ความรู้เกี่ยวกับ 5ส

หยบิ ก็งา ย
หายก็รู
ดกู ็งามตา

สารบญั

หนา
ความหมายและความสำคญั ของ 5ส ...........................................1
ความสำคัญของ 5ส ....................................................................2
ประโยชนข อง 5ส ........................................................................5
5ส มีขนั้ ตอนอยางไร …………………………………………………….………6

1

5ส หยบิ ก็งาย หายกร็ ู ดกู ง็ ามตา

ความหมายและความสำคัญของ 5ส

5ส คือ เทคนิคหรือวิธีการจัดหรือปรับปรุงสถานที่ทำงาน
หรือสภาพทำงานใหเกิดความสะดวก ความเปนระเบียบเรียบรอย
สะอาด หรือเอื้ออำนวยใหเกิดประสิทธิภาพในการทำงาน ความ
ปลอดภัยและคุณภาพของงาน อนั เปน พ้ืนฐานในการเพิ่มผลผลิต

สะสาง = SEIRI (เซริ) = ORGANIZAION การจัดแยก
ระหวางสิง่ ที่จำเปน ตองใชในการปฏิบัติงานกับส่ิงของที่ไมจำเปนตอง
ใชใ นการปฏิบัตงิ านใหออกจากกันอยา งชดั เจน

สะดวก = SEITON (เซตง) = NEATNESS การจัดสิ่งของท่ี
จำเปน ตองใชในการปฏิบัตงิ านใหถูกที่ถูกทางเพื่อใหเกิดความสะดวก
ในการหยบิ ใชม ากท่สี ุด

สะอาด = SIESO (เซโซ) = CLEANING การกำจัดส่ิงสกปรก
ฝุนละอองและสงิ่ ไมพงึ ประสงคใ หหมดไป

2

สขุ ลกั ษณะ = SEIKISO (เซเคทซ)ี = STANDARDIZATION
การรกั ษาและปรับปรุงการปฏิบัติ 3ส แรก โดยกำหนดเปนมาตรฐาน
และปฏบิ ัติใหด ีขนึ้ และรักษาใหด ีตลอดไป

สรางนิสัย = SHITSKE (ซีทซีเคะ) = DICIPLINE การมี
ความสามารถทจี่ ะปฏบิ ัติในวิธกี ารตา งๆ ทส่ี นับสนนุ เพ่อื สรางใหสภาพ
ภายในสถานท่ที ำงานเกดิ อุปนสิ ยั ท่ดี ี และมรี ะเบียบวินัย

ความสำคัญของ 5ส

5ส เปน หลักเบ้ืองตน / พื้นฐานเพ่ือทำใหห นวยงานมีความ
เปน ระเบียบเรยี บรอย สะอาดปลอดภัย นาอยู นาทำงาน

1. มีความเกยี่ วขอ งอยา งลึกซ้ึงกับการเพิ่มผลผลิต
2. มีความเกี่ยวขอ งกับการประหยัดทรัพยากรและเวลา
3. มคี วามเกย่ี วของกบั ความเชอื่ ถือของผูรับบริการ
4. มสี วนสนับสนนุ ใหเกิดการทำงานเปนทีมและสามัคคใี น

หนวยงาน

3

ส1 สะสาง

“แยกใหชัดเจน ขจัดใหออก”
ทที่ ำงานคับแคบ ไมม ีทจี่ ะเก็บของ หรอื ตูเกบ็ ของไมพอ
1. หาเอกสารหรอื ของใชที่จำเปนไมพบ เสยี เวลาคนหา

เอกสารหรือของใช (คร้งั ละหลายนาทหี รือมากกวา)
2. เคร่ืองมือเครื่องใช หรือวัสดุอุปกรณเกิดความสญู เสยี

หรอื เสยี หายบอยหรอื เส่อื มสภาพ
3. ของที่ควรจะอยูในที่หน่ึงกลบั ไปอยูท ีห่ น่ึง ฯลฯ

ส2 สะดวก

“หยิบก็งา ย หายกร็ ู ดกู ็งามตา”
1. วางของที่ใชงานใหเ ปนทีท่ าง/มปี ายบอก
2. นำของไปใชงานแลวนำมาเกบ็ ไวทเ่ี ดมิ
3. วางของทีใ่ ชงานบอยไวใกลต วั จัดของที่ใชง านใหเปน

หมวดหมู

4

ส3 สะอาด

“เสียเวลาเก็บของเขา ที่ 1 นาที ดีกวา คน หา 45 นาท”ี
1. สภาพแวดลอ มหรือบรรยากาศในการทำงานไมสดชื่น

แจม ใส
2. เครอ่ื งมือ/เคร่ืองใชหรือวัสดอุ ุปกรณใ นการทำงาน

เสอ่ื มสภาพ หรือเสียบอยใชงานไมส ะดวก
3. ทำรวมกนั ท้งั หนวยงาน “BIG CLEANING DAY” อยาง

นอ ยปล ะ 1 ครั้ง

ส4 สุขลักษณะ

“ทำ 3ส เปนนิจ สุขภาพจิตสดใส”
1. กำหนดใหม ีการปฏบิ ตั ิกจิ กรรมโดยเฉพาะ สะสาง

สะดวก สะอาด อยางตอเนื่อง สัปดาหล ะ 1 ครง้ั
2. กำหนดมาตรฐาน หรือ แนวทางในการปฏิบตั ทิ ่ีเก่ียวของ

3ส แรก อยางชดั เจน
3. แตงต้งั คณะกรรมการตดิ ตามผลการดำเนินกิจกรรม

5

ส5 สรา งนสิ ยั

“ปฏิบตั ติ ามกฎระเบียบ วจิ ัย เปนนสิ ัยท่ีดี”

1. ปฏิบัตติ ามหลักเกณฑท่ีกลาวมาแลว ท้ัง 4ส
2. กำหนดวันทำกจิ กรรม 5ส เปนประจำทกุ วนั อาทิ 4 นาที

5 นาที กับ 5ส หรือเปนประจำทุกสปั ดาห
3. มกี ารตดิ ตามการปฏิบัตเิ สมอ โดยถอื วา การทำกจิ กรรม 5

ส เปนสวนหน่งึ ของการปฏิบัติงานปกติเปนประจำ

ประโยชนข อง 5ส

1. หนวยงานสะอาด สวยงามเปนระเบยี บเรียบรอย
2. ผูที่มาตดิ ตอไดร บั ความสะดวก รวดเร็วข้นึ
3. สรา งบรรยากาศ สิง่ แวดลอ มที่ดใี นการทำงาน
4. มีความปลอดภัยในการทำงาน
5. เพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน ชว ยการบำรงุ รักษาอุปกรณ
6. เปนตวั อยางท่ีดีใหแกหนว ยงานอ่ืน
7. เปน การประหยัดพลงั งานและอนุรักษส ่ิงแวดลอม

6

5ส เขามาปฏบิ ตั ิ มีข้ันตอนอยางไร

สิง่ ของ

จำเปน ในการใชงาน ไมจ ำเปน ในการใชงาน
จดั สะดวก
ใชง านได ใชง านไมได

โอน จัดเกบ็ ทงิ้ ขาย

มาชวยกนั ทำให
กองแผนฯ ของเราใหสะอาดกนั เถอะ