ตารางเปรียบเทียบ ฯ

ตารางเปรยี บเทยี บ

ร่างพระราชบญั ญตั ิสง่ เสรมิ การเรียนรตู้ ลอดชีวติ พ.ศ. ….
กบั พระราชบญั ญตั ิส่งเสรมิ การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั พ.ศ. ๒๕๕๑

สานกั งาน กศน.
สานักงานปลดั กระทรวง กระทรวงศกึ ษาธิการ

1

ตารางเปรียบเทยี บร่างพระราชบญั ญตั สิ ่งเสรมิ การเรียนรตู้ ลอดชวี ติ พ.ศ. ….

กับพระราชบัญญัตสิ ่งเสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย พ.ศ. ๒๕๕๑

ร่างพระราชบัญญัตสิ ่งเสริมการเรยี นรู้ ร่างพระราชบญั ญตั กิ ารศึกษาตลอดชวี ิต พระราชบญั ญัติส่งเสริมการศึกษานอก คาช้ีแจง/เหตุผล

ตลอดชีวิต พ.ศ. …. พ.ศ. …. ระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัย พ.ศ.

(ฉบับ สปท.) ๒๕๕๑

หลักการ หลกั การ หลักการ เพื่อปรับปรุงกฎหมายให้สอดคล้องกับ

โดยท่ีเป็นการสมควรปรับปรุง ให้มกี ฎหมายว่าด้วยการศึกษาตลอดชวี ติ ให้มีกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริม รัฐธรรมนูญแหง่ ราชอาณาจักรไทยพุทธศกั ราช

กฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมการศึกษา การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั ๒๕๖๐ กฎหมายว่าด้วยการศึกษาแห่งชาติ

นอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยให้ และยุทธศาสตรช์ าติ (พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๘๐)

มีความสอดคล้องกับหลักการที่บัญญัติไว้

ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย

พุทธศักราช ๒๕๖๐ กฎหมายว่าด้วย

การศึกษาแห่งชาติ และยุทธศาสตร์ชาติ

(พ.ศ. ๒๕๖๑ - ๒๕๘๐)

เหตุผล เหตุผล เหตผุ ล ปรับปรุงให้เป็นไปตามเจตนารมณ์

โดยท่ีรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักร เพื่อให้การปฏิรูปการศึกษาและรัฐ โดยท่ีกฎหมายว่าด้วยการศึกษา ของกฎหมายและทิศทางของประเทศ

ไทย พุทธศักราช ๒๕๖๐ มาตรา ๕๔ วรรค ต้องดาเนินการการศึกษาตลอดชีวิตให้แก่ แห่งชาติมีหลักการจัดการศึกษาให้เป็น ดังตอ่ ไปนี้

สาม กาหนดให้รัฐต้องดาเนินการให้ ประชาชนทุกช่วงวัยของประเทศให้เป็น การศึกษาตลอดชีวิตสาหรับประชาชน และ ๑. รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย

ประชาชนได้รับการศึกษาตามความ คนดี มวี ินัย ภูมใิ จในชาติ มีความเชี่ยวชาญ ให้ ทุ กภาคส่ วนของสั งคมมี ส่ วนร่วม พุทธศกั ราช ๒๕๖๐

ต้องการในระบบต่าง ๆ รวมท้ังส่งเสริม ได้ตามความถนัดของตนมีความรับผิดชอบ ในจัดการศึกษา รวมท้ังสถานศึกษาอาจ ๒. ยทุ ธศาสตรช์ าติ (พ.ศ. ๒๕๖๑ -๒๕๘๐)

ให้มีการเรียนรู้ตลอดชีวิต ระดมทรัพยากร ต่อตนเอง ครอบครัว ชุมชน สังคมและ จัดการศึกษาในระบบ การศึกษานอกระบบ

2

ร่างพระราชบญั ญัตสิ ง่ เสริมการเรยี นรู้ รา่ งพระราชบญั ญตั ิการศกึ ษาตลอดชวี ติ พระราชบญั ญัติสง่ เสริมการศึกษานอก คาชแี้ จง/เหตุผล

ตลอดชีวิต พ.ศ. …. พ.ศ. …. ระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย พ.ศ.

(ฉบับ สปท.) ๒๕๕๑

และความเป็นหุ้นส่วน ระหว่างรัฐ องค์กร ประเทศชาติ ดาเนินชีวิตตามหลักปรัชญา หรือการศึกษาตามอัธยาศัย รูปแบบใด ๓. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม

ปกครองส่วนท้องถ่ินและภาคเอกชนเพื่อ ของเศรษฐกิจพอเพียง รู้เท่าทันการ รูปแบบหนึ่งหรือทั้งสามรูปแบบใดก็ได้ แหง่ ชาติ ฉบับท่ี ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

การเรียนรู้ตลอดชีวิต ประกอบกับมาตรา เปล่ียนแปลงของภูมิสังคม ประเทศและ โดยเป็นการผสมผสานระหว่างการศึกษา ๔. การปฏิรูปการเรียนรู้แห่งศตวรรษท่ี

๒๕๘ จ. ด้านการศึกษา (๔) ปรับปรุงการ สากล สามารถระดมทรัพยากร และบุคคล ท้ังสามรูปแบบ เพ่ือให้สามารถพัฒนา ๒๑ และสง่ เสรมิ การเรยี นรู้ตลอดชีวติ

จัดการเรียนการสอนทุกระดับเพ่ือให้ เพื่อความเป็นหุ้นส่วนในการจัดการศึกษา การศึกษาและคุณภาพชีวิตของประชาชนได้ ๕. นโยบายของรัฐบาลที่แถลงต่อ

ผู้เรียนสามารถเรียนได้ตามความถนัด และ ตลอดชีวิตได้อย่างมีคุณภาพ เพื่อชีวิต อย่างต่อเนื่อง แต่เน่ืองจากกลไกและ สภานิติบัญญัติแห่งชาติ เม่ือวันศุกร์ที่ ๑๒

ปรับปรุงโครงสร้างของหน่วยงานท่ี สังคม ความม่ันคง ความมั่งคั่งของชาติ การดาเนินการเกี่ยวกับการจัดการศึกษา กนั ยายน ๒๕๕๗

เก่ียวข้อง โดยสอดคลอ้ งกนั ท้งั ในระดับชาติ อย่างยั่งยืน พัฒนาประเทศอย่างต่อเน่ือง นอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย

และระดบั พนื้ ท่ี เพ่อื ให้ประชาชนทุกช่วงวัย โดยรัฐมีหน้าที่ดาเนินการ กากับ ส่งเสริม ยังไม่มีกฎหมายเฉพาะรองรับ ดังนั้น เพ่ือให้

เป็นคนดี มีวินัย ภูมิใจในชาติ สามารถ สนับสนุนความร่วมมือรูปแบบต่างๆ และ เป็นไปตามแนวทางและเป้าหมายดังกล่าว

เชี่ยวชาญได้ตามความถนัดและรับผิดชอบ สร้างแรงจูงใจในการจัดบริการ ทาง สมควรให้มีกฎหมายเพื่อส่งเสริมและ

ต่อครอบครัว ชุมชน สังคมและประเทศชาติ การศึกษาตลอดชีวิต ของภาคีเครือข่ายทุก สนับสนุนการจัดการศึกษานอกระบบและ

ประชาชนมีสิทธิในการจัดและรับบริการ ภาคส่วนและผู้รับบริการ ตามแนวทาง การศึกษาตามอัธยาศัยให้เป็นไปอย่าง

การเรียนรู้ตลอดชีวิตได้อย่างมีคุณภาพ ประชารัฐ เพื่อให้การศึกษาตลอดชีวิตมี มีระบบและต่อเน่ือง มีการบริหารและ

และสร้างธรรมาภิบาลของการส่งเสริมการ คุณภาพได้มาตรฐานสากลและเสริมสร้าง จัดการศึกษาท่ีมีประสิทธิภาพเพื่อทาให้

เรียนรู้ตลอดชีวิต จึงจาเป็นต้องตรา ความม่ันคงตามนโยบายของชาติได้ ประชาชนได้มีโอกาสเรียนรู้ และสามารถ

พระราชบญั ญตั ินี้ รวมทง้ั ประชาชนมสี ทิ ธิจดั การศกึ ษาตลอด พัฒนาคุณภาพชีวิตของตนได้ตามศักยภาพ

ชีวิตโดยบูรณาการการศึกษาทุกรูปแบบ เป็นสังคมแห่งการเรียนรู้และภูมิปัญญา

หรือรูปแบบใดรูปแบบหน่ึงท่ีเหมาะสม อันจะมีผลในการพัฒนากาลังคนและ

ตามความต้องการและความจาเป็นของ ประเทศชาติให้เจริญก้าวหน้าต่อไป

ผู้รับบริการ เพือ่ นาไปสู่การได้รับโอกาสและ จึงจาเปน็ ต้องตราพระราชบญั ญตั นิ ้ี

3

รา่ งพระราชบัญญัตสิ ง่ เสริมการเรยี นรู้ รา่ งพระราชบญั ญัตกิ ารศึกษาตลอดชวี ิต พระราชบัญญัตสิ ง่ เสริมการศกึ ษานอก คาชี้แจง/เหตุผล
ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. …. ระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั พ.ศ.

(ฉบบั สปท.) ๒๕๕๑

ความท่ัวถึงในการจัดการศึกษาตลอดชีวิต
ตามความต้องการของประชาชนทุกช่วงวัย
ในประเทศ ให้รัฐบาลและทุกภาคส่วน
ต้องปฏิบัติอย่างต่อเนื่อง จึงจาเป็นต้อง
ตราพระราชบญั ญัติน้ี

มาตรา ๑ พระราชบัญญตั ิน้ีเรยี กว่า มาตรา ๑ พระราชบัญญัตินี้เรียกว่า มาตรา ๑ พระราชบัญญัติน้ีเรียกว่า ปรับปรุงให้เป็นไปตามรูปแบบการ

“พระราชบัญญัติส่งเสริมการเรียนรู้ตลอด “พระราชบัญญัติการศึกษาตลอดชีวิต “พระราชบัญญัติส่งเสริมการศึกษานอก ตรากฎหมาย

ชีวติ พ.ศ. ....” พ.ศ. ....” ระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย พ.ศ.

๒๕๕๑”

มาตรา ๒ พระราชบัญญัตินี้ มาตรา ๒ พระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ มาตรา ๒ พระราชบัญญัติน้ีให้ใช้ ปรบั ปรุงให้เปน็ ไปตามรปู แบบการ

ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจากวันประกาศ ตั้งแต่วันถัดจากวันประกาศในราชกิจจา บังคับตั้งแต่วันถัดจากวันประกาศใน ตรากฎหมาย

ในราชกิจจานเุ บกษา เปน็ ตน้ ไป นเุ บกษา เปน็ ตน้ ไป ราชกจิ จานุเบกษา เปน็ ตน้ ไป

มาตรา ๓ ให้ยกเลิกพระราชบัญญัติ มาตรา ๓ ให้ยกเลิกพระราชบัญญัติ ไม่มีบญั ญัติไว้ ปรับปรุงให้เป็นไปตามเจตนารมณ์
ของกฎหมายและทิศทางของประเทศ
ส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษา ส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษา ดังต่อไปน้ี

ตามอัธยาศัย พ.ศ. ๒๕๕๑ และให้ใช้ ตามอัธยาศัย พ.ศ. ๒๕๕๑ และให้ใช้ ๑. รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
พุทธศักราช ๒๕๖๐
พระราชบญั ญัตนิ ้แี ทน พระราชบญั ญตั ินี้แทน
๒. ยทุ ธศาสตรช์ าติ (พ.ศ. ๒๕๖๑ -๒๕๘๐)
บรรดากฎหมาย กฎ ข้อบังคับ บรรดาบทกฎหมาย กฎ ข้อบังคับ

ระเบียบ ประกาศ และคาสัง่ อ่นื ในสว่ นที่ ระเบียบ ประกาศ และคาส่ังอื่นในส่วนท่ีได้

4

รา่ งพระราชบญั ญัติส่งเสริมการเรียนรู้ รา่ งพระราชบัญญัตกิ ารศึกษาตลอดชีวติ พระราชบญั ญัตสิ ่งเสริมการศกึ ษานอก คาชแ้ี จง/เหตผุ ล
ระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั พ.ศ.
ตลอดชีวิต พ.ศ. …. พ.ศ. …. ๓. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม
๒๕๕๑ แหง่ ชาติ ฉบับท่ี ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)
(ฉบับ สปท.)
๔. การปฏิรปู การเรียนรู้แหง่ ศตวรรษ
ได้บัญญัติไว้แล้วในพระราชบัญญัตินี้ บัญญัติไว้แล้วพระราชบัญญัติน้ี หรือซึ่งขัด ท่ี ๒๑ และส่งเสรมิ การเรยี นรู้ตลอดชวี ติ

หรือซ่ึงขัดหรือแย้งกับบทบัญญัติแห่ง หรือแยง้ กบั บทบัญญตั ิแหง่ พระราชบญั ญัติน้ี

พระราชบัญญัติน้ี ให้ใช้พระราชบัญญัติ ให้ใช้พระราชบญั ญตั นิ ้ีแทน

นแ้ี ทน

มาตรา ๔ พระราชบัญญัติน้ีไม่ใช้ ไม่มีบัญญัตไิ ว้ มาตรา ๓ พระราชบัญญัติน้ีไม่ใช้ เน่ืองจากการส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชวี ิต
บังคับกับการส่งเสริมการเรียนรู้ตลอด บังคับกับการจัดการศึกษานอกระบบและ ที่ดาเนินการโดยสถาบันอุดมศึกษาแต่ละ
ชีวติ ซึง่ ดาเนนิ การโดยสถาบนั อุดมศึกษา การศึกษาตามอัธยาศัย ซึ่งดาเนินการโดย สถาบันจะสามารถกาหนดกฎหมายเป็นการ
ข อ ง รั ฐ แ ล ะ เ อ ก ช น ต า ม ก ฎ ห ม า ย ที่ สถาบันอุดมศึกษาของรัฐและเอกชนตาม เฉพาะได้
เกี่ยวกบั สถาบันอดุ มศึกษาท่ีได้บญั ญัติไว้ กฎหมายที่เกี่ยวกับสถาบันอุดมศึกษาท่ีได้
แล้ว บญั ญตั ิไวแ้ ลว้

มาตรา ๕ ในพระราชบัญญตั นิ ้ี มาตรา ๔ พระราชบัญญัตนิ ี้ มาตรา ๔ ในพระราชบัญญตั ิน้ี ให้มกี ารบัญญตั ไิ ว้ในร่างพระราชบัญญัติ
“การเรียนรู้” หมายความว่า ไม่มบี ญั ญัตไิ ว้ ไม่มบี ัญญัติไว้ ส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต พ.ศ. …. เพ่ือเป็น
พ้ืนฐานในการสร้างความเข้าใจในการบังคับใช้
การเปล่ียนแปลงพฤติกรรมอย่างถาวร กฎหมาย
ของบุคคลอันเป็นผลมาจากการได้รับ
ความรู้และประสบการณ์ทั้งจากการ
ฝึกฝนและการมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่นและ
ส่งิ แวดล้อมรอบตัว

5

ร่างพระราชบญั ญัติส่งเสริมการเรียนรู้ รา่ งพระราชบัญญตั กิ ารศึกษาตลอดชวี ติ พระราชบญั ญัติสง่ เสริมการศกึ ษานอก คาช้ีแจง/เหตผุ ล
ระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั พ.ศ.
ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. …. ปรับปรุงให้เป็นไปตามเจตนารมณ์
๒๕๕๑ ของกฎหมายและทิศทางของประเทศ
(ฉบบั สปท.) ดงั ต่อไปน้ี
ไมม่ ีบญั ญตั ิไว้
“กระบวนการเรียนรู้ตลอดชีวิต” “กระบวนการจัดการเรียนรู้ในชุมชน” ๑. รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักร
ไทย พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๐
หมายความว่า ขั้นตอนในการพัฒนา หมายความว่า การบรูณาการระหว่างการ
๒. ยทุ ธศาสตร์ชาติ (พ.ศ. ๒๕๖๑ -๒๕๘๐)
ดูแล ฝึกฝน อบรม บ่มเพาะ และจัด ดารงชีวิต การทางาน และการเรียนรู้ ท้ังท่ี ๓. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม
แหง่ ชาติ ฉบับที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)
กระบวนการเรียนรู้ที่บูรณาการระหว่าง เป็นทางการและไม่เป็นทางการ ด้วยการใช้ ๔. การปฏิรูปการเรียนรู้แห่งศตวรรษที่
๒๑ และสง่ เสริมการเรยี นร้ตู ลอดชีวติ
การศึกษาเพื่อคุณวุฒิตามระดับใน องค์ความรู้หรือภูมิปัญญาในชุมชนร่วมกับ

รูปแบบการศึกษานอกระบบ การศึกษา เทคโนโลยีและนวัตกรรมท่ีเหมาะสมจาก

เพ่ือการดารงชีวิต และการศึกษาตาม ภายนอกอยา่ งผสมกลมกลืน โดยกระบวนการ

อัธยาศัย เพื่อให้บุคคลสามารถพัฒนา มีส่วนร่วม และใช้ชุมชนเปน็ ฐาน เพ่อื เป้าหมาย

ตนเองเพ่ือประกอบอาชีพ หรือยกระดับ การพัฒนาคุณภาพชีวิตที่พอเพียงตามวิถี

คุณภาพชีวิตไดอ้ ย่างต่อเนือ่ งตลอดชีวิต ชุมชนและสามารถปรับตัวได้ทันกับสภาพ

การเปลยี่ นแปลงทางสงั คมโลก

“การศึกษาเพื่อคุณวุฒิตามระดับใน ไมม่ ีบญั ญตั ิไว้ “การศึกษานอกระบบ” หมายความว่า ปรับปรุงให้เป็นไปตามเจตนารมณ์ของ
รูปแบบการศกึ ษานอกระบบ” หมายความว่า กิจกรรมการศึกษาท่ีมีกลุ่ มเป้าหมาย มาตรา ๕๔ วรรคสาม และมาตรา ๒๕๘ จ.
การศึกษาที่ได้รับคุณวุฒิการศึกษา ซึ่งมี ผู้รับบริการและวัตถุประสงค์ของการเรียนรู้ ด้านการศึกษา (๔) ตามรัฐธรรมนูญ
ความยืดหยุ่นในการกาหนดจุดมุ่งหมาย ท่ีชัดเจน มีรูปแบบ หลักสูตร วิธีการจัด แหง่ ราชอาณาจักรไทย พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๐
รูปแบบ วิธกี ารจัดการศกึ ษา ระยะเวลาของ และระยะเวลาเรียน หรือฝึกอบรมที่
การศึกษา การวัดและประเมินผลซ่ึงเป็น ยืดหยุ่นและหลากหลายตามสภาพความ
เง่ือนไขสาคัญของการสาเร็จการศึกษา ต้องการแล ะศักยภา พใน การ เรี ยน รู้ ข อง
โดยเนื้อหาและหลักสูตรจะต้องมีความ กลุ่มเป้าหมายนั้นและมีวิธีการวัดผลและ
ประเมินผลการเรียนรู้ท่ีมีมาตรฐานเพื่อรับ

6

ร่างพระราชบญั ญตั ิส่งเสริมการเรียนรู้ ร่างพระราชบญั ญตั ิการศึกษาตลอดชวี ติ พระราชบัญญัติสง่ เสริมการศึกษานอก คาชแี้ จง/เหตุผล

ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. …. ระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัย พ.ศ.

(ฉบบั สปท.) ๒๕๕๑

เหมาะสมและสอดคล้องกบั สภาพปัญหาและ คุณวุฒิทางการศึกษาหรือเพ่ือจัดระดับผล

ความตอ้ งการของผู้รบั บรกิ าร การเรยี นรู้

“การศึกษาเพื่อการดารงชีวิต” ไม่มีบัญญตั ไิ ว้ ไมม่ ีบัญญัติไว้ ปรับปรุงให้เป็นไปตามเจตนารมณ์ของ
หมายความว่า การศึกษาและการเรยี นรู้ มาตรา ๕๔ วรรคสาม และมาตรา ๒๕๘ จ.
เพ่ือพัฒนาศักยภาพ พัฒนาทักษะชีวิต ด้านการศึกษา (๔) ตามรัฐธรรมนูญ
พัฒนาทักษะและความเช่ียวชาญเฉพาะ แห่งราชอาณาจักรไทย พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๐
ด้ า น ต า ม ค ว า ม ถ นั ด ใ น ก า ร ป ร ะ ก อ บ
อาชีพและการมีรายได้ รวมท้ังยกระดับ
คุณภาพชีวิตหรือค้นหาความสุขในการ
ดารงชีวติ ของผ้รู ับบริการ

“การศึ กษาตามอั ธ ยาศั ย ” ไมม่ บี ญั ญตั ิไว้ “การศึกษาตามอัธยาศัย” หมายความว่า ปรับปรุงให้เป็นไปตามเจตนารมณ์ของ
หมายความว่า การเรียนรู้ด้วยตนเองในวิถี กิจกรรมการเรียนรู้ในวิถีชีวิตประจาวันของ มาตรา ๕๔ วรรคสาม และมาตรา ๒๕๘ จ.
ชีวิต ประจาวัน สามารถเลือกที่จะเรียนรู้ได้ บุคคล ซึ่งบุคคลสามารถเลือกท่ีจะเรียนรู้ได้ ด้านการศึกษา (๔) ตามรัฐธรรมนูญ
อย่างต่อเน่ืองตลอดชีวิตตามความสนใจ อย่างต่อเนื่องตลอดชีวิต ตามความสนใจ แหง่ ราชอาณาจักรไทย พุทธศกั ราช ๒๕๖๐
ความต้องการ โอกาส ความพร้อม และ ความตอ้ งการ โอกาส ความพร้อมและศักยภาพ
ศักยภาพในการเรียนรู้แต่ละบุคคลโดย ในการเรียนรู้ของแต่ละบคุ คล
ศึกษาจากบุคคลประสบการณ์ สังคม
สภาพแวดล้อม ส่ือ หรือช่องทางการเรียนรู้

7

รา่ งพระราชบัญญัตสิ ง่ เสริมการเรยี นรู้ รา่ งพระราชบัญญัติการศึกษาตลอดชีวติ พระราชบญั ญัตสิ ่งเสริมการศึกษานอก คาชี้แจง/เหตุผล
ระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย พ.ศ.
ตลอดชีวิต พ.ศ. …. พ.ศ. ….
๒๕๕๑
(ฉบบั สปท.)

อื่น ทั้งนี้ สามารถนาไปใช้ประโยชน์และ

เทียบโอนผลการเรยี นได้

“การศึกษาทางเลือก” หมายความ ไม่มบี ญั ญตั ิไว้ ไมม่ บี ัญญัตไิ ว้ เป็นการระบุความหมายของคาว่า
ว่า การศึกษาที่ออกแบบมาเพื่อรองรับ “การศึกษาทางเลือก” ให้มีความชัดเจน
ย่ิงขน้ึ
ความต้องการขอผู้รับบริการที่สอดคล้อง

กับปรัชญาความเชื่อของบุคคล

“ผู้รับบริการ” หมายความว่า “ผรู้ ับบริการ” หมายความว่า ประชาชน ไม่มีระบุไว้ในบทนิยามแต่ปรากฏ ไมไ่ ดร้ ะบุไว้ในบทนยิ าม
ประชาชนทุกชว่ งวัยท่ีเรยี นรูต้ ลอดชวี ติ ทุกช่วงวัยเข้าถึงบริการอยา่ งต่อเนื่อง เพ่ือให้ ในบทบัญญตั มิ าตราอื่น

ไดร้ ับการศึกษาตลอดชีวิตตาพระราชบัญญัตินี้

“หน่วยงานการศึกษา” หมายความว่า “หน่วยงานการศึกษา” หมายความว่า ไมม่ รี ะบไุ ว้ในบทนิยาม ปรับปรุงให้เป็นไปตามกฎหมายว่า
หน่วยงานการศึกษาในสังกัดสานักงาน หน่วยงานการศึกษาในสังกัดสานักงาน ด้วยระเบียบข้าราชการครูและบุคลากร
ตามกฎหมายว่าด้วยระเบียบข้าราชการครู คณะกรรมการการศึ กษาตลอดชีวิต ทางการศกึ ษาและกฎหมายอน่ื ท่ีเก่ียวข้อง
และบุคลากรทางการศึกษาและกฎหมาย ตามกฎหมายว่าด้วยระเบียบข้าราชการครู
อ่นื ท่ีเกี่ยวข้อง
และบุคลากรทางการศกึ ษา

“สานักงานส่งเสริมการเรียนรู้ตลอด “สานักงานการศึกษาตลอดชีวิตจังหวัด” ไมม่ รี ะบไุ ว้ในบทนิยาม ปรับปรุงให้เป็นไปตามเจตนารมณ์ของ
ชีวิตจังหวัด” ให้หมายความรวมถึง หมายความว่า สานักงานการศึกษาตลอด มาตรา ๕๔ วรรคสาม และมาตรา ๒๕๘

ชวี ิตจังหวัดและกรงุ เทพมหานคร

8

ร่างพระราชบัญญัตสิ ง่ เสริมการเรยี นรู้ ร่างพระราชบัญญัติการศึกษาตลอดชวี ิต พระราชบญั ญัตสิ ง่ เสริมการศกึ ษานอก คาช้ีแจง/เหตุผล
ระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั พ.ศ.
ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. …. จ. ด้านการศึกษา (๔) ตามรัฐธรรมนูญ
๒๕๕๑ แห่งราชอาณาจักรไทย พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๐
(ฉบับ สปท.)

สานักงานส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต

กรุงเทพมหานคร

“สถานศึกษา” หมายความว่า “สถานศึกษา” หมายความว่า “สถานศึ กษา” หมายความว่ า เพ่ือให้เกิดความชัดแจ้งในสภาพการณ์

สถานศึกษาท่ีจัด ส่งเสริม สนับสนุน สถานศึกษาท่ีจัด ส่งเสริม สนับสนุน และ สถานศึกษาที่จัดการศึกษานอกระบบและ ท่ีเปลี่ยนแปลงไป

และประสานงาน การเรียนรู้ตลอดชีวิต ประสานงานการศึกษาตลอดชีวิตในสังกัด การศึกษาตามอัธยาศัยในสานักงานส่งเสริม

ในสงั กดั สานักงาน และภาคีเครอื ขา่ ย สานักงานคณะกรรมการศึกษาตลอดชีวิต การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย

และภาคเี ครอื ขา่ ย

“ภาคีเครือข่าย” หมายความว่า “ภาคีเครือข่าย” หมายความว่าส่วน “ภาคีเครือข่าย” หมายความว่า เพื่อให้เป็นไปตามเจตนารมณ์ของ

ส่วนราชการสังกัดอื่น องค์การมหาชน ราชการสังกัดอ่ืน องค์การมหาชน องค์กรใน บุคคล ครอบครัว ชุมชน องคก์ รชมุ ชน องค์กร รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย

องค์กรในกากับของรัฐ รัฐวิสาหกิจ องค์กร กากับของรัฐ รัฐวิสาหกิจ องค์กรปกครอง ปกครองส่วนท้องถิ่น องค์กรเอกชน องค์กร พุทธศักราช ๒๕๖๐ มาตรา ๕๔ วรรคสาม

ปกครองส่วนท้องถ่ิน ภาคเอกชนและ ส่วนท้องถ่ิน และเอกชน หรือท่ีเรียกชื่อเป็น วิชาชีพ สถาบันศาสนา สถานประกอบการ

ประชาชนหรือที่เรียกชื่อเป็นอย่างอ่ืน อย่างอื่น ที่มีส่วนร่วมในการจัด ส่งเสริม และองค์กรอ่ืน รวมท้ังสถานศึกษาอื่นที่มิได้

ท่ีจัดหรือร่วมจัด และส่งเสริม สนับสนุน สนับสนุน ดาเนนิ งานการศกึ ษาตลอดชวี ติ สังกัดสานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบ

การเรียนร้ตู ลอดชีวติ และการศึกษาตามอัธยาศัยที่มีส่วนร่วมหรือ

มีวัตถุประสงค์ในการดาเนินงานการศึกษา

นอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั

9

รา่ งพระราชบัญญัตสิ ่งเสริมการเรยี นรู้ รา่ งพระราชบญั ญตั ิการศกึ ษาตลอดชีวติ พระราชบัญญัตสิ ่งเสริมการศึกษานอก คาช้ีแจง/เหตผุ ล

ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. …. ระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั พ.ศ.

(ฉบบั สปท.) ๒๕๕๑

“คณะกรรมการ” หมายความวา่ “คณะกรรมการ” หมายความวา่ “คณะกรรมการ” หมายความว่า ปรับปรุงให้เป็นไปตามเจตนารมณ์

คณะกรรมการส่งเสริมการเรียนรู้ตลอด คณะกรรมการการศกึ ษาตลอดชวี ติ คณะกรรมการส่งเสริมสนับสนุนและประสาน ของกฎหมายและทิศทางของประเทศ

ชวี ิต ความร่วมมือการศึกษานอกระบบและ ดงั ต่อไปน้ี

การศึกษาตามอัธยาศัย ตามกฎหมายว่าด้วย ๑. รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย

ระเบยี บบรหิ ารราชการกระทรวงศกึ ษาธิการ พุทธศกั ราช ๒๕๖๐

๒. ยุทธศาสตรช์ าติ (พ.ศ. ๒๕๖๑ -๒๕๘๐)

๓. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม

แหง่ ชาติ ฉบบั ที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๔. การปฏิรปู การเรยี นรแู้ ห่งศตวรรษท่ี

๒๑ และส่งเสรมิ การเรียนรูต้ ลอดชีวติ

“สานักงาน” หมายความวา่ สานักงาน “สานักงาน” หมายความว่า สานักงาน “สานกั งาน” หมายความวา่ สานกั งาน ปรับปรุงให้เป็นไปตามเจตนารมณ์

คณะกรรมการส่งเสริมการเรียนรู้ตลอด คณะกรรมการการศึกษาตลอดชีวิต เรียก ส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษา ของกฎหมายและทิศทางของประเทศ

ชวี ิต โดยยอ่ ว่า “สานักงาน กศช.” ตามอธั ยาศยั ดังต่อไปนี้

๑. รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย

พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๐

๒. ยทุ ธศาสตร์ชาติ (พ.ศ. ๒๕๖๑ -๒๕๘๐)

๓. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม

แหง่ ชาติ ฉบบั ที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๔. การปฏริ ปู การเรียนรแู้ ห่งศตวรรษ

ที่ ๒๑ และส่งเสรมิ การเรียนรู้ตลอดชีวติ

10

รา่ งพระราชบญั ญตั สิ ่งเสริมการเรยี นรู้ ร่างพระราชบญั ญตั ิการศึกษาตลอดชวี ติ พระราชบญั ญัตสิ ่งเสริมการศกึ ษานอก คาชี้แจง/เหตผุ ล

ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. …. ระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั พ.ศ.

(ฉบับ สปท.) ๒๕๕๑

“เลขาธิการ” หมายความว่า “เลขาธิการ” หมายความวา่ เลขาธกิ าร ไม่มีในบทนิยามแต่ได้บัญญัติไว้ในมาตรา เพื่อให้เป็นไปตามเจตนารมณ์ของ

เลขาธกิ ารคณะกรรมการส่งเสริมการเรียนรู้ สานกั งานคณะกรรมการการศึกษาตลอดชวี ติ ๑๔ ของพระราชบัญญัติส่งเสริมการศึกษา รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย

ตลอดชวี ิต นอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย พุทธศกั ราช ๒๕๖๐ มาตรา ๕๔ วรรคสาม

พ.ศ. ๒๕๕๑ และกฎหมายท่ีเกี่ยวขอ้ ง

“กระทรวง” หมายความว่า “ ก ร ะ ท ร ว ง ” ห ม า ย ค ว า ม ว่ า ไม่มบี ญั ญัตไิ ว้ เพ่ือระบุสังกดั ส่วนราชการ

กระทรวงศกึ ษาธกิ าร กระทรวงศกึ ษาธกิ าร

“รฐั มนตรี” หมายความว่า รัฐมนตรี “รัฐมนตรี” หมายความว่า รัฐมนตรี “รัฐมนตรี” หมายความว่า รัฐมนตรี เพ่ือให้ชัดแจ้งในการออกกฎหมาย

ผู้รกั ษาการตามพระราชบญั ญัตนิ ้ี ผู้รกั ษาการตามพระราชบญั ญตั นิ ้ี ผู้รกั ษาการตามพระราชบัญญัตนิ ้ี ประกอบพระราชบัญญัติน้ี

ไมม่ บี ัญญัตไิ ว้ “การเรียนรตู้ ลอดชวี ติ ” หมายความว่า ไมม่ ีบญั ญตั ไิ ว้ ปรับปรุงให้เป็นไปตามเจตนารมณ์
การเปลี่ยนแปลงและพัฒนาท่ีเกิดข้ึนใน ของกฎหมายและทิศทางของประเทศ
บุคคลอันเป็นผลมาจากการได้รับความรู้ ดงั ตอ่ ไปนี้
ทกั ษะ หรอื ประสบการณ์ และเจตคตอิ ยา่ ง
ตอ่ เนื่องทุกชว่ งวัยของชวี ิต ๑. รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๐

๒. ยทุ ธศาสตรช์ าติ (พ.ศ. ๒๕๖๑ -๒๕๘๐)
๓. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม
แหง่ ชาติ ฉบับที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)
๔. การปฏิรปู การเรียนร้แู ห่งศตวรรษที่
๒๑ และส่งเสริมการเรียนรูต้ ลอดชีวิต

11

ร่างพระราชบญั ญตั ิสง่ เสริมการเรียนรู้ รา่ งพระราชบัญญัติการศึกษาตลอดชวี ติ พระราชบัญญัตสิ ง่ เสริมการศกึ ษานอก คาช้ีแจง/เหตผุ ล
ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. …. ระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั พ.ศ.
ปรับปรุงให้เป็นไปตามเจตนารมณ์
ไม่มบี ัญญตั ิไว้ (ฉบับ สปท.) ๒๕๕๑ ของกฎหมายและทิศทางของประเทศ
ดงั ตอ่ ไปนี้
“การศึกษาตลอดชีวิต” หมายความว่า ไมม่ ีบญั ญัติไว้
กร ะบ ว น กา ร จั ด กา ร ศึ กษา ท่ี ผ ส มผ ส า น ๑. รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
ระหว่างการศึกษาในระบบ การศึกษา พุทธศกั ราช ๒๕๖๐
นอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัย
ทุกรูปแบบเพ่ือให้ประชาชนทุกช่วงวัยที่ ๒. ยทุ ธศาสตรช์ าติ (พ.ศ. ๒๕๖๑ -๒๕๘๐)
ไม่สามารถเข้ารับการศึกษาในระบบ มีความ ๓. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม
เช่ียวชาญตามความถนัดของตน มีโอกาส แหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)
ได้รับการศึกษาอย่างต่อเน่ืองตลอดชีวิตมี ๔. การปฏิรูปการเรียนรู้แห่งศตวรรษท่ี
ความสัมพันธ์กับวิถีชีวิต ให้ความรู้ ทักษะ ๒๑ และสง่ เสรมิ การเรียนร้ตู ลอดชวี ิต
และประสบการณ์ อย่ างเ พี ยงพอต่ อ การ
ดารงชีวิต ประกอบอาชีพ และสามารถรู้เท่า
ทัน ปรับตัวเข้ากับสิ่งแวดล้อม สังคมที่
เปล่ยี นแปลงได้อย่างเหมาะสม

ไมม่ บี ัญญตั ิไว้ “สานักงานการศึกษาตลอดชีวิตอาเภอ” ไมม่ บี ญั ญตั ไิ ว้ เพื่ อให้ เป็ นไปตามเจ ตนารมณ์ ของ
หมายความวา่ สานกั งานการศึกษาตลอดชีวิต กฎหมายว่าด้วยระเบียบบริหารราชการ
อาเภอและเขต กระทรวงท่ียังไม่มีสานกั งานระดับอาเภอ

ไมม่ ีบัญญัติไว้ “เอกชน” หมายความว่า บุคคล ไมม่ ีบญั ญัตไิ ว้ ไ ด้ บั ญ ญั ติ ไ ว้ ใ น บ ท นิ ย า ม ข อ ง ภ า คี
ครอบครัว องค์กรชมุ ชน องคก์ รเอกชน องค์กร เครือข่าย

12

ร่างพระราชบัญญัติส่งเสริมการเรยี นรู้ รา่ งพระราชบญั ญัติการศกึ ษาตลอดชวี ติ พระราชบญั ญัติส่งเสริมการศึกษานอก คาชแ้ี จง/เหตุผล
ตลอดชีวิต พ.ศ. …. พ.ศ. …. ระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั พ.ศ.

(ฉบบั สปท.) ๒๕๕๑

วิชาชีพ สถานประกอบการ สถาบันศาสนา
หรอื ที่เรยี กชือ่ เป็นอยา่ งอื่น

มาตรา ๖ ให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวง มาตรา ๕ ให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวง มาตรา ๒๕ ให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวง กาหนดถึงอานาจหน้าท่ีของรัฐมนตรี

ศึกษาธิการรักษาการตามพระราชบัญญัติน้ี ศึกษาธิการรักษาการตามพระราช บัญญัติน้ี ศึกษาธิการรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้ ผู้รักษาการ โดยพระราชบัญญัติส่งเสริม

และมีอานาจออกกฎกระทรวง ระเบียบ และ และมีอานาจออกกฎกระทรวง ประกาศ ตีความ และมีอานาจออกกฎกระทรวงและประกาศ การเรียนรู้ตลอดชีวิต พ.ศ. …. ให้สามารถ

ประกาศเพื่อปฏบิ ตั ิการตามพระราชบัญญัตินี้ และวินิจฉัยชี้ขาดปัญหาอันเกี่ยวกับการปฏิบัติ กระทรวงเพอ่ื ปฏิบตั กิ ารตามพระราชบัญญตั นิ ี้ ออกกฎกระทรวง ระเบียบ และประกาศ

กฎกระทรวง ระเบียบและประกาศน้ัน ตามพระราชบัญญัตนิ ้ี กฎกระทรวงและประกาศน้ัน เม่ือได้ เพื่อปฏิบัติราชการตามพระราชบัญญัติ

เม่ือได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษาแล้ว กฎกระทรวงและประกาศนั้น เม่ือได้ ประกาศในพระราชกิจจานุเบกษาแล้วให้ใช้ และมีผลใช้บังคับได้ต่อเม่ือประกาศ

ให้ใช้บงั คับได้ ประกาศในราชกิจจานุเบกษาแล้ว ให้ใช้บังคับ บังคบั ได้ ในราชกิจจานุเบกษาแล้ว

ได้

มาตรา ๗ การส่งเสริมการเรียนรู้ มาตรา ๖ การศึกษาตลอดชีวิ ต มาตรา ๗ การส่งเสริมการศึกษานอก เป้าหมายการส่งเสริมการเรียนรู้ตลอด

ตลอดชวี ติ มเี ปา้ หมาย ดังตอ่ ไปน้ี มีเป้าหมาย ดังตอ่ ไปนี้ ระบบ ให้ดาเนินการเพ่ือเป้าหมายในเร่ือง ชีวิตบัญญัติให้สอดคล้องกับเจตนารมณ์

(๑) เป็นการเรียนเพื่อรู้การเรียนรู้ (๑) เป็นการศึกษาเพื่อทางรอด เพื่อ ดังตอ่ ไปนี้ ของ รั ฐ ธ ร ร มนู ญ แห่ งร า ช อ า ณ าจั ก ร ไ ท ย

เพื่อปฏิบัติได้จริง การเรียนรู้เพื่อที่จะอยู่ ชีวิต สังคม ความม่ันคง และความม่ังคั่งของ (๑) ประชาชนได้รับการศึกษาอย่าง พุทธศักราช ๒๕๖๐ และกฎหมายอื่นท่ี

ร่วมกัน และการเรียนรู้เพ่ือชีวิต โดย ชาติอย่างยั่งยืน และพัฒนาประเทศอย่าง ต่อเนื่อง เพ่ือพัฒนาศักยภาพกาลังคนและ เกยี่ วข้อง

กระบวนการเรียนรู้ตลอดชีวติ ตอ่ เนื่อง โดยกระบวนการเรยี นรูใ้ นชุมชน สังคม ที่ใช้ความรู้ และภูมิปัญญาเป็นฐานใน

(๒) เปน็ การพัฒนาผรู้ ับบริการให้เป็น (๒) เป็นการพัฒนาประชาชนทุกช่วงวัย การพัฒนาท้ังด้านเศรษฐกิจ สังคมสิ่งแวดล้อม

คนดี มีวินัย ภูมิใจในชาติ สามารถเช่ียวชาญ ให้เป็นคนดี มีวินัย ภูมิใจในชาติ มีความ ความม่นั คง และคณุ ภาพชีวิต ทั้งนี้ ตามแนวทาง

เช่ียวชาญตามความถนัดของตน และมีความ พฒั นาประเทศ

13

รา่ งพระราชบัญญัติสง่ เสริมการเรียนรู้ ร่างพระราชบัญญัติการศึกษาตลอดชีวิต พระราชบัญญัติส่งเสริมการศึกษานอก คาช้แี จง/เหตผุ ล

ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. …. ระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย พ.ศ.

(ฉบบั สปท.) ๒๕๕๑

ได้ตามความถนัดและรับผิดชอบต่อครอบครัว รับผิดชอบต่อครอบครัว ชุมชน สังคม และ (๒) ภาคเี ครือขา่ ยเกิดแรงจงู ใจและมี

ชมุ ชน สังคม และประเทศชาติ ประเทศชาติ สามารถดาเนินชีวิตตามหลัก ความพร้อมในการมีส่วนร่วมเพ่ือจัดกิจกรรม

(๓) เป็นการระดมทรัพยากรเพื่อ ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และการ การศกึ ษา

เสริมสร้าง พัฒนา และลดความเหล่ือม เปลีย่ นแปลงของสังคมโลก

ล้าในการจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิตได้ (๓) เป็นการศึกษาเพ่ือภูมิสังคมและ มาตรา ๘ การส่งเสริมการศึกษา

อย่างมีคุณภาพ รู้เท่าทันการเปลี่ยนแปลงทั้งระดับท้องถ่ิน ตามอัธยาศัย ให้ดาเนินการเพ่ือเป้าหมาย

(๔) เป็นการสร้างแรงจูงใจและ ประเทศ และสากล ในเรอ่ื งดังต่อไปน้ี

พั ฒ น า ภ า คี เ ค รื อ ข่ า ย ใ น ก า ร จั ด ก า ร (๔) เป็นการระดมทรัพยากรเพื่อ (๑) ผู้เรียนได้รับความรู้และทักษะ

เรียนรูต้ ลอดชวี ติ ส่งเสริมความเป็นหุ้นสว่ นในการจัดการศึกษา พื้นฐานในการแสวงหาความรู้ท่ีจะเอ้ือ

(๕) เป็นความร่วมมือระหว่าง ตลอดชีวิตไดอ้ ย่างมีคณุ ภาพ ตอ่ การเรยี นรตู้ ลอดชวี ติ

สานักงานกับภาคีเครือข่ายในการจัด (๕) เป็นการส่งเสริมและพัฒนาภาคี (๒) ผู้เรียนได้เรยี นรสู้ าระท่ีสอดคล้อง

หรือร่วมจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิตให้มี เครือข่าย ในการจัดการศึกษาตลอดชีวิตเพ่ือ กับความสนใจและความจาเป็นในการ

คณุ ภาพและมาตรฐาน เสรมิ สร้างความม่ันคงตามนโยบายของชาติ ยกระดับคุณภาพชีวิต ท้ังในด้านการเมือง

(๖) เป็นการดาเนินการ กากบั สง่ เสริม เศรษฐกิจ สังคมและวฒั นธรรม

และสนับสนุนความร่วมมือรูปแบบต่าง ๆ และ (๓) ผู้เรียนสามารถนาความรู้ที่ได้รับ

สร้างแรงจูงใจในการจัดบริการทางการศึกษา ไปใช้ประโยชน์และเทียบโอนผลการเรียน

ของภาคีเครือข่ายและผู้รับบริการตามแนวทาง กับการศกึ ษาในระบบและการศึกษานอกระบบ

ประชารฐั

14

ร่างพระราชบญั ญตั ิสง่ เสริมการเรียนรู้ ร่างพระราชบัญญตั ิการศึกษาตลอดชีวิต พระราชบัญญัติส่งเสริมการศึกษานอก คาชี้แจง/เหตผุ ล
ระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั พ.ศ.
ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. …. ๑. สารบัญญัติท่ีปรับปรุงใหม่เพื่อเปิด
๒๕๕๑ โอกาสและสร้างความเสมอภาคในการเรียนรู้
(ฉบับ สปท.) ตลอดชีวิต ให้ประชาชนมีสิทธิจัดและรับ
ไม่มีบัญญตั ิไว้ บรกิ ารการเรียนรู้ตลอดชีวติ ในระบบ การศกึ ษา
มาตรา ๘ การเรียนรู้ตลอดชีวิตให้ มาตรา ๗ ประชาชนมีสิทธิจัดรับบริการ เพ่ือคุณวุฒิตามระดับรูปแบบการศึกษานอก
ระบบ การศึกษาเพ่ือการดารงชีวิตและ
ประชาชนและภาคีเครือข่ายท้ังภาครัฐ การศึกษาตลอดชีวิตและการพัฒนาทักษะชีวิต การศึกษาตามอัธยาศัย

ภาคเอกชน มีสิทธิจัดและรับบริการการ อย่างต่อเนื่องโดยบูรณาการการศึกษาทุก ๒. เพ่ือกากับคุณภาพและมาตรฐานให้
ภาคีเครือข่ายที่เป็นภาคเอกชนและประชาชน
เรียนรู้ตลอดชีวิต โดยเริ่มตั้งแต่ครอบครัว รูปแบบหรือรูปแบบใดรูปแบบหน่ึงท่ีเหมาะสม จดแจ้งในการดาเนนิ การการเรียนรตู้ ลอดชีวติ

ไปสู่ทุกภาคส่วนของสังคมตลอดจนสร้าง ตามความต้องการและความจาเป็นของ

เครือข่ายเพ่ือแลกเปล่ียนความรู้ ทักษะ ผรู้ ับบรกิ าร

ทรัพยากร รวมทั้งบูรณาการการศึกษาทุก

ระบบหรือระบบใดระบบหน่ึงที่เหมาะสม มาตรา ๑๔ ให้สถานศึกษาและ

สอดคล้องกับศักยภาพของผู้รับบริการ หน่วยงานการศึกษาอื่นในสังกัดสานักงาน

ทั้งนี้ การจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิตโดย ทาหนา้ ท่ี สง่ เสรมิ สนบั สนุน และประสานงาน

ประชาชนและภาคีเครือข่ายท่ีเป็น การจัดการศึกษาตลอดชีวิตร่วมกับภาคี

ภาคเอกชน ใหจ้ ดแจง้ การดาเนินการ เครอื ขา่ ย

หลักเกณฑ์และวิธีการจดแจ้งการ การจัดการศึกษาตลอดชีวิตโดยภาคี

ดาเนินการ ให้เป็นไปตามที่กาหนดใน เครือข่ายที่เป็นเอกชน การศึกษาทางเลือกให้

กฎกระทรวง มีการจดแจ้งการประกอบการ ตามท่ี

คณะกรรมการกาหนด

15

ร่างพระราชบัญญตั สิ ่งเสริมการเรยี นรู้ ร่างพระราชบญั ญัติการศึกษาตลอดชีวติ พระราชบญั ญัตสิ ่งเสริมการศกึ ษานอก คาชี้แจง/เหตุผล

ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. …. ระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั พ.ศ.

(ฉบับ สปท.) ๒๕๕๑

มาตรา ๙ การจัด ส่งเสริม และ ไมม่ ีบญั ญตั ไิ ว้ มาตรา ๖ การส่งเสริมและสนับสนุน ปรับปรุงให้เป็นไปตามเจตนารมณ์

สนับสนุน การเรียนรู้ตลอดชีวิตให้ยึด การศึกษานอกระบบและการศึกษาตาม ของกฎหมายและทิศทางของประเทศ

แนวทาง ดงั ต่อไปน้ี อัธยาศยั ใหย้ ดึ หลักดังต่อไปนี้ ดงั ต่อไปน้ี

(1) การศึกษาเพ่ือคุณวุฒิตามระดับ (๑) การศึกษานอกระบบ ๑. รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย

ในรูปแบบการศึกษานอกระบบ ให้เน้นการ (ก) ความเสนอภาคในการเข้าถึง พทุ ธศักราช ๒๕๖๐

จัดและส่งเสริมการเรียนรู้ให้ผู้รับบริการ และได้รับการศึกษาอย่างกว้างขวาง ท่ัวถึง ๒. ยทุ ธศาสตรช์ าติ (พ.ศ. ๒๕๖๑ -๒๕๘๐)
ดงั ต่อไปน้ี
เป็นธรรม และมีคุณภาพ เหมาะสมกับสภาพ ๓. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม
(ก) จัดการศึกษาเพื่อคุณวุฒิ
ตามระดับในรูปแบบการศึกษานอกระบบ ระดับ ชีวิตของประชาชน แห่งชาติ ฉบับที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)
การศึกษาขั้นพื้นฐานสาหรับกลุ่มเป้าหมาย
ผู้ท่ีอยู่นอกโรงเรียน ผู้ด้อยโอกาส ผู้ที่อยู่ใน (ข) การกระจายอานาจแก่สถาน ๔. การปฏิรูปการเรยี นรู้แหง่ ศตวรรษท่ี
พื้นที่ห่างไกลทุรกันดาร วัยแรงงาน เด็กท่ีต้อง
เข้ารับการศึกษาภาคบังคับในโรงเรียนแต่มี ศึกษาและการให้ภาคีเครือข่ายมีส่วนร่วมในการ ๒๑ และส่งเสรมิ การเรียนรู้ตลอดชีวิต
ข้อจากัดและได้รับการยกเว้นตามกฎหมายท่ี
จดั การเรยี นรู้

(๒) การศึกษาตามอธั ยาศยั

(ก) การเขา้ ถงึ แหล่งการเรียนรู้

ท่ีสอดคล้องกับความสนใจและวิถีชีวิตของ

เกยี่ วขอ้ งหรอื หน่วยงานอื่นมไิ ด้ดาเนนิ การ ผู้เรียนทุกกลุม่ เปา้ หมาย

(ข) จัดการศึกษาเพื่อคุณวุฒิ (ข) การพัฒนาแหล่งเรียนรู้

ให้มีความหลากหลาย ท้ังส่วนท่ีเป็นภูมิ

ตามระดับในรูปแบบการศึกษานอกระบบ ปัญญาท้องถ่ิน และส่วนที่นาเทคโนโลยี

ระดับการศึกษาท่ีสูงกว่าการศึกษาข้ันพื้นฐาน มาใช้เพ่อื การศึกษา

สาหรับกลุ่มเป้าหมายผู้ที่อยู่นอกโรงเรียน (ค) การจัดกรอบหรือแนวทางการ
ผู้ดอ้ ยโอกาส ผู้ท่อี ยูใ่ นพ้ืนทห่ี า่ งไกลทรุ กนั ดาร เรียนรทู้ เี่ ป็นคณุ ประโยชนต์ ่อผ้เู รียน

16

ร่างพระราชบัญญตั ิส่งเสริมการเรยี นรู้ รา่ งพระราชบญั ญัติการศกึ ษาตลอดชวี ิต พระราชบญั ญัตสิ ง่ เสริมการศึกษานอก คาช้ีแจง/เหตผุ ล
ระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั พ.ศ.
ตลอดชีวิต พ.ศ. …. พ.ศ. ….
(ฉบับ สปท.) ๒๕๕๑

วัยแรงงาน เด็กท่ีต้องเข้ารับการศึกษาภาค

บังคับในโรงเรียนแต่มีข้อจากัดและได้รับการ

ยกเว้นตามกฎหมายทีเ่ กี่ยวข้อง หรอื หนว่ ยงาน

อนื่ มิได้ดาเนินการ

(ค) จัดทา พัฒนาหลักสูตร

และโปรแกรมการเรียนรู้ วิธีการจัดการเรียนรู้

ส่ือเทคโนโลยี การวิจัยและพัฒนาการวัดและ

ประเมินผลที่หลากหลายเพื่อเน้นผลสัมฤทธ์ิ

ทางการศึกษาท่ีสอดคล้องกับคุณภาพและ

มาตรฐานการศกึ ษาสู่ความเปน็ สากล

(ง) จัดใหม้ ีระบบสะสมความรู้

และประสบการณ์เพอื่ เทยี บเคียงหรือเทียบโอน

ผลการเรียน ทักษะ ความรู้ ประสบการณ์หรือ

สมรรถนะโดยใชเ้ ทคโนโลยี

(จ) จัดให้มีการเทียบระดับ

การศึกษา โดยการประมวลประสบการณ์และ

ความรู้ท่ีเป็นองค์รวมของบุคคลตามคุณลักษณะ

ที่สาคัญในด้านความรู้ ทักษะ คุณธรรม

จริยธรรมและค่านิยม เพ่ือรับรองความรู้

17

รา่ งพระราชบญั ญตั สิ ่งเสริมการเรยี นรู้ ร่างพระราชบัญญัติการศกึ ษาตลอดชีวิต พระราชบัญญัตสิ ่งเสริมการศึกษานอก คาชแ้ี จง/เหตผุ ล
ระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัย พ.ศ.
ตลอดชีวิต พ.ศ. …. พ.ศ. ….
(ฉบับ สปท.) ๒๕๕๑

ความสามารถนั้น ให้เป็นไปตามมาตรฐานการ

เรียนรเู้ ท่ากบั ระดับการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน

(ฉ) จัดการทดสอบความรู้

และประสบการณ์ด้วยวิธีการท่ีสอดคล้องกับ

คุณลักษณะของผู้รับบริการเพ่ือให้ได้รับ

คณุ วุฒทิ างการศกึ ษา

(ช) บูรณาการการเรียนรู้ด้วย

ช่องทางที่หลากหลาย เช่น ห้องสมุด

ประชาชน ศูนย์วิทยาศาสตร์เพ่ือการศึกษา

สถานีวิทยุและโทรทัศน์เพื่อการศึกษา ศูนย์

การเรียน แหล่งการเรียนรู้ทางดิจิทัลของ

ชุมชนและที่เรียกชื่อเป็นอย่างอ่ืน เป็นต้น

ในการจัดการศึกษาเพ่ือคุณวุฒิตามระดับใน

รูปแบบการศึกษานอกระบบ

(ซ) ให้ผู้รับบริการนาความรู้

และประสบการณ์ที่ได้รับจากการศึกษาเพื่อ

การดารงชีวิตและการศึกษาตามอัธยาศัยไป

18

ร่างพระราชบญั ญัตสิ ง่ เสริมการเรยี นรู้ รา่ งพระราชบัญญัติการศึกษาตลอดชวี ิต พระราชบัญญัติสง่ เสริมการศกึ ษานอก คาชแี้ จง/เหตผุ ล
ระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั พ.ศ.
ตลอดชีวิต พ.ศ. …. พ.ศ. ….
(ฉบับ สปท.) ๒๕๕๑

ใช้ประโยชน์หรือเทียบโอนผลการเรียนใน

ระดบั การศึกษาขั้นพืน้ ฐานได้

(๒) การศึกษาเพื่อการดารงชวี ิต ใหเ้ น้น

การจัดและส่งเสริมการเรียนรู้ให้ผู้รับบริการ

ดังต่อไปนี้

(ก) จัดการศึกษาและการ

เรียนรู้เพอ่ื การดารงชวี ิต เก่ยี วกบั ทกั ษะการรู้

หนังสือ ทักษะการเรียนรู้เทคโนโลยีดิจิทัล

ทักษะอาชีพและการสร้างรายได้ ทักษะชีวิต

การศึ กษาเพื่ อพั ฒนาสั งคมและชุ มชน

การศึกษาตามความสนใจ การศึกษาเพื่อ

อนาคต การศึกษาและการเรียนรู้ท่ีเรียกช่ือ

เป็นอย่างอ่ืน ด้วยวิธีการและช่องทางที่

หลากหลาย โดยน้อมนาศาสตร์พระราชามา

เป็นแนวทางในการจัดการศึกษาเพ่ือการ

ดารงชีวติ

(ข) จัดทา พัฒนาหลักสูตร

และโปรแกรมการเรยี นรู้ วธิ กี ารจัดการเรียนรู้

ส่ือ เทคโนโลยี การวิจัยและพัฒนา การวัด

19

รา่ งพระราชบัญญตั สิ ง่ เสริมการเรยี นรู้ รา่ งพระราชบัญญัตกิ ารศกึ ษาตลอดชวี ิต พระราชบัญญัตสิ ่งเสริมการศกึ ษานอก คาชแ้ี จง/เหตผุ ล
ระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั พ.ศ.
ตลอดชีวิต พ.ศ. …. พ.ศ. ….
(ฉบับ สปท.) ๒๕๕๑

และประเมิ นผลที่ หลากหลายเพื่ อการ

ดารงชวี ิต

(ค) ส่ งเสริ มการพั ฒนา

กาลังคนวัยแรงงาน ให้มีสมรรถนะในการ

ทางานตามกรอบคุณวุฒิแห่งชาติและความ

ต้องการของตลาดแรงงาน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง

ในพ้นื ท่ีเขตพัฒนาเศรษฐกจิ พเิ ศษ

(ง) พัฒนาทักษะชีวิตให้กับ

บิดา มารดา ผู้ปกครอง และผู้เกี่ยวข้อง ใน

การพฒั นาเด็กและเยาวชนให้มีความสมบูรณ์

ท้ังรา่ งกาย จติ ใจ สติปัญญา ความรู้ คณุ ธรรม

และสามารถอยู่ ร่ วมกั บผู้ อ่ื นได้ อย่ างมี

ความสขุ

(จ) พัฒนาทักษะเพ่ือคุณภาพ

ชีวิต ทักษะอาชีพ ทักษะตามความสนใจ

ทักษะทางเทคโนโลยีที่เหมาะสม ให้กับ

ผู้รับบริการ เพ่ือให้สามารถดารงชีวิต

ท่ามกลางความเปลีย่ นแปลงของสังคมได้

(ฉ) ส่งเสริมการเรียนรู้ความ

เป็นสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์

20

รา่ งพระราชบัญญตั ิสง่ เสริมการเรยี นรู้ รา่ งพระราชบัญญตั ิการศกึ ษาตลอดชีวิต พระราชบัญญัติส่งเสริมการศึกษานอก คาชแ้ี จง/เหตุผล
ระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั พ.ศ.
ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. ….
๒๕๕๑
(ฉบบั สปท.)

ประวัติศาสตร์ ศิลปวัฒนธรรม ประเพณี

ศีลธรรม สิทธิและหน้าที่ของพลเมืองใน

ระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์

ทรงเป็นประมุขบนพื้นฐานของวัฒนธรรม

ความเปน็ ไทย

(ช) ส่งเสริมการเรียนรู้ด้วย

ตนเอง และเพ่ิมโอกาสทางการศึกษา ให้

สามารถเทียบเคียงหรือการเทียบโอนผลการ

เรียน ทักษะ ความรู้ ประสบการณ์ และ

สมรรถนะ กบั คุณวุฒทิ หี่ ลากหลาย

(๓) การศึกษาตามอัธยาศัย ให้เน้น

การจัดและส่งเสริมการเรียนรู้ให้ผู้รับบริการ

ดังตอ่ ไปนี้

(ก) จัดให้มีพ้ืนท่ีส่งเสริมการ

อ่านทุกครัวเรือน ห้องสมุดดิจิทัล เพื่อ

พัฒนาคุณภาพชีวิตของตนเอง ครอบครัว

ชมุ ชน และสงั คม

(ข) พัฒนา และจัดให้มีศูนย์

วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษา พิพิธภัณฑ์

ภูมปิ ัญญาท้องถ่นิ ใหค้ รอบคลุมทุกจังหวดั

21

ร่างพระราชบญั ญตั ิสง่ เสริมการเรยี นรู้ รา่ งพระราชบญั ญตั กิ ารศกึ ษาตลอดชีวติ พระราชบัญญัติสง่ เสริมการศึกษานอก คาชแี้ จง/เหตผุ ล
ระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั พ.ศ.
ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. ….
๒๕๕๑
(ฉบบั สปท.)

(ค) จัดทาและพัฒนาโปรแกรม

การเรียนรู้ ช่องทางการเรียนรู้ วิธีการจัดการ

เรียนรู้ สื่อ เทคโนโลยี การวิจัยและพัฒนา

เพื่อส่งเสรมิ การศึกษาตามอธั ยาศัย

(ง) จัด ส่งเสริม สนับสนุน และ

ระดมทรั พยากรทุ กภาคส่ วนเพ่ื อสร้ าง

บรรยากาศและพื้นที่การเรียนรู้ตลอดชีวิตแก่

ผู้รับบริการใหค้ รอบคลุมทุกหมูบ่ า้ น

(จ) จัดและพัฒนาแหล่งการ

เรียนรู้ ให้มีความทันสมัยโดยการนา

เทคโนโลยีและดิจิทัลมาใช้เพื่อการเรียนรู้

ตลอดชวี ติ ของผรู้ บั บรกิ าร

(ฉ) จัดและสนับสนุนการจัดการ

ความรู้และแนวทางการเรียนรู้ท่ียืดหยุ่น

หลากหลาย สอดคล้องกับความต้องการ และ

ความสนใจของผ้รู ับบริการ

(ช) สง่ เสริมและสนับสนุนให้บุคคล

ครอบครัว ภูมิปัญญาท้องถิ่น ปราชญ์

ชาวบ้านและภาคีเครือข่ายมีส่วนร่วมจัดการ

เรยี นรตู้ ามอธั ยาศัย

22

รา่ งพระราชบญั ญัติสง่ เสริมการเรียนรู้ ร่างพระราชบญั ญัตกิ ารศึกษาตลอดชวี ิต พระราชบัญญัตสิ ง่ เสริมการศึกษานอก คาช้แี จง/เหตผุ ล
ระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั พ.ศ.
ตลอดชีวิต พ.ศ. …. พ.ศ. ….
๒๕๕๑
(ฉบับ สปท.)

(ซ) ส่งเสริมให้ผู้รับบริการนา

ความรู้ และประสบการณ์ ท่ี ได้ รั บจาก

การศึกษาตามอัธยาศัยไปใช้ประโยชน์และ

เทียบโอนผลการเรียนในระดับการศึกษาขั้น

พ้นื ฐานได้

มาตรา ๑๐ การจัดและส่งเสริม ไมม่ ีบัญญัติไว้ ไมม่ บี ญั ญัตไิ ว้ ปรับให้สอดคล้องกับเจตนารมณ์ของ
การเรียนรู้ตลอดชวี ิต แบ่งออกเป็นห้าช่วง กฎหมายและทศิ ทางของประเทศ ดังตอ่ ไปนี้
วัยดังต่อไปน้ี
๑. รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
(๑) ช่วงเด็กปฐมวัย อายุช่วง พุทธศักราช ๒๕๖๐ มาตรา ๕๔ วรรคสาม
ก่อนคลอดถึงก่อนอายุแปดปีบริบูรณ์ ท่ี ก าหนดให้ รั ฐส่ งเสริ มให้ มี การเรี ยนรู้
เพื่อการดูแล เตรียมความพร้อม ในการ ตลอดชีวิต
สร้างเด็กปฐมวัยให้เป็นพลเมืองรุ่นใหม่
ให้มีพัฒนาการสมวัย รวมทั้งการปลูกฝัง ๒. ยทุ ธศาสตร์ชาติ (พ.ศ. ๒๕๖๑ -๒๕๘๐)
จิตสานึกให้เป็นคนดี มีวินัย ภูมิใจในชาติ ๓. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม
โดยการจดั กิจกรรมสร้างความรู้ความเขา้ ใจ แหง่ ชาติ ฉบบั ที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)
ให้บิดา มารดา หรือผู้ปกครอง จัดกิจกรรม ๔. การปฏิรูปการเรียนรู้แห่งศตวรรษที่
การเรียนรู้ตามวัย จัดสภาพและสิ่งแวด ๒๑ และส่งเสริมการเรียนรตู้ ลอดชีวิต
ล้อมให้แก่เด็กปฐมวัยในแหล่งการเรียนรู้ ๕. ทฤษฎีจิตวิทยาพัฒนาการตามช่วง
ศูนย์การเรียนและสถานที่อื่นท่ีเก่ียวข้อง วยั ของ ฮาวกิ เฮิรท์
ในชุมชน

23

รา่ งพระราชบญั ญตั ิส่งเสริมการเรยี นรู้ ร่างพระราชบญั ญตั ิการศกึ ษาตลอดชีวติ พระราชบญั ญัติส่งเสริมการศึกษานอก คาช้แี จง/เหตผุ ล
ระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย พ.ศ.
ตลอดชีวิต พ.ศ. …. พ.ศ. ….
๒๕๕๑
(ฉบับ สปท.)

(๒) ช่วงวัยเด็ก อายุย่างเข้าปีที่

เจ็ดถึงอายุย่างเข้าปีที่สิบหก เพ่ือปลูกฝัง

ความเป็นคนดี มีวินัย ภูมิใจในชาติ สร้าง

และพัฒนาทักษะความสามารถการ

เรียนรู้ท่ีสอดรับกับทักษะในศตวรรษที่

๒๑ เตรียมพร้อมเข้าสู่การทางาน

เ ส ริ ม ส ร้ า ง แ ล ะ พั ฒ น า ทั ก ษ ะ ค ว า ม รู้

ความสามารถที่สอดคล้องกับความถนัด

และความสนใจ โดยผา่ นกิจกรรม โปรแกรม

ก า ร เ รี ย น รู้ แ ล ะสื่ อ รู ป แ บบ ต่ า งๆ แ ล ะ

สามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้ภายใต้สังคม

พหุวฒั นธรรม

(๓) ช่วงวัยผู้ใหญ่ตอนต้น อายุ

สิบเจ็ดปีข้ึนไปถึงสามสิบห้าปีบริบูรณ์

เพอ่ื พฒั นาทกั ษะ ความรู้ สมรรถนะในการ

ทางาน ทักษะอาชีพในการหารายได้ท่ี

เ ห ม า ะ ส ม กั บ ศั ก ย ภ า พ แ ล ะ ส า ม า ร ถ

เชี่ยวชาญได้ตามความถนัด รวมทั้งการ

ดารงชีวิตอยู่ร่วมกับผู้อื่นและทางานกับ

ผู้อ่ืนได้ภายใต้สังคมที่เป็นพหุวัฒนธรรม มี

24

ร่างพระราชบัญญตั สิ ง่ เสริมการเรยี นรู้ รา่ งพระราชบญั ญัตกิ ารศึกษาตลอดชวี ติ พระราชบัญญัตสิ ่งเสริมการศกึ ษานอก คาชแี้ จง/เหตผุ ล
ระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย พ.ศ.
ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. ….
๒๕๕๑
(ฉบบั สปท.)

ความรับผิดชอบต่อครอบครัว ชุมชน

สงั คม และประเทศชาติ

(๔) ชว่ งวัยผใู้ หญ่ตอนปลาย อายุ

สามสิบห้าปีขึ้นไปถึงหกสิบปีบริบูรณ์

เพ่อื สร้างความมนั่ คงในชีวิต สมรรถนะใน

การทางาน การเปลี่ยนอาชีพในการหา

รายได้ที่เหมาะสมกับศักยภาพ สามารถ

เชี่ยวชาญได้ตามความถนัดของตน มีการ

ให้ความรู้เกี่ยวกับทักษะการดารงชีวิต

และการเตรียมความพร้อมเข้าสู่สังคม

ผู้สูงวัย

(๕) ชว่ งวัยผสู้ งู อายุ อายุหกสิบปี

ขึ้นไป เพื่อส่งเสริมให้ผู้สูงอายุเป็นพลังใน

การขับเคล่ือนประเทศ ส่งเสริมให้มีการ

ทางานหลังเกษียณ มีทักษะอาชีพในการ

มงี านทาที่เหมาะสมกับศักยภาพ มที ักษะ

การดารงชีวิต มีความรู้เกี่ยวกับการสร้าง

เสรมิ สุขภาพ และการป้องกันโรค

แนวทางการจัดกิจกรรมทุกช่วง

วัยตามวรรคหนึ่ง ให้เป็นไปตามท่ีกาหนด

ในระเบยี บของสานักงาน

25

ร่างพระราชบญั ญตั สิ ง่ เสริมการเรียนรู้ ร่างพระราชบญั ญัตกิ ารศกึ ษาตลอดชีวติ พระราชบัญญัติส่งเสริมการศึกษานอก คาชแ้ี จง/เหตผุ ล

ตลอดชีวิต พ.ศ. …. พ.ศ. …. ระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย พ.ศ.

(ฉบบั สปท.) ๒๕๕๑

ในการจัดกิจกรรมให้ผู้รับบริการ มาตรา ๕ เพ่ือประโยชน์ในการส่งเสริม เพ่ือเป็นการส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต

ซ่ึงได้รับการศึกษาระดับการศึกษาข้ัน ไม่มีบญั ญตั ิไว้ การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย และลดความเหล่ือมล้าในการศึกษา ให้สอดคล้อง

พื้นฐานไปแล้วหรือไม่ก็ตามมีสิทธิได้รับ ให้บุคคลได้รับการศึกษานอกระบบและ กับรัฐธรรมนญู แหง่ ราชอาณาจกั รไทยพทุ ธศักราช

บริการการเรียนรู้ตลอดชีวิตได้แล้วแต่ การศึกษาตามอัธยาศัย อย่างทั่วถึงและ ๒๕๖๐มาตรา๕๔วรรคสามและวรรคหก

กรณี ท้ังน้ี ให้เป็นไปตามที่กาหนดใน มีประสิทธิภาพตามกฎหมายว่าด้วยการศึกษา

กฎกระทรวง แห่งชาติ โดยให้บุคคลซ่ึงได้รับการศึกษาข้ัน

รั ฐต้ องส่ งเสริ ม สนั บสนุ น พ้ืนฐานไปแล้วหรือไม่ก็ตาม มีสิทธิได้รับ

ค่ า ใ ช้ จ่ า ย ห รื อ ท รั พ ย า ก ร อ่ื น ใ ห้ ก ลุ่ ม การศึกษาในรูปแบบการศึกษานอกระบบและ

เป้าหมายผู้ที่อยู่นอกโรงเรียน กลุ่มผู้ด้อย การศึกษาตามอัธยาศัยได้แล้วแต่กรณี ท้ังนี้ ตาม

โอกาส และกลุ่มเป้าหมายอ่ืนท่ีไม่มี กระบวนการและการดาเนินการที่ได้บัญญัติไว้ใน

หน่วยงานอ่ืนดาเนินการ ได้รับการศึกษา พระราชบญั ญตั นิ ้ี

และการเรียนรตู้ ลอดชวี ติ

มาตรา ๑๑ การจัดการเรียนรู้ตลอด การศึกษาตลอดชีวิต เป็นการศึกษาท่ีเกิด การส่งเสริมการศึกษานอกระบบและ บัญญัติขึ้นมาเพื่อให้เป็นไปตามเจตนารมณ์

ชีวิตของสานักงานและภาคีเครือข่าย มีสาม จากการผสมผสานระหว่างการศึกษาในระบบ การศึกษาตามอัธยาศัย เป็นการจัดการศึกษา ของรัฐธรรมนูญแหง่ ราชอาณาจักรไทยพุทธศักราช

ระบบ ได้แก่ ระบบการศึกษาเพ่ือคุณวุฒิ การศึกษานอกระบบ และการศึกษาตาม ในรูปแบบการศึกษานอกระบบและการศึกษา ๒๕๖๐ มาตรา ๕๔ วรรคสามและกฎหมายอื่น

ตามระดับในรูปแบบการศึกษานอกระบบ อัธยาศัย ตามอัธยาศยั ทีเ่ กยี่ วขอ้ ง

ระบบการศกึ ษาเพื่อการดารงชวี ติ และระบบ

การศกึ ษาตามอัธยาศัย

26

รา่ งพระราชบญั ญัตสิ ่งเสริมการเรยี นรู้ ร่างพระราชบญั ญัติการศกึ ษาตลอดชวี ติ พระราชบญั ญัตสิ ง่ เสริมการศึกษานอก คาชีแ้ จง/เหตุผล
ระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั พ.ศ.
ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. …. ๑. เป็นการบัญญัติเพิ่มเติมข้ึนเพ่ือเป็นการ
๒๕๕๑ สร้างโอกาสและความเสมอภาคทางการศึกษา
(ฉบบั สปท.) ให้กับผู้รับบริการที่อยู่ในพ้ืนที่ห่างไกลทุรกนั ดาร
ไม่มีการบัญญตั ิไว้ เด็กท่ีต้องเข้ารับการศึกษาภาคบังคับในโรงเรียน
มาตรา ๑๒ ระบบการศึกษาเพื่อ มาตรา ๑๓ วรรคสาม “สานักงานอาจจัด แต่มีข้อจากัดและได้รับการยกเว้นตามกฎหมาย
ท่เี กยี่ วขอ้ ง
คุณวุฒิตามระดับในรูปแบบการศึกษานอก การศึกษาที่สูงกว่าระดับการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน
๒. หนว่ ยงานอื่นไมไ่ ดด้ าเนนิ การ
ระบบมีสองระดับ คือ การศึกษาข้ันพื้นฐาน ได้ตามความเหมาะสม ตามที่คณะกรรมการ

และการศึกษาทีส่ งู กวา่ การศกึ ษาขนั้ พื้นฐาน กาหนด”

ระดับการศึกษาข้ันพ้ืนฐานเป็น

การศึกษาที่มุ่งเน้นจัดให้กับผู้รับบริการ

ท่ีอยู่นอกโรงเรียนให้ได้รับคุณวุฒิระดับ

การศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน

ระดับการศึกษาที่สูงกว่าการศึกษา

ข้ันพื้นฐานเป็นการศึกษาที่มุ่งเน้นจัดให้กับ

ผู้รับบริการให้ได้รับคุณวฒุ ิระดับอนุปริญญา

และปริญญาสาหรับกลุ่มเป้าหมายที่อยู่ใน

พื้นที่ห่างไกล ทุรกันดารหรือหน่วยงานอ่ืน

มิได้ดาเนินการ ทั้งน้ี ให้เป็นไปตามที่กาหนด

ในกฎกระทรวง

ให้มีหลักสูตรแกนกลางท่ีใช้สาหรับ

การศึกษาเพ่ือคุณวุฒิตามระดับในรูปแบบ

การศึกษานอกระบบ ระดับการศึกษาขั้น

พื้ น ฐ า น ถึ ง ร ะ ดั บ ก า ร ศึ ก ษ า ที่ สู ง ก ว่ า

การศึกษาข้ันพื้นฐานสาหรับกลุ่มเปา้ หมาย

27

ร่างพระราชบญั ญตั ิส่งเสริมการเรยี นรู้ รา่ งพระราชบัญญตั ิการศึกษาตลอดชีวติ พระราชบัญญัตสิ ง่ เสริมการศึกษานอก คาช้ีแจง/เหตุผล
ระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย พ.ศ.
ตลอดชีวิต พ.ศ. …. พ.ศ. ….
๒๕๕๑
(ฉบบั สปท.)

ที่ อ ยู่ ใ น พ้ื น ที่ ห่ า ง ไ ก ล ทุ ร กั น ด า ร ห รื อ

หนว่ ยงานอื่นมิไดด้ าเนนิ การ

ให้มีการทบทวนและปรั บปรุง

หลั กสู ตรแกนกลางตามวรรคส่ี ทุ กห้ าปี

เพ่ือให้เป็นหลักสูตรที่มีคุณภาพและได้

มาตรฐานสากลสอดคล้องกับการเปลยี่ นแปลง

ของสงั คม

มาตรา ๑๓ ระบบการศึกษาเพื่อ ไม่มีการบญั ญตั ิไว้ ไมม่ ีการบัญญัติไว้ บัญญัติขึ้นมาเพื่อให้เป็นไปตามเจตนารมณ์
การดารงชีวิต เป็นการส่งเสริมการเรียนรู้ ของรัฐธรรมนญู แหง่ ราชอาณาจกั รไทย พทุ ธศักราช
ตลอดชีวิตให้ผู้รับบริการได้รับการพัฒนา ๒๕๖๐ มาตรา ๕๔ วรรคสามและกฎหมายอื่น
ศักยภาพ สมรรถนะ ทักษะการดารงชีวิต ที่เกีย่ วข้อง
วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษา และความ
เชี่ยวชาญเฉพาะด้านตามความถนัด สร้าง
รายได้ ยกระดับคุณภาพชีวิตของตนเอง
ครอบครัว สังคมหรือการค้นหาความสุขใน
การดารงชีวิตได้ โดยอาจได้รับใบรับรอง
ความรหู้ รอื ใบรับรองสมรรถนะ

28

รา่ งพระราชบัญญตั ิส่งเสริมการเรียนรู้ รา่ งพระราชบัญญัติการศึกษาตลอดชีวติ พระราชบญั ญัตสิ ่งเสริมการศึกษานอก คาชี้แจง/เหตผุ ล
ระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย พ.ศ.
ตลอดชีวิต พ.ศ. …. พ.ศ. …. บัญญัติข้ึนมาเพื่อให้เป็นไปตามเจตนารมณ์
๒๕๕๑ ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจกั รไทย พุทธศักราช
(ฉบับ สปท.) ๒๕๖๐ มาตรา ๕๔ วรรคสามและกฎหมายอื่น
ไมม่ ีการบัญญตั ิไว้ ท่ีเกีย่ วขอ้ ง
มาตรา ๑๔ ระบบการศึกษาตาม ไม่มกี ารบญั ญัติไว้

อัธยาศัย เป็นการส่งเสริมการเรียนรู้ตลอด

ชีวิตให้ผู้รับบริการได้เรียนรู้ด้วยตนเองตาม

ความสนใจ ตามศักยภาพและโอกาสของ

ผูร้ บั บริการโดยศึกษาจากบุคคล ประสบการณ์

สังคม สภาพแวดล้อม ส่งเสริมการอ่านทุก

ครัวเรือน วิทยาศาสตร์เพ่ือการดารงชีวิต

พิพิธภัณฑ์ ภูมิปัญญาท้องถิ่น ปราชญ์

ชาวบ้าน โปรแกรมและช่องทางการเรียนรู้

พื้นที่การเรียนรู้ ส่ือ ดิจิทัลแพลตฟอร์มหรือ

แหล่งการเรียนรู้อื่น เพื่อนาผลลัพธ์ท่ีได้ไป

ปรับใช้อย่างเหมาะสม

มาตรา ๑๕ ในการจัด ส่งเสริม มาตรา ๑๖ (๔) จัดทาแนวทางการ มาตรา ๑๔ (๔) ส่งเสริม สนับสนุน ปรับปรุงให้มีความชัดเจนมากยิ่งข้ึนและ

สนับสนุนการศึกษาตามมาตรา ๑๒ มาตรา ดาเนินการเทียบโอนผลการเรียน เทียบโอน และดาเนินการเทียบโอนผลการเรียนรู้ การ สอดคล้องกับรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักร

๑๓ และมาตรา ๑๔ ให้สานักงานจัดให้มี ความรแู้ ละประสบการณ์ และการเทยี บระดับ เทยี บโอนความรู้และประสบการณ์ และเทียบ ไทย พุทธศักราช ๒๕๖๐ มาตรา ๕๔ วรรคสาม

การเทียบระดับการศึกษา เทียบเคียงหรือ การศึกษาเพอ่ื สง่ เสริมการเรยี นรูต้ ลอดชีวติ ระดับการศกึ ษา ประกอบกับมาตรา ๒๕๘ จ. ดา้ นการศกึ ษา (๔)

เทียบโอนผลการเรียน ทักษะ ความรู้

ประสบการณ์ สมรรถนะ มีระบบสะสม

ความรู้ ประสบการณ์และคุณวุฒิ ใน

29

รา่ งพระราชบัญญัตสิ ง่ เสริมการเรยี นรู้ รา่ งพระราชบญั ญตั ิการศกึ ษาตลอดชวี ติ พระราชบัญญัตสิ ง่ เสริมการศึกษานอก คาชแี้ จง/เหตผุ ล
ระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั พ.ศ.
ตลอดชีวิต พ.ศ. …. พ.ศ. ….
๒๕๕๑
(ฉบบั สปท.)

กระบวนการเรียนรู้ตลอดชีวิ ตของ

หนว่ ยงานการศกึ ษาและสถานศึกษา

ให้มีการเทียบระดับการศึกษา

เพ่ือคุณวุฒิตามระดับในรูปแบบการศึกษา

นอกระบบ ระดับการศึกษาข้ันพื้นฐาน

ให้กับผู้รับบริการภายในระบบการศึกษา

หรือระหว่างระบบการศึกษา และระดับ

การศึกษาที่สูงกว่าระดับการศึกษาขั้น

พื้นฐาน สาหรับกลุ่มเป้าหมายผู้ที่อยู่นอก

โรงเรียน ผู้ด้อยโอกาส ผู้ที่อยู่ในพื้นที่

ห่างไกลทุรกันดาร วัยแรงงาน หรือท่ี

หนว่ ยงานอืน่ มิได้ดาเนินการ

ใ ห้ มี ร ะ บ บ ส ะ ส ม ค ว า ม รู้ แ ล ะ

ประสบการณ์ โปรแกรมหรือหลักสูตร

เพ่ือจัด ส่งเสริม สนับสนุนการเรยี นรูต้ ลอด

ชีวิตให้กับผู้รับบริการ โดยเช่ือมโยง

ฐานข้อมูลประชาชนของส่วนราชการตาม

กฎหมายทีเ่ กี่ยวขอ้ ง

หลักเกณฑ์และวิธีการ ดาเนินการ

ตามวรรคสอง และวรรคสาม ให้เป็นไป

ตามทกี่ าหนดในกฎกระทรวง

30

ร่างพระราชบญั ญัตสิ ง่ เสริมการเรียนรู้ รา่ งพระราชบญั ญตั ิการศึกษาตลอดชวี ติ พระราชบญั ญัตสิ ง่ เสริมการศึกษานอก คาช้แี จง/เหตุผล

ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. …. ระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย พ.ศ.

(ฉบบั สปท.) ๒๕๕๑

มาตรา ๑๖ใหม้ กี ารประกันคุณภาพ มาตรา ๑๗ จัดให้มีระบบการประกัน มาตรา ๒๐ ให้สานักงานจัดให้มีระบบ ปรับปรุงให้มีความชัดเจนมากยิ่งข้ึนและ

การศึกษาใหค้ รอบคลมุ การจดั การเรยี นรตู้ ลอด คุณภาพและมาตรฐานการศึกษาตลอดชีวิตท่ี การประกันคุณภาพการศึกษานอกระบบ ซ่ึงเป็น สอดคล้องกับรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักร

ชีวิตทุกระบบการศึกษา โดยการกาหนด สอดคล้องกับกฎหมายว่าด้วยการศึกษา ระบบประกันคุณภาพภายในสาหรับสถานศึกษา ไทย พุทธศักราช ๒๕๖๐ มาตรา ๕๔ วรรคสาม

มาตรฐานการเรียนรู้ตลอดชวี ิตท่ีสอดคล้องกบั แหง่ ชาติหรอื กฎหมายอื่นท่เี กี่ยวข้อง ที่มีคุณภาพและมาตรฐานสอดคล้องกับกฎหมาย ประกอบกบั มาตรา ๒๕๘ จ. ดา้ นการศึกษา (๔)

กฎหมายว่าด้วยการศึกษาแห่งชาติหรือ ระบบ หลักเกณฑ์และวิธีการประกัน ว่าดว้ ยการศกึ ษาแห่งชาติ

กฎหมายอ่ืนท่ีเกี่ยวข้อง ท้ังน้ี ให้เป็นไปตามที่ คุณภาพและมาตรฐานการศึกษาตลอดชีวิตให้ ให้สถานศึกษาดาเนินการประกัน

กาหนดในประกาศกระทรวง เป็นไปตามทคี่ ณะกรรมการกาหนด คุ ณภาพภายในให้ สอดคล้ องกั บระบบ

หลักเกณฑ์ และวิธีการประกันคุณภาพภายใน

โดยได้รับความร่วมมือ ส่งเสริม และสนับสนุน

จากภาคเี ครือข่ายและสานักงาน

มาตรา ๑๗ ให้มีศูนย์ข้อมูล ปรากฏในมาตรา ๙ (๑) จดั ใหม้ กี าร ปรากฏในมาตรา ๑๔ (๓) ส่งเสริม ปรับปรุงเพ่ือรองรับการให้บริการการ

สารสนเทศเพ่ือการเรียนรู้ตลอดชวี ิต ทา จัดระบบข้อมลู สารสนเทศการศึกษาตลอดชีวิต สนับสนุน และดาเนินการพัฒนาคุณภาพ เรียนรู้ตลอดชีวิตแก่ประชาชนทุกช่วงวัย

หน้าที่ จัดทาข้อมูลและประมวลผลเป็น ทางวิชาการ การวิจัย การพัฒนาหลักสูตร กว่า ๖๔ ล้านคน เพ่ือให้สอดคล้องกับ

สารสนเทศประชากรตามช่วงวัยและ มาตรา ๑๒ ส่งเสริมและสนับสนุน และนวัตกรรมการศึกษา บุคลากร เจตนารมณ์และทิศทางของประเทศ ดังต่อไปนี้

ประเภทกลุ่มเป้าหมายในการส่งเสริม ให้มีการเรียนรู้ตลอดชีวิต โดยใช้ส่ือและ และระบบข้อมูลสารสนเทศที่เกี่ยวข้อง ๑.รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย

การเรียนรู้ตลอดชีวิต และจัดทา เทคโนโลยดี ังต่อไปนี้ กับการศึกษานอกระบบและการศึกษา พุทธศักราช ๒๕๖๐ มาตรา ๕๔ วรรคสาม

ฐานข้อมูลภาคีเครือข่ายการสง่ เสริมการ (๑) ให้มีการจัดสรรคลื่นความถี่เพ่ือ ตามอัธยาศัย ท่กี าหนดใหร้ ัฐสง่ เสรมิ ให้มกี ารเรียนร้ตู ลอดชีวิต

เรียนรู้ตลอดชีวิต รวมท้ังจัดทาข้อมูล การกระจายเสียง และสัญญาณภาพ ๒. ยุทธศาสตร์ชาติ (พ.ศ. ๒๕๖๑ -๒๕๘๐)

รายบุคคลของผู้รับบริการในทุกระบบ สาหรับการให้บริการโปรแกรมการศึกษา

31

ร่างพระราชบัญญตั สิ ง่ เสริมการเรียนรู้ รา่ งพระราชบัญญตั ิการศึกษาตลอดชวี ิต พระราชบัญญัติส่งเสริมการศึกษานอก คาชี้แจง/เหตุผล
ระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั พ.ศ.
ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. …. ๓. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม
๒๕๕๑ แหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)
(ฉบับ สปท.)
๔. การปฏิรูปการเรียนรู้แห่งศตวรรษที่
เพ่ือสนับสนุนการติดตามการประเมินผล และการเรียนรู้ เพ่ือส่งเสริมการศึกษา ๒๑ และสง่ เสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต

และการจัดสรรงบประมาณด้านการ ตลอดชีวิตสาหรบั ประชาชนทุกชว่ งวัย

เรียนร้ตู ลอดชีวติ (๒) ให้ส่ือวิทยุกระจายเสียง วิทยุ

การเผยแพร่สารสนเทศตาม โทรทัศน์ และสื่อดิจิทัล จัดให้มีการเผยแพร่

วรรคหนึ่ง ต้องมีความครอบคลุมถกู ตอ้ ง เน้ือหาส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต ให้กับ

เชอื่ ถือได้ ทันสมยั พรอ้ มใช้และเขา้ ถงึ ได้ ประชาชนทกุ ชว่ งวยั อย่างเหมาะสม

งา่ ย (๓) ให้มีการใช้ประโยชน์จากการใช้

สื่อเทคโนโลยีดิจิทัล และสื่อเทคโนโลยี

สารสนเทศระดับชุมชน เช่น หอกระจาย

ข่าว วิทยุชุมชน สถานีโทรทัศน์ชุมชน

เปน็ ตน้ เพอ่ื ส่งเสริมการเรียนรตู้ ลอดชีวิต

(๔) หน่วยงานการศึกษา สถานศึกษา

และภาคีเครือข่าย สามารถขอรับการสนับสนุน

เงินจากกองทุนเทคโนโลยีสารสนเทศ เพ่ือจัด

การศกึ ษาและการเรียนร้ตู ลอดชีวติ

มาตรา ๑๘ ประโยชน์ของการจัด มาตรา ๘ การจดั การศึกษาตลอด ไม่ได้ระบุประโยชน์อย่างชัดแจ้งแต่ ปรับให้สอดคล้องกับเจตนารมณ์ของ

ส่งเสริมและสนบั สนุนการเรยี นรู้ตลอดชีวิต ชีวิต ใหด้ าเนนิ การเพื่อประโยชนข์ อง ระบุในเป้าหมายไว้ในมาตรา ๗ และมาตรา ๘ กฎหมายและทศิ ทางของประเทศ ดงั ตอ่ ไปนี้

มีดังตอ่ ไปนี้ ผู้รับบริการ ดังตอ่ ไปน้ี เกี่ยวกับเป้าหมายการศึกษานอกระบบและ ๑. รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย

(๑) ประโยชนผ์ ้รู ับบริการโดยรวม (1) ได้รับการศึกษาและการเรียนรู้ การศกึ ษาตามอธั ยาศัย พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๐ มาตรา ๕๔ วรรคสาม

ตลอดชีวิต เพ่ือพัฒนาคุณภ าพชีวิต

32

ร่างพระราชบัญญัตสิ ่งเสริมการเรียนรู้ ร่างพระราชบญั ญตั กิ ารศกึ ษาตลอดชวี ติ พระราชบญั ญัติสง่ เสริมการศกึ ษานอก คาชี้แจง/เหตุผล
ระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั พ.ศ.
ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. …. ที่กาหนดให้รัฐส่งเสริมให้มีการเรียนรู้
๒๕๕๑ ตลอดชีวติ
(ฉบบั สปท.)
๒. พระราชบัญญัติการศึกษาภาค
(ก) เป็นผู้คิดเป็น ทาเป็นแก้ปัญหา ก้าวทันต่อความเปล่ียนแปลงของสังคม บังคบั พ.ศ. ๒๕๔๖

เปน็ และรู้เทา่ ทนั การเปล่ยี นแปลง อย่างเหมาะสม มีคุณภาพ มีความเสมอภาค ๓. พระราชบัญญัติการพัฒนาเด็ก
ปฐมวัย พ.ศ. .... ซงึ ผา่ นความเห็นชอบของ
(ข) เป็นผู้ใฝ่รู้ใฝ่เรียน มีทักษะ และเป็นธรรม คณะรัฐมนตรี เม่ือวันพุธที่ ๒๔ ตุลาคม
๒๕๖๑
ในการแสวงหาความรู้ด้วยตนเอง มีนิสยั (2) ได้รับการพัฒนาคุณลักษณะ
๔. ยุทธศาสตร์ชาติ (พ.ศ. ๒๕๖๑ -๒๕๘๐)
รักการอา่ นและการเรียนรูร้ วมทัง้ มีความ ทพี่ ึงประสงค์ ดังต่อไปน้ี ๕. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม
แหง่ ชาติ ฉบับท่ี ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)
เชย่ี วชาญตามความถนัดของตน (ก) คิดเป็น ทาเป็น แก้ปัญหาเป็น ๖. การปฏิรูปการเรยี นรแู้ ห่งศตวรรษ
ที่ ๒๑ และสง่ เสรมิ การเรยี นร้ตู ลอดชวี ติ
(ค) เป็นคนดี มีวินัย คุณธรรม และรูเ้ ท่าทนั ความเปลยี่ นแปลง
๗. มงุ่ เนน้ ใหผ้ ู้รบั บรกิ ารซ่ึงเป็นประชาชน
จริยธรรม เคารพกฎหมายและสิทธิของ (ข) เป็นบุคคลแห่งการเรียนรู้ ใฝ่รู้ใฝ่เรียน ทุกช่วงวัยเป็นบุคคลท่ีมีคุณภาพตามท่ีบัญญัติ
ไว้ในมาตรา ๑๘
ผู้อ่ืนรวมทั้งมีค่านิยมท่ีดีงาม ภูมิใจ มีทักษะในการแสวงหาความรู้ด้วยตนเอง

ในชาติ เป็นพลเมืองดีและมีพฤติกรรม มีนสิ ยั รกั การอา่ นและการเรียนรู้

ทพ่ี งึ ประสงค์ (ค) เป็นคนดี มีวินัย ภูมิใจในชาติ

(ง) เป็นผู้มีความรับผิดชอบต่อ และมีความเชี่ยวชาญตามความถนัดของตน

ตนเอง ครอบครวั ชุมชน สังคมประเทศชาติ (ง) เป็นผู้มีคุณธรรม จริ ยธรรม

และมีจิตสาธารณะ และค่านิยมที่ดีงามเชื่อม่ันในวิถีชีวิตแบบ

(จ) เป็นผู้ท่ีปกป้องและเชิดชู ประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็น

สถาบนั พระมหากษตั รยิ ์ ประมุข ดาเนินชีวิตตามหลักปรัชญาของ

(ฉ) เป็นผู้มีความเช่ือม่ันในการ เศรษฐกจิ พอเพียง

ปกครองระบอบประชาธิ ปไตยอั นมี (จ) มีความรับผิดชอบต่อครอบครัว

พระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข และ ชุมชน สังคม และประเทศชาติ รวมทั้ง

สามารถดาเนินชีวิตตามศาสตร์พระราชาได้ มีจิตสาธารณะ อนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ

(๒)ประโยชนผ์ ้รู บั บรกิ ารตามชว่ งวยั และส่ิงแวดลอ้ ม

33

ร่างพระราชบญั ญัตสิ ่งเสริมการเรียนรู้ ร่างพระราชบัญญตั ิการศกึ ษาตลอดชีวิต พระราชบญั ญัติสง่ เสริมการศึกษานอก คาชแี้ จง/เหตผุ ล
ระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั พ.ศ.
ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. ….
๒๕๕๑
(ฉบบั สปท.)

(ก) ช่วงเด็กปฐมวยั บิดา มารดา

หรือผู้ปกครอง มีความรู้ความเข้าใจ

ในการอบรมเลี้ยงดูเด็กปฐมวัย ให้เป็น

พลเมืองรุ่นใหม่ มีพัฒนาการที่สมวัย

รวมท้ังมีจิตสานึกในการเป็นคนดี มีวินัย

และภมู ิใจในชาติ

(ข) ช่วงวัยเด็ก เป็นคนดี มีวินัย

ภูมิใจในชาติ มีความสามารถเรียนรู้ได้

สอดคล้องกับทักษะในศตวรรษท่ี ๒๑

มีความรู้ ความสามารถที่สอดคล้องกับ

ความถนัดและความสนใจ พร้อมเข้าสู่การ

ทางานและสามารถดารงชีวิตอยู่ร่วมกับ

ผู้อื่นได้ภายใตส้ ังคมทีเ่ ปน็ พหวุ ัฒนธรรม

(ค) ช่ วงวั ยผู้ ใหญ่ ตอนต้ น

มีทักษะ ความรู้ สมรรถนะในการทางาน มี

ทักษะอาชีพในการหารายได้ที่เหมาะสมกับ

ศักยภาพและมีความเชี่ยวชาญตามความ

ถนัด สามารถดารงชีวิตอยู่ร่วมกับผู้อ่ืนและ

ทางานกับผู้อื่นได้ภายใต้สังคมที่เป็นพหุ

วัฒนธรรม รวมท้ังมีความรับผิดชอบต่อ

ครอบครัว ชุมชน สังคม และประเทศชาติ

34

ร่างพระราชบญั ญัตสิ ง่ เสริมการเรยี นรู้ ร่างพระราชบญั ญตั ิการศกึ ษาตลอดชีวติ พระราชบญั ญัตสิ ง่ เสริมการศกึ ษานอก คาช้แี จง/เหตผุ ล
ระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั พ.ศ.
ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. ….
๒๕๕๑
(ฉบบั สปท.)

(ง) ช่วงวัยผู้ใหญ่ตอนปลาย

มีความมั่นคงในชีวิต มีสมรรถนะในการ

ทางาน เลือกอาชีพในการหารายได้ท่ี

เหมาะสมกับศักยภาพและมี ความ

เช่ียวชาญตามความถนัดของตน มีความรู้

ในการดารงชีวิต มีสุขภาพท่ีดีตามวัยและ

พร้อมเข้าสู่สังคมสูงวยั

(จ) ช่วงวัยผู้สูงอายุ มีศักยภาพ

ในการถ่ายทอดภูมิปัญญาและความรู้

มีส่วนรวมในกิจกรรมทางสังคม มีทักษะ

ในการใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่ มีงานทา

หลังเกษียณท่ีเหมาะสมกับศักยภาพ

มีทักษะการดารงชีวิต รวมท้ังมีความรู้

เกี่ยวกับการสร้างเสริมสุขภาพ และการ

ปอ้ งกันโรค

มาตรา ๑๙ ในการจัด ส่งเสริม มาตรา ๙ เพ่ือประโยชน์ในการจัด มาตรา ๑๑ เพื่อประโยชน์ในการ ปรับปรุงให้มีความชัดเจนขึ้นเนื่องจาก

และสนับสนุนการเรียนรู้ตลอดชีวิตให้ ส่งเสริม สนับสนุน และพัฒนาการศึกษา จัดและพัฒนาการศึกษานอกระบบและ ต้องให้บริการประชาชนทุกช่วงวัย กว่า ๖๔
สานักงานและภาคีเครือข่าย ดาเนินการ ให้มีประสิทธิภาพสูงสุดต่อประชาชน การศึกษาตามอัธยาศัยให้ส่วนราชการและ ล้านคน ให้สอดคล้องกับเจตนารมณ์และ
ในเรือ่ งดังตอ่ ไปน้ี หน่วยงานของรัฐท่ีเก่ียวข้องร่วมมือกับภาคี ทิศทางของประเทศ ดังต่อไปนี้

เครือข่าย เพอื่ ดาเนนิ การในเรอ่ื งดงั ต่อไปน้ี

35

รา่ งพระราชบัญญตั ิส่งเสริมการเรียนรู้ ร่างพระราชบญั ญตั ิการศึกษาตลอดชวี ิต พระราชบญั ญัติสง่ เสริมการศึกษานอก คาชแี้ จง/เหตุผล

ตลอดชีวิต พ.ศ. …. พ.ศ. …. ระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั พ.ศ.

(ฉบบั สปท.) ๒๕๕๑

(๑) ให้มีการจัดระบบข้อมูล ทุกช่วงวัย สานักงาน และภาคีเครือข่าย (๑) จัดให้มีโครงสร้างพ้ืนฐานเพ่ือ ๑. รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย

สารสนเทศการเรียนรูต้ ลอดชีวิต รว่ มดาเนนิ การในเร่ืองดงั ต่อไปนี้ การเรียนรู้ เช่น แหล่งการเรียนรู้ ศูนย์การ พุทธศักราช ๒๕๖๐ มาตรา ๕๔ วรรคสาม ท่ี

(๒) ให้มีแผนพัฒนาการเรียนรู้ (๑) จัดให้มีการจัดระบบข้อมูล เรียนชุมชน สื่อและเทคโนโลยีที่หลากหลาย กาหนดใหร้ ัฐส่งเสรมิ ให้มีการเรียนรู้ตลอดชวี ติ
ตลอดชีวิตท่ีสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ สารสนเทศการศกึ ษาตลอดชีวิต เพ่ือให้ผู้เรียนมโี อกาสเขา้ ถงึ การเรียนรู้ ๒. ยทุ ธศาสตรช์ าติ (พ.ศ. ๒๕๖๑ -๒๕๘๐)
ชาตแิ ละทศิ ทางการพัฒนาประเทศ ๓. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม
(๒) ส่งเสริมและสนับสนุนการ
(๒) จัดให้มีแผนพัฒนาการจัด ดาเนินงานของภาคีเครือข่าย เพื่อให้เกิด แหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)
(๓) ใหผ้ ้รู บั บริการมีบตั รสง่ เสริม
การเรียนรู้ตลอดชีวิตโดยเชื่อมโยง การศึกษาตลอดชีวิตทั้งระยะส้ัน และระยะยาว ความร่วมมอื และการพฒั นาอย่างต่อเนื่อง
ฐานข้อมูลประชาชนของส่วนราชการ มี เพ่อื เป็นแนวทางในการดาเนินงาน
(๓) ส่งเสริมและสนับสนุนให้ภาคี

การระดมทุนในการจัดสรรทรัพยากร (๓) ส่งเสริมและสนับสนุนการ เครือข่าย ได้รับโอกาสในการจัดสรร

และการเข้าถึงแหล่งเงินทุนเพ่ือจัดและ ระดมทุนในการจัดสรรทรัพยากร และการ ทรัพยากรและเข้าถึงแหล่งเงินทุนเพื่อการ
ส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตให้เกิด เข้าถึงแหล่งเงินทุนเพ่ือการดาเนินงานการ ดาเนินงาน
ความร่วมมือและการพัฒนาอย่าง จัดการศึกษาตลอดชีวิตให้เกิดความ
ตอ่ เน่ือง
(๔) ให้มีโครงสร้างพ้ืนฐานเพ่ือ ร่วมมอื และการพัฒนาอยา่ งตอ่ เน่ือง
(๔) จัดให้มีโครงสร้างพื้นฐานเพื่อ
ก า ร เ รี ย น รู้ แ ล ะ ก ร ะ บ ว น ก า ร จั ด ก า ร
ความรู้ โดยใช้แหล่งการเรียนรู้ ศูนย์การ การเรียนรู้และกระบวนการจัดการความรู้
เรียนชุมชน ส่ือ เทคโนโลยีดิจิทัล เพ่ือ โดยใช้แหล่งการเรียนรู้ ศูนย์การเรียน
ลดความเหลื่อมล้า ให้ผู้รับบริการได้มี ชุมชน สื่อและเทคโนโลยีที่หลากหลาย

โอกาส เข้าถึงการเรียนรู้ตลอดชีวิต ได้ เพ่ือให้ผู้รับบริการได้มีโอกาสเข้าถึงการ
อย่างเท่าเทียม ทั่วถึง และเป็นธรรม เรียนรู้ท่ีมีประสิทธิภาพ สะดวกและทั่วถึง
รวมทั้งให้เช่ือมโยงกันระหว่างหน่วยงาน
อยา่ งมีคุณภาพ

36

ร่างพระราชบัญญัตสิ ง่ เสริมการเรียนรู้ ร่างพระราชบัญญัตกิ ารศกึ ษาตลอดชวี ติ พระราชบัญญัติสง่ เสริมการศึกษานอก คาช้แี จง/เหตผุ ล
ระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย พ.ศ.
ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. ….
๒๕๕๑
(ฉบบั สปท.)

(๕) ให้มีคลื่นความถี่เพื่อการ องค์กร ภาคีเครือข่าย ผู้รับบริการท้ังใน

กระจายเสียง สถานีวิทยุกระจายเสียง และต่างประเทศ
และวิทยุโทรทัศน์ ส่ือดิจิทัล สัญญาณ (๕) จัดให้มีการพัฒนาหลักสูตร ส่ือ
ภาพรวมท้ังสื่อประเภทอื่น สาหรับ รูปแบบ กระบวนการจัดการเรียนรู้ และ
ให้บริการโปรแกรมการเรียนรู้และวิธี
เรียนทางไกลเพ่ือส่งเสริมการเรียนรู้ การวัดผลประเมินผล รวมทั้งมาตรฐาน
ตลอดชวี ิต การศึกษา

(๖) ให้มีการศึกษาวิจัย พัฒนา (๖) จัดให้มีการพัฒนาความรู้
วิชาการ และการพัฒนาบุคลากรท้ังใน วิชาการ และการพัฒนาบุคลากรท้ังใน
สังกัดสานักงาน และภาคีเครือขา่ ย สังกดั กรม และภาคเี ครอื ขา่ ย

(๗) กากับ ส่งเสรมิ และสนับสนุน (๗) กากับ ส่งเสริม และสนับสนนุ

การจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิตให้มีคุณภาพ ให้การจัดการศึกษาตลอดชีวิตมีคุณภาพ
ไดม้ าตรฐาน
และมาตรฐาน
หลักเกณฑ์ วิธีการ และเง่ือนไข
หลักเกณฑ์และวิธีการ ดาเนินการ

ตามวรรคหนึ่งให้เป็นไปตามท่ีกาหนดใน การร่วมดาเนินการตาม (๓) และ (๔)
กฎกระทรวง
ของภาคีเครือข่ายให้เป็นไปตามประกาศ

กระทรวง

37

ร่างพระราชบัญญตั สิ ง่ เสริมการเรียนรู้ ร่างพระราชบัญญตั ิการศกึ ษาตลอดชีวติ พระราชบัญญัตสิ ง่ เสริมการศึกษานอก คาชแ้ี จง/เหตผุ ล
ระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั พ.ศ.
ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. …. บัญญัติเพิ่มข้ึนมาเพ่ือให้เป็นไปตาม
๒๕๕๑ เจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักร
(ฉบบั สปท.) ไทย พุทธศักราช ๒๕๖๐ มาตรา ๕๔ วรรคหก
ไมม่ ีบัญญตั ิไว้ และกฎหมายอื่นทเี่ กีย่ วข้อง
มาตรา ๒๐ เพ่ือสร้างโอกาส ความ มาตรา ๑๐ ให้มกี ารจดั สรรงบประมาณ

เสมอภาค ความเท่าเทียมของผู้รับบริการ รายจ่ายประจาปีจากงบดาเนินงานของ

ในการเข้ารับบริการตามแนวทางการจัด สานักงานในอัตราร้อยละ ๒ ส่วนหนึ่ง จัดสรร

และส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตให้มี ค่าใช้จ่ายรายหัวให้แกป่ ระชากรวัยแรงงานอายุ

สมรรถนะท่ี เหมาะสม ส านั กงาน ๑๕ ปี ขึ้นไปจานวนร้อยละ ๒๐ ของประชากร

และภาคีเครือข่ายมีสิทธิได้รับการ วัยแรงงานที่ยังไม่จบการศึกษาภาคบังคับโดย

สนับสนนุ งบประมาณจากกองทนุ เพื่อความ ไม่ต่ากว่าเกณฑ์การจัดสรรงบประมาณรายหัว

เสมอภาคทางการศึกษา กองทุนพัฒนา การศึกษาต่อเนื่อง ภาษีสุราและยาสูบในอัตรา

เทคโนโลยีทางการศึกษา กองทุนส่งเสริม ร้อยละ ๒ ส่วนหนึ่ง และมาตรการทางภาษีส่วน

และพัฒนาการศึกษาสาหรับคนพิการ หน่ึง เพ่ือส่งเสริมสนับสนุนเป็น “กองทุนเพ่ือ

และกองทุนอ่ืนท่ีเก่ียวข้อง รวมท้ังให้มีการ การศึกษาตลอดชีวิต” ให้กับสถานศึกษา

บริหารจัดการเงินทุนท่ีได้รับอย่างมี หน่วยงานการศึกษา และภาคีเครือข่ายในการ

ประสทิ ธภิ าพ จัดการศึกษาตลอดชีวิต

ให้ยกเว้นภาษีเงินได้สาหรบั ผู้จัดการศึกษา

หรือผู้บริจาคเพ่ือสนับสนุนการศึกษาให้แก่

สถานศึกษา หน่วยงานการศึกษา และภาคี

เครือข่ายในการจัดการศึกษาตลอดชีวิต ตาม

พระราชบัญญัติน้ี ให้เป็นไปตามพระราช

กฤษฎีกาออกตามความประมวลรัษฎากร ว่า

ด้วยการยกเว้นรัษฎากร (ฉบับท่ี ๔๒๐)

พ.ศ. ๒๕๔๗

38

ร่างพระราชบญั ญัตสิ ่งเสริมการเรยี นรู้ รา่ งพระราชบญั ญัตกิ ารศึกษาตลอดชีวิต พระราชบัญญัตสิ ่งเสริมการศกึ ษานอก คาชแ้ี จง/เหตผุ ล
ตลอดชีวิต พ.ศ. …. พ.ศ. …. ระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย พ.ศ.

(ฉบับ สปท.) ๒๕๕๑

หลักเกณฑ์ วิธีการและเง่ือนไขในการ
บริหารกองทุนเพ่ือการศึกษาตลอดชีวิตให้
เป็นไปตามท่ีคณะกรรมการกาหนด

มาตรา ๒๑ ให้ภาคีเครือข่าย มาตรา ๑๖ (๓) จัด ส่งเสริม และ ไม่มีการบัญญัติไว้ บัญญัติเพิ่มขึ้นมาเพ่ือให้เป็นไปตาม
ผู้รับบริการ และสถานศึกษา จัดหรือ สนับสนุนการศึกษาตลอดชีวิตเพ่ือสร้างโอกาส เจตนารมณ์รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
ร่วมจัดการศึกษาทางเลือก เพ่ือพัฒนา ทางการศึกษาและการเรียนรู้ตลอดชีวิต พุทธศักราช ๒๕๖๐ มาตรา ๕๔ วรรคสมาและ
ผู้รับบริการให้เป็นมนุษย์ท่ีสมบูรณ์ท้ัง รว มทั้งการ ศึ ก ษา เ พื่ อ พัฒ นา อ า ชี พ วรรคสี่
ด้านร่างกาย จิตใจ สติปัญญา ความรู้ การศกึ ษาเรียนรูด้ ว้ ยตนเอง การศกึ ษาเพ่ือ
และคุณธรรม ท้ังนี้ หลักเกณฑ์และ เป็นทางเลือก การศึกษาประเภทอื่น
วิธีการ การศึกษาทางเลือก ให้เป็นไป ใหก้ ับผรู้ ับบริการ
ตามทก่ี าหนดในกฎกระทรวง

มาตรา ๒๒ ให้คณะกรรมการ มาตรา ๑๕ ให้คณะกรรมการส่งเสริม ๑. คณะกรรมการส่งเสริมสนับสนุนและ ให้เป็นไปตามเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ

ส่งเสรมิ การเรยี นร้ตู ลอดชวี ิต ประกอบด้วย การศึกษาตลอดชวี ติ ประกอบดว้ ย ประสานความร่วมมือการศึกษานอกระบบและ แห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๖๐

(๑) ประธานกรรมการ ได้ แก่ (๑) ประธานกรรมการ ได้แก่ รัฐมนตรีว่าการ การศึกษาตามอัธยาศัย ตามกฎหมายว่าด้วย มาตรา ๒๕๘ จ.ด้านการศึกษา (๔) …ปรับปรุง
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ หรือผู้ที่ กระทรวงศึกษาธิการ หรือผู้ที่ได้รบั มอบหมาย ระเบียบบรหิ ารราชการกระทรวงศึกษาธิการ โครงสร้างของหน่วยงานที่เก่ียวข้องเพ่ือบรรลุ
ไดร้ บั มอบหมาย ๒. อานาจหน้าท่ีตามมาตรา ๑๒ เป้ าหมายดั งกล่ าวโดยสอดคล้ องกั นท้ั ง
(๒) กรรมการโดยตาแหน่ง (๒) กรรมการโดยตาแหน่ง จานวนไม่เกิน เพ่ื อประโยชน์ ในการด าเนิ นการตาม ระดับชาติและระดับพ้ืนท่ี
สามสิบเอ็ดคน ได้แก่ ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ พระราชบัญญัตินี้ ให้คณะกรรมการมีอานาจ
จานวนเก้าคน ได้แก่ ปลัดกระทรวง หรือผู้แทน เลขาธิการสภาความมั่นคงแห่งชาติ หนา้ ที่ ดังตอ่ ไปนี้
ศึกษาธิการหรือผู้แทน ปลัดกระทรวง หรือผู้แทน ปลัดกระทรวงกลาโหมหรือผู้แทน

39

ร่างพระราชบัญญัติส่งเสริมการเรียนรู้ ร่างพระราชบัญญัตกิ ารศกึ ษาตลอดชีวิต พระราชบัญญัติส่งเสริมการศึกษานอก คาช้แี จง/เหตุผล

ตลอดชีวิต พ.ศ. …. พ.ศ. …. ระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย พ.ศ.

(ฉบบั สปท.) ๒๕๕๑

การอุดมศึกษา วิจัยและนวัตกรรมหรือ ปลั ดกระทรวงมหาดไทยหรื อผู้ แทน (๑) กาหนดนโยบายและแผนการ

ผู้แทน ปลัดกระทรวงแรงงานหรือ ปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์หรือผู้แทน ส่งเสริมและการสนับสนุนการศึกษา
ผู้แทน ปลัดกระทรวงมหาดไทยหรือ ปลั ดกระทรวงสาธารณสุ ขหรื อผู้ แทน นอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย
ผู้แทน ปลัดกระทรวงการพัฒนาสังคม ปลั ดกระทรวงวั ฒนธรรมหรื อผู้ แทน ท่ีสอดคล้องกับการศึกษาแห่งชาติและ
และความม่ันคงของมนุษย์หรือผู้แทน แผนพฒั นาเศรษฐกิจและสังคมแหง่ ชาติ
ปลัดกระทรวงสาธารณสุขหรือผู้แทน ปลัดกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคง (๒) กาหนดแนวทางการดาเนินงาน
ปลัดกระทรวงดิจิทัลเพ่ือเศรษฐกิจและ ของมนุษยห์ รือผู้แทน ปลัดกระทรวงแรงงานหรือ
สังคมหรือผู้แทน ผู้อานวยการสานัก ผู้แทน ปลัดกระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและ การศึกษานอกระบบและการศึกษาตาม
งบประมาณหรือผู้แทน เลขาธิการ การส่ือสารหรือผู้แทน ปลัดกระทรวงวิทยาศาสตร์ อธั ยาศัย
คณะกรรมการนโยบายการศึกษาแห่งชาติ เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อมหรือผู้แทน
(๓) ส่ งเสริ มและสนั บสนุ นการ
ประสานงานระหว่างส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจ
ปลัดกระทรวง การท่องเที่ยวและกีฬา และภาคเอกชน ท้ังในประเทศและต่างประเทศ
หรือผ้แู ทน
(๓) กรรมการผู้แทนเอกชนและ หรือผู้แทน เลขาธิการกองอานวยการรักษา เพื่อการจัดการศึกษานอกระบบและการศึกษา
ความมั่นคงภายในราชอาณาจักรหรือผู้แทน ตามอัธยาศยั
ภาคีเครอื ขา่ ยจานวนไม่เกินส่ีคน
(๔) กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ เลขาธิการสภาการศึกษาหรือผู้แทน เลขาธิการ (๔) เสนอแนะตอ่ รัฐมนตรีในการจัดทา

จานวนไมเ่ กินส่คี น คณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐานหรือผู้แทน และการพัฒนาระบบเทียบโอนผลการเรียน

(๕) เลขาธิการ เป็นกรรมการ เลขาธิการคณะกรรมการการอาชีวศึกษาหรือ จากการเรียนรู้ในการศึกษานอกระบบและ
และเลขานกุ าร ผู้แทน เลขาธิการคณะกรรมการการอุดมศึกษา การศึกษาตามอัธยาศัย

การได้มาซ่ึงกรรมการผู้แทน หรือผู้แทน เลขาธิการคณะกรรมการกิจการ (๕)ปฏิบตั งิ านอน่ื ใดตามทีพ่ ระราชบัญญตั ิ
เอกชนและภาคีเครือข่าย (๓) และ
กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ (๔) คุณสมบัติ กระจายเสียง กิจการโทรทัศน์และกิจการ น้ีหรือกฎหมายอื่นบัญญัติให้เป็นอานาจหน้าท่ี
หลักเกณฑ์และวิธีการสรรหากรรมการ โทรคมนาคมแห่งชาติหรือผู้แทน ผู้แทนเอกชนท่ี ของคณะกรรมการหรือตามท่ีคณะรัฐมนตรี
ดาเนินการเกี่ยวเนื่องกับการจัดการศึกษาตลอด มอบหมาย

40

ร่างพระราชบญั ญัตสิ ่งเสริมการเรยี นรู้ ร่างพระราชบัญญัตกิ ารศึกษาตลอดชวี ิต พระราชบัญญัติสง่ เสริมการศึกษานอก คาชี้แจง/เหตุผล
ระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย พ.ศ.
ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. ….
๒๕๕๑
(ฉบบั สปท.)

วาระการดารงตาแหน่ง และการพ้นจาก ชีวิต การศึกษาทางเลือก การเรียนรู้ตามหลัก

ตาแหน่งของกรรมการให้เป็นไปตามที่ ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และผู้แทนภาคี
กาหนดในกฎกระทรวง
เครือข่ายจานวนไม่เกินสิบสามคน เลขาธิการ
ให้คณะกรรมการ มีหน้าที่และ คณะกรรมการการศึกษาตลอดชีวิต เป็น
อานาจดงั ต่อไปนี้
(ก) พิจารณานโยบายด้าน กรรมการและเลขานุการ รองเลขาธิการ
คณะกรรมการการศึกษาตลอดชีวิตที่ได้รับ
คุณภาพการเรียนรู้ตลอดชีวิต ให้คาปรึกษา มอบหมายจานวนหนึ่งคน เป็นกรรมการและ
และข้อเสนอแนะให้ครอบคลุมเร่ืองเกี่ยวกับ ผู้ชว่ ยเลขานกุ าร
การศกึ ษา วจิ ยั หลักสตู ร มาตรฐานและกรอบ
คุณวุฒิการเรียนรู้ตลอดชีวิต ทรัพยากรและ (๓) กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิด้านการศึกษา

เทคโนโลยีทางการศึกษา ตลอดชีวิตจากสถาบันอุดมศึกษา และด้านภูมิ

(ข) พิจารณาและจัดทา ปัญญาชมุ ชน จานวนไม่เกินห้าคน
แผนการเรียนรู้ตลอดชีวิต แผนขับเคล่ือน การไดม้ าซึ่งกรรมการภาคีเครือข่าย (๒)และ
ยุทธศาสตร์การเรียนรู้ตลอดชีวิตท่ี กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ (๓) คุณสมบั ติ

สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ แผนพัฒนา หลักเกณฑ์และวิธีการสรรหากรรมการ วาระการ
เศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ แผนการ ดารงตาแหน่ง และการพ้นจากตาแหน่งของ
ศึกษาแห่งชาติ แผนปฏิรูปประเทศและ กรรมการให้เป็นไปตามท่กี าหนดในกฎกระทรวง
สภาพภูมิสังคม
ให้คณะกรรมการ มีอานาจหน้าที่
(ค) ให้ความคิดเห็นและ
ข้อเสนอแนะเกี่ยวกับแนวทางดาเนินงาน ดงั ต่อไปนี้

41

รา่ งพระราชบัญญตั ิสง่ เสริมการเรยี นรู้ รา่ งพระราชบญั ญัตกิ ารศกึ ษาตลอดชวี ิต พระราชบญั ญัตสิ ง่ เสริมการศกึ ษานอก คาชีแ้ จง/เหตผุ ล
ระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั พ.ศ.
ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. ….
๒๕๕๑
(ฉบบั สปท.)

การส่งเสรมิ การประสานงานและการพฒั นา (ก) ให้คาปรึกษา ข้อเสนอแนะนโยบาย

ภาคีเครอื ขา่ ย รวมทัง้ การระดมทรพั ยากร และแผนพัฒนาการศึกษาตลอดชวี ิตที่สอดคล้อง
(ง) ส่งเสริม สนับสนุน กับสภาพภมู สิ งั คม
และประสานงานระหว่างสานักงานและ (ข) ให้ความคิดเห็นและข้อเสนอแนะ
ภาคีเครือข่าย ทั้งในและต่างประเทศ
เพ่ือจัดการเรยี นรตู้ ลอดชีวติ เก่ียวกับแนวทางดาเนินงานการส่งเสริมการ
ประสานงานและการพัฒนาภาคีเครือขา่ ย รวมทั้ง
(จ) แต่งตั้งอนุกรรมการ การระดมทรัพยากร
การส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตระดับ
จังหวัดหรือคณะทางานหรือบุคคลใด (ค) ส่งเสริม สนับสนุน และประสานงาน
บุคคลหนึ่งเพื่อดาเนินการตามท่ีได้รับ ระหว่างหน่วยราชการ รัฐวิสาหกิจและ

มอบหมายจากคณะกรรมการ ภาคเอกชน ทั้งในและต่างประเทศเพ่ือจัด

(ฉ) ปฏบิ ัตงิ านอื่นใดตามท่ี การศกึ ษาตลอดชีวิต
พระราชบัญญัตินี้หรือกฎหมายอื่น (ง) ให้คาปรึกษาและข้อเสนอแนะ
บัญญัติให้เป็นหน้าที่และอานาจของ เกย่ี วกับการศึกษา วจิ ัย หลักสตู ร มาตรฐาน และ

คณะกรรมการหรือตามที่คณะรัฐมนตรี กรอบคณุ วฒุ กิ ารศึกษาและการศึกษาตลอดชวี ิต
มอบหมาย
(จ) แต่งต้ังอนุกรรมการหรือคณะทางาน

หรือบุคคลใดบุคคลหนึ่งเพ่ือดาเนินการตามที่

ได้รับมอบหมายจากคณะกรรมการ

(ฉ) ปฏิบัติงานอ่ืนใดตามท่ีพระราชบัญญัติ

นี้หรือกฎหมายอื่นบัญญัติให้เป็นอานาจหน้าที่

42

ร่างพระราชบญั ญตั ิส่งเสริมการเรยี นรู้ รา่ งพระราชบญั ญัตกิ ารศกึ ษาตลอดชีวติ พระราชบญั ญัติสง่ เสริมการศึกษานอก คาช้แี จง/เหตุผล
ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. …. ระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั พ.ศ.

(ฉบับ สปท.) ๒๕๕๑
ของคณะกรรมการหรือตามท่ีคณะรัฐมนตรี

มอบหมาย

มาตรา ๒๓ ให้สานักงาน มีฐานะ มาตรา ๑๖ ให้สานกั งาน บริหารราชการ มาตรา ๑๔ ให้มีสานักงานส่งเสริม เป็นการปรับปรุงการบริหารราชการ

เป็ นนิ ติ บุ คคล บริ หารราชการตาม โดยยึดหลักการบริหารกิจการบ้านเมืองท่ีดี การศึกษานอกระบบและการศึกษาตาม และหน้าที่และอานาจของสานักงาน

พระราชบัญญัติน้ี กฎหมายว่าด้วยระเบียบ โดยให้ เลขาธิการ กศช. ซึ่งมีฐานะเป็นอธิบดี อัธยาศัย ข้ึนในสานักงานปลัดกระทรวง ให้สอดคล้องกับเจตนารมณ์ของกฎหมาย

บริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการและ และหัวหน้าส่วนราชการ เป็นผู้บังคับบัญชา ศึกษาธิการ เรียกโดยย่อว่า “สานักงาน กศน.” และทิศทางของประเทศ ดงั ต่อไปนี้

กฎหมายอ่ืนที่เกี่ยวข้อง เพ่ือจัดและส่งเสริม ข้าราชการ พนักงานและลูกจ้าง รวมทั้ง โดยมีเลขาธิการสานักงานส่งเสริมการศึกษา ๑. รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย

ให้ผู้รับบริการได้รับการเรียนรู้ตลอดชีวิต รับผิดชอบการดาเนินงานให้เป็นไปตาม นอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย เรียก พทุ ธศักราช ๒๕๖๐ มาตรา ๕๔ วรรคสาม

โดยให้เลขาธิการ เป็นผู้บังคับบัญชา อานาจหน้าท่ีทกี่ ฎหมายกาหนด โดยย่อว่า “เลขาธิการ กศน.” ซ่ึงมีฐานะเป็น ที่กาหนดให้รัฐส่งเสริมให้มีการเรียนรู้

ขา้ ราชการ พนกั งาน ลูกจ้าง รวมทั้งรบั ผดิ ชอบ สานกั งานตามวรรคหน่ึง ให้รองเลขาธิการ อธิบดีและเป็นผู้บังคับบัญชาข้าราชการ ตลอดชีวิต ประกอบกับมาตรา ๒๕๘ จ.

การดาเนินงานให้เป็นไปตามหน้าที่และ กศช. เป็นผู้บังคับบัญชาข้าราชการ พนักงาน พนักงานและลูกจ้าง และรับผิดชอบการ ด้านการศึกษา (๔) …และปรับปรุง

อานาจท่ีกฎหมายกาหนด และลูกจ้าง รองจากเลขาธิการ กศช. เพ่ือ ดาเนินการของสานกั งาน โครงสร้างของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพ่ือ

สานักงานตามวรรคหนึ่ง ให้รอง ปฏิบัติราชการ สานักงานมอี านาจหน้าท่ดี งั ต่อไปนี้ บรรลุเป้าหมายดังกล่าวโดยสอดคล้องกัน

เลขาธิการคณะกรรมการส่งเสริมการเรียนรู้ ให้สานักงาน ตามวรรคหน่ึง มีอานาจ (๑) เป็ นหน่ วยงานกลางในการ ทั้งในระดับชาตแิ ละในระดับพ้นื ที่

ตลอดชีวิต เป็นผู้ช่วยสั่งและปฏิบัติราชการ หนา้ ทด่ี ังต่อไปนี้ ดาเนินการ ส่งเสริมสนับสนนุ และประสานงาน ๒. ยทุ ธศาสตรช์ าติ (พ.ศ. ๒๕๖๑ -๒๕๘๐)

ตามที่เลขาธิการมอบหมาย และเป็น (๑)จัดทา นโยบายยุทธศาสตร์ แผนพัฒนา การศึกษานอกระบบและการศึกษาตาม ๓. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม

ผู้บังคับบัญชาข้าราชการ พนักงาน ลูกจ้าง การศึกษาตลอดชีวิต มาตรฐานการศึกษาและ อัธยาศยั ต่อคณะกรรมการ แห่งชาติ ฉบับที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

ในสงั กัด การศึกษาตลอดชีวิต และทรัพยากรทางการ (๒) จัดทาข้อเสนอแนะ นโยบาย ๔. การปฏิรูปการเรียนรู้แห่งศตวรรษท่ี

ให้สานักงาน ตามวรรคหนึ่ง ศึกษา ยุทศาสตร์ แผน และมาตรฐานการศึกษานอก ๒๑ และสง่ เสรมิ การเรยี นร้ตู ลอดชีวติ

มีหนา้ ท่ีและอานาจดังต่อไปน้ี ระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย

43

ร่างพระราชบัญญัติสง่ เสริมการเรยี นรู้ รา่ งพระราชบญั ญตั กิ ารศกึ ษาตลอดชวี ติ พระราชบญั ญัติสง่ เสริมการศึกษานอก คาชี้แจง/เหตุผล

ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. …. ระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั พ.ศ.

(ฉบับ สปท.) ๒๕๕๑

(๑) จัดทา นโยบาย แผนการเรียนรู้ (๒) พิจารณาสนับสนุนงบประมาณเป็น (๓) ส่งเสริม สนับสนุน และดาเนินการ ๕. กฎหมายว่าด้วยระเบียบบริหาร

ตลอดชีวิต แผนบริหารทรัพยากรบุคคล ค่าใช้จ่ายที่จาเป็นต้องใช้ให้แก่ผู้รับบริการ พัฒนาคุณภาพทางวิชาการ การวิจัย การ ราชการกระทรวงศึกษาธิการ

และแผนขับเคลื่อนยุทธศาสตร์การเรียนรู้ หน่วยงาน สถานศึกษา และภาคีเครือข่ายทั้ง พัฒนาหลักสูตรและนวัตกรรมการศึกษา

ตลอดชีวิตเพ่ือสร้างโอกาสการเรียนรู้ตลอด ในและต่างประเทศ เพื่อส่งเสริมการศึกษา บุคลากร และระบบข้อมูลสารสนเทศที่

ชีวิตใหก้ บั ผู้รับบรกิ าร ตลอดชีวติ ตามแผนคา่ ใชจ้ ่ายประจาปี เกี่ยวข้องกับการศึกษานอกระบบและ

(๒) พิจารณาสนับสนุนงบประมาณ (๓) จัด ส่งเสริม และสนับสนุนการศึกษา การศกึ ษาตามอธั ยาศัย

รายจ่ายประจาปีของส่วนราชการ เพื่อเป็น ตลอดชวี ติ เพอื่ สรา้ งโอกาสทางการศกึ ษาและ (๔) ส่งเสริม สนับสนุน และดาเนินการ

ค่าใช้จ่ายให้แก่ผู้รับบริการ หน่วยงาน การเรียนรู้ตลอดชีวิต รวมทั้งการศึกษาเพ่ือ เทียบโอนผลการเรียนรู้ การเทียบโอนความรู้

สถานศึกษา และภาคีเครือข่ายท้ังในและ พัฒนาอาชีพ การศึกษาเรียนรู้ด้วยตนเอง และประสบการณ์ และการเทียบระดับ

ต่างประเทศ เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ตลอด การศึกษาเพื่อเป็นทางเลือก การศึกษา การศกึ ษา

ชวี ติ ประเภทอ่ืนใหก้ บั ผรู้ ับบรกิ าร (๕) สง่ เสรมิ สนับสนุน และประสานงาน

(๓) จัด ส่งเสริม สนับสนุน ให้ (๔) จัดทาแนวทางการดาเนินการเทียบ ให้บุคคล ครอบครัว ชุมชน องค์กรชุมชน

ผู้รับบริการได้รับการเรียนรู้ตลอดชีวิต ทั้ง โอนผลการเรียน เทียบโอนความรู้และ องคก์ รปกครองสว่ นท้องถิ่น องคก์ รเอกชน องค์

การศึกษาเพื่อคุณวุฒิตามระดับในรูปแบบ ประสบการณ์ และการเทียบระดับการศึกษา วชิ าชีพ สถาบนั ศาสนา สถานประกอบการ และ

นอกระบบ ระบบการศึกษาเพ่ือการดารงชีวิต เพ่ือสง่ เสริมการเรยี นร้ตู ลอดชวี ติ องค์กรอื่นรวมตัวกันเป็นภาคีเครือข่าย เพ่ือ

และการศกึ ษาตามอัธยาศยั (๕) ส่งเสรมิ สนบั สนุน ดาเนนิ การพัฒนา ส่งเสริมความเข้มแข็งในการดาเนินงาน

(๔) จดั สง่ เสริม พฒั นาหลกั สูตร การ บุคลากร พัฒนาคุณภาพด้านวิชาการ การ การศึกษานอกระบบและการศึกษาตาม

จัดกระบวนการเรียนรู้ วิธีเรียนรู้ ส่ือและ วิจัย การพัฒนาหลักสูตร การแนะแนว อธั ยาศัย

แหล่งการเรียนรู้การวัดและประเมินผล โดย นวัตกรรมทางการศึกษา การใช้เทคโนโลยี (๖) จัดทาข้อเสนอแนะเกี่ยวกับ

ใช้นวัตกรรม เทคโนโลยีทางการศึกษา การ สารสนเทศและการสื่อสารเป็นเคร่ืองมือใน การใชป้ ระโยชน์เครือข่ายเทคโนโลยีสารสนเทศ

ส่ือสารดิจิทัลและการส่ือสารรูปแบบอื่นใน และการส่ือสาร สถานีวิทยุโทรทัศน์เพ่ือ

44

รา่ งพระราชบัญญัตสิ ง่ เสริมการเรียนรู้ ร่างพระราชบญั ญัติการศึกษาตลอดชีวติ พระราชบญั ญัติส่งเสริมการศกึ ษานอก คาชแี้ จง/เหตผุ ล

ตลอดชีวิต พ.ศ. …. พ.ศ. …. ระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย พ.ศ.

(ฉบบั สปท.) ๒๕๕๑

การจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิต และเป็นไปตาม การเรียนรู้และการบริหารการจัดการศึกษา การศึกษา วิทยุชุมชน ศูนย์วิทยาศาสตร์เพ่ือ

มาตรฐานการเรยี นรู้ตลอดชีวิต ตลอดชวี ิต การศึกษา ห้องสมุดประชาชน พิพิธภัณฑ์

(๕) จัดทา พัฒนา และให้บริการ (๖) จัด ส่งเสริม สนับสนุนให้มีรูปแบบ ศูนย์การเรียนชุมชน และแหล่งการเรียนรู้อื่น

เทียบเคียงหรือเทียบโอนผลการเรียน เทียบ หรือช่องทางการเรียนรู้ท่ีเหมาะสมในทุกพื้นท่ี เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้และพัฒนาคุณภาพชีวิต

โอนความรู้และประสบการณ์ การเทยี บระดับ เพื่อขยายโอกาสการเรียนรู้ตลอดชีวิตที่ อยา่ งตอ่ เนอ่ื งของประชาชน

การศึ กษา ระบบสะสมความรู้ และ หลากหลายให้ผู้รับบริการ นาไปสู่การสร้าง (๗) ดาเนินการเก่ียวกับการติดตาม

ประสบการณ์ และกรอบคุณวฒุ ิแห่งชาติ สังคมแหง่ การเรยี นร้แู ละการพฒั นาที่ยัง่ ยืน ตรวจสอบ และประเมินผลการดาเนินงาน

(๖) ส่งเสริม สนับสนุน และพัฒนา (๗) ดาเนินการส่งเสริม สนับสนุนการจัด การศึกษานอกระบบและการศึกษาตาม

บคุ ลากร ในดา้ นวชิ าการ การวจิ ัย การพัฒนา และพัฒนาคุณภาพการศึกษาตลอดชีวิตของ อธั ยาศยั

หลักสูตร การแนะแนวการศึกษา และการ หน่วยงาน สถานศกึ ษา และภาคเี ครอื ขา่ ย (๘) ปฏบิ ัติงานอ่นื ใดตามพระราชบัญญัติ

สรา้ งนวตั กรรมทางการศึกษา (๘) ให้คาปรึกษา เสนอแนะ กากบั ติดตาม น้ีหรือกฎหมายอื่นที่บัญญัติให้เป็นอานาจ

(๗) จัด ส่งเสริม และสนับสนุนการใช้ ตรวจสอบ และประเมินผลการดาเนินงาน หน้าที่ของสานักงาน หรือตามที่รัฐมนตรี

ประโยชนเครือข่ายเทคโนโลยีสารสนเทศ การศึกษาตลอดชีวิตให้เป็นไปตามกฎหมาย มอบหมาย

และการส่ือสาร แพลตฟอร์มการเรียนรู้ด้วย ระเบยี บ ขอ้ บังคบั และนโยบาย

ดิจิทัล สถานีวิทยุโทรทัศน์เพ่ือการศึกษา (๙) ปฏิบัติงานอ่ืนใดตามพระราชบัญญัติ

วิทยุชุมชน วิทยาศาสตร์เพ่ือการศึกษา นี้หรือกฎหมายอ่ืนที่บัญญัติให้เป็นอานาจ

ห องสมุดประชาชน ห้องสมุดดิ จิทัล หน้าที่ของสานักงานหรือตามที่รัฐมนตรี

พิพิธภัณฑ์ ภมู ปิ ญั ญาทอ้ งถนิ่ ศนู ย์การเรียน มอบหมาย

และแหล่งการเรียนรูอื่น เพ่ือส่งเสริมการ

เรียนรู้ตลอดชวี ิตและการพฒั นาคุณภาพชีวิต

ของผรู้ ับบริการ

45

ร่างพระราชบญั ญตั สิ ง่ เสริมการเรยี นรู้ ร่างพระราชบัญญัติการศึกษาตลอดชวี ิต พระราชบัญญัตสิ ่งเสริมการศกึ ษานอก คาชแี้ จง/เหตุผล
ระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย พ.ศ.
ตลอดชีวิต พ.ศ. …. พ.ศ. ….
๒๕๕๑
(ฉบบั สปท.)

(๘) จัด ส่งเสริม สนับสนุน ให้มี

รู ปแบบหรื อและช่ องทางการเรี ยนรู้ ที่

เหมาะสมในทุกพ้ืนท่ี การเรียนรู้ด้วยตนเอง

และการศึกษาทางเลือก เพื่อการเรียนรู้ตลอด

ชีวิตที่หลากหลายให้ผู้รับบริการสู่การสร้าง

สังคมแห่งการเรียนรู้และการพัฒนาที่ย่ังยนื

(๙) เป็นหน่วยงานกลางในการ

ดาเนินงาน ส่งเสริม สนับสนุน การจัดและ

พัฒนาคุณภาพการเรียนรู้ตลอดชีวิตของ

หน่วยงาน สถานศึกษา และภาคีเครือข่ายทั้ง

ในและตา่ งประเทศ

(๑๐) ให้คาปรึกษา เสนอแนะ กากับ

ติ ดตาม ตรวจสอบ และประเมิ นผล

การดาเนินงานการเรยี นรู้ตลอดชวี ิตให้เป็นไป

ตามกฎหมาย ระเบยี บ ข้อบงั คับ และนโยบาย

(๑๑) สนับสนุนให้มีการกระจาย

อานาจการจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิตให้แก่

หน่วยงานสถานศึกษาในสังกัดและภาคี

เครือข่าย

(๑๒) ปฏิบัติหน้าท่ีเลขานุการของ

คณะกรรมการส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต

46

ร่างพระราชบญั ญตั สิ ่งเสริมการเรียนรู้ รา่ งพระราชบัญญัติการศึกษาตลอดชวี ติ พระราชบัญญัตสิ ่งเสริมการศกึ ษานอก คาช้แี จง/เหตุผล
ระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั พ.ศ.
ตลอดชีวิต พ.ศ. …. พ.ศ. ….
๒๕๕๑
(ฉบับ สปท.)

รวมท้ังปฏิบัติงานเพื่อส่งเสริมและสนับสนุน

การดาเนินการอ่นื ทเ่ี กยี่ วข้อง

(๑๓) ปฏิบัติงานอื่นใดตามพระราช

บัญญัตินี้หรือกฎหมายอื่นที่บัญญัติให้เป็น

หน้าที่และอานาจของสานักงานหรือตามท่ี

รัฐมนตรมี อบหมาย

มาตรา ๒๔ ในการบรหิ ารราชการของ ไมม่ ีการบญั ญัติไว้ ไมม่ ีการบัญญัติไว้ กาหนดตามให้เป็นไปตามเจตนารมณ์
สานกั งาน ให้มีผู้ตรวจราชการของสานกั งาน ของพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการ
มีหน้าทแ่ี ละอานาจตรวจ แนะนาการปฏบิ ตั ิ แผ่นดิน พ.ศ. ๒๕๓๔ มาตรา ๓๕
ราชการ และปฏิบัติงานอื่นตามท่ีได้รับ
มอบหมายอันเกี่ยวกับสานักงานให้เป็นไป
ตามกฎหมาย ระเบียบ หรือข้อบังคับของ
สานักงาน ทั้งนี้ ให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์
และวธิ ีการทกี่ าหนดในกฎกระทรวง

มาตรา ๒๕ ให้มีหน่วยงานส่งเสริม มาตรา ๒๐ ให้มีสานักงานการศึกษา ไม่ได้บัญญัติไว้เนื่องจาก กศน.ภาค ๑. ปรับปรุงสถานภาพจากสถานศึกษา

การเรียนรู้ตลอดชีวิตภาคเป็นหน่วยงาน ตลอดชีวิตภาค เรียกโดยย่อว่า “สานักงาน เป็นสถานศึกษา แต่ได้กาหนดไว้ในประกาศ เป็นหน่วยงานวิชาการ ให้ข้าราชการและ

การศึกษาและมีผู้บริหารตามกฎหมายว่าด้วย กศช.ภาค” เป็นหน่วยงานในสังกัดสานักงาน กระทรวงศกึ ษาธกิ าร บุ คล ากร ทุ กป ร ะ เภ ทท าง าน ร่ ว ม กั น ใ น

ระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ กศช. และเป็นหน่วยงานการศึกษาตาม หน่วยงานดังกล่าว เพ่ือเป็นการส่งเสริมการ

และตามกฎหมายวา่ ด้วยระเบียบข้าราชการครู กฎหมายว่าด้วยระเบียบข้าราชการครูและ

47

ร่างพระราชบัญญตั ิสง่ เสริมการเรียนรู้ ร่างพระราชบญั ญตั ิการศึกษาตลอดชวี ติ พระราชบญั ญัตสิ ง่ เสริมการศกึ ษานอก คาช้ีแจง/เหตุผล
ระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย พ.ศ.
ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. …. เรียนรู้ตลอดชีวิตให้มีประสิทธิภาพและ
๒๕๕๑ มาตรฐานยิ่งขน้ึ
(ฉบบั สปท.)
๒. ตามเจตนารมณ์ของพระราชบัญญัติ
และบุคลากรทางการศึกษา มีหน้าที่และ บุคลากรทางการศึกษา มีอานาจหน้าทบี่ รหิ าร ระเบียบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ. ๒๕๓๔
มาตรา ๔ ให้จัดระเบียบบริหารราชการ
อานาจ จัด ส่งเสริม สนับสนุนและประสาน จัด ส่งเสริม และสนับสนุนการศึกษาตลอด แผ่นดินดังน้ี ระเบยี บบริหารราชการสว่ นกลาง
(กระทรวง ทบวง กรม) ระเบยี บบริหารราชการ
งานด้านวชิ าการการเรียนรู้ตลอดชีวิตโดยยึด ชีวิตในพ้ืนที่รับผิดชอบ ยึดสภาพภูมิสังคม ส่วนภูมิภาค (จังหวัด และอาเภอ) และ
ระเบียบบริหารราชการส่วนท้องถิ่น (อบจ.
สภาพภูมิสังคมของแต่ละพ้ืนท่ีเป็นสาคัญ ของแต่ละพ้ืนท่ีเป็นสาคัญ ทั้งนี้การกาหนด เทศบาล สุขาภบิ าล และราชการส่วนท้องถิ่นอ่ืน
ตามท่ีมีกฎหมายกาหนด) จากข้อสังเกตของ
ให้หน่วยงานส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต จานวนและพ้ืนท่ีความรับผิดชอบของ สมาชิก สปท.ท่ีอ้างอิงถึงเจตนารมณ์ของ
พระราชบัญญตั ิ ระเบยี บบรหิ ารราชการแผ่นดิน
ภาค มหี นา้ ท่แี ละอานาจ ดงั ตอ่ ไปนี้ สานักงานการศึกษาตลอดชีวิตภาคให้เป็นไป พ .ศ . ๒ ๕ ๓ ๔
ท่ีมิได้จัดระเบียบบริหารราชการระดับภาค
๑. จัดทาแผนยุทธศาสตร์และแผน ตามท่ีคณะกรรมการกาหนด ดังนั้น หน่วยงานระดับภาค ควรเป็นหน่วยงาน
ทางวิชาการ
บูรณาการพัฒนาการเรียนรู้ตลอดชีวิต หน่วยงานการศึกษาตามวรรคหนึ่ง

ระดบั ภาค ให้ผู้อานวยการเป็นผู้บังคับบัญชาข้าราชการ

๒. สนบั สนุนการพฒั นาการเรียนรู้ ครูและบุคลากรทางการศึกษา พนักงาน และ

ตลอดชีวิตของหน่วยงานและสถานศึกษาใน ลูกจ้างที่อยู่ในสานักงาน กศช. ภาค และ

ระดับภาค ท้ังด้านวิชาการ การพัฒนา หน่วยงานการศึกษาในพ้ืนที่รับผิดชอบ

คุณภาพการเรียนการสอน การวิจัย มฐี านะเป็นผู้บรหิ ารการศึกษาตามกฎหมายว่า

มาตรฐานและนวัตกรรมที่สอดคล้องกับ ด้วยระเบียบข้าราชการครูและบุคลากร

บริบทของภูมิภาค รวมทั้งความต้องการ ทางการศกึ ษา

ความจาเปน็ และความสนใจของผู้รบั บริการ ในการปฏิบัติราชการของผู้อานวยการ

๓. จัดทาฐานข้อมูลสารสนเทศ สานักงานการศึกษาตลอดชีวิตภาคตามวรรค

เกี่ยวกับการเรียนรู้ตลอดชีวิตระดับภาค ท่ี หนึ่ง ให้รองผู้อานวยการสานักงานการศึกษา

เชื่อมโยงกับหน่วยงานและสถานศึกษา ตลอดชีวิตภาค เป็นผู้บังคับบัญชาข้าราชการ

ระดับภาค โดยบูรณาการการดาเนินการกบั ครูและบุคลากรทางการศึกษา พนักงาน

ภาคเี ครอื ขา่ ย

48

ร่างพระราชบญั ญตั สิ ง่ เสริมการเรียนรู้ ร่างพระราชบัญญตั กิ ารศึกษาตลอดชวี ิต พระราชบัญญัตสิ ่งเสริมการศกึ ษานอก คาช้แี จง/เหตุผล
ระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั พ.ศ.
ตลอดชีวติ พ.ศ. …. พ.ศ. ….
๒๕๕๑
(ฉบับ สปท.)

๔. ให้มีการประสานการดาเนินการ และลูกจ้าง รองจากผู้อานวยการเพ่ือช่วย

ระหว่างสานักงาน หน่วยงานในสังกัด และ ปฏิบัตริ าชการ

หน่วยงานท่ีเกี่ยวข้อง ในการจัดการศึกษา ให้สานักงานการศึกษาตลอดชีวิตภาค

และการเรียนรู้ตลอดชีวิตภายในพื้นท่ีที่ มอี านาจหนา้ ทด่ี ังต่อไปน้ี

รบั ผิดชอบ (๑) ศึกษา วิจัย และพัฒนาการศึกษา

๕. นิเทศ ตดิ ตาม ประเมนิ ผล และ ตลอดชีวิต ทส่ี อดคลอ้ งกับสภาพภมู สิ ังคมของ

รายงานผลการดาเนินงานตามนโยบายและ แต่ละพื้นทร่ี บั ผดิ ชอบ

ยทุ ธศาสตร์ต่อสานกั งาน (๒) ขับเคล่อื นหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจ

๖. สนับสนุนการตรวจราชการ พอเพียง และโครงการอันเน่ืองมาจาก

การติดตามประเมินผล และรายงานผลการ พระราชดาริ

ดาเนินงานตามนโยบายและยุทธศาสตร์ของ (๓) พัฒนาหลักสูตรการศึกษาตลอด

กระทรวงศึกษาธิการ ร่วมกับสานักงาน ชีวิตท่ีสอดคล้องกับสภาพภูมิสังคมของแต่ละ

ศึกษาธิการภาค สานักงานศึกษาธิการ พื้นท่ีที่รับผิดชอบ และจัดทาคลังหลักสูตร

จังหวัด สานักงานส่งเสริมการเรียนรู้ตลอด ระดับภาค

ชีวิตจังหวัด และสถานศึกษาภายในพื้นท่ี (๔) ส่งเสริม สนับสนุน และพัฒนา

ทร่ี ับผดิ ชอบ คุณภาพวิชาการ สื่อเทคโนโลยี นวัตกรรมทาง

๗. พัฒนาบุคลากรของหน่วยงาน การศึกษาตลอดชีวิต พัฒนาบุคลากรในพ้ืนที่

และสถานศึกษาในระดับภาค รวมทั้ง รับผิดชอบและภาคีเครอื ข่าย

สง่ เสริมสนบั สนุนความเปน็ เลศิ ทางวิชาการ (๕) ดาเนินการพัฒนาและส่งเสริมการ

เทียบโอนความร้แู ละประสบการณ์ รวมท้ังการ

ประเมินเทียบระดับการศึกษา

49

รา่ งพระราชบัญญตั สิ ง่ เสริมการเรยี นรู้ ร่างพระราชบัญญัติการศกึ ษาตลอดชีวิต พระราชบญั ญัตสิ ง่ เสริมการศกึ ษานอก คาชแ้ี จง/เหตุผล
ระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย พ.ศ.
ตลอดชีวิต พ.ศ. …. พ.ศ. ….
๒๕๕๑
(ฉบบั สปท.)

๘. ส่งเสริม สนับสนุน ขับเคล่ือน (๖) พฒั นาและส่งเสริมการทดสอบ การ

การดาเนินการด้านนโยบายและพัฒนา วัดและประเมินผลการศึกษา รวมทัง้ การจัดทา

วิชาการภายในพน้ื ท่ที ี่รบั ผิดชอบ คลังขอ้ สอบระดบั ภาค

๙.ปฏิบัติงานอ่ืนใดตามที่คณะกรรมการ (๗) ปฏิบัติงานหรือสนับสนุนการ

หรือสานักงานมอบหมาย ปฏิบัติงานของภาคีเครือข่าย หรือตามท่ีได้รบั

มอบหมาย

ไมม่ บี ัญญตั ไิ ว้ มาตรา ๒๒ ให้สานักงานการศึกษาตลอด มาตรา ๑๕ ให้มีคณะกรรมการ เป็นการปรับปรุงการบริหารราชการ

ชีวติ จังหวดั เรียก โดยย่อว่า “สานกั งาน กศช. ส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษา และหน้าท่ีและอานาจของสานักงานให้

จังหวัด” เป็นหน่วยงานในสังกัดสานักงาน ตามอธั ยาศัยจงั หวดั ทุกจงั หวัด ดังต่อไปนี้ สอดคล้องกับเจตนารมณ์ของกฎหมาย

กศช. และเป็ นหน่ วยงานการศึ กษา (๑) ในกรุ งเทพมหานคร ให้ มี และทศิ ทางของประเทศ ดงั ต่อไปนี้

ตามกฎหมายวา่ ด้วยระเบียบขา้ ราชการครูและ คณะกรรมการส่งเสริมการศึกษานอกระบบ ๑. รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย

บุคลากรทางการศึกษา มีอานาจหน้าที่บริหาร และการศึกษาตามอัธยาศัยกรุงเทพมหานคร พุทธศักราช ๒๕๖๐ มาตรา ๕๔ วรรคสาม

จัด ส่งเสริม และสนับสนุนการศึกษา ประกอบด้วย ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ที่กาหนดใหร้ ัฐส่งเสริมใหม้ กี ารเรียนรู้ตลอด

ตลอดชีวติ ในจงั หวัด เป็นประธานกรรมการ ปลัดกรุงเทพมหานคร ชวี ิตประกอบกบั มาตรา ๒๕๘ จ. ดา้ นการศึกษา

หน่วยงานการศึกษาตามวรรคหน่ึง เลขาธิการ กศน. ผู้แทนกระทรวงการพัฒนา (๔) …และปรับปรุงโครงสร้างของหน่วยงาน

ให้ผู้อานวยการเป็นผู้บังคับบัญชาข้าราชการ สั ง ค ม แ ล ะ ค ว า ม ม่ั น ค ง ข อ ง ม นุ ษ ย์ ที่เกี่ยวข้องเพื่อบรรลุเป้าหมายดังกล่าวโดย

ครูและบุคลากรทางการศึกษาท่ีอยู่ ใน ผู้แทนกระทรวงมหาดไทย ผู้แทนกระทรวง สอดคล้องกันท้ังในระดับชาติและในระดับ

สานักงาน กศช. จังหวัด สานักงาน กศช. แรงงาน ผู้แทนกระทรวงสาธารณสุข พ้นื ที่

อาเภอ และสถานศึกษาในสังกัด มีฐานะเป็น และผู้ทรงคุณวุฒิซึ่งรัฐมนตรีแต่งต้ังจานวน ๒. ยุทธศาสตรช์ าติ (พ.ศ. ๒๕๖๑ -๒๕๘๐)

ผู้บริหารการศึกษาตามกฎหมายว่าด้วย แปดคนเป็นกรรมการ ซ่ึงในจานวนนี้