เขียนแบบ

มาตรฐานในงานเขียนแบบ 1. มำตรำส ่ วนปกต ิ หร ื อมำตรำส ่ วนจร ิ งค ื อ 1:1 2. มำตรำส ่ วนยอ ่ เช ่ น 1:2 1:5 1:10 1:20 1:50 1:100 3. มำตรำส ่ วนขยำยเช ่ น 2:1 5:1 10:1 20:1 50:1 100:1 ตัวอย่าง กำรเข ี ยนแบบตำมมำตรำส่วนแต่ละแบบ

เขียนแบบเครื่องมือกล1(20102-2001) การก าหนดขนาด

การก าหนดขนาดของมิติ (Dimensioning) ม ี จ ุ ดม ่ ุ งหมายท ี ่ จะ แสดงสัดส่วนและขนาดต่างๆ ของแบบงาน การก าหนดขนาดของมิติ (Dimensioning) มีองประกอบที่ส าคัญ ได้แก่ 1. เสน ้ กำ หนดขนำด (Dimension Lines) 2. เสน ้ ช ่ วยกำ หนดขนำด (Extension Lines) 3. หัวลูกศร (Arroe Heads) 4. ตว ั เลขกำ หนดขนำด (Dimension Texts) เส้นเต็มบำงขนำด 0.25 มม. สูง 2.5-3 มิลลิเมตร

ห ั วลก ู ศร(Arroe Heads) =5d 1

ขั้นตอนการก าหนดขนาด 1 มม. ต ้ งัฉำกกบัชิ้ น 10 มม. 7 มม. ขนำนกบัชิ้ น ยำว 3 มม. กว้ำง 1มม. 20 15 25 1 มม. กลำงเส้น สูง 2.5-3 มม. 1-2 มม.

การเขียนตัวเลขก าหนดขนาด

การเขียนตัวเลขก าหนดขนาด

ลักษณะของการบอกขนาด การบอกขนาดความยาว แสดงการบอกขนาดความยาวตามแนวนอน แสดงการบอกขนาดความยาวตามแนวตั้ง

ลักษณะของการบอกขนาด การบอกขนาดความยาว แสดงการบอกขนาดความยาวตามแนวเอียง

ลักษณะของการบอกขนาด การบอกขนาดม ุ ม แสดงการบอกขนาดมุม

เคร ื่องหมายเส ้ นผ ่ าศ ู นย ์ กลาง เป็ นเคร ื่องหมำยท ี่ใชแ ้สดงส ิ่งท ี่เป็ นวงกลม ซ่ึงจะมีลักษณะ เป็ นร ู ปวงกลมและม ี เส้ นตรงตดัผำ ่ นจ ุ ดก่ึ งกลำงเอ ี ยงเป็ นมุม 75 องศำ แล้วตำมด้วยตัวเลขที่แสดงขนำดควำมโตวงกลม แสดงเคร ื่องหมายเส ้ นผ ่ าศูนย ์ กลาง

ลักษณะของการบอกขนาด แสดงการบอกขนาดวงกลมโดยใช้เส้นช่วยบอกขนาด การบอกขนาดวงกลมโดยใช้เส้นช่วยบอกขนาด

ลักษณะของการบอกขนาด แสดงการบอกขนาดวงกลม โดยใช ้ เส ้ นล ู กศรช ี ้ ข ้ างเด ี ยว การบอกขนาดวงกลมโดยใช ้ เคร ื่องหมายเส ้ นผ ่ าศ ู นย ์ กลาง

ลักษณะของการบอกขนาด แสดงการบอกขนาดวงกลม โดยใช้เส้นโยงเป็ นเส้นบอกขนาด

ลักษณะของการบอกขนาด แสดงล ั กษณะการบอกขนาดวงกลม กรณ ี ท ี่มองไม ่ เห ็ นร ู ปวงกลม

ลักษณะของการบอกขนาด การบอกขนาดระยะห่างวงกลม

การบอกขนาดรัศมีส่วนโค้ง ลักษณะของการบอกขนาด

ลักษณะของการบอกขนาด การบอกขนาดเกลียว กำรบอกขนำดเกล ี ยวสำมเหล ี่ยมระบบเมตร ิ กเช ่ น M10x1.5 หมำยถึง ขนำดควำมโตเกลียว 10 มิลลิเมตร ระยะพิทซ์1.5 มิลลิเมตร

ลักษณะของการบอกขนาด การบอกขนาดงานลบม ุ ม มีรูปแบบกำรบอกขนำด คือ ตัวเลขระยะลึก x ตัวเลข มุมเฉียง ตวัอยำ ่ งเช ่ น 3x45 หมำยควำมวำ ่ ระยะล ึ ก3 มิลลิเมตรมีมุมเฉียง 45องศำ

การบอกขนาดร ู ปทรงกรวย ลักษณะของการบอกขนาด

ลักษณะของการบอกขนาด การบอกขนาดส ี่เหล ี่ยมจ ั ต ุ ร ั ส

เขียนแบบเครื่องมือกล1(20102-2001)

การแบ่งเส้น ตรง (straight line division) การแบ่งออกเป็ น 2 ส่วนเท่า ๆ กัน 1.ลากเส้นตรง AB ยาวตามต้องการ 2.ใช้ A และ B เป็ นจุดศูนย์ กลาง รัศมี เก ิ นคร ่ ึ งของ AB เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตด ั กน ั ท ี ่ จ ุ ด C และ D 3.ลากเส้นตรง CD ตัดเส้นตรง AB ที่จุด E

การแบ่งเส้น ตรง (straight line division) การแบ่งออกเป็ นหลายส่วนเท่า ๆ กัน 1. ลากเส้นตรง AB ยาวตามต้องการ 2. ลากเส้นตรง AC และเส้นตรง BD ยาวพอประมาณ ทา ม ุ มกบัเส้ นตรง AB ไม ่ เก ิ น 60องศา 3. ใช้จุด A เป็ นจุดศูนย์กลาง กางวงเวียนเล็กน้อย เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตดัแบ ่ งเส้ น ตรง AC ออกเป็ น 5 ส ่ วน เท ่ า ๆ กนัเร ิ่มจากจ ุ ด A 4. ใช้จุด B เป็ นจ ุ ดศ ู นยก ์ ลางกางวงเว ี ยนเลก ็ นอ ้ ย เข ี ยนส ่วนโค้ง ตดัแบ ่ งเส้ น ตรง BD ออกเป็ น 5 ส ่ วนเท ่ า ๆ กนัเร ิ่มจากจุด B 5. ลากเส้ น ตรงเช ื่อมส ่ วนโคง ้ บนเส้ น ตรง AC และ BD เส้นตรงที่ ไดจ ้ ะตดัและแบ ่ งเส้ น ตรง AB ออกเป็ น 5 ส ่ วนเท ่ ากนั

การแบ่งเส้นโค้ง 1. ลากเส้นโค้ง AB ยาวตามต้องการ 2. กางวงเว ี ยนร ั ศม ี เก ิ นคร่ึ งหน่ึ งของ AB ใช้จุด A และ B เป็ นจ ุ ดศ ู นยก ์ ลาง เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตด ั กน ั ที่จุดC และ D 3. ลากเส้นตรงCD ตด ั ส ่ วนและแบ ่ งส ่ วนโคง ้ ABออกเป็ น 2 ส ่ วนเท ่ า ๆ

1. กา หนดม ุ ม ABC โตตามต้องการ 2. ใช้ B เป็ นจ ุ ดศ ู นยก ์ ลางกางวงเว ี ยนร ั ศม ี พอประมาณ เข ี ยนส ่ วนโค้ง ตัด เส้นตรง BC ที่จุด D และตัดเส้นตรง AB ที่จุด E 3. ใช้ D และ E เป็ นจุดศูนย์กลาง กางวงเวียนรัศมี เก ิ นคร่ึ งหน่ึ งของ DE เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตด ั กน ั ท ี่จ ุ ด F 4. ลากเส้นตรง BF ซ่ึ งแบ ่ งคร่ึ งม ุ ม ABC

1. ลากเส้นตรง AB ยาวพอประมาณ และลากเส้นโค้ง CD รัศมีพอประมาณ มีจุดศูนย์กลางที่จุ O 2. ลากเส้นตรง EFผา ่ นจ ุ ด C และขนานกบ ั เสน ้ ตรง AB 3. ใช้ O เป็ นจ ุ ดศ ู นยก ์ ลางลากเสน ้ โคง ้สม ั ผส ั กบ ั เสน ้ ตรง AB และตด ั กบ ั เสน ้ ตรง EF ที่จุด G 4. ใช้ G เป็ นจุดศูนย์กลาง ลากเส้นสัมผัสเส้นตรง AB และเส้นโค้ง CD

1. กา หนดม ุ มฉาก ABC และรัศมี R ดงัแสดงในช ่ องท ี่1 2. ใช้จุด B เป็ นจุดศูนย์กลาง กางวงเวียนรัศมี R เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตดัแขนมม ุ ฉากท ง งั สองแขนที่จุด X และ Y ดงัแสดงในช ่ องท ี่2 3. ใช้จุด X และ Y เป็ นจุดศูนย์กลาง กางวงเวียนรัศมี R เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตดักนัท ี่จ ุ ด D ดงัแสดงในช ่ องท ี่3 4. ใช้จุด D เป็ นจุดศูนย์กลาง กางวงเวียนรัศมี R เข ี ยนส ่ วนโคง ้ สัมผสัสน ตรงสอง ้ เส้น ที่จุด X และ Y จะไดส้่ วนโคง ้สัมผสัเส้ นตรงสองเส้ นท ี่ต ง งัฉากกนัดงั แสดงใน ช ่ องท ี่4

1. กา หนดม ุ มแหลม ABC และรัศมี R ดงัแสดงในช ่ องท ี่1 2. บนเส้นตรง AB เข ี ยนส ่ วนโคง ้ รัศม ี R สองจุดที่จุด D และ E แล้วลากเส้นตรง สัมผสัส ่ วนโคง ้ ท ง งัสองจ ุ ดดงัแสดงในช ่ องท ี่2 3. บนเส้นตรง BC เข ี ยนส ่ วนโคง ้ รัศม ี R สองจุดที่จุด Fและ G แล้ว ลากเส้นตรง สัมผสัส ่ วนโคง ้ ท ง งัสองจ ุ ด ไปตดัเส้ นตรงจากขอ ้ 2 ที่จุด H ดังแสดงในช ่ องท ี่3 4. กางวงเวียนรัศมี R โดยใช้จุด H เป็ นจ ุ ดศ ู นยก ์ ลางเข ี ยนส ่ วนโคง ้สัมผส ั แขนท ง งัสอง ท ี่จ ุ ดX และ Y ดงัแสดงในช ่ องท ี่4

1. กา หนดม ุ มป้ าน ABC และรัศมี R ดงัแสดงในช ่ องท ี่1 2. บนเส้นตรง AB เข ี ยนส ่ วนโคง ้ รัศม ี R สองจุดที่จุด D และ E แล้วลากเส้นตรง สัมผสัส ่ วนโคง ้ ท ง งัสองจ ุ ดดงัแสดงในช ่ องท ี่2 3. บนเส้นตรง BC เข ี ยนส ่ วนโคง ้ รัศม ี R สองจุดที่จุด Fและ G แล้วลากเส้นตรงสัมผัส ส ่ วนโคง ้ ท ง งัสองจ ุ ด ไปตดัเส้ นตรงจากขอ ้ 2 ที่จุด H ดงัแสดงในช ่ องท ี่3 4. กางวงเวียนรัศมี R โดยใช้จุด H เป็ นจ ุ ดศ ู นยก ์ ลางเข ี ยนส ่ วนโคง ้ สัมผสัแขนท ง งัสอง ท ี่จ ุ ด X และ Y ดงัแสดงในช ่ องท ี่4

1. กา หนดส ่ วนโคง ้ AB ยาวพอประมาณ 2. ใหส้ ่ วนโคง ้ จาก A ถึง B เป็ นจุดศูนย์กลาง รัศมี เท ่ ากบัระยะห ่ างของส ่ วนโคง ้ ท ี่ตอ ้ งการ เข ี ยนส ่ วนโคง ้ หลาย ๆ ส ่ วน 3. ใชบ ้ รรทดัเข ี ยนส ่ วนโคง ้ ลากสัมผสัส ่ วนโคง ้ ท ี่สร ้ างข ง น ึ

1. กา หนดเส้ นตรง AB ดงัแสดงในช ่ องท ี่1 2. ที่จุด A กางวงเวียนรัศมี AB เข ี ยนส ่ วนโคง ้ แรก ดงัแสดงในช ่ องท ี่2 3. ที่จุด B กางวงเวียนรัศมี AB เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ท ี่สองไปตดัส ่ วนโคง ้ แรกที่จุด C ดัง แสดงในช ่ องท ี่3 4. ลากเส้นตรงจากจุด A ไป C และจุด C ไป B จะไดส้ ามเหล ี่ยมดา ้ นเท ่ า ABC ดงัแสดงในช ่ องท ี่4

1. กา หนดร ู ปสามเหล ี่ยม ABC 2. แบ ่ งคร่ึ งม ุ ม ABC และมุม BAC ที่จุด X และจุด Y 3. ลากเส้นตรง BX และ AY ตดักนัท ี่จ ุ ด Z 4. ใช้ Z เป็ นจุดศูนย์กลาง รัศมีจากจุด Z ถึงเส้นรอบ รูปสามเหลี่ยม เขียนวงกลม

1. กา หนดร ู ปสามเหล ี่ยม ABC 2. แบ ่ งคร่ึ งดา ้ น BC ลากเส้ นแบ ่ งคร่ึ ง DE 3. แบ ่ งคร่ึ งดา ้ น AC ลากเส้ นแบ ่ งคร่ึ งFG ตดักบัเส้ นตรง DE ที่จุด H 4. ใช้ H เป็ นจุดศูนย์กลาง รัศมี HA หรือ HB หรือ HC เขียนวงกลมล้อมรอบรูปสามเหลี่ยม ABC

1. ลากเส้นตรง AB ยาวเท ่ ากบัดา ้ นของ ส ี่เหล ี่ยม ท ี่ตอ ้ งการแลว ้ ต ่ อเส้ นตรงจากจ ุ ด A มาจุด C 2. ใช้จุด A เป็ นจุดศูนย์กลาง รัศมี พอประมาณ เขียน ส ่ วนโคง ้ ตดัเส้ นตรง AC และ AB ที่จุด D และ E 3. ใช้จุด D และ E เป็ นจุดศูนย์กลาง รัศมี พอประมาณ เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตดักนัท ี่จ ุ ด Fลากเส้นจาก A ผานจุด ่ F 4. ใช้จุด A เป็ นจุดศูนย์กลาง รัศมี AB เข ี ยนส ่วนโค้งตัด เส้นตรง AF ที่จุด G 5. ใช้จุด B และ G เป็ นจ ุ ดศ ู นยก ์ ลางรัศม ี เท ่ ากบ ั AB เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตดักนัท ี่จ ุ ด H ลากเส้น GH และ BH

1. ให้ O เป็ นจุดศูนย์กลาง กางวงเวียนรัศมี OA ยาวพอประมาณ เขียนวงกลม ลากเส้ นผา ่ ศ ู นยก ์ ลาง AX และ ZY 2. ให้ O และ A เป็ นจ ุ ดศ ู นยก ์ ลาง รัศม ี ยาวพอประมาณ เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตดักนั ที่จุด B และ C ลากเส้นตรง BC ตัดเส้นตรง OA ที่จุด D 3. ให้จุด D เป็ นจุดศูนย์กลาง รัศมี DY เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตัดเส้นตรง OX ที่จุด E

4. ให้จุด Y เป็ นจุดศูนย์กลาง รัศมี YE เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตดัเส้นโค้ง XY ที่ จุด Fและตัดเส้นโค้ง YA ที่จุด G 5. ให้จุด Fและจุด G เป็ นจ ุ ดศ ู นยก ์ ลาง เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตดัเส้นโค้ง XZ และ AZ ที่จุด H และ I 6. ลากเส้นตรง FY, YG, GH, HI และ IF

1. ให้ O เป็ นจุดศูนย์กลาง รัศมีตามต้องการ เขียนวงกลม และให้ AB เป็ น เส้ นผา ่ ศ ู นยก ์ ลาง 2. ให้ A และ B เป็ นจ ุ ด ศ ู นยก ์ ลางรัศม ี เท ่ า เด ิ ม เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตดัเส้ นรอบวงท ี่จุด C ,D,E และ F 3. ลากเส้นตรงจาก A-D, D-F, F-B, B-E EC และ CA จะไดร ้ ู ปหกเหล ี่ยมดา ้ นเท ่ า

1. ลากเส้นตรง AB ยาวตามต้องการ ใช้ A เป็ นศูนย์กลางรัศมี AB เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ครึ่ งวงกลมมาที่จุด C ลากเส้นตรง AC 2.แบ ่ งคร่ึ งวงกลมออกเป็ น 7 ส ่ วนเท ่ าๆกนัโดยใชโปร ้ แทรกเตอร ์ในการแบ ่ งม ุ ม (25.7 องศา) ลากเส้น ตรง A1, A2, A3, A4, A5, A6 3. ใช้จุด 2 เป็ นจุดศูนย์กลาง รัศมี AB เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตดัเส้ น A3 ที่จุด D ใช้จุด D เป็ นจ ุ ดศ ู นยก ์ ลางเข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตดั A4 ที่จุด E และที่จุด B เข ี ยนส ่ วน โค้งตัด A6 ที่จุด G ใช้จุด G เป็ นจ ุ ดศ ู นยก ์ ลางเข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตดั A5 ที่จุด F 4.ลากเส้ นตรงเช ื่อมโยงจ ุ ดต ่ างๆใหค ้ รบ จะไดร ้ ู ปเจด ็ เหล ี่ยม

1. เขียนวงกลม รัศมีตามต้องการ ให้ AB เป็ นเส้ นผา ่ ศ ู นยก ์ ลาง 2. ให้ A เป็ นจ ุ ดศ ู นยก ์ ลาง รัศม ี เท ่ าเด ิ ม เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตดัเส้ นรอบวงท ี่จุด C และ D ลากเส้นตรง CD ตัด AB ที่จุด O ลากเส้นตรง CB และ BD 3. ให้ B เป็ นจุดศูนย์กลาง รัศมี CO เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตดัเส้ นรอบวงท ี่ E และ Fให้ E และ Fเป็ นจ ุ ดศ ู นยก ์ ลาง รัศม ี เท ่ าเด ิ ม เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตดัเส้ นรอบวงท ี่G และ H ให้ G และI เป็ นจ ุ ดศ ู นยก ์ ลางรัศม ี เท ่ าเด ิ ม เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตดัเส้ นรอบวงที่ Iและ J ลากเส้ นตรงเช ื่อมแต ่ ละจ ุ ด 4. ลบเส้ นร ่ างออกจะไดร ้ ู ป 7 เหลี่ยม

1. เขียนวงกลมรัศมีตามต้องการ ให้ AB และ CD เป็ นเส้ นผา ่ ศ ู นยก ์ ลาง 2. ลากเส้นสัมผัสวงที่จุด A,B,C และ D 3. ลากเส้นสัมผัสวงเอียง 45องศา ใน ส ่ วนท ี่เหล ื อ 4. ลากเส้นเต็มหนักรอบรูปแปดเหลี่ยม

1. สร้างสี่เหลี่ยมจัตุรัส ABCD ขนาดตาม ต้องการ 2. ลากเส้นทแยงมุม AC และ BD ตดักนัท ี่จ ุ ด O 3. ให้ A, B, C และ D เป็ นจุดศูนย์กลาง เขียน ส ่ วนโคง ้ ตดัดา ้ นของส ี่เหล ี่ยมท ี่จุด E, F, G, H, I, J, K และ L 4. ลากเส้ นตรงเช ื่อมจ ุ ดต ่ าง ๆเขา ้ ดว ้ ยกนั

1. สร้างวงกลมรัศมีตามต้องการ ให้ AB เป็ นเส้ นผา ่ ศ ู นยก ์ ลาง 2. แบ ่ งเส้ นผา ่ ศ ู นยก ์ ลาง AB ออกเป็ น 9 ส ่ วนเท ่ า ๆกนัให ้A และ B เป็ นจ ุ ดศ ู นยก ์ ลางรัศม ี เท ่ ากบั AB เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตดักนัภายนอกวงกลม ที่จุด C และ D 3. ลากเส้นตรงจากจุด C และ D ผา ่ นจ ุ ดแบ ่ ง AB ที่เป็ นเลขคี่ทุกจุด ตัด เส้นรอบวงที่จุด E, F, G, H, I, J, K และ L 4. ลากเส้ นเช ื่อมต ่ อแต ่ ละจ ุ ดเขา ้ ดว ้ ยกนัเป็ นร ู ปเกา ้ เหล ี่ยม

1. เข ี ยนร ู ปส ี่เหล ี่ยมขนมเปี ยกป ู น แบ ่ งคร่ึ งดา ้ นท ง งั 4 3. เขียนเส้นจากจุด 1 2 3 4 โดยเข ี ยนเส้ นต ง งัฉากกบัดา ้ น AB, BC, CD, DA ได้จุดตัดที่จุด E และ F 4. ใช้จุด E และ Fเป็ นจุดปักวงเวียนกางวงเวียนรัศมี r เข ี ยนส ่ วนโคง ้ จาก1-4 และ จาก 2-3 5. ใช้จุด d และ b เป็ นจุดปักวงเวียนกางวงเวียนรัศมี R เข ี ยนส ่ วนโคง ้ จาก1-2 และจาก 3-4

1. กา หนดแกนยาว AB และแกนส งัน CD ตดัต ง งัฉากกนัท ี่จ ุ ด O 2. ให้ O เป็ นจุดศูนย์กลาง รัศมี AO เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตดั OC ที่จุด E ลากเส้นตรง AC 3. ให้ C เป็ นจุดศูนย์กลาง รัศมี CE เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตดั AC ที่จุด F 4. ให้ A และ F เป็ นจ ุ ดศ ู นยก ์ ลาง รัศม ี เก ิ นคร่ึ งของ AFเข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตดักนัท ี่จ ุ ด G และ H ลากเส้นตรง GH ผา ่ น AB ที่จุด Iและเลยไปตัด CD ที่จุด J

5. ลากเส้นตรง EI เลยออกไปที่จุด K 6. ให้ B เป็ นจุดศูนย์กลาง รัศมี AI เข ี ยนส ่ วนโคง ้ ตดั OB ที่จุด L ลากเส้นตรง EL และ JL เลยไปที่จุด M และ N 7. ให้I และ L เป็ นจุดศูนย์กลาง รัศมี AI เข ี ยนส ่ วนโคง ้ เลก ็ 8. ให้ E และ J เป็ นจุดศูนย์กลาง รัศมี ED เข ี ยนส ่ วนโคง ้ใหญ ่

เขียนแบบเครื่องมือกล1(20102-2001) ภาพสามมิติ

ภาพ 3 มิติ คือภาพที่แสดงรูปทรงของภาพใน 3 มิติ คือ ความ กว้าง ความยาว ความสูง หรือความลึก ในการปฏิบัติงานภาพสามมิติจะไม่นิยมน ามาใช้ในการท างาน เพราะเป็ นภาพที่ให้รายละเอียดได้ไม่ครบถ้วน แต่ภาพสามมิติจะ เป็ นภาพทแ ี ่ สดงร ู ปร ่ างของช ิ ้ นงานได ้ เหม ื อนจร ิ งมากทส ี ่ ุ ด