ชุด ๒ การอ่านจับใจความเพื่อหาประโยคสำคัญ

๑

สาระและมาตรฐานการเรียนรู้

สาระท่ี ๑ การอ่าน
มาตรฐาน ท ๑.๑ ใชก้ ระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิดเพือ่ นาไปใช้
ตดั สินใจแกป้ ัญหาในการชีวติ และมีนิสัยรักการอ่าน

ตัวชี้วดั ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ ๒
ท ๑.๑ ม. ๒/๒ จบั ใจความสาคญั สรุปความและอธิบายรายละเอียด
จากเรื่องท่ีอ่าน
ท ๑.๑ ม. ๒/๓ เขียนผงั ความคิดเพือ่ แสดงความเขา้ ใจในบทเรียนต่างๆ ที่อ่าน
ท ๑.๑ ม. ๒/๔ อภปิ รายแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกบั เรื่องท่ีอ่าน

จุดประสงค์การเรียนรู้
๑. นกั เรียนสามารถระบุประโยคสาคญั จากเร่ืองที่อ่านได้
๒. นกั เรียนสามารถระบุตาแหน่งของประโยคสาคญั จากเร่ืองท่ีอ่านได้
๓. นกั เรียนสามารถนาประโยคสาคญั ใชเ้ ป็นแนวคิดในการอ่านได้
๔. นกั เรียนสามารถนาประโยคสาคญั จากเร่ืองท่ีอ่านมาเขียนเรื่องได้

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอ่านจบั ใจความเพือ่ หาประโยคสาคญั ๑

๒

คาแนะนาสาหรับครู

๑. ครูใหน้ กั เรียนศึกษาคาช้ีแจงในการทาชุดฝึ กทกั ษะ ชุดท่ี ๒ เรื่อง การอ่าน
จบั ใจความเพ่อื หาประโยคสาคญั ใหเ้ ขา้ ใจ

๒. ใหน้ กั เรียนทาแบบทดสอบก่อนเรียน มีจานวน ๑๐ ขอ้ เพ่ือวดั ความรู้ก่อนเรียน
๓. ใหน้ กั เรียนศึกษาใบความรู้ก่อนทากิจกรรมในชุดฝึ กทกั ษะ
๔. ครูใชช้ ุดฝึ กทกั ษะควบคู่ไปกบั การใชแ้ ผนการจดั การเรียนรู้ เร่ือง การอ่านจบั
ใจความ รายวชิ า ท ๒๒๑๐๑ ภาษาไทยพ้นื ฐาน
๕. ครูช้ีแจงใหน้ กั เรียนรับทราบถึงบทบาทหนา้ ท่ีของตนเองในการใชช้ ุดฝึกทกั ษะ
๖. ครูสามารถจดั กิจกรรมยดื หยนุ่ หรือปรับกิจกรรมตามสถานการณ์ได้
ตามความเหมาะสม
๗. ครูใหค้ าปรึกษาแนะนา ดูแลช่วยเหลือนกั เรียนในขณะทากิจกรรม
๘. ครูใหค้ าชมเชยเพ่อื ใหก้ าลงั ใจแก่นกั เรียนเมื่อนกั เรียนปฏิบตั ิถูกตอ้ ง
๙. ครูควรเป็นตวั กระตุน้ ใหน้ กั เรียนไดเ้ รียนรู้ในบรรยากาศที่ดี
๑๐. ครูควรใหน้ กั เรียนทากิจกรรมในแต่ละชุดฝึ กทกั ษะในเวลาที่กาหนด

คาแนะนาสาหรับนักเรียน

๑. นกั เรียนควรปฏิบตั ิตามขอ้ ตกลงในการดาเนินกิจกรรมอยา่ งเคร่งครัด
๒. นกั เรียนทากิจกรรมร่วมกนั เป็นกลุ่มตามท่ีไดร้ ับมอบหมาย
๓. นกั เรียนศึกษารายละเอียดส่วนประกอบชุดฝึ กทกั ษะการอ่านจบั ใจความ
ใหล้ ะเอียดชดั เจน
๔. นกั เรียนทากิจกรรมดว้ ยความต้งั ใจ รับผดิ ชอบ ตามข้นั ตอนท่ีกาหนดเพอ่ื ใหเ้ กิด
ประสิทธิภาพในการเรียนรู้
๕. นกั เรียนควรปรึกษาหรือขอคาแนะนาเม่ือมีขอ้ สงสัย

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอ่านจบั ใจความเพอื่ หาประโยคสาคญั ๒

๓

คาแนะนาการใช้ชุดฝึ กทกั ษะ
เรื่อง การอ่านจบั ใจความเพ่ือหาประโยคสาคญั

๑. ศึกษาจุดประสงค์ และคาช้ีแจงในการทาชุดฝึกทกั ษะ
เร่ือง การอ่านจบั ใจความเพื่อหาประโยคสาคญั

๒. ทาแบบทดสอบก่อนเรียน เร่ือง การอ่านจบั ใจความเพื่อหาประโยคสาคญั
จานวน ๑๐ ขอ้

๓. ปฏิบตั ิตามข้นั ตอนในการทาชุดฝึกทกั ษะ เร่ือง การอ่านจบั ใจความเพอื่ หา
ประโยคสาคญั ทีละข้นั ตอนอยา่ งละเอียด ดงั น้ี
ศึกษาใบความรู้ เร่ือง การอ่านจบั ใจความเพ่ือหาประโยคสาคญั
ชุดฝึกทกั ษะข้นั ที่ ๑ พิจารณาประโยคสาคญั
ชุดฝึกทกั ษะข้นั ท่ี ๒ ฉนั ใช่ไหมประโยคสาคญั
ชุดฝึกทกั ษะข้นั ที่ ๓ ตาแหน่งฉนั อยไู่ หน
ชุดฝึกทกั ษะข้นั ที่ ๔ คน้ หาประโยคสาคญั
ชุดฝึกทกั ษะข้นั ที่ ๕ เรียงลาดบั ความหาประโยคสาคญั
ชุดฝึกทกั ษะข้นั ที่ ๖ แยกขอ้ ความหาประโยคสาคญั
ชุดฝึกทกั ษะข้นั ที่ ๗ รอบรู้ประโยคสาคญั
ชุดฝึกทกั ษะข้นั ท่ี ๘ อ่านเรื่องแต่งใหม่

๔. ทาแบบทดสอบหลงั เรียน เร่ือง การอ่านจบั ใจความเพอื่ หาประโยคสาคญั
จานวน ๑๐ ขอ้

๕. ตรวจสอบความถูกตอ้ งหลงั จากทากิจกรรมท้งั หมดแลว้

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอา่ นจบั ใจความเพอื่ หาประโยคสาคญั ๓

๔

แบบทดสอบก่อนเรียน
เรื่อง การอ่านจบั ใจความเพ่ือหาประโยคสาคญั

คาชี้แจง อ่านคาถามแลว้ เลือกคาตอบที่ถูกที่สุดเพยี งขอ้ เดียว แลว้ เขียนเครื่องหมาย
กากบาท (×) ลงในช่องใตต้ วั เลือกในกระดาษคาตอบที่แจกให้

การด่ืมสุราและสูบบุหรี่เป็นสิ่งไม่ดีท้งั เปลืองเงินเปลืองทองและเป็น
การทาลายชีวติ (๑) การดื่มสุราเป็นสาเหตุทาใหเ้ กิดโรคเร้ือรังมากกวา่ ๖ ชนิด (๒)
การด่ืมสุราเป็นสาเหตุอนั ดบั ๑ ของอุบตั ิเหตุจราจร ซ่ึงร้อยละ ๕๐ เกิดจากการเมา
แลว้ ขบั (๓) ส่วนการสูบบหุ ร่ีเป็นการเร่งใหเ้ สียชีวติ เร็วกวา่ ท่ีควรทาใหเ้ กิดโรคเร้ือรัง
ทุกขท์ รมาน เช่น มะเร็งปอด โรคถุงลมโป่ งพอง โรคหวั ใจ และโรคหลอดเลือด
ในสมอง (๔)

๑. จากข้อความข้างต้นส่วนใดเป็ นประโยคสาคญั
ก. หมายเลข ๑
ข. หมายเลข ๒
ค. หมายเลข ๓
ง. หมายเลข ๔

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอ่านจบั ใจความเพอื่ หาประโยคสาคญั ๔

๕

ถ่านถงั น้นั แหละคือค่าแรงละ จาไวว้ า่ คนที่ทางานไม่เคยมีใครขาดทุนหรอก
เพียงแต่จะไดผ้ ลตอบแทนเป็นอะไรหรือมากนอ้ ยเพยี งใด ค่าแรงหรือกาไรไม่ไดม้ า
สู่เราในรูปของเงินเสมอไป
๒. ประโยคสาคญั ของข้อความนีค้ ือข้อใด

ก. ถ่านถงั น้นั แหละคือค่าแรง
ข. คนท่ีทางานไม่เคยมีใครขาดทุน
ค. ผลตอบแทนที่ไดเ้ ป็นอะไรมากหรือนอ้ ย
ง. ถ่านคือค่าแรงและค่าแรงหรือกาไรไม่ไดม้ าสู่เราในรูปของเงินเสมอไป

ทุกวนั น้ีคนจานวนมากบริโภคเน้ือเป็นหลกั ซ่ึงนาพาผลร้ายมามากมาย (๑)
มนุษยเ์ ป็นสัตวท์ ่ีตอ้ งกินท้งั เน้ือและพืชผกั (๒) การกินพืชผกั จะช่วยในเร่ืองระบบ
การยอ่ ยอาหารเป็นอยา่ งดี (๓)
๓. จากข้อความข้างต้นประโยคสาคญั อยู่ในส่วนใดของย่อหน้า

ก. ตอนตน้ ของประโยค
ข. ตอนทา้ ยของประโยค
ค. ตอนกลางของประโยค
ง. ตอนตน้ และตอนทา้ ยของประโยค

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอา่ นจบั ใจความเพ่อื หาประโยคสาคญั ๕

๖

สญั ลกั ษณ์ในวรรณคดี มีความหมายถึงสิ่งใดสิ่งหน่ึง มกั จะเป็นรูปธรรมที่
เป็นเคร่ืองแทนนามธรรม เช่น ดอกไมแ้ ทนหญิงงาม น้าคา้ งมกั แทนความบริสุทธ์ิ
พระเพลิงใชแ้ ทนความร้อนแรงหรืออาจใชต้ วั ละครในเร่ืองนิยายหรือบทละครเป็น
ตวั แทนนามธรรม เช่น ทศกณั ฐเ์ ป็นตวั แทนความเลวร้ายของผมู้ ีอานาจท่ีไม่มีธรรมะ
สีดาเป็นตวั แทนหญิงที่ซ่ือตรงต่อสามี

๔. จากข้อความข้างต้นประโยคสาคญั อยู่ส่วนใดของข้อความ
ก. ตอนตน้ ของขอ้ ความ
ข. ตอนกลางของขอ้ ความ
ค. ตอนทา้ ยของขอ้ ความ
ง. ตอนตน้ และตอนทา้ ยของขอ้ ความ

ไม่วา่ คุณจะเป็นหญิงหรือชาย อายเุ ท่าใด ทางานอะไร เครียดหรือไม่
ทุกคนสามารถเป็นโรคความดนั โลหิตได้

๕. จากข้อความข้างต้นประโยคสาคญั อยู่ในส่วนใดของข้อความ
ก. ประโยคแรกของขอ้ ความ
ข. ประโยคกลางของขอ้ ความ
ค. ประโยคทา้ ยของขอ้ ความ
ง. ประโยคแรกและประโยคทา้ ยของขอ้ ความ

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอ่านจบั ใจความเพ่ือหาประโยคสาคญั ๖

๗

ศลิ ปะคือกระจกเงาส่องของชีวติ ความงามของศลิ ปะคือการฉายกลบั และ
สะทอ้ นความงามของชีวติ ...ศิลปะไม่เพยี งแต่สาแดงออกซ่ึงความงามของชีวิต
เท่าน้นั หากยงั สาแดงออกซ่ึงความชว่ั ของชีวติ อีกดว้ ยดงั น้นั ความงามของศิลปะ
จึงควรมีความหมายสองทาง คือ ทางหน่ึงเป็นสะทอ้ นความงามของชีวิต อีกทาง
คือเป็นการสะทอ้ นชีวติ ไดอ้ ยา่ งงดงาม

๖. จากข้อความข้างต้นประโยคสาคญั อยู่ตรงส่วนไหน
ก. ตอนตน้ ของขอ้ ความ
ข. ตอนกลางของขอ้ ความ
ค. ตอนทา้ ยของขอ้ ความ
ง. ตอนตน้ และตอนทา้ ยของขอ้ ความ

พระราชนิพนธบ์ ทละครของพระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั
มีหลายอยา่ งเป็นเร่ืองท่ีสนุกชวนหวั เราะกม็ ี เป็นเรื่องเศร้ากม็ ี เป็นเร่ืองที่ทาใหเ้ รา
ตอ้ งใชค้ วามคิดใคร่ครวญกม็ ี เป็นเร่ืองปลุกใจใหเ้ กิดความรักชาติกม็ ี ท่ีเป็นเรื่องของ
ประวตั ิศาสตร์และตานานกม็ ี

๗. ประโยคสาคญั ของข้อความนีอ้ ยู่ส่วนใดของประโยค
ก. ตอนตน้
ข. ตอนทา้ ย
ค. ตอนกลาง
ง. ตอนตน้ และตอนทา้ ย

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอา่ นจบั ใจความเพอื่ หาประโยคสาคญั ๗

๘

อ่านข้อความแล้วตอบคาถาม ข้อ ๘ - ๑๐

พระราชพิธีสิบสองเดือนเป็ นบทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเดจ็
พระจุลจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั มีเน้ือหาวา่ ดว้ ยพระราชพธิ ีต่าง ๆ ท่ีจดั ข้ึนท้งั ใน
สมยั โบราณและในสมยั ท่ีพระองคท์ รงพระราชนิพนธ์ ทรงอธิบายถึงพระราชพธิ ี
ต่าง ๆ ด้วยสานวนที่ไม่เคร่งครัดอย่างตารา ซ่ึงในสมยั ใหม่อาจเรียกไดว้ ่าเป็ น
หนงั สือประเภทสารคดี

พระราชพิธีสิบสองเดือนเป็นบทพระราชนิพนธ์ท่ีถือเป็ นแบบอยา่ งของ
การเขียนความเรียงและตาราอา้ งอิงท่ีสาคญั เก่ียวกบั พระราชพธิ ีของไทยจนไดร้ ับ
การยกยอ่ งจากวรรณคดีสโมสรในสมยั รัชกาลที่ ๖ ว่าเป็ น “ยอดของความเรียง
อธิบาย” นอกจากน้ีในปัจจุบนั ยงั เป็นท่ีหน่ึงในหนงั สือดี ๑๐๐ เล่ม ที่คนไทยควร
อ่านอีกดว้ ย

๘. ในย่อหน้าที่ ๑ ประโยคสาคญั คือประโยคใด
ก. พระบาทสมเดจ็ พระจุลจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ทรงอธิบายถึงพระราชพิธีต่าง ๆ
ดว้ ยสานวนที่ไม่เคร่งครัด
ข. พระราชพธิ ีสิบสองเดือนเป็นบทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเดจ็
พระจุลจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั
ค. พระราชพิธีสิบสองเดือนมีเน้ือหาวา่ ดว้ ยพระราชพิธีต่าง ๆ ท่ีจดั ข้ึน
ในสมยั โบราณ
ง. พระราชพธิ ีสิบสองเดือนอาจเรียกไดว้ า่ เป็นหนงั สือประเภทสารคดี

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอา่ นจบั ใจความเพ่อื หาประโยคสาคญั ๘

๙

๙. ประโยคสาคญั ในย่อหน้าที่ ๒ คือข้อใด
ก. พระราชพธิ ีสิบสองเดือนเป็นบทพระราชนิพนธ์ตาราอา้ งอิงท่ีสาคญั เก่ียวกบั
พระราชพธิ ีของไทย
ข. พระราชพิธีสิบสองเดือนเป็นบทพระราชนิพนธท์ ี่ถือเป็นแบบอยา่ งของ
การเขียนความเรียง
ค. ไดร้ ับการยกยอ่ งจากวรรณคดีสโมสรในสมยั รัชกาลที่ ๖ วา่ เป็นยอดของ
ความเรียงอธิบาย
ง. ในปัจจุบนั ยงั เป็นท่ีหน่ึงในหนงั สือดี ๑๐๐ เล่มที่คนไทยควรอ่าน

๑๐. จากข้อคาตอบข้อ ๘ และ ข้อ ๙ เมื่อนามารวมกนั แล้วได้เป็ นประโยคสาคญั
ว่าอย่างไร

ก. พระราชพิธีสิบสองเดือนเป็นบทพระราชนิพนธ์ของรัชกาลท่ี ๕ ถือเป็น
แบบอยา่ งของการเขียนความเรียง

ข. รัชกาลท่ี ๕ ทรงอธิบายถึงพระราชพิธีต่าง ๆ ดว้ ยสานวนที่ไม่ เคร่งครัดถือ
เป็นแบบอยา่ งของการเขียนความเรียง

ค. พระราชพิธีสิบสองเดือนอาจเรียกไดว้ า่ เป็นหนงั สือประเภทสารคดีและ
ปัจจุบนั ยงั เป็นที่หน่ึงในหนงั สือดี ๑๐๐ เล่มท่ีคนไทยควรอ่าน

ง. พระราชพิธีสิบสองเดือนเป็นบทพระราชนิพนธ์รัชกาลท่ี ๕ไดร้ ับการยกยอ่ ง
จากวรรณคดีสโมสรวา่ เป็นยอดของความเรียงอธิบาย

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอ่านจบั ใจความเพื่อหาประโยคสาคญั ๙

๑๐

กระดาษคาตอบแบบทดสอบก่อนเรียน
เร่ือง การอ่านจบั ใจความเพ่ือหาประโยคสาคญั

ขอ้ ก ข ค ง
๑
๒
๓
๔
๕
๖
๗
๘
๙
๑๐

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอา่ นจบั ใจความเพือ่ หาประโยคสาคญั ๑๐

๑๑

ใบความรู้
เร่ือง การอ่านจบั ใจความเพ่ือหาประโยคสาคญั

สารวิชาการและสารบันเทิงย่อมมีองค์ประกอบพ้ืนฐานท่ีคลา้ ยกนั ประกอบด้วย
กลุ่มประโยคและขอ้ ความ รวมกนั เป็นเร่ืองราวซ่ึงสามารถรับรู้ไดด้ ว้ ยการอ่านจบั ใจความ
หลงั จากท่ีผูอ้ ่านสามารถคน้ หาคาสาคญั ไดแ้ ลว้ ข้นั ต่อไปกต็ อ้ งคน้ หาประโยคสาคญั การรู้จกั
ประโยคสาคญั ในเร่ืองท่ีอ่านจะช่วยใหจ้ บั ใจความไดร้ วดเร็วข้ึน

ความหมายของประโยคสาคญั
บทเรียนในหนังสือเรียนและส่ือการอ่านอ่ืน ๆ ย่อมประกอบดว้ ยถอ้ ยคาที่รวมกนั

เป็นประโยคและหลายประโยครวมกนั เขา้ เป็ นเรื่องราว ประโยคต่าง ๆ เหล่าน้นั ยอ่ มจะมี
ประโยคท่ีสาคัญและประโยคท่ีไม่สาคัญ พ จน านุกรม ฉ บับ ราช บัณ ฑิต ยส ถ าน
พ.ศ. ๒๕๔๒ไดอ้ ธิบายความหมายของประโยคไวว้ ่า หมายถึง “คาพูดท่ีไดค้ วามบริบูรณ์
เช่น ประโยคบอกเล่า ประโยคปฏิเสธ ประโยคคาถาม” ส่วนคาวา่ สาคญั หมายถึง “พิเศษกวา่
ธรรมดา มีคุณค่า ควรกาหนดจดจา” ดงั น้นั เมื่อนาสองคามารวมกนั เป็น

ประโยคสาคัญ จึงหมายถึง “ประโยคพิเศษที่มีคุณค่าควรจดจา” โดยนัยแห่ง
ความหมายน้ีประโยคสาคญั ในบทเรียนหรือในสารทว่ั ไปจึงเป็ นประโยคที่มีลกั ษณะ
พิเศษกว่าประโยคอ่ืน ๆ ท่ีตอ้ งทาความเข้าใจให้ชัดเจนเพราะเป็ นประโยคหลกั ท่ีตอ้ ง
จดจา

Harris และ Hodger (๑๙๙๕) ไดอ้ ธิบายไวพ้ จนานุกรมการอ่านเขียนว่า ประโยค
คือ ถอ้ ยคาท่ีทาหนา้ ท่ีแตกต่างกนั ตามหลกั ไวยากรณ์ ไดแ้ ก่ทาหนา้ ท่ี ประธาน กริยา หรือ
อาจมีกรรมและมีส่วนขยายต่าง ๆ ของประโยค ส่วนประโยคสาคญั หมายถึงประโยคหลกั

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอา่ นจบั ใจความเพ่อื หาประโยคสาคญั ๑๑

๑๒

ท่ีมีปรากฏอยู่ในย่อหน้า (Paragraph) แต่ละย่อหน้า อาจอยู่ในตอนตน้ ตอนกลาง หรือ
ตอนทา้ ยของแต่ละยอ่ หนา้ เพ่ือประกอบการตดั สิน

ประโยคสาคญั จึงเป็ นประโยคท่ีมีความหมายบ่งบอกความหมายพิเศษซ่ึงมีประโยค
อื่น ๆ ในยอ่ หน้าเดียวกนั เป็ นส่วนขยายประโยคหลกั โดยอธิบายรายละเอียดเพ่ิมมากข้ึน
เพือ่ ความชดั เจน

ลกั ษณะของประโยคสาคญั

ประโยคสาคญั มีลกั ษณะที่ผอู้ ่านควรสังเกตไดด้ งั น้ี
๑. ประโยคหลกั ของข้อความในย่อหน้า โดยมีประโยคอ่ืน ๆ ช่วยเสริมหรืออธิบาย
ขยายความละเอียดชดั เจนมากยง่ิ ข้ึน เช่น
เอกภพหรือจกั รวาล (Universe) เป็นห้วงอวกาศท่ีเตม็ ไปดว้ ยดวงดาวมหาศาล บา้ งก็
เกาะกนั เป็ นกลุ่ม บา้ งก็อยกู่ ระจดั กระจาย นอกจากน้ันยงั มีวตั ถุทอ้ งฟ้าท่ีรู้จกั และไม่รู้จกั
มนุษยเ์ ร่ิมสนใจในเอกภพมาต้งั แต่สมยั ดึกดาบรรพม์ าจากการสังเกตการณ์เปลี่ยนแปลง
ของทอ้ งฟ้า ดวงอาทิตยแ์ ละดวงจนั ทร์ท่ีมีความเกี่ยวขอ้ งกบั การดารงชีวติ และความเป็นอยู่
จากขอ้ ความขา้ งตน้ ประโยคสาคญั คือ “เอกภพหรือจกั รวาลเป็นหว้ งอวกาศที่เตม็ ไป
ดว้ ยดวงดาวมหาศาล บา้ งกเ็ กาะกนั เป็นกลุ่ม บา้ งกอ็ ยกู่ ระจดั กระจาย”

๒. เป็ นประโยคทม่ี กั จะมคี าสาคญั ปรากฏอยู่ในประโยคน้ัน เช่น
อริสโตเติลนักปรัชญาชาวกรีกโบราณเคยเขา้ ใจว่าโลกเป็ นศูนยก์ ลางของจกั รวาล
มีดวงดาวต่าง ๆ รวมท้งั ดวงอาทิตยโ์ คจรรอบ ๆ ส่วนสวรรคอ์ ยนู่ อกอวกาศ โลกอยดู่ า้ นล่าง
น้าอยบู่ นพ้นื โลก ลมอยเู่ หนือน้าและไฟอยเู่ หนือลมอีกทีหน่ึง
จากขอ้ ความขา้ งตน้ ประโยคสาคญั คือ “อริสโตเติล นักปรัชญาชาวกรีกโบราณเคย
เขา้ ใจวา่ โลกเป็นศูนยก์ ลางของจกั รวาล” ส่วนคาสาคญั ของขอ้ ความอยใู่ นประโยคสาคญั
คืออริสโตเติล

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอ่านจบั ใจความเพือ่ หาประโยคสาคญั ๑๒

๑๓

๓. เป็ นประโยคหลักที่อาจปรากฏอยู่ข้างต้น ตอนกลางหรือตอนท้ายของย่อหน้า
อยา่ งใดอยา่ งหน่ึงข้ึนอยกู่ บั วตั ถุประสงคข์ องผเู้ ขียน ดงั ตวั อยา่ งต่อไปน้ี

ประโยคสาคญั อยู่ตอนต้นของย่อหน้า
ไรรุเป็ นชายหนุ่มที่รักธรรมชาติ ในตอนเช้าตรู่ของทุกวนั เขาจะเขา้ ป่ าเพ่ือไปชม

ธรรมชาติ ฟังเสียงนกร้อง เสียงน้าไหลจากน้าตก เสียงลมพดั ทาใหใ้ บไมไ้ หว เขาจะนงั่ ชม
ธรรมชาติอยเู่ ช่นน้นั ตลอดวนั โดยมิไดท้ างานใด ๆ เลย

ประโยคสาคญั คือ “ไรรุเป็นชายหนุ่มท่ีรักธรรมชาติ” อยตู่ อนตน้ ของยอ่ หนา้ เป็ น
ประโยคท่ีแสดงใหเ้ ห็นนิสัยของไรรุ ส่วนประโยคอื่น ๆ เป็นประโยคไม่สาคญั ที่ช่วยขยาย
ประโยคหลกั ใหช้ ดั เจน
ประโยคสาคญั อยู่ตอนกลางของย่อหน้า

ฮูนากบั บาลานเป็นพฝ่ี าแฝดอาศยั ในป่ า มีร่างกายแขง็ แรงสามารถใชห้ อกและธนูเป็น
อาวุธ บิดาของเขาเสียชีวิตต้งั แต่เขายงั เล็ก หญิงหมา้ ยมารดาของเด็กชายฝาแฝดไดเ้ ล้ียงดู
ฮูนากับบาลานด้วยความยากลาบากครอบครัวของเขามีชีวิตอยู่ได้ด้วยการอาศยั พืชผกั
ผลไมจ้ ากในป่ า ฮูนากบั บาลานมีจิตใจดีไม่เคยทาร้ายสัตว์ ดว้ ยเหตุน้ีจึงมีสัตวต์ ่าง ๆ เป็ น
เพ่ือนเล่นจานวนมาก

ประโยคสาคญั คือ “หญิงหมา้ ยมารดาของเด็กชายฝาแฝดไดเ้ ล้ียงดูฮูนากบั บาลาน
ด้วยความยากลาบาก” อยู่ตอนกลางของย่อหน้าเป็ นประโยคสาคัญท่ีมีความหมาย
ครอบคลุมเน้ือความท้งั หมดของย่อหน้าน้ี ท่ีกล่าวถึงเด็กชายฝาแฝดกาพร้าพ่ออยดู่ ว้ ยกนั
อยา่ งยากลาบากกบั มารดา

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอ่านจบั ใจความเพื่อหาประโยคสาคญั ๑๓

๑๔

ประโยคสาคญั อยู่ตอนท้ายของย่อหน้า
ณ หมู่บา้ นแห่งหน่ึงในแถบทวีปอเมริกาใตด้ ินแดนแห่งน้ีมีพืชพรรณธัญญาหาร

อุดมสมบูรณ์ ชาวบา้ นจึงมีอาหารกินตลอดปี แมพ้ วกเขาจะไม่ทางานก็มีอาหารเหลือเฟื อ
เขากินผกั และผลไมเ้ ป็นอาหาร เมื่อกินเสร็จกน็ อนพกั ผอ่ น พอต่ืนข้ึนกก็ ินอาหารวนั หน่ึง ๆ
ชาวบา้ นไม่ทาอะไรเลย นอกจากกินและนอนพกั ผอ่ นหมู่แห่งน้ีมีช่ือวา่ หมู่บา้ นคนข้ีเกียจ

ประโยคสาคญั คือ “หมู่แห่งน้ีมีชื่อว่าหมู่บา้ นคนข้ีเกียจ” อยู่ตอนทา้ ยย่อหน้าเป็ น
ประโยคสาคัญ ส รุ ป เน้ื อความของย่อหน้าน้ี ท้ ังห มดที่ แ สด งให้เห็ นว่าคนใน หมู่ บ้าน
ไม่ทางานเพราะมีอาหารอุดมสมบูรณ์ จึงไดต้ ้งั ช่ือวา่ หมู่บา้ นคนข้ีเกียจ

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอ่านจบั ใจความเพอ่ื หาประโยคสาคญั ๑๔

๑๕

ชุดฝึ กทกั ษะข้นั ท่ี ๑
พจิ ารณาประโยคสาคญั

คาชี้แจง อ่านขอ้ ความแลว้ ขีดเส้นใตต้ วั พิมพต์ วั ธรรมดาหรือตวั เอนท่ีเป็นประโยคสาคญั

๑. สถานศึกษาทุกแห่งต้องสอนให้นกั เรียนมคี ุณลกั ษณะอันพึงประสงค์เป็น
คนดีควบคู่กบั มคี วามรู้ บางโรงเรียนจึงกาหนดใหน้ กั เรียนมีสมุดบนั ทึก
ความดีคลา้ ยกบั สมุดเงินฝากธนาคารเรียกวา่ ธนาคารความดี

(นริศรา ยะอิตะ)

๒. ส่ิงที่ดีที่สุดในชีวิตของคนหนึ่งไม่ได้หมายความว่าส่ิงนนั้ จะต้องดงี าม
สาหรับทุกคนเสมอไป จงเลือกรับเอาเฉพาะส่ิงที่ดี เหมาะสมกบั ชีวติ ของเรา
มากท่ีสุด

(หนงั สือวรรณวจิ กั ษส์ มบูรณ์แบบ เล่ม ๑ : เสนีย์ วลิ าวรรณ)

๓. ตงุ หรือธง คือ อุปกรณ์ท่ีใช้ประกอบพิธีกรรมทางพระพุทธศาสนาท่ี
ผกู พนั กบั วถิ ีชีวติ ของชาวลา้ นนามาต้งั แต่ประมาณปี พ.ศ. ๑๘๓๙ เมื่อคร้ังที่
ศาสนาพทุ ธเขา้ มาเผยแพร่ในภาคเหนือ

(วารสารเทศบาลนครเชียงใหม่ ปี ที่ ๑๒ ฉบบั ท่ี ๑๓๒ เมษายน ๒๕๕๓)

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอา่ นจบั ใจความเพือ่ หาประโยคสาคญั ๑๕

๑๖

๔. วยั รุ่นมกั เขียนและใช้ภาษาในการเขียนสะกดคาไม่ถูกต้อง ใช้ภาษาผิด ๆ
กระทู้ต่าง ๆ ในอินเทอร์ เน็ต ดังน้ันวยั รุ่นควรเขียนและใช้ภาษาไทยใน
การส่ือสารผา่ นทางอินเทอร์เนต็ ใหถ้ ูกตอ้ ง

(นริศรา ยะอิตะ)
๕. ช้างไทยเป็นสัตว์ที่ฉลาด อายยุ ืนนานแขง็ แรงและสามารถฝึ กฝน เพื่อ
ช่วยในการทางานต่าง ๆ ได้ อีกท้งั ยงั ถือวา่ ชา้ งไทยเป็นสตั วค์ ู่บา้ นคู่เมือง
คู่บุญบารมีของพระมหากษตั ริยไ์ ทยโดยเฉพาะชา้ งเผอื ก

(หนงั สือการเขียน ๑ ม. ๔ - ๖ : เสนีย์ วลิ าวรรณและคณะ)

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอา่ นจบั ใจความเพ่อื หาประโยคสาคญั ๑๖

๑๗

ชุดฝึ กทกั ษะข้นั ที่ ๒
ฉันใช่ไหมประโยคสาคญั

คาชี้แจง อ่านขอ้ ความแลว้ ขีดเสน้ ใตป้ ระโยคสาคญั

๑. (๑) อารีเธอตอ้ งพยายามอีกหน่อยนะ (๒) ฉันเชื่อว่าความพยายามอยู่ไหน
ความสาเร็จอยทู่ ่ีนน่ั (๓) ปี หนา้ ถา้ เธอสอบใหม่ตอ้ งสอบไดแ้ น่ ๆ เลยนะเพราะเธอ
ดูหนงั สือท้งั ปี

(หนงั สือวรรณวจิ กั ษส์ มบูรณ์แบบ เล่ม ๑ : เสนีย์ วลิ าวรรณ)

๒. (๑) คณะรัฐมนตรีไดล้ งมติเมื่อวนั ที่ ๑๓ กรกฎาคม ๒๕๔๒ เห็นชอบให้
(๒) วนั ที่ ๒๙ กรกฎาคมของทุกปี เป็นวนั ภาษาไทยแห่งชาติ (๓) หน่วยงานต่าง ๆ
ท้งั ภาครัฐบาลโดยเฉพาะกระทรวงศึกษาธิการไดม้ ีการจดั กิจกรรมเพอื่ แสดงให้
เห็นถึงความสาคญั ของภาษาไทย

(นริศรา ยะอิตะ)

๓. (๑) ผทู้ ่ีฝึ กโยคะควรตดั ความกงั วลท้งั ทาจิตใจใหป้ ลอดโปร่งเป็นตวั ของ
(ตทนวัีลรเิศะอนรงาอ้ (ยย๒ะๆ)อศจิตนกึ ะษท) าาทได่วคง้ ทรบ่าใกหรเ้ะขบา้ ใวจนแทล่าว้ (ค๓่อ)ยทๆี่สทาคาไญั ปคทือีลยะงั นไมอ้ ่ไยดแล้ลงว้ มคือ่อทยพา ฒั นาข้ึน
อยา่ ต่ืนตระหนกตีตนไปล่วงหนา้ วา่ ทาไม่ได้

(หนงั สือโยคะเพอ่ื สุขภาพกายและใจ : ลลนา)

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอา่ นจบั ใจความเพ่อื หาประโยคสาคญั ๑๗

๑๘

๔. (๑) รุ้งกินน้าเกิดจากแสงอาทิตยส์ ะทอ้ นกบั หยาดฝนนบั ลา้ น ๆ เมด็ ในอากาศ
(๒) เราจะไม่เห็นรุ้งกินน้าตอนกลางคืนและไม่เห็นในขณะท่ีฝนตก (๓) รุ้งจึง
ปรากฏใหเ้ ราเห็นตอนที่ฟ้ากระจ่างหลงั ฝนตกหรือขณะที่มีฝนตก แดดออก
รุ้งมี ๗ สี

(หนงั สือจกั รวาลวนั เดก็ แห่งชาติ ๒๕๓๒ : กระทรวงศึกษาธิการ)

๕. (๑) คนไทยน้นั นบั ถือบา้ นเป็นสิ่งสาคญั ต่อชีวติ ต้งั แต่เกิดไปจนตาย
(๒) เพราะคนไทยน้นั ใชบ้ า้ นเป็นท่ีเกิดลูก การคลอดลูกจะกระทากนั ท่ีบา้ นโดย
หมอพ้ืนบา้ นเรียกว่าหมอตาแยเป็ นผูท้ าคลอด มิไดใ้ ชโ้ รงพยาบาลหรือสถาน
ผดุงครรภอ์ ยา่ งในปัจจุบนั น้ี และที่สุดของชีวิตเม่ือมีการตายเกิดข้ึน คนไทยกจ็ ะ
เกบ็ ศพของผตู้ ายที่เป็นสมาชิกของบา้ นไวใ้ นบา้ นก่อนที่จะทาพิธีเผา และทาพิธี
สวดซ่ึงเป็นการใกลช้ ิดกบั ผตู้ ายเป็นคร้ังสุดทา้ ย (๓) ดงั น้นั บา้ นจึงเป็นสถานที่
ที่คนไทยใชช้ ีวติ อยเู่ กือบตลอดเวลาต้งั แต่เกิดจนตาย

(วบิ ูลย์ ล้ีสุวรรณ)

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอา่ นจบั ใจความเพ่อื หาประโยคสาคญั ๑๘

๑๙

ชุดฝึ กทกั ษะข้นั ที่ ๓
ตาแหน่งฉันอยู่ไหน

คาชี้แจง อ่านขอ้ ความแลว้ ขีดเส้นใตป้ ระโยคสาคญั และบอกตาแหน่งของประโยคสาคญั
วา่ อยใู่ นตอนตน้ ตอนกลางหรือตอนทา้ ยของขอ้ ความ

๑. (๑) เราเกิดบนผนื แผน่ ดินไทยดว้ ยกนั (๒) จงรักกนั ดีกวา่ เพราะชีวติ
ของคนเราน้ีส้นั นกั (๓) ขอคนไทยอยา่ ไดท้ ะเลาะววิ าทกนั จงมีแต่
ความสามคั คีรักกนั เหมือนพี่กบั นอ้ ง

(นริศรา ยะอิตะ)
ตาแหน่งของประโยคสาคญั .................................................................

๒. (๑) คาขวญั เป็นถอ้ ยคาท่ีแต่งข้ึนเพือ่ เตือนใจ หรือเพ่ือใหเ้ ป็นสิริมงคล
(๒) คาขวญั อาจมีขนาดส้นั เพยี งวรรคเดียว หรือขนาดยาวเป็นหลายวรรค
กไ็ ด้ และ (๓) อาจมีสมั ผสั หรือไม่มีกไ็ ด้ เช่น สามคั คีคือพลงั รู้เรียน รู้เล่น
รู้สามคั คีเป็นความดีเดก็ พงึ จา

(หนงั สือภาษาไทย ม.๑ : สอางค์ ดาเนินสวสั ด์ิและคณะ)
ตาแหน่งของประโยคสาคญั .................................................................

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอา่ นจบั ใจความเพ่ือหาประโยคสาคญั ๑๙

๒๐

๓. (๑) เยาวชนไทยทาชื่อเสียงใหป้ ระเทศไทย ชนะการประกวดภาพเขียน
นานาชาติ ณ กรุงเจนีวา (๒) คณะกรรมการเลือกจากภาพเขียนที่ส่งเขา้
ประกวดมากกวา่ สองแสนภาพ (๓) เจา้ ของภาพเผยวา่ ประกวดภาพเพ่ือ
นารางวลั มาเป็นทุนการศึกษาเพราะทางบา้ นยากจน

(หนงั สือชุดพฒั นาทกั ษะภาษา ม.๒ เล่ม ๓ : เสนีย์ วลิ าวรรณ)
ตาแหน่งของประโยคสาคญั .................................................................

๔. (๑) ชาวไร่ ชาวนา มกั จะประสบกบั ฝนมาล่าหรือแลง้ ผดิ ปกติ ซ่ึงทาให้
เดือดร้อน พชื ในไร่นาใหผ้ ลไม่เตม็ ที่อาจทาใหเ้ กิดภาวะขา้ วยากหมากแพง
ได้ (๒) ชาวบา้ นจึงทาพธิ ีแห่นางแมวขอฝนซ่ึงเป็นประเพณีสืบต่อกนั มา
(๓) เพราะมคี วามเช่ือวา่ ภายหลงั จากทาพธิ ีเสร็จไม่ชา้ ฝนกจ็ ะเทลงมาจริง ๆ

(นริศรา ยะอิตะ)
ตาแหน่งของประโยคสาคญั .................................................................

ตาแหน่งของประโยคสาคญั
.................................................................
๕. ( ๑)โรงเรียนเปรียบเสมือนบา้ นหลงั ท่ี ๒ ของเรา (๒) ตอนน้ีโรงเรียน
ของเราสกปรกมากกวา่ ก่อน มีเศษกระดาษ ถุงพลาสติก ถงั ขยะกม็ ีสุนขั มา
ร้ือคน้ กระจุยกระจาย ดูแลว้ ไม่สบายตา (๓) นกั เรียนทุกคนตอ้ งช่วยกนั
รักษาความสะอาดในโรงเรียนใหเ้ หมือนกบั รักษาความสะอาดท่ีบา้ น

(นริศรา ยะอิตะ)
ตาแหน่งของประโยคสาคญั .................................................................

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอ่านจบั ใจความเพื่อหาประโยคสาคญั ๒๐

๒๑

ชุดฝึ กทักษะข้นั ที่ ๔
ค้นหาประโยคสาคญั

คาชี้แจง อ่านขอ้ ความแลว้ ขีดเส้นใตป้ ระโยคสาคญั
๑. ธงไตรรงคซ์ ่ึงพระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั ทรงประดิษฐข์ ้ึนมา
มี ๓ สี สีแดง หมายถึง ชาติ เน่ืองดว้ ยชาติไทยรวมเป็นชาติไทยและดารงมาได้
ดว้ ยเลือดเน้ือสีแดงของคนไทย สีขาว หมายถึง พระพุทธศาสนาอนั บริสุทธ์ิ
ดีงามประจาชาติ สีน้าเงิน หมายถึง พระมหากษตั ริยซ์ ่ึงถือวา่ เป็นสมมติเทพ
จุติจากฟ้าหรือสวรรค์
(หนงั สือชุดพฒั นาทกั ษะภาษาไทย ม.๑ เล่ม ๑ : เสนีย์ วลิ าวรรณ)

๒. ในการทากิจกรรมที่มนุษยต์ อ้ งกระทา การฟังเป็นกิจกรรมท่ีคนทารองลงมา
จากการหายใจเท่าน้นั การฟังมีความสาคญั ต่อความสาเร็จในชีวติ ส่วนตวั อาชีพ
สังคมและครอบครัวถา้ คนทางานไดเ้ รียนรู้ถึงการฟังอยา่ งมีประสิทธิภาพ

(หนงั สือการอ่านจบั ใจความ : แววมยรุ า เหมือนนิล)

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอ่านจบั ใจความเพือ่ หาประโยคสาคญั ๒๑

๒๒

๓. โปรตุเกสเป็นชาติแรกที่เขา้ มาติดต่อกบั กรุงศรีอยธุ ยา ในรัชสมยั
พระรามาธิบดีท่ี ๒ โดยมีสาเหตุเกิดจากโปรตุเกสเขา้ ยดึ เมืองมะละกา ซ่ึงเป็น
ประเทศราชของไทยในปี พ.ศ. ๒๐๕๔ ทาใหท้ ้งั สองฝ่ ายตอ้ งเจรจาทาสญั ญา
เป็ นไมตรี ต่อกนั

(หนงั สือคู่มือสังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ช้นั มธั ยมศกึ ษาปี ที่ ๒ :
วทิ ยา ปานะบุตร)

๔. ดอยแม่สลองเป็นแหล่งท่องเที่ยวสาคญั ของจงั หวดั เชียงราย มีนกั ท่องเท่ียว
มาเที่ยวกนั ตลอดท้งั ปี ดงั่ คาขวญั ประจาทอ้ งถ่ินท่ีวา่ สัมผสั เมฆหมอก ชมดอก
ซากรุ ะบาน ตานานชนเผา่ ไมเ้ มืองหนาวนานา ชิมชาอาหารอร่อย บนดอย
แม่สลอง

(นริศรา ยะอิตะ)

๕. นกั กีฏวทิ ยาจากพิพิธภณั ฑป์ ระวตั ิศาสตร์ธรรมชาติที่เมืองนิวยอร์ก กล่าววา่
แมลงมีกลา้ มเน้ือที่ทรงพลงั สามารถยกน้าหนกั ไดถ้ ึง ๒๐ เท่าของน้าหนกั ตวั
ในขณะท่ีนกั ยกน้าหนกั มนุษยท์ าไดเ้ พียงแต่ยกน้าหนกั ซ่ึงมีน้าหนกั เท่าตวั เอง
หรือมากกวา่ เลก็ นอ้ ยเท่าน้นั

(หนงั สือชุดพฒั นาทกั ษะภาษาไทย ม.๑ เล่ม ๑ : เสนีย์ วลิ าวรรณ)

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอา่ นจบั ใจความเพื่อหาประโยคสาคญั ๒๒

๒๓

ชุดฝึ กทกั ษะข้นั ที่ ๕
เรียงลาดบั ความหาประโยคสาคญั

คาชี้แจง อ่านขอ้ ความแลว้ เรียงลาดบั ใหม่ใหไ้ ดใ้ จความที่สมบูรณ์โดยเขียนตวั เลขและ

ประโยคสาคญั ลงในช่องวา่ งท่ีกาหนดให้

๑.

ก. ท่านจึงตอ้ งระวงั ใหม้ ากข้ึน ..........

ข. สารเคมีท่ีตกคา้ งในพชื ผกั มีอนั ตรายมาก ...........

ค. ถา้ เขา้ สู่ร่างกายมาก ๆ จะทาใหเ้ กิดโรคต่าง ๆได้ ...........

ง. ในที่สุดอาจทาใหต้ อ้ งเสียชีวติ ...........

ประโยคสาคญั คือ

.........................................................................................................................................

๒.

ก. การท่ีผหู้ ญิงทอผา้ เป็นแสดงวา่ มีคุณสมบตั ิของแม่บา้ นแม่เรือน ...........

มีความขยนั อดทน สามารถดูแลบา้ นช่องและคนในครอบครัวได้

ข. ประเพณีของชาวลาวกา อาเภอบา้ นไร่ จงั หวดั อุทยั ธานีน้นั ...........

หญิงสาวคนใดถา้ ทอผา้ ไม่เป็นกจ็ ะไม่มีผชู้ ายมาสู่ขอ

ค. นอกจากความสวยงามแลว้ ยงั เพือ่ ความเป็นสิริมงคลต่าง ๆ อีกดว้ ย ...........

ง. หญิงสาวชาวลาวกาจะตอ้ งทอผา้ ห่ม ผา้ ปูที่นอน หมอนและผา้ หนา้ มุง้ ...........

เพอ่ื ใชต้ ิดมุง้ ตอนส่งตวั เขา้ หอ

ประโยคสาคญั คือ :
.........................................................................................................................................

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอ่านจบั ใจความเพื่อหาประโยคสาคญั ๒๓

๒๔

ชุดฝึ กทกั ษะข้นั ท่ี ๖
แยกข้อความหาประโยคสาคญั

คาชี้แจง อ่านขอ้ ความแลว้ แยกส่วนประกอบของประโยคเขียนลงในช่องวา่ งที่กาหนดให้
๑. ยางกลว้ ยที่หลายคนคิดว่าไม่มีประโยชน์เพราะเม่ือหยดลงบนเส้ือผา้ จะไม่สามารถ
ซกั ลา้ งออกไดม้ ีผูท้ ดลองนายางไปใชใ้ นงานศิลปะ คือ อาจารยห์ มายใจ จิตรธรรม ต่อมา
อาจารย์สมพจน์ จันทรเท่ียง เอาไปทดลองใช้วาดลวดลายบนผ้าสีอ่อน ๆ ปรากฏ
ไดส้ ีที่งดงามและคงทน

ใคร ................................................................................................................
ทาอะไร ................................................................................................................
อยา่ งไร ................................................................................................................
ประโยคสาคญั ................................................................................................................

................................................................................................................

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอา่ นจบั ใจความเพ่ือหาประโยคสาคญั ๒๔

๒๕

๒. อรุณี : สวสั ดีคะคุณกอ้ งภพไมไ่ ดพ้ บกนั นานแลว้ สบายดีหรือเปล่า
กอ้ งภพ: สวสั ดีครับคุณอรุณี ดีใจจริง ๆ ที่ไดพ้ บคุณไดข้ ่าววา่ คุณยา้ ยกลบั มา
ทางานท่ีนี่
อรุณี : ดิฉนั เพ่งิ มารับงานหวั หนา้ ฝ่ ายการตลาดคะ
กอ้ งภพ: ออ้ ! คุณณเดช นี่คุณอรุณีท่านเคยเป็นอดีตหวั หนา้ งานแผนกบุคคล
คุณอรุณี นี่คุณณเดชนอ้ งใหม่ในสานกั งานของเราครับ
ณเดช : สวสั ดีครับ
อรุณี : สวสั ดีคุณณเดชยนิ ดีท่ีไดร้ ู้จกั คะ
(นริศรา ยะอิตะ)

ใคร ..................................................................................................................
ทาอะไร ..................................................................................................................
อยา่ งไร ..................................................................................................................
ประโยคสาคญั .................................................................................................................

..................................................................................................................

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอ่านจบั ใจความเพ่อื หาประโยคสาคญั ๒๕

๒๖

ชุดฝึ กทกั ษะข้นั ที่ ๗
รอบรู้ประโยคสาคญั

คาชี้แจง อ่านจดหมายแลว้ ขีดเส้นใตป้ ระโยคสาคญั ละยอ่ หนา้ ๑ ประโยค

โรงเรียนสิรินธร จงั หวดั สุรินทร์
๓๐ มิถุนายน ๒๕๓๕
เรียน นายกยวุ พุทธิกสมาคมแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถมั ภ์
เม่ือวนั วิสาขบูชาปี น้ีดิฉันไดไ้ ปร่วมพิธีเวียนเทียนที่วดั แห่งหน่ึงในเมือง ในการน้ี
มีภิกษุสามเณร ข้าราชการผู้ใหญ่ พ่อค้า ประชาชนและนักเรี ยนไปร่ วมมากมาย
การเวยี นเทียนดาเนินไปรอบ ๆ พระเจดียอ์ งคใ์ หญ่ในวดั ในลกั ษณะเวยี นขวา ๓ รอบ
เมื่อเสร็จจากเวยี นเทียนที่วดั น้ีแลว้ ดิฉนั ไปร่วมพิธีที่วดั อ่ืนอีกแห่งหน่ึงพอไปถึงดิฉนั
รู้สึกฉงนทนั ทีเพราะการเวียนเทียนท่ีแห่งใหม่น้ีทารอบพระอุโบสถ ท้งั ๆ ท่ีในวดั น้ีก็มี
พระเจดียเ์ หมือนกนั จากการสังเกตของดิฉนั รู้สึกวา่ ค่อนขา้ งเลก็ วา่ พระเจดียใ์ นวดั แห่งแรก
ต้งั แต่บดั น้นั ดิฉนั ก็มีความสงสัยอยตู่ ลอดมาวา่ การเวียนเทียนท่ีพุทธศาสนิกชนนิยม
ทากนั ในวนั สาคญั ทางศาสนาน้นั มีหลกั เกณฑ์ที่ถูกตอ้ งอยา่ งไรและมีความมุ่งหมายอะไร
ดิฉันได้นาปัญหาน้ีไปถามครูท่ีสอนวิชาศีลธรรมและญาติผูใ้ หญ่หลายท่านแต่ได้รับ
คาอธิบายไม่ค่อยตรงกนั

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอา่ นจบั ใจความเพ่อื หาประโยคสาคญั ๒๖

๒๗

ดิฉนั จึงเรียนมาเพื่อขอใหท้ ่านช่วยช้ีแจงขอ้ สงสยั ดงั กล่าวดว้ ย จะเป็นพระคุณ
อยา่ งยงิ่

ดว้ ยความนบั ถืออยา่ งสูง
ดวงเดือน แจ่มจนั ทร์
(เดก็ หญิงดวงเดือน แจ่มจนั ทร์)
นกั เรียนช้นั ม.๑ โรงเรียนสิรินธร

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอา่ นจบั ใจความเพื่อหาประโยคสาคญั ๒๗

๒๘

ชุดฝึ กทกั ษะข้นั ที่ ๘
อ่านเร่ืองแต่งใหม่

คาชี้แจง อ่านเรื่องแลว้ ใหแ้ ต่งเรื่องใหม่โดยใหม้ ีประโยคสาคญั ท่ีกาหนดใหเ้ น้ือเรื่อง
พร้อมกบั ต้งั ช่ือเร่ืองใหม่
ครูทฉี่ ันรัก
คุณพ่อและคุณแม่ถือเป็ นครูคนแรกของฉันและฉันก็รักท่านท้งั สองมาก ยงั มี

คุณครูอีกหลายท่านท่ีคอยดูแล คอยอบรม และมอบวชิ าความรู้ใหก้ บั ฉนั ยอมเหนื่อยโดยท่ี
ไม่เคยหวงั สิ่งตอบแทนใด ๆ ฉนั จึงรักครูและยกใหท้ ่านเป็นครูในดวงใจ ครูเป็นเหมือนกบั
แสงเทียนที่คอยส่องแสงสว่างไปยงั เส้นทางที่ดี ที่จะนาพาเราไปสู่จุดหมายที่ฉันฝันไว้
ครูที่ฉันรักจะต้องเป็ นครูสอนเก่ง สอนดี มีคุณธรรม จริยธรรมและมีจิตวิญญาณของ
ความเป็นครูอยา่ งเปี่ ยมลน้ ฉนั ชื่นชอบต่ออาชีพครูฉนั จึงต้งั ใจเรียนและอนาคตวนั ขา้ งหนา้
ฉนั กฝ็ ันวา่ ฉนั จะเป็นครูท่ีดีเหมือนกบั คุณครูท่ีสอนฉนั มาต้งั แต่เกิดจนถึงปัจจุบนั น้ี

(นริศรา ยะอิตะ)

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอ่านจบั ใจความเพอื่ หาประโยคสาคญั ๒๘

๒๙

ประโยคสาคญั ฉนั จึงรักครูและยกใหเ้ ป็นครูในดวงใจ
เร่ือง.............................................

............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอ่านจบั ใจความเพื่อหาประโยคสาคญั ๒๙

๓๐

แบบทดสอบหลงั เรียน
เร่ือง การอ่านจับใจความเพื่อหาประโยคสาคญั

คาชี้แจง อ่านคาถามแลว้ เลือกคาตอบท่ีถูกท่ีสุดเพียงขอ้ เดียว แลว้ เขียนเคร่ืองหมาย
กากบาท (×) ลงในช่องใตต้ วั เลือกในกระดาษคาตอบท่ีแจกให้

การด่ืมสุราและสูบบุหรี่เป็นส่ิงไม่ดีท้งั เปลืองเงินเปลืองทองและเป็น
การทาลายชีวติ (๑) การดื่มสุราเป็นสาเหตุทาใหเ้ กิดโรคเร้ือรังมากกวา่ ๖ ชนิด (๒)
การดื่มสุราเป็นสาเหตุอนั ดบั ๑ ของอุบตั ิเหตุจราจร ซ่ึงร้อยละ ๕๐ เกิดจากการเมา
แลว้ ขบั (๓) ส่วนการสูบบหุ ร่ีเป็นการเร่งใหเ้ สียชีวติ เร็วกวา่ ท่ีควรทาใหเ้ กิดโรคเร้ือรัง
ทุกขท์ รมาน เช่น มะเร็งปอด โรคถุงลมโป่ งพอง โรคหวั ใจ และโรคหลอดเลือด
ในสมอง (๔)

จากข้อความข้างต้นส่วนใดเป็ นประโยคสาคญั
ก. หมายเลข ๑
ข. หมายเลข ๒
ค. หมายเลข ๓
ง. หมายเลข ๔

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอ่านจบั ใจความเพอ่ื หาประโยคสาคญั ๓๐

๓๑

ไม่วา่ คุณจะเป็นหญิงหรือชาย อายเุ ท่าใด ทางานอะไร เครียดหรือไม่
ทุกคนสามารถเป็นโรคความดนั โลหิตได้

๒. จากข้อความข้างต้นประโยคสาคญั อย่ใู นส่วนใดของข้อความ
ก. ประโยคแรกของขอ้ ความ
ข. ประโยคกลางของขอ้ ความ
ค. ประโยคทา้ ยของขอ้ ความ
ง. ประโยคแรกและประโยคทา้ ยของขอ้ ความ

ทุกวนั น้ีคนจานวนมากบริโภคเน้ือเป็นหลกั ซ่ึงนาพาผลร้ายมามากมาย (๑)
มนุษยเ์ ป็นสตั วท์ ี่ตอ้ งกินท้งั เน้ือและพชื ผกั (๒) การกินพืชผกั จะช่วยในเร่ืองระบบ
การยอ่ ยอาหารเป็นอยา่ งดี (๓)

๓. จากข้อความขางต้นประโยคสาคญั อยู่ในส่วนใดของย่อหน้า
ก. ตอนตน้ ของประโยค
ข. ตอนทา้ ยของประโยค
ค. ตอนกลางของประโยค
ง. ตอนตน้ และตอนทา้ ยของประโยค

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอ่านจบั ใจความเพือ่ หาประโยคสาคญั ๓๑

๓๒

สัญลกั ษณ์ในวรรณคดี มีความหมายถึงสิ่งใดสิ่งหน่ึง มกั จะเป็นรูปธรรมที่
เป็นเคร่ืองแทนนามธรรม เช่น ดอกไมแ้ ทนหญิงงาม น้าคา้ งมกั แทนความบริสุทธ์ิ
พระเพลิงใชแ้ ทนความร้อนแรงหรืออาจใชต้ วั ละครในเร่ืองนิยายหรือบทละครเป็น
ตวั แทนนามธรรม เช่น ทศกณั ฐเ์ ป็นตวั แทนความเลวร้ายของผมู้ ีอานาจที่ไม่มีธรรมะ
สีดาเป็นตวั แทนหญิงที่ซ่ือตรงต่อสามี

๔. จากข้อความข้างต้นประโยคสาคญั อยู่ส่วนใดของข้อความ
ก. ตอนตน้ ของขอ้ ความ
ข. ตอนกลางของขอ้ ความ
ค. ตอนทา้ ยของขอ้ ความ
ง. ตอนตน้ และตอนทา้ ยของขอ้ ความ

ถ่านถงั น้นั แหละคือค่าแรงละ จาไวว้ า่ คนท่ีทางานไม่เคยมีใครขาดทุนหรอก
เพียงแต่จะไดผ้ ลตอบแทนเป็นอะไรหรือมากนอ้ ยเพียงใด ค่าแรงหรือกาไรไม่ไดม้ าสู่
เราในรูปของเงินเสมอไป

๕. ประโยคสาคญั ของข้อความนีค้ ือข้อใด
ก. ถ่านถงั น้นั แหละคือค่าแรง
ข. คนท่ีทางานไม่เคยมีใครขาดทุน
ค. ผลตอบแทนที่ไดเ้ ป็นอะไรมากหรือนอ้ ย
ง. ถ่านคือค่าแรงและค่าแรงหรือกาไรไม่ไดม้ าสู่เราในรูปของเงินเสมอไป

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอา่ นจบั ใจความเพือ่ หาประโยคสาคญั ๓๒

๓๓

ศิลปะคือกระจกเงาส่องของชีวติ ความงามของศิลปะคือการฉายกลบั และ
สะทอ้ นความงามของชีวติ ...ศลิ ปะไม่เพยี งแต่สาแดงออกซ่ึงความงามของชีวติ
เท่าน้นั หากยงั สาแดงออกซ่ึงความชว่ั ของชีวติ อีกดว้ ยดงั น้นั ความงามของศิลปะ
จึงควรมีความหมายสองทาง คือ ทางหน่ึงเป็นสะทอ้ นความงามของชีวติ อีกทาง
คือเป็นการสะทอ้ นชีวติ ไดอ้ ยา่ งงดงาม

๖. จากข้อความข้างต้นประโยคสาคญั อยู่ตรงส่วนไหน
ก. ตอนตน้ ของขอ้ ความ
ข. ตอนกลางของขอ้ ความ
ค. ตอนทา้ ยของขอ้ ความ
ง. ตอนตน้ และตอนทา้ ยของขอ้ ความ

พระราชนิพนธบ์ ทละครของพระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั
มีหลายอยา่ งเป็นเร่ืองที่สนุกชวนหวั เราะกม็ ี เป็นเร่ืองเศร้ากม็ ี เป็นเรื่องท่ีทาใหเ้ รา
ตอ้ งใชค้ วามคิดใคร่ครวญกม็ ี เป็นเรื่องปลุกใจใหเ้ กิดความรักชาติกม็ ี ที่เป็นเรื่องของ
ประวตั ิศาสตร์และตานานกม็ ี

๗. ประโยคสาคญั ของข้อความนีอ้ ยู่ส่วนใดของประโยค
ก. ตอนตน้
ข. ตอนทา้ ย
ค. ตอนกลาง
ง. ตอนตน้ และตอนทา้ ย

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอ่านจบั ใจความเพื่อหาประโยคสาคญั ๓๓

๓๔

อ่านข้อความแล้วตอบคาถาม ข้อ ๘ - ๑๐

พระราชพิธีสิบสองเดือนเป็ นบทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเดจ็
พระจุลจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั มีเน้ือหาวา่ ดว้ ยพระราชพธิ ีต่าง ๆ ท่ีจดั ข้ึนท้งั ใน
สมยั โบราณและในสมยั ที่พระองคท์ รงพระราชนิพนธ์ ทรงอธิบายถึงพระราชพธิ ี
ต่าง ๆ ดว้ ยสานวนท่ีไม่เคร่งครัดอย่างตารา ซ่ึงในสมยั ใหม่อาจเรียกไดว้ ่าเป็ น
หนงั สือประเภทสารคดี

พระราชพิธีสิบสองเดือนเป็นบทพระราชนิพนธ์ที่ถือเป็ นแบบอยา่ งของ
การเขียนความเรียงและตาราอา้ งอิงท่ีสาคญั เก่ียวกบั พระราชพธิ ีของไทยจนไดร้ ับ
การยกย่องจากวรรณคดีสโมสรในสมยั รัชกาลท่ี ๖ ว่าเป็ น “ยอดของความเรียง
อธิบาย” นอกจากน้ีในปัจจุบนั ยงั เป็นท่ีหน่ึงในหนงั สือดี ๑๐๐ เล่ม ที่คนไทยควร
อ่านอีกดว้ ย

๘. ในย่อหน้าท่ี ๑ ประโยคสาคญั คือประโยคใด
ก. พระราชพธิ ีสิบสองเดือนอาจเรียกไดว้ า่ เป็นหนงั สือประเภทสารคดี
ข. พระราชพิธีสิบสองเดือนมีเน้ือหาวา่ ดว้ ยพระราชพธิ ีต่าง ๆ ที่จดั ข้ึน
ท้งั ในสมยั โบราณ
ค. พระบาทสมเดจ็ พระจุลจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ทรงอธิบายถึงพระราชพิธีต่าง ๆ
ดว้ ยสานวนท่ีไม่เคร่งครัด
ง. พระราชพธิ ีสิบสองเดือนเป็นบทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเดจ็
พระจุลจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอ่านจบั ใจความเพือ่ หาประโยคสาคญั ๓๔

๓๕

๙. ประโยคสาคญั ในย่อหน้าท่ี ๒ คือข้อใด
ก. พระราชพธิ ีสิบสองเดือนเป็นบทพระราชนิพนธ์ตาราอา้ งอิงที่สาคญั เกี่ยวกบั
พระราชพิธีของไทย
ข. ไดร้ ับการยกยอ่ งจากวรรณคดีสโมสรในสมยั รัชกาลที่ ๖ วา่ เป็นยอดของ
ความเรียงอธิบาย
ค. พระราชพิธีสิบสองเดือนเป็นบทพระราชนิพนธ์ที่ถือเป็นแบบอยา่ งของ
การเขียนความเรียง
ง. ในปัจจุบนั ยงั เป็นท่ีหน่ึงในหนงั สือดี ๑๐๐ เล่มที่คนไทยควรอ่าน

๑๐. จากข้อคาตอบข้อ ๘ และ ข้อ ๙ เมื่อนามารวมกนั แล้วได้เป็ นประโยคสาคญั
ว่าอย่างไร

ก. พระราชพิธีสิบสองเดือนอาจเรียกไดว้ า่ เป็นหนงั สือประเภทสารคดีและปัจจุบนั
ยงั เป็นที่หน่ึงในหนงั สือดี ๑๐๐ เล่มท่ีคนไทยควรอ่าน

ข. พระราชพธิ ีสิบสองเดือนเป็นบทพระราชนิพนธ์รัชกาลที่ ๕ไดร้ ับการยกยอ่ งจาก
วรรณคดีสโมสรวา่ เป็นยอดของความเรียงอธิบาย

ค. พระราชพธิ ีสิบสองเดือนเป็นบทพระราชนิพนธ์ของรัชกาลที่ ๕ ถือ
เป็นแบบอยา่ งของการเขียนความเรียง

ง. รัชกาลท่ี ๕ ทรงอธิบายถึงพระราชพธิ ีต่าง ๆ ดว้ ยสานวนท่ีไม่ เคร่งครัดถือ
เป็นแบบอยา่ งของการเขียนความเรียง

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอ่านจบั ใจความเพื่อหาประโยคสาคญั ๓๕

๓๖

กระดาษตอบ
เร่ือง การอ่านจับใจความเพ่ือหาประโยคสาคญั

ขอ้ ก ข ค ง
๑
๒
๓
๔
๕
๖
๗
๘
๙
๑๐

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอ่านจบั ใจความเพอื่ หาประโยคสาคญั ๓๖

๓๗

เฉลยแบบทดสอบก่อน - หลงั เรียน
เร่ือง การอ่านจับใจความเพื่อหาประโยคสาคญั

ก่อนเรียน หลงั เรียน
๑. ก ๑. ก
๒. ค ๒. ง
๓. ค ๓. ค
๔. ก ๔. ก
๕. ง ๕. ค
๖. ง ๖. ง
๗. ก ๗. ก
๘. ข ๘. ง
๙. ค ๙. ข
๑๐. ง ๑๐. ข

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอา่ นจบั ใจความเพือ่ หาประโยคสาคญั ๓๗

๓๘

เฉลยชุดฝึ กทกั ษะข้นั ที่ ๑
พจิ ารณาประโยคสาคญั

คาชี้แจง อ่านขอ้ ความแลว้ ขีดเสน้ ใตต้ วั พิมพต์ วั ธรรมดาหรือตวั เอนที่เป็นประโยคสาคญั

๑. สถานศึกษาทุกแห่งต้องสอนให้นกั เรียนมคี ุณลกั ษณะอันพึงประสงค์เป็น
คนดคี วบคู่กบั มคี วามรู้ บางโรงเรียนจึงกาหนดใหน้ กั เรียนมีสมุดบนั ทึก
ความดีคลา้ ยกบั สมุดเงินฝากธนาคารเรียกวา่ ธนาคารความดี

๒. สิ่งที่ดที ี่สุดในชีวิตของคนหน่ึงไม่ได้หมายความว่าสิ่งนัน้ จะต้องดีงาม
สาหรับทุกคนเสมอไป จงเลือกรับเอาเฉพาะส่ิงท่ีดี เหมาะสมกบั ชีวติ ของเรา
มากที่สุด

๓. ตงุ หรือธง คือ อุปกรณ์ที่ใช้ประกอบพิธีกรรมทางพระพุทธศาสนา
ท่ีผกู พนั กบั วถิ ีชีวติ ของชาวลา้ นนามาต้งั แต่ประมาณปี พ.ศ. ๑๘๓๙
เมื่อคร้ังท่ีศาสนาพทุ ธเขา้ มาเผยแพร่ในภาคเหนือ

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอ่านจบั ใจความเพือ่ หาประโยคสาคญั ๓๘

๓๙

๔. วยั รุ่นมกั เขียนและใช้ภาษาในการเขยี นสะกดคาไม่ถูกต้อง ใช้ภาษาผิด ๆ
กระทู้ต่าง ๆ ในอินเทอร์ เน็ต ดังน้ัน วยั รุ่นควรเขียนและใช้ภาษาไทยใน
การสื่อสารผา่ นทางอินเทอร์เน็ตใหถ้ ูกตอ้ ง
๕. ช้างไทยเป็นสัตว์ท่ีฉลาด อายยุ ืนนานแขง็ แรงและสามารถฝึ กฝน เพื่อช่วย
ในการทางานต่างๆ ได้ อีกท้งั ยงั ถือวา่ ชา้ งไทยเป็นสตั วค์ ู่บา้ นคู่เมือง
คู่บุญบารมีของพระมหากษตั ริยไ์ ทย โดยเฉพาะชา้ งเผอื ก

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอา่ นจบั ใจความเพ่อื หาประโยคสาคญั ๓๙

๔๐

เฉลยชุดฝึ กทักษะข้นั ท่ี ๒
ฉันใช่ไหมประโยคสาคญั

คาชี้แจง อ่านขอ้ ความแลว้ ขีดเสน้ ใตป้ ระโยคสาคญั

๑. (๑) อารีเธอตอ้ งพยายามอีกหน่อยนะ (๒) ฉันเช่ือว่าความพยายามอย่ไู หน
ความสาเร็จอยทู่ ี่นน่ั (๓) ปี หนา้ ถา้ เธอสอบใหม่ตอ้ งสอบไดแ้ น่ ๆ เลยนะเพราะ
เธอดูหนงั สือท้งั ปี

๒. (๑) คณะรัฐมนตรีไดล้ งมติเม่ือวนั ที่ ๑๓ กรกฎาคม ๒๕๔๒ เห็นชอบให้
(๒) วนั ที่ ๒๙ กรกฎาคมของทุกปี เป็นวนั ภาษาไทยแห่งชาติ (๓) หน่วยงาน
ต่าง ๆ ท้งั ภาครัฐบาลโดยเฉพากระทรวงศกึ ษาธิการไดม้ ีการจดั กิจกรรมเพือ่
แสดงใหเ้ ห็นถึงความสาคญั ของภาษาไทย

๓. (๑) ผทู้ ่ีฝึ กโยคะควรตดั ความกงั วลท้งั ทาจิตใจใหป้ ลอดโปร่งเป็นตวั ของ
ตวั เอง (๒) ศกึ ษาท่วงท่าใหเ้ ขา้ ใจแลว้ ค่อย ๆ ทาไปทีละนอ้ ยแลว้ ค่อยพฒั นาข้ึน
ทีละนอ้ ย ๆ จนทาไดค้ รบกระบวนท่า (๓) ท่ีสาคญั คือยงั ไม่ไดล้ งมือทา
อยา่ ต่ืนตระหนกตีตนไปล่วงหนา้ วา่ ทาไม่ได้

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอา่ นจบั ใจความเพื่อหาประโยคสาคญั ๔๐

๔๑

๔. (๑) รุ้งกินน้าเกิดจากแสงอาทิตยส์ ะทอ้ นกบั หยาดฝนนบั ลา้ น ๆ เมด็ ในอากาศ
(๒) เราจะไม่เห็นรุ้งกินน้าตอนกลางคืนและไม่เห็นในขณะที่ฝนตก (๓) รุ้งจึง
ปรากฏใหเ้ ราเห็นตอนที่ฟ้ากระจ่างหลงั ฝนตก หรือขณะท่ีมีฝนตก แดดออก
รุ้งมี ๗ สี

๕. (๑) คนไทยน้นั นบั ถือบา้ นเป็นสิ่งสาคญั ต่อชีวติ ต้งั แต่เกิดไปจนตาย
(๒) เพราะคนไทยน้นั น้นั ใชบ้ า้ นเป็นที่เกิดลูก การคลอดลูกจะกระทากนั ที่บา้ น
โดยหมอพ้ืนบา้ นเรียกวา่ หมอตาแยเป็นผทู้ าคลอด มิไดใ้ ชโ้ รงพยาบาลหรือ
สถานผดุงครรภอ์ ยา่ งในปัจจุบนั น้ีและท่ีสุดของชีวติ เมื่อมีการตายเกิดข้ึน คนไทย
กจ็ ะเกบ็ ศพของผตู้ ายท่ีเป็นสมาชิกของบา้ นไวใ้ นบา้ นก่อนท่ีจะทาพิธีเผา และทา
พิธีสวดซ่ึงเป็นการใกลช้ ิดกบั ผตู้ ายเป็นคร้ังสุดทา้ ย (๓) ดงั น้นั บา้ นจึงเป็น
สถานที่ท่ีคนไทยใชช้ ีวติ อยเู่ กือบตลอดเวลาต้งั แต่เกิดจนตาย

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอ่านจบั ใจความเพ่อื หาประโยคสาคญั ๔๑

๔๒

เฉลยชุดฝึ กทกั ษะข้นั ท่ี ๓
ตาแหน่งฉันอยู่ไหน

คาชี้แจง อ่านขอ้ ความแลว้ ขีดเส้นใตป้ ระโยคสาคญั และบอกตาแหน่งของประโยคสาคญั
วา่ อยใู่ นตอนตน้ ตอนกลางหรือตอนทา้ ยของขอ้ ความ

๑. (๑) เราเกิดบนผนื แผน่ ดินไทยดว้ ยกนั (๒) จงรักกนั ดีกวา่ เพราะชีวติ ของ
คนเราน้ีส้นั นกั (๓) ขอคนไทยอยา่ ไดท้ ะเลาะววิ าทกนั จงมีแต่ความสามคั คี
รักกนั เหมือนพี่กบั นอ้ ง

ตาแหน่งของประโยคสาคญั ............ต...อ..น...ก..ล...า.ง..ข...อ้..ค...ว..า.ม..........................

๒. (๑) คาขวญั เป็นถอ้ ยคาที่แต่งข้ึนเพือ่ เตือนใจ หรือเพอ่ื ใหเ้ ป็นสิริมงคล
(๒) คาขวญั อาจมีขนาดส้นั เพียงวรรคเดียว หรือขนาดยาวเป็นหลายวรรค
กไ็ ด้ และ (๓) อาจมีสมั ผสั หรือไม่มีกไ็ ด้ เช่น สามคั คีคือพลงั รู้เรียน รู้เล่น
รู้สามคั คีเป็นความดีเดก็ พึงจา

ตาแหน่งของประโยคสาคญั .........ต...อ..น...ต..น้...ข..อ.้ ..ค..ว..า..ม................................

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอ่านจบั ใจความเพื่อหาประโยคสาคญั ๔๒

๔๓

๓. (๑) เยาวชนไทยทาช่ือเสียงใหป้ ระเทศไทย ชนะการประกวดภาพเขียน
นานาชาติ ณ กรุงเจนีวา (๒) คณะกรรมการเลือกจากภาพเขียนท่ีส่งเขา้
ประกวดมากกวา่ สองแสนภาพ (๓) เจา้ ของภาพเผยวา่ ประกวดภาพเพ่ือนา
รางวลั มาเป็นทุนการศึกษาเพราะทางบา้ นยากจน

ตาแหน่งของประโยคสาคญั ...........ต...อ..น...ต..น้...ข..อ.้ ..ค..ว..า..ม..............................

๔. (๑) ชาวไร่ ชาวนา มกั จะประสบกบั ฝนมาล่าหรือแลง้ ผดิ ปกติ ซ่ึงทาให้
เดือดร้อน พืชในไร่นาใหผ้ ลไม่เตม็ ที่อาจทาใหเ้ กิดภาวะขา้ วยากหมากแพง
ได้ (๒) ชาวบา้ นจึงทาพิธีแห่นางแมวขอฝนซ่ึงเป็นประเพณีสืบต่อกนั มา
(๓) เพราะมคี วามเชื่อวา่ ภายหลงั จากทาพิธีเสร็จไม่ชา้ ฝนกจ็ ะเทลงมาจริง

ตาแหน่งของประโยคสาคญั .......ต..อ...น..ก...ล..า..ง..ข..อ้...ค..ว..า..ม......................

๕. ( ๑)โรงเรียนเปรียบเสมือนบา้ นหลงั ท่ี ๒ ของเรา (๒) ตอนน้ีโรงเรียน
ของเราสกปรกมากกวา่ ก่อน มีเศษกระดาษ ถุงพลาสติก ถงั ขยะกม็ ีสุนขั มา
ร้ือคน้ กระจุยกระจาย ดูแลว้ ไม่สบายตา (๓) นกั เรียนทุกคนตอ้ งช่วยกนั
รักษาความสะอาดในโรงเรียนใหเ้ หมือนกบั รักษาความสะอาดที่บา้ น

ตาแหน่งของประโยคสาคญั .............ต..อ...น...ท..า้..ย..ข..อ.้ ..ค..ว..า..ม...........................

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอา่ นจบั ใจความเพือ่ หาประโยคสาคญั ๔๓

๔๔

เฉลยชุดฝึ กทักษะข้ันท่ี ๔
ค้นหาประโยคสาคญั

คาชี้แจง อ่านขอ้ ความแลว้ ขีดเส้นใตป้ ระโยคสาคญั

๑. ธงไตรรงคซ์ ่ึงพระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั ทรงประดิษฐข์ ้ึนมา
มี ๓ สี สีแดง หมายถึง ชาติ เน่ืองดว้ ยชาติไทยรวมเป็นชาติไทยและดารงมาได้
ดว้ ยเลือดเน้ือสีแดงของคนไทย สีขาว หมายถึง พระพทุ ธศาสนาอนั บริสุทธ์ิ
ดีงามประจาชาติ สีน้าเงิน หมายถึง พระมหากษตั ริยซ์ ่ึงถือวา่ เป็นสมมติเทพ
จุติจากฟ้าหรือสวรรค์

๒. ในการทากิจกรรมท่ีมนุษยต์ อ้ งกระทา การฟังเป็นกิจกรรมท่ีคนทารองลงมา
จากการหายใจเท่าน้นั การฟังมีความสาคญั ต่อความสาเร็จในชีวติ ส่วนตวั อาชีพ
สงั คมและครอบครัวถา้ คนทางานไดเ้ รียนรู้ถึงการฟังอยา่ งมีประสิทธิภาพ

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอ่านจบั ใจความเพื่อหาประโยคสาคญั ๔๔

๔๕

๓. โปรตุเกสเป็นชาติแรกท่ีเขา้ มาติดต่อกบั กรุงศรีอยธุ ยา ในรัชสมยั
พระรามาธิบดีท่ี ๒ โดยมีสาเหตุเกิดจากโปรตุเกสเขา้ ยดึ เมืองมะละกา ซ่ึงเป็น
ประเทศราชของไทยในปี พ.ศ. ๒๐๕๔ ทาใหท้ ้งั สองฝ่ ายตอ้ งเจรจาทาสญั ญา
เป็ นไมตรี ต่อกนั

๔. ดอยแม่สลองเป็นแหล่งท่องเท่ียวสาคญั ของจงั หวดั เชียงราย มีนกั ท่องเที่ยว
มาเที่ยวกนั ตลอดท้งั ปี ดงั่ คาขวญั ประจาทอ้ งถ่ินท่ีวา่ สมั ผสั เมฆหมอก
ชมดอกซากรุ ะบาน ตานานชนเผา่ ไมเ้ มืองหนาวนานา ชิมชาอาหารอร่อย
บนดอยแม่สลอง

๕. นกั กีฏวทิ ยาจากพิพธิ ภณั ฑป์ ระวตั ิศาสตร์ธรรมชาติที่เมืองนิวยอร์ก กล่าววา่
แมลงมีกลา้ มเน้ือที่ทรงพลงั สามารถยกน้าหนกั ไดถ้ ึง ๒๐ เท่าของน้าหนกั ตวั
ในขณะท่ีนกั ยกน้าหนกั มนุษยท์ าไดเ้ พยี งแต่ยกน้าหนกั ซ่ึงมีน้าหนกั เท่าตวั เอง
หรือมากกวา่ เลก็ นอ้ ยเท่าน้นั

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอ่านจบั ใจความเพื่อหาประโยคสาคญั ๔๕

๔๖

เฉลยชุดฝึ กทกั ษะข้นั ที่ ๕
เรียงลาดบั ความหาประโยคสาคญั

คาชี้แจง อ่านขอ้ ความแลว้ เรียงลาดบั ขอ้ ความใหม่ใหไ้ ดใ้ จความที่สมบูรณ์โดยเขียน

ตวั เลขและประโยคสาคญั ลงในช่องวา่ งที่ท่ีกาหนดให้

๑.

ก. ท่านจึงตอ้ งระวงั ใหม้ ากข้ึน ๔

ข. สารเคมีท่ีตกคา้ งในพืชผกั มีอนั ตรายมาก ๑

ค. ถา้ เขา้ สู่ร่างกายมาก ๆ จะทาใหเ้ กิดโรคต่าง ๆได้ ๒

ง. ในท่ีสุดอาจทาใหต้ อ้ งเสียชีวติ ๓

ประโยคสาคญั : สารเคมีท่ีตกคา้ งในพชื ผกั มีอนั ตรายมาก

๒. ๒
ก. การท่ีผหู้ ญิงทอผา้ เป็นแสดงวา่ มีคุณสมบตั ิของแม่บา้ นแม่เรือน
มีความขยนั อดทน สามารถดูแลบา้ นช่องและคนในครอบครัวได้ ๑
ข. ประเพณีของชาวลาวกา อาเภอบา้ นไร่ จงั หวดั อุทยั ธานีน้นั
หญิงสาวคนใดถา้ ทอผา้ ไม่เป็นกจ็ ะไม่มีผชู้ ายมาสู่ขอ ๔
ค. นอกจากความสวยงามแลว้ ยงั เพ่อื ความเป็นสิริมงคลต่าง ๆ อีกดว้ ย ๓
ง. หญิงสาวชาวลาวกาจะตอ้ งทอผา้ ห่ม ผา้ ปูท่ีนอน หมอนและผา้ หนา้ มุง้
เพ่อื ใชต้ ิดมุง้ ตอนส่งตวั เขา้ หอ
ประโยคสาคญั คือ : การที่ผหู้ ญิงทอผา้ เป็นแสดงวา่ มีคุณสมบตั ิของ
แม่บา้ นแม่เรือน มีความขยนั อดทน สามารถดูแลบา้ นช่องและ
คนในครอบครัวได้

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอ่านจบั ใจความเพื่อหาประโยคสาคญั ๔๖

๔๗

แนวการตอบชุดฝึ กทกั ษะข้นั ที่ ๖
แยกข้อความหาประโยคสาคญั

คาชี้แจง อ่านขอ้ ความแลว้ แยกส่วนประกอบของประโยคเขียนลงในช่องวา่ งท่ีกาหนดให้
๑. ยางกลว้ ยท่ีหลายคนคิดวา่ ไม่มีประโยชน์ เพราะเมื่อหยดลงบนเส้ือผา้ จะไม่สามารถ
ซกั ลา้ งออกได้ มีผทู้ ดลองนายางไปใชใ้ นงานศลิ ปะ คือ อาจารยห์ มายใจ จิตรธรรม ต่อมา
อาจารยส์ มพจน์ จนั ทรเท่ียง เอาไปทดลองใชว้ าดลวดลายบนผา้ สีอ่อน ๆ ปรากฏวา่
ไดส้ ีท่ีงดงามและคงทน
ใคร ..อ..า..จ..า..ร..ย..ห์...ม..า..ย..ใ..จ....จ..ิต...ร..ธ..ร..ร..ม...แ..ล...ะ..อ..า..จ..า..ร..ย..ส์...ม..พ...จ..น...์..จ..นั...ท...ร..เ.ท..ี่ย...ง.....................
ทาอะไร ..ท...ด..ล..อ...ง..น..า..ย..า..ง..ก..ล...ว้ ..ย..ไ..ป...ใ..ช..ใ้..น...ง..า.น...ศ..ลิ...ป...ะ.......................................................
อยา่ งไร ...ท..ด...ล..อ..ง..ใ..ช...ว้ ..า..ด..ล..ว..ด...ล..า..ย..บ...น...ผ..า้..ส..ีอ...่อ..น....ๆ....ป..ร..า..ก...ฏ..ว..า่..ไ..ด...ส้ ..ีท...่ีง..ด..ง..า..ม..แ...ล..ะ..ค...ง..ท..น....

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอา่ นจบั ใจความเพื่อหาประโยคสาคญั ๔๗

๔๘

๒. อรุณี : สวสั ดีคะคุณกอ้ งภพไม่ไดพ้ บกนั นานแลว้ สบายดีหรือเปล่า
กอ้ งภพ: สวสั ดีครับคุณอรุณี ดีใจจริง ๆ ท่ีไดพ้ บคุณไดข้ ่าววา่ คุณยา้ ยกลบั มา
ทางานที่น่ี
อรุณี : ดิฉนั เพง่ิ มารับงานหวั หนา้ ฝ่ ายการตลาดคะ
กอ้ งภพ: ออ้ ! คุณณเดช น่ีคุณอรุณีท่านเคยเป็นอดีตหวั หนา้ งานแผนกบุคคล
คุณอรุณี น่ีคุณณเดชนอ้ งใหม่ในสานกั งานของเราครับของเราครับ
ณเดช : สวสั ดีครับ
อรุณี : สวสั ดีคุณณเดชยนิ ดีที่ไดร้ ู้จกั คะ
(นริศรา ยะอิตะ)

ใคร ...อ..ร..ุณ....ีแ..ล..ะ...ก..อ้..ง..ภ...พ.........................................................................................
ทาอะไร ..พ...บ...แ..ล..ะ...ท..ก.ั ..ท..า..ย..ก...นั .......................................................................................
อยา่ งไร ..ก...อ้ ..ง..ภ..พ...แ...น..ะ...น..า..ใ..ห...ค้..ุณ....ณ...เ.ด..ช...ร.ู.้จ..กั..ก...บั ..ค...ุณ...อ..ร..ุ.ณ...ี .............................................

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอา่ นจบั ใจความเพอ่ื หาประโยคสาคญั ๔๘

๔๙

เฉลยชุดฝึ กทกั ษะข้นั ท่ี ๗
รอบรู้ประโยคสาคญั

คาชี้แจง อ่านจดหมายแลว้ ขีดเส้นใตป้ ระโยคสาคญั ละยอ่ หนา้ ๑ ประโยค

โรงเรียนสิรินธร จงั หวดั สุรินทร์
๓๐ มิถุนายน ๒๕๓๕
เรียน นายกยวุ พุทธิกสมาคมแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถมั ภ์
เมื่อวนั วสิ าขบูชาปี น้ีดิฉนั ไดไ้ ปร่วมพธิ ีเวยี นเทียนท่ีวดั แห่งหน่ึงในเมือง ในการน้ี
มีภิกษสุ ามเณร ขา้ ราชการผใู้ หญ่ พอ่ คา้ ประชาชนและนกั เรียนไปร่วมมากมาย การเวยี นเทียน
ดาเนินไปรอบ ๆ พระเจดียอ์ งคใ์ หญ่ในวดั ในลกั ษณะเวยี นขวา ๓ รอบ
เม่ือเสร็จจากเวียนเทียนที่วดั น้ีแลว้ ดิฉันไปร่วมพิธีที่วดั อ่ืนอีกแห่งหน่ึงพอไปถึง
ดิฉนั รู้สึกฉงนทนั ทีเพราะการเวียนเทียนท่ีแห่งใหม่น้ีทารอบพระอุโบสถ ท้งั ๆ ที่ในวดั น้ี
ก็มี พระเจดียเ์ หมือนกันจากการสังเกตของดิฉันรู้สึกว่าค่อนข้างเล็กว่าพระเจดียใ์ น
วดั แห่งแรก
ต้งั แต่บดั น้นั ดิฉนั กม็ ีความสงสัยอยตู่ ลอดมาวา่ การเวยี นเทียนที่พุทธศาสนิกชนนิยม
ทากนั ในวนั สาคญั ทางศาสนาน้นั มีหลกั เกณฑท์ ี่ถูกตอ้ งอยา่ งไรและมีความมุ่งหมายอะไร
ดิฉันไดน้ าปัญหาน้ีไปถามครูที่สอนวิชาศีลธรรมและญาติผูใ้ หญ่หลายท่านแต่ได้รับ
คาอธิบายไม่ค่อยตรงกนั

ชุดฝึกทกั ษะท่ี ๒ การอา่ นจบั ใจความเพอ่ื หาประโยคสาคญั ๔๙

๕๐

ดิฉนั จึงเรียนมาเพ่อื ขอใหท้ ่านช่วยช้ีแจงขอ้ สงสัยดงั กล่าวดว้ ย จะเป็นพระคุณ
อยา่ งยง่ิ

ดว้ ยความนบั ถืออยา่ งสูง
ดวงเดือน แจ่มจนั ทร์
(เดก็ หญิงดวงเดือน แจ่มจนั ทร์)
นกั เรียนช้นั ม.๑ โรงเรียนสิรินธร

ชุดฝึกทกั ษะที่ ๒ การอ่านจบั ใจความเพื่อหาประโยคสาคญั ๕๐