Bab 2.6 Reka Bentuk Makanan

REKA BENTUK DAN
TEKNOLOGI (RBT)

STANDARD KANDUNGAN

2.6.1 Mentakrif reka bentuk makanan
2.6.2 Menjelaskan kepentingan reka bentuk makanan

TP1 - Menyatakan maksud dan kepentingan reka
bentuk makanan

Pengetahuan tentang penghasilan idea

Reka Bentuk secara terancang untuk menghasilkan

sesuatu produk

• RekaSebseunattuukbmahaaknanyaanngabdoalleahhdaikmtaivkiatni dalam
Makmanearnealisabseinkatunkipdeepaekjaelpaataduacbeecanitruykanmg daikhaansialknan
yang mdaerilpibaadtakhaaniwinaonvaatsaiudtaunmbkurehaantiviti
Aktiviti merealisasikan idea kepada bentuk
Reka Bentuk makanan yang melibatkan inovasi dan
Makanan kreativiti

Bentuk baru Inovasi Kreativiti

Pelbagai Pelbagai
warna tekstur

Pelbagai Pelbagai
bau rupa

Pelbagai
rasa

Permintaan

Cara Budaya
hidup

Tempat Sosial

Karbohidrat Protein
Garam Mineral
Lemak Vitamin

Semua aktiviti Proses, kaedah, dan Makanan
komunikasi ruang tempat produk dari segi
yang diproses, diedarkan estetika,
dilaksanakan komunikasi,
untuk dan digunakan
dan
mempromosi- Peralatan dan perkakasan perwakilan
kan produk yang digunakan untuk
makanan menyediakan dan
mengambil makanan

Reka bentuk
susunan hiasan
makanan dalam
pinggan atau bekas

Reka bentuk pada
makanan itu sendiri

Kebebasan Menzahirkan Melindungi
memilih nilai estetika etika sosial
kepada
pengguna Memberikan
faedah
Kepelbagaian Pembangunan kepada
etika budaya sains dan
pengusaha
teknologi moden

• Perubahan cita rasa, gaya hidup dan pendapatan
menyebabkan reka bentuk makanan mengalami
pelbagai evolusi kreatif mengikut aliran trend masa kini.

Pilihan 1 Pilihan 2 Pilihan 3

• Reka bentuk makanan yang menarik boleh menzahirkan
nilai estetika yang menjadi nilai tambah kepada sesuatu
produk. Ia menjadikan produk berpotensi tinggi untuk
pemasaran dan berkualiti tinggi.

• Nilai inovatif dan kreatif dalam sesuatu reka bentuk
makanan perlu diterapkan agar ianya menjadi lebih
menarik.

• Etika sosial perlu diberi penekanan agar tidak menyentuh
sensitiviti kaum dan agama

Reka Bentuk Asal Reka Bentuk Baru

• Inovasi reka bentuk makanan membuka peluang
perniagaan baru.

• Keperluan dan kehendak pengguna yang sentiasa
berubah mewujudkan peluang perniagaan baru

Produk sama, Reka bentuk lain, Pengusaha Lain

• Perkembangan dan trend dalam dunia reka bentuk
menggalakkan pembangunan sains dan teknologi.

• Pelbagai alatan dan mesin dicipta dalam penghasilan
reka bentuk makanan

Kaedah lama Teknologi Pertengahan Teknologi Baru

• Setiap kaum mempromosikan budaya masing-
masing melalui reka bentuk makanan tradisonal
mereka.

Kuih Koci Masyarakat Kuih Ang Ku Masyarakat Kuih Vadai Masyarakat
Melayu Cina India

Penilaian TP1

1. Apakah maksud reka bentuk makanan?
2. Senaraikan kepentingan reka bentuk makanan.

2.6.3 Mengaplikasikan penggunaan alatan dan
perkakasan dalam proses penyediaan reka bentuk
makanan

TP2 - Menerangkan kategori alat dan perkakasan dalam
proses reka bentuk makanan

Alatan Alatan
membentuk menghidang

Alatan Perkakasan
memotong

Alatan
menghias

Pisau Tukang Masak Pisau Bergerigi/Pisau Roti Pisau Penyisih
(Chef Knife) (Searrated Knife/Bread Knife) (Boning Knife)

Pisau Paring Pisau Bulan Sabit Pisau Pengupas
(Paring Knife) (Mincing Knife) (Chef Knife)

Pisau Ukir Parisian Scoop
(Fruit carving knife) (Parisian Scoop/ Melon Baller)

Pisau Turning Penerap
(Turning Knife) (Cookies Cutter)

Pisau Pelepa Redai Kek
(palette knife) (Cake wire rack)

Meja pemutar kek Beg Aising
(Cake turn table) (Icing Bag)

Tiub Aising
(Icing Tube)

Bekas atau alatan menghidang yang digunakan adalah mengikut kreaviti dan

bergantung kepada jenis reka bentuk yang hendak dibuat.

Set hidangan makanan Set hidangan minuman

Pengisar pelbagai guna MesinPengisar jus buah- Pengadun Roti
(Multi purpose blender) buahan (Jus blender) (Bread Maker)

Mesin Pengadun Pengukus Elektrik Ketuhar Gelombang Mikro
(Mixer) (Electric Food Steamer) (Microwave Oven)

Periuk Nasi Elektrik Periuk Nasi Pintar Periuk Tekanan
(Electric Rice Cooker) (Pressure Cooker)

Ketuhar Elektrik Air Fryer Kuali Elektrik
(Electric Oven)



Penilaian TP2

1. Senaraikan alatan mengikut lima kategori
dalam proses penyediaan reka bentuk
makanan.

2. Terangkan fungsi setiap alatan dan
perkakasan mengikut kategori dalam reka
bentuk makanan.

2.6.4 Melakar serta menjustifikasikan reka bentuk
makanan.

TP3 - Melakar reka bentuk dan pembungkusan
makanan



Maklumat yang
perlu ada pada

lakaran

Bahan yang Prinsip reka
digunakan bentuk

Elemen reka Dimensi
bentuk

Nilai Garisan Rupa
Tekstur Ruang
Elemen
warna Reka Bentuk
Bentuk

Saiz

Penekanan Keseimbangan

Pergerakan

Harmoni Prinsip Kontras
Pembahagian Reka Pengulangan
Kepelbagaian Bentuk

Kesatuan Keringkasan

Prinsip Elemen
pengulangan warna

Elemen Prinsip Prinsip
bentuk keseimbangan keringkasan

Lakaran Reka Bentuk Makanan

Contoh Lakaran Reka Bentuk Makanan

Reka bentuk pembungkusan yang akan dihasilkan
hendaklah bersesuaian dengan makanan yang
akan dibuat.

Maklumat Tanda Tipografi
Saiz Jenama Warna

Kriteria Reka
Bentuk

Pembungkusan
Makanan

Reka Ilustrasi
Bentuk

Tanda Elemen grafik pada pembungkusan iaitu nama sesuatu produk
jenama atau perkhidmatan yang berfungsi untuk memperkenalkan
produk kepada pengguna.
Tipografi Tipografi atau huruf besar serta tanda simbol yang digunakan
untuk mencipta jenama sesuatu produk.
Warna
Ilustrasi Warna mewujudkan identiti sesuatu produk.
Reka
bentuk Berperanan untuk menggambarkan produk yang dibungkus.
Saiz Reka bentuk perlu menepati seperti ergonomik, mudah
dibawa, selamat digunakan dan mesra alam.
Maklumat Saiz pembungkusan perlu bersesuai dengan produk yang hendak
dibungkus.
Pembungkusan mesti mempunyai maklumat yang perlu
disampaikan kepada pembeli.

Contoh Lakaran Reka Bentuk Makanan Dan Pembungkusan

Contoh Lakaran Reka Bentuk Makanan
Dan Pembungkusan

Penilaian TP3

1. Lakarkan satu lakaran reka bentuk makanan
yang kreatif dan inovatif.

2. Lakarkan satu lakaran reka bentuk
pembungkusan makanan yang bersesuaian
dengan reka bentuk makanan yang akan
dihasilkan dengan mengaplikasikan kriteria
pembungkusan reka bentuk makanan.

2.6.4 Melakar serta menjustifikasikan reka bentuk
makanan.

TP4 - Menganalisis kesesuaian elemen dan prinsip
dalam reka bentuk makanan

TP5 - Menjustifikasikan pemilihan elemen dan prinsip
dalam lakaran reka bentuk makanan

• Lakaran reka bentuk makanan
perlu menarik

• Mengikut tema yang
dikehendaki oleh pelanggan

• Lakaran reka bentuk makanan
perlu dijustifikasikan
berdasarkan elemen dan
prinsip reka bentuk

Prinsip Elemen
pengulangan warna

Elemen Prinsip Prinsip
bentuk keseimbangan keringkasan

Justifikasikan lakaran reka bentuk makanan dari aspek elemen dan prinsip



Elemen Reka Bentuk Digunakan @ Justifikasi
Tidak
1 Garisan Garisan membentuk jalinan kulit luar roti jala
2 Rupa √X Rupa organik
3 Bentuk Bentuk seperti lobak merah/carrot
4 Tekstur √ Tidak rata kerana ada jalinan
5 Warna √ Warna oren dan hijau
6 Ruang √ Ruang dalam dipenuhi inti
7 Saiz √ Saiz tidak terlalu besar
8 Nilai √ Estetika
√
√
√

Prinsip Reka Bentuk Digunakan @ Justifikasi
Tidak
1 Keseimbangan Simetri
2 Pergerakan √X Jalinan kulit luar membentuk pergerakan
3 Pengulangan Jalinan kulit luar berulang-ulang
4 Penekanan √ -
5 Keringkasan √ Terdiri daripada dua warna sahaja
6 Kontras √ -
7 Kepelbagaian -
8 Kesatuan X Jalinan membentuk kesatuan sebiji kuih roti jala berbentuk carot
9 Harmoni √ -

X
X

√

X

Penilaian TP4 dan TP5

1. Buat analisis dan lengkapkan lakaran reka bentuk
dan pembungkusan makanan dengan elemen dan
prinsip yang bersesuaian.

2. Buat justifikasi pemilihan elemen dan prinsip
dalam lakaran reka bentuk makanan dalam bentuk
jadual.

2.6.5 Menghasilkan reka bentuk dan pembungkusan
makanan

TP6 - Menghasilkan reka bentuk dan pembungkusan
makanan.