สื่อการจัดการเรียนรู้วิชาการบัญชีชั้นกลาง 1

8.6 การรับรูรายการและการวดั มูลคาผลขาดทนุ จากการดอยคา การบันทึกบญั ชมี ีดงั น้ี

เดบิต ขาดทนุ จากการดอยคา ××
เครดติ คาเผือ่ การดอ ยคา -ระบสุ นิ ทรพั ย ××

ตวั อยางท่ี 8.5 หนา 345 วันท่ี 1 มกราคม 2561 บรษิ ัท สุขใจ จาํ กัด ซ้อื เครื่องจกั รราคาทุน 400,000 บาท
อายุการใหประโยชน 5 ป ณ วันท่ี 31 ธนั วาคม 2562 บรษิ ทั ไดท าํ การทดสอบการดอ ยคาของเคร่ืองจักร
มรี ายละเอยี ดดงั นี้ คาเส่ือมราคาตอป 400,000/5
มูลคา ตามบัญชี (ราคาทุน 400,000 - บาท
คาเส่ือมราคาปสล ะะ8ส0ม,0001บ6า0ท,ป0 6010-6)2 รวม 22ป4 0,000
มลู คา ยุตธิ รรมหกั ตนทนุ ขาย 200,000 บาท
มลู คาจากการใช
180,000 บาท

พ.ศ. 2562 สมดุ รายวันท่ัวไป เลขท่ี เดบติ หนา 1
เดือน วนั เครดิต
รายการ บัญชี บาท สต.
บาท สต.
ธ.ค. 31 ขาดทนุ จากการดอ ยคา 40,000 -
คา เผอ่ื การดอ ยคา-เคร่ืองจกั ร 40,000 -
บันทกึ ผลขาดทนุ จากการดอยคา

8.7 ตน ทุนของทรัพยากรธรรมชาติ

8.8 การบันทกึ รายการเก่ียวกบั ทรัพยากรธรรมชาติ การบนั ทกึ บญั ชีมดี ังน้ี

เดบติ เหมอื งแร ××
เครดิต เงนิ สด ××

ตัวอยา งที่ 8.6 หนา 354 วันท่ี 1 มกราคม 2562 บริษัท เอกอุดร จํากัด ไดสัมปทานขุดแร
ในราคา 5,000,000 บาท เสียคาใชจายการสํารวจ 500,000 บาท คาใชจายในการพัฒนา
เหมืองแร ไดแ ก คา ขุดเจาะ 1,000,000 บาท
การบนั ทึกตนทนุ เหมอื งแรใ นสมุดรายวันทว่ั ไป เปนดังน้ี
สมดุ รายวันท่ัวไป หนา 1
พ.ศ. 2562 เลขที่ เดบิต เครดิต
เดือน วัน รายการ บญั ชี บาท สต. บาท สต.

ม.ค. 1 เหมอื งแร 6,500,000 -
เงินสด 6,500,000 -
บันทึกตน ทุนเหมืองแร

8.9 การบันทึกรายการคาสญู ส้ิน

การบนั ทึกบญั ชีมดี ังน้ี ××
เดบิต คาสญู สิน้ -ชอื่ ทรพั ยากร ××
เครดติ คาสญู สน้ิ สะสม-ชอื่ ทรัพยากร

ตัวอยางท่ี 8.7 หนา 355 วันท่ี 1 มกราคม 2562 บรษิ ทั เอกอดุ ร จาํ กดั ไดส มั ปทานขุดแรมลู คา
6,500,000 บาท บริษทั คาดวา จะขดุ แรได 200,000 ตน มีมลู คา คงเหลือ 200,000 บาท
ระหวางป 2562 บริษัทขุดแรไ ด 60,000 ตน การคํานวณและบันทกึ รายการคาสูญสิน้ เปน ดงั น้ี
อัตราคาสูญสน้ิ ตอหนว ย = 6,500,000 – 200,000
200,000
= 31.50 บาท
คาสญู สิน้ ตอ งวด = 60,000 x 31.50
= 1,890,000 บาท
สมดุ รายวันทั่วไป หนา 1
พ.ศ. 2562 เลขท่ี เดบติ เครดติ
เดอื น วนั รายการ
บัญชี บาท สต. บาท สต.

ธ.ค. 31 คา สญู สนิ้ -เหมอื งแร 1,890,000 -
คา สญู สนิ้ สะสม-เหมืองแร 1,890,000 -
บนั ทกึ คา สญู ส้นิ ประจํางวด



หนว ยการเรยี นรทู ี่ 9 สินทรพั ยไ มม ตี ัวตน

สาระการเรยี นรู

9.1 ความหมายของสนิ ทรัพยไ มมตี วั ตน
9.2 ประเภทของสินทรัพยไมม ีตวั ตน
9.3 การรบั รูแ ละการวดั มลู คา ของสนิ ทรพั ยไ มมตี วั ตน
9.4 การบันทกึ บัญชีเก่ียวกบั สินทรพั ยไ มม ตี ัวตน
9.5 การตัดจาํ หนายสนิ ทรพั ยไมมตี วั ตน
9.6 การแสดงรายการและการเปด เผยขอมูลสนิ ทรพั ยไมม ีตวั ตน

9.1 ความหมายของสินทรพั ยไ มมีตวั ตน
มาตรฐานการบัญชี ฉบับที่ 38 (ปรับปรุง 2562) เรื่อง สินทรัพยไมมีตัวตน

ใหค วามหมายไววา สนิ ทรพั ยไ มม ีตวั ตน (Intangible Assets) หมายถงึ
สนิ ทรัพยท ่ีไมเปน ตวั เงนิ (Non-monetary) ทสี่ ามารถระบุได (Identifiable) และ

ไมม ีลักษณะทางกายภาพ (Lack Physical Existence) อยูภายใตการควบคมุ ของกิจการ
และกอ ใหเกดิ ประโยชนเชงิ เศรษฐกจิ ในอนาคต

9.2 ประเภทของสนิ ทรพั ยไ มมตี วั ตน

9.3 การรับรแู ละการวดั มูลคา ของสินทรัพยไมมีตัวตน
TAS 38 ยอหนา 21 กาํ หนดใหก จิ การรบั รสู ินทรพั ยไ มม ีตวั ตนไดกต็ อเมื่อ
เปนไปตามเกณฑทุกขอตอไปน้ี
1. มคี วามเปนไปไดค อนขา งแนท ี่กิจการจะไดรับประโยชนเ ชงิ เศรษฐกจิ ในอนาคต
ที่จะเกดิ จากสนิ ทรัพยน ั้น
2. ราคาทุนของสนิ ทรัพยส ามารถวดั มูลคา ไดอยา งนา เช่ือถือ
TAS 38 ยอหนา 24 กจิ การตอ งวดั มลู คา สนิ ทรัพยไมมตี ัวตนเมอ่ื เริม่ แรกดวยราคาทุน ดงั น้ี

9.4 การบนั ทกึ บญั ชเี กย่ี วกับสนิ ทรพั ยไมมตี วั ตน
ณ วันที่ไดมา กจิ การจะบนั ทึกสนิ ทรพั ยไมมีตัวตนในราคาทนุ การบนั ทึกบัญชมี ดี ังน้ี

เดบิต สนิ ทรัพยไ มม ตี วั ตน (ระบชุ ื่อ) ××
เครดิต เงนิ สดหรอื เงินฝากธนาคาร ××

ตัวอยา งที่ 9.1 หนา 375 วันท่ี 1 มนี าคม 2562 บรษิ ัท ศูนยห นงั สอื ไทย จํากัด ซ้ือลิขสทิ ธง์ิ านเขียน
หนังสือเรียนจากผูประพนั ธร ายหนึง่ ในราคา 50,000 บาท โดยจา ยเปนเชค็ การบันทึกบญั ชีเปนดงั นี้
สมดุ รายวันท่วั ไป หนา 1
พ.ศ. 2562 เลขท่ี เดบติ เครดิต
เดอื น วัน รายการ
บัญชี บาท สต. บาท สต.

มี.ค. 1 ลิขสิทธ์ิ 50,000 - 50,000 -
เงินฝากธนาคาร
บนั ทึกการซ้ือสนิ ทรัพยไ มม ตี วั ตน

9.5 การตดั จาํ หนา ยสินทรัพยไมม ตี ัวตน
1) สนิ ทรพั ยไ มม ีตวั ตนทมี่ ีอายกุ ารใหป ระโยชนทราบไดแ นนอน
กิจการตอ งปนสว นราคาทุนไปเปนคา ใชจายทกุ สน้ิ งวดบัญชีตามระยะเวลาที่กจิ การไดรับ

ประโยชนจ ากสินทรพั ยน้ัน การตดั จาํ หนายดวยวธิ ที สี่ ะทอ นถึงรูปแบบที่กิจการคาดวา จะไดรับประโยชน
เชงิ เศรษฐกจิ ในอนาคต หากไมสามารถกําหนดรปู แบบไดอ ยางนา เชื่อถอื กิจการตองใชวิธีเสนตรงและให
เปด เผยในหมายเหตปุ ระกอบงบการเงิน การตัดจาํ หนายสนิ ทรพั ยไมม ตี ัวตนตองถือวาไมมีมูลคา คงเหลือ
การบนั ทึกบัญชีมีดงั น้ี

เดบติ คาตัดจาํ หนา ย-สนิ ทรัพยไมมีตวั ตน (ระบุชือ่ ) ×× ××
เครดิต คา ตัดจาํ หนา ยสะสม-สนิ ทรพั ยไ มม ตี วั ตน (ระบชุ ือ่ )

ตวั อยางท่ี 9.4 หนา 379 วันท่ี 1 เมษายน 2562 บรษิ ัท นครชยั จํากดั ไดรับสัมปทานในการเดินรถ
โดยสารประจาํ ทางเปน เวลา 5 ป จาํ นวนเงิน 5,000,000 บาท ณ วันท่ี 31 ธนั วาคม 2562
การบันทกึ บญั ชีคาตัดจาํ หนาย-สมั ปทาน เปน ดังน้ี
คาตดั จาํ หนาย-สัมปทานปละ 5,000,000/5 = 1,000,000 บาท
คา ตัดจาํ หนา ย-สมั ปทานป 2562 1,000,000x9/12 = 750,000 บาท
สมุดรายวันท่ัวไป หนา 1
พ.ศ. 2562 เลขที่ เดบิต เครดติ
เดือน วัน รายการ
บญั ชี บาท สต. บาท สต.

ธ.ค. 31 คาตดั จําหนา ย-สมั ปทาน 750,000 -
คา ตัดจาํ หนา ยสะสม-สมั ปทาน 750,000 -
บันทกึ การตดั จําหนายสัมปทาน

2) สนิ ทรพั ยไมม ีตัวตนท่ีมีอายกุ ารใหประโยชนไมท ราบไดแนน อน
กจิ การไมต องตดั จําหนา ย แตต องทดสอบการดอ ยคาของสินทรพั ยไมม ตี วั ตนเปนประจําทุกป

(มลู คา ตามบัญชขี องสินทรพั ยสงู กวามูลคาทคี่ าดวา จะไดรบั คืน) หรือเมอ่ื มีขอ บงช้ีวา สินทรัพยไ มมีตัวตน
อาจเกดิ การดอ ยคา การบนั ทึกบญั ชีมดี ังนี้

เดบติ ขาดทุนจากการดอยคา -สนิ ทรัพยไมมตี ัวตน (ระบชุ ่ือ) ××
เครดติ คา เผือ่ การดอยคาสะสม-สนิ ทรัพยไมมตี วั ตน (ระบชุ ่ือ) ××

ตัวอยางที่ 9.5 หนา 350 บริษทั อรชร จํากัด มกี ารดาํ เนนิ งานแบง เปน 3 สว น สว นงานแรกผลติ สินคา A
ซึ่งเปน กจิ การท่บี รษิ ัท อรชร จาํ กดั ซ้อื มาเมือ่ 4 ปท ี่แลว จาํ นวนเงิน 2,500,000 บาท การดําเนินงาน
ในสามไตรมาสแรกเกดิ ผลขาดทุน ผูบรหิ ารจงึ ทบทวนผลการดําเนนิ งานเพ่อื พจิ ารณาสนิ ทรัพยส ุทธิของ
สว นงานแรกรวมคาความนิยม จาํ นวน 1,180,000 บาท มีมูลคารวม 2,980,000 บาท ดงั น้ี
เงนิ สด 390,000 บาท
ลกู หน้ี 450,000 บาท
สนิ คาคงเหลือ 640,000 บาท
ทด่ี ิน อาคารและอุปกรณ (สุทธิ) 1,250,000 บาท
คาความนยิ ม 1,180,000 บาท
หัก เจาหน้ีและตว๋ั เงินจาย (930,000) บาท
สนิ ทรัพยสทุ ธิ 2,980,000 บาท
หลงั การทดสอบการดอยคา กระแสเงินสดสทุ ธิทคี่ าดวาจะไดรบั จากสวนงานแรก 2,900,000 บาท
เม่ือคิดลดเปน มูลคาปจ จุบนั 1,970,000 บาท การคํานวณผลขาดทนุ จากการดอ ยคา
ราคาตามบญั ชี 2,980,000 บาท
มลู คา ท่ีคาดวา จะไดรบั คนื 1,970,000 บาท
ขาดทุนจากการดอยคา 1,010,000 บาท

พ.ศ. 2562 สมดุ รายวันทัว่ ไป เลขที่ เดบติ หนา 1
เดือน วัน เครดติ
รายการ บญั ชี บาท สต.
บาท สต.
ธ.ค. 31 ขาดทนุ จากการดอ ยคา-คา ความนิยม 1,010,000 -
คาเผ่อื การดอยคาสะสม-คา ความนยิ ม 1,010,000 -
บันทึกขาดทุนจากการดอยคา
ของคาความนยิ ม

9.6 การแสดงรายการและการเปดเผยขอ มลู สนิ ทรัพยไมม ีตัวตน
สนิ ทรพั ยไ มม ีตัวตนจะแสดงรายการในงบแสดงฐานะการเงนิ ดว ยมูลคาตามบญั ชี

ของสินทรัพย หักดว ยคาตัดจําหนายสะสม ภายใตห ัวขอสินทรัพยไ มม ตี ัวตน

กิจการตองเปดเผยขอมูลทุกขอตอไปน้ีในงบการเงินสําหรับสินทรัพยไมมีตัวตน
แตละประเภท โดยแบงแยกระหวางสินทรัพยไมมีตัวตนท่ีเกิดข้ึนภายใน
กบั สินทรัพยไ มมีตัวตนประเภทอนื่ ดงั น้ี

อายุการใชประโยชนของสินทรัพยไมมีตัวตนทราบไดแนนอนหรือไมทราบ
แนนอน หากเปนสินทรัพยไมมีตัวตนท่ีอายุการใชประโยชนทราบไดแนนอน ให
เปดเผยขอมลู เกี่ยวกบั อายุการใชป ระโยชนหรืออัตราการตดั จําหนายทใี่ ช

วิธีการตัดจําหนายสําหรับสินทรัพยไมมีตัวตนที่อายุการใชประโยชนทราบ
ไดแนน อน

สินทรพั ยไ มมตี ัวตนเปนสินทรัพยที่ไมเปนตัวเงินท่ีสามารถระบุไดและไมมีลักษณะ

ทางกายภาพ ตองอยูในความควบคุมของกิจการ และกอใหเกิดประโยชนเชิงเศรษฐกิจ
ในอนาคตแกกิจการ การวัดมูลคาเริ่มแรกดวยราคาทุน เม่ือถึงวันสิ้นงวดบัญชีจะตอง
วัดมูลคาของสินทรัพยไมมีตัวตนใหม เพื่อแสดงฐานะการเงินและผลการดําเนินงาน
ใหตรงกับความเปนจริง กิจการตองปนสวนราคาทุนไปเปนคาใชจายทุกวันสิ้นงวดบัญชี
ตามระยะเวลาที่กจิ การไดร บั ประโยชน