นาวิกศาสตร์ สิงหาคม ๒๕๖๔

ิ
้
ี
ั
ิ
ั
่
ั
ิ
์
้
้
ู
ุ
้
“…ขอใหทกทานตงใจปฏบตหนาท ดวยความรในหลกวชาการและกฎหมาย ประสพการณ
่
้
ี
่
ท่ได้สร้างสมมา รวมทงวจารณญาณทถูกต้องตามหลกเหตุผลและหลกธรรม เพอจรรโลง
ั
ั
่
้
ิ
ั
ื
ี
รักษาความยุติธรรมอันเที่ยงแท้ ให้บังเกิดความวัฒนาผาสุกแก่ประเทศชาติและประชาชนสืบไป. …”
พระราชดำารัส
พระราชทานแก่ข้าราชการตุลาการศาลยุติธรรมชั้นผู้ใหญ่ในศาลฎีกา
ในโอกาสที่เสด็จ ฯ ไปทรงเปิดอาคารที่ทำาการศาลฎีกา
ณ ศาลฎีกา เขตพระนคร
วันจันทร์ ที่ ๗ ธันวาคม ๒๕๖๓

๑๒ สิงหาคม วันเฉลิมพระชนมพรรษา


สมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง

ทรงพระเจริญ



ควรมิควรแล้วแต่จะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ขอเดชะ


ข้าพระพุทธเจ้า คณะกรรมการราชนาวิกสภา

นายกกรรมการราชนาวิกสภา
พลเรือโท เคารพ แหลมคม
รองนายกกรรมการราชนาวิกสภา
พลเรือตรี จิรพล ว่องวิทย์
กรรมการราชนาวิกสภา
พลเรือโท อุทัย โสฬศ
พลเรือโท มนต์เดช พัวไพบูลย์

พลเรือตรี สุรสิงห์ ประไพพานิช
พลเรือตรี บัญชา บัวรอด
พลเรือตรี คณาชาติ พลายเพ็ชร์
พลเรือตรี วราณัติ วรรธนผล ปกหน้า
พลเรือตรี สรไกร สิริกรรณะ
พลเรือตรี วิสาร บุญภิรมย์
พลเรือตรี สุนทร คำาคล้าย

พลเรือตรี ดนัย สุวรรณหงษ์
พลเรือตรี อนุพงษ์ ทะประสพ
พลเรือตรี ประสาน ประสงค์สำาเร็จ
กรรมการและเลขานุการราชนาวิกสภา
นาวาเอก สุพจน์์ สารภาพ
เหรัญญิกราชนาวิกสภา
เรือเอก สุขกิจ พลัง
ที่ปรึกษาราชนาวิกสภา
พลเรือโท สมัย ใจอินทร์

พลเรือโท วรพล ทองปรีชา ปกหลัง
ำ
ู
ี
พลเรือโท มนตรี รอดวิเศษ ข้อคิดเห็นในบทความท่นาลงนิตยสารนาวิกศาสตร์เป็นของผ้เขียน
มิใช่ข้อคิดเห็นหรือนโยบายของหน่วยงานใดของรัฐและมิได้ผูกพัน
พลเรือโท อำานวย ทองรอด ต่อทางราชการแต่อย่างใด ได้นาเสนอไปตามท่ผ้เขียนให้ความคิดเห็น
ำ
ี
ู
พลเรือโท กตัญญู ศรีตังนันท์ เท่าน้น การกล่าวถึงคาส่ง กฎ ระเบียบ เป็นเพียงข่าวสารเบ้องต้น
ำ
ั
ื
ั
บรรณาธิการ เพื่อประโยชน์แก่การค้นคว้า
นาวาเอก สุพจน์์ สารภาพ ปกหน้า พระบรมฉายาลักษณ์ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์
ผู้ช่วยบรรณาธิการ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง
้
ำ
นาวาเอกหญิง วรนันท์ สุริยกุล ณ อยุธยา ปกหลัง ภาพวาดการ์ตูนแม่ให้นมบุตร รำาลึกถึง “ค่านานม”
ของแม่เนื่องในวันแม่แห่งชาติ
ประจำากองบรรณาธิการ ออกแบบปก กองบรรณาธิการ
นาวาเอก ก้องเกียรติ ทองอร่าม พิมพ์ที่ กองโรงพิมพ์ กรมสารบรรณทหารเรือ
นาวาเอก ธาตรี ฟักศรีเมือง เจ้าของ ราชนาวิกสภา
นาวาเอกหญิง แจ่มใส พันทวี ผู้พิมพ์ นาวาเอก ก้องเกียรติ ทองอร่าม
นาวาโทหญิง ศรุดา พันธุ์ศรี สำานักงานราชนาวิกสภา
นาวาโทหญิง อรณัฐ โพธิ์ตาด ถนนอรุณอมรินทร์ แขวงศิริราช เขตบางกอกน้อย
เรือเอก เกื้อกูล หาดแก้ว กรุงเทพฯ ๑๐๗๐๐ โทร. ๐ ๒๔๗๕ ๓๐๗๒
เรือเอกหญิง สุธิญา พูนเอียด ๐ ๒๔๗๕ ๔๙๙๘

เรือโท อัศฐวรรศ ปั่นจั่น 2 ส่งข้อมูล/ต้นฉบับได้ที่ [email protected]
นาวิกศาสตร์
อ่านบทความเอกสารอิเล็กทรอนิกส์ได้ที่ WWW.RTNI.ORG
ปีที่ ๑๐๓ เล่มที่ ๙ กันยายน ๒๕๖๓
เรือโทหญิง อภิธันย์ แก่นเสน

สารบัญ




คลังความรู้ คู่ราชนาวี

ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ ประจำ�เดือน สิงห�คม ๒๕๖๔
ลำ ดับเรื่อง ลำ ดับหน้า


บรรณาธิการแถลง ...........................................................................๐4
เรื่องเล่าจากปก ................................................................................๐5
วลี - ภาษิต...สะท้อนชีวิต ชาวเรือ.....................................................๐6
พลเรือเอก สามารถ จำาปีรัตน์
ผู้บังคับการเรือมือใหม่ (ตอนจบ)........................................................21
นาวาโท วีรุตม์ ฉายะจินดา
จระเข้ขวางคลอง บทเรียนจากคลองสุเอชถึงอนาคตของไทย...........29
นาวาเอก ภาณุพันธุ์ รักษ์แก้ว วลี - ภาษิต...สะท้อนชีวิต ชาวเรือ
้
ำ
บทวิเคราะห์สาเหตุการจมของรถสะเทินนาสะเทินบก AAV
นย.สหรัฐฯ.........................................................................................๔1
นาวาตรี วีรกมล สวนจันทร์
แรดเทา 2019 (Gray Rhino 2019)...............................................48
ถ.ถุง
“Quantum” เทคโนโลยีดาบสองคม (มหันตภัยต่อความมั่นคง
แห่งชาติ) ...........................................................................................59
นาวาเอก ศิลป์ พันธุรังษี
บอกผมที “แบบนี้ผิดหรือถูก”..........................................................74
สำานวนชาวเรือ .................................................................................75 จระเข้ขวางคลอง บทเรียนจากคลองสุเอชถึงอนาคตของไทย
เรื่องเล่าชาวเรือ ...............................................................................77
ข่าวนาวีรอบโลก ..............................................................................7๘
ภาพกิจกรรมกองทัพเรือ ..................................................................82
การฌาปนกิจสงเคราะห์แห่งราชนาวี ..............................................90
้
ำ
มาตรานา เดือน ตุลาคม ๒๕๖๔
เวลาดวงอาทิตย์ - ดวงจันทร์ ขึ้น - ตก
เดือน กันยายน - ตุลาคม ๒๕๖๔.....................................................96



แรดเทา 2019 (Gray Rhino 2019)











ื
นาวิกศาสตร์ นิตยสารของกองทัพเรือ มีวัตถุประสงค์เพ่อเผยแพร ่
วิชาการและข่าวสารทหารเรือทั้งในและนอกประเทศ ตลอดจนวิทยาการอื่น ๆ นาวิกศาสตร์
3
ทั่วไป และเป็นสื่อในการประชาสัมพันธ์ของกองทัพเรือ ปีที่ ๑๐๓ เล่มที่ ๙ กันยายน ๒๕๖๓
่
Quantum เทคโนโลยีดาบสองคม (มหันตภัยต่อความมั่นคงแหงชาต) ิ

ิ
�
ี
ึ
ึ
้
“แม่น้มีบุญคุณอันใหญ่หลวง….หยดหน่งน้ำนมกิน ทดแทนไม่ส้นพระคุณแม่เอย” ประโยคข้นต้นเพลงค่านานม
�
จนถึงท่อนสุดท้ายของบทเพลง อันเป็นอมตะอยู่ในความทรงจาของชาวไทยทุกรุ่น แต่งโดยครูไพบูลย์ บุตรขัน บทเพลงน ี ้
�
กลายเป็นเพลงประจ�าวันแม่โดยปริยาย และไม่ว่าจะเป็นแนวเพลงลูกทุ่ง ลูกกรุง สตริง ป๊อบ ร๊อค ฯลฯ ก็มีผู้แต่งและ
พรรณนาถึงพระคุณแม่ ค�าว่าแม่ เป็นค�าที่เราคุ้นเคยมาตั้งแต่เกิด และนอกจากจะเป็นค�าที่มีความหมายทางใจต่อลูก
ี
ื
�
ี
ทุก ๆ คนแล้ว ยังมีความหมายท่ลาลึกมากมายและน่าเหลือเช่อซ่อนอยู่ในคาเรียกบุพการีท่แสนส้นว่า แม่ ควำมหมำย
้
ั
�
ึ
ี
ิ
ั
ิ
ี
ท่มำกกว่ำกำรให้ก�ำเนิด ความรักของผู้หญิงคนหน่งไม่เคยเปล่ยนแปลง ความรักของแม่น้นย่งใหญ่ดุจด่งขุนเขา หาส่งใด
ั
ั
มาเปรียบเทียบน้นคงไม่มี ความรักท่ไม่มีเง่อนไข ไม่เรียกร้องส่งใดตอบแทน หวังเพียงปกป้องคุ้มครองลูกให้ดีท่สุด
ี
ื
ิ
ี
ี
�
�
เท่าท่แม่คนหน่งจะสามารถทาได้ เราในฐานะลูก ควรจะสานึกและรู้คุณค่าของพระคุณแม่ท่เล้ยงดูเรามา ด้วยการมอบ
ี
ึ
ี
ั
ุ
ี
ิ
้
ี
ั
ั
ี
่
ี
ความรกและพร้อมทจะดแลให้ท่านได้มความสขกายสบายใจในบนปลายของชวต ให้สมกบค่านานมทท่านได้ทาให้
�
่
ู
�
้
เราเป็นเราตราบจนทุกวันนี้
สถานการณ์ไวรัสโควิด-๑๙ ในเมืองไทยกับการแพร่ระบาดของสายพันธุ์ใหม่ แบบไม่ต้องสั่งน�าเข้า อาจมองดูเป็น
เรื่องแปลกทั้งที่ไม่ได้เดินทางไปต่างประเทศ แต่ประชาชนชาวไทยก็เหมือนได้ไปเยือน และสัมผัสบรรยากาศทั้งเอเชีย
ยุโรป และแอฟริกาใต้ ผ่านสายพันธุ์ระดับอินเตอร์ แต่ละสายพันธุ์จะมีประสิทธิภาพในการแพร่กระจายเช้อท่แตกต่างกัน
ี
ื
ี
ี
รวมไปถึงอาการของผู้ติดเช้อท่พบในเช้อชนิดหน่ง แต่กลับไปพบในเช้ออีกชนิดหน่ง เป็นท่ทราบกันดีว่ามนุษย์เป็น
ื
ึ
ึ
ื
ื
�
�
ั
สัตว์สังคม ทาให้การแพร่ระบาดจึงเกิดข้นได้ง่าย เพราะแต่ละคร้งของการแพร่ระบาดล้วนเกิดจากการขาดสานึกรับผิดชอบ
ึ
กับการปฏิบัติตัวตามมาตรการป้องกันการแพร่ระบาด แม้จะหาตัวคนกระทาได้บ้างไม่ได้บ้าง ถ้าแบบทหารก็คือ
�
ื
ี
รับผิดชอบร่วมกัน แบกโรคร่วมไปด้วยกัน ไวรัสยังเปล่ยนเป็นสายพันธุ์ใหม่เพ่อความอยู่รอดของตัวมันเอง มนุษย์
ี
ื
มีสมอง มีความคิด แล้วไม่คิดท่จะปรับตัวเพ่อความอยู่รอดบ้างเลยหรือ อย่าให้ต้องอายไวรัสท่เป็นส่งมีชีวิตแค่เซลล์
ิ
ี
ื
�
การรักษาระยะห่างนับว่าเป็นการป้องกันการติดเช้อไวรัสโควิด-๑๙ ได้เป็นอย่างดี ไม่ว่าคุณจะแข็งแรง ออกกาลังกายทุกวัน
ื
ถ้าไม่ปฏิบัติตัวตามมาตรการป้องกันก็หนีไม่พ้น นักกีฬาอาชีพ ร่างกายสมบูรณ์แข็งแรงแค่ไหน ก็ยังติดเช้อไวรัส
�
ั
ิ
กันเยอะแยะไป อาเภอศรีสวัสด์ จังหวัดกาญจนบุรี ต้งแต่เกิดการแพร่ระบาดของไวรัสชนิดน้ไม่มีคนในอาเภอติดเช้อไวรัสเลย ไม่ว่า
ื
�
ี
่
่
่
ี
ี
จะเปนการแพรระบาดมากระลอก เนองจากความหนาแนนของประชากรตอพนทมเพยง ๘.๑๒ คนตอตารางกโลเมตร
ิ
่
็
่
ี
่
ี
่
้
ื
ื
ี
เป็นอีกหน่งบทพิสูจน์ได้ว่า อยู่ห่างกันไว้ ปลอดภัยแน่นอน หลีกเล่ยงพ้นท่เส่ยง หลีกเล่ยงการรวมกลุ่ม งดกิจกรรม
ี
ี
ื
ึ
ี
ทางสังคม ช่วยกันครับ เพื่อตัวคุณเอง เพื่อครอบครัว และเพื่อประเทศชาติของเรา
ี
ี
ี
เผ่ำพันธุ์ท่อยู่รอดไม่ใช่เผ่ำพันธุ์ท่แข็งแรงท่สุดหรือฉลำดท่สุด
ี
แต่เป็นเผ่ำพันธุ์ที่ปรับตัวต่อควำมเปลี่ยนแปลงได้ดีที่สุด
Charles Darwin

กองบรรณาธิการ



ปกหน้า - ปกหลัง :
์
ิ
๑๒ สิงหาคม วันเสด็จพระราชสมภพของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิต พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนีพันปีหลวง
ขอพระองค์ทรงพระเจริญ ด้วยเกล้าด้วยกระหม่อม ข้าพระพุทธเจ้า กองบรรณาธิการนาวิกศาสตร์





















ปกหลัง
ในปี พ.ศ.๒๕๑๙ คณะกรรมการอ�านวยการสภาสังคมสงเคราะห์แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์เห็นว่า
ควรก�าหนดวันแม่ให้แน่นอนโดยให้ถือว่า วันที่ ๑๒ สิงหาคม เป็น วันแม่แห่งชาติ ซึ่งเป็นวันเสด็จพระราชสมภพของ

�
ิ
สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิต พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง และกาหนดให้ดอกมะลิเป็นดอกไม้สัญลักษณ์
์
ี
ั
ึ
ี
ของวันแม่ต้งแต่น้นมาจนถึงปัจจุบัน ดอกมะลิจึงกลายสัญลักษณ์หน่งท่มาพร้อมกับเทศกาลวันแม่ ซ่งเป็นวันท่บรรดาลูก
ึ
ั
ั
ิ
ั
่
�
ี
ิ
ู
ู
ู
ั
ให้ความสาคญกบผ้ทให้กาเนดเป็นพเศษ ดอกมะลกจะกลายเป็นตวแทนส่งมอบความรกจากลกส่แม่ ซงคนส่วนใหญ่
ึ
่
็
�
ิ
ั
ั
ี
�
ี
ิ
�
นิยมนาดอกมะล หรือพวงมาลัยท่ทาจากดอกมะลิไปกราบขอพรจากแม่ ในด้านคุณสมบัติของดอกมะลิท่เห็นเด่นชัดน้น
ี
�
ื
ิ
เป็นพืชท่มีถ่นกาเนิดอยู่ในประเทศอินเดียและแถบอาหรับ เป็นไม้พุ่มรอเล้อย ลาต้นเล็กกลม สูงประมาณ ๒ เมตร
�
ี
มีผิวเปลือกลาต้นเป็นสีขาวแตกสะเก็ดเล็กน้อย แตกก่งก้านสาขารอบต้น ส่วนก่งอ่อนมีขนส้นมีสีขาว ใบเด่ยว
ั
ิ
ิ
�
ี
ออกตรงข้ามกัน มีลักษณะเป็นรูปไข่ปลายแหลม ขอบใบเรียบเป็นมันออกสีเขียวเข้ม ออกดอกเป็นดอกเด่ยว หรือออกเป็น
ิ
ิ
ช่อตามซอกใบ ปลายก่งมีสีขาวสะอาด มีกล่นหอมเย็น แต่ละดอกมีกลีบเล้ยงเป็นหลอด มีสีเขียวอมเหลืองอ่อน ๆ
ี
ปลายแยกเป็น ๘ - ๑๐ เส้น กลีบดอกมีสีขาวประมาณ ๖ - ๑๐ กลีบ เรียงเป็นวงกลม หรืออาจซ้อนกันเป็นช้นแตกต่างกัน
ั
ตามสายพันธุ์ของมะลิที่มีทั้งดอกลาและดอกซ้อน
“ค่าน�้านม” ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน ฉบับ ๒๕๕๔ ที่ได้ให้ความหมายไว้ว่า “เป็นเงินที่ฝ่ายชาย
ต้องจ่ายให้แก่บิดามารดาฝ่ายหญิงในการสู่ขอเพื่อตอบแทนเป็นค่าที่ได้เลี้ยงดูมา” นอกจากนี้ยังระบุว่าคนไทยมักนิยม
ใช้ค�าว่า “ค่าน�้านม” เข้าคู่กับค�าว่า ข้าวป้อน เป็น ค่าน�้านมข้าวป้อน ดังค�าโบราณที่ว่า ให้คิดเอาค่าน�้านมข้าวป้อน
ค่าเลี้ยงรักษาแก่มันแลชายซึ่งภาเอาหญิงไปเลี้ยงนั้นให้มันช่วยหญิงเสียกึ่ง
ึ
ึ
นมแม่ มีประโยชน์มหาศาลต่อการบ่มเพาะชีวิตชีวิตหน่งให้เติบโตข้นอย่างมีคุณภาพ การเล้ยงดูของผู้เป็นแม่ ต้งแต่
ั
ี
ั
ลูกน้อยได้ลืมตามาดูโลก ผ่านการเห่กล่อมนอนเปล คร้งยังช่วยเหลือตัวเองไม่ได้ ตอนยังเป็นทารกโดยมีเพียงนานม
�
้
จากอกให้ลูกได้ด่มกิน แม้ตัวเองจะผ่ายผอมอย่างไร ลูกก็จะหิวไม่ได้ ซายังต้องอดหลับอดนอน เพ่อทาหน้าท่ของ
ื
ี
�
้
�
ื
คนเป็นแม่และแม่บ้านไปพร้อม ๆ กัน แม่ผู้ซึ่งคอยเฝ้าดูแลแม้ยามป่วยไข้ และยามสุขใจ
นาวิกศาสตร์ 5
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ี
ู้
�
�
อารัมภบท นาเสนอ “วลี ภาษิต – คา คม” ท่ทหารเรือควรร – เข้าใจ
ผู้เขียนได้มีโอกาสสนทนาเชิงปรารภกับ สามประโยค คือ “ล่มหัว – จมท้าย” “เรือล่มปากอ่าว”
�
ี
กองบรรณาธิการและมีความเห็นพ้องต้องกันว่า กระแส และ “คืบก็ทะเล ศอกก็ทะเล” ด้วยสานวนโวหารท่เป็น
ความนิยมในการอ่านหนังสือของผู้คนในยุคปัจจุบัน ทางการน้อยลง เพ่อนาเสนอเป็นผลงานนาร่องก่อน
ื
�
�
ื
นับวันจะลดตาลง โดยเฉพาะในส่อประเภทวารสาร
่
�
นิตยสาร ท่ต่างก็ประสบภาวะ “ล้มละลาย – ขายไม่ออก”
ี
ต้องทยอยปิดตัวลง จนแทบจะไม่มีเหลือให้เห็นตาม
แผงหนงสออีกต่อไป คงเหลอแต่วารสารของ
ั
ื
ื
�
ี
หน่วยราชการท่จะต้องพยายามดารงสภาพไว้ เพ่อประโยชน์
ื
ในการประชาสัมพันธ์กิจการของหน่วย และอนุรักษ์
ิ
สืบทอดผลงานท่บรรพบุรุษได้ริเร่ม-วางรากฐานเอาไว้
ี
ตัวอย่างเช่น วารสารของกองทัพเรือท่ได้สืบทอด
ี
มากว่าร้อยปีแล้ว
เพ่อแก้ปัญหาดังกล่าว ทางฝ่ายบรรณาธการจึงม ี
ิ
ื
แนวคิดในการปรับปรุงรูปแบบของบทความ จากเดิมท ี ่
เน้นด้านเน้อหาทางวิชาการหรือประวัติศาสตร์ มาเป็น “ล่มหัว...จมท้าย”
ื
ั
ี
้
ื
ี
เร่องส้นท่อ่านง่ายและมีเน้อหาไม่หนัก หรือซับซ้อนมาก ภาษิตวลีท่อนน เกือบทุกคนท่ได้ยินคร้งแรก ก็คงจะ
ี
ั
ื
ู
ี
ั
ี
เกินไปนัก ท้งน้เพ่อเป็นการดึงดูดความสนใจของผู้อ่าน รู้สึกขัดหรือสะดุดห เพราะเท่าท่ผ่านมาต้งแต่เด็ก ๆ ก็มัก
ั
ื
ั
ในรูปแบบของ “นานาสาระ” จะได้ยินแต่วลีที่ว่า “ร่วมหว – จมท้าย” เสียมากกว่า
ั
ั
ี
ึ
จงเป็นความท้าทายสาหรบผ้เขยน ในการปรบ (รวมท้งตัวผู้เขียนด้วย) วลีน้ต้องการส่อความหมายภายใน
�
ั
ู
ื
ี
รูปแบบการเขียนบทความตามความถนัดด้งเดิม ไปเป็น หมู่คณะ ท่จะต้องช่วยกันทากิจกรรม หรือการงานท ี ่
�
ี
ั
ั
ี
�
ั
เร่องส้นท่เบาสมอง อ่านง่าย ได้อารมณ์ แต่ก็จะพยายามดารง ค่อนข้างเส่ยงหรือยากลาบากว่า งานน้นจะสาเร็จลงได้
ื
ี
�
�
ื
้
ี
วัตถุประสงค์เดิมของวารสารน คือควรจะมีเน้อหา – สาระ พวกเราทุกคนจะต้องรวมพลังสามัคคีแล้วเดินหน้าไป
ี
ี
ี
ี
ี
ั
ท่เก่ยวข้องกับกิจการทหารเรือ วิถีชีวิตชาวเรือ/ทหารเรือ ในทิศทางเดียวกัน บางคร้งก็อาจจะได้ยินวลีน้ท่เพ้ยนไปเป็น
ี
และเกิดประโยชน์กับผู้อ่าน โดยในข้นแรกน้จะขอ “รวมหัว – จมท้าย” ด้วย
ั
นาวิกศาสตร์ 6
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

“ล่มหัว...จมท้าย”











ี
้
ี
ื
ด้วยความท่เป็นบุคคลประเภท Anti Social (Media) เน้อร้องของเพลงทหารเรือหลายเพลงท่เน้นยา ในทานอง
�
�
ทพอเกษยณอายแล้วกยังไม่ยอมเข้าร่วมกลุ่ม “สังคม เดียวกันน โดยเฉพาะเพลง “ดอกประดู่” (หรือหะเบสสมอ)
่
ุ
ี
ี
็
้
ี
ั
ี
ี
ก้มหน้า” โดยมักจะใช้เวลาว่างน่ง “เชิดหน้า” มองยอดไม้ ของเสด็จเต่ย ท่เปรียบเทียบชีวิตทหารเรือในเรือ
ิ
�
ี
็
่
ื
ปลายฟ้า ปล่อยจนตนาการไปเรอยเปื่อย และกพอด ี ลาเดียวกันเหมือน “ดอกประดู่” ท่บานและโรยพร้อมกัน
มาสะดุดท่ภาษิตวลีท่อนนี ว่า ท่ถูกแล้วก็น่าจะเป็น ซ่งแน่นอนท่สุดการสูญเสียเป็นหมู่ย่อมเป็นส่งท่เราต้อง
ี
ี
ึ
้
ี
ี
ิ
ึ
“ล่มหัว” มากกว่า “ร่วมหัว” ! พยายามป้องกันทุกวิถีทาง ไม่ให้มันเกิดข้นในอนาคต
ั
ี
�
เหตุผลก็คือ โดยท่วไปแล้วภาษิตวลีท่เป็นคาคมหรือ อย่างไรก็ตาม ความหมายหลักที่แฝงไว้ในคติธรรม
ี
�
�
คติสอนใจ ก็มักจะเป็นการเล่นคาท่สละสลวย ด้วยอักขระ คาคมน้ได้แก่ วิถีชิวิตของทหารเรือ/ชาวเรือ คือเม่อ
ี
ื
�
ั
ั
ี
ึ
และภาษาท่ส้น กระชับ แต่มีความหมายลึกซ้ง กินใจ ลงเรือลาเดียวกันก็จะต้องเผชิญชะตากรรมร่วมกัน ดังน้น
ี
ี
�
ู่
ี
ผู้อ่าน ทาให้จดจาได้ฝังใจ ซ่งวลีน้ก็เป็นการเล่นคาค ท่เป็น ความสมัครสมานสามัคคีจึงเป็นคุณธรรมสาคัญท่จะช่วยให้
ึ
�
�
�
องค์ประกอบหลักของเรือคือ “หัว : ท้าย” และกริยาคือ บรรลุภารกิจร่วมกัน... “พลังสามัคคี พลังราชนาวี”
ู้
�
“ล่ม : จม” เม่อนามาผสมกันจึงกลายเป็นวลีธรรมคาคม ซ่งบรรดาผนาหน่วยทุกระดบกสามารถใช้วลีธรรมคาคม
ึ
�
�
็
�
ื
ั
�
ื
ี
ื
ท่ต้องการส่อความหมายว่า เม่ออยู่ในเรือลาเดียวกันแล้ว น้เพ่อเป็นคติเตือนใจผู้ใต้บังคับบัญชาได้ในหลายโอกาส
ี
ื
ั
�
�
ก็หมายถึงการร่วมชะตากรรมเดียวกัน ไม่ว่าเรือน้นจะล่ม แต่ข้อสาคัญ ผสมคาให้ถูกก็แล้วกัน !
ั
ี
ทางหัว หรือจมทางท้าย เราก็จะตายด้วยกัน ! นอกจากน้น ก็พึงเฝ้าระวัง บุคคลประเภทท่ชอบ
ี
ผู้เขียนอนุมานต่อไปว่า มีความเป็นไปได้สูงท่วลีน ี ้ “ชักใบให้เรือล่ม (เสีย)”แต่พองานเข้าก็เอาตัวรอด
อาจจะเป็นคาคมท่บรรพบุรุษทหารเรือได้คิดข้น เพ่อเป็น ไม่ยอม “ล่มหัวจมท้าย” ด้วย
�
ี
ี
ึ
คติเตือนใจสาหรับทหารเรือรุ่นลูกหลาน ยืนยันได้จาก
�
สองผู้ย่งใหญ่ระดับต�ำนำนในยุคสงครำมโลกคร้งท่ ๑ และ ๒ ได้รับกำรขนำนนำมว่ำ “ไม่มีวันจม” แต่มีอัน “ล่ม” ในกำรออกทะเลคร้งแรกท้งค ู่
ิ
ั
ั
ั
ี
�
ภำพซ้ำย : ไททำนิค เรือโดยสำรสุดหรู แล่นชนภูเขำน้ำแข็งอย่ำงแรง จนหัวล่มมุดน�้ำแล้วส่วนท้ำยจมตำม
ภำพขวำ : เรือประจัญบำนบิสมำรค์ของเยอรมันถูก “จ้ำวทะเล” อังกฤษ รุมล้อมกินโต๊ะ สุดท้ำยต้องตัดสินใจท�ำลำยตัวเอง ด้วยกำรระเบิดท้ำยเรือ
ั
ให้จมก่อน แล้วส่วนหัวก็พลิกตะแคงล่มตำม สรุปแล้วไม่ว่ำจะล่มทำงหัว หรือจมทำงท้ำย ผลก็คือ “ตำยเป็นหมู่” ท้งสองล�ำ
นาวิกศาสตร์ 7
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

“เรือล่ม ปากอ่าว”

















ั
ี
ั
ื
ึ
“ทะเลหลวง น้นกว้างใหญ่ ...สุดสายตา ท้งคล่นลม น่นก็คือล่มใน “ขาออก” โดยเกิดข้นกับเรือรบท่ทันสมัย
ั
ระดมมา...อยู่อึงม่” หรือทรงอานุภาพด้วย มีเหตุการณ์ท่พอจะยกเป็น
ี
ี
ี
ื
คือเน้อร้องท่อนน�าของเพลง “นาวี คู่ไทย” ท่แต่ง ตัวอย่างในกรณีน้ก็คือ กรณีเรือรบอันทรงอานุภาพท ่ ี
ี
่
�
ู
โดยคุณคร นาวาเอก สาเร็จ นิยมเดช ท่านบรรยายถึง ราชนาวีสวีเดนได้ออกแบบสร้างข้นในคริสต์ศตวรรษท ๑๖
ึ
ี
ี
ั
ี
ื
ชีวิตของทหารเรือไทยท่ต้องรอนแรมฝ่าคล่นฝืนลม ปฏิบัต ิ อันเป็นยุคของเรือใบรบท่ติดปืนรายกราบหลายช้นซ้อนกัน
ี
ิ
หน้าท่กลางทะเล แต่เม่อภารกิจส้นสุดลงแล้ว ไม่ว่าจะ (deck guns) (ซ่งในสมัยน้นเขาจะเปรียบเทียบกาลังรบ
ื
�
ึ
ั
เป็นทหารเรือ หรือชาวเรือท่วไป ต่างก็จะนาเรือของตน สัมพันธ์กันท่จานวนกระบอกปืนท่บรรจุอยู่ในเรือลาน้น)
ั
ี
�
�
ี
ั
�
�
แล่นมุ่งไปยังพ้นท่กาบังคล่นลม...ในอ่าว หรือเข้าท่า เพ่อให้สามารถเทียบช้นกับเรือรบของ “จ้าวทะเล”
ื
ื
ื
ี
ั
ี
ภาวะท่จะเกิดข้นโดยธรรมชาติก็คือ การเดินทาง ราชนาวีอังกฤษได้ กองทัพเรือสวีเดนจึงได้เพ่มหมู่ปืน
ึ
ิ
ี
เท่ยวกลับภายหลังการตรากตรางานหนักกลางทะเล รายกราบในดาดฟ้าช้นบนของเรือใบรบท่ต่อใหม่น้ข้น
ึ
ี
�
ั
ี
ั
ื
จึงมักจะเป็นการเดินเรืออย่างผ่อนคลาย ส่งใจล่วงหน้า อีกหน่งช้น ผลก็คือ เม่อเรือรบอันทรงอานุภาพลาน้น
ั
ึ
�
ื
ั
ื
ั
ไปถึงบ้าน ขาดการต่นตัวระมัดระวังในจุดหรือพ้นท ี ่ (ต้งช่อว่า VASA) ออกแล่นสู่ทะเลเป็นคร้งแรก ยังไม่ทัน
ื
อันตรายบริเวณปากอ่าว อันเป็นเขตชายฝั่ง ท่มักจะม ี
ี
ื
ี
ท่ต้น/หินโสโครก/หรือซากเรือจมกีดขวางเส้นทาง
ั
เดินเรืออยู่ท่วไป โดยเฉพาะการจราจรทางเรือท ่ ี
�
้
หนาแน่นบริเวณปากร่องนา หรือปากอ่าว จึงได้เกิด
โศกนาฏกรรมทางทะเลในบริเวณปากอ่าวให้เห็น
ค่อนข้างบ่อยคร้ง ไม่เว้นแม้แต่ในบริเวณท่ชาวเรือ
ั
ี
คุ้นเคยเป็นอย่างด เข้าตารา “ออกรบมามากมาย แต่กลับ
ี
�
�
้
มาตกม้าตาย ตอนจบ” หรือ “ปลาตาย นาต้น” ซ่งก็ส่อ
ื
ึ
ื
ิ
�
ความหมายในทานองเดียวกันว่า จงอย่าประมาทในส่งท ี ่
เห็นเป็นเร่องง่าย ๆ หม ๆ แต่อย่างไรก็ตาม ภาษิตวลีท ี ่
ื
ู
ี
เหมาะสาหรับวิถีชีวิตทหารเรือท่สุด ก็คือ “เรือล่ม ปากอ่าว”
�
ึ
ั
้
ั
ื
้
น่นเอง เรอใบรบ “VASA” ทกองทัพเรอสวเดนสร้ำงขนเพ่อให้เทียบขน
ื
ื
ี
่
ี
ี
�
ั
ึ
อน่ง ในอดีตท่ผ่านมาก็ได้เกิดโศกนาฏกรรม (ด้วยจำนวนกระบอกปืน : deckguns) กบ “จ้ำวทะเล” รำชนำวอังกฤษ
ี
ี
ี
�
ั
คร้งแรกท่แล่นออกทะเล ก็มีอันพลิกคว่ำจมลงท่ปำกอ่ำว ไม่ทันได้
“เรือล่ม ปากอ่าว” ในทางกลับกันมีให้เห็นเหมือนกัน แสดงแสนยำนุภำพ
นาวิกศาสตร์ 8
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ึ
ซำกเรือ “VASA” ถูกกู้ข้นมำจำก
กำรจมอยู่ใต้ช้นโคลนถึง ๒๐๐ ปี
ั
ผ่ำนกำรซ่อมแซมบูรณะ จนอยู่ใน
ั
ั
สภำพด้งเดิม ต้งเป็นจุดดึงดูด
ั
ี
ิ
ี
นกท่องเท่ยวท่พพิธภัณฑ์ทหำรเรอ ื
ในกรุงสตอกโฮล์ม



ี
ี
พ้นปากอ่าวด ก็มีอันพลิกตะแคงจากแรงลมจมลงอย่าง กรณีน้เป็น “เรือล่มปากซอย” ไม่ใช่ปากอ่าว เพราะ
ไม่เป็นท่า หลังจากน้นอีกร่วม ๒๐๐ ปี รัฐบาลสวีเดนก็ได้ ลกษณะชายฝ่งของประเทศนอรเวย เป็นหนาผาสูงชนท ี ่
้
ั
ั
ั
์
ั
์
ิ
้
็
ั
ค้นพบซากเรือดังกล่าวจมอยู่ใต้ชนโคลนในสภาพด ี หยักเว้าตลอดแนว เกดเป็นซอยเลกซอยน้อย คดเคยว
ี
้
�
ั
ึ
จึงทาการกู้ข้นมาปฏิสังขรณ์จนอยู่ในสภาพเหมือนเดิม ไปมาเต็มไปหมด อีกท้งยังมีนาลึกมากด้วย เป็นลักษณะ
�
้
ี
และได้กลายเป็นจุดท่องเท่ยวสาคัญของพิพิธภัณฑ์ทางเรือ เฉพาะท่เรียกว่า “ฟยอร์ด” (Fjord) มีการประมาณการว่า
ี
�
ี
ั
�
ั
ี
ึ
�
(Marine Meuseum) ท่กรุงสตอกโฮล์ม ต้งแต่น้นมา ค่าใช้จ่ายในการกู้เรือลาน้ข้นมาแล้วซ่อมทาให้กลับมา
็
์
ื
ิ
ั
ั
่
ุ
่
อยางไรกตามอบตการณ “เรอลมปากอาว” ทไดเปน คืนสภาพเดิมน้น อาจจะสูงพอ ๆ กับการต่อเรือใหม่
่
่
้
็
ี
ท่กล่าวขานกันในหมู่ “ชาติทะเล” ท้งหลายได้เกิดข้น ท้งลาเลยทีเดียว
�
ั
ั
ึ
ี
ื
เม่อปลายปี พ.ศ.๒๕๖๑ ท่ผ่านมาน่เอง เม่อเรือฟริเกต
ี
ี
ื
ี
สมรรถนะสูงใหม่เอ่ยมถอดด้ามของราชนาวีนอร์เวย์
ื
ื
ี
ิ
ช่อ Helge Ingstadt ท่เพ่งจะเคล่อนตัวออกจากฐานทัพ
ี
ในยามเช้าตรู่ ได้ถูกเรือสินค้าท่แล่นออกจากท่าเรือ
้
�
ี
ใกล้เคียงกัน ชนท่บริเวณท้ายเรือเป็นแผลใหญ่ใต้แนวนา
ั
้
�
โดยลูกเรือไม่สามารถปิดก้นการไหลทะลักของนาทะเล
ท่เย็นจัดเข้าไปในท้องเรือได้ จนเรือได้พลิกตะแคงและ
ี
จมลงสู่ก้นทะเลอย่างไม่เป็นท่าในท่สุด
ี
เรือฟริเกตสมรรณะสูง HeIge Ingstadt ของรำชนำวีนอร์เวย์
ี
ใหม่เอ่ยมล่ำสุด สมบูรณ์แบบด้วยเทคโนโลยีของยุคดิจิทัล ถูกเรือสินค้ำชน
ี
�
ท่ปำกซอยหน้ำบ้ำนตนเอง จนตะแคงคว่ำจมลงอย่ำงหมดสภำพ
ภำพซ้ำย : Before
ภำพบน : After
นาวิกศาสตร์ 9
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ื
ี
ควำมยำกล�ำบำกของกำรกู้เรือท่จมลงใน Fjord เน่องจำกมีลักษณะเป็น
ั
ี
ี
ื
ขอบฝั่งท่ลึกและต้งชัน โดยมีพ้นท่ลำดหรือชำยหำดท่ส้นมำก
ี
ั
























นาวิกศาสตร์ 10
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ี
บรรดาผู้เช่ยวชาญทางการเดินเรือต่างลงความเห็นว่า
ึ
อุบัติเหตุดังกล่าว ไม่น่าจะเกิดข้นกับเรือรบท่มีเทคโนโลย ี
ี
ื
�
้
ี
ในการส่อสารอิเล็กทรอนิกส์ท่ลาสมัย เช่นเรือฟริเกต
้
ั
ี
�
�
้
สมรรถนะสูงลาน อีกท้งยังเกิดข้นในน่านนาหน้าบ้าน
ึ
ตนเองภายใต้ทศนวิสยปกตด้วย เป็นการเสียฟอร์ม
ั
ั
ิ
ของ “ชาติทะเล” ท่มีบรรพบุรุษเป็นนักผจญทะเลช้นนา
ี
ั
�
ิ
ี
ของโลกในยุคบุกเบิก คือ “นักรบไวก้ง” ท่ได้เคยเท่ยว
ี
ั
ไล่ล่าอาละวาดไปท่วเจ็ดคาบสมุทร แต่ลูกหลานกลับมาตก
�
้
ื
ม้าตายแบบง่าย ๆ เข้าตารา “ปลาตายนาต้น” ท่ปากอ่าว
�
ี
หน้าบ้านตนเอง และถือว่าเป็นการ “สูญเสียทางธุรการ -
ภำพวำดแสดงฉำกสุดทำยของยุทธนำวีท่เกำะเฮลโกลันด
ี
้
ในยามสงบ” สมควรท่นักเดินเรือในยุคดิจิทัลท้งหลาย (Sea Battle of HeIigoland) ระหว่ำงกองเรือหลวง (Grand Fleet) ์
ี
ั
ควรจะต้องระลึกไว้เป็นอุทาหรณ์ ของรำชนำวีอังกฤษกับส่วนหน่งของกองเรือทะเลลึก (Hochsee
ึ
่
ี
ั
้
่
้
ี
ิ
�
สาหรับการสูญเสียทางยุทธการ จากการปะทะ Flotte) ของจกรพรรดนำวเยอรมันทปำกอำวหนำบำนตนเอง ในวันท ี ่
ั
ึ
ข้าศึกท่หน้าบ้านตนเองน้น ก็มีเกิดข้นในอดีตหลายคร้ง ๒๘ สิงหำคม ค.ศ.๑๙๑๔
ั
ี
ี
ิ
ตัวอย่างเช่น ในช่วงเร่มต้นของสงครามโลกคร้งท ๑ ด้านภูมิยุทธศาสตร์ เพราะหมู่เกาะอังกฤษตั้งกดทับก้น
ั
่
ั
(ค.ศ.๑๙๑๔) ทหารเรือเยอรมันต้องเผชิญหน้ากับ “จ้าวทะเล” ขวางเส้นทางสู่ทะเลเปิดของกองเรือทะเลลึก (Hochsee
�
ราชนาวีอังกฤษ ด้วยความเป็นรองในด้านกาลังรบสัมพันธ์ flotte) แห่งจักรพรรดินาวีเยอรมัน อย่างชนิดท่เรียกว่า
ี
ึ
ี
�
ในสัดส่วนประมาณหน่งต่อสาม ท่สาคัญก็คือความเสียเปรียบ แทบจะขยับตัวไม่ได้เลย

นาวิกศาสตร์ 11
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ั
ี
ื
ผลของกำรรบ ฝ่ำยเยอรมันพ่ำยแพ้ยับเยิน กองเรือโจมตีเคล่อนที่เร็วท่จะต้งใจจะแหกด่ำนออกไปสู้ศึกกลำงทะเลหลวง มีอันต้อง “ล่มปำกอ่ำว”
เกือบหมดล�ำ แต่ก็เป็นกำรล่มแบบ “สมศักด์ศรี” เพรำะได้สู้กับ “จ้ำวทะเล” อังกฤษ อย่ำงทรหด จนหยดสุดท้ำย
ิ
ี
่
ถ้าไม่ชิงเป็นฝ่ายรุกบ้าง ก็คงจะมีแต่เสมอกับแพ้ วันท ๒๘ สิงหาคม ค.ศ.๑๙๑๔ ท่บริเวณเกาะ Helgoland
ี
่
ั
ี
ื
ั
จักรพรรดินาวีเยอรมันจึงวางแผนเตรียมการท่จะจัดส่ง หน้าบ้านของทหารเรอเยอรมนนนเอง (Sea Battle of
ี
ี
กองเรือโจมตีเคล่อนท่เร็วของตน ประกอบด้วยเรือพิฆาต Heligoland Bright : 28 August 1914) งานน้ฝ่าย
ื
ั
ั
ตอร์ปิโด และเรือลาดตระเวนเบา พยายามเล็ดลอดออกส ู่ “จาวทะเล” องกฤษมชยชนะอย่างเดดขาดจมเรอเยอรมน
้
ี
ั
ื
็
ั
�
ทะเลเปิด เพ่อสร้างปัญหาแก่ข้าศึกด้วยการทาลายเส้นทาง ได้หลายลา โดยฝ่ายตนเสียหายหนักเพียงลาเดียวเท่าน้น
�
ื
�
�
คมนาคมเข้าสู่เกาะบ้าง แต่ก็ไม่สามารถรอดพ้นสายตา ในขณะท่กาลังทางเรือของฝ่ายเยอรมันไม่มีโอกาสได้สร้าง
ี
ั
ี
ี
ของฝ่ายราชนาวีอังกฤษ ท่ได้จัดส่งหน่วยลาดตระเวน ผลงานตามแผน เพราะเป็นฝ่ายถูกน็อคต้งแต่ต้นยกท่หน้า
่
้
ิ
่
ี
�
้
ื
(รวมท้งเรือดานา) คอยสอดแนมการเคล่อนไหวภายใน บานของตนเอง สอดคลองกับภาษตวลีทวา “เรือล่ม ปากอ่าว”
ั
�
้
�
อ่าวของเยอรมัน (Deutsche Bucht : The gulf of อน่ง ภาษิตวลีน้ต่อมาก็ได้ถูกนามาประยุกต์ใช้เป็น
ี
ึ
ั
ี
่
�
�
�
germany) ตลอดเวลา รวมท้งจัดเตรียมกาลังทางเรือท ี ่ ถ้อยคาท “แสลงห - สยองขวัญ” สาหรับบรรดาไอ้หนุ่ม
ู
ื
เหนือกว่าไว้เตรียมพร้อมรับมือ ด้วยแผน “ปิดประตูตีแมว” นักเท่ยวกลางคืนท้งหลาย ถึงแม้ว่าอาจจะส่อความหมาย
ี
ั
เม่อฝ่ายเยอรมันออกมาจริง ฉากการรบทางเรือ ได้ใกล้เคียงกัน แต่ก็ต้องถือว่าไม่เก่ยวข้องกับ
ี
ื
ี
ั
ึ
่
ั
คร้งใหญ่ (คร้งแรก) ในสงครามโลกคร้งท ๑ จึงเกิดข้นในเช้า “วิถีชีวิตชาวเรือ/ทหารเรือ” !
ั
นาวิกศาสตร์ 12
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

“คืบก็ทะเล...ศอกก็ทะเล”
“คืบก็ทะเล ศอกก็ทะเล” ใจว้าเหว่ เห็นแต่นาทะเล..จรดฟ้า
�
้
ี
เหมือนชีวิตข้า เปล่าเปล่ยวอุรา สุดขอบฟ้าไกล มองแล้วใจแสนเศร้า
้
�
ี
ี
้
ี
เกิดมาชาติน ชีวีเปล่าเปล่ยว สายนาเช่ยว เหมือนเกลียวชะตา...อับเฉา
ฝูงปลาถลาคล่น แนบคู่ช่นคลอเคล้า ผิดกับชีวิตเรา ลอยเหมือนว่าวหลงฟ้า
ื
ื
ฯลฯ
ี
ั
�
ี
้
คากลอนท่ได้รจนามาข้างต้นน ผู้เขียนได้ยินคร้งแรก ความรู้สึกดังกล่าวก็ยังไม่ชัดเจน เพราะชีวิตส่วนใหญ่จะ
ี
ั
ื
ื
ในวัยหนุ่มเม่อคร้งยังเป็นเด็กมัธยม อนุมานว่าเป็นเน้อร้อง มุดอยู่ใต้ดาดฟ้าเรือ เป็นเวรห้องกะลาส เวรต้งโต๊ะอาหาร
ั
�
้
�
�
ื
ของเพลงประกอบละครพูดเร่อง “เกาะสวาทหาดสวรรค์” เวรทาความสะอาด ห้องนา ห้องส้วม ฯลฯ ส่วนตาแหน่ง
�
ี
ี
ื
ี
ท่เคยโด่งดังมาเม่อห้าสิบกว่าปีท่แล้ว เน้อร้องเรียบง่าย หน้าท่ประจาตามสถานีฝึกในเรือก็คือ พลติดต่อบนสะพาน
ื
ั
ี
ั
ได้สัมผัส สามารถจินตนาการได้ว่า เป็นการพรรณนาถึง เดินเรือ ดังน้นโอกาสท่จะได้น่งสงบ ปล่อยอารมณ์ไป
ื
ความในใจของสาวชาวเกาะผู้หนึ่ง (หรืออาจจะเป็นสาว กับสายลม และเกลียวคล่นจึงมีน้อยมาก ยกเว้นเวลาว่าง
ั
ี
ชาวกรุงท่เรือแตกลอยมาติดเกาะก็เป็นไปได้) ท่วัน ๆ ช่วงส้น ๆ จากตารางการฝึกหัดศึกษา และการเข้าเวร - ยาม
ี
ื
ึ
ได้แต่น่งเหม่อมองชายหาด และกลุ่มเมฆท่จะค่อย ๆ ซ่งก็จะเลือกหามุมสงบงีบหลับ เพ่อเอาแรงไว้สู้ศึก
ี
ั
ั
่
ลดตาลงมาบรรจบกันกับเกลียวคล่น เกิดเป็นแนวขอบฟ้า ในวันต่อไปเสียมากกว่าการน่งเหม่อลอยดูทะเล
ื
�
ี
ื
ั
ในระยะท่ไกลแสนไกลสุดสายตา ทาให้เกิดความรู้สึก จนกระท่งเม่อไปศึกษาท่โรงเรียนนายเรือเยอรมัน
ี
�
หงอยเหงา เปล่าเปล่ยว เดียวดาย เพราะไม่ว่าจะหัน ขึ้นปีที่สอง ได้ลงฝึกในเรือใบฝึกขนาดใหญ่ เดินทางไกล
ี
ั
ไปทางไหนก็มีแต่ “ทะเล” กับ “ทะเล” สอดคล้องกับ ไปท่วทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ฝึกไต่เสา กางใบ ลดใบ แต่งใบ
ภาษิตวลีท่ได้ข้นต้นเป็นบทนาเน้อร้องของเพลงน้ท่ว่า วันละหลายรอบจนคุ้นชิน ถ้าเรือจอดทอดสมอนอกฝั่ง
ึ
ี
�
ื
ี
ี
ั
“คืบก็ทะเล ... ศอกก็ทะเล” ก็จะมีการฝึกกระเชียงเรือในทะเลเปิดเป็นคร้งคราว
ั
ื
ิ
่
ั
ึ
�
้
ด้วยวัยและความด้อยประสบการณ์ในฐานะ ทาให้ได้สมผสทะเลอย่างใกล้ชดมากขน โดยเฉพาะเมอ
ึ
�
“ไอ้หนุ่มฝั่งธน” ที่มีโอกาสได้สัมผัส “ทะเล” น้อยมาก ได้รับอนุญาตให้ไต่ข้นไปยอดเสาตามลาพัง ภาพท้องทะเล
ี
้
ี
ื
�
ี
ผู้เขียนจึงยังนึกไม่ออกว่าภาษิตวลีคาน้จะสามารถส่อ หรือ แบบพาโนรามาท่สามารถมองเห็นไดรอบตัวท่ความสูง ๔๕
ิ
�
ั
้
สะท้อนวิถีชีวิต “ชาวเรือ – ทหารเรือ” ได้มากน้อยเพียงใด เมตรเหนือระดับนาทะเลน้น มันช่างเว้งว้าง กว้างไกล ให้
ี
ั
แม้กระทงเมอได้ออกทะเลคร้งแรกกบเรอฝึกครูเฒ่า ความรู้สึกสุดบรรยาย เป็นความประทับใจท่ยังคงอยู่ใน
่
ั
ื
ื
่
ั
ั
�
�
้
ี
ั
(เรือหลวงแม่กลอง) ในฐานะนักเรียนนายเรือช้นใหม่ ความทรงจามาจนถึงบัดน จาได้แม้กระท่งว่า ระหว่าง
นาวิกศาสตร์ 13
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ภำพแห่งควำมฝังใจ ที่ปลำยพรวนบนสุด (ลูกศร) ...ทะเลหลวงนั้นกว้ำงใหญ่...สุดสำยตำ

�
ื
ี
�
ั
ั
่
ั
ท่กาลังด่มดากับทัศนียภาพรอบตัวอยู่น้น ขาก็ยังส่นอยู่ ทะเลจีนใต้ ผู้เขียนสังเกตว่าบรรดาผู้บังคับการเรือช้น ๑
ไม่หายเลย ในยุคน้น ท่านล้วนแต่เป็นผู้อาวุโสท่คราหวอดกับการ
ี
�
ั
่
ื
ในปีท่สามเป็นการฝึกภาคต่างประเทศเดินทางไกล ออกทะเลมานาน เพราะยามว่างเม่อเรือจอดเทียบข้างกัน
ี
เป็นเวลา ๖ เดือน ด้วยเรือฝึกนักเรียนนายเรือโดยเฉพาะ ท่ในห้องโถงนายทหารก็มักจะมีการน่งล้อมวง (เหล้า)
ี
ั
ึ
เยือนประเทศต่าง ๆ ท้งแอฟริกา อเมริกาใต้ อเมริกาเหนือ เล่าความหลังซ่งส่วนใหญ่จะเป็นประสบการณ์ในทะเล
ั
ี
ิ
ั
ี
และยุโรป รวม ๘ เมืองท่า โดยไปส้นสุดท่การทาพิธีข้าม โดยมีนายทหารเด็ก ๆ รุ่นผู้เขียน น่งเป็นผู้ฟังท่ดีอยู่รอบ
�
ื
ื
ุ
่
ี
เส้นขวโลกเหนอ (Polar Circle) ทชายฝั่งเหนอสดของ นอก
้
ั
ี
ี
ี
ประเทศนอร์เวย์ การเดินทางในทะเลแต่ละช่วงใช้เวลา จากวงสนทนาท่น่เอง ผู้เขียนก็ได้ยินภาษิตวลีท่ว่า
๒ - ๓ สัปดาห์ จึงมีเวลาว่างให้ผ่อนคลายทาอะไรได้ตาม “คืบก็ทะเล ศอกก็ทะเล” น้อีกคร้ง คราวน้จากปาก
�
ี
ั
ี
ใจชอบ ผู้เขียนจากบ้านมาได้ ๓ ปีแล้ว จึงชอบท่จะใช้ ของบรรดาผู้บังคับการเรืออาวุโส ท่สามารถจัดอยู่ใน
ี
ี
ั
�
�
�
เวลาว่างน่งเหม่อมองทะเล ส่งใจกลับบ้าน ทาให้หวนนึกถึง ทาเนียบของ “เฒ่าทะเล” ท้งหลายได้เลย ทาให้สามารถ
ั
�
�
ี
ี
ี
ภาษิตวลีท่ได้กล่าวนาในต้นบทความ พร้อมกับข้อสรุป อนุมานได้ว่า วลีท่ว่าน้น่าจะมีต้นกาเนิดมาจากบรรพบุรุษ
ี
ี
่
ื
ี
ี
ื
ในใจท่ว่า อันท่จริงวิถีชีวิตของชาวเรือ - ทหารเรือ ก็ไม่ได้ ทหารเรอไทย ทต้องการสะท้อนชวิตชาวเรอ/ทหารเรือ
แตกต่างไปจากสาวชาวเกาะเจ้าของเน้อเพลงน้นเลย มืออาชีพท้งหลาย อีกท้งอาจจะเป็นการกาหนดคุณสมบัต ิ
ื
ั
ั
ั
�
เป็นชวิตในสภาพแวดล้อมเช่นเดยวกัน คือ “คืบก็ทะเล ของผู้ท่สมควรได้รับการขนานนามว่า “ผู้เฒ่า เก๋าทะเล” น้น
ี
ี
ี
ั
ศอกก็ทะเล” ควรจะเป็นผู้ท่คลุกคลีอยู่กับ “ทะเล” มานานมากทีเดียว
ี
ห้าปีผ่านไปได้กลับบ้านเสียท ได้รับการบรรจุให้ออก เพราะ “ทะเล” คือแหล่งกาเนิดเบ้องต้น สาหรับคาว่า
�
ี
ื
�
�
ทะเลกับเรือท่เพ่งต่อใหม่จากนอก สังกัดกองเรือปราบเรือ “ประสบการณ์ทะเล”
ิ
ี
้
�
�
ึ
ดานา กองเรือยุทธการ (กปด.กร. ซ่งต่อมาได้มีการปรับ หลายคนคงจะคุ้นหูกับคาว่า “ชาติ/รัฐทะเล”
�
ขยายเป็น กองเรือฟริเกต ๑ กร. และ กองเรือฟริเกต ๒ กร.) (Maritime Nations/States) ซ่งโดยรากศัพท์ก็สามารถ
ึ
ั
ั
ี
ั
ออกทะเลบ่อยคร้งมาก ท้งการฝึกภายในอ่าวไทย และ ขยายความได้ว่า เป็นประเทศท่มชายฝั่งอนเหมาะสม
ี
ี
ฝึกร่วมกับประเทศสมาชิกในภาค SEATO ในพ้นท ่ ี กับการประกอบกิจกรรมทางทะเลท้งหลาย ไม่ว่า
ื
ั
นาวิกศาสตร์ 14
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

จะเป็นการขนส่งสินค้าทางเรือ อุตสากรรมต่อเรือ

�
มีกองเรือสินค้า กองเรือรบ ฯลฯ แต่องค์ประกอบสาคัญ
ี
ี
ื
ท่ไม่ควรมองข้าม (อันเป็นปัจจัยท่เก้อกูลสมุททานุภาพของ
ั
ประเทศน้นด้วย) ก็คือ “คุณลักษณะของประชากร”
ท่จะต้องมีความผูกพันกับ “ทะเล” อย่างชนิดแนบแน่นใน
ี
ี
ี
สายเลือด หรือท่เรียกว่าม “จตวญญาณทะเล” (Sea - mind)
ิ
ิ
น่นเอง บุคคลประเภทน้ว่างงานเม่อไร เป็นต้องปลดเชือก
ื
ี
ั
กางใบ แล่นเรือออกไปสัมผัสทะเลอย่างใกล้ชิด ชนิดท่เรียกว่า
ี
ใช้ชีวิตแบบ “คืบก็ทะเล ศอกก็ทะเล”อยู่เสมอ
มีกองทัพเรือของชาติทะเลบางชาต ท่ให้เกียรติและ
ี
ิ
่
�
�
ี
คุณค่าต่อประสบการณ์ของกาลังพลท่คราหวอดอยู่กับทะเล
�
ู
ื
ี
ี
เหล่านเป็นพิเศษ โดยได้กาหนดเข็มเคร่องหมายเชิดชเกยรต ิ
้
ให้ติดท่หน้าอก ยกตัวอย่างเช่น กองทัพเรือเยอรมัน
ี
ี
ได้ออกระเบียบให้ผู้ท่ผ่านการปฏิบัติงานบนเรือในทะเล
ี
ึ
เป็นเวลา ๕ ปี และ ๑๐ ปีข้นไป สามารถติดเข็ม “เฒ่าทะเล” พิธีรับ - ส่งหน้ำท่ ผู้บังคับหมู่เรือ อันสั้นและกระชับ โดยมีผู้บังคับหมวด
�
(See - abzeichen) เป็นสีเงิน และสีทองตามลาดับ เรือยืนตรงกลำงเป็นสักขีนพยำน ระหว่ำงผู้บังคับหมู่เรือคนเก่ำ (ขวำ)
และคนใหม่ (ซ้ำย) เป็นท่สังเกตว่ำ ผู้ท่จะก้ำวข้นเป็นผู้บังคับบัญชำ
ี
ึ
ี
ั
ระดับสูงในกองทัพเรือ ล้วนประดับเข็ม “เฒ่ำทะเล” สีทองท้ง ๓ นำย
(ภำพจำกวำรสำรทหำรเรือเยอรมัน ฉบับประจ�ำเดือนกันยำยน ๒๕๖๑)
ี
ื
ท่ว่า เคร่องหมายอันบ่งบอกถึง “ประสบการณ์ทะเล” น ้ ี
ึ
�
อาจจะเป็นตัวเกณฑ์ในการคัดสรรผู้ท่จะข้นมาดารง
ี
ตาแหน่งสาคัญของเรือ กองเรือ รวมท้งตัวผู้นาระดับสูงของ
�
�
�
ั
กองทัพเรือก็เป็นได้
ี
สองร้อยกว่าปีผ่านไป “ชีวิตนาวี” ก็ได้มีการเปล่ยนไป
ี
ตามยุค – สมัย จากยุคเรือใบเดินสมุทรท่การดาเนิน
�
ื
ชีวิตจะต้องคลุกคลีอยู่กับลมและคล่น กับเสาใบอย่าง
เคร่องหมำยเชิดชูเกียรติส�ำหรับทหำรเรือท่ได้ออกปฏิบัติกำรในทะเล ใกล้ชิด อย่างชนิดที่เรียกว่า วัดกันได้ เป็น “คืบ” เป็น
ี
ื
ั
�
ี
มำเป็นระยะเวลำนำน สีทอง ส�ำหรับ ๑๐ ปีและสีบรอนซ์เงินส�ำหรับ ๕ ป ี “ศอก” กลายมาเป็นการน่งประจารวมกันท่หน้าแผง
เป็นเครื่องบ่งชี้ที่ทุกคนยอมรับ ส�ำหรับค�ำว่ำ “ประสบกำรณ์ทะเล” ควบคุมร้อยแปดในเรือรบท่นับวันจะมีรูปลักษณ์คล้ายเรือ
ี
อนึ่งทหำรเรือเยอรมันทุกพรรคเหล่ำ ที่มีจ�ำนวน “ปีทะเล” ครบ หรือจานบินจากต่างดาวเข้าไปทุกท (เทคโนโลยีล่องหน)
ี
ตำมเกณฑ์จะมีสิทธิติดได้ทุกคนและทุกช้นยศ (ไม่มีกรณีพิเศษ หรือ รวมท้งมีระบบการผนึกอากาศท่สมบูรณ์แบบ ชนิดท่ว่า
ั
ั
ี
ี
กิตติมศักด)ิ์
อากาศภายนอกแทบจะไม่มีโอกาสเล็ดลอดเข้าไปภายใน
เป็นท่สังเกตว่าบรรดาผู้บังคับการเรือช้นหน่ง ผู้บังคับ ลาตัวเรือได้เลย ทาให้คาดเดาได้ว่าต้งแต่ปลดเชือก
ั
ี
ั
�
ึ
�
�
ั
ั
หมู่เรือ ผู้บัญชาการกองเรือ รวมท้งบรรดานายพลเรือท้งหลาย ออกเรือจนกลับมาเทียบท่าอีกคร้ง ลูกเรือบางตาแหน่งก ็
ั
ิ
ั
ิ
ล้วนแต่ติดเข็ม “เฒ่าทะเล” สีทองท้งส้น มีความเป็นไปได้ อาจจะไม่มีโอกาสได้สัมผัสกับกล่นอาย “ทะล” เลย ก็เป็นได้
นาวิกศาสตร์ 15
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ตัวอย่ำงของเรือรบแห่งอนำคต และ “ชีวิตนำวี” วิถีใหม่ในเรือล�ำน้ ซ่งภำษิตวลี “คืบก็ทะเล ศอกก็ทะเล” ในควำมหมำยท่ว่ำ
ึ
ี
ี
ื
ั
ทหำรเรือมืออำชีพควรจะมีชีวิตใกล้ชิดกับทะเล ชนิดเป็นคืบ เป็นศอกน้น ก็คงจะต้องเส่อมควำมขลังไปในท่สุด
ี
�
่
้
ั
ิ
ี
ุ
่
เทคโนโลยในยคดจทลทาใหโลกเปลยนแปลงไปอยาง
ิ
ี
รวดเร็วมาก วิถีชีวิตของมนุษย์ในยุคน ทุกสาขาอาชีพ
้
ี
ั
ี
ก็จาเป็นต้องเปล่ยนตามไป อย่างชนิดท่ต้งตัวแทบไม่ทัน
�
ี
ไม่เว้นแม้แต่ทหารเรือ โดยเฉพาะบรรดานักรบชาวเรือ
ั
ี
ท้งหลาย ท่ปฏิเสธไม่ได้ว่า “คืบ” และ “ศอก” ของพวก
เขาในปัจจุบันคงจะไม่ใช่ “ทะเล” เหมือนเก่าอีกต่อไปแล้ว
หากแต่จะเป็น “คีย์บอร์ด” และ “จอภาพ” เสียมากกว่า
เป็น “ชวตนาว วถใหม” (New… “Navy Normal”)
ี
ี
ิ
ี
่
ิ
ี
ท่จะต้องก้าวตามไป ให้ทันโลก














นาวิกศาสตร์ 16
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ู
ี
ั
ี
่
ี
้
ู
้
ิ
อย่างไรก็ตาม ภาษิตวล “คืบก็ทะเล – ศอกก็ทะเล” น ี ้ ภาษตชาวเรอประโยคนอยเสมอ โดยเฉพาะผทรบผดชอบ
่
ิ
ื
ยังมีอีกความหมายหน่ง อันมีนัยยะท่สาคัญต่อการดารงชีวิต ต่อความปลอดภัยของเรือ (เช่น นายยามเรือเดิน
ึ
�
ี
�
ื
ั
ของทหารเรือในทะเลเป็นอย่างมาก บรรพบุรุษทหารเรือ รวมท้งผู้บังคับการเรือ) เม่อยามว่างจากการน่งอานวยการ
ั
�
ั
ี
ต้องการเตือนสติลูกหลานทหารเรือว่า ทุกคร้งท่เรือ อยู่ในห้องควบคุม ศูนย์ยุทธการ หรือสะพานเดินเรือ
ื
อยู่กลางทะเล จงอย่าประมาทกับ “สภาพคล่น-ลม” (แบบปิด) ก็ควรหาโอกาสออกมา “ดูคล่น-ดูลม”
ื
ท่จะสามารถเปล่ยนแปลงได้ตลอดเวลา และอาจมีผลต่อ ท่ปีกสะพานด้านเหนือลมเป็นคร้งคราว เพราะโลกกาลัง
�
ี
ั
ี
ี
ชะตาชีวิตของพวกเขาได้... ประสบภาวะ “Climate Change” ที่สภาพอากาศจะ
ื
ี
่
ึ
่
ึ
้
่
้
ั
“ทะเลหลวงน้นกว้างใหญ่ สุดสายตา ท้งคล่นลม เปลยนแปลง แปรปรวนบอยครงขนมาก ซงปรากฏการณ ์
ั
ั
ี
ิ
ระดมมา อยู่อึงม สภาพอากาศท่แปรปรวนอย่างรวดเร็ว มักจะมีจุดเร่มต้น
่
ี
ี
เมอใดทะเลเป็นบ้า ฟ้าแดงอร่าม ทะเลสคราม ทกลางทะเลเป็นสวนใหญ โดยเฉพาะในบริเวณทอณหภม ิ
ื
่
่
ู
่
ี
่
ี
่
ุ
ี
ี
�
้
เปล่ยนส ี ของกระแสนาและอากาศข้างบนมีการเปล่ยนแปลง
ิ
ี
ึ
ิ
่
้
สนความสวยพลันแฝงซอน ความตายไว้หลอนแทนท.... แตกต่างอย่างผิดธรรมชาต พายุหมุนอาจก่อตัวข้น
่
ชีวิตนาว เช่นกัน” อย่างรุนแรงและรวดเร็วมีชาวเรือต้องสังเวยชีวิต
ี
ดังน้น ลูกหลานทหารเรือของท่าน เม่อยามท่กาลัง จากปรากฏการณ์ท�านองน้มามากต่อมากแล้ว
ี
�
ื
ี
ั
เดินเรือกลางทะเลข้ามฝั่ง ข้ามอ่าว จึงพึงสังวรณ์ในนัยของ
เรือใบฝึกสำมเสำขนำดใหญ่ ของจักรพรรดินำวีเยอรมันในสมัยก่อนสงครำมโลกครั้งท่ ๒ ช่อ Niobe ขณะน�ำนักเรียนนำยเรือเยอรมัน
ื
ี
ี
่
่
้
้
ั
ื
้
ุ
ิ
ื
ื
ึ
ี
ื
ู
่
ุ
้
ออกฝกภำคทะเลในทะเลเหนอ ตองพำยวงชำง (Fallboe) อบปำงลงกลำงทะเลเหนอ ครำชวตลกเรอและนักเรยนนำยเรอทังรนรวมรอยคน
เหตุเกิดในปี ค.ศ. 1932
นาวิกศาสตร์ 17
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ผู้เขียนขอยกตัวอย่างโศกนาฏกรรมทางทะเล อย่างใกล้ชิด ชนิด ทุก “คืบ”- ทุก “ศอก” เลยทีเดียว
ั
ั
คร้งส�าคัญในอดีตของกองทัพเรือเยอรมัน เป็นการสูญเสีย ประเทศไทยเรานับว่าโชคดีท่ชายฝั่งทะเลท้งด้าน
ี
ั
คร้งใหญ่ในยามสงบ ด้วยพายุหมุนกลางทะเล เหตุเกิดในปี อ่าวไทย และทะเลอันดามัน ไม่มีลักษณะต้องห้าม
ื
ื
ค.ศ.๑๙๒๘ เม่อเรือใบฝึก ๓ เสาขนาดใหญ่ช่อ Niobe ตามแบบท่ได้กล่าวมาข้างต้น ทะเลอ่าวไทยค่อนข้างสงบ
ี
ที่ก�าลังน�านักเรียนนายเรือชั้นใหม่ออกฝึกภาคสาธารณะ จะปั่นป่วนบ้างก็เป็นคร้งคราว ด้วยอิทธิพลจากหางพาย ุ
ั
ี
ื
ี
ในพ้นท่ทะเลเหนือ ได้ถูกพายุงวงช้างกลางทะเล ไต้ฝุ่นท่ก่อตัวใทะเลจีนใต้ หรือมหาสมุทรแปซิฟิกตะวันตก
�
ั
พัดกระหนาอย่างรุนแรงจนเรือแตก และจมลง แต่ก็จะเป็นในช่วงส้น ๆ แบบห่าง ๆ เท่าน้น ในขณะท ี ่
่
ั
ี
อย่างรวดเร็ว คร่าชีวิตก�าลังพลประจ�าเรือ และนักเรียน ประเทศฟิลิปปินส์ ญ่ปุ่น และเวียดนาม รับไปเต็ม ๆ ปีละ
นายเรือท้งรุ่นร่วมร้อยคน (พายุงวงช้าง คือพายุทอร์นาโด หลาย ๆ ลูก
ั
ี
ี
่
ิ
ี
่
ึ
ิ
ทเกดข้นในทะเล โดย ทบรเวณศูนย์กลางจะมลมหมุน ส่วนชายฝั่งด้านทะเลอันดามันก็จะอยู่ภายใต้
ท่รุนแรงมาก เกิดแรงดูดมหาศาลจนสามารถดูดนาทะเล อิทธิพลของลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ อันเป็นลม
้
�
ี
�
ึ
ู
�
ลอยข้นไปในอากาศเป็นล�าสูง ถ้าเรือถลาตัวเข้าไปใน ประจาถน - ประจาฤด ทสามารถพยากรณ์ล่วงหน้าได้
่
ี
่
ิ
�
ื
ศูนย์กลางของพายุแล้ว ต่อให้ใหญ่แค่ไหนก็มักจะไม่รอด) ถึงแม้ว่าจะมีสภาพคล่นลมท่รุนแรงกว่าทางด้านอ่าวไทยบ้าง
ี
ื
�
ี
ึ
ั
โดยปกติพายุประเภทน้จะเกิดข้นไม่บ่อยคร้งนัก และ แต่ก็เป็นสถานท่ช่นชอบสาหรับนักเดินเรือท่องเท่ยว
ี
ี
มักจะเกิดในสภาวะ “ลมน่ง - ทะเลเรียบ” เป็นมหันตภัย กลางทะเลท่ชอบการท้าทายท้งหลาย ท่จะแล่นเรือใบ
ี
ิ
ั
ี
ี
่
ี
ร้ายแรงท่ไม่มีการแจ้งเตือน แต่ “เฒ่าทะเล” ท่ตนตัว เรือยอร์ช ของตน แวะเวียนเข้ามาจอดตามอ่าวท่สวยงาม
ี
ื
ี
ี
อยู่เสมอ และรู้จักใช้ “สายตาชาวเรือ : seaman’s หรือเมืองท่าท่เป็นแหล่งท่องเท่ยว เช่น จังหวัดภูเก็ต
่
ี
ึ
ั
eyes” ให้ถูกท่ถูกเวลา กับมีภาษิตวล “คืบก็ทะเล เป็นต้น ซงจะมีการจดการแข่งขันแล่นใบนานาชาติเป็น
ี
ศอกก็ทะเล” เป็นคาขวัญประจาใจเพ่อความไม่ประมาท ประจาทุกปีด้วย กล่าวได้ว่าชายฝั่งด้านทะเลอันดามัน
�
�
ื
�
ี
ก็จะสามารถนาพาลูกเรือของตนให้อยู่รอดปลอดภัยได้ ของประเทศไทย มีสภาพธรรมชาติท่เหมาะสมและเป็นท ี ่
�
ี
ื
ั
ต้งแต่ปลายคริสต์ศตวรรษท ๑๖ จนถึงต้น ช่นชอบสาหรับการท่องเท่ยวทางทะเลเป็นอย่างมาก
่
�
ี
่
คริสต์ศตวรรษท ๑๘ นับเป็นยุคทองของการเดินทาง
ี
ั
บุกเบิกไปท่วทุกมุมโลกด้วยเรือใบเดินสมุทรขนาดใหญ่
ั
เรือใบในสมัยน้นยังไม่มีเคร่องจักรสารองไว้ช่วยการ
�
ื
เดินเรือในยามฉุกเฉิน ต้องฝากชีวิตไว้กับสภาพคล่นลม
ื
อย่างเดียว ท่วท้องทะเลเจ็ดคาบสมุทรมีหลายจุดท ่ ี
ั
ี
เล่องช่อในด้านสภาพอากาศท่แปรปรวน สามารถเกิด
ื
ื
ุ
ื
ุ
ื
คล่นลมรุนแรงในระดับพายได้ทกเมอ ชนิดท่นกเดนเรือ
่
ิ
ั
ี
พากันเข็ดขยาด เช่น ทะเลเหนือ อ่าวบิสเคย์ ช่องแคบ
ยิบรอลต้า โดยเฉพาะช่องแคบแม็กเจลแลน ท่ปลายสุด
ี
ของทวีปอเมริกาใต้ อันเป็นเส้นทางมรณะท่จุดใต้สุด
ี
ั
ของผืนแผ่นดินโลก นักเดินเรือสมัยน้นจะต้องเผชิญ
ภัยอันตรายหลายด่านตลอดเส้นทาง ทั้งกองหินโสโครก กำรแข่งขันเรือใบชิงถ้วยพระรำชทำน Phuket King’s Cup
�
้
กระแสนาเช่ยว วังนาวน และพายุปั่นป่วนตลอดเวลา Regatta คร้งท่ ๓๓ ประจ�ำปี ๒๕๖๒ ณ หำดกะตะ อ�ำเภอเมือง
้
�
ี
ั
ี
ท้งปี จะหลุดรอดออกไปได้ก็ด้วยการใส่ใจในทะเลรอบตัว จังหวัดภูเก็ต ระหว่ำง ๓๐ พฤศจิกำยน ถึง ๗ ธันวำคม ๒๕๖๒
ั
นาวิกศาสตร์ 18
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

Before






































After




นาวิกศาสตร์ 19
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

�
ั
อย่างไรก็ตาม วลีธรรมคาคม “คืบก็ทะเล ศอกก็ทะเล” ความปลอดภัยของเรือเดินทะเล รวมท้งเป็นการออกเรือ
ี
ื
�
ก็ได้แสดงพลังความหมายของมัน ณ ท่แห่งน้เม่อ ๓ ปีก่อน โดยเพิกเฉยต่อคาเตือนเร่องสภาพคล่นลมแรงของทาง
ื
ี
ื
้
ี
ั
ึ
ี
ด้วยโศกนาฏกรรมทางทะเลท่เกิดข้นกับเรือท่องเท่ยว ราชการก็ตาม โศกนาฏกรรมทางทะเลคร้งน มีจุดเร่มต้น
ี
ิ
�
ื
ี
ี
ช่อ Phoenix ท่ได้บรรทุกนักท่องเท่ยวชาวจีนเต็มลา ท่ความประมาทเลินเล่อ ไม่ใส่ใจในสภาพคล่น – ลม
ื
ี
้
ี
�
แล่นท่องเท่ยวและดานาชมธรรมชาติใต้ทะเลท่บริเวณเกาะ (ในขณะทเรือกาลังลอยลาหรือจอดทอดสมออยู่ใน
ี
่
�
�
�
ี
ี
ี
ื
ี
“เฮ” ทางใต้ของเกาะภูเก็ต ได้ประสบพายุฝนกลางทะเล พ้นท่เส่ยง) ของผู้ท่รับผิดชอบคือตัวกัปตันหรือผู้ควบคุม
จนอับปางลงพร้อมกับคร่าชีวตนักท่องเท่ยวจีนจานวนถง เรือเป็นสาคัญ
ิ
�
ี
ึ
�
่
ี
่
ั
้
ี
้
๔๗ คน เรองนไดกลายเปนขาวดงทวโลก และมผลกระทบตอ นักเดินเรือมืออาชีพหรือบรรดา “เฒ่าทะเล”
่
ื
็
่
ั
ี
บรรยากาศการท่องเท่ยวทางทะเลของไทยเป็นอย่างมาก ท้งหลาย จะต้องมีประสาทสัมผัสท่ไวต่อการเปล่ยนแปลง
ี
ั
ี
ี
ี
ึ
โดยเฉพาะจากประเทศจีน ซ่งเป็นแหล่งรายได้สาคัญ ของท้องทะเลรอบตัว เช่น ทิศทางลมท่เปล่ยนไป ท้องฟ้า
�
ี
ี
ี
ได้พากันยกเลิกการเดินทาง ธุรกิจการท่องเท่ยวชะงักงัน ท่เปล่ยนสีอย่างผิดสังเกต หรือรูปลักษณ์ของก้อนเมฆท ่ ี
ี
ี
รายได้ของจังหวัดทรุดฮวบอยู่พักใหญ่ จนรัฐบาลต้องรีบเข้า เปล่ยนไปอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะท่ขอบฟ้าด้านเหนือลม
�
�
ั
ื
มาแก้ไข กู้เรือกู้สถานการณ์ด้วยการเยียวยาชดเชยเพ่อให้ ถ้าเห็นกลุ่มเมฆสีดารวมตัวเป็นรูปท่งตีเหล็กสีดามืด และ
�
่
ี
ื
ผู้เสียหายสบายใจ พร้อมท้งสืบสวนหาสาเหต เพ่อเรียก ลดตาลงสู่แนวขอบฟ้า ก็ควรท่จะต้องมองหาเกาะแก่ง
ุ
ั
ี
�
ี
ี
ั
ื
ความเช่อม่นกลับคืนมา เป็นท่กาบัง หรือรีบแล่นกลับสู่ชายฝั่งท่ใกล้ท่สุดได้แล้ว
ี
ผู้เขียนมีความเห็นเป็นข้อสรุปว่า ถึงแม้ผลการ เพราะสภาพท้องทะเลใกล้ตัวอาจจะเปล่ยนไปได้รวดเร็ว
ี
ี
ี
่
ี
สอบสวนจะออกมาในลกษณะทว่า เรอดงกล่าวได้ม ี กว่าท่คิด ดังวล – ภาษิต ท่บรรพบุรุษชาวเรือได้ฝากไว้ให้
ื
ั
ั
การดัดแปลง - ต่อเติม โครงสร้างจนเป็นผลเสียต่อมาตรฐาน ลูกหลานว่า ... “คืบก็ทะเล ศอกก็ทะเล”
ี
�
หมายเหตุ : ข้อมูลจากทัพเรือภาคท่ ๓ เรือ Phoenix ได้บรรทุกนักท่องเท่ยวเต็มลาออกเรือแล่นไปดานาชมปะการัง
้
�
ี
�
้
ื
่
ี
ี
่
ิ
ิ
้
ทเกาะ “เฮ” (Coral Island) ทางทศตะวันออกเฉยงใตของแหลมพรหมเทพประมาณ ๑๐ กโลเมตร ขาไปในช่วงเชาคลน
ื
ื
ิ
ลมยังเป็นปกต ขากลับสภาพคล่นลมได้แปรปรวนอย่างรวดเร็วและรุนแรง เรือถูกคล่นใหญ่ซัดเข้าท้ายเรืออย่างต่อเน่อง
ื
ี
จนจมลงระหว่างทางท่ความลึก ๕๐ เมตร เหตุเกิดในช่วงเย็นของวันท ๕ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๖๑
่
ี
นาวิกศาสตร์ 20
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ตอนจบ




















การหารือภายหลังการฝึก Ship Lock Down
ี
�
ลาดตระเวน (ลว.) แรก กับ ๑๕ วัน ในทะเล ในแต่ละพ้นท่มีธรรมชาติในการกระทาผิดต่างกัน
ื
ั
การลาดตระเวนคร้งแรกท่ไม่นับการเดินทางมา ย้อนนึกไปถึงประสบการณ์ในการปฏิบัติงานปราบปราม
ี
ี
ิ
ื
ึ
ึ
ี
ของเรากินเวลากว่าคร่งเดือน ซ่งนอกจากจะเป็นประสบการณ์ โจรสลัดโซมาเลีย ในแต่ละพ้นท่จะมีส่งท่เรียกว่า Pattern
�
ิ
ั
ท่ดีสาหรับกาลังพลแล้ว มันเป็นการทดสอบระบบท้งหมด of Life หรือการดาเนินชีวิตตามปกต เช่น รูปแบบ
�
ี
�
ของเรือได้เป็นอย่างด เรามีการปฏิบัติการและการฝึก ของเรือ ลักษณะการดาเนินชีวิต และส่งท่เป็นลักษณะ
ี
�
ิ
ี
ตลอดช่วงเวลาการลาดตระเวน ท้งการบังคับใช้กฎหมาย เฉพาะของโจรสลัดไม่ว่าจะเป็นลักษณะของเรือ
ั
้
ี
่
ึ
่
ี
้
ั
ในทะเล การฝกสถานตาง ๆ ตงแตสถานรบ การตรวจคน อุปกรณ์ต่าง ๆ เช่น บันได อาวุธ ซึ่งหน่วยต่าง ๆ ที่ออก
้
�
การใช้อาวุธ หางเสือขัดข้อง คนตกนา การป้องกันการถูก ลาดตระเวนจะต้องทราบความแตกต่างดังกล่าว ในการ
โจมตีขณะเรือจอดทอดสมอ ฯลฯ ปฏิบัติงานในพื้นที่ภาคใต้ครั้งนี้ก็เช่นกัน โชคดีที่ก�าลังพล
�
ี
เราจับกุมเรือประมงต่างชาติท่ทาการประมง หลายนายมีประสบการณ์ และเรือมีอุปกรณ์ตรวจจับ
ี
ิ
�
�
ี
ผิดกฎหมายจานวน ๔ ลา ได้ในตอนเช้าท ๒ ของการ ท่ด โดยเฉพาะอย่างย่งเรดาร์ท่สามารถแสดงผลในระบบ
่
ี
ี
ลาดตระเวน อานวยการรบได้อย่างชัดเจน และกล้องอินฟราเรดท่ช่วย
�
ี
�
การทางานท่น่ให้ประสบการณ์กับผู้เขียนว่า ใหสามารถทาการพสจน์ทราบเปาหมายได้ในเวลากลางคน
ื
ิ
ู
้
�
ี
้
ี
นาวิกศาสตร์ 21
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ื
่
ี
ื
ั
่
�
เป้าหมายอนต่อไป นบเป็นเรอลาแรกทเราไม่สามารถ
ขึ้นควบคุมได้
ั
ั
ต้งแต่วันน้นเราก็ได้จัด Workshop เล็ก ๆ ภายในเรือ
ี
ั
กันหลายคร้ง ประกอบกับข้อมูลการข่าวท่ได้ เพ่อหา
ื
ี
วิธีการ และกาหนดเคร่องมือท่จาเป็นในการดาเนินการ
�
ื
�
�
กับเป้าหมายท่มีพฤติกรรมในลักษณะดังกล่าวภายใต้
ี
กรอบของความปลอดภัย และกฎการใช้ก�าลัง เราได้น�า
ผลท่ได้รับจากการระดมสมองมาทาการซักซ้อมกบ
�
ั
ี
เรือประมงไทย ซ่งก็ได้รับความร่วมมือเป็นอย่างด ี
ึ
การตรวจค้นเรือและควบคุมลูกเรือ (ขอบคุณตอนหมอท่ช่วยเตรียมยาสาหรับปฏิบัติการ
�
ี
บทเรียนในคืนอันมืดมิดและยาวนาน จิตวิทยาไปด้วยในตัว)
การตรวจค้นในเวลากลางคืนคร้งแรกของเรา
ั
เป็นไปด้วยความระทึกใจ จากการข่าวท่เราได้รับในตอนเย็น
ี
�
ี
เราทาการออกเรือฉุกเฉิน และรู้ว่าเราจะเข้าสู่พ้นท่เป้าหมาย
ื
ในช่วงเท่ยงคืน เราทา Pre Mission Brief พร้อมแจก
ี
�
อาวุธและอุปกรณ์ชุดตรวจค้นให้กาลังพลท้ง ๒ ชุด
�
ั
�
ไปให้ปรับแต่งให้พร้อมสาหรับการประจาสถานีได้ใน
�
ทันทีท่เรียก เรือเล็กความเร็วสูงของเราเติมนามันเต็ม
�
ี
้
ทุกคนแยกย้ายกันไปพักผ่อนเพราะรู้ว่าคืนน้ยาวแน่นอน
ี
การตรวจค้นด้วยเรอเล็กในเวลากลางคน โดยเฉพาะอย่างย่ง การฝึกขึ้นควบคุมเรือต้องสงสัยขณะเคลื่อนที่ด้วยความเร็ว
ื
ิ
ื
�
ี
ี
ในพ้นท่ห่างจากฝั่งกว่า ๕๐ ไมล์ เป็นการปฏิบัติงานท่ค่อนข้าง ความร่วมใจในการระดมความคิดใหม่โดยไม่จากัด
ื
อันตราย แต่คืนนี้เราไม่ทางเลือก ชั้นยศ และกล้าพอที่จะร่วมมือกันทดลองท�า เป็นเสน่ห์
ี
ั
คืนน้นเป็นคืนเดือนมืดสนิท ขนาดท่ระยะ ๑๐๐ หลา อันหนึ่งของพวกเรา
�
ั
มองด้วยตาเปล่าไม่เห็น เรือเล็กพร้อมชุดตรวจค้น ๑ ชุด หลังจากน้นเราก็แค่รอเวลาสาหรับโอกาสในการ
อยู่ในนาด้วยการนาทางจากระบบแสดงภาพสถานการณ์ ออกปฏิบัติการครั้งต่อไป...
�
�
้
บนสะพานเดินเรือ เรือเป้าหมายลาแรกไม่ยอมหยุด
�
ิ
ให้ตรวจค้น แม้ว่าเราจะดาเนนมาตรการจากเบาไปหาหนก ฝึก ฝึก ฝึก
�
ั
ี
รวมท้งการยิงเตือนด้วยปืนกลประจาเรือ เสียงดัง การปฏิบัติงานในทะเลมีความเส่ยงโดยธรรมชาต ิ
ั
�
ั
กึกก้องทะเลในความมืด พร้อมไปกับท่ชุดตรวจค้นด้วย ท้งจากคล่นลม ฝ่ายตรงข้าม และแม้แต่จากการปฏิบัติงาน
ี
ื
ื
ี
�
ิ
ั
ี
เรือเล็กแล่นพรางไฟเข้าใกล้เพ่อทาการข้นควบคุมเรือ โดยปกต ซงผบงคบการเรอมหนาทบรหารจดการความเสยง
่
้
ื
่
ั
่
ี
ู
้
ิ
ั
ึ
ึ
ภายหลังการยิงเตือนหยุดลง แต่เรือเป้าหมายยังเร่ง หาจุดสมดุลระหว่างความปลอดภัย และการบรรลุภารกิจ
�
ี
ความเร็วถือเข็มตรงไปยังเขตแดนทางทะเล เราทาการ ไม่ใช่กลัวไปเสยทุกอย่างจนไม่ทาอะไรเลย และก็ไม่ใช่
�
�
ิ
ั
ั
แล่นขนานติดตามไปจนส้นสุดอาณาเขตทางทะเล ขาดความยับย้งช่งใจจนเกิดอันตรายต่อกาลังพลและเรือ
�
ี
�
ึ
ื
โดยไม่สามารถทาการหยุดเรือเพ่อข้นควบคุมได้ จนผู้เขียน ท่สาคัญคือ การตระหนักรู้ว่าเราเป็นหน่วยก�าลังรบ
ื
�
ต้องตัดสินใจยกเลิกการติดตาม และมาดาเนินการกับ งานของเราอยู่ในทะเล งานของเราเป็นเร่องอันตราย
นาวิกศาสตร์ 22
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

�
แต่ถึงเวลาสถานการณ์จริงแล้ว เราต้องทางานของเรา ประจ�าสถานีใด ๆ สิ่งที่ส�าคัญส�าหรับผู้เขียนมี ๓ อย่าง
ให้ได้ “ถ้าเราไม่ทาแล้วใครจะทา – If not us then who” คือ ความสามารถในการปฏิบัติหน้าท่โดยเฉพาะการ
ี
�
�
ั
ื
ั
ดังน้นอันตรายและความผิดพลาดน้นลดได้ด้วยการฝึก ใช้งานอาวุธและอุปกรณ์ต่าง ๆ การส่อสารกับส่วนท ่ ี
�
�
ี
�
�
ให้เกิดความชานาญ มิใช่ละเลยงดเว้นไม่ทาการฝึกเพราะ เก่ยวข้องในวงจรท่กาหนด และการปฏิบัติตามข้อกาหนด
ี
้
กลัวอันตราย แน่นอนว่าการควบคุมความปลอดภัย ด้านความปลอดภัย โดยผู้เขียนเน้นยาว่าจะต้องไม่ม ี
�
�
ในการฝึกเป็นเรื่องส�าคัญ การทาความเคารพกันในระหว่างการประจาสถาน ี
�
ิ
ผู้เขียนมีหลักคิดว่าย่งจัดการฝึกบ่อยมากเท่าไหร่ การรายงานใช้การมองสบตาขานรับให้แน่ใจว่าเข้าใจ
เสมือนจริงมากเท่าไหร่ เวลาปฏิบัติงานจริงก็จะต่นเต้น ซ่งกันและกัน ส่วนการยืนตรงตามองไปข้างหน้า
ื
ึ
ั
ั
ิ
ี
ขาไม่หย่อนน้นไม่ใช่ส่งท่ควรถือเป็นสาระ นอกจากน้น
ภายหลังการเลิกสถานีเดินเรือในร่องนาออกไปในทะเล
้
�
�
จนกลับมาประจาสถานีเดินเรือในร่องนาก่อนเข้าท่า
้
�
อีกครั้ง สัญญาณต่าง ๆ ภายในเรือ ไม่ว่าจะเป็นสถานีรบ
สถานีป้องกันความเสียหาย หรือสถานีฉุกเฉินต่าง ๆ เว้น
กรณีการทาความเคารพระหว่างลา จะมีเพียงการกด
�
�
ชุดตรวจค้นขณะพยายามเข้าควบคุมเรือเป้าหมายในเวลากลางดึก
ั
เสียงสัญญาณผ่านระบบอัตโนมัติเท่าน้น ซ่งหมายรวมถึง
ึ
ี
น้อยลง และปลอดภัยยิ่งขึ้นเท่านั้น – Train hard, fight สัญญาณในการฝึกป้องกันความเสียหายขณะท่เรือจอด
�
easy ! แม้หลายคนมองว่าการไม่ทาอะไรท่เส่ยงเลย ในท่าด้วย - “รบอย่างไรฝึกอย่างนั้น” -
ี
ี
ในระหว่างการเป็นผู้บังคับการเรือคือการปฏิบัติหน้าท ่ ี
้
ู
้
ี
้
ื
้
ี
ั
ี
ดวยความเรยบรอย แตในทรรศนะของผเขยนแลวหนาท ี ่ ภาวะผนาของผบงคบการเรอ (ในทรรศนะของผเขยน)
้
ู
ั
ู
�
่
้
้
ู
้
ี
้
ื
ั
�
ู
ุ
ื
่
้
ี
ั
ี
่
ื
้
�
ทสาคญทสดของผบงคบการเรอคอทาใหเรอมความพรอม “ชาวเรือเท่านั้นที่จะรู้ว่าเรือแต่ละล�าเปรียบเสมือน
ั
ในการปฏิบัติการ ถ้าผู้บังคับการเรือหลีกเล่ยงภาระ กระจกเงาท่สะท้อนถึงอุปนิสัย และความสามารถ
ี
ี
�
ึ
่
่
ี
ในการฝึกทแน่นอนว่ามนมความเสยงปะปนอย่เสมอ ของคน ๆ หน่ง ซ่งก็คือผู้บังคับการเรือ สาหรับคนบกแล้ว
ึ
ี
ู
ั
ี
ี
ี
�
ก็ไม่น่าจะเป็นการทาหน้าท่ท่สมบูรณ์แบบ แต่คือการ มันยากที่จะเข้าใจ หรือแม้แต่พวกเราเองก็ตาม
�
ึ
ี
ผลักภาระและความเส่ยงท่จะเกิดอันตรายไปยังเรือและ เรือลาหน่งในทะเลเป็นเหมือนอีกโลกหน่ง ด้วย
ึ
ี
ี
ก�าลังพลประจ�าเรือที่อาจจ�าเป็นต้องท�าอะไรเสี่ยง ๆ โดย ธรรมชาติของการปฏิบัติการทางเรือท่ห่างไกลและยาวนาน
ิ
ั
�
ไม่ได้รับการฝึกท่เพียงพอ ดังน้นบนเรือของผู้เขียนจึงม ี ส่งผลให้อานาจและความรับผิดชอบอันย่งใหญ่ถูกมอบ
ี
�
ู
ี
ั
่
ื
ู
การฝึกเหตุฉุกเฉินเสมือนจริงบ่อย ๆ (จนหลายคนแอบบ่น) ให้ผ้ทได้รบเลอกให้เป็นผ้นาหน่วย - ผ้บงคบการเรอ -
ั
ู
ื
ั
ี
แต่ในท่สุดก็ทาให้ทุกคนรู้สึกเป็นเร่องธรรมดา ไม่ว่าจะเป็น ในช่วโมงท่วิกฤตท่สุดในทะเลมีคน ๆ หน่งท่ไม่
ึ
ี
ื
ั
�
ี
ี
ึ
สถานีรบ การปะทะฉุกเฉิน (Rapid reaction engagement) สามารถหันหน้าไปพ่งใครได้อีก เขาคนเดียวเท่าน้น
ั
�
�
ี
้
้
ชุดตรวจค้น คนตกนา ไฟไหม้ นาท่วม หางเสือขัดข้อง ฯลฯ ท่แบกรับความรับผิดชอบสูงสุดของความปลอดภัยในการ
�
ั
ี
“รบอย่างไรฝึกอย่างน้น” เป็นคากล่าวท่ผู้เขียน เดินเรือ ความแม่นยาในการใช้อาวุธ และประสิทธิภาพ
�
ั
ื
ั
ได้ยินต้งแต่เร่มปฏิบัติงานในเรือใหม่ ดังน้นเม่อมีโอกาส กลจักร เขาคือ - ผู้บังคับการเรือ - เขาคือ - เรือ -”
ิ
ี
�
เป็นผู้บังคับการเรือผู้เขียนจึงใช้โอกาสน้ดาเนินการให้เป็น - Joseph Conrad, “The Prestige,
ไปตามนั้นมากที่สุด เช่น ในการฝึกสถานีรบ หรือในการ Privilege and the Burden of Command
นาวิกศาสตร์ 23
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

การฝึกน�าเรือใหญ่เก็บคนตกน�้าด้วยคนจริง

�
อาจมีคาถามว่าผู้บังคับการเรือควรอยู่ตรงไหน การป้องกันความเสียหาย การควบคุมการฝึกต่าง ๆ
ื
ี
ของงานหรือการฝึก เม่อไหร่ควรมองดูห่าง ๆ หรือ ท่หลังจากท่น้อง ๆ จัดทาแนวทางการปฏิบัติแล้ว
ี
�
ั
ี
�
เมื่อไหร่ควรเข้าไปร่วมปฏิบัติ ? ผู้เก่ยวข้องท้งนายทหารและประจาเรือก็จะมารวมตัว
ั
ิ
ี
ี
ื
ี
�
ี
ี
ส่งท่โชคดีท่สุดสาหรับผู้เขียนคือ การท่มีทีมท่สุดยอด น่งล้อมวงหน้ากระดานไวท์บอร์ด เพ่อหาข้อด ข้อด้อย
ท้งนายทหารและประจาเรือท่ได้ผ่านการคัดเลือกมาแล้ว ต่าง ๆ ด้วยกันอีกครั้งก่อนจะไปปฏิบัติจริง และทบทวน
ั
�
ี
ิ
�
ึ
ทีมน้อง ๆ น้า ๆ นายทหารและก�าลังพลประจ�าเรือ ภายหลังการปฏิบัต ซ่งแม้แต่พลทหารก็อาจมีส่วนสาคัญ
�
นาโดยต้นเรือ ทุกคนต่างมีประสบการณ์การทางานท ี ่ ในการเสนอข้อมูล ข้อคิดเห็นท่เป็นประโยชน์ได้ และ
�
ี
ี
บรรยากาศน้จะกลายเป็นส่งท่เกิดข้นเป็นประจา
�
ิ
ึ
ี
ตลอดช่วงการปฏิบัติหน้าที่ของผู้เขียนบนเรือล�านี้
เพราะฉะนั้นการมีส่วนร่วมของทุกคนคือส่งสาคัญ
�
ิ
ผู้เขียนจึงให้ความสาคัญเสมอว่าทุกคนต้องมีภาพ
�
ความเข้าใจเดียวกัน เช่น “ค�าสั่งกลางคืน” ที่ปกติจะเป็น
สมุดเล่มเล็ก ๆ ที่เป็นการสื่อสารระหว่างผู้บังคับการเรือ
กับนายยามเรือเดินน้น ผู้เขียนได้จัดทาใหม่ในลักษณะ
�
ั
ของคาส่งติดบอร์ดแบบวันต่อวันบริเวณก่อนทางเข้า
�
ั
ู
ื
ี
่
ั
ู
่
ี
ิ
ิ
สะพานทผ้ปฏบตหน้าทยามบนสะพานเดนเรอและศนย์
ิ
ื
�
การฝึกยิงอาวุธชุดตรวจค้นในทะเล ก�าลังพลทุกคน ยุทธการทุกนายต้องมาแวะอ่านทาความเข้าใจและลงช่อ
ไม่ว่าชั้นยศใดต้องสามารถใช้ปืนพกได้อย่างช�านาญ รับทราบ โดยคาส่งกลางคืนของผู้เขียนจะไม่ได้มีเฉพาะ
�
ั
ั
ื
ิ
ั
่
ื
้
ี
ื
้
หลากหลาย มีความรับผิดชอบในงานที่มอบหมาย และ เนอหาเกยวกบการเดนเรอเท่าน้น แต่จะมีเนอหา
มีความคิดริเร่มกล้าท่จะแสดงความเห็นแย้ง แต่ก็พร้อม รวมไปถึงการปฏิบัติการ จุดมุ่งหมาย ลักษณะเป้าหมาย
ิ
ี
ื
ี
�
ี
ท่จะดาเนินการใด ๆ ท่ผู้เขียนได้ตัดสินใจ ส่งผลให้ผู้เขียน ท่ต้องการค้นหา มาตรการการแพร่คล่นแม่เหล็กไฟฟ้า
ี
ั
�
ึ
�
ิ
สามารถใช้เวลาส่วนใหญ่ในการกาหนดนโยบาย รเรม กฎการใช้กาลัง ซ่งรวมไปถึงการมอบอานาจการส่งใช้
�
ิ
่
แนวความคิดใหม่ ๆ ได้โดยไม่ต้องหมดเวลาไปกับจัดท�า อาวุธในกรณีฉุกเฉิน มาตรการการพราง รวมทั้งสิ่งอื่น ๆ
ื
ี
รายละเอียดต่าง ๆ ด้วยตนเอง นอกจากน้นในบางงาน ท่ผู้เขียนต้องการส่อสารกับทุกคนของยามในแต่ละผลัด
ั
ท่เก่ยวข้องกับความปลอดภัย เช่น รายละเอียดการนาเรือ ทั้งหมดไม่เกิน ๑ หน้ากระดาษ A4 นอกจากนั้นยังมีการ
ี
ี
�
�
ั
ในบางสถานการณ์ ความปลอดภัยในการยิงอาวุธ แจ้งความต้งใจและนโยบายในการปฏิบัติประจาวัน
นาวิกศาสตร์ 24
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

�
ื
ั
หรือเม่อเกิดสถานการณ์ต่าง ๆ ผ่านวงจรประกาศคาส่ง
ภายในเรือด้วยข้อความธรรมดา เป็นกันเอง ชัดเจน
เข้าใจง่าย
�
ผู้เขียนเช่อว่าถ้าสามารถสร้างบรรยากาศการทางาน
ื
ให้ทุกคนรู้หน้าที่ และมีความคิดริเริ่มในระดับที่สามารถ
�
ี
ี
ั
ั
ทาหน้าท่ของตนได้โดยท่ไม่ต้องรอการส่งการ น่นคือ
�
การทางานร่วมกันท่มีความสุขและจะเกิดประสิทธิภาพ
ี
อย่างแท้จริง
กลางดึกคืนหนึ่งที่เขตแดนทางทะเลตอนใต้ของอ่าวไทย
ชุดตรวจค้นทั้งหมดร่วมหารือทบทวนบทเรียนจากความผิดพลาด
และหาแนวทางที่ดีที่สุดในการปฏิบัติครั้งต่อไป










ื
นายทหารประจาเรอ
�
ต้นเรือ (Second in Command)



ค�าสั่งกลางคืน
ี
แต่เม่อใดหากผู้เขียนเห็นว่ามีโอกาสท่อาจเกิด
ื
อันตรายมากกว่าปกติ งานที่ล�าบากตรากตร�า งานที่ผูรับ
้
ิ
ี
ั
คาส่งมีความกังวลใด ๆ ในการปฏิบัต หรือการฝึกท่ไม่
�
คุ้นเคย เมื่อนั้นผู้เขียนจะพิจารณาว่าควรร่วมการปฏิบัติ
น้น ๆ ด้วยตัวเองหรือไม่ แน่นอนว่าคงมีหลายท่านเคย
ั
�
ผู้ช่วยที่ดีที่สุดของผู้บังคับการเรือ ได้ยินคากล่าวว่าผู้บังคับการเรือต้องระมัดระวังตัวเอง
ขณะปฏิบัติหน้าที่ Tactical Action Officer
มิให้ได้รับอันตรายอันจะเกิดผลเสียต่อขีดความสามารถ
ี
ี
ด้วยเหตุน้หากเป็นงานปกติท่มีผู้รับผิดชอบโดยตรง ของเรือท้งลา ซ่งก็เป็นส่งท่ถูกต้อง อย่างไรก็ตามในมุมมอง
ึ
�
ี
ั
ิ
ั
�
ี
มีความสามารถท่จะทางานน้นให้สาเร็จได้ และมีความเข้าใจ ของผู้เขียนน้น คาพูดดังกล่าวคงมิได้หมายความว่า
�
�
ั
ี
ท่ตรงกันถึงส่งท่ต้องการระหว่างผู้เขียนและผู้รับผิดชอบ ผู้บังคับการเรือจะต้องยืนอยู่ในท่ปลอดภัย ในขณะท่ส่ง
ิ
ี
ี
ี
ี
�
�
ั
งานน้น ๆ แล้ว ก็ไม่มีความจาเป็นท่ผู้เขียนจะเข้าไปดาเนินการ ก�าลังพลอื่น ๆ ออกไปพบกับความเสี่ยงเสมอไป เพราะ
อะไรที่มากไปกว่าการติดตามว่ามีอุปสรรคใด ๆ ให้ช่วย ในทุก ๆ การฝึกหรือการปฏิบัติงาน ความสูญเสียเป็นสิ่ง
ั
ั
แก้ไขหรอไม่ แสดงให้เขาเหนว่าผ้บงคบการเรอสนใจ ท่ต้องป้องกันอย่างท่สุดมิให้เกิดข้นอยู่แล้วไม่ว่ากับใคร
ื
ื
็
ู
ี
ี
ึ
และพร้อมที่จะช่วยเหลือเสมอ ก็ตาม และเม่อมองในมุมกลับว่าในสถานการณ์เช่นน้น
ื
ั
นาวิกศาสตร์ 25
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ั
หากผู้บังคับการเรืออยู่ในเหตุการณ์คับขันน้นโดยตรง ยังตราตรึงอยู่ในความทรงจ�า
ก็อาจตัดสินใจแก้ปัญหาในนาทีวิกฤตใด ๆ ได้ดีกว่าใคร ภายในระยะเวลาทั้งหมด ๔ เดือน ของการปฏิบัติ

ี
�
่
ี
้
ื
ี
ี
ั
่
ด้วยประสบการณ์ทมากกว่าและอานาจทงหมดทม ี ราชการในพ้นท่ภาคใต้กับเวลาท่เรืออยู่ในทะเลประมาณ
อย่างไรก็ตามผู้เขียนมิได้หมายความว่าผู้บังคับการเรือ ๑ เดือน ด้วยการสนับสนุนการข่าวจากทัพเรือภาคที่ ๒
ี
ั
จะต้องลงมือปฏิบัติเองไปเสียทุกอย่างทุกคร้ง จนกลายเป็น “เรา” สามารถจับกุมเรือประมงต่างชาติท่ลักลอบเข้า
�
�
การก้าวก่ายงานของผู้ท่รับผิดชอบ หรือทาให้น้อง ๆ หรือ ทาการประมงในเขตการประมงไทยได้จานวน ๙ ลา
ี
�
�
�
ั
ี
กาลังพลอ่น ๆ ท่ต้องเติบโตเป็นผู้นาในอนาคต ขาดโอกาส เป็นการจับกุมท้งในเวลากลางวันและกลางคืน และ
�
ื
ั
�
้
ื
ื
ั
ในการหาประสบการณ์ ในการเป็นผู้นาการปฏิบัต ิ เรอประมงไทยดดแปลงเพ่อจาหน่ายนามนโดยผดกฎหมาย
�
ิ
�
การตัดสินใจ และฝึกความรับผิดชอบในส่วนของตน จานวน ๑ ลา โดยเป็นการปฏบตการร่วมเรอและ
ิ
�
ั
�
ิ
ื
�
�
การหาจุดสมดุลของความสาเร็จของภารกิจ ดารง อากาศยาน คิดเป็นค่าเฉลี่ยประมาณ ๑ ล�า ในทุก ๓ วัน
สมรรถนะของเรือ ความปลอดภัยของกาลังพล การส่งสม ที่ออกปฏิบัติงานในทะเล
�
ั
ประสบการณ์ และการด�ารงขวัญก�าลังใจ เป็นหน้าที่ของ
ผู้บังคับการเรือที่ต้องตัดสินใจและรับผิดชอบ
ลาดตะเวนสุดท้าย (ลว.) สุดท้าย
ี
่
�
หลังจากการลาดตะเวนทประสบความสาเร็จผ่านไป
ผู้เขียนแอบหวังลึก ๆ ว่าจะได้มีโอกาสออกเรือยาว ๆ อีก
ี
ื
ึ
สักหน่งคร้งเพ่อท่จะได้เก็บเก่ยวประสบการณ์และเตรียม
ั
ี
ความพร้อมของกาลังพลก่อนท่จะส่งมอบหน้าท่ให้กับ
ี
�
ี
ผู้บังคับการเรือท่านถัดไป ผู้บังคับการเรือมือใหม่
ไม่มีอะไรท่ผู้เขียนจะดีใจมากกว่าเม่อได้ทราบว่า วันสุดท้ายที่ไม่ง่าย
ื
ี
เราจะได้ออกลาดตะเวนสุดท้ายอีกประมาณ ๑ สัปดาห์ คาส่งย้ายบรรจุตามวาระการรับราชการมาถึงก่อน
ั
�
ในเดือนสุดท้ายของภารกิจ เดินทางกลับจากภาคใต้ ๒ วัน โดยผู้เขียนได้เชิญว่าท ่ ี
การลาดตะเวนสุดท้ายคร้งน ต่างจากคร้งที่ผ่าน ๆ มา ผู้บังคับการเรือท่านใหม่มาร่วมเดินทางกลับกับเรือเพ่อท ่ ี
ี
ั
ั
้
ื
ี
�
ื
ั
เพราะหน้าฤดูมรสุมท่คล่นลมค่อนข้างแรง ทาให้เราไม่ได้ จะได้แนะนาเรือ ระบบต่าง ๆ รวมท้งการสถานีในระหว่าง
�
ั
ตรวจพบเป้าหมายได้อย่างรวดเร็วเหมือนคร้งก่อน ๆ เรือเดิน ที่น่าจะช่วยให้ผู้บังคับการเรือท่านใหม่เห็นภาพ
�
ี
แต่ในท่สุดเราก็สามารถดารงคากล่าวท่ว่า “ถ้าให้เราออก - การปฏิบัติได้ดีกว่าการรับส่งหน้าท่กันเฉพาะในท่า พร้อมไป
�
ี
ี
ึ
เราไม่เคยกลับไปมือเปล่า” กับมอบ “สมุดบันทึกผู้บังคับการเรือ” ท่ผู้เขียนจัดทาข้น
ี
�
ี
�
หลังจากการจับกุมและดาเนินกระบวนการทาง โดยเจตนาให้เป็นสมุดท่ผู้บังคับการเรือทุกคนจะได้บันทึก
ี
กฎหมาย ผู้เขยนตัดสินใจท่จะจอดเรือรับสถานการณ์ท ี ่ ประสบการณ์ข้อสังเกตต่าง ๆ ท่เป็นประโยชน์ เพื่อ
ี
ี
ี
ื
กลางพ้นท่ลาดตะเวนสุดท้ายซ่งก็ไม่มีอะไรท่น่าต่นเต้น เป็นการถ่ายทอดแนวความคดและประสบการณ์จาก
ื
ึ
ี
ิ
เกิดขึ้นอีก นอกจากการฝึกตามปกติ รุ่นสู่รุ่น เช่น คุณลักษณะของเรือ เทคนิคในการนาเรือ
�
ยามเย็นสุดท้ายของการลาดตะเวนที่พื้นที่ชายแดน ร่องน�้าต่าง ๆ การควบคุมอาวุธ การสถานี ลักษณะของ
ทางทะเลตอนใต้ของอ่าวไทย ที่ส�าหรับผู้เขียนแล้วก็ไม่รู้ พ้นท่และข้อมูลในการปฏิบัติการต่าง ๆ ไปจนถึงระเบียบ
ื
ี
ี
ี
ว่าในชีวิตน้จะได้มีโอกาสปฏิบัติงานแบบน้อีกหรือไม่ การสวัสดิการ และขนบธรรมเนียมประเพณีของเรือ
นาวิกศาสตร์ 26
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ี
ู
ิ
่
�
่
ี
ี
�
ี
ตลอดจนตาบลททต้องการการดแลเป็นพเศษ เป็นต้น ไปเสียทุกอย่าง และท่สาคัญคือยังมีนายทหารท่ด มีความ
ี
ื
ี
�
�
กว่าเรือจะถึงวาระปลดระวางประจาการในอีกหลายสิบปี สามารถอีกมากมายท่เลือกทางานด้านอ่นด้วยเหตุผล
ข้างหน้า หากสมุดบันทึกน้ยังอยู่ก็น่าจะเป็นเอกสาร ความจ�าเป็นต่าง ๆ กัน หรืออาจเพียงเพราะจังหวะชีวิต
ี
ั
ที่ทรงคุณค่าเล่มหนึ่งเลยทีเดียว ทาให้ท่านเหล่าน้นไม่ได้รับโอกาสท่จะได้เป็นผู้บังคับการเรือ
ี
�
ั
ื
เรือของเรากลบเข้าส่ท่าเรอแหลมเทยนในสภาพท ี ่ สาหรับผู้เขยนแล้ว ช่วงเวลาท่ได้ทาหน้าทกับเรือ
ี
ี
ู
�
�
่
ี
ี
ี
�
้
�
้
ั
ั
ั
สมบูรณ์ Victory Flags จ�านวน ๑๐ ผืน โบกปลิวสะบัด ลาน ตงแต่หวหน้ากาลงพลชดรบเรอ หวหน้าเจ้าหน้าท ี ่
ื
ั
ั
ุ
ั
ี
�
ี
ยาวต้งแต่เสาพรวนไปจนถึงดาดฟ้า 01 แสดงถึง ทดลองเรือ จนถึงวันท่เรือข้นระวางประจาการท่ได้รับผิดชอบ
ึ
�
ี
ิ
ั
�
ผลงานการจับกุมรวมท้งส้น ๑๐ ลา ท่พวกเราร่วมมือ เรือและกาลังพลประจาเรือในฐานะ “ผู้บังคับการเรือ”
�
ี
ร่วมใจกันทามาในระยะเวลา ๔ เดือน ท่ผ่านมาอย่าง อย่างถูกต้องตามกฎหมาย จนถึงวันสุดท้ายท่เรือกลับจาก
ี
�
สง่างาม ปฏิบัติราชการภาคใต้ ก็เป็นเวลารวมเกือบ ๔ ปี แน่นอนว่า
ึ
ิ
ี
ี
พิธีรับ - ส่งหน้าท่ท่เรียบง่ายท่สุดถูกจัดข้นท่ท้ายเรือ มีส่งต่าง ๆ เกิดข้นมากมาย ได้รับท้งการเรียนรู้
ี
ี
ึ
ั
แทบจะในทันทีภายหลังจากเข้าเทียบเสร็จ ในรูปแบบ ประสบการณ์ และมิตรภาพ รวมทั้ง สุข ทุกข์ สนุก เศร้า
ิ
ี
ของชาวเรือท่เพ่งกลับจากการปฏิบัติหน้าท่ห่างครอบครัว สมหวัง ผิดหวัง หัวเราะ (แต่ไม่เคยร้องไห้) ครบทุกรสชาต ิ
ี
ั
�
มาถึง ๔ เดือนเต็ม แน่นอนว่าผู้เขียนยึดม่นคาแนะนา
�
ของหนังสือ “Command at Sea” อย่างเคร่งครัดท ่ ี
ั
ื
ู
ุ
่
ี
ื
่
ี
ระบว่าผ้บงคบการเรอทส่งหน้าทควรไปจากเรออย่าง
ั
รวดเร็วท่สุด และต้องจากไปอย่างสมบูรณ์ไม่มีส่งใด
ี
ิ
ติดค้างอีก
ื
่
้
่
ื
ิ
ี
ั
บทความสน ๆ ทมเน้อหากนใจทสุดจากหนงสอ
ี
ั
ี
�
ั
ดงกล่าวถกนามาอ่านก่อนคากล่าวส่งมอบอานาจการ
�
�
ู
�
�
บังคับบัญชาเรือและกาลังพลประจาเรือให้กับผู้บังคับการ
เรือท่านใหม่
“ผู้บังคับการเรือแบกรับทุกสิ่ง การน�าเรือเข้าเทียบครั้งสุดท้ายเป็นความรู้สึกที่ไม่อาจลืมเลือน
�
สาหรับเขา ไม่มีหน้าท่ยาม ไม่มีเวลาท่กาหนดชัดเจน เมื่อผู้เขียนมอง “เธอ” ณ เวลานี้ “เธอ” ที่ผู้เขียน
ี
ี
�
ี
ว่าจะว่าง จะได้พักผ่อน หรือถ้าเป็นไปได้จะได้นอนหลับ เห็นและหลงรักต้งแต่ยังไม่เป็นรูปเป็นร่าง จนถึงวันท่เธอ
ั
�
เมื่อใด ได้ถือกาเนิด ผ่านเวลาท่เธอเร่มหัดเดิน เติบโต จน ณ วันน ้ ี
ิ
ี
ี
เขาเป็นคนท่แข็งแกร่ง เยือกเย็น ไม่โอดครวญ เธอไม่ได้เป็นเพียงแค่สาวน้อย ผู้เลอโฉมคนหน่งเท่านั้น
ึ
และเป็นที่พึ่งพาได้อย่างวิเศษ แต่เธอได้กลายเป็น “อัศวินสาว” ผู้มีประสบการณ์ในการ
ื
นี่คือคุณลักษณะที่ผู้บังคับการเรือต้องมี” ต่อสู้ และมีผลงานเล่องลือพอตัว แน่นอนว่ามันเป็นแค่
ั
ิ
- Nicholas Monsaratt, “The Cruel Sea” การเร่มต้นในย่างก้าวอันยาวนานของชีวิตของเธอเท่าน้น
ส่งท้าย เธอยังจะต้องเรียนรู้ สั่งสมประสบการณ์ ฟันผ่าอุปสรรค
แน่นอนว่าการเป็นผู้บังคับการเรือถือเป็น Mile- อีกนานับประการในอนาคต และแน่นอนอีกเช่นกัน
stone ที่ส�าคัญของนายทหารเรือพรรคนาวิน แต่ก็ไม่ใช่ ท่เธอจะมีโอกาสได้สร้างช่อเสียงให้กับตัวเธอเอง และ
ี
ื
�
ี
ิ
ทุกส่งของชีวิตราชการ ไม่ได้มีอะไรท่บ่งบอกว่าผู้ท่เป็น ราชนาวีอีกมากมาย สมดังคาขวัญประจาตัวของเธอ
ี
�
หรือเคยเป็นผู้บังคับการเรือจะมีความรู้ความสามารถ “ด่านหน้า กล้าหาญ”
นาวิกศาสตร์ 27
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ตราประจ�าเรือ
�
ผู้เขียนอยากขอฝากข้อคิดกับนายทหารรุ่นน้อง ข้อจากัดต่าง ๆ ของผู้เขียนเอง แน่นอนว่าทุกคนย่อมม ี
ี
ท่ก้าวตามมาว่า เม่อท่านได้มีโอกาสเป็นผู้บังคับการเรือ ความเป็นตัวของตัวเอง และเหรียญย่อมมีสองด้านเสมอ
ื
ั
ิ
ิ
�
จงใช้เวลาทุกนาทีอย่างรู้คุณค่า ภาคภูม อ่มเอิบ มีความสุข ดังน้นหนทางไปสู่จุดหมายจึงย่อมไม่มีสูตรสาเร็จ แต่ละคน
ี
ิ
เพราะวันเวลาแห่งความรับผิดชอบอันย่งใหญ่น้จะผ่าน ต้องเลือกเอาเอง ดังน้นผู้อ่านอาจพิจารณานาไปปรับใช้
�
ั
ื
ี
ี
ไปเร็วกว่าท่ท่านคิด และไม่ได้ยาวนานเกินกว่าท่ท่าน ได้ตาม “Style” ของท่าน เลิกเคร่อง เลิกหางเสือ
่
ี
ื
ี
ควรจะสามารถทุ่มเทได้อย่างเต็มท “ช่อเรือ” ท่ตาม สวัสดี โชคดีครับ...
ขนบธรรมเนียมประเพณีทหารเรือจะเป็น “นามเรียกขาน”
�
ึ
ั
�
ี
ั
ของตัวท่าน ตลอดช่วงเวลาท่ท่านบังคับการเรือลาน้น “การบังคับการเรือลาหน่งในทะเลน้นเป็นช่วงเวลาท ่ ี
�
�
ี
เรือของท่านและกาลังพลประจาเรือของท่านจะพร้อม ไม่อาจลืมเลือน ไม่มีประสบการณ์ใดท่จะเทียบเคียง
ิ
ี
หรือจะอยู่ในสภาพใด ภารกิจท่ท่านได้รับจะสาเร็จหรือ หรือเสมอเหมือน มันหมายถึงความรับผิดชอบอันย่งใหญ่
�
ึ
้
้
ี
ั
ู
ั
้
ลมเหลว ความปลอดภยและความสญเสยทงปวงขนอยกบ แต่รางวัลอันประเมินค่ามิได้น้นจะตราตรึงไปตลอด
่
ั
ู
ั
การตัดสินใจ ความรับผิดชอบ ผนวกกับความสามารถ ชั่วชีวิตของท่าน”
่
์
ี
ความกล้าหาญ ความเสยสละ ความซอสัตย ความเอาใจใส ่ - COMMAND AT SEA
ื
ความพากเพียร และอีกหลาย ๆ ความ ของตัวท่านเอง เกี่ยวกับผู้เขียน
ส่วนผลงานของท่านจะมีคนเห็น ประเมิน หรือได้รับ ผ้เขียนเป็นนายทหารเรอพรรคนาวน มีโอกาสไป
ื
ู
ิ
การตอบแทนอย่างไรหรือไม่น้น ก็คงไม่มีความหมายหรือ ศึกษาต่อในโรงเรียนนายเรือ และสถาบันทางทหารใน
ั
ื
มีสาระสาคัญแต่อย่างใด เม่อเทียบกับความตระหนักรู้ ต่างประเทศ มีประสบการณ์บนเรือหลายประเภทตั้งแต่
�
ี
ของท่านเอง ในนาทีท่ท่านก้าวลงจากเรือไปในฐานะอดีต เรือบรรทุกเฮลิคอปเตอร์ เรือฟริเกต เรือคอร์เวต
ผู้บังคับการเรือ และหันหลังกลับมาดูเรือและกาลังพล เรือตรวจการณ์ เรือเร็วโจมตี เรือล่าทาลายทุ่นระเบิด
�
�
ั
ประจ�าเรือที่เคยเป็นของท่านอีกครั้งหนึ่ง ก่อนที่จะจากไป เรือใบฝึก ไปจนถึงเรือดานาท้งแบบดีเซล - ไฟฟ้า
�
้
�
อย่างภาคภูมิใจ และพลังงานนิวเคลียร์ รวมทั้งเคยผ่านการอบรม และมี
ี
สุดท้ายของท้ายสุด บทความน้เป็นเร่องเล่าจาก ประสบการณ์การท�างานด้านเรือด�าน�้ามาเป็นเวลา ๘ ปี
ื
ประสบการณ์ส่วนตัวของผู้เขียน แนวทางการปฏิบัติท ่ ี นอกจากน้นยังเคยปฏิบัติราชการสนามในภารกิจรักษา
ั
ิ
ผู้เขียนได้ “ตัดสินใจ” เลือกใช้ และ “รับผิดชอบ” ในทุกส่ง สันติภาพในซูดาน และรับผิดชอบงานด้านยุทธการ
ี
ท่เกิดข้นในระหว่างการปฏิบัติหน้าท่ผู้บังคับการเรือน้น ของภารกิจปราบปรามการกระทาอันเป็นโจรสลัด
�
ั
ี
ึ
นอกจากหลักการท่วไปแล้ว ก็เป็นไปตามลักษณะพ้นฐาน และปล้นเรือโดยใช้อาวุธบริเวณอ่าวเอเดนและน่านนา
�
้
ั
ื
อุปนิสัย การฝึกอบรม ความถนัด ความสามารถ และ นอกชายฝั่งโซมาเลีย
นาวิกศาสตร์ 28
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

กล่าวน�า รู้จักคลองสุเอซ
ุ
�
้
ั
“จระเข้ขวางคลอง” เป็นสานวนไทยมีความหมายว่า การขดคลองสุเอซได้ถูกคิดมาตงแต่ ๑,๘๕๐ ปี
“ผู้ท่ชอบกันท่า หรือขัดขวางไม่ให้ผู้อ่นทาการอย่างใด ก่อนคริสตกาล (1850 B.C.) เมื่อฟาโรห์ Senusret ที่ ๓
ี
�
ื
อย่างหน่งได้สะดวก เหมือนจระเข้ท่ข้นมาขวางคลอง (Pharaoh Senusret III) ประสงค์อยากสร้างช่องทางน�้า
ึ
ี
ึ
�
�
ทาให้เรือผ่านไปมาไม่สะดวก” อันแสดงถึงผู้กระทาต้องม ี เช่อมต่อทะเลเมดิเตอร์เรเนียนกับทะเลแดง ตามด้วย
ื
ึ
ี
ั
ความต้งใจท่จะขัดขวางกิจกรรมอย่างหน่งอย่างใด Pharaoh Necho II และ The Darius ผู้พิชิตเปอร์เซีย
ึ
�
ื
ั
ท่กาลังเกิดข้น แต่เหตุการณ์ด้วยความไม่ต้งใจเม่อวัน (the Persian conqueror Darius) ที่มีความพยายาม
ี
ี
่
ั
อังคารท ๒๓ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๖๔ เวลาท้องถ่น ๐๗:๔๐ น. ขุดคลองเช่อมทะเลสองฝั่งแต่ก็ต้องล้มเลิกความต้งใจลงไป
ื
ิ
ิ
ั
ี
่
(๐๕:๔๐ GMT) เรือบรรทุกตู้สินค้า The Ever Given ในสมยก่อนครสต์ศตวรรษท ๓ ราชวงศ์ทอเลม ี
ระวางขับนา ๒๐๐,๐๐๐ ตัน ชักธงสัญชาติปานามา (the Ptolemaic Dynasty) ได้ลงมือขุดคลองจนเกือบ
้
�
๑
�
ื
เกยต้นขวางคลองสุเอซด้านทิศใต้ ทาให้เรือลาอ่น ๆ แล้วเสร็จ และมีความเช่อว่า Cleopatra ก็ได้เคยเดินทาง
ื
ื
�
ไมสามารถเขา - ออกไดเกอบสัปดาห สร้างความวิตกกงวล ผ่านคลองขุดน้ด้วยแล้ว ซ่งสมัยน้นเรียกกันว่า “คลองของ
์
ึ
ั
ั
้
ี
้
ื
่
ั
ให้แก่กิจการเดินเรือขนส่งท่วโลก อันอาจส่งผลกระทบถึง ฟาโรห์ (Canal of the Pharaohs)” เพื่อเป็นเส้นทาง
�
ี
ื
้
ราคาสินค้า เน่องจากความสาคัญของคลองสุเอซท่ช่วย เช่อมต่อระหว่างดินแดนทะเลทรายกับแม่นาไนล์ และ
�
ื
ร่นระยะทางการขนส่งสินค้าทางทะเลของโลกตะวันตกกับ ออกสู่ทะเลเมดิเตอร์เรเนียน
ี
โลกตะวันออก ท่หากต้องเดินเรืออ้อมแหลม Good Hope
ใช้เวลาแรมสัปดาห์ แต่หากผ่านคลองสุเอซใช้เวลาเพียง
ั
วันเท่าน้น ดังน้น The Ever Given จึงถูกกล่าวหา
ั
ี
เป็นจระเข้ท่มาขวางคลองสุเอซด้วยความต้งใจหรือไม่
ั
ก็ตาม ซ่งคงต้องมีการสืบสวนหาข้อเท็จจริงกันต่อไป
ึ
ั
แต่อย่างไรก็ตามเหตุการณ์คร้งน้ได้ทาให้เห็นถึงบทเรียน
�
ี
ี
ราคาแพงของการเดินเรือผ่านคลองขุดท่หลายประเทศ
คิดอยากจะทาตาม รวมถึงบทเรียนของการเตรียม
�
ความพร้อมในการกู้ภัยส�าหรับสถานการณ์เช่นนี้ จระเข้ขวางคลองสุเอซ คนเรือบอกลมแรง
ี
๑ ราชวงศ์ทอเลม (the Ptolemaic Dynasty) เป็นราชวงศ์กรีกผู้ปกครองจักรวรรดิทอเลมีในอียิปต์ระหว่างสมัยกรีก มีความรุ่งเรืองอยู่เกือบ ๓๐๐ ปี
ตั้งแต่ ๓๐๕ ปีก่อนคริสต์ศักราชจนถึง ๓๐ ปีก่อนคริสต์ศักราช
นาวิกศาสตร์ 29
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

่
ี
ี
ภายหลังจากท่จักรพรรดินโปเลียนท ๑ (Napoleon ได้อย่างรวดเร็วในช่วงสองปีหลังก่อนโครงการแล้วเสร็จ
Bonaparte) ได้รับชัยชนะเหนือดินแดนอียิปต์ ในปี
ื
ค.ศ.๑๗๙๘ ได้ร้อฟื้นความคิดการขุดคลองเช่อมสอง
ื
�
ื
ทะเล จึงได้ส่งทีมสารวจเพ่อตรวจสอบความเป็นไปได้
ในการขุดคอคอดสุเอซ และสร้างคลองจากทะเลแดง
�
ไปยังทะเลเมดิเตอร์เรเนียน แต่หลังจากทีมงานสารวจ
ี
ี
ั
ื
้
ภูมิประเทศถึงส่คร้งในพ้นท่น ได้ข้อสรุปให้แก่นโปเลียนว่า
ี
“นาทะเลในทะเลแดงมีความสูงกว่าทะเลเมดิเตอร์เรเนียน
้
�
อย่างน้อย ๓๐ ฟุต หากมีความพยายามใด ๆ ในการสร้าง
คลองขุด อาจส่งผลให้เกิดอุทกภัยร้ายแรงท่วสามเหล่ยม
ี
ั
้
�
้
ปากแม่นาไนล์” แต่การคานวณระดับนาทะเลของทีม
�
�
ื
ั
ี
ั
สารวจฝร่งเศสคร้งน้มีความผิดพลาดอย่างมาก ขนาดของเรือสินค้า The Ever Given เม่อเทียบกับคลองสุเอซ
�
ี
�
และทาให้นโปเลียนล้มเลิกโครงการ และแผนการขุดคลอง ก่อนท่การขุดคลองสุเอซจะเสร็จสิ้นในปี ค.ศ.๑๘๖๙
ั
จนถึงปี ค.ศ.๑๘๔๗ เมื่อทีมนักส�ารวจได้ท�าการค�านวณ ประติมากรชาวฝร่งเศส Frédéric-Auguste
ี
ื
้
ุ
ุ
อย่างถ่องแท้ได้ข้อสรปยืนยนในท่สดว่าระดบนาทะเล Bartholdi ได้เสนอท่จะสร้างผลงานช่อ “Egypt Bringing
�
ั
ี
ั
ความสูงระหว่างทะเลเมดิเตอร์เรเนียน และทะเลแดง Light to Asia” ในช่องทางเข้าคลองสุเอซจากทะเล
ไม่มีความแตกต่างกันอย่างมากจนจะเกิดความเสียหาย เมดิเตอร์เรเนียนเป็นรูปปั้นของหญิงแต่งกายแบบอียิปต์
ื
�
�
ต่อแม่นาไนล์ได้ โครงการขุดคลองสุเอซจึงได้เกิดข้น สูง ๙๐ ฟุต ถือคบเพลิงด้านบนเป็นไฟเพ่อใช้ในการนาเรือ
้
ึ
ึ
ั
ในปี ค.ศ.๑๘๕๔ โดยอดีตนักการทูตฝร่งเศส Ferdinand แต่ไม่ได้รับการตอบรับจากทางการอียิปต์ ซ่งต่อมา
�
ั
de Lesseps ได้ทาข้อตกลงกับอียิปต์ก่อต้งบริษัท Bartholdi ก็ได้สร้างสรรค์ผลงานศิลปะเป็นเทพีสันติภาพ
คลองสุเอซ (the Suez Canal Company) ด้วย หรืออนุสาวรีย์เทพีเสรีภาพ (Statue of Liberty)
่
ี
ความเห็นชอบของจักรพรรดินโปเลียนท ๓ (Emperor ตั้งอยู่ ณ เกาะลิเบอร์ตี อ่าวนิวยอร์ก มหานครนิวยอร์ก
ี
�
Napoleon III) มีเวลาในการดาเนินการบริหารคลองสุเอซ รัฐนิวยอร์ก ประเทศสหรัฐอเมริกา ท่เป็นของขวัญจาก
ั
ั
ี
เป็นเวลา ๙๙ ปี ก่อนส่งมอบให้รัฐบาลอียิปต์บริหารจัดการ ชาวฝร่งเศสมอบให้แก่ชาวอเมริกัน ท้งน้คลองสุเอซ
ี
ื
่
้
ี
ซ่งรัฐบาลอังกฤษพยายามคัดค้านโครงการน ด้วยมองว่า ได้เปิดใช้อย่างเป็นทางการเม่อวันท ๑๗ พฤศจิกายน ค.ศ.
ึ
�
ี
เป็นเกมการเมืองท่ต้องการจากัดการขนส่งทางทะเล ๑๘๖๙ จนกระทั่งในปี ค.ศ.๑๘๗๕ อียิปต์ประสบปัญหา
�
่
ี
ั
ออกสู่โลกภายนอกของอังกฤษ ท้งน้การขุดคลองสุเอซ เศรษฐกิจตกตาภายในประเทศ บริษัทคลองสุเอซแบกรับ
ี
ประสบปัญหาด้านแรงงาน และขาดเคร่องมือกลหนัก ดอกเบ้ยเงินกู้ไม่ไหว จึงได้ประกาศขายหุ้นคลองสุเอซ
ื
�
ี
ในการด�าเนินการ ช่วงต้นของการท�างานปี ค.ศ.๑๘๖๑ ทาให้นายกรัฐมนตรีอังกฤษ ดิสราเอล ผู้มองเห็นการณ์ไกล
ื
ั
ื
คนงานยากจนกว่าหม่นคนมีเพียงพล่ว เสียม แท่งไม้ หรือ ได้กราบบังคมทูลขอควีนวิกตอเรียโดยไม่ผ่านรัฐสภา ซ้อหุ้น
�
ื
แม้แต่มือเปล่า เพ่อขุดคลองแบบชาวบ้านท่ล่าช้ามาก จานวน ๔๔ เปอร์เซ็นต์ ในราคา ๔๐๐,๐๐๐ ปอนด์สเตอร์ลิง
ี
�
ทาให้ไม่เป็นไปตามกาหนดการ จนในเวลาต่อมา ทาให้คลองสุเอซมีผู้ถือหุ้นสามฝ่าย ได้แก่ อังกฤษ
�
�
ั
Lesseps และบริษัทฯ เปล่ยนกลยุทธ์ด้วยการจัดหา ฝร่งเศส ถือหุ้นใหญ่ และอียิปต์ มีระยะเวลาจัดการ
ี
�
ั
้
้
ื
เครองมอกลจกรไอนาดวยพลังงานถานหนทจดสรางเอง บริหาร ๙๙ ปีตามข้อตกลง ภายหลังอังกฤษได้ใช้
ื
่
้
่
ั
ี
ิ
่
ื
�
ี
�
ในพ้นท่มาช่วยในการขุดคลองทาให้การทางานรุดหน้า คลองสุเอซเป็นหนทางสร้างเครือจักรภพทางตะวันออก
นาวิกศาสตร์ 30
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ั
ู
ี
ต้งแต่อินเดีย พม่า มลาย สิงคโปร์ ไปจนถึงฮ่องกง อียิปต์ “น่คือเงินของเรา (อียิปต์) คลองสุเอซ
ั
ส่วนฝร่งเศสหันไปทางอินโดจีน ฮอลแลนด์ลงใต้ทาง เป็นของเรา คลองสุเอซสร้างข้นมาโดยชาวอียิปต์ และ
ึ
ี
ิ
อนโดนเซย ขณะทเมองไทยหวดหวดรอดพนผานกระแส ชาวอียิปต์กว่า ๑๒๐,๐๐๐ คน ต้องตายในระหว่าง
ี
ี
่
้
ิ
่
ื
ุ
การล่าอาณานิคมผ่านคลองสุเอซ การก่อสร้าง ดังน้นเราจะก่อสร้างเข่อนด้วยวิถีทาง
ั
ื
๒
ของเราเอง” ซ่งเบ้องหลังการเรียกร้องเกิดจากท ่ ี
ึ
ื
สหรัฐอเมริกาและอังกฤษปฏิเสธให้ความช่วยเหลือ
ทางการเงินแก่อยปต์ในการสร้างเขอนสงแห่งอสวน
่
ี
ั
ื
ั
ิ
ู
่
(Aswan High Dam) ตามทได้เคยรบปากไว้ โดย
ี
ั
สหรัฐอเมริกาและอังกฤษเห็นว่าอียิปต์มีความใกล้ชิดกับ
โซเวียตมากเกินไป ในขณะท่ข้อเท็จจริงอียิปต์สร้างความ
ี
ิ
สัมพันธ์ท่แนบแน่นเพ่มข้นกับโซเวียต และเชโกสโลวาเกีย
ี
ึ
อยู่จริง จึงประกาศกฎอัยการศึกยึดบริษัทคลองสุเอซ
ิ
ใช้เวลา ๑๐ ปีในการขุดคลองสุเอซ เร่มเปิดใช้งาน โดยหวังว่าการเก็บค่าผ่านทางเรือสินค้าเวลา ๕ ปี จะ
ี
ิ
ี
ิ
ู
เม่อวันท่ ๑๗ พฤศจิกายน ค.ศ.๑๘๖๙ สามารถมเงนมาสร้างเขอนเองได้ “เรา (อยปต์) ถก
ื
ี
่
ื
�
่
ั
ภายหลังสงครามโลกคร้งท ๒ อังกฤษใช้ตาแหน่ง บริษัทคลองสุเอซแย่งเงินจานวน ๓๕ ล้านปอนด์
ี
�
ื
ของตนเพ่อรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเลและ อียิปต์ไปในแต่ละปี เราควรเอาเงินน้มาสร้างเข่อน
ื
ี
อาณานิคม รวมถึงผลประโยชน์จากความต้องการรักษา เราต้องพ่งพาความเข้มแข็ง แขนขา และเงินทุนของเราเอง”
ึ
บ่อน�้ามันในตะวันออกกลาง ด้วยการคงกองก�าลังทหาร ดังน้นอังกฤษและฝร่งเศสจึงเตรียมกาลังทหารเพ่อเข้า
ั
ั
ื
�
ึ
ป้องกันตามเขตคลองสุเอซ (Canal Zone) ซ่งเป็น ยึดคลองสุเอซ รวมถึงความพยายามในการโค่นอานาจ
�
ส่วนหน่งของสนธิสญญาระหว่างอังกฤษกับอียปต์ปี ของประธานาธิบดีนัสเซอร์ เน่องจากนโยบายและ
ิ
ั
ึ
ื
ค.ศ.๑๙๓๖ (the Anglo - Egyptian Treaty of 1936) การปลุกกระแสชาตินิยมสร้างความไม่ม่นคงให้แก่
ั
ท่ให้อังกฤษคงกองกาลังทหารถึงปี ค.ศ.๑๙๕๖ แต่ใน ประเทศท้งสองกับได้ผนวกกาลังกับอิสราเอลร่วมเป็น
�
ี
�
ั
ปี ค.ศ.๑๙๕๑ อังกฤษกลับต้องเผชิญกับแรงกดดันจาก พันธมิตร เน่องจากอิสราเอลไม่พอใจท่อียิปต์ปิดช่องแคบ
ื
ี
�
นักชาตินิยมชาวอียิปต์ มีการใช้กาลังทหารเข้ามาปกป้อง ไทแรน (Straits of Tiran) ท่เป็นทางออกสู่ทะเลแดงจาก
ี
ั
ผลประโยชน์ของอังกฤษ และในปี ค.ศ.๑๙๕๔ ท้งสอง อ่าวอะกาบา (Gulf of Aqaba) รวมถึงการสนับสนุนกลุ่ม
ประเทศจึงได้ลงนามในสนธิสัญญา ๗ ปี (a seven - ติดอาวุธในอิสราเอล
year treaty) ทดแทนปี ค.ศ.๑๙๓๖ ซึ่งน�าไปสู่การตกลง ในวันท ๒๙ ตุลาคม ค.ศ.๑๙๕๖ อิสราเอลได้ส่ง
ี
่
ถอนทหารของอังกฤษภายในเดือนมิถุนายน ค.ศ.๑๙๕๖ กาลังทหารบุกอียิปต์ไซนาย (Egyptian Sinai) ทาให้
�
�
จนกระทั่งในเดือนกรกฎาคม ค.ศ.๑๙๕๖ ประธานาธิบดี อียิปต์ร่นถอย ฝ่ายอังกฤษและฝร่งเศสได้ปฏิบัติตาม
ั
อียิปต์ กาเมล อับเดล นัสเซอร์ (Gamal Abdel แผนส่งก�าลังทหาร และเรียกร้องให้ทั้งสองประเทศถอน
Nasser) เรียกร้องการบริการงานคลองสุเอซคืนจาก ทหารออกจากคลองสุเอซ ต่อมาในวันที่ ๕ พฤศจิกายน
ี
�
อังกฤษและฝร่งเศสท่ดาเนินการมาต้งแต่ปี ค.ศ.๑๘๖๙ ปีเดียวกัน กาลังทหารของอังกฤษและฝร่งเศสข้นบก
ั
ั
ั
�
ึ
ิ
์
ิ
ุ
ื
ื
ึ
ประกาศยดคนโดยให้ถอสทธว่าคลองสเอซเป็นของ ท Port Said และ Port Fuad เพ่อครอบครองพ้นท ่ ี
่
ื
ี
ื
๒ ประธานาธิบดีอียิปต์ กาเมล อับเดล นัสเซอร์ (Gamal Abdel Nasser
นาวิกศาสตร์ 31
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ช่วงสงครามคลองสุเอซไม่ได้ใช้ให้เรือผ่าน ทหารอียิปต์สร้างสะพานข้ามคลองแทน

�
บางส่วนของคลองสุเอซ ทาให้เกิดแรงต่อต้านจาก ๖ วัน (Six Days War) ในวันที่ ๕ มิถุนายน ค.ศ.๑๙๖๗
ี
ประชาชนอียิปต์ รวมถึงสหรัฐอเมริกาท่เกรงว่า อียิปต์ปิดคลองสุเอซโดยไม่แจ้งล่วงหน้า ท�าให้เรือสินค้า
�
จะเป็นการนาให้โซเวียตเข้ามาแทรกแซงเป็นผู้เล่นร่วม ๑๕ ล�า ติดค้างอยู่ภายในคลองสุเอซเป็นระยะเวลา ๘ ปี
�
ื
กับอียิปต์จะทาให้สถานการณ์ความขัดแย้งขยายเป็น จนถูกขนานนามว่า the “Yellow Fleet” เน่องจาก
ั
้
ั
่
ุ
ี
ื
วงกว้างได้ จึงได้อาศัยองค์การสหประชาชาต (United พายทรายทพดมาจากทะเลทรายทงสองฝั่งทาให้ตวเรอ
ั
�
ิ
ั
Nations) ผ่านมติคณะมนตรีความม่นคงแห่ง กลายเป็นสีเหลืองตลอดลา โดยภายหลังสงครามกาลัง
�
�
ี
ั
�
สหประชาชาติต่าง ๆ กดดันให้ยุติการรุกรานอียิปต์ ทหารอยิปต์และอิสราเอลยงคงตรึงกาลงอยคนละฝั่งของ
ู่
ั
ส่งผลให้อังกฤษและฝร่งเศสยอมถอนทัพออกจาก คลองสุเอซ ต่อเน่องมาจนถึงสงครามยมคิปปูร์ (the Yom
ั
ื
อียิปต์ในเดือนธันวาคม ค.ศ.๑๙๕๖ และอิสราเอล Kippur War) ระหว่างวันที่ ๖ - ๒๕ ตุลาคม ค.ศ.๑๙๗๓
ื
ึ
่
ื
็
ุ
ิ
ี
้
ั
�
ถอนกาลงทหารออกจากไซนายเมอเดอนมนาคม และเสรจสนการเจรจาจนถงปี ค.ศ.๑๙๗๕ คลองสเอซ
�
ี
ค.ศ.๑๙๕๗ เหตุการณ์คร้งน้ทาให้อังกฤษและ จึงได้เปิดให้บริการแก่เรือสินค้าอีกครั้ง
ั
ฝร่งเศสเสียหน้าอย่างมากแม้จะถือได้ว่าได้รับชัยชนะ ข้อมูลจากช่วงระยะเวลาท่คลองสุเอซเปิดให้บริการ
ั
ี
ทางยุทธการ (Coalition Military Victory) แต่พ่ายแพ้ แสดงผลให้เห็นว่าการค้าขายระหว่างประเทศกว่า ๗๙
ิ
ึ
ื
ี
ในเกมการเมืองระหว่างประเทศให้แก่อียิปต์ (Egyptian ประเทศคู่ค้าขายมีสถิติท่เพ่มข้นกว่า ๕๐% เน่องด้วย
Political Victory) ซึ่งในช่วงเวลาความขัดแย้งดังกล่าว ระยะทางการเดินเรือที่สั้นลง (ไม่ต้องอ้อมแหลม Good
ั
ั
คลองสุเอซได้ปิดบริการเป็นคร้งแรกนับต้งแต่ได้เปิดใช้ Hope) และกว่า ๘ ปีที่คลองสุเอซถูกปิดนั้นการค้าขาย
ี
ื
ั
คลองสุเอซเพ่อการคมนาคมต้งแต่ปี ค.ศ.๑๘๖๙ และ ระหว่างประเทศลดลงโดยเฉล่ยมากกว่า ๒๐% ผลงาน
ี
ั
ในระหว่างปี ค.ศ.๑๙๖๗ - ค.ศ.๑๙๗๕ คลองสุเอซถูกปิด วิจัยพบว่าเส้นทางเดินเรือท่ส้นลง ๑๐% จะช่วยเพ่ม
ิ
ั
ั
อีกคร้งเป็นระยะเวลากว่า ๘ ปี ในระหว่างสงคราม/ความ ปริมาณการค้าขายมากกว่า ๕% ดงน้นการตอบสนอง
ั
ขดแยงในตะวนออกกลาง (Mideast War) ซงคลองสเอซ ของการค้าต่อการเปล่ยนแปลงของต้นทุนการค้าช้ให้
ุ
้
่
ั
ึ
ั
ี
ี
เป็นฉากพ้นท่การสู้รบท่มีการทาสงครามทางเรือ การวาง เห็นว่าการลดอุปสรรคทางการค้า (ระยะทางเส้นทาง
ี
ี
ื
�
ิ
�
ทุ่นระเบิด การโจมตีระเบิดจมเรือ เร่มต้นจากสงคราม เดินเรือสินค้า) จะทาให้ปริมาณการค้าเพ่มข้น สาเหต ุ
ิ
๓
ึ
๓ https://voxeu.org/article/1967-75-suez-canal-closure-lessons-trade
นาวิกศาสตร์ 32
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ี
ั
ท่เป็นเช่นน้นเพราะว่าการเดินเรือสินค้าผ่านคลองสุเอซ - เดินทาง ๓๒๔ ไมล์/วัน
ทาให้ระยะทางและเวลาระหว่างเอเชียกับยุโรปส้นลง - ระยะทาง ๓,๗๔๕ ไมล์ บวกกับ ๑๒๐ ไมล์
�
ั
เช่น เรือสินค้า Bulk Carrier ความเร็วเดินทาง ๑๓ นอต ในคลองสุเอซ
ระยะทางจากมุมไบ (อินเดีย) ถึงอิสตันบูล (ตุรกี) ผ่าน - ใช้เวลาเดินทาง ๑๒ วัน
ั
ี
ั
ื
ุ
ั
คลองสเอซมระยะทาง ๓,๗๕๔ ไมล์ ใช้เวลา ๑๒ วน - ค่าเช่าเรอวนละ ๙,๐๐๐ เหรยญสหรฐ/วน
ี
ั
แต่หากเดินเรืออ้อมแหลม Good Hope (แอฟริกาใต้) รวมเป็นเงิน ๑๐๘,๙๐๐ เหรียญสหรัฐ
มีระยะทาง ๑๒,๑๑๑ ไมล์ ใช้เวลา ๓๗ วัน ซึ่งคลองสุเอซ - ความสิ้นเปลืองน�้ามันเชื้อเพลิง ๓๖๓ MT
ช่วยลดระยะทางเดินเรือได้ถึง ๔๓% จึงมีความคุ้มค่า - ราคาน�้ามันเชื้อเพลิง ๓๒๐ เหรียญสหรัฐ/MT
ี
�
ื
�
ั
อย่างมากสาหรับบริษัทเดินเรือท่จะใช้บริการเดินเรือ - ค่านามันเช้อเพลิงเป็นเงินท้งส้น ๑๑๖,๑๖๐
ิ
้
ิ
ี
ี
่
ิ
�
้
ผ่านคลองสเอซทมค่าบรการคดตามขนาด ระวางขบนา เหรียญสหรัฐ
ั
ุ
�
ึ
ั
ระวางสินค้า และส่งสาคญอีกประการหน่งคือ - ค่าผ่านคลองสุเอซ ๑๐๑,๓๘๖.๐๓ เหรียญสหรัฐ
ิ
้
ไม่มีความจาเป็นในการท่จะต้องรอเวลาปรับระดับนา รวมค่าใช้จ่ายของเรือสินค้าท่ผ่านคลองสุเอซ
�
ี
ี
�
้
ื
ภายในคลองเหมือนท่อ่น ๆ เน่องจากระดับนาสองฝั่ง ค�านวณเฉพาะค่าน�้ามันเชื้อเพลิง และค่าเช่าเรือเป็นเงิน
�
ื
ี
(เมดิเตอร์เรเนียน และทะเลแดง) มีระดับน�าท่ใกล้เคียงกัน ทั้งสิ้น ๓๒๖,๔๔๖.๐๓ เหรียญสหรัฐ
้
ี
เรือสินค้าจึงเดินเรือผ่านได้โดยไม่เสียเวลา กรณีไม่ผ่านคลองสุเอซด้วยข้อมูลเดิม
ตัวอย่างความคุ้มค่าในการเดินเรือจากอิสตันบูลไป - ๓๐ MT/วัน ที่ความเร็ว ๑๓.๕ นอต
มุมไบผ่านคลองสุเอซของเรือสินค้า Bulk Carrier ค่าเช่าเรือ - เดินทาง ๓๒๔ ไมล์/วัน
๙,๐๐๐ เหรยญสหรฐ/วัน กนนาลก ๑๒.๓ เมตร - ระยะทาง ๑๒,๑๑๑ ไมล์
ั
ิ
้
�
ี
ึ
GRT ๔๕,๐๐๐ ตัน ประมาณการค่าผ่านคลองสุเอซ = - ใช้เวลาเดินทาง ๓๗.๔ วัน
ี
ั
ั
ั
ื
๒๒๕,๓๐๒.๒๙ เหรียญสหรัฐ หักค่าส่วนลดต่าง ๆ - ค่าเช่าเรอวนละ ๙,๐๐๐ เหรยญสหรฐ/วน
คงเหลือ ๑๐๑,๓๘๖.๐๓ เหรียญสหรัฐ (คานวณตาม รวมเป็นเงิน ๓๓๖,๖๐๐ เหรียญสหรัฐ
�
https://www.wilhelmsen.com/tollcalculators/ - ความสิ้นเปลืองน�้ามันเชื้อเพลิง ๑,๑๒๒ MT
suez-toll-calculator) สามารถประมาณการค่าใช้จ่าย - ราคาน�้ามันเชื้อเพลิง ๓๒๐ เหรียญสหรัฐ/MT
�
ั
ิ
โดยประมาณได้ดังนี้ - ค่านามันเช้อเพลิงเป็นเงินท้งส้น ๓๕๙,๐๔๐
้
ื
ค�านวณค่าน�้ามันเชื้อเพลิง เหรียญสหรัฐ
ิ
- ๓๐ MT/วัน ที่ความเร็ว ๑๓.๕ นอต รวมค่าใช้จ่ายของเรอสนค้าทไม่ผ่านคลองสเอซ
ื
ุ
่
ี
คลองสุเอซช่วยให้การเดินเรือเร็วข้นร้อยละ ๔๓ ลดเงิน ลดเวลา คุ้มค่าขุดคลอง
ึ
นาวิกศาสตร์ 33
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

�
ั
�
้
้
ื
ิ
ื
ิ
คานวณเฉพาะค่านามนเชอเพลง และค่าเช่าเรอเป็นเงน ไปทางตะวันตก ๕.๑ พันล้านเหรียญสหรัฐ และ ๔.๖
ทั้งสิ้น ๖๙๕,๖๔๐ เหรียญสหรัฐ พันล้านเหรียญสหรัฐ ในการเดินทางไปทางตะวันออก ๔๐
ดังนั้นการประมาณการค่าใช้จ่ายของเรือสินค้าตาม ด้วยเหตุผลสาคัญจากการประหยัดค่าใช้จ่าย
�
้
ตัวอย่างข้างต้นเฉพาะค่านามันเช้อ และค่าเช่าเรือ หากไม่ ตามที่กล่าวมา
�
ื
ผ่านคลองสุเอซเป็นเงิน ๖๕๙,๖๔๐ เหรียญสหรัฐ กรณ ี เหตุการณ์จระเข้ (เรือ The Ever Given) ขวางคลอง
ผ่านคลองสุเอซเป็นเงิน ๓๒๖,๔๔๖.๐๓ เหรียญสหรัฐ สุเอซ
�
ทาให้การเดินเรือสินค้าลาดังกล่าวผ่านคลองสุเอซ เมื่อวันที่ ๒๓ มีนาคม ค.ศ.๒๐๒๑ เวลา ๐๗:๔๐ น.
�
ลดค่าใช้จ่ายลง ๓๖๙,๑๙๓.๙๗ เหรียญสหรัฐ ตามเวลามาตรฐานอียิปต์ (EGY; UTC+2) เรือสินค้า
ความสาคัญของคลองสุเอซท่ปัจจุบันมีระยะทาง บรรทุกตู้คอนเทนเนอร์ช่อ The Ever Given ของ
�
ี
ื
้
�
ั
๑๒๐ ไมล์ (๑๙๓ กิโลเมตร) ความลึกสูงสุด ๒๔ เมตร บริษทเอเวอร์กรีน มารีน ระวางขับนา ๒๐๐,๐๐๐ ตัน
้
�
ี
ความกว้าง ๒๐๕/๒๒๕ เมตร รองรับเรือท่กินนาลึกสูงสุด ยาว ๔๐๐ เมตร ลูกเรือ ๒๕ นาย สามารถบรรทุกตู้
ู้
ได้ถึง ๒๐ เมตร เชื่อมต่อทะเลระหว่างเมดิเตอร์เรเนียน คอนเทนเนอร์ขนาด ๒๒ ฟุต ได้สูงสุด ๒๐,๐๐๐ ต (ในวันท ี ่
และทะเลแดงย่อโลกการเดินทางของทวีปยุโรปและ ๒๓ มีนาคม บรรทุกตู้คอนเทนเนอร์ ๑๘,๓๐๐ ตู้) ชักธง
ี
ทวีปเอเชีย จึงเป็นเส้นทางการเดินเรือท่สาคัญของโลก สัญชาติปานามา ถือว่าเป็นเรือสินค้าท่ใหญ่ท่สุดในโลก
ี
�
ี
�
ึ
ั
ต้งแต่ปี ค.ศ.๑๘๖๙ การขนส่งทางทะเลของโลกกว่า ๑๒% ลาหน่ง ในระหว่างการเดินทางจากสาธารณรัฐประชาชน
ี
ั
ต่อปี ใช้เส้นทางเดินเรือผ่านคลองสุเอซ เรือสินค้ากว่า จนไปยงเนเธอร์แลนด์ได้ใช้เส้นทางผ่านคลองสุเอซจาก
�
๑๙,๐๐๐ ลา ผ่านคลองสุเอซในปีท่ผ่านมา Lloyd’s List ทางด้านทิศใต้ด้วยความเร็วประมาณ ๘ นอต ซ่งในระหว่าง
ึ
ี
ุ
่
ื
่
ั
ี
ื
ี
แจงประเมินมูลค่าของสินค้าท่ขนส่งผ่านคลองสุเอซทุกวัน การเดนเรอในคลองสเอซเพียงไม่กชวโมง เรอได้แถ
ิ
ี
โดยเฉล่ยอยู่ท ๙.๗ พันล้านเหรียญสหรัฐ โดยเดินทาง เกยต้นขวางคลองสุเอซ โดยทางเรือให้การว่าถูกพายุทราย
ื
ี
่
ตัวอย่างค่าใช้จ่ายเรือสินค้า Bulk Carrier GRT ๔๕,๐๐๐ ตัน กินน�้าลึก ๑๒.๓ เมตร ๕
๔ https://www.the-sun.com/news/2596326/how-much-cost-ever-given-vessel-suez-canal/
๕ เรือสินค้า Bulk Carrier เส้นทางอิสตันบลู - มุมไบ ค่าเช่าเรือ ๙,๐๐๐ เหรียญสหรัฐ/วัน, ความสิ้นเปลืองน�้ามันเชื้อเพลิง ๓๐ MT/วัน, ที่ความเร็ว ๑๓.๕ นอต,
เดินทาง ๓๒๔ ไมล์/วัน, ราคาน�้ามันเชื้อเพลิง ๓๒๐ เหรียญสหรัฐ/MT



นาวิกศาสตร์ 34
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ี
ั
(Bank shear) ท่มีลมแรงถึง ๗๔ กิโลเมตรต่อช่วโมง หรือ จุดศูนย์กลางการลอยในทางยาวของเรือ (LCF)
๗
๖ - ๗ Beaufort (ประมาณ ๓๐ - ๔๐ นอต) ทาให้เรือเสีย นาวาเอก พันธ์ยศ พัฒนะธราพงศ์ (ผู้มีประสบการณ์
�
�
ี
ื
้
ั
การควบคุมเบนออกนอกร่องนาและเกยต้นท่ริมฝั่งคลอง ในการกู้เรือ) ได้ให้ข้อคิดเห็นส่วนตัวกับผู้เขียนถึงข้นตอน
ั
ี
�
หัวเรือติดคาอยู่ขอบฝั่งตะวันออก (East bank) กับ การกู้เรือ Ever Given ท่ฝ่ายต่าง ๆ ดาเนินการน้น
ิ
�
ท่ท้ายเรือติดกับฝั่งตะวันตก (West bank) ความยาวเรือ ต้องเร่มจากการสารวจโครงสร้างตัวเรือ การทาให้
�
ี
๖
มากกว่าความกว้างของคลองทาให้กีดขวางคลอง และ ทริมเรอเป็นลบเพ่อกาหนดหัวเรือเป็นจุดหมน การดูดทราย
ื
�
ุ
ื
�
ื
�
ื
กันเรือลาอ่นไม่ให้ผ่านได้ ในวันถัดจากการเกยต้น บริเวณหัวเรือออกเพ่อให้ทริมเรือเป็นลบได้ การถ่าย
ื
้
ื
ื
้
�
�
ั
เรือสินค้าอีกอย่างน้อย ๑๕ ล�า ในคลองต้องจอดรอไว้ที่ นาหนักด้านท้ายออก (ถังอบเฉา, นาจด) เพ่อให้เกิด
ี
�
จุดจอดทอดสมอ และอย่างน้อย ๔๒๓ ล�า เข้าแถวคอย โมเมนต์มากพอท่จะทาให้ทริมเรือเป็นลบ โดยเทียบระยะ
�
้
ึ
ิ
ระยะทางกว่า ๑๐๐ กิโลเมตรในคลองสุเอซ ระหว่างรอ ทางจากจุด LCF ซ่งหากยังไม่ได้ก็ต้องเพ่มนาหนักด้านหัว
ิ
ั
ุ
ึ
ี
ื
แก้ไขสถานการณ์การกีดขวางเกิดข้นตอนใต้ของคลอง ช่วยการขดลอกสนดอนทอาจจะทาให้ท้ายเรอตดได้
่
�
ี
ี
ื
�
�
�
้
ส่วนที่มีสองร่องนา จึงไม่มีทางท่เรือลาอ่นจะผ่านไป ขณะที่เรือเหว่ยงออก การกาหนดจุดยึดโยงเรือต่าง ๆ
�
่
ื
ี
มีการประเมินมูลค่าความเสียหายทางเศรษฐกิจในภาพรวม โดยเฉพาะท้ายเรือต้องเป็นพ้นท่ไม่สูงกว่าจุด G และไม่ตากว่า
�
ื
�
การขนส่งทางทะเลเป็นวันละ ๑๕ ล้านเหรียญสหรัฐ จุดศูนย์กลางกาลังลอยของเรือ (B) และเม่อดาเนินการ
๘
้
ื
หรือประมาณ ๔๖๘ ล้านบาทต่อวัน เรียบร้อยก็รอเวลาให้นาข้นสูงสุด เพ่อให้หัวเรือเป็น
�
ึ
�
การช่วยเหลือเรือ The Ever Given จากการติดตื้น จุดหมุนดึงท้ายเปิดด้วยกระแสนาตามธรรมชาติล้วนเป็น
้
ิ
ึ
ี
ริมฝั่ง เร่มต้นข้นด้วยการระดมแรงงานจากอยิปต์ แนวทางการปฏิบัติเมื่อจ�าเป็นต้องกู้เรือในลักษณะเช่นนี้
ื
ี
ี
ี
เนเธอแลนด์ ญ่ปุ่น และอิตาล เรือลากจูงจากอียิปต์ เคร่องมือสาคัญในการกู้ภัยคร้งน้ได้แก่เรือลากจูง
�
ั
�
ี
อิตาล และเนเธอแลนด์ ๑๔ ลา มาช่วยในการดึง - ดันเรือ (Tug Boat) โดยปกติบริษัท Egypt’s Suez Canal มี
มีการใช้รถตักดิน Komatsu มาช่วยในการตักดินบริเวณ เรือลากจูงจ�านวน ๓๑ ล�า แต่ในภารกิจครั้งนี้ได้ถูกระดม
ที่หัวเรือติดอยู่ริมฝั่งคลองลึกกว่า ๑๖ ฟิต อียิปต์ได้ขอให้ รวมตัวทยอยกันมาจากหลายประเทศรวมทั้งสิ้น ๑๔ ล�า
ิ
บรษัท Boskalis จากเนเธอร์แลนด์ ซงเป็นบรษท โดยแต่ละลาจดเป็นเรือลากจูง Ocean Tug เช่นเรือ
ั
่
�
ึ
ั
ิ
ื
�
�
ขุดลอกที่ให้บริการเกี่ยวกับการก่อสร้าง และบ�ารุงรักษา Baraka 1 มีกาลังเคร่องยนต์ ๑๖,๐๐๐ แรงม้า หรือกาลังดึง
โครงสร้างพ้นฐานทางทะเลในระดับสากล บริษัทฯ (bollard pull) ๑๓๐ เมตริกตัน เรือ Mosaed 2 และ
ื
ี
มีกองเรือขุดลอกท่ใหญ่ท่สุดแห่งหน่งของโลก และได้ส่ง Mosaed 3 มีก�าลังดึง (bollard pull) ๑๔๐ เมตริกตัน
ี
ึ
เรือลากจูงมาช่วย ๒ ล�า พร้อมทีมงาน นอกจากนั้นต้องมี เรือ Alp Guard ที่มีก�าลังดึงถึง ๒๘๕ เมตริกตัน อันเป็น
ี
ิ
ิ
ิ
ั
�
การดดทรายบรเวณหวและท้ายเรอออกโดยตลอดตังแต่ กาลงหนนหลักในพนทปฏบตการ หากเปรยบเทยบ
ุ
ั
ี
ื
้
ู
่
้
ี
ื
ั
ี
ิ
�
เร่มงานได้ดูดทรายออกมากถึง ๒,๐๐๐ ลูกบาศก์เมตร กับเรือหลวงปันหย เรือลากจูงลาใหม่ของกองทัพเรือ
ื
ต่อชวโมง เพ่อหาจดหมุนของตัวเรือร่วมกับการสูบนา มีกาลังดึง (bollard pull) ๕๓ เมตริกตัน จึงเห็นภาพ
�
ุ
�
้
่
ั
ี
อับเฉา (Ballast water) ออกอีก ๙,๐๐๐ ตัน เพื่อท�าให้ ได้ชัดเจนว่าเรือลากจูงในภารกิจน้ล้วนเป็นเรือ Tug ขนาด
ี
ู
ิ
้
็
้
ทริมเรือเปล่ยนแปลงเกิด moment ของเรือให้เปล่ยน ใหญ่ทงสน อย่างไรกตามเมอเป็นทชดเจนว่าเรือลากจง
ี
ั
ี
่
ั
่
ื
๖ วีดีโอจ�าลองข้อมูลการเดินเรือจากระบบ AIS https://www.youtube.com/watch?v=fDZ7ozObvx4
๗ Center of Flotation
๘ Buoyancy of force
นาวิกศาสตร์ 35
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ส่อตะวันออกกลางเล่นข่าวการต่อสู้ของฝ่ายเรือและฝ่ายคลองเรียกค่าเสียหาย
ื


ไม่สามารถปฏิบัติภารกิจน้ได้เพียงลาพัง ทีมกู้เรือจึง ปลายทางในยุโรป และเอเชียเหมือนในอดีต และในคืนวัน
ี
�
ี
ึ
้
�
ื
รอคอยช่วงเวลาท่เหมาะสมคือช่วงเวลานาข้น และเพ่อ อาทิตย์ที่ ๒๘ มีนาคม ระดับน�้าในคลองสุเอซสูงขึ้นกว่า
ิ
�
ให้เป็นไปตามแผน ทีมกู้ภัยก็จาเป็นต้องอาศัยการขนถ่าย ปกต เนื่องจากเป็นคืนดวงจันทร์เต็มดวงหรืออยู่ในช่วงคืน
ี
๙
การดดทรายท่อยู่ใต้คลองให้ทันการด้วย ความรีบเร่งของ เดือนดับ หรือเรียกว่าซูเปอร์ฟูลมูน (Super full moon)
ู
ั
ึ
้
ี
ี
้
�
ั
ฝ่ายต่าง ๆ ท่ต้องดาเนินการให้ทนกับวันท่นาจะขนสูงสุด ท่ดวงจันทร์เข้าใกล้โลกมากท่สุดคร้งแรกของปีพอดีทาให้
�
ี
ี
�
เรือขุดได้กาจัดทราย ๙๕๐,๐๐๐ ลูกบาศก์ฟุต และขุดลง เรือลอยขึ้นมาได้ง่ายกว่าเดิม
�
ิ
�
ไปท่ความลึก ๖๐ ฟุต รอบตัวเรือ หากพลาดกาหนดเวลาน ้ ี ต่อมาเวลา ๐๒:๐๐ น. ตามเวลาท้องถ่นของวัน
ี
ี
่
ี
จะมีค่าใช้จ่ายสูงข้นตามมา เรือท่รอเดินทางข้ามคลอง อาทิตย์ท ๒๙ มีนาคม ทีมงานกู้ภัยได้ใช้เรือลากจูง
ึ
สุเอซอยู่ในทะเลเมดิเตอร์เรเนียน และทะเลแดง จะต้อง ๑๒ ลา โดย ๒ ลาอยู่ด้านหน้า ๖ ลาผลักด้านหลัง
�
�
�
�
�
�
ื
ึ
ี
เผชิญกับการเดินทางท่ยาวนานข้น เรือท้งหลายคงต้อง และ ๔ ลาดึงท้ายเรือ เรือทุกลาเร่งเคร่องเต็มกาลังจน
ั
เดินทางไปอ้อมแหลม Good Hope เพื่อไปยังจุดหมาย ในท่สุดก็สามารถดึงหัวเรือออกจากฝั่งตะวันออกของ
ี
๙ คืนดวงจันทร์เต็มดวงหรืออยู่ในช่วงคืนเดือนดับ เมื่อดวงจันทร์เรียงตัวในแนวเดียวกับดวงอาทิตย์ โดยมีโลกอยู่ระหว่างดาวทั้งสองพอดี จะท�าให้เกิดแรงดึงดูด
มหาศาลระหว่างดาวขึ้นที่ทั้งสองด้านของโลก ท�าให้ระดับน�้าสูงขึ้น ซึ่งโดยปกติจะเกิดขึ้นสองครั้งต่อเดือน เกิดขึ้นในช่วงซูเปอร์ฟูลมูน (Super full moon) ที่
ดวงจันทร์เข้าใกล้โลกมากที่สุดครั้งแรกของปีพอดี
นาวิกศาสตร์ 36
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ิ
คลองสุเอซได้ในเวลาประมาณ ๐๕:๐๐ น.ตามเวลาท้องถ่น อุปกรณ์ขัดข้อง “Admiral Osama Rabie, chairman of
(ซึ่งตรงกับช่วงเช้ามืดเมื่อวันที่ ๒๙ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๖๔ the SCA, said that weather conditions were “not
ในประเทศไทย) เมื่อกระแสน�้าลดลง และเคลื่อนตัวออก the main reasons” for the ship’s grounding, add-

ื
ไปทางใต้สู่ทะเลแดง เรือก็ค่อย ๆ เคล่อนออกไปกลาง ing, “There may have been technical or human
ึ
�
�
ื
้
ี
ลาคลองอย่างช้า ๆ และเม่อระดับนาสูงข้นท ๖.๘๒๔ ฟต errors ... All of these factors will become
ุ
่
(๒.๐๗ เมตร) ในเวลา ๑๑:๔๒ น. งานทั้งหมดก็ใกล้เข้าสู่ apparent in the investigation.” ดังน้น หลักฐาน
ั
ตอนจบ เรือลากจูงหลายล�าเริ่มดึงเรืออีกครั้ง และเมื่อถึง ส�าคัญที่ต้องเอามาเปิดกันคือ การพล๊อตเส้นทางเดินเรือ
�
ยามบ่ายเรือ Ever Given ก็ค่อย ๆ ลอยลาเข้าหากลางร่อง จากระบบ AIS คาให้การพนักงานถือท้าย พนักงาน
�
ื
คลองสุเอซได้ในท่สุด ภายหลังเรือออกจากการติดต้น ส่งจักร ผู้ปฏิบัติงานบนสะพานเดินเรือ รวมถึงข้อความ
ี
ั
ได้มีการตรวจสอบสภาพความเสียหายของร่องนา และ การสื่อสารที่สามารถถอดออกจาก Ship Voyage Data
้
�
คลองสุเอซได้กลับมาให้บริการแก่เรือสินค้าในเวลา Recorder (VDR) คล้ายกล่องดาของเคร่องบิน ดังน้น
�
ื
ั
๑๙:๐๐ น. ของวันเดียวกัน ซึ่งภายหลังจากที่เรือ Ever ท้งสองฝ่ายคงจะต้องหาจุดลงตัวว่าใครต้องรับผิดชอบ
ั
Given ออกจากการติดตื้นแล้ว ทางการอียิปต์ให้เรือเข้า อะไร อย่างไร การเจรจาต่อรองคงต้องด�าเนินกันต่อไป
มาจอดบริเวณอ่าว Great bitter ส่วนหน่งของคลองสุเอซ เม่อวันท ๗ เมษายน พ.ศ.๒๕๖๔ บริษัท Suez Canal
ึ
่
ื
ี
ใกล้ ๆ จุดเกิดเหตุเดิม โดยยังไม่อนุญาตให้เรือเดินทางไปต่อ Authority (SCA) ได้ส่งเร่องฟ้องศาลอียิปต์เรียกร้อง
ื
เพราะต้องสอบสวนหาข้อเท็จจริง และคานวณค่าเสียหาย ค่าเสียหาย ๙๑๖ ล้านเหรียญสหรัฐ (ประมาณ ๒๘,๓๐๐
�
เพ่อเรียกร้องกับบริษัทเจ้าของเรือจากการเกยต้นกีดขวาง ล้านบาท) จากบริษัท Shoei Kisen Kaisha จ�ากัด ที่เป็น
ื
ื
การจราจรให้เรียบร้อยก่อนถึงจะออกจากคลองสุเอซได้ เจ้าของเรือ Ever Given สาหรับค่าใช้จ่ายในการปฏิบัติการ
�
ท้งน้มีรายงานว่าเม่อคลองสุเอซเปิดราคานามันดิบ Brent กอบกู้เรือ สร้างความล่าช้าในการจราจร และการสูญเสีย
้
�
ี
ื
ั
และ West Texas Intermediate (WTI) ได้มีการปรับตัว ค่าธรรมเนียมผ่านคลองที่เกิดจากการที่เรือ Ever Given
ลดลงในทันที ขวางคลอง นับเป็นจานวนเงินท่หลายฝ่ายออกมาให้ความ
�
ี
�
การนาเรือผ่านคลองสุเอซจะต้องมีนาร่อง (Pilot) คดเหนว่ามากเกนไปในด้านของผลประโยชน์ชาตอยปต์
�
ิ
ี
ิ
ิ
็
ิ
ี
ิ
ึ
ข้นมาบนเรือ และเร่มจากการติดต้งไฟส่องท่หัวเรือ เพียงผู้เดียว และน้อยเกินไปในด้านของความเสียหาย
ั
�
เป็นไฟส่องออกไป ๒ จุดหน้าเรือ หลังจากน้นนาร่อง ท่เกิดผลกระทบข้นต่อโลกในการขนส่งทางทะเล ท้งน ี ้
ั
ึ
ี
ั
�
�
(Pilot) จะอยู่บนสะพานเดินเรือให้ข้อมูลคาแนะนา บริษัท Shoei Kisen Kaisha ได้ออกมาปฏิเสธที่จะจ่าย
�
การเดินทางด้วยการแนะนาเข็ม หางเสือ และความเร็ว เงินดังกล่าว ทาให้เม่อวันท ๑๓ เมษายน พ.ศ.๒๕๖๔
ี
ื
่
�
ั
โดยมีนายเรือ หรือต้นหนเป็นผู้ส่งการตามแผนท ่ ี ทางการอยปต์ดาเนนการตามหมายศาล ยดเรอ Ever
�
ิ
ื
ึ
ิ
ี
ร่องน�้า ซึ่งน�าร่องจะไม่มีความผิดใดหากเกิดอุบัติเหตุขึ้น Given ตามมาตรา ๕๙ และ ๖๐ ของกฎหมายการค้า
ั
กับเรือ ความรับผิดชอบท้งมวลยังคงอยู่กับผู้บังคับการเรือ ทางทะเลของอียิปต์ จนกว่า บริษัท Shoei Kisen Kaisha
ั
ั
ื
ื
ท้งน้ผู้บังคับการเรือจะส่งการโดยเช่อ หรือไม่เช่อนาร่อง จะจ่ายเงินค่าเสียหายตามท่อียิปต์เรียกร้อง ซ่งกาหนดว่า
�
ี
�
ึ
ี
ก็ได้ สาหรับเหตุการณ์น้คาให้การระหว่างทางเรือกับ เรือจะถูกยึดจนกว่าจะมีการช�าระค่าชดเชยเต็มจ�านวน
�
ี
�
นาร่องยังคงไม่เป็นไปในแนวทางเดียวกัน กล่าวคือ ผลกระทบจากเหตุการณ์ Ever Given ขวางคลอง
�
�
เรือบอกว่าเกิดลมกระโชกแรงทาให้เรือเสียการควบคุม บริษท Lloyd’s Register วิเคราะห์ว่าเหตุการณ์คร้งน ้ ี
ั
ั
ในขณะท่ฝ่ายทางการอียิปต์บอกว่าลมไม่ได้เป็นเหตุหลัก ส่งผลกระเทอนต่อเศรษฐกจโลก โดยก่อให้เกดความ
ี
ิ
ื
ิ
ื
ี
ให้เกิดอะไรแบบน้ได้ต้องมีปัจจัยอ่น เช่น คน หรือ เสียหายระหว่างเอเชีย และยุโรปเฉล่ยกว่า ๓๐๐,๐๐๐
ี
นาวิกศาสตร์ 37
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ึ
�
ล้านบาทต่อวัน ผลกระทบต่อมาคือ ทาให้การขนส่งสินค้า ตู้คอนเทนเนอร์มีแนวโน้มขาดแคลนมากข้น จากตู้
ี
ี
�
ท่ไปถึงจุดหมายล่าช้ากว่ากาหนด เพราะปัญหาท่ตามมา หมุนเวียนช้าลง ในส่วนของค่าระวางเรือ ค่าธรรมเนียม
ึ
�
�
คือ ทาให้มีเรือขนส่งสินค้าติดค้างอยู่ตามท่าเรือจานวนมาก ต่าง ๆ เท่าท่สอบถามสมาชิกยังไม่ปรับข้น สรท. ยัง
ี
ี
้
ดังเช่นที่ท่าเรือแอนต์เวิร์ป ประเทศเบลเยียม เป็นท่าเรือ คาดการณสงออกไทยปนจะขยายตวได ๔% ตามทตงไวเดม”
้
ั
ี
่
้
ิ
์
ั
ี
้
่
่
ี
�
�
ใหญ่อันดับ ๒ ในยุโรป ทาให้มีเรือมาจอดเทียบท่ารอ ในขณะท นายสายัณห์ จันทร์วิภาสวงศ์ ผู้ชานาญการ
�
ขนส่งสินค้าจานวนมาก ซ่งทาให้ท่าเรือเกิดปัญหาความ ด้านโลจิสติกส์ ให้สัมภาษณ์ว่า “แม้สถานการณ์คลองสุเอซ
�
ึ
ิ
ี
แออัดต่อเน่องไปอีกหลายอาทิตย์ หรือหลายเดือน โดยท ี ่ จะเร่มคล่คลาย แต่ยังมีประเด็นท่จะตามมาหลังจากน ้ ี
ื
ี
ั
เหตุการณ์น้จะส่งผลกระทบต่อท้ง Supply Chain ท่ไม่ใช่ อีกมากที่ส�าคัญ ได้แก่ ตู้สินค้าหรือตู้คอนเทนเนอร์ที่โลก
ี
ี
ี
ึ
ี
เฉพาะแค่เรือท่เข้าเทียบท่า แต่เรือท่ต้องเดินทางออกจาก ขาดแคลนอยู่แล้วจะขาดแคลนมากข้น เพราะปริมาณ
ึ
ท่าเรือด้วย เพราะท่าเรือแอนต์เวิร์ปไม่ได้เป็นแค่เพียง ตู้คอนเทนเนอร์ในเรือ Ever Given ซ่งมีมากกว่า
ท่าเรือส�าหรับน�าเข้าสินค้า แต่ยังมีการส่งออกสินค้าด้วย ๑๘,๓๐๐ ตู้ รวมกับปริมาณตู้คอนเทนเนอร์ในเรือต่าง ๆ
�
ทาให้ท่าเรือต้องมีการจัดการไม่ให้เรือ “แออัด” อย่าง ที่รอเข้า - ออกคลองสุเอซ ซึ่งความล่าช้าในการส่งมอบ
ื
�
ไม่เป็นระบบ เพราะจะทาการเดินเรือขนส่งสินค้าอ่น ๆ สินค้าจะทาให้ตู้กลับคืนหมุนเวียนในระบบช้าลง ต่อมา
�
ื
ได้รับผลกระทบต่อเน่องเป็นลูกโซ่ โดยจากเหตุการณ์น ี ้ คือ ความล่าช้าในการส่งมอบสินค้าให้ลูกค้าในยุโรปท ี ่
�
จะทาให้มีเรือจานวนมากท่ไปแออัดอยู่ท่ท่าเรือแถบ ช้าลงจากเดิม ทาให้คู่ค้าเสียโอกาสในการขาย และจะ
ี
ี
�
�
่
้
็
่
ยุโรป รวมถึงท่าเรือแถบเอเชีย และตะวันออกกลาง กระทบกับโรงงานผลิตตนทางเปนลูกโซ ซึ่งหากผูสงออก
้
ั
ี
นอกจากน้นด้านของซัพพลายตู้คอนเทนเนอร์เปล่าท ี ่ ไทยรับเงินตามแอล/ซ อาจจบกันไป แต่ถ้าเป็นการรับเงิน
�
ื
ปัจจุบันมีจานวนขาดแคลนอยู่แล้วท่วโลก เพราะเรือ โดยการโอนเงินอาจมีการต่อรองจากผู้ซ้อ ให้ผู้ส่งออกไทย
ั
ท่ติดค้างอยู่มีจานวนมากท่บรรทุกตู้คอนเทนเนอร์เปล่า ช่วยชดเชยความเสียหายจากความล่าช้าในการส่งมอบ
ี
�
ี
�
ื
ั
เพ่อมาบรรทุกสินค้าใหม่อีกด้วย รวมถึงสินค้าอย่าง รวมถงอาจขอให้จ่ายภาษีนาเข้าในกรณีหากยงไม่รบ
ั
ึ
เซมิคอนดักเตอร์ ซึ่งเป็นชิ้นส่วนส�าคัญในการผลิตสินค้า มอบสินค้า ซึ่งคู่ค้ามีสิทธิ์ตีกลับไม่รับของหากเลยเวลาที่
ต้งแต่สมาร์ทโฟน เคร่องเล่นเกม ไปจนถึงรถยนต์ ซ่งกาลัง กาหนด แล้วให้ผู้ส่งออกไปจ่ายค่า Freight (ค่าระวางเรือ)
ึ
�
ั
ื
�
ี
ประสบปัญหาขาดแคลนอยู่ตอนน อุตสาหกรรมการผลิต เอง ตรงน้จะเป็นภาระของผู้ส่งออก หลายเร่องจะยุ่งยาก
้
ี
ื
ิ
๑๑
ึ
ึ
ึ
สินค้าดังกล่าวก็อาจจะได้รับผลกระทบเพ่มมากข้น ๑๐ มากข้นคงข้นกับการเจรจาต่อรอง” ดังน้นตราบใดท ่ ี
ั
ผลกระทบท่เกิดข้นกับประเทศไทย นายวิศิษฐ์ นาจากคลองมอญไหลผ่านออกสู่ทะเลหลวงไปคลองสุเอซ
ี
ึ
้
�
ลมลอชา รองประธานสภาผู้ส่งสนค้าทางเรือแห่ง เหตุการณ์เรือ Ever Given ในคลองสุเอซย่อมส่งผลกระทบ
ิ
ิ
้
ื
่
ประเทศไทย (สรท.) ใหสมภาษณสรปไดวา จากเหตการณ ์ ถึงเรือสินค้าจากแม่น�้าเจ้าพระยาด้วยเช่นกัน
ั
ุ
์
ุ
้
้
ี
คลองสุเอซท่ผ่านมาได้กระทบต่อการส่งออกสินค้า ส่งท้ายบทเรียนจระเข้ขวางคลอง
�
ี
ึ
ไทยไปยุโรปมีความล่าช้า ซ่งในปีท่ผ่านมาการค้าไทย - จระเข้ตัวใหญ่อย่างเรือ Ever Given ลาใหญ่
สหภาพยุโรป (รวมอังกฤษ) มีมูลค่ากว่า ๑.๑ ล้านล้านบาท ระวางขับน�้า ๒๐๐,๐๐๐ ตัน ยาว ๔๐๐ เมตร บรรทุก
ิ
ี
“ผลกระทบท่เกดข้นเป็นเรองการส่งมอบทล่าช้า คู่ค้า ตู้คอนเทนเนอร์ขนาด ๒๒ ฟุต ได้สูงสุด ๒๐,๐๐๐ ตู้
ึ
่
่
ี
ื
ี
ชะลอออเดอร์ใหม่เพ่อรอดูสถานการณ์ และจากน ้ ี เป็นวิวัฒนาการด้านการขนส่งสินค้าทางทะเลท่นับวัน
ื
๑๐ http://snp.co.th/2021/04/logistics-corner-665/
๑๑ “วิกฤติ‘คลองสุเอซ’ยังไม่จบ สะเทือนค้าไทยต่อ” หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจออนไลน์ https://www.thansettakij.com/content/Macro_econ/474102,
๓๑ มีนาคม ๒๕๖๑
นาวิกศาสตร์ 38
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

จระเข้ขวางคลองกระทบเศรษฐกิจโลก ราคาน�้ามันดิบตกลงต�่าสุดทันที


ู
้
ู
่
ี
่
่
่
่
ึ
ี
จะมีเรือใหญ่ขนาดน้มากข้น เพ่อให้ปริมาณการขนสินค้า ในรปแบบใหมอยางการกอการร้ายทผกอการรายใช้วธการ
ื
ิ
ี
้
�
ี
ึ
ได้สูงข้นในแต่ละเท่ยว หัวใจสาคัญของการขนส่งสินค้า แบบอสมมาตร (Asymmetric Warfare) กระท�าต่อช่อง
�
้
คือ ตรงเวลา และสินค้าปลอดภัย นักเดินเรือจึงต้อง ทางนาลัดเลาะใด ๆ ย่อมจะสะเทือนต่อการดูแลความ
ี
ั
ี
เลือกเส้นทางเดินเรือท่ส้นท่สุด มีค่าใช้จ่ายน้อยท่สุด และ ปลอดภัยในการเดินเรือเป็นแน่ คลองสุเอซเป็นบทเรียนท ี ่
ี
ี
ั
ปลอดภัยท่สุด ดังน้นทางลัดอย่างคลองสุเอซจึงกลาย ดีว่าเวลาปกติ หรือภาวะสงคราม หรือความขัดแย้งใด ๆ
ี
ั
เป็นเส้นทางเดินเรือการค้าคับค่งท่สุดในโลก อุบัติเหต ุ ท�าให้คลองเปิดบริการไม่ได้แรมวันแรมปีมีแต่ขาดทุน
ั
ื
ี
จากความไม่ต้งใจด้วยกระแสลม หรือด้วยความประมาท เม่อพิจารณาจากค่าปรับท่ทางบริษัทคลองสุเอซ
ื
ิ
�
หรอดวยเครองจกรขัดของ สงผลกระทบสะเทอนเศรษฐกจ เรียกเก็บเจ้าของเรือ Ever Given เป็นจานวนมหาศาล
ื
ั
่
ื
่
้
้
ั
ั
ท่วโลก ดังน้นทีมกู้ภัยของคลองขุดท้งหลายต้องม ี แสดงให้เห็นเป็นตัวอย่างถึงค่าใช้จ่ายในการกู้เรือท่สูง
ั
ี
ี
ั
ความพร้อมท้งเคร่องมือ และคนท่มีขีดความสามารถสูง มหาศาล หากเกิดสถานการณ์วิกฤตภายในคลอง รวมถึง
ื
ี
ท่สาคัญในภาวะสงครามคลองขุดเหล่าน้ยังเป็นจุดล่อแหลม การระดมสรรพกาลังจากภายใน และภายนอกประเทศ
ี
�
�
�
ท่จะถูกกาหนดเป็นบัญชีเป้าหมายของฝ่ายตรงข้ามหาก ต้องแข่งกับเวลาท่มีผลกระทบกับเศรษฐกิจโลกเป็น
ี
ี
เจ้าของคลองคิดว่าจะใช้เป็นเส้นทางเคล่อนย้ายกาลัง นาท ดังน้นประเทศใดคิดอยากจะขุดคลองเพ่อเป็น
ี
ื
ื
�
ั
ุ
่
ื
ทางเรือได้อย่างปกติคงไม่ง่ายโดยแน่ หรือภัยคุกคาม เส้นทางลัดอย่างคลองปานามาเชอมระหว่างมหาสมทร
นาวิกศาสตร์ 39
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ื
แปซิฟิกกับทะเลแคริบเบียน คลองคีลในเยอรมนีเช่อม แล้วจะรุ่งเรือง กระตุ้น GDP ของประเทศโดยเฉพาะ
ี
ื
ระหว่างทะเลเหนือกับทะเลบอลติก คงต้องไตร่ตรอง ในพ้นท่ภาคใต้ แถมยังจะช่วยเสริมยุทธศาสตร์ของภาครัฐ
ี
ึ
ึ
ึ
ี
กันให้ถ่ถ้วนข้นอีกหลายเท่าตัว ซ่งไทยเราเป็นหน่งใน ท่จะผลักดันให้ประเทศไทยหลุดพ้นจากกับดักประเทศ
ประเทศที่มีโครงการขุดคลองไทยมาอย่างช้านาน มีการ รายได้ปานกลาง สู่การเป็นประเทศท่มีรายได้สูงด้วย
ี
ุ
�
ั
ี
้
้
ั
ึ
ศกษาโครงการขดคลองจานวนหลายครงแต่ละครงใช้ แต่เด๋ยวก่อนครับท่านผู้อ่านในปี ๒๐๒๐ ประเทศไทย
ื
ี
ื
�
งบประมาณแพงเอาเร่อง ทาให้ผู้ได้หัวคิวยกเร่อง ผู้ยังไม่มีคลองไทยม GDP ลาดับท ๒๕ ในปี ๒๐๒๑
่
ี
�
ขออนุญาตสารวจ แฝงอยู่ในกลุ่มฝันหวาน อยากขุด ลาดบท ๒๖ แต่ประเทศอยปต์ผ้ครอบครองคลอง
ั
ู
�
่
ี
ี
ิ
�
ี
คลองไทย มักเอาตัวเลขรายได้ประเทศหากมีคลองไทย สุเอซมา ๑๕๒ ปีแล้ว ในปี ๒๐๒๐ ม GDP ลาดับท ี ่
�
ื
๑๓
�
่
ี
�
ี
ั
และพ้นท่เศรษฐกิจรอบคลอง รวมท้งการพัฒนาการ ๓๔ ในปี ๒๐๒๑ ลาดับท ๓๕ ทาให้เห็นได้ว่า
ท่องเท่ยวทางทะเล จะท�าให้ไทยมีรายได้ปีละไม่ตากว่า เศรษฐกิจประเทศอียิปต์ไม่ได้รุ่งเรืองจากคลองสุเอซ
ี
่
�
๔ ล้านล้านบาท สาหรับการขุดคลองเส้น 9A ผ่าน ๕ จังหวัด แต่อย่างใด ความคุ้มค่าในการอยากมีอยากได้
�
กระบี่ ตรัง นครศรีธรรมราช พัทลุง และสงขลา ๑๒ คลองไทยของกล่มฝันหวาน จะเกิดได้จริงหรือไม่
ุ
“จระเข้ขวางคลอง บทเรียนจากคลองสุเอซถึง หรือควรกลับไปแก้ไขส่งก่อสร้างท่สร้างมาแล้ว
ี
ิ
ี
อนาคตคลองไทย (ตอนจบ)” ในฉบับหน้าจะกล่าวถึง ไม่ได้ใช้ประโยชน์หรือใช้แล้วไม่ได้คุ้มทนท่ก่อสร้าง
ุ
ี
ั
ความเป็นมาของคลองไทย ข้อดีและข้อเสีย ท่มาจาก เช่น อีกหลาย ๆ ท่าเทียบเรือท้งในทะเล และใน
ั
ี
้
�
ุ
�
บทเรียนของคลองสุเอซ ประเทศอียิปต์ ที่กลุ่มฝันหวาน แม่นา ควรหมดยคตานาพรกละลายแม่นากนเสยท ี
�
้
้
ิ
�
มักนามาเป็นตัวอย่างว่าหากประเทศไทยขุดคลองไทย (ติดตามต่อฉบับหน้า)
�
๑๒ หนังสือพิมพ์ประชาชาติ (ออนไลน์), https://www.prachachat.net/public-relations/news-419729
๑๓ https://statisticstimes.com/economy/projected-world-gdp-ranking.php
นาวิกศาสตร์ 40
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ี
ึ
อุบัติเหตุจากการฝึกย่อมเกิดข้นได้เสมอ แม้แต่ Expeditionary Force หรือ I MEF ขณะท่กองร้อยบราโว
ึ
�
ึ
ชาติมหาอานาจอย่างสหรัฐอเมริกา ซ่งถือได้ว่าเป็น กองพันผสมยกพลข้นบก (Bravo Company, Battalion
�
ประเทศหน่งท่กองทัพมีความพร้อมรบสูง จากเหตุการณ์ Landing Team 1/4) เข้ารับการฝึกร่วมกับกองกาลัง
ี
ึ
้
ี
ท่รถสะเทินนาสะเทินบก (amphibious assault ทางเรือ Makin Island Amphibious Ready Group
�
vehicle: AAV) ได้จมลงในทะเลระหว่างการฝึกช่วง ห้วงการฝึกการโจมตีโฉบฉวยสะเทินน�าสะเทินบกไปยัง
้
ปลายเดือนกรกฎาคมปีที่ผ่านมา โดยอุบัติเหตุ AAV จม เกาะ San Clemente ในขั้นการเคลื่อนที่จากเรือสู่ฝั่ง
ึ
ในครั้งนี้นั้น นับเป็นครั้งที่ ๒ ในรอบ ๒๕ ปี ของการใช้ ปัญหาแรกเกิดข้นช่วงกลางวันหลังจากท่การเคล่อนท ่ ี
ื
ี
AAV ของนาวิกโยธินสหรัฐอเมริกา จากเหตุการณ์น ี ้ จากเรือสู่ฝั่งไปยังเกาะ San Clemente ได้เสร็จสิ้นแล้ว
�
ิ
�
มีผลให้มีผู้เสียชีวิต ๙ นาย รวมถึงนาวิกโยธินสหรัฐอเมริกา ขณะกาลังพลกาลังตรวจเช็คส่งของอยู่ท่ชายหาด ผู้บังคับรถ
ี
�
้
�
้
ั
ได้ส่งระงับการใช้งาน AAV ในการปฏิบัติการทางนา AAV ได้ตรวจพบว่าถังนามันเกียร์ (Transmission)
�
ั
ี
ไปจนกว่าจะมีข้อสรุปถึงสาเหตุท่แท้จริงของอุบัติเหต ุ มีรอยร่ว ตามระเบียบปฏิบัติประจา (รปจ.) จะต้องขอรับ
�
�
การจมดังกล่าว แต่ในการใช้ AAV ปฏิบัติการทางบกนั้น การสนับสนุนการซ่อมทาไปยังตอนซ่อมบารุงของ
ั
ี
ึ
ื
สามารถใช้ได้ตามปกต (สามารถปฏิบัติการในทะเลได้ กองร้อย ซ่งอยู่ท่ต้งปกต เน่องจากหน่วยรถ AAV ท่มาฝึกน ี ้
ี
ิ
ิ
�
อีกครั้งเมื่อ ๑๖ เมษายน ๒๕๖๔) เป็นหน่วยระดับหมวดไม่มีตอนซ่อมบารุงในอัตรา จึง
ไม่มีขีดความสามารถในการซ่อมบารุงทางเทคนิค
�
ผลการตั้งคณะกรรมการสอบสวน แต่เน่องจากในขณะน้นมีช่างเคร่องมาบรรจุในตาแหน่ง
ื
ั
�
ื
นาวิกโยธินสหรัฐอเมริกา ได้ต้งคณะกรรมการ พลขับผู้ช่วย (พลขับผู้ช่วยคนเก่าอยู่ในช่วงรักษาอาการ
ั
สอบสวนเหตุการณ์นี้ โดยใช้ระยะเวลาในการด�าเนินการ ติดเชื้อโควิด - ๑๙) ผู้บังคับรถ AAV จึงพิจารณาแล้วว่า
�
�
กว่า ๘ เดือน มีรายละเอียดและประเด็นต่าง ๆ ที่ส�าคัญ น่าจะแก้ไขข้อขัดข้องได้ จึงตัดสินใจดาเนินการซ่อมทาเอง
ดังนี้ เมื่อดาเนินการซ่อมทาเสร็จแล้วได้เติมนามันเกียร์ไป
�
้
�
�
เม่อวันท ๓๐ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๖๓ ในการฝึก ๖ แกลลอน ให้ได้ตามความต้องการของ AAV คือ ต้องมี
ี
ื
่
ตามวงรอบการปฏิบัติราชการ (Early Deployment ๑ ใน ๔ ของ ๒๓ แกลลอน
th
Training) ของหน่วย 15 MEU หรือ 15 Marine เวลา ๑๖๓๐ เป็นการถอนตัวกลับเรือ ขณะท ี ่
th
�
ี
�
ื
ึ
st
ึ
Expeditionary Unit ซ่งเป็นหน่วยข้นตรงของ 1 Marine กาลังพลในส่วนรับการฝึกกาลังฝ่ากระแสคล่นลมท่รุนแรง
นาวิกศาสตร์ 41
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

้
�
้
�
ของมหาสมุทรแปซิฟิกอยู่ในรถ AAV ก�าลังกลับขึ้นสู่เรือ นอกจากนี ยังมีผลให้ปั๊มนาไฟฟ้าทางานได้ไม่สมบูรณ์
�
้
้
�
USS Somerset (LPD-25) ซึ่งห่างจากฝั่ง San Diego จนไม่สามารถระบายนาออกได้มากกว่าปริมาณนาเข้า
ี
�
ื
ประมาณ ๗๘ ไมล์ ม AAV ๑ ลา โดยมีช่อเรียกอย่าง ระดับน�้าจึงสูงขึ้นเรื่อย ๆ (ปกติรถ AAV ๑ คัน จะมีปั๊มน�้า
ุ
�
่
็
่
ั
ไมเปนทางการวา Track 5 บรรทกกาลงพลทงสน ๑๖ นาย ไฟฟ้า ๒ ตัว ปั๊มน�้าไฮดรอลิก ๒ ตัว)
้
ิ
ั
้
้
ั
ื
�
�
ิ
�
้
ได้เร่มมีนาเข้าในตัวรถ พลขับผู้ช่วยได้รายงานให้ผู้บังคับรถ เม่อน้ามันเกียร์ร่วออกจนหมดนาทะเลก็เข้าไป
ื
�
ี
่
AAV ทราบ ผู้บังคับรถ AAV ได้ประมาณสถานการณ์ แทนท จนทาให้เคร่องยนต์ดับกลางทะเล รถ AAV จึงหยุด
ั
�
ี
แล้วว่า นาท่เข้ามาในตัวรถน่าจะมาจากคล่นท่สูง กลางทะเลในสภาพท่มีสภาพคล่นลมแรง จนเสียโมเมนต้ม
ื
ื
้
ี
ี
ในวันนั้น ไม่น่าจะเป็นการรั่วภายใน อีกทั้งปั๊มน�้า (Bilge ทาให้ปั๊มไฮดรอลกหน้า (Forward Hydraulic Blige
ิ
�
�
้
�
ื
Pump) ซ่งเป็นอุปกรณ์จะใช้ในการระบายนาออกก็ยัง Pump) ไม่สามารถใช้การได้ นาจึงเข้าเคร่องปั่นไฟ ทาให้
้
ึ
�
ท�างานปกติอยู่ ระบบไฟฟ้าขัดข้อง เมื่อน�้าท่วมเลยระดับเข่า ผู้บังคับรถ
ที่ตั้งเกาะ San Clemente
ึ
ั
แต่จากการตรวจสอบในตัวรถหลังเหตุการณ์ตรวจพบว่า AAV จึงได้ส่งการสละรถ AAV ซ่งในสถานการณ์น้นนับว่า
ั
�
้
ี
ี
ื
มีหลาย ๆ จุดในตัวรถท่นาเข้ามาได้ รวมถึงไม่มีนามันเคร่อง เป็นสถานการณ์ท่ยากของผู้บังคับรถ AAV ในการตัดสินใจ
้
�
ี
ในตัวเคร่อง นอกจากน้ระบบไฟหน้าอยู่ในสภาพ เนองจากสถานการณ์ต่าง ๆ ไม่เป็นไปตามเงอนไขทจะ
ื
ี
่
่
ื
่
ื
�
ติดต้งยังไม่เรียบร้อย ซ่งสันนิษฐานได้ว่าการซ่อมทา ส่งการน้นได้ เช่น สภาวะคล่นลมแรงและนาทะเล
้
ั
ื
ึ
ั
ั
�
ั
ข้นต้นของช่างเคร่องก่อนการถอนตัวน้นอาจทาไม่ได้ ที่เย็นมาก ก�าลังพลที่ขาดการฝึกครบตามวงรอบการฝึก
ั
�
ื
ตามมาตรฐานของการซ่อมบ�ารุง ระบบเครื่องยนต์น่าจะ ก่อนปฏิบัติงาน ไม่มีเรือช่วยชีวิต รวมถึงระบบไฟฟ้าดับ
ขัดข้องจากปัญหาน จนส่งผลให้หลังจากลงทะเลได้ ก�าลังพลต้องใช้โทรศัพท์มือถือช่วยในการส่องสว่าง ฯลฯ
้
ี
�
ไม่นาน ระดบนาได้สูงข้นจนเกิดอาการแรงดันไฟฟ้าตก หลังจากท่ผู้บังคับรถ AAV โบกธง November
ั
ี
ึ
้
�
ื
ึ
อุปกรณ์ไฟฟ้าต่าง ๆ เช่น วิทยุภาคส่งไม่สามารถส่งสัญญาน ซ่งหมายถึงรถ AAV กาลังจะจม เป็นสัญญานเพ่อขอ
�
ออกไปได้ ทาให้ระบบวิทยุภายในก็ไม่สามารถใช้การได้ ความช่วยเหลือ เกือบ ๒๐ นาที รถ AAV ที่ร่วมการฝึก
ิ
จนผู้บังคับรถ AAV ได้ตกลงใจใช้การส่งข่าวขอความ ด้วยกันได้สังเกตเห็นความผิดปกติของการปฏิบัต และ
ช่วยเหลือทางทัศนสัญญานโดยการโบกธง November แทน รายงานกลับไปยังหน่วยเหนือ เพ่อจัดชุดช่วยเหลือและ
ื
นาวิกศาสตร์ 42
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ี
ั
ค้นหา ก่อนท่หน่วยเหนือจะส่งการให้รถ AAV ๒ คัน
ั
�
ี
ี
ท่ใกล้ท่สุดเข้าไปช่วยเหลือ โดยการช่วยเหลือน้นกระทาได้
อย่างยากล�าบากเนื่องจากสภาวะคลื่นลมแรง
ั
่
้
ู
พลขับรถ AAV เป็นผจมไปพร้อมกบรถแตก็สามารถ
ื
สวมเส้อชูชีพและออกจากรถ AAV โดยปีนออกท้ายประต ู
ผู้โดยสารได้ทันก่อนหมดสติ แล้วลอยขึ้นสู่ผิวน�้า จากนั้น
ี
ไม่นานก็ได้รับการช่วยเหลือจาก AAV ท่กลับมา โดย
�
กาลังพล ๘ นาย ได้รับการช่วยเหลือ (เสียชีวิตในระหว่าง รถ AAV ขณะฝึกเคลื่อนที่จากเรือสู่ฝั่ง
เดินทาง ๑ นาย อีก ๒ นาย บาดเจ็บสาหัสเข้ารับการ จากเรือ USS Somerset ก่อนเกิดเหตุ
่
ี
รกษาพยาบาลทโรงพยาบาล Scripps Memorial ๑. การกากับดูแลของผู้บังคับบัญชาแต่ละลาดับช้น
�
ั
�
ั
ที่เมือง La Jolla) ๒. ก�าลังพลที่ประสบอุบัติเหตุ
๑. การก�ากับดูแลของผู้บังคับบัญชาแต่ละล�าดับชั้น
ขาดการตรวจสอบสภาพของรถ AAV
รถ AAV ๑๒ คัน จาก ๑๓ คัน ของหมวด AAV นี้
อยู่ในสภาพไม่พร้อมใช้งาน โดยจัดอยู่ในประเภท Deadline
ึ
Vehicle ประมาณเกือบ ๑ ปี ก่อนส่งมอบให้ข้นสมทบกับ
้
่
ี
กองพนผสมยกพลขนบก (กองพันทหารราบท ๑
ั
ึ
กรมทหารราบที่ ๔) ผู้บังคับหมวดซ่อมบ�ารุง AAV ได้แจ้ง
้
ข้อมลดงกล่าวนให้แก่กองพน AAV แล้วว่ารถไม่พร้อม
ี
ั
ู
ั
ใช้งาน รวมถึงหมวด AAV นั้นไม่มีตอนซ่อมบ�ารุง ท�าให้
�
ไม่มีขีดความสามารถในการซ่อมบารุงได้ทันตามเวลา
่
่
ี
่
้
ี
่
่
่
ี
พิธีการเคลื่อนศพผู้เสียชีวิตบนเครื่องบิน กอนสงมอบให MEU แทนทจะเปลยน AAV ทไมพร้อมใช ้
U.S. Air Force C-17 Globemaster III ทั้งหมด กลับเลือกการส่งช่างซ่อม ๓ นาย ไปด�าเนินการ
�
�
ภายหลังจากการรักษาอาการบาดเจ็บแล้วได้กลับมา ซ่อมทาระหว่างปฏิบัติการ ทาให้เกิดประเด็นการ
ให้ข้อมูลในการสอบสวน โดยใช้ระยะเวลานานกว่า ซ่อมบ�ารุงที่ไม่ได้ตามมาตรฐานดังกล่าวตามมา
�
๘ เดือน จึงสามารถสรุปผลได้โดย Lt. Gen. Steven อีกประเด็นหน่งท่สาคัญของการซ่อมบ�ารุง AAV
ี
ึ
�
Rudder ผู้บัญชาการกองกาลังนาวิกโยธินแปซิฟิกหรือ ในห้วงการเตรียมการ (มกราคม – มีนาคม ๒๕๖๓)
MARFORPAC (Marine Force Pacific) ได้สรุปผล ก่อนออกปฏิบัติราชการในหน่วย MEU น้นคือ หมวด AAV น ้ ี
ั
การสอบสวน โดยแยกประเด็นความผิดพลาดได้เป็น ต้องเข้าร่วมการฝึก Native Fury ซึ่งเป็นการฝึกการรบ
๒ ประเด็นคือ ความผิดพลาดจากองค์บุคคลและองค์วัตถ ุ ร่วมผสมทางบกที่ประเทศสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ ในห้วง
เดือนมีนาคม ๒๕๖๓ โดยในการฝึกใช้รถ AAV ปฏิบัติการ
ความผิดพลาดจากองค์บุคคล ทางบกเท่าน้น ทาให้เสียเวลาท่จะซ่อมบารุงรถ AAV
�
ั
ี
�
่
ื
ื
จากผลการสอบสวนสามารถแยกความผิดพลาด เกอบ ๒ เดอน เนองจากสถานการณ์โควด เพราะต้อง
ื
ิ
จากองค์บุคคลได้ ๒ กลุ่ม คือ กักตัวทั้งไปและกลับรวมวันเดินทางประมาณ ๑ เดือน
นาวิกศาสตร์ 43
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

พิธีส่งศพผู้เสียชีวิต ณ Marine Corps Air Station Miramar

ขาดการทดสอบและประเมินก่อนปฏิบัติราชการ ขัดข้องจึงไม่ได้จัดมา โดยพิจารณาใช้ AAV ๑ ล�า เป็นเรือ
ื
ี
ั
จากหน่วยเหนือ ช่วยชีวิตในข้นการเคล่อนท่จากเรือสู่ฝั่ง ในการฝึกโจมต ี
้
�
กองพลนาวิกโยธิน นาวิกโยธินสหรัฐอเมริกา มีหน้าท ่ ี โฉบฉวยสะเทินนาสะเทินบกไปยังเกาะ San Clemente
เตรียมกาลังโดยการฝึกและต้องประเมินความพร้อมรบ แต่ในกฎความปลอดภัยแล้ว หากใช้ AAV เป็นเรือ
�
ในด้านต่าง ๆ ก่อนส่งมอบไปยังหน่วยปฏิบัติการ (Operating ช่วยชีวิตต้องจัดอย่างน้อย ๒ คัน
�
ั
Force) หรือหน่วยใช้กาลังต่าง ๆ โดยจะต้องผ่าน ในข้นการถอนตัวกลับเรือ ผู้บังคับหมวด AAV คิดว่า
การประเมินความพร้อมรบ MCCRE หรือ Marine Corps เรือ USS Somerset จะสามารถแก้ไขข้อขัดข้องของ
ิ
Combat Readiness Evaluation ก่อน โดยเฉพาะอย่างย่ง เรือเล็กสาหรับทาหน้าท่เป็นเรือช่วยชีวิตมาสนับสนุนได้
ี
�
�
ิ
ี
ื
�
้
ั
ั
ั
การออกปฏบตราชการในหน่วย MEU นนถอว่าต้อง จึงไม่ได้จัดรถ AAV ทาหน้าท่เป็นเรือช่วยชีวิตในข้น
ิ
ื
ี
�
ให้ความสาคัญเป็นอย่างมาก เน่องจากเป็นหน่วยท่ถือ การถอนตัวกลับ
ได้ว่ามีความพร้อมรบสูงสุด แต่เน่องจากสถานการณ์ ในระหว่างการถอนตัวกลับ เมื่อรถ AAV ปฏิบัติการ
ื
ี
้
�
ื
ี
ี
การแพร่ระบาดของโควิด - ๑๙ ท่ต้องปฏิบัติตามมาตรการ ในนาทะเลท่มีสภาพคล่นลมรุนแรงกว่าท่จะรับได้
ควบคุมต่าง ๆ การประเมินดังกล่าวจึงไม่เกิดข้น ทาให้ โดยกาลังพลภายในได้ให้การว่าสภาพขณะน้นเหมือน
�
ั
ึ
�
ื
ไม่สามารถประเมินความพร้อมต่าง ๆ ของหน่วยท่จะออก AAV กาลังปฏิบัติการขณะฝนตก เน่องจากมีนาเข้ารถ
�
�
้
ี
ปฏิบัติราชการได้ ทางด้านฝา Hatch ด้านบนตลอดเวลา ปกติตามกฎ
ความปลอดภัย AAV ผู้บังคับรถ AAV จะต้องตรวจสอบ
ความล่าช้าในการช่วยชีวิต สภาพอุทกศาสตร์ต่าง ๆ ที่จะมีผลกระทบกับการปฏิบัติ
ื
ึ
ั
ั
ี
�
ความล่าช้าในการช่วยชีวิต เน่องจากไม่มีเรือ ของรถ AAV ก่อนปฏิบัติทุกคร้ง ซ่งคร้งน้กระทาได้
�
ช่วยชีวิต (Safety Boat) ซ่งโดยการปฏิบัติปกติจะใช้ ไม่ละเอียดพอ กล่าวคือได้ดาเนินการตรวจสอบสภาพ
ึ
ึ
ื
ื
เรือเล็กจากเรือยกพลข้นบกเป็นเรือช่วยชีวิต แต่เน่องจาก คล่นลม Sea State เม่อเวลา ๑๒๒๓ ซ่งก่อนเวลา
ื
ึ
ี
ี
ั
ในคร้งน้เรือเล็กจากเรือ USS Somerset เคร่องยนต์ ปฏิบัติจริงมากกว่า ๔ ช่วโมง ทาให้ข้อมูลท่ได้อาจ
ั
�
ื
นาวิกศาสตร์ 44
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ึ
ี
ั
�
�
คลาดเคล่อนไปมาก มีผลให้การปฏิบัติและการอพยพ จมท้งลาใช้เวลาเกือบ ๔๕ นาท ซ่งนานพอท่จะดาเนิน
ื
ี
ต่าง ๆ กระท�าได้ด้วยความยากล�าบาก การได้ตามขั้นตอน
�
�
ี
๒. กาลังพลท่ประสบอุบัติเหตุขาดการฝึกตามกฎ ขาดการฝึกกาลังพลท่จะมาปฏิบัติงานกับ AAV
ี
ความปลอดภัย ในปฏิบัติการทางน�้า
ั
ตามคาให้การหลังจากผู้บังคับรถ AAV ส่งการอพยพ กาลังพลต้องผ่านการทดสอบความพร้อมและ
�
�
�
ั
ในข้นต่าง ๆ กาลังพลไม่สามารถปฏิบัติตามข้นตอน ความรู้ในสาขาวิชาชีพต่าง ๆ โดยเฉพาะการใช้รถ AAV
ั
ต่าง ๆ ได้ เช่น เมื่อระดับน�้าเลยระดับรองเท้าคอมแบท ปฏิบัติการทางน�้า ก่อนบรรจุในหน่วย MEU
























ทหารนาวิกโยธิน สหรัฐฯ จะใส่เสื้อชูชีพแบบ LPU-32
ตลอดในระหว่างการปฏิบัติต่าง ๆ ในทะเล


ั
ผู้บังคับการรถ AAV ส่งการปลดอุปกรณ์ ทหารราบ จากรายงาน เจ้าหน้าท่พยาบาล ๒ นาย ท่มาสมทบกับ
ี
ี
้
ท่บรรทุกในรถแทนที่จะปฏิบัติไปตามข้นตอนได้ทันท ี ทหารราบยังไม่ได้เข้ารับการทดสอบการว่ายนา มีทหารราบ
�
ี
ั
ั
�
ิ
หลังจากได้ยินกลับน่งแล้วรอการออกคาส่งในรายละเอียด เพียง ๒ นาย จาก ๑๓ นาย เท่านั้นที่ผ่านการทดสอบ
ั
�
ื
้
�
ทีละข้นตอน จากการเก็บกู้รถ AAV พบว่ากาลังพล การปฏิบัติเม่อยานพาหนะจมนาหรือ Underwater Egress
ั
ึ
ี
ื
จมลงพร้อมเคร่องสนามท่มีเกราะกันกระสุน อีกท้งยัง Survival Training หรือ Dunker Training ซ่งถือว่า
�
ี
ใส่หมวกเหล็กสนามแบบ Kevlar อยู่อีก ๗ นาย ยังไม่ เป็นการฝึกท่สาคัญของทหารนาวิกโยธินท่จะต้องผ่าน
ี
้
�
ึ
ปลดปืนอีก ๒ นาย ซ่งจากผลการสอบสวนน้น ไม่ควร หากต้องปฏิบัติการผ่านน่านนาหรือท้องทะเล โดย
ั
�
�
มีการสูญเสียด้านกาลังพลหากทาตามข้นตอนต่าง ๆ ยานพาหนะต่าง ๆ เช่น อากาศยาน AAV ฯลฯ โดย
ั
ได้ตามกฎความปลอดภัย เน่องจากระยะเวลานับตั้งแต่ ในการฝึกครั้งนี้ นอกจากก�าลังพลประจ�ารถ AAV ๓ นาย
ื
ี
ิ
ั
เร่มมรายงานการร่วของนาเข้าในตัวรถจนถึงรถ AAV แล้วน้น เป็นการฝึกปฏิบัติการในทะเลเปิดคร้งแรก
ั
้
ั
�
นาวิกศาสตร์ 45
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

สถานที่ฝึก Underwater Egress Survival Training ณ Marine Corps Base Camp Lejeune

ึ
ู
ึ
ี
�
�
ี
ของกาลงพล จงท�าให้ขาดความร้และประสบการณ์ ซ่งมากกว่ากาลังพลท่มีอายุมากท่สุด ๑๔ ปี (กาลังพล
�
ั
ในการปฏิบัติในสภาวะวิกฤติต่าง ๆ ที่ประสบอุบัติเหตุมีอายุอยู่ระหว่าง ๑๙ - ๒๒ ปี) อาจจะ
ื
ี
มีการเส่อมสภาพตามอุปกรณ์ต่าง ๆ แต่จากข้อมูลท่ได้
ั
ความผิดพลาดจากองค์วัตถุ จากการสอบสวนน้นแสดงชัดเจนว่าได้แยกประเภทรถ
ี
จากการที่รถ AAV มีอายุการใช้งานมาแล้ว ๓๖ ปี AAV หมวดน้ไว้ในประเภท Deadline Vehicle แล้ว
นาวิกศาสตร์ 46
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

ี
ี
�
จึงมีเกณฑ์เส่ยงท่รถ AAV จะขัดข้องหากนาไปใช้งาน กลับมามองย้อนกลับมาท่กองทัพของเรากันบ้าง
ี
ี
้
�
ั
ั
้
ั
่
ี
ั
ั
ิ
ั
ิ
โดยหมวด AAV ทมาสมทบทงหมด ๑๓ คน หลงจาก เราเคยมการแปล และจดทาขนตอนการปฏบตหากเกด
ิ
ี
ฝึกในข้นเคล่อนท่จากเรือสู่ฝั่งไปยังเกาะ San Clemente การจมของรถ AAV โดยกองพันรถสะเทินนาสะเทินบก
ั
ื
้
�
เสร็จ ตรวจพบมีอุปกรณ์ช�ารุด ๔ คัน ซึ่งรวมถึงคันที่จม กองพลนาวิกโยธินแล้ว แต่เราสามารถมีช่วโมงการฝึก
ั
ี
ก็อยู่ในกลุ่มน้ด้วย จะเห็นได้ว่ามีข้อมูลเกณฑ์เส่ยงแล้ว ให้กับก�าลังพลต่าง ๆ ในนาวิกโยธินรวมถึงก�าลังพลอื่น ๆ
ี
ี
ไม่พิจารณาเกณฑ์เสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้งาน ท่อาจจะต้องมาปฏิบัติงานในรถ AAV ได้มีความรู้
ี
ั
ื
อย่างไรก็ตาม เม่อ ๑๓ เมษายน พ.ศ. ๒๕๖๔ ความเข้าใจ รวมถึงความม่นใจในการท่จะต้องปฏิบัติการ
ที่ Camp Pendleton ได้เริ่มกลับมาให้ AAV ปฏิบัติการ ร่วมกับรถ AAV ในทะเลได้มากน้อยแค่ไหน รวมถึงเราจะ
ั
้
�
�
�
ทางนาได้อีกคร้ง โดยทาการฝึกภารกิจลาเลียงและกู้ภัย มีการพัฒนามาตรการด้านความปลอดภัยในการฝึก
�
ิ
ื
ทางนา โดยไม่ใช้กาลังพลบรรทุกจริง การฝึกได้นาเอาบทเรียน ต่าง ๆ เพ่อเพ่มความปลอดภัยให้กับกาลังพลดังเช่น
�
้
�
�
การฝึกที่ผ่านมากลับมาฝึกทบทวนตามขั้นตอนต่าง ๆ บทเรียนจากการฝึกนี้ได้อย่างไร
“อุบัติเหตุครั้งนี้ หากปฏิบัติตามขั้นตอนของกฎ
ความปลอดภัยต่าง ๆ ครบถ้วนแล้วจะไม่เกิดขึ้น”
Lt. Gen. Steven Rudder, commander of Marine Forces Pacific
ที่มา : https://www.marinecorpstimes.com/
https://news.usni.org
https://coffeeordie.com/aav-marine-commander-fired/
















นาวิกศาสตร์ 47
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔

กล่าวน�า ตรวจพิจารณาส่งบอกเหต หรือสัญญาณและแนวทาง
ิ
ุ
ั
ี
�
ิ
ั
ี
ื
ิ
ในบทความเร่อง “เก็บตก ประธานาธิบดีสี จ้นผิง” แก้ไขก่อนท่แรดจะว่งเข้าใส่น่นเอง ท้งน้หงส์ดากับแรดเทา
ี
ื
ี
ได้เคยกล่าวถึงเร่องท่ประธานาธิบดีส จ้นผิง ให้ระวังหงส์ดา เหมือนและต่างกันตรงที่สัตว์ทั้งสองก่อให้เกิดผลกระทบ
�
ิ
ึ
ั
�
กับแรดเทา ความว่า “งานหนักของเรา คือ การรักษา ได้อย่างกว้างขวางเหมือนกัน แต่หงส์ดาน้นมีโอกาสเกิดข้น
�
้
ั
ั
�
่
้
้
่
่
ึ
เสถียรภาพ การพัฒนาและการปฏิรูป โดยจะต้อง ไดตามาก และเราไมสามารถทาอะไรกบมนไดกอนจงตอง
ึ
ั
ี
เฝ้าระวังอย่างสุดชีวิต คอยจับตา “หงส์ด�า” และสกัด อยู่ในฐานะต้องยอมรับ ขณะท่แรดเทาน้นมีโอกาสเกิดข้น
“แรดเทา” (ดูภาพที่ ๑ หงส์ด�าและแรดเทา) โดยค�าว่า ได้สูงมาก แต่สามารถป้องกันไม่ให้เกิดขึ้นได้
“แรดเทา (Gray Rhino)” เกิดข้นในการประชุมของ
ึ
ี
World Economic Forum ในปี พ.ศ. ๒๕๕๖ ท่นาง
Michele Wucker นักวิเคราะห์นโยบายและนักเขียน
ื
ชาวสหรัฐอเมริกา และต่อมาเขาได้เขียนหนังสือช่อ
The Gray Rhino ในปี พ.ศ. ๒๕๕๙ เปรียบเปรย
โดยใช้แรดเทา เพราะต�าราบอกว่าแรดมี ๒ สี คือ สีขาว
กับสีดาแต่ในความเป็นจริงแล้วแรดท้งหมดดูคล้ายกัน
�
ั
ึ
ึ
เป็นสีเทาซ่งเปรียบเสมือนการเกิดข้นของเหตุการณ์
ี
หรือสถานการณ์ท่มีผลกระทบอย่างใหญ่หลวง หรือมีโอกาส
เกิดข้นสูงมาก เพียงแต่ผู้รับผิดชอบแยกแยะไม่ออก
ึ
ั
หรือมองไม่เห็นอาการหรือสญญาณ หรืออาจจะเหน
็
�
แต่คิดว่าไม่สาคัญ จึงเปรียบเหมือนแรดหนัก ๒ ตัน
ว่งเข้ามาด้วยความเร็ว ๖๐ กิโลเมตรต่อช่วโมง โดยผู้ต้งรับ
ั
ั
ิ
ไมสงเกตเหนรายละเอียด หรอความใส่ใจถกเบยงเบนเพราะ
็
่
ั
ู
่
ี
ื
มีปัญหาภายใน กว่าจะทันรู้ตัวก็ถูกแรดชนจนบาดเจ็บ
สาหัสหรือถึงตาย จ�าเป็นต้องมาแก้ปัญหาอีกในภายหลัง ภาพที่ ๑ หงส์ดำา และแรดเทา
ท้งท่หนทางท่ถูกต้อง คือ ต้องพยายามมองหาและ ที่มา : เว็บไซด์ https://mvkceo.blogspot.com/2019/02/grey-rhino-black-swan.
ั
ี
ี
นาวิกศาสตร์ 48
ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๔