POWER-POINT PRESENTATIE LOGE LA CHARITE - 6016-11-07

DE DRIE GROTE LICHTEN & EN HUN BETEKENIS-2

IN DE FRANSE VRIJMETSELARIJ WORDT GESPROKEN VAN LOI MORALE OF LOI ÉTHIQUE EN IN HET
VLAAMSE TAALGEBIED: BOEK VAN DE ZEDENWET.
HET BOEK VAN DE ZEDENWET WORDT GESYMBOLISEERD (OOK) DOOR DE BIJBEL, DIE NIET MOET
WORDEN GEZIEN OF ERVAREN ALS HET WOORD VAN GOD, DAAR DE VRIJMETSELAAR HET BOEK
VAN DE ZEDENWET OF LOI MORALE OF LOI ÉTHIQUE OF MOET ZIEN ALS EEN SYMBOOL EN DE
MAÇON VOLKOMEN VRIJ IS IN DE INTERPRETATIE VAN DIT SYMBOOL.
OP HET BOEK VAN DE ZEDENWET LIGT DE (GEOPENDE) PASSER EN DE WINKELHAAK

101

DE DRIE GROTE LICHTEN & EN HUN BETEKENIS-3

DE GEOPENDE PASSER
DE OPEN PASSER HERINNERT ONS AAN DE OPENHEID VAN GEEST, DIE VAN ONS VERWACHT WORDT; AAN DE
BEREIDHEID OM OPEN TE STAAN VOOR ALLES WAT IS. WIJ KUNNEN DIT SYMBOOL OOK IN RELATIE BRENGEN MET
DE ZIN VOOR MAATGEVEND, DE BEREIDHEID TOT RELATIVEREN, DE STANDVASTIGHEID VAN KARAKTER EN DE
AANSPORING TOT ARBEID IN HET DAGELIJKS LEVEN EN ARBEID VOLGENS DE KONINKLIJKE KUNST.
DE PASSER HEEFT DUALITEIT: ONEINDIGHEID EN BEPERKING BINNEN HETZELFDE INSTRUMENT, MAAR OOK HET
ABSOLUTE EN HET RELATIEVE WORDEN VERTEGENWOORDIGD DOOR DE ACTIE VAN DE PASSER ZELF, DIE OP ZICH,
DE DUALITEIT WEERGEEFT MET DE TWEE BENEN EN TEGELIJKERTIJD DE UNIE WEERGEEFT MET ZIJN SCHARNIERPUNT.
RELATIEF: HET LAAT EEN MENSELIJKE FIGUUR ZIEN, EEN HOOFD EN TWEE ARMEN. BIJ EEN VOLLEDIGE SPREIDING
MEET JE HET ONEINDIGE; HET METEN VAN DE GENIALITEIT VAN HET MENSELIJK BREIN: HET GEKENDE, MET DAAR
VOORBIJ DE ONONTGONNEN EN MYSTERIEUZE ONEINDIGHEID, ZOALS DA VINCI HEEFT VOORGESTELD.

102

DE PASSER

EEN WERKTUIG, DIE DE ONEINDIGHEID UITBEELDT.
HET GEEFT EEN CONTRAST OF TEGENSTELLING AAN TUSSEN
STANDVASTIGHEID OF RUST (CENTRUM) EN BEWEGING (DE CIRKEL).
HET IS EEN INSTRUMENT DAT STEEDS WEER KOMT:
GAAN EN KOMEN; OP REIS VERTREKKEN EN TERUGKOMEN;
HET WEERKEREN VAN DE SEIZOENEN (HOOGSTE STAND VAN DE ZON
VERSUS DE LAAGSTE STAND: VEEL GEGEVEN LICHT EN DUISTERNIS);
LEVEN NA DE DOOD: GEBOREN WORDEN EN AFREIZEN NAAR HET
EEUWIGE OOSTEN.

103

DE PASSER

DE GRAVURE VAN WILLIAM BLAKE “THE ANCIENT OF DAYS” WAAROP
EEN IN EEN CIRKEL HURKENDE OUDE BAARDIGE MAN, DE GROTE
GEOMETER, MET EEN PASSER DE HEMEL UITMEET.
VOOR DE LEERLING IS HET EEN SYMBOOL, MAAR OP EEN DAG
HERKENT HIJ HET ALS EEN WERKTUIG DAT ALLES OPMEET T.O.V. EEN
REFERENTIE.

WE METEN WAT ZICH BEWEEGT ROND EEN CENTRUM - DE
OPPERBOUWMEESTER - OM MET DANTE TE SPREKEN:
HIJ DIE MET DE PASSER DE GRENZEN VAN DE WERELD AANGAF EN
DAARBINNEN ALLES REGELDE WAT ZICHTBAAR IS EN
VERBORGEN.

104

DE WINKELHAAK -1

DE WINKELHAAK
DE WINKELHAAK IS EEN VAN DE BELANGRIJKSTE WERKTUIGEN VAN DE “AMBACHTSMAN”, MAAR OOK VAN DE
VRIJMETSELAAR. DE WINKELHAAK WORDT GEVORMD DOOR TWEE ARMEN DIE IN ÉÉN VLAK LIGGEN EN SAMEN
EEN PERFECTE HOEK VORMEN VAN 90°, HET IS ¼ DEEL VAN EEN CIRKEL.
DANKZIJ DIT EENVOUDIGE MEETINSTRUMENT KUNNEN WE VAN EEN RUWE STEEN EEN KUBUS MAKEN.
DIT INSTRUMENT KAN ONS DE VERZEKERING GEVEN DAT DE AANLIGGENDE ZIJDEN - VAN DE KUBUS - EEN
PERFECTE HOEK VAN 90° MET ELKAAR VORMEN.
DE WINKELHAAK IS EEN ZEER OUD INSTRUMENT DAT IN DE FILOSOFIE VAN HET OUDE CHINA EN LATER OOK IN
GRIEKENLAND REEDS EEN SYMBOOL WAS EN STOND VOOR EERLIJKHEID EN RECHTSCHAPENHEID.

105

DE WINKELHAAK

UIT DE (MAÇONNIEKE) IERSE LITERATUUR IS BIJ
RESTAURATIEWERKZAAMHEDEN AAN DE BRUG VAN BAAL BIJ LIMERICK
EEN BRONZEN WINKELHAAK GEVONDEN MET DE VERMELDING VAN HET
JAARTAL 1517 EN DE NAVOLGENDE INSCRIPTIE:

“IK ZAL TRACHTEN TE LEVEN MET LIEFDE
EN TOEWIJDING - OP DE WATERPAS
DOOR MIDDEL VAN DE WINKELHAAK”.

106

DE WINKELHAAK

OVER WINKELHAAK WORDT GEZEGD: “DIRIGIT OBLIQUA”, D.W.Z. DE WINKELHAAK TREKT RECHT WAT SCHEEF IS.
DE TWEE BENEN MAKEN HET ONDERSCHEID TUSSEN RECHT EN PLICHT IN HET LEVEN EN IN HET MAÇONNIEKE
STREVEN; BESEFFEN DAT RECHT EN PLICHT SOMS HAAKS OP ELKAAR KUNNEN STAAN.
SYMBOOL VOOR GERECHTIGHEID, EERLIJKHEID, RECHTSCHAPENHEID EN MORALITEIT.
IN ÉÉN WOORD: DE WINKELHAAK SYMBOLISEERT WAT HET AARDSE LEVEN VAN EEN VRIJMETSELAAR MOET ZIJN;
HET SYMBOLISEERT HEMZELF.
UITLEG BIJ HET TABLEAU:

“IN SAMENHANG OP DE BIJBEL ZIJN HET DE SYMBOLEN VAN HET
VRIJMETSELAAR SCHAP EN DE BROEDERSCHAP”.

107

DE BELANGRIJKSTE REIS

BROEDERS, ECHTER DE BELANGRIJKSTE REIS IS: DE AFDALING “IN MIJN ALLER DIEPSTE BINNENSTE”. DE WENS
VRIJMETSELAAR WORDEN. DE SYMBOLIEK IS AFKOMSTIG UIT DE ALCHEMIE EN OPGENOMEN (1805) IN HET FRANSE
LEERLING-RITUAAL:

« UNE FLAMBÉ PERPÉTUELLE, UNE FLAMBÉ SYMBOLIQUE ET : UNE COUR DE LA VIE
AVEC SAGESSE, VITALITÉ ET FRATERNITÉ ».

LATER IS DEZE TEKST OVERGENOMEN IN ONZE CATECHISMUS:
A:. MR:. WAT DEED U VERLANGEN VRIJMETSELAAR TE WORDEN?
A: DRANG NAAR LEVENSWIJSHEID EN LEVENSKRACHT TENEINDE TE KOMEN TOT INNERLIJKE SCHOONHEID.

108

DE BELANGRIJKSTE REIS

HET ANTWOORD IS ZEKER NIET ZO GEFORMULEERD BIJ ONZE AANMELDING, MAAR DIT IS WEL DUIDELIJK IN DE
CATECHISMUS GEFORMULEERD.

UIT DE DONKERE KAMER KOMEND BEGINT ONZE GEBOORTE. DAARUIT NEEMT DE KANDIDAAT
MEE WAT HIJ HEEFT VASTGEHOUDEN IN ZICHZELF. HIJ GAAT GEBOREN WORDEN DOCH ZIET
NOG NIET, BOVENDIEN IS IMMERS HET LICHT IN DE DUISTERNIS, DIE HET NIET VERMOCHT HEEFT.
STEUNEND EN GEHEEL VERTROUWEND OP ZIJN GELEIDER GAAT DE KANDIDAAT NU UIT DE
DONKERE KAMER OP WEG NAAR DE TEMPEL, HIERMEDE IN FEITE ZIJN “TWEEDE” REIS
BEGINNEND.

109

DE DRIE REIZEN-1

UIT DE DONKERE KAMER KOMEND BEGINT ONZE 2E REIS EN GEESTELIJKE GEBOORTE.

DE KANDIDAAT ZIET NIET, WANT WIE LICHT BEGEERT ONTKOMT NIET AAN DE DUISTERNIS. OP
NAAR DE TEMPELPOORT, SYMBOLISCH GAAT ZIJN “VLAM IN HET HART” MEE. VERTROUWEND OP
ZIJN GELEIDER.
VERVOLGENS DE DRIE REIZEN IN DE TEMPEL DER SCHOONHEID, MAAR OOK IN DRIE
VERSCHILLENDE ROLLEN.

110

DE DRIE REIZEN -2

DEZE ROLLEN ZIJN OOK IN HET DAGELIJKS LEVEN BELANGRIJK EN DAAROM EEN KORTE TOELICHTING:

DE 1E REIS ALS ZOEKENDE:
BEKENDMAKING MET TWEE REGELS VAN DE K:.K:. OP ONZE LEVENSWEG.
DE ENE VOERT NAAR BINNEN EN VERLANGT HET AANLEGGEN VAN DE WINKELHAAK EN DE ANDERE
VOERT NAAR BUITEN EN LEGT ONS DE VERPLICHTING OP TE LEVEN NAAR HET WATERPAS, OPDAT EEN
HECHT FUNDAMENT KAN WORDEN GELEGD VOOR DE ARBEID; HET STREVEN NAAR BETERE
LEVENSGEMEENSCHAP EN BROEDERSCHAP.

111

DE DRIE REIZEN -3

DE 2E REIS ALS VOLHARDENDE:
“GEDWONGEN DE WEERSTANDEN TE AANVAARDEN EN TE OVERWINNEN, DAARDOOR IS UW
KRACHT GESTAALD MET DE WIL OM TE VOLBRENGEN. DE HANDEN ZIJN “BEZOEDELD”, WANT
UW BENT EEN MENS EN NIETS MENSELIJK IS U VREEMD”.

DOOR DE KRACHT TERUGGEKEERD NAAR DE PLAATS WAAR UW REIS BEGON.

112

DE DRIE REIZEN -4

DE 3E REIS ALS LIJDENDE:

U MOET LIJDEN OP DE WEG NAAR HET LICHT, D.W.Z. OFFERS BRENGEN. HET AANVAARDEN EN
LEDIGEN VAN DE BITTERE BEKER. ER KOMT “ZEKERE BELONING”: EEN SCHIJNSEL VAN LICHT. GEEN
TEGENSTAND ONDERVONDEN, WANT WE HEBBEN VERWORVEN WIJSHEID EN KRACHT OM IN
HET WESTEN - DE PROFANE WERELD - TE WERKEN EN WETEN NU OOK DAT HET LICHT KOMT UIT
HET OOSTEN.

113

DE DRIE REIZEN -5

DE SYMBOLIEK VAN HET REIZEN RICHT ZICH OP DE WEG, DIE EEN MENS IN ZIJN LEVEN TE GAAN HEEFT. EEN WEG MET
VALKUILEN MAAR OOK EEN WEG DIE KAN VOEREN NAAR HET LICHT.
HET ZIJN INNERLIJKE REIZEN MET ALS DOEL JEZELF TRACHTEN TE VINDEN. VÓÓR EN NÁ EEN REIS WORDEN “MORELE
TEKSTEN VOORGELEZEN”.

OM MET BROEDER WILLEM BRANDT TE SPREKEN:

“ WIE LICHT BEGEERT ONTKOMT AAN DE DUISTERNIS, MAAR WIJSHEID LEIDT WAAR ZICH ZIJN VOETEN RICHTEN”.

AAN HET EINDE VAN DE 3E LEERLING-REIS ZEGT DE A:.MR:.

“SAMEN WILLEN WIJ WERKEN AAN HET PLAN VAN DE MEESTER”.

ACHTBARE MEESTER, WAARDE BROEDERS U KENT HET VERDERE VERLOOP.

114

PERSOONLIJK – GELEERD OP KOSTSCHOOL -1

VOLG EEN WEG NAAR HET LICHT …
… EN DENK AAN DE VOLGENDE PUNTEN OP JE LEVENSWEG …
BIDT OP JOUW MANIER EN TOT JOUW GOD.

WIE BEN JE ! LEER JEZELF KENNEN EN STREEF NAAR EEN BETER LEVEN EN WERKEN.
WAAR KOM JE VANDAAN – DE GEBOORTE IS HET BEGIN VAN HET LEVEN, HET HEDEN EEN TIJD
TUSSEN HET EINDE VAN HET LEVEN.

115

PERSOONLIJK – GELEERD OP KOSTSCHOOL -1

WAAR WIL EN GA JE HEEN EN ZET JE IN VOOR DE GEMEENSCHAP. DRAAG BIJ AAN EEN BETERE
MAATSCHAPPIJ DOOR HET TONEN VAN RESPECT VOOR DE WAARDIGHEID VAN IEDER MENS EN
VERDRAAGZAAMHEID.
GELOOF, HOOP EN LIEFDE ZIJN GEGEVENHEDEN DIE JE MOET AANWENDEN IN HET LEVEN.
TEGENSLAG EN TELEURSTELLING HOREN BIJ HET LEVEN, MAAR BLIJF MET RECHTSCHAPENHEID
DENKEN EN HANDELEN.

1958 - NIJMEGEN, TEKST BIJ HET VERLATEN VAN DE HBS

116

DONKER … LICHT

ALS ALLES DUISTER IS,
ONTSTEEK DAN EEN LICHTEND VUUR
DAT NOOIT MEER DOOFT,
VUUR DAT NOOIT MEER DOOFT …

117