การศึกษาความเป็นไปได้ในการผลิตน้ำยาล้างจานจากมะกรูดเพื่อชุมชน

การศกึ ษาความเป็นไปได้ในการผลิตนำ้ ยาลา้ งจานจากมะกรดู เพอ่ื ชมุ ชน

นางสาวเบญญาภา นม่ิ สวุ รรณ์ รหัสประจำตัว 63202011220
นางสาววรญั ชลี เทยี มศร รหสั ประจำตัว 63202011226
นางสาวปารชิ าต ทบั ทอง รหัสประจำตัว 63202011236

ระดบั ประกาศนยี บตั รวชิ าชีพ
สาขาวิชา การบัญชี สาขางาน การบัญชี ห้อง 2

ครูที่ปรึกษา
นางสาวกรรตั น์ คำดา

วิทยาลัยเทคนคิ พิจติ ร อาชวี ศกึ ษาจังหวัดพิจติ ร
สำนกั งานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา กระทรวงศึกษาธกิ าร

ภาคเรียนท่ี 1 ปกี ารศกึ ษา 2565

ใบรับรองโครงงาน

รายวิชา โครงงาน รหัสวชิ า 20201-8501 ภาคเรยี นที่ 1 ปีการศกึ ษา 2565
ชือ่ โครงงาน การศกึ ษาความเปน็ ไปได้ในการผลิตนำ้ ยาลา้ งจานจากมะกรดู เพ่อื ชมุ ชน
ผรู้ บั ผดิ ชอบโครงงาน 1. นางสาวเบญญาภา นม่ิ สุวรรณ์ รหัสประจำตวั 63202011220

2. นางสาววรญั ชลี เทยี มศร รหัสประจำตัว 63202011226
3. นางสาวปารชิ าต ทับทอง รหสั ประจำตัว 63202011236
ครทู ป่ี รึกษา นางสาวกรรัตน์ คำดา
ปกี ารศึกษา 2565
ไดร้ บั อนุมัตใิ หเ้ ป็นสว่ นหนึ่งของการศกึ ษารายวชิ าโครงงาน สาขาวชิ า การบัญชี
หลักสตู รประกาศวิชาชีพ พทุ ธศักราช 2562

คณะกรรมการสอบโครงงาน

ลงช่ือ..............................................ประธาน
(นางสาวจารณุ ี จลุ บตุ ร)

ลงชื่อ..............................................กรรมการ
(นางสาวกรรตั น์ คำดา)

ลงช่อื ..............................................กรรมการและเลขานุการ
(นางสาวอรวลญั ช์ น้อยสมวงษ์)

ลงชือ่ ..............................................หวั หนา้ แผนกวิชาการบัญชี
(นางสกาวรตั น์ บุญศิลป์)

ลงชื่อ..............................................รองผ้อู ำนวยการฝา่ ยวิชาการ
(นายอศิ รา อยยู่ ิง่ )

ลงช่อื ..............................................ผูอ้ ำนวยการวทิ ยาลัย
(นายชยั ณรงค์ คชั มาตย์)

ช่ือผลงาน : การศึกษาความเป็นไปได้ในการผลิตน้ำยาลา้ งจานจากมะกรูดเพ่ือชุมชน

ผ้จู ดั ทำ : นางสาวเบญญาภา นมิ่ สวุ รรณ์ รหสั ประจำตวั 63202011220
นางสาววรัญชลี เทยี มศร รหสั ประจำตัว 63202011227
นางสาวปาริชาต ทบั ทอง รหัสประจำตวั 63202011236

ครูทปี่ รึกษา : นางสาวกรรัตน์ คำดา
สาขาวิชา : การบญั ชี
สาขางาน : การบัญชี
ปีการศกึ ษา : 2565

บทคดั ย่อ

ในการวิจยั ครงั้ นม้ี ีวัตถุประสงค์ของการวิจัย คอื 1. เพอ่ื การนำขอ้ มูลของมะกรูดมาผลิตน้ำยา
ล้างจานและสามารถนำมาใช้ได้จริง 2. เพื่อศึกษาค่าใช้จ่ายที่ประหยัดได้จากการผลิตน้ำยาล้างจาน
มาใช้เองในครัวเรอื น 3. เพ่ือศึกษาความพึงพอใจท่มี ตี ่อการให้ความรเู้ กย่ี วกับการผลติ น้ำยาลา้ งจาน

กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ประกอบด้วย แม่บ้านหมู่ 8 ต.บางลาย อ.บึงนาราง
จ.พิจิตร จำนวน 30 คน กำหนดกลุ่มตัวอย่างโดยเลือกแบบเจาะจง จากแม่บ้านที่เข้ารับการอบรม
การผลิตน้ำยาลา้ งจานจากมะกรดู

เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถามความพึงพอใจของแม่บ้านที่มีต่อการผลิตน้ำยา
ลา้ งจานจากมะกรดู และบันทกึ ต้นทุนจากการผลติ นำ้ ยาลา้ งจานจากมะกรูด

ค่าสถิติที่ใช้ในการวิจัย คือ ค่าสถิติร้อยละ ค่าเฉลี่ย (Mean) และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
(Standard Deviation)

ผลการวจิ ยั มดี งั น้ี
1. ต้นทุนในการผลติ น้ำยาล้างจานจากมะกรดู ใชเ้ อง เฉล่ีย 11.27 บาท ต่อขวด
2. ค่าใช้จ่ายที่ประหยัดได้จากการผลิตน้ำยาล้างจานจากมะกรูดต่อขวด ในปริมาณ 500
มลิ ลิตรในราคา 6.00 บาท ค่าใช้จ่ายในการผลติ 0.27 บาท และค่าแรงงาน 5.00 บาทต่อขวด
3. ความพงึ พอใจของแม่บ้านที่มีต่อการให้ความร้เู กี่ยวกับการผลิตน้ำยาล้างจานจากมะกรูดใน
ภาพรวมอยู่ในระดับพอใจมากและเม่ือพิจารณาเปน็ รายข้อ ข้อท่ีมคี า่ เฉล่ยี สูงสุด 3 อันดับแรก ได้แก่
ข้อ 3 คือความปลอดภัยและถูกสุขอนามัย ข้อ 1 คือผลิตภัณฑ์มีประโยชน์ และข้อ 6 คือ
มีความเข้าใจจากการไดร้ ับความรู้ ตามลำดบั

ก

กิตติกรรมประกาศ

การจดั ทำโครงงานคร้งั นี้ สำเร็จลุล่วงไดเ้ ปน็ อย่างดีด้วยความอนุเคราะห์ และความกรุณา
ให้คำปรึกษาตั้งแต่ต้นจนเสร็จสมบูรณ์ ตลอดจนให้ความรู้และประสบการณ์ที่ดีต่อข้าพเจ้า
จากนางสาวอรวลัญช์ น้อยสมวงษ์ ครูผู้สอนวิชาโครงการ ผู้จัดทำโครงงานขอขอบพระคุณ
เป็นอย่างสงู มา ณ โอกาสนี้

ขอกราบขอบพระคุณ นางสาวกรรัตน์ คำดา ครูที่ปรึกษาโครงงาน ที่ได้ความกรุณา
ให้คำแนะนำ และให้คำปรึกษาตลอดจนให้ความช่วยเหลือแก้ไขข้อบกพร่องต่าง ๆ เพื่อให้จัดทำ
โครงงานฉบับนี้มีความสมบูรณ์ ผู้จัดทำโครงงานขอขอบพระคุณอย่างสูงและขอขอบพระคุณคณะ
อาจารย์ทุกท่านที่ได้ประสิทธิ์ประสาทวิชา บ่มเพาะจนผู้ศึกษาความสามารถนำเอาหลักการ
มาประยกุ ตใ์ ช้และอา้ งองิ ในการจดั ทำโครงงานคร้งั น้ี อีกท้งั บิดา มารดา ญาติ พ่นี อ้ งและเพอ่ื น ๆ
ของผู้จดั ทำโครงงาน ซง่ึ ให้กำลังใจและความช่วยเหลอื มาโดยตลอด

คุณค่าอันพึงมาจากการศึกษาค้นคว้าวิจัยอิสระฉบับนี้ ขอมอบเพื่อบูชาคุณบิดา มารดา
ครูอาจารย์ และผมู้ ีพระคณุ

เบญญาภา นมิ่ สวุ รรณ์
วรัญชลี เทยี มศร
ปารชิ าต ทบั ทอง

ข

สารบัญ หนา้

บทคัดย่อ ก
กิตติกรรมประกาศ ข
สารบัญ ค
สารบัญตาราง ง
สารบัญรูปภาพ จ
บทที่
1. บทนา 1
2
1.1 ท่ีมาและความสาคัญ 2
1.2 วัตถุประสงค์ในการศึกษา 2
1.3 ขอบเขตการศึกษา
1.4 นิยามศัพท์เฉพาะ 3
2. เอกสารงานวิจัย 7
2.1 หลักการแนวคิดเกี่ยวกับต้นทุน 9
2.2 หลักการแนวคิดเกี่ยวกับผลตอบแทน 11
2.3 งานวิจัยทเี่ ก่ียวข้อง
2.4 กรอบแนวคิดในการศึกษา 12
3. วิธีการดาเนินการศึกษา 13
3.1 ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง 13
3.2 เครื่องมือท่ใี ช้ในการศึกษา 13
3.3 วิธีการดาเนินงาน 14
3.4 การเก็บรวบรวมข้อมูล 14
3.5 การวิเคราะห์ข้อมูล
3.6 สถิติทใ่ี ช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล

ค

สารบัญ (ต่อ)

หนา้

4. ผลกการวิเคราะห์ข้อมูล 15
4.1 ผลการวิเคราะห์ฃข้อมูลเก่ียวกับต้นทุนและผลตอบแทนของ
นายาล้างจานจากมะกรูดผลิตภัณฑ์ 18
4.2 ข้อมูลค่าใช้จ่ายในการซือผลิตภัณฑ์นายาล้างจาน 18
4.3 ข้อมูลสถานภาพทัว่ ไปของผู้ตอบแบบสอบถาม 20
4.4 ข้อมูลเกี่ยวกับความพึงพอใจของแม่บ้านที่มีต่อผลิตภัณฑ์
นายาล้างจานจากมะกรูด 22
23
5. สรุป อภิปรายผลและข้อเสนอแนะ 24
5.1 สรุปผลการศึกษา 25
5.2 อภิปรายผลหการศึกษา
5.3 ข้อเสนอแนะ 27

บรรณาณกุ รม 30
ภาคผนวก
37
ภาคผนวก ก เคร่ืองมือทีใ่ ช้ในการศึกษาแบบสอบถามความคิดเห็น
เกี่ยวกับปัจจัยท่มี ีผลต่อการผลิตนายาล้างจานจากมะกรูด 44

ภาคผนวก ข แบบเสนอหัวข้อและเค้าโครงการศึกษาความเป็นไปได้ใน 57
การผลิตนายาล้างจานจากมะกรูด

ภาคผนวก ค ภาพการลงพืนทกี่ ารเก็บข้อมูล ความคิดเห็นเกี่ยวกับปัจจัย
มีผลต่อพฤติกรรมการผลิตนายาล้างจานจากมะกรูด

ภาคผนวก ง บัญชี การศึกษาการศึกษาความเป็นไปได้ในการผลิต
นายาล้างจานเพ่ือชุมชน

ภาคผนวก จ แสดงภาพการพบครูผู้สอนและครูทีป่ รึกษาโครงงานพฤติกรรม
การผลิตนายาล้างจานจากมะกรูด

ค

สารบัญตาราง

ตารางท่ี หน้า

4.1.1 แสดงการแบ่งประเภทต้นทุนท่ีทาการศึกษา 15
4.1.2 แสดงต้นทุนค่าวัตถุดิบในการผลิตนายาล้างจานจากมะกรูด 16
4.1.3 แสดงต้นทุนค่าแรงงานในการผลิตนายาล้างจานจากมะกรูด 16
4.1.4 แสดงมูลค่าสินทรัพย์และค่าเสื่อมราคา 16
4.1.5 แสดงข้อมูลในการผลิตนายาล้างจานจากมะกรูด 17
4.1.6 แสดงข้อมูลต้นทุนทปี่ ระหยัดได้ต่อขวด 17
4.2.1 แสดงค่าใช้จ่ายในการซือนายาล้างจานเฉล่ียต่อขวด 18
4.3.1 แสดง (ค่าความถ)่ี และค่าร้อยละของข้อมูลสถานภาพและ 18

ข้อมูลทว่ั ไปจาแนกตามเพศ 19
4.3.2 แสดงจานวน (ค่าความถ)่ี และค่าร้อยละของข้อมูลแบบ
19
สอบถามและข้อมูลจาแนกตามอายุ
4.3.3 แสดงจานวน (ค่าความถ)ี่ และค่าร้อยละของข้อมูลแบบ 20

สอบถามและข้อมูลทัว่ ไปจาแนกตามระดับการศึกษา 21
4.3.4 แสดงจานวน (ค่าความถ)่ี และค่าร้อยละของข้อมูล

สถานภาพและข้อมูลทัว่ ไปจาแนกตามแหล่งเงนิ ทุน
4.4.1 แสดงค่าเฉลี่ยและส่วนเบยี่ งเบนมาตรฐาน ความพึงพอใจของแม่บ้าน

ท่มี ีต่อการให้ความรู้เกี่ยวกับการผลิตนายาล้างจาน

ง

สารบัญภาพ หนา้
ภาพที่
29
1. ภาพการส่งเว็บไซต์ให้นักศึกษาตอบแบบสอบถามออนไลน์ 29
2. ภาพการส่งเว็บไซต์ให้นักศึกษาตอบแบบสอบถามออนไลน์ 38
3. วัตถุดิบทใ่ี ช้ในการผลิตนายาล้างจานจากมะกรูด 38
4. นามะกรูดมาต้มจนสุก 39
5. นามะกรูดที่ต้มไว้มากรองนาออก 39
6. นาหัวเชือ N 70 ลงในหม้อ 40
7. ใช้ทัพพีกวนหัวเชือ โดยกวนไปทางเดียวกัน 40
8. ค่อย ๆ เติมเกลือลงไปในหม้อ 41
9. เติมนามะกรูดทีต่ ้มไว้ลงไปผสม 41
10. บรรจุนายาล้างจานจากมะกรูดใส่ขวดที่เตรียมไว้ 42
11. นายาล้างจานจากมะกรูดท่ีทาเสร็จ 42
12. นายาล้างจานจากมะกรูดท่พี ร้อมใช้งานทันที 43
13. ภาพการแจกผลิตภัณฑ์นายาล้างจานจากมะกรูด 43
14. ภาพการแจกผลิตภัณฑ์นายาล้างจานจากมะกรูด 58
15. ภาพพบครูผู้สอนวิชาโครงงาน วันท่ี 27 กรกฎาคม พ.ศ.2565 58
16. ภาพพบครูผู้สอนวิชาโครงงาน วันที่ 27 กรกฎาคม พ.ศ.2565 59
17. ภาพพบครูผู้สอนวิชาโครงงาน วันที่ 3 สิงหาคม พ.ศ.2565 59
18. ภาพพบครูผู้สอนวิชาโครงงาน วันท่ี 3 สิงหาคม พ.ศ.2565 60
19. ภาพพบครูทีป่ รึกษาโครงงาน วันท่ี 3 สิงหาคม พ.ศ.2565 60
20. ภาพพบครูที่ปรึกษาโครงงาน วันที่ 3 สิงหาคม พ.ศ.2565 61
21. ภาพพบครูผู้สอนวิชาโครงงาน วันที่ 10 สิงหาคม พ.ศ.2565 61
22. ภาพพบครูผู้สอนวิชาโครงงาน วันท่ี 10 สิงหาคม พ.ศ.2565

จ

บทที่ 1

บทนำ

1.1 ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา

น้ำยาล้างจาน คือ ผลิตภัณฑ์ที่ใช้ในการทำความสะอาดภาชนะ มีส่วนผสมหลัก ๆ
ได้แก่สารเพิ่มความข้นเหนียว สารที่ทำให้เกิดฟองสีและกลิ่นสังเคราะห์โดยใช้มะกรูดเป็นส่วนผสม
ที่ช่วยในการชำระล้างคราบมันคราบสกปรกท่ีติดอยู่บนภาชนะ เพราะมะกรูดมีฤทธ์ิเป็นกรดซึ่งทำ
ปฏิกิริยากับไขมัน จึงช่วยขจัดความมันและกลิ่นคาว อีกท้ังยังเป็นสมุนไพรพื้นบ้านที่หาได้ง่ายตาม
ชุมชนมีการปลูกมะกรูดเพ่ือใช้สอยแทบทุกครัวเรือน ใบมะกรูดนำไปซอยหรือเด็ดเป็นชิ้นเล็ก ๆ
ใส่ปรุงรสในต้มยำ ผิวมะกรูดหั่นเป็นชิ้นเล็ก ๆ ใส่ตำรวมเป็นน้ำพริกแกง มะกรูดทั้งผลนำไปวาง
ในห้องน้ำทำให้มีกล่ินหอมหรือนำมะกรูดไปสระผมก็ทำให้ผมสลวยสวยงามและยังเป็น ส่วนผสมของ
น้ำยาล้างจานได้ด้วย จากท่ีกล่าวมามะกรูดจึงเป็นพืชที่มีการพัฒนาใช้ประโยชน์จากส่วนต่าง ๆ
ได้มากมาย เม่ือเรามีความรู้สามารถทำน้ำยาล้างจานจากมะกรูดได้สำเร็จแล้วน้ันจึงนำความรู้ไป
สาธิตแก่คนในชุมชนและเมื่อคนในชุมชน มีความรู้สามารถทำน้ำยาล้างจานจากมะกรูดได้ ก็ช่วยให้
ประหยัดค่าใชจ้ า่ ยในครัวเรือนได้ อกี ท้ังยังนำความรู้ที่ได้ไปตอ่ ยอดเปน็ ธรุ กจิ เสริมไดอ้ ีกด้วย

ดงั นั้นน้ำยาล้างจานจากมะกรูดทีเ่ ราผลิตขึ้นน้ีจึงเป็นผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดทางเลือกใหม่
ที่ดีอีกทางหน่ึง ซ่ึงประหยัดค่าใช้จ่ายและทำจากสมุนไพรนอกจากจะไม่ทำให้สภาพแวดล้อมเป็นพิษ
ยังอ่อนโยนต่อมือของผู้ใช้อีกด้วย ผู้ใช้ไม่ต้องกังวลเรื่องสารเคมีแรง ๆ ย่ิงไปกว่าน้ัน ผลิตภัณฑ์ท่ีใช้
ส ารสั งเค ร าะห์ ส่ ว น ให ญ่ จ ะใส่ ขี้ผ้ึ งส าร ข จั ด คร าบ แล ะซิ ลิ โคน เข้ าไป ม า ก เกิ น ไป ท ำให้ ไม่ ส าม าร ถ
ล้างออกหมด ส่วนสารสกัดจากดอกไม้และพืช เช่น มะกรูดสามารถขจัดคราบดับกล่ินคาวและ
สามารถ0ล้างออกได้ง่าย เม่ือนำเอาน้ำยาล้างจานมะกรูดที่เราได้ผลิตขึ้นน้ัน ไปล้างจานชามที่เราใช้
บรรจุอาหารแล้วผลปรากฏว่า จานชามท่ีมีสิ่งสกปรกติดอยู่สะอาดข้ึนไม่มีคราบมันและไม่มีกล่ินคาว
ซ่งึ เป็นผลท่นี ่าพอใจอยา่ งมาก

จากข้อมูลดังกล่าวข้างต้น ผู้จัดทำโครงการซ่ึงมีความรู้เกี่ยวกับน้ำยาล้างจานจึงมีแนวคิดที่
จ ะ ศึ ก ษ าเพิ่ ม เติ ม แ ล ะ เกี่ ย ว กั บ ต้ น ทุ น ใน ก า ร ผ ลิ ต น้ ำ ย า ล้ า งจ าน เพ่ื อ น ำ ข้ อ มู ล ท่ี ได้ ม าพิ จ า ร ณ า
เปรียบเทียบต้นทุนในการจ่ายซื้อน้ำยาล้างจานและเผยแพร่ความรู้ให้แก่หมู่บ้าน หมู่ 8
ตำบลบางลาย อำเภอบงึ นาราง จังหวัดพจิ ิตร

2

1.2 วัตถปุ ระสงคข์ องโครงงาน
1.2.1 เพอื่ การนำขอ้ มูลของมะกรดู มาผลิตนำ้ ยาลา้ งจานและสามารถนำมาใชไ้ ดจ้ รงิ
1.2.2 เพอื่ ศึกษาค่าใชจ้ ่ายทีป่ ระหยดั ได้จากการผลติ นำ้ ยาล้างจานมาใช้เองในครวั เรือน
1.2.3 เพ่ือศกึ ษาความพึงพอใจที่มตี อ่ การให้ความร้เู กย่ี วกับการผลติ นำ้ ยาล้างจาน

1.3 ขอบเขตของการศึกษา
1.3.1 ด้านตวั แปร
-
1.3.2 ด้านเนอื้ หา
การศึกษาคร้ังน้ีเป็นการศึกษาความเป็นไปได้ในการทำน้ำยาล้างจานจาก

มะกรูดเพ่ือให้ทราบถึงปัญหาที่เกิดข้ึนระหว่างการศึกษาต้นทุนที่จะได้รับจากการศึกษาค้นคว้า
ในครงั้ นี้ผศู้ ึกษาไดท้ ำการสำรวจ ดงั นี้

1) การศึกษาและผลติ นำ้ ยาล้างจานจากมะกรูด
2) ศึกษาความพึงพอใจของประชากรในชุมชนท่ีมีต่อการให้ความรู้
1.3.3 ดา้ นเวลา
พฤษภาคม - สงิ หาคม 2565

1.4 นยิ ามศัพทเ์ ฉพาะ
1.4.1 ตน้ ทุน หมายถงึ ต้นทุนทัง้ สนิ้ ของการผลติ นำ้ ยาลา้ งจานจากมะกรดู
1.4.2 ประชากร หมายถงึ หมู่ 8 ตำบลบางลาย อำเภอบงึ นาราง จงั หวดั พิจติ ร

บทที่ 2

เอกสารและงานวิจัยทีเ่ กี่ยวขอ้ ง

การศึกษาครั้งนี้ เป็นการศึกษาต้นทุนผลิตภัณฑ์น้ำยาล้างจานจากมะกรูดเพื่อชุมชน
ของแม่บา้ นหมู่ 8 ตำบลบางลาย อำเภอบึงนาราง จงั หวดั พิจติ ร ผ้ศู ึกษาได้ศึกษาหลักการแนวคิด
ทฤษฎี และงานวจิ ัยทเี่ ก่ียวข้องดังนีค้ อื

2.1 หลกั การแนวคดิ เกยี่ วกบั ตน้ ทนุ
2.2 สภาพทั่วไปของชุมชน หมู่ที่8 ตำบลบางลาย อำเภอบึงนาราง จังหวดั พิจติ ร
2.3 งานวจิ ัยทเี่ กย่ี วข้อง
2.4 กรอบแนวคดิ ในการศึกษา

2.1 หลักการแนวคดิ เกี่ยวกับต้นทุน

ต้นทุน (Cost) หมายถึง มูลค่าของทรัพยากรที่องค์กรใช้ประโยชน์เพื่อให้บรรลุ
วัตถปุ ระสงคต์ ามท่ีกำหนดไว้ เช่น ตน้ ทุนของวัตถุดบิ และแรงงานที่เกิดขึ้นเพ่ือผลิตสินค้าหรือบริการ
และเมื่อต้นทุนได้ก่อประโยชน์ต่อธุรกิจแล้ว ต้นทุนส่วนนั้นจะเปลี่ยนสภาพไปเป็นค่าใช้จ่าย
(Expense) ซงึ่ จะนำไปหกั จากรายได้ในแต่ละงวดบัญชี

ต้นทนุ การผลิต คือ ตน้ ทุนทท่ี ำให้ไดส้ ินค้าใด ๆ ประกอบดว้ ย วัตถุดบิ ทางตรง ท่เี บกิ ใช้
ในการผลิต แรงงานทางตรงที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการผลิตและค่าใช้จ่ายในการผลิต เมื่อท้ัง
3 ส่วนประกอบ ได้เขา้ ส่ขู นั้ ตอนต่าง ๆ ของการผลติ ก็จะถกู แปรสภาพเป็นสินค้าสำเรจ็ รปู ตอ่ ไป

การจำแนกประเภทต้นทนุ แบ่งออกเปน็ 6 ประเภท ได้แก่
2.1.1 การจำแนกต้นทนุ ตามระยะเวลา
2.1.2 การจำแนกต้นทุนตามลักษณะการกำเนนิ งาน
2.1.3 การจำแนกต้นทนุ ตามสว่ นประกอบของผลิตภณั ฑ์
2.1.4 การจำแนกตน้ ทนุ ตามปรมิ าณกิจกรรม
2.1.5 การจำแนกตน้ ทุนเพื่อการควบคุมและวดั ผลการปฏิบตั ิงาน
2.1.6 การจำแนกต้นทนุ เพ่ือการตัดสนิ ใจ
ซง่ึ รายละเอียดของการจำแนกตน้ ทุนแต่ละประเภท ดังตอ่ ไปนี้

4

2.1.1 การจำแนกตน้ ทุนตามระยะเวลา
เป็นการพจิ ารณาต้นทุนในการจัดหาสินทรัพย์และบริการต่าง ๆ ซึ่งจะต้องสัมพันธ์

กบั ระยะเวลาในการดำเนินงานธุรกิจของกจิ การ โดยสามารถแบง่ ตน้ ทนุ ออกเปน็ 3 ประเภท คอื
1) ต้นทุนที่เกิดขึ้นในอดีต (Historical Cost) คือต้นทุนที่เกิดขึ้นเมื่อได้มาซ่ึง

สินทรัพย์หรือบริการต่าง ๆ และกิจการได้จ่ายชำระเงินสด สินทรัพย์อื่นใดหรือรายการเทียบเท่า
เงินสดโดยปกติจะใช้ต้นทุนประเภทนี้ในการบันทึกบัญชีประกอบการจัดทำงบการเงินแต่ไม่นิยม
นำไปใช้ประกอบการตัดสินใจปัญหาหรือเหตุการณ์ต่าง ๆ ในอนาคต เนื่องจากสภาวะแวดล้อมทาง
เศรษฐกิจมีการเปลยี่ นแปลงไปตามการเวลา

2) ต้นทุนทดแทนหรอื ต้นทุนเปล่ียนแปลงแทน (Replacement Cost) คือต้นทุน
ท่จี า่ ยไปเพ่ือใชใ้ นการจัดหาสินทรัพย์มาเปล่ียนแทนหรือทดแทนสินทรัพย์เดมิ ซึง่ สินทรัพย์ที่จัดหามา
นั้น ต้องมีลักษณะคล้ายคลึงกับสนิ ทรัพย์เดิม เพื่อนำมาเปรียบเทียบตน้ ทุนประกอบการตัดสินใจใน
การเลือกทางต่าง ๆ ว่าควรเปลี่ยนแทนหรือปรับปรุงสินทรัพย์ที่มีอยู่เดิมหรือควรซื้อสินทรัพย์ใหม่
เพือ่ ทดแทนสินทรพั ย์เดมิ โดยเปรยี บเทยี บจากราคาตลาดของสินทรัพยน์ น้ั ๆ

3) ต้นทุนในอนาคต (Future Cost) คือต้นทุนที่คาดวา่ จะเกิดขึน้ ในอนาคตเม่ือ
กิจการต้องตัดสินใจเลือกโครงการใดโครงการหนึ่งในอนาคต ซึ่งกิจการต้องพยากรณ์ต้นทุนทีค่ าดว่า
จะเกิดขึ้นเพื่อใช้ในการตัดสินใจเลือกลงทุนในโครงการจากแนวโน้มของต้นทุนจริงในอดีตหรือจาก
ระบบงบประมาณของกจิ การ

2.1.2 การจำแนกต้นทนุ ตามลักษณะการดำเนินงาน
เป็นการพิจารณาต้นทุนที่เกิดจากดำเนินงานหรือปฏิบัติงานของธุรกิจซึ่งแบ่งได้ 2

ประเภทใหญ่ ๆ ดงั ตอ่ ไปน้ี
1) ต้นทุนการผลิต (Manufacturing Cost) คือ ต้นทุนที่เกิดขึ้นทั้งหมดใน

กระบวนผลติ เพื่อแปรสภาพวัตถุดบิ ให้เป็นสินค้า ซึ่งปกตติ น้ ทนุ การผลิตจะเกิดข้ึนในธุรกิจผลิตสินค้า
เทา่ น้นั เช่น วตั ถุดิบทางตรง คา่ แรงงานทางตรง และค่าใช้จ่ายการผลติ เปน็ ตน้

2) ต้นทุนที่ไมเ่ กีย่ วขอ้ งกับการผลิต (Nonmanufacturing Cost) คอื ตน้ ทุนอื่น
ที่ไม่เกี่ยวข้องกับการผลิตสินค้า ซึ่งจะจำแนกต้นทุนโดยพิจารณาตามหน้าที่หรือลักษณะขอ งการ
ปฏิบตั ิงาน ดังนี้

2.1) ต้นทุนในการจัดซื้อหรือจัดหาสินค้า (Merchandise Cost) ซึ่งเป็น
ต้นทุนในการจดั หาสินค้า เช่น คา่ ขนส่งขาเข้า เป็นตน้

2.2) ต้นทุนทางการตลาด (Marketing Cost) เป็นต้นทุนที่เกิดจากการ
สง่ เสริมการขาย หรือแนะนำผลิตภัณฑเ์ ข้าสูต่ ลาด เช่น ค่าโฆษณาประชาสัมพนั ธ์ เป็นตน้

5

2.3) ต้นทุนหรือค่าใช้จ่ายในการบริหาร (Administrative Cost of Expense)
เปน็ ตน้ ทุนจากการบรหิ ารงานโดยรวม เช่น เงนิ เดอื นฝา่ ยบรหิ าร คา่ ใช้จา่ ยแผนกบญั ชี

2.4) ต้นทุนทางการเงิน (Financing cost) คือ ต้นทุนจากการจัดหาเงินทุน
มาดำเนินงาน เชน่ ดอกเบ้ีย ค่าธรรมเนยี มตา่ ง ๆ เป็นต้น

2.5) ต้นทุนในการวิจัยและพฒั นาผลติ ภณั ฑ์ (Research and Development
cost) เป็นต้นทุนจากการวิจยั สินค้าใหม่ ๆ หรือพัฒนาสินค้าที่มอี ยู่ให้ทนั สมัยจากเดิมเพ่ือตอบสนอง
ความตอ้ งการของทางการตลาดของลูกค้า เชน่ เงนิ เดือนนกั วิจยั และผู้เชยี่ วชาญ เปน็ ต้น

2.1.3 การจำแนกต้นทนุ ตามสว่ นประกอบของผลติ ภัณฑ์
เป็นการจำแนกต้นทุนของผลิตภัณฑ์นั้น ๆ ที่กิจการได้ทำการผลิต เพื่อให้ได้มาซ่ึง

สนิ คา้ ต่าง ๆ สามารถจำแนกไดเ้ ปน็ 3 ไดแ้ ก่
1) วัตถุดิบทางตรง (Direct Material) คือ วัตถุดิบส่วนสำคัญที่ใช้ในการผลิต

สนิ ค้าหรือบริการ สามารถคำนวณไดง้ า่ ยกว่าสินค้า 1 หน่วย ตอ้ งใชว้ ัตถุดิบเท่าใด เชน่ ไม้ท่ีใช้ทำ
ฟอร์นเิ จอร์ ผา้ ทใี่ ชใ้ นการตดั ชุด เป็นต้น

2) ค่าแรงทางตรง (Direct Labor) คือ ค่าแรงงานที่เกิดขึ้นเพื่อเปลี่ยนสภาพ
วัตถุดิบให้เป็นสินค้าสำเร็จรูป หรือเป็นค่าแรงทางตรงที่เกิดจากการผลิตสินค้าโดยตรง สามารถ
คำนวณต้นทุนค่าแรงที่ใช้ในการผลิตได้โดยง่าย เช่น ค่าแรงของพนักงานตัดเย็บเสื้อผ้า ค่าแรง
พนักงานควบคุมเคร่อื งจกั รภายในโรงงาน เปน็ ต้น

3) ค่าใช้จ่ายในการผลิตหรือค่าใช้จ่ายโรงงาน (Factory Overhead) คือ ต้นทุน
ทั้งหมดที่เกิดขึ้นในการสนับสนุนการผลิตสินค้าหรือบริการไม่เกี่ยวข้องกับวัตถุดิบทางตรงและ
ค่าแรงงานทางตรง และไม่เกี่ยวข้องกบั สว่ นของสำนกั งาน ดังนี้

วัตถุดิบทางตรงและค่าแรงงานทางตรง เป็นส่วนประกอบหลักที่นำไปคิดเข้ากับตัวสินค้า
โดยตรง ผลรวมของต้นทุนวัตถุดิบทางตรงและค่าแรงงานทางตรง จัดเป็นต้นทุนขั้นต้น (Prime
Costs) และผลรวมของต้นทุนค่าแรงงานทางตรงกบั คา่ ใช้จ่ายการผลิต จดั เป็นตน้ ทนุ แปรสภาพหรือ
ต้นทุนเปลีย่ นสภาพ (Conversion Cost) ซึ่งหมายถงึ ต้นทุนทีใ่ ช้ในการเปลี่ยนสภาพวัตถดุ บิ ให้เป็น
สินคา้ สำเรจ็ รูป

2.1.4 การจำแนกตน้ ทนุ ว่าผันแปรตามปริมาณกจิ กรรม
เป็นการวิเคราะห์พฤติกรรมต้นทุนว่าผันแปรตามปริมาณกิจกรรมที่ปรับสูงขึ้นหรือ

ลดลงหรือไม่ เช่น หน่วยสินค้าที่ผลิต จำนวนชั่วโมงแรงงาน จำนวนชั่วโมงเครื่องจักร เป็นต้น
ซึ่งสามารถจำแนกต้นทุนประเภทนี้ได้เปน็ 4 ประเภท

6

1) ต้นทุนผันแปร คือ ต้นทุนที่เปลี่ยนแปลงไปตามสัดส่วนของระดับกิจกรรมหรือ
ปริมาณการผลิต ในขณะที่ต้นทุนผันแปรต่อหน่วยคงที่ไม่ว่าปริมาณกิจกรรมจะเพิ่มขึ้นหรือลดลงซึ่ง
ทำให้คำนวณหาต้นทุนได้โดยง่ายและทราบว่าตน้ ทุนดงั กล่าวเป็นตน้ ทนุ ของแผนกใด

2) ต้นทุนคงที่ คือ ต้นทุนที่ไม่เปลี่ยนแปลงไปตามสัดส่วนของระดับกิจกรรมหรือ
ปริมาณการผลิต ในขณะที่ต้นทุนแปรผันต่อหน่วยคงที่ไม่ว่าปริมาณกิจกรรมจะเพิ่มขึ้นหรือลดลงซ่ึง
คำนวณหาตน้ ทนุ ได้ง่ายและทราบวา่ ต้นทนุ ดังกล่าวเปน็ ตน้ ทนุ ของแผนกใด

3) ต้นทุนกึ่งแปรผัน คือ ต้นทุนที่มีลักษณะส่วนหนึ่งเป็นต้นทุนคงที่ อีกส่วนหนึ่ง
เป็นต้นทุนแปรผัน ไปตามระดับของกิจกรรมที่เปลี่ยนแปลงไป เช่น ค่าบริการรายเดือนซ่อมบำรุง
เดือนละ 500 บาท โดยเข้าตรวจสภาพเคร่ืองจักร เดอื นละ 2 คร้งั หากเพ่มิ จากนั้นต้องเสียเพิ่ม
อกี ครงั้ ละ 200 บาท กลา่ วคือ ตน้ ทุนคงที่ 500 บาท ต้นทุนแปรผันขึน้ อยู่กับปริมาณกิจกรรม
ทเ่ี พิม่ ขน้ึ จากเดมิ

4) ต้นทุนกง่ึ คงที่ คือ ตน้ ทุนท่ีคงทใ่ี นชว่ งระดับกิจกรรมหน่งึ เม่ือกจิ กรรมเปลย่ี นไป
อีกระดับหนึ่ง ต้นทุนก็จะแปรผันตามไปด้วย และจะคงที่ตลอดช่วงกิจกรรมใหม่จนกว่าจะมีการ
เปลี่ยนแปลงระดับกิจกรรม เช่น หัวหน้างาน 1 คน ควบคุมงานได้ 10 คน แต่ถ้าต้องการเพิ่ม
คนงานเป็น 20 คน ต้องจ้างหัวหน้างานเพิ่มอีก 1 คนต้นทุนคงที่จากเดิม 1 คนก็จะเพิ่มเป็น
2 คน จนกว่าจะมกี ารเปลยี่ นแปลง

2.1.5 การจำแนกต้นทุนเพอ่ื การควบคุมและวดั ผลการปฏิบตั งิ าน
เป็นการควบคุมต้นทุนให้เป็นไปตามเป้าหมายที่วางไว้ เป็นหน้าที่ที่สำคัญของ

ผู้บริหาร ซึ่งจะต้องกำหนดหน่วยงานที่ต้องควบคุมต้นทุนแล้ววางแผนการควบคุมตลอดจนถึงการ
ลงมือปฏิบัติ และการวัดผลการปฏิบัติการควบคุมดังกล่าว ว่าเป็นไปตามแผนที่วางไว้หรือไม่ซึ่งใน
การควบคุมต้นทนุ นัน้ สามารถจำแนกได้เป็น 2 ประเภท ดังนี้

1) ต้นทุนที่ควบคุมได้ คือ ต้นทุนที่ผู้จัดการหรือหัวหน้างานสามารถสั่งการหรือ
ควบคุมไดเ้ ช่น คา่ ล่วงเวลา คา่ วัสดสุ ้นิ เปลอื ง เป็นต้น

2) ต้นทุนที่ควบคุมไม่ได้ คือ ต้นทุนที่ผู้จัดการหรือหัวหน้าไม่สามารถควบคุมได้
เพราะอยู่ในอำนาจการตัดสินใจของผู้บริหารหรือได้รับการปันส่วนมาจากส่วนกลางไม่สามารถ
หลกี เล่ยี งได้ เชน่ ค่าเสือ่ มราคาโรงงาน ค่าสาธารณปู โภค เปน็ ตน้

2.1.6 การจำแนกต้นทนุ เพือ่ การตดั สินใจ
ต้นทนุ ประเภทนีส้ ามารถแยกไดเ้ ปน็ 2 ประเภทใหญ่ ดังนี้
1) ต้นทุนที่เกี่ยวข้องกับการตัดสินใจ คือ ต้นทุนที่มีความสัมพันธ์กับการตัดสินใจ

ของผู้บริหารเพื่อใช้ในการประเมินทางเลือก ซึ่งอาจเกิดขึ้นจากการเปรียบเทียบต้นทุนในอดีตหรือ
พยากรณ์โดยอาศยั เทคนิคทางสถติ ิ ซึ่งจำแนกได้ ดังน้ี

7

1.1) ต้นทุนส่วนตา่ ง คือ ตน้ ทนุ ท่ีเพิม่ ขนึ้ หรือลดลงจากการเปลี่ยนแปลงวิธีการ
ปฏิบัติเดิมให้เป็นวิธีการใหม่ เช่น กำลังการผลิต 100 หน่วย ต้นทุนต่อหน่วย 2 บาท ถ้าเพ่ิม
กำลังการผลิตเป็น 150 หน่วย ต้นทุนต่อหน่วยเป็น 1.80 บาท ทำให้เกิดต้นทุนส่วนต่างที่ลดลง
จากเดมิ เมือ่ เปรียบเทยี บกับการผลิตเดิมอยู่ 2.20 บาท

1.2) ต้นทุนที่เลี่ยงได้ คือ ต้นทุนที่สามารถประหยัดได้จากการตัดสินใจ เช่น
การยุบสาขาทไ่ี ดก้ ำไรนอ้ ยหรอื ขาดทนุ จะช่วยลดตน้ ทนุ ไดล้ งจากเดิม

1.3) ต้นทุนคา่ เสยี โอกาส คอื ผลตอบแทนที่กจิ การไดร้ บั จากการตดั สนิ ใจเลือก
ทางเลือกใดทางเลือกหนึ่ง แต่กิจการต้องสูญเสียผลตอบแทนจากทางเลือกที่ไม่ได้เลือก เช่น มีเงิน
อยู่ 10,000 บาท ถ้าฝากเงินจะได้ดอกเบี้ย 200 บาทต่อปี แต่ถ้าปล่อยเงินกู้จะได้ดอกเบ้ีย
500 บาทต่อปี ซึ่งถ้าเลือกปล่อยเงินกู้จะทำให้เสียโอกาสได้รับดอกเบี้ยจากการฝากเงินเป็นจำนวน
200 บาท

2) ตน้ ทุนทีไ่ ม่เกย่ี วข้องกับการตัดสินใจ คือ ต้นทนุ ทไี่ ม่มีความสัมพันธ์เก่ียวข้องกับ
การตัดสินใจ ไม่วา่ ผบู้ ริหารจะเลือกทางเลอื กใดกต็ าม ซึง่ จำแนกไดด้ ังน้ี

2.1) ต้นทนุ จม คือ ตน้ ทนุ ท่เี กิดขึน้ ในอดีตไมส่ ามารถทจ่ี ะเปลย่ี นแปลงได้ เช่น
ซื้อเครื่องจักรมาในราคา 20,000 บาท เป็นเวลา 2 ปี ไม่ว่ากิจการจะขายหรือไม่ขาย ต้นทุน
ดังกล่าวกไ็ ด้เกดิ ขึน้ แลว้ จากการซ้ือเครือ่ งจักร

2.2) ต้นทุนที่หลีกเลยี่ งไม่ได้ คือ ตน้ ทนุ ทยี่ งั คงมีอยู่ไม่ว่ากจิ การจะเปล่ยี นแปลง
ไปจากเดิมหรือไม่ เช่น ค่าภาษีทรัพย์สินของโรงงาน เปน็ ต้น

2.2 หลกั การแนวคิดเกยี่ วกับผลตอบแทน

การวิเคราะห์การลงทุนและผลตอบแทนจากการลงทุนของโครงงานใด ๆ โดยเป็นการ
เปรียบเทียบผลตอบแทนและต้นทุนของโครงการนั้น ๆ ซึ่งผลตอบแทนและต้นทุนของโครงงานจะ
เกิดขึ้นในระยะเวลาต่างกันตลอดอายุโครงงาน ดังนั้นจึงจำเป็นต้องมีการปรับค่าของเวลา ของ
โครงงานเพื่อให้ได้มาซึ่งผลตอบแทนที่ได้รับและต้นทุนที่เสียไปช่วงนึง ในระยะเวลาที่ต่างกันให้เป็น
เวลาปัจจุบันก่อนแล้วจคงสามารถทำการเปรียบเทียบกันได้อย่างถูกต้องแน่นอนชัดเจนมากยิ่งข้ึน
(เสถียรศรีบุญเรือง, 2542) การวิเคราะห์ทางด้านการเงินเป็นการวิเคราะห์ค่าใช้จ่ายหรือเงินลงทุน
และผลตอบแทนหรือ ผลกำไรทางการเงินของรายงานโครงงาน เพื่อวิเคราะหว์ ่าโครงงานท่ีจัดทำขึ้น
นั้นมคี วามคุ้มคา่ กับการลงทนุ หรอื ไม่ โดยทัว่ ไปแลว้ แบ่งการวเิ คราะห์เป็น 2 ประเภท คอื

1) วิธีการโดยไม่มกี ารคดิ ลด (Undiscounted Approach) คือการวดั ค่าของต้นทุน และ
ผลตอบแทนจากโครงงาน โดยไม่มีคำนึงถึงว่าเงินทีไ่ ด้มาหรือใช้ไปในช่วงเวลาที่ต่างกัน เช่น เงินสด
รับในปีท่ี 1 จำนวนหนึ่งกบั เงินจำนวนเดียวกันนีท้ ี่จะได้รับในปีที่ 5 จะถือว่ามีมูลค่าที่เทา่ กนั การ

8

วิเคราะห์วิธีนี้ เช่น การหาระยะเวลาคืนทุน (Playback Period) ซึ่งการคำนวณว่านับจาก
จดุ เร่มิ ต้นโครงงานจะใชร้ ะยะเวลาอีกเท่าไร จึงจะมกี ระแสเงินสดรบั สุทธิจากโครงงานรวมกันเท่ากับ
มูลคา่ ในการลงทุน (Total Capital Investment)

2) วิธีการวิเคราะห์โดยมีการคิดลด (Discounted Approach) วิธีการวิเคราะห์โดยมี
การคิดลดเป็นวิธีการวัดค่าของผลตอบแทน และต้นทุนหรือค่าใช้จ่ายที่เกิดจากโครงงาน โดย
คำนึงถึงค่าเสียโอกาสผ่านวิธีการคิดลด (Discounted Method) ซึ่งวิธีที่นิยมใช้ ได้แก่มูลค่า
ปัจจุบันสทุ ธิ (NPV) อตั ราตอบแทนภายในจากการลงทนุ (IRR) วัตถุประสงคข์ องการวเิ คราะห์ทาง
การเงินโดยท่ัวไปการวเิ คราะหท์ างการเงนิ มวี ัตถปุ ระสงค์ 4 ประการดงั นี้

2.1) เพื่อประเมินความเป็นไปได้ทางการเงิน วัตถุประสงค์สำคัญของการ
วิเคราะห์ทางการเงิน คือการประเมินความสามารถในการทำโครงงานนั้นคือ โครงงานสามารถ
ก่อให้เกิดรายได้ที่คุ้มค่ากับค่าใช้จ่ายต่าง ๆ และอัตราผลตอบแทนที่ดี การประเมินส่วนนี้จะต้องมี
การประมาณตน้ ทุนและผลตอบแทนท้ังสิ้น เพอื่ ศึกษาผลตอบแทนสทุ ธขิ องโครงงาน

2.2) เพื่อประเมินแรงจูงใจการวิเคราะห์ทางการเงินจะมีความสำคัญต่อการ
ประเมินแรงจูงใจท่ีมตี ่อเจ้าของโครงงาน และผมู้ ีส่วนร่วมกบั โครงงาน หรอื ถา้ เปน็ โครงงานรฐั วิสากิจ
หรือ ที่รัฐบาลให้การสนับสนุน ก็พิจารณาว่าผลตอบแทนที่ได้รับจะเพียงพอต่อการเลี้ยงตัวเอง
และบรรลวุ ัตถปุ ระสงค์ ทางการเงนิ ตามท่ีต้องการหรือไม่

2.3) เพื่อจัดให้มีแผนการเงินที่ดีเพื่อให้โครงงานมีกำไรและผลตอบแทนที่ดีก็
จะต้องมีแผนการเงินที่ดีด้วย โดยเฉพาะการวางแผนจัดหาเงินทุน เพื่อให้ได้มาซึ่งเงินทุนในจำนวน
และในเวลาท่ีต้องการ โดยเสยี ค่าใช้จ่ายต่ำสูตรรวมทั้งเพื่อให้ข้อเสนอแนะถึงวธิ ีปรับปรุงความเป็นไป
ได้ทางการเงินของโครงงาน โดยเฉพาะความเหมาะสมของอัตราบริการราคา และปริมาณการผลิตท่ี
คมุ้ ทนุ

2.4) เพื่อประเมินขีดความมาสารถในการบริหารการเงิน สำหรับโครงงานการ
ลงทุนขนาดใหญ่ที่มีการบริหารการเงินที่สลบั ซับซ้อน ก็จำเป็นต้องพิจารณาถึงระบบการจัดการด้าน
การเงินและความสามารถของผู้ที่จะบริหารการเงินด้วยในการนี้ก็อาจมีการพิจารณาว่าควรจะมีการ
ปรบั ปรุงและเปลี่ยนแปลงองค์และการจัดการอย่างไร รวมท้ังการฝกึ การอบรมทักษะเฉพาะทางเรื่อง
อะไร เพ่อื ให้โครงงานเดนิ หนา้ ไปตาม

9

2.3 งานวิจัยที่เก่ียวข้อง

งานวิจยั เกย่ี วกับเร่ืองนำ้ ยาล้างจานจากมะกรดู นี้จัดทำขึน้ เพื่อต้องการศกึ ษาคน้ คว้าเก่ียวกับ
ความเป็นกรดของมะกรูด ที่สามารถชำระล้างสิ่งสกปรกได้ดีพอ ๆ กับน้ำยาล้างจานที่มีสารเคมี
หรือไม่ ต้นทุนต่ำและไม่มีสารตกค้าง เพราะใช้วัตถุดิบจากธรรมชาติอย่างน้ำมะกรูด น้ำด่าง
นำ้ เกลอื และหวั เช้อื น้ำยาโดยมีขัน้ ตอนการศึกษาค้นคว้า โดยนำหัวเช้อื ลงไปกวนในถังโดยใช้ไม้กวน
ไปทางเดิม ห้ามกวนสวนทาง และใส่น้ำมะกรูด น้ำด่าง น้ำเกลือ ลงไปทีละนิดสลับกัน จนหมด
กวนสักพักทิ้งไว้ และเมื่อนำไปล้างจานจะเกิดผลอย่างไร ผลปรากฏว่าเมื่อนำไปล้างจานจะสะอาด
พอ ๆ กับน้ำยาล้างจานที่มีสารเคมี มีต้นทุนที่ต่ำกว่า สามารถทำใช้เองได้ภายในบ้าน ทำให้
ประหยัดค่าใช้จ่ายภายในบ้านด้วย จากการท่ีเราได้ศึกษาและไดผ้ ลิตนำ้ ยาล้างจานจากมะกรูดออกใช้
นั้นมีประสิทธิภาพในการชำระลา้ งสิ่งสกปรก ซึ่งน้ำยาล้างจานของเรามีส่วนผสมของน้ำด่างซึง่ มีฤทธิ์
เป็นเบส ช่วยชำระลา้ งส่ิงสกปรก สว่ นมะกรูดนัน้ มีฤทธ์ิเป็นกรดซ่ึงทำปฏิกิริยากับไขมัน จึงช่วยขจัด
ความมันและกลนิ่ คาว เกลอื ช่วยขจดั สิ่งสกปรกส่วนหวั เชื้อ N70 ชว่ ยใหน้ ำ้ ยาลา้ งจานของเรามีฟอง
น่าใช้ ดังนั้นน้ำยาล้างจานที่เราผลิตขึ้นนี้จึงเป็นผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดทางเลือกใหม่ที่ดีอีกทาง
หนึ่ง (อนพุ นั ธ์ สมพินิจ. : 2557)

ภายในชุมชนต่าง ๆ มีการใช้น้ำยาล้างจานที่แตกต่างกันไปมากมายทั้งขนาดยี่ห้อและ
ประสิทธิภาพในการทำความสะอาด ซึ่งคณะผู้จัดทำได้พบว่าน้ำยาทำความสะอาดภาชนะนั้นมีราคา
สูงจงึ ไดค้ ดิ คน้ หาความรู้จากแหลง่ ต่าง ๆ วา่ การผลติ น้ำยาลา้ งจานนั้นจะต้องทำอย่างไรพอได้รู้วิธีการ
ทำ คณะผจู้ ัดทำจงึ ได้รว่ มกันพจิ ารณากันว่าควรจะนำผลไม้ใดทจี่ ะมาทำ เพราะเปน็ ผลไม้ท่ีหาง่ายไม่
แพงและผลใหญ่เหมาะที่นำมาทำน้ำยาล้างจานโดยเมื่อนำน้ำยาล้างจากมะละกอมาทดลองการใช้
สามารถใช้งานในการล้างภาชนะได้เทียบเท่ากับน้ำยาล้างจานตามท้องตลาดราคาไม่แพง สามารถทำ
เองได้ เมอ่ื สำรวจความพงึ พอใจในการใช้งานมีความพึงพอใจ (ยศพร พิมพโ์ คตร. : 2560)

แบ่งประเภทของน้ำยาล้างจาน ออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่ 1) น้ำยาล้างจานจาก
สมุนไพร เป็นน้ำยาล้างจานที่ผลิตได้จากส่วนผสมของ สมุนไพร เป็นหลัก เช่น น้ำมะกรูด
น้ำมะนาว เป็นต้น มักเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีการผลิตในภาค ครัวเรือนเพื่อใช้เองหรือผลิตเพื่อการ
จำหน่ายขนาดเล็กเป็นผลิตภัณฑ์ชุมชน 2) น้ำยาล้างจานจากสารเคมี เป็นน้ำยาล้างจานที่มี
สว่ นผสมของสารเคมเี ปน็ หลัก เปน็ ผลิตภัณฑ์ทม่ี กี ารผลติ มากในภาคอตุ สาหกรรมและ 3) น้ำยาล้าง
จานจากสารเคมีและจากสมุนไพร เป็นน้ำยาล้างจานที่มีส่วนผสมของทั้งสารเคมีและสารสกัดจาก
สมุนไพร เป็นผลิตภัณฑ์ที่มีการผลิตและใช้มากในปัจจุบัน ทั้งในภาคอุตสาหกรรมและครัวเรอื นโดย
ผลิตภัณฑ์น้ำยาล้างจานที่มีการผลิต และใช้มากในปัจจุบันมักเป็นผลิตภัณฑ์จากสารเคมี และ
ผลิตภณั ฑจ์ ากสารเคมที ีม่ ีสว่ นผสม

10

ของสารสกัดจากสมุนไพร มีลักษณะสีเหลืองหรือสีใสขน้ ส่วนน้ำยาลา้ งจานจากสมุนไพรมัก พบว่า
มีการผลิตและใช้น้อยที่สุด ซึ่งจะพบได้ในภายในครัวเรอื นหรอื เป็นผลิตภณั ฑ์ชุมชน (เวิลด์เคมีคัล. :
2560)

น้ำยาล้างจาน สมุนไพรนอกจากจะไม่เป็นพิษต่อสภาพแวดล้อม ยังอ่อนโยนต่อมือของ
ผู้ใช้น้ำยาล้างจานอีกด้วย นอกจากนี้ผลิตภัณฑ์ที่ใช้สารสังเคราะห์ส่วนใหญ่จะใส่ขี้ผึ้งสารขจัดคราบ
และซิลิโคน ในปริมาณมากทำให้ยากต่อการชะล้าง ส่วนสารสกัดจากมะกรูดสามารถขจัดคราบดับ
กลิ่นคาวและสามารถล้างออกได้ง่าย ซึ่งสอดคล้องกับที่ หม่อนไม้ (นามแฝง) (2556: ออนไลน์)
ได้อธิบายว่า ความเปน็ กรดของน้ำมะกรูดสามารถชำระล้างสิง่ สกปรกได้ในระดับเดียวกับ น้ำยาล้าง
จานที่มีสารเคมี แต่มีต้นทุนต่ำและไม่มีสารตกค้าง เพราะใช้วัตถุดิบจากธรรมชาติ อย่างน้ำมะกรูด
น้ำดา่ ง น้ำเกลอื และหัวเชื้อน้ำยา (จุฑาทพิ ย์ เรืองฉาย และคนอ่นื ๆ . : 2556)

งานวจิ ยั เก่ยี วกบั เร่ือง นำ้ ยาล้างจานจากกรดมะนาว นีจ้ ดั ทำข้นึ เพอ่ื ต้องการศึกษาค้นคว้า
เกี่ยวกับความเป็นกรดของมะนาว ที่สามารถชำระล้างสิ่งสกปรกได้ดีพอ ๆ กับน้ำยาล้างจานที่มี
สารเคมีหรือไม่ ต้นทุนต่ำและไมม่ สี ารตกค้าง เพราะใช้วัตถุดบิ จากธรรมชาติอยา่ งนำ้ มะนาว น้ำด่าง
น้ำเกลือ และหัวเชื้อน้ำยา โดยมีขั้นตอนการศึกษาค้นคว้า โดยนำหัวเชื้อลงไปกวนในถังโดยใช้ไม้
กวนไปทางเดิม หา้ มกวนสวนทางและใสน่ ้ำมะกรูด นำ้ ด่าง นำ้ เกลอื ลงไปทีละนิดสลบั กนั จนหมด
กวนสักพักทิ้งไว้ และเมื่อนำไปล้างจานจะเกิดผลอย่างไร ผลปรากฏว่าเม่ือนำไปล้างจานจะสะอาด
พอ ๆ กบั นำ้ ยาล้างจานท่ีมสี ารเคมี มตี น้ ทนุ ทีต่ ำ่ กวา่ สามรถทำใช้เองได้ภายในบา้ น ทำให้ประหยัด
ค่าใชจ้ า่ ยภายในบ้านด้วย (กาญจนา ใจเย็น. : 2558)

11

2.4 กรอบแนวคิดในการศึกษา

แนวคิดตน้ ทุน

ตน้ ทุนตามส่วนประกอบของ
ผลิตภณั ฑ์
ตน้ ทนุ 1. คา่ วัตถดุ ิบ
2. คา่ แรง
3. คา่ ใชจ้ า่ ยในการผลติ

ภาพที่ 1 แสดงกรอบแนวคิดในการลงทุน

ความพึงพอใจของแมบ่ ้าน 1. ผลติ ภณั ฑ์ทม่ี ปี ระโยชน์
ทีม่ ตี ่อการให้ความรู้ 2. ความเข้าใจจากการได้รับรู้
เกยี่ วกบั การผลิตนำ้ ยาล้างจานจาก 3. ความปลอดภัยและถูกสุขอนามยั
มะกรูด 4. ตน้ ทนุ ของผลติ ภัณฑ์
5. สามารถทำใช้ได้เองในครัวเรอื น
6. ระยะเวลาของการให้ความรู้

ภาพท่ี 2 แสดงกรอบแนวคิดในการศึกษาความเปน็ ไปได้ในการผลิตนำ้ ยาลา้ งจานจากมะกรูด

บทที่ 3

วธิ ีการดำเนินการ

การดำเนินการศึกษาครั้งนี้ เป็นการศึกษาความเป็นไปได้ในการผลิตน้ำยาล้างจานจาก
มะกรูดเพื่อชุมชนของนักเรียน นักศึกษา แผนกวิชาการบัญชี วิทยาลัยเทคนิคพิจิตร ผู้จัดทำ
โครงการไดด้ ำเนนิ การศกึ ษาตามลำดบั ขนั้ ดังนี้

3.1 ประชากรและกลุม่ ตัวอยา่ ง
3.2 เคร่อื งมอื ทใี่ ช้ในการศกึ ษา
3.3 วิธกี ารดำเนินงาน
3.4 การเก็บรวบรวมข้อมลู
3.5 การวิเคราะหข์ ้อมูล
3.6 สถิติที่ใชใ้ นการวเิ คราะห์ขอ้ มลู

3.1 ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

3.1.1 ประชากรกลุ่มตวั อย่าง
1) ประชากรที่ใช้ในการศึกษา ได้แก่ แม่บ้าน หมู่ 8 ตำบลบางลาย อำเภอ

บึงนาราง จงั หวัดพิจิตร
2) กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษา ได้แก่ แม่บ้าน หมู่ 8 ตำบลบางลาย อำเภอ

บึงนาราง จังหวัดพิจิตร จำนวน 30 คน กำหนดกลุ่มตัวอย่างโดยเลือกแบบเจาะจง จากแม่บ้าน
ที่เขา้ รับการอบรมการผลติ นำ้ ยาลา้ งจานจากมะกรดู

3.1.2 สถานณ์ที่ดำเนินการ แม่บ้าน หมู่ 8 ตำบลบางลาย อำเภอบึงนาราง
จังหวดั พิจิตร

3.1.3 วิธดี ำเนนิ การศึกษา
การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาเชิงสำรวจ (Survey Research) ใช้ข้อมูล

2 ลกั ษณะ คื

13

1) ข้อมูลเชิงคุณภาพ เป็นการรวบรวมข้อมูล เพ่ืออธิบายสภาพทั่วไปทาง
เศรษฐกจิ และสังคมของชมุ ชนโดยใชว้ ธิ กี ารสมั ภาษณ์และใช้เอกสารทีเ่ กยี่ วข้อง

2) ข้อมูลเชิงปรมิ าณ เป็นการรวบรวมข้อมูลค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องกับการผลิตและ
การใช้นำ้ ยาลา้ งจานจากมะกรูด

3.2 เครื่องมือที่ใชใ้ นการศึกษา
เครอื่ งมือท่ใี ช้ในการศึกษา มดี งั น้ี
3.2.1 แบบสอบถามความพึงพอใจของแมบ่ า้ นท่ีมีการให้ความร้เู กยี่ วกับการผลิตน้ำยาล้าง

จานจากมะกรดู
3.2.2 แบบบนั ทึกต้นทนุ การผลติ น้ำยาล้างจานจากมะกรูด

3.3 วธิ ีการดำเนนิ งาน
การศกึ ษาคร้ังน้ีเป็นการศกึ ษาเชิงสำรวจ (Survey Research) ใช้ 2 ลกั ษณะ คือ
3.3.1 ข้อมูลเชิงคุณภาพ เป็นการรวบรวมข้อมูล เพื่ออธิบายสภาพทั่วไปทางเศรษฐกิจ

และสังคมของชมุ ชนโดยใช้วิธีการสมั ภาษณ์ และการใช้เอกสารที่เกยี่ วขอ้ ง
3.3.2 ข้อมูลเชิงปริมาณ เป็นการรวบรวมข้อมูลค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องกับการผลิตและ

การใช้น้ำยาลา้ งจานในครวั เรอื น

3.4 การเก็บรวบรวมข้อมลู
ผจู้ ัดทำโครงงานไดด้ ำเนนิ การเกบ็ รวบรวมขอ้ มลู โดยดำเนนิ การตามข้นั ตอน ดงั น้ี
3.4.1 นำแบบสอบถามแจกให้กับแม่บ้านที่ได้เข้าร่วมโครงงานและให้ความรู้เกี่ยวกับ

การผลิตน้ำยาล้างจานจากมะกรูด และเก็บแบบสอบถามด้วยตนเอง ได้รับแบบสอบถามจำนวน
ท้ังสน้ิ 30 ฉบบั

3.4.2 รวบรวมแบบสอบถามที่ไดม้ าทำการวเิ คราะหข์ ้อมูล

14

3.5 การวเิ คราะห์ขอ้ มลู
ไดด้ ำเนินการวิเคราะห์ข้อมูล ดงั น้ี
3.5.1 วิเคราะห์สถานภาพทั่วไปของผู้ตอบแบบสอบถาม ใช้สถิติพื้นฐานการแจกแจง

ความถีแ่ ละค่าร้อยละ (Percentage)
3.5.2 วิเคราะห์ความพึงพอใจของแม่บ้านที่มีต่อการให้ความรู้เกี่ยวกับการผลิตน้ำยาล้าง

จานจากมะกรดู

3.6 สถิติท่ใี ช้ในการวเิ คราะห์ขอ้ มลู
3.6.1 วิเคราะห์สถานภาพทัว่ ไปของผตู้ อบแบบสอบถามใช้สถติ ริ ้อยละ
3.6.2 การวิเคราะห์ระดับความพึงพอใจของแม่บา้ นที่มีต่อการให้ความรู้เกีย่ วกับการผลิต

น้ำยาลา้ งจานจากมะกรูด

บทที่ 4
ผลการวเิ คราะหข์ ้อมูล

การดำเนินการศึกษาครั้งนี้ เป็นการวิเคราะห์ต้นทุนและผลตอบแทนเพื่อการตัดสินใจ
ในการผลิตน้ำยาล้างจานจากมะกรูด เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม ผู้ศึกษานำเสนอผลการ
วเิ คราะหข์ อ้ มลู ตามลำดบั ดังนี้

4.1 ขอ้ มลู เกี่ยวกับต้นทนุ และผลตอบแทนของผลิตภัณฑน์ ้ำยาล้างจานจากมะกรูด
4.2 ข้อมลู ค่าใช้จา่ ยในการซ้ือผลิตภณั ฑ์น้ำยาลา้ งจานจากมะกรดู
4.3 ข้อมลู สถานภาพทั่วไปของผตู้ อบแบบสอบถาม
4.4 ขอ้ มลู เกย่ี วกบั ความพงึ พอใจของแม่บ้าน ท่ีมีต่อผลิตภัณฑ์นำ้ ยาล้างจานจากมะกรดู

ผลการวิเคราะห์ข้อมูล

4.1 ผลการวเิ คราะห์ข้อมลู เกยี่ วกับต้นทนุ และผลตอบแทนของผลิตภัณฑ์น้ำยาล้าง
จานจากมะกรดู

การศึกษาต้นทุนในการผลิตน้ำยาล้างจานจากมะกรูด ผู้ศึกษาได้เก็บรวบรวมข้อมูลจาก
การผลิตน้ำยาล้างจานจากมะกรูดโดยต้นทุนในการผลิตน้ำยาล้างจานจากมะกรูดแบ่งตาม
ส่วนประกอบของผลิตภัณฑ์ ประกอบด้วย ค่าวัตถุดิบ ค่าแรง ค่าใช้จ่ายในการผลิต ดังแสดงใน
ตารางที่ 4.1.1 - 4.1.6

ตารางท่ี 4.1.1 แสดงการแบ่งประเภทต้นทุนท่ีทำการศึกษา

ค่าวตั ถุดบิ คา่ แรงงาน ค่าใชจ้ า่ ยในการผลิต
1. ค่าบรรจภุ ัณฑ์
1. คา่ ชุดน้ำยาล้างจาน 1. คา่ แรงงานตนเอง 2. ค่าเสอ่ื มราคาอปุ กรณ์

16

ตารางท่ี 4.1.2 แสดงตน้ ทนุ คา่ วตั ถดุ บิ ในการผลิตน้ำยาล้างจานจากมะกรูด
(จำนวนการผลิต 30 ขวด)

ที่ รายการ จำนวน(หนว่ ย) จำนวน(บาท)

1. คา่ วัตถุดบิ 1 ลติ ร 180.00

ต้นทนุ คา่ วัตถดุ บิ เฉลี่ยตอ่ ชดุ 6 180.00

จากตารางที่ 4.1.2 แสดงต้นทุนค่าวัตถุดิบเฉลี่ยต่อขวดคือค่าชุดน้ำยาล้างจาน ในการ
ผลติ น้ำยาลา้ งจานจากมะกรูดเฉลี่ย 6 บาทต่อขวด

ตารางที่ 4.1.3 แสดงตน้ ทนุ คา่ แรงงานในการผลิตนำ้ ยาล้างจานจากมะกรดู
(จำนวนการผลิต 30 ขวด)

ท่ี รายการ คา่ จ้าง (บาท)/หลอด

1. ค่าแรงงาน 150.00

ค่าแรงเฉล่ยี ตอ่ ขวด 5.00

จากตารางที่ 4.1.3 แสดงผลการวิเคราะห์ข้อมูลค่าแรงงาน เฉลี่ย 5.00 บาทต่อขวด
กำหนดค่าแรงงานต่อการผลิต 1 ครั้ง 50 บาท ต่อคน และในการผลิต 1 ครั้งใช้แรงงาน
3 คน

ตารางท่ี 4.1.4 แสดงมลู คา่ สนิ ทรพั ย์และคา่ เสือ่ มราคา (จำนวนการผลิต 30 ขวด)

หมอ้ อายุ(ปี) ราคา ค่าเสือ่ มราคา
คา่ เส่อื มราคาต่อขวด 1 200 100.00

0.27

จากตารางท่ี 4.1.4 แสดงผลการวิเคราะห์ขอ้ มูลคา่ เส่อื มราคาหมอ้ เฉล่ยี 0.27 ต่อขวด
อายกุ ารใช้งาน 1 ปี

17

ตารางที่ 4.1.5 แสดงข้อมูลในการผลติ นำ้ ยาลา้ งจานจากมะกรดู เฉล่ียต่อขวด

ท่ี รายการ ตน้ ทุนเฉลี่ย/ขวด ร้อยละ
53.24
1. ค่าวตั ถดุ ิบ 6.00 44.36
2.40
2. คา่ แรงงาน 5.00 100.00

3. คา่ ใชจ้ ่ายในการผลติ 0.27

ตน้ ทุนในการผลิตนำ้ ยาล้างจาน 11.27

จากตารางที่ 4.1.5 แสดงการวิเคราะห์ข้อมูลต้นทุนในการผลติ น้ำยาล้างจานจากมะกรดู
เฉลี่ยต่อขวดพบว่าอันดับแรกคือ ค่าวัตถุดิบ 6.00 บาท คิดเป็นร้อยละ 53.24 รองมาคือ
ค่าแรงงาน 5.00 บาท คิดเป็นร้อยละ 44.36 และค่าใช้จ่ายในการผลิต 0.27 บาท
คดิ เป็นร้อยละ 2.40 จึงทำใหต้ น้ ทุนในการผลิตน้ำยาล้างจานจากมะกรูดเฉลี่ย 11.27 บาทตอ่ ขวด

ตารางท่ี 4.1.6 แสดงข้อมลู ต้นทุนทปี่ ระหยัดไดต้ ่อขวด

รายการ มลู ค่าการซอื้ ต่อ 1 ขวด
ค่าใชจ้ ่ายจากการซือ้ น้ำยาล้างจาน 38.00
ค่าใชจ้ า่ ยจากการผลติ นำ้ ยาล้างจานใช้เอง 11.27
ความแตกต่างระหว่างน้ำยาลา้ งจานทผ่ี ลิตเองกบั ซ้ือ 26.73

จากตารางที่ 4.1.6 แสดงข้อมูลการเปรียบเทียบระหว่างน้ำยาล้างจานที่ผลิตเอง
กับน้ำยาล้างจานที่ซื้อตามห้างสรรพสินค้าและร้านค้าทั่วไป ค่าใช้จ่ายจากการซื้อน้ำยาล้างจาน
38 บาท ค่าใช้จ่ายจากการผลิตน้ำยาล้างจานใช้เอง 11.27 บาท ในขนาดที่เท่ากัน จะประหยัด
ค่าใชจ้ ่ายได้ 26.73 บาทต่อขวด

18

4.2 ข้อมูลค่าใช้จา่ ยในการซอื้ ผลติ ภณั ฑ์นำ้ ยาลา้ งจาน
การคำนวณค่าใช้จ่ายในการซื้อน้ำยาล้างจานผู้ศึกษาได้เก็บรวบรวมข้อมูลราคาของ

น้ำยาล้างจานขนาด 500 มิลลิลิตรจากห้างสรรพสินค้าและร้านค้าทั่วไป 3 ผลิตภัณฑ์ ที่ราคา
แตกต่างกันได้แสดงในตารางท่ี 4.2.1

ตารางที่ 4.2.1 แสดงค่าใชจ้ ่ายในการซื้อนำ้ ยาลา้ งจานเฉลยี่ ต่อขวด

ผลิตภัณฑ์ ราคา(บาท)
นำ้ ยาลา้ งจานไลปอนเอฟ 45.00
นำ้ ยาลา้ งจานซันไลต์ 40.00
น้ำยาล้างจานสกอ๊ ตซ์ไบรต์ 19.00

4.3 ข้อมูลสถานสถานภาพท่วั ไปของผตู้ อบแบบสอบถาม
การศึกษาครั้งนี้ผู้ศึกษาได้เก็บรวมรวบข้อมลู จากกลุ่มตัวอย่างคือกลุ่มหมู่บ้านจำนวน

30 คนซึ่งผู้ศึกษาได้นำมาวิเคราะห์ข้อมูลสถานภาพทั่วไปของผู้ตอบแบบสอบถามที่เกี่ยวกับความ
พึงพอใจของกลุ่มชุมชนที่มีต่อการให้ความรู้เกี่ยวกับการผลิตน้ำยาล้างจานจากมะกรูดดังตารางท่ี
4.3.1 – 4.3.4

ตารางท่ี 4.3.1 แสดง (คา่ ความถ่ี) และค่าร้อยละของข้อมลู สถานภาพและขอ้ มลู ทั่วไป
จำแนกตามเพศ

เพศ จำนวน (คน) ร้อยละ
1. ชาย 14 46.67
2. หญงิ 16 53.33
30 100.00
รวม

จากตารางที่ 4.3.1 แสดงผลการวิเคราะห์ข้อมูลสถานภาพและข้อมูลทั่วไป จำแนกตาม
เพศ พบว่าผู้ตอบแบบสอบถามอันดับแรกคือเพศหญิง จำนวน 16 คน คิดเป็นร้อยละ 53.33
รองมาคอื เพศชายจำนวน 14 คน คิดเปน็ รอ้ ยละ 46.67 ตามลำดับ

19

ตารางที่ 4.3.2 แสดงจำนวน (คา่ ความถี่) และค่าร้อยละของข้อมูลแบบสอบถามและ
ข้อมูลท่ัวไปจำแนกตามอายุ

อายุ จำนวน (คน) รอ้ ยละ
1. ต่ำกวา่ 15 ปี 1 3.33
2. 15-20 ปี 21 70.00
3. 20-30 ปี 3 10.00
4. 30 ปขี น้ึ ไป 5 16.67
30
รวม 100.00

จากตารางที่ 4.3.2 แสดงผลการวิเคราะห์ข้อมูลสถานภาพทั่วไปจำแนกตามอายุ พบว่า
ช่วงอายุที่ตอบแบบสอบถามอันดับแรกคอื อายุ 15-20 ปี จำนวน 21 คน คิดเป็นร้อยละ 70.00
รองลงมาคืออายุ 30 ปีข้นึ ไป จำนวน 5 คน คิดเปน็ รอ้ ยละ 16.67 และอายุ 20-30 ปี จำนวน
3 คน คิดเป็นร้อยละ 10.00 และอายุต่ำกว่า 15 ปี จำนวน 1 คน คิดเป็นร้อยละ 3.33
ตามลำดบั

ตารางท่ี 4.3.3 แสดงจำนวน (ค่าความถ่ี) และค่ารอ้ ยละของข้อมูลแบบสอบถามและ
ข้อมูลทัว่ ไปจำแนกตามระดับการศึกษา

ระดับการศกึ ษา จำนวน (คน) ร้อยละ
1. ประถมศึกษา 2 6.67
2. มธั ยมศกึ ษา 10 33.33
3. ประกาศบัตรวิชาชีพ (ปวช.) 12 40.00
4. ประกาศนยี บัตรวชิ าชีพชนั้ สงู (ปวส.) 6 20.00
30
รวม 100.00

จากตารางที่ 4.3.3 แสดงผลการวิเคราะห์ข้อมูลสถานภาพและข้อมูลทั่วไป จำแนกตาม
ระดับการศึกษา พบว่าผู้ตอบแบบสอบถามในระดับการศึกษาอันดับแรกคือระดับประกาศนียบัตร
วิชาชีพ (ปวช.) จำนวน 12 คน คิดเป็นร้อยละ 40.00 รองลงมาคือระดับมัธยมศึกษา จำนวน
10 คน และระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.) จำนวน 6 คน คิดเป็นร้อยละ 20.00
และระดบั ประถมศกึ ษา จำนวน 2 คน คิดเป็นรอ้ ยละ 6.67 ตามลำดับ

20

ตารางที่ 4.3.4 แสดงจำนวน (คา่ ความถี่) และค่ารอ้ ยละของข้อมลู สถานภาพและ
ข้อมูลทวั่ ไปจำแนกตามแหลง่ เงินทนุ

แหลง่ เงนิ เดือน จำนวน (คน) รอ้ ยละ
1. เงนิ ลงทุนสว่ นตัว 30 100.00
2. ธนาคาร/สหกรณ์ 0 00.00
3. กองทนุ หมบู่ ้าน 0 00.00
4. ญาตพิ นี่ อ้ ง 0 00.00
5. แหลง่ อื่น ๆ 0 00.00
30 100.00
รวม

จากตารางท่ี 4.3.4 แสดงผลการวิเคราะห์ขอ้ มลู สถานภาพและข้อมูลทวั่ ไปจำแนกตาม
แหล่งเงินทนุ พบว่า กลมุ่ แม่บ้านทั้งหมดมีแหล่งเงนิ ทุนส่วนตวั

4.4 ข้อมูลเกี่ยวกับความพึงพอใจของแม่บ้าน ที่มีต่อผลิตภัณฑ์น้ำยาล้างจาน
จากมะกรูด

ผลการวิเคราะห์ระดับความพึงพอใจของกลุ่มแม่บ้านที่มีต่อการให้ความรู้เกี่ยวกับ
ผลิตภัณฑ์น้ำยาล้างจานจากมะกรูดได้จากการนำเสนอสอบถามความพึงพอใจของกลุ่มตัวอย่าง
จำนวน 30 คน ตอบแบบสอบถามรวบรวมข้อมูลที่ได้มาหาค่าคะแนนเฉลี่ย ได้ค่าต่าง ๆ ปรากฏ
ในตารางที่ 4.4.1

21

ตารางท่ี 4.4.1 แสดงคา่ เฉล่ียและสว่ นเบีย่ งเบนมาตรฐาน ความพึงพอใจของแมบ่ ้านท่ีมี
ต่อการให้ความรเู้ กี่ยวกบั การผลติ น้ำยาล้างจานจากมะกรูด

รายการ ผลการวเิ คราะห์ ระดับ

1. ผลิตภณั ฑม์ ปี ระโยชน์ ̅ . . ความพงึ พอใจ
2. ระยะเวลาของการให้ความรู้ พงึ พอใจมาก
3. ความปลอดภยั และถูกสขุ อนามยั 4.50 0.94 พงึ พอใจมาก
4. ตน้ ทุนของผลติ ภัณฑ์ 4.30 0.91 พงึ พอใจมาก
5. สามารถทำใชไ้ ด้เองในครวั เรือน 4.57 0.62 พึงพอใจมาก
6. มีความเข้าใจจากการไดร้ ับความรู้ 4.27 0.80 พึงพอใจมาก
4.57 0.66 พงึ พอใจมาก
รวม 4.47 0.71 พึงพอใจมาก
4.44 0.77

จากตารางที่ 4.4.1 พบว่า กลุ่มแม่บ้านมีความพึงพอใจต่อการให้ความรู้เกี่ยวกับการ
ผลติ น้ำยาล้างจานจากมะกรูด ในภาพรวมอยู่ในระดับพึงพอใจมาก ( ̅ =4.44, . =0.77) และเม่ือ
พิจารณาเป็นรายข้อข้อที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดสองอันดับแรกได้แก่ ข้อ 3 คือความปลอดภัยและถูก
สุขอนามัย ( ̅ =4.57, . =0.62) รองลงมาข้อ 5 คือสามารถทำใช้เองได้ในครัวเรือน
( ̅ =4.57, . =0.66) ข้อ 1 คือผลิตภัณฑ์มีประโยชน์ ( ̅ =4.50, . =0.94) ข้อ 6 คือมีความ
เข้าใจจากการได้รับความรู้ ( ̅ =4.47, . =0.71) ข้อ 2 คือระยะเวลาการให้ความรู้
( ̅ =4.30, . =0.91) และสุดท้ายข้อ 4 คือต้นทุนของผลิตภัณฑ์ ( ̅ =4.27, . =0.80)
ตามลำดบั

บทที่ 5

สรปุ อภปิ รายผลและข้อเสนอแนะ

การศึกษาครั้งนี้ เป็นการวเิ คราะห์ต้นทุนเพื่อการตัดสินใจในการทำผลิตภัณฑ์นำ้ ยาล้างจาน
จากมะกรูดมีวตั ถปุ ระสงค์

1. เพอื่ การนำข้อมลู ของมะกรูดมาผลิตนำ้ ยาลา้ งจานและสามารถนำมาใชไ้ ดจ้ ริง
2. เพ่ือศึกษาคา่ ใชจ้ ่ายทีป่ ระหยดั ไดจ้ ากการผลิตน้ำยาล้างจานมาใช้เองในครัวเรอื น
3. เพือ่ ศึกษาความพึงพอใจท่ีมีตอ่ การให้ความรเู้ กยี่ วกบั การผลิตนำ้ ยาล้างจาน
กลุ่มตัวอยา่ งทีใ่ ชใ้ นการศึกษา แม่บ้าน ม.8 ต.บางลาย อ.บึงนาราง จ.พจิ ติ ร จำนวน 30
คน กำหนดกลุม่ ตวั อย่างโดยเลือกแบบเจาะจง จากแมบ่ า้ นที่เข้ารับการอบรมการผลิตน้ำยาล้างจาน
จากมะกรดู
เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา ได้แก่ แบบสอบถามความพึงพอใจของแม่บ้านที่มีตอ่ ผลิตภัณฑ์
น้ำยาลา้ งจานจากมะกรูดและแบบบนั ทกึ ตน้ ทนุ จากการผลติ น้ำยาล้างจานจากมะกรูด
ในการเก็บรวมรวมข้อมูล ผู้ศึกษาได้ดำเนินการเก็บรวบรวมข้อมูล โดยทำแบบสอบถาม
ที่สร้างเสร็จสมบรู ณ์แล้วไปทำการเกบ็ ข้อมูลด้วยตนเอง จากกลุ่มตัวอย่างจำนวน 30 คน รวบรวม
แบบสอบถามที่ได้มาทำการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพื้นฐานแจกแจงความถี่และค่าร้อยละ
และใชผ้ ลตอบแทนโดยใชอ้ ตั ราสว่ นทางการเงนิ

5.1 สรุปผลการศกึ ษา

จากการวิเคราะห์ข้อมูล สรปุ ผลการศึกษาต้นทุนจากการผลิตน้ำยาลา้ งจานจากมะกรดู
ดังนี้

5.1.1 ต้นทนุ ในการผลติ น้ำยาลา้ งจานจากมะกรูดเฉลี่ยต่อขวด
จากผลการศึกษา พบว่า ในการผลิตน้ำยาลา้ งจานจากมะกรูด มตี น้ ทุนรวมเฉล่ีย

ตอ่ ขวดประกอบดว้ ย คา่ วตั ถุดบิ 6 บาท คา่ ใชจ้ า่ ยในการผลิตและค่าแรงงานเฉ่ีย 5 บาทต่อขวด

23

5.1.2 คา่ ใช้จ่ายทีป่ ระหยดั ได้จากการผลติ นำ้ ยาลา้ งจานจากมะกรดู ใช้เองในครัวเรือน
จากผลการเปรยี บเทียบระหวา่ งน้ำยาลา้ งจานจากมะกรูดท่ีผลิตเอง กบั นำ้ ยาล้างจาน

จากมะกรูดที่ซื้อตามห้างสรรพสินค้าและร้านค้าทั่วไป ในปริมาณที่เท่ากัน จะประหยัดค่าใช้จ่ายได้
26.73 บาทตอ่ ขวด

5.1.3 ความพึงพอใจของแม่บ้านที่มีต่อการให้ความรู้เกี่ยวกับการผลิตน้ำยาล้างจาน
จากมะกรูด

ความพึงพอใจของแม่บ้านที่มีต่อการให้ความรู้เกี่ยวกับการผลิตน้ำยาล้างจานจาก
มะกรูดในภาพรวมอยู่ในระดับพึงพอใจมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ ข้อที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด
3 อันดับแรก ได้แก่ ข้อ 3 ความปลอดภัยและถูกสุขอนามัย ข้อ 5 สามารถทำใช้เองได้ใน
ครัวเรือน และขอ้ 1 ผลติ ภัณฑ์มปี ระโยชน์ ตามลำดบั

5.2 อภปิ รายผลการศึกษา

จากสรุปผลการศกึ ษามีประเด็นสำคญั ทคี่ วรนำมาอภปิ รายผล ดังนี้
5.2.1 ต้นทุนการผลิตน้ำยาล้างจานจากมะกรูดประกอบด้วย 3 ส่วนประกอบสำคัญ
ได้แก่ ค่าวัตถุดิบร้อยละ 53.24 ค่าแรงร้อยละ 44.36 และค่าใช้จ่ายในการผลิตร้อยละ 2.40
เห็นได้ว่าในการทำน้ำยาล้างจานจากมะกรูดมีสัดส่วนของวัตถุดิบมากที่สุด ทั้งนี้อาจเนื่องจากการ
ผลิตนำ้ ยาลา้ งจานจากมะกรูดใชว้ ตั ถดุ ิบหลักคือชดุ นำ้ ยาล้างจานมากท่ีสดุ
5.2.2 ในการผลิตน้ำยาล้างจานจากมะกรูด พบว่า การทำน้ำยาล้างจานจากมะกรูดน้ัน
มีผู้ต้องการใช้น้ำยาล้างจานเป็นจำนวนมาก ถ้าเราจะขายเราก็สามารถกำหนดราคาได้ต่ำกว่า
ห้างสรรพสินค้าและร้านค้าท่ัวไป ดังนั้นผู้จัดทำโครงงานจึงตัดสินใจผลิตน้ำยาล้างจานจากมะกรูด
ขึ้นมาเพื่อความสะดวกสบายในการล้างจานและมีราคาต่ำกว่าห้างสรรพสินค้าและร้านค้าทั่วไป
ทง้ั น้เี พ่ือเป็นทางเลอื กอีกทางของผูบ้ ริโภค

24

5.3 ข้อเสนอแนะ
5.3.1 ข้อเสนอแนะในการศกึ ษาคร้งั น้ี
ในการผลิตน้ำยาล้างจานจากมะกรูดใช้เองมีต้นทุนในการผลิตที่ต่ำกว่าตาม

ห้างสรรพสินค้าและร้านค้าทั่วไป แม่บ้านจึงควรพิจารณาหาแนวทางในการเพิ่มประสิทธิภาพในการ
ผลติ เพอื่ ให้ไดน้ ้ำยาล้างจานจากมะกรูดที่มคี ุณภาพและตน้ ทุนท่ีตำ่ ลง

5.3.2 ข้อเสนอในการศกึ ษาครง้ั ตอ่ ไป
ควรศึกษาแนวทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์น้ำยาล้างจานจากมะกรูดและทำการ

วิเคราะห์ต้นทุนเพื่อเป็นทางเลือกในการประกอบอาชพี โดยการนำแนวคิดใหม่ ๆ มาทดลองเพื่อให้
ได้ผลิตภัณฑ์ที่แปลกใหม่ เช่น ทำให้มีสีสันและกลิ่นที่แตกต่างไปจากเดิม แล้วนำมาเปรียบเทียบ
ต้นทนุ ของผลิตภณั ฑ์เดิม

25

บรรณานกุ รม

อนุพนั ธ์ สมพินจิ “สอนวธิ ีทำนำ้ ยาลา้ งจาน”,[ออนไลน์]. เขา้ ถงึ ได้จาก

: https://shorturl.asia/KVQoW
เวิลด์เคมคี ลั . (ม.ป.ป.). น้ำยาลา้ งจาน. [ออนไลน์]. เข้าถงึ ได้จาก :

: https://shorturl.asia/ZWUyI
จฑุ าทพิ ย์ เรืองฉาย และคนอื่น ๆ . น้ำยาลา้ งจานจากมะกรูด. [ออนไลน]์ . เข้าถงึ ไดจ้ าก

: https://shorturl.asia/Sh8sJ
กาญจนา ใจเยน็ . วจิ ัยเกี่ยวกับเร่ือง น้ำยาลา้ งจานจากกรดมะนาว. เขา้ ถงึ ไดจ้ าก

: https://shorturl.asia/ts5c3

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก

เครอ่ื งมือที่ใชใ้ นการศึกษา
แบบสอบถามความคดิ เหน็ เกย่ี วกับปจั จัยทีม่ ีผลตอ่ การผลติ น้ำยาลา้ งจานจากมะกรดู

28

แบบสอบถามฉบบั น้จี ดั ทำขึ้นโดย นักศกึ ษากลุม่ โครงงานการศกึ ษาความเป็นไปได้ในการผลิตนำ้ ยา
ล้างจานจากมะกรูดเพื่อชมุ ชน มีวัตถปุ ระสงค์เพือ่ ตอ้ งการทราบขอ้ มลู เก่ยี วกับผลิตภณั ฑ์ทผ่ี ลิตขน้ึ
ว่ามขี ้อผิดพลาดหรือขอ้ บกพร้องประการใด

ทำแสกน QR-CODE ทางดา้ นบนเพ่ือเขา้ สู่เวบ็ ไซตต์ อบแบบสอบถาม
หรอื เข้าไปทเี่ ว็บไซต์ https://shorturl.asia/0OTK6

29
ภาพท่ี 1 ภาพการส่งเวบ็ ไซต์ให้นักศึกษาตอบแบบสอบถามออนไลน์
ภาพที่ 2 ภาพการสง่ เวบ็ ไซตใ์ ห้นักศึกษาตอบแบบสอบถามออนไลน์

7/24/22, 6:33 PM แบบสอบถามความคิดเห็นเกี่ยวกับปัจจัยที่มีผลต่อการใช้น้ำยาล้างจานจากมะกรูด

แบบสอบถามความคิดเห็นเกี่ยวกับปัจจัยที่มีผล
ต่อการใช้น้ำยาล้างจานจากมะกรูด

*จำเป็ น

ตอนที่ 1 ข้อมูลพื้นฐานของผู้ โปรดให้รายละเอียดที่เกี่ยวกับตัวท่าน โดยเลือก
ตอบแบบสอบถาม ข้อความตามความเป็ นจริง

1 เพศ *
ทำเครื่องหมายเพียงหนึ่งช่อง

หญิง
ชาย

2 อายุ *

ทำเครื่องหมายเพียงหนึ่งช่อง

ต่ำกว่า 15 ปี
15 - 20 ปี
20 -30 ปี
30 ปีขึ้นไป

3 ระดับการศึกษา * 1/3
ทำเครื่องหมายเพียงหนึ่งช่อง

ประถมศึกษา
มัธยมศึกษา
ประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.)
ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.)

https://docs.google.com/forms/d/17LeBRXC182MJ6OwlITTZewEkR6U-qSHnWGe3njHOBnU/edit

7/24/22, 6:33 PM แบบสอบถามความคิดเห็นเกี่ยวกับปัจจัยที่มีผลต่อการใช้น้ำยาล้างจานจากมะกรูด

4 อาชีพ *

ทำเครื่องหมายเพียงหนึ่งช่อง

นักเรียน - นักศึกษา
พ่อบ้าน - แม่บ้าน
อื่นๆ:

ตอนที่ 2 ระดับคะแนนความพึงพอใจเกี่ยวกับการผลิตน้ำยาล้าง เกณฑ์ระดับการ
จานจากมะกรูด
ประเมิน
5 พอใจมากที่สุด
4 พอใจมาก
3 พอใจปานกลาง
2 พอใจน้อย
1 พอใจน้อยที่สุด

5 จงเลือกช่องลำดับคะแนนที่ตรงกับความคิดเห็นของท่านเกี่ยวกับการให้ความรู้เกี่ยวกับน้ำยา *
ล้างจานจากมะกรูด

ทำเครื่องหมายแถวละหนึ่งช่องเท่านั้น
12345

ผลิตภัณฑ์มีประโยชน์

ระยะเวลาของการให้
ความรู้

ความปลอดภัยและถูก
สุขอนามัย

ต้นทุนของการ
ผลิตภัณฑ์

สามารถทำใช้ได้เองใน
ครัวเรือน

ความเข้าใจจากการได้
รับความรู้

https://docs.google.com/forms/d/17LeBRXC182MJ6OwlITTZewEkR6U-qSHnWGe3njHOBnU/edit 2/3

7/24/22, 6:33 PM แบบสอบถามความคิดเห็นเกี่ยวกับปัจจัยที่มีผลต่อการใช้น้ำยาล้างจานจากมะกรูด

ตอนที่ 3 ข้อเสนอแนะอื่น ๆ

6

เนื้อหานี้มิได้ถูกสร้างขึ้นหรือรับรองโดย Google

 ฟอร์ม

https://docs.google.com/forms/d/17LeBRXC182MJ6OwlITTZewEkR6U-qSHnWGe3njHOBnU/edit 3/3

ประทบั เวลา เพศ อายุ ระดับการศึกษา อาชพี จงเลือกชอ งลําดบั คะแนนจทงต่ี เลรืองกชบั คองวลาํามดคบัิดคเหะน็แนขนอจงทงท่ตี เลารนอื งกเกชบั ี่ยคอ วงวกลาับาํมกดคาับิดรคเใหะหน็แค นขวนอาจงทมงท่ีตรเลาูเรกนืองี่ยกเกวชับ่ียกคอ วบั งวกนลาับําม้ กดยคาับาดิ รลคเใหา ะหง็นแจค นขาวนอนาจงทมจงที่ตรเาลาูเรกกนอื งมี่ยกเะกวชบักย่ีกคอรวบั ดูงวกนลาับ[าํม้ผกดยคลาับาดิ ิตรลคเภใหาะหัณงน็แจคนขฑาวนอนมาจงทมปีจงทีต่รเาลาเูระกกนือโงมีย่กเะกวชับกย่ีกคอนรวบั ดูงว]กนลาับ[ําม้รกดยคะายับาดิ รละคเใหเาะวหงน็แลจค นขาาวนขอนางทอมจทงี่ตรากา เูรกกนางมี่ยรกเะกใวับก่ยีหกครวคับดูวกวนาบั[ามํา้คมกยควราาดิาู]รลมเใหา ปหงน็ ลจคขอาวอดนาคงภมจะทยัราแา เูแกนกนลมน่ยี เะกวถกย่ีกูกรวบั ูดสกนขุ ับ[า้ํตอกยนาาทารลมในุ ายัหขง]จคอาวงนากมจาราูเกผกมล่ยี ะติ วกภกรัณบดู นฑ[้าํส]ยาามลาารงถจทาาํ นใจชาไ กดมเ ะอกงรใดูนค[ครวั าเรมอื เนขา] ใจจากการ
30 ปข ึ้นไป มธั ยมศึกษา พอ บา น - แมบาน 554345
15/7/2022, 10:58:46 หญงิ 30 ปข ึ้นไป มัธยมศกึ ษา พอบาน - แมบาน 454455
15 - 20 ป ประกาศนยี บัตรวิชาชพี ชั้นสูง (ปวส.) นักเรยี น - นกั ศกึ ษา 5 5 5 5 5 5 ดีครบั
15/7/2022, 10:59:59 หญงิ 15 - 20 ป ประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) นกั เรียน - นกั ศกึ ษา 545455
30 ปข ึ้นไป ประถมศึกษา พอ บา น - แมบาน 444444
15/7/2022, 11:11:38 ชาย ตํา่ กวา 15 ป ประกาศนียบตั รวชิ าชพี (ปวช.) นักเรยี น - นกั ศึกษา 444444
15 - 20 ป มัธยมศึกษา นักเรยี น - นกั ศกึ ษา 334444
15/7/2022, 11:12:02 หญิง 30 ปข ้ึนไป ประกาศนียบัตรวชิ าชีพชั้นสูง (ปวส.) พอ บา น - แมบ า น 5 5 5 5 5 5 ชอบคะดีมากมาก
20 -30 ป มธั ยมศึกษา พอบา น - แมบ าน 5 4 5 5 5 4.
15/7/2022, 11:49:16 หญิง 20 -30 ป มัธยมศึกษา พอบา น - แมบ าน 444455
30 ปขน้ึ ไป ประถมศึกษา พอ บา น - แมบ าน 5 5 5 5 5 5 ชอบครับประหยดั เงนิ ดี
17/7/2022, 20:24:56 หญิง 15 - 20 ป ประกาศนียบตั รวิชาชพี ชั้นสูง (ปวส.) นกั เรยี น - นกั ศึกษา 354334
15 - 20 ป มัธยมศกึ ษา นกั เรียน - นักศึกษา 5 2 4 5 5 4 ถามีคาํ อธิบายหรอื ข้นั ตอนการทํากอ นทาํ แบบสอบถามก็ดี
17/7/2022, 20:25:43 หญิง 15 - 20 ป มัธยมศกึ ษา นกั เรียน - นักศกึ ษา 333333
15 - 20 ป มัธยมศกึ ษา นกั เรียน - นกั ศกึ ษา 4 5 5 4 5 4-
17/7/2022, 20:25:57 หญิง 15 - 20 ป ประกาศนียบตั รวิชาชพี (ปวช.) นักเรียน - นกั ศกึ ษา 555555
15 - 20 ป ประกาศนียบตั รวชิ าชพี (ปวช.) นกั เรยี น - นักศึกษา 555555
17/7/2022, 20:26:34 หญิง 15 - 20 ป มัธยมศึกษา นักเรียน - นักศึกษา 5 5 5 5 5 5-
15 - 20 ป ประกาศนยี บัตรวชิ าชพี (ปวช.) นกั เรียน - นักศกึ ษา 5 5 5 5 5 5 ทพดตี อไป
17/7/2022, 20:26:53 หญงิ 15 - 20 ป ประกาศนยี บตั รวชิ าชีพ (ปวช.) นักเรียน - นกั ศกึ ษา 5 5 5 5 5 5 เพ่มิ ฟรองเยอะๆ
15 - 20 ป ประกาศนยี บตั รวชิ าชีพ (ปวช.) นักเรยี น - นกั ศึกษา 334333
17/7/2022, 20:30:31 ชาย 15 - 20 ป มธั ยมศึกษา นักเรยี น - นักศึกษา 435243
15 - 20 ป ประกาศนียบัตรวชิ าชีพ (ปวช.) นักเรียน - นกั ศึกษา 5 5 5 5 5 5 ดมี ากครบั
17/7/2022, 20:31:09 ชาย 15 - 20 ป ประกาศนียบตั รวชิ าชีพ (ปวช.) นักเรยี น - นกั ศึกษา 5 4 5 4 5 5-
15 - 20 ป ประกาศนียบตั รวชิ าชีพชน้ั สูง (ปวส.) นักเรยี น - นกั ศึกษา 555555
17/7/2022, 20:31:58 ชาย 15 - 20 ป ประกาศนียบตั รวิชาชพี ชั้นสูง (ปวส.) นกั เรยี น - นักศึกษา 555555
20 -30 ป ประกาศนยี บัตรวิชาชีพชน้ั สูง (ปวส.) นกั เรยี น - นกั ศึกษา 544444
17/7/2022, 20:32:08 หญงิ 15 - 20 ป ประกาศนยี บัตรวิชาชีพ (ปวช.) นกั เรียน - นกั ศกึ ษา 545555
15 - 20 ป ประกาศนยี บตั รวิชาชีพ (ปวช.) นกั เรียน - นักศกึ ษา 545454
17/7/2022, 20:32:23 หญิง 15 - 20 ป ประกาศนียบัตรวชิ าชีพ (ปวช.) นักเรียน - นักศกึ ษา 444444

17/7/2022, 20:32:35 ชาย

17/7/2022, 20:40:01 หญิง

17/7/2022, 20:40:06 หญงิ

17/7/2022, 20:41:57 หญิง

17/7/2022, 20:45:16 ชาย

17/7/2022, 20:46:06 หญงิ

17/7/2022, 20:48:42 ชาย

17/7/2022, 20:48:58 ชาย

17/7/2022, 20:52:12 ชาย

17/7/2022, 20:54:29 ชาย

17/7/2022, 21:00:53 ชาย

17/7/2022, 21:01:47 ชาย

17/7/2022, 21:05:07 หญงิ

17/7/2022, 21:09:51 ชาย

17/7/2022, 21:11:40 ชาย

ภาคผนวก ข

แบบเสนอหวั ขอ้ และเค้าโครง
การศึกษาความเป็นไปไดใ้ นการผลิตน้ำยาล้างจานจากมะกรดู

แบบเสนอโครงงาน

1. ชอื่ โครงงาน (ภาษาไทย) การศึกษาความเป็นไปได้ในการผลติ นำ้ ยาลา้ งจานจากมะกรูด
เพ่อื ชุมชน

ชื่อโครงงาน (ภาษาอังกฤษ) Feasibility study of wash the plate from bergamot
production in community

2. ประเภทของโครงงาน
 สิ่งประดิษฐ/์ นวตั กรรม
 ศกึ ษาทฤษฎีและหลักการ
 ศกึ ษาค้นคว้าทดลอง
 สำรวจรวบรวมขอ้ มูล

3. รายชื่อผจู้ ัดทำโครงงาน นิม่ สวุ รรณ์ รหสั นกั ศกึ ษา 63202011220
3.1 นางสาวเบญญาภา เทยี มศร รหัสนกั ศึกษา 63202011226
3.2 นางสาววรัญชลี ทับทอง รหสั นกั ศึกษา 63202011236
3.3 นางสาวปารชิ าต

4. ครูท่ีปรึกษาโครงงาน
นางสาวกรรตั น์ คำดา

5. ความสำคญั ของโครงงาน/หลักการและเหตุผล
น้ำยาล้างจาน คือ ผลิตภัณฑ์ที่ใช้ในการทำความสะอาดภาชนะ มีส่วนผสมหลัก ๆ

ไดแ้ ก่ สารเพิม่ ความข้นเหนยี ว สารท่ีทำใหเ้ กิดฟองสีและกลิน่ สังเคราะห์โดยใชม้ ะกรูดเป็นส่วนผสมท่ี
ช่วยในการชำระล้างคราบมันคราบสกปรกท่ีติดอยู่บนภาชนะ เพราะมะกรูดมีฤทธิ์เป็นกรด
ซ่ึงทำปฏิกิริยากับไขมันจึงช่วยขจัดความมันและกล่ินคาว อีกทั้งยังเป็นสมุนไพรพ้ืนบ้านท่ีหาได้ง่าย

32

มีการปลูกมะกรูดเพ่ือใช้สอยแทบทุกครัวเรอื น ใบมะกรูดนำไปซอยหรือเด็ดเปน็ ช้ินเล็ก ๆ ใส่
ปรุงรส ในต้มยำ ผิวมะกรูดห่ันเป็นช้ินเล็ก ๆ ใส่ตำรวมเป็นน้ำพริกแกง มะกรูดท้ังผลนำไปวางใน
ห้องน้ำ ทำให้มีกลิ่นหอมหรือนำมะกรูดไปสระผมก็ทำให้ผมสลวยสวยงามและยังเป็นส่วนผสมของ
น้ำยาล้างจานได้ด้วย จากที่กล่าวมามะกรูดจึงเป็นพืชท่ีมีการพัฒนาใช้ประโยชน์จากส่วนต่าง ๆ ได้
มากมาย เมื่อเรามีความรู้สามารถทำน้ำยาล้างจานจากมะกรูดได้สำเร็จแล้วน้ันจึงนำความรู้ไปสาธิต
แก่คนในชุมชนและเม่ือคนในชุมชนมีความรู้สามารถทำน้ำยาล้างจานจากมะกรูดได้ ก็ช่วยให้
ประหยัดค่าใช้จา่ ยในครวั เรอื นได้ อกี ทง้ั ยังนำความรทู้ ไ่ี ด้ไปตอ่ ยอดเป็นธรุ กิจเสริมได้อีกด้วย

ดังน้ันน้ำยาล้างจานจากมะกรูดที่เราผลิตข้ึนนี้จึงเป็นผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดทางเลือก
ใหม่ที่ดีอีกทางหนึ่ง ซ่ึงประหยัดค่าใช้จ่ายและทำจากสมุนไพรนอกจากจะไม่ทำให้สภาพแวดล้อม
เป็นพิษยังอ่อนโยนต่อมือของผู้ใช้อีกด้วย ผู้ใช้ไม่ต้องกังวลเรื่องสารเคมีแรง ๆ ยิ่งไปกว่านั้น
ผลิตภัณฑ์ท่ีใช้สารสังเคราะห์ส่วนใหญ่จะใส่ข้ีผึ้งสารขจัดคราบและซิลิโคนเข้าไปมากเกินไปทำให้
ไม่สามารถล้างออกหมด ส่วนสารสกัดจากดอกไม้และพืช เช่น มะกรูดสามารถขจัดคราบ
ดับกลิ่นคาวและสามารถล้างออกได้ง่าย เม่ือนำเอาน้ำยาล้างจานมะกรูดที่เราได้ผลิตข้ึนน้ัน
ไปล้างจานชามท่ีเราใช้บรรจุอาหารแล้วผลปรากฏว่าจานชามท่ีมีส่ิงสกปรกติดอยู่สะอาดขึ้นไม่มี
คราบมันและไม่มีกลนิ่ คาว ซึง่ เปน็ ผลที่น่าพอใจอยา่ งมาก

จากข้อมูลดังกล่าวข้างต้น ผู้จัดทำโครงการซึ่งมีความรู้เก่ียวกับน้ำยาล้างจานจึงมีแนวคิด
ที่จะศึกษาเพ่ิมเติม และเก่ียวกับต้นทุนในการผลิตน้ำยาล้างจานเพื่อนำข้อมูลที่ได้มาพิจารณา
เปรยี บเทยี บตน้ ทนุ ในการจ่ายซื้อน้ำยาล้างจานและเผยแพร่ความรู้ให้แก่หมบู่ ้าน หมู่ 8 ตำบลบางลาย
อำเภอบึงนาราง จงั หวดั พิจติ ร

6. วตั ถุประสงค์ของโครงงาน

6.1 เพ่อื การนำข้อมูลของมะกรดู มาผลิตน้ำยาลา้ งจานและสามารถนำมาใช้ไดจ้ รงิ
6.2 เพือ่ ศึกษาคา่ ใชจ้ า่ ยทปี่ ระหยัดไดจ้ ากการผลิตนำ้ ยาล้างจานมาใชเ้ องในครัวเรือน
6.3 เพอื่ ศึกษาความพงึ พอใจท่ีมตี อ่ การให้ความรู้เก่ียวกบั การผลติ น้ำยาลา้ งจาน

33

7. ขอบเขตของโครงงาน
7.1 ด้านตวั แปร
-

7.2 ด้านเนือ้ หา
การศึกษาครัง้ นเ้ี ป็นการศึกษาความเปน็ ไปได้ในการทำน้ำยาล้างจานจากมะกรดู เพื่อให้

ทราบถงึ ปญั หาทีเ่ กดิ ขึ้นระหวา่ งการศึกษาต้นทุนท่ีจะได้รับจากการศึกษาคน้ ควา้ ในครงั้ น้ีผู้ศึกษาได้
ทำการสำรวจ ดงั น้ี

7.2.1 การศกึ ษาและผลิตนำ้ ยาล้างจานจากมะกรูด
7.2.2 ศึกษาความพงึ พอใจของประชากรในชุมชนท่มี ีตอ่ การให้ความรู้

7.3 ด้านเวลา
พฤษภาคม - สิงหาคม 2565

7.4 แบบรา่ ง (ถา้ ม)ี
-

34

8. วิธกี ารดำเนินงาน

กจิ กรรม/ข้นั ตอน ระยะเวลาดำเนนิ งาน (สัปดาหท์ )่ี หมายเหตุ
ดำเนินงาน
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

ขัน้ เตรยี มการ
เสนอหัวข้อโครงงาน
และจัดทำแบบเสนอ
ขออนุมตั ิโครงงาน
ศกึ ษาขอ้ มูลขนั้ ตอน
การผลิต
ขั้นดำเนนิ การ
ทำการผลิตน้ำยาลา้ ง
จานจากมะกรูด
ทำการให้ความรู้และ
สาธติ วิธีการทำแกค่ น
ในชมุ ชนท่สี นใจ
ขนั้ สรุปและประเมนิ ผล
สรุปผลการ
ดำเนนิ งาน
จดั ทำรายงานเพือ่
นำเสนอครูผู้สอนและ
ครทู ีป่ รึกษาโครงงาน

35

9. รายการวสั ดุและแหล่งที่มาของงบประมาณในการดำเนินโครงงาน

9.1 รายการวัสดุ จำนวน ราคาหนว่ ยละ จำนวนเงนิ หมายเหตุ
2 ชดุ 225 บาท 450 บาท
ที่ รายการ 1 ชุด 500 บาท 500 บาท
1 วัตถุดิบในการนำ้ ยาล้างจาน 2 เลม่ 300 บาท 600 บาท
2 อปุ กรณ์ในการทำนำ้ ยาล้างจาน
3 ค่าเอกสารรปู เล่ม 1,550 บาท

รวมทง้ั สนิ้

9.2 แหล่งที่มาของงบประมาณ
ทนุ ส่วนตวั นักเรียน

10. ผลทีค่ าดว่าจะไดร้ บั จากการทำโครงงาน

10.1 ทำให้ทราบถึงวธิ กี ารผลติ น้ำยาลา้ งจานจากมะกรูด
10.2 ทำใหท้ ราบถงึ ตน้ ทุนการผลติ น้ำยาล้างจาน
10.3 ทำใหท้ ราบถึงความพึงพอใจของชุมชนทีม่ ีต่อการใหค้ วามรู้

11. การติดตามและประเมินผลโครงงาน
เครื่องมอื ท่ีใช้ในการติดตามประเมนิ ผลโครงงาน ได้แก่ แบบสอบถาม

36

ลงชือ่ ....................................................ผู้เสนอโครงงาน
(นางสาวปาริชาต ทับทอง)

ลงชือ่ ........................................ครปู ระจำวชิ า ลงชื่อ..................................ครทู ป่ี รึกษาโครงงาน

(นางสาวอรวลญั ช์ นอ้ ยสมวงษ์) (นางสาวกรรตั น์ คำดา)

ความคิดเห็น........................................ ความคิดเห็น...............................................

ลงช่ือ.................................หัวหน้าแผนกวชิ า ลงชอื่ .......................................รองผ้อู ำนวยการ

(นางสกาวรตั น์ บญุ ศิลป์) (นายอศิ รา อยู่ยงิ่ )

.............../................................/.................

การพิจารณาของผู้อำนวยการ/ลงนาม
 อนมุ ตั ิ  ไมอ่ นมุ ัติ

ลงชื่อ..............................................ผู้อำนวยการ
(นายชัยณรงค์ คชั มาตย)์

.............../................................/................

ภาคผนวก ค

ภาพการลงพ้นื ท่กี ารเกบ็ ข้อมลู ความคิดเหน็ เกีย่ วกับปัจจยั ทมี่ ีผลตอ่ พฤตกิ รรม
การผลิตนำ้ ยาลา้ งจานจากมะกรูด

38
ภาพท่ี 3 วัตถดุ ิบท่ีใชใ้ นการผลิตนำ้ ยาล้างจานจากมะกรูด

ภาพท่ี 4 นำมะกรูดมาตม้ จนสุก