟา
อิเลก็ ทรอนิกส เชน LED บัซเซอร มอเตอรว งจรไฟฟา

สอบกลางภาคเรยี นที่ 1 - 30
สอบปลายภาคเรยี นท่ี 1 - 30
80 100
รวม

52

คาํ อธิบายรายวิชาพน้ื ฐาน
ว๒๑๑๐๒ รายวชิ าพนื้ ฐาน วิทยาศาสตร กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
ช้ันมัธยมศกึ ษาปท่ี ๑ ภาคเรยี นท่ี ๒ เวลา ๖๐ ชวั่ โมง จาํ นวน ๑.๕ หนวยกิต
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
อธิบายความสัมพันธระหวางความดันอากาศกับความสูงจากพ้ืนโลก ปริมาณความรอนท่ีทําใหสสาร
เปลี่ยนอุณหภูมิและเปลี่ยนสถานะ การหดและขยายตัวของสสารเน่ืองจากความรอน การถายโอนความรอน
การถา ยโอนความรอนโดยการนาํ ความรอน การพาความรอน การแผรังสคี วามรอน การแบงชั้นบรรยากาศ ปจ จัย
ท่ีมีผลตอการเปล่ียนแปลงองคประกอบของลมฟาอากาศ กระบวนการเกิดพายุ ฝนฟาคะนองและพายุหมุนเขต
รอนและผลที่มีตอสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดลอม การพยากรณอากาศ สถานการณและผลกระทบการเปลี่ยนแปลง
ภูมิอากาศโลก
เปรียบเทียบ ออกแบบอัลกอริทึม เขียนโปรแกรมอยางงาย เลือกใชและสรางอุปกรณ สรางแบบจําลอง
วิเคราะห แปลความหมายขอมูล คํานวณ เสนอแนะวิธีการนําความรูมาแกปญหา การรวบรวมขอมูลปฐมภูมิ
ประมวลผล ประเมินผล นําเสนอขอมูลและสารสนเทศตามวัตถุประสงคโดยใชซอฟตแวร หรือบริการบน
อินเทอรเน็ตที่หลากหลาย การใชเทคโนโลยีสารสนเทศอยางปลอดภัย ใชส่ือและแหลงขอมูลตามขอกําหนดและ
ขอตกลง การใชเทอรมอมิเตอรในการวัดอุณหภูมิของสสาร การถายโอนความรอน ปริมาณความรอนที่ถายโอน
ระหวางสสารจนเกิดสมดุลความรอน การแบงชั้นบรรยากาศ ประโยชนข องบรรยากาศ การพยากรณอากาศอยาง
งา ยจากขอมูลที่รวบรวม แนวทางการปฏบิ ัติตนใหเหมาะสมและปลอดภยั การแกป ญหาหรืออธิบายการทํางานที่
พบในชีวิตจริง ปญ หาทางคณิตศาสตร หรอื วทิ ยาศาสตร
ตระหนักถึงคุณคาของการพยากรณอากาศโดยนําเสนอแนวทางการปฏิบัติตนและการใชประโยชน
จากคําพยากรณอากาศ ผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลกโดยนําเสนอแนวทางการปฏิบัติตน
ภายใตก ารเปล่ียนแปลงภมู อิ ากาศโลก มีจิตวิทยาศาสตร จรยิ ธรรม คุณธรรม และคา นยิ มทเ่ี หมาะสม
กระบวนการเทคโนโลยีและระดับของเทคโนโลยี มีความคิดสรางสรรคในการแกปญหาหรือสนองความ
ตองการ สรา งส่ิงของเครื่องใชห รอื วธิ ีการตามกระบวนการเทคโนโลยีอยา งถูกตองและปลอดภัย การประดษิ ฐข อง
ใช ของตกแตงจากวัสดุในทองถ่ิน และการเลือกใชเทคโนโลยีอยางสรางสรรคตอชีวิต สังคม ส่ิงแวดลอม เขาใจ
หลักการทาํ งาน บทบาทและประโยชนข องคอมพิวเตอร

รหัสตัวช้ีวัด
ว 2.1 ม.๑/๑, ม.๑/๒, ม.๑/๓, ม.๑/๔, ม.๑/๕, ม.๑/๖, ม.๑/๗, ม.๑/๘, ม.๑/๙, ม.๑/๑๐
ว ๒.๒ ม.๑/๑
ว ๒.๓ ม.๑/๑ ,ม.๑/๒ , ม.๑/๓ , ม.๑/๔ , ม.๑/๕ ,ม.๑/๖ , ม.๑/๗
ว ๓.๒ ม.๑/๑ , ม.๑/๒ , ม.๑/๓ , ม.๑/๔, ม.๑/๕, ม.๑/๖, ม.๑/๗
ว ๔.๒ ม.๑/๑ ,ม.๑/๒ ,ม.๑/๓ ,ม.๑/๔

รวมทงั้ หมด 29 ตัวช้ีวัด

53

โครงสรางรายวชิ า
กลุมสาระการเรียนรวู ิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
รหัสวิชา ว 21102 วิชา วิทยาศาสตร (ภาคเรยี นท่ี 2) ชั้น ม. 1 เวลา 60 ช่ัวโมง / ป
สดั สวนคะแนน 70 : 30 คะแนนระหวา งเรียน 70 คะแนน คะแนนปลายป/ปลายภาค 30 คะแนน

ลาํ ดับที่ ชื่อหนวย มาตรฐานการ สาระสําคญั /ความคิดรวบยอด เวลา/ นํา้ หนกั
การเรยี นรู เรียนรูและตวั ชว้ี ัด ชั่วโมง คะแนน
1 พลังงานความ ว ๒.๓ เม่ือสสารไดรับหรอื สญู เสยี ความรอ นอาจทําใหสสาร 20
รอ น ม.๑/๑, ม.๑/๒, เปลีย่ นอุณหภูมิ เปลย่ี นสถานะ หรอื เปลย่ี นรปู รา ง 15

ม.๑/๓, ม.๑/๔, ปรมิ าณความรอ นทท่ี าํ ใหส สารเปล่ียนอณุ หภมู ิ
ม.๑/๕, ม.๑/๖, ขึน้ กบั มวล ความรอ นจาํ เพาะ และอณุ หภูมิ ท่ี
ม.๑/๗ เปล่ียนไป ความรอนทําใหส สารขยายตวั หรอื หดตัวได
ความรอ นถา ยโอนจากสสารท่ีมอี ณุ หภมู ิสูงกวา ไป
ยงั สสารทมี่ อี ณุ หภมู ิต่ํากวาจนกระทัง่ อุณหภมู ิของ
สสารทัง้ สองเทา กนั สภาพท่สี สารทั้งสองมีอณุ หภูมิ
เทา กนั เรยี กวา สมดลุ ความรอ น
เมือ่ มกี ารถายโอนความรอ นจากสสารท่มี ีอุณหภมู ิ
ตา งกนั จนเกิดสมดลุ ความรอ น ความรอนท่ีเพ่มิ ขึ้นของ
สสารหน่ึงจะเทากบั ความรอ นที่ลดลงของอีกสสารหนง่ึ
ซงึ่ เปน ไปตามกฎการอนรุ กั ษพ ลังงาน
การถา ยโอนความรอ นมี ๓ แบบ คือ การนําความ
รอ น การพาความรอน และการแผรงั สีความรอ น
ความรูเกี่ยวกับการถายโอนความรอ นสามารถ
นําไปใชประโยชนใ นชีวติ ประจาํ วันได เชน การเลอื กใช
วัสดุเพื่อนาํ มาทําภาชนะบรรจอุ าหาร เพ่อื เกบ็ ความ
รอน หรือการออกแบบระบบระบายความรอนใน
อาคาร

2 กระบวนการ ว ๒.๒ เมือ่ วัตถอุ ยูในอากาศจะมแี รงทีอ่ ากาศกระทาํ ตอ 20 15
เปลี่ยนแปลงลม ม.๑/๑ วัตถุในทุกทิศทาง แรงที่อากาศกระทาํ ตอ วัตถขุ น้ึ อยู
ลมฟาอากาศ ว ๓.๒ กับขนาดพ้ืนท่ขี องวตั ถุน้นั แรงท่ีอากาศกระทาํ ต้งั ฉาก
ม.๑/๑, ม.๑/๒, กบั ผิววตั ถตุ อ หน่ึงหนวยพน้ื ที่ เรยี กวา ความดนั อากาศ
ม.๑/๓, ม.๑/๔, ความดนั อากาศมีความสัมพันธก บั ความสูงจากพน้ื
ม.๑/๕, ม.๑/๖, โลก โดยบริเวณทส่ี งู จากพืน้ โลกขึ้นไป อากาศเบาบาง
ม.๑/๗ ลง มวลอากาศนอ ยลง ความดันอากาศก็จะลดลง
โลกมบี รรยากาศหอหมุ นกั วทิ ยาศาสตรใ ชสมบัติ
และองคประกอบของบรรยากาศในการแบง

54

ลาํ ดับที่ ช่อื หนว ย มาตรฐานการ สาระสาํ คัญ/ความคดิ รวบยอด เวลา/ นาํ้ หนกั
การเรียนรู เรียนรแู ละตัวช้ีวดั ชัว่ โมง คะแนน
บรรยากาศของโลกออกเปน ชัน้ ซง่ึ แบงไดหลาย
รปู แบบตามเกณฑท ่ีแตกตา งกนั โดยทัว่ ไป
นักวทิ ยาศาสตรใชเ กณฑก ารเปลีย่ นแปลงอณุ หภูมิตาม
ความสูงแบงบรรยากาศไดเปน ๕ ชั้น ไดแ ก ช้นั โทร
โพสเฟย ร ชั้นสตราโตสเฟยร ช้นั มีโซสเฟยร ชน้ั เทอร
โมสเฟย ร และช้นั เอกโซสเฟยร
ลมฟา อากาศ เปน สภาวะของอากาศในเวลาหน่ึง
ของพน้ื ที่หน่งึ ทม่ี กี ารเปล่ยี นแปลงตลอดเวลาขึน้ อยูกับ
องคประกอบลมฟาอากาศ ไดแก อุณหภมู ิอากาศ
ความกดอากาศ ลม ความช้ืน เมฆ และหยาดน้าํ ฟา
โดยหยาดนาํ้ ฟา ทพี่ บบอยในประเทศไทยไดแ ก ฝน
องคประกอบลมฟา อากาศเปล่ียนแปลงตลอดเวลา
ข้นึ อยกู บั ปจ จยั ตาง ๆ เชน ปรมิ าณรังสจี ากดวง
อาทติ ยแ ละลกั ษณะพน้ื ผิวโลกสง ผลตออุณหภูมอิ ากาศ
อุณหภมู อิ ากาศและปรมิ าณไอนํา้ สง ผลตอ ความชื้น
ความกดอากาศสง ผลตอลม ความชื้นและลมสง ผลตอ
เมฆ
พายฝุ นฟา คะนอง เกิดจากการที่อากาศทม่ี ีอณุ หภมู ิ
และความชนื้ สูงเคลื่อนทข่ี ้นึ สรู ะดับความสูง ที่มี
อุณหภูมิตา่ํ ลง จนกระท่ังไอนํา้ ในอากาศเกิดการ
ควบแนน เปน ละอองนา้ํ และเกดิ ตอ เนื่องเปน เมฆขนาด
ใหญ พายุฝนฟาคะนองทําใหเกิดฝนตกหนัก ลม
กรรโชกแรง ฟา แลบฟาผา ซ่ึงอาจกอใหเ กดิ อนั ตราย
ตอชีวติ และทรัพยสิน
การพยากรณอากาศเปน การคาดการณลมฟา
อากาศ ทจ่ี ะเกดิ ขน้ึ ในอนาคต โดยมกี ารตรวจวดั
องคประกอบลมฟา อากาศ การส่อื สารแลกเปลีย่ น
ขอ มลู องคป ระกอบลมฟาอากาศระหวา งพื้นท่ี การ
วิเคราะหข อ มูลและสรา งคําพยากรณอ ากาศ
ภมู ิอากาศโลกเกดิ การเปลย่ี นแปลงอยางตอเนื่อง
โดยปจ จยั ทางธรรมชาติ แตปจจุบันการเปลี่ยนแปลง
ภมู ิอากาศเกิดขน้ึ อยางรวดเร็วเนือ่ งจากกจิ กรรมของ
มนุษยในการปลดปลอ ยแกสเรือนกระจกสูบรรยากาศ
การเปลีย่ นแปลงภูมิอากาศโลกกอใหเกิดผลกระทบ
ตอ สิ่งมชี วี ติ และสิง่ แวดลอ ม เชน การหลอมเหลวของ
นํ้าแขง็ ข้ัวโลก การเพ่มิ ข้ึนของระดับทะเล การ

55

ลาํ ดบั ที่ ชื่อหนวย มาตรฐานการ สาระสําคัญ/ความคดิ รวบยอด เวลา/ นา้ํ หนัก
การเรยี นรู เรียนรูและตัวชวี้ ดั ชว่ั โมง คะแนน
เปลีย่ นแปลงวัฏจักรน้ํา การเกดิ โรคอุบัตใิ หมและอุบตั ิ
ซํ้า และการเกิดภยั พบิ ัติทางธรรมชาตทิ ีร่ ุนแรงข้นึ

3 เทคโนโลยี ว 4.2 แนวคิดเชิงนามธรรม เปนการประเมินความสําคัญ 20 10
รอบตัว ม.1/1, ม.1/2, ของรายละเอียดของปญหา แยกแยะสวนท่ีเปน
ม.1/3, ม.1/4 สาระสําคัญออกจากสวนทไ่ี มใชส าระสาํ คัญ

การออกแบบและเขียนโปรแกรมท่ีมีการใชตัวแปร
เงอื่ นไข วนซาํ้

การออกแบบอัลกอรทิ มึ เพ่ือแกปญ หา ทาง
คณติ ศาสตร วทิ ยาศาสตรอ ยางงา ย อาจใชแ นวคิดเชิง
นามธรรมในการออกแบบ เพ่อื ใหการแกปญ หามี
ประสิทธภิ าพ

การรวบรวมขอ มลู จากแหลงขอ มูลปฐมภมู ิ
ประมวลผล สรา งทางเลือก ประเมนิ ผล จะทาํ ใหไ ด
สารสนเทศเพ่ือใชในการแกปญหาหรือการตัดสินใจได
อยางมปี ระสิทธิภาพ

ใชเทคโนโลยีสารสนเทศอยางปลอดภยั เชน การ
ปกปอ งความเปน สว นตัวและอัตลักษณ

สอบกลางภาคเรียนท่ี 2 - 30
สอบปลายภาคเรียนท่ี 2 - 30
60 100
รวม

56

คําอธิบายรายวชิ าพน้ื ฐาน
รหสั ว๒๒๑๐๑ รายวชิ าวิทยาศาสตร ๓ กลมุ สาระการเรยี นรูวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
ชนั้ มธั ยมศึกษาปที่ ๒ ภาคเรยี นที่ ๑ เวลา ๖๐ ช่ัวโมง จํานวน ๑.๕ หนวยกิต
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
อธบิ ายโครงสรางและการทํางานของระบบยอยอาหาร ระบบหมุนเวยี นเลือด ระบบหายใจ ระบบขบั ถาย
ระบบสืบพันธุ ของมนุษยและสัตว รวมทั้งระบบประสาทของมนุษย ความสัมพันธของระบบตางๆ ของมนุษย
พ ฤ ติ ก ร ร ม ข อ ง ม นุ ษ ย แ ล ะ สั ต ว ท่ี ต อ บ ส น อ ง ต อ ส่ิ ง เ ร า ภ า ย น อ ก แ ล ะ ภ า ย ใ น ห ลั ก ก า ร แ ล ะ ผ ล ข อ ง ก า ร ใ ช
เทคโนโลยีชีวภาพในการขยายพันธุ ปรับปรุงพันธุ และเพิ่มผลผลิตของสัตวในทองถ่ิน สารอาหารในอาหารมี
ปรมิ าณพลงั งานและสัดสวนท่ีเหมาะสมกับเพศ วัย ผลของสารเสพติดตอระบบตา ง ๆ ของรางกาย และแนวทางใน
การปองกันตนเองจากสารเสพติด องคประกอบ สมบัติของธาตุและสารประกอบ เปรียบเทียบสมบตั ิของธาตุโลหะ
ธาตุอโลหะ ธาตุก่ึงโลหะและธาตุกัมมันตรังสี หลักการแยกสารดวยวิธีการกรอง การตกผลึก การสกัด การกล่ัน
และโครมาโทกราฟ การเปล่ียนแปลงสมบัติ มวล และพลังงานเม่ือสารเกิดปฏิกิริยาเคมี ปจจัยท่ีมีผลตอการ
เกิดปฏิกิริยาเคมี เขียนสมการเคมีของปฏิกิริยาของสารตาง ๆ ผลของสารเคมีผลกระทบของสารเคมีจากแหลง
เกษตรกรรมที่มีผลตอสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดลอม ปฏิกิริยาเคมีตอส่ิงมีชีวิตและสิ่งแวดลอม การใชสารเคมีอยาง
ถกู ตอง ปลอดภยั วธิ ปี องกนั และแกไ ขอนั ตรายท่เี กดิ ขึ้นจากการใชสารเคมี
ทดลองสารอาหารในอาหารมีปริมาณพลังงานและสัดสวนที่เหมาะสมกับเพศ วัย หลักการแยกสารดวย
วิธกี ารกรอง การตกผลึก การสกัด การกลัน่ และโครมาโทกราฟการเปลย่ี นแปลงสมบตั ิ มวล และพลงั งานเมอ่ื สาร
เกิดปฏกิ ิริยาเคมี ปจจัยท่ีมีผลตอการเกิดปฏิกิรยิ าเคมี เขียนสมการเคมีของปฏิกิริยาของสารตาง ๆ สืบคน ขอมูล
เปรียบเทียบสมบัติของธาตุโลหะ ธาตุอโลหะ ธาตุกึ่งโลหะและธาตุกัมมันตรังสี ผลของสารเคมี ปฏิกิริยาเคมีตอ
สิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดลอม การใชสารเคมีอยาถูกตอง ปลอดภัย วิธีปองกันและแกไขอันตรายท่ีเกิดข้ึนจากการใช
สารเคมี
พิจารณาสาเหตุ ปจจัยท่ีสงผลตอการเปล่ียนแปลงของเทคโนโลยี คาดการณแนวโนมเทคโนโลยีที่จะ
เกิดขึ้น วิเคราะห เปรียบเทียบ ตัดสินใจเลือกใชเทคโนโลยี ผลกระทบท่ีเกิดข้ึนตอ ชีวิต สังคม และส่ิงแวดลอม
ระบุปญหาหรือความตองการในชุมชนหรือทองถ่ิน รวบรวม วิเคราะหขอมูลและแนวคิดที่เก่ียวของกับปญหา
ออกแบบวิธีการแกปญหา โดยวิเคราะหเปรียบเทียบ และตัดสินใจเลือกขอมูลที่จําเปนภายใตเงื่อนไขและ
ทรัพยากรที่มีอยู นําเสนอแนวทางการแกปญหา วางแผนขั้นตอนการทํางานและดําเนินการแกป ญหาอยางเปน
ขั้นตอน ใชค วามรู และทกั ษะเกี่ยวกับวสั ดุ อุปกรณ เครอ่ื งมือ กลไก ไฟฟา และอิเลก็ ทรอนกิ ส เพอ่ื แกปญ หาหรือ
พัฒนางานไดอยางถูกตอง เหมาะสม และปลอดภัย ทดสอบ ประเมินผล และอธิบายปญหาหรือขอบกพรองที่
เกิดข้ึนภายใตกรอบเง่ือนไข หาแนวทางการปรับปรุงแกไข และนําเสนอผลการแกปญหาหรือพัฒนางาน เห็น
คุณคาของการนําความรูไปใชประโยชนในการดํารงชีวิตและดูแลสิ่งแวดลอมมีคุณธรรม จริยธรรม คานิยมที่
เหมาะสม มีวินัย ใฝเรียนรู มุงม่ันในการทํางาน มีจิตสาธารณะ มีเจตคติท่ีดีตอวิทยาศาสตรและเขาใจวา
วทิ ยาศาสตร เทคโนโลยี สังคม และส่ิงแวดลอมเกยี่ วขอ งสัมพันธก นั

57

รหัสตวั ชี้วดั
ว 1.2 ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3 ม.2/4, ม.2/5, ม.2/6, ม.2/7, ม.2/8, ม.2/9, ม.2/10 ม.2/11,
ม.2/12, ม.2/13, ม.2/14, ม.2/15, ม.2/16, ม.2/17
ว 2.1 ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3, ม.2/4 ม.2/5, ม.2/6
ว 4.1 ม.2/1, ม.2/2 , ม.2/3, ม.2/4, ม.2/5

รวมทั้งหมด 28 ตัวช้ีวัด

58

โครงสรา งรายวชิ า
กลุมสาระการเรยี นรวู ิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
รหัสวิชา ว 22101 วชิ า วิทยาศาสตร (ภาคเรียนท่ี 1) ช้นั ม. 2 เวลา 60 ช่วั โมง / ป
สัดสวนคะแนน 70 : 30 คะแนนระหวางเรยี น 70 คะแนน คะแนนปลายป/ ปลายภาค 30 คะแนน

ลําดับที่ ช่ือหนวย มาตรฐานการ สาระสําคัญ/ความคิดรวบยอด เวลา/ นํา้ หนกั
การเรียนรู เรียนรแู ละตวั ช้วี ัด ชว่ั โมง คะแนน
1 สารละลาย ว 2.1 สารละลายอาจมสี ถานะเปนของแขง็ ของเหลว และ 10 10
ม.2/4, ม.2/5, แกส สารละลายประกอบดวยตวั ทําละลาย และตัว
ม.2/6 ละลาย กรณีสารละลายเกดิ จากสารทม่ี ีสถานะ
เดียวกัน สารทมี่ ีปรมิ าณมากที่สุดจัดเปน ตวั ทําละลาย
กรณีสารละลายเกดิ จากสารทมี่ ีสถานะตางกนั สารทีม่ ี
สถานะเดียวกันกับสารละลายจัดเปนตวั ทําละลาย
สารละลายที่ตวั ละลายไมส ามารถละลายในตวั ทํา
ละลายไดอกี ที่อณุ หภมู ิหน่ึง ๆ เรียกวาสารละลาย
อ่ิมตวั
ความเขมขนของสารละลาย เปน การระบุปรมิ าณ
ตวั ละลายในสารละลาย หนวยความเขมขนมหี ลาย
หนว ย ทน่ี ยิ มระบเุ ปน หนว ยเปน รอยละ ปรมิ าตรตอ
ปริมาตร มวลตอมวล และมวลตอ ปริมาตร
การใชส ารละลาย ในชวี ติ ประจําวนั ควรพิจารณา
จากความเขม ขนของสารละลาย ข้ึนอยกู ับจดุ ประสงค
ของการใชงาน และผลกระทบตอสิ่งชวี ติ และ
สิ่งแวดลอ ม

2 รางกายมนุษย ว 1.2 รา งกายมนุษยป ระกอบไปดวยระบบตางๆของ 20 10
ม.2/1, ม.2/2, รา งกาย แตละระบบทําหนาท่ีแตกตางกนั แตเ ชอ่ื มโยง
ม.2/3, ม.2/4, ซง่ึ กันและกนั เชน
ม.2/5, ม.2/6, ระบบหายใจมอี วัยวะตา ง ๆ ที่เกีย่ วขอ ง ไดแ ก จมกู
ม.2/7, ม.2/8, ทอ ลม ปอด กะบังลม และกระดูกซโี่ ครง
ม.2/9, ม.2/10
ม.1/11, มนษุ ยห ายใจเขา เพอื่ นําแกส ออกซิเจนเขาสูรา งกาย
ม.1/12, เพอ่ื นาํ ไปใชใ นเซลล และหายใจออก เพือ่ กําจัดแกส
ม.1/13, คารบอนไดออกไซดออกจากรางกาย
ม.1/14,
การแลกเปลี่ยนแกสออกซเิ จนกบั แกส

ม.1/15, คารบอนไดออกไซดใ นรา งกาย เกิดขึน้ บริเวณถุงลมใน
ม.1/16,

59

ลาํ ดบั ที่ ช่ือหนวย มาตรฐานการ สาระสําคัญ/ความคิดรวบยอด เวลา/ นา้ํ หนัก
การเรยี นรู เรยี นรแู ละตวั ชว้ี ัด ช่วั โมง คะแนน
ม.1/17, ปอดกับหลอดเลอื ดฝอยที่ถงุ ลม และระหวา งหลอด

เลอื ดฝอยกับเนื้อเยือ่

ระบบขับถายมีอวัยวะทเี่ กยี่ วของ คือ ไต ทอไต

กระเพาะปสสาวะ และทอปสสาวะ โดยมีไตทาํ หนาที่

กําจดั ของเสีย เชน ยเู รยี แอมโมเนีย กรดยูริก รวมทง้ั

สารทร่ี างกายไมตองการออกจากเลอื ด และควบคุม

สารทม่ี มี ากหรอื นอยเกินไป

ระบบหมุนเวยี นเลอื ดประกอบดว ย หัวใจ หลอด

เลอื ด และเลือด

การบบี และคลายตวั ของหวั ใจทําใหเลอื ดหมนุ เวียน

และลําเลียงสารอาหาร แกส ของเสยี และสารอ่นื ๆ

ไปยังอวัยวะและเซลลตาง ๆ ทว่ั รางกาย

ระบบประสาทสวนกลาง ประกอบดวยสมองและไข

สันหลงั จะทาํ หนาทรี่ ว มกบั เสน ประสาท ซงึ่ เปน ระบบ

ประสาทรอบนอก ในการควบคุมการทํางานของ

อวัยวะตาง ๆ รวมถงึ การแสดงพฤติกรรม เพ่ือการ

ตอบสนองตอสิง่ เรา

มนุษยม ีระบบสืบพันธทุ ่ปี ระกอบดวยอวัยวะตาง ๆ

ทีท่ าํ หนา ทีเ่ ฉพาะ โดยรงั ไขใ นเพศหญงิ จะทาํ หนา ที่

ผลติ เซลลไ ข สว นอัณฑะในเพศชายจะทําหนาท่ีสราง

เซลลอสุจิ

การคุมกําเนดิ เปนวธิ ีปองกนั ไมใ หเกดิ การตั้งครรภ

โดยปอ งกันไมใ หเกดิ การปฏสิ นธิหรอื ไมใ หมกี ารฝงตัว

ของเอ็มบริโอ

3 แรงละการ ว 2.2 แรงเปน ปริมาณเวกเตอร เม่ือมแี รงหลาย ๆ แรง 20 10
เคล่ือนที่ ม.2/1, ม.2/2, กระทาํ ตอวัตถุ แลว แรงลพั ธท ก่ี ระทาํ ตอวัตถมุ คี า เปน
ม.2/3, ม.2/4, ศนู ย วัตถจุ ะไมเปลย่ี นแปลงการเคลอ่ื นท่ี แตถ าแรง
ม.2/5, ม.2/6, ลพั ธท ีก่ ระทาํ ตอ วัตถมุ ีคาไมเ ปน ศูนย วัตถุจะ
ม.2/7, ม.2/8, เปล่ียนแปลงการเคล่อื นท่ี
ม.2/9, ม.2/10 เมอ่ื วตั ถุอยูในของเหลวจะมแี รงทข่ี องเหลวกระทาํ
ม.1/11, ตอวตั ถใุ นทุกทิศทาง โดยแรงท่ีของเหลวกระทาํ ตั้งฉาก

ลําดับที่ ช่อื หนวย มาตรฐานการ สาระสาํ คัญ/ความคดิ รวบยอด เวลา/ 60
การเรยี นรู เรยี นรูแ ละตวั ช้วี ัด ช่ัวโมง
ม.1/12, กับผวิ วัตถตุ อหนงึ่ หนว ยพืน้ ที่ เรยี กวาความดันของ นาํ้ หนกั
คะแนน

ม.1/13, ของเหลวเมอ่ื วัตถุอยูในของเหลว จะมแี รงพยงุ
ม.1/14, เนอ่ื งจากของเหลวกระทาํ ตอ วตั ถุ โดยมีทิศขนึ้ ใน
ม.1/15 แนวดงิ่ การจมหรือการลอยของวัตถขุ ึน้ กับนาํ้ หนกั ของ
วตั ถแุ ละแรงพยุง ถานาํ้ หนกั ของวัตถแุ ละแรงพยงุ ของ
ของเหลวมคี าเทากนั วตั ถุจะลอยนิง่ อยใู นของเหลว
แตถ า น้ําหนักของวตั ถมุ คี า มากกวา แรงพยุงของ
ของเหลววัตถุจะจม
แรงเสียดทานเปนแรงท่เี กดิ ขนึ้ ระหวางผิวสัมผัสของ
วัตถุ เพอื่ ตา นการเคลอื่ นท่ขี องวตั ถนุ ้นั โดยถาออกแรง
กระทาํ ตอวัตถุทีอ่ ยูน ิ่งบนพนื้ ผวิ ใหเคลื่อนที่ แรงเสียด
ทานก็จะตานการเคลอ่ื นท่ีของวัตถุ แรงเสยี ดทานท่ี
เกิดขน้ึ ในขณะทวี่ ัตถยุ งั ไมเคลือ่ นท่ีเรียก แรงเสียดทาน
สถิต แตถาวัตถุกาํ ลงั เคลอื่ นท่ี แรงเสียดทานก็จะทําให
วตั ถุน้นั เคลื่อนทชี่ าลงหรอื หยดุ นงิ่ เรียก แรงเสยี ดทาน
จลน
เม่ือมีแรงทก่ี ระทําตอวัตถุโดยไมผ า นศนู ยกลางมวล
ของวตั ถุ จะเกิดโมเมนตของแรง ทําใหว ัตถหุ มุนรอบ
ศูนยก ลางมวลของวัตถุนัน้
วตั ถุทมี่ มี วลจะมสี นามโนมถว งอยูโดยรอบ แรงโนม
ถวงทีก่ ระทาํ ตอ วตั ถทุ อี่ ยูในสนามโนม ถว งจะมที ศิ พงุ
เขา หาวัตถทุ ี่เปน แหลง ของสนามโนมถวง
วตั ถุทม่ี ปี ระจไุ ฟฟา จะมีสนามไฟฟา อยูโดยรอบ แรง
ไฟฟาที่กระทาํ ตอ วัตถุทีม่ ปี ระจุจะมที ิศพงุ เขาหาหรอื
ออกจากวัตถทุ ี่มปี ระจทุ ี่เปน แหลง ของสนามไฟฟา
วตั ถุทเ่ี ปนแมเ หล็กจะมีสนามแมเหลก็ อยูโดยรอบ
แรงแมเ หล็กท่ีกระทาํ ตอ ขว้ั แมเ หล็กจะมที ิศพงุ เขา หา
หรอื ออกจากขั้วแมเหลก็ ที่เปน แหลงของ
สนามแมเ หลก็
การเคล่ือนท่ีของวัตถุเปน การเปลยี่ นตาํ แหนงของ
วตั ถเุ ทียบกับตําแหนงอา งอิง โดยมีปริมาณทเ่ี กีย่ วขอ ง
กับการเคล่อื นทีซ่ ่ึงมที ัง้ ปริมาณสเกลารและปรมิ าณ
เวกเตอร เชน ระยะทาง อตั ราเรว็ การกระจัด

ลําดับที่ ช่ือหนว ย มาตรฐานการ สาระสาํ คญั /ความคิดรวบยอด เวลา/ 61
การเรยี นรู เรียนรแู ละตัวช้ีวดั ชั่วโมง
4 การแกปญ หา ว 4.1 เทคโนโลยแี ตละประเภทมผี ลกระทบตอชีวติ สังคม 10 นาํ้ หนัก
และการวิเคา ม.2/1, ม.2/2, และส่งิ แวดลอมท่ีแตกตางกนั จึงตอ งวิเคราะห คะแนน
ระหขอ มลู ม.2/3, ม.2/4 เปรียบเทยี บขอ ดี ขอ เสีย และตัดสนิ ใจเลือกใชให
ม.2/5 เหมาะสม 10
ปญหาหรอื ความตอ งการในชุมชนหรือทอ งถน่ิ มี
หลายอยา ง ข้ึนกับบริบทหรือสถานการณทป่ี ระสบ 30
เชน ดานพลังงาน สิ่งแวดลอ ม การเกษตร การอาหาร 30
การระบุปญหาจําเปนตอ งมีการวิเคราะห 100
สถานการณของปญ หาเพอื่ สรุปกรอบของปญหา แลว
ดําเนนิ การสืบคน รวบรวมขอมูล ความรจู ากศาสตร
ตาง ๆ ท่เี กยี่ วของ เพื่อนําไปสูการออกแบบแนว
ทางการแกปญ หา
การวเิ คราะห เปรียบเทยี บ และตดั สินใจเลอื กขอมูล
ท่ีจําเปน โดยคํานงึ ถึงเงื่อนไขและทรพั ยากร ชว ยใหไ ด
แนวทางการแกป ญหาทเ่ี หมาะสม การกาํ หนดขั้นตอน
ระยะเวลาในการทํางานกอนดําเนินการแกปญหาจะ
ชว ยใหการทํางานสาํ เร็จไดตามเปา หมาย และลด
ขอ ผิดพลาดของการทํางานท่อี าจเกิดข้นึ
การนําเสนอผลงานเปน การถา ยทอดแนวคิดเพ่ือให
ผอู ื่นเขา ใจเกยี่ วกับกระบวนการทาํ งานและช้นิ งานหรือ
วิธกี ารที่ได ซึง่ สามารถทาํ ไดห ลายวิธี เชน การเขยี น
รายงาน การทําแผน นําเสนอผลงาน การจดั
นทิ รรศการ
อุปกรณแ ละเครอื่ งมือในการสรา งช้ินงานหรือพฒั นา
วธิ ีการมหี ลายประเภท ตองเลือกใชใหถ กู ตอง
เหมาะสม และปลอดภยั รวมท้งั รจู ักเกบ็ รกั ษ

สอบกลางภาคเรยี นที่ 1 -
สอบปลายภาคเรียนที่ 1 -
60
รวม

62

คําอธิบายรายวิชาพน้ื ฐาน
รหสั ว๒๑๑๐๒ รายวิชาวิทยาศาสตร ๔ กลุมสาระการเรียนรวู ิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
ช้นั มัธยมศึกษาปท ี่ ๒ ภาคเรยี นท่ี ๒ เวลา ๖๐ ชั่วโมง จํานวน ๑.๕ หนวยกิต
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
อธิบายการหาแรงลัพธของแรงหลายแรงในระนาบเดียวกันท่ีกระทําตอวัตถุ แรงลัพธที่กระทําตอวัตถุ
ที่หยุดนิ่งหรือวัตถุเคลื่อนที่ดวยความเร็วคงตัว การสะทอนของแสง การหักเหของแสง ผลของความสวาง
ที่มีตอมนุษยและสิ่งมีชีวิตอ่ืน ๆ การดูดกลืนแสงสี การมองเห็นสีของวัตถุ ลักษณะของชั้นหนาตัดดิน สมบัติ
ของดิน และกระบวนการเกิดดิน การใชประโยชนและการปรับปรุงคุณภาพของดิน กระบวนการเกิดและลักษณะ
องคประกอบของหิน สมบัติของหิน ลักษณะทางกายภาพของแร กระบวนการเกิด ลักษณะและสมบัติ
ของปโตรเลียม ถานหิน หินนํ้ามัน แหลงน้ําธรรมชาติ การใชประโยชนและการอนุรักษแหลงน้ําใน ทองถิ่น
การเกิดแหลงนา้ํ บนดนิ แหลงน้ําใตด นิ กระบวนและผลของการผุพังอยูก ับที่ การกรอ น การพัดพา การทับถมและ
การตกผลกึ โครงสรา งและองคประกอบของโลก
ทดลองการหาแรงลัพธของแรงหลายแรงในระนาบเดียวกันที่กระทําตอวัตถุ การสะทอนของแสง
การหักเหของแสง การดูดกลืนแสงสี การมองเห็นสีของวัตถุ ลักษณะของช้ันหนาตัดดิน สมบัติของดิน
และกระบวนการเกิดดิน การปรับปรุงคุณภาพของดิน กระบวนการเกิดและลักษณะองคประกอบของหิน สมบัติของ
หนิ จําแนกประเภทของหิน ลักษณะทางกายภาพของแร การเกิดแหลงน้ําบนดนิ แหลงนํ้าใตดนิ กระบวนและผล
ของการผุพังอยูกบั ที่ การกรอนการพดั พา การทับถมและการตกผลึก สํารวจลักษณะของชั้นหนาตัดดิน สมบัติของ
ดิน และกระบวนการเกิดดิน การใชประโยชนและการปรับปรุงคุณภาพของดิน แหลงน้ําธรรมชาติ สืบคนขอมูล
กระบวนการเกิด ลักษณะและสมบตั ขิ องปโตรเลียม ถา นหนิ หินนํ้ามัน โครงสรางและองคประกอบของโลก
การใชแนวคิดเชิงคํานวณในการแกปญ หา หรือการทํางานในชีวติ จริง ออกแบบอลั กอริทมึ ออกแบบและ
เขียนโปรแกรมที่ใชตรรกะและฟงกชันในการแกปญหา อภิปรายองคประกอบและหลักการทํางานของระบบ
คอมพวิ เตอร และเทคโนโลยี การสือ่ สาร เพื่อประยุกตใชงานหรือแกปญ หาเบือ้ งตน ใชเทคโนโลยีสารสนเทศอยาง
ปลอดภัย มีความรับผิดชอบ สรางและแสดงสิทธิในการเผยแพรผลงาน เห็นคุณคาของการนําความรูไปใช
ประโยชนในการดํารงชีวิตและดแู ลสิ่งแวดลอมมีคุณธรรม จริยธรรม คานิยมที่เหมาะสม มีวินัย ใฝเรียนรู มุงม่ันใน
การทํางาน มีจิตสาธารณะ มีเจตคติที่ดีตอวิทยาศาสตร และเขาใจวาวิทยาศาสตร เทคโนโลยี สังคม และ
สิง่ แวดลอมเกยี่ วขอ งสมั พนั ธก นั

รหสั ตวั ช้ีวัด
ว 2.2 ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3, ม.2/4, ม.2/5, ม.2/6, ม.2/7, ม.2/8, ม.2/9, ม.2/10 ม.2/11,
ม.2/12, ม.2/13, ม.2/14, ม.2/15
ว 2.3 ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3, ม.2/4 ม.2/5, ม.2/6
ว 3.2 ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3, ม.2/4, ม.2/5, ม.2/6, ม.2/7, ม.2/8, ม.2/9, ม.2/10
ว 4.2 ม.2/1, ม.2/2 , ม.2/3, ม.2/4,

รวมทั้งหมด 35 ตัวชี้วดั

63

โครงสรางรายวิชา
กลมุ สาระการเรียนรูวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
รหสั วิชา ว 22102 วชิ า วทิ ยาศาสตร (ภาคเรยี นที่ 2) ชั้น ม. 2 เวลา 60 ชวั่ โมง / ป
สัดสว นคะแนน 70 : 30 คะแนนระหวา งเรยี น 70 คะแนน คะแนนปลายป/ ปลายภาค 70 คะแนน

ลาํ ดบั ท่ี ชื่อหนวย มาตรฐานการ สาระสาํ คัญ/ความคิดรวบยอด เวลา/ นํ้าหนัก
การเรียนรู เรียนรแู ละตวั ชี้วัด ชั่วโมง คะแนน
1 งานและพังงาน ว 2.3 เม่อื ออกแรงกระทาํ ตอ วัตถุ แลวทําใหวัตถเุ คล่ือนที่ 15 10
ม.2/1, ม.2/2, โดยแรงอยูใ นแนวเดียวกบั การเคลื่อนที่จะเกดิ งาน งาน
ม.2/3, ม.2/4, จะมคี ามากหรอื นอ ยขึ้นกบั ขนาดของแรงและ
ม.2/5, ม.2/6 ระยะทางในแนวเดียวกบั แรง
งานทที่ าํ ในหนึง่ หนวยเวลาเรียกวา กาํ ลัง หลักการ
ของงานนาํ ไปอธิบายการทาํ งานของเครอ่ื งกลอยา งงา ย
ไดแ ก คาน พนื้ เอียง รอกเดี่ยว ลิ่ม สกรู ลอ และเพลา
ซึง่ นําไปใชป ระโยชนดา นตา ง ๆ ในชวี ติ ประจําวัน
พลงั งานจลนเ ปน พลงั งานของวัตถทุ เ่ี คลอื่ นที่
พลังงานจลนจะมคี า มากหรอื นอยข้ึนกับมวลและ
อัตราเร็ว สวนพลงั งานศกั ยโนม ถว งเกีย่ วของกบั
ตําแหนง ของวัตถุ จะมคี ามากหรือนอ ยขนึ้ กับมวลและ
ตําแหนง ของวตั ถุ
ผลรวมของพลงั งานศักยโ นม ถว งและพลังงานจลน
เปน พลังงานกล พลงั งานศกั ยโนมถวงและพลังงาน
จลนของวัตถหุ นึ่ง ๆ สามารถเปลี่ยนกลบั ไปมาได โดย
ผลรวมของพลังงานศักยโ นมถว งและพลังงานจลนม คี า
คงตวั นั่นคอื พลังงานกลของวัตถมุ ีคาคงตัว
นอกจากนพี้ ลงั งานยังสามารถถา ยโอนไปยังอีก
ระบบหนงึ่ หรอื ไดร บั พลังงานจากระบบอ่นื ได เชน การ
ถา ยโอนความรอนระหวา งสสาร การถายโอนพลังงาน
ของการสนั่ ของแหลง กําเนดิ เสยี งไปยังผฟู ง ทงั้ การ
เปลยี่ นพลังงานและการถา ยโอนพลงั งาน พลงั งานรวม
ทั้งหมดมคี า เทา เดมิ ตามกฎการอนรุ กั ษพ ลงั งาน

2 การแยกสาร ว 2.1 การแยกสารผสมใหเ ปนสารบริสทุ ธิท์ ําไดห ลายวธิ ี 15 5
ม.2/1, ม.2/2, ขึน้ อยกู ับสมบัตขิ องสารนัน้ ๆ เชน
ม.2/3 การระเหยแหงใชแยกสารละลายซึง่ ประกอบดวยตวั
ละลายท่เี ปน ของแข็งในตวั ทาํ ละลายทเ่ี ปนของเหลว

64

ลําดบั ที่ ชือ่ หนวย มาตรฐานการ สาระสาํ คัญ/ความคดิ รวบยอด เวลา/ นํ้าหนัก
การเรียนรู เรยี นรูแ ละตวั ชี้วดั ชว่ั โมง คะแนน
โดยใชค วามรอ นระเหยตวั ทําละลายออกไปจนหมด
เหลอื แตตัวละลาย
การตกผลึกใชแยกสารละลายที่ประกอบดวยตวั
ละลายท่เี ปนของแขง็ ในตวั ทาํ ละลายทเ่ี ปนของเหลว
โดยทําใหสารละลายอม่ิ ตวั แลวปลอยใหต ัวทาํ ละลาย
ระเหยออกไปบางสวน ตวั ละลายจะตกผลึกแยก
ออกมา
การกลั่นอยางงา ยใชแยกสารละลายทปี่ ระกอบดว ย
ตวั ละลายและตวั ทาํ ละลายทเ่ี ปน ของเหลวท่มี ีจุดเดอื ด
ตางกนั มาก วิธนี จ้ี ะแยกของเหลวบรสิ ทุ ธิอ์ อกจาก
สารละลายโดยใหความรอนกับสารละลาย ของเหลว
จะเดือดและกลายเปนไอแยกจากสารละลายแลว
ควบแนน กลับเปน ของเหลวอกี ครั้ง ขณะที่ของเหลว
เดอื ด อุณหภมู ิของไอจะคงท่ี
โครมาโทกราฟแบบกระดาษเปนวธิ ีการแยกสาร
ผสมทีม่ ีปริมาณนอ ยโดยใชแยกสารท่มี ีสมบัตกิ าร
ละลายในตัวทําละลายและการถูกดูดซับดวยตัวดูดซบั
แตกตา งกนั ทําใหสารแตละชนดิ เคล่ือนท่ีไปบนตวั ดูด
ซบั ไดต า งกัน สารจงึ แยกออกจากกันได
การสกดั ดว ยตวั ทาํ ละลาย เปนวิธีการแยกสารผสมท่ี
มสี มบัตกิ ารละลายใน ตวั ทาํ ละลายที่ตางกัน โดยชนดิ
ของตัวทําละลายมีผลตอ ชนดิ และปรมิ าณของสารที่
สกดั ได การสกดั โดยการกล่ันดวยไอน้ํา ใชแ ยกสารที่
ระเหยงา ย ไมละลายนํา้ และไมทาํ ปฏิกิริยากบั นํา้ ออก
จากสารท่รี ะเหยยาก โดยใชไอน้าํ เปนตวั พา

3 โลกและการ ว 3.2 การผพุ ังอยกู ับที่ การกรอ น และการสะสมตวั ของ 10 10
เปล่ียนแปลง ม.2/5, ม.2/6, ตะกอน เปนกระบวนการเปลี่ยนแปลงทางธรณวี ทิ ยา
ม.2/7, ม.2/8, ท่ีทาํ ใหผิวโลกเกิดการเปล่ยี นแปลงเปนภมู ลิ กั ษณแบบ
ม.2/9, ม.2/10 ตาง ๆ โดยมปี จ จยั สําคัญ คอื นาํ้ ลม ธารน้ําแข็ง แรง
โนม ถว งของโลก ส่งิ มีชีวิต สภาพอากาศ และปฏิกริ ยิ า
เคมี
การผุพงั อยูก ับที่ คือ การทห่ี นิ ผพุ งั ทําลายลงดว ย
กระบวนการตา ง ๆ ไดแ ก ลมฟา อากาศกบั น้าํ ฝน และ
รวมทง้ั การกระทาํ ของตนไมก บั แบคทีเรยี ตลอดจน

ลําดบั ท่ี ช่อื หนว ย มาตรฐานการ สาระสําคัญ/ความคดิ รวบยอด เวลา/ 65
การเรียนรู เรียนรูและตัวชว้ี ัด ชัว่ โมง
การแตกตัวทางกลศาสตรซ ่งึ มกี ารเพิม่ และลดอุณหภูมิ น้าํ หนัก
คะแนน

สลบั กนั เปนตน
ดินเกดิ จากหนิ ท่ีผุพงั ตามธรรมชาติผสมคลกุ เคลากับ
อนิ ทรยี วตั ถทุ ่ไี ดจ ากการเนา เปอ ยของซากพชื ซากสัตว
ทบั ถมเปนชนั้ ๆ บนผิวโลก ชั้นดนิ แบงออกเปนหลาย
ช้ัน ขนานหรอื เกอื บขนานไปกับ ผวิ หนา ดนิ แตล ะช้นั มี
ลกั ษณะแตกตางกันเน่อื งจากสมบตั ิทางกายภาพ เคมี
ชวี ภาพ และลักษณะอ่นื ๆ เชน สี โครงสราง เนอื้ ดนิ
การยึดตวั ความเปนกรด-เบส สามารถสงั เกตไดจ าก
การสํารวจภาคสนาม การเรียกชอื่ ชนั้ ดินหลกั จะใช
อกั ษรภาษาองั กฤษตวั ใหญ ไดแก O, A, E, B, C, R
สมบตั ิบางประการของดิน เชน เนื้อดนิ ความชน้ื
ดนิ คา ความเปนกรด-เบส ธาตอุ าหารในดิน สามารถ
นําไปใชใ นการตดั สนิ ใจถึงแนวทางการใชป ระโยชน
ทดี่ นิ โดยอาจนาํ ไปใชประโยชน ทางการเกษตรหรือ
อ่ืน ๆ
แหลง นาํ้ ผิวดนิ เกิดจากน้ําฝนท่ีตกลงบนพนื้ โลก ไหล
จากทส่ี งู ลงสูท่ีต่าํ ดว ยแรงโนม ถวง การไหลของนํ้าทํา
ใหพืน้ โลกเกิดการกดั เซาะเปน รอ งนาํ้
แหลงนํา้ ผวิ ดนิ และแหลงนํา้ ใตดนิ ถกู นาํ มาใชใน
กิจกรรมตาง ๆ ของมนุษย สงผลตอ การจัดการการใช
ประโยชนนาํ้ และคณุ ภาพของแหลงน้าํ เนือ่ งจากการ
เพิ่มขึ้นของจํานวนประชากร การใชประโยชนพ ้ืนที่ใน
ดา นตา ง ๆ
นํา้ ทว ม การกัดเซาะชายฝง ดินถลม หลมุ ยบุ
แผน ดนิ ทรดุ มกี ระบวนการเกดิ และผลกระทบ ท่ี
แตกตา งกัน ซงึ่ อาจสรา งความเสียหายรายแรง แกช วี ิต
และทรัพยส ิน

4 ทรัพยากร ว 3.2 เชือ้ เพลงิ ซากดึกดาํ บรรพ เกิดจากการเปลย่ี นแปลง 10 10
พลงั งาน ม.2/1, ม.2/2, สภาพของซากสิ่งมชี ีวติ ในอดตี โดยกระบวนการ ทาง
ม.2/3, ม.2/4 เคมีและธรณีวิทยา เชอ้ื เพลงิ ซากดึกดาํ บรรพ ไดแก
ถา นหิน หินนา้ํ มัน และปโตรเลยี ม ซ่ึงเกดิ จากวตั ถุตน
กําเนิด และสภาพแวดลอ มการเกดิ ที่แตกตางกนั ทําให
ไดชนดิ ของเช้อื เพลิงซากดกึ ดําบรรพท มี่ ีลกั ษณะ

66

ลําดับท่ี ชอ่ื หนว ย มาตรฐานการ สาระสาํ คัญ/ความคิดรวบยอด เวลา/ นา้ํ หนัก
การเรียนรู เรยี นรูและตัวช้วี ดั ช่ัวโมง คะแนน
สมบัติ และการนําไปใชป ระโยชนแ ตกตา งกนั สําหรับ
ปโตรเลยี มจะตอ งมีการผา นการกลัน่ ลําดบั สวน
การเผาไหมเช้อื เพลงิ ซากดึกดาํ บรรพใ นกิจกรรม
ตา ง ๆ ของมนุษยจะทาํ ใหเ กดิ มลพิษทางอากาศ ซง่ึ
สงผลกระทบตอ สิง่ มีชวี ติ และสง่ิ แวดลอ ม นอกจากน้ี
แกส บางชนิดที่เกิดจากการเผาไหมเชอ้ื เพลงิ ซากดกึ ดาํ
บรรพ เชน แกส คารบอนไดออกไซด และไนตรสั
ออกไซด ยงั เปน แกสเรือนกระจกซึ่งสง ผลใหเกดิ การ
เปลยี่ นแปลงภูมิอากาศของโลกรนุ แรงขึน้
เช้อื เพลงิ ซากดึกดําบรรพเปนแหลงพลังงานท่ีสําคัญ
ในกจิ กรรมตา ง ๆ ของมนษุ ย เนอ่ื งจากเช้อื เพลงิ ซาก
ดกึ ดาํ บรรพมีปรมิ าณจํากัดและมกั เพ่มิ มลภาวะใน
บรรยากาศมากขนึ้ จึงมีการใชพ ลังงานทดแทนมากขึน้
เชน พลงั งานแสงอาทติ ย พลังงานลม พลังงานนํ้า
พลังงานชีวมวล พลงั งานคล่ืน พลังงานความรอนใต
พภิ พ พลังงานไฮโดรเจน

5 การแกปญหา ว 4.2 การออกแบบอัลกอรทิ ึม เพือ่ แกปญหาอาจใช 10 5
และการใช ม.2/1, ม.2/2, แนวคิดเชิงคาํ นวณในการออกแบบ เพ่ือให การ
เทคโนโลยีอยาง ม.2/3, ม.2/4 แกปญ หามีประสิทธภิ าพ
มีความ ซอฟตแวรท ่ใี ชในการเขียนโปรแกรม เชน Scratch,
รับผดิ ชอบ python, java, c
องคป ระกอบและหลกั การทํางานของระบบ
คอมพวิ เตอร เทคโนโลยกี ารสือ่ สาร การประยุกตใ ช
งานและการแกป ญหาเบอ้ื งตน
การใชเทคโนโลยีสารสนเทศอยางปลอดภัย โดย
เลอื กแนวทางปฏบิ ัตเิ ม่อื พบเนื้อหาที่ไมเหมาะสม เชน
แจง รายงานผูเกีย่ วของ ปอ งกนั การเขามาของขอ มลู ที่
ไมเ หมาะสม ไมตอบโต ไมเผยแพร

สอบกลางภาคเรียนท่ี 1 - 30
สอบปลายภาคเรียนที่ 1 - 30
60 100
รวม

67

คาํ อธบิ ายรายวิชาพน้ื ฐาน
รหสั ว๒๓๑๐๑ รายวิชาวทิ ยาศาสตร ๕ กลุมสาระการเรยี นรวู ิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที่ ๓ ภาคเรียนที่ ๑ เวลา ๖๐ ชัว่ โมง จํานวน ๑.๕ หนว ยกิต
..........................................................................................................................................................................
อธิบายลักษณะของโครโมโซมที่มีหนวยพันธุกรรมหรือยีนในนิวเคลียส สารพันธุกรรมหรือดีเอ็นเอ
กระบวนการถายทอดลักษณะทางพันธุกรรม โรคทางพันธุกรรมท่ีเกิดจากความผิดปกติของยีนและโครโมโซม
ความหลากหลายทางชีวภาพในทองถิ่นท่ีทําใหส่ิงมีชีวิตดํารงชีวิตอยูไดอยางสมดุล ผลของความหลากหลายทาง
ชีวภาพท่ีมีตอมนุษย สัตว พืช และส่ิงแวดลอม ผลของเทคโนโลยีชีวภาพตอการดํารงชีวิตของมนุษย และ
ส่ิงแวดลอม ระบบนเิ วศตาง ๆ ในทองถิน่ ความสัมพันธขององคประกอบภายในระบบนิเวศ ความสมั พนั ธของการ
ถายทอดพลังงานของส่งิ มีชีวิตในรปู ของโซอาหารและสายใยอาหาร วฏั จกั รน้าํ วัฏจักรคารบอน ความสําคัญท่มี ตี อ
ระบบนิเวศ ปจจัยที่มีผลตอการ เปล่ียนแปลงขนาดของประชากรในระบบนิเวศ ส ภ า พ ป ญ ห า สิ่ง แ ว ด ลอ ม
ทรัพยากรธรรมชาติในทองถ่ินและแนวทางในการแกไขปญหา ก า ร ใชท รัพ ย า ก ร ธ ร ร ม ช า ติอยางย่ังยืน การใช
ทรัพยากรธรรมชาติตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง ปญหาส่ิงแวดลอมและเสนอแนะแนวทางการแกปญหาและมี
สว นรว มในการดแู ลและอนรุ ักษสงิ่ แวดลอมในทอ งถ่ินอยา งย่งั ยนื
สังเกตลักษณะของโครโมโซมท่ีมีหนวยพันธุกรรมหรือยีนในนิวเคลียส สํารวจความหลากหลาย
ทางชีวภาพในทองถิ่นที่ทําใหส่ิงมีชีวิตดํารงชีวิตอยูไดอยางสมดุล ระบบนิเวศตาง ๆ ในทองถ่ิน ความสัมพันธ
ขององคประกอบภายในระบบนิเวศ
วิเคราะหสาเหตุ ปจจัยท่ีสงผลตอการเปล่ียนแปลงของเทคโนโลยี ความสัมพันธของเทคโนโลยีกับ
วิทยาศาสตร คณิตศาสตร และศาสตรอ่ืน ๆ ระบุปญหาหรือความตองการของทองถิ่น รวบรวม วิเคราะหขอมูล
และแนวคิดท่ีเก่ียวของกับปญหา ความถูกตองดานทรัพยสินทางปญญา ใหเหตุผลของปญหาหรือขอบกพรอง
ออกแบบวิธีการแกปญหา ตัดสินใจเลือกขอมูลท่ีจําเปนภายใตเงอ่ื นไขและทรัพยากรที่มีอยู ใชความรู และทักษะ
เกี่ยวกับวสั ดุ อปุ กรณ เครอื่ งมอื กลไก ไฟฟา และอิเล็กทรอนกิ สท ี่ถูกตอ งกบั ลักษณะของงาน นาํ เสนอแนวทางการ
แกปญหาโดยใชวิธีการที่หลากหลาย วางแผนกําหนดขั้นตอนการทํางาน และดําเนินการแกปญหาอยางเปน
ขัน้ ตอน ทดสอบ ประเมนิ ผล กําหนดแนวทางการปรบั ปรงุ แกไข และนําเสนอผลการแกป ญ หาหรือพฒั นางาน เห็น
คุณคาของการนําความรูไปใชประโยชนในการดํารงชีวิตและดูแลสิ่งแวดลอมมีคุณธรรม จริยธรรม คานิยมที่
เหมาะสม มีวินัย ใฝเรียนรู มุงมั่นในการทํางาน มีจิตสาธารณะ มีเจตคติท่ีดีตอวิทยาศาสตร และเขาใจวา
วทิ ยาศาสตร เทคโนโลยี สังคม และสิง่ แวดลอ มเก่ยี วขอ งสมั พนั ธกัน

รหสั ตัวช้ีวดั
ว 2.3 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4, ม.3/5, ม.3/6, ม.3/7, ม.3/8
ม.3/9, ม.3/10, ม.3/11, ม.3/12, ม.3/13, ม.3/14, ม.3/15, ม.3/16
ม.3/17, ม.3/18, ม.3/19, ม.3/20, ม.3/21
ว 3.1 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4
ว 4.1 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4, ม.3/5

รวมท้งั หมด 30 ตัวช้ีวดั

68

โครงสรา งรายวิชา
กลมุ สาระการเรยี นรูว ิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
รหสั วิชา ว 23101 วิชา วทิ ยาศาสตร (ภาคเรยี นที่ 1) ชน้ั ม. 3 เวลา 60 ช่ัวโมง / ป
สดั สวนคะแนน 70 : 30 คะแนนระหวา งเรียน 70 คะแนน คะแนนปลายป/ปลายภาค 30 คะแนน

ลาํ ดับท่ี ชอ่ื หนวย มาตรฐานการ สาระสําคญั /ความคิดรวบยอด เวลา/ น้ําหนกั
การเรยี นรู เรยี นรแู ละตวั ชี้วดั ชั่วโมง คะแนน
1 พันธศุ าสตร ว 1.3 ลกั ษณะทางพนั ธกุ รรมของสิง่ มชี ีวิตสามารถ 20 10
ม.2/1, ม.2/2, ถายทอดจากรนุ หน่งึ ไปยงั อกี รุนหนง่ึ ได โดยมียนี เปน
ม.2/3, ม.2/4, หนว ยควบคุมลักษณะทางพนั ธกุ รรม ส่งิ มชี วี ติ แตละ
ม.2/5, ม.2/6, ชนิดมจี ํานวนโครโมโซมคงท่ี มนุษยม จี ํานวนโครโมโซม
ม.2/7, ม.2/8, ๒๓ คู เปน ออโตโซม ๒๒ คู และโครโมโซมเพศ ๑ คู
ม.2/9, ม.2/10 เพศหญงิ มโี ครโมโซมเพศเปน XX เพศชายมีโครโมโซม
ม.1/11 เพศเปน XY
เมนเดลไดศึกษาการถายทอดลักษณะทางพันธกุ รรม
ของตน ถัว่ ชนดิ หน่งึ และนาํ มาสูห ลักการพน้ื ฐานของ
การถา ยทอดลกั ษณะทางพนั ธกุ รรมของส่ิงมีชีวิต
สิง่ มีชีวิตท่มี ีโครโมโซมเปน ๒ ชดุ ยีนแตล ะตาํ แหนง
บนฮอมอโลกสั โครโมโซมมี ๒ แอลลีล โดยแอลลีลหน่งึ
มาจากพอ และอกี แอลลลี มาจากแม ซง่ึ อาจมีรปู แบบ
เดยี วกนั หรือแตกตางกนั แอลลีลทีแ่ ตกตา งกนั นี้ แอล
ลีลหน่ึงอาจมกี ารแสดงออกขมอกี แอลลีลหนึง่ ได เรียก
แอลลีลน้ันวา เปน แอลลีลเดน สวนแอลลีลท่ถี ูกขม
อยางสมบูรณเ รยี กวาเปนแอลลลี ดอ ย
กระบวนการแบงเซลลของส่งิ มชี วี ิตมี ๒ แบบ คอื
ไมโทซสิ และไมโอซสิ การเปล่ียนแปลงของยนี หรือ
โครโมโซม สงผลใหเกิดการเปล่ยี นแปลงลกั ษณะทาง
พันธกุ รรมของสิ่งมชี ีวิต เชน โรคธาลสั ซเี มียเกิดจาก
การเปล่ยี นแปลงของยนี กลุมอาการดาวนเ กดิ จากการ
เปล่ยี นแปลงจํานวนโครโมโซม
ในปจจบุ นั มนษุ ยมกี ารใชประโยชนจ ากส่ิงมชี ีวิตดดั
แปรพันธุกรรมเปนจาํ นวนมาก เชน การผลิตอาหาร
การผลติ ยารกั ษาโรค การเกษตร อยา งไรกด็ ี สังคมยัง
มีความกังวลเกีย่ วกับผลกระทบของสง่ิ มชี วี ิตดัดแปร
พนั ธกุ รรมท่มี ีตอสงิ่ มชี วี ิตและสง่ิ แวดลอ ม ซ่ึงยงั ทาํ การ
ติดตามศกึ ษาผลกระทบดงั กลา ว

69

ลําดับที่ ชอื่ หนวย มาตรฐานการ สาระสําคัญ/ความคดิ รวบยอด เวลา/ น้ําหนัก
การเรียนรู เรยี นรูแ ละตัวชวี้ ดั ชั่วโมง คะแนน
ความหลากหลายทางชีวภาพ มี ๓ ระดับ ไดแ ก
ความหลากหลายของระบบนิเวศ ความหลากหลาย
ของชนดิ สิ่งมชี วี ิต และความหลากหลายทางพันธกุ รรม
ความหลากหลายทางชีวภาพนมี้ คี วามสําคัญตอ การ
รักษาสมดลุ ของระบบนิเวศ ระบบนิเวศทมี่ คี วาม
หลากหลายทางชีวภาพสูง จะรักษาสมดุลไดดีกวา
ระบบนิเวศท่ีมีความหลากหลายทางชีวภาพตํ่ากวา

2 คลืน่ และแสง ว 2.3 คลื่นเกิดจากการสง ผา นพลงั งานโดยอาศัยตวั กลาง 20 10
ม.2/10, และไมอาศยั ตัวกลาง ในคลน่ื กล พลังงานจะถกู ถา ย
ม.1/11, โอนผา นตัวกลางโดยอนภุ าคของตัวกลางไมเคลอื่ นทไี่ ป
ม.1/12, กับคลืน่ คล่นื ทีแ่ ผอ อกมาจากแหลง กําเนดิ คลน่ื อยา ง
ม.1/13, ตอเนือ่ งและมรี ูปแบบทซี่ าํ้ กัน บรรยายไดด วยความ
ม.1/14, ยาวคล่ืน ความถ่ี แอมพลจิ ูด
ม.1/15,
ม.1/16, คล่ืนแมเ หล็กไฟฟา เปน คลน่ื ท่ไี มอ าศัยตวั กลาง ใน
ม.1/17, การเคลื่อนที่ มคี วามถต่ี อเนอ่ื งเปน ชว งกวา งมาก
ม.2/18, เคลื่อนทีใ่ นสุญญากาศดว ยอตั ราเร็วเทากัน แตจะ
ม.1/19, เคลื่อนทด่ี วยอัตราเร็วตา งกันในตวั กลางอ่นื คล่ืน
ม.1/20, แมเหลก็ ไฟฟา แบง ออกเปน ชวงความถ่ีตาง ๆ เรยี กวา
ม.1/21 สเปกตรมั ของคลน่ื แมเหลก็ ไฟฟา แตละชวงความถ่มี ี
ชื่อเรียกตา งกนั ไดแก คลนื่ วิทยุ ไมโครเวฟ อินฟราเรด
แสงทม่ี องเหน็ อลั ตราไวโอเลต รังสเี อกซและรงั สี
แกมมา ซ่ึงสามารถนําไปใชป ระโยชนได

เมอ่ื แสงตกกระทบวัตถจุ ะเกดิ การสะทอ นซงึ่ เปน ไป
ตามกฎการสะทอนของแสง โดยรังสีตกกระทบ
เสน แนวฉาก รงั สสี ะทอ นอยูในระนาบเดยี วกัน และมุม
ตกกระทบเทากบั มมุ สะทอน ภาพจากกระจกเงาเกดิ
จากรงั สสี ะทอนตัดกนั หรอื ตอ แนวรงั สสี ะทอ นใหตัดกัน
โดยถารงั สีสะทอนตดั กันจริง จะเกดิ ภาพจรงิ แตถาตอ
แนวรังสีสะทอ นใหไ ปตัดกัน จะเกิดภาพเสมือน

เม่ือแสงเดนิ ทางผา นตัวกลางโปรง ใสทแี่ ตกตางกนั
เชน อากาศและน้ํา อากาศและแกว จะเกิดการหกั เห
หรอื อาจเกดิ การสะทอนกลับหมดในตัวกลางทแี่ สงตก
กระทบ

70

ลาํ ดับที่ ช่ือหนว ย มาตรฐานการ สาระสาํ คญั /ความคิดรวบยอด เวลา/ นา้ํ หนัก
การเรยี นรู เรียนรแู ละตวั ชีว้ ดั ชั่วโมง คะแนน
แสงขาวประกอบดวยแสงสีตาง ๆ เมอ่ื แสงขาวผาน
ปรซิ มึ จะเกดิ การกระจายแสงเปน แสงสตี า ง ๆ เรยี กวา
สเปกตรมั ของแสง
การสะทอนและการหักเหของแสงนาํ ไปใชอ ธบิ าย
ปรากฏการณท่ีเก่ียวกับแสง เชน รุง มริ าจ และอธิบาย
การทาํ งานของทัศนอปุ กรณ เชน แวน ขยาย กระจก
โคง จราจร กลอ งโทรทรรศน กลอ งจุลทรรศน และแวน
สายตา
ความสวา งของแสงมผี ลตอดวงตามนษุ ย การใช
สายตาในสภาพแวดลอมทม่ี คี วามสวางไมเหมาะสมจะ
เปน อนั ตรายตอดวงตา

3 ระบบสุริยะ ว 3.1 ในระบบสรุ ิยะมีดวงอาทิตยเปนศนู ยกลางโดยมีดาว 20 10
ม.2/1, ม.2/2, เคราะหและบรวิ าร ดาวเคราะหแ คระ ดาวเคราะห
ม.2/3, ม.2/4 นอย ดาวหาง และอ่นื ๆ เชน วัตถุคอยเปอร โคจรอยู
โดยรอบ ซึ่งดาวเคราะห และวตั ถเุ หลาน้ีโคจรรอบดวง
อาทิตยด วยแรงโนม ถว ง แรงโนม ถว งเปนแรงดึงดดู
ระหวางวตั ถสุ องวตั ถุ โดยเปน สดั สว นกับผลคูณของ
มวลท้ังสอง และเปน สัดสวนผกผันกบั กําลงั สองของ
ระยะทางระหวา งวัตถทุ ัง้ สอง แสดงไดโ ดยสมการ F =
(Gm1m2)/r2
การที่โลกโคจรรอบดวงอาทิตยในลกั ษณะทีแ่ กนโลก
เอยี งกบั แนวตง้ั ฉากของระนาบทางโคจร ทาํ ใหส ว น
ตา ง ๆ บนโลกไดร บั ปริมาณแสงจากดวงอาทิตย
แตกตางกันในรอบป เกดิ เปนฤดู กลางวนั กลางคืนยาว
ไมเทา กนั และตาํ แหนงการข้ึนและตกของดวงอาทติ ย
ทข่ี อบฟา และเสน ทางการขน้ึ และตกของดวงอาทิตย
เปลี่ยนไปในรอบป

ดวงจันทรโ คจรรอบโลก โลกและดวงจันทรโคจร
รอบดวงอาทิตย ดวงจันทรร ับแสงจากดวงอาทติ ยครึ่ง
ดวงตลอดเวลา เมอื่ ดวงจนั ทรโ คจรรอบโลกไดห ันสว น
สวา งมายงั โลกแตกตา งกนั จงึ ทาํ ใหคนบนโลกสงั เกต
สว นสวา งของดวงจันทรแตกตา งไปในแตล ะวนั เกดิ เปน
ขา งขนึ้ ขางแรม

ลาํ ดบั ที่ ชอื่ หนว ย มาตรฐานการ สาระสําคัญ/ความคดิ รวบยอด 71
การเรียนรู เรยี นรแู ละตัวชี้วดั
แรงโนม ถว งท่ดี วงจนั ทร ดวงอาทิตยก ระทําตอโลก เวลา/ นาํ้ หนัก
ชัว่ โมง คะแนน

ทาํ ใหเ กิดปรากฏการณน าํ้ ข้นึ น้าํ ลง ซึ่งสงผลตอ
สิง่ แวดลอ มและส่ิงมีชีวติ บนโลก วนั ที่นํา้ มีระดบั การ
ขนึ้ สงู สุดและลงตา่ํ สดุ เรยี ก วนั น้ําเกิด สว นวนั ทร่ี ะดบั
นาํ้ มกี ารข้นึ และลงนอ ยเรียก วนั นาํ้ ตาย
เทคโนโลยอี วกาศไดม ีบทบาทตอการดาํ รงชีวติ ของ
มนุษยใ นปจ จบุ นั มากมาย มนษุ ยไดใ ชป ระโยชนจาก
เทคโนโลยอี วกาศ

4 เทคโนโลยีกับ ว 4.1 เทคโนโลยมี กี ารเปลี่ยนแปลงตลอดเวลาต้ังแตอดีต 10 10
การแกปญ หา ม.2/1, ม.2/2, จนถึงปจจบุ นั ซ่ึงมสี าเหตหุ รอื ปจ จยั มาจากหลายดา น
ม.2/3, ม.2/4 เทคโนโลยีมีความสัมพนั ธกับศาสตรอ ื่น โดยเฉพาะ
ม.2/5 วิทยาศาสตร โดยวทิ ยาศาสตรเ ปนพนื้ ฐานความรู ท่ี
นาํ ไปสูการพัฒนาเทคโนโลยี และเทคโนโลยีทไ่ี ด
สามารถเปนเครื่องมือท่ใี ชในการศกึ ษา คนควา เพอ่ื ให
ไดม าซ่งึ องคค วามรูใหม
ปญ หาหรอื ความตองการอาจพบไดใ นงานอาชีพของ
ชมุ ชนหรือทอ งถน่ิ ซง่ึ อาจมีหลายดาน
การวเิ คราะหสถานการณปญ หาชวยใหเขาใจ
เงื่อนไขและกรอบของปญ หาไดชดั เจน จากน้นั
ดาํ เนินการสบื คน รวบรวมขอมูล ความรจู ากศาสตร
ตา ง ๆ ท่ีเกย่ี วขอ ง เพือ่ นาํ ไปสูการออกแบบแนว
ทางการแกป ญหา
การออกแบบแนวทางการแกป ญ หาทําได
หลากหลายวิธี เชน การรา งภาพ การเขยี นแผนภาพ
การเขยี นผังงาน
การทดสอบและประเมินผลเปนการตรวจสอบ
ช้นิ งานหรือวธิ ีการวา สามารถแกปญ หาไดตาม
วตั ถุประสงคภ ายใตกรอบของปญหา เพ่อื หา
ขอ บกพรอ ง และดาํ เนินการปรบั ปรงุ โดยอาจทดสอบ
ซา้ํ เพื่อใหส ามารถแกไขปญหาได

72

ลําดับที่ ช่อื หนวย มาตรฐานการ สาระสําคัญ/ความคดิ รวบยอด เวลา/ น้ําหนัก
การเรียนรู เรยี นรแู ละตัวชี้วดั ชว่ั โมง คะแนน
การสรางชิน้ งานอาจใชค วามรู เรอื่ งกลไก ไฟฟา
อิเล็กทรอนิกส เชน LED LDR มอเตอร เฟอ ง คาน
รอก ลอ เพลา อปุ กรณแ ละเคร่อื งมือในการสราง
ชนิ้ งานหรือพฒั นาวิธกี ารมีหลายประเภท ตองเลือกใช
ใหถ กู ตอ ง เหมาะสม และปลอดภัย รวมทัง้ รจู กั เก็บ
รักษา

สอบกลางภาคเรียนที่ 1 - 30
สอบปลายภาคเรียนที่ 1 - 30
60 100
รวม

73

คําอธิบายรายวิชาพนื้ ฐาน
รหสั ว๒๓๑๐๒ รายวชิ าวทิ ยาศาสตร ๖ กลมุ สาระการเรยี นรูวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
ช้นั มธั ยมศึกษาปท ่ี ๓ ภาคเรียนท่ี ๒ เวลา ๖๐ ชัว่ โมง จํานวน ๑.๕ หนว ยกิต
…………………………………...……………………………………………………………………………………………………………………
อธิบายความเรงและผลของแรงลัพธที่ทําตอวัตถุ แรงกิริยาและแรงปฏิกิริยาระหวางวัตถุ แรงพยุงของ
ของเหลวท่ีกระทําตอวัตถุ ความแตกตา งระหวางแรงเสียดทานสถิตกับแรงเสยี ดทานจลน วิเคราะหโมเมนตของแรง
การเคล่ือนท่ีของวัตถทุ ี่เปน แนวตรงและแนวโคง งานพลงั งานจลน พลังงานศักยโนมถวง กฎการอนุรกั ษพลงั งาน
ความสมั พันธระหวางความตางศกั ย กระแสไฟฟา ความตานทาน คํานวณพลังงานไฟฟาของเครื่องใชไ ฟฟา การตอ
วงจรไฟฟาในบานอยางถูกตองปลอดภัย และประหยัด ตัวตานทานไดโอด ทรานซิสเตอร ความสัมพันธระหวาง
ดวงอาทติ ย โลก ดวงจนั ทรและดาวเคราะหอ ่ืน ๆ และผลทเ่ี กิดขึน้ ตอ ส่ิงแวดลอ มและสิง่ มชี ีวติ บนโลก องคประกอบ
ของเอกภพ กาแล็กซี และระบบสุริยะ ระบุตําแหนงของกลุมดาว ความกาวหนาของเทคโนโลยีอวกาศท่ีใชสํารวจ
อวกาศ วัตถุทองฟา สภาวะอากาศ ทรัพยากรธรรมชาติ การเกษตรและการสือ่ สาร
ทดลองแรงกิริยาและแรงปฏิกิริยาระหวางวัตถุ แรงพยุงของของเหลวที่กระทําตอวัตถุ ความแตกตาง
ระหวางแรงเสียดทานสถติ กบั แรงเสยี ดทานจลน โมเมนตของแรง ความสมั พันธระหวางความตางศกั ย กระแสไฟฟา
ความตานทาน ตอวงจรอิเล็กทรอนกิ สเบือ้ งตน ท่ีมีทรานซสิ เตอร สืบคน ความสัมพันธระหวา งดวงอาทติ ย โลก ดวง
จันทรและดาวเคราะหอ่นื ๆ และผลทเ่ี กิดขน้ึ ตอสิ่งแวดลอ มและสง่ิ มีชวี ิตบนโลก องคประกอบของเอกภพ กาแล็กซี
และระบบสุริยะความกาวหนาของเทคโนโลยีอวกาศท่ีใชสํารวจอวกาศ วัตถุทองฟา สภาวะอากาศ
ทรัพยากรธรรมชาติ การเกษตรและการสอื่ สาร
รวบรวมขอ มูล ประมวลผล ประเมินผล นําเสนอขอมูลและสารสนเทศตามวัตถุประสงค พัฒนาแอปพลเิ ค
ชันท่ีบูรณาการกับวิชาอื่นอยางสรางสรรค ใชซอฟตแวรหรือบริการบนอินเทอรเน็ตที่หลากหลาย และการใชงาน
อยางรูเทาทัน การประเมินความนาเช่ือถือของขอมูล วิเคราะหส่ือและผลกระทบจากการใหขาวสารที่ผิด ใช
เทคโนโลยีสารสนเทศอยางปลอดภัย มีความรบั ผิดชอบตอสังคม ปฏิบัติตามกฎหมายเก่ียวกับคอมพิวเตอร และ
ใชล ิขสทิ ธ์ขิ องผอู ่ืนโดยชอบธรรม เห็นคุณคาของการนําความรูไ ปใชประโยชนใ นการดาํ รงชีวิตและดูแลส่งิ แวดลอ ม
มีคุณธรรม จริยธรรม คานิยมที่เหมาะสม มีวินัย ใฝเรียนรู มุงมั่นในการทํางาน มีจิตสาธารณะ มีเจตคติที่ดีตอ
วิทยาศาสตร และเขา ใจวา วิทยาศาสตร เทคโนโลยี สงั คม และสิง่ แวดลอมเก่ียวขอ งสมั พันธก นั

รหสั ตัวช้ีวดั
ว 1.1 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4, ม.3/5, ม.3/6
ว 1.3 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4, ม.3/5, ม.3/6, ม.3/7, ม.3/8, ม.3/9, ม.3/10, ม.3/11
ว 2.1 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4, ม.3/5, ม.3/6, ม.3/7, ม.3/8
ว 4.2 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4

รวมทัง้ หมด 29 ตวั ชี้วดั

74

โครงสรา งรายวชิ า
กลมุ สาระการเรียนรวู ิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
รหัสวชิ า ว 23102 วชิ า วทิ ยาศาสตร (ภาคเรยี นท่ี 2) ชน้ั ม. 3 เวลา 60 ชวั่ โมง / ป
สัดสว นคะแนน 70 : 30 คะแนนระหวา งเรียน 70 คะแนน คะแนนปลายป/ ปลายภาค 30 คะแนน

ลาํ ดบั ที่ ชอ่ื หนว ย มาตรฐานการ สาระสาํ คญั /ความคดิ รวบยอด เวลา/ นํา้ หนกั
การเรียนรู เรียนรแู ละตัวชวี้ ดั ชั่วโมง คะแนน
1 ปฏกิ ริ ยิ าเคมี ว 2.1 การเกดิ ปฏกิ ิรยิ าเคมีหรือการเปลยี่ นแปลงทางเคมี 20 10
และวัสดรุ อบตวั ม.2/1, ม.2/2, ของสาร เปน การเปล่ยี นแปลงทีท่ ําใหเ กิดสารใหม
ม.2/3, ม.2/4, โดยสารท่เี ขา ทําปฏกิ ิริยา เรยี กวา สารตง้ั ตน สารใหม
ม.2/5, ม.2/6, ทีเ่ กดิ ข้นึ จากปฏกิ ิริยา เรียกวา ผลติ ภัณฑ การ
ม.2/7, ม.2/8 เกดิ ปฏกิ ริ ยิ าเคมีสามารถเขยี นแทนไดด ว ยสมการ
ขอ ความ
เม่ือเกดิ ปฏกิ ิริยาเคมี มวลรวมของสารตัง้ ตน เทา กบั
มวลรวมของผลิตภณั ฑ ซ่งึ เปน ไปตามกฎทรงมวล
เมื่อเกดิ ปฏิกิริยาเคมี มกี ารถา ยโอนความรอนควบคู
ไปกบั การจัดเรียงตวั ใหมข องอะตอมของสาร ปฏกิ ิรยิ า
ท่มี ีการถา ยโอนความรอ นจากส่ิงแวดลอมเขา สรู ะบบ
เปนปฏกิ ริ ิยาดูดความรอน ปฏกิ ิรยิ าทม่ี ีการถา ยโอน
ความรอนจากระบบออกสูสง่ิ แวดลอมเปนปฏิกิรยิ า
คายความรอน
ปฏิกิริยาเคมีทีพ่ บในชวี ิตประจาํ วนั มีหลายชนดิ เชน
ปฏกิ ริ ยิ าการเผาไหม การเกดิ สนิมของเหล็ก ปฏิกิรยิ า
ของกรดกบั โลหะ ปฏิกริ ยิ าของกรดกบั เบส ปฏกิ ิรยิ า
ของเบสกบั โลหะ การเกดิ ฝนกรด การสังเคราะหดว ย
แสง ปฏิกริ ยิ าการเผาไหมแ ละการเกิดสนิมของเหลก็
เปน ปฏิกริ ิยาระหวา งสารตาง ๆ กบั ออกซเิ จน
ปฏิกริ ยิ าเคมที พ่ี บในชีวิตประจําวนั มที ้งั ประโยชน
และโทษตอสงิ่ มีชีวติ และส่งิ แวดลอ ม จงึ ตอง
ระมัดระวงั ผลจากปฏิกริ ิยาเคมี ตลอดจนรจู กั วธิ ี
ปอ งกันและแกป ญหาท่เี กดิ จากปฏิกริ ยิ าเคมที พี่ บ ใน
ชวี ิตประจาํ วัน
พอลิเมอรเ ปน สารประกอบโมเลกลุ ใหญท่เี กดิ จาก
โมเลกลุ จํานวนมากรวมตวั กันทางเคมี เชน พลาสติก
ยาง เสนใย ซ่ึงเปน พอลิเมอรท มี่ ีสมบตั ิแตกตา งกัน โดย
พลาสติกเปน พอลิเมอรท่ขี ้ึนรปู เปนรปู ทรงตาง ๆ ได

75

ลําดับที่ ชื่อหนวย มาตรฐานการ สาระสาํ คญั /ความคดิ รวบยอด เวลา/ น้ําหนัก
การเรยี นรู เรยี นรแู ละตวั ชวี้ ดั ช่ัวโมง คะแนน
ยางยดื หยุน ได สว นเสน ใยเปน พอลเิ มอรท ่ีสามารถดึง
เปนเสนยาวได พอลิเมอรจงึ ใชประโยชนไดแ ตกตางกนั
เซรามิกสเปนวสั ดุท่ีผลิตจาก ดนิ หนิ ทราย และ
แรธ าตตุ า ง ๆ จากธรรมชาติ และสวนมากจะผา นการ
เผาท่อี ุณหภมู ิสงู เพือ่ ใหไ ดเ น้อื สารทแี่ ข็งแรงเซรามิกส
สามารถทําเปน รูปทรงตาง ๆ ได สมบตั ิท่ัวไปของเซรา
มิกสจ ะแขง็ ทนตอการสกึ กรอน และเปราะ สามารถ
นาํ ไปใชประโยชนได เชน ภาชนะทีเ่ ปน
เคร่อื งปนดนิ เผา ช้นิ สว นอิเลก็ ทรอนิกส
วสั ดุบางชนดิ สลายตัวยาก เชน พลาสตกิ การใช
วสั ดอุ ยางฟุมเฟอ ยและไมร ะมดั ระวงั อาจกอ ปญ หาตอ
สง่ิ แวดลอ ม

2 ไฟฟา ว 2.3 เมื่อตอวงจรไฟฟา ครบวงจรจะมีกระแสไฟฟา ออก 20 10
ม.2/1, ม.2/2, จากขัว้ บวกผา นวงจรไฟฟา ไปยังขว้ั ลบของแหลง กําเนดิ
ม.2/3, ม.2/4, ไฟฟา ซ่งึ วดั คา ไดจ ากแอมมเิ ตอร
ม.2/5, ม.2/6,
ม.2/7,ม.2/8 คาท่บี อกความแตกตางของพลังงานไฟฟาตอ หนวย
,ม.2/9, ประจุระหวา งจุด ๒ จดุ เรียกวา ความตางศกั ย ซึ่งวดั
คา ไดจากโวลตม ิเตอร

ขนาดของกระแสไฟฟามคี า แปรผนั ตรงกบั ความตา ง
ศักยร ะหวางปลายทงั้ สองของตวั นาํ โดยอตั ราสวน
ระหวางความตา งศักยและกระแสไฟฟา มคี า คงที่
เรยี กคาคงที่นว้ี า ความตานทาน

ในวงจรไฟฟา ประกอบดวยแหลงกาํ เนิดไฟฟา
สายไฟฟา และอุปกรณไฟฟา โดยอปุ กรณไฟฟา แตละ
ช้นิ มีความตา นทาน ในการตอ ตวั ตานทาน หลายตัว มี
ท้ังตอ แบบอนกุ รมและแบบขนาน

ตัวตา นทานทําหนา ที่ควบคมุ ปรมิ าณกระแสไฟฟา ใน
วงจรไฟฟา ไดโอดทาํ หนาท่ีใหกระแสไฟฟาผา นทาง
เดยี ว ทรานซสิ เตอรทําหนาทเี่ ปนสวติ ชปดหรอื เปด
วงจรไฟฟา และควบคมุ ปรมิ าณกระแสไฟฟา ตัวเกบ็
ประจทุ าํ หนา ทเี่ ก็บและคายประจุไฟฟา

เครือ่ งใชไฟฟาจะมคี ากําลังไฟฟาและความตา งศกั ย
กํากับไว กําลงั ไฟฟามหี นวยเปนวตั ต ความตา งศักย มี
หนวยเปนโวลต

ลาํ ดับท่ี ช่อื หนว ย มาตรฐานการ สาระสาํ คัญ/ความคดิ รวบยอด เวลา/ 76
การเรียนรู เรยี นรแู ละตวั ชี้วดั ชัว่ โมง
วงจรไฟฟาในบา นมกี ารตอ เครอ่ื งใชไ ฟฟา แบบขนาน น้าํ หนัก
คะแนน

เพอื่ ใหค วามตางศักยเ ทากนั การใชเคร่ืองใชไฟฟาใน
ชีวิตประจําวนั ตองเลือกใชเ คร่อื งใชไฟฟา ท่มี คี วามตา ง
ศกั ยแ ละกาํ ลังไฟฟาใหเ หมาะกับการใชงาน และการใช
เคร่อื งใชไฟฟา และอุปกรณไฟฟาตองใชอยางถกู ตอ ง
ปลอดภัย และประหยดั

3 ระบบนเิ วศ ว 1.1 ระบบนิเวศประกอบดวยองคประกอบท่มี ชี ีวติ เชน 20 10
ม.2/1, ม.2/2, พืช สัตว จลุ ินทรีย และองคประกอบทีไ่ มมชี วี ิต เชน
ม.2/3, ม.2/4, แสง นาํ้ อณุ หภมู ิ แรธ าตุ แกส องคประกอบเหลาน้ีมี
ม.2/5, ม.2/6 ปฏสิ มั พนั ธกัน

สง่ิ มีชีวิตกบั สิง่ มีชวี ติ มีความสมั พันธก นั ในรปู แบบ
ตา ง ๆ เชน ภาวะพง่ึ พากนั ภาวะองิ อาศยั ภาวะเหยอื่
กับผูลา ภาวะปรสติ

กลมุ สง่ิ มีชีวติ ในระบบนิเวศแบงตามหนาทีไ่ ดเปน ๓
กลุม ไดแ ก ผูผ ลติ ผูบรโิ ภค และผยู อยสลาย
สารอนิ ทรีย สง่ิ มชี ีวิตท้ัง ๓ กลุมน้ี มคี วามสมั พันธก ัน
ผูผลิตเปนส่ิงมีชวี ติ ท่ีสรางอาหารไดเ อง โดย
กระบวนการสงั เคราะหดวยแสง ผูบรโิ ภค เปน
สงิ่ มีชวี ติ ท่ไี มส ามารถสรา งอาหารไดเ อง และตอ งกิน
ผผู ลิตหรือส่ิงมชี วี ติ อ่ืนเปนอาหาร เม่อื ผูผลิตและ
ผูบรโิ ภคตายลง จะถูกยอ ยโดยผูยอ ยสลายสารอินทรีย
ซง่ึ จะเปล่ยี นสารอินทรียเ ปนสารอนินทรียกลับคนื สู
สง่ิ แวดลอ ม

4 การใช ว 4.2 พฒั นาแอปพลิเคชัน เชน โปรแกรมแปลง สกุลเงนิ 10 10
เทคโนโลยีอยาง ม.2/1, ม.2/2, โปรแกรมผนั เสยี งวรรณยุกต โปรแกรมจาํ ลองการแบง
รเู ทา ทนั ม.2/3, ม.2/4 เซลล ระบบรดนํา้ อตั โนมตั ิ
การรวบรวมขอ มูลจากแหลงขอมลู ปฐมภูมแิ ละทุติย
ภูมิ ประมวลผล สรา งทางเลอื ก ประเมนิ ผล จะทําให
ไดส ารสนเทศเพื่อใชในการแกปญ หาหรือการตัดสินใจ
ไดอ ยางมีประสทิ ธิภาพ
การประเมนิ ความนาเชือ่ ถอื ของขอมูล เชน
ตรวจสอบและยืนยันขอ มลู โดยเทยี บเคยี งจากขอ มูล
หลายแหลง แยกแยะขอ มลู ที่เปน ขอเท็จจริงและ
ขอคดิ เห็น หรอื ใช PROMPT

ลําดับที่ ช่ือหนวย มาตรฐานการ สาระสาํ คญั /ความคดิ รวบยอด 77
การเรยี นรู เรียนรแู ละตวั ชี้วัด
การรูเทา ทนั สือ่ เชน การวิเคราะหถ งึ จุดประสงค เวลา/ น้าํ หนัก
ของขอมลู และผูใ หข อ มลู ตีความ แยกแยะเนือ้ หา ชัว่ โมง คะแนน
สาระของสอ่ื เลือกแนวปฏิบัตไิ ดอยา งเหมาะสม เมือ่
พบขอมลู ตาง ๆ - 30
การใชเทคโนโลยสี ารสนเทศอยางปลอดภยั เชน - 30
การทําธุรกรรมออนไลน การซ้ือสินคา ซือ้ ซอฟตแ วร 60 100
คา บริการสมาชิก ซอื้ ไอเทม็

สอบกลางภาคเรียนท่ี 2
สอบปลายภาคเรยี นที่ 2

รวม

78

คาํ อธิบายรายวชิ า (เพม่ิ เติม)
ว ๒๑๒๐๑ รายวชิ าวทิ ยาศาสตรกับชวี ติ 1 (เซลลพืชเซลลส ตั ว) กลมุ สาระการเรยี นรูวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี
ชัน้ มัธยมศกึ ษาปที่ ๑ ภาคเรยี นที่ ๑ เวลา ๒๐ ชั่วโมง จาํ นวน ๐.๕ หนว ยกิต
..........................................................................................................................................................................
ความรูความเขาใจเก่ียวกับเซลลของสิ่งมีชีวิต เชน เยื่อหุมเซลล ไซโทพลาซึม นิวเคลียส ผนังเซลล
คลอโรพลาสต ทง้ั ของพืชและสตั ว และ กระบวนการทําหนา ท่ขี องเซลล
โดยสังเกต รูปราง ลักษณะ โครงสรางของเซลลพืชและเซลลสัตว บอกหนาท่ีของผนังเซลล เยื่อหุมเซลล
ไซโทรพลาสซึม นิวเคลียส แวคิวโอล ไมโทรคอนเดรีย และคลอโรพลาสต ใชกลองจุลทรรศน แบบใชแสงศึกษา
เซลลและโครงสรางตาง ๆ ภายในเซลล ระบคุ วามสมั พันธร ะหวางรปู รางกับการทําหนา ที่ของเซลล
รกู ระบวนการ การจัดระบบของส่ิงมีชีวิต และนาํ เสนอได
มุงหวังใหผูเรียนตระหนักในคุณคาของความรูกระบวนการทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีที่เก่ียวของ
ในชีวิตประจําวนั ใชความรกู ระบวนการทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีในการดํารงชีวิต การประกอบอาชีพ แสดง
ความชื่นชม ยกยอง เคารพสิทธิในผลงานของผูคิดคน เขาใจผลกระทบทั้งดา นบวกและดานลบของการพัฒนาทาง
วทิ ยาศาสตรต อส่ิงแวดลอ ม ตอบริบทอื่นๆ ศกึ ษาหาความรูเพิ่มเติมตามความสนใจ มีวินัย ใฝเรียนรู มุงมนั่ ในการ
ทํางาน มีความซื่อสัตย รับผดิ ชอบ และใชวัสดุ อุปกรณอยางคุมคา เพ่ือการดําเนินชีวิต และเปนพ้นื ฐานของการ
ทาํ งานทด่ี ี

ผลการเรยี นรู
๑. นกั เรยี นสามารถจาํ แนก เปรียบเทยี บรปู รา ง ลักษณะ และโครงสรางของเซลลพชื และเซลลสัตว
๒. นกั เรียนสามารถบอกหนา ท่ขี องผนงั เซลล เยอื่ หมุ เซลล ไซโทรพลาสซึม นิวเคลยี ส แวควิ โอล
ไมโทรคอนเดรยี และคลอโรพลาสต
๓. นกั เรียนสามารถใชก ลอ งจุลทรรศนใ ชแสงศึกษาเซลลแ ละโครงสรางตา ง ๆ ภายในเซลล
๔. นักเรียนสามารถอธิบายความสัมพันธร ะหวางรปู รา งกับการทําหนาท่ีของเซลล
๕. นักเรียนสามารถอธบิ ายการจัดระบบของส่งิ มีชีวิต โดยเริ่มจากเซลล เนอ้ื เย่ือ อวัยวะ ระบบอวยั วะ

จนเปนสงิ่ มชี วี ติ
รวมท้ังหมด ๕ ผลการเรยี นรู

79

โครงสรา งรายวิชา (เพิม่ เตมิ )
กลมุ สาระการเรียนรูวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
รหสั วชิ า ว 21201 วิชา วทิ ยาศาสตรกบั ชวี ิต 1 (ภาคเรยี นที่ 1) ชน้ั ม. 1 เวลา 20 ช่ัวโมง / ป
สัดสวนคะแนน 70 : 30 คะแนนระหวา งเรียน 70 คะแนน คะแนนปลายป/ ปลายภาค 30 คะแนน

ลําดบั ที่ ชอ่ื หนว ย ผลการเรยี นรู สาระสาํ คัญ/ความคิดรวบยอด เวลา/ นาํ้ หนกั
การเรยี นรู ช่ัวโมง คะแนน
1 กลอ งจลุ ทรรศน 1. นกั เรยี นสามารถ ในการศกึ ษาทางดานจลุ ชวี วิทยาซง่ึ เปนการศึกษา 5 10
ใชก ลอ งจุลทรรศน สิง่ มีชวี ิตขนาดเลก็ ทไ่ี มสามารถมองเห็นไดด วยตาเปลา
ใชแสงศกึ ษาเซลล จงึ จําเปนตองอาศยั กลองจุลทรรศนซงึ่ เปน เครอื่ งมือ
และโครงสรางตา ง วิทยาศาสตรท ี่สําคญั สาํ หรับผูที่จะศกึ ษาวิชาจุล
ๆ ภายในเซลล ชวี วิทยาจงึ ควรเรียนรูเกีย่ วกบั กลอ งจุลทรรศนและ
วธิ ใี ชท ี่ถูกตอง ในปจ จบุ นั วิทยาการในดานตา งๆ ได
เจริญกา วหนา ไปมาก รวมทงั้ มีการประดิษฐก ลอ ง
จลุ ทรรศนแบบใหมๆ ข้นึ จงึ ทําใหการศกึ ษาในวชิ าจุล
ชวี วิทยารุดหนาไปอยา งรวดเร็ว

2 เซลลพ ชื เซลล 2. นักเรยี นสามารถ เซลลส ัตวเปนสว นทเ่ี ลก็ ที่สุดของสตั ว ซึง่ ภายในเซลล 5 10
สัตว จําแนก ประกอบดวยออรแ กเนลลตา ง ๆ ซงึ่ เซลลสัตวจ ะมี
เปรียบเทยี บรปู ราง ลกั ษณะเฉพาะทแ่ี ตกตางจากเซลลพ ชื และเซลลอื่น
ลกั ษณะ และ โดยสวนประกอบของเซลลส ตั ว ประกอบไปดวย เยื่อ
โครงสรางของเซลล หุมเซลล นวิ เคลียส ไซโทพลาซึม รา งแหเอนโดพลาซึม
พชื และเซลลสัตว ไรโบโซม เซนทริโอล ไลโซโซม
3. นักเรียนสามารถ ไมโทคอนเดรีย กอลจิคอมเพล็กซ
บอกหนาทขี่ องผนัง
เซลล เย่อื หมุ เซลล
ไซโทรพลาสซึม
นิวเคลยี ส แวคิว
โอล ไมโทรคอนเด
รีย และคลอโรพ
ลาสต

3 เน้อื เยื่อกบั การ ๔. นักเรียนสามารถ เนื้อเย่อื (Tisssue) คือ กลมุ ของเซลลที่มาทํางาน 5 10
ทาํ หนาท่ีของ อธบิ าย รวมกัน ซ่ึงกลมุ ของเซลลนีส้ ว นมากมกั จะมี รูปราง
เซลล ความสมั พันธ เหมือนกัน และทําหนาที่อยา งเดียวกนั ดวย เน้อื เย่ือ
ระหวา งรปู รา งกับ ของสง่ิ มชี วี ติ แบงออกเปน 2 พวกใหญ ๆ คือ เน้ือเยือ่
พชื และเน้ือเยื่อสัตว

ลําดบั ที่ ชอ่ื หนวย ผลการเรยี นรู สาระสําคัญ/ความคดิ รวบยอด 80
การเรยี นรู การทาํ หนาท่ีของ
เซลล เวลา/ นา้ํ หนัก
ชวั่ โมง คะแนน

4 อวัยวะ ระบบ ๕. นักเรียนสามารถ อวยั วะ (Organ) เปน กลุม ของเนือ้ เยือ่ ท่อี ยูร วมกนั 5 10
อวัยวะ อธิบายการ และทําหนาที่เฉพาะรวมกัน เนือ้ เย่ือดังกลา วแบง
จดั ระบบของ ออกเปนเนือ้ เยอ่ื หลกั (main tissues) และเนอ้ื เยอื่ ที่
สง่ิ มีชวี ติ โดยเรม่ิ กระจดั กระจาย (sporadic tissues) เนอ้ื เยือ่ หลักคือ
จากเซลล เน้อื เยื่อ เน้อื เย่ือที่พบเฉพาะในอวยั วะหน่ึงๆ เชน เน้ือเยือ่ หลัก
อวัยวะ ระบบ ในหวั ใจคือ กลา มเนอ้ื หวั ใจ ในขณะท่ีเน้อื เยือ่ กระจัด
อวยั วะ กระจายคอื เนื้อเยอื่ ประสาท, เลือด, เนือ้ เยือ่ เกีย่ วพนั
เปนตน
ระบบอวัยวะ เปน กลุม ของอวยั วะที่ทาํ งานรวมกนั
ตวั อยา งท่ีเห็นไดช ดั ในสัตวเล้ยี งลูกดวยน้ํานมและสัตว
อนื่ ๆ รวมทงั้ มนษุ ย เชน ระบบไหลเวียนโลหติ ทํางาน
ไดด,ี ระบบทางเดินหายใจ,ทํางานไดดี ระบบประสาท
ทํางานไดดี เปน ตน กลุมของระบบอวยั วะหลาย ๆ
ระบบรวมกนั ประกอบเปนสิง่ มีชวี ติ (organism)

สอบกลางภาคเรยี นที่ 1 - 30
สอบปลายภาคเรียนท่ี 1 - 30
20 100
รวม

81

คําอธิบายรายวชิ า (เพ่ิมเติม)
ว ๒๑๒๐๒ รายวิชาวทิ ยาศาสตรก ับชีวิต 2 (การขยายพันธพุ ชื ) กลมุ สาระการเรยี นรูว ทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
ช้ันมัธยมศึกษาปท่ี ๑ ภาคเรยี นที่ ๒ เวลา ๒๐ ชวั่ โมง จํานวน ๐.๕ หนวยกิต
..........................................................................................................................................................................
ความรูความเขาใจเรื่องการสืบพันธุแบบอาศัยเพศและไมอาศัยเพศ การขยายพันธุ การเพาะเมล็ด การ
ตอนก่ิง การปก ชาํ การตอ กิง่ การตดิ ตา การทาบกง่ิ การเพาะเล้ียงเนื้อเยื่อ เปนการนาํ ความรูเร่อื งการสบื พนั ธุแบบ
ไมอาศัยเพศของพืชมาใชใ นการขยายพนั ธุ ข้ันตอนการขยายพันธุพชื เทคโนโลยีการเพาะเลย้ี งเน้ือเย่ือพืชเปนการ
เพ่ิมจํานวนพืช การอนุรักษพันธุกรรมพืช ปรับปรุงพันธุพืชท่ีมีความสําคัญทางเศรษฐกิจ การผลิตยาและ สารที่
สําคัญในพืช และอ่ืนๆ
โดยเลือกวิธีการขยายพันธุพืชใหเหมาะสมกับความตองการของมนุษย บอกเกี่ยวกับการสืบพันธุของพืช
อธิบายความสําคัญของเทคโนโลยีการเพาะเลี้ยงเน้ือเย่ือพืชในการใชประโยชนดานตาง ๆ บอกประโยชน
ของการขยายพันธุพืช โดยการนําความรไู ปใชใ นชวี ติ ประจําวนั
มุงหวงั ใหผ เู รียนตระหนักในคณุ คา ของความรูกระบวนการทางวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยีทีเ่ กยี่ วขอ ง
ในชีวติ ประจาํ วัน ใชความรกู ระบวนการทางวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยใี นการดํารงชวี ิต การประกอบอาชีพแสดง
ความชื่นชม ยกยอง เคารพสิทธิในผลงานของผูคิดคน เขาใจผลกระทบท้ังดานบวกและดานลบของการพฒั นาทาง
วิทยาศาสตรต อส่งิ แวดลอ ม ตอบริบทอื่นๆ ศกึ ษาหาความรูเพ่ิมเติมตามความสนใจ มีวินัย ใฝเรียนรู มุงม่ันในการ
ทํางาน มีความซื่อสัตย รับผิดชอบ และใชวัสดุ อุปกรณอยางคุมคา เพ่ือการดําเนินชีวิตและเปนพื้นฐานของการ
ทํางานทด่ี ี

ผลการเรียนรู
๑. นักเรยี นสามารถเลอื กวธิ ีการขยายพนั ธุพชื ใหเ หมาะสมกบั ความตองการของมนุษย โดยใชค วามรู

เกี่ยวกับการสืบพนั ธขุ องพชื
๒. นักเรียนสามารถอธบิ ายความสาํ คัญของเทคโนโลยีการเพาะเลีย้ งเนื้อเย่อื พชื ในการใชประโยชน

ดา นตาง ๆ
๓. นกั เรียนสามารถบอกถึงประโยชนของการขยายพันธุพ ืช โดยการนําความรูไปใชในชีวิตประจาํ วนั
๔. นักเรียนสามารถขยายพนั ธุพ ืชไดอ ยางนอยคนละ ๑ วธิ ี
๕. นกั เรียนสามารถดแู ลรักษาพนั ธพุ ืชใหเจรญิ เติบโตและนําไปใชป ระโยชนได

รวมท้ังหมด ๕ ผลการเรยี นรู

82

โครงสรางรายวชิ า (เพิ่มเตมิ )
กลมุ สาระการเรียนรวู ิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
รหสั วชิ า ว 21202 วิชา วิทยาศาสตรกับชีวติ 2 (ภาคเรยี นท่ี 2) ช้ัน ม. 1 เวลา 20 ชวั่ โมง / ป
สัดสว นคะแนน 70 : 30 คะแนนระหวางเรยี น 70 คะแนน คะแนนปลายป/ปลายภาค 30 คะแนน

ลาํ ดบั ที่ ชอ่ื หนว ย ผลการเรยี นรู สาระสาํ คญั /ความคดิ รวบยอด เวลา/ น้ําหนกั
การเรยี นรู ชว่ั โมง คะแนน
1 การขยายพันธุ ๑. นักเรยี นสามารถ การขยายพันธุพชื แบงออกเปน 2 แบบคือ การ
ดว ยวธิ ตี า งๆ เลือกวิธีการ ขยายพันธแุ บบอาศัยเพศ ไดแก การขยายพันธุโดยการ 5 10

ขยายพันธพุ ชื ให ใชเมล็ด กับการขยายพนั ธแุ บบไมอาศยั เพศ ไดแ ก การ
เหมาะสมกบั ความ ขยายพนั ธุโดยการใชสว นตางๆ ของตนพืช เชน การ
ตอ งการของมนษุ ย ปกชํา การตอนก่ิง การติดตา การตอกิ่ง รวมถึงการ
โดยใชความรู เพาะเลยี้ งเนือ้ เยือ่
เก่ียวกบั การ
สืบพันธขุ องพืช

2 การเพาะเลี้ยง ๒. นักเรียนสามารถ การเพาะเลย้ี งเนื้อเย่อื พชื คือ การนําเอาสวนใดสวน 5 10
เนอ้ื เยื่อ อธบิ ายความสําคัญ หนึ่งของพืช ไมวาจะเปน สวนอวัยวะ หรอื สวนเน้อื เยอ่ื
ของเทคโนโลยีการ มาเลย้ี งในอาหารวทิ ยาศาสตรทป่ี ระกอบดวย แรธ าตุ
เพาะเลีย้ งเนื้อเยอ่ื น้ําตาล วิตามนิ และสารควบคมุ ความเจริญเตบิ โต
พชื ในการใช ภายใตส ภาพปลอดเช้ือจุลนิ ทรียแ ละอยใู นสภาวะ
ประโยชน ควบคุมอณุ หภมู ิ แสง ความชื้น โดยสว นของพชื ท่ี
ดา นตา ง ๆ นาํ มาเล้ยี งนี้จะสามาถเติบโตพัฒนาไดห ลายรูปแบบ
ไมวาจะพัฒนาเปน สว นอวัยวะ เกิดเปนกลมุ เซลลที่
เรยี กวา แคลลสั หรือ คัพภะ (ตน ออ นขนาดเล็ก) ที่
เรียกวา เอ็มบริโอ ซึ่งในท่ีสุดก็จะสามารถบังคับใหสว น
ตา งๆ เหลานเ้ี กิดเปน ตน ใหมท่มี ีรากทสี่ มบรู ณสาํ หรับ
การนําไปปลูกลงดนิ ตอไปได

3 ประโยชนของ ๓. นกั เรยี นสามารถ เราตองรจู ักดแู ลรกั ษาพืชท่ีปลกู พชื ของเราจงึ จะ 5 10
การขยายพันธุ บอกถึงประโยชน เจริญเติบโตงอกงามดี ซ่งึ มวี ิธีปฏิบัติ ดงั นี้
พืช ของการขยายพันธุ 1. รดนาํ้ ทุกวนั พชื ตอ งการน้ําในการเจรญิ เติบโต ถา
พืช โดยการนํา ขาดนํ้าหลาย ๆ วัน พืชจะเหี่ยวเฉาจะตายได แตก ็ไม
ความรูไปใชใ น ควรรดนา้ํ มากจนเกินไปเพราะจะทาํ ใหร ากของพืชเนา
ชีวติ ประจาํ วนั ทําใหพชื ตายได เชน กัน
๔. นักเรียนสามารถ
ขยายพันธุพืชไ ด

83

ลําดับท่ี ช่ือหนว ย ผลการเรียนรู สาระสาํ คญั /ความคดิ รวบยอด เวลา/ นาํ้ หนัก
การเรยี นรู ชว่ั โมง คะแนน
อยางนอยคนละ ๑ 2. ใสป ุย พืชตอ งการธาตุอาหารทีม่ ีอยใู นดนิ เรา
วธิ ี สามารถเพ่ิมธาตอุ าหารในดนิ ไดดว ยการใสปยุ เชน ปยุ
หมกั ปยุ คอก ปุยพืชสด

4 การดูแลรกั ษา ๕. นักเรียนสามารถ 3. พรวนดนิ ดินทม่ี คี วามรวนซยุ จะระบายนํ้าและ 5 10
พันธพุ ชื ดแู ลรักษาพันธุพ ชื อากาศไดด ี ทําใหรากพืชดูดน้ําและแรธาตุมาใชไดงา ย
ใหเจริญเตบิ โตและ จงึ ควรหมน่ั พรวนดนิ บริเวณท่ีปลกู พชื อยเู สมอ
นําไปใชประโยชน 4. กาํ จดั วชั พชื และศัตรูพชื วัชพืชและศัตรูพืชทาํ ใหตน
ได พชื ทเ่ี ราปลกู เติบโตชา เพราะวชั พชื เชน หญา จะแยง
ที่อยแู ละอาหารของตน พืชสว นศัตรพู ชื เชน หนอน
แมลง จะกดั กนิ ใบพืช ทําใหใบแหวง มีรู เราจงึ ควร
ถอนหญา หรือดายหญา อยูเสมอ และควรจับแมลงที่
เปนศัตรพู ชื ทิ้ง

สอบกลางภาคเรียนท่ี 1 - 30
สอบปลายภาคเรียนที่ 1 - 30
20 100
รวม

84

คาํ อธบิ ายรายวิชา (เพิ่มเตมิ )
ว ๒๒๒๐๑ รายวิชาวทิ ยาศาสตรกับชีวิต 3 (ปฏกิ ิรยิ าเคมนี าร)ู กลมุ สาระการเรยี นรูวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
ช้นั มัธยมศึกษาปท ่ี ๒ ภาคเรยี นที่ ๑ เวลา ๒๐ ชว่ั โมง จาํ นวน ๐.๕ หนวยกิต
………………………………………………………………………………………....……………………………………….……………………
ความรูความเขาใจเร่ืองการเกิดปฏิกิริยาเคมีของสาร การดูดพลังงานความรอนหรือคายพลังงานความรอน
อณุ หภูมิ ความเขมขน ธรรมชาติของสารและตัวเรงปฏิกิริยา การเขียนสมการเคมีแสดงการเกิดปฏิกริ ิยาเคมีของสาร
ทั้งสารตั้งตนและสารผลิตภณั ฑ ปฏิกิริยาระหวางโลหะกับออกซิเจน โลหะกับนํ้า โลหะกับกรด กรดกับเบส และ
กรดกบั คารบอเนต การเลอื กใชว ัสดุและสารรอบตัวในชวี ติ ประจาํ วนั อยางเหมาะสมปลอดภยั สารเคมแี ละปฏิกิรยิ า
เคมี มีท้ังประโยชนและโทษตอส่ิงมีชีวิตและสิ่งแวดลอมท้ังทางตรงและทางออมการใชสารเคมีและการปองกัน
อันตรายตอตนเองและผูอ่ืนจากการใชสารเคมี ความปลอดภัยในการใชสารเคมี สัญลักษณเตือนภัย วิธีการแกไขบน
ฉลาก และการปฐมพยาบาลเบือ้ งตน เม่ือไดร ับอนั ตรายจากสารเคมี
โดยทดลองและอธิบายการเปลี่ยนแปลงสมบัติ มวล และพลังงานเมื่อสารเกิดปฏิกิริยาเคมี ปจจัย
ทม่ี ีผลตอการเกิดปฏิกิริยาเคมี เขียนสมการเคมีของปฏิกิรยิ าของสารตาง ๆ และนําความรูไปใชประโยชน สืบคน
ขอ มูลและอภปิ รายผลของสารเคมี ปฏกิ ิรยิ าเคมีตอสิ่งมีชวี ิตและส่ิงแวดลอม การใชส ารเคมอี ยางถกู ตอง ปลอดภัย
วิธีปองกันและแกไขอันตรายที่เกดิ ข้นึ จากการใชสารเคมี
มงุ หวงั ใหผเู รียนตระหนักในคุณคาของความรูกระบวนการทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีท่ีเกี่ยวขอ งใน
ชวี ิตประจาํ วัน ใชค วามรูกระบวนการทางวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยีในการดาํ รงชีวิต การประกอบอาชีพ แสดง
ความช่ืนชม ยกยอง เคารพสิทธิในผลงานของผูคิดคน เขาใจผลกระทบท้ังดา นบวกและดานลบของการพฒั นาทาง
วิทยาศาสตรตอสิ่งแวดลอม ตอบริบทอ่ืนๆ ศึกษาหาความรูเพ่ิมเติมตามความสนใจ มีวินัยใฝเ รียนรู มุงมั่นในการ
ทํางาน มีความซื่อสัตย รับผิดชอบ และใชวัสดุ อุปกรณอยางคุมคา เพ่ือการดําเนินชีวิตและเปนพื้นฐานของการ
ทาํ งานทดี่ ี

ผลการเรยี นรู
๑. นกั เรียนสามารถทดลองและอธบิ ายการเปล่ียนแปลงสมบตั ิ มวล และพลังงานเมื่อสารเกดิ ปฏกิ ริ ยิ า

เคมี รวมทงั้ อธบิ ายปจจยั ทมี่ ผี ลตอ การเกิดปฏิกิรยิ าเคมี
๒. นกั เรียนสามารถทดลอง อธิบายและเขียนสมการเคมีของปฏิกริ ิยาของสารตาง ๆ และนําความรไู ปใช

ประโยชน
๓. นักเรียนสามารถสืบคนขอมูลและอภิปรายผลของสารเคมี ปฏกิ ริ ิยาเคมตี อ ส่ิงมีชวี ิตและส่ิงแวดลอ ม
๔. นักเรียนสามารถสืบคนขอมูลและอธิบายการใชสารเคมีอยางถูกตอง ปลอดภัย วิธีปองกันและแกไข

อันตรายท่ีเกิดข้ึนจากการใชสารเคมี
รวมทัง้ หมด ๔ ผลการเรียนรู

85

โครงสรางรายวชิ า (เพม่ิ เติม)
กลุมสาระการเรียนรูว ิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
รหสั วชิ า ว 22101 วิชา วิทยาศาสตรกับชวี ิต 3 (ภาคเรยี นท่ี 1) ชน้ั ม. 2 เวลา 20 ชว่ั โมง / ป
สัดสว นคะแนน 70 : 30 คะแนนระหวา งเรียน 70 คะแนน คะแนนปลายป/ปลายภาค 30 คะแนน

ลําดบั ที่ ช่ือหนวย ผลการเรยี นรู สาระสําคัญ/ความคดิ รวบยอด เวลา/ น้ําหนกั
การเรยี นรู ชว่ั โมง คะแนน
1 การ ผลการเรียนรทู ี่ 1 การเกิดปฏิกิรยิ าเคมี เปนการเปล่ียนแปลงของสาร 10 15
เกิดปฏกิ ิรยิ า ผลการเรียนรูที่ 2 ท่ีไดผ ลติ ภัณฑข องสารที่แตกตา งจากสารเดมิ โดย
เคมี สังเกตจากการเปลี่ยนสีของสาร การเกดิ ตะกอน หรอื
การเกิดกล่ินให
ปฏกิ ริ ยิ าเคมี คือ กระบวนการทเ่ี กดิ จากการที่
สารเคมีเกิดการเปลย่ี นแปลงแลวสงผลใหเกิดสาร ใหม
ขึ้นมาซงึ่ มคี ุณสมบัตเิ ปลี่ยนไปจากเดิม การ
เกดิ ปฏกิ ิรยิ าเคมีจําเปน ตอ งมีสารเคมีตัง้ ตน 2 ตัวขึน้
ไป (เรยี กสารเคมีตงั้ ตนเหลา นว้ี า "สารตั้งตน "
หรือ reactant)ทําปฏิกริ ยิ าตอกนั และทําใหเกิดการ
เปลยี่ นแปลงในคุณสมบัติทางเคมี ซง่ึ กอ ตัวขน้ึ มาเปน
สารใหมท่ีเรยี กวา "ผลิตภณั ฑ" (product) ซง่ึ สาร
ผลติ ภัณฑม ีคณุ สมบัติทางเคมีท่ีเปลี่ยนไปจากเดมิ
2 ปฏกิ ริ ยิ าเคมกี บั ผลการเรยี นรูท่ี 3 การดํารงชวี ิตประจําวนั ของมนุษยในปจจุบนั จะ 5 15
ส่งิ แวดลอม เก่ยี วของกบั การเปล่ียนแปลงตา งๆ อยูต ลอดเวลา ไม
วา จะเปน การเปล่ยี นแปลงทางเคมี หรอื กายภาพ เชน
การสังเคราะหแ สงของพชื การเผาไหม การเปน สนิม
ของโลหะ การเนา เสียของอาหาร การระเหยของนํ้า
เปนตน ปฏิกิริยาบางประเภทก็เปน ประโยชนต อ มนษุ ย
เชน การสังเคราะหแสงของพชื ทเี่ ปนท่มี าของปจ จัยใน
การดํารงชีวิต การเผาไหม ท่ใี หความอบอนุ ในฤดู
หนาวหรือยามคาํ่ คนื
3 การใชสารเคมี ผลการเรยี นรูที่ 4 ปฏกิ ิรยิ าเคมีบางชนดิ เกิดขน้ึ เอง แตบางชนิดตอ ง 5 10
อยา งถูกตอง ไดรับพลังงาน จํานวนหนง่ึ กอนจงึ จะเกิดปฏิกิรยิ าได
ปลอดภัย ปฏกิ ิริยาเคมีหลายชนิดสามารถ นาํ มาใชประโยชนใน
ชีวติ ประจําวนั อุตสาหกรรมเกษตรกรรม และทาง
การแพทยในขณะเดยี วกัน ปฏิกิริยาบางชนิด กใ็ หผล
ลบตอส่งิ แวดลอ มและชีวติ ของมนุษยเ อง
สอบกลางภาคเรียนที่ 1 - 30
สอบปลายภาคเรียนที่ 1 - 30
รวม 20 100

86

คําอธบิ ายรายวชิ า (เพม่ิ เติม)
ว ๒๒๒๐๒ รายวิชาวิทยาศาสตรก ับชีวติ 4 (พลงั งานทดแทน) กลุมสาระการเรยี นรวู ทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
ชั้นมัธยมศึกษาปที่ ๒ ภาคเรียนท่ี ๒ เวลา ๒๐ ชว่ั โมง จาํ นวน ๐.๕ หนวยกิต
…………………………………………………………..……………………………………………………………………………………….……
ความรูความเขาใจเก่ียวกับพลังงานน้ํา พลังงานลม พลังงานแสงอาทิตย พลังงานชีวมวลและพลังงาน
นิวเคลียร การใชประโยชนจากพลังงานทดแทน บทบาท และผลกระทบของพลังงานเหลานั้นที่มีตอมนุษย
และสง่ิ แวดลอม โดยอธิบายความสําคัญของพลังงานทดแทน สรุปหลักการทางวิทยาศาสตร ในการนําพลังงานนํา้
พลงั งานลม พลังงานพลงั งานแสงอาทติ ย พลังงานชวี มวลและพลงั งานนวิ เคลยี ร ไปใชป ระโยชนรวมทั้งอธิบายและ
ยกตวั อยางการใชประโยชนจากพลังงานดงั กลาว ในประเทศไทย เขียนสรุปขอดี ขอจํากัดและแนวทางการพัฒนา
ในการนําพลงั งานทดแทน ไปใชประโยชน
มุงหวงั ใหผเู รียนตระหนักในคุณคาของความรูกระบวนการทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีที่เกี่ยวของใน
ชีวิตประจาํ วัน ใชค วามรูกระบวนการทางวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยีในการดาํ รงชีวิต การประกอบอาชีพ แสดง
ความชื่นชม ยกยอง เคารพสิทธิในผลงานของผูคิดคน เขาใจผลกระทบท้งั ดานบวกและดา นลบ ของการพฒั นาทาง
วทิ ยาศาสตรตอสง่ิ แวดลอ ม ตอบริบทอื่นๆ ศกึ ษาหาความรูเพิ่มเติมตามความสนใจ มีวนิ ัย ใฝเรียนรู มุงมนั่ ในการ
ทํางาน มีความซ่ือสัตย รับผิดชอบ และใชวัสดุ อุปกรณอยางคุมคา เพ่ือการดําเนินชีวิตและเปนพื้นฐานของการ
ทาํ งานท่ดี ี

ผลการเรยี นรู
๑. นกั เรยี นสามารถอธบิ ายและยกตวั อยางความสําคัญของพลงั งานทดแทน
๒. นกั เรียนสามารถสรปุ หลกั การทางวทิ ยาศาสตร ในการนาํ พลังงานนํา้ พลังงานลม พลงั งานแสงอาทิตย

พลงั งานชีวมวลและพลงั งานนวิ เคลียร ไปใชป ระโยชน
๓. นักเรียนสามารถอธิบายและยกตัวอยางการใชประโยชนจากพลังงานน้ํา พลังงานลม พลังงาน

แสงอาทิตย พลังงานชวี มวลและพลังงานนวิ เคลียร ในประเทศไทย
๔. นกั เรยี นสามารถสรุปขอดี ขอจํากัดและแนวทางการพัฒนาในการนําพลังงานน้ํา พลงั งานลม พลังงาน

แสงอาทิตย พลงั งานชวี มวลและพลังงานนิวเคลียร ไปใชประโยชน
รวมทั้งหมด ๔ ผลการเรียนรู

87

ครงสรางรายวชิ า (เพิ่มเตมิ )
กลมุ สาระการเรยี นรวู ิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
รหสั วิชา ว 22101 วชิ า วทิ ยาศาสตรกบั ชวี ิต 4 (ภาคเรียนที่ 2) ชนั้ ม. 2 เวลา 20 ชวั่ โมง / ป
สัดสว นคะแนน 70 : 30 คะแนนระหวางเรยี น 70 คะแนน คะแนนปลายป/ปลายภาค 30 คะแนน

ลําดบั ที่ ชื่อหนว ย ผลการเรียนรู สาระสําคัญ/ความคิดรวบยอด เวลา/ นํ้าหนกั
การเรยี นรู ผลการเรียนรทู ี่ 1 ลังงานลม เปนพลังงานตามธรรมชาตทิ เ่ี กิดจาก ชว่ั โมง คะแนน
1 พลงั งานลม ความแตกตางของอุณหภูมหิ รอื ความกดดนั ของ
บรรยากาศ ปจจุบนั ไดม กี ารนําเอาพลงั งานลมมาใช 5 10
ประโยชนม ากขึน้ ท้งั น้อี ปุ กรณท ี่สําคญั ท่ีใชในการ
เปลย่ี นพลังงานลมเปน พลังงานรูปอน่ื ๆ เชนพลังงาน
ไฟฟาหรือพลงั งานกล

2 พลงั งาน ผลการเรยี นรทู ่ี 2 พลังงานแสงอาทติ ย เปน พลังงานแผรงั สจี ากดวง 5 10
แสงอาทติ ย อาทิตย พลงั งานนเ้ี ปน ตน กําเนดิ ของวัฏจักรของ 10 20
สิง่ มชี วี ิต ทาํ ใหเ กดิ การหมุนเวียนของนาํ้ และธาตตุ า งๆ
3 พลงั งาน เชน คารบอน พลังงานแสงอาทติ ยจัดเปนหนึ่งใน - 30
นวิ เคลยี ร พลังงานทดแทนที่มีศักยภาพสูง ปราศจากมลพิษ อกี - 30
ทั้งเกิดใหมไดไ มส ้นิ สุด 20 100

ผลการเรียนรูท่ี 3 พลงั งานนวิ เคลียรท ีเ่ กดิ ขึ้นเองตามธรรมชาติ ไดแก
ผลการเรียนรทู ่ี 4 ปฏกิ ริ ยิ าฟวชนั เกิดข้นึ บนดวงอาทิตยแ ละดาวฤกษ
พลังงานนิวเคลียรท่มี นษุ ยส ามารถผลติ ขน้ึ มา ไดแ ก
เครือ่ งปฏกิ รณป รมาณู เครื่องเรง อนุภาค สารไอโซโทป
และระเบดิ ปรมาณู พลงั งานนวิ เคลยี รสามารถ
ปลดปลอ ยออกมาในรูปของอนุภาคและรังสี เชน รังสี
แกมมา อนุภาคเบตา อนภุ าคแอลฟา และอนภุ าค
นวิ ตรอน พรอมกับปลอยพลงั งานอนื่ ๆ ออกมาดวย
เชน พลงั งานความรอ น พลงั งานแสง พลงั งานรงั สี
พลังงานกล และพลงั งานอน่ื ๆ

สอบกลางภาคเรียนท่ี 1
สอบปลายภาคเรยี นท่ี 1

รวม

88

คําอธบิ ายรายวิชา (เพมิ่ เตมิ )
ว ๒๓๒๐๑ รายวชิ าวทิ ยาศาสตรกบั ชวี ิต 5 (ไฟฟานา ร)ู กลมุ สาระการเรียนรวู ิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
ชน้ั มธั ยมศึกษาปที่ ๓ ภาคเรียนท่ี ๑ เวลา ๒๐ ชว่ั โมง จาํ นวน ๐.๕ หนวยกิต
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ความตางศักย กระแสไฟฟาและความตานทานไฟฟา ความสัมพันธกันตามกฎของโอหม การนํากฎ
ของโอหมไปใชวิเคราะหวงจรไฟฟาอยางงาย การคํานวณพลังงานไฟฟาของเครื่องใชไฟฟา การคิดคาไฟฟา
และ แนวทางในการประหยัดพลังงานไฟฟาในบาน การตอวงจรไฟฟาในบาน การออกแบบวงจร ติดตั้งเคร่ืองใชไฟฟา
อุปกรณไฟฟาอยางถูกตอง โดยการตอสวิตชแบบอนุกรม ตอเตารับแบบขนาน และเพื่อความปลอดภัย
ตองตอสายดินและฟว ส และการใชไ ฟฟา อยา งประหยัด
โดยทดลองและอธบิ ายความสมั พนั ธร ะหวางความตางศักย กระแสไฟฟา ความตานทานและนาํ ความรูไ ปใช
ประโยชน คํานวณพลังงานไฟฟาของเครื่องใชไฟฟา และนําความรูไปใชประโยชน สังเกตและอภิปราย การตอ
วงจรไฟฟาในบา นอยางถูกตองปลอดภัย และประหยัดมุงหวังใหผเู รียนตระหนักในคุณคาของความรูกระบวนการ
ทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีท่ีเกี่ยวของในชีวิตประจําวัน ใชความรูกระบวนการ ทางวิทยาศาสตรและ
เทคโนโลยีในการดาํ รงชีวิต การประกอบอาชีพ แสดงความชื่นชม ยกยอง เคารพสิทธิ ในผลงานของผคู ิดคน เขาใจ
ผลกระทบท้งั ดานบวกและดานลบของการพัฒนาทางวิทยาศาสตรตอสิ่งแวดลอม ตอบริบทอื่นๆ ศึกษาหาความรู
เพิ่มเติมตามความสนใจ มีวนิ ยั ใฝเรยี นรู มุงมน่ั ในการทํางาน มีความซอ่ื สัตย รับผิดชอบ และใชวัสดุ อุปกรณอยาง
คุม คา เพอื่ การดําเนินชวี ติ และเปนพนื้ ฐานของการทาํ งานท่ีดี

ผลการเรียนรู
1. นักเรียนสามารถทดลองและอธิบายความสัมพนั ธระหวา งความตางศักย กระแสไฟฟา ความตานทาน

ไฟฟา
๒. นกั เรยี นสามารถนําความรูเกี่ยวกบั ความตา งศกั ย กระแสไฟฟา ความตานทานไปใชประโยชน
๓. นกั เรียนสามารถคํานวณพลงั งานไฟฟา ของเคร่อื งใชไฟฟา และนําความรูไปใชประโยชน
๔. นักเรียนสามารถสังเกตและอภิปรายการตอ วงจรไฟฟา ในบา นอยา งถูกตอ งปลอดภยั และประหยัด
๕. นักเรียนสามารถระบุสญั ลกั ษณต างๆในวงจรไฟฟา ไดอยา งถกู ตองและนําความรไู ปใชป ระโยชน

รวมท้งั หมด ๕ ผลการเรยี นรู

89

โครงสรา งรายวชิ า (เพิม่ เติม)
กลุมสาระการเรียนรวู ิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
รหัสวชิ า ว 23201 วิชา วิทยาศาสตรกบั ชวี ิต 5 (ภาคเรียนที่ 1) ชน้ั ม. 3 เวลา 20 ชัว่ โมง / ป
สดั สวนคะแนน 70 : 30 คะแนนระหวา งเรียน 70 คะแนน คะแนนปลายป/ ปลายภาค 30 คะแนน

ลําดบั ท่ี ชื่อหนว ย ผลการเรยี นรู สาระสําคัญ/ความคดิ รวบยอด เวลา/ นาํ้ หนกั
การเรียนรู ความตางศักยไ ฟฟา คือ ความแตกตา งของพลังงาน ชวั่ โมง คะแนน
1 พลงั งานไฟฟา ผลการเรยี นรทู ี่ 1 ไฟฟาระหวา งจดุ สองจดุ ซ่งึ ทาํ ใหเกิดกระแสไฟฟาข้ึน
โดยกระแสไฟฟา จะไหลจากจุดทม่ี ีระดับพลังงานไฟฟา 5 15
2 ประโยชนแ ละ ผลการเรียนรูท่ี 2 สงู (ศักยไ ฟฟาสูง) ไปยงั จุดทม่ี รี ะดับพลังงานไฟฟา ตา่ํ 5 10
การนําพลังงาน ผลการเรยี นรทู ี่ 3 กวา (ศกั ยไฟฟาต่ํา) และจะหยดุ ไหลเม่อื ศักยไฟฟา ทัง้
ไฟฟา ไปใช สองจดุ เทากนั
กระแสไฟฟา เกิดขน้ึ จากการเคลอ่ื นทขี่ อง
อเิ ลก็ ตรอนจากบริเวณ หนึ่งไปอีกบรเิ วณหนึ่ง
กระแสไฟฟา เกิดข้ึนไดหลายวธิ ี เชน เกิดจากความ
แตกตา งของพลงั งานสองบริเวณ เกิดจากปฏิกริ ยิ าเคมี
เกิดจากการเหนย่ี วนาํ ของวัตถุ
ความตานทาน เปน ปริมาณอยา งหนง่ึ ที่ตานการ
เคลอ่ื นท่ีของส่ิงตางๆ เชน การไหลของน้ําผานทอ ท่ีมี
ขนาดตางกนั จะพบวา ทอเล็กมคี วามตานทานมาก
นาํ้ จงึ ไหลผา นไดน อยกวาทอ ใหญใ นชวงเวลาเทากัน
จงึ กลาวไดว า ทอเลก็ มคี วามตานทานมาก น้าํ จงึ ไหล
ผา นไดนอ ย สวนทอใหญมคี วามตานทานนอยนา้ํ จึง
ไหลผา นไดมาก
ไฟฟา มีประโยชนม ากมาย เนือ่ งจากสามารถ
เปล่ยี นเปน พลังงานรปู อ่ืนไดโ ดนงาย ทําใหการใช
ไฟฟา เปนไปอยางแพรห ลาย ดวยเหตุน้ีเองทาํ ใหมนษุ ย
ตองการใชไฟฟา มากยงิ่ ข้ึน เชน ไฟฉาย หลอดไฟฟา
ฯลฯ
- ใหค วามรอน เชน เตาไฟฟา เตารีดไฟฟา ฯลฯ
- ทําใหเกิดอํานาจแมเหล็ก เชน กระดิง่ ไฟฟา ออด
ฯลฯ
- ทาํ ใหเ กิดแรงหรอื พลงั งานกล ใชแทนแรงงานคน
เชน มอเตอรหมุนพดั ลม สวาน ฯลฯ

ลําดับท่ี ชอ่ื หนวย ผลการเรยี นรู สาระสาํ คญั /ความคดิ รวบยอด เวลา/ 90
การเรยี นรู ผลการเรยี นรทู ี่ 4 - สามารถใชในดานการอาํ นวยความอํานวยความ ชวั่ โมง
ผลการเรยี นรทู ่ี 5 สะดวกในชวี ิตประจาํ วัน เชน ตเู ย็น โทรทัศน เครือ่ ง นํา้ หนัก
เลน ดวี ีดี ฯลฯ คะแนน

3 วงจรไฟฟา ใน วงจรไฟฟา เปนการนาํ เอาสายไฟฟา หรือตัวนําไฟฟา 10 15
บาน ทีเ่ ปนเสนทางเดินใหกระแสไฟฟาสามารถไหลผานตอ
ถงึ กนั ไดน น้ั เราเรยี กวา วงจรไฟฟา การเคลอ่ื นท่ีของ
อิเล็กตรอนทีอ่ ยูภายในวงจรจะเร่ิมจากแหลงจายไฟไป
ยงั อปุ กรณไฟฟา ดังการแสดงการตอวงจรไฟฟา
เบอื้ งตนโดยการตอ แบตเตอรีต่ อ เขากับหลอดไฟ
หลอดไฟฟา สวา งไดเพราะวา กระแสไฟฟา สามารถไหล
ไดต ลอดทัง้ วงจรไฟฟา และเมื่อหลอดไฟฟาดับก็
เพราะวากระแสไฟฟาไมสามารถไหลไดต ลอดท้งั วงจร
เนอ่ื งจากสวติ ซเปด วงจรไฟฟาอยูนั่นเอง

สอบกลางภาคเรียนท่ี 1 - 30
สอบปลายภาคเรยี นท่ี 1 - 30
20 100
รวม

91

คําอธบิ ายรายวชิ า (เพ่มิ เติม)
ว ๒๓๒๐๒ รายวิชาวิทยาศาสตรกับชวี ิต 6 (ดาราศาสตรและอวกาศ) กลมุ สาระการเรยี นรูว ิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
ช้ันมธั ยมศกึ ษาปท่ี ๓ ภาคเรยี นที่ ๒ เวลา ๒๐ ชวั่ โมง จาํ นวน ๐.๕ หนว ยกิต
...................................................................................................................................................................
ดวงอาทิตย โลก และดวงจันทร แรงโนมถวงระหวางโลกกับดวงจันทร แรงโนมถวงระหวางดวงอาทิตย
กับบริวาร ระบบสรุ ยิ ะ แรงโนมถวงที่ดวงจันทร ดวงอาทติ ยก ระทาํ ตอโลกทําใหเ กดิ ปรากฏการณนํ้าขึ้นน้ําลงเอกภพ กาแลก็ ซี
ทางชา งเผอื ก ดาวฤกษ กลมุ ดาวฤกษ การบอกทิศและเวลา
โดยสืบคนและอธิบายความสมั พันธระหวา งดวงอาทติ ย โลก ดวงจันทรและดาวเคราะหอ่ืน ๆ และผล ที่
เกิดขึ้นตอส่ิงแวดลอมและส่ิงมีชีวิตบนโลก องคประกอบของเอกภพ กาแล็กซี และระบบสุริยะ ระบุตําแหนงของ
กลุม ดาว และนาํ ความรไู ปใชป ระโยชน
มงุ หวังใหผูเรยี นตระหนักในคณุ คาของความรกู ระบวนการทางวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยที ่เี ก่ียวของใน
ชีวิตประจําวัน ใชค วามรูกระบวนการทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยใี นการดํารงชีวิต การประกอบอาชีพ แสดง
ความชื่นชม ยกยอง เคารพสิทธิในผลงานของผูคิดคน เขาใจผลกระทบทั้งดานบวกและดานลบของการพฒั นาทาง
วทิ ยาศาสตรต อสิ่งแวดลอม ตอบริบทอื่นๆ ศึกษาหาความรูเพ่ิมเติมตามความสนใจ มีวนิ ัย ใฝเรียนรู มุงมน่ั ในการ
ทํางาน มีความซื่อสัตย รับผิดชอบ และใชวัสดุ อุปกรณอยางคุมคา เพื่อการดําเนินชีวิตและเปนพื้นฐานของการ
ทาํ งานทีด่ ี

ผลการเรียนรู
๑. นกั เรยี นสามารถสบื คน และอธบิ ายความสัมพันธร ะหวางดวงอาทิตย โลก และดวงจนั ทร
๒. นักเรียนสามารถอธิบายเกยี่ วกับดาวเคราะหอ นื่ ๆ และผลทเ่ี กดิ ข้ึนตอสง่ิ แวดลอมและส่งิ มชี ีวิต

บนโลก
๓. นกั เรียนสามารถ สบื คนและอธบิ ายองคประกอบของเอกภพได
๔. นักเรียนสามารถอธบิ ายเก่ียวกบั กาแลก็ ซี และระบบสุริยะได
๕. นกั เรยี นสามารถระบตุ ําแหนงของกลุม ดาว และนําความรไู ปใชป ระโยชน
๖. นกั เรยี นสามารถอา นแผนทีด่ าวได

รวมท้ังหมด ๖ ผลการเรยี นรู

92

โครงสรางรายวิชา (เพ่ิมเติม)
กลุม สาระการเรยี นรวู ิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
รหัสวชิ า ว 23202 วชิ า วิทยาศาสตรกบั ชีวติ 6 (ภาคเรยี นที่ 2) ชน้ั ม. 3 เวลา 20 ชัว่ โมง / ป
สัดสวนคะแนน 70 : 30 คะแนนระหวา งเรียน 70 คะแนน คะแนนปลายป/ปลายภาค 30 คะแนน

ลาํ ดับท่ี ช่ือหนวย ผลการเรยี นรู สาระสําคญั /ความคดิ รวบยอด เวลา/ นา้ํ หนกั
การเรยี นรู ดวงอาทิตยเปนดาวฤกษอ ยใู นระบบสุรยิ จกั รวาล ชัว่ โมง คะแนน
1 ดวงอาทิตย โลก ผลการเรยี นรทู ่ี 1 โดยดวงอาทติ ยเ ปน ศูนยกลางของระบบสรุ ยิ ะ และมี
และดวงจนั ทร ผลการเรียนรูที่ 2 ดาวเคราะหต างๆ ดาวเคราะหนอ ย อุกกาบาต ฝุน 5 10
ละออง และดวงหางเปนบรวิ าร ดวงจนั ทรและโลกของ
เรากเ็ ปนบริวารของดวงอาทิตยดวย

2 เอกภพ ผลการเรยี นรูท่ี 3 ดาราศาสตร คอื วิชาทศี่ กึ ษาเกีย่ วกับดวงดาวตางๆ 5 10
รวมทง้ั โลกทเี่ ราดาํ รงชวี ิตอยู ในอดีตมนุษยบนโลกได
สังเกตลกั ษณะ ตําแหนงและการโคจรของดาวบางดวง
หรือบางก ลุม แลว นํามาใชในการนําทาง การบอกทศิ
การสังเกตดวงจันทรเ ตม็ ดวงก็ดี จนั ทรเ ส้ียวก็ดี ทําให
เกิดขางขน้ึ ขางแรมบนโลกมนุษย สง ผลไปถึงการทํา
ปฏทิ ินจันทรคติ

3 กาแลก็ ซี และ ผลการเรียนรทู ่ี 4 กาแลกซ่ี หรือดาราจกั ร ( Galaxy) กาแลกซี่ คือ 5 10
ระบบสรุ ิยะ ระบบที่กวา งใหญไพศาลประกอบ ดวยดาวฤกษ
กระจุกดาวฤกษ กาซและฝุน ทองฟา ท่ีเรียกวา เนบิว
ลา และทีว่ า งรวมกนั อยูในระบบเดียวกนั เพราะมแี รง
โนม ถวงซงึ่ กนั และกนั กาแลกซ่ี ถอื เปน องคประกอบ
หนึ่งของเอกภพเกดิ มาเมื่อประมาณ 18,000 ลา นป
มาแลว และเชือ่ วา ดาวฤกษต างๆรวมท้ังดวงอาทติ ย
ซ่ึงเปน ศนู ยก ลางของระบบสรุ ยิ ะ ตา งกเ็ คลอื่ นรอบ
ศนู ยกลางของกาแลกซด่ี ว ยแรงโนม ถว งระหวางดาว
ฤกษก ับสิง่ ทอี่ ยู ณ ใจกลางของกาแลกซี่ ซ่ึงมแี รงโนม
ถวงสูงมาก
ระบบสุรยิ ะ คือระบบดาวทม่ี ีดาวฤกษเปนศนู ยก ลาง
และมีดาวเคราะห (Planet) เปน บรวิ ารโคจรอยู
โดยรอบ เมื่อสภาพแวดลอ มเอ้ืออาํ นวย ตอ การ
ดํารงชีวิต ส่ิงมีชวี ติ กจ็ ะเกิดขึน้ บนดาวเคราะหเ หลานั้น

ลาํ ดบั ที่ ช่อื หนวย ผลการเรียนรู สาระสําคัญ/ความคดิ รวบยอด 93
การเรยี นรู หรอื บรวิ ารของดาวเคราะหเองทีเ่ รยี กวา ดวงจนั ทร
(Satellite) เวลา/ น้าํ หนัก
ช่วั โมง คะแนน

4 กลมุ ดาวบน ผลการเรียนรูท่ี 5 ดาวฤกษในกลมุ ดาวท้ังหลาย ลว นมีลกั ษณะ 5 10
ทองฟา ผลการเรียนรทู ี่ 6 คลายคลงึ กับดวงอาทติ ยในระบบสุริยะของเรา โดย
ปรากฏตวั ข้นึ ทางทศิ ตะวันออก กอนเคล่อื นทีไ่ ปถึง
จดุ สงู สุดกลางทองฟา กอนตกทางทิศตะวันตก
เนอ่ื งจากโลกหมนุ รอบตัวเองเชน เดียวกับการโคจร
รอบดวงอาทติ ย ซง่ึ ทําใหในหน่งึ ป แตละเดอื นจะมี
กลมุ ดาวที่แตกตา งกันปรากฏขึน้ ราว 30 วนั โดยท่ี
กลุม ดาวทป่ี รากฏขึ้นในแตละเดอื นนี้ ถูกเรียกวา
“จักรราศี” (Zodiac) ซ่ึงมนุษยน ํากลมุ ดาวจักรราศีนี้
มาเปนเครื่องบง ช้ตี ําแหนง และเสนทางการเคลอ่ื นท่ี
ของดวงอาทติ ย หรือทีเ่ รียกวา “สุริยะวิถ”ี (Ecliptic)
ผา นการเปรียบเทยี บตาํ แหนงกบั กลุมดาวฤกษที่อยู
เบ้อื งหลงั และเสน ขอบฟา

สอบกลางภาคเรยี นที่ 1 - 30
สอบปลายภาคเรียนที่ 1 - 30
20 100
รวม

94

เกณฑก ารวัดและประเมนิ ผลการเรยี น

๑. การตัดสนิ ผลการเรยี น
๑.๑ ระดับประถมศึกษา
(๑) ผูเรียนตอ งมีระดับผลการเรยี นไมนอ ยกวา รอ ยละ ๘๐ ของเวลาเรยี นทั้งหมด
(๒) ผูเรียนตองไดรบั การประเมนิ ทุกตวั ช้วี ัดและผา นตามเกณฑท ี่สถานศกึ ษากําหนด
(๓) ผเู รยี นตองไดรบั การตดั สนิ ผลการเรยี นทุกรายวิชา
(๔) ผเู รียนตองผานการทดสอบปลายภาคเรียนทุกรายวิชา
(๕) ผูเรียนตอ งไดร ับการประเมนิ และมีผลการประเมินผา นตามเกณฑที่สถานศึกษากําหนด

ในการอาน คิดวิเคราะหและเขยี น คณุ ลักษณะอนั พงึ ประสงคแ ละกิจกรรมพฒั นาผูเรยี น
๑.๒ ระดบั มธั ยมศกึ ษา
(๑) ตัดสินผลการเรียนเปนรายวิชา ผูเรียนตองมีเวลาเรียนตลอดภาคเรียนไมนอยกวารอยละ ๘๐ ของ

เวลาเรียนทงั้ หมดในรายวิชานั้น ๆ
(๒) ผูเ รยี นตอ งไดร ับการประเมนิ ทกุ ตวั ช้วี ัดและผานตามเกณฑทีส่ ถานศกึ ษากาํ หนด
(๓) ผูเรียนตองไดรบั การตดั สินผลการเรียนทกุ รายวิชา
(๔) ผเู รียนตองผานการทดสอบปลายภาคเรยี นทกุ รายวิชา
(๕) ผูเรียนตองไดรบั การประเมิน และมผี ลการประเมนิ ผา นตามเกณฑท ่สี ถานศกึ ษากาํ หนด

ในการอา น คดิ วิเคราะหแ ละเขยี น คุณลักษณะอันพึงประสงคแ ละกจิ กรรมพฒั นาผเู รยี น
การพิจารณาเลื่อนชั้นทั้งระดับประถมศึกษาและมัธยมศึกษา ถาผูเรียนมีขอบกพรองเพียงเล็กนอย และ

สถานศึกษาพิจารณาเหน็ วาสามารถพัฒนาและสอนซอ มเสริมได ใหอยใู นดุลยพนิ ิจของสถานศึกษาท่ีจะผอนผันให
เล่ือนชั้นได แตถาผูเรยี นไมผานรายวิชาเปนจํานวนมากและมีแนวโนมวาจะเปนปญหาตอการเรียนในระดับชั้นที่
สูงขึ้นสถานศึกษาจะต้ังคณะกรรมการพิจารณาใหเรียนซ้ําชั้นได ทั้งนี้จะคํานึงถึงวุฒิภาวะและความรูของผูเรียน
เปนสําคญั
๒. การใหระดบั ผลการเรียน

๒.๑ ระดับประถมศกึ ษา
ในการตดั สินเพื่อใหระดับผลการเรียนรายวิชาสถานศึกษาจะใหระดับผลการเรียนหรือระดับคุณภาพของ

ผูเรียนเปนระบบตวั เลข ๘ ระดบั
การประเมินการอา น คดิ วเิ คราะหแ ละเขยี น และคุณลักษณะอันพึงประสงค ใหม รี ะดบั

ผลการประเมินเปนดีเยีย่ ม ดี ผา นและไมผ าน
การประเมินกิจกรรมพัฒนาผูเรียนจะตองพิจารณาท้ังเวลาการเขารวมกิจกรรม การปฏิบัติกิจกรรมและ

ผลงานของผูเรียนตามเกณฑท ่สี ถานศกึ ษากําหนดและใหผลการเขา รวมกิจกรรมเปนผานและไมผ าน
๒.๒ ระดับมธั ยมศกึ ษา

95

ในการตัดสินเพ่อื ใหร ะดับผลการเรยี นรายวิชาจะใชตวั เลขแสดงระดับผลการเรยี นเปน ๘ ระดับ
การประเมินการอาน คิด วเิ คราะหและเขยี น และคณุ ลักษณะอันพึงประสงค ใหมรี ะดบั
ผลการประเมินเปนดีเยี่ยม ดี ผานและไมผา น
การประเมินกิจกรรมพัฒนาผูเรียนจะตองพิจารณาท้ังเวลาการเขารวมกิจกรรม การปฏิบัติกิจกรรมและ
ผลงานของผเู รยี นตามเกณฑท ่สี ถานศึกษากาํ หนดและใหผลการเขารว มกจิ กรรมเปนผา นและไมผา น
การใหระดับผลการเรยี น
การตัดสนิ ผลการเรียนรายวิชาของกลมุ สาระการเรียนรู ใหใ ชระบบตวั เลข แสดงระดบั ผลการเรยี นในแต
ละกลมุ สาระ ดงั นี้

ระดบั ผลการเรยี น ความหมาย ชวงคะแนนรอ ยละ
๔ ผลการเรยี นดเี ยย่ี ม ๘๐ - ๑๐๐
๓.๕ ผลการเรียนดมี าก ๗๕ - ๗๙
๓ ผลการเรียนดี ๗๐ - ๗๔
๒.๕ ผลการเรียนคอนขางดี ๖๕ - ๖๙
๒ ผลการเรยี นนา พอใจ ๖๐ - ๖๔
๑.๕ ผลการเรยี นพอใช ๕๕ - ๕๙
๑ ผลการเรียนผานเกณฑข ัน้ ต่าํ ๕๐ - ๕๔
๐ ผลการเรียนตํา่ กวา เกณฑ ๐ - ๔๙

การประเมินการอาน คิดวิเคราะห และเขียน เปนผานและไมผาน ถากรณีท่ีผาน กําหนดเกณฑกาi
ตดั สินเปนดีเยี่ยม ดี และผาน

ดีเยี่ยม หมายถึง มีผลงานที่แสดงถึงความสามารถในการอาน คิดวิเคราะห และเขียนท่ีมีคุณภาพดี
เลศิ อยูเสมอ

ดี หมายถึง มีผลงานท่ีแสดงถึงความสามารถในการอาน คิดวิเคราะห และเขียน ที่มีคุณภาพเปนท่ี
ยอมรับ

ผาน หมายถึง มผี ลงานท่ีแสดงถงึ ความสามารถในการอา น คิดวิเคราะห และเขยี น ท่ีมีคุณภาพเปน
ที่ยอมรบั แตยังมีขอบกพรอ งบางประการ