แนวทางการจัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน

กจิ กรรมพัฒนาผเู รยี น

โรงเรยี นวชั รวทิ ยา
สาํ นักงานเขตพื้นท่ีการศกึ ษามัธยมศกึ ษา เขต 41

สํานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขัน้ พื้นฐาน

1

ความสําคญั ของการจดั กิจกรรมพัฒนาผูเรยี น
แนวการจัดการศึกษาตามจดุ มุงหมายตามของหลักสตู รการศึกษาข้นั พืน้ ฐาน ถอื วาเปน

หวั ใจสําคญั ของการปฏิรูปการศึกษาที่มุงพัฒนาผูเรียนใหเปน บคุ คลท่ีสมบูรณ

พ.ร.บ. พ.ศ. 2542 มาตรา 6

คนเกง ประหยัด ขยัน อดทน มวี นิ ยั
นา ท่ี เสียสละ

มีความสามารถ คนดี

เปนประชาธปิ ไตย มคี ณุ ธรรม

แข็งแรง แกป ญ หาเปน
ไมเบยี ดเบยี น
เบิกบาน มคี วามสุข
อบอนุ อยูใ นสังคมอยา งปกติสุข

2

ความหมายของกจิ กรรมพัฒนาผูเรยี น

กจิ กรรมท่ีจดั อยา งเปนกระบวนการ

รปู แบบวธิ ีการทหี่ ลากหลาย

พัฒนาผูเ รยี นทัง้ ทางดา นรางกาย
จติ ใจ สติปญ ญา อารมณและสตปิ ญญา

มุงสง เสริมเจตคติคุณคาชีวิต

สรา งจิตสาํ นึกในธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอ ม

ปลกู ฝง คณุ ธรรม จริยธรรม คานิยมท่พี ึงประสงค

สง เสรมิ ใหรจู กั และเขาใจตนเอง
ปรบั ตวั และปฏบิ ตั ติ นเปน ประโยชน
ตอสงั คมประเทศชาติและดํารงชีวิตได
อยางมคี วามสขุ

เปาหมาย

1. ผูเรียนไดป ระสบการณท่หี ลากหลาย เกิดความรู ความชํานาญ ทง้ั วชิ าการและวิชาชีพอยาง
กวางขวาง

2. ผเู รียนคน พบความสนใจ ความถนัด และพฒั นาความสามารถพเิ ศษเฉพาะตวั มองเห็นชองทางใน
การสรา งงานอาชพี ในอนาคตไดเ หมาะสมกับตนเอง

3. ผเู รียนเห็นคณุ คาขององคค วามรูตางๆ สามารถนาํ ความรแู ละประสบการณไ ปใชในการพัฒนา
ตนเองและประกอบสัมมาชพี

4. ผเู รียนพฒั นาบุคลกิ ภาพ เจตคติ คานยิ มในการดําเนนิ ชวี ติ และเสรมิ สรา งศีลธรรมจริยธรรม
5. ผูเรียนมีจติ สํานึกและทาํ ประโยชนเ พ่ือสังคมและประเทศชาติ

3

หลักการกจิ กรรมพัฒนาผเู รียนมีหลักการจดั ดงั นี้
1. กําหนดวัตถปุ ระสงคและแนวปฏบิ ตั ทิ ี่ชัดเจนเปนรปู ธรรม
2. จดั ใหเหมาะสมกบั วัย วุฒิภาวะ ความสนใจ ความถนดั และความสามารถของผูเ รียน
3. บรู ณาการวิชาการกับชวี ิตจรงิ ใหผ ูเรยี นไดตระหนักถึงความสําคัญของการเรียนรตู ลอดชวี ติ
4. ใชก ระบวนการกลุม ในการจดั ประสบการณเ รียนรู ฝกใหคิดวิเคราะห สรางสรรคจ นิ ตนาการท่ีเปน
ประโยชนแ ละสมั พันธกับชีวติ ในแตละชวงวัยอยางตอเน่ือง
5. จํานวนสมาชกิ มคี วามเหมาะสมกบั ลักษณะของกิจกรรม
6. มกี ารกําหนดเวลาในการจดั กิจกรรมใหเหมาะสม สอดคลอ งกับวิสัยทัศนและเปา หมายของ
สถานศึกษา
7. ผูเรียนเปน ผูด ําเนินการ มีครูเปน ที่ปรึกษา
8. ยดึ หลกั การมสี ว นรว มโดยเปดโอกาสใหค รู พอแม ผปู กครอง ชมุ ชน องคก รท้ังภาครัฐและเอกชน
มีสว นรว มในการจัดกจิ กรรม
9. มีการประเมินผลการจดั กจิ กรรม โดยวิธีการทห่ี ลากหลาย และสอดคลองกบั กิจกรรมอยางเปน
ระบบและตอเนื่อง โดยถอื วาเปน เกณฑประเมินของการผานระดบั ช้ัน

4

สว นที่ 1

วสิ ัยทศั นของโรงเรยี นวัชรวิทยา

พฒั นาคุณภาพผเู รียน โดยการจดั การเรยี นรู การบริหารจัดการดวยระบบคุณภาพและความรว มมือของ
ภาคเี ครอื ขา ย

พันธกจิ
1. สงเสรมิ และพัฒนาผเู รียนใหมคี ณุ ภาพตามเกณฑมาตรฐานโรงเรียนมาตรฐานสากล
2. สงเสริมและพฒั นาครใู หเปนไปตามมาตรฐานวชิ าชพี ครูสูมาตรฐานสากล
3. พฒั นาการบรหิ ารจดั การดวยระบบคุณภาพเพ่ือความเปนเลิศโดยเนน หลักการกระจาย

อาํ นาจสกู ารเปน โรงเรยี นมาตรฐานสากล
4. สงเสรมิ ใหชุมชนมสี วนรว มในการจดั การศกึ ษา

เปา ประสงค
1. นักเรียนไดเ รยี นรูอยางมคี ุณภาพตามมาตรฐานการศกึ ษาของ สพฐ. และเกณฑโรงเรียน

มาตรฐานสากล
2. ครูและบุคลากรทางการศึกษาไดรับการพฒั นาตามมาตรฐานวิชาชีพครูสูมาตรฐานสากล
3. โรงเรียนบรหิ ารจัดการดวยระบบคุณภาพ
4. สถานศกึ ษาเปน ทีย่ อมรับของชมุ ชน

5

ลักษณะของกจิ กรรมพฒั นาผเู รียน

กิจกรรมพัฒนาผูเรียนตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 มุงใหผูเรียน
ไดพัฒนาตนเองงตามศักยภาพ พัฒนาอยางรอบดานเพื่อความเปนมนุษยท่ีสมบูรณท้ังรางกาย สติปญญา
อารมณ และสังคม เสริมสรางใหเปนผูมีศีลธรรม จริยธรรม มีระเบียบวินัย ปลูกฝงและสรางจิตสํานึก
ของการทําประโยชนเพ่ือสังคม สามารถจัดการตนเองได และอยูรวมกับผูอื่นอยางมีความสุข กิจกรรม
พัฒนาผูเรียนม่ังพัฒนาผูเรียนใหใชองคความรู ทักษะและเจตคติจากการเรียนรู 8 กลุมสาระการเรียนรู
และประสบการณของผูเรียนมาปฏิบัติกิจกรรมเพื่อชวยใหผูเรียนเกิดสมรรถนะสําคัญ อันไดแก
ความสามารถในการส่ือสาร ความสามารถในการคิด ความสามารถในการแกปญ หา ความสามารถในการ
ใชทักษะชีวิต และความสามารถในการใชเทคโนโลยี ซึ่งจะสงผลใหการพัฒนาผูเรยี นใหมีคุณลักษณะอันพึง
ประสงค มีทักษะการทํางานและอยูรวมกับผูอื่นในสังคมไดอยางมีความสุขในฐานะเปนพลเมืองไทยและพล
โลก อันไดแก รักชาติ ศาสน กษัตริย ซ่ือสัตยสุจริต มีวินัย ใฝเรียนรู อยูอยางพอเพียง มุงมั่นในการ
ทาํ งาน รักความเปนไทยและมจี ิตสาธารณะ

กิจกรรมพัฒนาผูเรียนตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 ประกอบดวย
กจิ กรรม 3 ลักษณะ ดงั น้ี

1. กิจกรรมแนะแนว
เปนกิจกรรมที่สงเสริมและพัฒนาผูเรียนใหรูจักตนเอง รูรักษส่ิงแวดลอม สามารถคิด

ตัดสินใจ คิดแกปญหา กาํ หนดเปาหมาย วางแผนชีวติ ทั้งดานการเรียน และอาชีพ สามารถปรบั ตนไดอยาง
เหมาะสม นอกจากนี้ยังชวยใหครูรูจักและเขาใจผูเรียน ท้ังยังเปนกิจกรรมท่ีชวยเหลือและใหคําปรึกษาแก
ผูป กครองในการมสี ว นรวมพฒั นาผูเรยี น

2. กจิ กรรมนกั เรยี น
เปนกจิ กรรมท่มี ุงพฒั นาความมีระเบียบวนิ ยั ความเปนผนู าํ ผูตามทีด่ ี ความรบั ผดิ ชอบทํางาน

รว มกนั การรูจักแกปญหา การตัดสนิ ใจทีเ่ หมาะสม ความมีเหตุผล การชว ยเหลือแบงปน เอ้ืออาทรและ
สมานฉันท โดยจัดใหส อดคลองกบั ความสามารถ ความถนัด และความสนใจของผูเ รยี น ใหไ ดปฏบิ ัตดิ วย
ตนเองในทุกขัน้ ตอน ไดแก การศึกษาวเิ คราะห วางแผน ปฏบิ ัติตามแผน ประเมินและปรบั ปรงุ การทาํ งาน เนน
การทาํ งานรวมกันเปนกลุมตามความเหมาะสมและสอดคลองกับวฒุ ิภาวะของผเู รียนและบริบทของ
สถานศึกษาและทอ งถ่ิน กิจกรรมนกั เรียนประกอบดวย

1. กิจกรรมลูกเสือ เนตรนารี ยุวกาชาด ผบู าํ เพ็ญประโยชน และนักศึกษาวชิ าทหาร
2. กิจกรรมชมุ นมุ / ชมรม
ทัง้ นี้ นกั เรียนระดับช้นั มัธยมศกึ ษาตอนตนจะตองเขารว มกจิ กรรมท้ังในขอ 1 และ ขอ 2
สาํ หรับนักเรยี นระดบั ช้นั มัธยมศกึ ษาตอนปลายสามารถเลือกเขารว มกิจกรรมใดกิจกรรมหนึ่งในขอ 1 หรือ ขอ
2

6

3. กจิ กรรมเพอ่ื สงั คมและสาธารณะประโยชน

เปนกิจกรรมที่สงเสริมใหผูเรียนบําเพ็ญตนใหเปนประโยชนตอสังคม ชุมชน และทองถ่ิน
ตามความสนใจในลักษณะอาสาสมัคร เพื่อแสดงถึงความรับผิดชอบ ความดีงาม ความเสียสละตอสังคม
และการมจี ติ สาธารณะ เชน กจิ กรรมอาสาพัฒนาตางๆ กิจกรรมสรางสรรคส ังคม

กจิ กรรมพฒั นาผูเรยี นตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาข้นั พน้ื ฐาน พุทธศกั ราช 2551
ทั้ง 3 ลกั ษณะมีความสมั พันธเชือ่ มโยงกัน (กระทรวงศกึ ษาธกิ าร,2551)

7

โครงสรางหลกั สตู ร
กจิ กรรมพฒั นาผูเรียน โรงเรยี นวัชรวิทยา

ระดับชั้นมธั ยมศึกษาตอนตน

ชั้นมัธยมศึกษาปท ่ี 1

ภาคเรยี นที่ 1

ก 21901 แนะแนว ม.1 1 ชม./สปั ดาห/ 20 ชม./ ภาค
ก 21902 ลกู เสอื -เนตรนารี 1 ชม./สัปดาห/20 ชม./ ภาค
ก 21903 ชมุ นมุ /ชมรม 1 ชม./สปั ดาห/20 ชม./ ภาค
ก 21904 กจิ กรรมเพื่อสังคมและสาธารณะประโยชน 8 ชม./ภาค

ภาคเรียนท่ี 2

ก 21905 แนะแนว ม.1 1 ชม./สปั ดาห/20 ชม./ ภาค
ก 21906 ลูกเสอื -เนตรนารี 1 ชม./สัปดาห/ 20 ชม./ ภาค
ก 21907 ชุมนมุ /ชมรม 1 ชม./สัปดาห/20 ชม./ ภาค
ก 21908 กจิ กรรมเพอ่ื สงั คมและสาธารณะประโยชน 8 ชม./ภาค

ช้ันมัธยมศกึ ษาปที่ 2 1 ชม./สัปดาห/20 ชม./ ภาค
ภาคเรยี นที่ 1 1 ชม./สัปดาห/ 20 ชม./ ภาค
1 ชม./สปั ดาห/20 ชม./ ภาค
ก 22901 แนะแนว ม.2 8 ชม./ภาค
ก 22902 ลกู เสอื -เนตรนารี
ก 22903 ชุมนุม/ชมรม 1 ชม./สัปดาห/ 20 ชม./ ภาค
ก 22904 กิจกรรมเพื่อสงั คมและสาธารณะประโยชน 1 ชม./สปั ดาห/20 ชม./ ภาค
1 ชม./สปั ดาห/ 20 ชม./ ภาค
ภาคเรียนที่ 2 8 ชม./ภาค

ก 22905 แนะแนว ม.2
ก 22906 ลูกเสือ-เนตรนารี
ก 22907 ชุมนุม/ชมรม
ก 22908 กจิ กรรมเพ่ือสังคมและสาธารณะประโยชน

ชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 3 8

ภาคเรียนท่ี 1 1 ชม./สัปดาห/20 ชม./ ภาค
1 ชม./สัปดาห/ 20 ชม./ ภาค
ก 23901 แนะแนว ม.3 1 ชม./สัปดาห/ 20 ชม./ ภาค
ก 23902 ลกู เสือ-เนตรนารี 8 ชม./ภาค
ก 23903 ชมุ นมุ /ชมรม
ก 23904 กิจกรรมเพ่ือสงั คมและสาธารณะประโยชน 1 ชม./สปั ดาห/20 ชม./ ภาค
1 ชม./สัปดาห/ 20 ชม./ ภาค
ภาคเรยี นที่ 2 1 ชม./สปั ดาห/20 ชม./ ภาค
8 ชม./ภาค
ก 23905 แนะแนว ม.3
ก 22906 ลกู เสือ-เนตรนารี
ก 22907 ชมุ นมุ /ชมรม
ก 22908 กิจกรรมเพ่ือสงั คมและสาธารณะประโยชน

ระดับชนั้ มัธยมศกึ ษาตอนปลาย 9
ชัน้ มธั ยมศึกษาปที่ 4
1 ชม./สปั ดาห/ 20 ชม./ ภาค
ภาคเรียนท่ี 1 1 ชม./สปั ดาห/20 ชม./ ภาค
10 ชม./ภาค
ก 31901 แนะแนว ม.4
ก 31902 ชุมนมุ /ชมรม 1 ชม./สัปดาห/20 ชม./ ภาค
ก 31903 กิจกรรมเพื่อสงั คมและสาธารณะประโยชน 1 ชม./สปั ดาห/ 20 ชม./ ภาค
10 ชม./ภาค
ภาคเรียนท่ี 2

ก 31904 แนะแนว ม.4
ก 31905 ชมุ นุม/ชมรม
ก 31906 กิจกรรมเพือ่ สังคมและสาธารณะประโยชน

ช้นั มธั ยมศกึ ษาปที่ 5 1 ชม./สัปดาห/ 20 ชม./ ภาค
1 ชม./สปั ดาห/20 ชม./ ภาค
ภาคเรียนท่ี 1 10 ชม./ภาค

ก 32901 แนะแนว ม.5 1 ชม./สปั ดาห/20 ชม./ ภาค
ก 32902 ชมุ นุม/ชมรม 1 ชม./สปั ดาห/ 20 ชม./ ภาค
ก 32903 กิจกรรมเพ่ือสังคมและสาธารณะประโยชน 10 ชม./ภาค

ภาคเรยี นที่ 2

ก 32904 แนะแนว ม.5
ก 32905 ชุมนมุ /ชมรม
ก 32906 กจิ กรรมเพ่ือสังคมและสาธารณะประโยชน

ช้นั มัธยมศึกษาปท ี่ 6 10

ภาคเรยี นที่ 1 1 ชม./สัปดาห/ 20 ชม./ ภาค
1 ชม./สัปดาห/ 20 ชม./ ภาค
ก 33901 แนะแนว ม.6 10 ชม./ภาค
ก 33902 ชมุ นุม/ชมรม
ก 33903 กจิ กรรมเพื่อสังคมและสาธารณะประโยชน 1 ชม./สปั ดาห/20 ชม./ ภาค
1 ชม./สปั ดาห/ 20 ชม./ ภาค
ภาคเรียนที่ 2 10 ชม./ภาค

ก 33904 แนะแนว ม.5
ก 33905 ชุมนมุ /ชมรม
ก 33906 กจิ กรรมเพ่ือสังคมและสาธารณะประโยชน

บทบาทของบุคลากรท่ีเกีย่ วขอ ง 11
คณะกรรมการสถานศึกษา
ผูบ รหิ ารสถานศึกษา

ผปู กครอง บคุ คลท่เี กี่ยวของ หวั หนา กิจกรรมพฒั นาผเู รยี น

ผเู รียน ครูทป่ี รกึ ษากจิ กรรมทุกคน

บทบาทของบคุ ลากรที่เก่ยี วขอ ง

ในการดําเนินการจดั กจิ กรรมพฒั นาผูเรยี นใหม ปี ระสทิ ธิผล จาํ เปนอยา งยิง่ ทจี่ ะตองกําหนด
บทบาทหนา ที่ของบุคลากรทเ่ี กย่ี วขอ ง สถานศกึ ษาจะสามารถนําไปปรบั ปรุงและเลือกปฏิบตั ิไดตามความ
เหมาะสมและความพรอมของแตล ะสถานศกึ ษา คอื

บทบาทของคณะกรรมการสถานศกึ ษา

ตามพระราชบัญญตั ิการศึกษาแหงชาติ พ.ศ.2542 หมวด 4 มาตรา 29 และหมวด 5
มาตรา 40 ท่ีมงุ เนน ใหช ุมชนมสี วนรว มในการจัดการศึกษาและใหมีคณะกรรมการสถานศึกษาขัน้ พ้นื ฐาน
เพ่อื ทาํ หนา ที่ กาํ กบั และสงเสรมิ สนบั สนุนในการบรหิ ารจัดการในสถานศกึ ษานน้ั คณะกรรมการ
สถานศึกษาควรมีบทบาทในการจดั กิจกรรมพฒั นาผเู รยี น ดังนี้

1. ใหค วามเห็นชอบ มีสวนรวมในการกําหนดนโยบาย เปา หมายและดาํ เนนิ การ
1.1 มีสวนรว มในการวางแผน วิเคราะหการจดั กิจกรรมของสถานศกึ ษา
1.2 ใหความเห็นชอบแผนการจัดกิจกรรมของสถานศึกษา
1.3 มีสวนรวมในการดาํ เนินการจัดกิจกรรมใหเ ปน ไปอยา งมีประสทิ ธภิ าพ
1.4 มีสว นรว มในการประเมินผลเพ่อื ปรับปรุงและพฒั นาในโอกาสตอไป

2. สงเสริม สนบั สนนุ การดําเนินการจัดกิจกรรมของสถานศึกษาในดานตาง ๆ
2.1 ดานงบประมาณ กรรมการสถานศกึ ษาตองมีสวนในการจัดหางบประมาณ

สนบั สนนุ การจัดกิจกรรม วสั ดภุ ณั ฑ เครื่องอปุ กรณตางๆ ในการปฏบิ ัติกจิ กรรม

2.2 เปน วิทยากรและแนะนาํ วิทยากร คณะกรรมการสถานศึกษาสวนใหญประกอบไปดวย

12

ผทู รงคุณวุฒิในสาขาตา ง ๆ ผูแทนองคกร ปกครองทองถิน่ ผูแ ทนชมุ ชน ผแู ทนผูปกครอง และศษิ ยเ กาซ่งึ
ลว นแตม ศี ักยภาพในตวั เอง ฉะนน้ั จงึ สามารถเปนวทิ ยากรหรอื จัดหาวิทยากรภายนอกในกรณีท่ีขาด
ผเู ชีย่ วชาญเฉพาะสาขาทีก่ าํ หนดในกจิ กรรมพัฒนาผเู รียน

2.3ใหค ําปรึกษาและสง เสริมการใชภ ูมปิ ญ ญาทองถ่นิ ในการจัดกจิ กรรมพฒั นาผเู รยี น
ควรกาํ หนดใหสอดคลอ งกับภูมิปญ ญาทองถิ่น เพอ่ื สงเสริมใหผ ูเรยี นเหน็ คุณคา ของวัฒนธรรมทองถน่ิ และ
ตระหนักในหนา ทใ่ี นการสืบทอดมรดกทางวฒั นธรรมทองถิ่น

2.4 เปนแหลงการศึกษาและแหลง ขอมลู กรรมการสถานศึกษาจะตอ งมีการประสาน
สัมพนั ธกบั แหลง การเรียนรใู นทอ งถิน่ ที่เปน โรงงานสถานประกอบการแหลง วิทยาการตา งๆ เพ่ือใหค วาม
รว มมอื ในการ ใชเปน แหลงฝก ปฏิบตั กิ ิจกรรม และเปนแหลง ศกึ ษาดงู านตามความตองการของผูเรยี นใน
แตละกิจกรรม

บทบาทของผบู ริหารสถานศึกษา

บทบาทของผูบริหารสถานศกึ ษา ในการจดั กิจกรรมพัฒนาผเู รยี นของโรงเรียนวัชรวทิ ยา มี
ดงั นี้

1. กาํ หนดนโยบายและแนวทางปฏิบตั ิ
ผบู รหิ ารสถานศกึ ษารว มกับคณะกรรมการกจิ กรรมพัฒนาผูเรียนหรอื หัวหนา งานกิจกรรม

พัฒนาผเู รียน กาํ หนดนโยบายและแนวทางปฏบิ ตั ิดังน้ี
1.1ศึกษาหลักสตู รแกนกลางการศึกษาขน้ั พื้นฐาน พทุ ธศักราช 2551 และคมู ือ

การจัดกจิ กรรมพฒั นาผเู รียนตามคาํ สั่งของกระทรวงศึกษาธิการ
1.2 กาํ หนดระเบียบและหลกั เกณฑการจดั กจิ กรรมพฒั นาผเู รยี นของสถานศึกษา
1.3 ศึกษาขอ มูล แหลง วทิ ยาการการเรียนรใู นชมุ ชนและทองถิ่น
1.4 กาํ หนดและมอบหมายบุคลากรทีเ่ ก่ยี วของในการจัดกจิ กรรมพัฒนาผเู รียนในสถานศึกษา

2. นเิ ทศและติดตาม
2.1 นิเทศและตดิ ตามการจดั ทาํ แผนงาน โครงการ ปฏิทินงานของหวั หนางานกิจกรรม

พัฒนาผเู รยี นและอนมุ ัติใหค วามเห็นชอบ
2.2 นิเทศ ติดตามการดาํ เนนิ งานกจิ กรรมพฒั นาผูเรยี นอยางตอเน่ืองใหเ ปนไปตามระเบียบ

ขอบังคบั ของสถานศกึ ษาและเปาหมายของการ จัดกิจกรรมพัฒนาผูเรียน
3. สง เสริมสนับสนุน
3.1 ใหม ีการจดั กจิ กรรมทีห่ ลากหลาย สอดคลองกับความตองการของผเู รยี น
3.2 สง เสรมิ การจดั กิจกรรมท่ีเนนวัฒนธรรมหรอื ภมู ปิ ญ ญาทองถิน่
3.3 สนับสนนุ ทรัพยากรทเ่ี กี่ยวของในการจดั กิจกรรมพฒั นาผเู รียน
3.4 ใหคาํ ปรกึ ษาแกบุคลากรทเ่ี กยี่ วของในการจัดกจิ กรรมพัฒนาผเู รยี น

13

4. ประเมินและรายงาน
4.1 รับทราบผลการประเมนิ พรอมทัง้ เสนอแนะแนวทางการจดั กจิ กรรม

พฒั นาผูเรยี นเพ่ือประโยชนใ นการจดั กจิ กรรมในภาคเรยี นตอไปรายงานการจดั กิจกรรมพัฒนา
ผเู รยี น ใหค ณะกรรมการสถานศึกษา ทราบเพื่อเปน ประโยชนใ นการจดั กจิ กรรมในภาคเรียนตอ ไป

บทบาทของหัวหนางานกจิ กรรมพฒั นาผูเ รยี น

บทบาทของหัวหนางานกจิ กรรมพฒั นาผูเรียน ในการจดั กิจกรรมพฒั นาผเู รยี นของโรงเรียน
วัชรวิทยา มดี งั น้ี

1. สํารวจขอมลู ความพรอม ความตองการและสภาพปญหาการดําเนนิ การสํารวจขอมูลความพรอม
ความตองการ และสภาพปญหาของสถานศกึ ษา ชมุ ชน ทอ งถิน่ และผเู รยี น เพ่ือเตรียมความพรอมในการจัด
กจิ กรรมใหส อดคลองกบั ความตอ งการและปญหาของผเู รียน

2. จัดประชุมครทู ีป่ รกึ ษากจิ กรรมพฒั นาผูเรยี น ประชมุ ครูท่ปี รกึ ษากิจกรรมพฒั นาผเู รียนเพอื่ รวมกนั
กาํ หนดแนวทางในการจดั กจิ กรรมใหม ีความเหมาะสมกับสภาพความตองการและปญหาของสถานศกึ ษา
ชุมชน ทองถ่ิน และผูเรยี น

3. จดั ทาํ แผนงาน โครงการ และปฏทิ นิ งานกิจกรรมพัฒนาผูเรียน จัดทําและรวบรวม แผนงาน
โครงการ โดยกําหนดเปน รายภาคเรยี น หรอื รายป การศึกษาหรือตามระยะเวลาทกี่ าํ หนดและเสนอขออนุมัติ
ตอผูบรหิ ารสถานศึกษา

4. ใหคาํ ปรึกษาแกค รูท่ีปรกึ ษากจิ กรรมพฒั นาผเู รยี น และผูเ รียน มหี นาที่ใหคาํ ปรกึ ษา เพ่ือชวยใน
การดาํ เนินการจัดกิจกรรมพัฒนาผูเรยี นใหเปนไปอยางมีประสิทธภิ าพ

5. นิเทศ ติดตาม และประสานงานการดําเนนิ การจัดกจิ กรรมพฒั นาผเู รียน ประสานงานและอาํ นวย
ความสะดวกใหการจัดกิจกรรมพัฒนาผูเรยี นดาํ เนินไปดวยความเรยี บรอ ย และนเิ ทศ ติดตามใหเปน ไปตาม
ระเบยี บและหลักเกณฑการจัดกจิ กรรมพัฒนาผเู รยี นของสถานศกึ ษา

6. รวบรวมผลการประเมินการจัดกิจกรรมพฒั นาผูเรยี น จากครทู ี่ปรึกษากิจกรรมตลอดจนปญ หา
และอุปสรรคในการจดั กิจกรรม และนําเสนอแนวทางในการพัฒนาการจัดกิจกรรมพฒั นาผเู รียนตอผูบริหาร
สถานศึกษา

14

บทบาทของครูท่ีปรึกษากิจกรรมพฒั นาผเู รยี น

ครทู กุ คนตอ งเปนครทู ี่ปรึกษากจิ กรรมพัฒนาผูเรยี นตามคาํ ขอของผเู รียนหรือตามที่สถานศกึ ษา
มอบหมาย ซงึ่ จะตองมบี ทบาทดังตอ ไปน้ี

1. ปฐมนิเทศ
ปฐมนเิ ทศใหผ เู รยี นเขาใจเปาหมายและวิธีการดําเนนิ การจัดกจิ กรรมพัฒนาผูเรียน

2. เลือกต้งั คณะกรรมการ
จัดใหผ ูเ รยี นเลือกตง้ั คณะกรรมการดําเนินกิจกรรมพฒั นาผูเรียน

3. สง เสริมการจดั ทําแผนงาน/โครงการ
สง เสรมิ ใหผูเ รยี นทเ่ี ปน สมาชิกของกิจกรรมรวมแสดงความคิดเหน็ ในการจัดทาํ แผนงาน/

โครงการและปฏทิ นิ การปฏิบัติงานอยางอิสระ
4. ประสานงาน
ประสานงานและอํานวยความสะดวกในดานทรัพยากรตามความเหมาะสม
5. ใหค ําปรึกษา
ใหค ําปรกึ ษา ดูแล ติดตามการจัดกจิ กรรมของผูเรยี นใหเ ปนไปตามแผนงานดวยความ

เรียบรอยและปลอดภยั
6. ประเมนิ ผล
ประเมนิ ผลการเขารว มและการปฏบิ ัตกิ ิจกรรมของผูเรียน
7. สรุปและรายงานผล
สรปุ รายงานผลการจัดกจิ กรรมตอ หัวหนา งานกจิ กรรมพฒั นาผูเรยี น

15

บทบาทของผเู รยี น

ผเู รยี นทกุ คนมีบทบาทในกิจกรรมพฒั นาผูเรยี น ดังนี้
1. เขารวมกิจกรรมตามความสนใจ ความถนัด และความสามารถ ผเู รยี นทกุ คนตองเขารวมกิจกรรม
ตามความถนัดและความสนใจทกุ ภาคเรียน โดยรวมกลมุ เสนอกิจกรรมตามความตองการหรอื อาจเขารวม
กิจกรรมตามขอเสนอแนะของสถานศกึ ษา
2. รับการปฐมนิเทศจากครูท่ีปรกึ ษากจิ กรรมพฒั นาผูเรยี น ผเู รยี นจะตองพบครูท่ีปรกึ ษากจิ กรรม
เขา รบั การปฐมนิเทศ รบั ฟงขอเสนอแนะตา งๆ เพื่อเขารว มและดําเนนิ การจัดกจิ กรรมไดอยา งถูกตอง
เหมาะสม
3. ประชมุ เลือกตง้ั คณะกรรมการฝายตา งๆ ประชุมเลือกต้ังคณะกรรมการฝา ยตางๆ ประกอบดวย
ประธาน เลขานกุ าร เหรญั ญกิ นายทะเบียน และอ่นื ๆ ตามความเหมาะสม
4. ประชุมวางแผน จดั ทํา แผนงาน โครงการ และปฏิทินงาน การดําเนนิ กิจกรรมใหบ รรลตุ าม
วตั ถุประสงค จําเปนตองมีการวางแผนในการดําเนนิ งาน ท่ีประชมุ ควรเปด โอกาสใหท ุกคนมีสวนรว มในการ
วางแผน และจดั ทําโครงการปฏทิ นิ งานทกี่ าํ หนดวนั เวลา ไวอ ยางชดั เจน แลวนาํ เสนอตอครทู ่ีปรึกษากจิ กรรม
5. ปฏบิ ตั กิ ิจกรรมตามแผนงาน โครงการ และปฏิทนิ งานที่ไดกําหนดไว

เมือ่ แผนงาน โครงการและปฏทิ นิ งานไดรับอนมุ ัติจากผูบริหารสถานศึกษาแลว ผเู รียนจึง จะ
สามารถปฏิบตั ิกจิ กรรมตามแผนงาน โครงการและปฏทิ นิ งานที่ไดกําหนดไวในรปู แบบของคณะกรรมการ ท่ีไดรับ
การเลือกตงั้ โดยใชก ระบวนการกลุม และใหผ เู รียนทุกคนไดพัฒนาตนเองใหเตม็ ศักยภาพตามความสนใจ
ความถนัด และความสามารถ

6. ประเมินผลการปฏบิ ตั กิ จิ กรรม
การประเมินผลการปฏิบัตกิ ิจกรรมสามารถประเมินผลไดด ังนี้
6.1 ประเมินผลเปนระยะอยางตอเน่ือง
6.2 ประเมนิ ตนเองและประเมินเพ่ือนรวมกจิ กรรม จากพฤติกรรมและคุณภาพของงาน

7. สรปุ ผลการปฏบิ ัตกิ จิ กรรมพฒั นาผูเรยี น
เมอ่ื ปฏบิ ัตกิ จิ กรรมเสรจ็ ส้ินตามโครงการแลว คณะกรรมการดาํ เนินกิจกรรมจะตองประชุม

เพอ่ื สรุปผลการปฏบิ ตั ิกจิ กรรมและนําเสนอครทู ่ีปรึกษากิจกรรม

16

บทบาทของผปู กครองและชุมชน

ผูปกครองมีบทบาทในการจัดกจิ กรรมพฒั นาผเู รียนดงั น้ี
1. รวมมือประสานงานรว มมือกบั สถานศึกษาในการจัดกจิ กรรมพัฒนาผเู รยี น
2. สงเสรมิ สนับสนนุ

2.1ใหโ อกาสผเู รียน ไดใชส ถานประกอบการเปนแหลง เรยี นรู
2.2 เปน วทิ ยากรใหค วามรู และประสบการณ
2.3 ใหก ารสนับสนนุ วสั ดุ อุปกรณ งบประมาณ ในการจดั กิจกรรมพฒั นาผเู รียน
2.4 ดูแลเอาใจใสผูเรยี นและใหขอมลู ทีเ่ ปน ประโยชนตอการปองกนั แกไขและพฒั นาผูเรยี น
3. ตดิ ตาม ประเมินผล
3.1 รว มมอื กับสถานศกึ ษาเพื่อตดิ ตามพฒั นาการของผเู รียน
3.2 บันทึกสรุปการพัฒนาการ และการปฏบิ ัติกจิ กรรมของผูเ รียน

ข้นั ตอนการดําเนินการจดั กจิ กรรม

1. ประชุมชีแ้ จงคณะครู ผเู รียน ผูป กครอง เพ่ือสรา งความเขาใจเกยี่ วกับการจดั กิจกรรมพัฒนาผูเรียน
ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาข้นั พืน้ ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551

2. สาํ รวจขอ มูล
2.1 ความพรอมของสถานศึกษา ชุมชน และทอ งถน่ิ
2.2 สภาพปญหา และความตอ งการของผูเ รยี น

3. รวมกนั วางแผนระหวา งคณะครู ผูเรียน และผเู กยี่ วของ จดั ทําแผนงาน โครงการ ปฏทิ นิ
ปฏิบตั งิ าน กิจกรรมพฒั นาผูเ รยี น ทกุ ภาคเรียน และเสนอขออนุมตั ิ

4. ปฏิบตั กิ จิ กรรมตามแผนงาน โครงการ ปฏทิ ินปฏิบัติงาน กิจกรรมพฒั นาผเู รยี นทก่ี ําหนดไว
5. นเิ ทศ ติดตามและประเมินผลการปฏิบตั ิงาน
6. สรุป รายงานผลการปฏบิ ตั ิงาน

17

การประเมนิ ผล

การประเมนิ ผลกจิ กรรมพัฒนาผเู รยี น
การประเมินผลการเรยี นผานระดบั ชนั้

การประเมินผลกิจกรรมพฒั นาผูเรยี น

ผลการประเมิน “ผา น” (ผ) ทกุ กจิ กรรม

เกณฑก ารผา น

มเี วลาเขา รวมกิจกรรมและปฏบิ ัติ ผานจุดประสงคทส่ี ําคัญของแตละ

กิจกรรมตามเกณฑท สี่ ถานศกึ ษากําหนด กิจกรรมทีส่ ถานศกึ ษากาํ หนด

(อยา งนอ ย 80 %) (ทกุ จุดประสงค)

การประเมินผลการจดั กิจกรรมพัฒนาผูเรียน เปน เง่ือนไขสาํ คัญประการหน่งึ สําหรบั การผา น
ระดบั ช้นั หรือจบหลักสูตร ผเู รยี นตองเขารว มและปฏบิ ัติกิจกรรมพฒั นาผูเรียน ตลอดจนผานการประเมนิ ตาม
เกณฑที่สถานศึกษากาํ หนดตามแนวประเมนิ ดงั น้ี

1. ประเมนิ การรวมกจิ กรรมพัฒนาผูเรียนตามวัตถุประสงค ดวยวธิ กี ารทห่ี ลากหลาย ตามสภาพจริงให
ไดผลการประเมนิ ท่ีถูกตอง ครบถวน

2. ครทู ีป่ รึกษากิจกรรม ผเู รยี นและผปู กครอง จะมีบทบาทในการประเมิน ดังน้ี
2.1 ครทู ปี่ รึกษากจิ กรรมพฒั นาผูเ รียน
(1) ตองดแู ลและพัฒนาผูเรยี นใหเกดิ คณุ ลักษณะตามวัตถุประสงคข องกจิ กรรม
(2) ตองรายงานเวลา และพฤตกิ รรมการเขา รวมกิจกรรม
(3) ตอ งศึกษาตดิ ตาม และพัฒนาผูเรียนในกรณีทผ่ี ูเรยี นไมเขารว มกจิ กรรม
2.2 ผูเรยี น
(1) ปฏิบัติกิจกรรมใหบ รรลุผลตามวัตถปุ ระสงค
(2) มหี ลกั ฐานแสดงการเขา รว มกิจกรรมไมน อยกวา 80% หรอื ตามเกณฑท ่ี

สถานศึกษากาํ หนด พรอมท้ังแสดงผลการปฏิบตั ิกิจกรรม และพฒั นาการดานตาง ๆ
(3) ถาไมเกิดคุณลักษณะตามวตั ถุประสงค ตองปฏิบัตกิ จิ กรรมเพ่ิมเติมตามท่ีครู

ทีป่ รึกษากิจกรรมมอบหมาย หรอื ใหความเห็นชอบตามที่ผเู รยี นเสนอ
(4) ประเมนิ ตนเองและเพอ่ื นรวมกจิ กรรม

18

2.3 ผูปกครอง
(1) ผูป กครองใหค วามรวมมือในการตดิ ตามการพัฒนาการของผเู รยี นกบั

สถานศึกษาเปนระยะๆ
(2) ผูปกครองบนั ทึกความเหน็ สรปุ พฒั นาการและการปฏิบัตกิ จิ กรรมของผูเรยี น

3.เกณฑการผานกจิ กรรมพฒั นาผูเรียน
3.1 ผูเรียนเขา รวมกิจกรรมอยางนอย 80% หรอื ตามที่สถานศกึ ษากาํ หนด
3.2 ผูเรียนผานจุดประสงคทส่ี าํ คัญของแตล ะกจิ กรรม

การประเมินกจิ กรรมพัฒนาผเู รียนรายกิจกรรม

1. ประเมนิ การปฏบิ ัตกิ ิจกรรมของผูเรยี นตามจดุ ประสงคของแตละกจิ กรรมโดยประเมินจาก
พฤติกรรมการปฏบิ ัติกิจกรรม และผลการปฏบิ ัติดว ยวธิ ที ี่หลากหลายตามสภาพจริง

2. ตรวจสอบเวลาเขารวมกิจกรรมของผเู รียนอยางนอย 80 %
3. ประเมนิ การปฏบิ ตั กิ ิจกรรมของผูเรียน ภาคเรยี นละ 1 ครง้ั ควรประเมนิ การปฏิบัตกิ จิ กรรมระยะ

หน่ึงเพ่อื ใหผูเ รยี นไดป รับปรุงแกไข
4. ในกรณีทีผ่ เู รยี นผา นจุดประสงคสําคัญของกจิ กรรมและมเี วลาเรียนครบตามเกณฑ คอื อยา งนอย

80% ใหผ ลเปน “ผา น” (ผ) หากบกพรอ งเกณฑใดเกณฑห นง่ึ หรือท้ังสองเกณฑจะ”ไมผา น” (มผ.)
*** ครทู ่ีปรกึ ษาจะตอ งซอ มเสริมขอบกพรองใหผานเกณฑกอ นจึงจะไดรบั การตัดสนิ ใหผ า นกจิ กรรม

การประเมินกจิ กรรมพัฒนาผเู รยี น

เปน การประเมนิ สรุปผลการผา นกิจกรรมของผเู รียนแตละคนเพ่อื นําผลไปพจิ ารณาตดั สินการผา น
โดยมีขัน้ ตอนการปฏบิ ตั ดิ งั นี้

1. ครทู ่ปี รกึ ษาแตละกิจกรรมสง ผลการประเมนิ ท้งั 3 กจิ กรรม ใหแ กห ัวหนากิจกรรมพัฒนาผเู รียน
2. หัวหนางานกจิ กรรมพัฒนาผูเรียนรวบรวมสรุปสงกับคณะกรรมการบริหารหลักสูตรและวชิ าการให

ความเหน็ ชอบ
3. เสนอผบู ริหารสถานศึกษาพจิ ารณาตัดสิน และอนมุ ัติผลการประเมนิ กจิ กรรมพัฒนาผเู รยี น

19

สว นที่ 2
ตารางรายละเอยี ดการจัดกจิ กรรมพัฒนาผเู รยี นโรงเรยี นวัชรวทิ ยา

ระดบั ชน้ั กจิ กรรม จํานวน ชม./สปั ดาห
ม.1-3 1. กจิ กรรมแนะแนว 1
1
ม.4-6 2. ลูกเสือ - เนตรนารี 1

3. กิจกรรมพัฒนาผเู รียนตามความถนดั ความสนใจ 1
(ชมุ นมุ /ชมรม) 1

1. กิจกรรมแนะแนว
2. กิจกรรมพัฒนาผูเรยี นตามความถนดั ความสนใจ

(ชมุ นุม/ชมรม)

ระดับชั้น กจิ กรรม จํานวน ชม. / ป
ม.1 กิจกรรมเพอื่ สังคมและสาธารณะประโยชน 16
ม.2 กิจกรรมเพอื่ สังคมและสาธารณะประโยชน 16
ม.3 กจิ กรรมเพอื่ สังคมและสาธารณะประโยชน 16
ม.4 กจิ กรรมเพื่อสงั คมและสาธารณะประโยชน 20
ม.5 กจิ กรรมเพ่ือสงั คมและสาธารณะประโยชน 20
ม.6 กิจกรรมเพอ่ื สังคมและสาธารณะประโยชน 20

กิจกรรมพัฒนาผูเรียนท่ีกําหนดไวในช้ันมัธยมศึกษาปท่ี1 ถึงช้ันมัธยมศึกษาปท่ี 3 ปละ 120 ช่ัวโมง
และชั้นมธั ยมศึกษาปที่ 4-6 จํานวน 360 ชวั่ โมงน้ัน เปนเวลาสําหรับปฏิบัติกิจกรรมแนะแนวกิจกรรมนักเรียน
และกิจกรรมเพื่อสังคมและสาธารณะประโยชน ในสวนกิจกรรมเพื่อสังคมและสาธารณะประโยชนให
สถานศึกษาจัดสรรเวลาใหผเู รียนไดป ฏิบตั ิกิจกรรม ดังนี้

ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนตน (ม.1-3) รวม 3 ป จาํ นวน 48 ช่ัวโมง
ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนปลาย (ม.4-6) รวม 3 ป จํานวน 60 ชว่ั โมง

20

แนวทางการจัดกิจกรรมพัฒนาผูเ รยี นโรงเรยี นวัชรวทิ ยา

1. กจิ กรรมแนะแนว

ความหมายของการแนะแนว

การแนะแนว หมายถงึ กระบวนการซ่ึงจะชว ยใหบ ุคคลรูจกั และเขา ใจตนเอง ผอู นื่ และ
สภาพแวดลอ มดวยกลวิธแี ละเครือ่ งมือตางๆ และสามารถเลอื กตดั สินใจไดอ ยางถูกตองเหมาะสม สามารถ
ปรับตวั เขา กับสภาพแวดลอมและสถานการณต าง ๆ ไดอยางเหมาะสมและอยใู นสงั คมอยา งมีความสุข

ปรชั ญาการแนะแนวและหลักการแนะแนว

ปรัชญาการแนะแนว หลักการแนะแนว

1. คนทกุ คนมคี ุณคา และมีศักดศ์ิ รีแหงความเปนมนุษย 1. จัดบริการใหกับทุกคน (ไมเลอื กปฏบิ ัติและใหบริการ

และตอ งการการยอมรับซง่ึ กันและกนั ดวยความเคารพในเกยี รติแหง ความเปนมนุษยทเ่ี ทาเทียม

กัน โดยคํานงึ ถึงประโยชนข องผูรบั รกิ ารเปน สําคญั

2. คนทุกคนมีสทิ ธิเสรภี าพเทาเทยี มกัน 2. การจดั บรกิ ารจะตองคํานึงถงึ สทิ ธิเสรภี าพของบคุ คล

ไมมีการบงั คับ

3. บุคคลเปนทรัพยากรท่ีมีคา คนแตล ะคนมีศกั ยภาพ 3. การใหบ ริการตองเปด โอกาสใหบ ุคคลไดมีบทบาท

ที่สามารถพฒั นาและเรยี นรูได สาํ คัญในการใชป ญ ญาเรยี นรู หาวิธีแกป ญหาดวยตนเอง

และไดพัฒนาตนเต็มตามศักยภาพของตน ทุกคนยอมมี

ความแตกตางกันบริการแนะแนวตองจัดนกั เรียนทกุ คน

เพอื่ ไดมีโอกาสเลอื กและตดั สินใจดวยตนเองตามความ

ถนัด ความสนใจ ความสามารถ และสอดคลองกบั ความ

ตองการของทองถน่ิ และสังคมโลก

4. แตล ะคนมีความแตกตา งกันทงั้ ทางรายกาย 4. การใหบรกิ ารตองตอบสนองความตองการของ

อารมณ สังคม สตปิ ญ ญา ความสนใจ ความสามารถ ผรู บั บริการและคํานงึ ถึงความแตกตางระหวางบุคคล

ความถนัดและเจตคติ คนมีความเปล่ียนแปลงอยตู ลอดเวลา บริการแนะแนว

ตอ งจดั อยา งตอเน่ืองใหน กั เรียนรจู กั ตนเองเพ่ือสามารถ

วเิ คราะหค วามสมั พันธระหวางตนเองกบั สิง่ แวดลอม ที่

เปล่ยี นไปจนสามารถตัดสนิ ใจได

21

ปรชั ญาการแนะแนว หลกั การแนะแนว

5. พฤตกิ รรมทุกอยา งของบคุ คลยอ มมสี าเหตุ การท่ี 5. การใหบ ริการคือการอํานวยเหตุปจจยั ท่เี หมาะสม

บุคคลแสดงออกอยางใดหรือเปนเชนไร ยอมเกิดจาก ในการสรา งเสริมพัฒนาการหรอื พฤติกรรมทพี่ ึง

ตนเองและส่ิงแวดลอมเปนเหตแุ ละบุคคลเปล่ยี นแปลง ประสงค พฤติกรรมทกุ อยางยอ มมีสาเหตุ การจัดการ

ไดต ามเหตุ แนะแนวจึงตองศึกษาพฤติกรรมของนักเรยี นใหช ัดเจน

จะตองมขี อมลู ของนักเรียนในดา นตางๆตรงตาม

ขอ เท็จจรงิ และเปน ปจจุบนั เพ่ือใหค รแู ละนักเรียนเกดิ

ความเขาใจกนั ยอมรับความจริง ตลอดจนสามารถ

แกไขและพฒั นาตนได

6. คนทกุ คนยอมปี ญหา คนตองอยูรวมกนั ในสงั คม 6. การใหบรกิ ารชว ยเหลือเพื่อนมนุษย เปนภารกิจ

ท่ตี อ งพ่ึงพาอาศัยกนั และพฤติกรรมของแตละบคุ คล ท่ีพ่งึ กระทําดว ยความเมตตา และดวยความรู

ยอมสง ผลกระทบตอบุคคลอ่ืน ความเขา ใจ และทุกคนควรมีสวนรวมรวมถงึ การ

ชว ยเหลือสงั คม และส่งิ แวดลอม

7. ธรรมชาตขิ องคนอยูรวมกันเปนสงั คม จาํ เปน ตอง 7. การจัดบรกิ ารแนะแนวจะตองมีการประสานงาน

มคี วามสมั พนั ธแ ละพง่ึ พาอาศัยซงึ่ กันและกัน และรวมมือในระหวา งบุคลากรทกุ ที่เกี่ยวขอ งท้งั ใน

และนอกโรงเรยี น และควรจัดบริการตา งๆ ให

ครอบคลุมท้ังดานการศึกษา ดานอาชพี ดานสว นตัว

และสงั คม

จุดมุงหมายของการแนะแนว
การแนะแนวมเี ปาหมายสาํ คัญเพ่ือใหบุคคลรจู ดั ตนเอง รูจัดส่งิ แวดลอ ม สามารถคดิ วิเคราะห

สงั เคราะห ตดั สินใจแกปญ หา รูจ ักเลอื กและวางแผนชวี ติ การเรยี น และสามารถปรับตนเองไดอ ยาง
เหมาะสม สามารถพัฒนาตนเตม็ ศักยภาพ อนั จะนาํ ไปสูการมชี ีวติ ท่ดี ีมีความสขุ ความสําเรจ็ และเปน
ประโยชนตอตนเอง สังคมและประเทศชาตติ อไป การแนะแนวมจี ุดมุง หมายหลัก 3 ประการ คือ

1. การปองกันปญหา
2. การแกไขปญ หา
3. การสงเสริมพัฒนาการทุกดา น

22

ขอบขา ยของการแนะแนว
การจัดบริการแนะแนวตองครอบคลุมขอบขาย 3 ดาน ไดแ ก
1. แนะแนวดา นการเรียนหรอื การศึกษา ซงึ่ มีขอบขา ยงานตั้งแตก ารสรางเจตคติทีด่ ีตอการเรยี น

การฝก ทักษะหรอื เทคนิคการเรียนทมี่ ปี ระสิทธภิ าพ กจิ นิสยั ในการเรยี น การวางแผนการเรยี นทดี่ ี การรู
ชองทางการศึกษาและการเลือกทางศึกษาตอ ตลอดท้งั การสรางนสิ ยั ใฝเรียนรตู ลอดชีวิต

2. แนะแนวดานอาชีพ ซึง่ มีขอบขายงานตัง้ แตก ารสรา งเจตคติท่ีดีตอการทํางาน และการประกอบ
อาชพี การสรา งความตระหนักรบั รเู กี่ยวกบั ความเปลย่ี นแปลงของโลกอาชีพ การสํารวจอาชีพ การตดั สนิ ใจ
และวางแผนดา นอาชพี การเตรียมตัวเพอื่ อาชีพ การเขาสูอาชพี และการพัฒนาตนเองเพอ่ื ความกาวหนา ใน
อาชพี

3. แนะแนวดา นสว นตัวและสงั คม ซ่งึ มีขอบขายงานต้ังแตก ารรจู ักเขาใจตนเองและผูอื่น เหน็ คณุ คา
ของตน ผอู นื่ ครอบครัว สงั คม รูจ กั ชวี ิตและสงั คมทเี่ ปล่ียนแปลงอยตู ลอดเวลา การรูจ กั ปรบั ตัวและ
แกปญ หาการพฒั นาตนเอง การฝกทักษะชวี ติ และทักษะทางสงั คม เพ่ือใหม ีบุคลิกภาพดี สขุ ภาพกาย
สุขภาพจิตทสี่ มบูรณ

การเตรยี มพรอมทจี่ ะเปน ผูจ ัดบริการแนะแนว
1. พอใจในความเปนจริงของชีวิตปจจบุ นั
2. มมี นุษยส ัมพนั ธด ี และทาํ งานอยา งมีความสขุ
3. มคี วามสุขในการใหความชว ยเหลือผอู นื่
4. เก็บความลบั ไดเ ปนเลศิ
5. มคี วามรแู ละศึกษาขัน้ ตอน ตลอดจนเทคนิคการใหบ ริการเปน อยางดี อยา งนอ ยใหถ งึ ข้ันเชื่อถอื
ได

การศึกษาและทาํ ความเขาใจพฤตกิ รรมของนักเรยี น
พฤตกิ รรมปกติ หรือพฤติกรรมที่พึ่งปรารถนา (Desirable Behaviors) เปนพฤติกรรมทน่ี ักเรียน

แสดงไดเหมาะสมกบั สภาพการณแ ละเปนท่ียอมรบั ของครู เชน มองครูเม่ือครูอธิบายไมรบกวนเพอ่ื นขณะ
เพือ่ นทํางานรวมกิจกรรมตา ง ๆ ตามทคี่ รูกาํ หนด เปน ตน นักเรยี นที่มพี ฤตกิ รรมปกตจิ ะเปน ผูท ส่ี ามารถ
ปรับตวั เองใหเ ขากับส่ิงแวดลอมไดม ีความรูส ึกอยูในโลกของความเปนจรงิ มีความรูสึกมัน่ คง รูจกั ตนเอง มี
จุดมงุ หมายในชวี ติ มีความสามารถที่จะเรยี นรูจากประสบการณ มีความสัมพันธอันดตี อผอู ื่น มองโลกในแงดี
มีจติ ใจราเริง เบิกบาน รูจ ักหาความเพลดิ เพลนิ และความพอใจจากสงิ่ งาย ๆ ในชวี ิต มสี ขุ ภาพดี และมี
อารมณม่นั คง

23

พฤติกรรมที่มักจะเปนปญหาในโรงเรียน
ปญ หาพฤติกรรมนักเรียนท่ีพบในโรงเรียน เปน สัญญาณที่แสดงวาเด็กกาํ ลังมีปญ หาการปรบั ตวั ทาง

รางกาย อารมณ สงั คมหรือสติปญญาบางอยาง ซึง่ ครูควรจะรูพฤติกรรมท่ีสบั สนนนั้ โดยทาํ ความ
เขาใจและคอยใหค วามชว ยเหลือเยยี วยาหรอื แกไ ขพฤติกรรมเหลานั้นอยางใกลช ดิ และหาทางปองกันไมใหเ กดิ
ปญหาลกุ ลาม เพื่อใหน ักเรยี นมกี ารพฒั นาตัวเองทุกดา นอนั จะนาํ มาซึ่งการเรยี นรทู ี่ดแี ละมีสขุ ภาพกายและจติ
ทดี่ ี เปนคนทมี่ ีคุณภาพตอไป

แนวการจดั กจิ กรรมแนะแนว

1. ศกึ ษาวเิ คราะหส ภาพปญหา ความตอ งการ ความสนใจ และธรรมชาตขิ องผูเรียน
2. วิเคราะหสมรรถนะสาํ คัญของผเู รียน คุณลักษณะทพี่ ึงประสงค วิสยั ทัศนของสถานศึกษา และขอมลู

ของผูเรยี นรายบุคคล
3. กําหนดสัดสวนกจิ กรรมแนะแนวใหคลอบคลุม ดานการศึกษา ดานอาชีพ ดานสวนตัวและสงั คม
4. กาํ หนดวตั ถปุ ระสงคการจดั กิจกรรมแนะแนวของสถานศึกษา
5. ออกแบบการจดั กิจกรรมแนะแนว
6. จัดทําแผนการจัดกจิ กรรมแนะแนว
7. จดั กิจกรรมแนะแนวตามแผน และประเมนิ ผลการจดั กิจกรรม
8. ประเมนิ เพือ่ ตดั สนิ ผล และสรปุ รายงาน

24

การจัดกิจกรรมแนะแนวตามหลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน
พุทธศักราช 2551

กิจกรรมแนะแนวเปน กจิ กรรมท่ีสง เสริมและพฒั นาผูเรียนใหร จู ักตนเอง รรู กั ษสิง่ แวดลอม
สามารถคิด ตดั สนิ ใจ คดิ แกปญ หา กาํ หนดเปา หมาย วางแผนชวี ิตทง้ั ในดา นการศกึ ษาและอาชีพ สามารถ
ปรบั ตนไดอ ยางเหมาะสม นอกจากนีย้ งั ชว ยใหค รรู จู ักและเขา ใจนกั เรยี น ทัง้ ยังเปน กจิ กรรมท่ชี วยเหลอื และ
ใหค าํ ปรกึ ษาแกผปู กครองในการมีสว นรว มพัฒนาผูเรยี น

หลกั การ
เปน กจิ กรรมทจ่ี ดั ใหสอดคลองกับสภาพปญ หา ความตอ งการ ความสนใจธรรมชาตขิ องผูเรียนและ

วิสยั ทัศนของสถานศึกษาทีต่ อบสนองจุดมุงหมายหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศกั ราช 2551
ใหค รอบคลมุ ท้งั ดานการศึกษา อาชีพ สวนตัวและสงั คม เนน ผูเรียนเปน สาํ คัญ ผูเรยี นมีสวนรวมในการ
ปฏิบตั กิ จิ กรรม จนเกิดการเรยี นรูและเกิดทักษะชีวติ โดยมีครผู ูร บั ผิดชอบจัดกิจกรรมและประสานความ
รวมมือกับครูหรอื ผูม ีสวนเก่ยี วขอ ง

วัตถปุ ระสงค
1. เพ่ือใหผเู รยี นรูจัก เขาใจ รกั และเหน็ คุณคา ในตนเองและผูอ่ืน
2. เพ่ือใหผูสามารถวางแผนการศึกษา อาชีพ รวมทั้งการดําเนนิ ชวี ติ และสงั คม
3. เพื่อใหผ เู รียนสามารถปรับตัวไดอ ยา งเหมาะสม และอยรู วมกบั ผอู ื่นไดอยา งมคี วามสุข

ขอบขาย
การจดั กจิ กรรมแนะแนว มีองคป ระกอบ 3 ดา น ดงั น้ี
1. ดานการศึกษา ใหผูเ รียนไดพฒั นาตนเองในดา นการเรยี นอยา งเต็มตามศักยภาพ รูจักแสวงหาและ

ใชขอ มลู ประกอบการวางแผนการเรยี นหรือการศึกษาตอไดอยา งมีประสิทธิภาพ มนี ิสยั ใฝร ใู ฝเ รียน มีวิธีการ
เรียนรูและสามารถวางแผนการเรียนหรอื การศึกษาตอไดอยางเหมาะสม

2. ดา นอาชีพ ใหผูเรยี นไดรูจักตนเองในทุกดา น รแู ละเขาใจโลกของงานอาชีพอยางหลากหลาย มี
เจตคตทิ ดี่ ีตออาชีพสุจริต มีการเตรยี มตวั สูอาชีพ สามารถวางแผนเพื่อประกอบอาชีพตามทต่ี นเองมีความถนัดและ
สนใจ

3. ดานสวนตัวและสังคม ใหผ ูเรียนรจู ักและเขาใจตนเอง รกั และเห็นคณุ คาของตนเองและผูอน่ื มี
วฒุ ิภาวะทางอารมณ มีเจตคตทิ ด่ี ีตอการมีชวี ติ ทีด่ ี มีคุณภาพ มีทกั ษะชวี ติ และสามารถปรับตวั ดาํ รงชวี ิต
อยูในสงั คมไดอยางมีความสุข

25

แนวการจดั กจิ กรรมแนะแนวโรงเรยี นวัชรวทิ ยา

1. ศกึ ษาวิเคราะหส ภาพปญ หา ความตองการ ความสนใจ ธรรมชาตขิ องผูเ รยี น
2. วเิ คราะหส มรรถนะสาํ คญั ของผูเรยี น คุณลกั ษณะทพี่ งึ ประสงค วิสยั ทศั นข องสถานศึกษา และ
วิเคราะหข อมลู ของผเู รยี นเปนรายบคุ คล
3. กาํ หนดสดั สว นของกิจกรรมแนะแนวใหครอบคลุมดานการศึกษา ดานอาชีพ ดา นสว นตัวและ
สงั คมโดยยึดสภาพปญ หา ความตอ งการ ความสนใจ ตลอดจนธรรมชาตขิ องผเู รยี นและเปาหมายของ
สถานศกึ ษาโดยครูและผูเรียนมสี ว นรว ม
4. กาํ หนดวตั ถปุ ระสงคการจัดกจิ กรรมแนะแนวของสถานศกึ ษาเปนระดับการศึกษาและชนั้ ป
5. ออกแบบการจดั กจิ กรรมแนะแนว ประกอบดว ย ชอื่ กจิ กรรม วัตถุประสงค พฤติกรรมผูเ รยี น
หลักฐานการทํากจิ กรรม วธิ ีการจัดกจิ กรรม วธิ ีการประเมนิ ผล ภาคเรยี นและจํานวนเวลาท่ีจัดกจิ กรรมแนะแนว
6. จดั ทําแผนการจดั กิจรรมแนะแนวรายชว่ั โมง ประกอบดวย ชื่อกิจกรรม เวลา วตั ถุประสงค
สาระสาํ คัญ ช้นิ งาน/ภาระงาน วิธกี ารจัดกจิ กรรม ส่อื /อุปกรณ และการประเมินผล
7. จดั กจิ กรรมแนะแนวตามแผนการจัดกิจกรรมแนะแนวและประเมินผลการจดั กจิ การรม
8. ประเมินเพื่อตดั สินผล และสรุปรายงาน

การประเมนิ กจิ กรรรมแนะแนว
การประเมินกจิ กรรมแนะแนว มี 2 ลักษณะ คือ
ลักษณะท่ี 1 การประเมนิ เพื่อพฒั นาผูเ รยี น อาจประเมินไดจ ากครู นักเรียน และผูปกครอง โดย
- ครูผจู ัดกิจกรรมรับผิดชอบในการวางแผนการประเมิน ดาํ เนินการประเมิน นาํ ผลการ

ประเมนิ ไปพฒั นาผเู รยี นอยางตอเนื่อง และรายงานผลการดําเนนิ งานใหผเู กี่ยวของทราบ
- ผเู รยี นอาจมสี ว นรวมในการวางแผนการประเมนิ ประเมนิ ตนเองและเพ่ือน
- ผปู กครองอาจมีสวนรวมในการเสนอความคดิ เหน็ ในการประเมิน ประเมนิ ผลการ

พฒั นาผเู รยี น โดยประสานรวมมือกับครผู ูจ ดั กิจกรรม
ลกั ษณะที่ 2 การประเมนิ เพ่ือตัดสินผลการเรยี น ครผู จู ัดกิจกรรมตรวจสอบเวลา การเขา รว ม

กจิ กรรมและประเมินผลการปฏิบตั ิกิจกรรม ดวยวิธกี ารทหี่ ลากหลาย ตดั สินผลการประเมินเปน “ผา น“ และ
“ไมผ าน” ดงั น้ี

“ผา น” หมายถงึ ผูเ รยี นมเี วลาเขารว มกิจกรรม ปฏิบัติกจิ กรรม และมีผลงาน/ชนิ้ งาน/ คุณลักษณะ
ตามเกณฑท่สี ถานศึกษากาํ หนด

“ไมผ า น” หมายถงึ ผูเรียนมเี วลาเขารว มกจิ กรรมไมครบตามเกณฑ ไมผานการปฏบิ ตั ิกจิ กรรม หรอื มี
ผลงาน /ช้ินงาน /คุณลักษณะไมเปน ไปตามเกณฑท ีส่ ถานศึกษากําหนด

26

คาํ อธบิ ายประกอบแผนภาพ “ขอบขายงานแนะแนว”

งานแนะแนวมีขอบขา ยงาน 3 ดาน คือ งานบริการแนะแนว งานจัดกจิ กรรมแนะแนว และงาน

ประสานระบบดูแลชว ยเหลือนกั เรียน ซง่ึ อธิบายเพม่ิ เติมในแตละดา นดงั ตอไปนี้

1. งานบรกิ ารแนะแนว เปนการจดั บริการตามศาสตรของงานแนะแนว ประกอบดวย งานบรกิ าร

5 บริการ คือ

ข้ันตอนการดาํ เนนิ งาน วธิ ีการดําเนนิ งาน

1.1 จัดบรกิ ารศกึ ษารวบรวมขอ มูล 1.1.1 วางแผนการเกบ็ ขอมลู นักเรียนในแตละป

1.1.2 จดั หา จดั สรางเคร่อื งมือในการเกบ็ ขอมูลนกั เรยี น

1.1.3 พฒั นาเทคโนโลยใี นการศกึ ษารวบรวมขอมูล

1.1.4 จดั เกบ็ รวบรวมขอ มูลนักเรยี นอยางเปนระบบ

1.1.5 ศึกษาและวิเคราะหขอ มูล

1.1.6 นําขอมูลไปใช

1.2 จัดบรกิ ารสนเทศ 1.2.1 จัดบริการสนเทศการศึกษา

1) ติดตามและรวบรวมขอมูลขา วสารดานการศึกษาที่เปน

ปจจบุ ัน

2) นาํ เสนอขอมลู ดวยวธิ กี ารตางๆ แกน ักเรียน ผูปกครอง

และผสู นใจ เชน

- จัดทําเอกสารแนะแนว

- จัดปายนเิ ทศ

- จดั เชิญวทิ ยากรบรรยาย

27

- จัดบริการคน ควา ขอ มูลดว ยระบบคอมพิวเตอร
- จัดฉายทางสื่อโสต ฯลฯ
3) จัดทําโครงการแนะแนวการศึกษาตอและ
ประชาสมั พันธหลกั สตู ร
4) ประสานบคุ คล องคกร และหนวยงานท่ีเกย่ี วของ
5) ประเมนิ ผลการจดั บรกิ าร และนําผลการประเมินไป
ปรับปรุงพัฒนา
1.2.2 จัดบริการสนเทศดา นอาชพี
1) ศกึ ษาแนวโนม ของตลาดแรงงานและอาชีพใหม ๆ
ท่ีนาสนใจ
2) นําเสนอขอมูลดว ยวิธกี ารตาง ๆ แกน ักเรยี น เชน

- จดั บริการคน ควา ขอมลู ดว ยระบบคอมพิวเตอร
- จดั เชิญวทิ ยากรบรรยาย
- จัดฉายทางส่อื โสต
3) จัดทําโครงการตางๆ เพ่ือเสริมบรกิ ารสนเทศดวยอาชพี
4) ประสานบคุ คล องคกร และหนวยงานทเี่ กย่ี วขอ ง
5) ประเมนิ ผลและนําผลไปปรบั ปรุงพัฒนางาน
1.2.3 จัดบรกิ ารสนเทศดา นสว นตวั และสังคม
1) ศึกษาและวิเคราะหส ถานการณปญหา เยาวชนใน
ปจ จุบนั
2) แสวงหาวธิ กี าร หรือสิง่ ที่จะชว ยใหนักเรยี นไดขอคิดใน
การดาํ รงชวี ิต
3) นําเสนอขอมูลดว ยวิธีการตาง ๆ แกนักเรยี น เชน
- เชิญวทิ ยากรบรรยาย
- กจิ กรรมกลมุ พัฒนาตน
- จดั บรกิ ารคน ควาดวยระบบคอมพวิ เตอร
4) จัดทาํ โครงการตาง ๆ เพื่อเสริมบริการสนเทศดวยสวนตัว
และสงั คม
5) ประสานบคุ คล องคกร และหนวยงานทเี่ ก่ียวของ
6) ประเมนิ ผลการจัดบริการ และนาํ ผลการประเมินไป
ปรับปรุงพฒั นางาน

ขั้นตอนการดาํ เนินงาน 28
1.3 จดั บริการจัดวางตัวบุคคล
วิธีการดําเนินงาน
1.4 จัดบรกิ ารการปรกึ ษาเชิง 1.3.1 จดั วางตวั ดา นการศึกษา
จิตวทิ ยา
- การเลือกวชิ าเรียน กิจกรรม ชุมนมุ ชมรม
- การวางแผนการศึกษา
- การเขาศกึ ษาตอสถาบนั ตา งๆ เปน กรณีพิเศษ(โควตา)
- ประสานบุคคล องคกร และหนว ยงานทเี่ กี่ยวขอ ง
1.3.2 จดั วางตัวดา นอาชีพ
- แนะแนวการศึกษาตอดา นอาชพี
- แนะแนวอาชพี
- ประสานบุคคล องคก ร และหนว ยงานท่เี กีย่ วขอ ง
1.3.3 จัดวางตวั ดา นสวนตัวและสังคม
- ทนุ การศึกษา
- ทุนกองทนุ เงนิ ใหกูยมื เพ่ือการศึกษา
- ประสานบคุ คล องคกร และหนว ยงานที่เกยี่ วขอ ง
1.4.1 ประชาสัมพันธการใหบ ริการและวธิ ีขอใชบริการแก
นกั เรียนทั่วไป
1.4.2 ดาํ เนินการใหการปรกึ ษาทงั้ รายบคุ คลและรายกลุม
1.4.3 สรา งเครอื ขายนกั เรยี นเพ่ือนท่ีปรกึ ษา (YC : Youth
Counselor) ในโรงเรยี น
1.4.4 จัดทํากิจกรรม อบรมพฒั นาขยายเครือขายนักเรียนเพ่ือน
ทปี่ รกึ ษา (YC : Youth Counselor)
1.4.5 ประสานเครือขา ยผูปกครอง ครู องคกร หรือผทู ่เี กย่ี วของ
1.4.6 บนั ทึกการใหก ารปรึกษา
1.4.7 ประเมินผลและติดตามผลนกั เรยี น

1.5 จัดบริการตดิ ตามประเมินผล 1.5.1 ติดตามและประเมนิ ผลการจดั บริการแนะแนว
- ประเมินผลความพึงพอใจของผทู ่ีไดรบั บรกิ ารแนะแนว

ตางๆ
- ประเมินผลการจัดกิจกรรมแนะแนว
- ประเมินผล / กิจกรรม / โครงการแนะแนว
- ติดตามผลการศึกษาตอและ อาชีพของผทู สี่ ําเรจ็ การศกึ ษา

ระดบั ช้นั ม. 3 และ ม.6
1.5.2 ติดตามผลการสงเสริมและพัฒนาศักยภาพนักเรียน

29

- จัดทําเคร่ืองมือติดตามผล
- เก็บรวบรวมขอมูลจากครทู ี่ปรึกษา
- วเิ คราะหผล และรายงานผล
1.5.3 ติดตามผลการชวยเหลอื นกั เรียนกลุมเสยี่ ง / มปี ญหา
- จดั ทาํ เครื่องมือติดตามผล
- เก็บรวบรวมขอมูลจากครทู ่ีปรึกษา
- วิเคราะหผล และรายงานผล
1.5.4 จัดทําสารสนเทศและรายงานผล
- รวบรวมงานตา ง ๆ ท่ที ําในแตละขนั้ ตอนของการ
ดาํ เนินงานแนะแนว
- สรุปสถติ ิ และจัดทํา สารสนเทศของงานทุกขนั้ ตอนใน
แตล ะปก ารศึกษา
- รายงานผล
- นาํ สารสนเทศท่ไี ดไปใชในการปรบั ปรงุ และพัฒนางานใน
ขั้นตอนตาง ๆ

30

2. งานจัดกจิ กรรมแนะแนว เปนการจดั กจิ กรรมแนะแนวเพอื่ พัฒนานักเรยี นตามหลกั สตู รแกนกลาง
การศึกษาข้นั พ้นื ฐาน พุทธศักราช 2551 โดยมีขอบขา ยการจัดกจิ กรรม 3 ดาน คอื แนะแนวการศึกษา
แนะแนวอาชีพและแนะแนวสว นตวั และสงั คม

ข้นั ตอนการดําเนินงาน วธิ ีการดําเนินงาน
2.1 ขนั้ กาํ หนดเปา หมาย 2.1.1 ศกึ ษาวเิ คราะหสภาพปญ หา ความตอ งการ ความสนใจ

2.2 ขั้นตอนทาํ แผน ธรรมชาตขิ องนกั เรียน
2.1.2 วิเคราะหส มรรถนะสําคัญของนักเรียน คุณลักษณะท่ีพึง

ประสงคของหลักสตู รและของโรงเรียน
2.1.3 ศกึ ษาวิสยั ทัศนของสถานศึกษา และวิเคราะหขอ มูลของ

นักเรียนเปนรายบคุ คล
2.1.4 ศกึ ษาวตั ถุประสงคของกิจกรรมแนะแนวตามหลกั สูตร
2.1.5 สอบถามความตองการของผปู กครองเก่ยี วกบั เร่อื งท่ีควร
จดั การแนะแนว

2.2.1 กาํ หนดสดั สว นของกจิ กรรมแนะแนวใหค รอบคลมุ ดาน
การศกึ ษา ดานอาชีพ ดา นสว นตัวและสงั คม โดยยึดสภาพ
ปญหา ความตองการ ความสนใจ ตลอดจนธรรมชาติ
ของนักเรยี นและเปาหมายของสถานศกึ ษา โดยครู ผูปกครอง
และนกั เรียนมีสว นรว ม
2.2.2 กาํ หนดวัตถปุ ระสงคการจัดกิจกรรมแนะแนวของสถาน
ศึกษาเปนระดับการศึกษา และชนั้ ป
2.2.3 ออกแบบการจดั กิจกรรมแนะแนว ประกอบดวย
ซอ่ื กิจกรรม วตั ถปุ ระสงค พฤติกรรมนกั เรียน หลักฐาน
การทาํ กิจกรรม (ภาระงาน/ชิ้นงาน) วธิ กี ารจดั กจิ กรรม
วธิ ีการประเมนิ ผล ภาคเรยี นและจาํ นวนเวลาท่จี ัดกจิ กรรม
แนะแนว
2.2.4 จดั ทําแผนการจัดกจิ กรรมแนะแนวรายชัว่ โมง
ประกอบดว ย ชอ่ื กจิ กรรม เวลา จดุ ประสงคการเรยี นรู
สาระสําคัญ ชิ้นงาน/ภาระงาน วิธีการจดั กิจกรรม สอ่ื /
อปุ กรณ และการประเมนิ ผล

ข้นั ตอนการดําเนินงาน 31
2.3 ขน้ั จัดกจิ กรรมแนะแนว
วธิ กี ารดาํ เนินงาน
2.4 ขัน้ ประเมินผล 2.3.1 ดําเนินการใชแ ผนจดั การเรยี นรู

1) เตรยี มการจดั กิจกรรมและเตรียมส่ือการสอน
2) จดั กิจกรรมตามแผนการเรยี นรทู วี่ างไว
3) บันทกึ หลังการสอน ในหวั ขอ ตอไปนี้

- บรรยากาศการเรยี นรู (ความสนใจ การมีสวน
รว ม)

- ผลการเรยี นรูของนักเรยี น
- ปญหา/อุปสรรค
- ขอ ควรปรับปรุงแกไข
2.4.1 ประเมนิ ผลการผา น / ไมผ า นจดุ ประสงคเปนรายบุคคลใน
แตล ะแผนการจัดการเรยี นรู
1) ในกรณนี ักเรยี นไมผ านจุดประสงค จดั กระบวนการ
แกไข/พัฒนาตามสภาพปญหา
2) นกั เรียนที่ผา นจุดประสงค สง เสรมิ ใหม ีพัฒนาการ
เพมิ่ ข้นึ ดว ยวธิ กี ารตา ง ๆ เชน
- ใหศึกษาเพมิ่ เติมจากแหลงเรยี นรูอน่ื ๆ
- ใหจ ดั ทําผลงาน และนําเสนอผลงาน
2.4.2 ประเมนิ ผลและตดั สินผลการเขา รวมกจิ กรรม
1) ประเมนิ ผลการเขารวมกิจกรรมแนะแนวของนักเรยี น
เปน รายบุคคล ตามเกณฑก ารวัดประเมนิ ผล
2) ดาํ เนินการใหน ักเรียนซอมกจิ กรรม กรณีไมผาน
เกณฑการประเมนิ ผล

3. งานประสานระบบดูแลชวยเหลอื นักเรียน เปน การทํางานประสาน เอือ้ อํานวยและชวยเหลือครูทปี่ รึกษา
ในการดําเนินงานในแตละขัน้ ตอนของระบบดูแลชว ยเหลอื นกั เรียน สาํ หรับโรงเรียนวชั รวทิ ยามหี ัวหนาระบบ
ดแู ลชว ยเหลอื นักเรยี นเปนผูร บั ผิดชอบโดยตรง(นางศิรนิ าถ บญุ มี)สว นครแู นะแนวทําหนาทป่ี ระสานตามที่

หวั หนา ระบบดแู ลชวยเหลอื นกั เรียนรองขอ

32

2. กจิ กรรมนักเรยี น

2.1.1 กจิ กรรมลกู เสือ - เนตรนารี

หลกั สตู รกจิ กรรมลกู เสอื -เนตรนารี ระดับมัธยมศกึ ษาตอนตน

จดุ ประสงค

เพ่อื ใหผ ูเรียนมพี ัฒนาการทางกาย สตปิ ญ ญา จิตใจ และศลี ธรรม ใหเ ปน พลเมืองดี มคี วาม
รบั ผดิ ชอบ ชวยสรา งสรรคสังคมใหมีความเจริญกาวหนา ความสงบสุข และความม่ันคงของประเทศชาติ จึง
ตองปลูกฝงใหม ีคุณลักษณะดังน้ี

1. มีความรู ความเขา ใจ และสามารถปฏบิ ตั ิตามคําปฏิญาณ กฎ และคติพจนของลูกเสือ
สามญั รุนใหญ

2. มที ักษะการสังเกต จดจาํ การใชมอื เครื่องมือ การแกปญหา และทักษะในการทาํ งาน
รว มกับผูอ น่ื

3. มีความซ่ือสัตยส ุจริต มีความกลาหาญอดทน เช่อื ม่นั ในตนเอง มรี ะเบยี บวนิ ัย มีความ
สามคั คี เหน็ อกเห็นใจผูอ่นื มีความเสยี สละ บําเพ็ญตนเพ่ือสาธารณะประโยชน

4. มีการพฒั นาตนเองอยูเสมอ สรา งสรรคง านฝม ือ สนใจและพัฒนาเรื่องของธรรมชาติ

33

หลกั สูตรลกู เสือสามัญรนุ ใหญ ชนั้ มธั ยมศึกษาปท่ี 1

กจิ กรรม หัวขอเน้ือหา
1. แสดงวาเขา ใจเร่ืองราวตอ ไปน้ีพอสมควร
เครอ่ื งหมายลูกเสือโลก
(สอบไดภ ายใน6 เดือน) 1.1 กจิ การของคณะลกู เสือแหง ชาติ
1.2 กจิ การของคณะลูกเสอื โลกและความสัมพนั ธระหวางลูกเสือนานาชาติ
1.3 บทบาทของตนเองในฐานะทเี่ ปน ลกู เสือสามัญรุนใหญ
2. ยอมรบั และปฏบิ ตั ติ ามคําปฏิญาณและกฎของลูกเสอื
3. เขาใจเรอ่ื งระเบียบแถวและปฏิบตั ิตามหนังสือ คูมือการฝกระเบียบแถว ลกู เสอื
ของสํานักงานคณะกรรมการบรหิ ารลกู เสอื แหง ชาติ
4. กางและรือ้ เตน็ ททีพ่ ักแรมในเวลากลางคนื กับลกู เสือสามัญรนุ ใหญ อีกคนหน่งึ
5. สาธติ การบรรจุเครอ่ื งหลังอยา งถูกตอง สาํ หรบั การเดินทางไกลไปพักแรมคาง
คืน
6. กอและจุดไฟกลางแจง แลว ปรุงอาหารอยา งเพียงพอสาํ หรบั 2 คน
7. สามารถอา นและใชแ ผนท่ี เข็มทิศและรูจักบริเวณที่ตนอยู โดยพิจารณาจากเข็ม
ทิศและสิง่ แวดลอมทม่ี องเหน็ ดวยตาเปลา
8. สามารถผูกและรูจ ักประโยชนเ งอื่ น 10 เงื่อนตอไปน้ี คือ เง่ือนพริ อด เง่ือน
ขดั สมาธิ เง่อื นผูกกระหวดั ไม เง่ือนบว งสายธนู เง่อื นตะกรุดเบด็ เงอื่ น
ประมง เงือ่ นผูกซงุ เงอื่ นผกู รั้ง เงอื่ นปมตาไก และการผูกแนน (ผกู ทแยง ผูก
กากบาท ผกู ประกบ)
9. รูวธิ ปี ฏบิ ัตเิ กยี่ วกับการปฐมพยาบาลในเร่ืองตอไปน้ี คอื บาดแผลธรรมดา ถูกไฟ
ไหม นํา้ รอนลวก เปน ลม งูกัด แมงมุมกดั แมลงกัดตอย ผวิ หนงั ถลอกและ
เทา แพลง
10. รูเ รอ่ื งทีพ่ ึงระมัดระวังเพื่อความปลอดภัยทัว่ ไปเกี่ยวกับกิจกรรมของลูกเสือ
สามญั รนุ ใหญ

เครอ่ื งหมายวิชาพเิ ศษ เรยี นนอกเวลาหรือเรยี นในเวลาในภาคเรียนที่ 2 หรือใชว ธิ บี รู ณาการเขากบั กลุมสาระ
(76 วิชา) การเรียนรู

34

หลกั สูตรลกู เสือสามัญรนุ ใหญ ชนั้ มัธยมศึกษาปท ่ี 2

กิจกรรม หวั ขอเนื้อหา
เครอ่ื งหมายลกู เสอื ชนั้ พิเศษ ผูที่เขาเกณฑไดร บั เครื่องหมายลกู เสือชน้ั พเิ ศษ จะตอ งมีคณุ สมบตั ิ
(สอบไดภายใน1 ป และเขา พิธปี ระจาํ กอง ดงั นี้
แลว หลังจากไดรับเครื่องหมายลกู เสือ
โลก) 1. ไดรับเครื่องหมายลูกเสือโลก
2. สอบวิชาพืน้ ฐานระดบั ลูกเสือชน้ั พิเศษได 5 วชิ า คอื วชิ าการ
เครื่องหมายวชิ าพิเศษ เดนิ ทาง สาํ รวจ วิชาการบริการ และวชิ าอ่ืนอีก 3 วชิ า ซ่งึ
(76 วชิ า) ลูกเสือเปน ผูเ ลอื ก
3. ผา นการฝกอบรมวิชาความคิดรเิ ร่มิ ( Initiative Course) ซึ่งตอ ง
ประกอบดว ย ไปอยูคา ยพักแรมเปน เวลา 1 คืน

การไปอยูคายพกั แรมตองเดินไปยังทอ งถ่ินที่ลกู เสอื ไม
คุน เคย จํานวนลูกเสอื สามัญรุนใหญทีจ่ ะไปอยูคา ยพกั แรม ควร
แบงเปน ชุด ๆละ 4 คน

การเดนิ ทางไกลตองมรี ะยะทางอยา งนอย 8 กโิ ลเมตรและ
ในระหวา งการเดินทางใหส มมติวา มเี หตฉุ กุ เฉินเกดิ ข้ึน
อยางนอย 5 อยา ง เชน ชวยเหลอื ผูประสบภยั หรือมผี ตู ดิ อยูใ นท่ี
สงู การใชเ ขม็ ทิศ การปฏบิ ัตงิ านในเวลากลางคนื การแปลรหสั และ
เหตุฉกุ เฉินทางน้าํ เปนตน เหตฉุ ุกเฉินเชน วา น้ี ใหเวนระยะหา งกัน
พอสมควรและลูกเสือจําเปน ตองม่ีความรูเรื่องแผนท่แี ละเข็มทิศ
จงึ จะสามารถเดินทางไปถึงจดุ หมายปลายทางได

การฝกอบรมวชิ าความคิดริเรมิ่ นตี้ องมีลักษณะเปนการ
ทดสอบอยางจริงจงั ในเรื่องของความต้งั ใจจรงิ ความคดิ ริเร่ิม และการ
พึง่ ตนเอง (Self-reliance)
4. คณะกรรมการดําเนินงานของกองและผูกํากบั เหน็ วาเปน ผทู ่ี
สมควรไดร บั เครื่องหมายลูกเสอื ชนั้ พเิ ศษ
5. ไดร บั อนมุ ัตจิ ากเลขาธิการคณะกรรมการบริหารลูกเสือแหง ชาติ
หรือผอู าํ นวยการลูกเสอื จังหวัดแลวแตก รณี

เรียนนอกเวลาหรือเรยี นในเวลาในภาคเรยี นที่ 2 หรอื ใชว ธิ ี บรู ณาการ
เขากบั กลมุ สาระการเรยี นรู

35

หลกั สูตรลกู เสือสามัญรุนใหญ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปท ่ี 3

กจิ กรรม หัวขอเนอ้ื หา

เครื่องหมายลูกเสอื หลวง (สอบได6 เดือน) ผทู เี่ ขา เกณฑไดร บั เครอ่ื งหมายลูกเสือหลวง จะตองมีคณุ สมบตั ดิ ังน้ี

1. ไดร ับเครอ่ื งหมายลกู เสือชน้ั พิเศษ

2. สอบไดว ิชาพื้นฐานในระดับลกู เสือชั้นพิเศษ 3 วชิ า ซึ่งไมอ ยูในวิชา

พื้นฐาน 5 วิชาทีส่ อบไดเ ม่อื ขอรับเครื่องหมายลูกเสือชัน้ พิเศษ

3. สอบไดว ชิ าบริการและวิชาพนื้ ฐานอีก 3 วิชา ในระดบั ลูกเสือหลวง

4. ผานการฝก อบรมวิชาการเปนผูนํา ตามหลกั สูตรทก่ี าํ หนดไว

5. คณะกรรมการดําเนินงานของกองและผกู ํากบั เหน็ วาเปนผูทปี่ ฏิบัติ

ตนเปนตวั อยา งที่ดีตามวธิ ีการของลูกเสอื และสมควรไดร บั เครือ่ งหมา

ลูกเสอื หลวง

6. เลขาธกิ ารคณะกรรมการบริหารลกู เสือแหงชาตหิ รือผูอาํ นวยกา

ลูกเสอื จังหวดั แลวแตก รณี เปนผแู ตงตั้งบคุ คลท่ีมีวุฒเิ หมาะสมทาํ การ

สมั ภาษณ เมอ่ื เหน็ วา เปน ผูเ หมาะสมแลว ใหรายงานตอไปตามลาํ ดับ

จนถึงคณะกรรมการบรหิ ารลูกเสอื แหงชาติพจิ ารณาอนุมัติ และให

ประธานคณะกรรมการบริหารลูกเสือแหงชาตเิ ปนผูลงนามใน

ประกาศนียบตั รแสดงวา เปนผูไดร ับเคร่ืองหมายลูกเสอื หลวง

เครอื่ งหมายวชิ าพิเศษ เรยี นนอกเวลาหรอื เรียนในเวลาในภาคเรียนที่ 2 หรอื ใชวิธบี รู ณาการ
(76 วิชา) เขากับกลมุ สาระการเรยี นรู

36

แนวการจดั กิจกรรมลกู เสือ-เนตรนารีของโรงเรียนวัชรวิทยา

การจดั กิจกรรมลูกเสอื -เนตรนารีโรงเรียนวชั รวิทยา ไดแ บงหนา ทร่ี ับผิดชอบการจดั กจิ กรรมดังน้ี

- ระดับช้นั มธั ยมศึกษาปที่ 1 ไดแก ครทู ี่ปรึกษาระดับชนั้ ม.1/1 – ม.1/10

ครทู ป่ี รกึ ษาระดับชนั้ ม.4/1 – ม.4/5

- ระดบั ชน้ั มธั ยมศึกษาปท่ี 2 ไดแก ครทู ี่ปรึกษาระดับชน้ั ม.2/1 – ม.2/10

ครทู ี่ปรึกษาระดบั ช้ัน ม.5/1 – ม.5/5

- ระดับชั้นมธั ยมศึกษาปท่ี 3 ไดแ ก ครทู ีป่ รึกษาระดับชัน้ ม.3/1 – ม.3/10

ครูท่ีปรกึ ษาระดับชน้ั ม.6/1 – ม.6/5

โดยการจดั กจิ กรรมลูกเสอื -เนตรนารขี องแตละระดับช้ันมีการเปด ประชมุ กองทุกครั้ง กอ นที่จะ
มกี ารปฏิบตั ิกิจกรรมเพ่ือเปนการฝก ความมรี ะเบียบวนิ ัยในตนเอง โดยปฏบิ ตั ติ ามขน้ั ตอนดงั น้ี

1. พิธีเปด (เชญิ ธงขึ้น สวดมนต สงบนงิ่ ตรวจ แยก)
2. เกมหรือเพลง ทําใหเกิดความสนกุ สนาน เปนการอบอนุ รา งกายกอ นปฏบิ ัตกิ ิจกรรม อาจใชอ ยา งใด
อยา งหนงึ่ หรอื ทัง้ สองอยา ง ซ่ึงบางครัง้ ไมจ ําเปน จะตอ งสอดคลองหรอื สัมพนั ธกบั เนือ้ หาเสมอไป
3. การปฏบิ ัติกิจกรรม เนนการปฏบิ ตั ิเปนฐาน โดยใชระบบหมเู พื่อสะดวกตอการเรยี นการสอน
ตลอดจนการควบคุมดูแล ตรวจสอบและใหคาํ แนะนาํ แกไข
4. การเลาเร่ืองสนั้ ท่เี ปนประโยชน ควรเนนเรื่องงาย ๆและสรปุ ใหลกู เสือเขาใจวามีประโยชน
อยางไร สว นใหญจะเปน เร่ืองของคุณธรรมตาง ๆ เชน ความสามัคคี ความซ่ือสตั ยส ุจรติ ความเสียสละ ความกลา
หาญอดทน ฯลฯ
5. พิธีปด (นัดหมาย ตรวจ เชิญธงลง เลิก)

37

การวัดประเมนิ ผลกจิ กรรมลูกเสอื -เนตรนารี

การวัดผลและประเมนิ ผลกจิ กรรมลกู เสือมี 2 กจิ กรรม คือ
1. กิจกรรมบงั คบั เปนการวัดผลและประเมินผลเพื่อใหลกู เสือ- เนตรนารีผานจบหลกั สตู ร โดยการ

เขา รวมกิจกรรมพฒั นาผูเ รยี นและผานการประเมินผลตามเกณฑที่สถานศึกษากําหนดและมกี าร
วัดผลตลอดภาคเรียน โดยการ

1.1 สังเกต
1) ความสนใจ
2) การเขารวมกจิ กรรม

1.2 ซักถาม
1.3 การทดสอบทัง้ ภาคทฤษฎีและภาคปฏบิ ัติ
2. วิชาพเิ ศษ เปนการวัดผลและประเมนิ ผลในแตล ะวิชา โดยการทดสอบท้ังภาคทฤษฎแี ละ
ภาคปฏิบตั ิ และใชเกณฑด งั นี้
2.1 ผา น(ผ)
2.2 ไมผา น (มผ)

กิจกรรมการอยูคา ยพกั แรมของลูกเสือ-เนตรนารี

การอยูค ายพักแรม เปน หัวใจของลูกเสอื ลูกเสือทกุ คนตา งกม็ ีโอกาสทจี่ ะอยคู ายพัก
แรม เนอื่ งจากตามขอ บงั คบั ของคณะลกู เสือแหง ชาติ วา ดว ยการปกครองหลักสตู รและวชิ าพเิ ศษลูกเสือ
พ.ศ.2509 ขอ 273 -279 กําหนดไววา ใหผกู าํ กับกลมุ หรอื ผกู ํากับลูกเสือนําลูกเสือไปฝกเดินทางไกลและ
แรมคนื ในปหน่ึงไมน อยกวา 1 คร้งั ครง้ั หน่งึ ใหพกั แรมอยางนอย 1 คนื

การเดนิ ทางไกลและแรมคืน มวี ัตถุประสงคเ พื่อฝก ใหล กู เสือมีความอดทน อยูในระเบยี บวินัย รจู ัก
ชว ยตวั เอง รจู ักอยแู ละทาํ งานรว มกบั ผูอ ่นื ตลอดจนเรียนวชิ าลูกเสือเพม่ิ เติม ผบู ังคับบัญชาลกู เสอื
จาํ เปน ตองวางแผนนําลูกเสอื ไปเดินทางไกลและแรมคนื ไวใ หพ รอมกอนและเนิน่ ๆ ดังนน้ั บทบาท
ผูบังคบั บัญชาลกู เสือที่มีหนาท่ีรับผดิ ชอบตอลูกเสือ ตองานการอยูคายพักแรมและตามหนาท่ีของตนเอง จงึ
จาํ เปน ตอ งหาโอกาสใหล ูกเสือของตนไดมีโอกาสในการอยูคายพักแรมเสมอ

อนง่ึ ผูบงั คับบัญชาลกู เสอื ตองเขา ใจวา กจิ กรรมการอยูคา ยพกั แรมน้ี เปน กิจกรรมสาํ หรบั เดก็
มใิ ชกิจกรรมของผูใหญ ความสาํ เร็จคือกจิ กรรมที่ตอบสนองความตองการของเด็ก ไดแก การผจญภยั
การไดเ พ่ือน ไดเรียนรูส ง่ิ ใหม ไดความสนกุ และความสุข พรอ มทงั้ เกดิ ทศั นคติทีด่ ีตอ การไปอยูคาย
พกั แรมดวย ถอื วา สง่ิ น้ีเปนจุดหมายที่สําคัญ

38

วิชาพเิ ศษลกู เสือ
ลูกเสือทั้ง 4 ประเภท ที่เรยี นหลักสตู รกิจกรรมลูกเสือสํารอง ลกู เสือสามัญ ลกู เสือสามัญรนุ

ใหญ และลูกเสือวสิ ามัญ อาจสอบวิชาพเิ ศษไดตามหลักสตู รท่ีกาํ หนดไว วิชาเหลา นี้มงุ หมายใหล ูกเสอื ได
แสดงออก ซงึ่ ทักษะและความสนใจของตนเองกับเพ่ือใหไดมีสว นในการปฏบิ ัติกจิ กรรมรวมกับลูกเสืออ่ืนๆดว ย

โดยมีรายละเอยี ดดังน้ี

เครื่องหมายวชิ าพเิ ศษลูกเสือ ประเภทสามัญรนุ ใหญ 76 วชิ า

1. นกั ผจญภัย 2. นักดาราศาสตร 3. นักอตุ ุนยิ มวทิ ยา 4. ผจู ดั การคายพักแรม

5. ผพู ิทักษปา 6. นักเดนิ 7. หวั หนาคนครวั 8. นกั บกุ เบิก
9. นกั สะกดรอย ทางไกล 12. นกั ดบั เพลงิ
13. นักสัญญาน 10. นักธรรมชาติวทิ ยา 11. การสื่อสารดว ย 16. นกั สะสม
ยานพาหนะ
14. นกั สารพัด 15. นกั
ชา ง โบราณคดี

17. นกั ดนตรี 18. นกั ถายภาพ 19. นักกฬี า 20. นกั กรฑี า

21. นกั พิมพด ีด 22. นกั แสดงการบันเทิง 23. นกั ยิงปน 24. ลา ม

25. หนา ที่ 26. มัคคุเทศก 27. บรรณารักษ 28. เลขานกุ าร
พลเมือง

29. พลาธกิ าร 30. ผชู วยการจราจร 31. ชา งเขียน 32. ชา งไฟฟา

33. ชา ง 34. ชา งแผนที่ 35. ชางเครื่องยนต 36. อเี ล็กทรอนิกส
วิทยุ 38. การฝม อื
39. การชว ยผูป ระสบภยั 40. การสาธารณสขุ
37. การหา
มติ ร

41. การพยาบาล 42. การพดู ในท่ี 43. การอนุรักษ 44. การประชา
45. การสงั คมสงเคราะห สาธารณะ ธรรมชาติ สัมพันธ

46. การพฒั นาชมุ ชน 47. ชาวประมง 48. ตน เดน

39

49. ผูนํารอ ง 50. นักเลน 51. นกั วาย 52. นักพายเรือ
เรอื ใบ
53. นกั กระเชยี ง 54. กลาสเี รือ นาํ้
เรือ
58. การดาํ รงชีพในทะเล 55. การควบคุมการจราจร 56. การปองกนั ความ
57. การเรือ
ทางนํา้ เสียหายและดบั เพลิง

ไหมบนเรอื

59. เครื่องหมายชาวเรอื 60. เคร่ืองหมายเชดิ ชู

เกยี รติลูกเสอื เหลา

สมทุ ร

61. นักเคร่อื งบินเลก็ 62. ชา งอากาศ 62. ชา งอากาศ 63. ยามอากาศ
64. การควบคมุ การจราจรทาง 65. การควบคุมการจราจรทาง 67. การฝกเปน
อากาศเบ้ืองตน อากาศ 66. การชวยเหลอื ผูนํา
ผูประสบภยั และดับเพลงิ
68. นักปฏิบตั ิการทางจิตวิทยา 69. การขนสง ทางอากาศ อากาศยาน 71. เสนา
(ปจว.) รกั ษ
70. แผนที่ทหารและเข็ม
ทิศ

72. การดาํ รงชพี ในถิน่ 73. นกั ไตผา 74. เครือ่ งหมายการบนิ 75. เครื่องหมายเชดิ ชู
ทรุ กนั ดาร เกยี รตลิ กู เสือเหลา
อากาศ

75. เครอื่ งหมายเชดิ ชูเกยี รติ 76. เครอื่ งหมายผฝู กสอน
ลกู เสือเหลาอากาศ

แนวปฏบิ ัติการสอบวชิ าลูกเสือพิเศษ

การสอบวิชาพิเศษลูกเสือ มีแนวปฏิบัติท่ีสาํ คัญ ดงั นี้

1. ทาํ การสอบวชิ าพิเศษโดยใชเวลานอกเหนือจากจากทลี่ ูกเสือเขา รวมกิจกรรมตามปกติหรือ
ในขณะอยูคา ยพักแรม นอกจากน้ี ลูกเสอื อาจใชเ วลาวา งของตนเองทําการฝกฝนทักษะตา ง ๆ ของวิชา
พเิ ศษ แลวทําการขอสอบหรือสง รายงานผลการปฏิบตั ิงานของรายวิชานัน้ แกผูกาํ กับลูกเสอื เพ่ือขอประดบั
เครอ่ื งหมาย การสอบจะจัดใหม ขี ้นึ ปละก่คี รั้งก็ได โดยเนนการปฏบิ ัตจิ รงิ เม่อื สอบผานแลว ใหผกู าํ กับลงนาม
รบั รองในสมดุ ประจาํ ตวั ลกู เสือ

2.วชิ าพิเศษลูกเสือวชิ าใดที่มเี น้อื หาสมั พันธกบั กิจกรรมที่ลูกเสอื เขารวมตามปกติ ก็ใหนาํ ไป
บรู ณาการ รวมทั้งทาํ การสอบภาคปฏบิ ตั ขิ องวชิ าพิเศษนั้นๆ และใหถือวาลูกเสือทผ่ี า นการสอบแลวมสี ิทธิ

40

ประดบั เครื่องหมายวิชาพเิ ศษนนั้ ดวย
3. ใหโ รงเรยี นเปนผดู ําเนินการขอซื้อเครื่องหมายวชิ าพิเศษลูกเสอื ตามจาํ นวนทีล่ ูกเสือไดรบั จา

รา นคา ขององคก ารคาของครุ ุสภา
4. สาํ หรับวิชาพเิ ศษลูกเสอื ใหใ ชขอบังคับคณะลูกเสือแหงชาติ วา ดวยการปกครองหลกั สูตรและ

วิชาพิเศษลกู เสือสามญั รนุ ใหญ( ฉบับท่ี 14) พ.ศ.2528

41

2.1.2 กิจกรรมนกั ศึกษาวิชาทหาร

แนวทางการจดั กจิ กรรมนักศึกษาวิชาทหารโรงเรียนวชั รวทิ ยา ดําเนนิ การโดยผูเรยี นสมคั รเขา
รวมกิจกรรมนักศกึ ษาวิชาทหารในลกั ษณะของกิจกรรมชุมนุม ชมรม โดยมคี ุณลักษณะและคุณสมบัติ ดงั น้ี

1.เปนชายหรอื หญิงที่มสี ญั ชาติไทย
2.ไมพ กิ าร ทุพพลภาพ หรอื มีโรคซ่ึงไมสามารถจะรบั ราชการทหารได ตามกฎหมายวาดวยการรบั
ราชการทหาร
3.มีขนาดรอบตวั น้าํ หนกั และความสูงตามสวนสมั พนั ธ ดงั นี้

ชาย หญงิ

อายุป ความขยายของอก นาํ้ หนกั ความสูง น้าํ หนกั ความสูง

หายใจเขา หายใจออก (กก.) (ซม.) (กก.) (ซม.)

ไมเ กนิ 15 75 72 42 155 41 148

16 76 73 44 156 42 149

17 77 74 46 158 43 150

18 78 75 48 160 44 151

19 ถงึ 22 79 76 49 161 45 152

4.มคี วามประพฤติเรียบรอย
5.กําลงั ศกึ ษาอยใู นสถานศึกษาท่ีหนวยบัญชาการกาํ ลังสํารองเปดทําการฝก วิชาทหาร
6.สาํ เร็จการศกึ ษาตงั้ แตช น้ั มธั ยมศกึ ษาปท่ี 3 หรือเทยี บเทา ขึน้ ไป และมีผลการศกึ ษาของ
ชั้นมัธยมศึกษาปท ่ี 3 หรอื เทียบเทา ต้งั แต 1.00 ข้ึนไป หรือนักเรียนท่เี คยเปน ลูกเสือสามัญรุนใหญ และ
สอบไดวิชาพิเศษไมน อยกวา 8 วชิ า จะตองมีผลการศึกษาของมัธยมศกึ ษาปท ี่ 3 หรือเทียบเทาไมตํ่ากวา 1.5
เวนแตผูซงึ่ สําเร็จการศึกษาต้ังแตม ธั ยมศึกษาปท่ี 3 หรือเทียบเทาขึน้ ไปและกาํ ลงั ศึกษาอยูในโรงเรียนชางฝม ือ
ทหารของกระทรวงกลาโหม หรือกาํ ลังศึกษาอยูในโรงเรยี นตาทกี่ ระทรวงกลาโหมกาํ หนด ไมต องมผี ล
การศึกษาของชัน้ มธั ยมศึกษาปท ่ี 3 หรือเทยี บเทา ตามที่กองทพั บกกาํ หนด

42

7.นักศึกษาวิชาทหารจะตองผานการทดสอบสมรรถภาพรางกายตามท่กี าํ หนด ดังนี้

7.1.1 ลุก-นง่ั 34 ครัง้ ภายในเวลา 2 นาที
7.1.2 ดนั พน้ื ที่ 22 คร้ัง ไมจ ํากัดเวลา
7.1.3 ว่ิงระยะทาง 800 เมตร ใชเวลาไมเ กนิ 3 นาที 15 วินาที

8.นักศึกษาหญิง จะตองผา นการทดสอบสมรรถภาพทางรางกายตามที่กาํ หนด ดงั นี้

8.1.1 ลุก-น่งั 25 ครั้ง ภายในเวลา 2 นาที
8.1.4 ดันพน้ื ที่ 15 ครั้ง ภายในเวลา 2 นาที (เดิมไมจ าํ กดั เวลา)
8.1.6 วงิ่ ระยะทาง 800 เมตร ใชเ วลาไมเ กิน 4 นาที (เดิม 5 นาท)ี

เง่อื นไข

1.เปน ผเู รียนท่ศี ึกษาอยใู นระดับมัธยมศกึ ษาตอนปลาย
2.สถานศกึ ษาท่เี ปดรบั นักศึกษาวิชาทหาร ตองไดร ับอนุมัติจากหนวยบญั ชาการกําลังสํารอง
กองทัพบก กระทรวงกลาโหม
3.การจัดกจิ กรรมนักศึกษาวชิ าทหารในสถานศึกษากอนจะมีการปฏิบัตกิ จิ กรรมควร มีการปฏิบตั ิดังน้ี
พิธเี ปด รวมพลเขาแถวตอน ชกั ธงชาตขิ ึ้นสวดมนต ปฏญิ านตน และแยกแถวทาํ กจิ กรรม
พิธปี ด รวมพลเขาแถวตอน นดั หมาย ชักธงชาติลง และเลิก

4.เวลาในการเขารว มกจิ กรรม สถานศึกษาอาจจดั เวลาไดตามความเหมาะสม สาํ หรบั การฝก
ภาคสนามสถานศึกษาควรสง เสรมิ ใหม ีการฝกโดยใชเวลาเรียนปกตหิ รือนอกเวลาเรยี นไดตามความเหมาะสม

5.ผกู าํ กับนกั ศกึ ษาวชิ าทหาร ตอ งผา นการฝกอบรมหลกั สตู รของกองบัญชาการสาํ รองกองทัพบก
กระทรวงกลาโหม

6.การขอเปด สถานศึกษาวิชาทหาร การฝก การสอบ และการปกครองใหเปน ไปตามระเบียบของ
หนวยบัญชาการกาํ ลงั สาํ รอง กองทพั บก กระทรวงกลาโหม

43

การประเมนิ ผลกิจกรรม

การประเมินผลกิจกรรม เปน กระบวนการทดสอบความสามารถและพฒั นาการดานตางๆ ของ
นกั ศกึ ษาวิชาทหาร ซ่งึ นอกจากพิจารณาความรูตามทฤษฎแี ลว ยงั ตอ งพิจารณาดานความประพฤติ พฤตกิ รรม
เขารวมกิจกรรมท่ีเนน ทักษะและการปฏบิ ตั ติ า งๆ ดว ยวิธีการประเมนิ ทห่ี ลากหลายและการประเมินตามสภาพ
จรงิ โดยกําหนดเกณฑก ารประเมนิ เปน “ผา น” และ “ไมผ าน”

ผาน หมายถงึ ผเู รียนมเี วลาเขารวมกจิ กรรมครบตามเกณฑป ฏิบัตกิ จิ กรรม

และมผี ลงาน/ช้ินงาน/คุณลักษณะตามเกณฑ ทส่ี ถานศึกษากําหนด

ไมผ า น หมายถงึ ผูเรยี นมเี วลาเขา รว มกิจกรรมไมครบตามเกณฑ ไมผา น การปฏบิ ัติกิจกรรม

หรือมีผลงาน/ชิ้นงาน/คุณลักษณะไมเปนไปตามเกณฑทส่ี ถานศึกษากําหนด

44

2.2 กจิ กรรมชุมนมุ /ชมรม

กจิ กรรมชุมนุม / ชมรม

การจดั กจิ กรรมชุมนุม ชมรม

วตั ถุประสงค์ของกจิ กรรมชุมนุม ชมรม

สมรรถนะสําคญั คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์
5 ประการ 8 ประการ

กิจกรรมที่จดั ตาม กิจกรรม กิจกรรมท่ีจดั เสริม
ความสนใจของ ชุมนมุ หลกั สูตร
ชมรม
ผเู้ รียน สถานศึกษาในดา้ น
ความรู้และทกั ษะ
กิจกรรมที่จดั ได้ ปฏิบตั ิของผเู้ รียน
ท้งั ในและนอก
สถานศึกษา กิจกรรมท่ีจดั ได้
ท้งั ในและนอก

เวลาเรียน

กจิ กรรมชมุ นมุ ชมรม เปนกจิ กรรมท่ผี เู รียนรวมกลมุ กันจัดขน้ึ ตามความสมคั รใจ ความถนัด และความ
สนใจของผเู รยี น เพอ่ื เติมเตม็ ความรู ความชํานาญ ประสบการณ ทักษะ เจตคตเิ พือ่ พฒั นาตนเองตามศักยภาพ

45

หลกั การ
กิจกรรมชุมชุม ชมรม มหี ลักการทีส่ ําคัญดังน้ี
1.เปน กิจกรรมที่เกิดจากการสรา งสรรคแ ละออกแบบกจิ กรรมของผูเรยี นตามความสมคั รใจ
2.เปน กิจกรรมที่ผเู รยี นรวมกันทํางานเปนทีม ชวยกนั คิด ชว ยกนั ทํา แกป ญ หา
3.เปนกจิ กรรมทีส่ ง เสริมและพฒั นาศักยภาพของผเู รียน
4.เปนกิจกรรมท่เี หมาะสมกบั วัยและวุฒิภาวะของผูเรยี น รวมทั้งบรบิ ทของสถานศึกษาและทองถ่นิ

วตั ถุประสงค
1.เพอื่ ใหผเู รียนไดปฏิบัติกจิ กรรมตามความสนใจ ความถนัด และความตองการของตน
2.เพ่อื ใหผ เู รียนไดพัฒนาความรู ความสามารถดา นการคิดวิเคราะห สงั เคราะหใหเ กิดประสบการณ

ทางดา นวิชาการและวชิ าชีพตามศกั ยภาพ
3.เพอื่ สง เสริมใหผ เู รียนใชเวลาใหเ กิดประโยชนตอตนเองและสว นรวม
4.เพ่อื ใหผ ูเ รียนทํางานรวมกับผูอื่นไดต ามวถิ ปี ระชาธิปไตย

ขอบขา ย
กจิ กรรมชุมชมุ ชมรม มีขอบขายดงั น้ี
1.เปนกจิ กรรมจดั ตามสมคั รใจ ความถนัด และความสนใจของผูเรียน
2.เปน กิจกรรมทจ่ี ัดเสริมหลกั สูตรสถานศกึ ษาในดานความรแู ละทกั ษะปฏบิ ตั ิ ของผูเรียน
3.สามารถจดั ไดทง้ั ในและนอกสถานศึกษา ทง้ั ในเวลาและนอกเวลาเรียน

แนวการจดั กจิ กรรมชุมนุม ชมรม
การจัดกจิ กรรมชุมนมุ ชมรมของโรงเรยี นวชั รวิทยา ไดด ําเนินการ ดงั น้ี
1.ใหผ เู รยี นสามารถเลอื กปฏิบตั กิ จิ กรรมไดหลากหลายทั้งรูปแบบภายในหรอื ภายนอกหองเรยี น และ

ระยะเวลาการจัดกิจกรรม เชน กจิ กรรมระยะเวลา 1 ภาคเรียน กจิ กรรมระยะเวลา 1 ปการศกึ ษา และ
กจิ กรรมระยะเวลามากวา 1 ปการศึกษา

2. สาํ รวจความสนใจของผเู รียนในการสมัครเปน สมาชกิ ชุมนมุ /ชมรม
3. ครจู ัดต้งั ชุมนมุ เพ่อื ใหน ักเรียนเลอื กสมคั รเขา เปนสมาชกิ ตามความถนัด และความสนใจ

4. ใหผ ูเรยี นรวมกลมุ กันจัดต้งั ชมรม และเชญิ ครรู วมเปน ที่ปรกึ ษา โดยรวมกันดําเนนิ กิจกรรม ชมรม
ตามระเบยี บปฏบิ ัติทีส่ ถานศึกษากาํ หนด

5.ถอดประสบการณแลกเปล่ียนเรยี นรูและเผยแพรกิจกรรม
6.ครูท่ีปรกึ ษากจิ กรรมประเมินตามหลกั เกณฑการประเมินผล

46

เง่ือนไข

1.การจัดต้งั กิจกรรมชมุ นมุ ชมรม ในแตละระดับชั้น สถานศกึ ษาจดั ใหเ ปน ไปตามโครงสรา งของ
หลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขนั้ พน้ื ฐาน พุทธศกั ราช.2551

2.สมาชกิ ของชมุ นมุ ชมรม ตองเขารว มกจิ กรรม และมผี ลงาน/ช้นิ งาน/คณุ ลักษณะตามทสี่ ถานศึกษา
กําหนด

3.สถานศกึ ษามีระบบการกํากับติดตาม และประเมินผลการดําเนนิ งานของชุมนุม ชมรมอยา งตอ เนื่อง

การประเมนิ ผล

การประเมนิ ผลกิจกรรม เปน กระบวนการทดสอบความสามารถและพัฒนาการดา นตางๆ
ซ่ึงนอกจากพิจารณาความรตู ามทฤษฎแี ละยังตองพิจารณาดานความประพฤติ พฤติกรรมการเขา รว มกิจกรรม
ทเ่ี นนทักษะและการปฏิบัตติ างๆ ดวยวิธกี ารประเมินท่หี ลากหลายและการประเมินตามสภาพจรงิ โดยกาํ หนด
เกณฑการประเมิน “ผา น” และ “ไมผา น”

ผาน หมายถึง ผเู รียนมเี วลาเขารวมกิจกรรมครบตามเกณฑ ปฏิบตั กิ จิ กรรม และมี
ผลงาน/ชน้ิ งาน/คุณลกั ษณะตามเกณฑท ส่ี ถานศกึ ษากําหนด

ไมผ า น หมายถึง ผูเ รียนมเี วลาเขา รว มกจิ กรรมไมครบตามเกณฑ ไมผ าน การปฏบิ ัติกิจกรรม
หรือมีผลงาน/ชนิ้ งาน/คณุ ลักษณะ เปน ไปตามเกณฑท ี่สถานศกึ ษากําหนด

47

ในปก ารศึกษา 2562 งานกิจกรรมพฒั นาผูเรยี นโรงเรยี นวัชรวิทยา มีจํานวนกจิ กรรมชมุ นุม ชมรมตาม
ความสมัครใจ ความถนัด และความสนใจของผเู รยี น รวมท้ังสน้ิ จาํ นวน 69 ชุมนุม/ชมรม โดยมีรายชือ่ ชุมนุม
ชมรม และรายช่ือครูท่ปี รกึ ษา ดังน้ี

รายชือ่ ชุมนมุ /ชมรมสงเสริมวชิ าการ ปการศกึ ษา 2562

ที่ รายช่ือชุมนุม/ชมรม รายช่ือครูท่ปี รกึ ษาชุมนุม/ชมรม
กลมุ สาระการเรียนรูภาษาไทย
1 ความถนัดทางภาษาไทย (ม.6) นายปฏญิ ญากร กําเนดิ
2 หองสมดุ (ม.3/6)
3 เฮฮาภาษาไทย (ม.ตน) นางธนิษฐา อนิ ทะสี, นางนฤมล ใจกลา
4 เกมคําคม น.ส.ศศธิ ร ตระกลู พานชิ ย, น.ส.นนั ทดิ า ฉัตรทอง
นางสาวบรรณรกั ษ ทอ นทอง
5 ความถนดั ทางสงั คมศกึ ษา (ม.6)
6 โลกสังคม (ม.ปลาย) กลมุ สาระการเรียนรูสงั คมศกึ ษาฯ
7 สภานักเรยี น นางนสิ รา วงษบญุ มาก, นายศภุ จิต จนั ทรี
8 มารยาทไทย (ม.ตน ) นางเกษณี สทุ ธศิ าล
9 นกั ศกึ ษาวชิ าทหาร ชน้ั ป 1 นายภีมพล เหมภูมิ
10 ธนาคารโรงเรียน นางสาวพณิ ญารัตน ทองเหลือง
นายพรชัย โพธ์ิมาก
11 คาํ ศัพทน า รู นางนงนชุ นอยเกิด
12 ความถนดั ทางภาษาอังกฤษ (ม.6)
13 Thai Cooking Club (ม.ตน ) กลมุ สาระการเรียนรภู าษาตางประเทศ
14 การพัฒนาทักษะภาษาองั กฤษ นางสาวนันทวญั ใยยวง
15 English Trip นางชลธิชา ตรงสกลุ
16 อ.ย.นอ ย (ม.ปลาย) นางสมทรง พันธศ รี
17 Speak English นางชนิศา จริ ะเดชประไพ
18 ความถนดั วชิ าชีพครู (ม.6) นางสาวอษุ ณี สรอ ยเพช็ ร
19 Crossword and Activities นางสาวญาดา สงฆวฒั นะ
นางปานจันทร ภูวิชิต
20 คณติ พชิ ติ มหาลัย (ม.ปลาย) นายมน่ั ชยั ไมห อม
21 โครงงานคณติ ศาสตร นายพงศธร เชียงสีทอง
22 GSP
กลุมสาระการเรยี นรูค ณิตศาสตร
นายชวลติ เรือนจรัสศรี
นางตองจิตต ทัศนแจมสขุ
นางนนั ชลี ทรัพยป ระเสรฐิ ,นางศลิ าพร รามันพงษ

ท่ี รายชอื่ ชุมนุม/ชมรม 48

23 อัจฉริยภาพทางคณติ ศาสตร รายช่ือครูท่ปี รึกษาชุมนมุ /ชมรม
กลมุ สาระการเรยี นรูค ณติ ศาสตร
24 สนุกคดิ กับคณติ นายชเู กียรติ สุยะลังกา

25 นักศึกษาวชิ าทหาร ชัน้ ปท ี่ 3 นางภคั จิรา กิตติสิรบิ ัณฑิต
26 ปรับพ้นื ฐานคณิตศาสตร (ม.1)
27 ความถนดั ทางคณติ ศาสตร (ม.6) นายแสงทอง นอยเกิด
28 A-math นางสุรชา บุรษุ ศร,ี นางสาวอษุ า บัวบาน
นางสาวภัทราวดี เพม่ิ ประยรู
29 วิทยาศาสตร (ม.1, ม.2) นายเจริญ พลิ ึก
30 สนุกกบั วทิ ยาศาสตร
31 สนกุ กับวิทยาศาสตร (ม.ปลาย) กลุม สาระการเรยี นรูว ิทยาศาสตร
32 นักบนิ นอย นางสุวรรณา ปอ มใย
33 นกั ประดิษฐนอย นางอรษา อภริ มยว ิไลชยั
34 ของเลน วิทยศาสตร นางศรวี ิไล บญุ ญอนันตศริ ิ,นางวัลลภา อินหลวง
35 ตอบปญ หาวิทย (ม.ตน) นายสุระศักดิ์ ยอดหงษ
36 วทิ ยค ิดสนุก นายชาตรี ศรมี ว งวงค
37 ดาราศาสตร นางตวงรัตน อนอนิ
38 Chemistry for fun นางเกศินี พงษพนั ธุ
39 ความถนัดทางเคมี (ม.ปลาย) นางนภิ าวดี นว มอินทร
40 คนประดิษฐ นางดวงดาว บดีรัฐ
41 ชีววิทยาพาเพลิน (ม.ปลาย) นางนิรดา ราชบุรี
นางสาวมาลยั ฟองน้วิ ,นางสาวกนกเรขา รกั ษชนม
42 ชางกลึงไม นางสุวิมล กาแกว
43 นักศึกษาวิชาทหาร ชน้ั ปที่ 2 นายธรี วทิ ย เนยี มโภคะ

44 IT กลมุ สาระการเรียนรสู ขุ ศึกษาฯ
45 ไฟฟา พาสนุก นายพิศาล คชฤทธ์ิ
46 เลา เรอื่ งจากภาพ นายภูวดล ยิม้ ประดิษฐ
47 เกษตรไทย
48 Elretric กลุมสาระการเรยี นรกู ารงานอาชีพฯ
49 สมุนไพรพอเพยี ง ม.ตน นายสุรศกั ด์ิ โพธบิ์ ัลลงั ก
นายสัญญา อนุ พานิชย
นางจิราพร ชยั แสงแกว , นางศรสี กลุ วิบูลยว งศรี
นายศักดิ์ศริ ิ ธรรมบตุ ร
นายประยรู จิระเดชประไพ
นางเรณู โพธจิ์ นั ทร

49

รายชื่อชุมนมุ /ชมรมสงเสริมนันทนาการ ปการศกึ ษา 2562

ท่ี รายชือ่ ชุมนุม/ชมรม รายช่อื ครทู ่ีปรกึ ษาชุมนมุ /ชมรม
กลมุ สาระการเรียนรูภาษาไทย
1 ประดดิ ประดอย นางปย ภัทร พวงกลิน่ , นางพรทิพย มัน่ ทรพั ย
2 รกั สุขภาพ
3 บําเพ็ญประโยชน นางสุวารี ยอดศรี
4 งานดอกไม นางพรทิพย นลิ าภรณ
นายพลวฒั น, น.ส.วิภารตั น, นางกานตรวี
5 ศิลปะการถายภาพดวยโทรศัพท
6 มัคคเุ ทศกนอย กลุมสาระการเรยี นรภู าษาตา งประเทศ
นายชชู าติ โดรณ
7 กฬี ามหาสนุก นางสาวกาญจนา สายทอง
8 ขยับกายสบายชวี ี
กลุมสาระการเรียนรูสขุ ศกึ ษาฯ
9 เดนิ เพอ่ื ชวี ิต นายสรุ เดช อนิ จันทร
10 ดนตรไี ทย นางเพลินพิศ ศริ ฤิ ทยั วัฒนา
11 จิตรกรรม
12 โจงแดง กลมุ สาระการเรียนรศู ลิ ปศึกษา
นายสุดใจ จารุจิตร
13 งานประดิษฐ นายไพโรจน ยงิ่ คดิ
14 กศุ ลจิต นางสาวณฎั ธยาน ภุมมา
15 ชางคิดชางทาํ น.ส.พรพสั นันท พมุ เจรญิ , นายสรุ พงษ กลํ่าบตุ ร
16 Photoshop
17 เด็กสรา งงาน กลมุ สาระการเรยี นรูการงานอาชีพฯ
นางสาวสมติ านนั ต สขุ มาก
18 Y.C. (ม.ตน, ม.ปลาย) นางสาวนิตยา อดิเรก
19 หารายไดระหวางเรียน นางอมั พรภัสร สุพชรวงศ
นางอัมพรภัสร สพุ ชรวงศ
20 เชิดสงิ โต นายปรญิ ญา วิชัย

กิจกรรมพัฒนาผูเรยี น(งานแนะแนว)
นางเพลินใจ ประสารศรี
นางมาลนิ ี อนิ จันทร

ครจู างสอน
นางสาวสตุ าภัทร กระสานติ์คีรี