BELEDİYEDERGİ EYLÜL 2021

1

2

3

Mustafakemalpaşa DEĞER KATMAK İÇİN
Belediyesi Kültür İşleri
Müdürlüğü tarafından yayına Dergicilik kolay iş değil. Öncelikle
hazırlanmaktadır. amatör bir heyecan hep diri tutul-
malı… Sonra “ekip ruhu” denilen o
Mustafakemalpaşa Belediyesi kolektif aklın serin, hırçın bazen de durgun
Adına İmtiyaz Sahibi: ırmaklarından okyanuslara doğru yollan-
Mehmet KANAR malısınız. Tam yerine rast gelen manzarada
Mustafakemalpaşa Belediye Başkanı beraber coşup oley çektiğinizde koridorları
çınlatırken, bazen de günlerce süren somurt-
Genel Yayın Yönetmeni kanlıkları, fikrin doğum sancıları gibi okuya-
Ersin EKİCİ bilmektedir marifet…
İşte tüm bu duygu gel-gitlerini yaşayarak
Yazı İşleri Müdürü sunmaya çalıştığımız sayfalar elinizde... Dos-
Filiz GENCER ya konumuz: Arkeolojik kazılar sayfa 6’ da.
Üstü kadar altı da zengin bir şehir olan Mus-
Hukuk Danışmanı tafakemalpaşa farkındalığına dair fikrimizi
Mevlüde GÖKDEMİR onaylayacağınızı umuyoruz. Bizi bu konuya
teşvik eden; Mehmet KANAR Başkanımızın
Editör “şehrin kahverengi tabelalarını çoğaltma”
Dilek ÜSTÜNDAĞ yönündeki iradesi olmuştur. Paşalar Kazısı’
nı bizzat bu projenin başında olan saygıdeğer
Grafik Tasarım hocamız Prof. Dr. Berna ALPAGUT yazmış-
Nagehan TURGUT tır. Dorak Hazineleri başlıklı makaleyi ise,
Halit ERSÖZ hocanın kaleminden okuya-
Yayın Ekibi caksınız.Güreşin bir bileni olarak sizin için
Nafiz SEKİZ konuştuğumuz Recep YENİOĞLU söyleşisi
Dilek ÜSTÜNDAĞ sayfa 36’ da, “Çeliği terbiye eden adam”
Serkan İNCEİŞÇİ Osman CEDE söyleşisi ise sayfa 74’ de sizi
bekliyor. Daha birçok sürprizler barındıran
Katkıda Bulunanlar dergimizde, emeği geçen yazarlarımıza ve
Berna ALPAGUT ekibimize çok teşekkür ediyorum.
Halit ERSÖZ
Ersin EKİCİ
İletişim
Hamzabey Mah. Danaçayırı Cad. 4
No:11 Kat:3 (Mustafakemalpaşa
Belediyesi Ek Hizmet Binası-
Kültür İşleri Müdürlüğü) 444 3 815

Basıldığı Yer
Özkaya Matbaası- İsmail KAYA
Hamzabey, Şht. Zeki Gökyüz Sk.
No:14/4 16500 Mustafakemalpaşa/
Bursa

belediyedergi’de yayınlanan tüm
yazıların, dil, bilim ve hukukî açıdan
bütün sorumluluğu yazarlarına,
yayın hakları belediyedergi’ye aittir.
Yayıncının yazılı izni olmaksızın
kısmen veya tamamen herhangi bir
şekilde basılamaz, çoğaltılamaz.
Yayın Kurulu dergiye gönderilen
yazıları yayınlayıp yayınlamamakta
serbesttir.

İçindekiler 6

Kazı Dosyası: Paşalar Kazısı ve Dorak Hazineleri

Kapı Tokmakları 32 Röportaj: Recep YENİOĞLU 36

Tarihi Osmanlı Kapı Tokmakları Tarihi Yağlı
Güreşin
Mustafakemalpaşa
İçin Öneminden
Konuştuk

Kule Bekçileri 54 Röportaj: Osman CEDE 74

Zirvede Yaşayan Bir Ailenin Hayatını Osman Usta ile
Konuştuk Sanayicilik
Serüvenini
Konuştuk

5

ÜSTÜ KADAR ALTI DA ZENGİN ŞEHİR

6

dosya konusu

MUSTAFAKEMALPAŞA

7

Bir Doğal Miras Öyküsü

Paşalar Kazısı

Prof. Dr. Paşalar Kazısı, bilimsel çalış- yıl öğrencilerimizle birlikte sürdürülen
Berna Alpagut malarına 1983 yılında Prof. kazılarımızla gün ışığına çıkarılmakta-
Dr. Berna Alpagut başkan- dır. 1965-1969 yılları arasında yapılmış
lığında başlayan, Güney Marmara olan Türkiye Neojen Linyit Araştırma-
Bölgesi Bursa ili, Mustafakemalpaşa ları Programı sırasında Paşalar Fosil
ilçesi, Paşalar köyünde yer alan ve Yatağımız orman yolu açılırken ortaya
Doğal Mirasımızın 15 milyon yıl çıkmıştır. Alt-Orta Miyosen döneme
öncesine tarihlenen Doğa Tarihi’mizi tarihlenen Paşalar Fosil Yatağı, Anado-
gün ışığına çıkarma öyküsüdür. Bu lu’nun Neojen sınıflamasında tanımlan-
öykü üzerinden yola çıkarak Doğal mış olan 12 fauna (hayvan topluluğu)
Mirasımızı görünür hale getirmek grubundan birisi ve en eskisidir. Kro-
üzere Bursa’mızın kültürel kalkın- nolojik olarak günümüzden yaklaşık 15
masına yapacağı katkıları da dikkate milyon yıl önceye tarihlenmektedir.
alarak kazı ve araştırmalarımızı sür- 63 Adet farklı karasal memeli hayvan
dürmekteyiz. Doğa Tarihi Öyküsü- türünü içeren tekil ve zengin bir hay-
nün asıl kahramanları da günümüz- van topluluğu olan Paşalar Faunası
de soyu tükenmiş 63 adet hayvan üyeleri bilimsel olarak gruplandığında
türünün fosil temsilcileridir. Bu nesli yöremizin tükenmiş türleri ve habitatla-
tükenmiş türlerin fosil örnekleri, Pa- rı açısından eşsiz bir tablo çizmektedir.
şalar Fosil Yatağından bilimsel kazı Şöyle ki;
yöntemleri ile her

8

Etçiller (Carnivora); Paşalar, Anadolu’nun en Otçullar (Ruminantia); Paşalar’da Cücegeyik-
zengin etçiller faunasına ev sahipliği yapmak- giller (Tragulidae), Palaeomerycidae (Günümüz
tadır. Faunada Ayı Köpekleri (Amphicyonidae), Geyik ve Misk Geyiğine atası konumunda olan
Ayıgiller (Ursidae), Sansargiller (Mustelidae), aile), Geyikgiller (Cervidae), Misk Geyiğigiller
Sırtlangiller (Hyaenidae ve Percrocutidae): Ke- (Moschidae), Zürafagiller (Giraffidae), Boy-
digiller (Felidae) Misk Kedisigiller (Viverridae) nuzlugiller (Bovidae) tespit edilen otçul canlılar
tespit edilen etçil aileleridir. Paşalar etçillerinden arasındadır.
Ayı Köpekler (Amphicyonidae) ailesine ait fosil
örnekler Türkiye’de kayıtlanmış ilk örnektir. Bu
türün bulunan fosil kayıtlar içerisinde Anado-
lu’nun en iri yırtıcısı olduğu söylenebilir.

Küçük Memeli Hayvan Aileleri; Paşalar Fosil Hortumlugiller (Proboscidea); Paşalar’ın
Yatağının Kemirgenler, Böcekçiller ve Tav- Hortumlugilleri Gomphotherium pasalarense
şangiller fosil aileleri Asya Pakistan Siwalik (Paşalar Fili) ve Deinotherium aff.levius ile
örneklerine daha çok, Avrupa ve Doğu Afrika tanımlanmaktadır. Paşalar Fili (Gomphotherium
örneklerine daha az benzerlik göstermektedir. Bu pasalarense) endemik bir türdür ve bu yöreye
nedenle bölgede Endemik Bir Fawuna Toplulu- özgüdür.
ğu’ndan söz edilmektedir.

Atgiller (Equidae); Paşalar Atgiller (Anchitheri-
um) örnekleri, Avrasya’nın eşzamanlı örnekle-
riyle karşılaştırılarak Anchitherium aurelianense
hippoides türüne dahil edilmiştir.

9

Karıncayiyenler (Tubulidentata – Orycteropus); Gergedangiller (Rhinocerotidae); Paşalar’ın
günümüzde Karıncayiyen olarak bilinen canlının Gergedangiller fosil kalıntıları Begertherium
atasal formlarının fosilleri Paşalar Kazısı’nda tekkayai fosili Paşalar’a özgü bir türdür. Anado-
gün yüzüne çıkarılmaktadır. Türün burada yaşa- lu’nun Fosil Gergedangiller türlerinden Acerat-
mış olması çevrede yıl boyu yeterli böceğin ve herium sp. aff. tetradactylum ve Brachypotheri-
olasılıkla da karıncaların varlığıyla açıklanabilir. um brachypus’a ait fosil kalıntılar da gün ışığına
çıkarılmıştır.
Tek Toynaklılar (Perissodactyla- Anisodon gran-
de); günümüzde soyu tükenmiş bir aileye (Chali-
cotheriidae) ait olan Anisodon grande ülkemizde
çok az sayıda fosil yatağında keşfedilmiştir.
Paşalar örnekleri bu türün Avrupa dışındaki en
zengin kaydını oluşturmaktadır.

Kırsıçanımsıgiller (Hyracoidea/Daman); Domuzgiller (Suidae); Paşalar Kazısı’nda bulu-
Ülkemizde “Daman” olarak da bilinen bu ailenin nan Domuzgiller türleri Listriodon splendens,
günümüz temsilcileri Afrika ve Orta Doğu’da Bunolistriodon meidamon, Conohyus simor-
kayalık alanlarda gruplar halinde yaşayan yakla- rensis ve Taucanamo inonuensis’dir. Bunlardan
şık tavşan büyüklüğünde memelilerdir. Yalnızca Bunolistriodon meidamon ilk kez Paşalar’da
Afrika’da Erken-Orta Miyosen (20-15 milyon tanımlanmıştır. Karışık beslenen bu Domuzgiller
sene) faunalarından bilinen ve günümüz temsilci- türlerini barındıran Paşalar Fosil Hayvan Top-
lerinden daha iri bir cins olan Prohyrax’in Afrika luluğu, yörede göreceli olarak verimli bir bitki
dışında bulunmuş ilk ve tek örneği Paşalar’dan örtüsünün olabileceğini göstermektedir.
gelmektedir. Bu aynı zamanda ülkemizdeki
en yaşlı Hyracoidea kaydı olması bakımından
önemli bir bulgudur.

10

Kuyruksuz Maymungiller (Hominoidea); Kenya- eleman veya yapılar, kitabeler, mağaralar ve ele-
pithecus kizili ve Griphopithecus alpani türleriyle man birleşimleri olan Anıtlar; mimarileri, uyum-
bilinen ve izole dişlerden oluşan örneklerimiz, lulukları veya arazi üzerindeki yerleri nedeniyle
dünya fosil primat kuşağında izole diş sayısı tarih, sanat veya bilim açısından istisnaî evrensel
2192’ ye ulaşan ender bir koleksiyondur. Kenya- değere sahip ayrı veya birleşik yapı toplulukları
pithecus kizili yöreye özgü bir türdür. olan yapı toplulukları; tarihsel, estetik, etnolojik
veya antropolojik bakımlardan istisnaî evrensel
Tüm bu türlerin birlikte yaşamış olması Güney değeri olan insan ürünü eserler veya doğa ve in-
Marmara’da ve Paşalar yöresinde geçmişte sık sanın ortak eserleri ve arkeolojik sitleri kapsayan
ormanlık bir ortamın varlığını göstermektedir. alanlar olarak değerlendirilir. (Dünya Kültürel ve

Bunlar arasında özellikle Hortumlugiller ailesin- Doğal Mirasın Korunması Sözleşmesi: Madde 2).
den Gomphoterium pasalarense ile adlandırılan Kültürel mirasımız, insanlığın ortak kültürel
Paşalar’a özgü bir fil türü de dünya bilim lite- değerlerin birikimidir. Kültürel miras, insanlığın
ratürüne “Paşalar Fili” olarak kayıtlanmıştır. 15 var olduğundan beri yaratıcılığı ve toplumlararası
milyon yıllık mirasımız olan bu Paşalar Fili de etkileşimin sonucunda ortaya çıkan ve koruna-
“Doğal Mirasımızdan Evrensel Değerlere” pro- rak dünden gelen ve gelecek kuşaklara aktarılan,
jesi kapsamında beceri kazanımının rol-modelini evrensel değere sahip olan ortak kültürel değerle-
temsilen seçilmiş ve çeşitli etkinliklerle eğitime rin birikimidir. Şayet toplumların “Kültür” lerini
açılmıştır. öğrenirsek “Değer” lerine de ulaşırız. Değerleri-
miz, Kültürlerimiz yolu ile kuşaklara aktarılır ve
Doğal Miras Nedir? toplumlara aşılanır.
Doğal Miras; estetik veya bilimsel açıdan istisnaî
evrensel değeri olan, fiziksel ve biyolojik olu- Bu bilgiden hareketle, Paşalar Kazısı olarak bizler
şumlardan veya bu tür oluşum topluluklarından de insanlarımızın değerlerini davranışa dönüştüre-
müteşekkil doğal anıtlar; bilim veya muhafaza rek, yani soyut kavramlardan somut farkındalıklar
açısından istisnaî evrensel değeri olan jeolojik ve yaratmayı amaçlayan Evrensel Değerler Eğitimi
fizyografik oluşumlar ve tükenme tehdidi altın- şemsiyesi altında “Doğal Mirasımızdan Evren-
daki hayvan ve bitki türleri ve yetiştiği kesinlikle sel Değerlere” başlıklı projeyi hayata geçirmeye
belirlenmiş alanlar ile bilim, muhafaza veya doğal çalıştık. Değerler Eğitimi odaklı olan bu projede
güzellik açısından istisnaî evrensel değeri olan “Yerel Doğal Değer” lerin farkına varıp bunu
doğal sitler veya kesinlikle belirlenmiş doğal “Evrensel” e taşıyan bilinç ve beceri kazanmayı
alanlar olarak tanımlanmıştır. (Dünya Kültürel ve amaçlayan bir eğitim modeli hedeflendi. Bilindiği
Doğal Mirasın Korunması Sözleşmesi: Madde 2) gibi Doğal Miras Biyolojik Çeşitliliği ve Tüken-
miş Türler ile Habitatları kapsar. Bir Doğal Miras
Kültürel Miras Nedir? örneği olan Paşalar “Doğal Mirasımızdan Ev-
Kültürel Miras; tarih, sanat veya bilim açısından rensel Değerlere” projesi ile “Değer Bilinci”nin
istisnaî evrensel değerdeki mimari eserler, heykel bireyin kendisinden başlayarak yaşadığı topluma
ve resim alanındaki şaheserler, arkeolojik nitelikte ve oradan da evrensel değerlere doğru ulaşmasını
amaçlayan bir proje olarak uygulandı.

11 .

Bursa / Nilüfer - Halil İnalcık Bilim Ve Sanat Doğal Miras–Değer Eğitimi verilmesi amaçlan-
Merkezi Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni Elif mıştır.
AKPINAR yürütücülüğünde, Dr. Öğr. Üyesi Bilim ve Sanat Merkezleri, milli ve evrensel
Filiz GÜLTEKİN, Dr. Öğr. Üyesi Sevda Gülşah değerlere sahip; ilgi ve yetenekleri doğrultusunda
YILDIRIM, Kübra KUZU JAFARİ uzmanlarıy- bireyler yetiştirme amacıyla faaliyet veren, proje
la, Prof. Dr. Berna ALPAGUT, Bilim Uzmanı temelli eğitim kurumlarıdır. Özel yetenekli ço-
Gülşah GÜLER ve birçok eğitmenin katılımıyla cukların kapasitelerini, faydalı ve en üst düzeyde
gerçekleştirilen “Doğal Mirasımızdan Evrensel kullanmalarına olanak sağlayacak bir eğitim hem
Değerlere” projesi değer bilincinin bireyin ken- kendileri hem toplum için büyük bir kazanımken;
dinden başlayarak içinde yaşadığı topluma, bu söz konusu kapasitenin doğru değerlendirileme-
noktadan da evrensele doğru oluşumunu hareket mesi, bu çocukların potansiyel risk grubu içerisin-
noktası kabul edip ve bu doğrultuda özel yetenek- de yer alma olasılıklarını gündeme getirmektedir.
li çocukların sahip olduğu yerel değerlerin farkına Bu nedenle değer eğitimi, Bilim ve Sanat Merkez-
varıp onları evrensele taşıyacak bilinci ve beceriyi lerinin öncelikli hedeflerindendir. Değer Eğitimi
kazanmalarına katkı sağlayacak bir eğitim modeli odaklı projenin ilk adımı, öğrencinin çevresine/
ortaya koymayı amaçlayan “Tübitak 4004 Doğa yöresine ait bilimsel, sanatsal ve kültürel değerle-
Eğitimi ve Bilim Okulları Destekleme Programı” ri, araştırılması gereken kaynaklar olarak görme
kapsamında uygulanan bir projedir. Tübitak 4004 becerisine katkı sağlamaya yöneliktir. 15 milyon
kodlu Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları; bilginin yıllık Doğal Miras’ımız Paşalar Fosil Yatağı, bu
toplum ile buluşturulmasını ve yaygınlaştırılması- beceri kazanımının rol-modelini temsilen seçilmiş
nı, bilginin mümkün olduğunca görselleştirilerek ve proje kapsamında çeşitli etkinliklerle eğitime
etkileşimli uygulamalarla anlaşılır bir biçimde ka- açılmıştır.
zandırılmasını amaçlayan bir destekleme progra- Projenin ilk iki gününde, Değer Eğitimi etkinlik-
mıdır. Program kapsamındaki projelerde; katılım- leri yürütülmüş; üçüncü günü, Paşalar Kazı Evi
cıların bilimsel olguları fark etmeleri sağlanarak Yerleşkesinde “Doğal Mirasımızın Fosilleriyle
merak duygularının, araştırma, sorgulama ve Tanışma” etkinliği kapsamında fosiller ve kazı
öğrenme isteklerinin teşvik edilmesi hedeflenir. teknikleri hakkında bilgi verilmiş ve ardından
Bu bağlamda “Doğal Mirasımızdan Evrensel Paşalar Fosil Yatağı Kazı Alanında, katılımcılara
Değerlere” projesi ile Bilim ve Sanat Merkez- kazı yaptırılarak bilimsel yöntemlerle fosilleri gün
lerinden seçilmiş 30 sınıf öğretmeni hedef kitle yüzüne çıkartması sağlanmıştır. Geriye kalan son
seçilerek, Doğa Bilimleri, Teknoloji, Endüstriyel, iki günde literatüre geçmiş Paşalar Fili, doğaldan
Sosyal ve Beşerî Bilimler alanlarından bir evrensele ulaşmayı hedefleyerek bilimsel,

12

sanatsal, teknolojik ve endüstriyel ürünler çeşitli teknolojik ve endüstriyel ürünler çeşitli etkinlik-
atölye çalışmaları aracılığıyla ortaya konulmuştur. lerle atölye çalışmalarında ortaya konulmuştur.
Paşalar Kazısı, “Doğal Mirasımızdan Evrensel Bu etkinlikler kapsamında uygulanan atölyeler;
Değerlere” projesinde kazı alanından çıkarılıp “Değer Eğitimi” Yaratıcı Drama Atölyesi, “Doğal
bilimsel literatüre endemik bir tür olarak kazan- Mirasımızın Herbaryum Tekniğine Uygulanması”
dırılan ve “Doğal Miras” kapsamında özne olarak Biyoloji Atölyesi, “Doğal Mirasın (Paşalar Fili)
seçilen Paşalar Fili ile paydaşlık sağlamıştır. Kültürel Mirasa Aktarımı” 3D Atölyesi, “Gittim,
Paşalar Kazı Evi Yerleşkesinde uygulanan Gördüm, Kazdım, Doğa Mirasımı Yazdım” Ede-
“Doğal Mirasımızın Fosilleriyle Tanışma” etkin- biyat Atölyesi, Masal Anlatma Atölyesi, “Doğal
liği kapsamında proje ekibine Kazı Başkanı Prof. Mirasımız Paşalar Fili’nin Çizgi Karaktere Dö-
Dr. Berna ALPAGUT ve Kazı Başkan Yardımcısı nüşme Yolculuğu” Görsel Sanatlar Atölyesi, “15
Bilim Uzmanı Gülşah GÜLER tarafından Milyon Yıllık Doğal Mirasın Çizgi Romana Dö-
“Fosiller ve Kazı Teknikleri” hakkında bir sunum nüşme Macerası” Görsel Sanatlar Atölyesi, “Pa-
gerçekleştirilmiş, katılımcılara fosil ve fosilleşme şalar Fili’nin Endüstriyel Ürüne Dönüşme Yolcu-
ile alakalı literatür bilgisi sunulup paleontolojik luğu” Toprak Atölyesi, “Paşalar Fili Endüstriyel
kazı yöntemleri hakkında bilgi sahibi olmaları Tasarım Tabağının Web2 Araçlarına Dönüştürül-
sağlanmıştır. mesi” Bilgisayar Atölyesi, “Doğal Mirasımızdan
Evrensel Değerlere Projesi’ni eTwinning Projesi-
Gün içerisinde aynı etkinlik kapsamında katı- ne Uygulama Etkinliği” Bilgisayar Atölyesidir.
lımcılarla Paşalar Kazı Alanında kazı yapılarak
bilimsel yöntemlerle fosillerin nasıl gün yüzüne Özellikle vurgulamak istediğimiz bir atölye olan
çıkarıldığı deneyimlenmiş ve Doğa Tarihi Kazı- “Paşalar Fili’nin Endüstriyel Ürüne Dönüşme
larında uygulanan bilimsel tüm alan çalışmaları Yolculuğu” Toprak Atölyesi; Paşalar Fili’nin, “Pa-
gerçekleştirilmiştir. Kazı etkinliğinde, hedef kit- şalar Fili Hatıra Tabağı” adı altında, endüstriyel
ledeki 30 katılımcının tek bir seferde kazı alanına tasarım ürününe dönüştürülmesi amacıyla Eğit-
alınmasının uygun olmamasından dolayı beşer men Kenan BÖĞÜRCÜ tarafından Organize Sa-
kişilik gruplara bölünerek 6 ayrı grup halinde nayi Bölgesinde bulunan VİAPOT Toprak Atölye-
tekrarlı olarak uygulanmıştır. sinde uygulanan etkinliktir. 15 milyon yıllık doğal
miras olan Paşalar Fili’nin, beş değerden (adalet,
Proje kapsamında kazı buluntuları ve Değer
Eğitimlerinden hareketle bilimsel, sanatsal,

13

estetik, eşitlik, saygı, yaşam hakkı ve onur) hare- gündeme getirilmesi ve ileriki süreçlerde, Paşalar
ketle ve bilim, sanat ve teknoloji atölyeleri aracı- Fili resimlerinin veya üç boyutlu tasarımlarının,
lığıyla tasarım ürününe dönüştürülmesi adına beş Bursa ve Mustafakemalpaşa parklarında, mey-
değer çerçevesinde çeşitli çizimler yapılmıştır. Bu danlarında, metro istasyonlarında vb. alanlarda
çizimler toprak tabaklara çizilip boyanmıştır. kullanılıp yaygınlaştırılmasına yönelik gündem
oluşturulması planlanmaktadır.Mustafakemal-
Proje bitiminde “Değer Dönüşümü” sağlanan paşa Belediyesi, kentimizin simgesi olabilecek
tabakların “Paşalar Fili Hatıra Tabağı” adı altında, bu Doğal Miras örneklerine sahip çıkmak üzere
başta Mustafakemalpaşa Belediyesi olmak üze- kuruluşu devam etmekte olan Kent Evi Müzesi’
re ilgili kurumlara armağan edilmesi; bu suretle nde sergilenmesi için yer açmış bulunmaktadır.
Paşalar Fili’nin, Bursa’nın sembolleri (Nilüfer, Sayın Başkanımız Mehmet Kanar’a bu vesile ile
Hacivat-Karagöz vb.) arasında yer alması fikrinin teşekkürlerimizi sunarız.

14

15

ÇOBAN ÇEŞMESİ

Derinden derine ırmaklar ağlar,
Uzaktan uzağa çoban çeşmesi,
Ey suyun sesinden anlıyan bağlar,
Ne söyler şu dağa çoban çeşmesi.

“Göynünü Şirin’in aşkı sarınca
Yol almış hayatın ufuklarınca,
O hızla dağları Ferhat yarınca
Başlamış akmağa çoban çeşmesi...”

O zaman başından aşkındı derdi,
Mermeri oyardı, taşı delerdi.
Kaç yanık yolcuya soğuk su verdi.
Değdi kaç dudağa çoban çeşmesi.

Vefasız Aslı’ya yol gösteren bu,
Kerem’in sazına cevap veren bu,
Kuruyan gözlere yaş gönderen bu...
Sızmadı toprağa çoban çeşmesi.

Leyla gelin oldu, Mecnun mezarda,
Bir susuz yolcu yok şimdi dağlarda,
Ateşten kızaran bir gül arar da,
Gezer bağdan bağa çoban çeşmesi,

Ne şair yaş döker, ne aşık ağlar,
Tarihe karıştı eski sevdalar.
Beyhude seslenir, beyhude çağlar,
Bir sola, bir sağa çoban çeşmesi...

Faruk Nafiz ÇAMLIBEL

16

17

“Velhasıl Bursa sudan ibarettir.”
(Evliya Çelebi)

18

Öyle bir çeşme isterim ki suyu her zaman aksın, herkesin canına can katsın. (Mevlana)

Fatma Şen M“ ustafakemalpaşa’nın yanında olmak, “Mustafakemalpa-
Unutulan Tarihi Çeşmeleri” şa’nın Unutulan Tarihi Çeşmeleri” Pro-
yolculuğumuz ve Tübitak je çalışmasında öğrencimize danışman-
Projesi geçmişten günümüze kültürel lık yapmak, onun amaç ve hayallerine
miras ürünü olan çeşmeler, tarihin en ortak olmak benim için ayrı bir gurur
önemli tanıklarıdır. Bazen bir köy mey- ve onur oldu. Her yeni nesil öğrenci
danında, bazen mahalle içinde öylece gibi Ayşegül de internet ve sosyal med-
beklerler... Nice düğünlere, nice ölüm- yanın her şeyi çözeceği fikriyle hareket
lere şahitlik etmişlerdir. Evlerde suyun etti önce. Sonra Mustafakemalpaşa Be-
henüz akmadığı dönemlerde bulunduğu lediyesi Kültür İşleri Müdürlüğünden
bölgenin can damarı, haber merkezi, elde ettiğimiz kalın kitapların kokusu
buluşma yeri olmuşlardır. Su hayat ise onu da cezbetti. Sabahlara kadar iki
çeşmeler de sosyal hayatın aktığı en cilt halinde Patikalar dergisinde çıkan
önemli merkezlerdir. “Mustafakemalpaşa Belde ve Köylerin-
de Yaşam” adlı dev eseri taradı. Yakla-
Bu yıl 52.’ si düzenlenen TÜ- şık 1200 civarı çeşmeyi tespit etmekte
BİTAK Lise Öğrencileri Araştırma bu kaynağın rolü çok büyük oldu. Bu
Projeleri Yarışmasının duyurusu yapıl- güzel eseri ilçemize kazandıran herkesi
dığında öğrencimiz Ayşegül Aydemir hayırla ve dua ile yad ettik hep. Allah
‘çeşmeler’ konusundaki heyecanı ve onlardan razı olsun. Çevre köylerden
merakıyla güzel bir proje ortaya çıkara- gelen haberler, duyumlar, sosyal he-
cağını daha başından belli etmişti. saplardan elde edilen bilgiler Mustafa-
Mustafakemalpaşa’nın girişindeki kemalpaşa’nın tam bir çeşme cenneti
Kuşaksız Hasan Ağa çeşmesinin adeta olduğunu gösteriyordu.
harabeye dönmüş haline üzülen öğren-
cimizin tek başına çıktığı bu yolculukta

19

Öğrencimiz TÜBİTAK Türkiye final yarışmasın- Kendisine değer katan bu nitelikte öğrencilerin
da projesinin sunumunu yaparken Ankara’ daki sayısı kesinlikle artmalı. Bulduğumuz Osmanlıca
heyet bile çeşme sayısına şaşırmıştı. Tabii bilmi- kitabesi olan çeşmelerin günümüz Türkçesine
yorlardı ki Mustafakemalpaşa halkı için çeşme çevrilmesinde onun bu yeteneğine katkı sağlaya-
yaptırmak en önemli hayır ve hasenattandı. Elde rak okumaları gerçekleştirdik.
ettiğimiz bu çeşme sayısı, eski-yeni, faaliyet- Silik ve kazıntıya uğrayan kitabeleri farklı
te olan-olmayan, tarihi-yeni nesil yapıda tüm teknikler uygulayarak okumayı başardık. Yumur-
ilçedeki çeşmeleri kapsamaktaydı. Amacımız bu caklı, Derecik, Osmaniye, Yenice, Kösehoroz,
zenginlik içindeki incileri, tarihi ve osmanlıca Üçbeyli köyleri Çeşme Kitabeleri ve ilçe merke-
kitabesi olanları açığa çıkarmak olmalıydı. Sekiz zindeki Kuşaksız Hasan Ağa ve Lalaşahinpaşa
adet kitabeli çeşme tespit ettik ve onlar üzerinde Runguçpaşa kitabesi okunarak literatüre geçirilen
çalışmalar başladı. çeşmeler oldu.

En güzeli saha çalışmalarıydı. Köyleri dolaşıp Projemiz artık hareket noktasına yeniden dönüp
çeşmeleri gezmek, her biri ile ilgili farklı hika- çoğu terk edilmiş ve bakımsız haldeki bu çeş-
yeler dinlemek harikaydı. Proje alanımızı daralt- melere hak ettikleri değeri yeniden kazandırma
mamış olsaydık, her köy veya çeşme bile başlı aşamasına gelmişti. Restorasyon işi çok zordu ve
başına birer proje konusu değerindeydi. bürokratik engellerin aşılması zaman gerektiri-
yordu. Ama en azından yöre halkında farkındalık
Proje sahibi öğrencimiz Ayşegül Aydemir hat oluşturulabilir ve açığa çıkarma konusunda bir
sanatı ile de yakından ilgilenen ve kendisini bu şeyler yapılabilirdi.
konuda geliştirmeye çalışan bir öğrenci.

Okul Müdürü Ahmet DENİZ, Rehber Öğretmen Fatma ŞEN ve Ayşegül AYDEMİR’ in Belediye Başkanı Mehmet KANAR’ ı Ziyareti
20

Mustafakemalpaşa Belediye Başkanımız Sayın Bilimler Proje Okulu İdaresi ve İlçe Milli Eğitim
Mehmet Kanar ile yaptığımız görüşme ve proje- Müdürlüğü talep ettiğimiz her konuda desteğini
mizi tanıtımımız sonrasında her türlü desteği sağ- esirgemedi. Tüm bu çabalarla Mustafakemalpaşa
layacağı sözünü aldık. Derhal çalışmalar başladı. kamuoyunun dikkatini çekmeyi başardık.
Pandemi şartlarında proje hedeflerinin Türkiye Artık projemiz bizim olmaktan çıkmış herkesin
finaline yetiştirilmesi için gecesini gündüzüne desteğini ve takdirini kazanmıştı.
katan Belediye Kültür İşleri Müdürlüğü yetkilile-
ri ve tüm çalışanlar, sadece bir öğrencinin değil, Danışmanlığını yaptığım her aşamasından
tüm Mustafakemalpaşa’nın da kalbini kazandı. heyecan duyduğum bu proje ile öğrencimiz
Kuşaksız Hasan Ağa ve Derecik köyü çeşmeleri Ayşegül Aydemir Mustafakemalpaşa’ da bu
2 hafta süren yoğun çalışmalar sonrasında çevre kapsamda yapılan ilk çalışmaya imza atmış oldu.
düzenlemeleri yapılarak aslına uygun onarılıp Öğrencim ile gurur duyuyorum.Gerek Bursa
faaliyete geçirildi. Türkçe okunuşları mermer bir Bölge finalinde gerekse Ankara-Türkiye finalin-
levha üzerine yazılarak kitabesinin yanına monte de sunum yaptığımız TÜBİTAK yetkililerinin de
edildi. kendi yerel tarih çalışmamıza bizim kadar heye-
Tek başına bir Sivil Toplum Örgütü gibi çalışan can duymaları, taltif ve teşvik etmeleri, doğru bir
öğrencimizin oluşturduğu blog, okul web sayfası alanda doğru bir proje yaptığımızı gösterdi bize.
ve pek çok haber sitesinde projeyi tanıtma fırsatı Ayrıca çaldığımız her kapının koşulsuz desteği-
da buldu.Okul Müdürümüz Ahmet Deniz’in ça- ni almak, yöre insanının kültürel mirasa sahip
balarıyla projede elde edilen bulgular üzerine bir çıkma konusunda ne kadar hassas olduğunu da
de dergi basılarak ilçedeki tüm kamu kurum ve gösterdi. İşte bu nedenle elde ettiğimiz başarı
kuruluşlarına ulaştırıldı. Mustafakemalpaşa Kız hepimizin başarısı, proje hepimizin projesi oldu.
Anadolu İmam Hatip Lisesi Fen ve Sosyal Emeği, desteği olan herkese sonsuz teşekkürler...

21

22

Cumhurbaşkanı
Recep Tayyip Erdoğan’ın

eşi Emine Erdoğan’ın
himayelerinde Çevre ve

Şehircilik Bakanlığı
tarafından ülke

genelinde yürütülen
‘Sıfır Atık Projesi’ne

tam destek veren
Mustafakemalpaşa

Belediyesi,
bu doğrultuda
çalışmalarına
hız kesmeden
devam ediyor.

23

24

İlçemizde pazartesi, perşembe ve pazar günleri Üretilen gübrenin bir kısmı Tarım İşleri Müdür-
kurulan semt pazarları kaldırıldıktan sonra pazar lüğümüzce işlenen tarlalarda kullanılacak, diğer
yerlerinde çöpe atılmak üzere bırakılan meyve ve kısmı ise çifçimize hediye edilecektir. Çok yönlü
sebze atıklarını çöpe atmıyoruz. fayda sağlayan projemiz ile üretilen organik güb-
renin tarlalarda kullanılmasını sağlayarak tarıma
Belediyemiz tarafından Orta Mahalle’de kurulan ve çiftçiye destek olmakta hedeflenmektedir. Bu
2800 lt kapasiteli kompost üretim tesisine getiri- sayede ilçemizde kimyasal içermeyen gübre kulla-
yor, işlemlerden geçirdikten sonra organik gübreye nılarak üretilen tarım ürünleriyle beslenen sağlıklı
dönüştürüyoruz. İki adet kompost makinasından nesiller yetişecektir.
oluşan tesisimizde ayda 2800 lt atığı işlemden
geçiriyor ve 1400 kg organik gübre üretiyoruz.
Sıfır Atık Müdürlüğü olarak semt pazarları sonrası
toplanan atıkların günlük olarak kompost makina-
sında işlenmesini sağlıyor, ortam ısısı, nem mik-
tarı, içeriğindeki azot ve karbon dengesini kontrol
ederek ideal kompostu üretiyoruz.

Bu dönüşüm ile Cumhurbaşkanımızın eşi Sayın
Emine Erdoğan Hanımefendi himayelerinde baş-
latılan Sıfır Atık Projesi! ndeki ‘sıfır atık’ hedefine
yaklaşıyor, atık sahalarına giden atık miktarını
azaltıyor, çevre ve ekonomiye katkı sağlıyoruz.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığından hibeyle alınan
kompost makinaları ile kurulan toplam bütçesi
600 bin TL değerindeki Kompost Üretim Tesisi ile
israfın önlenmesi, atıkların yeniden değerlendiril-
mesi, ülkemiz ekonomisine katkı ve doğaya büyük
destek sağlanacaktır.

Toprak, sahip olduğumuz en önemli değerlerden
biri.Toprağın sağlıklı ve sürdürülebilir bir şekilde
üretkenliğe devam edebilmesi için yapmamız ge-
rekenlerden biri kompost ve bu kompostu biz sizin
için yapıyoruz.

25

İsrafın önlenmesini, kaynakların daha verimli kullanılmasını, atık oluşum sebeplerinin gözden geçirilerek
atık oluşumunun engellenmesi veya minimize edilmesini, atığın oluşması durumunda ise kaynağında ayrı
toplanması ve geri kazanımını hedefleyen Cumhurbaşkanımızın eşi Sayın Emine Erdoğan Hanımefendi
himayelerinde başlatılan Sıfır Atık Projesi kapsamında belediyemiz Sıfır Atık Yönetim sistemini kurarak
kendi kategorisinde (250.000 nüfus altı) sıfır atık belgesi alan ilk belediye olmuştur.

13.07.2019 tarihinde Bursa İl Çevre

13 Farklı Atık ve Şehircilik Müdürlüğü tarafından
onaylı Mustafakemalpaşa Belediyesi
1.Sınıf Atık Getirme Merkezi işletmeye

Toplama alındı ve vatandaşlarımızın evlerinde
biriktirdiği 13 farklı atık türünün kabu-

lüne başlandı. Bu atık türlerinden kağıt

atıklar, plastik atıklar, metal atıklar ve

cam atıklar ilçemizin belirli bölgelerine

yerleştirilen ambalaj atığı kutuları ve

cam kumbaralarda toplanarak geri dönü-

şüme kazandırılmaktadır. Diğer bir atık

türü olan pil atıkları ilçemizde belirlenen

noktalara yerleştirilen atık pil kutuların-

da toplanarak Taşınabilir Pil Üreticileri

ve İthalatçıları Derneği (TAP)’ ne gönde-

rilerek doğaya zarar vermeden yok edil-

mektedir. Kullanılmış kızartmalık yağ

atıkları için anlaşmalı olduğumuz Dünya

Atık Geri Kazanım firması tarafından

bellirlediğimiz noktalara atık yağ

toplama bidonu yerleştirilmiş olup müdürlüğümüzce konutlardan toplanması için vatandaşlarımıza bitki-

sel atık yağ toplama kabı dağıtılmıştır. Evlerden kaynaklı tehlikeli atık grubunda yer alan son kullanma

tarihi geçmiş ilaçların toplanması için ilçemizde belirlenen eczanelere atık ilaç toplama kutusu dağıtılmış

olup toplanan atık ilaçlar çevreye zarar vermeden bertaraf ettirilmektedir. Elektrikli ve elektronik atıkların

(buzdolabı, küçük ev aletleri, cep telefonları, kablolar vb...) toplanması ve geri dönüşüme katkı sağlamak

amacıyla yine ilçemizde belirlenen noktalara e-atık geri dönüşüm kutuları yerleştirilmiştir. Bu atık tür-

lerinin dışındaki ahşap atıklar, akümülatör atıkları, floresan lambalar ve diğer civa içeren atıklar, ömrünü

tamamlamış lastikler Sıfır Atık Projesi kapsamında belediyemiz tarafından kurulan 1.Sınıf Atık Getirme

Merkezimizde toplanarak anlaşmalı olduğumuz çevre lisanslı firmalara gönderilmektedir. Atık Getirme

Merkezine getirilen koltuk, çekyat, masa, kitaplık gibi iri hacimli atıklar Bursa Büyükşehir Belediyesi

Hamitler Depolama Tesisine gönderilmektedir. Tekstil atıkları ve kullanılmayan ikinci el eşyalar Sosyal

Yardım İşleri Müdürlüğünce belirlenen noktalara yerleştirilen giysi kumbaralarında yeniden değerlendiril-

mek üzere toplanarak ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmaktadır. Böylece Sıfır Atık Projesine katkı sağlanmakta-

dır.

Sıfır Atık Projesi kapsamında ilçemizde yürütülen farkındalık ve bilinçlendirme çalışmaları çerçevesinde

ilkokul öğrencilerine yönelik İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından belirlenen okullara interaktif öğretim

sistemine dayalı sıfır atık eğitimleri çevre mühendisimiz tarafından gerçekleştirilmiştir.

26

İlçemizdeki elektrikli ve elektronik atıkların ürettiği e-atık miktarı 6,5 kg. Bir büro personeli
ayrı toplanması ve geri dönüşümünün teşvik edil- yılda 81 kg yüksek vasıflı kağıdı çöpe atmaktadır.
mesi amacıyla 03 Mayıs 2021-03Aralık 2021 tarih- Bir ton kullanılmış kağıt, geri kazandırıldığında
leri arasında AGİD ve ELDAY işbirliği ile muh- 16 adet çam ağacının, 1 ton kullanılmış gaze-
tarlara yönelik olarak düzenlenen “Muhtarlıklar te kağıdı geri kazandırıldığında ise 8 adet çam
Arası e-atık Toplama Yarışması’’ başlatılmış olup ağacının kesilmesi önlenmiş olacaktır.1 ton atık
ilgili afişler hazırlanarak ilçemiz Muhtarlar Derneği plastik % 80 enerji tasarrufu kazandırır.1 kalem
aracılığı ile dağıtılmıştır. pil atıldığında 4 metre küp toprağı kirletir. 1
yılda 30-35 milyon plastik poşet kullanılıyor ve
5 Haziran Dünya Çevre Günü etkinlikleri her yıl milyonlarca ton plastik poşet okyanuslara
kapsamında hazırlanan Sıfır Atık bilincinin arttı- gidiyor. Bu hızla plastik torba kullanmaya devam
rılması amacıyla müdürlüğümüz tarafından kağıt edersek 2050 yılında denizlerde balıktan çok
atıklar, plastik atıklar, metal atıklar, ahşap atıkları, plastik poşet olacaktır.
tekstil atıkları, pil atıkları, elektrikli ve elektronik
atıklar ve ilaç atıklarından hazırlanan “Atıktan Sa- Doğal varlıkların doğru kullanılması ve israfın
nata’’ sergimiz vatandaşlarımıza sunuldu. önlenmesi konularını da kapsayan 5D modeli;
İlçe Müftülüğü ile Sıfır Atık Projesi’nin ibadetha- “Düşün’’, “Gerekli Değilse Tüketme’’, “Daha Az
nelerde uygulanması için camilere asılmak üzere Tüket’’, “Değerlendir’’, “Yeniden Kullan’’, “De-
afişler hazırlanarak cuma hutbesinde Sıfır Atık ile ğiştir” , “Farklı Amaçla Kullan” ve “Dönüştür”,
ilgili bilgilendirme metni okundu. “Doğa Kazansın” prensiplerinden oluşmaktadır.
Ocak ayından itibaren toplam 257 ton karışık
ambalaj atığı, 750 kg bitkisel atık yağ ve 4500 Belediyemiz Sıfır Atık Projesi ile vatandaşları-
kg ömrünü tamamlamış lastik, 2044 kg cam atığı mıza 5D modeliyle “sıfır atık” kavramının tanı-
toplandı. Ayrıca Atık Getirme Merkezimizde 50 tılması, bu kapsamda atıkları nasıl azaltacakları,
kg atık pil, 28 kg atık elektrikli ve elektronik eşya, nasıl daha az tüketecekleri ve farklı şekillerde
40 kg atık ilaç toplanmış olup, 4090 kg pazar yeri nasıl değerlendirebilecekleri konusunda farkında-
atığı kompost tesisinde 1700 kg organik gübreye lık sağlanması hedeflenmektedir.
dönüştürülmüştür.

Oluşturulan organik gübreler yapılan etkin-
liklerde vatandaşlarımıza dağıtılarak ayrıca çalışma
alanlarında kullanılmak üzere Park ve Bahçeler
Müdürlüğünce değerlendirilmiştir.

Örneğin sadece 1 metal içecek kutusunun
geri dönüşümünden elde edilen enerji ile 100
Watt’lık bir ampul 20 saat çalıştırılabilir. Bir kişinin
bir yılda

27

28

TPDBaaİoiçSbrsikğuiikaİuuaçletrçeıynuttluada

29

30

31

Osmanlı Mimarisinde

KAPI TOKMAKLARI

Serkan İNCEİŞÇİ

32

TARİHE AÇILAN KAPILARIN BEKÇİLERİ

Medeniyetlerin beşiği Anadolu… Bu köprülerin en güzellerinden biri olan
Bu topraklarda filizlenen, insanın ruhuna Osmanlı kapı tokmaklarından bahsedece-
zarifçe gül konduran Osmanlı… ğim. Onlara tarihe açılan kapıların bekçile-
Nevi şahsına münhasır ve inceliklerle dolu ri diyebiliriz.
bir medeniyet. Bu medeniyetin günümüz
aklına su serpen zekası gündelik yaşamın İşçiliği estetiği ayrı güzel, işlevi çok derin,
ayrıntılarında gizliydi. Bu ayrıntıları öğre- bölgeye göre çeşitliliği ayrı zenginlik. İnsan
nince hayran olmamak elde değil. Yazıma bu topraklarda yaşamış atalarının bu ka-
başlamadan önce bizi biraz daha aydın- dar aklı selim, kalbiselim, zevkiselim olma-
latacağını düşündüğüm Muhyiddin İbn-i sından dolayı kıvanç duyuyor gerçekten.
Arabi’nin bir sözü aklıma geldi. ”Hz. Pey- Şimdi o tarihlerde bir yürüyüşe çıkalım.
gamber’den ve sahabesinden sonra en iyi Sıradan bir günde, evlerin birbirine bitişik
en salih devlet Osmanlı Devleti’dir.” olduğu, avlulu ahşap yapılarına hayran
demişti. Bu hassasiyetle bakacak olursak, kaldığımız, komşuluğun ve samimiyetin
insanın içsel ruhuyla gündelik yaşam pra- temeliyle oluşan, daracık Osmanlı sokak-
tikleri arasında çok güzel köprüler kurabil- larındaki bir eve tanrı misafiri olalım.Eve
mişlerdi. yaklaştığınızda sizi karşılayan ilk şey kapı
tokmakları olacaktır. Bölgelere göre deği-
Hem İslam dininin düsturlarını hem Türk şen bazen tek, bazen çift, bazen de üç kapı
kültür ve ahlakını çok iyi sentezlemişlerdi. tokmağı bulunurdu. Onlar günümüz zilleri

33

nin işlevini görüyordu. Gelen misafir tok- rını, pekmez, şerbet, ekmek gibi yiyecek ve
mağını çalar ve ev hanesinden biri kapıyı içeceklerini avlularında yaparlardı.
açar. Ama tabiki günümüzde olduğu gibi bu
kadarla sınırlı değil.Tekli kapı tokmakları Bu avlular aktif yaşam alanıydı. Komşularıy-
genelde han kapılarında olurdu. Onlar ev la bir araya gelir hoşsohbet ve yardımlaşma
tipi tokmaklara göre biraz daha büyük ve gün boyu sürerdi. Sürekli iletişim halinde
farklı motifleri olanlarına rastlanılmaktaydı. birbirleriyle gayet canlı ve akıcı bir sosyal
yaşama sahiplerdi. 1836’da İstanbul’a gelen
İkili kapı tokmakları yan yana gelecek şe- ünlü İngiliz yazar ve gezgin Miss Culia Par-
kilde çoğunlukla her evde bulunurdu. Biri doe Osmanlı evlerinin avluları için “Keşke
diğerine göre biraz daha üstte ve kalın mal- Shakespeare, Romeo ve Juliet’in bahçe sah-
zemeyle motiflenmiş tok ses çıkarır, diğeri nesini yazmadan önce buraları görmüş ol-
biraz aşağıda ince malzemeyle daha narin saydı.” demişti. Gören her yabancıyı hayran
motiflenmiş tık ses çıkarırdı. bırakacak canlılık ve birliktelik vardı.

Ziyarete gelen misafir erkek yada evin er- Bu birliktelik kapı tokmaklarının işlevine de
keği ise üstteki tokmağı çalar, çıkan sesten yansımıştı. Örneğin; ev halkı uzun süre evde
gelenin erkek olduğu anlaşılır, kapıyı evin olamayacak ise tokmakları ip veya bir kumaş
beyi açar yada ev hanımı mahremiyete göre parçasıyla birbirine sıkıca bağlar bu sayede
hazırlanır kapıyı öyle açardı. Bunun Osman- komşuları ev halkının uzun süre dönmeye-
lı tipi sofalı evler için çok ince ve zarif bir ceklerini bilirdi. Kısa süreliğine evden ayrıl-
anlamı daha vardı. Ev hanımı komşula- mışlar ise daha gevşek bağlanır komşularına
rıyla sohbet ederken evin erkeği geldiğini bu böylece haber vermiş olurlardı. Osmanlı
sayede anlar ve onlarında mahremiyete göre halkının bunun gibi gündelik yaşamlarına
toparlanmasına fırsat verirdi. Gelen misafir zekice yerleştirilmiş oldukça zengin sembo-
kadın ise yanındaki tık ses çıkaran tokmağı lik anlamlar mevcuttu. Kapı tokmaklarının
çalar kapıyı evin hanımı açardı. Tabi tüm her motifinin de apayrı anlamı vardı. Daire
bunları düşünen ulu bir medeniyet çocukları biçiminde öküz motifleri olan tokmaklar o
unutur mu? Üçüncü kapı tokmağı da en aşa- hanenin birlik beraberliğini simgelerdi. Hilal
ğıdaki olur onu da gelen çocuklar kullanırdı. veya kandil motifli tokmaklar hanede ışığın
ve nurun daim olması temennisinde bulunur-
Osmanlıda evler ve mahalleler kadın mer- du. Allah’ın isimlerinden Ya Fettah (hayırlı
kezli tasarlanırdı. O yüzden sokaklar dar, kapılar açan) yazılı kapı tokmakları eve giren
evler birbirine bitişik, sofalı, avlulu evler her ferdin bu ismin ünsiyetiyle bereketlendir-
yapılırdı. Kadınlar günlük işlerini, sebze mesine vesile olurdu. Bu kapı tokmağı Aya-
meyve ekimlerini, halı-kilim dokumala sofya’nın kapısında ve Osmanlı’nın birçok
cami kapılarında görülmekteydi.

34

Yüzüksüz kadın eli tokmaklarının bulun- Yılan motifli olanların haneyi büyüden ve
duğu evde evlilik çağına gelmiş kızın olduğu sihirden koruduğuna, akrep motifli olanların
görücülüğe gelinebilir olduğu anlaşılırdı. cinden ve şeytandan koruduğuna inanılırdı.
Sözlendirildiği takdirde hemen kapı tok- Varlıklı ailelerin kapılarında gücü simgele-
mağı değiştirilip yüzüklü kadın eli motifli yen aslan başı, kurt başı ve koç başı motifli
tokmak takılır artık o hanedeki kızın sözlü tokmaklar vardı. Bölgelere ve dini inanışlara
olduğu bilinirdi. göre değişen ayrı ayrı anlamları olan nice
kapı tokmakları bulunurdu.

Binlerce motif, binlerce anlam, binlerce ya-
şam. Kim bilir ne sevinçli haberlerin neşeli
sesi, ne üzücü haberlerin feryadı oldu kapı
tokmakları.
Bu kadar dantel gibi ilmek ilmek işlenmiş
gül kokulu bir medeniyetten, komşusundan
dahi haberi olmayan kupkuru bir medeniyete
dönüşümüz içimizi burkuyor. Yine de o eski
zamanların kırıntılarını hala görebiliyoruz.
Tamamen kopmuş ve uzaklaşmışta değiliz.

O zamanlardan bu zamanlara kadar gele-
bilen kapı tokmaklarıyla karşılaşmak hala
mümkün. Bursa’nın Cumalıkızık köyünde,
Tirilye’de, Gölyazı’da, Mudanya’da örnekle-
rini görebilirsiniz. Günümüzde hala üretildi-
ğini merak ediyorsanız Erzincan’ın Kemaliye
ilçesinde ve Safranbolu’da el işçiliği ile ka-
rakteristik kapı tokmakları üretilmektedir.
Yolunuz düşerse geçmişimizin hatırına iki
adet almayı unutmayın.

35

“İKİ ER ÇIKTI MEYDANE
İKİSİ DE BİRBİRİNDEN MERDANE”

Mustafakemalpaşa Belediyesi Yağlı Güreş Takımı Meydana İndi

1967 - 1968 AYŞECİK GÜREŞLERİ ADAPAZARI
2. Mustafakemlapaşa-KARANLIKDERELİ CEMAL TOSUN

36

Mustafakemalpaşa’da Güreşin Dününü ve Bugününü Bir Ustaya Sorduk....

Belediye Dergi: Recep Ho- Biz yetiştik onlara. Ben mesela 7-8 yaşında dü-
ğün güreşinde güreşe başladım. Başpehlivanlık
cam merhaba. Güreşi bitmeden gelin arabaya binemez, gelinde
seyrederdi. Birde yörüklerin bir özelliği vardır,
Recep Yenioğlu: Merhaba. gelin olacak kızlar güreşmeyen erkekle evlenmez.
B.D: Hocam çocuk daha doğar doğmaz güreşçi
B.D: Recep Hocam Mustafa- olup olmayacağına nasıl bakılır?
R.Y: Çocuk doğduğunda hemen kundak bezinin
kemalpaşa Belediyesi Güreş üzerine yatırılır. Bacaklarda bulunan çizgilere
bakılır. 3-5-7 tek rakamlar olması gerekir. Birde
Recep YENİOĞLU Takımı ne zaman ve kimler boyun kısmının kısalığı çok önemlidir ve o çocuk
hiçbir zaman kundağa sarılmaz, bez de bağlan-
Eğitimci tarafından kuruldu? maz altına. Ölük denen toprak serilir. Kundağa
sarılıp iliği, kemiği, bacağı yamulmasın diye
R.Y: 2001 yılında Hayri Başkan’ın başkanlığında serbest bırakılır.
B.D: Bu memleketteki güreş çocuktan dedeye
toplanarak benden yönetim kurulunu oluşturmamı kadar ortak sporumuz diyebilir miyiz?
R.Y: Evet evet herkes sever.
istediler. Yönetim kurulunda; Davut Bekar, Hay- B.D: Mustafakemalpaşa’da kıspet diken kıspetçi
var mıydı?
rettin Hayranköylü “ikisi de öğretmen”, Zekeriya R.Y: Kıspet değil de pıtpıt diken vardı.
B.D: Kimler dikerdi?
Bıçakçı, Ali Varol yer almıştı. R.Y: Çakallar Mahallesi’nden Hacı Osman Gönül
dikerdi.
B.D: İşin başında siz mi vardınız? B.D: Davulcularınız kimlerdi?
R.Y: Kösehoroz’dan birisi vardı. Birde zurna-
R.Y: Tabi tabi olduğu gibi güreş bölümünü bana cı İbrahim Ağa vardı. Onlar gelirdi genellikle.
Klarnetle davul olmazdı. İlla zurna olacak. Ama
teslim ettiler. O zaman belediye komple spor faa- genellikle biz Gelibolulu Ahmetgilleri getirirdik.
Son zamanda da Şerifler var Kırkpınar’ın davul-
liyetlerine başladı; basketbol, voleybol, tekvando, cularıydı. 3 nesildi onlar, soy isimleri bile Zur-
nacı. Yöremizdeki zurna ekibi de Nihat Dönder,
karate,… o şekilde başladık. Biz ilk yıl daha Milli İsmet Altıntaş, Alişen Uçar, İlhan Günç, Sadettin
Oltan, Engin Üşen, Yücel Aran’dır.
Takıma öğrenci verdik. Tepecik Mahallesi’ nden B.D: Hocam cazgırlar kimler?
R.Y: Burada cazgır olarak genellikle rahmetli
Semih Ateş o yıl 1. oldu. İznikli Pele Mehmet’i getirirdik. Çocukları yetişti
sonra. Çakallar Mahallesi’nden var bir kişi. Aşağı
B.D: Mustafakemalpaşa’da güreşin bir karşılığı yukarı sırayla Talip Yavaş, Ali Varol, Sadık De-
ğirmenci son zamanlarda Ufuk Tekeli olmuştur.
var mı? Sever mi bu şehir güreşi?

R.Y: Mustafakemalpaşa’da güreşin aşağı yukarı

10.000-20.000 seyircisi var. Devecikonağı kolu

Dursunbey’e kadar, Kepsut, Büyükorhan, Har-

mancık bu yörelerde yörükler, çerkezler bir de

göçmenler sever güreşi.

B.D: Birinci sıraya Elmalı Güreşleri’ni yazıyoruz.

O sıralamayı söyler misiniz?

R.Y: Türkiye’de ilk önce Kırkpınar. O dünyaya

açık UNESCO’nun kabul ettiği güreş. Elmalı

aslında tarih olarak daha eskidir. Çardak Güreşle-

ride vardır.

B.D: Çardak neresiydi Hocam?

R.Y: Çanakkale. Bursa bölgesinde, Marmara’da

aşağı yukarı en eski Kabulbaba Güreşleri’dir.

B.D: Türkiye’de en eski güreşlerden 4.’sü burada

yapılıyor yani öyle mi?

R.Y: Yani aşağı yukarı en eskilerden.

B.D: Güreşte yaş skalası nedir? Kimler sever

güreşi bu şehirde?

R.Y: Burada soydan gelenler birde güreşten

gelenler var. Şunu da parantez içinde belirteyim

bizim Mustafakemalpaşa, Dursunbey ve Kepsut,

Orhaneli mıntıkasının yöresel olarak tabiat şart-

ları falan hepsi birbirine çok benzediği için bizim

buralarda Dursunbeylilerde güreşte çalmıştır.

Hamzacıklı Tatar Ali ve kardeşleri. Bunlar güreşin

ana maddesini oluşturmuştur ve düğünlerimizde

güreşsiz hiç gelin çıkarmamışızdır.

37

B.D: Ödüller nasıl oluyor? R.Y: Kırkpınar’da başta güreşen Karanlıkdereli
R.Y: Ödüller, köy güreşlerinde eğer düğünü yapan Cemal Tosun, Çakallar Mahallesi’nden Sadullah
zengin ise danadan kuzuya kadar oluyor. Yani dü- Tanrıkulu. Alt boylarda daha var. Mesela Alpağut
ğün güreşlerinde bunlar hediye edilir. Birde üzümle Mahallesi’nden Başaltı Güreş’te Ahmet Yavaş,
leblebi karıştırılarak verilir. Mesela biz Çakallar İsmail Varol ve Antrenörümüz Okan Yavaş var.
Mahallesi’ndeki güreşlerde öyle yapıyoruz. 1.’ ye Büyük ortada Kara Emin, Hasan, Mehmet Emin
gelene sadece bir avuç üzüm, 2.’ye üzümle leblebi Tosun falan güreşti ama o zaman şöyleydi; şim-
karışık, 3.’ye de sadece leblebi verilir. Semboliktir diki gibi resmi bir şey yoktu. Sonradan bu Güreş
bunlar. Federasyonu Yağlı Güreş ile Minder Güreşi birle-
B.D: Yumurtalı çörek nedir? şince Karakucak ondan sonra başladı.
R.Y: Yumurtalı çörek Kabulbaba Güreşler’ inde B.D: Güreş sevdalılarını bilirim ben, sizi tanı-
yapılırdı. O zaman 9’dan aşağıya doğru 3’er atlaya- rım yani. Çocuğun yürüyüşünden güreşçi olup
rak 1-2-3.’ye o şekilde verilir ama küçük boylara. olmayacağını bilirsiniz. Siz dediniz ki ‘Daha
Büyük boylara yine hayvan ya da para verilir. kundaktayken belli olur.’ Şu anda Mustafakemal-
B.D: 9’dan aşağıya doğru dediğimizde; 1.’ye 9 paşa için umudunuz ne? Yeniden sezonu açtınız,
yumurtalı çörek, 2.’ye 6 yumurtalı çörek, harekete geçirdiniz. Şu anda kaç sporcumuz var?
3.’ye 3 yumurtalı çörek öyle mi? R.Y: Şu anda belediyemizde 17-18 tane mevcut
R.Y: Sıksaydın Hakkı’yı, alırdın 9 yumurtayı. sporcu var. Eğer destekler artarsa biz burada
(Gülüşmeler) 40-50’yi geçeriz. Çünkü çok sevdalılar var. Öyle
B.D: Mustafakemalpaşa’nın güreş ağaları kimler? ki mesela geçen gün pazartesi pazarında birisini
R.Y: Eskiden güreş ağaları hemen orada seçilirdi. gördüm; ‘Oğlum! Güreşir misin? Kaç yaşında-
Bizde de yine her sene güreş ağalığı yapılıyor ama sın sen?’ dedim. ‘18 yaşındayım hocam.’ dedi.
bu son zamanlarda kemer olayı çıktı, o yüzden 5 18 ama 110 kilo falan, 2 metreye yakın boy var.
sene altın kemeri almaya uğraşıyor güreş ağası. ‘Antrenmana gel, 2 sene içinde seni Milli Takıma
Mustafakemalpaşa’da ki ilk tespitli Güreş Ağamız verelim.’ dedim. Çocuk ‘Gelirim hocam.’ dedi.
Mahir Özuzun’du. B.D: 17-18 sporcumuz var. Peki şuanda güreş
B.D: Hamdi? antrenörümüz kim?
R.Y: Hamdi Eriş ondan sonra Yalıntaş Mahallesi’n- R.Y: Şuanda 1 sene oldu Okan Yavaş. Daha önce
deki güreşlerde. Şu anki güreş ağamız 6. senesine ben ve Ali Varol’du. Ali Varol’un da çok hizme-
giren altın kemerli Çakallar Mahallesi’nden Habib ti vardı burada. Kulübü ilk kurduğumuzda ilk
Karaca. Halen devam etmektedir. antrenör olarak onu başlattık ve ilk güreşi yaptı-
B.D: Bu şehir bu kadar güreşi seven bir yer. Kabul- ğımız zaman Çorum’da antrenörlük kursundaydı.
babamız var, Sunaköy Güreşleri var, vs. vs. Bizim Oradan buraya çağırdım. “Gel. Antrenör oluyor-
Kırkpınar ya da Milli Takım Güreşçilerimiz kimler- sun, takımın başında ol.” dedim. Bir günlüğüne
dir? Hatırlayabildiklerinizi söyler misiniz? çıkıp geldi. Ben bu konularda da çok katıyımdır.

38

Çünkü hiyerarşinin olmadığı yerde anarşi olur. Bütün hepsi güreşte birleşir. Benim Edirne’den
Biliyorsunuz 27 yıl idarecilik, okul müdürlüğü ustam telefon eder ‘‘Sakalını çok kirli bırakmışsın.
yaptım. Kes onu.’’ diyebilir ve gider hemen keserim. O
B.D: Hocam güreşte antrenörden ziyade hoca, kadar da kesin emirlerdir yani. Örnek veriyorum
usta, çıraklar vardır. Bu şehirdeki ustalardan biri- saçın uzun, güreşte el-ense çekerken sen boş-
siniz. Ne kadar öğrenci yetiştirdiniz ve kimleri ta bulunursun, gücün gider acıyınca bırakırsın.
tanıyorsunuz? Diyelim ki kasnağa giriyorsun kasnağı bırakırsın,
R.Y: Mustafakemalpaşa Antrenörü Enes Kaya, yenilirsin. Ustalar için bunlar çok önemlidir ve el
Kepsut Güreş Takımı’nı çalıştıran belediye öpme geleneği vardır. En büyük özelliğimiz odur.
Antrenörü Emre Kaya, Karacabey Antrenörü Baş Pehlivan da olsa, büyük ortadaki ustası oraya
Ali Varol, Milli Takıma verdiğimiz Tolga Akyüz kadar güreşmiştir ama o onun ustasıdır. Gelir elini
Balıkesir Büyükşehir’de. Akdeniz Üniversitesin- öper.
de İsmail Varol ondan sonra Galip Demir Dünya B.D: Bütün güreşlerde görünen tarafta hep siz
5.’si onlar hep benim çıraklarım. Bizim güreşte vardınız.
birde şu vardı, benim çırağım olan Ali Varol, R.Y: Mustafakemalpaşa’da yapılan bütün güreş-
onun çırakları da benim çırağımdır. Bana Ali’nin lerde ben tertip komitesindeydim.
gösterdiği saygıyı gösterirler. Şunu da söyleye- B.D: Hocam Allah sağlık, sıhhat ve afiyet versin
yim kıspeti biz abdestsiz hiç giymeyiz. Kıspet size. Bu şehir içinde değersiniz.
abdestsiz giyilmez. Hatta Kurtdereli Mehmet R.Y: Hepimiz Mustafakemalpaşa için ayrı ayrı de-
Pehlivan güreşi bıraktığında zembilini duvara ğerleriz. Ben Kızılay Öğrenci Yurdu’ nda okudum.
asıp Kâbe’ye göndermiştir. Göbekten yukarı Ku- Benim Mustafakemalpaşa’ya verecek çok şeyim
ran-ı Kerim’e gösterdiği saygı gibi saygı göster- var. Ben daha ödeyemedim borcumu. Son 2 yıldır
miştir. Zembil kutsaldır. Sayın Belediye Başkanımız Mehmet Kanar’ın
B.D: Zaten Hz. Ali ve Hz. Hamza’nın güreşerek minder güreşleri ve yağlı güreşlere göstermiş ol-
başlaması… duğu değerler, verdiği destekler için çok teşekkür
R.Y: Evet evet Hz. Ali’de Hz. Hamza’da güreş-
miştir. Bizde şöyle; hem uhrevi, hem dünyevi. ederiz.

39

40

41

MANŞETL

42

ERDE BİZ

43

Genç Yeteneklerin Mücadelesi Nefes Kesti

U12 Futbol Kulüpleri Turnuvası

Mustafakemalpaşa Belediyesi Gençlik ve olabilmeyi öğretebilmek.
Spor Hizmetleri Müdürlüğü tarafından Profesyonelleşme yolunda yeteneği
düzenlenen U12 Futbol Kulüpleri olan evlatlarımızı ileriye taşımak için de
Turnuvasında genç yeteneklerin büyük spor kulüplerine köprü vazifesi
mücadelesi nefes kesti. görüyoruz. İlçemiz içinden 5 takımın
İlçe stadında düzenlenen turnuvalara mücadele ettiği turnuvada kabiliyet, fizik
Mustafakemalpaşaspor Belediye, ve kondisyon açısından umut vaat eden
Kavaklıgücüspor, Çimenspor, genç yetenekleri izledik. Mücadeleler
Selimiyespor ve Mustafakemalpaşa2014 kıran kırana geçti. Puantaj ve şampiyonluk
Spor U12 yaş kategorisinde yaklaşık 120 statüsünün olmadığı turnuvada tüm lisanslı
sporcu top koşturdu. 22 dakika tek devre sporcularımıza madalyalarını takdim ettik.
üzerinden oynanan maçlar kıran kırana Mustafakemalpaşa Belediyesi çatısı altında
geçerken, her takımın 4 maç oynandığı kültür ve spor faaliyetlerimizi arttırarak
turnuva sonunda hakem, teknik adam, devam ettireceğiz. Yenilenen yüzü ve eşsiz
idareci ve futbolculara Mustafakemalpaşa çim sahasıyla dünya standartlarına ulaşan
Belediye Başkan Yardımcısı Ersin Ekici ilçe stadımızda sadece futbolda değil,
tarafından madalyaları takdim edildi. U12 tüm branşlarda vatandaşlarımıza hizmet
Futbol Kulüpleri Turnuvası sporun yanında etmeye devam edeceğiz. Çocuklarımızın
sevginin, arkadaşlığın, mücadele ruhunun ailelerine, kulüp yöneticilerimize ve
evlatlarımıza aşılandığı çok yönlü bir evlatlarımıza spor sevgisini aşılayan teknik
organizasyon. Gençlik ve Spor Hizmetleri kadrolarımıza canı gönülden teşekkür
Müdürlüğü çatısı altında asıl amacımız ediyorum.’’ dedi.
çocuklarımıza erdemli ve ahlaklı bireyler

44

Dünya Çölleşme Gününe Özel Anlamlı Etkinlik

Çölleşme ve Kuraklığı Önlemek İçin; Ağaç Dik, Kaynaklarını Koru

İklimi Değil Alışkanlıklarını Değiştir.
Mustafakemalpaşa Belediyesi, 17 Haziran Dünya Çölleşme ve Kuraklıkla Mücadele Günü ve
Toprak Haftası kapsamında farkındalığını arttırmak maksadıyla gençlere fidan ve kitap dağıttı.
Adnan Menderes Meydanında düzenlenen etkinlikte iklim değişikliği ve kaynakların doğru kullanıl-
masına yönelik stantlar kurulurken ziyaretçiler bilgilendirildi.
‘Gönüllüyüm’
Çevreye olan önemin giderek arttığını söyleyen Belediye Başkanı Mehmet Kanar, “Geçen yıl yaşa-
dığımız kuraklığın ardından şimdide aşırı yağışlar sebebiyle bazı sıkıntılar yaşıyoruz. İklim değişik-
liğinin farkındayız, kurduğumuz müdürlüklerle çölleşme ve kuraklıkla mücadele etmeye çalışıyoruz.
Farkındalığı arttırmak maksadıyla öncülük ederek tüm kurumlarımızla ortak projeler yaparak vatan-
daşlarımızı toprak, orman ve su konusunda duyarlı olmaya davet ediyorum. Bu konuda tüm sorum-
luluğu üzerime alarak gönüllü olduğumu ifade etmek istiyorum” dedi.

45

46

COĞRAFİ İŞARETE EN Oysa bu bir an önce bitirilmesi gereken işlerden
biridir. Öyle ya 100 yıldan beri bu coğrafyanın
TATLI TANITIM bir ürünü olarak adıyla sanıyla
“Mustafakemalpaşa tatlısı” olarak doğmuş,
Başvuru ve onay süreçleri tamamlanarak büyümüş, gelişmiş ama bir türlü kimliği çıkartı-
coğrafi işaret tesciline hak kazanan “Musta- lamamıştır. İşte biz bu kimliği çıkartmış olduk.
fakemalpaşa Peynir Tatlısı, Kemalpaşa Peynir Ve “Mustafakemalpaşa Peynir Tatlısı” olarak
Tatlısı ve Peynir Tatlısı “ için tescil belgesinin kimliğine yazdığımız ismi bir de kulağına oku-
takdimi amacıyla tören düzenlendi. muş olduk. Bundan sonra “Mustafakemalpaşa
Peynir Tatlısı” markalar ülkesinin bir ferdi
Mustafakemalpaşa Ticaret ve Sanayi Odasında olarak daha bir iştahla yoluna devam edecektir.
düzenlenen törene; Ak Parti Bursa Milletvekili Artık Mustafakemalpaşa Peynir Tatlısı diye vit-
Mustafa Esgin, İlçe Kaymakamı Ahmet Altın- rinlere konulan her şekerli kurabiyeyi yemeye-
taş, Bursa Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili ceğiz. Piyasaya sürülen yan sanayi üretimlerle
Fethi Yıldız, Cumhuriyet Başsavcısı Nurettin piyasanın ekonomik yönden manipüle edilme-
Güner, Belediye Başkanı Mehmet Kanar, TSO sine fırsat vermeyeceğiz. Standartlarına uyul-
Başkanı Tekin Uzkınay, Marka ve Patent Vekili mamış ürünlerle şehrimizin nadide ismini de
Fatma Karaoğlu Özyurt ve ilçe protokolü ile kirlettirmeyeceğiz. Slogan olarak belirlediğimiz
oda başkanları katıldı. “Bu saatten sonra herkes ağzının tadını bile-
cek.” deyişimiz boşuna değildir. Çünkü bu enfes
TSO Başkanı Tekin Uzkınay konuşmasında; tat hamuruyla rayihası ile özel bir tattır. Fakat
İnsanlar gibi şehirlerin de bir hafızası vardır. asıl önemlisi bundan sonra başka bir yönden de
Mustafakemalpaşa denince hafızalara, şehri- ağzımızın tadı gelecek inşallah. Bu işin ekono-
mizle özdeşleşen yöresel lezzetimiz; Mustafa- misinden bahsediyorum. Şu anda Mustafake-
kemalpaşa Peynir Tatlısı geliyor. Bu güzel ismi malpaşa’da günlük tatlı üretimi 1 milyon civa-
tüm dünyada tescillemek için odamız olarak rındadır. Bu miktar zamanla piyasaya yetersiz
2017 yılında başlatılan yoğun çalışmalar mey- gelecektir. Artan talep karşısında yeni firmalar
vesini verdi. Türk Patent ve Marka Kurumu, kurulacaktır. Bu da rekabet demektir, kalite
yöresel tatlımızı “Mustafakemalpaşa Peynir demektir, ekonomi demektir” dedi.
Tatlısı” ismi ve coğrafi işaret belgesiyle tescil-
ledi. Bugünkü Coğrafi İşaret Tescil ve Tanıtım AK Parti Bursa Milletvekili Mustafa Esgin ise
konumuz olan coğrafi işaretlemenin amacı; konuşmasında; “Bugün çok özel, tatlıya bağlan-
ürünün kalitesinin korunması ve bölgesel mış olan bir gün. Herkes çok uğraştı, çok emek
kalkınmaya katkı sağlanmasının yanı sıra, söz verdi. Sonucunda sabrımızın, emeğimizin kar-
konusu işaretlemenin anonim oluşu ve bireyler- şılığını aldık. Bu sadece Mustafakemalpaşa’nın
den bağımsız bir şekilde kurallara bağlı kalı- değil Bursa’nın gastronomi markasıdır. Bun-
narak imalat yapan tüm üreticilerin haklarını dan sonra çok iyi bir planlamayla Bursa’nın ve
koruması açısından da önemli bir uygulama Mustafakemalpaşa’nın tanıtımına çok büyük
olduğunu söyledi. katkı sağlayacak. Diğer hizmetlerimiz de son
Tarihi bir ana hep birlikte şahitlik ediyoruz sürat devam etmekte. Mustafakemalpaşa çok
diyen Belediye Başkanı Mehmet Kanar; iyi yerlere gelecek. Coğrafi işaret alırken uğra-
“Marka şehir olma yolunda koşar adım yoluna şan çaba gösteren herkese çok teşekkür ederim.
devam eden Mustafakemalpaşamıza yeni bir Bu hepimizin başarısı.” İfadelerini kullandı.
değer daha kazandırmış durumdayız.
“Mustafakemalpaşa Peynir Tatlısı” kayıt altı- Mustafakemalpaşa Peynir Tatlısı Coğrafi İşaret
na alınmış ve yüzde yüz Mustafakemalpaşa’ya Tanıtım Programı’nda misafirlere Mustafake-
ait bir marka olarak tescillenmiştir. Uzun yıllar malpaşa Peynir Tatlısı ikramı ve hatıra fotoğra-
çözülemeyen bu problemin bizim elimizle hal fı çekimiyle sona erdi.
olmasından dolayı memnuniyetimi belirtiyor, Öte yandan Adnan Menderes Meydanı, Suçtu
emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. “Mus- Tabiat Parkında ve Güllüce trafik kontrol nok-
tafakemalpaşa Tatlısı Coğrafi İşaret Tescil tasında sürücülere ve yolculara Mustafakemal-
Belgesi” ni almak hiç kolay olmamıştır. Bu işe paşa Peynir Tatlısı ikram edildi.
yıllar harcanmış, kapılar aşındırılmış, emekler
verilmiş ama bir türlü halledilememiştir.

47

48

Başkan Kanar: Mustafakemalpaşa’yı yenile- ‘Doğal kaynaklara koruma kalkanı’
nebilir enerjinin merkezi yapmaya kararlı- Küresel ısınma ve iklim değişikliğinin azaltıl-
yız. masında önemli bir rol oynayan 1 megavatlık
Güneş enerjisi ile yılda 2 milyon tasarruf GES, 904 bin kilogram karbondioksit salı-
sağlanacak. nımı engellerken her yıl 82 bin adet ağacın
Mustafakemalpaşa Belediye Başkanı Mehmet kesilmesini önleyecek. Ekolojik dengenin
Kanar, doğaya saygılı çevreci projeleri ve yatı- sağlanması, doğal kaynakların sürdürülebilir
rımlarına “Yeşil ve Yenilenebilir Enerji” olarak ve etkin kullanılması hedefiyle kalkan göre-
adlandırılan Güneş Enerji Santrali ile devam vi gören GES, yenilenebilir enerjiye destek
ediyor. Mustafakemalpaşa Belediyesi, GES pro- programı kapsamında 10 yıl boyunca devlet
jesi sayesinde hem güneş enerjisinden elektrik tarafından destekleniyor.
üretecek hem de yılda 2 milyon TL gelir elde ‘Büyüyen ve kalkınan Mustafakemalpaşa’
edecek. 8 milyonluk santral yatırımının Mustafa-
‘GES Sünlük’e kurulacak’ kemalpaşa’nın sürdürülebilirlik hedeflerine
Mustafakemalpaşa Belediyesine ait Sünlük ulaşması yolunda önemli bir kilometre taşı
Mahallesi’ndeki 20 bin metrekarelik alanda olacağını belirten Başkan Kanar; “Bağımsız
yapımına başlanan ve 300 hanenin elektrik ihti- Enerji Güçlü Türkiye sloganına büyüyen ve
yacını karşılayacak olan Güneş Enerji Santrali kalkınan Mustafakemalpaşa’yı da biz ekleye-
Projesinde 2988 adet fotovoltaik panel kulla- ceğiz. 8 milyon TL’lik proje inşaatımız hızla
nılacak. Gaz, duman, kükürt ve radyasyon gibi ilerliyor. Mülkiyeti belediyemize ait olan
zararlı atıkları bulunmayan proje doğaya zarar Sünlük Mahallemizde, 20 bin metrekare alan
verilmeyen tarıma elverişsiz arazi üzerinde ger- üzerinde elektrik üreteceğimiz Güneş Ener-
çekleştiriliyor. ji Santrali Projesi ile gelirlerimizi, tarımsal
‘4 yılda kendini amorti edecek’ üretim kalitemizi ve tasarrufu arttıracağız. 4
Çevre dostu projenin toplam maliyeti 8 milyon yılın ardından kendini amorti edecek projenin
TL olurken 4 yılda kendini amorti ederek ülke sonunda aylık 140 bin TL gelir elde edece-
ekonomisine ve çevreye yüksek oranda katlama
değer sağlayacak. ğiz.” dedi.

49

Başkan Kanar, Geleceğin Başkanları ile Buluştu

Mustafakemalpaşa Belediye Başkanı Mehmet altyapı ihalesinin önümüzdeki günlerde yapılacağı-
Kanar, Sokak Hayvanları Rehabilitasyon Merke- nı müjdeledi.
zi ve Geçici Bakım Evi’nde düzenlenen söyleşi
programında lise öğrencileri ile buluştu. Sosyal aktivite alanlarının yetersizliğine dikkat
çeken lise öğrencilerinin sorusu karşısında Gençlik
Yenilenen yüzüyle etkinlik merkezine dönüşen Merkezi’nin beklentilere cevap verebilecek kapasi-
hayvan barınağı 30 lise öğrencisini konuk etti. tede olduğunu vurgulayan Belediye Başkanı Meh-
Barınağı gezmeyi de ihmal etmeyen öğrenciler met Kanar, inşaatın kısa sürede tamamlanacağını ve
sokak hayvanlarının yaşam koşullarına tam not Bursa’nın sayılı Merkezleri arasında yer alacağını
verdi. söyledi.

“Öğrenciler sordu, Başkan Kanar Başkan Kanar, “Bilgisayar, akıllı telefon ve oyun
tutkunu gençler beklerken projelerimize hakim ev-
yanıtladı” latlarımızın zor sorularıyla karşılaştım. Gençlerimiz
Dünya sokak hayvanları gününe özel düzenlenen için birçok projeyi geliştiriyoruz ve bir bir hayata
söyleşide 2 yılın bilançosunu soran öğrenciler, geçireceğiz.” dedi.
Belediye Başkanı Mehmet Kanar’ ı can kulağıyla
dinledi. Yapımı devam eden altyapı, dere boyu Sıcak ve samimi geçen söyleşinin ardından hatıra
rekreasyon projesi, gençlik merkezi ve millet fotoğrafı çektiren Başkan Mehmet Kanar, öğrenci-
bahçesi gibi önemli projeler hakkında bilgiler lere çeşitli hediyeler verdi.
veren Başkan Kanar, yağmur suyu kanalizasyon

50