PEMBINAAN ITEM

PEMBINAAN ITEM

Oleh:
HASMAHAN BINTI ABD RAHMAN

GURU CEMERLANG DG48
SEKOLAH DATO' ABDUL RAZAK, SEREMBAN

DEFINISI ITEM

Perkara atau alat yang digunakan untuk
mendapatkan respons daripada murid/
calon sebagai evidens hasil pembelajaran
yang boleh dipertimbangkan dalam
pentaksiran sesuatu konstruk serta cara
pemberian skor

PERKARA YANG PERLU ADA
DALAM MEMBINA ITEM

1. Konteks
2. Konstruk
3. Aras kesukaran
4. Klasifikasi Item
5. Jenis Item

KONTEKS

Konteks merupakan tajuk
atau sub tajuk atau tema
dalam sukatan mata
pelajaran

KONSTRUK

Perkara yang hendak ditaksir atau
diukur. Konstruk merupakan
dimensi manusia yang berbentuk
konkrit atau abstrak yang ingin
dibangunkan atau dikembangkan
melalui standard pembelajaran
sesuatu mata pelajaran.

KATEGORI KONSTRUK

KOGNITIF

AFEKTIF PSIKOMOTOR

TAKSONOMI KOGNITIF BLOOM

TAKSONOMI KOGNITIF BLOOM

MENGINGAT

Kebolehan kognitif untuk
mengingat semula atau

mengenal pasti perkara spesifik
yang terdapat dalam suatu
kandungan mata pelajaran.

TAKSONOMI KOGNITIF BLOOM

MEMAHAMI

Kebolehan kognitif yang
melibatkan penggunaan
pengetahuan tanpa situasi baru

TAKSONOMI KOGNITIF BLOOM

MENGAPLIKASI

Menggunakan pengetahuan/
bahan/ idea/ strategi/ konsep/
prinsip/ teori dalam situasi
baharu

TAKSONOMI KOGNITIF BLOOM

MENGANALISIS

Mengasingkan maklumat kepada
komponen-komponen untuk
memahami dan membuat

perhubungan antara komponan

TAKSONOMI KOGNITIF BLOOM

MENILAI

Mewajarkan keputusan atau
tindakan yang telah diambil
ataupun menilai idea / bahan /
maklumat / kaedah berdasarkan

kriteria yang spesifik.

TAKSONOMI KOGNITIF BLOOM

MENCIPTA

Menggabungkan idea/ komponen
dengan menggunakan pemikiran
yang kreatif untuk menghasilkan

idea/ struktur baharu.

TAHAP TAFSIRAN KATA KERJA
PEMIKIRAN
Saya boleh ingat semula Mentakrif, menyenaraikan, melabel,
mengingat maklumat menyatakan, menamakan,
mengenal pasti, menulis

memahami Saya boleh ingat semula dan Menjelaskan, memberi contoh,

menjelaskan konsep menunjukkan pemahaman,

menghubungkait

mengaplikasi Saya boleh menggunakan Menunjukkan, mengambarkan,

pengetahuan dalam keadaan menggunakan

biasa atau baharu

menganalisis Saya boleh mengeluarkan Mengklasifikasi, membandingkan,
mencerakin, menghuraikan,
idea-idea baru memilih

menilai Saya boleh membuat Menjustifikasi, mewajarkan,

pertimbangan dan keputusan mentafsir, memberi alasan,

menentukan

mencipta Saya boleh memikirkan idea Merancang, menghasilkan,
atau cara baru untuk menjana idea, menyediakan,
menggunakan maklumat merumuskan, meramal

ARAS KESUKARAN

5R 50% RENDAH
3S 30% SEDERHANA
2T 20%
TINGGI

Item mudah ialah item yang boleh dijawab dengan
betul oleh sebahagian besar calon

Item sederhana boleh dijawab oleh calon
berkebolehan sederhana dan calon pandai

Item sukar ialah item yang boleh dijawab dengan
betul oleh calon pandai.

KOMPONEN ITEM

• Tugasan

• Apa-apa yang perlu diberikan sebagai
respons

• Arahan

• Bagaimana, bila, di mana, cara
memberikan respons

KOMPONEN ITEM

• Opsyen (objektif)

• Pilihan Jawapan (bagi item objektif
aneka pilihan)

• Peraturan pemarkahan

• Skema Penskoran subjektif

KOMPONEN ITEM

• Stimulus/ Rangsangan

• Mengandungi maklumat khusus
dalam bentuk petikan, rajah, jadual,
dll.

SISTEM 9 POIN

PENILAIAN ITEM

KEAKURAN

• Kurikulum
• Peluang
• Spesifikasi Ujian

PENILAIAN ITEM

KEAKURAN

KURIKULUM SPESIFIKASI PELUANG

APA yang ditaksir Kawalan daripada Peluang merujuk
(Konstruk) dan di
aspek relevan dan kepada: kelengkapan,

MANA pentaksiran itu kecukupcakupan kehadiran pengajar,

dilakukan (Konteks) kepakaran pengajar,
mestilah sebahagian pengalaman harian
daripada kurikulum
murid

PENILAIAN ITEM

KETEPATAN

• Menepati konstruk yang ditaksir
• Menepati konteks yang ditetapkan

PENILAIAN ITEM

KETEPATAN DAN KEJELASAN

KONSTRUK KONTEKS / TAJUK JELAS

Tugasan dalam item Tajuk ialah di MANA Item mesti

mesti mampu pentaksiran sesuatu mempunyai darjah
menghasilkan evidens konstruk itu komunikabiliti
yang boleh digunakan dilaksanakan
(komunikasi yang
untuk mentaksir tinggi) dari aspek:
konstruk yang Kebolehbacaan,

diharapkan Ekspresi, Ketekalan
Stail

PENILAIAN ITEM

KESESUAIAN

• Aras kesukaran seperti yang
dihasratkan

• Kepentingan dari segi konteks-
situasi

• Adil bagi semua pihak

PENILAIAN ITEM

KESESUAIAN

SESUAI ARAS SESUAI PENTING SESUAI ADIL
Pastikan item yang
KESUKARAN Pastikan idea, isi
ditulis tidak
Aras kesukaran kandungan dan hal- memberi faedah
yang dihasratkan: hal yang
diketengahkan kepada
R (Rendah), dalam item merupakan kumpulan tertentu
S (Sederhana),
perkara yang seperti bangsa,
T (Tinggi) penting dalam jantina, status
ekonomi, tempat
pembelajaran
tinggal dsb

PENILAIAN ITEM

DIBAIKI ITEM
(mentah)

KIV NILAI TOLAK
(9P)

TERIMA

MENGINGATPENILAIAN ITEM J
MEMAHAMI U
MENGAPLIKASI KONSTRUK M
MENGANALISIS LA
MENILAIB KONTEKS H
MENCIPTAI ATAU TAJUK
L

1 TAJUK UTAMA 1
1.1 Sub Topik 1
1.2 Sub Topik 2
1.3 Sub Topik 3

2 TAJUK UTAMA 2
2.1 Sub Topik 1
2.2 Sub Topik 2

3 TAJUK UTAMA 3
3.1 Sub Topik 1

PENILAIAN ITEM

Konstruk Konteks Aras Ingat/ Kunci Pembina
kesukaran Fikir

Keakuran Ketepatan dan Kejelasan Kesesuaian

Kurikulum Spesifikasi Peluang Konstruk Konteks Komp. Aras Penting Adil
Jelas

PIAWAIAN PEMBINA ITEM

Mempunyai pengetahuan dan

kefahaman tentang: -
% perkara yang akan diukur
% kandungan sesuatu mata

pelajaran
% konteks dalam sesuatu ujian

PIAWAIAN PEMBINA ITEM

Mempunyai pengetahuan dan
kefahaman tentang : -
& pelbagai jenis item
& ciri-ciri item
& prinsip pembinaan item
& penilaian item

Mempunyai kemahiran membina item
mengikut spesifikasi tertentu

PIAWAIAN PEMBINA ITEM

• Mempunyai kemahiran menulis
item dan membaiki item

• Kreatif

• Mempunyai kebolehan
berkomunikasi

PIAWAIAN PROSES

MEMBINA ITEM MENGIKUT
SPESIFIKASI BERIKUT:
• Konstruk
• Tajuk/Konteks
• Aras Kesukaran
• Jenis Item

PIAWAIAN PROSES

• MENYEMAK KEAKURAN ITEM DENGAN
SPEFIKASI UJIAN DARI ASPEK;
• Keakuran (Spesifikasi, Kurikulum,
Peluang)
• Ketetapan (Konstruk -
tajuk/konteks)
• Kejelasan(Tugasan, Arahan)
• Kesesuaian(Kepentingan, Aras, Bias)

PIAWAIAN PROSES

MENYEMAK SEMULA ITEM DARI ASPEK
PERSEMBAHAN:-
¾ Fizikal
¾ Ketepatan apa-apa yang diukur
¾ Kejelasan arahan, kecukupan-cakupan

dan kerelevanan maklumat
¾ Penggunaan laras bahasa dan istilah

yang betul

PIAWAIAN PROSES

• MEMBAIKI ATAU MENGUBAHSUAI ITEM
YANG KURANG MENEPATI PIAWAIAN
(KIV)

• MEMBINA MENYEMAK SEMULA DAN
MEMBAIKI PERATURAN PEMARKAHAN
ATAU SKEMA PENSKORAN SERENTAK
DENGAN SOALAN

CIRI ITEM YANG BAIK

• Tepat apa-apa yang hendak ditaksir
• Terangkum dalam sukatan pelajaran
• Rangsangan yang sesuai dengan tahap dan

pengalaman calon
• Bahasa yang sesuai dengan tahap bahasa

calon
• Istilah mata pelajaran yang diterima dan

terkini
• Stem (pokok soalan) jelas dan berfungsi
• Stem mengandungi semua maklumat yang

diperlukan calon
• Tugasan dan arahan jelas

CIRI ITEM YANG BAIK

• Aras kesukaran seperti yang ditentukan
• Tidak bias terhadap mana-mana satu

kumpulan calon
• Akur dengan apa-apa yang dipelajari calon
• Penting dari segi konteks dan situasi
• Jelas dari segi kebolehbacaan, ekspresi dan

ketekalan gaya persembahan
• Dapat membezakan pelajar
• Peruntukan markah sesuai dengan tugasan,

kerencaman konstruk dan tahap pencapaian
yang ditentukan

CIRI ITEM YANG BAIK

• Respons yang dihajatkan sesuai dengan
tempoh masa menjawab yang ditentukan

• Peraturan pemarkahan jelas dan mudah
difahami untuk tujuan diaplikasikan oleh
pemeriksaan skrip jawapan

• Item pendek dan padat
• Hanya ada satu jawapan betul
• Semua distraktor berfungsi – munasabah

dan dapat menarik pelajar kurang
menguasai perkara yang diuji

CIRI ITEM YANG BAIK

• Semua pilihan jawapan serasi dengan stem
dari segi nahu dan tatabahasa

• Tiada ulangan perkataan atau frasa antara
stem dan pilihan jawapan

• Tiada distraktor yang kelihatan ‘terpencil’
• Tidak terdapat ‘bayangan’ (clue) dalam stem

dan pilihan jawapan, misalnya dari segi:
• Struktur bahasa atau nahu
• Pertalian perkataan
• Jawapan yang sentiasa lebih panjang

daripada pilihan lain

CIRI ITEM YANG BAIK

• Pilihan jawapan disusun mengikut susunan
tertentu, misalnya:
• Panjang ke pendek atau pendek ke
panjang
• Urutan magnitud
• Urutan mengikut masa

• Pilihan jawapan adalah homogen dari segi
kandungan, bentuk, struktur bahasa

• Tiada distraktor yang membawa maksud
yang serupa atau saling bercanggah

JENIS- JENIS ITEM

ITEM OBJEKTIF

ITEM SUBJEKTIF

ANATOMI ITEM OBJEKTIF

1. Stimulus
2. Stem
3. Pilihan Jawapan
4. Jawapan
5. Distraktor

STIMULUS/ RANGSANGAN

Suatu maklumat yang
berbentuk teks atau grafik
yang menjadi fokus
kepada situasi tugasan
yang berbentuk autentik

STEM

Pernyataan maklumat yang
diperlukan untuk menjawab
item dan pernyataan tugasan
yang dinyatakan dalam bentuk
soalan lengkap atau tidak
lengkap

PILIHAN JAWAPAN

Senarai cadangan jawapan atau
penyelesaian yang dalam
bentuk perkataan, angka,
simbol, frasa, gambar rajah,
jadual, graf dan bentuk
komunikasi lain

JAWAPAN

Pilihan yang tepat, betul
dan terbaik serta tidak
boleh dipertikaikan

DISTRAKTOR

Pilihan jawapan yang bukan jawapan
dan berfungsi untuk menarik
perhatian calon yang kurang atau
tidak menguasai suatu objektif mata
pelajaran atau salah konsep.
Pernyataan yang memang salah,
separuh salah atau betul tetapi tidak
menepati kehendak tugasan (stem)

CONTOH STIMULUS

• KP1ak Sako- Tanah Melayu stem
A, B, C, D –
Jose Rizal- Filipina pilihan jawapan
Chairil Anwar- Indonesia
C - jawapan
Apakah isu yang dimuatkan dalam A, B, D –
karya mereka? distraktor

A Pembentukan kerajaan sendiri
B Penggunaan bahasa peribumi
C Penindasan terhadap rakyat
D Pembelaan terhadap wanita

ITEM SUBJEKTIF

• Membenarkan subjektiviti dalam respons
• Calon mengemukakan jawapan sendiri, mengikut

arahan tugasan
• Skor diberi berdasarkan peraturan pemarkahan

yang disediakan secara jelas dan terperinci

• Item membolehkan calon mempamerkan
kedalaman pengetahuan dan kemahiran yang
dimiliki

• Jawapan bersifat polikotomus (bukan satu jawapan
sahaja yang diterima sebagai betul)

• Calon perlu berfikir secara kreatif dan kritis