๓ กลไกการสง่ ผ่านของนโยบายการเงนิ
กำรดำเนินนโยบำยกำรเงนิ ภำยใตก้ รอบเงนิ เฟ้อจะสง่ ผลตอ่ อตั รำดอกเบยี้ ในตลำด และในทีส่ ดุ จะสง่ ผลต่อปริมำณกำรผลิตและอัตรำ
เงนิ เฟอ้ ผำ่ นระบบกำรเงนิ ในชอ่ งทำงต่ำงๆ
๔ การดาเนินนโยบายการเงนิ ของไทย
ภำรกจิ ของธนำคำรแห่งประเทศไทยคือ กำรดำรงไว้ซ่ึงเสถียรภำพทำงกำรเงิน เสถยี รภำพของระบบสถำบันกำรเงนิ และระบบ
กำรชำระเงนิ
นโยบายการคลงั ในการพฒั นาเศรษฐกิจ
ประเภทของนโยบายการคลัง
นโยบำยกำรคลังแบบขยำยตวั
เพม่ิ กำรใช้จ่ำยของภำครฐั และลดภำษี
นโยบำยงบประมำณแบบขำดดุล
รฐั บำลใช้นโยบำยนี้ในกรณที ่ีเกิดภำวะเศรษฐกจิ ตกตำ่
นโยบำยกำรคลังแบบหดตัว
ลดกำรใชจ้ ำ่ ยของรฐั และเพิ่มภำษี
นโยบำยงบประมำณแบบเกนิ ดลุ
รัฐบำลใชน้ โยบำยนใ้ี นกรณีทเ่ี ศรษฐกิจขยำยตัวอย่ำงรวดเรว็
เครอ่ื งมือของนโยบายการเงนิ งบประมาณแผน่ ดนิ
เครอื่ งมือของนโยบายการคลงั ทส่ี าคญั
งบประมำณแบบสมดลุ คอื มีรำยไดร้ วมเท่ำกับรำยจ่ำยรวม
งบประมำณแบบเกินดลุ คอื มีรำยไดม้ ำกกว่ำรำยจ่ำย
งบประมำณแบบขำดดลุ คอื มรี ำยได้นอ้ ยกว่ำรำยจำ่ ย
การใช้จา่ ยของรฐั บาล
การใช้จ่ายเงนิ งบประมาณ
เปน็ กำรใชจ้ ่ำยเงนิ งบประมำณแผ่นดินที่ได้รับอนุมตั ิจำกรัฐสภำตำมกระบวนกำร
งบประมำณแผน่ ดนิ เพอ่ื กำรพฒั นำประเทศ
เงนิ นอกงบประมาณ
เปน็ เงินใดๆ ทส่ี ่วนรำชกำรไดร้ บั และมกี ฎหมำยอนญุ ำตใหเ้ ก็บไวใ้ ชจ้ ่ำยไดต้ ำม
วัตถปุ ระสงค์
การจดั หารายได้ของรัฐบาล
รายไดจ้ ากภาษอี ากร
เปน็ รำยได้หลักของรฐั บำล ซ่งึ รัฐทำกำรจัดเก็บตำมกรณีตำ่ งๆ
รายไดจ้ ากการขายส่ิงของและบริการ
เป็นรำยได้ทีม่ ำจำกกำรขำยทรัพย์สนิ เชน่ ค่ำขำยทรัพยส์ นิ ซ่ึงเปน็ อสังหำรมิ ทรพั ย์ คำ่ หนงั สอื รำชกำร
รายไดจ้ ากรัฐพาณชิ ย์
ประกอบดว้ ย ผลกำไรขององคก์ ำรรฐั บำล หน่วยงำนธรุ กจิ ทรี่ ฐั บำลเป็นเจำ้ ของนำส่งเป็นรำยได้แผน่ ดิน
และเงนิ ปนั ผลจำกบริษทั ทร่ี ฐั บำลถอื หนุ้
รายไดอ้ ่ืน
ประกอบดว้ ย คำ่ แสตมป์ฤชำและค่ำปรบั เงนิ รับคนื และรำยได้เบด็ เตล็ดอนื่ ๆ
การกอ่ หนี้สาธารณะ
ในกรณที ่มี ีกำรตงั้ งบประมำณแบบขำดดลุ
คือ มีรำยจำ่ ยสงู กว่ำรำยได้
ในกรณเี มอ่ื เกดิ ภำวะเศรษฐกิจซบเซำ
รฐั บำลตอ้ งกำรกระตนุ้ เศรษฐกจิ ใหม้ ีกำร
จ้ำงงำนและเพม่ิ ปริมำณกำรบรโิ ภคใน
ประเทศ
การบรหิ ารเงินคงคลัง
• เงินคงคลงั คือ เงนิ สดและสนิ ทรัพยท์ ีใ่ กลเ้ คียงเงนิ สด ท่ีมีไว้ใชจ้ ำ่ ยในกำรดำเนนิ งำนของรฐั บำล
• ประกอบด้วย เงนิ ฝำกกระแสรำยวันของกระทรวงกำรคลังท่เี ปดิ ไวก้ ับธนำคำรแห่งประเทศไทย
• กำรมีเงนิ คงคลังในระดับทเ่ี หมำะสมจะทำให้กำรบริหำรกำรใชจ้ ่ำยของรัฐบำลมีประสิทธิภำพ
• กำรมีเงนิ คงคลังนอ้ ยเกินไปจะเกดิ ปัญหำสภำพคลอ่ ง แต่ถำ้ หำกมีมำกเกนิ ไปก็ไม่เกิดประโยชน์ เพรำะเงินฝำกในบญั ชี
คงคลงั นั้นไม่ได้ดอกเบ้ีย
• ในกรณีทม่ี เี งนิ คงคลงั มำกเกินไป รฐั บำลจะนำเงินสว่ นเกนิ มำใช้จ่ำยเพ่อื ลดกำรกูย้ ืมหรอื ลดภำระหนี้ เพอ่ื ลดภำระ
ดอกเบี้ยของรฐั บำล
การคลังท้องถ่นิ
ความสาคัญของการคลังท้องถนิ่
• ชว่ ยสร้ำงควำมเจริญสทู่ อ้ งถนิ่
• ชว่ ยยกระดบั คณุ ภำพชวี ติ ของคนในท้องถ่ินใหด้ ขี น้ึ
• องค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถิน่ ที่มฐี ำนะกำรคลงั ดี
ยอ่ มสรำ้ งควำมเจริญใหแ้ กท่ อ้ งถ่ินไดอ้ ยำ่ งรวดเร็ว
โครงสร้างการคลงั ทอ้ งถ่นิ รายได้ ภำษที ที่ อ้ งถ่นิ จัดเกบ็ เอง
รายจ่าย คำ่ เช่ำสำธำรณปู โภคและเทศ
พำณชิ ย์
เงินอุดหนุนทไ่ี ดร้ ับจำกรัฐบำล
รำยจำ่ ยประจำเพ่อื กำร
ดำเนนิ งำนของทอ้ งถิน่
รำยจำ่ ยเพื่อกำรลงทนุ
เพื่อสรำ้ งควำมเจรญิ เตบิ โตทำง
เศรษฐกิจ เพือ่ กำรสะสมทุน
บทบาทของรฐั บาลเก่ยี วกบั นโยบายการเงนิ และการคลังในการพัฒนาเศรษฐกจิ
ท่ีมำภำพจำก : isnhotnews.com
บทบาทของรัฐบาลเกี่ยวกบั นโยบายการเงนิ การคลัง ในการพฒั นาเศรษฐกจิ
การจดั สรรทรพั ยากรท่มี ีอยอู่ ย่างจากดั ใหเ้ กดิ ประโยชนส์ ูงสุด ต้องคานงึ ถงึ
กำรจดั สรรทรพั ยำกรอยำ่ งมีประสทิ ธภิ ำพ
กำรกระจำยรำยไดใ้ หเ้ กดิ ควำมเปน็ ธรรม
กำรสร้ำงควำมเจรญิ เตบิ โตทำงเศรษฐกิจ
กำรรักษำเสถียรภำพทำงเศรษฐกจิ
หน่วยกำรเรยี นรูท้ ่ี ๑ หน่วยกำรเรยี นรทู้ ่ี ๒ หน่วยกำรเรยี นรูท้ ่ี ๓ หน่วยกำรเรียนรู้ที่ ๔ เศรษฐศาสตร์
ช้นั มัธยมศกึ ษาปีที่ ๔-๖
กล่มุ สาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม
หนว่ ยกำรเรียนรทู้ ่ี ๕ หนว่ ยกำรเรียนรูท้ ่ี ๖
๑_หลกั สตู รวิชาเศรษฐศาสตร์
๒_แผนการจัดการเรียนรู้
๓_PowerPoint_ประกอบการสอน
๔_ใบงาน_เฉลย
๕_ข้อสอบประจาหน่วย_เฉลย
๖_การวัดและประเมินผล
๗_เสรมิ สาระ
๘_สอ่ื เสรมิ การเรียนรู้
บริษทั อักษรเจริญทศั น์ อจท. จำกดั : 142 ถนนตะนำว เขตพระนคร กรุงเทพฯ 10200
Aksorn CharoenTat ACT.Co.,Ltd : 142 Tanao Rd. Pranakorn Bangkok 10200 Thailand
โทรศพั ท์ : 02 622 2999 โทรสำร : 02 622 1311-8 [email protected] / www.aksorn.com
๖หน่วยการเรียนรู้ท่ี
เศรษฐกิจระหว่างประเทศ
จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้
๑. วิเครำะห์ผลกระทบของกำรเปิดเสรที ำงเศรษฐกิจในยคุ โลกำภิวัตนท์ ี่มีผลตอ่ สังคมไทยได้
๒. วิเครำะหผ์ ลดี ผลเสยี ของควำมรว่ มมอื ทำงเศรษฐกจิ ระหว่ำงประเทศในรูปแบบต่ำงๆ ได้
การค้าและการลงทุนระหวา่ งประเทศ
การคา้ ระหวา่ งประเทศ
ประโยชน์ของการค้าระหว่างประเทศ
กำรตดิ ต่อค้ำขำยกับตำ่ งประเทศจะช่วยใหเ้ ศรษฐกจิ ของประเทศเตบิ โต
แตล่ ะประเทศจะผลติ สนิ คำ้ และบริกำรทต่ี นถนดั ทำให้ผลติ ได้มำก สินค้ำมคี ณุ ภำพ ตน้ ทุนใน
กำรผลิตลดลง
ประชำชนสำมำรถซื้อหำมำบริโภคไดม้ ำกข้นึ เม่ือประเทศมรี ำยได้และกำรจ้ำงงำนเพ่มิ ข้ึน
กจ็ ะทำให้ประชำชนมีชีวิตควำมเป็นอยูท่ ่ดี ขี ้ึน
นโยบายการค้าระหวา่ งประเทศ
นโยบายการคา้ เสรี
เป็นนโยบำยท่เี ปิดใหม้ ีกำรตดิ ตอ่ คำ้ ขำยไดโ้ ดยเสรีไม่มอี ปุ สรรคในเรอ่ื งของภำษี ในกำรคำ้ ขำยระหวำ่ งประเทศ
นโยบายคุ้มครอง
เปน็ นโยบำยทร่ี ัฐเขำ้ มำแทรกแซงในอตุ สำหกรรมบำงประเภทมกี ำรใชม้ ำตรกำรตำ่ งๆ เพือ่ รักษำเสถียรภำพ
ทำงเศรษฐกจิ กำรดำเนินกำรของรัฐมหี ลำยลกั ษณะ เชน่ กำรจดั เก็บภำษนี ำเขำ้ -ส่งออก กำรหำ้ มนำเข้ำ
กำรกำหนดโควตำนำเขำ้
การลงทุนระหวา่ งประเทศ
การให้กู้ยืมและการลงทนุ ในหลักทรพั ย์
• แรงจูงใจที่ทำใหผ้ ลู้ งทุนตดั สินใจใหก้ ำรกยู้ มื หรือลงทุนในหลกั ทรัพยใ์ นต่ำงประเทศ คือ อตั รำผลตอบแทน
ที่คำดวำ่ จะไดร้ ับมำกกวำ่ กำรลงทุนในประเทศ
• กำรลงทุนทำไดห้ ลำยลกั ษณะ เช่น กำรซ้ือพนั ธบตั ร กำรซ้ือเงินตรำต่ำงประเทศ เป็นตน้
• กำรลงทุนมีควำมเส่ียงสูงเนื่องจำกควำมผนั ผวนทำงเศรษฐกิจท่ีเปล่ียนแปลงอยำ่ งรวดเร็ว
การลงทนุ โดยตรง
• เป็นกำรลงทุนที่บริษทั ของประเทศหน่ึงก่อต้งั หรือขยำยสำขำไปยงั อีกประเทศหน่ึง
• กำรลงทุนมีลกั ษณะสำคญั อยทู่ ี่กำรโอนทรัพยำกรระหวำ่ งประเทศและกำรเขำ้ ควบคุมกิจกำรที่ลงทุน
• แรงจูงใจในกำรลงทุน คือ กำรไดร้ ับผลตอบแทนสูงสุด และเพ่ือกระจำยควำมเส่ียงทำงธุรกิจ
• เป็นกำรลงทุนในระยะยำว มกั เก่ียวขอ้ งกบั องคก์ รธุรกิจขนำดใหญ่ คือ บรรษทั ขำ้ มชำติ
การเงนิ ระหวา่ งประเทศ
เงินตราต่างประเทศผทู้ เ่ี กย่ี วข้องในตลาดเงนิ ตราต่างประเทศ
เงนิ ตราตา่ งประเทศและการแลกเปลี่ยน
• ประเทศต่ำงๆ จะกำหนดกฎเกณฑใ์ นกำรซ้ือขำยเงินตรำต่ำงประเทศ เรียกวำ่ ระบบอตั รำแลกเปล่ียน
• หน่วยงำนที่มีหนำ้ ท่ีกำกบั ดูแลระบบอตั รำแลกเปลี่ยน คือ ธนำคำรกลำง
• ระบบอตั รำแลกเปล่ียนมี ๒ ระบบ คือ ระบบอตั รำแลกเปล่ียนคงท่ี และแบบลอยตวั
• ระบบอตั รำแลกเปล่ียนของประเทศ
ส่วนใหญ่มกั เป็นแบบยดื หยนุ่
• ระบบอตั รำแลกเปล่ียนแบบยดื หยนุ่ อำจมีกำรแทรกแซงจำกธนำคำรกลำงเพ่อื รักษำเสถียรภำพทำงเงิน
การเงินระหว่างประเทศ
เงินตราตา่ งประเทศผทู้ เี่ กย่ี วข้องในตลาดเงนิ ตราตา่ งประเทศ
ผ้ทู ีเ่ กยี่ วข้องในตลาดเงนิ ตราต่างประเทศ
ลกู ค้ารายย่อย
เป็นผซู้ ้ือหรือขายเงินตราต่างประเทศเพ่ือชาระราคาสินคา้ และบริการเป็นหลกั โดยส่วนใหญ่จะซ้ือขายผา่ นธนาคารพาณิชย์
ธนาคารพาณชิ ย์
รับซ้ือและขายเงินตราต่างประเทศแก่ผทู้ ่ีตอ้ งการตามอตั ราการแลกเปล่ียน
ธนาคารกลาง
เป็นตวั แทนของประเทศในการซ้ือขายเงินตราต่างประเทศ เพ่ือควบคุมปริมาณเงินในระบบเศรษฐกิจและอตั ราแลกเปล่ียน
ใหเ้ ป็นไปในทิศทางท่ีตอ้ งการ
ดลุ การชาระเงนิ ระหวา่ งประเทศ
ดุลบญั ชีเดนิ สะพดั
ดลุ การค้า
เปน็ ผลตำ่ งสุทธิระหว่ำงมูลคำ่ สนิ คำ้ ออก กับมูลค่ำสินคำ้ เข้ำ
ดลุ บริการ
เปน็ ผลตำ่ งสทุ ธทิ ่ีแสดงถึงกำรคำ้ บรกิ ำรระหว่ำงประเทศ เชน่ คำ่ ขนสง่ ค่ำท่องเที่ยว คำ่ เครื่องหมำยกำรค้ำ
ดลุ รายได้
ประกอบด้วยผลตอบแทนกำรจำ้ งงำน และรำยได้จำกกำรลงทนุ
ดลุ เงินโอนและบริจาค
คือ เงินโอนหรอื เงินชว่ ยเหลือต่ำงๆ ท่ีผมู้ ถี ิน่ ฐำนในประเทศได้รับจำกผมู้ ถี น่ิ ฐำนในตำ่ งประเทศ
ดุลบญั ชีเงนิ ทุน
๑. บัญชีเงนิ ทุน
รำยรับและรำยจ่ำยที่เกิดจำกกำรโอนยำ้ ยทุนท้งั ในรูปตวั เงินและท่ีไม่ใช่ตวั เงิน เช่น
• ทุนใหเ้ ปล่ำในรูปสินคำ้ ทุน
• กำรโอนทรัพยส์ ินถำวร
• กำรยกเลิกหน้ี
• กำรซ้ือขำยทรัพยส์ ินที่ไม่ก่อใหเ้ กิดกำรผลิต
• ทรัพยส์ ินทำงกำรเงิน เช่น ท่ีดิน สิทธิบตั ร เคร่ืองหมำยกำรคำ้ เป็นตน้
๒.บัญชีการเงนิ
ธุรกรรมท่ีก่อใหเ้ กิดกำรเปล่ียนแปลงในสินทรัพยแ์ ละหน้ีสินทำงกำรเงินระหวำ่ งประเทศ ครอบคลุมไปถึง
กำรลงทุนโดยตรงจำกต่ำงประเทศ กำรลงทุนในหลกั ทรัพย์ และกำรลงทุนอื่นๆ
การเปิดเสรที างเศรษฐกิจในยุคโลกาภิวัฒน์
ทาสนธสิ ัญญาเบาว์รงิ จดั ทาแผนพฒั นาเศรษฐกิจ เขา้ เป็นสมาชิกข้อตกลง กาหนดนโยบาย เกดิ วกิ ฤติทางการเงิน
ฉบับแรก ทั่วไปวา่ ด้วยภาษศี ลุ กากร ฉนั ทามติวอชิงตนั
และการคา้ หรอื แกตต์
พ.ศ. พ.ศ. ๒๓๙๘ พ.ศ. ๒๕๐๔ พ.ศ. ๒๕๒๕ พ.ศ. ๒๕๓๒ พ.ศ. ๒๕๔๐
• ไทยยกเลกิ กำร • กำรคำ้ และกำรลงทนุ • ปรบั นโยบำย • ลดกำรแทรกแซงจำก • เขำ้ รบั ควำช่วยเหลือ
ผูกขำดกำรค้ำของ กำรคำ้ ปรบั ลด จำก IMF
พระคลังสนิ คำ้ ขยำยตัว ภำษีศลุ กำกร รฐั เพม่ิ บทบำทของ
• ขยำยกำรคำ้ ท้งั สง่ ออก สนิ คำ้ อุตสำหกรรม
• ต่ำงชำติเขำ้ มำลงทุน ท่ีผกู พนั กบั แกตต์ ภำคเอกชน
โดยเสรี และนำเข้ำ • เปิดเสรที ำงเศรษฐกิจ
• ผลิตสินคำ้ เพือ่ สง่ ออก • เปิดเสรีทำงกำรเงิน
เป็นหลัก ยกเลกิ เพดำนอัตรำ
• มีเปำ้ หมำยเปลีย่ น
ดอกเบี้ย
โครงสรำ้ ง • มกี ำรเคล่ือนย้ำย
เศรษฐกิจให้เป็น เงนิ ทุนอย่ำงเสรี
อตุ สำหกรรมใหม่
ปัจจัยทีม่ ีผลตอ่ การเปิดเสรภี าพทางเศรษฐกจิ ของไทย
๑
นโยบายส่งเสริมการลงทุน
๒
ผลกระทบจากเศรษฐกจิ ภายนอก
๓
การมีส่วนรว่ มในระบบเศรษฐกจิ และการเมอื งของโลก
ผลกระทบของการเปิดเสรีการค้าตอ่ เศรษฐกิจไทย
ผลดขี องการเปิดเสรกี ารคา้ ต่อเศรษฐกจิ ไทย
• เกดิ กำรเจรญิ เติบโตทำงเศรษฐกิจ
• เกิดกำรพัฒนำเทคโนโลยีและกำรเพ่ิมควำมสำมำรถในกำรผลติ ของแรงงำน
ผลกระทบจากการเปิดเสรที างการค้าตอ่ เศรษฐกิจไทย • สง่ ผลกระทบต่อภำคกำรเกษตร
• สง่ ผลกระทบตอ่ ภำคอตุ สำหกรรม
• เกดิ กำรพึง่ พำทำงเศรษฐกิจ • ภำคกำรคำ้ และบรกิ ำร
• เกิดกำรครอบงำจำกตำ่ งชำติ
• เกดิ ควำมไม่เปน็ ธรรมในกำรกระจำยรำยได้
• เกิดกำรเสอ่ื มโทรมของทรัพยำกรธรรมชำตแิ ละส่งิ แวดลอ้ ม
องค์การความรว่ มมือทางเศรษฐกิจทสี่ าคญั ในภมู ิภาคต่างๆของโลก
องค์การการค้าโลก
ความเปน็ มาและความสาคัญ
• องคก์ ำรกำรคำ้ โลก ก่อตั้งขน้ึ เม่ือวันท่ี ๑ มกรำคม พ.ศ. ๒๕๓๘
• มีสำนกั งำนใหญ่อยู่ที่กรุงเจนีวำ ประเทศสวติ เซอร์แลนด์
• มีสมำชกิ รวม ๑๖๔ ประเทศ (พ.ศ. ๒๕๕๙)
• มีวตั ถุประสงค์เพ่อื เปน็ เวทใี นกำรเจรจำลดอปุ สรรคและขอ้ กดี กนั ทำงกำรค้ำ และจดั ทำกฎระเบยี บกำรค้ำระหว่ำง
ประเทศเพอื่ สนบั สนนุ ให้กำรค้ำโลกเป็นไปโดยเสรยี ง่ิ ขน้ึ บนพืน้ ฐำนของกำรแข่งขนั ท่ีเทำ่ เทียมกัน
• เปน็ เวทยี ตุ ิข้อพพิ ำททำงกำรคำ้ ระหวำ่ งประเทศสมำชิก เป็นกลไกตรวจสอบและทบทวนนโยบำยกำรค้ำของประเทศ
สมำชิก
นโยบายทางเศรษฐกจิ ที่สาคัญ
๑. กำหนดใหใ้ ช้มำตรกำรทำงกำรคำ้ ระหวำ่ งประเทศโดยไมเ่ ลือกปฏบิ ัติ
๒. หำ้ มใช้มำตรกำรจำกัดกำรนำเข้ำและส่งออกทกุ ชนดิ ยกเวน้ ในกรณฉี กุ เฉินและจำเป็น
๓. ให้มีกำรรวมกลุ่มทำงกำรคำ้ เพ่ือลดภำษรี ะหวำ่ งกันไดห้ ำกมวี ัตถุประสงคเ์ พือ่ ขยำยกำรคำ้
๔. มีกระบวนกำรยุตขิ อ้ พิพำททำงกำรค้ำ เมื่อเกิดมีขอ้ ขดั แยง้ ทำงกำรค้ำใหห้ ำรอื เพือ่ หำทำงยตุ ขิ อ้ พพิ ำท หำกไม่สำมำรถ
หำข้อสรปุ ไดใ้ หน้ ำเร่อื งเข้ำสู่กระบวนกำรยุติขอ้ พพิ ำท โดยกำรย่นื เรื่องต่อองค์กรระงบั ขอ้ พพิ ำทของ WTO
๕. ให้สทิ ธิพเิ ศษแก่ประเทศกำลังพัฒนำในกำรปฏบิ ัติตำมพนั ธกรณี
สหภาพยุโรป
ความเป็นมาและความสาคญั
• เปน็ กำรรวมกลุม่ เศรษฐกจิ ทเ่ี กิดขน้ึ กลมุ่ แรกใน พ.ศ. ๒๕๐๐ มีสำนกั งำนใหญอ่ ยทู่ ่กี รงุ เจนวี ำ ประเทศสวิตเซอร์แลนด์
• ประเทศผเู้ รมิ่ ก่อตั้ง คอื เบลเยยี มเนเธอร์แลนด์ ลกั เซมเบอรก์ ฝร่ังเศส เยอรมนั นี และอิตำลี
• มวี ตั ถปุ ระสงค์เพือ่ วำงรำกฐำนควำมรว่ มมือระหว่ำงประเทศในยุโรป โดยเฉพำะควำมร่วมมอื ดำ้ นเศรษฐกจิ ให้ใกล้ชิดกัน
มำกขน้ึ
นโยบายทางเศรษฐกิจท่ีสาคัญ
๑. นโยบำยกำรคำ้ มกี ำรยกเลกิ ภำษศี ุลกำกร มำตรกำรจำกดั ปริมำณ และคำ่ ธรรมเนียมท่ีเกบ็ จำกกำรนำเข้ำและสง่ ออก
๒. นโยบำยเกษตร เป็นนโยบำยสำคัญทส่ี ง่ ผลกระทบตอ่ สินคำ้ เกษตรทวั่ โลก กำรดำเนินนโยบำยนี้มีวัตถปุ ระสงค์เพ่อื
ประกนั รำยไดใ้ หแ้ กเ่ กษตรกร สง่ เสรมิ กำรใช้เทคโนโลยแี ละทรพั ยำกรอย่ำงมีประสทิ ธิภำพ รักษำเสถียรภำพดำ้ นรำคำ
และประกนั วำ่ จะมีสนิ ค้ำเพียงพอแกก่ ำรบรโิ ภคในรำคำท่ีเหมำะสม
๓. นโยบำยกำรเงนิ มีกำรนำระบบกำรเงินของยโุ รป มำใช้โดยมีสำระสำคญั คือ ให้สร้ำงหนว่ ยเงนิ ตรำยุโรป ขึ้นมำใช้แทน
หน่วยบัญชยี โุ รป จัดตง้ั กลไกอตั รำแลกเปล่ียนำ และจัดต้ังกลไกกำรให้สินเชอื่ เพอื่ ชว่ ยเหลือประเทศสมำชิกท่มี ปี ญั หำ
คำ่ เงินลดลง
ข้อตกลงการคา้ เสรีอเมรกิ าเหนอื
ความเป็นมาและความสาคญั
• เปน็ กำรรวมกลมุ่ เศรษฐกิจในทวปี อเมรกิ ำประเทศผเู้ รมิ่ ก่อต้งั คอื
เบลเยียมเนเธอร์แลนด์ ลกั เซมเบอร์ก ฝรง่ั เศส เยอรมนั นี และอิตำลี
• เป็นขอ้ ตกลงของประเทศในทวปี อเมริกำเหนือ คอื สหรัฐอเมรกิ ำ แคนำดำ และเมก็ ซโิ ก เมื่อ พ.ศ. ๒๕๓๕ และมผี ลบงั คับ
ใช้ พ.ศ. ๒๕๓๗
• มีวัตถปุ ระสงค์เพื่อขจดั อุปสรรคทำงกำรค้ำ
นโยบายทางเศรษฐกิจที่สาคญั
๑. ดำ้ นกำรค้ำ มีกำรยกเลิกภำษศี ลุ กำกรระหว่ำงกนั ทกุ สนิ ค้ำยกเว้นสินค้ำเกษตรลดอุปสรรคทำงกำรค้ำทม่ี ิใช่ภำษี
๒. ดำ้ นทรัพยส์ นิ ทำงปญั ญำ ใช้มำตรกำรปกป้องลขิ สทิ ธ์ิ สทิ ธิบตั ร และเครอื่ งหมำยกำรค้ำอย่ำงพอเพียง
๓. ด้ำนกำรระงบั ข้อพิพำท มีกำรจัดตงั้ คณะกรรมกำรไตรภำคีเพ่ือทำหนำ้ ท่เี จรจำ และระงบั ข้อพิพำทเก่ียวกบั มำตรฐำน
ดำ้ นส่งิ แวดล้อม สุขภำพ และควำมปลอดภัย
๔. ด้ำนสนิ คำ้ เกษตร เป็นสินค้ำดำ้ นเดียวท่ีมกี ำรคมุ้ ครองแก่ประเทศสมำชกิ เป็นพเิ ศษ
นโยบายทางเศรษฐกิจทีส่ าคัญ
๑. ดำ้ นกำรคำ้ มีกำรยกเลกิ ภำษีศุลกำกรระหว่ำงกนั ทุกสินคำ้ ยกเว้นสนิ คำ้ เกษตรลดอปุ สรรคทำงกำรคำ้ ทีม่ ิใช่ภำษี
๒. ดำ้ นทรัพย์สินทำงปญั ญำ ใชม้ ำตรกำรปกป้องลิขสิทธิ์ สิทธิบัตร และเครอ่ื งหมำยกำรค้ำอย่ำงพอเพียง
๓. ด้ำนกำรระงบั ข้อพพิ ำท มีกำรจัดต้ังคณะกรรมกำรไตรภำคีเพอื่ ทำหนำ้ ท่เี จรจำ และระงบั ขอ้ พพิ ำทเกยี่ วกบั
มำตรฐำนดำ้ นสิ่งแวดล้อม สขุ ภำพ และควำมปลอดภยั
๔. ด้ำนสินคำ้ เกษตร เป็นสนิ คำ้ ดำ้ นเดยี วที่มกี ำรคมุ้ ครองแก่ประเทศสมำชกิ เปน็ พเิ ศษ
กลุม่ ความรว่ มมือทางเศรษฐกิจในภมู ภิ าคเอเชีย-แปซฟิ ิก
ความเปน็ มาและความสาคญั
• เป็นกำรรวมกลุ่มระหว่ำงภูมิภำคทสี่ ำคญั
• ก่อต้ังข้นึ เมื่อเดอื นพฤศจกิ ำยน พ.ศ. ๒๕๓๒ โดยออสเตรเลียเป็นผรู้ เิ รม่ิ
• เป็นตลำดใหญ่และมีศักยภำพในกำรขยำยกำรคำ้ และกำรลงทนุ ระหวำ่ งกนั
• ตอ้ งกำรถว่ งดุลอำนำจทำงเศรษฐกจิ ของกล่มุ ควำมรว่ มมอื อน่ื โดยเฉพำะสหภำพยโุ รป
• สมำชิกเริม่ แรกของเอเปกประกอบด้วย ๑๒ เขตเศรษฐกจิ
• เมื่อเริ่มกอ่ ตง้ั เอเปกมีเปำ้ หมำยในกำรสง่ เสรมิ ควำมเจรญิ เตบิ โตทำงเศรษฐกจิ ในภมู ิภำคเอเชีย-แปซฟิ กิ
นโยบายทางเศรษฐกิจท่สี าคัญ
๑. การเปิดเสรที างการคา้ และการลงทนุ
๒. การอานวยความสะดวกดา้ นการคา้ และการลงทนุ
๓. ความรว่ มมอื ดา้ นเศรษฐกิจและวชิ าการ
ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน
ความเป็นมาและความสาคัญ
• ประกอบดว้ ย สมาชกิ ทง้ั หมด ๑๐ ประเทศ ไดแ้ ก่ ไทย มาเลเซีย อนิ โดนีเซีย สงิ คโปร์ ฟิลปิ ปินส์ บรูไน เวียดนาม ลาว
เมยี นมา และกมั พชู า
• มีจดุ หมายหลกั เพ่ือรว่ มมอื กนั พฒั นาใหอ้ าเซยี นมีความเจรญิ ทงั้ ดา้ นการเมอื งการปกครอง ดา้ นเศรษฐกิจ และดา้ น
สงั คมและวฒั นธรรมอยา่ งย่งั ยืน
• ประชาคมอาเซียน ประกอบดว้ ยประชาคมยอ่ ย ซง่ึ เปรยี บเสมอื นเสาหลกั สามเสาท่ีสมั พนั ธก์ นั
นโยบายทางเศรษฐกิจทส่ี าคัญ
๑. กำรเปน็ ตลำดและฐำนกำรผลิตเดยี วกนั
๒. กำรสร้ำงอำเซียนให้มขี ีดควำมสำมำรถในกำรแข่งขนั ทำงกำรคำ้ สงู
๓. กำรพัฒนำทำงเศรษฐกจิ อย่ำงเทำ่ เทยี มกนั ระหว่ำงประเทศสมำชิกอำเซยี น
๔. กำรบูรณำกำรเช่อื มโยงอำเซียนเข้ำกับเศรษฐกิจโลก
ประโยชน์ของการจดั ต้ังประชาคมเศรษฐกจิ อาเซียน
๑. เสรมิ สรำ้ งควำมแข็งแกร่งทำงเศรษฐกิจ
๒. ขยำยกำรคำ้ และกำรลงทุนในภมู ภิ ำคใหส้ งู ขน้ึ
๓. ลดกำรพึง่ พำตลำดในประเทศทสี่ ำม
๔. ยกระดบั ควำมเปน็ อยู่ของผบู้ ริโภคให้ดียิง่ ขึน้
๕. พฒั นำขีดควำมสำมำรถทำงกำรแขง่ ขันของอำเซยี น
๖. เพ่ิมศักยภำพทำงดำ้ นกำรผลติ
กลมุ่ โอเปก
ความเปน็ มาและความสาคัญ
• ก่อตัง้ ขึน้ ใน พ.ศ. ๒๕๐๓ มสี มำชิกกอ่ ตงั้ ๕ ประเทศ คือ ซำอดุ อี ำระเบยี อิรกั อิหร่ำน คูเวต และเวเนซเุ อลำ
• มีสำนักงำนใหญ่อยู่ทกี่ รงุ เจนีวำ ประเทศสวติ เซอร์แลนด์
• ต่อมำใน พ.ศ. ๒๕๐๘ ได้ยำ้ ยไปอยูท่ ี่กรุงเวยี นนำ ประเทศออสเตรีย
• มวี ตั ถุประสงค์เพ่ือเปน็ ตวั กลำงประสำนงำนดำ้ นนโยบำยนำ้ มนั ระหว่ำงประเทศผู้ผลิตนำ้ มัน
นโยบายทางเศรษฐกจิ ทีส่ าคญั
• สามารถกาหนดราคานามนั ในตลาดโลกไดเ้ น่ืองจากรว่ มกนั จากดั ปรมิ าณผลติ และไมม่ ีการแข่งขนั กนั ในตลาด
• เม่อื รวมกลมุ่ กนั จงึ ทาใหม้ อี ทิ ธิพลตอ่ ระบบเศรษฐกิจโลก
• กลุม่ โอเปกมีควำมสำคัญในเชงิ ยุทธศำสตรต์ ่อสงั คมโลกเป็นอย่ำงสงู มำโดยตลอด
ธนาคารระหว่างประเทศเพอ่ื การบรู ณะและพัฒนาหรือธนาคารโลก
ความเปน็ มาและความสาคญั
• ตัง้ อยู่ท่กี รุงวอชิงตัน ด.ี ซี. ประเทศสหรฐั อเมรกิ ำ
• ก่อกำเนิดจำกกำรประชมุ รว่ มกัน ๔๔ ประเทศท่เี มืองเบรตตนั วดู ส์ (Bretton Woods) มลรัฐนวิ แฮมป์เชียร์
(New Hampshire) สหรฐั อเมริกำใน พ.ศ. ๒๔๘๗
• เพอ่ื จัดระบบกำรเงินและใหก้ ู้ยืมเงนิ เพ่อื บรู ณะประเทศภำยหลังสนิ้ สดุ สงครำมโลกครัง้ ท่ี ๒ และก่อตงั้ อยำ่ งเป็น
ทำงกำร
ประเทศไทยกบั ธนาคารโลก
• ไทยเข้ำเปน็ สมำชิกลำดบั ที่ ๔๓ ของธนำคำรโลกเมือ่ วนั ที่ ๓ พฤษภำคม พ.ศ. ๒๔๙๒
• เดือนตุลำคม พ.ศ. ๒๔๙๓ ก็ไดร้ บั อนมุ ัตเิ งนิ กู้ก้อนแรกจำนวน ๒๕ ล้ำนดอลลำร์สหรฐั เพ่ือดำเนนิ กำรโครงกำร
สำธำรณูปโภค ๓ โครงกำร
• ธนำคำรโลกเขำ้ มำสำรวจสภำพเศรษฐกจิ และสงั คมของไทยและชว่ ยจัดทำแผนพฒั นำเศรษฐกจิ ในช่วง
พ.ศ. ๒๕๐๐-๒๕๐๑
• กำรเปน็ สมำชิกธนำคำรโลกทำให้สำมำรถเข้ำถงึ แหลง่ เงนิ ทุนขนำดใหญ่และสำมำรถดำเนินกำรโครงกำรตำ่ งๆ
ที่ต้องใชเ้ งินทุนจำนวนมำกได้
• ใหร้ ฐั บำลไทยมกี ำรจัดทำแผนขอกเู้ งินจำกธนำคำรโลกใน พ.ศ. ๒๕๕๒ และ พ.ศ. ๒๕๕๓ เพ่อื ฟ้นื ฟูเศรษฐกิจ
และพฒั นำโครงสร้ำงพนื้ ฐำนภำยในประเทศ
กองทนุ การเงินระหวา่ งประเทศ
ความเป็นมาและความสาคญั
• ตัง้ อยู่ท่กี รงุ วอชงิ ตัน ด.ี ซี. ประเทศสหรฐั อเมรกิ ำ
• กอ่ กำเนดิ จำกกำรประชุมร่วมกนั ๔๔ ประเทศทเ่ี มอื งเบรตตัน วดู ส์ (Bretton Woods) มลรัฐนิวแฮมปเ์ ชยี ร์
(New Hampshire) สหรฐั อเมริกำใน พ.ศ. ๒๔๘๗
• ทำหนำ้ ที่สนับสนนุ ควำมรว่ มมือทำงกำรเงินระหว่ำงประเทศ สนับสนนุ กำรคำ้ ระหวำ่ งประเทศให้ขยำยตวั อย่ำง
สมดุล เสริมสร้ำงเสถยี รภำพอตั รำแลกเปลยี่ นเงนิ ตรำต่ำงประเทศ สนับสนนุ กำรจัดตง้ั ระบบกำรชำระเงนิ ระหวำ่ ง
ประเทศและใหค้ วำมช่วยเหลอื ทำงกำรเงินแกป่ ระเทศสมำชกิ ที่ประสบปญั หำดลุ กำรชำระเงนิ
ประเทศไทยกบั กองทุนการเงินระหวา่ งประเทศ
• ประเทศไทยเขา้ เป็นสมาชกิ เม่อื วนั ท่ี ๓ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๙๒
• สง่ ผลใหร้ ะบบเศรษฐกิจไทยไดร้ บั ผลกระทบจากปัจจยั ภายนอกไดง้ ่าย
• ท่ีผ่านมาไทยเคยขอรบั ความช่วยเหลือทางการเงนิ จากกองทนุ การเงินระหว่างประเทศ ๕ ครง้ั
ธนาคารเพื่อการพัฒนาเอเชีย
ความเปน็ มาและความสาคัญ
• ก่อตงั้ ขนึ้ เม่อื พ.ศ. ๒๕๐๙ มสี านกั งานใหญ่อยทู่ ่ีกรุงมะนิลา ประเทศฟิลปิ ปินส์
• เพ่ือเป็นแหลง่ เงนิ ทนุ สาหรบั การพฒั นาประเทศในภมู ภิ าคเอเชยี และแปซฟิ ิก
• เกิดขนึ้ จากการตระหนกั ในความลา้ หลงั และศกั ยภาพในการเตบิ โตของภมู ภิ าคเอเชยี -แปซฟิ ิก
ประเทศไทยกบั ธนาคารเพือ่ การพฒั นาเอเชีย
• ประเทศไทยมบี ทบาทสาคญั ในฐานะผรู้ ว่ มก่อตงั้ และเป็นผถู้ ือหนุ้ รายใหญ่อนั ดบั ท่ี ๑๗
• ใหค้ วามรว่ มมอื ในรูปแบบต่างๆ เชน่ การสมทบเงินทนุ การใหค้ วามช่วยเหลอื ทางเทคนิค การใหค้ วามรว่ มมือ
ในกิจกรรมระดบั อนภุ มู ภิ าคท่ีมงุ่ เนน้ การพฒั นาลมุ่ แมน่ า้ โขง เป็นตน้
การประชุมสหประชาชาตวิ ่าด้วยการค้าและการพัฒนา
ความเป็นมาและความสาคัญ
• เป็นส่วนหนึง่ ขององคก์ ำรสหประชำชำติ กอ่ ตงั้ ข้นึ เม่ือ พ.ศ. ๒๕๐๗
• องั ค์ถัดเป็นองคก์ ำรชำนญั พเิ ศษภำยใตก้ รอบสหประชำชำติองค์กรเดียว
ท่ีเช่อื มโยงมิติด้ำนกำรพัฒนำเข้ำกบั กำรคำ้ ระหว่ำงประเทศ
• มบี ทบำทสำคัญตอ่ ประเทศกำลังพัฒนำอยำ่ งมำกเน่ืองจำกประเทศเหลำ่ น้ีหวังจะใหเ้ ป็นกลไกหลกั ในกำรคำน
อำนำจกำรชน้ี ำของประเทศพฒั นำ และสรำ้ งสมดุลให้เกดิ ข้นึ ในกำรกำหนดทิศทำงและนโยบำยเศรษฐกิจของโลก
ประเทศไทยกบั อังคถ์ ดั
• ไทยเป็นหน่ึงในสมาชกิ ผกู้ ่อตงั้ และเป็นหน่ึงในประเทศกาลงั พฒั นาท่ีมบี ทบาทนาในองคก์ รนี้
• โดยใหค้ วามช่วยเหลอื ประเทศตา่ งๆ ในเอเชียเพ่ือยกระดบั ความสามารถในการปรบั ตวั
การรวมกล่มุ อนภุ ูมภิ าคที่ประเทศไทยมีบทบาทสาคญั
ความเปน็ มาและความสาคญั
๑) เขตเศรษฐกิจสามฝา่ ยอนิ โดนีเซีย-มาเลเซยี -ไทย
เปน็ กำรพัฒนำควำมร่วมมอื ทำงเศรษฐกจิ ระหว่ำงภำคใตข้ องไทย ภำคเหนอื ของมำเลเซยี และพืน้ ท่บี นเกำะสุมำตรำของ
อนิ โดนีเซียโดยธนำคำรเพ่ือกำรพัฒนำเอเชยี
๒) โครงการสเ่ี หลี่ยมเศรษฐกิจ
เปน็ ควำมร่วมมอื ทำงเศรษฐกิจระหว่ำง ๔ ประเทศล่มุ แมน่ ำ้ โขงตอนบน โดยมเี ปา้ หมายรว่ มมือกนั พฒั นาโครงสรา้ ง
พืน้ ฐานทางเศรษฐกิจ โดยเฉพาะเสน้ ทางคมนาคม และการลงทนุ รว่ มกนั
๓) ความรว่ มมือทางเศรษฐกจิ ในอนภุ ูมิภาคลมุ่ แม่น้าโขง
เป็นควำมรว่ มมือของ ๖ ประเทศ ที่มีแมน่ ำ้ โขงไหลผ่ำนหรือที่เรียกว่ำ หกเหลย่ี มเศรษฐกิจ โดยมธี นำคำรเพ่ือกำร
พฒั นำเอเชียเปน็ ผสู้ นับสนนุ หลัก มีวตั ถุประสงค์เพอื่ ประโยชนท์ ำงกำรคำ้ กำรผลิต กำรจ้ำงงำน ลดตน้ ทนุ กำรผลติ
ลดเลกิ อปุ สรรคทำงกำรค้ำ เสรมิ สรำ้ งสถำนะกำรแข่งขนั เพม่ิ อำนำจต่อรองทำงกำรค้ำ