แผนการจัดการเรียนรู้ที่๒๓ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑ หน่วยการเรียนรู้ สมิงพระรามอาสา เวลา ๑๗ ชั่วโมง เรื่อง คำสรรพนาม เวลา ๑ ชั่วโมง วันที่สอน ๑๔ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๖๖ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑/๖ เวลา ๑๐.๑๐-๑๑.๐๐ น. ๑๔ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๖๖ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑/๗ เวลา ๑๒.๔๐-๑๓.๓๐ น. ๑๕ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๖๖ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑/๑๐ เวลา ๐๘.๓๐-๐๙.๒๐ น. ครูผู้สอน นางสาวณัฐกานต์ ศรีสุวรรณ โรงเรียนประจักษ์ศิลปาคาร ................................................................................................................................................................... ๑. สาระสำคัญ คำสรรพนาม เป็นคำที่ใช้แทนคำที่ใช้แทนชื่อคน สัตว์ สิ่งของ มักใช้ในการพูด เช่น ผม ฉัน ดิฉัน คุณ ท่าน เขา เรา เป็นต้น คำสรรพนามแบ่งออกเป็น ๖ ชนิด คือ บุรุษสรรพนาม ปฤจฉาสรรพนาม วิภาคสรรพนาม อนิยมสรรพนาม นิยมสรรพนาม และประพันธสรรพนาม เป็นการใช้ในประโยคสื่อสาร เพื่อไม่ต้องกล่าวคำนามซ้ำ นักเรียนจะได้เรียนรู้เรื่องคำสรรพนาม รวมไปถึงหน้าที่ของคำสรรพนาม ซึ่งการมีความรู้เรื่องคำสรรพนาม จะทำให้เลือกใช้คำในประโยคได้ถูกต้องตามหน้าที่ ๒. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท ๔.๑ เข้าใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษา และพลังของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไว้เป็นสมบัติของชาติ ตัวชี้วัด ท ๔.๑ ม.๑/๓ วิเคราะห์ชนิดและหน้าที่ของคำในประโยค ๓. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๓.๑ นักเรียนสามารถอธิบายลักษณะของคำสรรพนามได้(K) ๓.๒ นักเรียนเลือกใช้คำสรรพนามได้ถูกต้องตามชนิด (P) ๓.๓ นักเรียนมีมารยาทในการใช้ภาษาได้ถูกต้องและเหมาะสม (A) ๔. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน ๔.๑ ความสามารถในการสื่อสาร ๔.๒ ความสามารถในการแก้ปัญหา ๔.๓ ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
๕. คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ๕.๑ มีวินัย ๕.๒ ใฝ่เรียนรู้ ๕.๓ มุ่งมั่นในการทำงาน ๖. สาระการเรียนรู้ ๖.๑ ความหมายของคำสรรพนาม ๖.๒ ชนิดของคำสรรพนาม ๖.๓ หน้าที่ของคำสรรพนาม ๗. ชิ้นงานหรือภาระงาน (หลักฐาน ร่องรอยการแสดงความรู้) ๗.๑ แต่งประโยคจากคำสรรพนาม ๘. คำถามสำคัญ การวิเคราะห์จะช่วยให้เข้าใจในเนื้อหาของเรื่องได้จริงหรือไม่ ๙. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้(กระบวนการเรียนการสอนรูปแบบ CIPPA) ขั้นนำ ขั้นที่ ๑ การทบทวนความรู้เดิม ๙.๑ ครูแจ้งจุดประสงค์การเรียนรู้ของคาบเรียนนี้ ๙.๒ นักเรียนทบทวนความรู้เรื่องคำนามที่เคยเรียนไปเมื่อชั่วโมงที่แล้ว โดยตอบคำถามครูว่า คำนามมีกี่ประเภท อะไรบ้าง แนวคำตอบ คำนามมี ๕ ชนิด ดังนี้ - สามานยนาม เป็นคำนามที่เรียกชื่อทั่วไป - วิสามานยนาม เป็นคำนามที่เป็นชื่อเฉพาะ - สมุหนาม เป็นคำนาม เป็นคำนามที่บอกความเป็นหมู่พวก กลุ่ม หรือคณะ - อาการนาม เป็นคำนามที่เป็นนามธรรม - ลักษณนาม เป็นคำนามที่ใช้บอกลักษณะของนาม
ขั้นสอน ขั้นที่ ๒ การแสวงหาความรู้ใหม่ ๙.๓ นักเรียนสังเกตประโยคที่ครูยกตัวอย่างดังต่อไปนี้ ๙.๔ นักเรียนอภิปรายร่วมกันถึงสิ่งที่นักเรียนได้อ่านว่าหากใช้คำที่แทนชื่อที่ปรากฏจาก ประโยคข้างต้นจะได้คำว่าอะไร เพราะอะไรจึงต้องมีการใช้คำนั้น และคำนั้นเรียกว่าอะไร แนวคำตอบ ใช้คำว่า เธอ หรือ เขา แทนชื่อภูรดา (๒,๓) เพื่อเป็นการไม่ กล่าวชื่อซ้ำ และคำ ว่า เธอ หรือ เขา ก็สามารถให้ความหมายหรือหมายถึงภูรดา ได้เช่นเดียวกัน ซึ่งคำที่ใช้เรียกแทนคำนามไม่ กล่าวคำนามซ้ำจึงเรียกว่า คำสรรพนาม เธอ หรือ เขา เป็นคำสรรพนามบุรุษที่ ๓ ใช้แทนผู้ที่ถูกกล่าวถึง ๙.๕ นักเรียนตอบคำถามเกี่ยวกับเรื่องคำสรรพนามว่า “นักเรียนรู้จักคำสรรพนามหรือไม่ คำสรรพนามมีลักษณะอย่างไร จงยกตัวอย่าง” แนวคำตอบ คำสรรพนาม เป็นคำที่ใช้แทนคำที่ใช้แทนชื่อคน สัตว์ สิ่งของ มักใช้ใน การพูด เช่น ผม ฉัน ดิฉัน คุณ ท่าน เขา เรา เป็นต้น ขั้นที่ ๓ การศึกษาทำความเข้าใจข้อมูล/ความรู้ใหม่ และเชื่อมโยงความรู้ใหม่กับความรู้ เดิม ๙.๖ นักเรียนจับกลุ่ม โดยแบ่งออกเป็น ๖ กลุ่มเพื่อทำการศึกษาเรื่องคำสรรพนาม ดังหัวข้อ ต่อไปนี้ กลุ่มที่ ๑ บุรุษสรรพนาม กลุ่มที่ ๒ ประพันธสรรพนาม กลุ่มที่ ๓ วิภาคสรรพนาม กลุ่มที่ ๔ นิยมสรรพนาม กลุ่มที่ ๕ อนิยมสรรพนาม กลุ่มที่ ๖ ปฤจฉาสรรพนาม ๙.๗ นักเรียนแต่ละกลุ่มศึกษาข้อมูลความรู้จากใบความรู้ ตามหัวข้อที่ครูมอบหมายโดยใช้ เวลา ๕ นาที เมื่อเสร็จแล้วให้สรุปเป็นความรู้ความเข้าใจของตนเอง ๙.๘ นักเรียนแต่ละกลุ่มศึกษาชนิดและหน้าที่ของคำสรรพนามจากใบความรู้และฟังจากครู อธิบายเพิ่มเติมดังนี้ (๑) ภูรดา เป็นนักเรียนทุนเรียนดีเด่นของโรงเรียนประจักษ์ศิลปาคาร ด้วยพฤติกรรม มารยาท และความสามารถที่มากล้นของ (๒)ภูรดา ทำให้ (๓)ภูรดา ได้รับทุนนี้”
๑. ชนิดของคำสรรพนามมี ๖ ชนิด ดังนี้ - บุรุษสรรพนาม เป็นสรรพนามที่ใช้แทนบุคคล ซึ่งเป็นผู้พูด ผู้ฟัง และผู้ถูกกล่าวถึง แบ่ง ออก เป็น บุรุษที่ ๑ ที่ ๒ ที่ ๓ เช่น บุรุษที่ ๑ เช่น กู ตู ฉัน ผม กระผม ดิฉัน เรา ข้าพเจ้า อาตมา ข้าพระพุทธเจ้า บุรุษที่ ๒ เช่น ถึง สู เธอ คุณ ท่าน ใต้เท้า ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาทฝ่าพระบาท เจ้า บุรุษที่ ๓ เช่น เขา ท่าน พวกเขา มัน พระองค์ - ประพันธสรรพนาม เป็นสรรพนามที่ใช้เชื่อมประโยคย่อย ทำหน้าที่แทนคำนาม หรือสรรพนามที่อยู่ข้างหน้า ได้แก่คำว่า ที่ ซึ่ง อัน ผู้ เช่น “คนที่เป็นครูต้องมีความอดทน” “นายกรัฐมนตรีไป เยี่ยมโรงเรียนที่อยู่ในถิ่นทุรกันดาร” - วิภาคสรรพนาม เป็นสรรพนามที่ใช้แยกส่วนคำนามหรือสรรพนามที่อยู่ข้างหน้า “นักเรียนต่างก็ทำการบ้านของตน” “เด็ก ๆ บ้างก็หลับ บ้างก็คุยขณะครูสอน” - นิยมสรรพนาม เป็นสรรพนามที่ใช้แทนนามชี้เฉพาะเจาะจง หรือชี้บอกระยะ เช่น นี่ นี้ นั่น นั้น โน่น โน้น อย่างนี้ อย่างนั้น เช่นนั้น เช่น “นี่คือความสำเร็จของพวกเราทุกคน” - อนิยมสรรพนาม เป็นสรรพนามที่ใช้แทนนามทั่วๆ ไป ไม่ชี้เฉพาะเจาะจง เช่น ใคร อะไร ไหน ผู้ใด ใคร ๆ อะไร ๆ ไหน ๆ ใด ๆ เช่น “ใครจะไปเที่ยวก็ไปได้” “ใด ๆ ในโลกล้วนอนิจจัง” - ปฤจฉาสรรพนาม เป็นสรรพนามใช้แทนนามที่มีเนื้อความเป็นคำถาม เช่น ใคร อะไร ผู้ใด ไหน “ใครจะไปเที่ยวเชียงใหม่บ้าง “อะไรอยู่ในห้อง” ๒. หน้าที่ของคำสรรพนาม ได้แก่ - คำสรรพนามทำหน้าที่เป็นประธานของประโยค เช่น ผมซื้อของมาฝากคุณแม่ครับ - คำสรรพนามทำหน้าที่เป็นกรรมของประโยค เช่น คุณยายพาฉันไปตลาด - คำสรรพนามทำหน้าที่เป็นส่วนเติมเต็มในประโยค มักตามหลังคำว่า เป็น เหมือน คล้าย เท่า เช่น น้องนิดหน้าตาเหมือนเธอมาก ถ้าฉันเป็นเขานะฉันสวยกว่านี้ - คำสรรพนามทำหน้าที่เป็นคำขยาย เช่น สุดาหยิบกระเป๋าใบนั้นให้หน่อย (นั้น เป็น คำสรรพนามชี้เฉพาะขยายคำว่ากระเป๋า) ขั้นที่ ๔ การแลกเปลี่ยนความรู้ความเข้าใจกับกลุ่ม ๙.๙ นักเรียนส่งตัวแทนออกมาอธิบายหัวข้อที่ตนเองได้รับพร้อมยกตัวอย่าง ๓ คำ เช่น กลุ่ม บุรุษสรรพนาม เป็นสรรพนามที่ใช้แทนบุคคล ซึ่งเป็นผู้พูด ผู้ฟัง และผู้ถูกกล่าวถึง เช่น ฉัน คุณ เธอ เขา ขั้นสรุป ขั้นที่ ๕ การสรุปและจัดระเบียบความรู้ ๙.๑๐ นักเรียนสรุปความรู้เรื่องชนิดและหน้าที่ของคำสรรพนามจากกิจกรรมที่ผ่านมาเพื่อทำ ความเข้าใจเรื่อง
ขั้นที่ ๖ การปฏิบัติและแสดงผลงาน ๙.๑๑ นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันคิดบทบาทสมมติ แล้วออกมานำเสนอหน้าชั้นเรียน โดยที่ จะต้องมีการแสดงคำสรรพนาม ๕ คำขึ้นไป ครูคอยให้คำแนะนำเพิ่มเติม ขั้นที่ ๗ การประยุกต์ใช้ความรู้ ๙.๑๒ นักเรียนทำแบบทดสอบวัดความรู้เรื่องคำสรรพนาม เสร็จแล้วให้เขียนประโยคที่มีคำ สรรพนาม ๕ ประโยคส่งครู ๑๐. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ ๑๐.๑ ประเภทสื่อ - แถบประโยคตัวอย่าง ๑๐.๒ แหล่งการเรียนรู้ - ใบความรู้เรื่องคำสรรพนาม ๑๑. การวัดและประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด เครื่องมือในการวัด เกณฑ์การวัดประเมินผล ๑. นักเรียนสามารถ อธิบายลักษณะของคำ สรรพนามได้ (K) การทำแบบทดสอบ แบบทดสอบ ผ่านเกณฑ์การประเมิน ๒. นักเรียนเลือกใช้คำ แบบฝึกหัด ๗๐% ขึ้นไป สรรพนามได้ถูกต้องตาม ชนิด (P) ๓. นักเรียนมีมารยาทใน การใช้ภาษาได้ถูกต้อง และเหมาะสม (A) การเขียนแต่งประโยค แบบประเมินการแต่ง ประโยค นักเรียนแต่งประโยคได้ถูกต้อง ๓ ข้อขึ้นไป
บันทึกหลังการสอน หน่วยที่ ๖ เรื่อง สมิงพระรามอาสา หน่วยการเรียนรู้ย่อยเรื่อง คำสรรพนาม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ม.๑/๖, ม.๑/๗, ม.๑/๑๐ โรงเรียนประจักษ์ศิลปาคาร ผลการจัดการเรียนการสอน ม.๑/๖ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ม.๑/๗ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................. ม.๑/๑๐ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ปัญหาและอุปสรรค ม.๑/๖ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ม.๑/๗ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ม.๑/๑๐ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................
ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไขปัญหา ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ............... ลงชื่อ.....................................................ผู้สอน (นางสาวณัฐกานต์ ศรีสุวรรณ) นักศึกษาปฏิบัติการสอนในสถานศึกษา วันที่.............เดือน......................พ.ศ................ ความคิดเห็น/ข้อเสนอแนะของครูพี่เลี้ยง ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ลงชื่อ........................................................... (นางสาวกีรติกา ขุลีดี) ครูพี่เลี้ยง วันที่.............เดือน......................พ.ศ................ ความคิดเห็นของหัวหน้ากลุ่มสาระภาษาไทย ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................ ลงชื่อ............................................. (นางกฤษฎา อุดมศักดิ์) ตำแหน่ง หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย วันที่.........เดือน........................พ.ศ............
ข้อเสนอแนะของผู้บริหารสถานศึกษา / ผู้ที่ได้รับมอบหมาย ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ............... ลงชื่อ................................................. (ดร.ชนากานต์ จันทร์มงคล) ตำแหน่ง รองผู้อำนวยการกลุ่มบริหารวิชาการ วันที่.........เดือน................พ.ศ............
๑. คำสรรพนามแบ่งออกเป็นกี่ชนิด ก. ๓ ชนิด ข. ๔ ชนิด ค. ๕ ชนิด ง. ๖ ชนิด ๒. คำสรรพนามที่ใช้แทนบุคคลเรียกว่าอย่างไร ก. บุรุษสรรพนาม ข. อนิยมสรรพนาม ค. ประพันธสรรพนาม ง. วิภาคสรรพนาม ๓. คำสรรพนามที่ใช้แยกส่วนเรียกว่าอย่างไร ก. บุรุษสรรพนาม ข. อนิยมสรรพนาม ค. ประพันธสรรพนาม ง. วิภาคสรรพนาม ๔. คำสรรพนามใช้แทนนามที่มีเนื้อความเป็นคำถามเรียกว่าอย่างไร ก. บุรุษสรรพนาม ข. ปฤจฉาสรรพนาม ค. ประพันธสรรพนาม ง. วิภาคสรรพนาม ๕. สมชายชอบสัตว์ที่อยู่ในป่า คำว่า ที่ เป็นสรรพนามชนิดใด ก. บุรุษสรรพนาม ข. ปฤจฉาสรรพนาม ค. ประพันธสรรพนาม ง. วิภาคสรรพนาม ๖. คำในข้อใดเป็นได้ทั้งสรรพนามบุรุษที่ ๒ และ ๓ ก. ฉัน ข. ผม ค. คุณ ง.ท่าน ๗. ข้อใดมีปฤจฉาสรรพนามและสรรพนามบุรุษที่ ๑ ก. ท่านไม่มาหาเลยหรือ ข. อาตมาจะแสดงธรรมที่นี่ ค. อย่ามาหากระผมเลย ง. คุณแจ่มใสขึ้นมาก ๘. ข้อใดมีสรรพนามบุรุษที่ ๓ ก. นี่เธอจะตัดผมใหม่อีกแล้วนะ ข. เธอจะไปกับเราไหม ค. เขาทำไมมาช้านัก ง. ฉันไม่รู้เหมือนกัน ๙. ใคร ในข้อใดเป็นอนิยมสรรรพนาม ก. ใครจะไปกับฉันก็ได้ ข. ใครล่ะบอกเธอ ค. ใครไม่ได้ส่งการบ้าน ง. เธอจะไปบ้านใคร ๑๐. เขาไม่ยอมกินอะไรเลย คำว่า อะไร เป็นสรรพนามชนิดใด ก. บุรุษสรรพนาม ข. อนิยมสรรพนาม ค. ประพันธสรรพนาม ง. วิภาคสรรพนาม ๑๑. มัน ในข้อใดเป็นสรรพนาม ก. มันไม่อยู่ที่เดิมข. เขาชอบกินมันเผา ค. อ้วนอ้วนมีมันมาก ง. แหมกำลังคุยกันมัน ๆ แบบทดสอบเรื่อง คำสรรพนาม รายวิชาภาษาไทยพื้นฐาน ท๒๑๑๐๒ ภาคเรียนที่ ๒ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑
๑๒. ข้อใดเป็นสรรพนามไม่ชี้เฉพาะเจาะจง ก. ใครมากดออดที่หน้าบ้าน ข. อะไร ๆ ก็น่ากินไปหมด ค. นั่นเธอมาแล้ว ง. เขาก้าวมาในห้อง ๑๓. คำสรรพนามในข้อใดทำหน้าที่เป็นประธาน ก. โทรศัพท์นั้นของใคร ข. ใคร ๆ ก็พูดเป็นเสียงเดียวกัน ค. นั่นคือแฟนของเธอ ง. อย่าเข้าใกล้ฉันเลย ๑๔. คำสรรพนามในข้อใดทำหน้าที่เป็นกรรม ก. วิภาดาตีมันเสียงดังสนั่น ข. พระคุณเจ้าไปไหนมาคะ ค. หลวงตาบัวไม่ได้พักผ่อน ง. ภานุวัฒน์มาช้ามาก ๑๕. คำสรรพนามในข้อใดทำหน้าที่เป็นคำขยาย ก. เขาไม่ค่อยมองเห็นเท่าไหร่ ข. อะไร ๆ ก็ไม่ค่อยดี ค. เธอหยิบกระเป๋าสีขาวนั่นให้ฉันที ง. น้องหน้าตาคล้ายเธอมาก
แบบประเมินการเขียนประโยค ที่ ชื่อ - สกุล คะแนน รวมคะแนน* (คะแนนเต็ม ๑๐ คะแนน) ๑. เนื้อความ (คะแนนเต็ม ๕ คะแนน) ๒. การใช้ภาษา (คะแนนเต็ม ๕ คะแนน) ๑. ๒. ๓. ๔. ๕. ๖. ๗. ๘. ๙. ๑๐. ๑๑ ๑๒ ๑๓ ๑๔ ๑๕ ๑๖ ๑๗ ๑๘ ๑๙ ๒๐ ๒๑ ๒๒ ๒๓ ๒๔ ๒๕ ๒๖ ๒๗ ๒๘ ๒๙ ๓๐ ๓๑ คะแนนรวม**
รายการประเมิน ระดับคะแนน ๒ ๑ ๑. เนื้อความ ๑. เขียนประโยคที่มีความหมายสอดคล้อง กับภาพที่กำหนดให้ ๒. ในประโยคมีคำที่กำหนดให้ เขียนประโยคได้ตามเกณฑ์ข้อใดข้อหนึ่ง ๒. การใช้ภาษา ๑. เขียนประโยคได้สมบูรณ์ถูกต้องตามหลักภาษา ๒. เขียนสะกดคำถูกต้องทุกคำ เขียนประโยคได้ตามเกณฑ์ข้อใดข้อหนึ่ง
แผนการจัดการเรียนรู้ที่๒๔ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑ หน่วยการเรียนรู้ สมิงพระรามอาสา เวลา ๑๗ ชั่วโมง เรื่อง คำกริยาและคำอุทาน เวลา ๑ ชั่วโมง วันที่สอน ๑๘ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๖๖ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑/๖ เวลา ๑๑.๕๐-๑๒.๔๐ น. ๑๘ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๖๖ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑/๗ เวลา ๑๑.๕๐-๑๒.๔๐ น. ๑๙ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๖๖ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑/๑๐ เวลา ๑๐.๑๐-๑๑.๐๐ น. ครูผู้สอน นางสาวณัฐกานต์ ศรีสุวรรณ โรงเรียนประจักษ์ศิลปาคาร ................................................................................................................................................................... ๑. สาระสำคัญ คำกริยา คือ คำที่ที่แสดงอาการ บอกสภาพ หรือแสดงการกระทำของประธานในประโยค หากขาด คำกริยาจะสื่อสารกันไม่เข้าใจ คำกริยาจึงเป็นคำสำคัญในประโยค ซึ่งอาจจะเป็นคำแสดงอาการเดียวหรือเป็น กลุ่มคำก็ได้ นักเรียนจะได้ศึกษาหาความรู้เรื่องชนิดและหน้าที่ของคำ เนื้อหาคือเรื่องคำกริยาเพื่อที่สามารถ วิเคราะห์ชนิดและหน้าที่ของคำกริยาในประโยคได้อย่างถูกต้อง คำอุทาน หมายถึง คำที่แสดงอารมณ์ของผู้พูดในขณะที่ตกใจ ดีใจ เสียใจ ประหลาดใจ หรืออาจจะ เป็นคำที่ใช้เสริมคำพูด เช่นคำว่า อุ๊ย เอ๊ะ ว้าย โธ่ อนิจจา อ๋อ เป็นต้น นักเรียนจะได้ศึกษาหาความรู้เรื่องชนิด และหน้าที่ของคำ เนื้อหาคือเรื่องคำกริยาเพื่อที่สามารถวิเคราะห์ชนิดและหน้าที่ของคำอุทานในประโยคได้ อย่างถูกต้อง ๒. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท ๔.๑ เข้าใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษา และพลังของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไว้เป็นสมบัติของชาติ ตัวชี้วัด ท ๔.๑ ม.๑/๓ วิเคราะห์ชนิดและหน้าที่ของคำในประโยค ๓. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๓.๑ นักเรียนสามารถอธิบายลักษณะของคำกริยาและคำอุทานได้(K) ๓.๒ นักเรียนเลือกใช้คำกริยาและคำอุทานได้ถูกต้องตามชนิด (P) ๓.๓ นักเรียนมีมารยาทในการใช้ภาษาได้ถูกต้องและเหมาะสม (A)
๔. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน ๔.๑ ความสามารถในการสื่อสาร ๔.๒ ความสามารถในการแก้ปัญหา ๔.๓ ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ๕. คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ๕.๑ มีวินัย ๕.๒ ใฝ่เรียนรู้ ๕.๓ มุ่งมั่นในการทำงาน ๖. สาระการเรียนรู้ ๖.๑ ความหมายของคำกริยาและคำอุทาน ๖.๒ ชนิดของคำกริยาและคำอุทาน ๖.๓ หน้าที่ของคำกริยาและคำอุทาน ๗. ชิ้นงานหรือภาระงาน (หลักฐาน ร่องรอยการแสดงความรู้) ๗.๑ แต่งประโยคจากคำกริยา ๗.๒ แต่งประโยคจากคำอุทาน ๘. คำถามสำคัญ การวิเคราะห์จะช่วยให้เข้าใจในเนื้อหาของเรื่องได้จริงหรือไม่ ๙. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้(กระบวนการเรียนการสอนรูปแบบ CIPPA) ชั่วโมงที่ ๑ (คำกริยา) ขั้นนำ ขั้นที่ ๑ การทบทวนความรู้เดิม ๙.๑ ครูแจ้งจุดประสงค์การเรียนรู้ของคาบเรียนนี้ ๙.๒ นักเรียนทบทวนความรู้เรื่องคำสรรพนามที่เคยเรียนไปเมื่อชั่วโมงที่แล้ว ดังนี้
ขั้นสอน ขั้นที่ ๒ การแสวงหาความรู้ใหม่ ๙.๓ นักเรียนสังเกตรูปภาพบนกระดานที่ครูนำมาเป็นตัวอย่าง แล้วตอบคำถามว่าภาพต่าง ๆ ให้อารมณ์ ความรู้สึก หรือกิริยาท่าทางอย่างไรบ้าง ดังนี้ ร้องไห้เสียใจ ดีใจ ๙.๔ นักเรียนตอบคำถามว่ากิริยาอาการจากภาพสามารถเชื่อมโยงเนื้อหาบทเรียนเรื่องต่อไป อย่างไร แนวคำตอบ ภาพที่ ๑ แสดงท่าทางเสียใจ ร้องไห้ รู้สึกเจ็บ แล้วอุทานว่า โอ๊ย ภาพที่ ๒ แสดงท่าทางดีใจ ตื้นตันใจ รู้สึกดีใจ แล้วอุทานว่า เย้ ภาพที่ ๓ แสดงท่าทางสงสัย รู้สึกสงสัย แล้วอุทานว่า เอ๊ะ การแสดงออกด้านกิริยาท่าทาง อารมณ์ความรู้สึกสอดคล้องกับเนื้อหาคำในภาษาไทยในเรื่อง คำกริยาและคำอุทาน ๙.๕ นักเรียนตอบคำถามเกี่ยวกับเรื่องคำกริยาและคำอุทานว่า “นักเรียนรู้จักคำกริยา คำอุทานหรือไม่ มีลักษณะอย่างไร จงยกตัวอย่าง” แนวคำตอบ คำกริยา คือ คำที่ที่แสดงอาการ บอกสภาพ หรือแสดงการกระทำของ ประธานในประโยค เช่น นั่ง นั่งเล่น ดู ดูแล ร้อง เป็นต้น คำอุทาน หมายถึง คำที่แสดงอารมณ์ของผู้พูดในขณะที่ตกใจ ดีใจ เสียใจ ประหลาดใจ หรืออาจจะเป็นคำที่ใช้เสริมคำพูด เช่นคำว่า อุ๊ย เอ๊ะ โอ๊ย ขั้นที่ ๓ การศึกษาทำความเข้าใจข้อมูล/ความรู้ใหม่ และเชื่อมโยงความรู้ใหม่กับความรู้ เดิม ๙.๖ นักเรียนจับกลุ่ม โดยแบ่งออกเป็น ๖ กลุ่มเพื่อทำการศึกษาเรื่องคำกริยา ดังหัวข้อ ต่อไปนี้ สงสัย
กลุ่มที่ ๑ สกรรมกริยา (กริยาที่มีความหมายสมบูรณ์ในตัวเอง) กลุ่มที่ ๒ อกรรมกริยา (กริยาที่ต้องมีกรรมมารองรับ) กลุ่มที่ ๓ วิกตรรถกริยา (กริยาที่ต้องมีส่วนเติมเต็ม) กลุ่มที่ ๔ กริยานุเคราะห์(คำช่วยกริยา) กลุ่มที่ ๕ คำอุทานบอกอาการ กลุ่มที่ ๖ คำอุทานเสริมบท ๙.๗ นักเรียนแต่ละกลุ่มศึกษาข้อมูลความรู้จากใบความรู้ ตามหัวข้อที่ครูมอบหมายโดยใช้ เวลา ๕ นาที เมื่อเสร็จแล้วให้สรุปเป็นความรู้ความเข้าใจของตนเอง ๙.๘ นักเรียนแต่ละกลุ่มศึกษาชนิดและหน้าที่ของคำกริยาจากใบความรู้และฟังจากครูอธิบาย เพิ่มเติมดังนี้ ๑. คำกริยามี ๔ ชนิดดังนี้ - สกรรมกริยา คือ กริยาที่ต้องมีกรรมมารับจึงจะได้ใจ ความสมบูรณ์ เช่น ม้ากินหญ้า หมูกินรำ - อกรรมกริยา คือ กริยาที่ไม่ต้องมีกรรมมารับ ก็สามารถทำให้ประโยคมีใจความ สมบูรณ์ เช่น กบร้อง ฝนตก น้ำท่วม ฟ้าร้อง - วิกตรรถกริยา คือ กริยาที่ต้องอาศัยส่วนเติมเต็ม เพื่อประกอบประโยคให้มี ใจความสมบูรณ์ เนื่องจากเป็นกริยาที่ไม่ได้แสดงความเป็นผู้กระทำ เติมเต็มมาช่วยให้ประโยคสมบูรณ์แทน ดังนั้นจึงไม่ต้องอาศัยกรรม คือ ผู้ถูกกระทำ แต่อาศัยส่วนเติมเต็มมาช่วยให้ประโยคสมบูรณ์แทน เช่น เธอคือแม่พระของเด็ก ๆ แห่งขุนเขา ผมเหมือนพ่อมาก - กริยานุเคราะห์ คือ กริยาที่ทำหน้าที่ช่วยกริยาอื่นที่ตามมา ทำหน้าที่ช่วยบอกกาล หรือการกระทำ เพื่อทำให้ประโยคมีใจความที่สมบูรณ์ เช่น ฉันย่อมทำในสิ่งที่ฉันพอใจ นักเรียนถูกครูดุเป็นเวลานาน ๒. หน้าที่ของคำกริยา - เป็นคำแสดงอาการหรือบอกสภาพของประธาน เช่น เด็กกำลังเล่นอย่างสนุกสนาน ครูสอนวิชาภาษาไทยมาหลายปีแล้ว
- คำกริยาทำหน้าที่ขยายนาม เช่น เด็กเร่ร่อนถูกตำรวจจับ ตำรวจยิงมือปืนปล้นแบงก์ตาย - คำกริยาที่ทำหน้าที่เหมือนคำนาม สูบบุหรี่เป็นอันตรายต่อชีวิตเป็นพิษต่อคนใกล้เคียง (สูบบุหรี่ เป็นคำกริยา ทำหน้าที่เป็นประธานของประโยคเหมือนคำนาม) พูดดีเป็นศรีแก่ตัว (พูดดี เป็นคำกริยา ทำหน้าที่เป็นประธานของประโยค เหมือนคำนาม) - ทำหน้าที่ช่วยประกอบกริยาให้มีความหมายชัดเจนขึ้น เช่น อิรักถูกสหรัฐอเมริกายึดครอง คุณจะไปด้วยก็ได้ ๓. คำอุทานมี ๒ ชนิดดังนี้ - คำอุทานบอกอาการ เป็นคำอุทานที่แสดงอารมณ์ และความรู้สึกของผู้พูดเวลาที่ เขียนมักนิยมใช้เครื่องหมายอัศเจรีย์ (!) กำกับไว้หลังคำนั้น เช่น ตกใจ ใช้คำว่า วุ้ย ว้าย แหม ตายจริง ประหลาดใจ ใช้คำว่า เอ๊ะ หือ หา รับรู้ เข้าใจ ใช้คำว่า เออ อ้อ อ๋อ เจ็บปวด ใช้คำว่า โอ๊ย โอย อุ๊ย สงสาร เห็นใจ ใช้คำว่า โธ่ โถ พุทโธ่ อนิจจา ร้องเรียก ใช้คำว่า เฮ้ย เฮ้ นี่ โล่งใจ ใช้คำว่า เฮอ เฮ้อ โกรธเคือง ใช้คำว่า ชิชะ แหม - คำอุทานเสริมบท ไม่ใส่เครื่องหมายอัศเจรีย์ ( ! ) กำกับข้างท้ายใช้เสริมคำอื่น เพื่อให้คล้องจองกัน ถ่วงเสียงของคำ หรือใช้เป็นคำสร้อยในคำประพันธ์บางชนิด ๔. หน้าที่ของคำอุทาน - ทำหน้าที่แสดงความรู้สึกของผู้พูด เช่น ตายจริง ! ฉันลืมเอากระเป๋าสตางค์มา
โธ่ ! เธอคงจะหนาวมากละซิ เอ๊ะ ! ใครกันที่นำดอกไม้มาวางไว้ที่โต๊ะของฉัน - ทำหน้าที่เพิ่มน้ำหนักของคำ ซึ่งได้แก่คำอุทานเสริมบท เช่น ทำเสร็จเสียทีจะได้หมดเรื่องหมดราวกันไป เมื่อไรเธอจะหางงหางานทำเสียที เธอเห็นฉันเป็นหัวหลักหัวตอหรืออย่างไร - ทำหน้าที่ประกอบข้อความในคำประพันธ์ เช่น แมวเอ๋ยแมวเหมียว มดเอ๋ยมดแดง ขั้นที่ ๔ การแลกเปลี่ยนความรู้ความเข้าใจกับกลุ่ม ๙.๙ นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันคิดบทบาทสมมติ แล้วออกมานำเสนอหน้าชั้นเรียน โดยที่ จะต้องมีการแสดงคำกริยาและอุทานอยู่ในประโยคครูคอยให้คำแนะนำเพิ่มเติม ขั้นสรุป ขั้นที่ ๕ การสรุปและจัดระเบียบความรู้ ๙.๑๐ นักเรียนสรุปความรู้เรื่องชนิดและหน้าที่ของคำกริยาและคำอุทานจากกิจกรรมที่ผ่าน มาเพื่อทำความเข้าใจเรื่อง ขั้นที่ ๖ การปฏิบัติและแสดงผลงาน ๙.๑๑ นักเรียนส่งตัวแทนออกมาทำกิจกรรม “อักษรนำกริยา” โดยแต่ละกลุ่มต้องส่งตัวแทน กลุ่มละ ๕ คน ออกมาแข่งตอบคำกริยาที่ขึ้นต้นด้วยพยัญชนะ ก - ฮ ภายในระยะเวลา ๕ นาที ตัวแทนห้อง ๑ คน ออกมาเขียนคำกริยาที่เพื่อนทำกิจกรรม ๙.๑๒ นักเรียนกลุ่มที่ทำกิจกรรมได้คะแนนมากที่สุด ให้นำเสนอว่าคำกริยาที่อยู่หน้ากระดาน เป็นคำกริยาชนิดใด โดยมีครูคอยแนะนำ
ขั้นที่ ๗ การประยุกต์ใช้ความรู้ ๙.๑๓ นักเรียนทำแบบทดสอบวัดความรู้เรื่องคำกริยา เสร็จแล้วให้เขียนประโยคที่มีคำกริยา ๕ ประโยคส่งครู ๑๐. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ ๑๐.๑ ประเภทสื่อ - พยัญชนะไทย ๔๔ ตัว - กิจกรรมอุทานไหนเอ่ย ๑๐.๒ แหล่งการเรียนรู้ - ใบความรู้เรื่องคำกริยา - ใบความรู้เรื่องคำอุทาน ๑๑. การวัดและประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด เครื่องมือในการวัด เกณฑ์การวัดประเมินผล ๑. นักเรียนสามารถ อธิบายลักษณะของ คำกริยาและคำอุทาน ได้ (K) การทำแบบทดสอบ แบบทดสอบ นักเรียนทำแบบทดสอบถูกต้อง ๒. นักเรียนเลือกใช้ ๗ ข้อ ขึ้นไป คำกริยาและคำอุทานได้ ถูกต้องตามชนิด (P) ๓. นักเรียนมีมารยาทใน การใช้ภาษาได้ถูกต้อง และเหมาะสม (A) การแต่งประโยค แบบประเมินการแต่ง ประโยค นักเรียนแต่งประโยคได้ถูกต้อง ๓ ข้อขึ้นไป
บันทึกหลังการสอน หน่วยที่ ๕ เรื่อง สมิงพระรามอาสา หน่วยการเรียนรู้ย่อยเรื่อง คำกริยาและคำอุทาน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ม.๑/๖, ม.๑/๗, ม.๑/๑๐ โรงเรียนประจักษ์ศิลปาคาร ผลการจัดการเรียนการสอน ม.๑/๖ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ม.๑/๗ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................. ม.๑/๑๐ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ปัญหาและอุปสรรค ม.๑/๖ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ม.๑/๗ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ม.๑/๑๐ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................
ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไขปัญหา ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ............... ลงชื่อ.....................................................ผู้สอน (นางสาวณัฐกานต์ ศรีสุวรรณ) นักศึกษาปฏิบัติการสอนในสถานศึกษา วันที่.............เดือน......................พ.ศ................ ความคิดเห็น/ข้อเสนอแนะของครูพี่เลี้ยง ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ลงชื่อ........................................................... (นางสาวกีรติกา ขุลีดี) ครูพี่เลี้ยง วันที่.............เดือน......................พ.ศ................ ความคิดเห็นของหัวหน้ากลุ่มสาระภาษาไทย ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................ ลงชื่อ............................................. (นางกฤษฎา อุดมศักดิ์) ตำแหน่ง หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย วันที่.........เดือน........................พ.ศ............
ข้อเสนอแนะของผู้บริหารสถานศึกษา / ผู้ที่ได้รับมอบหมาย ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ลงชื่อ................................................. (ดร.ชนากานต์ จันทร์มงคล) ตำแหน่ง รองผู้อำนวยการกลุ่มบริหารวิชาการ วันที่.........เดือน................พ.ศ...........
แบบทดสอบวัดความเข้าใจเรื่อง คำกริยา ๑. ข้อใดคือลักษณะของคำกริยา ก. คำแสดงอาการของนาม ข. คำแสดงอาการของนามและสรรพนาม ค. คำแสดงอาการของลักษณะนาม ง. คำแสดงอาการและสภาพของนามและสรรพนาม ๒. “ลูกคือดวงใจของพ่อแม่” คำว่า คือ เป็นคำกริยา ชนิดใด ก. อกรรมกริยา ข. สกรรมกริยา ค. กริยานุเคราะห์ ง. วิกตรรถกริยา ๓. ประโยคใดมีคำกริยาที่ไม่ต้องการกรรม ก. คนรุมซื้อดอกกุหลาบ ข. กุหลาบแดงบานแล้ว ค. มาลีปักกุหลาบลงในแจกัน ง. หนอนกัดดอกกุหลาบ ๔. ข้อใดมีสกรรมกริยา ก. อะไรอยู่บนโต๊ะ ข. ฉันเสียใจที่เข้าใจผิด ค. เด็ก ๆ ชอบวิ่งเล่นแถวนี้ ง. ตำรวจจับผู้ร้ายได้แล้ว ๕. ข้อใดเป็นคำกริยา ก. เหงื่อไหลไคลย้อย ข. ได้หน้าลืมหลัง ค. ลูกผีลูกคน ง. กล้าหาญชาญชัย ๖. คำว่า “ปิด” ในข้อใดเป็นกริยาไม่มีกรรม ก. ประตูปิดแล้ว ข. เขาปิดประกาศ ค. อย่าปิดประตูเล่น ง. พนักงานปิดโรงงาน ๗. โดเรม่อนเป็นหุ่นยนต์แมว คำว่า “เป็น” เป็นคำกริยา ชนิดใด ก. วิกตรรถกริยา ข. กริยานุเคราะห์ ค. อกรรมกริยา ง. สกรรมกริยา ๘. “เจ้าเก่งถูกนักเรียนรังแก” คำใดเป็นคำช่วยกริยา ก. เก่ง ข. ถูก ค. นักเรียน ง. รังแก ๙. ข้อใดเป็นสกรรมกริยา ก. วีธามกอดตุ๊กตาหมี ข. โรสกำลังร้องเพลง ค. วินเนอร์หลับในห้องเรียน ง. จั่นเจาหัวเราะ ๑๐. คำกริยาข้อใดเป็น “อกรรมกริยา” ก. เดิน นั่ง ข. ตี เห็น ค. กัน หนีบ ง. เห่า กิน
แบบประเมินการเขียนประโยค ที่ ชื่อ - สกุล คะแนน รวมคะแนน* (คะแนนเต็ม ๑๐ คะแนน) ๑. เนื้อความ (คะแนนเต็ม ๕ คะแนน) ๒. การใช้ภาษา (คะแนนเต็ม ๕ คะแนน) ๑. ๒. ๓. ๔. ๕. ๖. ๗. ๘. ๙. ๑๐. ๑๑ ๑๒ ๑๓ ๑๔ ๑๕ ๑๖ ๑๗ ๑๘ ๑๙ ๒๐
๒๑ ๒๒ ๒๓ ๒๔ ๒๕ ๒๖ ๒๗ ๒๘ ๒๙ ๓๐ ๓๑ คะแนนรวม** รายการประเมิน ระดับคะแนน ๒ ๑ ๑. เนื้อความ ๑. เขียนประโยคที่มีความหมายสอดคล้อง กับภาพที่กำหนดให้ ๒. ในประโยคมีคำที่กำหนดให้ เขียนประโยคได้ตามเกณฑ์ข้อใดข้อหนึ่ง ๒. การใช้ภาษา ๑. เขียนประโยคได้สมบูรณ์ถูกต้องตามหลักภาษา ๒. เขียนสะกดคำถูกต้องทุกคำ เขียนประโยคได้ตามเกณฑ์ข้อใดข้อหนึ่ง
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๒๕ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑ หน่วยการเรียนรู้ ราชาธิราช ตอน สมิงพระรามอาสา เวลา ๑๘ ชั่วโมง เรื่อง คำวิเศษณ์ เวลา ๑ ชั่วโมง วันที่สอน ๑๙ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๖๖ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑/๖ เวลา ๑๑.๕๐-๑๒.๔๐ น. ๒๐ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๖๖ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑/๗ เวลา ๑๑.๕๐-๑๒.๔๐ น. ๒๐ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๖๖ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑/๑๐ เวลา ๑๐.๑๐-๑๑.๐๐ น. ครูผู้สอน นางสาวณัฐกานต์ ศรีสุวรรณ โรงเรียนประจักษ์ศิลปาคาร ................................................................................................................................................................... ๑. สาระสำคัญ คำวิเศษณ์ คือ คำที่ใช้ประกอบหรือขยายคำนาม สรรพนาม คำกริยา หรือคำวิเศษณ์ เพื่อให้ได้ ใจความชัดเจนและละเอียดมากขึ้น คำวิเศษณ์มี ๑๐ ชนิดได้แก่ ลักษณวิเศษณ์ และกาลวิเศษณ์สถานวิเศษณ์ และประมาณวิเศษณ์นิยมวิเศษณ์ และอนิยมวิเศษณ์ปฤจฉาวิเศษณ์ และประพันธวิเศษณ์ประติชญาวิเศษณ์ และประติเษธวิเศษณ์นักเรียนจะได้ศึกษาหาความรู้เรื่องชนิดและหน้าที่ของคำ เนื้อหาคือเรื่องคำวิเศษณ์เพื่อที่ สามารถวิเคราะห์ชนิดและหน้าที่ของคำวิเศษณ์ในประโยคได้อย่างถูกต้อง ๒. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท ๔.๑ เข้าใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษา และพลังของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไว้เป็นสมบัติของชาติ ตัวชี้วัด ท ๔.๑ ม.๑/๓ วิเคราะห์ชนิดและหน้าที่ของคำในประโยค ๓. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๓.๑ นักเรียนสามารถอธิบายลักษณะของคำวิเศษณ์ได้ (K) ๓.๒ นักเรียนเลือกใช้คำวิเศษณ์ได้ถูกต้องตามชนิด (P) ๓.๓ นักเรียนมีมารยาทในการใช้ภาษาได้ถูกต้องและเหมาะสม (A) ๔. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน ๔.๑ ความสามารถในการสื่อสาร ๔.๒ ความสามารถในการแก้ปัญหา ๔.๓ ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
๕. คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ๕.๑ มีวินัย ๕.๒ ใฝ่เรียนรู้ ๕.๓ มุ่งมั่นในการทำงาน ๖. สาระการเรียนรู้ ๖.๑ ความหมายของคำวิเศษณ์ ๖.๒ ชนิดของคำวิเศษณ์ ๖.๓ หน้าที่ของคำวิเศษณ์ ๗. ชิ้นงานหรือภาระงาน (หลักฐาน ร่องรอยการแสดงความรู้) ๗.๑ แต่งประโยคจากคำวิเศษณ์ ๘. คำถามสำคัญ การวิเคราะห์จะช่วยให้เข้าใจในเนื้อหาของเรื่องได้จริงหรือไม่ ๙. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้(กระบวนการเรียนการสอนรูปแบบ CIPPA) ขั้นนำ ขั้นที่ ๑ การทบทวนความรู้เดิม ๙.๑ ครูแจ้งจุดประสงค์การเรียนรู้ของคาบเรียนนี้ ๙.๒ นักเรียนทบทวนความรู้เรื่องคำนาม คำกริยา และคำสรรพนาม ๙.๓ นักเรียนสังเกตลักษณะเด่นของตนเองว่าเป็นอย่างไร แนวคำตอบ ผิวเหลือง ผิวขาว ผมตรง ตัวสูง เป็นต้น ขั้นสอน ขั้นที่ ๒ การแสวงหาความรู้ใหม่ ๙.๔ นักเรียนสังเกตประโยคบนกระดาน ดังนี้ - เก่งเป็นคนอ้วน - แป้งนั่งใกล้หนังสือ - หนูวิ่งเร็ว - นร.ใส่เสื้อสีเขียวขาว - ก้อยตื่นสาย - ดอกมะลิมีกลิ่นหอม ๙.๕ นักเรียนอภิปรายร่วมกันว่า คำที่ขีดเส้นใต้ประโยคข้างต้นเป็นคำชนิดใด แนวคำตอบ เป็นคำวิเศษณ์
ขั้นที่ ๓ การศึกษาทำความเข้าใจข้อมูล/ความรู้ใหม่ และเชื่อมโยงความรู้ใหม่กับความรู้ เดิม ๙.๖ นักเรียนจับกลุ่ม โดยแบ่งออกเป็น ๔ กลุ่มเพื่อทำการศึกษาเรื่องคำวิเศษณ์ดังหัวข้อ ต่อไปนี้ กลุ่มที่ ๑ ลักษณวิเศษณ์ และกาลวิเศษณ์ กลุ่มที่ ๒ สถานวิเศษณ์ และประมาณวิเศษณ์ กลุ่มที่ ๓ นิยมวิเศษณ์ และอนิยมวิเศษณ์ กลุ่มที่ ๔ ปฤจฉาวิเศษณ์ และประพันธวิเศษณ์ กลุ่มที่ ๕ ประติชญาวิเศษณ์ และประติเษธวิเศษณ์ ๙.๗ นักเรียนแต่ละกลุ่มศึกษาข้อมูลความรู้จากใบความรู้ ตามหัวข้อที่ครูมอบหมายโดยใช้ เวลา ๕ นาที เมื่อเสร็จแล้วให้สรุปเป็นความรู้ความเข้าใจของตนเอง ๙.๘ นักเรียนแต่ละกลุ่มศึกษาชนิดและหน้าที่ของคำวิเศษณ์จากใบความรู้และฟังจากครู อธิบายเพิ่มเติมดังนี้ - เก่งเป็นคนอ้วน อ้วน เป็นคำวิเศษณ์ ขยายคำนาม - แป้งนั่งใกล้หนังสือ ใกล้ เป็นคำวิเศษณ์ขยายคำกริยา - หนูวิ่งเร็ว เร็ว เป็นคำวิเศษณ์ ขยายคำกริยา - นร.ใส่เสื้อเขียวขาว ขาว เป็นคำวิเศษณ์ ขยายคำนาม - ก้อยตื่นสาย สาย เป็นคำวิเศษณ์ ขยายคำกริยา - ดอกมะลิมีกลิ่นหอม หอม เป็นคำวิเศษณ์ ขยายคำวิเศษณ์ ๑. คำวิเศษณ์มี ๑๐ ชนิดดังนี้ - ลักษณะวิเศษณ์ คือ คำวิเศษณ์ที่บอกลักษณะต่างๆ เช่น บอกชนิด สี ขนาด สัณฐาน กลิ่น รส บอกความรู้สึก เช่น ดี ชั่ว ใหญ่ ขาว ร้อน เย็น หอม หวาน กลม แบน เป็นต้น เช่น น้ำร้อนอยูในกระติกสีขาว จานใบใหญ่ราคาแพงกว่าจานใบเล็ก - กาลวิเศษณ์ คือ คำวิเศษณ์บอกเวลา เช่น เช้า สาย บ่าย เย็น อดีต อนาคต เป็นต้น เช่น วันพรุ่งนี้เป็นวันเกิดของคุณแม่ เขามาโรงเรียนสาย - สถานวิเศษณ์ คือ คำวิเศษณ์บอกสถานที่ เช่น ใกล้ ไกล บน ล่าง เหนือ ใต้ ซ้าย ขวา เป็น ต้น เช่น บ้านฉันอยู่ไกลตลาด นกอยู่บนต้นไม้ - ประมาณวิเศษณ์ คือ คำวิเศษณ์บอกจำนวน หรือปริมาณ เช่น หนึ่ง สอง สาม มาก น้อย บ่อย หลาย บรรดา ต่าง บ้าง เป็นต้น เช่น เขามีเงินห้าบาท เขามาหาฉันบ่อย ๆ
- ประติเษธวิเศษณ์ คือ คำวิเศษณ์ที่แสดงความปฏิเสธ หรือไม่ยอมรับ เช่น ไม่ ไม่ใช่ มิ มิใช่ ไม่ได้ หามิได้ เป็นต้น เช่น เขามิได้มาคนเดียว ของนี้ไม่ใช่ของฉัน ฉันจึงรับไว้ไม่ได้ - ประติชญาวิเศษณ์ คือ คำวิเศษณ์ที่ใช้แสดงการขานรับหรือโต้ตอบ เช่น ครับ ขอรับ ค่ะ เป็นต้น เช่น คุณครับมีคนมาหาขอรับ คุณครูขา สวัสดีค่ะ - นิยมวิเศษณ์ คือ คำวิเศษณ์ที่บอกความชี้เฉพาะ เช่น นี้ นั่น โน่น ทั้งนี้ ทั้งนั้น แน่นอน เป็น ต้น เช่น บ้านนั้นไม่มีใครอยู่ เขาเป็นคนขยันแน่ๆ - อนิยมวิเศษณ์ คือ คำวิเศษณ์ที่บอกความไม่ชี้เฉพาะ เช่น ใด อื่น ไหน อะไร ใคร ฉันใด เป็น ต้น เช่น เธอจะมาเวลาใดก็ได้ คุณจะนั่งเก้าอี้ตัวไหนก็ได้ - ปฤจฉาวิเศษณ์ คือ คำวิเศษณ์แสดงคำถาม หรือแสดงความสงสัย เช่น ใด ไร ไหน อะไร สิ่ง ใด ทำไม เป็นต้น เช่น เสื้อตัวนี้ราคาเท่าไร เขาจะมาเมื่อไร - ประพันธวิเศษณ์ คือ คำวิเศษณ์ที่ทำหน้าที่เชื่อมคำหรือประโยคให้มีความเกี่ยวข้องกัน เช่น คำว่า ที่ ซึ่ง อัน อย่าง ที่ว่า เพื่อว่า ให้ เป็นต้น เช่น เขาทำงานหนักเพื่อว่าเขาจะได้มีเงินมาก เขาทำความดีอันหาที่สุดมิได้ ๒. หน้าที่ของคำวิเศษณ์ - ทำหน้าที่ขยายคำนาม เช่น คนอ้วนกินจุ (“อ้วน” เป็นคำวิเศษณ์ขยายคำนาม “คน”) ตำรวจหลายคนจับโจรผู้ร้าย (“หลาย” เป็นคำวิเศษณ์ขยายคำนาม “ตำรวจ”) - ทำหน้าที่ขยายคำสรรพนาม เช่น เราทั้งหมดช่วยกันทำงานให้เรียบร้อย (“ทั้งหมด” เป็นคำวิเศษณ์ขยายคำสรรพนาม “เรา”) ฉันเองเป็นคนพูด (“เอง” เป็นคำวิเศษณ์ขยายคำสรรพนาม “ฉัน”) - ทำหน้าที่ขยายคำกริยา เช่น คนแก่เดินช้า (“ช้า” เป็นคำวิเศษณ์ขยายคำกริยา “เดิน”) นักกีฬาว่ายน้ำเก่ง (“เก่ง” เป็นคำวิเศษณ์ขยายคำกริยา “ว่ายน้ำ”) - ทำหน้าที่ขยายคำวิเศษณ์ เช่น ลมพัดแรงมาก (“มาก” เป็นคำวิเศษณ์ขยายคำวิเศษณ์ “แรง”) สมชายร้องเพลงเพราะจริง (“จริง” เป็นคำวิเศษณ์ขยายคำวิเศษณ์ “เพราะ”)
- ทำหน้าที่เป็นตัวแสดงในภาคแสดง เช่น เธอสูงกว่าคนอื่น ขนมนี้อร่อยดี ขั้นที่ ๔ การแลกเปลี่ยนความรู้ความเข้าใจกับกลุ่ม ๙.๙ นักเรียนรับกระดานคำตอบกลุ่มละ ๑ ชุด นักเรียนอ่านประโยคที่อยู่บนหน้ากระดาน พร้อมกัน ดังนี้ - เดินช้าแบบนี้เมื่อไหร่จะถึงบ้าน - พรุ่งนี้โรงเรียนก็ปิดเทอมแล้ว - พี่ชายของเธอผอมมาก - ลูกรักแม่ที่สุด - มะนาวเปรี้ยวจี๊ด - เธอจะไปเรียนต่อต่างประเทศเมื่อไหร่ - เพราะเหตุใดจึงเกิดโรคระบาดนี้ - เด็กทุกคนควรได้รับการศึกษา - เธอสอบได้ที่สองของชั้นเรียน - ตอนเช้าเธอลุกขึ้นมาใส่บาตรตลอด ๙.๑๐ นักเรียนแต่ละกลุ่มช่วยกันสังเกตว่าคำที่ขีดเส้นใต้แต่ละประโยคเป็นคำวิเศษณ์ชนิดใด จากนั้นเขียนลงในกระดานคำตอบ ๙.๑๑ นักเรียนรอฟังสัญญาณจากครูเมื่อได้ยินเสียงนกหวีดให้ยกกระดานคำตอบขึ้นพร้อมกัน หากตอบถูกจะได้รับ ๑ คะแนน กลุ่มใดที่สะสมคะแนนมากที่สุดจะเป็นฝ่ายชนะ ขั้นสรุป ขั้นที่ ๕ การสรุปและจัดระเบียบความรู้ ๙.๑๒ นักเรียนสรุปความรู้เรื่องชนิดและหน้าที่ของคำวิเศษณ์จากกิจกรรมที่ผ่านมาเพื่อทำ ความเข้าใจเรื่อง ขั้นที่ ๖ การปฏิบัติและแสดงผลงาน ๙.๑๓ นักเรียนแต่ละกลุ่มรับกระดาษดอกไม้จากครูแล้วให้แต่ละกลุ่มเขียนตัวอย่างคำวิเศษณ์ ตามหัวข้อที่แต่ละกลุ่มได้ศึกษาจากนั้นตกแต่งระบายสีให้สวยงาม ๙.๑๔ นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมาแสดงผลงานของตนเองหน้าชั้นเรียน ขั้นที่ ๗ การประยุกต์ใช้ความรู้ ๙.๑๕ นักเรียนนำกระดาษดอกไม้คำวิเศษณ์ของแต่ละกลุ่มมารวมกันจากนั้นนำไปติดไว้ที่ บอร์ดแสดงผลงานหน้าชั้นเรียน พร้อมตกแต่งบอร์ดให้สวยงาม ๙.๑๖ นักเรียนทำแบบฝึกหัดส่งครูในคาบเรียนถัดไป
๑๐. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ ๑๐.๑ ประเภทสื่อ - แถบประโยค - ดอกไม้วิเศษณ์ ๑๐.๒ แหล่งการเรียนรู้ - ใบความรู้เรื่องคำวิเศษณ์ ๑๑. การวัดและประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด เครื่องมือในการวัด เกณฑ์การวัดประเมินผล ๑. นักเรียนสามารถ อธิบายลักษณะของคำ วิเศษณ์ได้ (K) การตอบคำถาม แบบฝึกหัด ผ่านเกณฑ์การประเมิน แบบฝึกหัด ๗๐% ขึ้นไป ๒. ๓.๒ นักเรียนเลือกใช้ คำวิเศษณ์ได้ถูกต้องตาม ชนิด (P) ๓. นักเรียนมีมารยาทใน การใช้ภาษาได้ถูกต้อง และเหมาะสม (A)
บันทึกหลังการสอน หน่วยที่ ๕ เรื่อง ราชาธิราช ตอน สมิงพระรามอาสา หน่วยการเรียนรู้ย่อยเรื่อง คำวิเศษณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ม.๑/๖, ม.๑/๗, ม.๑/๑๐ โรงเรียนประจักษ์ศิลปาคาร ผลการจัดการเรียนการสอน ม.๑/๖ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ม.๑/๗ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................. ม.๑/๑๐ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ปัญหาและอุปสรรค ม.๑/๖ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ม.๑/๗ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ม.๑/๑๐ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................
ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไขปัญหา ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ............... ลงชื่อ.....................................................ผู้สอน (นางสาวณัฐกานต์ ศรีสุวรรณ) นักศึกษาปฏิบัติการสอนในสถานศึกษา วันที่.............เดือน......................พ.ศ................ ความคิดเห็น/ข้อเสนอแนะของครูพี่เลี้ยง ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ลงชื่อ........................................................... (นางสาวกีรติกา ขุลีดี) ครูพี่เลี้ยง วันที่.............เดือน......................พ.ศ................ ความคิดเห็นของหัวหน้ากลุ่มสาระภาษาไทย ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................ ลงชื่อ............................................. (นางกฤษฎา อุดมศักดิ์) ตำแหน่ง หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย วันที่.........เดือน........................พ.ศ............
ข้อเสนอแนะของผู้บริหารสถานศึกษา / ผู้ที่ได้รับมอบหมาย ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ............... ลงชื่อ................................................. (ดร.ชนากานต์ จันทร์มงคล) ตำแหน่ง รองผู้อำนวยการกลุ่มบริหารวิชาการ วันที่.........เดือน................พ.ศ............
ตอนที่ ๑ คำชี้แจง ให้นักเรียนตอบคำถามให้ถูกต้อง ๑. คำวิเศษณ์ หมายถึงอะไร ……………………………………………………………………………………………………………...……………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ๒. คำวิเศษณ์มีกี่ชนิด อะไรบ้าง ……………………………………………………………………………………………………………...……………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ตอนที่ ๒ คำชี้แจง ให้นักเรียนพิจารณาว่าคำวิเศษณ์ที่ขีดเส้นใต้ต่อไปนี้ ทำหน้าที่ใดในประโยค ขยายคํานาม ขยายคําสรรพนาม ขยายคำกริยา ขยายคำวิเศษ เป็นตัวแสดง ๑. คนผอมที่เดินอยู่ข้างคนอ้วน คือ พ่อ ของน้ำขิง …………………………………………………… ๒. น้ำตาลเดินเร็วมากเพราะรีบไปจองตั๋วคอนเสิร์ต …………………………………………………… ๓. น้ำนิ่งกินก๋วยเตี๋ยวของผมเอง …………………………………………………… ๔. นักแสดงทุกคนร่วมบริจาคโครงการก้าวคนละก้าว …………………………………………………… ๕. ชุดประจำชาติของน้องน้ำฝนสวยงามจริง ๆ …………………………………………………… ๖. เขาทั้งหลายสวดมนต์ข้ามปีที่วัดในช่วงส่งท้ายปีเก่า …………………………………………………… ๗. แมวตัวใหญ่กินขนมแมวจนหมดถุง …………………………………………………… ๘. น้ำฟ้าไล่แว่นด่าใหญ่เบ้อเริ่มจนคนเหลียวมองทั้งงาน …………………………………………………… ๙. คุณยายของน้ำมนต์มีรูปร่างสวยที่สุดในกลุ่มผู้สูงอายุ …………………………………………………… ๑๐. น้องน้ำค้างซื้อกระเป๋าใหม่จากห้างสรรพสินค้า …………………………………………………… แบบฝึกหัดเรื่อง คำวิเศษณ์ รายวิชาภาษาไทยพื้นฐาน ท๒๑๑๐๒ ภาคเรียนที่ ๒ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑
ตอนที่ ๓ คำชี้แจง ให้นักเรียนเลือกคำวิเศษณ์ที่กำหนดให้เติมลงในช่องว่างให้ถูกต้อง ทั้งหมด บน ที่ ใคร นั้น อ้วน ไม่ใช่ เท่าไร เข้า ครับ ๑. หมูพวกนี้กินอาหารมากจึง......................... ๒. ทุก ๆ วัน ในตอน เราต้องรีบตื่นนอนไปโรงเรียน ๆ วางอยู่.................โต๊ะ หลายเล่ม ๓ . มีหนังสือนวนิยายสนุก ๆ วางอยู่.................โต๊ะ หลายเล่ม ๔. ขณะนี้เสื้อผ้า.................ที่จะใช้อยู่ในกระเป๋าแล้ว ๕. เรือลำ.................วิ่งเร็วมากที่สุด ๖. แบบฝึกหัดภาษาไทยง่ายอย่างนี้.....................ก็ทำได้ ๗. คุณแม่อายุ................. ๘.................. แม่ ผมจะไปเดี๋ยวนี้ ๙. สมชาย...................คนขโมยดินสอของเพื่อน ๑๐. เขาพูดอย่าง......................ใคร ๆ ไม่คาดคิด
แบบประเมินการเขียนประโยค ที่ ชื่อ - สกุล คะแนน รวมคะแนน* (คะแนนเต็ม ๑๐ คะแนน) ๑. เนื้อความ (คะแนนเต็ม ๕ คะแนน) ๒. การใช้ภาษา (คะแนนเต็ม ๕ คะแนน) ๑. ๒. ๓. ๔. ๕. ๖. ๗. ๘. ๙. ๑๐. ๑๑ ๑๒ ๑๓ ๑๔ ๑๕ ๑๖ ๑๗ ๑๘ ๑๙ ๒๐ ๒๑ ๒๒ ๒๓ ๒๔ ๒๕ ๒๖ ๒๗ ๒๘ ๒๙ ๓๐ ๓๑ คะแนนรวม**
รายการประเมิน ระดับคะแนน ๒ ๑ ๑. เนื้อความ ๑. เขียนประโยคที่มีความหมายสอดคล้อง กับภาพที่กำหนดให้ ๒. ในประโยคมีคำที่กำหนดให้ เขียนประโยคได้ตามเกณฑ์ข้อใดข้อหนึ่ง ๒. การใช้ภาษา ๑. เขียนประโยคได้สมบูรณ์ถูกต้องตามหลักภาษา ๒. เขียนสะกดคำถูกต้องทุกคำ เขียนประโยคได้ตามเกณฑ์ข้อใดข้อหนึ่ง
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๒๖ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑ หน่วยการเรียนรู้ราชาธิราช ตอน สมิงพระรามอาสา เวลา ๑๘ ชั่วโมง เรื่อง คำสันธานและคำบุพบท เวลา ๑ ชั่วโมง วันที่สอน ๒๑ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๖๖ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑/๖ เวลา ๑๐.๑๐-๑๑.๐๐ น. ๒๒ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๖๖ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑/๗ เวลา ๐๙.๒๐-๑๐.๑๐ น. ๒๒ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๖๖ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑/๑๐ เวลา ๑๐.๑๐-๑๑.๐๐ น .ครูผู้สอน นางสาวณัฐกานต์ ศรีสุวรรณ โรงเรียนประจักษ์ศิลปาคาร ................................................................................................................................................................... ๑. สาระสำคัญ คำสันธาน คือ คำที่ทำหน้าที่เชื่อมคำกับคำ เชื่อมประโยคกับประโยค เชื่อมข้อความกับข้อความ หรือ ข้อความให้สละสลวย คำสันธานนั้นเป็นคำเดียวก็มี เช่น และ แต่ เป็นกลุ่มคำก็มี เช่น เพราะฉะนั้น แต่ทว่า หรือมิฉะนั้น เป็นกลุ่มแยกคำกันก็มี นักเรียนจะได้ศึกษาหาความรู้เรื่องชนิดและหน้าที่ของคำ เนื้อหาคือเรื่อง คำกริยาเพื่อที่สามารถวิเคราะห์ชนิดและหน้าที่ของคำกริยาในประโยคได้อย่างถูกต้อง คำบุพบท คือ คำที่ปรากฏหน้าคำนามหรือคำสรรพนาม เพื่อบอกความสัมพันธ์ระหว่างคำนั้นกับคำอื่น ในประโยคเดียวกัน เช่น ลักษณะ เหตุผล เวลา สถานที่ เจ้าของ นักเรียนจะได้ศึกษาหาความรู้เรื่องชนิด และหน้าที่ของคำ เนื้อหาคือเรื่องคำบุพบทเพื่อที่สามารถวิเคราะห์ชนิดและหน้าที่ของคำบุพบทในประโยค ได้อย่างถูกต้อง ๒. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท ๔.๑ เข้าใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษา และพลังของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไว้เป็นสมบัติของชาติ ตัวชี้วัด ท ๔.๑ ม.๑/๓ วิเคราะห์ชนิดและหน้าที่ของคำในประโยค ๓. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๓.๑ นักเรียนสามารถอธิบายลักษณะของคำสันธานและคำบุพบทได้(K) ๓.๒ นักเรียนเลือกใช้คำสันธานและคำบุพบทได้ถูกต้องตามชนิด (P) ๓.๓ นักเรียนมีมารยาทในการใช้ภาษาได้ถูกต้องและเหมาะสม (A)
๔. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน ๔.๑ ความสามารถในการสื่อสาร ๔.๒ ความสามารถในการแก้ปัญหา ๔.๓ ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ๕. คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ๕.๑ มีวินัย ๕.๒ ใฝ่เรียนรู้ ๕.๓ มุ่งมั่นในการทำงาน ๖. สาระการเรียนรู้ ๖.๑ ความหมายของคำสันธานและคำบุพบท ๖.๒ ชนิดของคำสันธานและคำบุพบท ๖.๓ หน้าที่ของคำสันธานและคำบุพบท ๗. ชิ้นงานหรือภาระงาน (หลักฐาน ร่องรอยการแสดงความรู้) ๗.๑ แต่งประโยคจากคำสันธาน ๗.๑ แต่งประโยคจากคำบุพบท ๘. คำถามสำคัญ การวิเคราะห์จะช่วยให้เข้าใจในเนื้อหาของเรื่องได้จริงหรือไม่ ๙. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้(กระบวนการเรียนการสอนรูปแบบ CIPPA) ชั่วโมงที่ ๑ (คำสันธาน) ขั้นนำ ขั้นที่ ๑ การทบทวนความรู้เดิม ๙.๑ ครูแจ้งจุดประสงค์การเรียนรู้ของคาบเรียนนี้ ๙.๒ นักเรียนทบทวนชนิดและหน้าที่ของคำวิเศษณ์ ขั้นสอน ขั้นที่ ๒ การแสวงหาความรู้ใหม่ ๙.๓ นักเรียนสังเกตตัวอย่างประโยคบนกระดาน แล้วถามนักเรียนว่าคำที่ครูว่างไว้คือคำว่า อะไรและคำที่ขีดเส้นใต้มีลักษณะยังไง ดังนี้
- แม่....พ่อเป็นข้าราชการครูทั้งคู่ - พี่สวย...น้องขี้เหร่ - แมวนอนบนโซฟา - สมุดอยู่ใต้โต๊ะ แนวคำตอบ - แม่....พ่อเป็นข้าราชการครูทั้งคู่ (และ) - พี่สวย...น้องขี้เหร่ (แต่) - บน บอกตำแหน่งที่อยู่ของแมว - ใต้ บอกตำแหน่งที่อยู่ของสมุด ๙.๔ นักเรียนตอบคำถามครูว่าจะสามารถทำให้ประโยคสมบูรณ์ได้อย่างไรและสังเกตคำที่ นำมาเชื่อมประโยคให้สมบูรณ์ แนวคำตอบ ต้องมีคำที่คอยเชื่อมประโยคจึงจะสามารถทำให้ประโยคสมบูรณ์ได้ ซึ่งคำที่ เชื่อมประโยคเรียกว่าคำสันธาน นักเรียนตอบคำถามครูอีก ๑ คำถามเกี่ยวกับเรื่องคำบุพบทว่า “นักเรียนรู้จักคำบุพบทหรือไม่ คำบุพบท มีลักษณะอย่างไร จงยกตัวอย่าง” แนวคำตอบ คำบุพบท คือคำที่ปรากฏหน้าคำนาม หรือ คำสรรพนามเพื่อบอก ความสัมพันธ์ระหว่างคำ หรือกลุ่มคำ ขั้นที่ ๓ การศึกษาทำความเข้าใจข้อมูล/ความรู้ใหม่ และเชื่อมโยงความรู้ใหม่กับความรู้ เดิม ๙.๕ นักเรียนจับกลุ่ม โดยแบ่งออกเป็น ๖ กลุ่ม เพื่อทำการศึกษาเรื่องคำสันธาน ดังหัวข้อ ต่อไปนี้ กลุ่มที่ ๑ เชื่อมใจความที่คล้อยตามกัน กลุ่มที่ ๒ เชื่อมใจความที่ขัดแย้งกัน กลุ่มที่ ๓ เชื่อมใจความเป็นเหตุเป็นผลกัน กลุ่มที่ ๔ เชื่อมใจความให้เลือกอย่างใดอย่างหนึ่ง กลุ่มที่ ๕ คำบุพบทที่แสดงความสัมพันธ์ระหว่างคำ กลุ่มที่ ๖ คำบุพบทที่ไม่มีความสัมพันธ์กับคำอื่น ๙.๖ นักเรียนแต่ละกลุ่มศึกษาข้อมูลความรู้จากใบความรู้ ตามหัวข้อที่ครูมอบหมายโดยใช้ เวลา ๕ นาที เมื่อเสร็จแล้วให้สรุปเป็นความรู้ความเข้าใจของตนเอง คําบุพบทแบ่งออกเป็น ๒ ชนิด ๑. คำบุพบทที่แสดงความสัมพันธ์ระหว่างคำ คือ ความสัมพันธ์ระหว่างคำนามกับคำนาม