ทัศนธาตุและพื้นฐานการวาดภาพระบายสี ป.4

ชุดท่ี 1 ชุดฝึกทักษะทัศนศิลป์ เร่อื ง สรา้ งสรรค์งานทัศนศลิ ป์
กลมุ่ สาระการเรยี นรู้ศลิ ปะ
ชัน้ ประถมศึกษาปที ี่ 4

ทศั นธาตุและพื้นฐาน
การวาดภาพระบายสี

นายพรนริ ัตน์ ลสี ุรพงศ์
โรงเรยี นบา้ นทุ่งมะขามป้อม

สานกั งานเขตพน้ื ที่การศกึ ษาประถมศึกษาตรัง เขต 1

นายพรนริ ตั น์ ลีสรุ พงศ์
โรงเรยี นบา้ นทงุ่ มะขามปอ้ ม

สานกั งานเขตพื้นทก่ี ารศึกษาประถมศกึ ษาตรัง เขต 1

ก

คำนำ

ชุดฝึกทักษะทัศนศิลป์ ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 4 เรื่อง สร้างสรรค์งานทัศนศิลป์
(ชุดที่ 1 ทัศนธาตุและพื้นฐานการวาดภาพระบายสี) ได้จัดทาข้ึนเพื่อเป็นแนวทาง
ประกอบการจัดการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ(สาระทัศนศิลป์) เร่ือง สร้างสรรค์
งานทัศนศิลป์ เพื่อให้การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ
โดยมุ่งเน้นให้ผู้เรียนมีความรู้ความเข้าใจ มีทักษะในการวาดภาพระบายสี ใช้เป็น
แนวทางการเรียน และพัฒนาตนเองใหก้ า้ วหนา้ ยงิ่ ขึน้

ผู้จัดทาได้วิเคราะห์เน้ือหาจากหลักสูตรการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551
กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ(สาระทัศนศิลป์) เรื่อง สร้างสรรค์งานทัศนศิลป์ โดยแบ่ง
เนื้อหาออกเปน็ 6 ชุดฝึกทกั ษะ ดงั น้ี

ชุดท่ี 1 ทัศนธาตุและพน้ื ฐานการวาดภาพระบายสี
ชดุ ที่ 2 รูปร่าง รปู ทรง
ชดุ ที่ 3 สีสันงานศลิ ป์
ชดุ ที่ 4 แสงและเงา
ชุดท่ี 5 รูปและพื้น
ชดุ ที่ 6 วาดศลิ ปจ์ ินตนาการ

ผู้จัดทาหวังเป็นอย่างย่ิงว่าชุดฝึกทักษะทัศนศิลป์ เร่ือง สร้างสรรค์งานทัศนศิลป์
(ชุดที่ 1 ทัศนธาตุและพื้นฐานการวาดภาพระบายสี) จะเปน็ แนวทางในการพัฒนาผู้เรียน
ให้มีคุณภาพ และบรรลุจุดประสงค์ของหลักสูตร ขอขอบพระคุณผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง
ทุกท่านที่ทาให้ชุดฝึกทักษะทัศนศิลป์ เร่อื ง สร้างสรรค์งานทัศนศิลป์ (ชุดที่ 1 ทัศนธาตุ
และพ้นื ฐานการวาดภาพระบายสี) สาเร็จดว้ ยดี

พรนิรตั น์ ลสี ุรพงศ์

ข

สารบัญ

หนา้

คานา ก

สารบญั ข

สารบญั (ต่อ) ค

คาชีแ้ จง 1

มาตรฐานการเรยี นรู้ / ตัวชี้วดั 2

จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรสู้ ู่ตัวช้ีวัด 2

สาระการเรยี นรู้ 3

แบบทดสอบกอ่ นเรียน เรือ่ ง ทศั นธาตแุ ละพื้นฐานการวาดภาพระบายสี 4

เฉลยคาตอบแบบทดสอบก่อนเรียน 7

ใบความรทู้ ่ี 1 เรื่อง ความหมายของทศั นธาตุ 8

ใบความรู้ท่ี 2 เรือ่ ง ความหมายและความเป็นมาของการวาดภาพระบายสี 12

ใบความรทู้ ่ี 3 เรื่อง วสั ดุ อุปกรณ์ที่ใช้ในการวาดภาพระบายสี 15

ใบความรู้ท่ี 4 เร่อื ง เสน้ 21

ใบความรูท้ ี่ 5 เร่ือง พน้ื ฐานการวาดเส้น 27

ใบความรทู้ ี่ 6 เร่ือง การวาดเสน้ เป็นภาพ 29

ใบงานท่ี 1 คาถามถูก-ผิด 33

ใบงานที่ 2 เตมิ คา 35

ใบงานที่ 3 เลือกตอบ 37

ใบงานท่ี 4 จับค่ภู าพ 39

ใบงานท่ี 5 ตอบคาถาม 41

ใบงานท่ี 6 เลอื กใช้วสั ดุ อุปกรณ์ในการวาดภาพระบายสี 43

ใบงานท่ี 7 คาถามถูก-ผดิ 45

ใบงานท่ี 8 วาดเสน้ ตามลกู ศร 47

ใบงานที่ 9 ตอ่ เส้นเปน็ ภาพ 53

สารบัญ (ต่อ) ค

คานา หนา้
สารบัญ ก
สารบญั (ตอ่ ) ข
คาชีแ้ จง ค
มาตรฐานการเรยี นรู้ / ตวั ชี้วัด 1
จดุ ประสงค์การเรยี นรสู้ ู่ตัวชี้วดั 2
สาระการเรยี นรู้ 2
แบบทดสอบกอ่ นเรยี น 3
เฉลยคาตอบแบบทดสอบกอ่ นเรยี น 4
7
ใบงานที่ 10 วาดเสน้ ลกั ษณะตา่ งๆเปน็ ภาพตามจินตนาการ 54
แบบทดสอบหลังเรยี น เร่ือง ทศั นธาตุและพ้ืนฐานการวาดภาพระบายสี 55
เฉลยคาตอบแบบทดสอบหลงั เรียน 58
บรรณานุกรม 59
ประวตั ผิ ้จู ัดทา 60

ชดุ ฝกึ ทักษะทศั นศิลป์ เร่อื ง สรา้ งสรรคง์ านทศั นศิลป์ (ชดุ ท่ี 1 ทศั นธาตแุ ละพ้ืนฐานการวาดภาพระบายสี) 1

คำชแ้ี จง

ชุดฝึกทักษะทัศนศิลป์ ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 4 เร่ือง สร้างสรรค์งานทัศนศิลป์
(ชุดท่ี 1 ทัศนธาตุและพื้นฐานการวาดภาพระบายสี) เป็นชุดการเรียนที่เน้นนักเรียน
เรียนรู้ด้วยตนเอง โดยการช่วยเหลือ แนะนาจากครูผู้สอน พร้อมกับการปฏิบัติจริง
ช่วยให้เกิดการเรียนรู้ด้วยตนเอง การเรียนรู้จะประสบผลสาเร็จน้ันควรดาเนินการ
ตามขั้นตอน ดังน้ี

1. ก่อนศึกษาชุดทักษะทัศนศิลป์ เรื่อง สร้างสรรค์งานทัศนศิลป์ (ชุดท่ี 1
ทัศนธาตุและพื้นฐานการวาดภาพระบายสี) นักเรียนควรทาแบบทดสอบก่อนเรียนและ
บันทึกผลลงในแบบบันทึกผลการประเมิน ในช่องผลการประเมิน “คะแนนก่อนเรียน”
เพ่ือใช้เป็นข้อมูลตรวจสอบความก้าวหน้าและความสาเร็จในการเรียนรู้ของนักเรียนเอง
และใช้ในการเปรยี บเทียบประสทิ ธภิ าพการเรยี นรขู้ องนักเรียน

2. ให้นักเรียนเตรียมอุปกรณ์ตามคาแนะนาของครูและอ่านใบความรู้พร้อมกัน
ท้ังช้ัน โดยการช่วยเหลือจากครูก่อน เพื่อให้เข้าใจในความหมายและเนื้อหาท่ีมี
ในใบความรู้

3. การศึกษาชุดฝึกทักษะทัศนศิลป์ เรื่อง สร้างสรรค์งานทัศนศิลป์ (ชุดท่ี1
ทัศนธาตุและพ้ืนฐานการวาดภาพระบายสี) ให้ดาเนินการตามลาดับในแต่ละส่วน
ที่กาหนดไว้ โดยศึกษาเนื้อหาหรือตัวอย่างท่ีกาหนดให้ในใบความรู้ จนเข้าใจดีแล้ว
จึงลงมือทากิจกรรมตามใบงาน ในขณะท่ีปฏิบัติกิจกรรมตามใบงาน หากพบปัญหา
ทไ่ี มเ่ ขา้ ใจหรือไม่แนใ่ จ ควรปรึกษาครผู ้สู อนทันที

4. ภาพตัวอยา่ งในใบความรู้ แสดงไว้สาหรับเป็นแนวทางเพ่ือความเข้าใจเท่าน้ัน
นกั เรียนไมค่ วรลอกเลียนแบบ แต่ควรสรา้ งสรรคผ์ ลงานตามความคดิ ของตนเอง

5. เม่ือทากิจกรรมตามใบงานครบทุกส่วนแล้ว ให้ทาแบบทดสอบหลังเรียนและ
ส่งให้ครูตรวจ แล้วนาคะแนนที่ได้ไปบันทึกลงในแบบบันทึกผลการประเมินในช่อง
ผลการประเมิน “คะแนนหลงั เรยี น”

ชุดฝกึ ทกั ษะทศั นศลิ ป์ เร่ือง สร้างสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ (ชดุ ท่ี 1 ทัศนธาตุและพื้นฐานการวาดภาพระบายสี) 2

มำตรฐำนกำรเรียนรู้ / ตัวชี้วดั

มำตรฐำน ศ 1.1
สร้างสรรค์งานทัศนศิลป์ตามจินตนาการ และความคิดสร้างสรรค์ วิเคราะห์

วพิ ากษ์ วิจารณ์คณุ ค่างานทัศนศิลป์ ถ่ายทอดความรู้สึก ความคดิ ต่องานศลิ ปะอย่างอิสระ
ช่ืนชม และประยกุ ต์ใชใ้ นชวี ิตประจาวนั
ตวั ชวี้ ดั

ป 4/1 เปรยี บเทียบรปู ลกั ษณะของรูปร่าง รปู ทรงในธรรมชาติ สง่ิ แวดล้อม
และงานทัศนศิลป์

ป 4/3 จาแนกทัศนธาตุของส่ิงต่างๆ ในธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม และงาน
ทัศนศิลป์ โดยเนน้ เรือ่ ง เส้น สี รูปร่าง รูปทรง พน้ื ผิว และพน้ื ทีว่ า่ ง

ป 4/5 มีทกั ษะพน้ื ฐานในการใชว้ ัสดุ อปุ กรณส์ รา้ งสรรค์งานวาดภาพระบายสี

จุดประสงคก์ ำรเรียนรู้ส่ตู วั ชวี้ ัด

1. อธบิ ายความหมายของทัศนธาตุได้ (K)
2. อธิบายความหมายและความเปน็ มาของการวาดภาพระบายสีได้ (K)
3. บอกวธิ ีใชแ้ ละเกบ็ รักษาวัสดุอุปกรณ์ในการวาดภาพระบายสภี าพระบายสีได้ (K)
4. เลือกใช้และเกบ็ รักษาวสั ดุอปุ กรณ์ในการวาดภาพระบายสภี าพระบายสีได้

อยา่ งเหมาะสม (P)
5. อธิบายความหมายและลักษณะของเส้นได้ (K)
6. บอกความรสู้ กึ ของเส้นลักษณะตา่ งๆได้ (K)
7. วาดเสน้ ลักษณะต่างๆได้ (P)
8. วาดเสน้ ลักษณะต่างๆเป็นภาพตามจนิ ตนาการได้ (P)
9. เห็นความสาคญั ของเสน้ ในธรรมชาติและในงานทัศนศิลป์ (A)

ชดุ ฝกึ ทักษะทศั นศลิ ป์ เรือ่ ง สร้างสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ (ชุดที่ 1 ทัศนธาตแุ ละพืน้ ฐานการวาดภาพระบายสี) 3

สำระกำรเรยี นรู้

ควำมรู้
1. ความหมายของทัศนธาตุ
2. ความหมายและความเปน็ มาของการวาดภาพระบายสี
3. วสั ดุอปุ กรณ์ที่ใช้ในการวาดภาพระบายสี
4. เส้น
5. พื้นฐานการวาดเส้น
6. การวาดเส้นเปน็ ภาพ

ทกั ษะ/กระบวนกำร/กระบวนกำรคิด
การสงั เคราะห์ การปฏิบตั ิ การประเมินค่า การจดั ระบบความคิดเป็นแผนภาพ

คุณลักษณะอนั พงึ ประสงค์
1. มวี ินัย
2. ใฝ่เรียนรู้
3. ม่งุ มัน่ ในการทางาน

ชดุ ฝึกทกั ษะทศั นศลิ ป์ เรอ่ื ง สรา้ งสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ (ชดุ ท่ี 1 ทัศนธาตุและพืน้ ฐานการวาดภาพระบายสี) 4

แบบทดสอบกอ่ นเรียน
เร่อื ง ทศั นธาตุและพื้นฐานการวาดภาพระบายสี

คำช้แี จง ให้นักเรยี นทาเครื่องหมาย กากบาท () ทบั ตวั อักษร ก ข ค หรือ ง
ทถ่ี กู ตอ้ งทส่ี ดุ เพยี งคาตอบเดียว

1. ภาพวาดระบายสีท่มี ีเส้นขดกน้ หอยเป็นส่วนประกอบหลักของภาพ ให้ความรู้สึก
อย่างไร

ก. วกวน
ข. ยงุ่ เหยิง
ค. ไม่ม่นั คง
ง. ไม่เปน็ ระเบียบ
2. ดินสอมีการใช้งานในการวาดภาพระบายสอี ย่างไร
ก. ลบภาพ
ข. ร่างภาพ
ค. ระบายสี
ง. วัดขนาด
3. ขอ้ ความใดหมายถึง การวาดภาพระบายสี
ก. การมดั ย้อมสี
ข. การแกะสลกั เปน็ ลวดลาย
ค. การขดู ขีด เขียน ระบายสี
ง. การพิมพภ์ าพดว้ ยสีชนดิ ต่างๆ

ชดุ ฝกึ ทกั ษะทศั นศิลป์ เรือ่ ง สร้างสรรค์งานทศั นศิลป์ (ชุดที่ 1 ทศั นธาตแุ ละพ้ืนฐานการวาดภาพระบายสี) 5

4. จากภาพเสน้ ใดเป็นส่วนประกอบของภาพมากท่ีสุด

ก. เสน้ โคง้
ข. เสน้ ตรง
ค. เส้นหยกั
ง. เสน้ ขดกน้ หอย
5. เสน้ มคี วามหมายว่าอย่างไร
ก. จุดทกี่ ระจายหลายทิศทาง
ข. การลากเส้นเป็นภาพ 2 มิติ
ค. การขดี หรือลากเสน้ ให้บรรจบกนั
ง. การลาก ขีดเขียนไปตามทศิ ทางท่ีต้องการ
6. ถ้าต้องการวาดภาพระบายสีท่สี ่อื ถงึ ความสงบนิ่ง ควรใชเ้ ส้นใดเป็นสว่ นประกอบหลัก
ก. เสน้ โคง้
ข. เส้นหยัก
ค. เสน้ ขดกน้ หอย
ง. เสน้ ตรงแนวนอน
7. สชี นดิ ใดใชแ้ ล้วต้องรีบปิดฝาทนั ที
ก. สนี า้
ข. สีไม้
ค. สเี มจิก
ง. สโี ปสเตอร์

ชุดฝกึ ทักษะทศั นศิลป์ เรื่อง สรา้ งสรรค์งานทศั นศลิ ป์ (ชุดท่ี 1 ทศั นธาตแุ ละพนื้ ฐานการวาดภาพระบายสี) 6

8. จากภาพลกั ษณะเส้นตรงของตน้ ไม้ให้ความรสู้ กึ อยา่ งไร

ก. วกวน
ข. ม่ันคง
ค. ยุ่งเหยงิ
ง. ราบเรยี บ
9. การฝกึ วาดเส้นควรทาส่งิ ใดเปน็ อันดับแรก
ก. การฝนมือ
ข. การจับดนิ สอ
ค. การสังเกตเส้น
ง. การวาดตามเสน้ ประ
10. ข้อความใด หมายถงึ ทศั นธาตุ
ก. ความงามในงานทัศนศิลป์
ข. วสั ดุ อุปกรณใ์ นงานทัศนศิลป์
ค. เทคนคิ การสรา้ งงานทัศนศลิ ป์
ง. สว่ นประกอบที่มองเห็นในงานทศั นศิลป์

ชดุ ฝึกทกั ษะทศั นศิลป์ เรื่อง สร้างสรรคง์ านทศั นศิลป์ (ชดุ ท่ี 1 ทัศนธาตแุ ละพ้นื ฐานการวาดภาพระบายสี) 7

เฉลยคาตอบ
แบบทดสอบกอ่ นเรยี น

1. ก
2. ข
3. ค
4. ก
5. ง
6. ง
7. ค
8. ข
9. ข
10. ง

ชดุ ฝึกทกั ษะทศั นศลิ ป์ เรือ่ ง สรา้ งสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ (ชดุ ท่ี 1 ทศั นธาตแุ ละพ้นื ฐานการวาดภาพระบายสี) 8

ใบควำมร้ทู ี่ 1

เร่ือง ควำมหมำยของทศั นธำตุ
ควำมหมำยของทศั นธำตุ

ทศั นธาตุ หมายถงึ สว่ นประกอบของการมองเห็นในงานทศั นศิลป์
หรือสว่ นประกอบของการวาดภาพระบายสี ได้แก่ จดุ เส้น รปู ร่าง รูปทรง
แสงเงา สี บรเิ วณว่าง และพืน้ ผิว เป็นตน้ การนามาประกอบกนั ได้สัดสว่ น
ท่ีเหมาะสม ทาให้เกดิ คุณค่าความงามทางศิลปะ

จดุ เสน้ รปู รา่ ง

รูปทรง แสงเงา สี

ชดุ ฝกึ ทกั ษะทศั นศิลป์ เรอ่ื ง สร้างสรรค์งานทศั นศิลป์ (ชดุ ท่ี 1 ทัศนธาตแุ ละพนื้ ฐานการวาดภาพระบายสี) 9

การใช้ทัศนธาตุสร้างงานทศั นศิลป์
การใชจ้ ดุ สรา้ งภาพ

ภาพวาดระบายสี โดย เด็กหญงิ ภัครมัย เช้อื สงา่
ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี 6 โรงเรยี นบา้ นทงุ่ มะขามปอ้ ม

ภาพวาดระบายสี โดย นายพรนิรตั น์ ลสี รุ พงศ์
ครูโรงเรยี นบ้านทุง่ มะขามป้อม

ที่มา : ลายจุด รปู วาดของแม่2
http://lolaytoon.exteen.com/20090929/entry

ชดุ ฝกึ ทักษะทศั นศิลป์ เรือ่ ง สรา้ งสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ (ชุดที่ 1 ทศั นธาตแุ ละพน้ื ฐานการวาดภาพระบายสี) 10

การใชท้ ัศนธาตุสร้างงานทศั นศิลป์
การใช้เสน้ สร้างภาพ

ภาพวาดระบายสี โดย นายเทดิ ศกั ดิ์ รักสม ภาพวาดระบายสี โดย เด็กหญงิ ภัทรพร เชือ้ สงา่
ครูโรงเรยี นบา้ นโหละคล้า จังหวดั ตรัง โรงเรียนบา้ นท่งุ มะขามป้อม จงั หวัดตรัง

ทีม่ า: https://www.google.co.th/search?q=ลายเสน้ &tbm

ชุดฝึกทักษะทศั นศลิ ป์ เรอื่ ง สร้างสรรคง์ านทศั นศิลป์ (ชดุ ที่ 1 ทัศนธาตแุ ละพ้ืนฐานการวาดภาพระบายสี) 11

การใช้ทศั นธาตสุ ร้างงานทศั นศิลป์
- ความงามของภาพวาดระบายสีเกิดจากการใช้ทัศนธาตุ (จุด เส้น รปู รา่ ง รปู ทรง
พ้นื ผวิ และสี) ประกอบกันไดส้ ัดส่วนทเ่ี หมาะสม กลมกลนื สมั พนั ธก์ นั

ผลงานส่งเข้าประกวดภาพวาดระบายสี “โตโยตา้ รถยนต์ในฝนั TOYOTA
DREAM CAR ART CONTEST 2016”

ภาพวาดระบายสี โดย เด็กหญงิ วชริ ญาณ์ แซ่โค้ว เดก็ หญงิ สดุ ธดิ า อนิ ทะมาระ
เดก็ หญงิ อารยี า แสงแกว้ รุ่นอายุ 8 – 11 ปี โรงเรียนบ้านทุ่งมะขามป้อม จังหวัดตรงั

เดก็ หญิงศุจนิ ธรา เทพทอง รุ่นอายุต่ากวา่ 8 ปี เดก็ ชายภวู นตั แซ่เขา รุ่นอายุ 8 - 11 ปี

ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี 1 โรงเรยี นบา้ นท่งุ มะขามป้อม ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ี่ 5 โรงเรียนบา้ นทุ่งมะขามปอ้ ม

ชดุ ฝึกทกั ษะทศั นศลิ ป์ เร่ือง สร้างสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ (ชุดท่ี 1 ทัศนธาตแุ ละพืน้ ฐานการวาดภาพระบายสี) 12

ใบควำมรู้ที่ 2

เร่อื ง ควำมหมำยและควำมเป็นมำของกำรวำดภำพระบำยสี
ควำมหมำยของกำรวำดภำพระบำยสี

การวาดภาพระบายสี หมายถึง การขดู ขีด เขียน ระบายสีชนดิ ตา่ งๆด้วย
วธิ กี ารต่างๆกัน มลี กั ษณะสองมิติ คอื กว้างและยาว สว่ นสามมติ ิ คือ ความตน้ื ลกึ
นน้ั อยู่ท่คี วามรสู้ กึ ของผู้ท่ีได้ชมภาพนน้ั ๆ เป็นการถ่ายทอดความงาม อารมณ์
ความรู้สกึ ลงบนกระดาษ ผา้ ใบ ไมอ้ ดั หรอื วสั ดอุ น่ื ๆ ใหเ้ ปน็ รปู ภาพคน สัตว์
ส่ิงของ สิง่ ก่อสรา้ ง ทวิ ทศั น์ธรรมชาติ เป็นต้น

- การถ่ายทอดความงาม อารมณ์ ความรสู้ กึ เป็นภาพวาดระบายสี

ศลิ ปนิ แกรนต์ วดู (Grant Wood) เทคนคิ สนี ้ามันบนผา้ ใบ
ทมี่ า: http://blingduck.exteen.com/20110903/entry

ชดุ ฝกึ ทักษะทศั นศิลป์ เร่อื ง สร้างสรรคง์ านทศั นศิลป์ (ชุดที่ 1 ทัศนธาตแุ ละพน้ื ฐานการวาดภาพระบายสี) 13

เดก็ หญงิ วชริ ญาณ์ แซ่โคว้ ชอ่ื ภาพ ครอบครัวของฉนั
โรงเรียนบ้านท่งุ มะขามปอ้ ม จังหวดั ตรัง
เทคนคิ ศลิ ปส์ ร้างสรรค์ สีชอล์ค สนี ้า สีไม้

นายพรนิรตั น์ ลสี รุ พงศ์ เทคนิค สนี า้

ชุดฝึกทกั ษะทศั นศิลป์ เรอื่ ง สร้างสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ (ชดุ ท่ี 1 ทศั นธาตแุ ละพ้นื ฐานการวาดภาพระบายสี) 14

ควำมเป็นมำของกำรวำดภำพระบำยสี

ในสมยั ก่อนมนุษย์ได้ใช้วิธีการวาดภาพระบายสเี ป็นการบอกเล่าเร่ืองราว
ตา่ งๆ เพื่อจารึกเหตุการณ์ในชวี ติ ประจาวนั เช่นการล่าสัตว์ การทามาหากนิ
การดน้ิ รนต่อสกู้ ับภยั ธรรมชาติ และความเช่ือในพธิ ีกรรมต่างๆ โดยใชก้ ระดกู สตั ว์
หนิ เศษไม้ และวสั ดอุ ื่นๆเทา่ ทีจ่ ะหาได้นามาขูด เขยี น ทาให้เกิดรอ่ งรอยเป็นรูปแล้ว
ระบายสที ่ีทาจากพชื หรือเลือดสัตว์ลงไป โดยบันทึกตามผนังถ้าบ้าง หินบา้ ง
ตลอดจนระบายตกแตง่ ใบหนา้ และตามรา่ งกายของคนบางเผา่ เป็นตน้

ภาพวาดของมนุษยโ์ บราณ
พบในถา้ ลาสโคส(์ Lascaux cave)
ประเทศฝรั่งเศส

ทมี่ า: http://storyofart.wordpress
.com/Tag/chauvet/

จติ รกรรมขูดหนิ ยคุ สาริด
ในประเทศสวเี ดน
ทมี่ า: http://www.bloggang.com/
viewdiary.php?

ชดุ ฝึกทกั ษะทศั นศิลป์ เรือ่ ง สรา้ งสรรคง์ านทศั นศิลป์ (ชดุ ที่ 1 ทศั นธาตุและพ้นื ฐานการวาดภาพระบายสี) 15

ใบควำมร้ทู ี่ 3

เร่อื ง วัสดุ อุปกรณท์ ีใ่ ชใ้ นกำรวำดภำพระบำยสี

ควำมหมำยของวสั ดุ อุปกรณ์ท่ใี ชใ้ นกำรวำดภำพระบำยสี

ในกำรววสั ำดดอุ ภุปำกพรณระท์ บี่ใชำย้ในสกี ารวาดภาพระบายสี หมายถึง เคร่อื งมือ

ทชี่ ่วยสรา้ งสรรค์ผลงานภาพวาดระบายสี ไดแ้ ก่ กระดาษ ดินสอ
ยางลบ พกู่ ัน จานสี สปี ระเภทต่างๆ เป็นต้น

วิธีใชแ้ ละเก็บรกั ษำวสั ดุ อปุ กรณท์ ่ใี ชใ้ นกำรวำดภำพระบำยสี

ในกำรววัสำดดอุ ภุปำกพรณระแ์ บตำ่ลยะสชนี ดิ มีคุณสมบตั ิการใช้งานทแี่ ตกตา่ งกัน จาเปน็ ตอ้ งรจู้ ัก

เลือกใช้ใหถ้ ูกตอ้ งเหมาะสมกบั งาน หลงั ใช้แลว้ ควรเก็บรกั ษาใหเ้ รียบร้อย จึงจะทา
ให้อุปกรณ์คงทน และใช้ได้นาน

การแรเงาดว้ ยดินสอ 1. ดินสอ
ดนิ สอทใ่ี ช้ในการวาดภาพ ถา้ ใช้ HB

จะมีความแข็งของไส้ดินสอ สีอ่อนเมื่อขีด
บนกระดาษ ใช้ร่างภาพก่อนระบายสี
ถ้าเป็น 2B ถึง 6 B หรือ EE จะมีความ
อ่อนของไส้ดินสอ และเมื่อขีดจะมีความ
เขม้ กว่า ใชส้ าหรับตัดเส้น หรือแรเงา

ใช้ เส ร็ จ เเล้ ว เก็ บ ใส่ ก ล่ อ ง ให้
เรียบรอ้ ย

ชดุ ฝกึ ทักษะทศั นศลิ ป์ เรื่อง สรา้ งสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ (ชดุ ท่ี 1 ทศั นธาตแุ ละพนื้ ฐานการวาดภาพระบายสี) 16

2. ดนิ สอสี หรอื สไี ม้
มคี ุณสมบัตคิ ล้ายดินสอ ใช้ได้ทั้งการ

เขียนและระบายสี สามารถผสมสีโดยการ
ระบายทับกัน สีไม้บางชนิดท่ีระบายแล้ว
สามารถใชพ้ ูก่ ันจ่มุ นา้ แต้มใหส้ ีผสมกนั ได้

ใช้เสร็จเเล้ว เก็บเรียงใส่กล่องให้
เรียบร้อย

การระบายด้วยสไี ม้ 3. สเี ทียน
การระบายดว้ ยสีเทียน จะมีเนื้อสีผสมไข ลักษณะเป็นแท่ง

คล้ายชอล์กเมื่อใช้แล้วเหมือนมีไขเคลือบ
กระดาษอยู่ มีปริมาณเนื้อสีอยู่เพียง
เล็กน้อย มีคุณสมบัติในการกั้นน้าไม่ให้
ซมึ ผ่าน

ใช้เสร็จเเล้ว เก็บเรียงใส่กล่องให้
เรียบรอ้ ย

ชดุ ฝกึ ทักษะทศั นศลิ ป์ เร่ือง สร้างสรรค์งานทศั นศิลป์ (ชุดที่ 1 ทัศนธาตุและพน้ื ฐานการวาดภาพระบายสี) 17

4. สีชอลก์
มีลักษณะคล้ายสีเทียน แต่มีปริมาณ

เน้ือสีมากกว่า ภาพที่ระบายด้วยสีชอล์กจะ
มีสีสดใสกว่าสีเทียน และมีพื้นผิวท่ีขรุขระ
ตามปรมิ าณของเนื้อสี

ใช้เสร็จเเล้ว เก็บเรียงใส่กล่องให้
เรยี บรอ้ ย

การระบายสีด้วยสชี อล์ก 5. สีนา้
การระบายดว้ ยสนี า้ มีคุณสมบัติโปร่งใส ใช้น้าเป็นตัว

ผสม มีวิธีระบายได้หลายวิธี ไม่ควรผสม
สีขาวเพราะจะทาให้สีข้น

ใช้ระบายสี เมื่อจะใช้ใหบ้ ีบสอี อกมา
ผสมน้ากอ่ น

ใช้เสร็จเเล้ว ให้ปิดฝาหลอดจนเเน่น
แล้วเก็บเรยี งใส่กลอ่ งให้เรยี บร้อย

ชดุ ฝกึ ทกั ษะทศั นศิลป์ เรอื่ ง สรา้ งสรรค์งานทศั นศิลป์ (ชุดที่ 1 ทศั นธาตุและพ้ืนฐานการวาดภาพระบายสี) 18

6. สีโปสเตอร์
เป็นสีทึบแสง เวลาใช้ต้องผสมน้า

ควรผสมน้าในปริมาณที่เหมาะสมไม่เหลว
หรือข้นเกินไป เพื่อให้สีเรียบหลังระบาย
เสรจ็

ใช้เสร็จเเล้ว ให้ปิดฝาจนสนิทก่อน
นาไปเก็บ เพือ่ ป้องกันสแี ห้ง

การระบายสีด้วยสโี ปสเตอร์

7. สเี มจกิ
มีหลายสีสามารถใช้เขียน หรือ

ระบายไดต้ ามใจชอบ
ใช้เสรจ็ เเล้ว รบี ปิดฝาป้องกันสีแห้ง

แล้วเกบ็ เรยี งใสก่ ล่องให้เรียบรอ้ ย

การระบายด้วยสีเมจิก

ชดุ ฝึกทกั ษะทศั นศิลป์ เร่อื ง สรา้ งสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ (ชุดที่ 1 ทัศนธาตแุ ละพื้นฐานการวาดภาพระบายสี) 19

8. พกู่ นั
ใช้สาหรับผสมสีและระบายสีน้า

หรอื สโี ปสเตอร์
ใช้เสร็จเเล้ว ล้างขนพู่กันให้สะอาด

ลูบปลายขนให้เรียบแหลม ทิ้งไว้ให้เเห้ง
แล้วนาไปเก็บ ควรวางพู่กันให้ปลายพู่กัน
ช้ีข้ึนหรือวางไว้ในกล่อง เพ่ือไม่ให้ปลาย
พกู่ ันบิดงอ

9. จานสี
ใช้เเบ่งสีจากหลอดหรือขวด และใช้

ผสมสี ควรมชี อ่ งผสมสมี ากพอสมควร
ใช้เสร็จเเล้ว ล้างให้สะอาด เช็ดให้

เเห้ง แล้วนาไปเกบ็

ชดุ ฝึกทกั ษะทศั นศิลป์ เรื่อง สร้างสรรคง์ านทศั นศิลป์ (ชุดท่ี 1 ทัศนธาตแุ ละพน้ื ฐานการวาดภาพระบายสี) 20

10. ยางลบ
ใช้สาหรับลบเสน้ ดินสอ
ใช้เสร็จเเลว้ ควรทาความสะอาดโดย

ใชน้ ิ้วถสู ิ่งสกปรกที่ตดิ อยอู่ อก เก็บใส่กลอ่ ง
ใหเ้ รียบร้อย

11. กระดาษ
กระดาษท่ีใช้สาหรับวาดภาพระบายสี

มคี ุณลกั ษณะทแ่ี ตกตา่ งกนั เช่น
- กระดาษหนา 80 แกรม เหมาะ

สาหรับใชว้ าดเสน้ ด้วยดนิ สอ สีไม้
- กระดาษหนา 200 แกรม (กระดาษ

100 ปอนด์) มีทั้งพ้ืนผิวเรียบ พ้ืนผิวหยาบ
พ้ืนผิวหยาบเหมาะสาหรับระบายด้วยสีน้า
สโี ปสเตอร์ สีชอล์ก เป็นต้น

ไม่ควรเก็บด้วยวิธีการหัก พับ หรืองอ
เพราะจะทาให้กระดาษเสียรูปทรง

ชดุ ฝึกทกั ษะทศั นศลิ ป์ เร่อื ง สรา้ งสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ (ชุดท่ี 1 ทศั นธาตแุ ละพืน้ ฐานการวาดภาพระบายสี) 21

ใบควำมรทู้ ่ี 4

เรอื่ ง เสน้

ควำมหมำยของเส้น

เส้น (line) หมายถึง รอยขีดเขียนด้วยวัสดุอุปกรณ์ต่างๆ
ท่ีสร้างให้ปรากฏบนพื้นระนาบ หรือการนาจุดมาเรียงต่อกัน
เปน็ จานวนมาก โดยมีความยาวและทิศทาง

นายพรนิรัตน์ ลีสุรพงศ์

สวนโมกขพลาราม อาเภอไชยา จังหวัดสรุ าษฎรธ์ านี

ชนิดของเสน้

เส้นแบง่ ออกเป็น 3 ชนิด ดังน้ี
1. เสน้ ทเี่ ขยี นดว้ ยเคร่อื งมอื
2. เส้นท่เี กิดขึน้ ตามธรรมชาติ
3. เส้นท่ีเกดิ จากอารมณ์ ความรูส้ ึก

นายพรนิรัตน์ ลสี ุรพงศ์

ชุดฝึกทักษะทศั นศลิ ป์ เรื่อง สร้างสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ (ชุดท่ี 1 ทัศนธาตุและพ้ืนฐานการวาดภาพระบายสี) 22

1. เส้นที่เขยี นด้วยเครื่องมือ หมายถงึ เสน้ ท่ถี ูกสรา้ งขึ้นโดย
การขีด เขียน ด้วยเครอื่ งมือบนพืน้ ระนาบ แสดงใหเ้ ห็นเป็น
รูปแบบต่างๆ เช่น เสน้ ตรง เส้นโค้ง เส้นหยกั เป็นต้น

- เสน้ ทีส่ รา้ งด้วยเครื่องมือมีลกั ษณะความสวยงามแตกต่างกนั ออกไป ขึน้ อย่กู ับ
เครอ่ื งมือทใ่ี ช้ เชน่ ดนิ สอ พกู่ ัน สไี ม้ สเี ทยี น เป็นตน้

2. เส้นทเ่ี กดิ ขนึ้ ตามธรรมชาติ หมายถงึ เสน้ ทเี่ หน็ ปรากฎ
ตามธรรมชาติ เชน่ ลักษณะของพชื ทเี่ ป็นเถาเล้อื ย เสน้ ของ
ก่ิงไม้ เส้นในใบไม้ และใยแมงมมุ เปน็ ต้น

- เส้นในธรรมชาตมิ ีจังหวะ ลลี าทีส่ วยงามแตกต่างกันไปมากมาย การรจู้ กั สังเกตและ
เรียนรู้จะเปน็ แรงบนั ดาลใจในการนาเส้นในธรรมชาตมิ าสร้างสรรค์งานศิลปะได้

ชดุ ฝึกทักษะทศั นศลิ ป์ เร่อื ง สร้างสรรคง์ านทศั นศิลป์ (ชดุ ท่ี 1 ทัศนธาตแุ ละพนื้ ฐานการวาดภาพระบายสี) 23

3. เส้นที่เกิดขน้ึ จากอารมณ์ ความรู้สึก หมายถึง เส้นทเ่ี กิดจาก
การลากโยงในความคดิ อารมณ์ ความร้สู กึ และจินตนาการ

วินเซนต์ แวนโกะห์ “ราตรปี ระดบั ดาว” - เส้นทเ่ี กดิ จากจินตนาการการเดินของฝูงมด
เทคนคิ สีนา้ มัน
ท่ีมา : http://pirun.kps.ku.ac.th/~b4716163/knowart1
- ภาพ ราตรปี ระดบั ดาว ศิลปนิ ใช้เส้นลกั ษณะต่างๆแสดง
การหมนุ ของกลมุ่ ดาวในทอ้ งฟา้ เส้นลายของผลงานทาให้
เกดิ ความงาม ความร้สู ึกเคล่ือนไหวในตัววัตถุ

ลกั ษณะของเส้น

เส้นเปน็ องคป์ ระกอบพ้ืนฐานท่ีสาคญั ในการ
สรา้ งสรรคง์ านศิลปะ เสน้ สามารถแสดงใหเ้ กดิ
ความหมายของภาพและความรู้สกึ ตามลกั ษณะของเส้น

เส้นท่เี ปน็ พื้นฐานได้แก่ เสน้ ตรงและเส้นโค้ง
จากเส้นตรงและเส้นโคง้ สามารถนามาสร้างใหเ้ กดิ เปน็
เส้นใหม่ทใี่ หค้ วามรู้สกึ ต่างกนั ออกไป ดงั น้ี

ชดุ ฝกึ ทกั ษะทศั นศิลป์ เรื่อง สรา้ งสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ (ชดุ ที่ 1 ทัศนธาตแุ ละพน้ื ฐานการวาดภาพระบายสี) 24

1. เส้นตรงแนวตั้ง เสน้ ตรงแนวต้ัง หมายถึง เสน้ ท่ีลากดิ่ง
ลงมา หรือลากข้ึนไปจากระดบั พนื้
ให้ความรู้สึกม่ันคง แขง็ แรง มรี ะเบยี บ เช่น
ตึกสงู ๆทด่ี ูสงา่ งาม ต้นไมท้ ่ีดสู ูงเด่น

ภาพตน้ ไม้ แสดงความงามของ
เสน้ ตรงแนวตัง้ ใหค้ วามรูส้ ึกมัน่ คง
โดดเด่น มรี ะเบียบ

2. เส้นตรงแนวนอน เส้นตรงแนวนอน หมายถงึ เสน้ ที่
ลากขนานกับพ้ืน ให้ความรูส้ กึ ท่ีราบเรียบ
สงบนิ่ง กว้าง เช่น พื้นสนามทรี่ าบเรียบ
ทะเลทส่ี งบน่งิ

ภาพทะเล แสดงความงามของ
เสน้ ตรงแนวนอน ให้ความร้สู ึก
ราบเรียบ สงบน่งิ กว้าง

ชดุ ฝกึ ทักษะทศั นศลิ ป์ เรอ่ื ง สรา้ งสรรค์งานทศั นศลิ ป์ (ชดุ ท่ี 1 ทศั นธาตแุ ละพืน้ ฐานการวาดภาพระบายสี) 25

3. เส้นตรงแนวเฉยี ง เสน้ ตรงแนวเฉียง หรือ เส้นทแยง
หมายถึง เส้นทีม่ ีทศิ ทางพุ่งไปในแนวเฉียงกับ
ระดับพ้นื ใหค้ วามรู้สึกไมห่ ยดุ นงิ่ เคลือ่ นไหว
และไมม่ ั่นคง

- ภาพวาดแสดงความงามของเส้นตรงแนวเฉยี ง ใหค้ วามรูส้ กึ เคลอื่ นไหว ไม่มน่ั คง
รุนแรง

4. เส้นหยกั เส้นหยกั หรือ เสน้ ซกิ แซก หมายถึง
เสน้ ที่ลากเฉียงขน้ึ และลงสลับกัน เหมอื น
ฟนั ปลา ให้ความรู้สกึ ตื่นเตน้ ไมส่ งบนิง่
รนุ แรง อันตราย

- ภาพวาดแสดงความงามของเส้นหยกั ท่ปี ระกอบกันอยา่ งกลมกลนื ให้ความรู้สกึ ตื่นเตน้
เรา้ ใจ รุนแรง อันตราย

ชดุ ฝึกทักษะทศั นศลิ ป์ เรือ่ ง สรา้ งสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ (ชดุ ที่ 1 ทศั นธาตแุ ละพื้นฐานการวาดภาพระบายสี) 26

5. เสน้ โค้ง เส้นโค้ง หมายถึง เสน้ ที่มีทศิ ทางใน
ลักษณะโคง้ ให้ความรู้สึกอ่อนโยน อ่อนชอ้ ย
นมุ่ นวล สวยงาม ร่าเริง

- การปลูกพืชเป็นขน้ั บันไดเห็นเส้นโคง้ - ภาพศิลปะไทย แสดงความงามของเส้นโค้ง

ดอู อ่ นชอ้ ย นมุ่ นวล สวยงาม ทป่ี ระกอบกนั อย่างกลมกลนื ใหค้ วามรสู้ ึก

ออ่ นชอ้ ย นุ่มนวล สวยงาม

6. เสน้ ขดก้นหอย เสน้ ขดกน้ หอย หมายถงึ การลากเส้น
เส้นเดียวใหเ้ ปน็ วงกลมหรือวงรี ให้ความรู้สกึ
เคลอื่ นไหว ไม่แน่นอน วกวน สบั สน

- ภาพวาดแสดงความงามของเส้นขดกน้ หอย
ที่ประกอบกันอย่างกลมกลนื ให้ความรู้สึก
เคล่อื นไหว วกวน

ชดุ ฝึกทกั ษะทศั นศิลป์ เรอื่ ง สร้างสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ (ชุดที่ 1 ทัศนธาตแุ ละพื้นฐานการวาดภาพระบายสี) 27

ใบควำมรทู้ ี่ 5

เรื่อง พน้ื ฐำนกำรวำดเสน้
พ้นื ฐำนกำรวำดเส้น

พื้นฐานการวาดเสน้ สง่ิ ทค่ี วรให้ความสาคัญ คอื
วิธกี ารจบั ดินสอ เพราะการจบั ดนิ สอในแตล่ ะลกั ษณะนั้น
มีผลกบั ผลงานท่แี ตกต่างกนั รวมท้ังเป็นพน้ื ฐานที่สาคญั
ในการสร้างผลงานในระดบั สูงตอ่ ไป

กำรจบั ดนิ สอ
1. จับแบบทัว่ ไป

2. จับแบบใชน้ ว้ิ ทกุ น้ิวสมั ผัส

ชดุ ฝกึ ทักษะทศั นศลิ ป์ เร่ือง สร้างสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ (ชดุ ที่ 1 ทัศนธาตแุ ละพ้ืนฐานการวาดภาพระบายสี) 28

กำรฝกึ วำดเส้น จับดินสอด้วยความม่นั ใจ แล้ววาดเส้นตามลูกศร
แสดงทิศทางลงบนกระดาษ โดยการเคล่ือนมือไปตาม
ทิศทางของเส้น เม่ือวาดเส้นแรกแล้วให้วาดทับใน
ตาแหน่งเดิมเพือ่ ความแมน่ ยา เม่ือวาดทับกันหลายๆครั้ง
เส้นจะหนาข้นึ ให้เปล่ยี นตาแหน่งท่วี าดเส้นใหม่

ชุดฝกึ ทักษะทศั นศลิ ป์ เรอื่ ง สร้างสรรคง์ านทศั นศิลป์ (ชดุ ท่ี 1 ทัศนธาตแุ ละพนื้ ฐานการวาดภาพระบายสี) 29

ใบควำมรู้ที่ 6

เร่ือง กำรวำดเสน้ เปน็ ภำพ
กำรวำดเส้นเปน็ ภำพ

การวาดเสน้ เป็นภาพ เปน็ การสร้างภาพโดยนาเส้น
ลกั ษณะตา่ งๆ มาต่อเติมหรอื ประกอบกนั จนเกดิ เป็นภาพตาม
จนิ ตนาการ
จากเสน้ เป็นภาพ

- ความงามของภาพลายเสน้
เกิดจากการจัดวางเส้นลักษณะตา่ งๆ
ไดก้ ลมกลนื เหมาะสม สวยงาม
ให้ความรสู้ กึ เคลื่อนไหว นุม่ นวล รา่ เริง

ชดุ ฝกึ ทกั ษะทศั นศิลป์ เร่อื ง สร้างสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ (ชดุ ที่ 1 ทัศนธาตุและพน้ื ฐานการวาดภาพระบายสี) 30

การวาดเส้นลกั ษณะต่างๆ เปน็ ภาพตามจินตนาการ

ข้นั ตอนการวาดภาพ 1. ออกแบบและรา่ งภาพ

1. ออกแบบและร่างภาพ
2. ใส่รายละเอียดลายเส้น
3. ระบายสีและตกแต่งภาพ

ให้สวยงาม
4. ตรวจสอบรายละเอียด

และความสวยงาม

2. ใส่รายละเอียดลายเส้น 3. ระบายสีและตกแตง่ ภาพให้สวยงาม

ชดุ ฝกึ ทักษะทศั นศลิ ป์ เร่ือง สร้างสรรคง์ านทศั นศิลป์ (ชุดท่ี 1 ทัศนธาตแุ ละพืน้ ฐานการวาดภาพระบายสี) 31

ตวั อยำ่ ง ภำพกำรวำดเส้นลกั ษณะตำ่ งๆเปน็ ภำพตำมจนิ ตนำกำร

เด็กชายอภสิ ิทธิ์ เพชรชยั โรงเรียนบา้ นทงุ่ มะขามป้อม จงั หวัดตรงั
ชื่อภาพ ทอ้ งถิ่นของฉนั เทคนคิ สีไม้

เด็กหญิงสุดธิดา อนิ ทะมาระ โรงเรยี นบ้านทุ่งมะขามปอ้ ม จังหวัดตรัง
ช่อื ภาพ ประเทศไทยในฝัน เทคนคิ สไี ม้

ชดุ ฝึกทกั ษะทศั นศิลป์ เรื่อง สรา้ งสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ (ชดุ ท่ี 1 ทัศนธาตแุ ละพืน้ ฐานการวาดภาพระบายสี) 32

ตวั อย่ำง ภำพกำรวำดเส้นลกั ษณะต่ำงๆเปน็ ภำพตำมจนิ ตนำกำร

เด็กหญงิ ชนิกานต์ ชแู ก้ว
โรงเรยี นบ้านทุง่ มะขามปอ้ ม จังหวดั ตรงั
เทคนิค สไี ม้
หวั ข้อ “ยุติความรนุ แรงและการรงั แกใน

โรงเรียน”
รางวลั ชมเชย (ลาดบั ที่ 4) ระดบั ประเทศ

โครงการกล้าทาดี ยุติความรุนแรงและ
การรังแกในโรงเรียน ชิงถ้วยประทาน
พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา
และทุนการศึกษา พร้อมใบประกาศเกียรติ
คุณ

เดก็ หญิงวชิรญาณ์ แซโ่ คว้ โรงเรยี นบ้านทุง่ มะขามป้อม จังหวดั ตรัง
ชื่อภาพ รถยนต์ในฝนั 2016 เทคนคิ สไี ม้

ชดุ ฝึกทกั ษะทศั นศลิ ป์ เรื่อง สรา้ งสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ (ชุดท่ี 1 ทัศนธาตุและพน้ื ฐานการวาดภาพระบายสี) 33

ใบงำนท่ี 1 คำถำมถกู -ผิด

คำชแ้ี จง

ให้นกั เรยี นทาเคร่ืองหมาย  หน้าข้อความทีถ่ ูก และทาเครื่องหมาย 
หน้าขอ้ ความทผ่ี ิด

1. ..................ทัศนธาตุ หมายถึง ส่วนประกอบของที่มองเห็นในงานทัศนศลิ ป์
เช่น จดุ เสน้ รูปรา่ ง รูปทรง แสง เงา พนื้ ผวิ สี เป็นตน้

2. ..................การวาดภาพระบายสี หมายถงึ การขูด ขีด เขียน ระบายสีชนดิ
ต่างๆ

3. ..................งานทศั นศิลปเ์ กิดจากการใชท้ ัศนธาตุต่างๆประกอบกนั
4. ..................การวาดภาพของมนุษย์โบราณไม่ระบายสี
5. ..................มนษุ ย์สมัยก่อนวาดภาพเพอื่ บอกเล่าเรอื่ งราวในชีวติ ประจาวนั

ชดุ ฝกึ ทักษะทศั นศิลป์ เร่อื ง สรา้ งสรรค์งานทศั นศลิ ป์ (ชุดท่ี 1 ทศั นธาตแุ ละพ้นื ฐานการวาดภาพระบายสี) 34

เฉลยคำตอบ
ใบงำนท่ี 1

1. 
2. 
3. 
4. 
5. 

ชุดฝึกทักษะทศั นศิลป์ เรื่อง สร้างสรรค์งานทศั นศิลป์ (ชดุ ท่ี 1 ทัศนธาตแุ ละพ้ืนฐานการวาดภาพระบายสี) 35

ใบงำนท่ี 2 เตมิ คำ

คำช้แี จง

ใหน้ กั เรยี นสังเกตภาพท่ีกาหนดให้ แล้วนาทัศนธาตตุ ่อไปน้ี จุด รูปรำ่ ง รูปทรง
เสน้ แสงเงำ และสี ที่ป็นส่วนประกอบหลกั ของภาพ เตมิ ใต้ภาพใหถ้ กู ต้อง

................................................. .................................................

................................................. .................................................

................................................. .................................................

ชดุ ฝกึ ทกั ษะทศั นศิลป์ เร่อื ง สร้างสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ (ชดุ ท่ี 1 ทศั นธาตแุ ละพนื้ ฐานการวาดภาพระบายสี) 36

เฉลยคำตอบ
ใบงำนที่ 2

รปู รา่ ง รูปทรง

.................................... ..........................................

เสน้ จุด

................................... .................................

สี แสง เงา

................................

ชดุ ฝกึ ทกั ษะทศั นศิลป์ เรื่อง สร้างสรรค์งานทศั นศลิ ป์ (ชดุ ที่ 1 ทัศนธาตแุ ละพ้ืนฐานการวาดภาพระบายสี) 37

ใบงำนที่ 3 เลือกตอบ

คำชี้แจง

ให้นกั เรียนสังเกตภาพท่ีกาหนดให้ แลว้ ทาเครอ่ื งหมาย  ทับภาพ ท่เี ปน็ ภาพวาด
ระบายสี

1. 2.

3. 4.

5. 6.

ชดุ ฝกึ ทักษะทศั นศลิ ป์ เรื่อง สร้างสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ (ชุดท่ี 1 ทัศนธาตแุ ละพื้นฐานการวาดภาพระบายสี) 38

เฉลยคำตอบ
ใบงำนที่ 3

1. 2.



3. 4.



5. 6.



ชดุ ฝึกทักษะทศั นศิลป์ เรอื่ ง สรา้ งสรรค์งานทศั นศลิ ป์ (ชุดท่ี 1 ทัศนธาตุและพืน้ ฐานการวาดภาพระบายสี) 39

ใบงำนท่ี 4 จบั คูภ่ ำพ

คำช้แี จง

ให้นกั เรยี นจับคู่ภาพกบั วิธีการใช้งานใหถ้ กู ตอ้ ง

วสั ดุ อปุ กรณ์ วธิ กี ารใช้งาน
1.
ใชผ้ สมสี และระบายสีนา้
หรอื สโี ปสเตอร์

2. ร่างภาพ

3. ผสมน้ากอ่ นใช้ระบายสี

4. ใช้ผสมสแี ละแบง่ สจี าก
หลอดหรือขวด

ชุดฝึกทกั ษะทศั นศลิ ป์ เรือ่ ง สร้างสรรค์งานทศั นศลิ ป์ (ชดุ ที่ 1 ทัศนธาตุและพน้ื ฐานการวาดภาพระบายสี) 40

วัสดุ อุปกรณ์ เฉลยคำตอบ
1. ใบงำนท่ี 4

วิธกี ารใช้งาน

ใชผ้ สมสีและระบายสนี า้
หรอื สีโปสเตอร์

2. รา่ งภาพ

3. ผสมน้ากอ่ นใชร้ ะบายสี

4. ใช้ผสมสีและแบง่ สีจาก
หลอดหรอื ขวด

ชุดฝกึ ทักษะทศั นศิลป์ เร่ือง สรา้ งสรรค์งานทศั นศิลป์ (ชดุ ท่ี 1 ทัศนธาตุและพน้ื ฐานการวาดภาพระบายสี) 41

ใบงำนท่ี 5 ตอบคำถำม

คำช้แี จง

ใหน้ กั เรียนบอกวธิ ีการเก็บรกั ษาวสั ดุ อุปกรณใ์ นการวาดภาพระบายสีต่อไปน้ี
ให้ถกู ตอ้ ง

ใชง้ านเสรจ็ แลว้

1. 2.

.............................................................................. ..............................................................................
.............................................................................. ..............................................................................
.............................................................................. ..............................................................................

3. 4.

.............................................................................. ..............................................................................
.............................................................................. ..............................................................................
.............................................................................. ..............................................................................

ชดุ ฝึกทักษะทศั นศิลป์ เรอื่ ง สร้างสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ (ชดุ ท่ี 1 ทศั นธาตแุ ละพื้นฐานการวาดภาพระบายสี) 42

เฉลยคำตอบ
ใบงำนที่ 5

ใช้งานเสร็จแล้ว

1. 2.

เก็บเรียงใส่กล่อง ล้างขนใหส้ ะอาด ลูบปลายขนให้
แหลม ทิ้งไว้ใหแ้ หง้ แลว้ นาไปเกบ็
3.
4.

รบี ปิดฝาป้องกันสแี ห้ง แลว้ เกบ็ เรียง ปิดฝาจนสนิท แลว้ นาไปเก็บ
ใสก่ ลอ่ ง

ชดุ ฝึกทักษะทศั นศลิ ป์ เรื่อง สร้างสรรคง์ านทศั นศิลป์ (ชดุ ที่ 1 ทศั นธาตแุ ละพืน้ ฐานการวาดภาพระบายสี) 43

ใบงำนท่ี 6 เลือกใชว้ สั ดุ อุปกรณใ์ นกำรวำดภำพระบำยสี

คำช้แี จง

ใหน้ กั เรยี นสังเกตภาพท่ีกาหนดให้ แลว้ ทาเครื่องหมาย  ลงใน  หน้า
วสั ดุอุปกรณท์ ใ่ี ช้ในการสร้างภาพทกี่ าหนดให(้ ตอบได้มากกวา่ 1 ข้อ)

 
 

ชดุ ฝกึ ทักษะทศั นศลิ ป์ เรอ่ื ง สรา้ งสรรคง์ านทศั นศลิ ป์ (ชุดที่ 1 ทัศนธาตแุ ละพืน้ ฐานการวาดภาพระบายสี) 44

เฉลยคำตอบ
ใบงำนท่ี 6

  
  

ชดุ ฝึกทักษะทศั นศลิ ป์ เร่ือง สรา้ งสรรค์งานทศั นศลิ ป์ (ชดุ ท่ี 1 ทศั นธาตุและพนื้ ฐานการวาดภาพระบายสี) 45

ใบงำนท่ี 7 คำถำมถูก-ผดิ

คำชี้แจง

ให้นักเรยี นทาเครอ่ื งหมาย  หนา้ ข้อความท่ีถูก และทาเครอ่ื งหมาย 
หนา้ ข้อความที่ผิด

1. ......................เสน้ หมายถึง การลากเสน้ ขีดเขยี นไปตามทศิ ทางทตี่ อ้ งการ
2. ......................เสน้ มลี ักษณะ 1 มติ ิ คอื ความยาว
3. ......................เสน้ เฉยี งใหค้ วามรู้สกึ ราบเรียบ สง่างาม
4.......................ภาพตึกสูงประกอบด้วยเส้นต้งั เป็นหลกั
5.......................เสน้ ทุกชนิดใหค้ วามรู้สึกที่เหมือนกัน
6.......................การวาดเส้นเปน็ พนื้ ฐานในการวาดภาพ
7.......................การใชเ้ สน้ ขดก้นหอยเพ่ือแสดงความรู้สึกมนึ งง
8.......................จุดหลายจุดสามารถทาใหเ้ กิดเป็นเส้นได้
9.......................เส้นหยักคือเสน้ ทแ่ี สดงถึงความมั่นคง ความสงบน่ิง
10.....................ภาพทะเลสงบนงิ่ ควรวาดด้วยเส้นนอน