การแปรรูปทุเรียน

ทุเรยี นสามารถนาํ มาแปรรปู เปน ทุเรียนกวน 
ทอฟฟทุเรยี น  ทุเรียนทอดกรอบ  ดวยข้ันตอน 
และวิธที ํางายๆ  สามารถนาํ ไปจําหนา ยเพ่ือเปน  
อาชีพได 

ชุดวิชาการแปรรูปทุเรียน    เปนส่ื อเอกสาร 
การเรียน  เพ่ือใหนักศึกษา   ตลอดตนผูสนใจ 
ศกึ ษาคน ควา  หาความรขู องตนเอง  ใชเวลาวา ง 
ทดลองปฏบิ ัติ และหมั่นฝกฝน  ปรับปรงุ   แกไ ข 
อยเู สมอ  กจ็ ะเปนพน้ื ฐานในการประกอบอาชพี  
ไดใ นทสี่ ดุ  

ศูนยการศึกษานอกโรงเรียนภาคตะวันออก 
ขอขอบคุณ  คณะกรรมการชุดวิชาและ 
คณะกรรมการพัฒนาและปรับปรุงหลักสูตร 
ทกุ ทานท่ีมสี วนเกย่ี วขอ ง ในการผลติ ชดุ วิชานไ้ี ว 
ณ  โอกาสนดี้ วย

ศูนยก ารศึกษานอกโรงเรียนภาคตะวนั ออก

หนา 

คําแนะนาํ การใชชุดวิชา..........................................................................ก 
แบบทดสอบกอนเรยี น ............................................................................ข 
โครงสรา งของชุดวิชา............................................................................. ง 
ตอนท ่ี 1  เรอ่ื งนา รูของทุเรียน ................................................................ 1 
ตอนที ่ 2  ทเุ รียนหลายรส...หลายวิธี ...................................................... 7 
ตอนท ่ี 3  ลทู างการประกอบอาชีพ  "การแปรรปู ทเุ รยี น"................... 31 
แบบทดสอบหลังเรยี น .......................................................................... 47 
เฉลยแบบทดสอบกอ น-หลงั เรยี น ......................................................... 51 
แนวตอบกิจกรรม ................................................................................. 51 
แหลงศึกษาดูงาน .................................................................................. 54 
รายการอางองิ ........................................................................................ 55

การแปรรปู ทเุ รยี น                                                                                                                                                                   ก

1.  ชุดวิชาการแปรรูปทุเรียน  เปนสื่อเอกสาร  จํานวน  3  ตอน 
ซึ่ งผู เรียนสามารถศึกษาหาความรู ไดดวยตนเอง    โดยผู เรียนตองศึกษา 
โครงสรา งชดุ วชิ าใหเขา ใจ  แลววางแผนการเรยี นใหเหมาะสมกบั ตนเอง 

2.  ใหผเู รยี นทาํ แบบทดสอบกอนเรยี น  แลว ตรวจคาํ ตอบ  คาํ เฉลย 
ท่ใี หไ วเ พ่อื ทราบพนื้ ฐานความร ู

3.  ควรศึกษาแนวคิด  จดุ ประสงค  ขอบขายเนื้อหาในแตละตอน 
ใหเ ขา ใจ  เพ่อื ทราบสาระสาํ คญั และจดุ เนน ในตอนนนั้ ๆ 

4.  ผเู รยี นตอ งปฏิบตั ิตามกิจกรรมท่ีกําหนดให  จงึ จะเปน แนวทาง 
ในการนาํ ไปสกู ารเรยี นรูและปฏิบัติจริงได 

5.  ชุดวิชาการแปรรูปทุเรียนไดแยกเปนตอนๆ   ดังนั้น  ผูเรียน 
สามารถเรยี นรเู ฉพาะเรอื่ งเฉพาะตอนท่ตี นสนใจได 

6.  เมอ่ื ศึกษาทุกตอนแลว  ใหท ําแบบทดสอบหลงั เรยี นเพื่อทดสอบ 
ความร ู  หากยังตดิ ขดั หรือยงั ไมรูชดั เจนในเร่อื งใดใหกลับไปทบทวนใหม 

7.  หากผูเรียนตองการขอมูลเพิ่มเติม  หรือขอคําแนะนําสามารถ 
ศึกษาไดจากแหลง ความรูต า งๆ  ใหไวในเลม 

การแปรรปู ทเุ รียน                                                                                                                                                                   ข

แบบทดสอบกอ นเรยี น 

ใหท ําเคร่ืองหมาย  û ขอทถ่ี กู ตองทีส่ ุด 

1.  ขอใดเปนวิธกี ารแกไขสภาพปญหาทุเรยี นลน ตลาด 
ก.  สง เสรมิ สนบั สนุนเกษตรกรใหม กี ารแปรรปู ทเุ รยี น 
ข.  หาตลาดจาํ หนายผลผลติ ทเุ รียนเพิ่มขน้ึ  
ค.  ควรหามการผลิตทุเรยี นนอกฤด ู
ง.  ขอ  ก  และ  ข  ถูก 

2.  ถา คาํ นงึ ถงึ ตน ทุนการผลิตและความนิยมของผบู ริโภคแลว  ทเุ รยี นพนั ธใุ ด 

เหมาะสมทจ่ี ะนาํ มาทาํ ทุเรยี นทอดกรอบ 

ก.  พนั ธหุ มอนทอง  ข. พนั ธพุ น้ื เมอื ง 

ค.  เบญจพันธ ุ ง.  พันธุชะนี 

3.  ขอ ดีของการใชเ ครอื่ งกวนไฟฟา   กวนทเุ รียน  คือขอ ใด 
ก.  ประหยัดเช้อื เพลงิ   แรงงานและเวลา 
ข.  ทเุ รยี นกวนมสี สี วยและสมา่ํ เสมอ 
ค.  รสชาตแิ ละความเหนียวเหมอื นกบั กวนดว ยมือ 
ง.  ขอ  ก  และ  ข  ถกู  

4.  การกวนทเุ รยี นพันธชุ ะนี  จะตองผสมพันธุอ ่ืนๆ  ลงไปดวยเพอื่ อะไร 
ก.  ใหเนอ้ื ทุเรียนเหนียว  และรสชาติด ี
ข.  ใหสีเนื้อทุเรียนสวย  และรสชาติดขี ้นึ  
ค.  ใหมนี าํ้ มนั มากและเนื้อทุเรียนไมตดิ กระทะ 
ง.  ลดเวลาในการกวน 

5.  ขอ ใดเปน สวนผสมในการทําทอฟฟท เุ รยี น 

ก.  แบะแซ  ข. กานพลู 

ค.  ยากันบูด  ง.  สใี สอ าหาร 

การแปรรปู ทุเรยี น                                                                                                                                                                   ค

6.  เนือ้ ทอฟฟท ุเรยี นเมอื่ จะใชไ ดจะมีลักษณะอยา งไร 
ก.  หยอดลงในนํา้ หรอื ใบตองจะจับตวั เปน กอน 
ข.  เหนยี ว  มนั   แข็ง จับตัวเปนกอ น 
ค.  มกี ลนิ่ หอมรนุ แรง 
ง.  ถูกทุกขอ 

7.  การนําทุเรียนทอดกรอบไปอบดว ยไฟออนๆ  เพ่อื อะไร 
ก.  เนอื้ ทเุ รยี นทอดกรอบมสี สี วยงาม 
ข.  เนอื้ ทุเรยี นทอดกรอบไมม กี ลน่ิ เหมน็ หนื  
ค.  เนอ้ื ทุเรยี นทอดกรอบมกี ลนิ่ หอมมากขน้ึ  
ง.  เนอ้ื ทุเรียนทอดกรอบมีรสชาตหิ วานมากขน้ึ  

8.  ประโยชนชองการบรรจหุ บี หอ คือขอใด 

ก.  เพอื่ เก็บรักษาคณุ ภาพของอาหาร  ข. เพอื่ โฆษณาประชาสมั พนั ธ 

ค.  เพ่อื สะดวกในการขนสง  ง.  ถูกทุกขอ 

9.  ผูป ระกอบอาชพี ควรคาํ นึงถงึ องคประกอบสาํ คัญขอ ใด 

ก.  ความตอ งการของผบู ริโภค  ข. ความพรอมของตนเอง 

ค.  แหลง เงินทนุ   ง.  ทําเล-ท่ีต้ัง 

10.หลักธรรมในขอ ใดทผี่ ูประกอบอาชีพควรนํามาถือปฏบิ ตั มิ ากทีส่ ุด 

ก.  มรรค  8  ข. อริยสัจ  4 

ค.  อทิ ธบิ าท  4  ง.  พรหมวิหาร  4 

การแปรรูปทเุ รียน                                                                                                                                                                   ง

สาระสําคญั  

ทุเรียนสามารถนํามาแปรรปู เปน ทเุ รียนกวน  ทอฟฟทุเรยี น และทเุ รยี น 
ทอดกรอบ  โดยใชเครื่องมือ  วิธีทาํ และการบรรจุหีบหอท่ีถูกตองเหมาะสม 
และสามารถแปรรปู จาํ หนาย  เพอ่ื เปนอาชพี ไดอีกทางหน่งึ  

จดุ ประสงค 

1.  บอกสภาพแนวทางและวิธีการแกไขปญหาทเุ รียนลนตลาดได 
2.  ปฏิบัตกิ ารแปรรปู ทุเรยี นตามข้ันตอนไดอยา งมีคณุ ภาพ 
3.  จัดการและจําหนายทเุ รยี นแปรรูปได 

ขอบขา ยเนอ้ื หา 

ชดุ วิชาการแปรรปู ทุเรียน  ใชเ วลาเรียน  30  ชัว่ โมง     ประกอบดว ย 

เนอ้ื หา  3  ตอน  ดังน้ ี

ตอนท่ ี 1  เรอื่ งนา รูของทุเรยี น  3  ชั่วโมง 

ตอนท่ ี 2  ทเุ รยี นหลายรส...หลายวธิ  ี 21  ชั่วโมง 

ตอนท่ี  3  ลทู างการประกอบอาชีพ 

"การแปรรปู ทเุ รยี น"  6  ช่ัวโมง 

ตอนที่ 1 

เรือ่ งนารขู องทเุ รยี น 

แนวคดิ  

1.  ทุเรยี นเปนผลไมเ ศรษฐกจิ   ในชว งฤดูกาลเกบ็ เกี่ยว  ผลผลติ ทุเรยี น 
จะมากเกนิ ความตองการของตลาด  จึงควรนํามาแปรรปู  

2.  วธิ ีการแปรรูปทุเรียนตอ งใหเ หมาะสมกับชนิดและพันธขุ องทเุ รียน 
3.  หนวยงานหลายแหงสนับสนุนใหเกษตรกรแปรรูปทุเรียนจาํ หนาย 
เพอ่ื เพม่ิ รายได 

จดุ ประสงค 

1.  บอกสภาพปญ หาและแนวทางแกไขทุเรยี นราคาถกู ได 
2.  บอกถึงพันธุ ของทุเรียนที่ เหมาะสมสําหรับนํามาแปรรูปเปน 
ทุเรียนกวน  ทอฟฟทุเรยี นและทเุ รยี นทอดกรอบได 
3.  บอกชอื่ หนว ยงานทใี่ หก ารสนับสนนุ การแปรรปู ทเุ รยี นได 

ขอบขา ยเนอื้ หา 

1.  สภาพปญหาและแนวทางแกไขทุเรียนราคาถูก 
2.  ชนิดและพนั ธุทเุ รียนทเ่ี หมาะสมท่ีจะนํามาแปรรปู  
3.  หนว ยงานทสี่ นบั สนนุ การแปรรปู ทเุ รยี น

การแปรรูปทุเรียน  2

1.  สภาพปญ หาและแนวทางแกไข 

ในปจจุบันมพี นื้ ทเ่ี พาะปลูกทุเรยี น    จาํ นวน  7,005  ไร  แหลงปลูก 
ทุเรียนของประเทศไทยสวนใหญอยูในภาคตะวันออกและภาคใต    สําหรับ 
ภาคใตมีปลูกกันมากต้ังแตชุมพรลงไป    ใหผลผลิตประมาณเดือนกรกฎาคม 
ถึงเดือนกันยายน    ภาคเหนือมีปลูกมากท่ี จังหวัดอุตรดิตถและสุโขทัย 
ซึ่งใหผลผลิตประมาณเดือนมิถุนายนถึงเดือนกรกฎาคม    ภาคกลางมีปลูกกัน 
ที่จังหวัดนนทบุรีและสระบุรี    ภาคตะวันออกเฉียงเหนือมีการปลูกทุเรียนใน 
จังหวัดหนองคาย  ศรีสะเกษ  สําหรบั ภาคตะวนั ออกปลูกไดท กุ จังหวัด  แตท ่ี 
ปลูกมากและเปนที่นิยม    คือ  จังหวัดระยอง  จันทบุรีและตราด      ใหผลผลิต 
ประมาณเดือนเมษายนถึงเดือนมิถุนายนของทุกป    และบางแหงสามารถ 
ปลูกทุเรยี นใหผลนอกฤดไู ดอ ีกดว ย 

จากการที่ทุเรียนสามารถขยายพื้นท่ีปลูกไดทุกภาค    แมผลผลิตใน 
แตละภาคจะไมพรอ มกัน  แตการทีท่ เุ รยี นสุกพรอมกนั ในชวงฤดูกาลเก็บเกี่ยว 
ผลผลิตท่ีไดมีมากเกินความตองการของตลาดทุเรียนในชวงน้ีจึงราคาตกตํ่า 
จนไมค มุ ทุน 

การแปรรปู ทุเรียน  3

สถติ ิจาํ นวนตน ทเุ รยี น   พ.ศ. 2546 

จงั หวดั   จงั หวดั   ผลผลติ   ผลผลติ   ราคา 
ใหผ ลแลว   ยงั ไมใ หผ ล  รวม  เฉลยี่   รวม  เฉลย่ี  
จนั ทบรุ ี  (กก./ไร)   (ตน)  (บาท/กก.) 
ระยอง 
ตราด  258361  20784  279145  1599  413014  16.93 

84605  13319  97924  1458  123362  12.04 

33129  7190  40328  1200  39754  18.83 

ทม่ี า  :  ศนู ยส ารสนเทศ  กรมสง เสรมิ การเกษตร 
http://www.doae.go.th/data/fruit/16.pdf 

จงั หวดั จันทบรุ แี ละจงั หวัดระยอง เปน จงั หวดั ท่ีประสบปญ หาทเุ รียน 
ลนตลาดในฤดูเก็บเกี่ยวท่ีรุนแรงมาก   ดังสถิติขางตน  ในฤดูที่ผลผลิตมาก 
ราคาจะตกตํ่า  นอกจากนบี้ างครง้ั ยงั มปี ญ หาในการสง ออก ทําใหสง ออกไดน อ ย 
แนวทางแกไขทําไดโดยเรงหาตลาดเพอ่ื การจาํ หนายใหมากขน้ึ ท้งั ตลาดภายใน 
ประเทศและตา งประเทศ  อกี ทางหนงึ่ ซง่ึ เกษตรกรหรอื ผสู นใจสามารถทาํ ไดง า ย 
และเปนการเพมิ่ ราคาของทเุ รยี น โดยนํามาแปรรูปดวยวิธตี า งๆ เชน   การกวน 
การทอด  เปน ตน  

2.  ความรูเก่ยี วกบั การแปรรูป 

ทเุ รยี นมจี ํานวนมากมายหลายพนั ธุ  เชน  หมอนทอง  ชะนี  กา นยาว 
เบญจพนั ธุ( ชายมะไฟ  ชมพูศร ี  กบดํา  กบเหยี่ยว  อีหนัก  นกหยิบ  กะเทย) 
ทุกพันธุสามารถนํามาแปรรูปเปนทุเรียนกวน    ทอฟฟทุเรียน และทุเรียน 
ทอดกรอบ เพอื่ จําหนายได  ซึ่งลักษณะของทุเรยี นแตละพนั ธมุ ีดังนี ้

การแปรรูปทเุ รยี น  4

พนั ธหุ มอนทอง  พันธุหมอนทองมีผลขนาดใหญ  ทรงผล 
กลมยาวหนามใหญ  ปลายเรียวแหลม  เน้อื ส ี
พันธชุ ะน ี เหลอื งออ น  รสหวานจัด  มีกลน่ิ นอ ยกวา พันธุ 
อน่ื   เมล็ดเลก็ ลบี   เหมาะท่จี ะนาํ มากวนและทาํ  
ทอฟฟ  เพราะเน้ือมาก   มีสีสวย  รสชาติดี 
สว นเนอ้ื ทเุ รยี นดบิ แกจ ดั สามารถนาํ มาทาํ ทเุ รยี น 
ทอดกรอบจะไดแ ผน ใหญ  รสหวานมนั   กรอบ 
ขายไดราคาดี 

พันธุชะนีมีลักษณะผลคอนขางกลมยาว 
ขนาดของพไู มส มาํ่ เสมอ  ผวิ มสี เี ขยี วอมนาํ้ ตาล 
เนอ้ื สเี หลอื งจดั   รสหวานปนมนั   ถานํามากวน 
สีจะคล้ําไมสวย    ควรใชทุเรียนพันธุ อื่ น 
ผสมดวย    จะทําใหเน้ื อทุเรียนกวนสีสวย 
รสชาติดี    สวนเน้ื อทุเรียนดิบแกจัดท่ี ผล 
ขนาดใหญ  นํามาทําทุเรียนทอดกรอบได 
ถาผลเล็กๆไมเหมาะที่ จะนํามาทอดกรอบ 
เพราแผนช้ินทุเรียนจะเล็กไมสวย    ขายไมได 
ราคา 

การแปรรูปทเุ รยี น  5

พนั ธกุ านยาว  พนั ธุกานยาว  ผลมรี ูปกลม  ไดสัดสวน 
เปลือกคอนขางหนา    เนื้ อสีเหลืองออน 
รสหวานมัน  กลิ่นไมฉุน  ควรใชทเุ รยี นพนั ธ ุ
อน่ื ผสมดวย  เพื่อจะใหสีเนือ้ ทเุ รยี นกวนหรอื  
ทอฟฟทุเรียนท่ีทีสีสวย    รสชาติดี    สวนเน้ือ 
ทุเรียนดิบแกจัด  สามารถนํามาทําทุเรียน 
ทอดกรอบได   แตไ มน ยิ มเพราะ แผน ชน้ิ ทเุ รยี น 
จะเลก็   ขายไมไ ดราคา 

3.  หนวยงานทใ่ี หก ารสนบั สนนุ  

มีหลายหนวยงานที่ใหความสนใจสงเสริมการแปรรูปทุเรียน    เชน 
เกษตรตาํ บล  เกษตรอาํ เภอ  เกษตรจังหวัด  จะสง เสริมใหเกษตรกรรวมตวั กนั  
เพอ่ื ประกอบอาชีพ  จดั หาทนุ ให   ปรบั ปรุงและพฒั นาวิธีการผลติ   การบรรจ ุ
หีบหอ และหาตลาดจาํ หนาย  มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตรไ ดคนควา เรอ่ื งการทํา 
ทุเรยี นเกล็ด  ทเุ รยี นผง   ศูนยว ิจัยพชื สวนจันทบรุ ีไดพ ัฒนาเก่ยี วกับการแปรรปู  
ทเุ รยี น  เชน   การทําทุเรยี นทอดกรอบ  ทเุ รียนทอดนม่ิ   รวมถึงการผลิตทุเรียน 
กวนจากทุเรยี นแชแ ขง็   การบรรจหุ บี หอ ทุเรียนกวน  สถาบนั วทิ ยาศาสตรและ 
เทคโนโลยีแหงประเทศไทยได  คนควาและทําตนแบบเครื่องกวนทุเรียน 
ดวยไฟฟา   เคร่ืองบรรจุทุเรียนดวยไฟฟา  และการบรรจุทุเรียนกวนกระปอง 
เปนตน 

การสนับสนุนการคนควาและพฒั นาของหนว ยงานดังกลาว  ชวยให 
เกษตรกรสามารถแปรรูปทุเรียนไดหลายอยางที่มีคุณภาพ   มีบรรจุภัณฑที ่
สวยงามสามารถผลิตเพื่อจําหนายไดตลอดทั้งป    เปนการบรรเทาปญหา 
ทุเรียนลนตลาด  ชวยใหเ กษตรกรมีรายไดเ พ่มิ ข้นึ และมคี ุณภาพชวี ิตทีด่ ีข้ึน 

การแปรรปู ทุเรียน  6

กิจกรรมที่  1 

ใหผเู รยี นรวมกลมุ อภิปราย แลวบันทึกผล 

1.  ถา ในหมูบานเกดิ ปญ หาทเุ รียนลนตลาด  จะมแี นวทางแกไขปญ หา 
อยา งไร 

................................................................................................................... 
................................................................................................................... 
................................................................................................................... 
................................................................................................................... 
................................................................................................................... 
2.  จงบอกชื่อพนั ธุท เุ รียนทีเ่ หมาะสมทีจ่ ะนาํ มาทําทเุ รียนกวน       ทอฟฟ 

ทเุ รยี น  และทเุ รยี นทอดกรอบ  เพอ่ื จําหนา ยพรอ มทงั้ ใหเ หตผุ ลประกอบ 
1.  ทุเรียนกวน  ใชท ุเรยี นพนั ธุ............................................................ 

เพราะ............................................................................................. 
2.  ทอฟฟทุเรียน  ใชทเุ รยี นพันธ.ุ ........................................................ 

เพราะ............................................................................................. 
3.  ทุเรยี นทอดกรอบ  ใชทุเรยี นพันธุ................................................... 

เพราะ............................................................................................. 
3.  หากผเู รียนประกอบอาชพี การทาํ ทเุ รยี นกวน  ทอฟฟท ุเรยี นหรอื ทเุ รยี น 

ทอดกรอบ  ทานจะขอรบั คําปรกึ ษาจากหนวยงานใดบา ง 
1.  ชื่อหนวยงาน.................................................................................. 

ปรึกษาเก่ียวกับ.............................................................................. 
....................................................................................................... 
2.  ช่ือหนวยงาน.................................................................................. 
ปรึกษาเก่ียวกับ.............................................................................. 
....................................................................................................... 

ตอนที่ 2 

ทุเรียนหลายรส...หลายวธิ ี 

แนวคดิ  

1.  เครือ่ งมือทใ่ี ชใ นการแปรรปู ทุเรยี นแตละวิธมี คี วามแตกตางกัน 
2.  ทเุ รียนสามารถแปรรปู เปน ทุเรียนกวน  ทอฟฟท ุเรยี นและทเุ รยี น 

ทอดกรอบ 
3.  การบรรจุหีบหอทุเรียนแปรรูปอยา งเหมาะสม  จะทาํ ใหผลติ ภัณฑม  ี

คุณภาพและมีราคาสูงขึ้น 

จดุ ประสงค  เมอื่ ศกึ ษาตอนที่ 2 แลว  สามารถ 

1.  เลอื กใชเ ครอื่ งมอื ในการแปรรปู ทเุ รยี นได 
2.  ปฏิบตั กิ ารแปรรปู ทุเรยี นตามข้ันตอนไดท งั้   3  ชนดิ  
3.  เลือกภาชนะบรรจุสาํ หรบั ทเุ รียนแปรรูปไดอยา งเหมาะสม 

ขอบขา ยเนอ้ื หา 

1.  ทเุ รยี นกวน 
2. ทอฟฟท เุ รยี น 
3.  ทเุ รยี นทอดกรอบ 
4.  การบรรจหุ ีบหอ ทเุ รยี นแปรรปู

การแปรรูปทเุ รียน  8

1.  ทุเรยี นกวน 

ทเุ รยี นเปน ผลไมท่ีนยิ มนาํ มากวน  เพราะรสชาตหิ วาน  มนั   กลนิ่ หอม 
เนื้อละเอียดเหนียว  สีเหลอื งสวย  ไมดาํ คล้ําเปนทน่ี ิยมของผบู รโิ ภคมาก 

1.1  อุปกรณและเครอ่ื งมือ  ในการทําทเุ รยี นกวน  มี  2  แบบ  ดังน้ี
ก. การกวนแบบชาวบา น (ใชแ รงงานคน) 
-  ใชกระทะเหลก็ ,  กระทะทองเหลอื ง  หรือกระทะ 
สเตนเลส 
-  เตา  ใชเตาแกส   หรือเตาถาน  ควรตรงึ หรอื ยดึ เตาไมให 
เคลอ่ื นท่ี 
-  ไมพ าย 

การแปรรปู ทุเรียน  9

ข. การกวนโดยใชเครือ่ งกวนไฟฟา 
-  กระทะทาํ ดว ยสเตนเลสหรือทองเหลอื ง 
-  เตาใชแกส ในการใหค วามรอ น 
-  พายเคล่ือนทีโ่ ดยใชไฟฟา   ม ี 2  อัน  ใชกวนและปาด 
ทเุ รยี นตรงขอบกระทะ 
-  ความสามารถในการกวน  10 - 70  กิโลกรมั  ตอ   1 
กระทะ 

1.2  สว นผสม  1  กโิ ลกรมั  
เนื้อทเุ รียนแกจ ัด-สุก-งอมและสด  1  ขีด 
นํา้ ตาลทราย 

ทเุ รียนหมอนทอง  :  น้ําตาลทราย  1  กิโลกรมั   :  1  ขีด 
ทเุ รียนชะนี  :  น้ําตาลทราย  1  กโิ ลกรัม  :  2  ขดี  

การแปรรปู ทเุ รียน  10

ปอกเปลอื กทเุ รียน  1.3  วิธีทาํ  
แยกเน้ือทุเรียนออกจากเมลด็   1.  แกะเนื้ อทุเรียนสุกออกจาก 

เปลอื กและเมล็ด 
2.  ชั่ งนํ้าหนักเน้ื อทุเรียน  และ 

นาํ้ ตาลทราย 
3.  ใสเน้ื อทุเรียนลงในกระทะ 

เหล็กหรือสเตนเลส   ใชไฟปานกลาง 
กวนดวยไมพ ายจนเน้อื ทเุ รยี นสกุ  

4.  ใสน้ําตาลทราย  กวนตอไปจน 
เรม่ิ เหนยี วจบั ตวั เปนกอ น ลดไฟใหอ อ น 
กวนตอจนเหนียวเร่ิมมัน    จึงจะถือวา 
ใชได 

5.  บรรจเุ พอื่ จาํ หนา ยตอ ไป 

เน้ือทุเรียน  กวนทุเรยี น 

เตมิ นาํ้ ตาลทรายขณะกวน  กวนทุเรยี นตอจนเหนียวมัน 

การแปรรปู ทุเรียน  11

ทเุ รียนกวน  บรรจ ุ

ขั้นตอนการกวนทเุ รยี นแบบชาวบา น 

ทเุ รียนลกู  

ê

แกะเปลือก 

ê

กวน 

ê

เนื้อทเุ รียน  19 กก.+ นา้ํ ตาล  1.9  กก. 
ใชเ วลา  5  ชม. ไดเน้อื ทเุ รยี นกวน  100% 

ê
กวนพอสกุ          è            กวนใชเวลา 6 ชม.  è บรรจุภัณฑ 

ê
จําหนาย  ç 

การแปรรปู ทเุ รียน  12

ข้นั ตอนการกวนทุเรียนในระดบั อตุ สาหกรรม (ดว ยเครอ่ื งไฟฟา) 

ทเุ รยี นลูก 

ê

แกะเปลือก 

ê

กวน 

ê

เนอื้ ทเุ รยี น  22.5 กก.+ น้ําตาล  2.25  กก. 
ใชเ วลา 3  ชม. ไดเนอ้ื ทเุ รยี นกวน  100% 

ê หรอื  

ใชเวลา 2 ชม.  30 นาที ไดเ น้ือทุเรยี นกวน 80% 

บรรจุภณั ฑ   è        แชตเู ย็น 
ê หรอื  

ใชเ วลา  2 ชม. ไดเนื้อทเุ รยี น  60 % 

แชต ูเยน็   - 20'c è กวน è        บรรจภุ ัณฑ 
ê

จาํ หนาย 

การกวนทเุ รียนมกี ารกวนแบบชาวบา น  และกวนในระดบั อุตสาหกรรม 
แตท ้งั สองแบบจะใชว ธิ กี วนทเุ รียนกึ่งสําเรจ็ รปู   (รวน)  แลวนาํ ไปฝากหอ งเย็น 
ในอัตรากิโลกรมั ละ 1.50  บาทตอ เดอื น  เพือ่ ใหมที ุเรียนกวนไดท ้ังป 

การแปรรปู ทุเรียน  13

ชวนคิดชวนร ู

1.  สวนผสม  โดยท่ัวไปใชเนอ้ื ทุเรียน  10  สวน  นาํ้ ตาล  1  สวน 
อาจเพิ่ม-ลดน้ําตาลไดตามชอบ   แตถาเปนทุเรียนพันธุหมอนทอง 
ไมค วรใชน าํ้ ตาลมาก  เพราะอาจตกทรายหรอื ขึ้นเกลด็ ได 

2.  ทุเรียนกวนตองใชทุเรียนใหมและสด  จึงจะมีรสชาติดีและ 
กลนิ่ หอม 

3.  ถามีเน้ือทุเรียนจํานวนมาก    กวนไมทัน    ควรนําทุเรียน 
แกะใหมๆ  สดๆ  ไปแชแ ข็ง  ถา อยูไกลหอ งเย็นควรกวนใหส ุก(รวน) 
โดยไมใสน้ําตาล    แลวจึงนําไปฝากหองเย็น    เมื่อจะจําหนายจึงเติม 
น้ําตาลแลวกวนใหไ ดท ี่ 

4.  ตน ทนุ เนอื้ ทเุ รยี นหมอนทอง  กโิ ลกรมั ละ 12 บาท, เนอ้ื ทเุ รยี น 
ชะนี  กโิ ลกรัมละ10 บาท ,นํา้ ตาลทราย  กิโลกรมั ละ  18-22  บาท 
เมื่อกวนเสร็จแลวจะมีตนทุนกิโลกรัมละ  ประมาณ  30  บาท 

การแปรรูปทุเรยี น  14

กิจกรรมที่ 1

ผูเรียนคิดวา การกวนทุเรียนแบบชาวบาน(กวนโดยใชแรงคน)
กบั การกวนโดยใชเ ครื่องกวนไฟฟา มีขอ ดี ขอเสยี หรอื ไมอยางไร 

วิธีการกวน  ขอดี  ขอ เสยี  

แบบชาวบาน  .............................................................................................. 
.............................................................................................. 
.............................................................................................. 
.............................................................................................. 
.............................................................................................. 
.............................................................................................. 

แบบเครอ่ื ง  .............................................................................................. 
กวนไฟฟา   .............................................................................................. 

.............................................................................................. 
.............................................................................................. 
..............................................................................................

กจิ กรรมที่ 2 

ใหผูเ รียนทดลองทําทุเรยี นกวน 
1.  ทําทุเรยี นกวนโดยใชสว นผสมและวิธที าํ ท่ไี ดศกึ ษามา 
2.  นําทุเรียนกวนท่ีไดไปใหผูอ่ืน  7-10  คนชิมแลว  สรุปผลการชิม 
และขอเสนอแนะ  ดงั น ้ี

2.1 สรปุ ผลการชิม  มีผูตอบวาใชได........................................คน 
มีผูตอบวา ควรปรับปรุง............................คน 

การแปรรูปทเุ รียน  15

2.2  ขอเสนอแนะในการปรบั ปรงุ  
ลักษณะอาหาร (สี  กลนิ่   ความเหนยี ว)..................................... 

................................................................................................................ 
................................................................................................................ 

................................................................................................................ 
................................................................................................................ 

รสชาติ........................................................................................ 
3.  ใหผ เู รียนทดลองกวนทุเรยี นหลายๆ  คร้ัง จนกวาจะไดลกั ษณะและ 

รสชาติของทุเรียนกวนเปนท่ี พอใจของตนเองและผู ชิม    แลวบันทึก 
สว นผสม  วิธที ําคร้งั ท่ีดที ่ีสุด 

3.1สว นผสม  เนื้อทุเรียน.................................................... 
น้าํ ตาลทราย................................................. 

3.2วิธีทาํ  
เตาที่ใช  ¡เตาถาน  ¡เตาแกส  ¡อนื่ ๆ 

เชน.............. 
กระทะที่ใชกวน  ¡ทองเหลอื ง  ¡เหลก็  

¡สเตนเลส 
ระยะเวลาท่ีกวน...............................................ช่ัวโมง 

เทคนิคที่คนพบ.......................................................................... 
.............................................................................................................. 

3.3นําทุเรียนไปใหผูอ่ืน  7-10  คนชิมแลว  สรุปผลการชิม และ 
ขอ เสนอแนะ  ดังน ้ี

3.3.1  สรปุ ผลการชมิ   ใชได........................................คน 
ควรปรบั ปรุง............................คน 

3.3.2  ขอ เสนอแนะในการปรับปรุง 
ลักษณะอาหาร (สี  กล่นิ   ความเหนียว)..................................... 

................................................................................................................ 
................................................................................................................ 

................................................................................................................ 
................................................................................................................ 

รสชาติ........................................................................................ 

การแปรรูปทเุ รยี น  16

2.  ทอฟฟท เุ รียน 

ทอฟฟท เุ รยี น เปน สนิ คา ของฝากจากจงั หวดั ชลบรุ  ี ระยองและจนั ทบรุ  ี
มีลกั ษณะเปนเมด็ สนี า้ํ ตาลออน  ขนาดพอคาํ   มกี ลิน่ หอม  รสชาตหิ วาน  มนั  
อาจใสถ ว่ั ลสิ งค่วั เพ่ือเพ่มิ รสชาตไิ ดอีกดวย  มีวธิ ที ํางายๆ   ไมซ บั ซอน  ตนทุน 
การผลิตต่ํา  ขายไดร าคาด ี  สามารถเก็บไวไดน าน 

2.1  อปุ กรณใ นการผลติ ทอฟฟทเุ รยี น 
1.  กระทะทองเหลือง 
2.  เครื่องกวน 
3.  ถวยตวง 
4.  เครอ่ื งชง่ั  
5.  ถาด 
6.  พลาสตกิ ใส 
7.  กระดาษแกว 
8.  เชือก 

การแปรรปู ทุเรยี น  17

2.2  สวนผสม 

1.  เนอ้ื ทเุ รยี น  2  กโิ ลกรัม 

2.  นํ้าตาลปป   4  กโิ ลกรัม 

3.  แบะแซ  2  กิโลกรัม 

4.  เนยเทยี ม(มาการนี )  1.5  กิโลกรมั  

5.  นมขน หวาน  4  กระปอง 

6.  กะท ิ 5  กิโลกรมั  

ชงั่ สว นผสม  2.3 วิธีทาํ  
ใสน าํ้ กะทิ  เปดเครื่องกวนและใชไฟปานกลาง 
ใสน้าํ ตาลปป  เนยเทยี ม  แบะแซ  1.  ใสน้ํากะทิลงไปเคี่ ยวในกระทะ 
ทองเหลือง ( ประมาณ  3  นาที) 
2.  ใสน า้ํ ตาลปป   เนยเทยี ม  และแบะแซ 
กวนจนละลายเขากันดี 
3.  ใสเ นอ้ื ทเุ รยี น กวนจนพอเหนยี ว 
( ประมาณ  40-45  นาท)ี  
4.  ใสนมขนลงไปและกวนตอไปจน 
เหนียวไดท ่ ี ( ประมาณ  10-15  นาที) 
5.  เทใสถาดที่ทาเนย  หรือถาดที่รอง 
ใบตอง  หรือถาดที่ รองดวยแผน 
พลาสติก   ทิ้งไวใ หพ ออนุ   ๆ 

ตง้ั ไฟเคี่ยวสักครูจนละลายเขากนั   ใสเนื้อทุเรียน 

การแปรรูปทเุ รียน  18

กวนตอไปพอเหนียว  เติมนมขนหวาน 

กวนสว นผสมจนไดท ่ี  ท้ิงไวใหเย็น 
ปนเปนกอน 
6.  ปนเปนเม็ดและหอดวยพลาสติก 
และกระดาษแกวสีสวยๆ  เพ่ือจําหนาย 
ตอ ไป 

หอ ดว ยกระดาษแกว   พันดวยเชือ่ ก ใหเปน หัวจุก 

การแปรรปู ทุเรยี น  19

ชวนคิดชวนร ู

1.  วิธดี ูวาทอฟฟเหนียวไดที่  ใหหยอดเนื้อทอฟฟทุเรียนลงใน 
นํ้าเย็นหรือใบตอง  ถาเน้ือทอฟฟจ บั ตัวเปน กอนถือวาใชได 

2.  ถา ไมมเี นอ้ื ทเุ รยี นสด  สามารถใชเนอ้ื ทเุ รยี นกวนแทนได 
3.  การหอเม็ดทอฟฟทุเรียนใหสวยงาม  ควรพันดวยเชือกดึง 
ใหแ นนแลวปลอ ย   จะสวยงามกวา ใชวธิ หี มุนบิด 

การแปรรปู ทเุ รียน  20

กจิ กรรมท่ี 3 

ใหผเู รียนทดลองทําทอฟฟท ุเรียน 

1.  ทาํ ทอฟฟทุเรียนโดยใชส วนผสมและวิธที ําทไ่ี ดศึกษามา 
2.  นาํ ทอฟฟท เุ รยี นทไ่ี ดไ ปใหผอู นื่ 7-10 คนชมิ แลว   สรปุ ผลการชิมและ 

ขอ เสนอแนะ  ดังน้ ี
2.1 สรปุ ผลการชมิ   มีผูตอบวาใชได........................................คน 

มีผูตอบวา ควรปรบั ปรุง............................คน 
2.2  ขอ เสนอแนะในการปรบั ปรุง 

ลักษณะอาหาร (สี  กลน่ิ   ความเหนียว)..................................... 
................................................................................................................ 

................................................................................................................ 
................................................................................................................ 

................................................................................................................ 
รสชาติ........................................................................................ 

3.  ใหผเู รยี นทดลองทาํ ทอฟฟทุเรยี นหลายๆ  คร้งั  จนกวาจะไดลกั ษณะ 
และรสชาติของทเุ รยี นกวนเปนทพ่ี อใจของตนเองและผชู มิ   แลวบนั ทกึ  

สวนผสม  วิธีทาํ คร้งั ที่ดที ี่สุด 
3.1 สว นผสม 

เนื้อทุเรยี น.............................  น้ําตาลปป.................................... 
แบะแซ.................................  เนยเทียม(มาการีน)....................... 

นมขนหวาน.........................  กะทิ............................................. 
3.2 วิธีทาํ  

เตาท่ีใช  ¡เตาถาน  ¡เตาแกส  ¡อน่ื ๆ 
เชน.............. 

กระทะท่ีใชกวน  ¡ทองเหลอื ง  ¡เหล็ก 
¡สเตนเลส 

ระยะเวลาที่กวน...............................................ชั่วโมง 
เทคนิคที่คนพบ.......................................................................... 

.............................................................................................................. 

การแปรรปู ทเุ รียน  21

3.3นําทอ ฟฟท เุ รยี นไปใหผอู นื่ 7-10 คนชมิ แลว   สรปุ ผลการชมิ  และ 
ขอเสนอแนะ  ดงั น ้ี

3.3.1  สรุปผลการชิม  ใชได........................................คน 
ควรปรบั ปรุง............................คน 

3.3.2  ขอ เสนอแนะในการปรับปรุง 
ลกั ษณะอาหาร (สี  กล่นิ   ความเหนยี ว)..................................... 
................................................................................................................ 
................................................................................................................ 
................................................................................................................ 
................................................................................................................ 
รสชาติ........................................................................................ 
................................................................................................................ 

การแปรรปู ทุเรยี น  22

3.  ทุเรียนทอดกรอบ 

ทเุ รยี นทอดกรอบมีลกั ษณะเปน แผนบางสีเหลืองออ นๆ รสชาตหิ วาน 
มัน  และกรอบ สามารถแปรรปู โดยนาํ เอาทเุ รยี นดิบ  แกจ ัด  หรอื ทเุ รียนผลใหญ 
ท่รี วงเนื่องจากถูกลมพายุ  หรือหนอนเจาะทําลายรว งมาแปรรปู จําหนาย  ซ่งึ ได 
ราคาดมี าก  นอกจากน้ ี  ถาผลิตทเุ รยี นทอดกรอบมากๆ  จะทําใหผลสดในตลาด 
ลดลง  ราคาผลก็จะสูงข้นึ  

พันธทุเรยี นที่นยิ มนาํ มาทาํ ทุเรียนทอด  คอื   พันธหุ มอนทอง  เพราะม ี
เนื้ อเยอะ    เม็ดลีบ    สีเหลืองสวย      ทุเรียนที่ ใชเปนทุเรียนดิบ    แกจัด 
อายขุ องผลประมาณ  90 วนั   ลกั ษณะลกู ทเุ รยี นท่ีนาํ มาทําทุเรียนทอด  ควรเปน  
ลูกขนาดกลาง   จะไดลักษณะของพูทุเรียนที่สวย   เนื้อภายในไมเปนชั้น 
เม่ือนาํ มาฝานจะไดแผนใหญ   ไมแ ตกเปนชน้ิ เล็ก ๆ 

การแปรรูปทเุ รียน  23

3.1  อุปกรณ  และเครอ่ื งมือ  เครอ่ื งฝาน 
เครื่องแกะเปลือก  กระทะ 
มีด  กระชอน 
ถาด 
เตา 

3.2  สว นผสม 
ทเุ รียนดิบแกจดั  
นาํ้ มนั พชื  
เกลอื  

การแปรรูปทเุ รียน  24
ทเุ รยี นดิบแกจ ดั  
ผา ตามรอ งพ ู 3.3  วธิ ที ํา 
วิธกี ารแกะเปลอื ก 

1.  นําทุ เรี ยน ดิ บแก จั ดมาใส 
เคร่อื งผา   จะผา ตามรอ งพ ู  แยกออกเปน  
ชิน้ ๆ 

2.  นํามีดมาปาดตามสันกึ่งกลาง 
และแยกเปลือกออก    นําพูทุเรียน 
ออกมา

3.  นาํ เม็ดทุเรียนออกมา  โดยฝาน 
สว นทเ่ีปน สขี าวออกและแคะเมด็ ออกมา 

4.  จะไดพทู เุ รียน 

ปาดสนั กง่ึ กลางและแยกเปลอื กออก  แคะเมด็ ออก 
ฝานเน้ือทุเรียน 
วิธกี ารฝาน 
1.  นาํ พูทเุ รียนมาฝานเปน แผน บาง ๆ 
2.  ฝานเสร็จแลวทิ้งไว  1  คนื   เพือ่ ผง่ึ  
ชนิ้ ทุเรยี นใหห มาด

หมายเหตุ  การท้ิงไว  จะชวยใหช น้ิ  
ทเุ รยี น เมอื่ ทอดแลว จะไดส เี หลอื ง  สวย 
มิ ฉะน้ั นจะได ชิ้ นทุ เรี ยนสี เข ม 
ออกนาํ้ ตาล ซึง่ ไดส ีท่ไี มสวย 

การแปรรูปทุเรยี น  25

ทอดในน้าํ มันพชื   วิธกี ารทอด 
ใสนา้ํ เกลือ  1.  ตั้งนํ้ามัน  ใชไ ฟแรง 
2.  พอกระทะรอน   ใสทุเรียน  1 
กาํ มอื   นา้ํ เกลือ  1  ชอน 
3.  ใชกระชอนเกล่ียใหแผนทุเรียน 
ไมติดกัน      การเกล่ียจะชวยใหแผน 
ทุเรียนไมหอตวั   แผน แผอ อก  สวยงาม 
4.  พอเหลือง    ตักขึ้ นพักไวให 
สะเดด็ น้ํามนั  
5.  ตักมาใส ในถาดท่ี มี กระดาษ 
ซับมัน    ใชกระดาษทิชชูมาชวยซับ 
นาํ้ มนั เ พอื่ ใหท เุ รยี นสะเดด็ นา้ํ มนั เรว็ ขนึ้  
6.  เมื่ อทุเรียนแหงแลวนําใสถุง 
เพื่อบรรจ ุ  และจําหนาย 

ตักขึ้นเมื่อเหลืองกรอบ  ซับนาํ้ มัน 

รอ นตะแกรงเพ่ือใหเ ศษทุเรียนออก  ใสถุงเพ่อื นาํ ไปบรรจุ จาํ หนา ย 

การแปรรูปทเุ รียน  26

ชวนคิดชวนร ู

1.  นํา้ เกลอื ทใ่ี สใ นเวลาทอดจะทําใหซมึ เขา ชนิ้ ทเุ รยี น  ไดร สชาต ิ
หวาน เคม็   กลมกลอม 

2.  ถา ตอ งการเกบ็ ไวนาน  ควรนําไปเขา เครือ่ งอบ  จะไดทุเรยี น 
ทอดที่แหง สนทิ   เมื่อเกบ็ ไวจะไมม ีกลิ่นหนื นาํ้ มนั ทําใหเ กบ็ ไดน าน 

จุดคุมทนุ  
ลูกทุเรียน  350  กิโลกรัม   ควรไดทุเรียนทอดไมตํ่ากวา  30 
กโิ ลกรัม
ราคาทเุ รียน    ประมาณ  9-17  บาท  ตามฤดูกาล 
นาํ้ มันพชื ปป ละ  380  บาท  ทอด  1  ครง้ั    ใช  2  ปป  
คนงาน  ประมาณ  4  คน 

การแปรรูปทุเรียน  27

กจิ กรรมท่ี 4 

ใหผูเรียนทดลองทาํ ทเุ รียนทอดกรอบหลายๆ คร้ัง จนกวาจะได

ลักษณะและรสชาตขิ องทุเรยี นทอดกรอบเปน ทพี่ อใจของตนเองและผชู ิม
แลวบนั ทึกสวนผสม วิธีทําครั้งที่ดที ี่สดุ  

1.  สว นผสม 
ทุเรียนดิบแกจัด.................................................................................. 

น้ํามันพืช............................................................................................ 
เกลือ................................................................................................... 

2.  วิธีทาํ  
การหน่ั -ฝาน 

¡ชนิ้ บางใหญส ม่ําเสมอ  ¡ช้ินหนาใหญ 
การทอด 

¡ทอดทนั ท่ที ห่ี นั่ -ฝาน  ¡แยกช้ินขนาดใกลเ คียงแลวทอดพรอมกัน 
ความรอน 

¡ใชไ ฟออ น  ¡ไฟปานกลาง  ¡ไฟแรง 
3.  นําทุเรยี นทอดกรอบไปใหผอู นื่  7-10 คนชมิ แลว  สรปุ ผลการชิมและ 

ขอ เสนอแนะ  ดงั นี ้
2.1 สรุปผลการชิม  มีผูตอบวาใชได........................................คน 

มีผูตอบวาควรปรบั ปรุง............................คน 
2.2  ขอเสนอแนะในการปรบั ปรุง 

ลักษณะอาหาร (ส ี  กล่นิ   ความเหนียว)..................................... 
................................................................................................................ 

................................................................................................................ 
................................................................................................................ 

................................................................................................................ 
รสชาติ........................................................................................ 

................................................................................................................ 
................................................................................................................ 

................................................................................................................ 

การแปรรปู ทุเรียน  28

4.  การบรรจุหบี หอ 

4.1  วตั ถุประสงค 
การบรรจุหบี หอ เปนการเตรียมสนิ คาเพือ่ การขนสง  การจดั จาํ หนาย 
การเกบ็ รกั ษา  และการตลาด  ซง่ึ มีจดุ ประสงคเ พ่อื  
1.  ปอ งกนั อาหารจากการเส่ือมเสีย  อนั เน่ืองจากจุลนิ ทรีย(เชื้อโรค) 
ความชื้นและอากาศ 
2.  ดงึ ดดู ใจผบู ริโภคใหซื้ออาหาร 
3.  ใหความสะดวกแกผูบริโภคในแงของขนาดบรรจุและรูปแบบ 
ท่เี หมาะสม  งา ยตอ การเปดใช 

4.2  การบรรจหุ ีบหอ แบง ออกเปน  2  แบบ
1. การบรรจเุ พอ่ื การขายปลีก 
เป นภาชนะที่ บรรจุ อาหารเพื่ อขายปลี กให กั บผู บริ โภค 

โดยตรง  ซึ่งเปนตวั โฆษณาและดงึ ดูดใจผูบรโิ ภคใหห ันมาซื้อ  ดังนน้ั ภาชนะ 
ประเภทน้ีจะตองมีการออกแบบใหสวยงาม    มีสันสะดุดตา    เขากันไดดีกับ 
ผลิตภณั ฑที่บรรจุอยภู ายใน  พกพางา ยและใชสะดวก 

การแปรรปู ทเุ รยี น  29

2. ภาชนะบรรจุเพือ่ ขายสง 
เปนภาชนะที่ใชสําหรับการรวมกลุมของผลิตภัณฑที่เปน 

หนวยเล็กๆ เขาดวยกัน  เพ่ือการขนสงจากแหลงผลิต   ไปสูแหลงจําหนาย 
ภาชนะชนิดนจ้ี ะตองออกแบบใหแ ข็งแรงทนทานตอการขนสง  แรงกระแทก 
ความชน้ื และสภาพภมู อิ ากาศ  เพ่อื ใหสินคาไปถึงมือผบู ริโภคอยางปลอดภัย 

การแปรรปู ทเุ รียน  30

กจิ กรรมท่ี 5 

ใหผ เู รียนศึกษา และสาํ รวจวธิ กี ารบรรจุหบี หอ ของอาหารประเภท
ผลไมกวน ทอฟฟ และขาวเกรียบ ตามทองตลาดในหมูบาน หาง
สรรพสนิ คา หรอื รา นสาํ หรบั นักทอ งเที่ยว และนําแนวคดิ หรอื ขอ มูลที่ได
มาดัดแปลงและพัฒนาสําหรบั ผลติ ภัณฑทีท่ านไดผ ลิตขึ้น เพือ่ เปนการ
ดงึ ดดู ใจผูซอื้ ใหห ันมาซ้ือสนิ คาของทา น 

1.  สถานท่ีสาํ รวจ.................................................................................... 
................................................................................................................. 
................................................................................................................. 
................................................................................................................. 
................................................................................................................. 
................................................................................................................. 
................................................................................................................. 
2.  วิธกี ารหอและบรรจทุ ุเรียนกวน......................................................... 

วัสดุที่ใช............................................................................................. 
................................................................................................................. 
................................................................................................................. 
................................................................................................................. 
3.  วิธกี ารหอ และบรรจุทอฟฟทุเรียน...................................................... 

วัสดุท่ีใช............................................................................................. 
................................................................................................................. 
................................................................................................................. 
................................................................................................................. 
4.  วิธกี ารหอ และบรรจทุ ุเรียนทอดกรอบ................................................. 

วัสดุท่ใี ช............................................................................................. 
................................................................................................................. 
................................................................................................................. 
................................................................................................................. 

ตอนที่ 3 

ลูทางการประกอบอาชพี  
การแปรรูปทเุ รยี น 

สาระสําคญั  

องคประกอบสาํ คญั ที่ทาํ ใหผปู ระกอบอาชีพประสบผลสําเร็จ คือ  การ 
วางแผน  กลเมด็ ในการขาย  การหาวิธสี รา งผลกําไร  การทาํ บญั ชรี ายรบั รายจาย 
ตลอดจนการนาํ หลักธรรมไปใชในการประกอบอาชพี  

จุดประสงค  เมื่อศึกษาตอนท ่ี 3 แลว สามารถ 

1.  วางแผนเก่ียวกับการประกอบอาชีพได 
2.  คิดตนทุน-กาํ ไรและประมาณราคาขายได 
3.  หาตลาดในการจาํ หนายผลติ ภณั ฑแปรรูปทุเรียนได 
4.  บอกเทคนิควิธีการขายได 
5.  นาํ หลักธรรมไปใชใ นการประกอบอาชพี ได 

ขอบขา ยเนอ้ื หา 

1.  องคประกอบสาํ คญั ของการวางแผน 
2.  กลเมด็ ในการขาย 
3.  วธิ ีสรา งผลกาํ ไร 
4.  การทําบญั ชรี ายรบั - รายจา ย 
5.  ผปู ระกอบอาชพี ที่ดี

การแปรรปู ทเุ รยี น  32

เราคุนกบั คาํ บน เสมอ ๆ  วา  จะทาํ สนิ คาอะไร  จะดแี คไ หน บางทกี ็ไป 
ไมรอด  ขายไมออก  หรอื ทําสินคาออกมาแลวหาตลาดไมได  แตบางสินคา 
ขายดบิ ขายดีกไ็ มม ีของจะขาย  หรอื มขี องขายกส็ งใหเขาไมทัน  และปญหาอกี  
มากมาย   ซ่ึงลวนแลวแตทําใหไมสามารถจะคาขายไดอยางตลอดรอดฝง 
มรี ายไดท ่ีเปน ผลกําไรเปนกอบเปนกํา  สิง่ เหลานี้มีสวนเกยี่ วของกับเรือ่ งของ 
การจดั การและการตลาด  ซงึ่ อันทจี่ ริงเราก็พอมองเหน็ เพราะเกยี่ วของกบั เรอื่ ง 
ของการวางแผน  การหาตลาด  การหาวิธีการทําใหล ูกคาเช่ือ และสรางกาํ ไร 
ใหกิจการอยูได  ฉะน้ันความสาํ คัญสําหรับทานในฐานะผูผลิต  เม่ือแปรรูป 
ออกมาแลว  จะทําอยา งไรใหมีกําไร  จนสามารถประกอบเปน อาชีพ  ตองทํา 
ความเขา ใจวา   เมอื่ มคี วามชาํ นาญในการแปรรปู ทเุ รยี นแลว   มกี ารจดั การอยา งไร 
ถงึ จะขายดีมกี ําไรมาก  ๆ  ได 

องคประกอบสําคัญของการจัดการและการตลาด 

1.  ความพรอ มในการประกอบอาชพี  

ถือเปนการตั้งสติคิดใหรอบคอบหรือคาดคะเนเสียกอน  จะลงมือ 
ทําอะไรลงไป  หรอื จะเรียกวา  เปนการวางแผนในการประกอบอาชพี น้ันเอง 
ประกอบดวย 

การแปรรปู ทเุ รยี น  33

1.1  การหาทนุ   ทกุ อยางตอ งมีการลงทนุ   ทนุ ในการประกอบอาชพี  
สามารถหาไดจากธนาคารพาณิชย  ธนาคารเพือ่ การเกษตรและสหกรณ (ธกส.) 
บริษัทเงินทุนหลักทรัพย    หุ นสหกรณออมทรัพย    เงินทุนอุตสาหกรรมใน 
ครอบครวั จากอตุ สาหกรรมจงั หวัด  เงินกองทุนหมบู า น  หรอื ผมู ีเงินในหมบู าน 
ท่สี ามารถมาดาํ เนินการได  ทสี่ าํ คัญคือ  ตองมีความมน่ั ใจวา  จะสามารถสงเงนิ  
ชําระหนี้ สินคืนได    หากจะเร่ิ มกิจการแตนอยแลวคอยขยาย  เมื่อมีผลกําไร 
นา จะเปนทางออกท่มี ่ันคงท่ีสดุ  

1.2  การหาทําเลท่ี ตั้ ง  ในการประกอบอาชีพ    ควรพิจารณาวา 
มีความเหมาะสมกับอาชีพท่ีคิดจะทําหรือไม    เชน    อยูใกลแหลงที่มีวัตถุดิบ 
ราคาถกู   หาตลาดในการจําหนายหรอื วางสินคา ขายไดง าย 

1.3  การจัดหาเครื่องมือ  เครื่องใช  และอุปกรณ  ควรพิจารณาวา 
ในการประกอบอาชพี แปรรปู ทเุ รยี นนน้ั มอี ปุ กรณเ ครอ่ื งมอื  เครอ่ื งใชอ ะไรอยบู า ง 
อะไรท่ีสามารถนํามาดดั แปลงใชไ ด   และอะไรทตี่ อ งซอ้ื เพิม่ เติม 

1.4  แรงงาน  ในการแปรรูปทุเรียนน้ัน    จําเปนตองใชแรงงาน 
มากนอยเพียงใด    แรงงานที่มีอยูแลวจํานวนเทาใด    เพ่ือจะไดหาแรงงานมา 
เพม่ิ เตมิ ไดลวงหนา 

1.5  ความรูและทักษะในงานอาชพี ตลอดจนการใชเ ทคโนโลยี ตา งๆ 
การแปรรูปทุเรียนน้ัน  ถาผลิตในครัวเรือนไมจาํ เปนตองใชเทคโนโลยีมาก 
แตถาเปนการผลิตเพื่อขยายตลาดทางการคา  จาํ เปนตองใชเทคโนโลยีตาง ๆ 
มาชวย    เชน   ใชเครื่องจักรชวยในการบรรจุหีบหอ   ซึ่งผูประกอบอาชีพ 
ตองศึกษาหาความรูกอนท่ีจะดาํ เนินการ 

การแปรรปู ทเุ รียน  34

2.  กลเม็ดในการขาย 

อาจเรียกวา   ทางหนีท่ีไลในการคา  การขาย  หรือวิธีในการขาย 
ประกอบดวย

2.1  การหาตลาด  ควรจะคํานึงถึงความตองการของตลาดวา 
มมี ากนอ ยเพียงใด  โดยใชว ิธีสงั เกต  สอบถามกับคนรจู ัก  เพือ่ นบา น และผซู ื้อ 
ทง้ั หลายวา  เขานิยมสนิ คาประเภทไหน  หม่นั ฟงขา วสารจากวทิ ย ุ  โทรทัศน 
หรือหนังสือพิมพ    เชน    นโยบายของรัฐบาล    แนวโนมความตองการสินคา 
ชนดิ ตา งๆ  ทั้งน้เี พือ่ ความมน่ั ใจวา  ตลาดมคี วามตอ งการ 

2.2  วธิ กี ารจาํ หนาย เมอ่ื ผผู ลติ ลงทนุ ผลิตสินคาขึ้นมา  ก็เพอื่ นาํ สนิ คา  
ออกสตู ลาด  ถา ผผู ลติ สามารถเลอื กชองทางและลทู างจําหนา ยจายแจกตวั สนิ คา  
ไดอยางถูกตอง    สินคาก็จะเขาถึงลุกคาไดตรงตอเวลาและสถานท่ี   ๆ 
ลูกคาตองการได 

2.3  การโฆษณาประชาสัมพันธ   ถือเปนสิ่งสําคัญท่ีจะทําใหผูซ้ือ 
หรือลูกคารูจัก  เกิดความตองการท่ีจะซื้อ  เปนวิธีการโนมนาวผูซ้ือท่ีสาํ คัญ 
การโฆษณาประชาสมั พนั ธม ีหลายวธิ  ี  เชน   ใชว ธิ ีบอกปากตอปาก  หรอื แมแต 
คณุ ภาพของสินคา  กเ็ ปนสว นสําคญั ทีผ่ ซู อื้ หรือลูกคาจะชว ยบรรยายสรรพคณุ  
ของสนิ คา ได

3.  วิธสี รา งผลกําไร 

การคาขายจะวัดความสําเร็จไดอยูท่ี ผลกําไร    ถากําไรแสดงวา 
ไมขาดทุน    ถาขาดทุนก็เพราะขายไดเงินตํ่ากวาทุนที่ลงไป    เม่ือพูดอยางน้ี 
แสดงใหเหน็ วา   การคา ขายเกี่ยวของกับเงนิ ทุนและขาดทนุ   ซ่ึงเราทราบกันด ี
อยแู ลว  การจะสรางผลกําไรในการคา ขายจงึ ตอ งคาํ นึงถึงเรือ่ งตา งๆ  ดงั น ี้

3.1  การลดตนทุนการผลิต  เรามีชองทางจะลดตนทุนการผลิต 
อยูหลายชองทาง    ไมวาจะเปนการหาวัตถุดิบขณะท่ีอยูในฤดู    หรือที่มี 
ผลผลิตออกมาก ๆ    ซ่ึงราคาจะถูก  เปนสวนหนึ่งทเี่ ราสามารถประหยัดเงิน 
ลงทุนได 

การแปรรูปทุเรยี น  35

3.2  การหาวิธีขนสงท่ีคุมคา  คือ   การเลือกวิธีการขนสงผลผลิต 
ของเราสูตลาด    เพราคาใชจายในการขนสงก็ถือเปนการลงทุนสวนหนึ่ง 
ตองพิจารณาวาขนสงโดยวิธีใดจะสะดวก    คุมคาจะเปนทางรถยนต    ทางเรือ 
แมแ ตการขนสงทางเครอื่ งบิน  จาํ นวนเที่ยว  การบรรจหุ บี หอ  เพ่อื รกั ษาผลผลิต 
และอํานวยความสะดวกในการขนสง    ลวนแตเปนเร่ื องที่ ตองคํานึงถึง 
ตอ งกระทําโดยประหยัด   จะชวยสรางผลกาํ ไรใหใ นท่ีสุด 

3.3  การคดิ ตนทุน  ราคาขาย  และกาํ ไร  ถอื วา เปน หวั ใจของการผลติ  
คาํ นวณราคาขาย  และกาํ ไรไดก็จะทราบวาลงทนุ ไปนัน้ คุมหรอื ไม 

4.  การทําบัญชีรายรบั -รายจาย 

ขอผิดพลาดหลายตอหลายครั้ง   เรามักพบวาเกิดจากพอคาแมคา 
มักไมใสใจตอการทําบัญชีรายรับ  - รายจายของตนเอง  มักจะอาศัยความจํา 
ซึ่งหากเปนรายการจํานวนมาก    หรือระยะเวลานานอาจจะลืมได   ฉะนั้น 
การบันทึกรายการและตัวเลขรายรับ  -  รายจายของตนเองไว   จึงถือวาเปน 
สวนหนึ่งท่ีคนคาขายจะสามารถรูสภาพการคาของตนเอง    และสามารถ 
นาํ มาตดั สนิ ใจหรอื คาดคะเนลวงหนาได 

ตัวอยา งบญั ชรี ายรบั -รายจาย (โดยใชส มดุ เงินสดซึ่งมขี ายท่ัวไปในทอ งตลาด) 

วนั /เดอื น/ป  รายการ  รับเงิน  จายเงิน  เงินคงเหลือ 

15/4/50  เงินทัง้ หมดที่มกี อนเร่มิ ทําบัญชี  2,720 
16/4/50  ขายนํ้ายางพารา  40  กก.  1,000 
ราคา  กก.  ละ  25  บาท 

รวมเงนิ   3,720 

ซอื้ ทเุ รยี นพื้นเมอื ง  50  กก.  300 
ราคา กก. ละ 6 บาท  150 
ซ้อื ทเุ รียน 30  กก. ราคา กก. ละ 5 บาท 

การแปรรูปทเุ รยี น  36

วนั /เดอื น/ป  รายการ  รับเงิน  จายเงิน  เงินคงเหลือ 

ซอ้ื ทุเรียน 20  กก. ราคา กก. ละ 4 บาท  80 
ซื้อน้าํ ตาล  1  กระสอบ ๆละ 50  กก. 
ราคา กก. ละ  12 บาท  600 
จายคาแรงแกะเปลือกทุเรียน  100 

รวมเงนิ   3,720  1,230  2,490 

17/4/50  ขายทุเรยี นกวน  5  กก. 
ราคา กก. ละ 80 บาท 
จา ยคาแรงกวนทุเรยี น 5  กระทะๆละ  400 
50  บาท 
ซื้อทุเรียนหมอนทอง  50  กก.  250 
ราคา กก. ละ 12 บาท 
ซ้อื ปบ   5  ใบๆ ละ  10  บาท  600 
ซื้อถงุ พลาสติก  1  กก.ๆ  ละ  40  บาท  50 
ซื้อทเุ รยี นพื้นเมือง 70  กก.ๆ ละ  5  บาท  40 
350 

รวมเงิน  4,120  2,520  1,600 

18/4/50  ขายทเุ รียนหมอนทองกวน 15  กก. 
ราคา  กก. ละ  100  บาท 
ขายทุเรียนพ้ืนเมอื งกวน  10  กก.  1,500 
ราคา  กก. ละ  80  บาท 
จายคา แรงกวนทุเรียน  8  กระทะ  800 
400 

รวมเงนิ   6,420  2,920  2,500 

19/4/50  จายคาฝากทเุ รียนหองเย็น  4  ปบ  
ปบ ละ  37.50  บาท 
ขายทเุ รยี นพ้นื เมืองกวน  12  กก.  150 
ราคา  กก. ละ  80  บาท  960 
ซื้อทุเรียนหมอนทอง  40  กก. 
กก.ละ12  บาท  480 

รวมเงิน  7,380  3,550  2,830 
20-29/4/50  ฯลฯ  12,000  7,450  4,550 

การแปรรปู ทเุ รยี น  37

วนั /เดือน/ป  รายการ  รับเงิน  จายเงิน  เงินคงเหลือ 
19,380  11,000  7,380 
29/4/50  รวมเงิน 

30/4/50  จายคา แรงกวนทุเรยี น  8  กระทะ 
ราคากระทะละ  50  บาท 
ซือ้ ทเุ รียนพนื้ เมืองกวน  100  กก.  400 
ราคา  กก. ละ  6  บาท 
ขายทุเรียนหมอนทองกวน  20  กก.  600 
ราคา  กก.ละ100 บาท 
2,000 
รวมเงนิ ประจําเดือน  21,380  12,000  9,380 
ยอดคงเหลือยกไปเดือนพฤษภาคม  9,380 

5.  ผปู ระกอบอาชพี ทดี่  ี

แมวา จะมกี ารวางแผนที่รอบคอบและดีเพียงใด  มกี ลเมด็ ในการขาย 
ทล่ี าํ้ เลศิ และมวี ธิ ีสรา งผลกําไรทร่ี อบคอบก็ตาม  กจิ การคา ไมส ามารถยนื อยไู ด 
หากขาดคณุ สมบตั แิ ละคณุ ธรรมของผปู ระกอบอาชพี ท่ีด ี  ดังตอไปนี ้

5.1  ความซอื่ สัตยส จุ รติ   ผผู ลติ ควรมีความซอ่ื สตั ยสุจรติ ตอ ผูบริโภค 
ไมใ สว ัตถุปลอกปนทไ่ี มใชส ว นผสมลงไป  เพ่อื เพิม่ ปรมิ าณหรือใสว ตั ถุเจือปน 
หรือสารเคม ี  เชน  สี  สารกันบูด  สารกันหืน  โดยไมมีความรู  หากจําเปน  
ตองใสส ารเจือปน  ควรใสใ นปริมาณท่ีกระทรวงสาธารณสขุ กําหนด 

การแปรรูปทุเรียน  38

5.2  การตรงตอ เวลา  ผผู ลติ ควรตรงตอ เวลากับลกู คา  เชน  นัดลกู คา 
ใหมารับของวันที่เทาไร  เวลาอะไรกไ็ มควรผิดนัด  เพราะจะทําใหลูกคาขาด 
ความเช่ือถอื  

5.3  ความสะอาด เปน ปจ จัยทสี่ ําคัญอกี อยา งหนง่ึ ทผี่ ผู ลิตตอ งคาํ นงึ ถงึ  
ความสะอาดนจี้ ะมีผลโดยตรงตอคณุ ภาพของผลิตภัณฑ  ผผู ลติ ควรมีคุณธรรม 
ยึดมัน่ ปฏบิ ัติตลอดเวลา 

5.4  การสรา งนิสัย  อดออม  ขยนั หม่ันเพยี ร  ผผู ลิตควรจะสรางนิสัย 
ใหตนเองเปนผทู ่ีประหยัด  อดทน  ขยัน  รูจักการแกปญ หา  ตองรูจักอดทน 
และแกปญ หานน้ั  ๆ  ใหลุลวงไปดวยดี 

5.5  การแสวงหาความรูใหมๆ  ผผู ลติ ควรจะแสวงหาความรูเพ่ิมเติม 
ตลอดเวลา    ในดานเกี่ยวกับสินคาท่ีตนเองผลิต    อาจจะศึกษาไดจากขาวสาร 
โททัศนวิทยุ  หนังสือพิมพหรืองานแสดงสินคาเกษตรตางๆ   เพื่อจะนํามา 
ปรับปรุงและพัฒนาอาชีพของตน 

5.6  หลักธรรมทนี่ ํามาใชใ นการประกอบอาชพี การนาํ หลกั ธรรมทาง 
ศาสนามาปฏบิ ตั ิยอมทาํ ใหผผู ลติ ประสบผลสําเร็จในการประกอบอาชพี   ไดแก 

1.  หิรโิ อตัปปะ  ความเกรงกลวั ละอายตอ บาป  เชน   ไมใสสงิ่  
ปลอมปนลงไปในอาหาร 

2.  ขันติ  โสรัจจะ  ความรจู กั อดทนตอ ความลําบาก  รจู กั อดทน 
ตอ ความตรากตรําในหนาท่ีการงาน 

การแปรรปู ทุเรียน  39

3.  อทิ ธบิ าท  4  คุณธรรมทน่ี ําไปสูความสาํ เรจ็   4  อยาง   คือ 
1.  ฉันทะ  มีความรกั   ความพอใจในการทาํ งาน 
2.  วริ ยิ ะ  มคี วามขยนั หมนั่ เพียรในงานที่ทาํ  
3.  จติ ตะ  ความจริงใจ  จรงิ จังในการทาํ งาน 
4.  วิมังสา  การรจู ักใชป ญญาในการทํางาน 

5.7  กรณตี วั อยาง 
คณุ บญุ ชัย  ศริ พจน

...ตองการใหผู บริโภคไดบริโภคของใหมๆ...ของมีคุณภาพดี
ลกู คายอมตดื ใจเปนธรรมดา... 

ณ  บา นเลขที่  451/1  อ. ทา ใหม   จงั หวัดจนั ทบุรี  ซง่ึ เรยี กไดวา เปน  
โรงงานอตุ สาหกรรมขนาดยอมๆ  แหง หนึง่ ก็วาได  ซ่งึ คุณบญุ ชัย  คอื   เจา ของ 
กิจการแหงน้ี    จากการพูดคุยกับคุณบุญชัย    ก็พอจะสรุปไดวาคุณบุญชัยและ 
ภรรยาเปน คนที่ชอบและรักท่จี ะทาํ กจิ การเปน ของตัวเอง  จึงคดิ ทําทเุ รยี นกวน 
เพอ่ื จาํ หนา ย  เพราะในพนื้ ทจี่ งั หวดั จนั ทบรุ มี ที เุ รยี นมากพอทจี่ ะประกอบอาชพี นี้ 
ไดนาน  ใหมๆ   กท็ ําเพียงเล็กนอยเทานั้น  ตอ มาก็ไดขยายกิจการใหใหญโต 
ข้ึนเรื่อยๆ   จนปจจุบันมีคนงานอยูเกือบ  100  คน    คาจางของแตละคน 
กข็ ึ้นอยูกบั ปริมาณงานทที่ ําได   เก่ยี วกบั เรอื่ งน้ีคณุ บญุ ชัยบอกวา 

การแปรรปู ทเุ รยี น  40

"ไมอ ยากบังคบั ใคร ปลอ ยไปตามสบาย ใหอสิ ระคนงานอยา งเต็มที่
ใครอยากไดมากก็ตองทาํ งานมาก" 

กจิ การการกวนทเุ รียนของคณุ บุญชัย  เจริญขนึ้ เรื่อยๆ  ใชท ุเรียนผลติ  
ปหนง่ึ   300  -  400  ตัน  หรือประมาณ  300,000  -  400,000  กโิ ลกรมั ตอป 
เม่ือความตองการของตลาดมจี าํ นวนมากขึน้  ทําใหจ าํ เปนตอ งผลติ ใหทันความ 
ตองการของตลาด  จงึ คดิ สรางหองเยน็ ไวแ ชเ นือ้ ทเุ รยี นที่รบั ซื้อมาจากชาวสวน 
คร้ังละมากๆ ในชวงฤดูเก็บเก่ียว   เม่ือมหี องเย็นเก็บเนอ้ื ทุเรยี นเอง กส็ ามารถ 
นําทเุ รียนออกมากวนไดต ลอดทั้งป  ในการกวนแตล ะครั้งจะกวนเฉพาะเทาที่ 
ลูกคาสงั่   และเหลือสํารองไวเพียงนิดหนอย  คุณบุญชัยบอกวา

"ตองการใหผูบริโภคไดบริโภคของใหมๆ มากกวาของที่คางไว
หลายๆวนั เพราะรสชาติจะตา งกนั มาก" 

เทคนิคการกวนทุเรียนใหอรอยนั้น   คุณบุญชัยบอกวาไมยากเลย 
เพียงแคคัดเน้ือทุเรียนที่จะนํามากวนใหใหมและสด   บวกกับสัดสวนของ 
สวนประกอบตางๆ    ตองใหพอดี    และอีกอยางท่ี จะลืมไมไดเลยก็คือ 
ไฟทีใ่ ชก วนนน้ั  ตองไมแรงจนเกนิ ไป  เพราะถาแรงเกินไปจะทําใหไหมแ ละมี 
สีคลํา้ ไมน า กิน  แตถา ไฟเบาเกนิ ไปทเุ รยี นกส็ ไี มสวย  ฉะนั้นเวลากวนตองคอย 
เอาใจใสเ รอื่ งนเี้ ปน พเิ ศษ 

สําหรับการจัดการนั้น    คุณบุญชัยเลาวา    แตละแผนกจะมีคนคอย 
ควบคมุ ดูแล  และคาจางก็ขนึ้ อยูกบั จาํ นวนชิ้นงานท่ีสาํ เรจ็ ดวย  วิธีน้ีจึงทําให 
สงของใหล กู คาทันตอ เวลา  สวนของมีคุณภาพดลี กู คาก็ยอ มตดิ ใจเปนธรรมดา 
และลูกคาสวนใหญจะเปนผู ขายสงซ่ึ งเปนขาประจํากันมานานหลายป 
แตคุณบุญชัยบอกวาเทคนิคการจูงใจลูกคาก็มีบาง    คือ    การใหรางวัลผูท่ีทํา 
ยอดขายไดสูงสุดในแตละปดวยตั๋วเครื่องบินไปเที่ยวตางประเทศ    ซึ่งถือวา 
เปนการผกู ใจลูกคาอีกวิธหี น่ึงท่ไี มเลว

สุดทายคุณบุญชัยไดฝากขอคิดสําหรับผูท่ีกําลังจะกาวเขาสูอาชีพ
การกวนทุเรียนวา ตองมีตลาดรองรับผลผลิตที่แนนอน อีกทั้งมีความ
ซ่ือสัตยเ ปน เร่อื งสําคญั ทีส่ ุด 

การแปรรูปทเุ รียน  41

ทุเรียนกวนปา ลาํ ใย 

บานเลขที ่ 445/1  ถ.  ศรวี นวดิตย   อ.ทา ใหม  จ.จันทบรุ ี  เมื่อขบั รถไป 
ตามถนนผานหนาโรงเรียนพูลสวัสดิ์     เล้ี ยวขวาตรงไปเพียงนิดหนอย 
แลว เล้ยี วขวาอกี ครัง้   สักครเู ลี้ยวซาย  เขาไปกจ็ ะพบกบั สถานท่หี นง่ึ  ซึ่งเรยี กวา 
โรงงานก็คงไมผิดนัก   เพราะที่แหงน้ีเปนสถานที่ที่ผลิตทุเรียนกวน  และ 
ทอฟฟท่ีใหญแหงหนึ่งของเมืองจันทบุรี   เม่ือเขาไปในโรงงานก็ไดพบวา 
เจาของกจิ การซึ่งเปนผหู ญิงคนหน่ึงช่ือวา  ปา ลาํ ใย 

ปาลําใย  เลาใหฟ งวา   เม่ือประมาณ 50 ปท ผี่ า นมาบรเิ วณทตี่ ั้งโรงงาน 
แหง นเ้ี ปนบานเกา  ตัวปา ลําไยเองกป็ ระกอบอาชพี ทาํ สวนทุเรยี น  แรกๆก็ขาย 
ทุเรียนสงใหกับพอคารับเหมา    ก็ประสบปญหาที่วาทุเรียนเกิดไมคอยดี 
เลยตอ งนํามาทําทเุ รยี นกวน  ชวงแรกกท็ าํ เพียงนดิ หนอ ยเทา น้ัน  พันธทุ ี่ใชกวน 
ในตอนนั้นก็ใชพันธุพื้นเมืองหลายๆ    พันธุรวมกันเรียกวา    เบญจพันธ ุ
เมื่อกวนเสร็จก็หอไปขายท่ีตลาดเนินสูง    ในการกวนทุเรียนในคร้ังนั้น 
ก็ประสบปญหา   คือ    ทุเรียนกวนจะมีสีดํา   ไมนากิน   เพราะยังไมเคยมี 
ประสบการณในเร่ืองน้ี    ปตอมาไดพัฒนาฝมือการกวนทุเรียนขึ้นเร่ือยๆ 
จากประสบการณป า ลําใย  พบวา ปจ จยั ทที่ ําใหท เุ รยี นกวนมสี แี ละรสชาตดิ ไี ดน นั้  
ตองประกอบไปดวยเนื้ อทุเรียนที่ มีคุณภาพดี    ไฟท่ี ใชกวนตองพอดี 
ไมแ รงหรอื เบาจนเกนิ ไป  ตอ งรจู กั ปรบั ใหพ อด ี  จงึ จะไดท ุเรยี นกวนทสี่ สี วยและ 
นา ทาน  ในเวลาตอมาปา ลาํ ไยไดคิดทํากิจการทเุ รียนกวน  จึงรบั ซื้อเน้ือทุเรียน 
จากชาวสวนแลวนาํ ไปฝากหองเย็นท่ีจังหวัดระยอง  แตในปจจุบันน้ีปาลาํ ใย 

การแปรรูปทเุ รยี น  42

ไดสรางหองเย็นเปนของตัวเองเพ่ือเก็บเน้ือทุเรียนไวกวนนอกฤดู   เพราะ 
คํานวณดูแลวคุมกวา นําไปฝากแชท่ีอื่น  การบริหารงานในโรงงาน  ปาลาํ ไย 
ก็ทํากันเองแบบอุตสาหกรรมในครัวเรือน   ราคาทุเรียนกวนของปาลําไย 
กโิ ลกรัมละ  70  บาท  สําหรบั ทุเรียนพันธทุ วั่ ไป   หมอนทองราคากโิ ลกรัมละ 
80  บาท   ซึง่ ถือวาเปนราคามาตรฐาน  ปา ลําไยเลาตอ วา  บางทีการกวนทุเรยี น 
ในปจจุบันก็ยังมีปญหาเร่ืองสีไมสวย    ก็เลยหาทางออก    โดยการนําทุเรียน 
ทส่ี ไี มส วยนน้ั ไปทําทอฟฟซงึ่ เปนทางออกทด่ี ีอีกทางหน่งึ   การจดั หาตลาดนั้น 
สวนใหญลกู คาจะสั่งมาทางโทรศพั ทเ อง  โดยทีป่ าลาํ ไยไมต อ งไปหาลูกคาเลย 
ปา ลําไยบอกอกี วา  ตวั เองเปนคนพูดงา ยจงึ ทําใหลูกคาตดิ ใจ

และสุดทาย ปาลําใยไดฝากขอคิดสาํ หรับผูคิดจะทํากิจการทุเรียนวา
ขอใหทําใหดีดวยความต้ังใจจริง ทําใหมีคุณภาพแลวทุกอยางจะประสบผล
สําเรจ็ เอง 

การแปรรูปทเุ รยี น  43

กจิ กรรมท่ี  1

ใหผูเรียนไปพบผูประกอบอาชีพการแปรรูปทุเรียนหรือผูประสบ
ความสําเร็จในการประกอบอาชีพในหมูบาน หรือผูสนับสนุนการ
ประกอบอาชีพในทอ งถ่นิ เพอื่ ขอรบั คําปรกึ ษาเกีย่ วกบั เรอ่ื งตางๆ ดังน้ ี

1.  การจัดหาเงินทุนและวิธีการไดมาของเงนิ ทนุ   ทําอยางไร................... 
................................................................................................................... 
2.  การหาทาํ เลท่ีต้ังทาํ อยางไร.................................................................. 
................................................................................................................... 
3.  การจดั หาอปุ กรณ  เครือ่ งมือเคร่อื งใชทําอยา งไร.................................. 
................................................................................................................... 
4.  การจัดการดานแรงงานและคาตอบแทน............................................. 
................................................................................................................... 
5.  ข้ันตอนการดําเนินงาน........................................................................ 
................................................................................................................... 
................................................................................................................... 
................................................................................................................... 
................................................................................................................... 
6.  การจัดการผลผลิต 

6.1 การเก็บรักษา................................................................................. 
................................................................................................................... 

6.2 การบรรจุหีบหอ............................................................................. 
................................................................................................................... 

6.3 ตลาดรับซื้อผลผลิต........................................................................ 
................................................................................................................... 
7.  แหลงศึกษาดูงาน................................................................................. 
...................................................................................................................