หนังสือเล่มเล็กรำพระลอตามไก่สมบูณ์

หนังสือเล่มเล็กเรื่องรำพระลอตามไก่ สำหรับอ่านเพิ่มเติมความรู้รายวิชารำเดี่ยว, รำคู่ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่5 กลุ่มสาระการเรียนรู้ นายจักรภัทร ศิลากิจ รหัสนักศึกษา 6411120008 หนังสือเล่มเล็กเรื่องรำพระลอตามไก่ เป็นส่วนหนึ่งของการศึกษารายวิชารำเดี่ยว, รำคู่ สาขาวิชานาฏศิลป์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช 2566

2 คำนำ เอกสารฉบับนี้ จัดทำขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นสื่อประกอบการเรียนการสอนรำเดี่ยวรำคู่ใน ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ตลอดจนถึงผู้ที่สนใจ ในการเรียนรู้เกี่ยวกับการรำเดี่ยวรำคู่ เนื้อหาสาระในเอกสารการเรียนรู้เป็นเนื้อหาเกี่ยวกับการรำเดี่ยวรำคู่ ประกอบด้วย ประวัติความ เป็นมา ผู้แสดง เครื่องแต่งกาย เพลงร้องประกอบการแสดง ตลอดจนถึงการอธิบายท่ารำพร้อม ภาพประกอบ ขอขอบคุณผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ธีรวัฒน์ ช่างสาน อาจารย์ประจำวิชารำเดี่ยวรำคู่ ที่ชี้แนะการ พัฒนาเอกสารจนสมบูรณ์เป็นสื่อที่ดีมีประโยชน์ ขอบคุณครอบครัว ที่เป็นกำลังใจในการพัฒนาสร้าง ผลสัมฤทธิ์ที่ดีของงานเอกสารครั้งนี้ จึงขอขอบคุณมา ณ โอกาสนี้ นายจักรภัทร ศิลากิจ ผู้เรียบเรียง 3/2/2566

3 สารบัญ หน้า คำนำ......................................................................................................................... ................ 2 สารบัญ................................................................................................... ................................... 3 สารบัญภาพ.................................................................................................................... .......... 4 ข้อแนะนำก่อนใช้หนังสือ……………………………………………………………………………………………… 7 -สาระหนังสือ -จุดประสงค์ -สื่อการสอน ประวัติชุดการแสดง…………………………………………………………………………………………………….. 8 บทร้อง………………………………………………………………………………………………………………………. 10 ลักษณะการแต่งกาย……………………………………………………………………………………………………. 12 อธิบายท่ารำ……………………………………………………………………………………………………………….. 15 สรุป…………………………………………………………………………………………………………………………… 54 คำถามบททวน……………………………………………………………………………………………………………. 55 แบบทดสอบ……………………………………………………………………………………………………………….. 58 บรรณานุกรม………………………………………………………………………………………………………………. 60 ภาคผนวก…………………………………………………………………………………………………………………… 62

4 สารบัญภาพ ภาพที่ หน้า 1 ท่าเชิด1 ………………………………..…………….…………………………………… 15 2 ท่าเชิด2 …………………………………………………………………………………… 15 3 ท่าเชิด3 …………………………………………………………………………………… 16 4 ท่าเชิด4 …………………………………………………………………………………… 17 5 ท่าเชิด5 ……………………………………………..…………………………………… 17 6 ท่าเชิด6 …………………………………………………..……………………………… 18 7 ท่าเชิด7 ……………………………………………..…………………………………… 18 8 ท้าว ธ ผาด …………………………………………………………………………..……… 19 9 เห็นไก่ตระการ ……………………………………………………………………….………… 19 10 ภูบาลบานหฤทัย ……………………………………………………………….………………… 20 11 งามพอใจพอตา …………………………………………………………….…….…………… 20 12 มิทันทาธารธำรง ……………………………………………………………………….……… 21 13 ทรงมกุฏภูษาสรรพ ……………………………………………………………………….……… 22 14 จับพิชัยอาวุธราชพล ………………………………………………………………………….…… 22 15 บัดดลธรุกไล่ ……………………………………………………………………………… 23 16 หวังได้ไก่ตัวงาม ……………………………………………………………………………… 23 17 พี่เลี้ยงตามจอมราช ……………………………………………………………………………… 24 18 ครั้นคลาดไก่หยุดท่า ….…………………………………………………………………….…… 24 19 เห็น ธ ช้าไก่ขันเรียก ……………………………………………………………………………… 25 20 ไก่กะเหวียกตาดู ……………………………………………………………………………… 25 21 ครั้นภูธระจะทัน ……………………………………………………………………………… 26 22 ไก่ค่อยผันค่อยผาย ……………………………………………………………………………… 26 23 ระร่าย ระร่าย ส่ายตีนเดิน……………………………………………………………………………… 27 24 ดำเนินหงส์ยกย่าง …………………………………………………….………………………… 27 25 ครั้นเห็นห่างไก่หยุด …………………………………………..…………………………………… 28 26 ครั้นจะสุดแดนป่า ……………………………………………………………………………… 28 27 ครั้นจะผ่าแดนบ้าน ……………………………………………………………………………… 29 28 ไก่แกล้งคร้านมารยา ……………………………………………………………………………… 29 29 เห็นไก่ช้า ธ ก็สาว ……………………………………………………………………………… 30 30 ทางยืดยาวย่นสั้น ……………………………………………………………………………… 31

5 31 เหย่าไย่ไย่ ใกล้กระชั้น ……………………………………………………………………………… 32 32 ไก่แกล้ง ไก่แกล้ง กระเจิงโผ …………………………………….…………………………..………… 32 33 ไก่เอยไก่แก้ว ………………………………………………………………………………… 33 34 กล้าแกล้วกายสิทธิ์ฤทธิ์ผีสิง ……………………………………………………………………….…… 33 35 เลี้ยวล่อลอราช …………………………………………………………………………..… 34 36 ฉลาดจริง ……………………………………………………………………………… 34 37 เพราะพริ้งหงอนสร้อย ……………………………………………………………………………… 35 38 สวยสอางค์ ……………………………………………………………………………… 35 39 ท่ารับดนตรี ……………………………………………………………………………… 36 40 ท่าไล่ ………………………………………….…………………………………… 37 41 ทำทีแล่นถลา ………………………………………………………..……………………… 38 43 ให้คว้าเหมาะ …………………………………………..…………………………………… 38 44 ย่างเหยาะ ……………………………………….………………………………….…… 39 45 กรีดปีกไซร้หาง ………………………………………………………………………………… 39 46 ครั้นพระลอไล่กระชั้น ………………………………………………………………………….……… 40 47 กั้นกาง …………………………………………………….…………………………… 40 48 ไก่ขวัญหันห่าง ……………………………………….………………………………………… 41 49 ราชา ……………………………………………………………….………………… 41 50 ท่าดนตรีรับ ……………………………………………………………….………………… 42 51 ท่าไล่ ……………………………………………………………….………………… 43 52 ฉับเฉียว ……………………………………………………………….………………… 44 53 เลี้ยวลัดฉวัดเฉวียน ………………………………………………………………….……………… 44 54 วนเวียนหลบเวิ้ง ………………………………………………………………….……………… 45 55 เซิงพฤกษา …………………………………………………………………….…………… 45 56 ท่าเชิด1 ………………………………………………………………………………… 46 57 ท่าเชิด2 ………………………………………………………………………………… 46 58 ท่าเชิด3 ………………………………………………………………………………… 47 59 ท่าเชิด4 ………………………………………………………………………………… 47 60 ท่าเชิด5 ………………………………………………………………………………… 48 61 ท่าเชิด6 ………………………………………………………………………………… 48 62 ท่าเชิด7 ………………………………………………………………………………… 49 63 ท่าเชิดฉิ่ง ………………………………………………………………………………… 49

6 64 ขันเรื่อยเฉื่อยก้องห้องวนา ……………………………………………………………………………… 50 65 ทำท่าเยาะเย้ยภูมี ……………………………………………………………………………… 50 66 กราวรำ1 ……………………………………………………………………………… 51 67 กราวรำ2 ……………………………………………………………………………… 51 68 กราวรำ3 ……………………………………………………………………………… 52 69 ท่าเชิดจีน1 ……………………………………………………………………………… 52 70 ท่าเชิดจีน2 ……………………………………………………………………………… 53 71 ท่าเชิดจีน3 ……………………………………………………………………………… 53

7 ข้อแนะนำก่อนใช้หนังสือเล่มเล็ก 1. นักเรียนต้องมีความซื่อสัตย์ต่อตนเอง โดยต้องปฏิบัติตามคำสั่งของครู 2. เอกสารเรื่องรำเดี่ยวรำคู่ เป็นเอกสารที่มีความสมบูรณ์ในเล่ม นักเรียนต้องทำความ เข้าใจกับคำชี้แจง ตรวจสอบวัตถุประสงค์ ตรวจสอบสาระสำคัญ ทำแบบฝึกหัดก่อนเรียน แล้วจึงศึกษา สาระในเล่มทั้งหมด อ่านสรุป และทำคำถามทบทวนที่มีในเล่มทุกครั้ง ทำแบบทดสอบหลังเรียนอย่างมี สมาธิและเข้าใจ 3. นักเรียนต้องอ่านหนังสือทุกหน้าเพื่อทำความเข้าใจ หากมีข้อสงสัยให้ถามครู 4. นักเรียนปฏิบัติตามกิจกรรมอย่างเคร่งครัด โดยเฉพาะอย่างยิ่งแบบทดสอบก่อนเรียน/หลังเรียน นักเรียนจะต้องมีความซื่อสัตย์โดยจะต้องทำด้วยตนเองอย่างเคร่งครัด 5. เมื่อนักเรียนเรียนและทำกิจกรรมในเล่มเสร็จ จะต้องเก็บเอกสารประกอบการเรียนส่งครูเพื่อจะได้ บันทึกคะแนน 6. หากนักเรียนอ่านคำถามในกิจกรรมไม่เข้าใจจะต้องตรวจสอบกับคุณครูเท่านั้น โดยไม่ถามคำถามจาก เพื่อน สาระของหนังสือ 1. ประวัติความเป็นมา 2. เนื้องร้อง 3. การแต่งกาย 4. การปฏิบัติท่ารำ จุดประสงค์ 1. นักศึกษาบอกที่มาของการรำพระลอตามไก่ได้ถูกต้อง 2. นักศึกษาสามารถร้องเพลงรำพระลอตามไก่ได้ถูกต้อง 3. นักศึกษาบอกท่ารำพระลอตามไก่ได้ถูกต้อง 4. นักศึกษาปฏิบัติท่ารำทองพระลอตามไก่ได้ถูกต้อง สื่อการเรียนการสอน 1. คู่มือการใช้เอกสารประกอบการ 2. เอกสารประกอบการเรียน

8 พระลอตามไก่ พระลอตามไก่เป็นชุดการแสดงรำคู่ที่มีความงดงามตามรูปแบบของการไล่ล่าตามจับไก่ของ พระลอและตัวไก่แก้ว ที่ถูกลงเลขยันต์จากปู่เจ้าสมิงพรายให้มาหลอกล่อพระลอไปยังสวนขวัญเมืองสรอง เพื่อให้พบกับพระเพื่อน พระแพง การแสดงชุดนี้จะมีความสวยงามและสมจริงมากที่สุด หากผู้ปฏิบัติท่ารำ เข้าใจกระบวนการรำดียิ่งขึ้น จึงต้องศึกษา ประวัติชุดการแสดง บทร้อง ลักษณะการแต่งกาย เพราะจะ ทำให้เกิดความตระหนัก และเข้าใจแนวคิดตามหลักการประดิษฐ์ชุดการแสดง ดังนี้ ประวัติชุดการแสดง พระลอตามไก่ เป็นการแสดงตอนหนึ่งในเรื่องพระลอ บทพระนิพนธ์ของพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรม พระนราธิปประพันธ์พงศ์ พระองค์ได้ทรงพระนิพนธ์ขึ้นจากกลอนลิลิตของเก่าที่นักปราชญ์ได้แต่งขึ้นไว้ใน สมัยกรุงศรีอยุธยาตอนต้น เดิมเป็นนิทานพื้นบ้านทางภาคพายัพเขต ลานนาไทย ใช้แสดงแบบละคร พันทางซึ่งเป็นละครรำแบบผสม ปรับปรุงขึ้นในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เนื้อเรื่องที่ กล่าวถึงพระลอกษัตริย์ผู้ครองนครแมนสรวง มีพระมารดาชื่อ พระนางบุญเหลือ ครั้งหนึ่งได้สดับขับซอยอ โฉม พระเพื่อน พระแพง ซึ่งเป็นธิดาของท้าวพิชัยพิษณุกรแห่งเมืองสรอง เกิดความเสน่หาในความงามของ พระธิดาทั้งสอง ส่วนพระเพื่อน พระแพง เมื่อได้สดับยอโฉมพระลอก็เกิดความรักลุ่มหลงเช่นกัน จึงใช้ให้ นางโรยกับนางรื่นสองพระพี่เลี้ยง ไปหาปู่เจ้าสมิงพรายให้ช่วยช่วย ปู่เจ้าสมิงพรายจึงได้ทำเวทมนต์ลงไก่ แก้วแล้วบังคับให้ไก่แก้ว ไปหาพระลอเพื่อให้เกิดความลุ่มหลงติดตาม จนถึงเขตเมืองสรองพระลอจึงได้พบ กับพระเพื่อน พระแพง พระธิดาผู้เลอโฉมดังปรารถนา การรำแบ่งเป็นขั้นตอนต่าง ๆ คือ พระลอออกพบไก่แก้ว ไก่แก้วล่อพระลอให้ติดตามไปด้วยชั้น เชิงและลีลาต่าง ๆ พระลอกับพี่เลี้ยงไล่จับไก่แก้ว ไก่แก้วหาย พระลอกับพี่เลี้ยงติดตามหา องค์ประกอบ หมายถึง สิ่งต่าง ๆ ที่ใช้ประกอบเป็นสิ่งใหญ่ หรือ ส่วนของสิ่งต่าง ๆ ที่เป็นเครื่องประกอบ ทำให้เกิดเป็นรูปขึ้นใหม่โดยเฉพาะ (ราชบัณฑิตยสภา, 2554). ประกอบด้วย ผู้แสดง เพลงและดนตรี เครื่องแต่งกาย อุปกรณ์ประกอบการแสดง และท่ารำ ดังนี้ 1. ผู้แสดง ผู้แสดง หมายถึง ผู้เล่นหรือผู้ร่วมในการละเล่นหรือการแสดงต่างๆ ให้คนดู(ราชบัณฑิตยสภา, 2554). ผู้แสดงที่ใช้ประกอบการรำพระลอตามไก่ มีผู้แสดง 3 ฝ่าย ประกอบด้วยพระลอ ไก่แก้ว และตัว พระพี่เลี้ยง 1.1 พระลอ เป็นกษัตริย์แห่งเมืองแมนสรวง มีพระชายาชื่อนางลักษณวดี พระลอเป็นหนุ่ม รูปงามมากจนเป็นที่เลื่องลือ วิธีการคัดเลือกนักแสดงพระลอ จะคัดเลือกตามลักษณะของนักแสดงตัวพระ

9 ซึ่งมีหลักการเลือกคือ ผู้ที่ลักษณะใบหน้ารูปไข่สวยงาม คมคาย เด่นสะดุดตา ท่าทางสะโอดสะองและผึ่ง ผาย ลำคอระหง ไหล่ลาดตรงช่วงอกใหญ่ขนาดลำตัวเรียวเอวเล็กกิ่วคอดตามลักษณะชายงามในวรรณคดี ไทย 1.2 ไก่แก้ว เป็นตัวละครที่มีความสวยงามสะดุดตากว่าไก่ตัวอื่นๆ ปู่เจ้าสมิงพลายจึงได้เลือก ไก่แก้วแล้วสั่งให้วิญญาณภูตผีเข้าสิงในไก่แก้ว เพื่อไปหลอกล่อพระลอ เกศุริยง บุญมาก. (2551).วิธีการ คัดเลือกนักแสดงไก่แก้ว จะคัดเลือกตามลักษณะของนักแสดงตัวพระ ซึ่งเป็นตัวพระน้อย มีหลักการเลือก คือ ผู้ที่ลักษณะใบหน้ารูปไข่สวยงาม คมคาย เด่นสะดุดตา มีความว่องไว กระฉับกระเฉง ขนาดลำตัวเรียว เอวเล็กกิ่ว หรือนักแสดงตัวนาง ซึ่งจะคัดเลือกจากผู้ที่มีรูปร่างใกล้เคียงกับตัวพระลอ ท่าทาง กระฉับกระเฉง คล่องแคล่วว่องไว มีจริต สามารถแสดงกิริยาท่าทางต่าง ๆ ได้อย่างเป็นธรรมชาติ 1.3 พระพี่เลี้ยง เป็นพระพี่เลี้ยงของพระลอ ในตอนนี้มี 2 คน คือ นายแก้ว และนายขวัญ ใน ฉากนี้ได้เปลี่ยนชื่อเป็นนายรัก และนายราม มีบทบาทติดตามข้างเคียงพระลอไปทุกที่ ทั้งสองมีความ จงรักภักดีต่อพระลอเป็นอย่างยิ่ง เมื่อถึงคราวพระลอมีภัยก็ยอมสู้อย่างถวายชีวิตเพื่อปกป้องพระลอ อร พรรณ ขวัญบุตร.(2560). วิธีการคัดเลือกนักแสดงพระพี่เลี้ยง จะคัดเลือกตามลักษณะของนักแสดงตัวพระ ซึ่งมีหลักการเลือกคือ ผู้ที่ลักษณะใบหน้ารูปไข่สวยงาม คมคาย เด่นสะดุดตา ท่าทางสะโอดสะองและผึ่ง ผาย มีกิริยาท่าทางว่องไว กระฉับกระเฉง ขนาดลำตัวเรียวเอวเล็กกิ่วคอดตามลักษณะชายงามในวรรณคดี ไทยเช่นเดียวกับตัวพระลอ 2. เพลงและดนตรี เพลงและดนตรี ของการแสดงชุดพระลอตามไก่ จะให้รายละเอียดของสาระ 2 ประเด็น คือ เพลง และดนตรี ดังนี้ 2.1 เพลง หมายถึง ถ้อยคำที่นักประพันธ์เรียงร้อยหรือเรียบเรียงขึ้น ซึ่งประกอบด้วย เนื้อ ร้อง ทำนอง จังหวะ ทำให้เกิดความไพเราะสร้างความเพลิดเพลินให้แก่ผู้ฟัง เพลงที่ใช้ประกอบการแสดงชุดพลายบัวเกี้ยวนางตานี ประกอบด้วย เพลงเชิด เพลงรัว เพลง ลาวเจ้าซู เพลงเชิดฉิ่ง เพลงเชิดจีนตัว 3 เพลงกราวรำ และเพลงเชิด (ประดิษฐ์ อินทนิล,2553) ดังนี้ 2.1.1 เพลงเชิด หมายถึง เพลงหน้าพาทย์ที่เกี่ยวกับการเยื้องกรายและการเดินของตัว ละครในนาฏกรรม ไทย ใช้ในการเดินทางไกล 2.1.2 เพลงรัว หมายถึง เพลงที่ใช้ประกอบกิริยาที่สำเร็จด้วยคาถาที่ร่ายมนต์มาแล้ว หรือใช้เป็นหน้าพาทย์ประกอบกิริยานิมิตสิ่งต่างๆให้เกิดขึ้น 2.1.3 เพลงลาวเจ้าซูบทเพลง “ลาวเจ้าสู” หรือบางแห่งเรียก “ลาวเจ้าซู”และ ”ลาว เจ้าชู้” เป็นบทเพลงสำเนียงลาวที่ไพเราะ ท่วงทำนองหวานซึ้ง ที่มาบทเพลงดังกล่าวไม่ปรากฏนามผู้แต่ง ในอดีตเคยเป็นเพลงประกอบการแสดงละครเรื่อง “พระลอ”

10 2.1.4 เพลงเชิดฉิ่ง หมายถึง เพลงที่ใช้ในการค้นหา การลอบเข้าออกในสถานที่ใดที่หนึ่ง การไล่หนีจับกัน การเหาะลอยไปในอากาศ และการใช้อาวุธแผลงศร ขว้างจักร เช่น การแสดง พระลอตามไก่ พระรามจะแผลงศร รจนาจะเสี่ยงพวงมาลัย เป็นต้น 2.1.5 เพลงเชิดจีนตัว3 หมายถึง เพลงที่เป็นทำนองลูกโยนที่ใช้ลักษณะทำนองลูกล้อชนิด ล้อตาม ล้อขัด และ ชนิดเหลื่อมเฉพาะตัว การกำหนดเครื่องดนตรีที่บรรเลงทำนองลูกล้อชนิด ต่าง ๆ มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ` 2.1.6 เพลงกราวรำ หมายถึง เพลงที่ใช้สำหรับการแสดงการเยาะเย้ยถากถางให้ตัวละคร ฝ่ายตรงข้ามต้องอับอายขายหน้า นอกจากนี้ยังให้อารมณ์สนุกสนานดีใจ มีความหมายถึงความ สมหวัง เมื่อประกอบกิจต่างๆ สำเร็จ และเป็นสัญลักษณ์ของการลาโรงเมื่อสิ้นสุดการแสดงต่าง ๆ 2.1.7 เพลิงเชิด หมายถึง เพลงที่ใช้ในการเดินทางที่รีบร้อน การเดินทางระยะไกล การ เดินทัพ 2.2 เนื้อเพลง - เชิด – - รัว - - ร้องลาวเจ้าซู - ท้าว ธ ผาดเห็นไก่ตระการ ภูบาลบานหฤทัย งามพอใจพอตามิทันทาธารธำรง ทรงมกุฏภูษาสรรพ จับพิชัยอาวุธราชพล บัดดลธรุกไล่ หวังได้ไก่ตัวงาม พี่เลี้ยงตามจอมราช ครั้นคลาดไก่หยุดท่า เห็น ธ ช้าไก่ขันเรียก ไก่กะเหวียกตาดู ครั้นภูธระจะทัน ไก่ค่อยผันค่อยผาย ระร่าย ระร่าย ส่ายตีนเดิน ดำเนินหงส์ยกย่าง ครั้นเห็นห่างไก่หยุด ครั้นจะสุดแดนป่า ครั้นจะผ่าแดนบ้าน ไก่แกล้งคร้านมารยา เห็นไก่ช้า ธ ก็สาว ทางยืดยาวย่นสั้น เหย่าไย่ไย่ ใกล้กระชั้น ไก่แกล้ง ไก่แกล้ง กระเจิงโผ - เชิดฉิ่ง - ไก่เอยไก่แก้ว กล้าแกล้วกายสิทธิ์ฤทธิ์ผีสิง เลี้ยวล่อลอราชฉลาดจริง เพราะพริ้งหงอนสร้อยสวยสอางค์ ทำทีแล่นถลาให้คว้าเหมาะ ย่างเหยาะกรีดปีกไซร้หาง ครั้นพระลอไล่กระชั้นกั้นกาง ไก่ขวัญหันห่างราชา

11 ฉับเฉียวเลี้ยวลัดฉวัดเฉวียน วนเวียนหลบเวิ้งเซิงพฤกษา ขันเรื่อยเฉื่อยก้องห้องวนา ทำท่าเยาะเย้ยภูมี - กราวรำ - - เชิดจีน - - เชิด - 2.3 ดนตรี หมายถึง เสียงที่จัดเรียงอย่างเป็นระเบียบ และมีแบบแผนโครงสร้าง เป็นรูปแบบ ของกิจกรรมเชิงศิลปะของมนุษย์ที่เกี่ยวข้องกับเสียงโดยดนตรีนั้นแสดงออกมาในด้านระดับเสียง (ซึ่ง รวมถึงท่วงทำนองและเสียงประสาน) จังหวะ และคุณภาพเสียง (ความต่อเนื่องของเสียง พื้นผิวของเสียง ความดังค่อย) ดนตรีนั้นสามารถใช้ในด้านศิลปะหรือสุนทรียศาสตร์ การสื่อสาร ความบันเทิง รวมถึงใช้ใน งานพิธีการต่างๆ (สุกรี เจริญสุข,2561) วงดนตรีที่ใช้ประกอบการบรรเลงชุดการแสดงพระลอตามไก่ เป็นวงดนตรีประเภทวงปี่พาทย์ไม้ นวม โดยมีเครื่องดนตรี ประกอบด้วย ขลุ่ย ระนาดเอก ฆ้องวงใหญ่ – เล็ก ซออู้ตะโพน กลองทัด ฉิ่ง ดัง ภาพ ภาพที่ 1 แสดงวงดนตรี ที่มา : ( ภีระเมศร์, 2560)

12 3. เครื่องแต่งกาย ราชบัณฑิตยสภา, (2545) “เครื่อง” คือ สิ่งสำหรับประกอบกันหรือเป็นพวกเดียวกัน “แต่ง” คือ จัดให้งาม “กาย”คือตัว ดังนั้น “เครื่องแต่งกาย” จึงหมายถึง สิ่งสำหรับประกันจัดให้งามที่เกี่ยวกับตัวของ นักแสดง ลักษณะการแต่งกายของชุดแสดงพระลอตามไก่ จะแบ่งได้เป็น 3 ชุด คือ ชุดพระลอ ชุดไก่แก้ว และชุดพระพี่เลี้ยง(นายแก้ว-นายขวัญ) โดยมีลักษณะดังนี้ 3.1 การแต่งกายพระลอ มีรายละเอียดเครื่องประกอบการแต่งกาย ประกอบด้วย ชุดยืนเครื่อง พระ แดงขริบเขียวโดยมีเครื่องประกอบการแต่งกาย ประกอบด้วยเสื้อหรือฉลองพระองค์ ผ้านุ่ง หรือภูษา ห้อยหน้า ห้อยข้าง หรือเจียระบาด รัดสะเอว สนับเพลา เข็มขัด กรองคอ ทับทรวง พาหุรัด สังวาล ตาบ ทิศ ดอกไม้ทัด อุบะ ปะวะหล่ำ กำไลแผง หรือทองกร กำไลข้อเท้า และ สวมศีรษะยอดลาว มีพระขรรค์ เป็นอาวุธ เกศุริยง บุญมาก. (2551). ภาพที่ 2 การแต่งกายพระลอ

13 3.2 การแต่งกายของไก่แก้ว มีรายละเอียดเครื่องประกอบการแต่งกาย ประกอบด้วย เสื้อแขนกุด สีขาวลักษณะมีขน กางเกงสีขาวยาวระดับครึ่งน่อง มีจี้นาง เข็มขัด มีหาง มีปีก มีข้อแขน มีข้อมือ และใช้ ข้อเท้าลักษณะเป็นเดือยไก่ ศีรษะสวมปันจุเหร็จ มีเกี้ยวหัวไก่ และดอกไม้ทัด เกศุริยง บุญมาก. (2551). ภาพที่ 3 การแต่งกายไก่แก้ว 3.3 การแต่งกายของพระพี่เลี้ยง(นายแก้ว-นายขวัญ) มีรายละเอียดเครื่องประกอบการแต่งกาย ประกอบด้วยนายแก้วจะแต่งกายด้วยชุดยืนเครื่องพระสีเหลืองขลิบแดง แต่ไม่มีพาหุรัดมีผ้าโพกหัวสี เหลืองและผ้าพาดไหล่สีชมพู ผ้าคาดเอวใช้ผ้าตาดสีทอง และนายขวัญจะแต่งกายด้วยชุดยืนเครื่องพระสี ม่วงขลิบเหลือง แต่ไม่มีพาหุรัด มีผ้าโพกหัวสีเหลืองและผ้าพาดไหล่สีฟ้า ผ้าคาดเอวใช้ผ้าตาดสีฟ้า อร พรรณ ขวัญบุตร.(2560).

14 ภาพที่ 3 การแต่งกายของพระพี่เลี้ยง (นายแก้ว-นายขวัญ) 4.อุปกรณ์ประกอบการแสดง อุปกรณ์ประกอบการแสดง หมายถึง อุปกรณ์การแสดงเป็นสิ่งที่ทำให้การแสดงมีความน่าสนใจ มากขึ้น ในการสร้างสรรค์อุปกรณ์การแสดงสามารถนำความรู้ด้านจิตรกรรมมาใช้ในการออกแบบ ตกแต่ง ลวดลายอุปกรณ์การแสดงให้มีความสวยงาม การแสดงชุดพระลอตามไก่ ใช้อุปกรณ์ประกอบการแสดงที่ สำคัญ คือ พระขรรค์ อาวุธมีคม ลักษณะคล้ายดาบ มีคมสองด้าน ตรงกลางคอด ซึ่งเป็นอุปกรณ์ที่พระลอ ใช้ในการไล่ล่าไก่แก้ว ดังภาพ ภาพที่ 4 พระขรรค์

15 5. โอกาสที่ใช้แสดง นิยมนำมาใช้แสดงในงานอวมงคลและงานมงคลต่างๆ อย่างไรก็ตามสามารถใช้ประกอบการเรียน การสอนด้วยเช่นกัน อธิบายท่ารำพระลอตามไก่ การอธิบายท่ารำ จะอธิบายตามลักษณะการปฏิบัติท่ารำของการปฏิบัติเท้าในลำดับแรก จากนั้น จะอธิบายอิริยาบทของมือ และการเอียงศีรษะตามลำดับ ดังนี้ 1. เพลงเชิด 1.1 ท่าเชิด 1 วิธีปฏิบัติ พระลอ เก็บเท้าออก มือขวาจับพระขรรค์มือซ้ายสอดเชิด นายแก้ว-นายขวัญ เก็บเท้าออก มือสอดเชิด วิ่งตามหลังพระลอ ลักษณะการเคลื่อนไหว วิ่งวนหน้าเวที 1 รอบ จากขวาไปซ้าย ภาพที่....1..ท่าเชิด 1

16 1.2 ท่าเชิด 2 วิธีปฏิบัติ พระลอ เก็บเท้า มือขวาจับพระขรรค์ควงระดับแง่ศีรษะ มือซ้ายส่งจีบหลัง เอียงขวา นายแก้ว-นายขวัญ เก็บเท้า มือขวาจีบปรกข้าง มือซ้ายส่งจีบหลัง เอียงขวา ลักษณะการเคลื่อนไหว วิ่งวนเลขแปดขึ้นหน้าเวที ภาพที่..2....ท่าเชิด 2 1.3 ท่าเชิด 3 วิธีปฏิบัติ พระลอ เก็บเท้า มือขวาม้วนมือจับพระขรรค์ลักษณะวงบน มือซ้ายแบลาด(ท่าผาลา) เอียงซ้าย นายแก้ว-นายขวัญ เก็บเท้า มือขวาม้วนมือจีบปล่อยเป็นวงบน มือซ้ายแบลาด(ท่าผาลา) เอียง ซ้าย ลักษณะการเคลื่อนไหว วิ่งวนเลขแปดขึ้นหน้าเวที ภาพที่...3...ท่าเชิด 3

17 1.4 ท่าเชิด 4 วิธีปฏิบัติ พระลอ เก็บเท้า มือขวาจับพระขรรค์ลักษณะวงบน มือซ้ายวงหน้า เอียงขวา นายแก้ว-นายขวัญ เก็บเท้า มือขวาจีบปรกข้าง มือขวาตั้งวงหน้า เอียงขวา ลักษณะการเคลื่อนไหว วิ่งวนเลขแปดขึ้นหน้าเวที ภาพที่...4...ท่าเชิด 4 1.5 ท่าเชิด 5 วิธีปฏิบัติ พระลอ เก็บพระขรรค์ กระเถิบเท้าไปทางซ้ายของเวที มือซ้ายตั้งวงบน มือขวาเหยียดแขนตึง เอียงขวา ไก่แก้ว บินกระเจิงออกหน้าเวที นายแก้ว-นายขวัญ กระเถิบเท้าไปทางซ้ายของเวที มือซ้ายตั้งวงบน มือขวาเหยียดแขนตึง เอียง ขวา ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่....5..ท่าเชิด 5

18 1.6 ท่าเชิด 6 วิธีปฏิบัติ พระลอ กระเถิบเท้าไปทางขวาของเวที มือทั้งสองเช็ดหน้าตา เอียงซ้าย ไก่แก้ว บินกระเจิง นายแก้ว-นายขวัญ กระเถิบเท้าไปทางขวาของเวที มือทั้งสองเช็ดหน้าตา เอียงซ้าย ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่..6....ท่าเชิด 6 1.6 ท่าเชิด 6 วิธีปฏิบัติ พระลอ กระเถิบเท้าไปทางขวาของเวที มือทั้งสองเช็ดหน้าตา เอียงซ้าย ไก่แก้ว บินกระเจิง นายแก้ว-นายขวัญ กระเถิบเท้าไปทางขวาของเวที มือทั้งสองเช็ดหน้าตา เอียงซ้าย ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่..7....ท่าเชิด 6

19 1.7 ท่าเชิด 7 วิธีปฏิบัติ พระลอ ก้าวข้างเท้าขวา มือซ้ายตั้งวงบน มือขวาตั้งวงล่าง เอียงซ้าย ไก่แก้ว ก้าวข้างเท้าซ้าย มือขวาตั้งวงบน มือซ้ายตั้งวงล่าง เอียงขวา นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่...8...ท่าเชิด 7 2. เพลงลาวเจ้าซู 2.1 ท้าว ธ ผาด วิธีปฏิบัติ พระลอ ฉายเท้าขวา มือทั้งสองม้วนมือแบคว่ำ แยกออกจากกัน เอียงซ้าย ไก่แก้ว ยกหน้าเท้าซ้าย มือทั้งสองตั้งวงกลาง หน้าตรง นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่...9...ท่าท้าว ธ ผาด

20 2.2 เหลือบเห็นไก่ตระการ วิธีปฏิบัติ พระลอ “เหลือบเห็น” ก้าวข้างเท้าซ้าย มือซ้ายวางหน้าขา มือขวาจับสะเอว ลักคอซ้าย “ไก่ ตระการ” ยืนพักเท้าซ้าย มือซ้ายแตะหน้าขา มือขวาจับสะเอว หน้าตรง ไก่แก้ว ย่ำเท้าซ้าย ขวา และเคาะเท้าซ้าย มือทั้งวงกลาง เอียงขวา นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่...10...ท่าเหลือบเห็นไก่ตระการ 2.3 ภูบาลบานหฤทัย วิธีปฏิบัติ พระลอ “ภูบาล” ยกหน้าเท้าซ้ายมือซ้ายจีบเข้าอก เอียงขวา “บานหฤทัย” ย่ำขวา ซ้าย ขวา มือซ้ายปาดจีบท่ายิ้ม มือขวาส่งจีบหลัง ลักคอซ้าย ไก่แก้ว ย่ำเท้าซ้าย ซ้าย และเคาะเท้าขวา มือทั้งสองแทงมือแขนตึง เอียงซ้าย นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่..11....ท่าภูบาลบานหฤทัย

21 2.4 งามพอใจพอตา วิธีปฏิบัติ พระลอ “งามพอใจ” ถอนเท้าซ้าย แตะเท้าขวา มือขวาชี้นิ้วคว่ำมือเข้าอก มือซ้ายจับสะเอว เอียงขวา “พอตา” ก้าวข้างเท้าขวา มือขวาชี้ระดับตา มือซ้ายจับสะเอว เอียงซ้าย ไก่แก้ว “งามพอใจ” ก้าวข้างเท้าขวา มือขวาจีบคว่ำระดับอก มือซ้ายแบลาด จากนั้นกระดก เสี้ยวเท้าซ้าย พร้อมกับส่งมือขวาเป็นบัวบาน มือซ้ายตั้งวงหน้า เอียงซ้าย “พอตา” ก้าวข้างเท้าซ้าย มือ ซ้ายจีบคว่ำระดับอก มือขวาแบลาด จากนั้นกระดกเสี้ยวเท้าขวา พร้อมกับส่งมือซ้ายเป็นบัวบาน มือขวา ตั้งวงหน้า เอียงขวา นายแก้ว-นายขวัญ ปฏิบัติท่าสวยงาม ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่...12...ท่างามพอใจพอตา 2.5 มิทันทาธารธำรง วิธีปฏิบัติ พระลอ “มิทันทา” เบี่ยงตัวทางขวา สะดุดซ้าย มือซ้ายตั้งวงล่างสั่นปลายมือ มือขวาจับสะเอว เอียงขวา “ธารธำรง” เดินเท้าซ้าย มือทั้งสองตั้งวง จากนั้นเพลงร้องซ้ำ เดินขึ้นหน้า 2 ครั้ง และเดินถอย หลังอีก 2 ครั้ง ไก่แก้ว “มิทันทา” ยั้งจังหวะ จากนั้นก้าวเท้าขวา แล้วย่ำเท้าตามจังหวะเพลง มือซ้ายแทงเป็น วง มือขวาแบลาด ปฏิบัติมือสลับไปมา “ธารธำรง” เดินเท้าซ้าย มือทั้งสองตั้งวง จากนั้นเพลงร้องซ้ำ เดิน ขึ้นหน้า 2 ครั้ง และเดินถอยหลังอีก 2 ครั้ง นายแก้ว-นายขวัญ ปฏิบัติท่าสวยงาม ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง

22 ภาพที่....13..ท่ามิทันทาธารธำรง 2.6 ทรงมกุฏภูษาสรรพ วิธีปฏิบัติ พระลอ “ทรงมกุฎ” สะดุดเท้าซ้าย มือทั้งสองจีบคว่ำระดับสะเอว จากนั้นยกหน้าเท้าซ้าย มือ ทั้งสองปล่อยเป็นวงบัวบาน หน้าตรง “ภูษาสรรพ” ก้าวข้างเท้าขวา มือซ้ายแบมือแตะระดับสะเอว มือ ขวาแบมือแตะกระเบนเหน็บ เอียงขวา ไก่แก้ว ปฏิบัติท่า“มิทันทาธารธำรง” ไปเรื่อย ๆ แต่หน้าตรงกับเวที นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักท่า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่..14....ท่าทรงมกุฎภูษาสรรพ 2.7 จับพิชัยอาวุธราชพล วิธีปฏิบัติ พระลอ “จับพิชัย” ยืนพักเท้าซ้าย มือขวาจับพระขรรค์ดึงออกมาควรระดับแง่ศีรษะ มือซ้าย จับสะเอว เอียงขวา “อาวุธราชพล” ก้าวข้างเท้าขวา ยกหน้าเท้าซ้าย มือขวาตวัดพระขรรค์จับลักษณะวง บน มือซ้ายจีบหงายชายพก เอียงซ้าย ไก่แก้ว ย่ำเท้าตามจังหวะเพลง มือทั้งสองตั้งวงกลาง

23 นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักท่า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่..15....ท่าจับพิชัยอาวุธราชพล 2.8 บัดดล ธ รุกไล่ วิธีปฏิบัติ พระลอ “บัดดล” วางเท้าซ้ายพักเท้าขวา มือขวาจับพระขรรค์ระดับวงล่าง มือซ้ายส่งจีบหลัง เอียงขวา “ธ รุกไล่” เบี่ยงตัวทางขวา ถอนเท้าขวา มือขวาจับพระขรรค์ระดับวงบน มือซ้ายตั้งวงหน้า เอียงขวา วิ่งซอยเท้าตามไก่ ไก่แก้ว “บัดดล” เบี่ยงตัวทางขวา (หันหลังให้เวที) ยืนพักเท้าซ้าย มือทั้งสองแทงมือลงระดับ สะโพก เอียงขวา “ธ รุกไล่” กระโจนตัว มือทั้งสองตั้งวงกลาง เอียงซ้าย บินซอยเท้าไปข้างเวที นายแก้ว-นายขวัญ วิ่งตามหลังพระลอ ลักษณะการเคลื่อนไหว เป็นเส้นโค้ง ไก่อยู่หน้า ตามด้วยพระลอ และนายแก้วนายขวัญ ภาพที่.16.....ท่าบัดดล ธ รุกไล่

24 2.9 หวังได้ไก่ตัวงาม วิธีปฏิบัติ พระลอ “หวังได้” ก้าวเท้าซ้าย มือซ้ายโกยขึ้น มือขวาจับพระขรรค์ระดับวงล่าง เอียงซ้าย “ไก่ ตัวงาม” ก้าวเท้าขวา มือซ้ายกำมือชี้ไปที่ไก่ เอียงขวา ไก่แก้ว เดินนำหน้าพระพอ มือซ้ายตั้งวงบน มือขวาจีบหงายแขนตึง เอียงขวา จากนั้นค่อย คลายมือจีบปล่อยเป็นตั้งวง นายแก้ว-นายขวัญ เดินตามพระลอ ลักษณะการเคลื่อนไหว เป็นเส้นโค้ง ไก่อยู่หน้า ตามด้วยพระลอ และนายแก้วนายขวัญ ภาพที่....17..ท่าหวังได้ไก่ตัวงาม 2.10 พี่เลี้ยงตามจอมราช วิธีปฏิบัติ พระลอ “พี่เลี้ยงตาม” หันตัวกลับหลังทางขวา เท้าขวาก้าวข้าง มือขวาถือพระขรรค์ระดับวง ล่าง มือซ้ายส่งจีบหลัง เอียงซ้าย “จอมราช” ประเท้าซ้ายมือซ้ายวาดแขนตึง มือขวาถือพระขรรค์ระดับวง ล่าง เอียงขวาจากนั้นวาดแขนซ้ายขึ้น พร้อมกับกลับควงพระขรรค์เป็นวงล่าง เอียงซ้าย ไก่แก้ว เดินนำหน้าพระลอ ปฏิบัติท่าเดิมต่อเนื่อง นายแก้ว-นายขวัญ ลงนั่งคุกเข่าพนมมือ รับบัญชา ลักษณะการเคลื่อนไหว เป็นเส้นโค้ง ไก่อยู่หน้า ตามด้วยพระลอ และนายแก้วนายขวัญ ภาพที่...18...ท่าพี่เลี้ยงตามจอมราช

25 2.11 ครั้นคลาดไก่หยุดท่า วิธีปฏิบัติ พระลอ “ครั้นคลาด” ปฏิบัติท่าจอมราชต่อเนื่อง “ไก่หยุดท่า” วิ่งซอยเท้าตามไก่ จากนั้น ถอน เท้าซ้ายพักเท้าขวา มือขวาถือพระขรรค์ระดับวงล่าง มือซ้ายส่งจีบหลัง เอียงขวา ไก่แก้ว “ครั้นคลาด” เบี่ยงตัวทางขวา (หันหลังให้เวที) ยืนพักเท้าซ้าย มือทั้งสองแทงมือลงระดับ สะโพก เอียงขวา “ไก่หยุดท่า” ซอยเท้าบิน จากนั้นสะดุดเท้าซ้าย แล้วพักเท้า มือทั้งสองม้วนมือจีบปล่อย เป็นวงล่าง เอียงซ้าย นายแก้ว-นายขวัญ วิ่งตามพระลอ แล้วยืนพักเท้าซ้าย ลักษณะการเคลื่อนไหว เป็นเส้นตรง ไก่อยู่หน้า ตามด้วยพระลอ และนายแก้วนายขวัญ ภาพที่....19..ท่าครั้นคราดไก่หยุดท่า 2.12 เห็น ธ ช้าไก่ขันเรียก วิธีปฏิบัติ พระลอ “เห็น ธ ช้า” เดินตามจังหวะเพลง “ไก่ขันเรียก” เดินตามจังหวะเพลง ไก่แก้ว “เห็น ธ ช้า” เบี่ยงตัวทางขวา มือซ้ายตั้งวงบน มือขวาจีบหงายแขนตึงระดับไหล่ เอียง ขวา “ไก่ขันเรียก” เบี่ยงตัวทางซ้าย มือซ้ายจีบหงาย มือขวาตั้งวงหน้า เอียงซ้าย จากนั้นดึงมือซ้ายตั้งวงห บน มือขวาส่งจีบหลัง เอียงขวา นายแก้ว-นายขวัญ เตินมือเดียวตามพระลอ ลักษณะการเคลื่อนไหว เป็นเส้นตรง ไก่อยู่หน้า ตามด้วยพระลอ และนายแก้วนายขวัญ ภาพที่...20...ท่าเห็น ธ ช้าไก่ขันเรียก

26 2.13 ไก่กะเหวียกตาดู วิธีปฏิบัติ พระลอ เดินตามจังหวะเพลงในท่ารำเดิม ไก่แก้ว “ไก่กะเหวียก” เบี่ยงตัวทางซ้าย ก้าวไขว้เท้าซ้าย มือซ้ายจีบปรกข้าง มือขวาตั้งวงล่าง เอียงซ้าย “ตาดู” เบี่ยงตัวทางขวา ก้าวไขว้เท้าขวา มือขวาจีบปรกข้าง มือซ้ายตั้งวงล่าง เอียงขวา นายแก้ว-นายขวัญ เดินตามพระลอ ลักษณะการเคลื่อนไหว เป็นเส้นตรง ไก่อยู่หน้า ตามด้วยพระลอ และนายแก้วนายขวัญ ภาพที่..21....ท่าไก่กะเหวียดตาดู 2.14 ครั้นภูธระจะทัน วิธีปฏิบัติ พระลอ เดินตามจังหวะเพลงในท่ารำเดิม ไก่แก้ว “ครั้นภู” เบี่ยงตัวทางขวา ก้าวหน้าเท้าซ้าย มือขวาจีบปรกข้าง มือซ้ายตั้งวงล่าง เอียง ซ้าย “ธรจะทัน” ก้าวหน้าเท้าขวา มือขวาม้วนจีบปล่อยเป็นตั้งวงบน มือซ้ายพลิกมือรับจีบหงายชายพก เอียงขวา นายแก้ว-นายขวัญ เดินตามพระลอ ลักษณะการเคลื่อนไหว เป็นเส้นตรง ไก่อยู่หน้า ตามด้วยพระลอ และนายแก้วนายขวัญ ภาพที่..22....ท่าภูธรจะทัน

27 2.15 ไก่ค่อยผันค่อยผาย วิธีปฏิบัติ พระลอ เดินตามจังหวะเพลงในท่ารำเดิม ไก่แก้ว “ไก่ค่อยผัน” เบี่ยงตัวทางขวา ก้าวหน้าเท้าขวา แตะเท้าซ้าย มือซ้ายตั้งวงบน มือขวาจีบ หงายชายพก เอียงซ้าย “ค่อยผาย” เบี่ยงตัวทางซ้าย ก้าวหน้าเท้าซ้าย แตะเท้าขวา มือขวาตั้งวงบน มือ ซ้ายจีบหงายชายพก เอียงขวา นายแก้ว-นายขวัญ เดินตามพระลอ ลักษณะการเคลื่อนไหว เป็นเส้นตรง ไก่อยู่หน้า ตามด้วยพระลอ และนายแก้วนายขวัญ ภาพที่....23..ท่าไก่ค่อยผันค่อยผาย 2.16 ระร่าย ระร่าย ส่ายตีนเดิน วิธีปฏิบัติ พระลอ “ระร่าย ระร่าย ส่ายตีนเดิน” ประเท้าซ้ายมือซ้ายวาดแขนตึง มือขวาถือพระขรรค์ ระดับวงล่าง เอียงขวาจากนั้นวาดแขนซ้ายขึ้น พร้อมกับกลับควงพระขรรค์เป็นวงล่าง เอียงซ้าย ไก่แก้ว “ระร่าย ระร่าย” เท้าซ้ายยกหน้า มือซ้ายจีบคว่ำงอแขนระดับสะเอว มือขวาแบลาด เอียงขวา จากนั้นเท้าขวายกหน้า มือขวาจีบคว่ำงอแขนระดับสะเอว มือซ้ายแบลาด เอียงซ้าย “ส่ายตีน เดิน” เท้าซ้ายก้าวไขว้ขยั่นเท้า มือซ้ายควักจีบแล้วปล่อยเป็นแบลาด มือขวาพลิกข้อมือปลายนิ้วตั้งขึ้น เอียงซ้าย นายแก้ว-นายขวัญ เดินตามพระลอ ลักษณะการเคลื่อนไหว เป็นเส้นตรง ไก่อยู่หน้า ตามด้วยพระลอ และนายแก้วนายขวัญ ภาพที่..24....ท่าระร่าย ระร่าย ส่ายตีนเดิน

28 2.17 ดำเนินหงส์ยกย่าง วิธีปฏิบัติ พระลอ “ดำเนินหงส์ยกย่าง” เดินตามจังหวะเพลง หน้าตรง ไก่แก้ว “ดำเนินหงส์ยกย่าง” หน้าตรง ก้าวหน้าเท้าขวา กระดกเท้าซ้าย มือทั้งสองรวมจีบระดับ อก “หงส์ยกย่าง” เท้าซ้ายก้าวไขว้ เขย่งเท้าขั้น มือทั้งสองแทงปลายนิ้วกับข้างขา เอียงซ้าย นายแก้ว-นายขวัญ เดินตามพระลอ ลักษณะการเคลื่อนไหว เป็นเส้นตรง ไก่อยู่หน้า ตามด้วยพระลอ และนายแก้วนายขวัญ ภาพที่..25....ท่าดำเนินหงส์ยกย่าง 2.18 ครั้นเห็นห่างไก่หยุด วิธีปฏิบัติ พระลอ “ครั้นเห็นห่าง” วิ่งซอยเท้า มือขวาจับพระขรรค์ ระดับวงล่าง มือซ้าย ส่งจีบหลัง หน้าตรง “ไก่หยุด”วิ่งซอยเท้าตามไก่ จากนั้น ถอนเท้าซ้ายพักเท้าขวา มือขวาถือพระขรรค์ระดับวงล่าง มือซ้ายส่งจีบหลัง เอียงขวา ไก่แก้ว “ดำเนินหงส์ยกย่าง” หน้าตรง ก้าวหน้าเท้าขวา กระดกเท้าซ้าย มือทั้งสองรวมจีบระดับ อก “หงส์ยกย่าง” เท้าซ้ายก้าวไขว้ เขย่งเท้าขั้น มือทั้งสองแทงปลายนิ้วกับข้างขา เอียงซ้าย นายแก้ว-นายขวัญ เดินตามพระลอ ลักษณะการเคลื่อนไหว เป็นเส้นตรง ไก่อยู่หน้า ตามด้วยพระลอ และนายแก้วนายขวัญ ภาพที่...26...ท่าครั้นเห็นห่างไก่หยุด

29 2.19 ครั้นจะสุดแดนป่า วิธีปฏิบัติ พระลอ “ครั้นจะสุด” เบี่ยงตัวทางขวา เท้าซ้ายก้าวข้าง มือซ้ายตั้งวงบนมือขวาจับพระขรรค์ ระดับวงบน (ท่าแหวก) เอียงขวา “แดนป่า” ก้าวหน้าเท้าขวา มือซ้ายชี้กวาด มือขวาจับพระขรรค์ระดับวง ล่าง เอียงซ้าย ไก่แก้ว “ครั้นจะสุด” ก้าวหน้าเท้าขวา มือขวาส่งจีบหงายระดับไหล่ มือซ้ายตั้งวงล่าง เอียงขวา “แดนป่า” ก้าวหน้าเท้าซ้าย มือซ้ายม้วนมือจีบหงาย มือขวาม้วนจีบตั้งวงบน เอียงขวา นายแก้ว-นายขวัญ เดินตามพระลอ ลักษณะการเคลื่อนไหว เป็นเส้นตรง ไก่อยู่หน้า ตามด้วยพระลอ และนายแก้วนายขวัญ ภาพที่...27...ท่าครั้นจะสุดแดนป่า 2.20 ครั้นจะผ่าแดนบ้าน วิธีปฏิบัติ พระลอ “ครั้นจะผ่า” เท้าซ้ายก้าวข้าง มือซ้ายตั้งวงบนมือขวาจับพระขรรค์ระดับวงล่าง เอียง ขวา “แดนบ้าน” ก้าวหน้าเท้าขวา มือซ้ายกำนิ้วมือชี้ม้วนข้อมือ เอียงซ้าย ไก่แก้ว “ครั้นจะผ่า” ก้าวหน้าเท้าขวา มือขวาส่งจีบปรกข้าง มือซ้ายตั้งวงล่าง เอียงขวา “แดนบ้าน” ก้าวหน้าเท้าซ้าย มือซ้ายม้วนมือจีบหงาย มือขวาม้วนจีบตั้งวงบน เอียงขวา นายแก้ว-นายขวัญ เดินตามพระลอ ลักษณะการเคลื่อนไหว เป็นเส้นตรง ไก่อยู่หน้า ตามด้วยพระลอ และนายแก้วนายขวัญ ภาพที่...28...ท่าครั้นจะผ่าแดนบ้าน

30 2.21 ไก่แกล้งคร้านมารยา วิธีปฏิบัติ พระลอ “ไก่แกล้งคร้าน” เดินสองมือ “ไก่แกล้งคร้านมารยา” เดินสองมือตามจังหวะเพลง ไก่แก้ว “ไก่แกล้งคร้าน” เบี่ยงตัวทางซ้าย เท้าซ้ายก้าวไขว้ มือทั้งสองม้วนมือจีบจับสะเอว เอียงซ้าย(ผงกศีรษะ) “ไก่แกล้งคร้านมารยา” เบี่ยงตัวทางขวาเท้าขวาก้าวไขว้ มือทั้งสองม้วนมือจีบจับ สะเอว เอียงขวา(ผงกศีรษะ) นายแก้ว-นายขวัญ เดินตามพระลอ ลักษณะการเคลื่อนไหว เป็นเส้นตรง ไก่อยู่หน้า ตามด้วยพระลอ และนายแก้วนายขวัญ ภาพที่...29...ท่าไก่แกล้วคร้านมารยา 2.22 เห็นไก่ช้า ธ ก็สาว วิธีปฏิบัติ พระลอ “เห็นไก่ช้า” เดินสองมือ “ธ ก็สาว” เดินสองมือขยั่นเท้า ไก่แก้ว “เห็นไก่ช้า” เท้าขวาก้าวหน้า มือทั้งสองตั้งวงกลาง หน้าตรง “ธ ก็สาว” เท้าซ้าย ก้าวหน้า มือทั้งสองตั้งวงกลาง หน้าตรง นายแก้ว-นายขวัญ เดินตามพระลอ ลักษณะการเคลื่อนไหว เป็นเส้นตรง ไก่อยู่หน้า ตามด้วยพระลอ และนายแก้วนายขวัญ ภาพที่...30...ท่าเห็นไก่ช้า ธ ก็สาว

31 2.23 ทางยืดยาวย่นสั้น วิธีปฏิบัติ พระลอ “ทางยืดยาว” เดินสองมือ “ย่นสั้น” วิ่งตามไก่ จากนั้นท้ายเพลงสะดุดขวา แล้วแตะ ขวา มือขวาตั้งวงล่าง มือซ้ายส่งจีบหลัง ไก่แก้ว “ทางยืดยาว” เบี่ยงตัวทางขวา เหยียบเท้าขวา มือทั้งสองแทงข้างสะโพก เอียงขวา “ย่นสั้น” บินหนี จากนั้นท้ายเพลงสะดุดซ้าย แล้วแตะซ้าย มือสองม้วนมือจีบปล่อยเป็นตั้งวงล่าง เอียง ซ้าย นายแก้ว-นายขวัญ วิ่งตามพระลอ ลักษณะการเคลื่อนไหว เป็นเส้นตรง ไก่อยู่หน้า ตามด้วยพระลอ และนายแก้วนายขวัญ ภาพที่...31...ท่าทางยืดยาวย่นสั้น 2.24 เหย่าไย่ไย่ ใกล้กระชั้น วิธีปฏิบัติ พระลอ “เหย่าไย่ไย่” กระโจนตัวไปด้านหน้า โดยก้าวเท้าขวา เท้าซ้าย แล้วจบด้วยเท้าขวา มือ ทั้งสองกำมือระดับวงล่าง “ใกล้กระชั้น ” เบี่ยงตัวทางขวา ก้าวไขว้เท้าขวา มือขวาจับพระขรรค์ระดับวง กลาง มือซ้ายตั้งวงล่าง เอียงขวา ไก่แก้ว “เหย่าไย่ไย่” กระโจนตัวไปด้านหน้า โดยก้าวเท้าขวา เท้าซ้าย แล้วจบด้วยเท้าขวา มือทั้งสองกำมือระดับวงล่าง “ใกล้กระชั้น ” เบี่ยงตัวทางขวา ก้าวไขว้เท้าขวา มือทั้งสองม้วนจีบจากนั้น ปล่อยเป็นมือเหยียดแขนตึงตั้งปลายนิ้วขึ้น มือขวาตั้งวงล่าง เอียงขวา นายแก้ว-นายขวัญ วิ่งตามพระลอ ลักษณะการเคลื่อนไหว เป็นเส้นตรง ไก่อยู่หน้า ตามด้วยพระลอ และนายแก้วนายขวัญ

32 ภาพที่..32....ท่าเหย่าไย่ไย่ ใกล้กระชั้น 2.25 ไก่แกล้ง ไก่แกล้ง กระเจิงโผ วิธีปฏิบัติ พระลอ “ไก่แกล้ง” ยืนพักเท้าขวา มือขวาจับพระขรรค์ระดับวงล่าง มือซ้ายส่งจีบหลัง เอียง ขวา “ไก่แกล้ง” ยืนพักเท้า “กระเจิงโผ” ถอนเท้าขวา มือขวาจับพระขรรค์ระดับวงบน มือซ้ายตั้งวงหน้า เอียงขวา ไก่แก้ว “ไก่แกล้ง” เบี่ยงตัวทางซ้าย เท้าซ้ายก้าวไขว้ มือทั้งสองม้วนมือจีบจับสะเอว เอียง ซ้าย(ผงกศีรษะ) “ไก่แกล้ง” เบี่ยงตัวทางขวาเท้าขวาก้าวไขว้ มือทั้งสองม้วนมือจีบจับสะเอว เอียงขวา “กระเจิงโผ” ถอนเท้าขวา มือทั้งสองแงมือแล้วตั้งวงกลาง พร้อมกับบินนำหน้าพระลา นายแก้ว-นายขวัญ วิ่งตามพระลอ ลักษณะการเคลื่อนไหว เป็นเส้นตรง ไก่อยู่หน้า ตามด้วยพระลอ และนายแก้วนายขวัญ ภาพที่...33...ท่าไก่แกล้ง ไก่แกล้ง กระเจิงโผ 3. เพลงเชิดฉิ่ง 3.1 ไก่เอยไก่แก้ว วิธีปฏิบัติ พระลอ พักเท้าซ้าย มือซ้ายจับพระขรรค์ ระดับวงล่าง มือขวาชี้ไก่ เอียงขวา ไก่แก้ว “ไก่เอย” ยืนชิดเท้า มือทั้งสองวางหน้าขา หน้าตรง “ไก่แก้ว” วาดเท้าซ้ายวางหลัง ทรุดตัวนั่งตั้งเข่าขวา มือทั้งสองตั้งวงกลาง หน้าตรง

33 นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่.34.....ท่าไก่เอยไก่แก้ว 3.2 กล้าแกล้วกายสิทธิฤทธิ์ผีสิง วิธีปฏิบัติ พระลอ “กล้าแกล้วกายสิทธิ์” พักเท้าขวา มือซ้ายจีบคว่ำ มือขวาแบลาด จากนั้นมือซ้ายปล่อย เป็นบัวชูฝัก มือขวาตั้งวงหน้า เอียงซ้าย มือซ้ายจับพระขรรค์ ระดับวงล่าง มือขวาชี้ไก่ เอียงขวา “ฤทธิ์ผี สิง” พักเท้าขวา มือซ้ายปาดมือจีบเข้าริมฝีปาก มือขวาจับพระขรรค์ระดับวงล่าง เอียงซ้าย ไก่แก้ว “กล้าแกล้วกายสิทธิ์” ก้าวข้างเท้าซ้าย กระดกเสี้ยวเท้าขวา มือซ้ายตั้งวงล่าง มือขวา จีบปรกข้าง เอียงขวา “ฤทธิ์ผีสิง” ก้าวข้างเท้าขวา กระดกเสี้ยวเท้าซ้าย มือทั้งสองพนมระดับอก เอียง ซ้าย นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่...35...ท่ากล้าแกล้วกายสิทธิ์ฤทธิ์ผีสิง 3.3 เลี้ยวล่อลอราช วิธีปฏิบัติ พระลอ “เลี้ยวล่อ” ก้าวไขว้เท้าซ้าย หมุนตัวทางขวา มือขวาจับพระขรรค์ระดับวงบน เอียง ซ้าย “ลอราช” ก้าวหน้าเท้าขวา มือซ้ายจับพระขรรค์ระดับวงบน มือขวาจีบหงายแขนตึงระดับไหล่ เอียงขวา

34 ไก่แก้ว “เลี้ยวล่อ” ก้าวไขว้เท้าซ้าย หมุนตัวทางขวา มือขวาตั้งวงบน มือซ้ายจีบหงายชายพก เอียงซ้าย “ลอราช” หันหลังให้เวที ก้าวหน้าเท้าขวา มือซ้ายตั้งวงบน มือขวาจีบหงายแขนตึงระดับไหล่ เอียงขวา นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่..36....ท่าเลี้ยวล่อลอราช 3.3 ฉลาดจริง วิธีปฏิบัติ พระลอ วิ่งวนมาแทนที่ไก่แก้ว จากนั้นหันหน้าตรง มือขวาชี้ตัวไก่ มือซ้ายจับพระขรรค์ ระดับ วงล่าง เอียงขวา ไก่แก้ว วิ่งวนมาแทนที่พระลอ จากนั้นหันหน้าตรง กระโดดขาขวา ซ้าย และเคาะเท้าขวา มือ ทั้งสองจีบรวมระดับอก จากนั้นม้วนมือออก เป็นมือขวาตั้งวงบน มือซ้ายเหยียดแขนระดับไหล่ ปลายนิ้วชี้ ลง เอียงขวา นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่...37...ท่าฉลาดจริง

35 3.4 เพราพริ้งหงอนสร้อย วิธีปฏิบัติ พระลอ “เพราพริ้ง” ก้าวหน้าเท้าขวา กระดกเท้าซ้าย มือขวาจับพระขรรค์ ระดับวงหน้า มือซ้ายตั้งวงจากนั้น ลดมือจับพระขรรค์มาตั้งวงล่าง มือซ้ายจีบปรกหน้า เอียงขวา “หงอน สร้อย” ก้าวหน้าเท้าซ้าย มือซ้ายจีบหงายแขนตึงระดับไหล่ เอียงซ้าย ไก่แก้ว “เพราพริ้ง” ก้าวหน้าเท้าขวา กระดกเท้าซ้าย มือขวาจีบปรกหน้า เอียงซ้าย จากนั้นมือ ขวาตั้งวงล่าง มือซ้ายจีบปรกหน้า เอียงขวา “หงอนสร้อย” ก้าวหน้าเท้าซ้าย มือซ้ายจีบหงายแขนตึงระดับ ไหล่ มือขวาตั้งวงบน เอียงซ้าย นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่..38....ท่าเพราพริ้งหงอนสร้อย 3.5 สวยสอางค์ วิธีปฏิบัติพระลอ ปฏิบัติท่าต่อเนื่องคือยืนลักษณะเดิม จากนั้นย่ำเท้าช้า 8 ครั้ง ขณะที่ย่ำเท้า กลับมือกลับจีบ และเร่งจังหวะให้เร็วขึ้นจนหมด “สวยสอางค์” มือขวาจับพระขรรค์ระดับวงบน มือซ้าย จีบหงายแขนตึงระดับไหล่ เอียงซ้าย ไก่แก้ว ปฏิบัติท่าต่อเนื่องคือยืนลักษณะเดิมจากนั้นย่ำเท้าช้า 8 ครั้งขณะที่ย่ำเท้ากลับมือกลับจีบ และเร่งจังหวะให้เร็วขึ้นจนหมด“สวยสอางค์”มือขวาตั้งวงบนมือซ้ายจีบหงายแขนตึงระดับไหล่เอียงซ้าย นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่..39....ท่าสวยสอางค์

36 3.6 ท่าดนตรีรับครั้งที่ 1 วิธีปฏิบัติ พระลอ 1. หันหน้าเวที ก้าวหน้าเท้าซ้าย มือซ้ายจีบคว่ำ มือขวาแบลาด เอียงขวา 2. ควักจีบซ้ายปล่อยเป็นบัวชูฝัก มือขวาเหยียดแขนตึงตั้งข้อมือขึ้น เอียงซ้าย 3. แตะจมูกเท้าขวา หมุนตัวทางขวา 1 รอบ หันหน้าเวที 4. ก้าวข้างเท้าขวา มือซ้ายแบลาดระดับสะเอว มือขวาจับพระขรรค์ จีบคว่ำระดับ สะเอว เอียงขวา 5. ยกหน้าเท้าซ้าย มือขวาจับพระขรรค์ลักษณะบัวชูฝัก มือซ้ายตั้งวงหน้า เอียงซ้าย ไก่แก้ว 1. หันหลังให้เวที ก้าวหน้าเท้าซ้าย มือซ้ายจีบคว่ำ มือขวาแบลาด เอียงขวา 2. ควักจีบซ้ายปล่อยเป็นบัวชูฝัก มือขวาเหยียดแขนตึงตั้งข้อมือขึ้น เอียงซ้าย 3. แตะจมูกเท้าขวา หมุนตัวทางขวา หันหน้าเวที 4. ก้าวข้างเท้าซ้าย มือซ้ายจีบคว่ำระดับสะเอว มือขวาแบลาดระดับสะเอว เอียงซ้าย 5. เท้าขวากระดกเสี้ยว มือซ้ายส่งบัวชูฝัก มือขวาวงหน้า เอียงขวา นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง 1 2 3 4 5 ภาพที่..40....ท่าดนตรีรับครั้งที่ 1

37 3.7 ท่าไล่ครั้งที่ 1 วิธีปฏิบัติ พระลอ 1. หันหน้าเข้าหาไก่ แตะจมูกเท้าซ้าย ซอยเท้าถอยหลัง มือซ้ายตั้งวงบน มือขวาจับ พระขรรค์ลักษณะจีบคว่ำ เอียงขวา 2. แตะจมูกเท้าขวา ซอยเท้าไล่ไก่ มือซ้ายจีบคว่ำแขนตึงระดับไหล่ มือขวาจับพระ ขรรค์ลักษณะวงบน เอียงซ้าย หมายเหตุปฏิบัติขึ้นลงไล่ไก่ลักษณะเดิม อีก 2 ครั้ง 3. หันหน้าเวที ก้าวข้างเท้าขวา มือขวาจับพระขรรค์ลักษณะจีบคว่ำ มือซ้ายแบลาด เอียงขวา 4. ยกหน้าเท้าซ้าย มือซ้ายตั้งวงหน้า มือขวาจับพระขรรค์ลักษณะบัวชูฝัก เอียงซ้าย ไก่แก้ว 1. หันหน้าเข้าหาพระลอ แตะจมูกเท้าซ้าย ซอยเท้าไล่เข้าหาพระลอ มือซ้ายตั้งวงบน มือขวาจีบคว่ำ เอียงขวา 2. แตะจมูกเท้าขวา ซอยเท้าถอยหลัง มือซ้ายจีบคว่ำแขนตึงระดับไหล่ มือขวาตั้งวง บน เอียงซ้าย หมายเหตุปฏิบัติขึ้นลงไล่พระลอลักษณะเดิม อีก 2 ครั้ง 3. หันหน้าเวที ก้าวข้างเท้าซ้าย มือซ้ายจีบคว่ำ มือขวาแบลาด เอียงซ้าย 4. กระดกเสี้ยวเท้าขวา มือซ้ายส่งบัวชูฝัก มือขวาตั้งวงหน้า เอียงขวา นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่..41....ท่าดนตรีรับครั้งที่ 1

38 3.8 ทำทีแล่นถลา วิธีปฏิบัติ พระลอ “ทำที” เท้าขวาก้าวข้าง มือถือพระขรรค์ระดับวงล่าง มือซ้ายจีบส่งหลัง เอียงซ้าย “แล่นถลา” ถอนเท้าขวากลับตัวทางขวา มือขวาจับพระขรรค์ระดับจีบปรกข้าง มือซ้ายตั้งวงหน้า วิ่งวน แทนที่ตัวไก่ ไก่แก้ว “ทำที” ก้าวไขว้เท้าซ้าย มือทั้งสองจีบหงายรวมไว้ระดับอก จากนั้นมือขวาม้วนมือจีบ ปล่อยเป็นตั้งวงบน มือซ้ายแทงมือลงปลายนิ้วตก เอียงขวา “แล่นถลา” ถอนเท้าขวา มือทั้งสองแทงมือ จากนั้นกระทบเข่า มือทั้งสองตั้งวงกลาง เอียงซ้าย วิ่งวนแทนที่พระลอ นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่.42.....ท่าทำทีแล่นถลา 3.9 ให้คว้าเหมาะ วิธีปฏิบัติพระลอ“ให้คว้าเบี่ยงตัวทางซ้าย(หันหน้าเข้าหาไก่) ก้าวข้างเท้าซ้าย มือซ้ายจับพระ ขรรค์ระดับวงล่าง มือขวาคว้าใต้มือไก่เอียงซ้าย “เหมาะ” เปลี่ยนเป็นก้าวข้างเท้าขวา มือขวาจับพระ ขรรค์ระดับสะเอวมือซ้ายคว้าใต้มือไก่เอียงขวา ไก่แก้ว“ให้คว้า” เบี่ยงตัวทางซ้าย(หันหน้าเข้าหาพระลอ) ยืนผสมเท้าขวา มือซ้ายจีบส่งหลัง มือ ขวาม้วนมือจีบเข้าหาสะเอวเอียงขวา“เหมาะ”เปลี่ยนเป็นยืนผสมเท้าซ้ายมือขวาจีบส่งหลังมือซ้ายม้วนมือ จีบเข้าหาสะเอวเอียงซ้าย นายแก้ว-นายขวัญยืนพักเท้าลักษณะการเคลื่อนไหวพระลออยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้วแก้ว-ขวัญอยู่ล่าง ภาพที่..43....ท่าให้คว้าเหมาะ

39 3.10 ย่างเหยาะ วิธีปฏิบัติ พระลอ “ย่าง” ยกหน้าเท้าซ้าย มือซ้ายจีบคว่ำระดับสะเอว มือขวาแบลาด เอียงขวา “เหยาะ” ยกหน้าเท้าขวา มือขวาจีบคว่ำระดับสะเอว มือซ้ายแบลาด เอียงซ้าย ไก่แก้ว “ย่าง” ยกหน้าเท้าซ้าย มือซ้ายจีบคว่ำระดับสะเอว มือขวาแบลาด เอียงขวา “เหยาะ” ยกหน้าเท้าขวา มือขวาจีบคว่ำระดับสะเอว มือซ้ายแบลาด เอียงซ้าย นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่..44....ท่าย่างเหยาะ 3.11 กรีดปีกไซร้หาง วิธีปฏิบัติ พระลอ เท้าขวาก้าวข้าง มือขวาจับประขรรค์ระดับวงล่าง มือซ้ายส่งจีบหลัง เอียงซ้าย ไก่แก้ว “กรีดปีก” เบี่ยงหน้าทางขวา ก้าวหน้าเท้าขวา เอี้ยวตัว มือทั้งสองตั้งวงกลาง เอียงขวา “ไซร้หาง” เอี้ยวตัวทางซ้าย มือทั้งสองตั้งวงกลาง ไซร้หัว เอียงซ้าย นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่.45.....ท่ากรีดปีกไซร้หาง

40 3.12 ครั้นพระลอไล่กระชั้น วิธีปฏิบัติ พระลอ “ครั้นพระลอ” ยืนพักเท้าขวา มือขวาจับพระขรรค์ระดับวงล่าง มือซ้ายส่งจีบหลัง เอียงขวา “ไล่กระชั้น” ถอนเท้าขวา หมุนตัวทางขวาหันหลังให้เวที มือขวาจับพระขรรค์ระดับวงบน มือ ซ้ายตั้งวงหน้า เอียงขวา ไก่แก้ว “ครั้นพระลอ” ก้าวข้างเท้าซ้าย มือทั้งสองตั้งวงกลาง เอียงขวา “ไล่กระชั้น” ถอนเท้า ขวา มือทั้งสองแทงมือจากนั้นกระทบเข่า มือทั้งสองตั้งวงกลาง เอียงซ้าย วิ่งวนแทนที่พระลอ นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่...46...ท่าครั้นพระลอไล่กระชั้น 3.13 กั้นกาง วิธีปฏิบัติ พระลอ “กั้น” เบี่ยงตัวทางซ้ายหันหน้าเข้าหาไก่ ก้าวข้างเท้าซ้าย มือซ้ายเหยียดแขนตึงระดับ ไหล่ มือขวาจับพระขรรค์วงล่าง เอียงซ้าย “กาง” เหยียดแขนจับพระขรรค์แขนตึงระดับไหล่ เอียงขวา ไก่แก้ว “กั้น” เบี่ยงตัวทางขวาหันหน้าเข้าหาพระลอ ผสมเท้าขวา มือขวาจีบหงายชายพก มือ ซ้ายส่งจีบหลัง เอียงขวา “กาง” ผสมเท้าซ้าย มือซ้ายจีบหงายชายพก มือขวาส่งจีบหลัง เอียงซ้าย นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่...47...ท่ากั้นกาง

41 3.14 ไก่ขวัญหันห่าง วิธีปฏิบัติ พระลอ “ไก่ขวัญ” ยกหน้าเท้าขวา แล้วเปลี่ยนเป็นยกหน้าเท้าซ้าย มือทั้งสองปฏิบัติท่ากาง กั้น “หันห่าง” หันมาหน้าเวทีพร้อมกับยกหน้าเท้าขวา มือทั้งสองปฏิบัติเช่นเดิม ไก่แก้ว “ไก่ขวัญ” หันหลังให้เวที แตะเท้าขวา มือขวาตั้งวงบนมือซ้ายจีบหงายชายพก เอียง ขวา “หันห่าง” หมุนตัวทางขวามาหน้าเวที แตะเท้าซ้าย มือซ้ายตั้งวงบนมือขวาจีบหงายชายพก เอียง ซ้าย นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่...48...ท่าไก่ขวัญหันห่าง 3.15 ราชา วิธีปฏิบัติพระลอ “ร้องเอื้อน” ก้าวหน้าเท้าขวา มือซ้ายจีบหงายชายพก มือขวาจับพระขรรค์ แบลาด ขยั่นเท้าพร้อมกับปฏิบัติสลับตั้งมือจับพระขรรค์ขึ้นลงตามจังหวะเพลง พร้อมกลับมือจีบ ช้า 8 ครั้ง แล้วค่อยเร็ว “ราชา” จบท่าด้วยมือซ้ายตั้งวงล่าง มือขวาจับพระขรรค์แบลาด เอียงขวา ไก่แก้ว “ร้องเอื้อน” ก้าวหน้าเท้าขวา มือซ้ายจีบหงายชายพก มือขวาแบลาด ขยั่นเท้าพร้อม กับปฏิบัติสลับตั้งมือขวาเป็นตั้งวงกลางขึ้นลงตามจังหวะเพลง พร้อมกลับมือจีบ ช้า 8 ครั้ง แล้วค่อยเร็ว “ราชา” จบท่าด้วยมือซ้ายตั้งวงล่าง มือขวาแบลาด เอียงขวา นายแก้ว-นายขวัญยืนพักเท้าลักษณะการเคลื่อนไหวพระลออยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้วแก้ว-ขวัญอยู่ล่าง ภาพที่..49....ท่าราชา

42 3.16 ท่าดนตรีรับครั้งที่ 2 วิธีปฏิบัติ พระลอ 1. หันหน้าเวที ก้าวหน้าเท้าซ้าย มือซ้ายจีบคว่ำ มือขวาแบลาด เอียงขวา 2. ควักจีบซ้ายปล่อยเป็นบัวชูฝัก มือขวาเหยียดแขนตึงตั้งข้อมือขึ้น เอียงซ้าย 3. แตะจมูกเท้าขวา หมุนตัวทางขวา 1 รอบ หันหน้าเวที 4. ก้าวข้างเท้าขวา มือซ้ายแบลาดระดับสะเอว มือขวาจับพระขรรค์ระดับจีบปรกข้าง เอียงขวา 5. ยกหน้าเท้าซ้าย มือขวาจับพระขรรค์ลักษณะวงบน มือซ้ายแบลาด เอียงซ้าย ไก่แก้ว 1. หันหลังให้เวที ก้าวหน้าเท้าซ้าย มือซ้ายจีบคว่ำ มือขวาแบลาด เอียงขวา 2. ควักจีบซ้ายปล่อยเป็นบัวชูฝัก มือขวาเหยียดแขนตึงตั้งข้อมือขึ้น เอียงซ้าย 3. แตะจมูกเท้าขวา หมุนตัวทางขวา หันหน้าเวที 4. ก้าวข้างเท้าซ้าย มือซ้ายจีบปรกข้าง มือขวาตั้งวงกลาง เอียงซ้าย 5. เท้าขวากระดกเสี้ยว มือซ้ายตั้งวงบน มือขวาแบลาด เอียงขวา นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่....50..ท่าดนตรีรับครั้งที่ 2

43 3.17 ท่าไล่ครั้งที่ 2 วิธีปฏิบัติ พระลอ 1. หันหน้าเข้าหาไก่ แตะจมูกเท้าซ้าย ซอยเท้าถอยหลัง มือซ้ายจีบหงายแขนตึงระดับ ไหล่ มือขวาจับพระขรรค์ตั้งปลายขึ้น เอียงขวา 2. แตะจมูกเท้าขวา ซอยเท้าไล่ไก่ มือซ้ายม้วนมือจีบปล่อยเป็นตั้งมือขึ้น มือจับพระ ขรรค์ ลักษณะจีบหงายระดับไหล่ เอียงซ้าย หมายเหตุปฏิบัติขึ้นลงไล่ไก่ลักษณะเดิม อีก 2 ครั้ง 3. หันหน้าเวที ก้าวข้างเท้าขวา มือขวาจับพระขรรค์ระดับจีบปรกข้าง มือซ้ายตั้งวง กลาง เอียงขวา 4. ยกหน้าเท้าซ้าย มือขวาจับพระขรรค์ระดับวงบน มือซ้ายแบลาด เอียงซ้าย ไก่แก้ว 1. หันหน้าเข้าหาพระลอ แตะจมูกเท้าซ้าย ซอยเท้าไล่เข้าหาพระลอ มือซ้ายตั้งวงบน มือขวาจีบคว่ำ เอียงขวา 2. แตะจมูกเท้าขวา ซอยเท้าถอยหลัง มือซ้ายจีบคว่ำแขนตึงระดับไหล่ มือขวาตั้งวง บน เอียงซ้าย หมายเหตุปฏิบัติขึ้นลงไล่พระลอลักษณะเดิม อีก 2 ครั้ง 3. หันหน้าเวที ก้าวข้างเท้าซ้าย มือซ้ายจีบปรกข้าง มือขวาตั้งวงกลาง เอียงซ้าย 4. กระดกเสี้ยวเท้าขวา มือซ้ายตั้งวงบน มือขวาแบลาด เอียงขวา นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่....51..ท่าดนตรีรับครั้งที่ 2

44 3.18 ฉับเฉียว วิธีปฏิบัติ พระลอ “ฉับ” หันหลังให้เวทีก้าวหน้าเท้าซ้าย มือซ้ายจีบหงายชายพก มือขวาจับพระขรรค์ จีบส่งหลัง เอียงซ้าย วิ่งวนแทนที่ไก่ “เฉียว” หันหลังให้เวที ก้าวหน้าเท้าขวา มือขวาจับพระขรรค์ระดับวง ล่าง มือซ้ายส่งจีบหลัง เอียงขวา วิ่งวนแทนที่ไก่ ไก่แก้ว “ฉับ” หันหน้าเวทีก้าวหน้าเท้าซ้าย มือซ้ายจีบหงายชายพก มือขวาส่งจีบหลัง เอียง ซ้าย วิ่งวนแทนที่พระลอ “เฉียว” หันหน้าให้เวที ก้าวหน้าเท้าขวา มือขวาจีบหงายชายพก มือขวาส่งจีบ หลัง เอียงขวา วิ่งวนแทนที่พระลอ นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่.52.....ท่าฉับเฉียว 3.19 เลี้ยวลัดฉวัดเฉวียน วิธีปฏิบัติพระลอ “เลี้ยวลัด” หันหลังให้เวทีก้าวหน้าเท้าซ้าย มือซ้ายตั้งวงกลาง มือขวาจับ พระขรรค์จีบปรกข้าง จากนั้นปล่อยมือขวาจับวงบน มือซ้ายแบลาด เอียงซ้าย วิ่งวนแทนที่ไก่ “ฉวียน” หันหลังให้เวทีก้าวหน้าเท้าขวา มือซ้ายจีบปรกข้าง มือขวาจับพระขรรค์วงกลาง จากนั้นมือซ้ายตั้งวงบน มือขวาจับพระขรรค์แบลาด เอียงขวา วิ่งวนแทนที่ไก่ ไก่แก้ว ปฏิบัติท่าตรงข้ามกับพระลอ นายแก้ว-นายขวัญยืนพักเท้าลักษณะการเคลื่อนไหวพระลออยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้วแก้ว-ขวัญอยู่ล่าง ภาพที่...53...ท่าเลี้ยวลัดฉวัดเฉวียน

45 3.20 วนเวียนหลบเวิ้ง วิธีปฏิบัติ พระลอ “วนเวียน” หันหลังให้เวทีก้าวหน้าเท้าซ้าย มือซ้ายตั้งวงบัวชูฝัก มือขวาจับพระขรรค์ เหยียดแขนตึงระดับไหล่ เอียงซ้าย วิ่งวนแทนที่ไก่ “เชิงพฤกษา” หมุนตัวทางขวา มือขวาจับพระขรรค์วง บัวชูฝัก มือซ้ายเหยียดแขนตึงระดับไหล่ ตั้งปลายมือ เอียงขวา วิ่งวนมาทางซ้ายของเวที ไก่แก้ว “วนเวียน” หันหน้าเวทีก้าวหน้าเท้าขวา มือขวาตั้งวงบัวชูฝัก มือซ้ายเหยียดแขนตึง ระดับไหล่ เอียงขวา วิ่งวนแทนที่พระลอ “เชิงพฤกษา” หมุนตัวทางขวา มือขวาตั้งวงบัวชูฝัก มือซ้าย เหยียดแขนตึงระดับไหล่ ตั้งปลายมือ เอียงขวา วิ่งวนมาทางขวาของเวที นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่..54....ท่าวนเวียนหลบเวิ้ง 3.21 เชิงพฤกษา วิธีปฏิบัติ พระลอ ก้าวหน้าเท้าขวา แบมือหงายตั้งสองข้าง หน้าตรง ไก่แก้ว กระดกเท้าซ้าย มือซ้ายตั้งวงบน มือขวาตั้งวงหน้า เอียงซ้าย (ท่าหลบ) นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่....55..ท่าเชิงพฤกษา

46 หมายเหตุ พระลอสั่งนายแก้ว นายขวัญ หาไก่ เพราะไก่หายไป ไก่แก้ว ยืนหลบอยู่ที่เดิม 3.22 เชิด 1 วิธีปฏิบัติ พระลอ ยืนพักเท้าซ้าย มือซ้ายแตะหน้าขา มือขวาจับพระขรรค์ระดับวงล่าง เอียงขวา ไก่แก้ว ก้าวเท้าซ้าย มือขวาตั้งวงบน มือซ้ายเหยียดแขนตึงระดับไหล่ เอียงขวา เดินย่ำเท้า เข้า หาพระลอ 1 จังหวะใหญ่ ขณะย่ำเท้าล่อแขนซ้ายไปด้วย นายแก้ว-นายขวัญ ยืนพักเท้า ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่..56....ท่าเชิด 1 3.23 เชิด 2 วิธีปฏิบัติ พระลอ เดินเข้าหาไก่ มากลางเวที ไก่แก้ว ย่ำเท้า มือซ้ายตั้งวงบน มือขวาเหยียดแขนตึงระดับไหล่ เอียงซ้าย เดินย่ำเท้าล่อพระ ลอมากลางเวที นายแก้ว-นายขวัญ ย่ำเท้า มือทั้งสองตั้งวงกลาง หน้าตรง ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่...57...ท่าเชิด 2

47 3.24 เชิด 3 วิธีปฏิบัติ พระลอ หันหลังให้เวที ประเท้าซ้าย มือซ้ายจีบคว่ำระดับสะเอว จากนั้นปล่อยมือซ้ายเป็นบัวชู ฝัก มือขวาเหยียดแขนตึงระดับไหล่ เอียงขวา จากนั้นเดินย่ำเท้าตามจังหวะเพลงวนแทนที่ไก่ ไก่แก้ว หันหน้าให้เวที ประเท้าซ้าย มือซ้ายจีบคว่ำระดับสะเอว จากนั้นปล่อยมือซ้ายเป็นบัวชู ฝัก มือขวาเหยียดแขนตึงระดับไหล่ เอียงขวา จากนั้นเดินย่ำเท้าตามจังหวะเพลงวนแทนที่พระลอ นายแก้ว-นายขวัญ ย่ำเท้า มือทั้งสองตั้งวงกลาง หน้าตรง ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่..58....ท่าเชิด 3 3.25 เชิด 4 วิธีปฏิบัติ พระลอ หันหน้าเวที ย่ำเท้าตามจังหวะเพลงมือซ้ายจีบปรกข้าง มือขวาตั้งวงกลาง จากนั้นสือ ซ้ายม้วนมือตั้งวงบน มือขวาแบลาด เอียงขวา หมุนตัวทางขวา 1 รอบ ไก่แก้ว ปฏิบัติตรงข้ามกับพระลอ นายแก้ว-นายขวัญ ย่ำเท้า มือทั้งสองตั้งวงกลาง หน้าตรง ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่...59...ท่าเชิด 4

48 3.26 เชิด 5 วิธีปฏิบัติ พระลอ หันหน้าเวที ย่ำเท้าตามจังหวะเพลงมือซ้ายบัวชูฝัก มือขวาเหยียดแขนตึงปลายนิ้ว ตั้งขึ้น เอียงซ้าย หมุนตัวทางซ้าย แทนที่ไก่ ไก่แก้ว ปฏิบัติตรงข้ามกับพระลอ นายแก้ว-นายขวัญ ย่ำเท้า มือทั้งสองตั้งวงกลาง หน้าตรง ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่..60....ท่าเชิด 5 หมายเหตุ ปฏิบัติท่าเชิด3- เชิด 5 อีก 2 รอบ (เรียกโคม 3 ใบ) 3.27 เชิด 6 วิธีปฏิบัติ พระลอ หันหน้าเข้าหาไก่ กันไก่ขึ้นลง จนหมดจังหวะ ไก่แก้ว ปฏิบัติตรงข้ามกับพระลอ นายแก้ว-นายขวัญ ย่ำเท้า มือทั้งสองตั้งวงกลาง หน้าตรง ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่....61..ท่าเชิด

49 3.28 เชิด 7 วิธีปฏิบัติ พระลอ คว้าพลาด โดยครั้งที่ 1 ก้าวข้างเท้าซ้าย มือซ้ายจับพระขรรค์ มือขวาจีบหงายชายพก เอียงซ้าย ครั้งที่ 2 ก้าวข้างเท้าขวา มือขวาจับพระขรรค์ มือซ้ายจีบหงายชายพก เอียงขวา ครั้งที่ 3 เบี่ยง ตัวทางขวา ก้าวข้างเท้าซ้าย มือซ้ายจับพระขรรค์ มือขวาจีบหงายชายพก เอียงขวา จากนั้นวิ่งตามจับไก่ มาทางซ้ายของเวที ไก่แก้ว คว้าพลาด โดยครั้งที่ 1 ผสมเท้าขวา มือซ้ายตั้งวงบน มือขวาตั้งวงล่าง เอียงขวา ครั้งที่ 2 ผสมเท้าขวา มือขวาตั้งวงบน มือซ้ายตั้งวงล่าง เอียงซ้าย ครั้งที่ 3 เบี่ยงตัวทางขวา ก้าวข้างเท้า ซ้าย มือซ้ายตั้งวงบน มือขวาตั้งวงล่าง เอียงขวา จากนั้นกระโดด บินหนีพระลอไปทางขวาของเวที นายแก้ว-นายขวัญ ย่ำเท้า มือทั้งสองตั้งวงกลาง หน้าตรง ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่...62...ท่าเชิด 7 3.29 เชิดฉิ่ง 1 วิธีปฏิบัติ พระลอ พระลอสั่งนายขวัญ หาไก่ เพราะไก่หายไป ไก่แก้ว แตะเท้าซ้าย มือซ้ายจีบตั้งวงล่าง มือขวาจีบคว่ำแขนตึง เอียงขวา ซอยเท้าขึ้นหน้าเวที นับ 1 จากนั้นแตะเท้าขวา มือซ้ายจีบคว่ำแขนตึง มือขวาตั้งวงล่าง เอียงซ้าย ปฏิบัติขึ้นลงอีก 2 ครั้ง นายแก้ว-นายขวัญ ย่ำเท้า มือทั้งสองตั้งวงกลาง หน้าตรง ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับ เดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่...63...ท่าเชิดฉิ่ง 1

50 3.30 ขันเรื่อยเฉื่อยก้องห้องวนา วิธีปฏิบัติ พระลอ “ขันเรื่อยเฉื่อยก้อง” มือขวาป้องหู มือซ้ายจับพระขรรค์วงล่าง เอียงขวา (ได้ยินเสียง ไก่) “ห้องวนา” มือซ้ายป้องหู มือขวาจับพระขรรค์วงล่าง เอียงซ้าย ไก่แก้ว “ขันเรื่อยเฉื่อยก้อง” ก้าวข้างเท้าซ้าย มือซ้ายจีบหงายระดับปาก มือขวาตั้งวง จากนั้น ยืดตัวขึ้นพร้อมกับส่งมือซ้ายเป็นตั้งวงบน มือขวาส่งจีบหลัง เอียงขวา “ห้องวนา” ก้าวข้างเท้าขวา มือขวา จีบหงายระดับปาก มือซ้ายตั้งวง จากนั้นยืดตัวขึ้นพร้อมกับส่งมือขวาเป็นตั้งวงบน มือซ้ายส่งจีบหลัง เอียง ซ้าย นายแก้ว-นายขวัญ ย่ำเท้า มือทั้งสองตั้งวงกลาง หน้าตรง ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่....64..ท่าขันเรื่อยเฉื่อยก้องห้องวนา 3.31 ทำท่าเยาะเย้ยภูมี วิธีปฏิบัติ พระลอ “ทำท่าย่อเย้ย” ยืนพักเท้าซ้าย มือซ้ายแตะหน้าขา มือขวาจับพระขรรค์วงล่าง เอียง ขวา “ภูมี” เบี่ยงตัวทางซ้าย ซอยเท้าวิ่งเข้าหาไก่ มือซ้ายชี้ มือขวาจับพระขรรค์วงล่าง เอียงซ้าย ไก่แก้ว “ทำท่าย่อเย้ย” เท้าซ้ายก้าวหน้า มือทั้งสองกำมือขี้นิ้วระดับใบหน้า จากนั้นเคาะนิ้วมือ 2 ครั้งตามจังหวะเพลง แล้ววิ่งซอยเท้าเข้าหาพระลอ พร้อมกับเดาะข้อมือไปด้วย “ภูมี” ผสมเท้าขวา มือ ทั้งสองตบผ่านระดับใบหน้า จากนั้นแตะเท้าขวา มือซ้ายตั้งวงบน มือขวาจีบหลายชายพก วิ่งวนทางขวา นายแก้ว-นายขวัญ ย่ำเท้า มือทั้งสองตั้งวงกลาง หน้าตรง ลักษณะการเคลื่อนไหว พระลอ อยู่บนระดับเดียวกับไก่แก้ว แก้ว-ขวัญ อยู่ล่าง ภาพที่...65...ท่าทำท่าเยาะเย้ยภูมี