วัฒนธรรมไทยในภูมิภาคต่าง

วฒั นธรรมไทยในภูมภิ าคต่าง ๆ

644

1. วฒั นธรรมภาคเหนือ

1. ด้านทอ่ี ยู่อาศัย

2. ด้านการแต่งกาย

3. ด้านอาชีพ

พ้นื ส่วนใหญ่ของภาคเหนือ 4. ด้านภาษา

เป็นภูเขาและเทือกเขาสูง สลบั 5. ด้านอาหาร
ที่ราบแคบ ๆ อุดมไปดว้ ย
ทรัพยากรธรรมชาติ 6. ด้านความเช่ือ
มีวฒั นธรรมในดา้ นต่าง ๆ ดงั น้ี และประเพณี

645

1. วฒั นธรรมภาคเหนือ

1. ด้านทอ่ี ยู่อาศัย นิยมใชไ้ มใ้ นการสร้างท่ีอยอู่ าศยั มุงหลงั คา
ดว้ ยกระเบ้ืองดินขอ มีหนา้ ต่างเลก็ เพ่อื ป้องกนั ลมหนาว บางหลงั
มี “กาแล” ท่ียอดหลงั คา

646

1. วฒั นธรรมภาคเหนือ

1. ด้านทอี่ ยู่อาศัย นิยมใชไ้ มใ้ นการสร้างที่อยอู่ าศยั มุงหลงั คา
ดว้ ยกระเบ้ืองดินขอ มีหนา้ ต่างเลก็ เพอ่ื ป้องกนั ลมหนาว บางหลงั
มี “กาแล” ท่ียอดหลงั คา

กาแล

647

1. วฒั นธรรมภาคเหนือ

2. ด้านการแต่งกาย เน่ืองจากมีสภาพอากาศหนาวเยน็
เครื่องแต่งกายจึงมีความหนาและนิยมใส่เส้ือผา้ หลายช้นั

ผหู้ ญิงมกั สวมเส้ือแขนยาว คอกลมหรือ ผชู้ ายนิยมนุ่งกางเกงสามส่วน
คอจีน นุ่งผา้ ซิ่นยาว มีผา้ สไบทบั และสวมเส้ือม่อฮ่อม

648

1. วฒั นธรรมภาคเหนือ

3. ด้านอาชีพ นิยมทาเกษตรกรรม สตรอวเ์ บอร์รี
ในบริเวณที่ราบหุบเขาและอยใู่ กล้

แม่น้า เช่น ทานาแบบข้นั บนั ได หรือ
ปลูกพืชท่ีเหมาะกบั สภาพอากาศ เช่น

แอปเปิ ล ลิ้นจี่

649

1. วฒั นธรรมภาคเหนือ

4. ด้านภาษา คนภาคเหนือมีสาเนียงท่ีเป็นเอกลกั ษณ์ คือ
พดู ชา้ นุ่มนวล

อู้ แปลวา่ พดู
เจา๊ แปลวา่ ค่ะ
แอ่ว แปลวา่ เท่ียว

650

1. วฒั นธรรมภาคเหนือ น้าพริกหนุ่ม

5. ด้านอาหาร มกั
เป็นอาหารที่ใหพ้ ลงั งาน
และความอบอุ่นแก่
ร่างกาย เช่น

ขา้ วซอย

ไส้อว่ั 651

1. วฒั นธรรมภาคเหนือ

6. ด้านความเชื่อและประเพณี มกั เช่ือเก่ียวกบั ความเป็น
สิริมงคล เช่น การดูฤกษย์ ามที่จะตดั ไมม้ าสร้างบา้ น มีประเพณี
ที่ผกู พนั กบั ธรรมชาติ รวมท้งั ประเพณีอ่ืน ๆ เช่น

การบวชป่ า ประเพณีสู่ขวญั ขา้ ว 652

2. วฒั นธรรมภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ

1. ด้านทอี่ ยู่อาศัย

2. ด้านการแต่งกาย

3. ด้านอาชีพ

ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ 4. ด้านภาษา

เป็นที่ราบสูง อากาศร้อนจดั 5. ด้านอาหาร
ในฤดูร้อนและหนาวจดั ในฤดู
หนาว พ้ืนดินไม่กกั เกบ็ น้า 6. ด้านความเช่ือ
มีวฒั นธรรมในดา้ นต่าง ๆ ดงั น้ี และประเพณี

653

2. วฒั นธรรมภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ

1. ด้านทอ่ี ยู่อาศัย เน่ืองจาก มีท่ีวา่ งบริเวณใตถ้ ุนไวท้ า
อากาศร้อนและแหง้ แลง้ จดั จึง กิจกรรมต่าง ๆ เช่น ทอผา้
นิยมสร้างบา้ นที่มีใตถ้ ุนสูงเพอ่ื
ระบายอากาศ

654

2. วฒั นธรรมภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ

2. ด้านการแต่งกาย นิยมสวมเส้ือผา้ ท่ีทาจากเสน้ ใยธรรมชาติ
เพราะระบายความร้อนไดด้ ี เช่น ฝ้าย ไหม

การแต่งกายของผชู้ าย การแต่งกายของผหู้ ญิง

655

2. วฒั นธรรมภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ

3. ด้านอาชีพ เนื่องจากดินส่วนใหญไ่ ม่อุม้ น้า จึงนิยมปลูกปอ
ฝ้าย และมนั สาปะหลงั ทานา เล้ียงสตั ว์ ทอผา้ ผลิตเกลือสินเธาว์

การทานา การทอผา้
การเล้ียงสตั ว์
656

2. วฒั นธรรมภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ

4. ด้านภาษา คนภาคน้ีมกั มีสาเนียงใกลเ้ คียงกบั ภาษาลาว
เนื่องจากมีอาณาเขตติดกนั เช่น เวา้ แซบ เคียด
เวา้ แปลวา่ พดู

แซบ แปลวา่ อร่อย
เคียด แปลวา่ โกรธ

657

2. วฒั นธรรมภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ

5. ด้านอาหาร นิยม เช่น สม้ ตา
รับประทานขา้ วเหนียว ไก่ยา่ ง
กบั อาหารชนิดต่าง ๆ

ลาบ

มีการถนอมอาหารเกบ็ ไว้ เช่น ปลาร้า น้าตก

658

2. วฒั นธรรมภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ

6. ด้านความเชื่อและประเพณี มีความเช่ือเกี่ยวกบั ผี วญิ ญาณ
และมีประเพณีท่ีเก่ียวกบั อาชีพและอิทธิพลของศาสนา

ความเชื่อ ประเพณี

ผบี า้ นผเี รือน บุญบ้งั ไฟ
ผตี าผยี าย ไหลเรือไฟ
แห่นางแมว

659

3. วฒั นธรรมภาคกลาง

1. ด้านทอี่ ยู่อาศัย

2. ด้านการแต่งกาย

3. ด้านอาชีพ

ภาคกลางเป็นที่ราบลุ่ม 4. ด้านภาษา

แม่น้าอนั กวา้ งใหญ่ พ้นื ดิน 5. ด้านอาหาร
อดุ มสมบูรณ์ เหมาะแก่การทา
เกษตรกรรม มีวฒั นธรรมดา้ น 6. ด้านความเช่ือ
ต่าง ๆ ดงั น้ี และประเพณี

660

3. วฒั นธรรมภาคกลาง

1. ด้านทอ่ี ยู่อาศัย นิยมสร้างบา้ นเรือนริมแม่น้า และยกใตถ้ ุน
สูง หลงั คาเป็นทรงจวั่ สูงเพื่อระบายน้าฝนไดเ้ ร็ว

661

3. วฒั นธรรมภาคกลาง

2. ด้านการแต่งกาย เนื่องจากมีสภาพอากาศร้อนอบอา้ ว
จึงนิยมเส้ือผา้ ท่ีทาจากฝ้าย ซ่ึงระบายความร้อนไดด้ ี

ผชู้ ายนุ่งกางเกง ผหู้ ญิงนุ่งผา้ ซิ่น
คร่ึงน่อง สวมเส้ือ ยาว สวมเส้ือแขน

คอกลม มี ส้นั หรือยาว

ผา้ ขาวมา้ คาดเอว

662

3. วฒั นธรรมภาคกลาง

3. ด้านอาชีพ เน่ืองจากมีสภาพภูมิประเทศท่ีเหมาะสม คนใน
ภาคกลางจึงนิยมประกอบอาชีพเกษตรกรรม เช่น

นอกจากน้ียงั มี ทานา
อาชีพอื่น ๆ อีก เช่น
อตุ สาหกรรม

คา้ ขาย บริการ 663

3. วฒั นธรรมภาคกลาง

4. ด้านภาษา ใชภ้ าษากลางซ่ึงเป็นภาษาราชการในการส่ือสาร
แต่บางทอ้ งถ่ินจะมีสาเนียงแตกต่างออกไป เช่น สาเนียงทอ้ งถิ่น
ของคนเพชรบุรี

กน๊ิ ไม่

แปลว่า

ไม่กนิ

664

3. วฒั นธรรมภาคกลาง

5. ด้านอาหาร นิยม เช่น แกงเขียวหวาน
รับประทานขา้ วเจา้ คู่กบั

อาหารต่าง ๆ มกั มีกะทิเป็น พะแนง
ส่วนประกอบและรสจดั

ตม้ ยา

น้าพริกปลาทู

665

3. วฒั นธรรมภาคกลาง

6. ด้านความเชื่อและประเพณี มีความเช่ือเกี่ยวกบั การเกษตร
เช่น การบูชาขา้ ว ประเพณีท่ีสาคญั

เช่น

ลงแขกเกี่ยวขา้ ว ทอดกฐิน แข่งเรือ

666

4. วฒั นธรรมภาคใต้

1. ด้านทอี่ ยู่อาศัย

2. ด้านการแต่งกาย

3. ด้านอาชีพ

ภาคใตม้ ีพ้นื ที่เป็น 4. ด้านภาษา

คาบสมุทรแคบและยาว ขนาบ 5. ด้านอาหาร
ดว้ ยทะเลท้งั 2 ดา้ น อดุ มไปดว้ ย
ทิวเขาและหาดทรายสวยงาม 6. ด้านความเช่ือ
มีวฒั นธรรมในดา้ นต่าง ๆ ดงั น้ี และประเพณี

667

4. วฒั นธรรมภาคใต้

1. ด้านทอี่ ยู่อาศัย เนื่องจากมีพายแุ ละลมแรงจดั จึงนิยมสร้าง
บา้ นหลงั คาเต้ีย ลาดชนั และยกพ้ืนสูง เพื่อป้องกนั น้าท่วมและ
อนั ตรายจากสตั ว์

เนื่องจากมีพายจุ ดั และลมแรง บา้ นจึงมีหลงั คาเต้ีย ลาดชนั และยกพ้ืนสูง

668

4. วฒั นธรรมภาคใต้

2. ด้านการแต่งกาย มีความแตกต่างกนั ตามชาติพนั ธุ์ เช่น

คนไทยเช้ือสาย คนไทยมุสลิม
จีนแต่งกาย แต่งกายคลา้ ย
คนมาเลเซีย
คลา้ ยคนจีน

669

4. วฒั นธรรมภาคใต้

3. ด้านอาชีพ เน่ืองจากพ้นื ท่ีส่วนใหญ่ติดกบั ทะเลและมีฝน
ตกชุก จึงนิยมทาอาชีพประมง เกษตรกรรม และการท่องเที่ยว

ประมง เกษตรกรรม เช่น การท่องเที่ยว

ยางพารา

มะพร้าว

670

4. วฒั นธรรมภาคใต้

4. ด้านภาษา คนภาคใตม้ ีสาเนียงการพดู ที่ส้นั กระชบั
บางทอ้ งถิ่นที่มีคนไทยนบั ถืออิสลามจะใชภ้ าษายาวใี นการ
ติดต่อส่ือสารกนั

ตวั อย่างภาษา แหลง แปลว่า พดู
พูดของคน หรอย แปลว่า อร่อย

ภาคใต้ 671

4. วฒั นธรรมภาคใต้ เช่น แกงเหลือง 672

5. ด้านอาหาร นิยม แกงไตปลา
รับประทานขา้ วเจา้ คู่กบั
อาหารรสจดั มกั ใชข้ มิ้น ขา้ วยา
เป็ นส่วนประกอบ
นิยมรับประทานคู่
สะตอ กบั ผกั เหนาะ เช่น

ลูกเนียง

เมด็ เหรียง

4. วฒั นธรรมภาคใต้

6. ด้านความเชื่อและประเพณี มีความเช่ือเร่ืองแม่ยา่ นางเรือ
การกินเจ มีประเพณีท่ีเก่ียวกบั ศาสนา เช่น ประเพณีชกั พระ

ความเช่ือเร่ือง เทศกาลกินเจ ประเพณีชกั พระ
แม่ยา่ นางเรือ
673