20. วิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพ ม.ต้น 21001

94

บทท่ี 3
การตดั สินใจเลือกพัฒนาอาชีพ

สาระสาํ คัญ
สังคมยุคปจจุบัน มีการพัฒนาทางดานเทคโนโลยีอยางรวดเร็ว ในการตอบสนองความ

ตองการของบคุ คลและสงั คม กอใหเกดิ ความหลากหลายอันเปนชองทางใหสามารถตัดสินใจเลือก
พัฒนาอาชีพใหเหมาะสมกบั ตนเองได
ตัวช้วี ดั

ตดั สินใจเลอื กพฒั นาอาชีพไดอยางเหมาะสมกับตนเอง
ขอบขายเน้ือหา

เรอ่ื งที่ 1 ขอมูลการตดั สนิ ใจเลือกพฒั นาอาชพี
เรือ่ งที่ 2 ตดั สินใจพัฒนาอาชพี ดวยการวเิ คราะหศ กั ยภาพ

95

เรอ่ื งท่ี 1 ขอมูลการตดั สนิ ใจเลอื กพัฒนาอาชีพ

1. ความพรอม หมายถึง สภาพของบุคคลท่ีมีวุฒิภาวะแรงจูงใจและประสบการณเดิมสูง พอท่ีจะ
กอใหเ กดิ การตัดสินใจเลอื กพัฒนาอาชีพไดโ ดยสะดวก

การวเิ คราะหก ารตัดสนิ ใจเลือกพัฒนาอาชพี

ผลประโยชน ประสิทธิภาพ
ตอบแทน

- คาใชจ าย
- ทรัพยากร
- เวลา
- สภาพแวดลอม

โอกาส/
งานอาชพี

การบรรลวุ ตั ถปุ ระสงค ประสทิ ธิผล
- ผลตอบแทนท่เี ปนตัวเงิน
- ผลตอบแทนท่ีไมไ ดเปน ตัวเงิน

2. ความตอ งการของตลาด

การวิเคราะหดา นการตลาด
ตลาด คอื กลุมของบุคคลและองคการท่มี ีความตองการและมอี ํานาจในการซื้อสนิ คาและบริการ
สว นประกอบของตลาด
1. ความสนใจในสนิ คาและบรกิ าร
2. ความเตม็ ใจที่จะแลกเปลี่ยนสินคา และบรกิ าร
3. มีอาํ นาจซอื้
การตลาด มรี ะบบของการดาํ เนินงานของธุรกจิ ทมี่ ุงเนนการตอบสนองของตลาด หรือผบู รโิ ภค
เปนสําคัญ
การหาคาํ ตอบเกี่ยวกับผบู รโิ ภค
1. ผซู อ้ื คอื ใคร
2. ตอ งการซอ้ื อะไร

96

3. ตองการซือ้ อยา งไร
4. ตองการซื้อเมือ่ ใด
5. ตอ งการซ้ือที่ไหน
6. เพราะเหตใุ ดจึงซอ้ื
7. ใครเปน ผูมอี ทิ ธพิ ลในการซื้อ
ปจจัยที่ควรคาํ นงึ ถงึ ในการตดั สนิ ใจเลอื กกลยทุ ธต ลาดเปา หมาย
1. ทรัพยากรของกจิ การ
2. ความเหมอื นกนั ของผลิตภณั ฑ
3. ลาํ ดบั ชนั้ ในวัฏจักรชีวิตผลติ ภณั ฑ
4. ความเหมือนกนั ของตลาด
5. กลยุทธก ารตลาดของคูแขงขนั
การพยากรณความตอ งการของตลาด
อปุ สงคข องผลติ ภณั ฑ ปรมิ าณทงั้ หมดของผลติ ภณั ฑทซี่ ้อื โดยกลุมลกู คาท่ีกาํ หนด ไดแ ก
1. ผลิตภัณฑ
2. ปรมิ าณทั้งหมด
3. การซอ้ื
4. กลมุ ลูกคา
5. ขอบเขตของภมู ิศาสตร
6. ระยะเวลา
7. สภาวะแวดลอ มการตลาด
8. แผนการตลาด
วธิ กี ารในการพยากรณค วามตองการของตลาด
1. เทคนคิ การสาํ รวจ

1.1 สาํ รวจความคดิ เห็นจากผูบริหาร
1.2 สาํ รวจความคดิ เห็นจากพนักงานขาย
1.3 สํารวจความคิดเหน็ จากลกู คา
2. การวิเคราะหย อดขายในอดีต
3. การวเิ คราะหแนวโนม
4. การวเิ คราะหส หสมั พนั ธและการถดถอย
5. การทดสอบตลาด

97

3. ความร/ู ทักษะและเทคนคิ ตาง ๆ

ความรู หมายถึง การเรียนรู การจํา และการระลึกถึงความคิดโดยใชขอมูลขอเท็จจริงให

เปน ไปตามเปาหมายวัตถุประสงคในการตดั สินใจเลือกพฒั นาอาชีพ

ทกั ษะ คือ ความสามารถในการปฏิบตั งิ านดา นตา ง ๆ อยางชํานาญ ซง่ึ ครอบคลุมการตัดสินใจ

เลือกพฒั นาอาชีพ

เทคนคิ คอื กลวธิ ีตาง ๆที่ใชเสริมกระบวนการ ขั้นตอน วธิ ีการ หรือการกระทําใด ๆ เพ่ือชวยให

กระบวนการขนั้ ตอน วิธกี าร หรอื การกระทาํ ในกิจกรรม/งานน้นั ๆ มคี ุณภาพและประสทิ ธิภาพมากขึน้

4. ทรัพยากรธรรมชาติและสิง่ แวดลอ ม

ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม หมายถึง ส่ิงท่ีเกิดข้ึนเองตามธรรมชาติ และทุกสิ่ง

ทุกอยางทอ่ี ยูรอบตวั เรา ทงั้ มชี วี ติ และไมม ชี ีวติ ท้งั ทเี่ ปน รูปธรรมและนามธรรม (วัฒนธรรม แบบแผน

ประเพณี ความเชื่อ) มีอิทธิพลเกี่ยวโยงถึงกัน เปนปจจัยในการเกื้อหนุนซ่ึงกันและกัน ผลกระทบ

จากปจจัยหนึ่งจะมีสวนเสริมสราง หรือทําลายอีกสวนหนึ่งอยางหลีกเล่ียงมิได สิ่งแวดลอมเปน

วงจรวฏั จกั รท่เี กี่ยวของกนั ไปทัง้ ระบบ และมนษุ ยส ามารถนํามาใช หรือปรับแตงใหเกิดประโยชน

ในการดํารงชวี ิต

การพัฒนาการเกษตร ท่ีมีผลตอดา นเศรษฐกจิ และสังคมของครวั เรือนเกษตรกร จําเปน ตอง

อาศัยทรัพยากรในระดับครวั เรอื น คือ ทดี่ นิ ทนุ แรงงาน และทรัพยากรมนษุ ย หรอื ความสามารถใน

การจัดการเพื่อดาํ เนนิ การผลติ สนิ คาเกษตรสผู บู รโิ ภค

ทรัพยากรระดับครัวเรือน มีความสัมพันธกับขนาดของฟารม แรงงาน การถือครองและ

รายได รายจา ยครัวเรือน ขนาดของฟารม ขนาดเล็กสามารถรองรับแรงงานไดนอยกวาฟารมขนาด

ใหญ และการถือครองและการใชท่ีดินจําเปนตองเพิ่มประสิทธิภาพการใชที่ดินโดยการปลูกพืช

หมนุ เวียนหรอื พชื แซม

การวางแผนการใชทรัพยากรระดับครัวเรือน มีความจําเปนอยางยิ่งในการผลิตพืชผล

การเกษตร ซ่ึงผูจัดการหรือเจาของฟารมตองพิจารณาใชทรัพยากรอยางเหมาะสม ไมทําลาย

สิ่งแวดลอม และอนุรักษทรัพยากรอยา งยง่ั ยนื

การวเิ คราะหผลกระทบทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดลอม

- การเปลีย่ นแปลงสมดลุ

ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ ม

- ผลกระทบดานบวกและดานลบ

งาน/ ทรัพยากรธรรมชาติ - มองการปรบั ปรงุ ผลเสยี
โครงการ และสิง่ แวดลอ ม - ใชผ ลดใี หเกดิ ประโยชนสงู สุด
- ปองกันและลดคาใชจ า ยใน

การแกป ญ หา

- การตดั สินใจลงทุน

98

5. การใชทดี่ ิน
ทด่ี ิน เปนทรัพยากรที่มจี าํ กัดตามธรรมชาติ มลี กั ษณะแตกตางกันตามชนิดโครงสรางและ

คณุ สมบตั ิขึ้นอยูกับสภาพภมู ปิ ระเทศ
ที่ดิน เปน ปจ จยั อยางหน่ึงไมว าจะผลติ ทางดา นการเกษตร หรืออุตสาหกรรม อยางไรก็ตาม

ในดา นการเกษตรน้นั ท่ีดินถือวามีความสาํ คัญพิเศษ โดยปกติแลวท่ีดินมีคุณลักษณะที่แตกตางกัน
ในแตล ะทอ งที่ ความอดุ มสมบรู ณกแ็ ตกตา งกนั ออกไป ความลาดชัน ที่ราบ ที่ลุม ท่ีดอน ก็มีความ
แตกตางกัน ดังนน้ั ดินเปน ปจจัยหน่งึ ในการกําหนดกจิ กรรมตา ง ๆ ภายในฟารม กลาวคอื

1. ทดี่ นิ เปน ปจ จยั สาํ คญั ทก่ี าํ หนดวาควรจะผลติ ชนดิ พืชและสตั วอะไร
2. ที่ดินสามารถจะกาํ หนดระยะเวลาการปลกู ระบบการปลูกพืช และรูปแบบการผลิตทาง
การเกษตร เชน ที่ดนิ เปนท่ีราบลุมและมคี วามชน้ื อยูบาง สามารถกาํ หนดระยะเวลาการปลูกของพืช
แตละชนิด การปลูกพืชหมุนเวียน การปลูกพืชแซม การปลูกพืชเหลื่อมฤดู และรูปแบบการผลิต
แบบไรนาสวนผสม และเกษตรผสมผสาน
3. ชนดิ ของดนิ ทสี่ วนในการกาํ หนดกิจกรรม เชน ดินเหนียวปนดินรวน อาจจะเหมาะสม
ตอ การทาํ นา ดินรวนปนดินทรายอาจจะเหมาะตอ การทาํ พชื ไรบ างชนิด ดนิ เหนียวหรือดินทรายก็ยัง
สามารถปลูกพืชและทําบอปลาได แตถาหากดินทั่วไป ไมมีความอุดมสมบูรณมากนักอาจจะใช
เลี้ยงสัตว เปน ตน
4. สภาพพื้นที่แตละแหง เชน ที่ราบและที่ลุมอาจจะเหมาะสมตอการทํานา พืชผัก
ไมดอกไมประดับ ไมผลและไมยืนตนบางชนิด หากสภาพพื้นที่ลุมมากอาจจะทําบอปลา นาบัว
นาผักกระเฉด เปนตน สวนสภาพพื้นที่ดอนอาจจะปลูกพืชไร ไมผลและไมยืนตนบางชนิด
ตลอดจนการเล้ียงสตั ว
5. ลักษณะและคุณสมบัติอื่น ๆ เชน ความเปนกรดเปนดาง ปริมาณอินทรียวัตถุในดิน
ดินเปร้ยี ว ดนิ เคม็ ความลกึ ของหนาดนิ ดนิ ชั้นตาง ๆ เปนตน สง่ิ เหลา นม้ี ีผลตอการกาํ หนดกิจกรรม
วิธกี ารผลิตทงั้ ปริมาณและคุณภาพ
อยางไรก็ตาม ทดี่ ินมไิ ดมองเฉพาะเนอ้ื ดนิ ชนดิ ของดิน ลักษณะดนิ และสภาพตาง ๆ ทางเคมี
หรือทางกายภาพท่กี ลาวมาแลว เทา น้ัน ดนิ ยงั หมายถึง สภาพพน้ื ดินที่มนี ้ําใตดนิ น้าํ บนดนิ ความช้ืน
ของดนิ ความอุดมสมบูรณข องดนิ ปริมาณอินทรียวัตถุ พืชพรรณไมน านาชนดิ ท่ีปรากฏใหเห็นบน
พื้นท่ีเหลานั้น ส่ิงมีชีวิตสัตวบกเล็ก ๆ บนพ้ืนดิน เปนตน ดังน้ัน ดินจึงเปนปจจัยสําคัญหน่ึงที่จะ
กําหนดกิจกรรมการเกษตรได ทั้งน้ี ขน้ึ อยูกับความสามารถของเจาของฟารมจะจัดการกับท่ีดินให
เกดิ ประโยชนส งู สดุ ไดอ ยางไรแตถามองในแงเศรษฐศาสตรผ ลตอบแทนที่ดิน คอื คา เชา ท่ดี ิน
ประเทศไทยมีขนาดฟารม โดยเฉล่ีย 25.94 ไร และสภาพการใชท่ีดินเพื่อการเกษตร
ในแตละภาคมีลักษณะและปญหาแตกตา งกนั ดังนี้

99

ภาคกลาง มีระบบชลประทานคอ นขา งสมบูรณ อัตราขยายตัวของการผลิตทางการเกษตร
สงู ขน้ึ 7 % ตอป ปญหาทีเ่ กดิ ขึน้ คอื ปญหากรรมสิทธ์ทิ ีด่ ิน ปญหาดินเปรย้ี วในทร่ี าบภาคกลาง และ
ปญ หาดินเคม็ ตามแนวราบฝง ทะเล ทาํ ใหป ระสิทธภิ าพในการใชดินโดยเฉลยี่ ทงั้ ภาคไมส ูงเทา ทค่ี วร
กลา วคือ ผลผลิตตอ ไรใ นภาคกลางยังตํา่ กวาภาคเหนือ แตก ารทาํ นาขาวในภาคกลางยังมีโอกาสเพิ่ม
ผลผลิตตอไรไ ด เนื่องจากระบบชลประทานเออ้ื อํานวยและการนําเทคโนโลยเี ขาปรับปรุงดนิ เปรี้ยว
และดนิ เค็มที่มีปญหา

ภาคเหนือ มีผลผลิตตอไรสูงสุด เพราะคุณภาพดินดี มีการกระจายการผลิตและปลูกพืช
หมุนเวียนมาก แตกม็ ขี นาดการถอื ครองทด่ี ินเล็กที่สุดในประเทศ มีปญหาการบุกรุกทําลายปาเพ่ือ
ทําไรเล่ือนลอย แตมีลูทางท่ีจะกระจายการผลิตไปสูพืชหมุนเวียน พืชยืนตน ไมผลเมืองหนาว
ไมดอกเมืองหนาว ชา กาแฟ และการเลยี้ งโคนม

ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนือ มีขนาดพ้นื ท่ที ําการเกษตรสูดสุดในประเทศ คือ 41% ของเนื้อที่
ทาํ การเกษตรท้ังหมด แตมผี ลผลิตเพียง 26 % ของผลผลิตรวมท้ังประเทศ จึงเปนภาคที่มีอัตราการ
ขยายตวั ของการผลิตทางการเกษตรตํ่าสุด คุณภาพดินไมดี ไมเก็บซับน้ําฝน และมีดินเค็มอยูเปน
เนื้อท่กี วางใหญ มีเน้ือที่รับนํ้าชลประทานเพียง 1.6 ลานไร จากเนื้อที่เพาะปลูกท้ังภาค 60 ลานไร
เปนภาคที่อาศัยการเกษตรนํา้ ฝนมากที่สุด แตยังมีโอกาสกระจายการผลิตไปสูพืชฤดูแลวไดอีก
เชน มนั สําปะหลงั ออย พชื น้ํามัน ฝาย และปศุสตั ว เปนตน

ภาคใต เปน ภาคทม่ี ผี ลผลิตเกษตรหลักเพียง 2 ชนิด คือ ยางพารา และขาว นับวาเปนฐาน
การเกษตรท่ีแคบมากทั้ง ๆ ที่โอกาสในการใชที่ดินเพ่ือปลูกพืชหมุนเวียนแซมสวนยางพาราและ
การปลูกผลไมยนื ตนยังมอี ีกมาก รวมท้ังโอกาสในการเลี้ยงปศุสัตวในพ้ืนท่ีซ่ึงเคยใชทําเหมืองแร
แลว นาํ มาฟน ฟูใหเปนทุงหญาเล้ียงสัตว
6. การใชทุน

ทนุ หมายถึง เงินทุน เครอื่ งจกั รกลการเกษตรตาง ๆ โรงเรือน ส่ิงกอสรางท่ีใชในการผลิต
และเกบ็ รักษาผลผลติ รวมทัง้ ปจจยั การผลิตทเี่ ปนพันธุพชื พนั ธุส ตั ว ปยุ สารเคมี เปนตน

ทนุ มีความสําคญั มากตอ การผลติ และทุนยงั มีความสัมพนั ธก บั แรงงาน ถาใชทนุ มากการใช
แรงงานก็นอยลง การเกษตรแบบสมัยใหมจําเปนตองอาศัยทุน สําหรับแหลงเงินทุนอาจไดจาก
ทรัพยสินท่ีมีอยู ไดจากกิจกรรมที่ใหผลตอบแทนหลังจากดําเนินงานเสร็จและการออมทรัพย
ทุนอาจไดจากการกูเงินหรือมีเครดิตกับสถาบันการเงินหรือกับเพ่ือนบาน การใชทุนใหมี
ประสิทธภิ าพ มีขอ พจิ ารณา ดังน้ี

1. ในกรณกี ารลงทนุ ในระบบทางการเงนิ การธนาคารมีการแบงทนุ ใน 2 ลักษณะดว ยกนั
1.1 ทุนดาํ เนินการเตรียมการหรอื คา ลงทนุ ซง่ึ ทนุ นจี้ ะดาํ เนินการใชไ ดหลายปและ

ยาวนาน ถึงแมวาบางคร้ังอาจจะมีการซอมแซมหรือตอเติมความจาํ เปน และระยะเวลาท่ีใช เชน
ทุนในการปรับสภาพพน้ื ท่จี ากพื้นราบเปน แบบยกรอ งคันลอม ขั้นบนั ได ขุดบอ โรงเรอื นและอาคาร

100

ระบบคลองและระบบสงนํา้ เคร่ืองมือ เครื่องจักรและอุปกรณการเกษตรที่คงทนถาวรตลอดจน
คาซอ้ื ท่ดี ิน เปนตน

1.2 ทุนดําเนินการในการผลิต หรือเงินทุนหมุนเวียน สวนใหญเปนทุนทางดาน
การผลิตผันแปร เชน พันธุพืช พันธุสัตว ปุย และยาเคมี อาหารสัตว น้ํามันเช้ือเพลิง อุปกรณ
การเกษตรชั่วคราวที่ใชในฤดูการผลิตเทานั้น เชน เชือก ถุงพลาสติก เปนตน ตลอดจนคาจาง
แรงงาน

2. ขนาดของทุนท่ีใชในแตละกิจกรรมหรือท้ังฟารม จะสังเกตวามีขนาดของทุนมากก็
สามารถมโี อกาสขยายกจิ กรรมไดม าก มที นุ นอ ยกข็ ยายกิจกรรมไดนอย

2.1 ขนาดของทนุ จะสัมพันธกับชนิดของกิจกรรม โดยเฉพาะทุนขนาดใหญหรือ
ทุนมากมักจะเปน ดา นการปศสุ ตั ว การประมง และไมผล ไมยนื ตน เปนสว นใหญ นอกจากน้ีอาจจะ
เปน ฟารมลักษณะประณีต เชน ไมดอกไมป ระดับ พืชผักเมอื งหนาว หรือกิจกรรมตาง ๆ ที่ตองการ
ใชเทคโนโลยีคอนขางสงู

2.2 ขนาดของทุนจะสัมพันธกับระยะเวลาการลงทุน หรือระบบสินเช่ือจาก
แหลงตาง ๆ มักจะพบวา ขนาดของทุนมากการลงทุนสวนใหญจะเปนกิจกรรมระยะยาว เชน
ไมผล ไมย นื ตน และปศสุ ตั ว ทเ่ี ลยี้ งแบบมีโรงเรือนและอาคาร หากจะเปรียบเทียบกบั ระบบสนิ เช่ือแลว
มักจะเปนการลงทุนท่ีตองคืนเงินทุนสินเชื่อเกิน 3 ป หากทุนนอยหรือขนาดทุนเล็กจะเปน
การลงทุนกิจกรรมระยะสน้ั ภายใน 1 ป เชน การทํานา ทาํ ไร และพชื ผัก สัตวบ างชนิด เปนตน

3. การใชท ุนกบั ระยะเวลาการลงทุนและผลตอบแทนกลับคืนจากการลงทุน เม่ือกลาวถึง
ระยะเวลาของการลงทุนทจี่ ะใหผลตอบแทนน้ัน เวลาเปน ตวั สาํ คญั มากในการตดั สนิ ใจในการเลือก
ดําเนินกจิ กรรม หากมีทุนนอยแลวเลอื กกิจกรรมท่ีใหญ หรือมีระยะเวลาการลงทุนนานก็จะทําให
สูญเสียโอกาสของการลงทุน ในบางครั้งหากมีการกูยืมจากเพ่ือนบาน หรือสถาบันการเงินก็จะ
ทําใหดอกเบยี้ สูง การชําระหนี้ลําบาก ซ่ึงมีตัวอยางมากมายในดานการเกษตร อุตสาหกรรม และ
ธุรกิจ ดังนั้น หากเปนฟารมขนาดเล็กควรเลือกกิจกรรมท่มี ีการลงทุนนอยและชวงระยะเวลาส้ันใน
การใหผลตอบแทน นอกจากนแ้ี ลวจาํ นวนผลตอบแทนที่ไดร บั กม็ ีความหมายในการเลือกกิจกรรม
เชนกนั หากผลตอบแทนคมุ กบั การลงทุนไมว า ระยะสั้นหรือยาว หลังจากไตรตรองคิดคํานวณแลว
ก็สามารถจะทําการผลิตได จากท่ีกลาวมาแลวน้ีระยะเวลาและจํานวนผลตอบแทนที่ไดรับจาก
การลงทุนกม็ ีบทบาทสาํ คญั ในการพิจารณาเร่อื งทุน

เม่ือพูดถึงการวัดประสิทธิภาพ หรือผลตอบแทนการใชทุน หากทุนอยูในรูปเงินสด
ผลตอบแทนคอื ดอกเบย้ี หากทนุ อยูในรูปของเครือ่ งจักร เครื่องมืออุปกรณการเกษตร ปจจัยการผลิต
ผลตอบแทนคือ คา เชาเครอื่ งจักร คาปยุ คาเมลด็ พันธุ เปน ตน

101

7. การใชแรงงาน
แรงงานเปนปจ จัยสําคัญอยางหนึง่ ในการผลติ ในท่นี ้หี มายถึงลกั ษณะทัง้ กายภาพและจติ ใจ

ในดานกายภาพนน้ั เก่ยี วกับเรือ่ งสุขภาพและอนามัย ความแข็งแรงสมบูรณในการทํางาน สวนดาน
จติ ใจนน้ั รวมถึงทศั นคติ อดุ มการณ ความขยนั หมนั่ เพยี ร ความรสู ึกรบั ผิดชอบในการผลิต ลักษณะ
ของแรงงานพอทแ่ี ยกแรงงานออกเปน 3 ประเภท คอื

1. แรงงานคน
2. แรงงานสตั ว
3. แรงงานเครอ่ื งจกั รกลการเกษตร

การใชแรงงานแตละประเภทข้ึนอยูกับจุดมุงหมาย ขั้นตอนการทํางาน คาใชจาย และ
รวมถงึ เวลา อยางไรกต็ ามแรงงานแตละประเภทก็อาจจะสามารถใชรวมกันได ขึ้นอยูกับกิจกรรม
และข้ันตอนการผลิต สําหรับแรงงานในลักษณะฟารมขนาดเล็กมีความสําคัญมากตองรูจักใช
แรงงานใหม ีประสิทธิภาพ ลักษณะของแรงงานคนอาจพอจาํ แนกตามภาวะปจ จบุ นั นี้ไดค อื แรงงาน
ในครอบครัว แรงงานจาง และการแลกเปล่ียนแรงงาน (การลงแขก การเอาแรง) ในแงของเกษตรกร
พยายามสง เสริมใหเกษตรกรใชแรงงานครอบครัวใหมากท่ีสดุ ไมค วรปลอยใหแรงงานวา งโดยเปลา
ประโยชน การใชแ รงงานใหมปี ระสทิ ธภิ าพควรพิจารณา ดงั นี้

1. การใชแรงงานทเ่ี หมาะสมกบั ชนดิ ของงาน เชน กจิ กรรมดา นพชื และสัตว
2. การใชแรงงานหรือจัดระบบการกระจายของแรงงานใหเหมาะสม เชน กิจกรรมที่มี
หลายอยา งในเวลาเดยี วกันหรือเวลาที่ใกลเคียงกัน หรือเวลาท่ีตอเน่ืองกัน ไดแก การปลูกพืชและ
เล้ียงสตั ว การปลกู พืชหมุนเวียน การปลูกพชื แซม เปน ตน
3. การใชแ รงงานใหเหมาะสมกบั วิทยาการแผนใหมแ ละพน้ื บา น เชน วิทยาการการเตรียม
ดนิ การปลกู การใสปุย กาํ จัดศตั รพู ชื และการเก็บเกยี่ ว ซงึ่ บางคร้ังวิทยาการสมยั ใหมอ าจจะมีความ
ยุง ยากหรอื มขี ้นั ตอนมากอาจจะทําใหเ กษตรกรแบงเวลาหรอื แบงงานไมถกู ตอง
4. การใชแรงงานแบงตามเพศและอายุกับข้ันตอนแรงงานหรือชนิดของงาน กลาวคือ
การเตรียมดินควรจะเปนเพศชายท่ีแข็งแรง การปลูกอาจจะเปนท้ังเพศชายและหญิงเชนเดียวกับ
การเก็บเก่ยี วงานหัตถกรรมพ้นื บานอาจจะเหมาะกับเพศหญิงท้ังคนแก และหนุมสาว แรงงานเด็ก
อาจชวยใหอ าหารปลา อาหารสตั ว เปน ตน
5. การใชแรงงานผสมผสานหรือทดแทนแรงงานคน สัตว และเคร่ืองจักรกลการเกษตร
อยา งไรจึงกอใหเกิดประสิทธิภาพลดตนทนุ การผลติ และประหยัดเวลา
การจัดการเร่ืองแรงงานเปนเรื่องท่ีจาํ เปน อยา งยิ่ง โดยเฉพาะแรงงานในครอบครัวเกษตรกร
ควรจัดการใหม กี ารกระจายการใชแรงงานไดตลอดป มีกิจกรรมการเกษตรอยางตอเน่ืองเพื่อใหมี

102

การใชแ รงงานอยางสมํ่าเสมอทกุ ๆ เดือน กอ ใหเ กิดรายไดเพ่ิมข้ึน และลดการจางแรงงานที่ไมจําเปน
เพื่อลดตนทุนการผลติ สําหรับผลตอบแทนของแรงงานก็คอื คาจา งแรงงาน นน่ั เอง
8. การจัดการ

การจดั การในทนี่ ้ี หมายถึง การจัดสรรหรอื การดาํ เนินการทรัพยากรในการผลิต (ท่ีดิน ทุน
และแรงงาน) เพื่อทําใหการผลิตใหไดตามวัตถุประสงคและเปาหมายของผูจัดการฟารม ดังน้ัน
การจดั การของผูจดั การฟารมในแตล ะสภาพพ้นื ทแี่ ตละฟารม ไมเหมือนกัน โดยการตัดสินใจวาจะ
เลือกผลิตกิจกรรมอะไร และอยา งไร ในสภาพขีดจํากัดดานทรัพยากรและภายใตความเส่ียง ความไม
แนน อนของการผลิตและการตลาด อยางไรกต็ ามเกณฑในการพจิ ารณาโดยทัว่ ไป พอสรปุ ได ดังน้ี

1. จะผลติ อะไร
2. จะผลติ ท่ไี หน
3. จะผลิตเมอื่ ไร
4. จะผลติ เทาไรและอยา งไร
5. จะผลิตและขายกับใคร
ดงั น้นั บทบาทสําคัญในการจดั การของผจู ัดการฟารมที่พิจารณาจากเกณฑที่ไดกลาวมาแลว
เปน หลัก ยงั จะตองพิจารณารายละเอยี ด ดังนี้
1. จะทําการผลิตพืชหรือสัตวช นดิ อะไร เชน ปลูกขาว ไมผ ล พืชไร พืชผัก ทําปศุสัตว และ
ประมง เปนตน และจะตองพิจารณาตอไปวาจะผลิตไมผล ควรเปนผลไมชนิดอะไร เชน มะมวง
สม โอ มะขามหวาน ทุเรียน เงาะ ลาํ ไย ลิ้นจ่ี เปน ตน
2. จํานวนและชนิดของปจจัยการผลิตทใ่ี ชวา เหมาะสมกบั แรงงานในครองครัวหรือไม หาก
ไมเพยี งพอจะจา งจํานวนเทาไร แรงงานจา งไดมาจากไหน และระยะเวลาในการจาง
3. วิธีการผลิต และเทคนิควิชาการ ตลอดจนการจัดการและบริหารฟารมจะดําเนินการ
อยางไร จะเร่ิมตน ณ จุดใดกอนมีการตรวจสอบและปรับปรุงแกไขอยางไร และประการสุดทาย
มีความสมั พนั ธก ับกิจกรรมตาง ๆ ภายในฟารมหรอื ไม
4. ชนดิ ของโรงเรอื นและอาคาร มคี วามจําเปนหรือเหมาะสมเพียงไร เพ่ือความสะดวกใน
การจดั การตลอดจนเคร่อื งไมเ คร่อื งมือและการจัดการ
5. การวางแผน และงบประมาณฟารม การจดบนั ทึกและบัญชีฟารม จะดําเนินการอยางไร
เพื่อจะใหทราบทิศทางการทํางานและผลการดําเนินงาน โดยเฉพาะรายได รายจาย และกําไร
ตลอดจนปญ หาและอุปสรรคในการทํางาน ซ่ึงสามารถนํามาเปนขอมูลในการปรับปรุงแกไขและ
วางแผนในปตอไป
6. จะซ้ือปจจัยการผลิตและขายผลผลิตท่ีไหน กับใคร และอยางไร เชน พอคาทองถิ่น
พอคาคนกลาง กลมุ เกษตรกร หรือสหกรณก ารเกษตร เปน ตน

103

นอกจากนีแ้ ลว ประสทิ ธภิ าพและความเหมาะสมในดา นการจดั การยังข้ึนอยูกับหลายองคประกอบ
เชน ความรู ความสามารถ ความชํานิชํานาญ ความรอบรู และประสบการณการบริหารงาน
ดานแรงงาน ความเขาใจสภาพการผลิตการตลาด ความคลองตัวและการแสวงหาความรูใหม
ความขยันหมน่ั เพียร และการดูแลเอาใจใส ตลอดจนความสาํ นึกและรบั ผิดชอบในการทํางาน เปน ตน

เมื่อเขา ใจพน้ื ฐานของปจจัยสาํ คญั ๆ ตอ การผลิตในการจัดการแลววามีความสําคัญอยางไร
จึงควรทเ่ี ร่มิ รวบรวมขอมูล วิเคราะห และวางแผนงบประมาณฟารม ใหไดผ ลตอบแทนสงู สดุ

ท่ดี นิ ทุน

แรงงาน

การจดั การ

การวางแผนและงบประมาณ

ฟารม

กําไรสงู สุดและการมีรายไดต อเนือ่ ง

104

กจิ กรรม เมือ่ ผเู รยี นศกึ ษา เร่ืองท่ี 1 “ขอมูลการตัดสินใจเลือกพัฒนาอาชีพ” ใหผูเรียนตรวจสอบ

ขอมลู ทเี่ กยี่ วของกับการประกอบอาชีพทผ่ี เู รียนตัดสินใจเลอื กไววามีความพรอมหรือไม พรอมให

เหตุผลลงในแบบบันทึก

แบบบันทกึ

ที่ ขอมลู พรอม ไมพ รอม เหตุผล

1 ความพรอม

- ระยะเวลาในการประกอบอาชพี

- ไมมีผลกระทบสภาพแวดลอม

- ความม่ันใจทจ่ี ะดําเนนิ การ

2 ความตอ งการของตลาด

3 ความรู ทกั ษะและเทคนคิ ตา ง ๆ

4 ทรพั ยากรธรรมชาติ

5 สถานท่ี

6 แรงงาน

7 เงนิ ทุน

ผูเ รยี นสรุป
จุดเดนของขอ มลู

จดุ ดอ ยของขอ มลู และพอมีแนวทางแกไ ขหรือไม อยางไร

105

สรปุ (จะดาํ เนนิ การประกอบอาชพี ทต่ี ดั สินใจเลอื กไวหรอื ไมอ ยา งไร)

106

เรือ่ งที่ 2 การตัดสินใจพฒั นาอาชีพดว ยการวเิ คราะหศ กั ยภาพ

การพฒั นาสิ่งใดกต็ าม มวี ิธีการหลากหลาย เชน ทําการวิจัย ทดลองทํากอนลงมือทําจริง
การใชก ระบวนการคิดเปน นอกจากนยี้ ังมวี ิธกี ารวิเคราะหศ ักยภาพตาง ๆ ที่เกี่ยวของวาจะสามารถ
พัฒนาอาชีพไดห รอื ไม ซง่ึ เร่ืองน้จี ะไดศ ึกษาตอไป เพอ่ื ใชเปนแนวทางในการตดั สินใจพัฒนาอาชีพ
โดยการวิเคราะหศักยภาพ 5 ดา น ไดแก
1. ศกั ยภาพของทรัพยากรธรรมชาติในแตล ะพ้นื ท่ี

ทรพั ยากรธรรมชาติ หมายถึง สิง่ ทเี่ กดิ ขึน้ เองตามธรรมชาติ ซ่ึงมนุษยสามารถนําไปใชให
เกิดประโยชนตอชีวิตประจําวัน และการประกอบอาชีพ ทรัพยากรธรรมชาติ ไดแก ปาไม แมนาํ้
ลาํ คลอง อากาศ แรธาตุตาง ๆ ทรัพยากรธรรมชาติบางชนิดใชแลวหมดไป เชน แรธาตุตาง ๆ
บางชนิดมนุษยสามารถสรางทดแทนขึ้นใหมได เชน ปาไม เมื่อมนุษยตัดไปใชประโยชนแลวก็
สามารถปลกู ทดแทนข้นึ ใหมไ ด ดังนนั้ ผปู ระกอบอาชีพอยูแลวตองการพัฒนาอาชีพของตนใหดีข้ึน
ตองพิจารณาทรัพยากรในพ้ืนท่ีท่ีจะนํามาใชพัฒนาอาชีพดวย เชน จากการปลูกผักท่ีใชสารเคมี
ตองการพัฒนาโดยใชปุยหมักแทนปุย เคมีในการปลกู ผักตอ งพิจารณาวา ทรพั ยากรที่จะตองนํามาใช
ในการทําปยุ หมักในพื้นท่ีมีหรือไม มีเพียงพอหรอื ไม ถา ไมม ีผปู ระกอบการตอ งพจิ ารณาใหมวาจะ
พฒั นาอาชีพท่ีตัดสินใจเลือกไวหรือไม หรือพอจะจดั หาไดใ นพื้นที่ใกลเ คียง ซึ่งผูประกอบการตอง
เสียคาขนสงจะคมุ คากบั การลงทุนหรอื ไมจึงจําเปนตองนาํ ทรพั ยากรธรรมชาตใิ นพืน้ ท่ีมาพจิ ารณาดวย
เพ่อื ลดตนทุนการผลติ
2. ศักยภาพของพืน้ ท่ตี ามลกั ษณะภมู อิ ากาศ

ในแตละพ้ืนทจี่ ะมลี กั ษณะภูมอิ ากาศแตกตา งกนั เชน ประเทศไทยภาคกลาง มีอากาศรอน
ภาคใต มฝี นตกเปนเวลานาน ภาคเหนอื มีอากาศเยน็ โดยเฉพาะอาชีพเกษตรกรรมขึ้นอยูกับสภาพ
ภูมิอากาศเปนสวนใหญ เชน การปลูกลิ้นจ่ี ลําใย ตองการอากาศเย็นจึงจะออกผลได แกวมังกร
ตองการอากาศรอน ทวีปอเมริกา มีอากาศหนาวเย็นมากก็สามารถปลูกพืชเมืองหนาวได เชน
เชอรร ่ี แอปเปล ดังนั้น การพฒั นาอาชพี จาํ เปนตองพจิ ารณาสภาพภมู อิ ากาศดวยวาเหมาะสมกับสิ่ง
ท่ีตองพัฒนาหรือไม การพัฒนาพันธุของพืชใหม ๆ ท่ีเกี่ยวของกับภูมิอากาศ เชน ขาวหอมมะลิ
ตอ งปลูกในสภาพภมู ิอากาศแหง แลง ซงึ่ ไมเ หมาะที่จะนาํ มาปลกู ในภาคกลาง หรือการพัฒนาอาชีพ
การทองเทยี่ วในชวงอากาศเย็นสบายกส็ ามารถพฒั นาไดเต็มท่ี เนอ่ื งจากมีนักทองเที่ยวหลั่งไหลเขา
มา เชน พัฒนาที่พกั อาหาร แหลง ทอ งเที่ยว ใหต รงกบั ความตอ งการของลูกคา
3. ศกั ยภาพของภูมิประเทศและทําเลที่ตง้ั ของแตล ะพื้นที่

สภาพภมู ิประเทศและทาํ เลท่ีตง้ั ของแตล ะพน้ื ทีจ่ ะแตกตางกัน เชน เปนภูเขา เปนท่ีราบสูง
ท่ีราบลุม แตละพื้นที่มีผลตอการพัฒนาอาชีพตาง ๆ เชน ตองการพัฒนาอาชีพอุตสาหกรรมจาก
การใชแรงคนเปนเครื่องจักร เพื่อใหสินคามีคุณภาพเดียวกัน ผูประกอบการตองพิจารณาวา
เครอ่ื งจกั รนนั้ ตอ งไมม ผี ลกระทบตอ ชมุ ชน และสภาพแวดลอ มในภมู ปิ ระเทศน้ัน ๆ

107

4. ศกั ยภาพของศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณแี ละวถิ ชี วี ติ ของแตละพื้นที่
แตล ะพนื้ ที่ทั้งในประเทศไทย และตา งประเทศ มศี ลิ ปะ วฒั นธรรม ประเพณีและวิถีชีวิตที่

แตกตางกัน ดังน้ัน แตละพ้ืนที่สามารถนําเอาส่ิงเหลานี้มาใชพัฒนาอาชีพได เชน การทําธุรกิจ
รานอาหารก็ตองทราบวาภาคใดมีวิถีชีวิตการรับประทานอาหารรสชาติแบบใด ภาคเหนือ นิยม
อาหารรสจืด ภาคใต นิยมอาหารรสจัด สวนภาคกลาง นิยมรับประทานอาหารท่ีมีกะทิเปน
สวนประกอบ ดังน้ัน การจะพัฒนาอาชีพตองศึกษาศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณีและวิถีชีวิตของ
ชมุ ชนดวย
5. ศักยภาพของทรพั ยากรมนษุ ยใ นแตละพนื้ ท่ี

ทรัพยากรมนษุ ยในแตละพน้ื ที่ หมายถึง ความรู ความสามารถของมนุษยท่ีเปนภูมิปญญา
ทั้งในอดีตจนถงึ ปจจบุ นั ดานการประกอบอาชีพตาง ๆ ในพื้นที่นั้น ๆ ปจจุบันมีหลายอาชีพท่ีเกิด
จากภมู ปิ ญ ญา แตสามารถพฒั นาใหเ หมาะสมกบั สถานการณป จ จุบันได เชน การใชจลุ ินทรียในการทาํ
ปุยหมัก แตจากการทําปุยหมักคนเราก็มีความคิดที่จะนําไปประยุกตใชอยางอ่ืน ๆ เชน ทํานํ้าหมัก
นาํ ไปราดในหองนา้ํ เพื่อดบั กลน่ิ หรือนาํ ไปผสมกับสว นประกอบอน่ื ๆ ใหสามารถปนเปนกอนได
นําไปโยนในน้ําเพื่อแกปญหาน้ําเสียที่เนาเหม็น เปนการชวยปรับสภาพน้ํา ดังน้ัน จะเห็นวา
ทรพั ยากรมนุษยม ีความคิดไมหยุดนงิ่ ชว ยใหเกิดสนิ คา ใหม ๆ ไดอ ยูตลอดเวลา

กิจกรรม จากการท่ีผูเรยี นศกึ ษาศกั ยภาพ 5 ดา นเพื่อการพฒั นาอาชีพ มาแลว ใหวเิ คราะหศ กั ยภาพ
ในอาชพี ท่ตี ดั สนิ ใจจะพฒั นาอาชีพท่สี นใจ จะพัฒนาอาชพี ไดอยางไรใหส อดคลอ งกบั ศกั ยภาพทงั้
5 ดา น เพ่ือใหการพฒั นาอาชพี นนั้ มีความเปน ไปไดล งในแบบบันทกึ

108

แบบบันทึก

ตอ งการพฒั นาอาชีพ…………………………………………………….

ท่ี ศกั ยภาพ 5 ดาน ทตี่ อ งการ / สอดคลอ งกบั อาชพี มี ไมม ี หมายเหตุ
ในการพฒั นาอาชีพ พอ ไมพอ

1 ทรัพยากรธรรมชาติ 1.1

1.2

1.3

ฯลฯ

2 ภูมอิ ากาศ

3 ภมู ิประเทศและทําเล
ทีต่ ัง้

4 ศลิ ปะ วฒั นธรรม
ประเพณี และวิถีชีวติ

5 ทรพั ยากรมนษุ ย

109

สรุปผลการตดั สนิ ใจ
ใหเลอื กอยางใดอยางหน่งึ ดังนี้
1. ตัดสินใจเลอื กพัฒนาอาชพี และใหอ ธบิ ายเหตผุ ลความเปน ไปไดท ่จี ะพัฒนาอาชีพ

2. ตดั สนิ ใจไมเลอื กพฒั นาอาชพี เน่อื งจาก

110

บรรณานุกรม

กนก จนั ทรท อง. ส่ิงแวดลอ มศกึ ษา ความรเู ร่อื งสิ่งแวดลอม. ปต ตานี : พิมพท่ีฝายเทคโนโลยีทาง
การศกึ ษา สํานักวิทยบริการ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร วิทยาเขตปตตานี, พิมพครั้งที่ 2.
2539.

กรมการศึกษานอกโรงเรียน. ชุดวิชาชองทางการประกอบอาชีพ ระดับมัธยมศึกษาตอนตน.
กรงุ เทพฯ : โรงพมิ พประชาชนจํากัด, 2538.

กองพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน กรมการศึกษานอกโรงเรียน. ชุดวิชาการฝกทักษะและฝก
ประกอบการเฉพาะอาชีพ. กรุงเทพฯ : โรงพิมพชุมนุมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย,
2541.

นนั ท ศรีสุวรรณ. บญั ชเี บอ้ื งตน . กรงุ เทพฯ : สํานกั พิมพว ังอักษร, 2546.
ไพโรจน ทิพมาตร. การขายเบอื้ งตน. กรงุ เทพฯ : โรงพมิ พป ระสานมิตรจาํ กัด, 2545.
มหาวิทยาลัยสโุ ขทัยธรรมาธริ าช. (2536). เอกสารการสอนชุดวชิ าการจัดการการผลิตภณั ฑแ ละราคา.

นนทบรุ ี : สาํ นักพิมพม หาวิทยาลัยสุโขทยั ธรรมาธิราช.
วิชติ ออู น . (2544). การจัดการเชิงกลยทุ ธ. กรุงเทพฯ : วี.เจ.พร้นิ ต้ิง.
สุดาดวง เรืองรุจิระ. (2545). นโยบายผลิตภณั ฑแ ละราคา. กรงุ เทพฯ : ประกายพรกึ .
สุรชาติ ใฝรัชตพานิช. หลักการจัดการ. กรุงเทพฯ : บริษัทสํานักพิมพประสานมิตร (ปสม.) จํากัด,

2542.
สมภพ เลศิ ปญ ญาโรจน. หลกั การตลาด. กรุงเทพฯ : บริษัทสํานักพิมพประสานมิตร (ปสม.) จํากัด,

2542.
สํานกั งานสงเสริมการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยจังหวัดปราจีนบุรี. ชดุ วชิ าพฒั นา

อาชีพระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนตน . กรงุ เทพฯ : บริษทั เอกพมิ พไ ทย จาํ กดั , 2544.
อรุณี ปนประยงค และคณะ. การจัดการฟารม . กรงุ เทพฯ : โรงพิมพเพ่มิ ทรัพยก ารพิมพ. 2547.
Nagle, Thomas T. (1987). The strategy & tactics of pricing. New York: Prentice Hall.

111

คณะผูจ ดั ทํา

ทปี่ รึกษา บญุ เรือง เลขาธกิ าร กศน.
1. นายประเสริฐ อิ่มสุวรรณ รองเลขาธกิ าร กศน.
2. ดร.ชยั ยศ จําป รองเลขาธิการ กศน.
3. นายวชั รินทร แกวไทรฮะ ท่ีปรึกษาดา นการพัฒนาหลกั สตู ร กศน.
4. ดร.ทองอยู ตณั ฑวฑุ โฒ ผูอํานวยการกลุมพัฒนาการศกึ ษานอกโรงเรยี น
5. นางรักขณา

ผเู ขยี นและเรียบเรียง ศนู ยฝกและพัฒนาอาชีพราษฎรไทยบริเวณ
นางสาวกฤษณา โสภี ชายแดน จังหวดั สระแกว

ผูบรรณาธกิ าร และพัฒนาปรบั ปรงุ

1. นางอบุ ล ทศั นโกวิท ศูนยก ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตาม
อัธยาศยั อําเภอสนั ทราย จังหวดั เชยี งใหม
2. นายสธุ ี วรประดษิ ฐ สาํ นกั งานสงเสรมิ การศกึ ษานอกระบบและ
การศึกษาตามอธั ยาศัยจงั หวดั ตราด
3. นางสาวสวุ ชิ า อินหนองฉาง ศนู ยการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตาม
อัธยาศยั อาํ เภอสันทราย จงั หวัดเชียงใหม
4. นายเสกขภทั ร ศรเี มือง ศูนยฝก และพัฒนาอาชพี ราษฎรไทยบรเิ วณ
ชายแดน จังหวดั อุตรดติ ถ
6. นางดุษฎี ศรวี ัฒนาโรทัย กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น
กลุม พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรียน
5. นางพรทิพย เข็มทอง กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น

7. นางสาวเยาวรัตน คําตรง

คณะทาํ งาน ม่ันมะโน กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน
1. นายสรุ พงษ ศรรี ตั นศิลป กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรียน
2. นายศภุ โชค ปทมานนท กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น
3. นางสาววรรณพร กุลประดษิ ฐ กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น
4. นางสาวศริญญา

5. นางสาวเพชรินทร เหลอื งจติ วฒั นา กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน

ผพู มิ พต นฉบบั กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน
นางสาวเพชรนิ ทร เหลืองจิตวฒั นา

112

ผอู อกแบบปก ศรรี ตั นศลิ ป กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรยี น
นายศภุ โชค

ผพู ัฒนาและปรับปรุงครั้งที่ 2 (วนั ที่ 4 - 10 พฤศจิกายน 2554)

1. นางอญั ชลี ธรรมวธิ ีกลุ

2. นางดุษฎี ศรีวฒั นาโรทยั

3. นายสุธี วรประดษิ ฐ

4. นางสาวกฤษณา โสภี

5. นายสุภาพ เมืองนอย

6. นางสาวทิพวรรณ วงคเ รอื น

113

คณะผปู รบั ปรงุ ขอมูลเกย่ี วกบั สถาบนั พระมหากษตั ริย ป พ.ศ. 2560

ทปี่ รกึ ษา จําจด เลขาธกิ าร กศน.
หอมดี ผตู รวจราชการกระทรวงศกึ ษาธิการ
1. นายสรุ พงษ ปฏิบตั ิหนาทร่ี องเลขาธิการ กศน.
2. นายประเสริฐ สุขสเุ ดช
ผอู าํ นวยการกลุม พฒั นาการศกึ ษานอกระบบ
3. นางตรนี ชุ และการศกึ ษาตามอธั ยาศัย

ผปู รบั ปรงุ ขอมูล กศน.เขตสายไหม กรงุ เทพมหานคร

นางสาวปรญิ ญารัตน มา ทอง

คณะทาํ งาน

1. นายสรุ พงษ มน่ั มะโน กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั

2. นายศุภโชค ศรรี ตั นศลิ ป กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย

3. นางสาวเบญ็ จวรรณ อาํ ไพศรี กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัย

4. นางเยาวรตั น ปน มณวี งศ กลุม พฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั

5. นางสาวสลุ าง เพช็ รสวาง กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย

6. นางสาวทิพวรรณ วงคเรือน กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั

7. นางสาวนภาพร อมรเดชาวัฒน กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัย

8. นางสาวชมพูนท สังขพชิ ัย กลุมพฒั นาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย