พ่อค้าจากเมาะตะมะ

วิชาภาษาไทย

ชนั้ ประถมศกึ ษาปีที่ ๕/๘
วรรณคดลี านา
บทที่ ๓ พอ่ คา้ จากเมาะตะมะ

นางวริ งรอง ศรพี อ
ครผู สู้ อน

ตัวช้วี ัด

❖ อ่านออกเสียงบทรอ้ ยแกว้ และบทร้อยกรองได้ถกู ต้อง (ท ๑.๑ ป. ๕/๑)
❖ วเิ คราะห์และแสดงความคดิ เห็นเกี่ยวกับเร่อื งท่ีอา่ นเพอ่ื นาไปใช้ในการดาเนนิ

ชีวติ (ท ๑.๑ ป. ๕/๕)
❖ อ่านหนังสอื ท่มี คี ณุ คา่ ตามความสนใจอย่างสม่าเสมอและแสดงความคิดเห็น

เกีย่ วกับเรอื่ งทอ่ี า่ น (ท ๑.๑ ป. ๕/๗)
❖ สรปุ เรื่องจากวรรณคดีหรือวรรณกรรมทอ่ี า่ น (ท ๕.๑ ป. ๕/๑)
❖ ระบคุ วามรแู้ ละข้อคดิ จากการอา่ นวรรณคดีและวรรณกรรมท่ีสามารถนาไปใช้

ในชวี ติ จริง (ท ๕.๑ ป. ๕/๒)
❖ อธบิ ายคุณค่าของวรรณคดีและวรรณกรรม (ท ๕.๑ ป. ๕/๓)

คลิกเลือกหวั ข้อเพ่ือเขา้ สูเ่ นือ้ หา

ประวตั ผิ แู้ ตง่ บทนาเรือ่ ง

ตัวละคร เนอื้ เรอ่ื งย่อ
ราชาธริ าช
เน้อื เรอ่ื ง
เร่อื งราชาธริ าช ตอนกาเนิดมะกะโท คาศัพท์น่ารู้

ถอ้ ยคาสานวน ล้วนตอ้ งศกึ ษา สรุปความรู้

ประวัติผแู้ ต่ง

เจา้ พระยาพระคลัง (หน) เป็นบตุ ร
ของเจา้ พระยาสุรบดนิ ทรส์ ุรินทรฦๅไชย
กบั ท่านผหู้ ญิงเจริญ มีนามเดิมวา่ หน

เจ้าพระยาพระคลัง (หน) รบั ราชการ
ตาแหนง่ หลวงสรวชิ ิต ในสมเดจ็ พระเจา้ -
กรุงธนบุรี ตอ่ มาได้เลือ่ นบรรดาศักดเ์ิ ปน็ เจา้ พระยาพระคลัง
ในรัชกาลที่ ๑ แห่งกรุงรัตนโกสนิ ทร์

นอกจากความสามารถในการรบและการปฏิบัติ
ราชการแผ่นดินในตาแหน่งเสนาบดีผู้ใหญ่แล้ว เจ้าพระยา
พระคลัง (หน) ยังเชี่ยวชาญในการกวีทั้งร้อยแก้ว และ
ร้อยกรอง งานนิพนธ์ท่ีสาคัญของท่าน เช่น สามก๊ก
ราชาธิราช กากีคากลอน

เจ้าพระยาพระคลัง (หน) ถึงแก่อสัญกรรมเม่ือ
พ.ศ. ๒๓๔๘ ในสมยั รัชกาลท่ี ๑ เปน็ ตน้ สกุล “บุญหลง”

บทนาเร่ือง

ราชาธิราชเป็นวรรณคดีประเภทร้อยแก้วเรื่องท่ี ๒
แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ต่อจากเร่ืองสามก๊ก ซ่ึงพระบาทสมเด็จ
พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช โปรดเกล้าฯ ให้กวี ๔ ท่าน
คือ เ จ้าพระ ยาพระ ค ลัง (หน ) พระ ยาอิ นท รอั ค ราช
พระภิรมรัศมี และพระศรีภูริปรีชา ช่วยกันแปลและเรียบเรียง
จากพงศาวดารมอญ เม่ือ พ.ศ. ๒๓๒๘ ด้วยมีพระราชประสงค์
จ ะ ใ ห้ มี ห นั ง สื อ ซึ่ ง ใ ห้ ค ติ บ า รุ ง ส ติ ปั ญ ญ า แ ก่ ป ร ะ ช า ช น
เป็นสมบตั ขิ องพระนครสืบไป

ราชาธริ าช สานวนของเจา้ พระยาพระคลัง (หน) ทีน่ ยิ ม
อ่านกันแพร่หลาย ทกุ วันนี้ เปน็ ฉบับซ่งึ พิมพม์ าจากฉบับของโรง
พิมพ์หมอบรัดเลย์ โดยจดั พมิ พ์ขึน้ คร้ังแรก
ใน พ.ศ. ๒๔๒๓

ราชาธิราชได้รับการยกย่องว่าเป็นวรรณคดีร้อยแก้วท่ีมี
สานวนโวหารไพเราะ มีข้อความเปรียบเทียบอ่านเข้าใจง่าย
ให้ข้อคิดและคติสอนใจหลายประการ เช่น ความเป็นผู้นา

ความซื่อสตั ย์ ความรกั ชาติ ความจงรักภักดีตอ่ พระมหากษตั ริย์
ความสามารถและการใชป้ ฏภิ าณไหวพริบในการรบ นอกจากน้ี
เนือ้ เรอ่ื งยังสนุกสนาน น่าติดตาม เป็นเร่ืองราว
การทาสงครามระหวา่ งพระเจา้ ราชาธิราชกษัตรยิ ์มอญ
แห่งกรงุ หงสาวดีกบั พระเจา้ ฝรงั่ มัง้้องกษัตริยพ์ มา่
แห่งกรุงรัตนบรุ ะองั วะ

ตัวละคร

มะกะโท

นกั ปราชญ์ นายช้าง

เน้อื เร่อื งยอ่ ราชาธริ าช

ความสาคัญเร่มิ ต้นท่ี มะกะโท บตุ รชายพ่อคา้ ชาวมอญ
ผูม้ ีสติปัญญา เข้ามารับราชการกบั สมเดจ็ พระร่วงเจา้ แหง่ กรุง
สโุ ขทัย ภายหลงั ได้กลบั ไปตัง้ ตนเป็นใหญใ่ นเมืองมอญ
สมเด็จพระร่วงเจา้ พระราชทานนามวา่ พระเจา้ ฟ้ารว่ั
เป็นปฐมกษัตริย์แหง่ เมืองเมาะตะมะ จากน้นั มกี ษตั รยิ ์
สบื ตอ่ มาอกี หลายพระองค์ และมสี งครามเพือ่ ขยาย
อาณาเขตเร่อื ยมา จนกระทัง่ ถึงแผน่ ดินของ
พระเจ้าช้างเผือก โอรสของพระเจ้าชา้ งเผอื ก
พระองคห์ นึง่ ชือ่ มังสรุ ะมณีจักร ซึ่งคนทว่ั ไปนยิ มเรียกว่า

พระยาน้อย เป็นผู้มีฝีมือในการรบ เข้มแข็งและทรงอานุภาพมาก
เมื่อส้ินแผ่นดินพระเจ้าช้างเผือก พระยาน้อยได้ปราบดาภิเษก
ขึ้นเป็นกษัตริย์ ทรงพระนามว่า สมเด็จพระเจ้าสีหราชาธิราช
แต่ประชาชนท่ัวไปนิยมเรียกพระนามของพระองค์ว่ า
พระเจา้ ราชาธริ าช









































คาศพั ท์นา่ รู้

คาศพั ท์นา่ รู้

คาศพั ท์นา่ รู้

ถ้อยคาสานวน ล้วนตอ้ งศกึ ษา

ราชาธิราชเปน็ เร่ืองที่เก่ยี วกับกษัตริย์ จงึ มกี ารใชถ้ อ้ ยคาที่เป็นคาราชาศพั ท์
อนั แสดงถึงวัฒนธรรมทางภาษา

ตวั อยา่ ง

ถอ้ ยคาสานวน ลว้ นต้องศกึ ษา

ตวั อยา่ ง

สรปุ ความรู้

แบบพฒั นาทกั ษะ
เพ่ือประเมินผลตัวช้วี ดั

นักเรยี นเลอื กคาตอบท่ถี กู ต้อง

๑ “มะกะโทปลูกเมลด็ พนั ธผุ์ กั กาดไว้อตุ ส่าหบ์ ารุงรดน้า”
จากขอ้ ความมีความสัมพันธก์ นั กับข้อใด

๑ ความซือ่ สตั ยส์ ุจรติ ๒ การมองเหน็ การณไ์ กล
๓ ความขยนั หมัน่ เพียร ๔ ความกลา้ หาญเดด็ เดยี่ ว

เฉลย

นักเรียนเลอื กคาตอบท่ถี กู ตอ้ ง

๒ “มะกะโทนาพันธุผ์ กั กาดทูลเกล้าฯ ถวายสมเดจ็ พระร่วงเจ้า”
จากข้อความมีความสมั พันธ์กันกับขอ้ ใด

๑ คุณคา่ ดา้ นปัญญา
๒ ความซอ่ื สตั ยส์ จุ ริต
๓ ความกลา้ หาญเด็ดเดยี่ ว
๔ ความสานกึ ในพระมหากรณุ าธิคุณ

เฉลย

นักเรียนเลอื กคาตอบท่ถี ูกต้อง
๓ “มะกะโทเข้าไปขออาศัยอยกู่ ับนายช้างของพระเจ้า

สุโขทัย” จากขอ้ ความมีความสมั พนั ธ์กันกบั ขอ้ ใด
๑ ความซ่ือสตั ยส์ จุ รติ ๒ การมองเห็นการณ์ไกล
๓ ความขยันหมน่ั เพียร ๔ ความกลา้ หาญเด็ดเดยี่ ว

เฉลย

นกั เรียนเลือกคาตอบทถ่ี กู ตอ้ ง

๔ “มะกะโทพอ่ คา้ ผ้มู ีความอตุ สาหะและสตปิ ัญญา
เฉลยี วฉลาดได้เปน็ ขุนวังสมเดจ็ พระร่วงเจ้าแห่งกรงุ
สุโขทยั ” จากขอ้ ความมคี วามสมั พนั ธก์ ันกับขอ้ ใด

๑ ความซ่ือสัตยส์ ุจริต เฉลย

๒ คณุ ค่าดา้ นปัญญา
๓ คุณค่าดา้ นวรรณศิลป์
๔ สรปุ ราชาธริ าช ตอน กาเนดิ มะกะโท

นกั เรียนเลือกคาตอบทีถ่ กู ต้อง
๕ “มะกะโทเอานวิ้ มอื ชุบเขฬะแล้วจิ้มลงในกระทาย

พนั ธุผ์ กั กาด” จากข้อความมีความสัมพันธ์กันกับข้อใด

๑ การมสี ติปัญญาเฉลยี วฉลาด มไี หวพรบิ
๒ ความสานกึ ในพระมหากรณุ าธิคณุ
๓ ความกล้าหาญเดด็ เดี่ยว
๔ คณุ คา่ ด้านปัญญา

เฉลย

นักเรยี นเลือกคาตอบที่ถกู ตอ้ ง

๖ “ลกู คา้ คนหนึ่งปว่ ยมะกะโทจึงเข้ารับเอาหาบลูกค้าซง่ึ
ปว่ ยนั้นแทน” จากข้อความมคี วามสมั พันธก์ ันกับข้อใด

๑ ความซอ่ื สตั ยส์ ุจริต ๒ ความมีเมตตาเหน็ อกเหน็ ใจ
๓ ความขยนั หมน่ั เพยี ร ๔ ความกล้าหาญเดด็ เดี่ยว

เฉลย

นกั เรยี นเลอื กคาตอบทีถ่ กู ตอ้ ง

๗ “ราชาธริ าชมีเน้อื หาสนกุ สนาน น่าตดิ ตาม”
จากขอ้ ความมคี วามสมั พนั ธ์กันกับขอ้ ใด

๑ คณุ คา่ ดา้ นวรรณศิลป์ ๒ คุณคา่ ด้านปัญญา
๓ คุณคา่ ด้านอารมณ์ ๔ คุณค่าดา้ นเนื้อหา

เฉลย

นกั เรยี นเลือกคาตอบท่ีถกู ต้อง

๘ “ราชาธิราชใหข้ ้อคดิ และคตสิ อนใจหลายประการ”
จากข้อความมคี วามสัมพันธ์กันกบั ขอ้ ใด

๑ คณุ ค่าด้านวรรณศลิ ป์ ๒ คุณค่าดา้ นปัญญา

๓ คุณค่าด้านอารมณ์ ๔ คณุ คา่ ด้านเนอื้ หา

เฉลย

นักเรยี นเลอื กคาตอบท่ถี กู ต้อง

๙ “ราชาธิราชทาใหไ้ ดร้ บั ความรู้เรื่องราวในประวตั ศิ าสตร์”
จากขอ้ ความมีความสัมพนั ธ์กันกับขอ้ ใด

๑ คุณค่าดา้ นปญั ญา
๒ คุณคา่ ดา้ นอารมณ์
๓ คณุ ค่าดา้ นวรรณศลิ ป์
๔ คณุ คา่ ด้านสังคมและวฒั นธรรม

เฉลย

นักเรยี นเลอื กคาตอบทถ่ี ูกตอ้ ง

๑๐ “ราชาธิราชไดร้ ับยกย่องว่าเปน็ วรรณคดรี อ้ ยแกว้ ท่ีมี
สานวนโวหารไพเราะ”จากข้อความมีความสมั พันธ์กนั
กับขอ้ ใด

๑ คณุ คา่ ด้านวรรณศลิ ป์ ๒ คณุ คา่ ด้านปัญญา

๓ คุณคา่ ดา้ นอารมณ์ ๔ คณุ คา่ ด้านเน้ือหา

เฉลย

นักเรยี นเลอื กคาตอบทถ่ี ูกตอ้ ง

๑๐ “ราชาธิราชไดร้ ับยกย่องว่าเปน็ วรรณคดรี อ้ ยแกว้ ท่ีมี
สานวนโวหารไพเราะ”จากข้อความมีความสมั พันธ์กนั
กับขอ้ ใด

๑ คณุ คา่ ด้านวรรณศลิ ป์ ๒ คณุ คา่ ด้านปัญญา

๓ คุณคา่ ดา้ นอารมณ์ ๔ คณุ คา่ ด้านเน้ือหา

เฉลย

นกั เรยี นเลอื กคาตอบทีถ่ ูกตอ้ ง
๒ “มะกะโทนาพนั ธุ์ผกั กาดทูลเกล้าฯ ถวายสมเดจ็ พระรว่ งเจา้ ”

จากขอ้ ความมีความสมั พนั ธ์กันกบั ขอ้ ใด

๑ คณุ คา่ ด้านปญั ญา
๒ ความซ่อื สตั ย์สจุ ริต
๓ ความกล้าหาญเดด็ เด่ยี ว
๔ ความสานึกในพระมหากรณุ าธิคุณ

ไปยังขอ้ ๓