Pendidikan Seni Visual Tingkatan 1 KSSMPK KS

pendidikan






seni visual




















PENULIS

Rozaiman Mohd Noor
Mohammed Faizal Abd Wahid




EDITOR

Norazhar Razali




PEREKA BENTUK

Siti Rohayu Harun




ILUSTRATOR

Mohd Nazim Udin







2016

No. Siri Buku: 0044 PENGHARGAAN

Penerbitan buku ini melibatkan kerjasama
KPM2016 ISBN 978-967-0520-63-6 banyak pihak. Sekalung penghargaan dan
Cetakan Pertama 2016 terima kasih ditujukan kepada semua pihak
© Kementerian Pendidikan Malaysia yang terlibat:
• Jawatankuasa Penambahbaikan
Hak Cipta Terpelihara. Mana-mana bahan Pruf Muka Surat, Bahagian Buku Teks,
dalam buku ini tidak dibenarkan diterbitkan Kementerian Pendidikan Malaysia.
semula, disimpan dalam cara yang boleh
dipergunakan lagi, ataupun dipindahkan • Jawatankuasa Penyemakan
dalam sebarang bentuk atau cara, Pembetulan Pruf Muka Surat,
baik dengan cara elektronik, mekanik, Bahagian Buku Teks,
penggambaran semula mahupun dengan Kementerian Pendidikan Malaysia.
cara perakaman tanpa kebenaran terlebih
dahulu daripada Ketua Pengarah Pelajaran • Jawatankuasa Penyemakan Naskhah
Malaysia, Kementerian Pendidikan Malaysia. Sedia Kamera, Bahagian Buku Teks,
Perundingan tertakluk kepada perkiraan Kementerian Pendidikan Malaysia.
royalti atau honorarium.
• Pegawai-pegawai Bahagian Buku Teks
Diterbitkan untuk Kementerian Pendidikan dan Bahagian Pembangunan Kurikulum,
Malaysia oleh: Kementerian Pendidikan Malaysia.
Aras Mega (M) Sdn. Bhd. (164242-W) • Jawatankuasa Peningkatan Mutu,
No. 18 & 20, Jalan Damai 2, Aras Mega (M) Sdn. Bhd.
Taman Desa Damai, Sg Merab,
43000 Kajang, Selangor Darul Ehsan. • Sekolah Seni Malaysia Johor.
No. Telefon: 03-89258975
No. Faksimile: 03-89258985 Semua pihak yang terlibat secara
Laman Web: www.arasmega.com langsung dalam usaha menjayakan penerbitan
buku ini.
Reka Letak dan Atur Huruf:
Aras Mega (M) Sdn. Bhd.
Muka Taip Teks: Azim
Saiz Muka Taip Teks: 13 poin

Dicetak oleh:
Arif Corporation Sdn. Bhd.,
No. 42, Jalan Pengasah 15/13,
Seksyen 15, 40200 Shah Alam,
Selangor Darul Ehsan.

KANDUNGAN






Pendahuluan v
Pengenalan 1




Modul 1 Unsur Seni




Unit 1



Garisan 4 - 12


Unit 2


Rupa 13 - 22


Unit 3


Bentuk 23 - 31


Unit 4


Jalinan 32 - 41


Unit 5


Warna 42 - 51


Unit 6


Ruang 52 - 61










iii

Prinsip Rekaan Modul 2





Unit 1


64 - 71 Harmoni


Unit 2


72 - 79 Kontra


Unit 3


80 - 87 Penegasan


Unit 4


88 - 95 Kepelbagaian


Unit 5



96 - 103 Imbangan

Unit 6



104 - 111 Kesatuan


Unit 7


112 - 119 Irama dan Pergerakan


Glosari 120
Senarai Rujukan 122





iv

PENDAHULUAN





Pendidikan Seni Visual Pendidikan Khas Tingkatan 1 merupakan buku teks
yang dihasilkan berdasarkan keperluan Kurikulum Standard Sekolah Menengah
Pendidikan Khas (KSSMPK) dan Dokumen Standard Kurikulum dan Pentaksiran
Pendidikan Seni Visual Tingkatan 1 yang disediakan oleh Bahagian Pembangunan
Kurikulum, Kementerian Pendidikan Malaysia.

Kandungan buku teks ini meliputi dua modul, iaitu Modul 1: Unsur Seni dan
Modul 2: Prinsip Rekaan. Modul 1: Unsur Seni mengandungi enam unit, iaitu
Garisan, Rupa, Bentuk, Jalinan, Warna dan Ruang. Manakala Modul 2: Prinsip
Rekaan mengandungi tujuh unit, iaitu Harmoni, Kontra, Penegasan, Kepelbagaian,
Imbangan, Kesatuan serta Irama dan Pergerakan.
Bagi memastikan matlamat dan objektif KSSMPK bagi mata pelajaran
Pendidikan Seni Visual tercapai, elemen merentas kurikulum yang sedia
ada ditambah dengan elemen Sains dan Teknologi, Kreativiti dan Inovasi,
Keusahawanan, Teknologi Maklumat dan Komunikasi (TMK), serta Kemahiran
Berfikir Aras Tinggi (KBAT). Selain itu, nilai murni dan sikap positif, serta
budaya kerja yang baik turut diterapkan.
Strategi pengajaran dan pembelajaran dalam KSSMPK bagi mata
pelajaran Pendidikan Seni Visual mengutamakan pembelajaran secara
inkuiri yang berasaskan projek. Murid didedahkan dengan aktiviti
eksperimentasi media dan teknik bagi pengukuhan pemahaman
khususnya terhadap aspek bahasa seni visual. Di samping itu,
pengetahuan seni visual yang dipelajari disesuaikan dan diaplikasi
dalam kehidupan, masyarakat dan alam sekitar.
Buku teks ini disediakan sebagai panduan murid. Guru boleh
mengubah suai atau membina modul yang bersesuaian mengikut
keperluan murid. Langkah-langkah penghasilan karya dipaparkan
secara terperinci supaya mudah dirujuk dan digunakan oleh murid
dan guru.

Semoga penghasilan buku teks ini memberikan nafas baharu
kepada murid berkeperluan pendidikan khas. Murid akan dapat
mempraktikkan pengetahuan dan kemahiran bagi melengkapkan ilmu
untuk berdikari dan berjaya dalam kehidupan. Melalui pembelajaran
yang berterusan, diharapkan murid berkeperluan pendidikan khas dapat
melengkapkan pengetahuan asas yang berguna bagi memantapkan
kemahiran dalam diri mereka.







v

PENERANGAN IKON











Menunjukkan permulaan modul Menunjukkan permulaan unit



Asas
Keusahawanan

Murid melakukan aktiviti Memacu idea kreatif dan
pembelajaran inovatif untuk dipasarkan




PERHATIAN !
INFO
Memberikan perhatian kepada Memuatkan maklumat
murid terhadap aspek kebersihan tambahan
dan keselamatan







Memberikan panduan kepada
Mengemukakan soalan yang guru untuk melaksanakan
dapat mencetuskan kemahiran aktiviti atau mencadangkan
berfikir aras tinggi aktiviti tambahan lain yang
boleh dilaksanakan oleh murid


Sila Imbas:
Sila Imbas:




Layari laman sesawang
Memberikan maklumat dalam www.arasmega.com/qr-apps
bentuk QR Code yang boleh diimbas untuk memuat turun aplikasi
menggunakan aplikasi khas di pengimbas Quick Response
dalam telefon pintar atau tablet (QR) Code








vi



Layari laman sesawang
www.arasmega.com
untuk mendapatkan
aplikasi dan memuat
turun Augmented
Reality (AR).

PENGENALAN






































BAHASA SENI VISUAL

Bahasa Seni Visual terdiri daripada dua bahagian iaitu
Unsur Seni dan Prinsip Rekaan. Unsur Seni terbahagi
kepada enam iaitu Garisan, Rupa, Bentuk, Jalinan, Warna
dan Ruang. Prinsip Rekaan pula terbahagi kepada tujuh iaitu
Harmoni, Kontra, Penegasan, Kepelbagaian, Imbangan,
Kesatuan serta Irama dan Pergerakan.



























1

MODUL 1

















Garisan merupakan
cantuman siri titik.













Rupa ialah pertemuan
antara titik mula dengan
titik akhir.














Standard Kandungan



1.1 Pemahaman terhadap garisan.
1.2 Pemahaman terhadap rupa.
1.3 Pemahaman terhadap bentuk.
1.4 Pemahaman terhadap jalinan. Bentuk mempunyai jisim
dan isi padu. Bentuk
1.5 Pemahaman terhadap warna. mempunyai lebih daripada
1.6 Pemahaman terhadap ruang. satu permukaan.




2

Jalinan ialah sifat atau
keadaan sesuatu
permukaan.
















Warna terhasil daripada
tindakan cahaya ke atas
sesuatu permukaan.















Ruang ialah jarak antara
dua objek yang wujud
di sekeliling kita.








Sila Imbas:
Sila Imbas:
Layari laman sesawang http://arasmega.com/
qr-link/pendidikan-seni-visual-unsur-seni/ untuk
menonton video Pendidikan Seni Visual (Unsur
Seni). (Dicapai pada 3 Oktober 2016)



3

STANDARD PEMBELAJARAN Unit 1
Murid berupaya:
1.1.1 Mengenal jenis garisan.
1.1.2 Menyatakan garisan
pada:
Garisan merupakan cantuman siri titik. Garisan
i. Alam semula jadi
ii. Objek buatan terdapat pada alam semula jadi, objek buatan
manusia manusia dan karya seni visual. Garisan boleh
iii. Karya seni dihasilkan dengan menggunakan alat, media
1.1.3 Menerangkan fungsi atau bahan tertentu di atas sesuatu permukaan.
garisan.
1.1.4 Mengklasifikasikan jenis
garisan.
1.1.5 Memanipulasikan alat, Jenis-jenis Garisan
bahan, proses dan
teknik dalam aktiviti
penghasilan karya. Garisan tebal
1.1.6 Mengaplikasikan garisan Garisan
dalam penghasilan
karya. Garisan nipis putus-putus
1.1.7 Mempamerkan hasil
karya.






INFO


Garisan dapat Jenis-jenis
dihasilkan garisan
menggunakan
media seperti
INFO
pensel, pen, pen
penanda, krayon, Garisan beralun Garisan berlingkar
dakwat, cat air, cat
poster, arang dan
lain-lain lagi. Media
yang berlainan
akan menghasilkan
kesan garisan yang
berbeza-beza.
Garisan berpancar Garisan menegak











4 • Guru mengenalkan jenis-jenis garisan.
1.1.1

Garisan boleh terdapat pada alam semula jadi, objek buatan
manusia dan karya seni.









Contoh garisan
pada alam
semula jadi


















Contoh garisan
pada objek
buatan manusia


















Contoh garisan
pada karya seni














• Guru menyatakan garisan pada alam semula jadi, objek buatan manusia dan 5
1.1.2 karya seni.

Fungsi garisan























Garisan mewujudkan ilusi Garisan mewujudkan rupa
dan corak






















Garisan menimbulkan kesan Garisan menimbulkan ton
pergerakan bentuk dan jalinan



Sila Imbas:







Layari laman sesawang http://arasmega.
com/qr-link/cara-cara-melukis-garisan/
untuk menonton video Cara-cara
Melukis Garisan (Pendidikan Seni).
(Dicapai pada 3 Oktober 2016)

Garisan menimbulkan bentuk


6 1.1.3 • Guru menerangkan fungsi garisan.
1.1.4 • Guru mengklasifikasikan jenis garisan.

Aplikasi Seni
PERHATIAN !



Alat dan Bahan: PERHATIAN !

1. Kertas lukisan 4. Krayon Jaga kebersihan dan
2. Pensel warna 5. Pensel keselamatan semasa
menjalankan aktiviti.
3. Pen penanda






1 2 3














Lakarkan garisan beralun Lakarkan garisan lurus Lakarkan garisan
dengan menggunakan dengan menggunakan berlingkar dengan
pen penanda. pensel warna. menggunakan krayon.



4














Lengkapkan lukisan
dengan pelbagai garisan.




Dekorasi Dinding




• Guru membimbing murid memanipulasikan alat, bahan, proses dan teknik dalam aktiviti 7
1.1.5 penghasilan karya.

Aplikasi Seni





1
Alat dan Bahan:

1. Kertas lukisan
2. Pen

3. Pensel
4. Reben

5. Gam Sediakan alat dan bahan.
6. Gunting

7. Penebuk lubang
2





INFO


INFO
Garisan dapat
dilihat dalam hasil
karya seperti doodle. Lakarkan doodle di atas
Doodle merupakan kertas lukisan
salah satu seni menggunakan pensel.
yang dilakukan
secara spontan
menggunakan
garisan.
3

PERHATIAN !


PERHATIAN !


Jaga kebersihan dan
keselamatan semasa
menjalankan aktiviti. Lakarkan semula dengan
menggunakan pen.







8 • Guru membimbing murid mengaplikasikan garisan dalam penghasilan karya.
1.1.6

4 7












Lipatkan kertas lukisan dan Tebukkan lubang pada
gamkannya. kertas lukisan.




5 8












Lipatkan bahagian Masukkan reben pada
bawah kertas lukisan. bahagian lubang.





6












Gamkan bahagian kertas
lukisan yang dilipat.





Beg Kertas Doodle




9

Hasil KaryaHasil Karya






Pamerkan hasil
1. Pamerkan hasil
1.
karya kamu kepada
karya kamu kepada
rakan-rakan di
rakan-rakan di
hadapan kelas.
hadapan kelas.

Minta pendapat
2.
2. Minta pendapat
rakan-rakan
rakan-rakan
berkenaan hasil
berkenaan hasil
karya kamu itu.
karya kamu itu.









RUMUSAN

Garisan wujud di persekitaran kita. Tanpa garisan, rupa dan bentuk tidak dapat
dihasilkan. Garisan merupakan unsur seni yang sangat penting dan berkait
rapat dengan kehidupan kita sehari-hari. Dalam penghasilan karya, garisan
sangat penting bagi mewujudkan pergerakan, menimbulkan kesan ton dan
memberikan kesan yang sempurna.


Asas
Keusahawanan

Selain beg kertas, teknik doodle boleh
diaplikasi pada hasil karya seperti
kasut, penanda buku, kole dan Bagaimanakah
sebagainya. Kumpulkan seberapa garisan boleh
banyak hasil karya kamu untuk dijual menggambarkan
pada Hari Keusahawanan sekolah. perasaan gembira
atau sedih?











10 1.1.7 • Guru membantu murid mempamerkan hasil karya.

Latihan 1

Lukis jenis-jenis garisan dengan menggunakan dua alat yang berbeza.



Kesan Garisan
Jenis Garisan
Alat 1 Alat 2




Garisan tebal







Garisan nipis







Garisan putus-putus







Garisan beralun







Garisan berlingkar







Garisan berpancar







Garisan menegak







• Guru perlu membuat salinan halaman ini sebelum menjalankan aktiviti. 11

Latihan 2

Bulatkan jawapan yang betul.

1. Nyatakan jenis garisan pada gambar di bawah.



Mengapakah
garisan menjadi
unsur asas dalam
seni lukis?



A. Garisan berpancar
B. Garisan berlingkar
C. Garisan melintang
D. Garisan tebal




2. Pilih garisan berlingkar pada objek buatan manusia di bawah.
A. B.


















3. Pilih gambar yang menunjukkan garisan beralun pada alam semula jadi?

A. B.




















12 • Guru perlu membuat salinan halaman ini sebelum menjalankan aktiviti.

STANDARD PEMBELAJARAN Unit 2
Murid berupaya:
1.2.1 Mengenal jenis rupa
organik dan rupa
geometri.
Rupa ialah hasil pertemuan titik hujung dengan
1.2.2 Mengenal rupa positif
dan rupa negatif. titik mula yang boleh dihasilkan daripada garisan
1.2.3 Menyatakan rupa dan warna.
pada:
i. Alam semula jadi
ii. Objek buatan Jenis-jenis Rupa
manusia
iii. Karya seni
Rupa terbahagi kepada dua iaitu rupa organik dan
1.2.4 Menerangkan fungsi
rupa menghasilkan: rupa geometri.
i. Muka taip
ii. Simbol JENIS-JENIS RUPA
iii. Corak
1.2.5 Memanipulasikan alat,
bahan, proses dan RUPA ORGANIK RUPA GEOMETRI
teknik dalam aktiviti
penghasilan karya.
Rupa bebas yang Rupa yang bersudut
1.2.6 Mengaplikasikan rupa
dalam penghasilan tidak bersudut seperti seperti segi tiga, segi
karya. rupa daun, buah dan empat, oktagon dan
1.2.7 Mempamerkan hasil batu. bulat.
karya.








INFO


INFO
Rupa boleh diolah
menjadi lambang
atau simbol kepada
sesebuah syarikat,
persatuan dan
pertubuhan. Rupa
juga boleh menjadi
jenama kepada
sesuatu barangan.








• Guru mengenalkan jenis rupa organik dan rupa geometri. 13
1.2.1

Ciri-ciri rupa organik dan rupa geometri




Tidak
mempunyai Mempunyai
sempadan sempadan






Tidak RUPA RUPA
bersudut ORGANIK Bersudut GEOMETRI



Tidak Statik
statik









Rupa boleh dilihat secara:
































RUPA POSITIF RUPA NEGATIF
Mementingkan objek Mementingkan latar belakang





14 • Guru mengenalkan rupa positif dan rupa negatif.
1.2.2

Rupa boleh terdapat pada objek alam semula jadi, objek buatan
manusia dan karya seni.









Contoh rupa
pada alam
semula jadi

















Contoh rupa
pada objek
buatan manusia



















Contoh rupa pada
karya seni













• Guru menyatakan rupa pada alam semula jadi, objek buatan manusia dan 15
1.2.3 karya seni.

Fungsi Rupa




Fungsi Rupa





Menghasilkan muka Menghasilkan Menghasilkan corak.
taip yang berbentuk lambang, simbol atau Contoh:
huruf. Contoh: logo. Contoh:






Bauhaus







Impact










12345










INFO
INFO
Seni siluet pada kek
merupakan contoh
ulangan rupa yang
dapat menghasilkan
corak. Siluet berasal
daripada nama
Menteri Kewangan
Perancis, Etienne de
Silhouette.




16 1.2.4 • Guru menerangkan fungsi rupa yang menghasilkan muka taip, simbol dan corak.

Aplikasi Seni

PERHATIAN !


Alat dan Bahan:
PERHATIAN !
1. Gambar foto 5. Berus lukisan
2. Kertas lukisan 6. Palet Jaga kebersihan dan
keselamatan semasa
3. Gunting 7. Air menjalankan aktiviti.
4. Cat poster 8. Gam







1 2 3













Sediakan alat dan Guntingkan gambar Terbalikkan gambar
bahan. foto mengikut bentuk foto dan warnakannya
wajah. dengan cat poster.
Biarkan sehingga
kering.

4





Mengapakah
logo, simbol
dan lambang
kebiasaannya
dihasilkan dengan
paduan rupa positif
Gamkan gambar foto dan negatif?
pada kertas lukisan.
Foto Siluet




• Guru membimbing murid memanipulasikan alat, bahan, proses dan teknik dalam aktiviti 17
1.2.5 penghasilan karya.

Aplikasi Seni




Alat dan Bahan:

1. Foam
2. Pensel

3. Pen
4. Gunting

5. Gam
PERHATIAN !

1 Lakarkan rupa
PERHATIAN ! pada foam.


Jaga kebersihan dan
keselamatan semasa
menjalankan aktiviti.








2 Guntingkan
lakaran rupa.

















3 Foam untuk bahagian
kepak, paruh, ekor
dan mata burung
yang telah siap
digunting.





18 1.2.6 • Guru membimbing murid mengaplikasikan rupa dalam penghasilan karya.

4 Susun dan gamkan
rupa mengikut
kreativiti.



























5 Hiaskan rupa.

































6 Pasangkan rantai kunci pada
foam yang telah ditebuk.
Rantai Kunci Burung



19

Hasil Karya







1. Pamerkan hasil
karya kamu kepada
rakan-rakan di
hadapan kelas.
2. Minta pendapat
rakan-rakan
berkenaan hasil
karya kamu itu.















RUMUSAN


Rupa banyak wujud dalam penghasilan karya terutamanya dalam bidang
komunikasi visual. Contohnya dalam penghasilan logo, simbol dan muka taip.
Rupa juga terdapat dalam objek buatan manusia, contohnya corak jubin dan
corak kain. Selain itu, rupa juga penting dalam penghasilan bentuk.




Asas INFO
Keusahawanan
Rupa geometri
INFO
Hasil karya ini boleh dijual pada menghasilkan karya
Hari Keusahawanan sekolah kamu. yang tersusun dan
Selain rantai kunci, hasil ini juga boleh kemas. Manakala,
dijadikan sebagai Fridge Magnet. rupa organik
menghasilkan
karya yang
dinamik dengan
kepelbagaian
kreativiti.





20 • Guru membantu murid mempamerkan hasil karya.
1.2.7

Latihan 1

Nyatakan sama ada rupa positif atau rupa negatif bagi gambar-gambar
di bawah.








































































• Guru perlu membuat salinan halaman ini sebelum menjalankan aktiviti. 21

Latihan 2

Lukis atau tampal gambar rupa yang bersesuaian dalam ruangan yang diberi.





Rupa Organik Rupa Geometri



1 1


















2 2

















3 3























22 • Guru perlu membuat salinan halaman ini sebelum menjalankan aktiviti.

STANDARD PEMBELAJARAN Unit 3
Murid berupaya:
1.3.1 Menjelaskan maksud
bentuk.
1.3.2 Mengklasifikasikan
jenis bentuk. Bentuk mempunyai jisim dan isi padu. Bentuk
1.3.3 Menyatakan bentuk mempunyai lebih daripada satu permukaan.
pada: Bentuk dapat dilihat daripada pelbagai sudut
i. Alam semula jadi pandangan, contohnya pada karya tiga dimensi
ii. Objek buatan
manusia dan karya dua dimensi.
iii. Karya seni
1.3.4 Menerangkan fungsi
bentuk. Jenis-jenis Bentuk
1.3.5 Memanipulasikan alat,
bahan, proses dan (a) Bentuk Konkrit
teknik dalam aktiviti
penghasilan karya. Objek sebenar bersifat tiga dimensi yang boleh
1.3.6 Mengaplikasikan disentuh, dilihat dan dirasa daripada pelbagai
bentuk dalam sudut.
penghasilan karya.
1.3.7 Mempamerkan hasil
karya.







Labu sayong Kereta
INFO
INFO
(b) Bentuk Ilusi
Arca merupakan
bentuk konkrit tiga Bentuk dapat dilihat di dalam karya dua
dimensi yang dapat dimensi contohnya catan, gambar foto, cetakan
dilihat, disentuh dan mahupun grafik. Bentuk ini boleh dilihat tetapi
dirasa oleh deria tidak boleh disentuh dari pelbagai sudut kerana
sentuhan.
bersifat rata.













Lukisan Catan



1.3.1 • Guru menjelaskan maksud bentuk. 23
1.3.2 • Guru mengklasifikasikan jenis bentuk konkrit dan bentuk ilusi.

Bentuk boleh terdapat pada alam semula jadi, objek buatan manusia dan
karya seni.









Contoh bentuk
pada alam
semula jadi
















Contoh bentuk
pada objek
buatan manusia


















Contoh bentuk
pada karya seni














24 • Guru menyatakan bentuk pada alam semula jadi, objek buatan manusia dan karya seni.
1.3.3

Menjadikan bentuk yang
Menjadikan bentuk lebih realistik
konkrit dan estetik
























Fungsi



Bentuk



























Memberi keselesaan Menggambarkan objek sebenar










1.3.4 • Guru menerangkan fungsi bentuk. 25

Aplikasi Seni


PERHATIAN !
Alat dan Bahan:


PERHATIAN !


Jaga kebersihan dan
keselamatan semasa
Kertas warna menjalankan aktiviti.
segi empat tepat Gunting Gam
(kertas tebal)



1 2 3














Lipatkan kertas warna Gamkan hujung empat Ulangi langkah 2 untuk
dan bukanya semula. kertas warna secara mendapatkan dua
selang-seli sehingga bentuk.
menjadi bentuk segi
empat sama.


4 5














Gamkan kertas warna Gamkan bentuk segi
secara menegak pada empat sama pada
bentuk segi empat sama. kertas warna yang Kiub 3D
menegak.



26 • Guru membimbing murid memanipulasikan alat, bahan, proses dan teknik dalam aktiviti
1.3.5 penghasilan karya.

Aplikasi Seni


Alat dan Bahan:










Gelung tisu Kertas warna Gunting Gam Stapler




Komponen A











1. Sediakan 2. Lipat bucu 3. Gunting bentuk 4. Buka lipatan
kertas kiri bawah segi tiga. kertas segi
bersaiz A5. ke atas. tiga.












5. Lipat bucu atas 6. Lipat sisi 7. Lipat sisi 8. Lipat
ke bawah. kanan atas kiri atas sebahagian
ke bawah. ke bawah. kertas ke atas.
PERHATIAN !


PERHATIAN !


9. Lipat bucu 10. Gulung dan 11. Gamkan Jaga kebersihan dan
bawah ke gamkan lebihan gulungan kertas keselamatan semasa
bahagian guntingan pada atap yang menjalankan aktiviti.
belakang. kertas. sudah siap.



1.3.6 • Guru membimbing murid mengaplikasikan bentuk dalam penghasilan karya. 27

Komponen B
PERHATIAN !
1 Sediakan

PERHATIAN ! gelung tisu.


Jaga kebersihan dan
keselamatan semasa
menjalankan aktiviti.


2 Tekankan
bahagian hujung
gelung tisu. Ulangi
langkah ini pada
bahagian sebelah
lagi.





4 Cantumkan
bahagian hujung
gelung tisu
dengan stapler.



3 Picitkan bahagian
hujung gelung
tisu.




















5 Gamkan
komponen A dan
komponen B. Rumah Agam



28

Hasil Karya







1. Pamerkan hasil
karya kamu kepada
rakan-rakan di
hadapan kelas.
2. Minta pendapat
rakan-rakan
berkenaan hasil
karya kamu itu.

















RUMUSAN
INFO
Bentuk penting dalam penghasilan karya kerana
melalui bentuk, imej sesuatu objek dapat ditonjolkan. Bentuk juga
boleh dibina dengan
Selain itu, unsur bentuk juga dapat menjadikan menggunakan plaster
sesebuah karya nampak lebih hidup (realistik) paris, kayu, sabun,
kerana objek dapat dilihat daripada beberapa sudut batu dan kaca.
pandangan yang berbeza. Melalui unsur bentuk
juga, sesebuah karya seni akan lebih menonjol,
menarik dan logik. Karya seni contohnya arca sangat
mementingkan unsur bentuk dalam penghasilannya.
Bincangkan
media yang boleh
digunakan untuk
menghasilkan bentuk.











• Guru membimbing murid mempamerkan hasil karya. 29
1.3.7

Latihan 1

Hasilkan bentuk ilusi daripada bentuk asas dalam gambar rajah di bawah.










































































30 • Guru perlu membuat salinan halaman ini sebelum menjalankan aktiviti.

Latihan 2

Kamu diberi peluang untuk mereka bentuk sebuah rumah idaman. Lakarkan
idea kamu itu dalam ruang yang telah disediakan.








































































• Guru perlu membuat salinan halaman ini sebelum menjalankan aktiviti. 31

STANDARD PEMBELAJARAN Unit 4
Murid berupaya:
1.4.1 Menjelaskan maksud
jalinan.
1.4.2 Mengenal jenis jalinan.
1.4.3 Mengenal sifat-sifat Jalinan ialah sifat atau keadaan sesuatu
jalinan. permukaan sama ada kasar, lembut, keras,
1.4.4 Menyatakan jalinan tajam dan sebagainya.
pada:
i. Alam semula jadi
ii. Objek buatan Jenis-jenis Jalinan
manusia
iii. Karya seni
1.4.5 Menerangkan fungsi Terdapat dua jenis jalinan iaitu:
jalinan.
1.4.6 Memanipulasikan alat, (a) Jalinan Sentuh
bahan, proses dan Jalinan sentuh merupakan jalinan yang dapat dilihat
teknik dalam aktiviti
penghasilan karya. melalui deria penglihatan dan dapat dirasa melalui
1.4.7 Mengaplikasikan jalinan deria sentuh.
dalam penghasilan
karya.
1.4.8 Mempamerkan hasil
karya.








Bakul rotan Sisik ikan
Bandingkan fungsi
jalinan pada
rama-rama dan (b) Jalinan Tampak
durian. Jalinan tampak merupakan jalinan yang dapat
dilihat melalui deria penglihatan tetapi tidak dapat
dirasa melalui deria sentuh.














Periuk kera Corak batik



32 1.4.1 • Guru menjelaskan maksud jalinan.
1.4.2 • Guru mengenalkan jenis jalinan sentuh dan jalinan tampak.

Sifat-sifat Jalinan























Lembut










Kasar







Licin




Tajam











Bagaimanakah
jalinan sentuh dapat
dipindahkan ke
permukaan dua
dimensi seperti
kertas lukisan ?



• Guru mengenalkan sifat-sifat jalinan. 33
1.4.3

Jalinan boleh terdapat pada alam semula jadi, objek buatan manusia
dan karya seni.









Contoh jalinan
pada alam
semula jadi

















Contoh jalinan
pada objek
buatan manusia

















Contoh jalinan
pada karya seni
















34 1.4.4 • Guru menyatakan jalinan pada alam semula jadi, objek buatan manusia dan karya seni.

Fungsi Jalinan
















Cengkaman

Jalinan pada tayar
kereta berfungsi
sebagai cengkaman.
Perlindungan

Jalinan pada kulit
durian berfungsi
melindungi isinya.


Penyamaran

Jalinan pada badan
sumpah-sumpah
membantunya
dalam penyamaran.

Estetik


Jalinan pada kulit rama-rama
memberi nilai estetik.























• Guru menerangkan fungsi jalinan. 35
1.4.5

Aplikasi Seni


Alat dan Bahan:


Putik kapas PERHATIAN !
Plastisin

PERHATIAN !

Gunting
Jaga kebersihan dan
keselamatan semasa
Kertas warna menjalankan aktiviti.
Penutup botol
Googly eye




1 2 3














Guntingkan kertas Susunkan kaki, ekor Letakkan plastisin pada
warna menjadi rupa dan kepala biri-biri penutup botol.
kaki, ekor dan kepala pada penutup botol.
biri-biri.

4 5














Guntingkan putik Cucukkan putik kapas
kapas. pada plastisin sehingga
Biri-biri Putik Kapas
penuh.


36 • Guru membimbing murid memanipulasikan alat, bahan, proses dan teknik dalam aktiviti
1.4.6 penghasilan karya.

Aplikasi Seni Alat dan Bahan:


1. Botol plastik
2. Benang kait
3. Tali guni

4. Pisau NT

5. Gam
6. Set wayar dan mentol




1 Sediakan alat
dan bahan.









2 Potongkan botol
plastik dan ambil
bahagian atasnya.



























3 Sapukan gam pada
keseluruhan botol.







• Guru membimbing murid mengaplikasikan jalinan dalam penghasilan karya. 37
1.4.7

4 Lilitkan benang kait pada
sebahagian botol.


































5 Ulangi langkah 4
dengan tali guni.











6 Pasangkan mentol dan
wayar pada lampu.

PERHATIAN !



PERHATIAN !


Jaga kebersihan dan
keselamatan semasa
menjalankan aktiviti.


Lampu Jalinan


38

Hasil Karya







1. Pamerkan hasil karya kamu
kepada rakan-rakan
di hadapan kelas.

2. Minta pendapat rakan-rakan
berkenaan hasil karya kamu itu.














RUMUSAN
Jalinan merupakan unsur seni yang terdapat pada alam semula jadi
mahupun objek buatan manusia. Jalinan mempunyai fungsi yang tersendiri.
Jalinan penting dalam penghasilan karya kerana melalui jalinan, sifat
sesuatu objek dapat ditonjolkan. Selain itu, melalui jalinan juga, karya akan
lebih menarik serta lebih dramatik. Jalinan tampak yang ada dalam karya
seni seperti lukisan dan cetakan dapat menjadikan sesebuah karya tampak
lebih realistik dan mempunyai nilai estetik yang tinggi.



INFO
Asas
Keusahawanan Teknik pualaman
INFO
adalah antara teknik
Bahan kitar semula dapat menghasilkan jalinan
INFO
menjimatkan kos. Bahan kitar semula tampak yang telah
yang dijadikan produk, dapat dijual wujud di Eropah
serta menambahkan pendapatan. sejak abad ke-14.













• Guru membantu murid mempamerkan hasil karya. 39
1.4.8

Latihan 1


Padankan gambar di bawah sama ada dengan jalinan sentuh atau
jalinan tampak.

Ukiran Anyaman




Kolaj Sulaman











Jalinan
Sentuh










DRINK’S NAME






Jalinan
Tampak









Option number 01


Option #02










40 • Guru perlu membuat salinan halaman ini sebelum menjalankan aktiviti.

Latihan 2


Isikan ruang kosong dengan pilihan jawapan yang diberi.



Ukiran Anyaman




Kolaj Sulaman











Jalinan
Sentuh










DRINK’S NAME






Jalinan
Tampak









Option number 01


Option #02










• Guru perlu membuat salinan halaman ini sebelum menjalankan aktiviti. 41

Unit 5



STANDARD PEMBELAJARAN
Murid berupaya:
Warna terhasil daripada tindakan cahaya ke atas
1.5.1 Menjelaskan maksud
warna. sesuatu permukaan. Warna dapat dihasilkan
1.5.2 Mengenal jenis warna: melalui bahan semula jadi atau bahan pewarna.
i. Warna asas
ii. Warna sekunder
iii. Warna tertier Roda Warna
1.5.3 Menyatakan warna pada:
i. Alam semula jadi
ii. Objek buatan
manusia
iii. Karya seni Kuning Kuning
1.5.4 Menerangkan nilai warna. hijau jingga
1.5.5 Memanipulasikan alat,
bahan, proses dan teknik
dalam aktiviti penghasilan
karya.
1.5.6 Mengaplikasikan warna Hijau Kuning Jingga
dalam penghasilan karya.
1.5.7 Mempamerkan hasil Biru hijau jingga Merah
karya.
Biru Merah





Ungu
Merah
ungu
Biru
ungu
INFO

Prisma warna
INFO
spektrum


cahaya putih merah Warna dihasilkan
jingga
kuning
hijau oleh cahaya,
biru tanpa cahaya
nila
prisma ungu warna tidak akan
wujud. Buktikan.





42 1.5.1 • Guru menjelaskan maksud warna.

Jenis-jenis Warna




Warna Asas Warna Sekunder Warna Tertier


Warna asas ialah warna Warna sekunder terhasil Warna tertier terhasil
utama yang tidak boleh daripada campuran dua daripada campuran satu
dihasilkan melalui warna asas. warna asas dengan satu
campuran warna lain. warna sekunder.




































INFO

Warna neutral
merupakan warna
yang tidak tergolong
INFO
dalam kategori
warna asas, Bagaimanakah
warna sekunder warna pada
dan warna tertier. badan haiwan
Warna neutral terdiri dapat melindungi
daripada warna diri daripada
putih dan hitam atau serangan musuh
campuran atau perangkap
kedua-duanya. kepada mangsa?



1.5.2 • Guru mengenalkan jenis warna asas, warna sekunder dan warna tertier. 43

Warna boleh terdapat pada alam semula jadi, objek buatan manusia
dan karya seni.








Contoh warna
pada alam
semula jadi


















Contoh warna
pada objek
buatan manusia


















Contoh warna
pada karya seni















44 • Guru menyatakan warna pada alam semula jadi, objek buatan manusia dan karya seni.
1.5.3