لٌکلړ دًٌم پړاٌ ،لٍمړۍ ګڼً ،پزلپطې ًٍ غپېتمً ګڼً
ٌرَ ١٣٩٤ ،لمزًش کبل
مخ عنٍان مطٌٍل مذًز
ؾ مٌنې ؾًٌم پړاٌ ١ ....................................................... عزة الله ځواب
ؾ ژٌنؿ کًٌل٢ ............................................................
ؾ ٟلم پً تبقه کې لمٍږ ثٍِق٤ .......................................... [email protected]
اػلا٧ ٍ٫وبؾ٦ ............................................................ مزضتٌبل
له ؾى٬بن ًم٨ ............................................................
ؾ کبق اٌ ژٌنؿ ثكمنځ ثٍالن٩ ............................................ ىصرة ارنان
څنګً ػٍة ٌکړٌ!؟ ١١ .................................................. ٠٧٩٨٠٤٠٩١٠
پً سٌل٬ٟ ٞل لًبثېږي١٣ ............................................... [email protected]
تبڇبػبن څً ٌاًې؟١٤ ...................................................
ؾ سنوٌح پك تنوټ ثبٌثكًؼٍالي سره م٬بتلً١٥ ........................ ضلاکبره ډلً
ؾ مفىثٍ سنٍنٌبنٍ اٌ امكًکې ًبقانً٢٠ .................................
کٍم ًٍ پً ط ً٬ؾَ؟٢٤ .................................................. احهد جهال جهال ،ىورالحق حداد،
ؾ پٌنځٍ مٌبًجٍ طوبة٢٥ ...............................................
مًل کكنسي٢٦ ............................................................ طارق ىجٌب ،رًحان الله رونان
ٗثٌ ٍ٠پېښې٢٨ .......................................................... ډًشاًنر
لى هبًنوپٍىې مېكمنې٢٩ ..............................................
لً طٌمح يه ًيٌؿي سره مكکً٣٥ .................................... صادق الله صادق
ؾ پسرلي ؾ ښکلاٌٌ انځٍق٤١ .............................................. ٠٧٨٢٥٠٠٩١٦
ڇې ؾ ًبق ؾ ػ ٌ ٙػبل نښې پکې ٌې٤٦ .............................
نوٌم طشبلي٤٩ .......................................................... [email protected]
ؾ ال٨ح ٌُج ګبٌنډَ قاثً ؾ ى ً٤کٌوې کٍي٥٠ .....................
مبقکى٥٣ ................................................................. کمپٍسر
ى ً٤ؾې ًبؾ ؾي ،کً ؾې ىېك ؾي!٥٤ .................................
ًٍه ؾې تلً ٌقپوې ٌي (لنډۍ)٥٩ ..................................... ثىاء الله ځىاب
ً٠ك څً ګټً لكي؟٦١ .....................................................
هجب ثًٍِك ؾ ګل ثًٍِك (ً٠كٌنً)٦٣ ................................... د تزلاضً کٍلٍ ځبًٍنً:
پؼې ػبرې٦٨ ............................................................
نړًٍال مجلٍنً٧٠ .......................................................... تٌي٬ــٍ کجبة پلٍقنځى .کبتل:
هثب لمٍنږ ؾَ (لً مبًٍم سره مكکً)٧١ ..................................
ټٍکې ټکبلې٧٣ ........................................................... کنؿىبق: ا٧ـــ٤بن کجبة پلٍقنځى.
مؼکجنً (ٗنم)٧٤ .........................................................
ال گپ ګپ (ٗنم) ٧٦ .................................................... ػٍهح: ٣ك٣ښح کجبة پلٍقنځى.
مېكمن اٌ مثبًل(ٗنم)٧٧ .................................................
ؾ ه٨ك پبَ (لنډو کٌوً)٧٨ .............................................. ػٍهح: هثبٌٌن کجبة پلٍقنځٍ.
سيبلح (لنډو کٌوً)٨١ ..................................................
لوګٍن (لنډو کٌوً)٨٣ ................................................... ٟلمــٍ کجبة پلٍقنځى .پکجٌب:
لمب هلام پً ىٌ ٍَ٤اًً (لٌکٍنً)٨٦ .....................................
پکجٌکب: مشبىـؿ کجبة پلٍقنځى.
د ًٍې ګڼې تًٌ
لٌ٤لن: ًٍنــى کجبة پلٍقنځى.
٣٠ا٤٧بنێ
ننګكىبق: مبلًـګك کجبة پلٍقنځى.
2
د نٌيې دوًم ّړاو
سرلٌکنً
د مینې پً څٍ میبغتنٍ ځنډ داضې ایطېذه ،چې د ىمېػنٍ لٍضتٍالٍ لً سړٌنٍ تً ىم پً
پزېٍتٍ شي ،خٍ د مینً پبلٍنکٍ رة ميزتبنێ اٌ د مینً ٌالٍ ىیلٍ پً مینً کې تٌب ضبه پٍه کړه اٌ
د دٌی تیب تیب غٍښتنٍ د مینې چلٌٍنکٍ تً نٍې انزژي ٌرکړه.
نړۍ د مینې دښمنبنٍ ٌرانً کړې اٌ ركیثبنٍ تل د مینبنٍ پً سخمٍنٍ مبلګې دٌړٌلي ،خٍ د مینې
پً ٌژلٍ نً دي تٍانېذلي؛ ځکً مینً د کبًنبنٍ پً تخلیم کې اغږل غٍې اٌ د مخلٍكبتٍ سړٌنٍ
تً لٍېذلې ده.
د فکز اٌ فزىنګ دښمنبن نً غٍاړي ،چې پً ٌلظ کې د پٍىې ډًٍه تلً ٌي اٌ پً دې ىم
پٍىېږي ،چې د مٌنې چلٌٍنکٍ لً خپلې كلمٍ مثبرسې لاص نً اخلي؛ نٍ ځکً ًې د مٌنې
مطٌٍل مذًز تً مزګٍني ګٍاښٍنً اٌ ځٍرٌٌنکٍ پٌغبمٍنً ٌرکړل.
د مینې پً تېز دٌلظ کلن تيیز کې مٍنږ ىم نیمګړي ٌٌ ،ځینې تېزٌتنې مٍ ٌکړې ،چې د
ضیبسي ضتٍنشٌ ضثج غٍې اٌ مینً ٌتړل غٍه.
ىمذاضې لاص تز سنې کېنبضتً تً مٍ دښمن تً د کبمیبتێ فزصت ٌرکړي ،ځکً مٍ ىٍډ ٌکړ،
چې پً نٍي فکز اٌ تذلٍن مینً تیب پیل کړٌ.
د دې لپبره ،چې دا ګبم مٍ پٍخ اٌ مضثٍط ایښی ٌي ،د مینً ٌالٍ مینې تً اړتیب لزٌ.
مٍنږ پً خپل کړي کبر غٍر ٌکړ اٌ د مینې تېزې غپېتً ګڼې مٍ ٌارسٌلې ،دې رضنێ تز ډېزه
ٌلسي تڼً لزلً .ژمنً کٌٍ ،چې لً دې ٌرٌضتً تً پً معیبري مینً لٍضتٍنکٍ خٍښ ٌضبتٍ.
ىیلً ده ضږنی ضپزلی طثیعت تً پً مینې ٌرکٍلٍ سرتېزه انطبني ټٍلنً ىم پً مینً رنګ اٌ لً
کزکې لزې کړي.
اداره
1
د ژوند کیلي
محمذ غنٍ فبرٌكٍ
ګكان٬ؿقه لٍهجٍنکٍ !
یٍ ځل تیب ؾ پسرلنیٍ نكګسي ګلٍنٍ ګېډۍ پً لان هجبهٍ ڇٍپړ ثً طبضر ېږم ،پً ؾې ىیلً ڇې ثبهٍ
تً پً ؾې لټً کې ًئ ڇې څنګً ؾ ژ ٌنؿ ؾ هترې مبڼێ ؾ ؾقٌالې ٫ل ٩ثً کیًل پیؿا اٌ تیب ؾ ژٌنؿ
قنګینې نړۍ ثً ٌقننٍځئ.
ى ً٤نړۍ ثً ڇې ؾ ؾنیب اٌ اػكت نېکمك٣ێ پکې پً ګډه ؾ انوبن لپبقه ىكه ًېثً ځبن
هینګبقٌي،ګٍنؿې کٍم ؾ لٍړ ىمح څښتن ؾ ػپل پٍلاؾي ىٍډ ان لین کړي اٌ ؾ ژٌنؿ لً نړۍ
ؾا نېکمك٣ێ لً ځبنً سره ؾ ؾنیب ؾ ننؿاقې کٍق ثً قاٌړي .
ىٍکی ګكانٍ لٍهجٍنکٍ !
ؾ ژٌنؿ کیًل ایٌلن ؾی ،ى ً٤ایٌلن ڇې ٫كان اٌ هنح کې پېژنؿل ًٍی ،ى ً٤ایٌلن ڇې ؾ ژتې
لً ا٫كاق ،ؾ لړه لً ثِؿی٭ تبٌق اٌ پك انؿامٍنٍ ؾ ٟمل نً تكػمن ٌي ؾ ایٌلن پك نبهجٍ لیبثېږي اٌ ؾ
نبٌړٌ ػلکٍ اٌ ملګكٌ پً یبقانې کمېږي.
ى ً٤ایٌلن ڇې ؾ ى ً٤لٍق ثً پً تلنې اٌ ػپكٌنې ثك هلٍ لقٌ لیبت پې٤مبران ؾ نثٍت پك څٍکیٍ
ګٌلقل ًٍي ٌٌ ،ى ً٤ایٌلن ڇې ٬ٟل ثً ىؿایح کٍي ،ؾ لړه طكم ثً ؾ نٍق پلًٍې ننثبسي،
انؿامٍنً پك ایٌلني ګبڼً پوٍلي ،ى ً٤ایٌلن ڇې اهلامٍ ٟبلمبن یې ژٌنؿ تٍلي ،څٍک یې ؾ ژٌنؿ
قٌض تٍلي اٌ ٫كان کكیم یې ؾ ښکًل ژٌنؿ ٌٓلنح تٍلي.
يه ث٠بلی ٌاًٍَ(:م ْن َع ِم َل َصالِحاً ِّمن ذََك ٍر أَْو أُنْثَ ٰى َوُهَو ُمْؤِم ٌن فَلَنُ ْحيِيََنّهُ َحيَاًة طَِيّبًَة َولَنَ ْج ِزيََنّ ُه ْم
أَ ْجَرُهم بِأَ ْح َس ِن َما َكانُواْ يَ ْع َملُو َن﴿ ﴾٧٩سورة النحل)
ژتبړه":ىك څٍٮ ڇې ښً ٟمل ٌٯړي ،ٯً ى ً٤نبقًنً ٌي اٌ ٯً ښځً ،پً ؾې شرٖ ڇې مإمن ٌي،
پكى ً٤تً مٍنږ پً ؾنٌب ٯې هپېڅلى ژٌنؿ ثېكٯړٌ اٌ (اػكت ٯښې تً) ؾ٣وې ػلٍٰ ثً ؾ ى ٍ٤اسك لً
ډېكٌ ښٍٟملٍنٍ سره هم ٌقٯړٌ".
پٍقثنٍ اليٍ پی٤بم ثً پً پبم ایٌلن اٌ ٟمل ُبلع ؾ ژٌنؿ کیًل م٠لٍمیږي ،کلً ڇې انوبن ؾ ایٌلن
اٌ ٟمل ُبلع کیًل لً ځبن سره ٌلكي ؾ ژٌنؿ قنګینٍ نړۍ ثً تً ٌقننٍځٍ اٌ تیب تً نٍ ؾ ژٌنؿ پً
نړۍ کې لً ډٌل ډٌل ػٍښیٍ اٌ ن٠مجٍنٍ ممې ثكلاهً کٍي.
ګكان پې٤مبر مظمؿمِ٘٨ی ُلی يه ٟلیً ٌهلم نً ڇې کلً ه٨یبن تن ٟثؿيه الذ ٍ٨٬قٓی يه ٟنً
پٍښجنً ٌکړه :ای ؾ يه قهٍلً ! یٍه ؾاهې کلمً یب ٌینب قاثً ٌښبیً ڇې لً ثب ٌقٌهجً اٌ یب لً ثب پكثً
2
ًې لً تل ڇب څؼً پً اړه پٍښجنً ٌنکړم! ػبثم النثیین ُلی يه ٟلیً ٌهلم ٌقثً ٌٌیل (( :ؾا ٌٌایً
ڇې پك يه ث٠بلی مې ایٌلن قاٌړی اٌ تیب پكىمؿې کلک پبثې ًً )).
کً څً ىم ڇې ؾ ایٌلن ؾائكه ډېكه پكاػً اٌ ؾ ایٌلن ؾ ٌنې څبنګې ػٍقا ډېكې ؾي مګك ؾ قطمح
نثی ُلی يه ٟلیً ٌهلم ٌقثً لً ټٍلٍ څؼً ؾ ایٌلن اىم اٌ ډېك اقلښجمن اُل اٌ تنوټ ٌښٍؾ ڇې
پك يه ث٠بلی ایٌلن ؾی.
ىٍ ؛ ى ً٤ایٌلن ڇې ؾ اهج٬بمح اٌ ٟمل ُبلع پك سٍړه هینګبق ٌي اٌ ؾ ؾې سٍګً کېؿلی شي
ڇې انوبن پكې ؾ ژٌنؿ مبڼێ ثً لګېؿلی ٫ل ٩پكانیمي ،ؾ ژٌنؿ ؾ ىوکې مبڼێ ؾ طٍېلێ مؼې ثً
سٍړ تڼ اٌ ڇمن کې ؾ کبئینبثٍ ننؿاقه ٌکړي اٌ ؾ کبئینبثٍ ؾ ننؿاقې پً ىېنؿاقې کې ؾ يه ث٠بلی
پك ٌسٍؾ اٌ ثٍطیؿ قنګین ؾلیلٍنً ٌٌینٍ.
ؾ تڼ لً ګلٍنٍ څؼً ؾ ىكې ګلپبڼې پكاننګیٍ کې ؾ ( لاالً الا يه ) ٫ؿقتي اٌ ٘٧كتي کښلې کكښې
لً ػپل لقین نٜكه ثېكې کړي اٌ تیب ؾ نېکمك ً٣ژٌنؿ پی٤بم ڇې ایٌلن ؾی ،لا نٍق ىم پیبٌړی
کړي.
ؾ ٫كان اٌ هنح پك مبنیمٌ ػٍړٌ یې ىٍمكه ٣ښجلې ٌپبلې ڇې مإمن ؾ لٍړ ىمح پً ملاثړ تیب يه
ث٠بلی نً ؾ سنة ال٨كؾٌن ٍ٣ښجنً کٍي اٌ ؾ ژٌنؿ ىكه نبػٍالً ؾ مٍهی ٟلیً الولام پً څېك پك
٘٧كتي ځٍاک پك ؾاهې هٍک څپېړه ٌىٍ ڇې هملاسي یې ؾ لمکې ثل ثً هپبقي .
ګكانٍ لٍهجٍنکٍ !
کً ٍ٣اړئ ڇې ښکلی ژٌنؿ ٌلكئ پً ؾنیبٌي اٌ اػكٌي ژٌنؿ کې ىوکً ٣بړه ٌګكځٍ ،ىڅً مٍ ؾ
ىٍډ ملګكې کړئ پك ایٌلن مٍ ػیبل ٌهبثئ ؾ ایٌلن قٌض ثً مٍ اهٌلني مبنیمه ٣فا ثیبقه کړئ.
ؾ ژٌنؿ ىكې قنګینێ ثً مٍ ؾ ایٌلن قنګ ٌقکړئ اٌ ىكه نېکمك ٍ٣مٍ ؾ ایٌلن ػٍږه مېٍه ٌګڼئ.
ؾ ایٌلن پً قٌض مٍ لړګی اٌ نٍق ټٍل انؿامٍنً ژٌنؿي ٌهبثئ ،ؾ لړه پً طكم کې مٍ ؾ ثٍطیؿ٫ ،كان
اٌ هنح نٍقاني مٌبل تل کړئ ڇې ؾ قڼب پلًٍې اٌ نښې ًې هجبهٍ پك ښکًل سثین اٌ ىم ؾ مؽ پً
ښکًل ىېنؿاقه کې قاښکبقه شي ،کلً ڇې لً ؾې هتر ن٠مح نً پً ط٬ی ٍ٬ډٌل تكػمن ًٍئ لً
ایٌلن سره مٍ قښجینې مینً ٌکړه.
تیب نٍ تمً ؾه ڇې ؾا ایٌلن تً هجبهٍ لپبقه ؾ ژٌنؿ کیًل شي اٌ ؾؾې ایٌلن پك مبنیم ځٍاک تً ؾ
ژٌنؿ ىكې تكػې ثً اڇٍل ًٍي ٫لٍ٨نً هجبهٍ پً مؽ ػلاُېږي اٌ لً ػٍاږه ژٌنؿه تً تكػمن
کېږئ.
3
اضذالله غضنفز
کً ٍ٣اړٌ ڇې ؾ یٍه م٨يٍم پً تبقه کې ؾ ػلکٍ ثٍِق ډېك کوبن تً یې لً لؾه کړې نيیًل شي اٌ ؾ ىٍ٤
اٌ ٔ٫بٌت م٠لٍم کړٌ ،یٍه لاقه ؾا ؾه ڇې ٌګٍقٌ کوبنٍ ًمېك تً کم شي ڇې ؾ ٟلم پً پكمؼجګ کې
ڇې ؾ ٍ٣ػلکٍ پً ػپلً ژتً کې یبؾ ًٍی م٨يٍم لً تكػً اػًل.
پً یٍ تل ثٍِق کې ٟلم لً قڼب سره ثٌثیً کٌٍ .قڼب پً څً شي سره ثٌثیً کړی ؾی.
مٍږ پً ػپلً ژتً کې ٟلم لً څً سره ثٌثیً کٌٍ؟ پً ثیبقه کې لاقه قاښیی .مبنب ؾا ڇې ؾ پٍىې پً مكهجً
ؾ ٍ٣ثٌثیيبثٍ تبنؿې ٍ٣ق تً مٍ څً نب څً پٍه کړي ؾ ښً ٌ تؿ اٌ هم ٌ نبهم ثٍپیك کېږي.
ڇې پً ټٍلنً کې ؾ ٟلم پً تبة څً ثٍِقمٍسٍؾ قڼب کً ؾ څكا ٢اٌ ډیٍې ٌي ،ؾ تنیبؾم ؾ یٍې
ؾی .لمب پً نٜك پً پښجٍ کې ؾ ٟلم ؾقې ثٌثیيبت ٌهیلې طیذیح لكي اٌ پً کنټكٌل کې ٌي ػٍ کً ؾ
ډېك مٌيٍق ؾيٟ :لم ؾقیبة ؾیٟ ،لم ػمانً ؾه اٌ لمك یب هپٍږمێ ٌي ،لً کنټكٌلً ٌثلې ؾه ،مګك ؾ
ؾقیبة ػبُیح نً لكي ڇې ػٍني څپې یې کلً کلً ٟلم قڼب ؾه.
کلً ڇې ٟلم ؾ ؾقیبة ٍ٣نؿې ثٍِق کٌٍ ،منٍٜق مٍ ثکړو لامثٍلن ىم ٣كٍ٫لای شي.
ؾا ؾی ڇې ٟلم ډېك لٍی اٌ مكمٍل ؾی .ؾ ؾقیبة پً اتلیى ؾ ىٟ ٍ٤بلمبنٍ مٌيٍق مذبل ؾی ڇې ٣ك٪
لړو کې مل٤لكې پكثې ٌي .ؾ ً٣مل٤لكې پً لطمح اٌګمكاه ًٍل.
ؾ ٧لو٨ې پً ًمٍل ى ٍ٤پٍىنٍ ثً ڇې ًکٍنً پیؿا قاایوجل کېږي.
کٍي ،لمٍږ پً پؼٍانٍ ث٠لیمٍ اؾاقٌ کې پً ښً کً ٍ٣ټې پوې ٌىې پً لان تً ؾقشي
هترګً نً ؾي کجل ًٍي .پً نٍلومً پیړۍ کې پً ڇب ٌې ؾا ڇې پً ؾقیبة کې ګٍىك نٌجً
الثجً ،یٍ څٍک تً ډېكې ٍ٣پې ٌٌىٍ ػٍ مل٤لكې تً ىنؿٌهجبن کې ؾ ؾیٍتنؿ مشر ،مٍلانب قاًؿ اطمؿ
پً ګٍثٍ ٌقنً شي .م٘لج ؾا ڇې ؾ ٟلم پً طٍِل ګنګٍىٍ ؾ مؿقهې لً ؾقسي نِبتً ٧لوٌ ً٨ایوجلً اٌ
کې تؼح ىم ػپلً تكػً لكي .یٍ ٗبلج ال٠لم تً ډېك ػپل ٗبلثبن یې ؾ ى٤ې لً لٍهجلٍ پً ټینګً من١
لطمح تبسي ػٍ څً تً یې نً لؾه کېږي .کړل.
ؾ ؾې ثٍِق ٟیج ؾا ؾی ڇې ٟلم ثك تنیبؾم ډېك لً قڼب سره ؾ ٟلم پً ثٌثیً کې مذثح اړػٍنً لیبت
لاهبری ښیٍ .ؾ ً٣ثٍِق ؾ ٟبمٍ ػلکٍ اٌ ؾ ٟلم ؾ ؾيً .بیؿ ىمؿا ٌسً ٌي ڇې پً اٌهنێ لمبنً کې ؾ
انکٌب ٦پً ګټً نً ؾی ػٍ ؾ ٟبلمبنٍ پً ګټً ؾیٟ .لم قڼب یب ؾ پٍىنې قڼب ثٌثیيٍ ثكکیثٍنً لیبت اٌقٌ اٌ
څكنګً ڇې ٟلم ؾقیبة ؾی اٌ ډېك لٍی ؾی نٍ ؾ ٟلمٍ اؾاقٌ پً نٌبنٍنٍ کې لً څكا ٢اٌ ډیٍې لیبثً
ٟبلمبن ڇې پً ؾې ػٍني هین کې ٍ٣پې ٌىٍ ،اهج٨بؾه کېږي.
ډېك لٍی کوبن ؾي اٌ ؾٜٟ ً٣مح ؾ یٍه نیم کى پً ؾ ٟلم ػمانً ؾ پٍىې پً تبقه کې لمٍږ ؾ ثٍِق
نِیج کې ٌي .کً ٟلم ډېك پېڈلی اٌ مكمٍل ٌګڼٍ ،ځینې نٍق اړػٍنً قاښیٍ .ػمانً ؾ ثېك ًٍي ٌػح
4
ٌي ،پټً ٌي ،ډېك اقلښح لكي ػٍ ؾ ؾقیبة اٌ قڼب ؾ ؾې قال څښجنبن ؾي اٌ پکبق ىم نً ؾه ڇې ىك
څٍک ٌقنً ػبر شي. تكٟکى ػجمېؿلای شي.
لمٍږ یٍه انګېكنً ؾا ؾه ڇې پً لا پؼٍانٍ اٌ ًړېؿلٍ پً ا٤٧بنوجبن کې ؾ مبقانٍ ؾمګك ٌایٍ ڇې :تً اسبله
پبڼٍ کې لا لٍی ط٬ی٬جٍنً پټ ؾي .ػمانً ىم اػٍنؿ لاؾه ُبطج تټٍ کٍټ .یب :تً اسبله اػٍنؿ
پؼٍانێ ٌي اٌ پً ٌیكانً کې ٌي .کً یٍ څٍک مٍهی ُبطج .ؾٌی ٌلې لً اػٍنؿ مٍهی ُبطثً
ػمانً ٌمٍمٍ ،ىڅً کٍي ڇې تل ٌقتبنؿې ػبر نً اسبله ٍ٣اړي؟
کړي .لً ٟلم سره لمٍږ ڇلنؿ ثك ډېكه طؿه ثك اٌهً ځکً ڇې ٟلم تبیؿ ؾ ػبٍُ کړیٍ پً ٌلکً کې ٌي اٌ لً
پٍقې ىمؿاهې ؾی .څً ڇې مٍ لؾه ٌي ى ً٤پټ ت٬كاٍٗ ثٍِق سره هم یې ىك څٍک ؾ اهج٨بؾې اسبله ٌنً
هبثٍ ڇې ىوې نً ثبٌان ٌکړٌ اٌ ػمانً تمبمً شي .لكي .کً ؾ اػٍنؿ مٍهی اسبله پً منځ کې نً ٌي ،ؾم تً
ت٬كاٖ ڇې ًبٌػٍا ؾٌه لقه څلٍق هٍه کبلً پؼٍا ؾ ٟبمېؿٌ پً نجیشً کې ىم لً قٌطٍ اٌ سبؾٌیٍ ا٣یمه
ػبلي شي اٌ ىم تً ؾ ؾمګكٌ ؾ کٍقنێ لً انظِبقه ٌٌځٍ
اٌ ؾ ىٍ٤ی کبقٌتبق تً ػكاة شي. اٌهېؿه اٌ ؾ ٗج ؾ ٟلم پلاق یې تٍلٍٗ ،ثیثبنٍ ثً یٍه
٫وم نبمً تكاتكه کړې ؾه ڇې پً یٍ څً تؿلً تڼً یې ثك
پً اٌهنێ لمبنً کې ڇې ؾ انوبنبنٍ پً تكاتكي ثبکیؿ ننً پٍقې ؾ ٗج ٧بق٣بن لٍلي اٌ ىٍ٤ی ژمنً
کېږي ،ؾ ٟلم لؾه کړو ٟبمً ًٍې ؾه .اٌن ىكې نشلێ
څكګنؿٌي ڇې پً ٫وم نبمً کې قاً٣ل اٍُل تً اٌ ىلک ثً ؾ لؾه کړې ط٭ منل ًٍی ؾیٟ .لم اٌن
قٟبیجٍي.
ػمانً نً ؾه تلکې ؾ ىٍا اٌ قڼب ٍ٣نؿې ټٍل تشریح ٌقنً ؾ
ؾ ت٬كاٖ پً اًُل ٫وم نبمً کې ؾا ىم قاً٣ل ؾي اهج٨بؾې ط٭ لكي .ؾ ً٣قال ؾ ٟلم اٌ ػكا٧بثٍ ؾ تېلٍالي
ڇې ؾ ٗج ؾ ٟلم ٧بق ٢تً ژمنً کٍي ڇې ؾ ً٣پٍىً پً نجیشً کې ؾ ٟلم ؾ مكمٍلٌالي قٌطٍ ا٣یم تې اىمیجً
تً لً ػپلٍ لامنٍ ،ؾ ػپل اهجبؾ لً لامنٍ اٌ ٌ٧بؾاقٌ ًٍی ؾی.
لً تلې ػٍا پً اٌهنٍ ثٍِق کې ٟلم ؾ انکٌب ٦پً طبل ًبګكؾانٍ پكثً تل ڇب ثً نً ٌقښیٍ.
ؾ ٟلم پً ٟبمٍلٍ کې تؼل کً لً یٍې ػٍا ا٫جِبؾي کې ګڼل کېږي .مبنب ؾا ڇې ثك پكٌنیٍ نننٍ اٌ ثك نننیٍ
اړغ لكي ،لً تلې ػٍا ٌقثً قٌاني ؾلیل مٍنؿلای هثبني ډېك پٍىېږي.
ػٍ لمٍږ پً ثٍِق کې ٟلم ثك اٌهً پٍقې ثك ډېكه طؿه
ػمانې ثً ٌقثً ؾیٟ .بلمبن مٍ لً پؼٍانٍ کجبتٍنٍ سره لا ًٍ.ىً ً٤ی ڇې کم ٌي ،پټ ٌي ،مكمٍل ٌي اٌ
لیبثً ؾلڈوپٍ ښیٍ اٌ ؾ ػپلې پٍىې ؾ ٟبمٍلٍ ٣م ٌقسره مظؿٌؾ ٌي ،ادك یې لیبت ٌي .پً ثېكٌ لمبنٍ کې
نٌجً ،تلکې تكٟکى کًٍٍ یې ؾا ؾی ڇې ؾ ػپل ڇې ٟلم لً سبؾٌ اٌ ػكا٧بثٍ تېل نً ٌ ،ؾ ٟلم اٌ ٟبلم
اىمیح ؾ دبتجٍلٍ لپبقه اهبنې ػبرې ىم پېڈلې کړي اٌ قٌطٍ ا٣یم ػبَ اىمیح ؾقلٍؾ.
لمٍږ پً کلجٍق کې ثك اٌهً پٍقې ٟلم ؾ ػمانې ػلکٍ ثً ٌٌایٍ ڇې :
ٍ٣نؿې مكمٍل ثٍِق کېږي ڇې یٍالې ځینې کوبن
ٌین ه٠بؾت تً لٌق تبلٌ نیوح
ثب نً تؼٌؿ ػؿای تؼٌنؿه
5
احمذ جمال جمال
ؾنیب ؾ مؼجل٫ ٍ٨بمٍنٍ اٌ ه٘ظً ،ػٍ مٍنږ ؾٌاړٌ ثً ضرٌقت لكٌ ،ځکً ڇې نړۍ لمٍنږ ؾه اٌ
نژاؾٌنٍ شریک کٍق ؾی ،مٍنږ ؾ نړۍ یٍ.
ثٍق اٌ هپین ،کب٧ك اٌ ؾا ڇې نړۍ ؾ انټكنیټ اٌ نٍقٌ هيٍلجٍنٍ پً ؾقلٍؾلٍ ؾ یٍ کًل تڼً
مولٌلن ٌاړه ؾؾې کٍق ػپلً کړې ،نٍ ؾىمؿ٣ې کلیٍالې تڼې لً قٌیً مٍنږ ؾ یٍ تل نً نې ٥پً
اٌهېؿٌنکٍ ؾي اٌ پً ؾې نې ً٤مجبدكه کېږٌ.
پكاػً نړۍ لً ډېكه ٌػجً کً پً هپینً مبڼێ کې تل کلینټن پً مٍنیکبلیٍنیوکٍ ثشبٌل کٍي ،نٍ
لمب ؾ کًل اٌ ٌلى یٍ کى یې ىم ؾ کیوې لً اٌقېؿٌ نً نً مظكٌمېږي، ژٌنؿ کٍي.
ؾ ؾ٫ ً٣بمٍنٍ پً کلجٍق ،ؾې ثً ٌقثً ډېكې پېښې تً ًٍي ٌي ػٍ ڇب ػپلً کیوً لکً ؾ مٍنیکب
ژتً ،لثبن٬ٟ ،ېؿه اٌ طجب قڼً کړه اٌ ڇب لً شرمً ٌیؿه کړه ،ڇې ؾ ڇب ثك ٍ٣ږٌ ٌنً قهېؿه.
ڇې پً ا٧کبقٌ کې ًې ىم ؾ نړۍ پً یٍ ًمېك ىېٍاؾٌنٍ کې ؾاهې ػلک ىم ًجً ڇې ؾ ًی٘بن
ٟثبؾت کٍي اٌ ؾ ى ً٤ؾ ػًٍبلێ لپبقه پً ښځٍ اٌ مبًٍمبنٍسنـسي ټٌټ اٌ سٌګ ًجً.
ؾ ڇب ٧کك ؾ تشریح پً ثېكي کٍي اٌ تیب یې ؾ ًی٘بن پً نٍم ٫كتبني کٍي.
ػؿمح ٌلاړ ٌي اٌ ؾ ڇب پً ؾې ٌقهجیٍ ٌػجٍنٍ کې ؾ ثشبٌل ؾ ً٣پېښې ثك طؿه ډېكې ًٍې اٌ
٧کك ؾ تشریح ٓؿ کړنٍ ثً پً لیبثٍ ملکٍنٍ کې ثكسره ًٍې ،لً ؾې پېښٍ څكګنؿېږي ،ڇې
لاقه سٍړٌي ،څٍک ؾ اػلا٫ی ٧وبؾ کً اٌن نً ٌي ،نٍ پً قاثلٍنکې کې تً یٍه نړېٍالً
انوبنبنٍ پً ػؿمح کې هجٍنمه ٌي.
هکٍن اٌ کكاق ٌینٍ اٌ ؾ اػلا٧ ٍ٫وبؾ ؾ مؼنیٍي لپبقه پکبق ؾه ڇې ؾ ػلکٍ پً ـىنٍنٍ کبق
څٍک یې ؾ ىٍ٤ی پً ؾقؾ ٌشي ،ڇې انوبنبن ؾ طیٍانیح ؾؾې ٟمل سره کكکً اٌ ن٨كت ٌکړي اٌ
ػلکٍ ثً ثظٌ ٝ٨قکړل شي. اٌ ٣م کې.
ؾ انوبنیح ث٬بًٓ ؾاؾه پً نړۍ کې لمٍنږ تكػً ؾ ػپل ىېٍاؾ لً تكکجً ؾه اٌ ؾ ىېٍاؾ لً تكکجً ؾ
ڇې ؾ تشر ؾ هٍکبلێ اٌ یٍ ٌاطؿ ملح پً طیر یبؾېږٌ ،کلً کلً لمٍنږ ؾ ىېٍاؾ ؾ یٍ نیم ٌلایح نً
ػپلٍاکێ لپبقه مثبقله ىم ؾ الړه تٍږنٍنکی ػبر ثك ٍ٣ږه کېږي ڇې ؾ اٌقېؿٌ ثٍان یې نً لكٌ.
ٌشي کً ى ً٤پً ٫بمٍ پٍىبن ؾؾې پېښٍ ؾٌه ٣ټ لاملٍنً پً ګٍثً کٍي ڇې یٍ یې پً نبقینً
ًکل ٌي اٌ کً پً نړېٍالً پٍقې اٌ ؾٌیم یې لً ښځٍ سره ث٠ل٭ لكي.
6
پٍىبن ى ً٤نبقینً ڇې پً ځٌنې ؾ ځبن ؾ مبډقن اٌ تبهٍاؾه ښٍؾٌ لپبقه پً ىنؿي اٌ م٤كبي لثبهٍنٍ
ښځٍ اٌ مبًٍمبنٍ ثېكي ثکیً کٍي ،ڇې ؾا ػپلً لٍیً اًجثبه ؾه ،ځکً ڇې لمٍنږ ټٍلنً ؾ لیبت
کٍي م٘ل٭ سبىل اٌ ؾ ًمېك تې هٍاؾه ػلکٍ ټٍلنً ؾه ،ىمؿا ٌسً ؾه ڇې پً ؾې م٠بشره کې
ن٨ى اٌ ًی٘بن ٣لامبن ګڼٍ ؾ پكؾي کلجٍق منٍنکٍ ؾ پكؾًٍ ىم ػیبلً اٌ ىم ٧کكه ګڼل کېږي.
اٌ پً ؾٌیمً تكػً کې یې مؼکې لً ؾې نً ڇې ؾ ڇب کلجٍق اٌ ٧كىنګ سره مینً ٌښبیٍ ،تبیؿ ؾ ى٤ې
ى ً٤ښځې ګكمې ګڼٍ ڇې پً اړه ؾ ام٠لٍمبت ثك لاهً کړٌ ڇې ىٍ٤ی لً ػپل کلجٍقه څٍمكه قاضي
پً نیم لٍڅٍ اٌ م٤كبي ؾي اٌ څٍمكه ٌقثً ګټٍق دبتح ًٍی ،ایب ىٍ٤ی پً ؾې نیم لٍڅٍ لثبهٍنٍ
کې مظٌ ٍٚ٨ې اٌ کً نً ؾ طیب اٌ ٟمت ټیکكی یې ٌږٌ شرمؼبنٍ ؾ ػپل لثبهٍنٍ کې ن٤ښجٍ.
پً م٤كبي لثبهٍنٍ کې ًی٘بني اقمبن لً پبقه لٍټلی؟
ن٤ښجې ښځې ىك ٌػح ؾ لً ؾې سره سره ؾاهې نٍقې تؿمك٣ێ ىم ًجً ڇې لً نړۍ ؾ سينم کنؿه
ؾاهې ػ٘ك سره مؽ کېږي ،سٍړٌي اٌ ؾ ثثبىێ هثج یې ګكځٍ.
ؾا ځکً ڇې م٤كبي لثبهٍنً لٍمړی ؾ ػٍق لٍق پً ٌػح نً ٌقکٍل اٌ ىلکبن ثك ډېكه تې ٌاؾه
ؾ ٌسٍؾ ى ً٤تكػٍ ثً ؾ پكېښٍؾل ،ؾ ښځٍ یب انشٍنٍ لً یٍه ښبق نً تل ښبق ثً پً یٍاځې ځبن ه٨ك
نمٍؾ یب نمبیٍ هثج کېږي ،کٍلٍ کې ؾا ػ٘كات ثك ټٍلٍ لیبت ٌي.
ڇې هړیٍ ثً پؼپلً ؾ ؾاړلٍ پً ښبقٌنٍ کې ؾ ځینٍ ګؿاګكٌ ؾ ګؿاګكۍ نً ىم ؾ سبق اٌ ٫كتبن ؾ ن٤مې
اٌ مبثٍلٍ ؾٍٟت ٌقکٍي اٌ اٌ ا ل پٍقثً کېږي اٌ ؾ یٍ څً انؿاله ػلکٍ ؾ تې سرطؿه الاؾۍ اٌ نً
ؾ ًی٘بني ػٍاىٌبثٍ ن٤كی پلټنې لً ٌسې ؾ انشٍنٍ اٌ ىلکبنٍ ،یب ؾ ښځٍ اٌ هړیٍ ثك منځ ؾ یبقانې
ثبقٌنً ٟځٍل ًٍي ،ڇې اکثره ؾٌهجبنې ؾ ٣كْ اٌ لالډ پً تنیبؾ ٌلاړې ګكم هبتي.
تلً ؾا ڇې ؾ ښبقٌنٍ ژٌنؿ ٌي.
اکثره ؾ یٍ تل ؾ ن٬ل اٌ پً اػك کې ؾ ډېك نمؾیکح لً ٌسې ػٍؾ ٣كًٓ نبقینً یب ښځینً ؾ ػپل
طكکح پً ث٬لیؿ ؾٌام مٍمٍ ًٍم ىؿ ٦لپبقه تل ٫كتبني کٍي ،ؾا هلولً ىمؿاهې اٌږؾٌي ڇې ؾ
اٌ تیب پً ثېكه ؾ ښبقي ښځٍ تېٌلقۍ ًکل سٍړٌي اٌ پً پبی کې ؾ ایډل ٍ٣نؿې پً ػ٘كنبک اٌ لا
لثبهٍنً ڇې ؾ ٌػح اٌ ٟلاز مكْ اػجً کېږي.
لمبن سره ػپل ًکل ؾ مثبیل اٌ انټكینټ ؾ ٣ل ٙاهجٌ٠لل لً ٌسې ځٍانبنٍ کې ؾ اػلا٧ ٍ٫وبؾ
تؿلٍي اٌ ډېك لق ؾ پكؾي ؾ لیبثېؿٌ امکبن ډېك ؾی اٌ ىمؿا ٌسً ؾه ڇې پً ګٍق کې پكاثً لاًٍنً
کلجٍق اٌ ٧كىنګ نً ا٣ېممن ىم ػٍنؿي پبثې نً ًٍ.
ؾ ن٨ى اٌ ًی٘بن ؾښمن ىېڅ ؾښمن نً لكي. کېږي.
7
ځٍاة
مٍنږ ثً تمګكي لً نیکً نً پً مېكاخ پبثې ؾه ،پلاق مې ؾ طبسیبنٍ ځمکً پً ؾقېمً کكلً اٌ له ؾ ػبن ُیج ؾ
ځمکې ؾى٬بن یم.
له ًپً اٌ ٌقځ نً لكم اٌ نً ؾ ؾى٬بنێ پً ژٌنؿ کې قػِجٍ ًجً.
له ؾ ژمې پً ثٍقه اٌ هپٌنً څلً کې لً یؼً هٍلم ،ټٍلً ًپً ؾ ػٍة پً اقمبن یم.
له ؾ اٌړي پً سره ٣كمً کې لٌٍنً کٍم ،هیٍقې ثً ؾ ؾمې پً تمً!
پً ؾې کًل کې ؾ ػبن ؾ ځمکې کكل اهبنً کبق نً ؾی.
له ،لمب تڈیبن اٌ لمب کٍقنێ ټٍل ؾ ػبن نٍکكان یٍ!
میكمنې مٍ ټٍلً ٌقځ لً پټیٍ نً کثل اٌ تېؼً ټکٍ ټٍلٍي اٌ ؾقانً ؾقانً پٌټٍ پً سر ٌړي.
لمٍنږ ػلک پً ښبق کې ىم لً ڇبٌؾٌ پښٍ اٌ هپېكٌ مؼٍنٍ پېژنؿل کېږې!
مٍنږ ڇې اړ نً ًٍ ښبق ثً ؾ ثللٍ لړه نً کٌٍ ،مٍنږ ڇې مكګ ثً نېږؾې نً ًٍ ډاکټك ثً ځبن نً ښبیٍ!
تى ؾ ملاقیب لپبقه ًمکی ػٍټٌٍ اٌ ؾ هینً ت٤ل لپبقه هپېكکێ اٌ ؾ کٍکنبقٌ ٍ٣له.
له ؾ ًپې پټٍ اٌتً کٍم اٌ ؾ ٌقځې یٍې اٌ ٣بښٍقې.
له نً ؾېكه لكم نً ىؿیكه!
له یٍ تې کٍقه اٌ تې ٌٗنً هړی یم ،له نً پٍىٌږم ڇې ؾ ؾى٬بن ژٌنؿ ىم څً ؾ هړي ژٌنؿ ٌي!؟
لمب پً کٍټً کې ؾمبل ٍ٣سل اٌ منب یٍ ځبی ؾي.
له ى ً٤پً ٣م لړلی ؾى٬بن ًم ،ڇې نً مې پً ژمٍ لمك ٌلٌؿ اٌ نً پً اٌړي هٌٍقی!
له کلً ؾ ًپې لً قاؾیٍ اٌقم ڇې طکٍمح ؾ ؾى٬بنبنٍ کپكاثیٍ٨نً سٍړ کړي اٌ هثب ػبر ًم ،ڇې ؾ ملکبنٍ
لامنٍ ثً پکې ثكاکجٍقٌنً قاٌتي ؾي!
لمٍنږ ػٍینؿې مینؿې ثك مٍنږ ډېكې نبکكاقي ؾي ،ػٍ یٍه مٍنً ؾٌه کېږي.
سرهً ،نً اٌ هپين ان٬لاتٍنً قا٣لل ،ػٍ لمٍنږ سٍاقی پً ډٌډۍ اٌ هبتً پً پٍلاٌ تؿل نً ًٍ ل.
ؾا ځنګً لمب ىېٍاؾ ؾی ،ڇې نً ًې قا څؼً څٍک پً ػكڅٍلٍ کې پٍښجنً کٍي اٌنً پً اػیوجلٍ کې.
مب ډېكې منډې قامنډې ٌکړې اٌ پً تڈیبنٍ مې ښٍنځی ٌلٍهح ،ػٍ ىٍ٤ی اٌن ؾػبن ځمکې ثً پً ػكه
ډًكانٍنً ٌړي اٌ له ًې ٍ٣اګبنٍ ثً پً ًب ؾ ٌښٍ پنډٌنً.
له ټٍل کبل ؾ ِ٧ل پً انجٜبق یم ،ػٍ طبُل ؾ ػبن ؾ ګٍږ سٍالٍنً ډک کړي اٌ له ىٌل٣وې ٌږی نى
پبثې ًم.
8
اتزاىیم غینٍاری
ا٤٧بنبن پؿې کې نېکمك ً٣ؾي ڇې لًٍې اٌ لً کٍلً ،لً ځٍانبنٍ تً یې ؾ ؾٌی ؾ پلكٌنٍ ثپٍن ىم
مینې ډکې کٍقنێ لكي٣ .كتیبن ڇې پً مبؾي اٌ کبٌه .ػپل لٌی ثً یې ىم ٌیلې ڇې ٌقاقه پلاق
ټکنبلٍژیکٍ تكػً کې ډېك پك مؽ ثلًل ؾي ،ؾ ژٌنؿ ؾې ښً ؾی؟ لٌی یې ٌقثً ٌیًل ٌ ڇې پلاق مې
ټٍلنیم اٌ ا٫جِبؾي نٜبم یې ؾاهې سٍړ ًٍی ثً یې .کلً ڇې نٍمٍړی ىنؿ ثً ثلٍ لٌی یې ؾ
ؾی ،ڇې ؾ کٍقنێ ؾ ثٍؾې ٣ېږې لً ن٠مح څؼً څٍ میبًجٍ ٌ.
کٍقنێ ثك ټٍلٍ ميكتبنً ٣ېږ ؾه ،کٍقنێ اړیکې ثك ثك ډېكه طؿه مظكٌم ًٍي ؾي.
لکً ڇې ٌٌیل ًٍل ،اٌهنێ لمبنً پً تیوبقې ډٌل ټٍلٍ ٗثی ٍ٠اٌ مٔثٍٗې اړیکې ؾي؛ انوبن ثك
مصرٌ ً٧اٌ م٤ل ً٬ؾه .ػلک پً کبق پوې ډېك ټٍلٍ ډېكه اقامجیب اٌ ٟمت اٌ هکٍن ىمؿ٣لجً ثك
سرګكؾانً ؾي .پً کبق کې ىم ډېك تٍػح ؾي .لاهً کٍي .کً ؾ ً٣ن٤كی هٍړ ًٍ ،انوبني ژٌنؿ
ټکنبلٍژۍ ىم کبقٌنً اهبن کړي اٌ ىم یې پېڈًل هړېږي اٌ کً ؾ ثوکین اٌ اقام ؾ ً٣مكکم تې
اقلښجً ًٍ ،ؾ انوبني ػًٍبلێ لیبثً تكػً لً منځً کړي ؾي.
ځینې ػلک ؾ ؾ٧تر کبقٌنً پً ؾ٧تر کې ىم کٍي ځٍ .ىك ًؼّ ؾ ػپل کٍق ٣ړٌ ثً یٍ پبؾًبه ؾی
اٌ ڇې کٍقثً لاړ شي ىم کمپیٍټك ،آی پډ ،اٌ ؾ ػپل کٍق ٬٧یكانً ػٍنً ٌقثً ؾ اٌقنګمیج ثك
هٌلقټ ٍ٧ن اٌ نٍق ًیبن ٌقسره ٌي اٌ ىلجً ىم یب ثؼح ښکلې ؾه .ؾ کٍقنێ پً پبؾًبىێ کې کینً
ؾ ؾ٧تر کبق اٌ یب هبٟح ثېكي کٍي؛ لیبثكه ٌػجٍنً اٌ ق٫بتح کم ،ػٍ مینً اٌ مكهجً لیبثً ٌي .ؾ ال٨ح
کٍقنێٌ ،الؿینٍ ،مېكمنې /ػبٌنؿ اٌ اٌلاؾ ثً پٍقه ُبطج پً ٌینب کٍڇنیبن پکې ثك ټٍلٍ لٌقٌق ٌي،
ٌػح نً ٌقکٍي .اٌن ؾا پً ځینٍ ښځٍ کې یٍه ؾ مشرانٍ پً اٌږٌ هپكېږي اٌ لً لٍیې سكګې څؼً
ټٍکً سٍړو ًٍې ؾه ڇې ػبٌنؿ یې لً کمپیٍټك یٍ ؾقٌنؿ هپین ږیكی لً لمنې نیسي اٌ کٍق ثً یې
سره ٌاؾه کړی ؾی ،ثٍسً یې ټٍلً ى ً٤ثً ؾه .قاکٌٍي.
ؾ ا٤٧بنبنٍ ځینې کلیٍالي ځٍانبن کلٍنً کلٍنً کٍقنێ ثً ثٍسً ښً ؾه ،ػٍ کلً کلً ځینې ػلک
کكاڇێٟ ،كبي ملکٍنٍ اٌ کم ًمېك ٣كة ثً پً ؾ ؾ٧تر پً ٌػح کې ىم ټٍلً ٌقځ یب پً هکبیپ ،یب
ممؾقًٍ پوې ځٍ؛ ؾ ؾې لپبقه ڇې ښکلې طشكه پً میوینشك اٌ یب پً مٍتبیل کې کٍقنێ اٌ ملګكٌ
اٌ یٍ مٍټك ٌلكي ،ؾ ػپل کٍقني ژٌنؿ سنح لً سره تٍػح ٌي ،ػبرې کٍي اٌ پی٤بمٍنً لېږي.
لاهً ٌقکٍي .پً ٣مني کې مې یٍه ټٍکً ٌاٌقېؿه ؾٌی ؾ ؾ ٧تر ؾ کبق ٌػح ٓبی ١کٍي اٌ تیب ڇې ؾ
ڇې یٍ هړي ؾ ىنؿ لً ًل کلنې موب٧كۍ څؼً کبق ٌ٧بق پكې ډېك شي ،ؾ ثٌٍیٍ اٌ هٍؾا ښکبق
ػپل کًل ثً قا٣لی ٌ .ػلکٍ ٌقسره قٌ٣ثړ کبٌه ،کېږي.
ؾه تً لً مشرانٍ ؾ ځبن اٌ کٍقنێ ؾ اطٍال پٍښجنً
9
ؾ ؾ٧تر اٌ کٍق پً کبقٌنٍ کې ؾ ثؿاػل ؾٌاړو اىمیح نلكي .لمٍږ ؾمب ٍ٣اٌ قٌاني قٌ٣جیب نن
طبلجٍنً هم نؿي .تبیؿ ؾ کبق اٌ کٍق ثك منځ ثٍالن هثب ثك تل ىك ٌػح ثك ػ٘ك لانؿې ؾه .ؾ ؾمبٍ٣
ٌهبثل شي .پً کٍق کې ىم یٍالې لً مبًٍمبنٍ اٌ قٌ٣جیب ؾښمنبن څلٍق ًیبن ؾي :ځینې اقثي اٌ
کٍقنێ لً ٣ړٌ سره ؾ تنډاق اٌ ګپ ًپ ػبره نؿه ،سینیټیکٍ ٍٟامل ،ؾ سر ټپٍنً اٌ ضرتې ،ؾ کبق اٌ
تبیؿ ؾ لړو ػٍالًٌ ،قلي ،ث٨كیظٍ پكٌګكامٍنًً ،ؼصي ژٌنؿ ٌ٧بق اٌ قٌاني ٌ٧بق.
ٟثبؾت ،قٌطٍ تمكکم ،تمكین اٌ پٍقه ػٍة ثً ىم قٌاني ٌ٧بق پؿې ٌقٌهجیٍ کې لً طؿه ډېك لیبت
ًٍی ؾی اٌ تبیؿ کنټكٌل یې کړٌ .ؾ کنټكٌل یٍه ثٍسً ٌشي.
کبق مکل٨یح ؾی اٌ ښً اؾا کٍل یې یٍ ٧كْ اٌ یٍ ثك ټٍلٍ ښً لاق یې ؾ کبق اٌ ژٌنؿ ثك منځ ثٍالن
ضرٌقت ؾی ،ػٍ کٍقنێ ثً ٌػح ٌقکٍل ؾ کبق لً ؾی.
هجړیب څؼً ؾ اقام سنح ثً ٌقثګ ؾی ،ؾ ؾٌاړٌ ثك پً ى ٍ٤کوبنٍ کې ڇې ؾ ژٌنؿ نٍقې تكػې
منځ ثٍالن هبثل ؾ یٍ ښً قٌ٣جیبیٍ ژٌنؿ ميم پكېږؾي ،ؾ کٍقنێ اٌ ث٨كیع ٌػح ىم کبق ثً
ٌقکٍي اٌ پً ؾقنؿٌ کبقٌنٍ کې تٍػح ٌي٪۷۱ ، شرٖ ؾی.
کً څً ىم ؾٌلجٍنٍ اٌ کمپنیٍ اٌن ځینې ښً یې لً هترن یب قٌاني ٌ٧بق سره مؽ ؾي ،ىٍ٤ی
ٍ٫انین سٍړ کړي ؾي .تېلاتېلې قػِجێ ،ؾ کبق ڇې کبق ثً یې ًب اٌ ټٍل ٌػح کٍقنێ اٌ یب ؾ
کم هبٟجٍنً اٌ نٍق هيٍلجٍنً کبقکٌٍنکٍ ثً تكاتكٌي ،ژٌنؿنٍقٌ تكػٍ ثً ٌقکٍي ۷٪۱ ،یې پً هترن
ػٍ تیب ىم ؾ امكیکب پً ًبن پكمؼجللٌٍ ىیٍاؾٌنٍ اػجً ؾي .ؾا ثنبهج پً ښځٍ اٌ نكٌ کې کٍم
کې ٌګړي لً آبفي اٌ هجٍمبنٍنکٍ کبق څؼً ػبَ ثٍپیك نلكي.
ځٍقېږي .لً لوٍ څؼً څلٍق کوبن ٧کك کٍي ڇې کٍق ،کبق اٌ ژٌنؿ ،قٌطٍ٧ ،میکٍ اٌ مولکٍ کبقٌنً
کبق یې هؼح اٌ ملامبثٍنکی ؾی .ؾا ډٌل کوبن ټٍل ميم ؾي .نېکمك ً٣ػلک ى ً٤ؾي ڇې ؾ ؾې
ڇې ؾ کبق ٌلن پكې لیبت ٌي ،لیبثكه لً قٌاني تكػٍ ثك منځ ثٍالن ٌهبثلی شي.
ٌ٧بقٌنٍ سره مؽ کېږي اٌ ؾٌ٧ ً٣بق پکې ؾ ى ٍ٤پً ؾا ؾ ٌالؿینٍ ؾنؿه ؾه ڇې ػپل اٌلاؾٌنً ىم پً
نوثح ؾٌه ڇنؿه ؾی ڇې ؾ کبق ثك هؼح ٌ٧بق ا٫جِبؾي اٌ ىم پً ٟبٗ ٍ٨ډٌل ٌقٌلي اٌ ؾ ژٌنؿ
لانؿې نً ٌي ٪۶۱ .ػلک ؾ کبق اٌ ژٌنؿ ثك منځ ؾ ىنرٌنٍ پً لړ کې ٌقثً ؾ ثٍالن ؾقن ٌقکړي.
ثٍالن نشي هبثلی .ؾ ډاکترانٍ لً ۷۵۱څؼً ثك یٍالې کبق ژٌنؿ ثً مبنب نً ٌقکٍي .ژٌنؿ ىلً مبنب
۹۰۱پٍقې مكاس٠ین ى ً٤ؾي ڇې لً هترن څؼً پیؿا کٍي ڇې انوبني ٟبٗ ً٨اٌ مولکٍ ث٠يؿ سره
ځٍقېږي .ؾمب ٍ٣قٌ٣جیب ثك ٧میکٍ قٌ٣جیب کم ملګكی شي.
11
ژتبړو :صبدق الله صبدق
.٤پً رڼب کې اٌضئ: .١لً کېمٌبٌي غٌبنٍ ځبن ٌضبتً:
ؾ ښً ػـٍة لپـبقه ،ؾ کـبٌ٧نٍ (ڇـبَ اٌ کـبفي)،
نٌکٍټٌنٍ ،الکٍلـٍ اٌ نـٍقٌ کېمٌـبٌي اٌ نٌـً ًـٍ
ثٍکٍ لً کبقٌنې ډډو ٌکړو.
ؾا ًٍ ښکبقه اٌ هتر ط٬ٌ٬ـح ؾَ ڇـې ؾ کـبٌ٧نٍ
کبقٌنً ثب ًٌښ هبتي ،نٍ ؾ ًٍ څٍ هبٟجٍنٍ لپـبقه
ػٍة ثً ثلٍ نً مؼکې ؾا ىك څً ًبثً ٌاڇٍه.
.٢ىغً ٌخت خٍة ٌکړو ،چې کلً ضتړَ ًې:
ٌلې ػٍة نً قاځٍ؟ لً ځبنً پٍښجل اٌ پـً کـټ
ٗثٌ ٍ٠قڼب هجب ؾ ٗثٌ٠ح اٌ ػٍة لپبقه ښً ؾه نٍ کې اٌښجل قا اٌښجل ىېڅ ګټً نً قهٍي.
ؾا کبق پً اُل کې مٍږ لً ػٍتً نبىًٌل کٍي ،لً ؾاهې ؾ ػٍة ځبَ ځبنجً تكاتك کړو ،ڇېكثً ڇې
ؾې ٌقٌهجً ،نبڅبپـً ػـٍة قاثلـل ؾ ػـٍة ښـً ٌړانګې قهېږي اٌ لمك ثً اسبله ٌقکړو ،ڇې هـجب
ٗكً ً٬ؾه ،کً ڇېكې ثك ًلٍ ؾ ٍ٬ٌ٫پٍقې ػـٍة ؾنؿه اهبنً کړي.
ؾقن٤ى ،نٍ تٌب پبڅېږو! ځبن اقام کړو ،ؾاهـې ًـٍ ٌ .٥خت سره ځبن عبدت کړو:
کبق ٌکړو ڇې ښً هجړَ ًې اٌ تٌـب ؾ مبًـٍم پـً لً تكاتك ًٍي هبٟح سره ځبن ٌٟبق کړو ،ڇې ؾ
ػـٍة پـً قاثللـٍ اٌ ٌقځنٌـٍ کـبقٌنٍ کـې پـٍقه ًبن ػٍة ثً پنبه ًٍهً.
مكهجً کٍي. .٣ضترګې دې ضبعت کې مً ګنډو:
ؾ ػٍة ؾ پٌل کېؿٌ پكميبل ؾېـٍالي هـبٟح ثـً کً ىكه ٌقځ پً ٌػح قاپبڅېږې ،سره لً ؾې کـً
کجل ىېڅ ګټً نً لكي ،ؾا کبق پك ثب ٌ٧بق ٌاقؾٌي ،ثً پٍقه ػٍة ٌنً کړې ،ػٍ ؾا ؾا مبنب لـكي ڇـې
ثبثً تً ژٌق ػٍة پً اهبنێ اٌ اقامجٌب ؾقځٍ. ڇې لً ػٍتً ؾ لېكېٍالي پً مبنب ؾَ.
کً ڇېكې ؾا ٟبؾت لـكې ،نـٍ ؾاهـې ځـبَ کـې
ًٌـؿه ًـً ،ڇېكثـً ڇـې لـً هـبٟح سره نـً مـؽ
کېږې ،ؾا ؾ ښً ػٍة پً کٍلٍ کې مكهجً کٍي.
11
تكاتـكې اٌتـً څښـل هـجب ؾ ُـظح لپـبقه ډېـكې ًٍ .٦ه ضترګً خٍة کٍه:
کً ڇېكې پً ػٍة کې هجٍنمې لكې(پـً ػـٍة ضرٌقي ؾي ،پً ؾې ؾې ؾ ػٍة ؾ ؾٌقان لپبقه
کــې ؾاهــې ًــٌبن ًٌنــې ،ڇــې ىــېڅ ؾې نــً مً ٌاقػ٘ب کېږو!
ػٍښېږي ًب ٌېكېـږې)؛ نـٍ کېـؿاَ شي ڇـې لـً یٍاځې ؾٌمكه اٌتً ٌڅښً ،ڇې لً ػٍتـً ؾې ٌنـً
ًــٍې هــترګې( ،یــب لنــډې ًــېثې)
ػٍتــً ګټــً ٌاػلــې اٌ ىمــؿا هــجب
ملامجٌب ؾه ڇې ًٍه هترګً ػٍة نـً
ًې کٍلاَ.
ډېكٌ ػلکٍ ؾا لً ًبؾه ًٌوـجې ،ػـٍ
ًٍه هترګً ػـٍة پـً ط٬ٌ٬ـح کـې
ُــظٌع ػــٍة ؾَ؛ ؾٌَ ؾ ًــٍه
هترګً ػـٍة نـً ؾا م٘لـج اػـًل،
ڇې ؾ ډېك ٌػح لپبقه ًٌؿه شي.
ؾ ؾې ٣ل٘ـــێ ؾ مؼٌنـــٍي لپـــبقه تبسي.
کٍښښ ٌکړو ڇې ؾ لنډ ػٍة ػٌبلٍنـً لـً ځـبن منبهثې اٌتً څښل تً ثب لً ثنؿې ىم ٌژٍ٣قي.
سره ٌلكې ،تې ٧کكه اٌ هٍڇً ٌػجٍ ًٌؿه ًـې؛ .٩پً ٌخت سره تمزًن اٌ ٌرسع ٌکړئ:
کً پً ػپل ٌػح سره تمكًن ٌکړې ،ؾا تـً ثبثـً نٍ ثً تً اقامً ػٍة ٌلكې.
ؾ ښً ػٍة لمٌنً تكاتكه کړي ،ػٍ ػـٍة ثـً ثـك .٧ضپکً غذا ٌخٍرئ:
ؾ ؾقنٍ ػٍړٌ ػٍقاک تې ػٍبي قامنځ ثً کـٍي ،ثلـٍ مؼکـې ٌقلي مـً کـٍه ځکـً ڇـې ٌقلي
کً ڇېكې ٍ٣اړې پً اقامً ػٍة ٌکـړې؛ نـٍ ًـبؾ هجبهې ؾ تؿن پً ىٍقمٍنٍ تبنؿې ٌ٧بق قاٌړي؛ نٍ
لـكه ڇـې هـپک اٌ ښـً ُـظح لكٌنکـې ػـٍاړو ؾ ػٍة اٌ تمكًن ثكمنځ ٧بُـلً تبًـؿ ؾقې اٌ ًـب
ىم څلٍق هبٟجً ٌي. ٌػٍقې.
ؾ ػٍة اٌ ػٍقاک ثكمنځ تبًؿ څٍ هـبٟجً ٧بُـلً .١١د چبپېزًبل خبرې:
ٌي اٌ کېؿاَ ؾ ػكاتٍ ػٍړٌ لً املً ؾې ىٔمٍ کټ ؾې ؾاهې ځبَ ثً ًٍهً ،ڇـې قٌ ،،پـبک
اٌ اقام ٌيً ،بنې پً ؾاهې ځبَ کې ػٍة ٌکړو هٌوجم ثً ىم لًبن ٌقسي.
ڇـې ػـبمٍشي اٌ اقام ڇبپېكًـبل ثبثـً ؾ ػـٍة .٨تزاتزې اٌتً څښل:
لمٌنً تكاتكه کړي.
12
نصرت اليبم
کبقپٍىبن پً ؾې تبٌق ؾي ،ڇې سنـسي اړًکً ىٍښ پٍقه کٌٍنکې سنـسي اړًکً پً هبلمٍ سنــسي اړًکـٍ
لًبثٍي ،طبٜ٧ې ثً ګټً قهٍي اٌ ثك څنـګ ًـې پـً کې نً قاځـٍ ،ػـٍ کـٍلای شي پـً ِٟـثٍ ٌ٧ـبق اٌ
ځبنګړي ډٌل پً ښځٍ کې ِٟثٍ ٌ٧ـبق کمـٍي اٌ ؾ اقٌاًٍ هجٍنمٌ لكٌنکٍ اًؼبٍُ کې ؾ ِٟثٍ ٌ٧ـبق ؾ
اقٌاًٍ هجٍنمٌ پً کمٍلٍ کې ؾ پبم ٌړ مكهجً کٍي .کمٍلٍ اٌ اقٌاًٍ ثوکين هثج شي.
ٌقٌهجێ څېړنې ښٌٍ ڇې سنـسي اړًکـً ؾ م٤ـمٌ ؾ الثجً کً ڇېكې ؾ سنـسي اړًکې ثك څنګ ٌقلي ثـً
نًٍٍ هلٍلٍنٍ ؾ قًؿ اٌ ثًٍ٬ح لـً لاقې ؾ ـىـن پـً ىم پبملكنً ٌکړئ اٌ نٍق ـىنٍ تمكًنٍنً لکـً ًٍګـب اٌ
اقٌاًــٍ تمكًنٍنــً لکــً ؾ مذثــح ٧کــك تمــكًن اٌ ؾ ځٍاکمنجٌب اٌ ثًٍ٬ح کې ځبنګړی قٌل لكي.
ؾ مكًلنډ پٍىنجٍن څېړٌنکٍ پك مږکبنٍ ؾ ًٍې ثشكتې ػًٍثؼجێ ثل٬ين ٌق لًبت کړئ کٍلای ًئ ؾ م٤ـمٌ
لً مؼې مٍنؿلې ڇې ؾ منځنٍ ٟمك لكٌنکٍ مږکـبنٍ ؾ ؾ هلٍلٍنٍ ؾ قًؿ اٌ ٍ٣ړېؿا کڈً ؾٌه تكاتكه کړئ.
ًٍځبی کېؿٌ پً پبًلً کې ؾ ىٍ٤ی ؾ م٤مٌ ى ً٤تكػً ؾ ؾې ټٍلٍ لاقٌ ڇبقٌ پً مـټ هـبلمً سنــسي اړًکـً
ڇې ؾ ىٌپٍکبمپ پً نٍم ًبؾېږي ،پٌبٌړې کېږيٌ .لـكئ ،ػپـل مـب٣مه لا پٌـبٌړي کـړئ اٌ ؾ اقٌاًـٍ
ؾا څېړٌنکٍ ؾ ػپلٍ څېړنٍ پً پبًلً کې ٌاًٍ ،ڇې ؾ نبقٌ٣ێ ؾقملنً مٍ پؼپلً ٌکړئ.
تبلٌ ٍ٤ګړٌ ً٬ٟل ٠٧بلٌح ىم ؾ سنـسي اړًکٍ پً نٌٍلٍ ننێ څېړنې ؾٌمكه ىم نـٍې نـً ؾي ،ځکـً ػًٍـبل
ځٍاکمنېږي اٌ کً سنـسي اړًکً ًې پً ټپً ٌؾقېـږي تبتب هٌٍنً کبلً ٌړانؿې ًًٌل ،ڇې:
پً سٌل٬ٟ ٞل لًبثېږي ؾ م٤م ؾ ٍ٣ړېؿا ؾ ً٣ػٍځښـجٍنً ىـم پـً ټپـً ٌقسره
طكاقت ؾ ثن پكې کېږي ؾقېږي.
ىمؿاقنګً ،هبلمً سنـسي اړًکً کـٍلای شي ٌقځنـٍ ػٍ تبًؿ پً ًبؾ ٌلكٌ ،ڇې نبهبلمً سنـسي اړًکً اٌ پً
ـىنٍ ٌ٧بقٌنً پـً ځـبنګړي ډٌل پـً ښـځٍ کـې کـم سنـــسي اړًکــً نٌٍلــٍ کــې ا٧ــكاٖ ػ٘كنــبک ىــم
کبنؿي؛ ؾ کبقپٍىبنٍ پً تبٌق ى ً٤کوـبن ڇـې ِٟـثٍ دبتجېؿلای شي ،ځکً لـً طـؿه ډېـكه سنــسي اړًکـً
ٌ٧بق ًب هټكًى لكي ،څٍمكه ڇـې ًـې ِٟـثٍ ٌ٧ـبق کٍلای شي ،ؾ تؿن ځٍاکمنجٌب ٌځپـٍ اٌ ؾ ګټـې پـك
لًبثېږي ىمٍ٤مكه ًـې سنــسي مـٌلان ىـم پٌـبٌړی ځبی ثبٌان ٌاړٌي.
کېږي ،الثجً هؼح ِٟثٍ ٌ٧بقٌنً ؾ سنـسي مٌلان ؾ ػًٍبل تبتب پً ٗج نبمً کې ٌاًٍ:
پً ى٨جً کې ُظثح ًٍ ځلً تبًؿه ؾی کمښح هثج ىم ګكځٍ.
کً ىك څٍ ؾقتـبنؿې ٌٟ٭ ٌي لٌقٌق پً ِٟثٍ ًؼّ کې سنوـٍ اړًکـً ؾ ِٟـثٍ اړثٌـب
پٍقه کٍلٍ قٌل لٍتٍي اٌ ى٤ـً ثـً ِٟـثٍ اٌ اقٌاًـٍ
هکٍن ٌقکٍي ،کً څً ىم ڇې ِٟثٍ اٌ قٌاني اړثٌب
13
يه پبک ڇې پښجٍن ٍ٫م ثً کٍم ٗب٫ح ٌقکړی ؾاپً تل ٍ٫م کې نٌجً ،ػٍ ا٧وٍن پً ؾې ؾی ڇې
ػؿای مٍنږ ثً کٍم ٗب٫ح قاکړی ىٗ ً٤ب٫ح مـٍنږ ؾ مؼـبل ٩پـً م٬بتـل کـې نـً اهـجٌ٠للٌٍ ،ى٤ـً
ٗب٫ح مٍنږ پً کٍق کې اهجٌ٠للٍ.
ثبهې ًٌنئ ڇـې لمـٍنږ څـً طـبل
ؾی ،لانشـــې ؾي ،سمثـــې ؾي،
ؾښــمنێ ؾي ،ثكتګنــێ ؾي ،تــې
اث٨ب٫ێ ؾي.
ثً لمب پً ػًٍبلێ ػًٍبلً نً ًـې،
له هجب پً ػًٍبلێ ػًٍبلً نً ًم.
ثً لمب پـً تكتـبؾۍ ػًٍـبلېږې ،له
هجب پً تكتبؾۍ ػًٍبلېږم.
ثً مبٌژنې له ثب ٌژنم!
نن ڇې له هجبهې مٌنً ،هجبهـې
سٍي ګٍقم ػًٍبلېږم
ٌقٌنٍ پبم ٌکړئ!
مٍنږ تبنؿې ػؿای لٍی ٔ٧ل کړی ،نن ًې مٍنږ قاًٌښ کړي ًٍ ،ؾا ؾ ػؿای ًکك ؾی .
پً مٍنږ کې ڇې کٍم اطوبن پٌؿا ًٍی ؾا ؾ ػلکٍ ػٍښ نً ؾی.
مٍنږ ټٍل پښجبنً ؾ ًٍ تبتب اٌلاؾ ًٍ ،کًٌٍٍنً کېږي ڇې پً مٍنږ کې اػجلا ٦پٌؿا شي.
کٍم ٍ٫م کې ڇې ؾ پٌوې مظثح اٌ ؾ ا٫جؿاق ًٍ ٪پٌؿا شي ىٍ٫ ً٤م ثك ٍ٫نً شي کٍلای.
ٌقٌنٍ پبم ٌکړئ پبم!
٧بًؿه اٌ نِ٬بن ٌپېژنئ!
اهلام مٌنً ؾه ،مظثح ؾیٌ ،قٌقٌلي ؾهٍ٫ ،مٍلي ؾه .سنګ ؾ قٌن اٌ امكًکـې ؾی اٌ مـكٌ پکـې
مٍنږ پښجبنً!
14
د جيصٌت ّر ةيصٍ
تاوتزيخىالي سره مقابله
د فعبلانٍ پً ًٌنب د نن ٌرځې لًًٍ تزًب لً خپلٍ حلٍنٍ څخً د ښځٍ خبرٌنً ده
د مٌنب حثٌج لٌکنً
ًپبړن کلنً انبقگل پً کبتل کې ؾ ښځٍ ؾ ڇبقٌ لً ٌلاقت څؼً ى٤ې ًٌٌل" :کلً ڇې تـً مـې سر
ٌ٣ــړاٌه ،نــٍ ٌىلــم اٌ ټکــٍلم تــً تيك لً ػپل مٍق اٌ پلاق سره انجٜبق ٌلاړه ٌه.
ى٤ې پً ؾاهې طبل کې ڇې آبي تٍقً ً٫ـې اٍ٣هـجې ٌه ،ؾٌې ًې،کلً نبکلً تـً ًـې پـً ڇـبکٍ ًـب
مٌبًجې ؾمؼً ؾ ا٤٧بنوجبن ؾ مكکمي تكػې ،تبمٌبنٍ کې ؾ ػپل ثٍمبنڈې گٍاښلم .پً پبی کـې لـً
تبمٌبنٍ څؼً کبتل ثً قاٌثښجېؿم". ٌاؾه ؾقؾٌٌنکې کٌوً ٌکړه.
لً ٌاؾه لږ ٌقٌهجً ؾ ى٤ې مېړه نٍق نبقًنـً گـبن ػپـل کـٍق ثـً انبقگــل ؾ ښــځٍ ڇــبقٌ لــً ٌلاقت
قاتلل اٌ لً ى٤ې سره ؾ سنوې م٠بملې پً سرثً قهـٍلً ًـې ثـكې څؼً ٍ٣اړي ڇـې لـً مېـړه څؼـً
ًې ٗلاٌ ٪قثً ٌاػًل. پٌوې اػٌوجې.
15
ى٤ې ،پً ؾاهې طبل کـې ڇـې لـً هـترگٍ څؼـً ًـې اٌښـکې ى٤ې ًٌٌل" :ؾ ؾې م٠نب ؾاؾه ڇې
څڅېؿېًٌٌ ،ل" :کً ى٤ـٍی قاسره ؾ ٗـلا ٪پـً اػٌوـجلٍ کـې اٌن ښځې کٍلای شي ػپـل ٣ـږ
مكهجً ٌنً کړي اٌ ى ً٤مې تېكثً ًٍسي اٌ ًب مې طکٍمح تېكثـً پٍقثــً کــړيً ،ــکبًح ٌکــړي اٌ
ٟــؿالح ٌ٣ــٍاړي ،ڇــې ١٣کبلــً ى ً٤لنؿان ثً ٌلٌږي ،نٍ ځبن تً ٌٌژنم".
ؾ انبقگل مٍق لًبثً کـړه" :سره لـً ؾې ڇـې پـٍىٌږٌ طکٍمـح ؾمؼً ؾ ثٍِق ٌړ نً ٌ ،اًـب ؾا ًـٍه
مكهجً نً کٍي اٌ ىٌڅٍک ؾ تېٍللٍ ٣ږ ثـك ى٤ـً نـً اٌقي ڇـې تكًــب نــً ؾه ڇــې ػلــک قپــٍټ
پېوې ًب ثړاٌ ٌنً لكي ،ػٍ تٌب ىم ٌلاقت ثـً قا٣ـًل ًـٌٍ ،گـٍقٌ ٌقکٍي اٌ ٟؿالح ٍ٣اړي؟"
ڇې اًب پك مٍږ اٌ لمٍږ پً لٍق ؾ ڇب لړه هٍځٍ اٌ کً نً ،ثكڅـٍ تبقکمۍ ًٌٌل ،پً ؾاهې طبل کې
لً ى ً٤لً ؾ ً٣سٍټً [اٌ نبکى] ًؼّ څؼً ٗلاٌ ٪اػًل ".ڇــې لًــبت ًــمېك ػلــک لــً
سره لً ؾې ڇې پـً ٢٠٠١کـبل کـې ؾ ٗبلثـبنٍ لـً قانوـکٍقېؿٌ طکٍمجٍ اؾاقٌ څؼً ؾ مكهجٍ پـً
قاٌقٌهجً ښځې لؾه کړې اٌ ٫بنٍني طٌلًح ثً اٌږؾ لان لكيٍ٣ ،ښجلٍ کې لړه نب لړه ؾي ،ػٍ ؾ
ػٍ لا ثك اٌهً ًې پً ٌړانؿې ثبٌثكًؼٍالی اٌ نبٌړه کړنـې سرثـً ښــځٍ پــً ٌړانــؿې ثــبٌثكًؼٍالی
اٌن ًٍه مٍٍٓ ٞؾه ڇـې لـږ ثـك قهٌږي.
ؾ ښځٍ ؾ طٍ٬نٍ مؿا٠٧بن ٌاًـٍ ًـٍالځٌنێ لـًٍې تكًـب ا٤٧ـبني لږه پكې پـً کٍقنٌـٍ اٌ ټٍلنـٍ کـې
ػبرې اثكې کٌږي. ټٍلنې ثً ؾ سنٌوح پك تنوټ م٨يٍم ٌقکړی ؾی.
ؾ پبقلمبن ٣ړېً ،کكًې تبقکمۍ ًٌٌل" :پً ثېكٌ ؾًبقلوٍ کلٍنـٍ ى٤ـــې ًٌٌـــل ،ؾ ؾې پكمؼجـــ
کـــې هـــتره تكًـــب ؾا ؾه ڇـــې ؾ [ښـــځٍ پـــً ٌړانـــؿې] کكًــؿت تبًــؿ ؾ ا٤٧ــبن ښــځٍ ؾ
"ثبٌثكًؼٍالي"اُ٘لاض ا٤٧بنوجبن ثً قاننٍثً ،لً ى٤ې ؾمؼً ًـې طٍ٬نٍ هبلمبنٍنٍ ثـً ٌقکـړای شي،
ٌسٍؾ نً ؾقلٍؾ ،ؾ ښـځٍ پـً ٌړانـؿې ٌطٌـح اٌ ٛلمٍنـً ټـٍل ػٍ لًبثً ًې کړه ڇې ډېك کـبق ثـً
لا اړثٌب ًجً. ٫بنٍني گڼل کېؿل".
ؾ ښځٍ پً ٌړانؿې ؾ ثبٌثكًؼٍالێ لړۍ مؽ پـً پكاػېـؿٌ ؾه ،ؾ ى٤ې ًٌٌـل" :ثـبٌثكًؼٍالی لمـٍږ
ا٤٧بنوجبن ؾ تشري طٍ٬نٍ ػپلٍاک کمٌوٍن ؾ اپكېـل اٌ مـی پـً پً ټٍلنً کې ًٍ تنوـټٌم اُـل ؾی.
مٌبًجٍ کې ؾ ښځٍ پً ٌړانؿې ٢٢٨پېښـې دثـح کـړي ؾي ،ؾا ؾ ى٤ـې ؾ منځـً ٌړلـٍ لپـبقه مـٍږ
ؾقسً ؾ ثېكکبل پً پكثلً ػٍقا لـٍړه ؾه ،ڇـې ؾ ٢٠١٤کـبل پـً هٌبسي ژمنـٍ ،نـٍي ٧كىنـ ،لؾه
اپكېل کې پـبی ثـً ٌقهـېؿ،پً نٍمـٍړې مـٍؾه کـې ټـٍلې ٩٩٧کــړې ،ښــً ا٫جِــبؾ اٌ ؾ ٫ــبنٍن
ٌاکمنێ ثً اړثٌب لكٌ". پېښې دثح ًٍې ٌې.
تبقکمۍ ًبؾٌنً ٌکړه ،کېؿای شي ؾ ًمېكې ؾ لًبثېـؿٌ لامـل ؾا ؾ ا٤٧بنوــجبن ؾ تشرـــي طٍ٬نـــٍ ؾ
ٌي ڇې ؾ ثبٌثكًؼٍالي پً اړه ؾ قپٍټ ٌقکٍلٍ کڈً لٍړه ًٍې ػپلــٍاک کمٌوــٍن ؾ ىــكات ؾ
ٌي؛ ځکً ښځٍ ؾ ػپلٍ طٍ٬نـٍ پـً اړه لًـبت م٠لٍمـبت ثكلاهـً هٌمً ًٌم ؾ٧ـتر ؾ ښـځٍ ؾ څـبن ې
مشرــه ،ملکــً لــً ؾې ػــبرې سره کړی ؾی.
16
مٍاٌ ً٬٧ه ،ڇې ٍٟامٍ ثً ؾ سنوٌح پً ٌړانؿې ؾ ثـبٌثكًؼٍالي پېښــې قا٣ــًل ،ڇــې ښــځې نــؿې
ثٍانٌـؿلي ؾٌلجـٍ مٍهوـٍ ثـً لاړې ؾ م٨يٍم ٌقپېژنؿل ًٍه تكًب ؾه.
ى٤ې ًٌٌل" :ؾ ښځٍ ؾ م٠لٍمبثٍ کڈـً پـً ٌلاًجٍنـٍ اٌ ٌلوـٍالٌٍ شي؛ ځکً پك ى٤ې ًې تبٌق نً ؾقلٍؾ
کې لٍړه ًٍې ،ىٍ٤ی طکٍمح اٌ ؾ ښځٍ ؾ طٍ٬نٍ مٍهوـٍ ثـً ًــب لــً ؾې ډاقېــؿې ڇــې لــً نــٍق
ًـــکبًجٍنً کـــٍي اٌ ػپـــل ٣ږٌنـــً اٌڇجـــٍي ،ى٤ـــٍی ؾ ثبٌثكًؼٍالي سره تً مؼبمؽ شي.
[ثبٌثكًؼٍالي] پً اړه قپٍټ ٌقکٍي ڇې پؼٍا ؾا کـبق ىـٌڅ نـً قطٌمٍ ًٌٌل" :کلً ڇې ًٍه ښـځً
ثك سره کېؿه ،ښځٍ تً ؾ ىٍ٤ی پً ٌړانؿې ټٍل ٛلمٍنً ځ٤مل .ؾ پٍلٌوٍ اؾاقې ثً ؾ ًٍه ًـکبًح ؾ
ىٍ٤ی پً ؾې انؿ ٌې ،څـً ڇـې نبقًنـً ؾ ى٤ـٍی پـً ٌړانـؿې دثجٍلٍ لپبقه لاړه شي ،لً تؿه مك ً٣ؾ
کٍي ،ؾ ىٍ٤ی ٫بنٍني ط٭ ؾی ،ػٍ اٌن تل قال ٧کك کٍي ".پــٍلٌى ؾ ڇـــبل ڇلـــن لـــً تـــل
ؾ ملکـې پـً انـؿ ؾ ثـبٌثكًؼٍالي ٍٟامـل تېـٍللي ،تېوـٍاؾي ،ثـبٌثكًؼٍالي سره مؼــبمؽ کٌــږي،
کلً نبکلً ؾ پٍلٌوٍ لً ػٍا پـك ښـځٍ
سنسي ثېكی کٌږي". ٧كىن ٍ ؾٌؾٌنً ،ؾ نًٌ ًٍ ثٍکٍ کبقٌنـً (اهـجٌ٠لل) اٌ نـبپٍىٍ
ؾه.
ى٤ې ًبؾٌنً ٌکړهٟ ،ـؿالجٍ هٌوـجم
ډېكٌ سر٣ړٌٌنکٍ ثـً اسـبله ٌقکـٍي ى٤ـې ًٌٌـل ،ؾ ثـبٌثكًؼٍالي پـً اړه ؾ کـكه ًـمېكې قاټٍلٍنـً
هجٍنممنً ػبره ؾه.
ڇې ؾې ًثکې ثً ٌقننٍلي.
ى٤ــې ًٌٌــل" :سنبًجکــبقانٍ ثــً ؾ ؾ ٌلومشر طبمؿ کكلي ثلٍنکی طکٍمح ثل پړ تلل کېـږي ڇـې ؾ
تېلاتېلٍ ؾلٌلٍنٍ؛ ؾ ىٍ٤ی ؾ ثړاٌٌنٍ، ؾې مٍٍٓ ٞىٍاقۍ ثً ًې همً لاق نً ؾه مٍنؿلې.
٫بنٍني مِإٌنٌح اٌ ؾ تډٌ ؾ ٌقکٍلٍ
لً مؼې هما نً ٌقکـٍل کٌـږي ،پـً ؾ مبقچ پً اتمً ؾ ښـځٍ ؾ نړًـٍالې ٌقځـې پـً منبهـثح پـً ًـٍې
ؾې کبق نٍق ىڅـٍل کٌـږي ڇـې ؾ ٍ٣نډې کې کكلي اؾٟب ٌکړه ،ڇې پً ثېـكه لوـٌمه کـې ؾ ښـځٍ ؾ
ښځٍ پً ٌړانؿې ثبٌثكًؼٍالی سرثـً طٍ٬نٍ پً تكػً کې هتر پكمؼج ًٍی ،ىٌ ً٤منلً ڇـې هـجٍنمې
لا پبثې ؾيٌ( .گٍقئ :ؾ ښـځٍ ؾ ٌقځـې پـً اړه ؾ ا٤٧ـبن ٌلومشرـ
ٌقهٍي".
لً ؾې ػبرې سره پً ىـكات کـې ؾ ًٌنب تېؼٍنؿه ٌه).
پك کكلي نٌٍکً کٌٍنکٍ ٌاًٍ ،لً ػـبرٌ ٌقىـبػٍا ى٤ـً ؾ ښـځٍ ؾ
ى٤ې ىمکبقه ،ملکً مٍا ً٬٧ؾه. طٍ٬نٍ پً تكػً کې ؾ تنوټٌم تؿلٍن پً قاٌهـجلٍ کـې پـبثې قا٣لـی
ى٤ې ًٌٌل" :پً ؾاهې پېښـٍ کـې ؾ ؾی ،سره لً ؾې ڇې ؾ ښځٍ ؾ ثبٌثكًؼٍالي پً اړه پً ٢٠٠٩کـبل
پٍلٌوٍ لً ػٍا تې کڈې تې پكٌاًـٍ کې ًٍ ٫بنٍن ؾ ٌلومشر پً ٧كمبن منٍٜق ًٍی ٌ ،ػـٍ پبقلمـبن پـً
اٌ کممٌقثٌــب ښــٍؾل ًــٍې ،مــٍږ ٢٠١٣کبل کې لً ١٥ؾ ٍ٬ٌ٫تظر ٌقهجً قؾ کړ اٌ لً ىٌ ً٤قٌهـجً
ډېكې تېل ې لكٌ ڇې پٍلٌوٍ پکې ؾ پً المبقۍ کې تنؿ ؾیٌ( .گٍقئ ،ا٤٧بن مېكمنـې لـً لًبثٌـؿٌنکٍ
ښـــځٍ پـــً ٌړانـــؿې ؾ سر٣ړٌنـــٍ
سنبًجکبقان لً ؾې املً پكًښٍ ڇې ثبٌثكًؼٍالي سره لان گكېٍان ؾي).
ؾ ا٤٧بنوجبن ؾ تشري طٍ٬نٍ پً ػپلـٍاک کمٌوـٍن کـې ؾ ښـځٍ ؾ
ملاثړ ؾ څبن ې مشرې ،پكًٌن قطٌمٍ ًٌٌل ،کمٌوـٍن ثـً ډېـكې
17
قاتكهېكه کړي اٌ ًب ًې پـً ٌړانـؿې لً مِإٌنٌح ،ڇل ٌل اٌ تډٌ څؼً ًې کبق اػٌوجی ؾی".
ا٤٧بن مظکمې لًبثكه ښـځې ؾ ًـٍ ښـکبق ًـٍي ٧ـكؾ پـً پكثلـً پـك گبمٍنً پٍقثً کړي .طکٍمح ىم پـً
سر٣ړٌنې ثٍقنٍي .سره لً ؾې ڇې پً ؾې اړه کٍمً لٌکلی ٫ـبنٍن ػپــل ٌاق پــً هــم ډٌل ؾ ٌلاقت
نٌجً٫ ،بٌٓبن ښځې ؾ "تؿاػلا٫ێ" ،ؾ پلاق لً کٍقه ؾ ثېښجې ًب لـً ٠٧بلٌجٍنً نشي څبقلی".
سر٣ړٌنې څؼً ؾ ػلاٍُن پً سكم تنؿًبنٍيٌ( .گٍقئ :ؾ کبتـل ؾ ؾ نٍمٍړي ٌلاقت ؾ ط٬ـٍ ٍ٫ڇـبقٌ
قئٌوېٟ ،مًمې ٟـؿالجؼٍاه ؾ ػپلـٍ ښځٍ پً لنؿان کې)
پً کبتل کې ؾ کٍقنٌـٍ ڇـبقٌ ؾ ٌلاقت ًٌبنـؿ پـً ؾې اړه ؾ مكکـې کبقٌنٍ ؾ٧بٌ ٞکړه اٌ ؾ تـې پكٌاًـێ
لپبقه ڇمجٍ نً ٌ ،ػٍ پؼٍا نٍمٍړي ٌلاقت لً ؾې ټکې انکبق کړی اٌ نبهمٍ کړنٍ ػبره ًې قؾ کړه.
ٌ ڇې پٍلٌى ؾ سنوٌح ؾ ثبٌثكًؼٍالي پً ٌړانؿې پـً څـً کٍلـٍ ٟؿالجؼٍاه ًٌٌل" :ؾ ښځٍ ؾ ڇـبقٌ
ٌلاقت لً ػپـل ٫ـبنٍني ٌاکمنـێ اٌ کې پبثې قا٣لی ؾی.
ؾ طٍ٬نٍ لًبت ًمېك ٠٧بل ؾ ښځٍ ؾ ڇبقٌ لً ٌلاقت څؼً نبػٍښ ٌړثٌب سره هم لً طٍ٬نٍ څؼً ؾ٧ـبٞ
کړې .ډېكې پېښې ًې ىٍاقې کړي ؾي.
ؾ ا٤٧بنوــجبن ؾ ښــځٍ ؾ ًــثکې قئٌوــً٧ ،جبنــً گــٌلاني ى٤ــً ًــٍه اٌ نٍقې پېښې ًې اړٌنؿٌ څبن ٍ ثً
ؾ اسكااثٍ لپبقه اهجٍلي". "کممٌقې مٍهوً"تٍلي.
ى٤ې ًٌٌل" :سره لً ؾې ڇې ى ً٤ځبن ًـٍه پبلٌوـې سـٍړٌٌنکې ٟـؿالجؼٍاه ؾ ښـځٍ پـً ٌړانـؿې ؾ
اؾاقه تٍلي ،ى ً٤نً کٍم پكٌگكام لكي اٌ نً کٍم پلان ڇې ؾ ښـځٍ ثـبٌثكًؼٍالي ؾ لًـبثٍالي پـً منلـٍ
هٍکبلي اٌ طٍ٬نً ػٍنؿي کړي ،ا٤٧بن طکٍمـح اٌ نړًٍالـً ټٍلنـً ًٌٌل ،سره لً ؾې ڇـې ؾ ى٤ـٍی ؾ
پك ښځٍ لٌق قاٌړی ڇې لً ؾې کممٌقي ٌلاقت سره کـبق ٌکـړيٌ ،لاقت تمكکـم پـك پبلٌوـێ سٍړٌلـٍ
ڇې ؾ ښځٍ لپـبقه ىـٌڅ تكًـب نـً لـكي اٌ پـك ځـبی ًـې ؾ ى٤ـٍی ؾی ،ػٍ ؾ ىكې پېښې پـً ٌړانـؿې
ًې ا٣ېممن گبمٍنً اػٌوجې ؾي. هجٍنمې لًبثې کړي ؾي".
گٌلاني ًٌٌل ،پً ٟمل کې "ؾ ښځٍ ؾ ڇبقٌ ٌلاقت نشي کـٍلای ؾ ى٤ې ًٌٌل" :ؾ ثېك لمكًـم کـبل پـً
ښځٍ پً ٌړانؿې ؾ ثبٌثكًؼٍالي ؾ پېښٍ پلټنً ٌکـړي ،سنبًجکـبقان اٌږؾٌ کـې ؾ ښــځٍ پـً ٌړانــؿې ؾ
پً ٟؿلي اؾاقٌ کې ؾ ٧وبؾ لً املً ػًٍـې کٌـږي اٌ ٌلاقت ثـكې ثـبٌثكًؼٍالي ًـبٌػٍا ٣٥٠٧پېښـې
دثجې ًٍي ؾيٌ .لاقت ؾ ى٤ـې لـً ػبر نً ؾی".
قطٌمٍ اؾٟب ٌکړهٌ ،لاقت ؾ هٌمً ًٌمٌ اؾاقٌ قئٌوـبنې ؾ "اىلٌـح ډل ـې څؼــً ٢٨٦٦پېښــې ثــك ٣ــٍق
لانــؿې نٌــٍلي اٌ ٦٣٩ى٤ــً ًــې پك ځبی ؾ ثړاٌٌنٍ پك تنوټ گٍمبقلي ؾي".
ى٤ې ًٌٌل" :ؾې ا٧كاؾٌ لً کلٍنٍ کلٍنٍ قاىٌوې پك څٍکٌٍ گېډې ىٍاقې کړي ؾي".
اڇٍلې ؾي ،لکً پً ميراخ ڇې ٌقثً پـبثې ٌي ،ى٤ـٍی لـً ځـبًٍ ؾ ا٤٧بنوــجبن څــبقنٍالێ ىــم ؾ تــې
لٌقٌاکٍ اٌ طکٍمح سره لاهٍنً ًٍ کړي ،ىٍ٤ی نشي کٍلای ى٤ـً پكٌاًــێ ػــبره نــً منــٍ .ؾ لــًٍې
سنبًجٍنً ڇـې ؾې لٌقٌاکـٍ ؾ ښـځٍ پـً ٌړانـؿې سرثـً قهـٍلي ،څــبقنٍالێ ًٌبنــؿ ،تِــير ٟمًــمي
ًبؾٌنً ٌکړه ،پً ٌقٌهـجٌٍ کلٍنـٍکې
18
ًې ؾ ښځٍ پـً ٌړانـؿې ؾ ثـبٌثكًؼٍالي ٨٠٠٠پېښـې دثـح کـړي ٟمًـمي ًٌٌـل ،ؾ لـًٍې څـبقنٍالێ
اؾاقې ًـٍه ځـبن ړې څبن ـً سـٍړه ؾي.
ىًٌٌ ً٤ل" :ؾ ښځٍ پً ٌړانؿې ؾ ثبٌثكًؼٍالي پً پېښٍ کې ښکېل کـړې ڇـې ؾ ښـځٍ پـً ٌړانـؿې ؾ
ًٍ ًمېك ا٧كاؾ پً اٟؿام اٌ ًٍ ًمېك نٍق ثك ًلٍ کلٍنٍ پٍقې پك تنـؿ ثبٌثكًؼٍالي څېړنً کـٍي اٌ لًـبثكه
کـــبقکٌٍنکٍ ًـــې ښـــځٌنً ؾي. مظکٍم ًٍي ؾي".
لً ثٌ٬٠ج څؼً ؾ سنبًجکبقانٍ ؾ ثېښجې پً اړه ىًٌٌ ً٤ـل" ،ؾاهـې
پېښې ًجً ڇې پٍقه لاهٍنؿي نً لكي ًب ًـې اؾٟبگـبنې تـې توـنټً
ٌې ،ؾ لاهٍنؿٌ ؾ نٌجٍالي پً ٍُقت کې ؾ لًٍې څـبقنٍالێ اؾاقه
ٌاک لكي ڇې اړٌنؿ ا٧كاؾ ػًٍې کړي".
حقٌقت
ارمبن
ؾقې لؾه کٌٍنکٍ لً ډېك مملً ٌقٌهجً یٍ لٍی اهجبؾ ثً ٌقهېؿل اٌ لً ى ً٤یې ؾ ط٬ی٬ح قال
ٌپٍښح.
اهجبؾ ىٍ٤ی تب٣ڈې ثً ٌلېږل ،ڇې ىك یٍ ؾ ػپلې ػٍښې ګل قاٌړي.
ًېثً ٌقٌهجً لً ګلٍنٍ سره قاښکبقه ًٍل ،ػٍ ٟشثً ؾا ٌه ،ڇې ټٍلٍ پً لاهٍنٍ کې ؾ نكګى ګل
نیٍلی ٌ.
اهجبؾ لً یٍه ٌپٍښجل :ؾ نكګى ګل ؾې ٌلې ػٍښ کړ؟
ـ ځکً ڇې ښکلی ؾی.
ؾٌیم ثً یې مؽ کړ
ـ ٌږمې یې مب ػٍتٍلی کٍي.
ؾقېم ځٍاة ٌقکړ :نبلکٍالي یې قانً لړه یٍړ.
اهجبؾ ٌمٍهل ،ؾ ىك ڇب ؾ ٧کك تېلً نړۍ ؾه.
19
د مذهبي جنىنیانى او امزیکې یارانه
خلیل کمال
ؾا نن ڇې څٍمكه ا٧كاٗیح اٌ موبٟؿه ًٍه ڇې لمٍږ پً پً ؾې منځ کې یٍ ًمېك
مفىثٍ سنٍنیح ؾ پښجنٍ پً سرنًٍح طبکم شي اٌ تیب ؾ مفىثٍ ډلې ڇې ٍ٣ښجل یې ؾ
هیمً کې ػپٍق ؾی اٌ پً ثېكه ٟكتٍ اٌ پبکوجبني مؿقهٍ لً ػپلٍ ىېٍاؾٌنٍ پً هیبهح کې
تیب لمٍږ لٍهجٍ ٫شر ثً یې ىم لاقې ؾ اهلام نً ا٧كاٍٗ ث٠ثیك یٍ نٌ ٍ٬لكي ،ؾ پبنګٍالٍ
لاق کړې ؾه ،ث٠لیمٍ مٍهوبت پك ټٍلنې پً لٌق اٌ لق ٌمنٍ اٌ نٜبمٍنٍ ًب ٌنیٍلً اٌ ؾ ىٍ٤ی لً
مٍ ىم ػٍنؿي نً ؾي اٌ ىكه تلاػكه ټٍلنً ؾاهې م٨لٍسً موجی٬م اٌ ٣یك موج٬یم ملاثړه
ٌقځ پً یٍه اٌ تلً پلمً لٍیٍ کړي ڇې نن ؾ ىكې تكػمن ًٍل.
لاقٌ ثً قاٌځٍ ؾ نٜبم اٌ پكمؼجٌبًٍ ىڅې اٌ ګبم پك ى ً٤ميبل ٣كبي نړۍ ڇې پً
طکٍمح ٓؿ ً٠بقٌنً ٌقکٍي اٌ ٌړانؿې ثك ټٍلٍ هتر ػنډ ىم سر کې ًې امكیکً ٌلاړه ٌه ،ؾ
ػپل مؼبلًٍ ٩قٌي ؾ ځپلٍ پً ډېكې اهبنێ پً ى ً٤ڇب ؾ ؾٌی سٍړ کړی.
ک٨ك ټبپً ٌىٍ ڇې لً ؾٌی سره ؾ هړې سګړې پك ميبل نړۍ پً لپبقه پً ؾې کې ىیڅ کٍم تبک
ؾٌٌ ٘٫ثٍنٍ ٌیٌل ًٍې ٌه ،نً لیؿه ڇې لً ؾ ٍ٣ډلٍ ملاثړ نً ؾي.
کً ؾؾ ً٣ا٧كاٗیح پً اړه پً یٍې ػٍاثً هٍهیبلیوجٍ اٌ تلې ٌکړي نٍ یې ػپلې مكهجې لً
ٍ٣ق څېړنً ٌشي سكړه یې تېكثً ػٍا ثً پبنګٍال ىېٍاؾٌنً ٌلاړ ؾ ٍ٣مفىثٍ ډلٍ سره پیل
امكیکې اٌ ٣كتیبنٍ ثً قهېږي ٌٌ .اٌ ىكه ًېثً ؾؾٌی ثكمنځ ؾ کړې.
مٍږ یٍ ٌػح ډېكه تیٍللً اٌ اټٍمٍ ٌهلٍ ؾ سنګ امکبن ؾ مفىثٍ اٌ اػٍاني ډلٍ ثكمنځ
ؾا پبقټنرًیپ اٌ ملګكثیب ؾ ٌقٌهجً پبثې ټٍلنً ؾقلٍؾه ،ػٍ مٍسٍؾ ٌ.
ؾ ٧كىنګ ،طٍُلې اٌ ؾٌؾ ؾ ؾ ٍ٣ؾٌٌ ٘٫ثٍنٍ ثكمنځ ا٤٧بنوجبن پً سګړه کې اٌز ثً
ؾهجٍق لً پلٍه پً هیمً کې بي ػٍِمح کې ؾٌی ىكه ىٌ ً٤قهېؿه.
لاقه اهجٌ٠للٍلً ڇې م٬بتل ٗك ٦ؾلجً ثك ؾې سګړې پؼٍا ؾ هبقې اٌ تې سٍړې ٌه.
ـٌل٬٨بق ًٟل تٍټٍ پً ٌػح یب پً ؾا ىك څً ىٌ ً٤ػح تل مؽ ثً پكې ثبٌان قهېؿه.
ٌاٌښجل اٌ ٧كىنګ اٌ کلجٍق یې ؾ نړۍ پً ځٌنٍ ځبیٍنٍ کې ا٤٧بنوجبن کې ؾ سرؾاق مظمؿ
قا تؿل کړ ڇې کلً ؾ دٍق ؾاهې هیمې ىم ٌې ڇې لً ؾاٌؾ ػبن پً ٌػح کې ؾ
ؾ ٍ٣ؾٌاړٌ ٘٫ثٍنٍ سره یې قتبني ،موٍ٠ؾ اٌ ګلثؿین پً ان٬لاة قامنځجً ًٍ.
پً نجیشً کې یٍ ًمېك ډلٍ ټپلٍ سٍړه نً ٌه ،ػٍ تیب تً یې ىم مشرۍ ځینې کوبن پبکوجبن ثً
ثً ڇې ثبله یې ؾ مصر اٌ ٟكبي پً ثبکجیکٍ ډٌل لً یٍې ٣بړې ثلًل ٌٌ اٌ لً ى ً٤ځبیً یې پً
ا٤٧بنوجبن کې ٌقانکبقي ىېٍاؾٌنٍ نً ؾ اػٍانیح ا٧کبق سره نږؾیکح ښکبقه کبٌه.
٠٧بلیجٍنً پیل کړل ،ػٍ ؾلجً ؾ لً ځبن سره قاٌړي ٌٌ ،ؾا لمینً
21
ا٤٧بني ټٍلنې ؾ ػِلح اٌ مشثٍق ًٍل ڇې لً ػپلٍ کلیٍ پً نِبة کې یې ىم ثٌؿؾ اٌ
مبىیح لً املً نبکبم اٌ ؾ ػلکٍ اٌ کٍقٌنٍ ٌٌځٍ اٌ ىشكت ؾ سنګ کٍلٍ ـىنیح
لً هؼجې کكکې سره مؽ ًٍلٌ .کړي ،ؾلجً نٍ ؾ قتبني اٌ ٌقننٍیوجٍ.
تٍټٍ ڇې یٍ هکٍلك اٌ ګلثؿین (ڇې ټٍلً ٌقځ تً پً پً ډېكٌ ښٌٍنځٌٍ کې تً ؾ لین
هًٍیبلیوح ًؼِیح ٌ ،تلً ًِ٫ػٍانێ تبلاق کې اٌلګبق پً سر ؾ پبکوجبن ثكانً ٣ږیؿلً
ػٍا ؾاٌؾػبن ڇې مولٌلن اٌ اٌلګبق ګكځېؿل اٌ ا٤٧بنوجبن اٌ ؾ پبکوجبني ا٧کبقٌ اٌ ګټٍ
مًل ًؼِیح ٌ ،ؾٌی ؾاٌؾ کې ًې مؿاػلې نبکبمې ًٍې سره هم ىكڅً قٌان ٌٌ.
ػبن پكېښٍؾ اٌ ؾ تٍټٍ لمنې ثً ٌې) ٍ٣ا لنګً ًٍه اٌ ؾ ٌق٣لٍ ؾٌ ً٣ػح کې ؾ امكیکې پً
یې ځبنٍنً ګٍلاق کړل ،ی٠نې ميبسكٌ مشرې ؾ پبکوجبن اًبقه ؾ ٟكتٍ لً ػٍا ا٤٧بن
ؾٌی ؾ ًٍقٌي اٌ کمٍنوجٍ طکٍمح ىمؿٌی ثً ٌهپبقلً .ځٍانبنٍ لپبقه بي ًمېكه ؾینٍ
قژیم لً قاثګ مؼکې ؾ ٌٗن ؾ امكیکې اٌ ٟكبي ىېٍاؾٌنٍ مؿقهې سٍړې ًٍې.
پكېٌلنً مكهجې قا شرًٌٍ ٞې ػپكٌنې ،کجبتٍنً ڇې ټٍلً ٌقانٍلٍ ثً ملاثړلې ٌه.
ؾا نٍ ىٌ ً٤ػح ٌ ،ڇې ؾ ؾاٌؾ اٌ ؾ ىمؿ ً٣ثنٜیمٍ لً لاقې تً مظجٍا یې پك تنوټ پبلنې قا
ػبن لً ٌاک ثً قهېؿٌ ٌقٌهجً ای ان ای پً ميبسكٌ ٌیٌلې .ڇٍقلیؿه ؾ ٟكبي مٍهوٍ پً
پبکوجبن تبنؿې لړله ګډه ًٍې لمٍږ ٌلى ڇې ؾ ًٍقٌي اٌ ؾ مكهجً پً لٍړ ثیكاژ ڇبپېؿلې اٌ
ٌه ،پبکوجبن لً امكیکې سره پً ى ً٤ؾ ګٍډاګٍ قژیم پك تیب تً یې ؾ مشبىؿینٍ اٌ ا٤٧بن
هلا ىڅې پیل کړې ،څٍ ؾ ٌړانؿې مًل مثبقله اٌ م٬بٌمح ځٍانبنٍ پً منځ کې ٌیٌلې ،لً
ؾاٌؾ ػبن قژیم پً ٓؿ لً ىكې پیل کړی ٌ ،ؾٌی نً اػٍانیمم ؾې لاقې تً یې سنګ ثً
ٌهیلې کبق ٌاػًل ،ػٍ ؾ ى ً٤پېژانؿه اٌ نً ىم مفىثٍ ػلک ثٌٍیٍ٬ل ،ؾا لړۍ ؾ
پً ؾٌقه کې ؾ ؾ ٍ٣ا٤٧بني ثنؿلاقیجٍة ،ؾٌی ؾ ػؿای ؾ ًٍقٌي ثك مبثې ىمؿاهې قٌانً
اػٍاني ډلٍ ىلې ځلې نبکبمې قٓب اٌ ؾ ػپل ىېٍاؾ ؾ آلاؾٌلٍ ٌه.
لپبقه منډې ثكړې اٌ مثبقله پً ىٌ ً٤ػح کې ؾ مصر ًٍې.
لً ا٤٧بنوجبنً ثښجیؿلي اػٍاني کٍلً ،ػٍ مشران ٌقثً پبکوجبن ٌلومشر انٍقه٠بؾت ڇې لً
مشرانٍ ثً پٍځٍ لؾه کړې م٬كق کړي ٌٌ اٌ ؾ ى ٍ٤لً لاقې ًٍقٌي مؽ ګكځٍلی اٌ امكیکې
سره ؾٌهجٍ پیل کړې ٌه ،ؾ نصريه تبتك ،سنرال طمٌؿګل یې ؾا ميبسك کنټكٌلٍل.
اٌ نٍقٌ سنرالانٍ ٌقکٍلې اٌ ؾ ؾ٧ترٌنً یې ٌقثً ٌنیٍل ،مشبىؿینٍ مكهجې ثً قا ٌؾانګل
اهجٍګنې ٣م اٌ ٧کكي ملاثړ یې مؿقهې یې سٍړې کړې ى ٍ٤اٌ ى ً٤اػٍاني ځٍانبن ڇې ثك
ؾ پبکوجبن ؾ سٌلٟح اهلامٍ کې ًې ا٤٧بن مبًٍمبنٍ تبنؿې ى٤ې مؼکې ؾ سٌلل نبصر ؾ
لؾه کړې کٍلې اٌ ؾ ميبسكٌ قژیم پك ميبل ثك هؼح ٌ٧بق ګٍنؿ کبٌه.
کلً ڇې پً ا٤٧بنوجبن کې ث٠لیمٍ نِبة یې ىم ؾاهې لانؿې ٌٌ ،ؾ ا٤٧بن سګړې ؾ
کمٍنوجٍ قژیم قامنځجً اٌ لً سٍړ کړ ،ڇې لى ټٍپکً اٌ ًل ملاثړ لپبقه قا ػًٍې کړل.
ى ً٤ځٍانبن ڇې ؾ ٟكبي ى٤ې لږ ٌقٌهجً ؾلجً ًٍقٌیبنٍ ټٍپکً څٍ کېږي.
ىېٍاؾٌنٍ لپبقه یې مٌکل موج٬یم یك٣ل ٌکړ ،ػلک
21
سٍړٌلی ًٍ ،ىٍ٤ی ثً یې نکټبیبنې ًې ثړلي ؾي اٌ ؾ اقلښجً ًٍې اٌ ؾ ىٍ٤ی لً
لاقه ػلاًُ کړه ڇې ا٤٧بن امكیکې پً مكهجً ٌقکٌبپٍنٍ اٌ ملاثړه یې لان ٌاػیوح.
سګړې ثً قاشي اٌ ػپلً ثكې ؾ سنؿق پً نبمً پكٌګكامٍنٍ کې ؾا ډلې ڇې ؾ ٣نیمح اٌ ڇٍق
پً ٧كىنګ قٌږؾې ًٍې ٌې اٌل ُ ٩کې نبهح ٌي. ځبنٍنً تې٤مً کړي.
ؾ ٟكتٍ پً مكهجً پً لوګٍنٍ ؾ ٟكتٍ اٌ امكیکې ؾؾ ٍ٣پكېٌلنً پً کبتل کې ؾ ٫ؿقت پً سر سره
مٍهوې سٍړې ًٍې ڇې مكهجٍ لً املً یٍ ًمېك نٍي اړم ًٍې اٌ پً لوګٍنٍ لقه
ػكمبٌې اٌ مفىثٍ کجبتٍنً تً ًجمن ؾ ا٤٧بن کډٌالٍ پً منځ کبتلیبن یې ًيیؿان اٌ پً
یې ٌېٌل ،ؾ ٍ٣مٍهوبثٍ لً کې قاپیؿا ًٍل ،ڇې ځبنګړی میلٍنٍ نٍق یې کډٌال کړل.
یٍې ػٍا ػیكًً کبقٌنً کٍل لً نٍی ٧كىنګ اٌ نبهجً ٌلاړه یې امكیکً ؾ کبتل کٍقنیٍ سګړٌ ؾ
تلې ػٍا یې لمٍږ ؾٌؾیم اهلام ؾقلٍؾه اٌ ثك تل ىك ڇب پبکوجبن طل پً کیوً کې نٌٍه ایلً تً
ثك هؼجې ا٣ېمې لانؿې قاٌهح اٌ ؾ ٟكتٍ ګټٍ ثً یې ځبنٍنً یې یٍه نیمً اٟلامیً ػپكٌلً
اٌ پً ځبی یې ا٧كاٍٗ اٌ ژمن تلل ،ځکً ؾ ىٍ٤ی لً ڇې پً ى٤ې کې تً یې ىم
ثک٨یكي ا٧کبقٌ لمٍږ ؾ ځٍانبنٍ تكکجً ؾ اقګبه تبقګبه اٌ یٍالې ػٍاًینٍ څكګنؿٌلً.
ټٍلنیممنملح ػبٌنؿان ًٍي ٌٌ ،پً ؾ ً٣مٍؾه کې لمٍږ ؾ ثك منځ قًښً ٌځ٤لٍلً.
پً ؾې منځ منځ کې ټٍل ى ً٤طجب ٌیلی ًٍ ڇې پً اٌهنٍ ځٍانبنٍ پً منځ کې ؾ مًل
اًؼبَ اٌ ډلې ڇې پً مًل طکٍمح کې ىم ىمؿ٫ ً٣يكمبنبنٍ ځبی پكؾیٍ ٫يكمبنبنٍ
قٌطیً ؾ قٌن م٬بتل کې کٍقنێ اٌ ډلې ڇې ؾ سيبؾ پك ٌنیٍٓ ،یب الظ٭٫ ،بضي طوین
سنګېؿل اٌ مًل ٗكل ٧کك یې ميبل لً مبلي ٧وبؾ سره اًنب ٌٌ اطمؿ اٌ نٍق ٟكبي ًیؼبن لمٍږ
ؾ ځٍانبنٍ پً منځ کې ؾ ؾقلٍؾ ،ؾ سم٠یح اٌ طمة قامؼې ثً ًٍې.
اهلامٍ پً ٌهیلً لً ُظنې لكې ؾٌی امكیکبًٍ پكٌژې پك مؽ ٫يكمبنبنٍ اٌ ىېكٌ ګبنٍ پً ثٍګً
کېؿل اٌ ډېك ػٍ یې ؾ پٌښٍق یٍړې ڇې لً یٍې ػٍا تً یې ؾ م٘كض ًٍل اٌ ػپل ثبقیؽ اٌ
ښبق پً ٌاټٍنٍ کې ًيیؿان امكیکې ډالك سیج ثً اڇٍل اٌ ٫يكمبنبن ٌقځنې ىېك ًٍل.
لً تلې ػٍا تً یې ؾ ٧وبؾ لً کبتل کې سګړه قٌانً ٌه ،پٌښٍق کړل.
ؾاهې ٔ٧ب طبکمً ٌه ،ڇې ڇب ىمؿې پیوٍ ٗبلثبنٍ اٌ ؾ کې پً لقىبٌٌ مؿقهٍ کې
ؾ مًل ٧کك اٌ پً ډیمٍکكاهێ ؾ اٌهنٍ طکٍمح ٓؿ ډلٍ سره ا٤٧بن ځٍانبنٍ ؾینٍ لؾه کړې
ٌلاړ نٜبم ؾ قاثلٍ هٍچ اٌ ٧کك لا مكهجً کٍلً ڇې ثك اٌهً ؾا کٍلې اٌ اٌلګبق ګكځېؿل ،نٍق
ؾؾې ٌػح قا قهېؿلی ٌ ڇې نٌٍ کٍلای اٌ کً تً ڇب ؾاهې لړۍ قٌانً ؾه.
٣ږ اٌڇجٍلٍ ى ً٤تً یې پً ن٘ ً٨کلً ڇې ًٍقٌي اثظبؾ مبت ،لً ؾ ً٣قهېؿلي ِ٧ل نً
قٌسي سرثیكي لً ا٤٧بنوجبنً پبکوجبن پً ا٤٧بنوجبن کې یٍه کې ػنذب کبٌه .
ؾٌی پً هیبسي منب٬٧ح کې ٌٌثل اٌ ؾ نشیج يه قژیم نٍې لٍتً پیل کړي ،نٍ یې ؾا
ؾٌمكه مؼکې ؾي ڇې نن ثك هٌ ٍٖ٬کړ ،نٍ ؾ ً٣مشبىؿین مؿقهې قػِح کړې،
تل ىك ڇب ىمؿٌی ځبنٍنً اٌ اػٍاني ډلې امكیکې ثً تې ؾٗبلثبنٍ ثظكیک یې قامنځجً
ډیمٍکكاټبن تٍلي ،سرې
22
اٌ ثك نیٌلًٍ لیبت ا٤٧بنوجبن لانؿې ژٌنؿ کٌٍ ،ټٍل امکبنبت ىېڅ ٟبٗ ً٨اٌ ثكطم نً لكي،
اٌ ؾٌلجٍ ٫ؿقت ىمؿٌی سره ؾاهې نول ڇې پً نً ػبره یې لانؿې کړ.
امكیکې ثً ثك ى ٍ٤ا٧كاٗیح اٌ ؾی اٌ لمٍږ پً سرنًٍح لٍتې م٬بتل ٗك ٦تبنؿې ؾ ک٨ك ټبپً
ٌىٍ اٌ پً پټٍ هترګٍ ىكه ىً٤ ؾ ً٣کكل ًٍی ثؼم ميم نً کٍي.
ښکبقیؿٌ ،نً یې ؾ ا٤٧بنبنٍ ػپل ؾا ؾی امكیکب ؾلجً لً ؾیبقلوٍ ػبره ڇې ؾ ؾ ٍ٣ا٧كاٍٗ
منځٍ ٌژنٍ تبنؿې لړه کبلٍ ثېكٌلٍ اٌ پكېٌلنً پیوٍ ملایبنٍ اٌ مفىثٍ پنډثبنٍ لً
ػٍږیؿه ،ؾلجً تً ىكه ٌقځ پً لګٍلٍ اٌ پً لقګٍنٍ ا٤٧بنبنٍ لً ػٍلې قاٌځٍ منٍ اٌ تیب یې
هليبٌ انوبنبن ؾ تیٍللێ ،سنګ ٌژلٍ اٌ ؾ ٗبلثبنٍ ؾ قژیم لً ٟمًل کٍي ىم.
اٌ ؾقپً ؾقۍ لً املً ٌژل ړنګٍلٍ ٌقٌهجً تېكثً قٌانً ؾه اٌ ؾٌی طجب ؾ ػپل ؾ ً٣لنډ
کېؿل ،ػٍ ٣كتیبن تې٤مً ؾ لمٍږ سرنًٍح یې تیب ىمؿ ً٣ثبقیؼً نبػبره ؾي ،ڇې اُل
ًٍقٌي ؾ مبثې پً سٌن اػجً پبکوجبن اٌ سيبؾي ډلٍ ثً کې ؾ ؾٌی قًښً اٌ سكړه
ڇېكثً ؾه ،ؾ ڇب لپبقه سنګېږي ٌٌ اٌ یٍ هتر ٣لیم یې لً مؼې هپبقلی ؾی.
اٌن ؾؾې ٌػح قا قهېؿلی اٌ ً٠بقٌنً ٌقکٍي. لكې ًٍی ٌ.
کلً ڇې ؾ نیٍیبقک پً ؾنګٍ ڇې ټٍل ا٤٧بنبن ؾ ىك ډٌل ؾا ځٍانبن ؾ ىٍیح لً یٍ
ٌؾانیٍ تكیؿ ًٌٍ امكیکې ټکبن ا٧كاٗیح پً م٬بتل کې قا ؾاهې تظكان سره مؽ ؾي ڇې
ٌػٍړ اٌ ًٌې لیؿل ڇې ؾؾ ً٣پبڅٍ ،ؾا ډلې پكې نږؾې ڇې نً پٍىېږي څً ٌکړي ،نٍ ؾ یٍ
سنګ لمن ثك ؾٌی ىم قا لمٍږ ٌلى ثك ؾې لیبت ٌکړٌي ىٍیح ؾ سٍړٌلٍ اٌ ثكاًلٍ
ٌقهېؿلً ،نٍ ؾ ا٧كاٗیح اٌ اٌ ژٌنؿ یې ٌق ثكیؽ کړي .لپبقه لنډ ؾ مفىثٍ ډلٍ پً لٍمٍ
تنیبؾګكاًٍ سره ؾ مثبقلې پً مٍږ ؾا ميبل ؾ ثنٜیمٍ اٌ کې ٌنښًل.
پلمً پك ا٤٧بنوجبن قا ًېٍه ًٍل سنګٍ ًيماؾه ګبنٍ لً ؾقیم اٌ ؾ ىٍ٤ی ؾ ىٍهٍنٍ ښکبق شي،
اٌ ؾلجً یې پً ډېكه تیړه نٍی څلٍقم نول سره(ڇې ؾ امكیکې ػپل ژٌنؿ ،ؾ کٍقنێ ژٌنؿ اٌ
نٜبم سٍړ کړ ،ڇې ىٌل ً٣لړې پً پیوٍ پړهیؿلي) مؼبمؽ یٍ ،ىېٍاؾ ثثبه کړي اٌ اػك کې
سيبؾي څېكې پً کې ٌې .ؾاهې یٍ نول ڇې سر یې ؾلجً ىیڅ ىم نً ٌي.
ښکبقه یې ؾ ډیمٍکكاهێ پً اٌ پښې ًې پبکوجبن اٌ ؾ ؾٌی ؾې پٍه شي ڇې پً
نبمً ٣یك ډیمٍکكاټ اٌ ؾ ػلکٍ ا٧كاٗیح پً مكکمٌنٍ پٍقې ػپلً ػٍښً نً تلکې ؾ تل پً
ػٍښً قٌان ؾي اٌ ىكطكکح ٫بثلان پً ٌلى طبکم کړل ،ڇې نښجې ؾي.
ثك اٌهً مٍږ ؾؾ ً٣سيبؾي اٌ ؾٌی ؾ ا٤٧بنوجبن اٌ ا٤٧بن یې ؾ ؾښمن پً ژقنؿه اٌتً ٌق
ثنٜیمٍ ًيماؾه ګبنٍ ثك اهبقت انوبن پً م٬بتل کې پً لړه کې ثړي.
23
عثذالغفٍر لېٍال
لٍمړی :ػٍاًینی یم پً ؾٌتێ کې پً یٍه لٍړو ٌؾانێ کې اٌق لګېؿلی ؾی.
ؾٌىم :تلا ٌقپوې لمب ٌهجب پً ىېٍاؾ کې ىكه ٌقځ اٌق تل ٌي اٌ ػلک پً کې هٍلي .ىیڅٍک
ٌقثً ػٍاًینٍ نً ًٍل .
لٍمړی :ػیك ىٍ٤ی ىم انوبنبن ؾي ،ػٍاًینٍ پً کبق ؾه.
ؾٌىم :مٍږ ىم انوبنبن یٍ ،ؾنړۍ ىېڅ تل انوبن مٍ پك هٍلیؿٌ ػٍاًینی نً ًٍ اٌ پك ؾې
اٌقیې اٌتً ٌنً ًینؿلې ،ڇې لا ؾػپلٍ ګټٍ لپبقه لمٍږ پك اٌق ثېل ىم ًینؿي.
لٍمړی :کً ټٍلً ؾٌتێ ٌهٍلي نٍ مٍږ ثً تً یې ګټً څً ٌي ؟
ؾٌىم :لمٍږ لً طبلً تً ػبر شي .
لٍمړی :پك انوبنبنٍ لړو هٍی لمٍږ اػلا ٍ٫موئٍلیح ؾی .
ؾٌىم :اػلا ٍ٫لً هیبهح څؼً کډو کړې ؾه اٌ ځبی یې ګټې نیٍلی ؾی ،پك ؾٌتێ لړو هٍی
مٍږ ثً ىېڅ ګټً نً لكي ،ځکً ػٍلمب لپبقه تېج٨بٌثً ؾی.
لٍمړی ٟ :كتبن مولٌلنبن ؾي اٌ پك ىٍ٤ی لړو هٍی لمٍږ ؾینٍ ٌسیثً ؾه .
ؾٌىم :مٍږ ىم مولٌلنبن یٍ اٌ لً لٍږې مكٌ ،ػٍ ىٍ٤ی ؾػپلٍ ٟیبًیٍ ؾیٍې ًپې ؾشراتٍ اٌ
کثبتٍ پیوې یب ؾثیلٍ ؾیٍې څبه پً ـکبت کې شریک نً کړٌ ،تلکې ى ٍ٤امكیکبًٍ الٍثکٍ ثً یې
ثېل ٌقکړل ڇې لمٍږ تڈٍ اٌ کًل بمثبق کړي اٌ ػلک قاٌٌژني .
لٍمړی :مٍږ ڇې یٍتل ٌژنٍ نٍ ىٍ٤ی څً ملامح ؾي ؟
ؾٌىم :سګړو ؾىٍ٤ی ؾګټٍ ؾه اٌ لمٍږ لً نبپٍىێ اٌ هبؾه ګێ څؼً ګټً اػًل .
لٍمړی :کً مٍږ نبپٍه یٍ نٍ ؾا ػٍ لمٍږ هجٍنمه ؾه ؾىٍ٤ی ػٍ نً ؾه .
ؾٌىم :اٌن ڇې پً ؾٌتێ کې اٌق لګیؿلی ؾاىم ؾىٍ٤ی هجٍنمه ؾه لمٍږ ػٍ نً ؾه ....
ؾا ؾایبلٍګ ىمؿاهې قٌان ٌ ،له نً پٍىېږم ڇې کٍم یٍ پً ط ً٬ؾی؟
ثبهٍ پكې پٍىېؿلای ًئ ،ڇې کٍم یٍ پً ط ً٬ؾی ؟
24
اجمل ىٍډمن
ؾ یٍ طکٍمح ؾ هیبسي مشرٌٟیح کډ اٌ مېډ پً ى ً٤کې ؾ ٌاکمنٍ ڇبقٌاکٍ لً مؼکنیٍ ژمنٍ ،ؾ ػلکٍ لً
ثٍ٠٫بثٍ اٌ ییب ؾ طکٍمح ؾ کړنٍ ؾ څكنګٍالي اٌ څٍمكه ٌالي پكتنوټ ث٠ینیږي.
ا٤٧بنوجبن پً ثېكٌ ؾٌلوٍ کلٍنٍ کې ډېكڅً ٌکړل ،ػٍ هجٍنمې ؾٌمكه لیبثې ؾي ڇې پً ټٍلٍ لان ثً قاٌړنٍ
یې هیٍقی ٍ٣ړٌلی.
نٍی طکٍمح نً یٍالې ؾ ى ٍ٤ؾ هبثلٍ لپبقه ٌآع مٍ ٩٫نلكي ،تلکې ؾ کمپبین پك ميبل یې ؾ ؾې هجٍنمٌ
ؾ یٍ ځًل اٌ ډقامبثیک طل لپبقه ػپلې ټٍلې ژمنې لً طبٜ٧ې اېوجًل ؾي .
ٌلومشر ؾ کمپبین پك ميبل اٌ تیب ؾ لٍړې پً مكاهمٍ کې پً تې ًمېكه ٌٟؿٌ ؾ ػلکٍ ثٍ٠٫بت لٍړ کړل ،ػٍ
کړنې ،اسكاات اٌ ؾ ښې طکٍمح ؾاقۍ ػٍ لا څً ڇې ؾ مظٕ طکٍمح سٍړٌلٍ لپبقه یې ىڅې پً نٌح
طوبة ؾي .
ؾ نٍي طکٍمح ؾ کبق لً پٌلً ثك ننً پٍقې پنځً میبًجې ثېكې ًٍي ػٍ لً ط ٍ٫ٍ٬پلٍه طکٍمح نلكٌ١٦ ،
ٌلاقثٍنً ،ټٍلې موج٬لې اؾاقې ،هتره مظکمً اٌ ٌ٣٢لایجٍنً ؾ سرپكهجبنٍ لً ػٍا اؾاقه کېږي .
ؾ اقګ پً منځ کې لا ىم لالمې م٬كقۍ نً ؾي ًٍي طجب ميم کبقٌنً ؾ ٣یك قهمٍ مٌبٌقینٍ لً ػٍا ثك سره
کیږي.
ىٍ٤ی ڇې موئٍلیح نلكي نٍ څنګً تً طوبة ٌقکٍنې ثً طبضر شي ؟
پً اقګ کې پً قهمٍ ډٌل ؾ څٍ ثنٍ مٌبٌ قینٍ ؾ ؾنؿٌ طؿ اٌ طصر نً ؾی م٠لٍم ط ٍ٫ٍ٬هلاکبق ؾ مٌٍقې،
ٗكطې اٌ ٌړانؿیم پك ځبی ؾ ػپلې ػٍښې ٌړ کوبنٍ ؾ ګٌلقلٍ لپبقه ؾ تشري منبت ٍ٠ؾ قئٌوبنٍ ؾنؿه ثك سره
کٍي.
پً ؾاهې یٍ طبلح کې ؾ ى ٍ٤اُلاطبثٍ پٌل نبممکن ؾی ڇې ژمنې یې ًٍې ٌې.
پً ؾاهې طبلح کې ؾ لاهجً قاٌړنٍ هبثل نبممکن ؾي ،ؾ نٜبم سٍړٌل اٌ ٫بنٍني کٍل نبممکن ؾي ،ښً
طکٍمح ؾاقي څً ڇې مظٕ طکٍمح ڇلٍل پً کې نبممکن ؾي .
ؾ سميٍق قئٌى نږؾې ملګكي تبیؿ ؾ ػلکٍ ٣ږ ثك ىٌ ً٤قهٍي ػلک پً ثنګ قاً٣ل ،ػلک هجړي ؾي ،ؾ
طکٍمح مشرٌٟیح ُ٨ك ثً ث٬كة کٍي.
ټېکً ؾاقان پكېږؾئ! قاًئ ٌلى ثً ؾ ثېكٌ پنځٍ میبًجٍ طوبة ٌقکړئ.
25
امېذ حیزان
ؾ یٍ ىېٍاؾ ؾ ػپلٍاکێ ،ځمکنێ تٌپړثیب ،ثبقیؼٍ ٌیبړنٍ ،مًل ىٍیح ،مًل سرٌؾ ،مًل ژتې اٌ مًل
تیك ٢اقلښجٍنٍ ثك څنګ یٍ تل اقلښح (مًل کكنسي) ؾه.
مًل کكنسي ؾ ىېٍاؾ پً مًل دثبت هبثلٍ کې مكهجً کٍي اٌ ؾیٍه ػپلٍاک مملکح تنوټیم اقلښح
ًمېكل کېږي.
مًل کكنسي ڇې پً ٌقځنێ قاکړه ٌقکړه کې یې ؾ ىېٍاؾ اثثب ٞکبقٌي ،یٍ ميم مًل اقلښح ؾی ،ڇې
ؾ یٍه ىېٍاؾ پً مًل دثبت اٌ ا٫جِبؾي پیبٌړثیب کې مكهجً کٍي.
لمٍږ ؾ ىېٍاؾ ا٤٧بنوجبن مًل کكنسي (ا٤٧بنێ) لمٍږ مًل اقلښح ؾی اٌ ؾ ىېٍاؾ ؾ ثبقیؽ پً تېلاتېلٍ
پړاٌٌ نٍ کې یې اؾلٍن تؿلٍن کړی.
ؾ ىېٍاؾ تبنکنٍټٍنً تېلاتېلٍ پبڇبىبنٍ پً تېلاتېلٍ تڼٍ ڇبپ کړي ،ڇې پً ؾننً ىېٍاؾ کې یې ؾ قاکړې
ٌقکړې لپبقه یٍ مًل هنؿ ٌ ،ػٍ ؾا هنؿ ؾ ثبقیؽ پً تېلاتېلٍ پړاٌٌنٍ کې کلً کم اٟجثبقه اٌ کلً ىم ان
تې اٟجثبقه ًٍی.
ؾاهې ٌػح قا٣لی ڇې پً ىېٍاؾ کې ؾٌه ؾقې ډٌلً تبنکنٍټٍنً ڇبپېؿل ،ڇې ؾ ىېٍاؾ پً یٍه تكػً
کې تً ؾ ڇلنؿ ٌړ ٌٌ اٌ پً تلً تكػً کې نً ،ىٌ ً٤ػح کې لمٍږ مًل پٍلي ٌاطؿ پً ټٍل ىېٍاؾ کې یٍه
کم اٟجثبقه اٌ کم اقلښجً پیوً ٌه.
ؾ ً٣ميبل ا٤٧بنبنٍ ؾ نٍقٌق ىېٍاؾٌنٍ سره پؿې تكػً کې ؾ کمترۍ اطوبن کبٌه اٌ نٜك ګبٌنډیٍ
ىېٍاؾٌنٍ ثً یې ؾ ػپل مًل پٍلي ٌاطؿ اقلښح کم قنګً ٌ.
ان ډېك ٌړٌکی سنى تً ىم ؾٌمكه تیً لكلً ڇې ؾ پیوٍ طشم تً یې یٍ سېج ډکبٌه ،ىٌ ً٤ػح هل
پبکوجبنێ کبلؿاقې؛ یٍ لک (هل لقه) ا٤٧بنێ کېؿلې ،ىمؿاهې یٍ ایكانی قیبل اٌ ثٍمبن تً پً لقګٍنٍ
ا٤٧بنێ ثثبؾلً کېؿه.
ؾې ڇبقې لمٍږ مًل ا٫جِبؾي دثبت ؾ هؼجٍ هجٍنمٌ اٌ ننګٍنٍ سره مؽ کړی ٌ ،ىمؿاقنګً پؿې
کكنوێ تبنؿې ا٤٧بنبنٍ پٍقه تبٌق نً ؾقلٍؾ اٌ ؾ یٍې مٍ٫جٍ اٌ تې اٟجثبقه پٍلي ٌاطؿ پً هترګً یې ٌقثً
کجل.
ىٌ ً٤ػح تً مٍږ ػپلً ؾاهې اقمبن کبٌه ڇې ،کبًکې! ؾاهې ٌػح قاشي ڇې لمٍږ ا٤٧بني تبنکنٍټٍنً
ىم ؾ کلؿاقٌ ،قیبلٍ اٌ ثٍمبنٍ پٌبن اقلښح پیؿاکړي اٌ یٍه ا٤٧بنێ ؾ یٍې کلؿاقې سره تكاتكه شي.
26
ؾا اقمبن ڇې ؾ ټٍل ملح پً لړه کې ٌ اٌ ؾ ښً تؼجً پً ثېكه لویمه کې ا٤٧بنوجبن ؾ مًل کكنوێ پً
تكػً کې تې هبقی پكمؼجګ ٌکړ ،لمٍږ ٌٗن ؾ یٍې نٍې تب اٟجثبقه اٌ اقلښجنبکً مًل کكنوێ څښتن
ًٍ ،ڇې ټٍلٍ ا٤٧بنبنٍ ثً ؾ هتر ٌیبړ اٌ ا٧جؼبق ځبی ؾی.
پؿې لویمه کې ا٤٧بنوجبن ثك ډېكه ػپل ا٫جِبؾي دثبت پیؿا کړ اٌ ؾ مًل کكنوێ پً تكػً کې ىېٍاؾ
نړیٍال تبٌق لكٌنکې ،اقلښجنبکې اٌ تب اٟجثبقه ا٤٧بنێ ڇبپ کړې.
لمب پً ًمٍل ؾ ىېٍاؾ ؾ ټٍلٍ ٌګړٌ ى ً٤ىیلې اٌ اقمبنٍنً پٍقه ًٍل ڇې ؾ مًل کكنوێ ؾ اقلښح پً
تكػً کې یې ؾقلٍؾل ،ىٌل٣وې ًٌٍل ،ان لمٍږ ثك ىیلٍ پٍقثً څً ًٌٍل ،اٌن یٍه ا٤٧بنێ پً یٍه
کلؿاقه نً تلکې یٍه ا٤٧بنێ پً یٍه نیمً قٌپێ ًب لً ؾې پٍقثً ثثبؾلً کېږي.
ا٤٧بني تبنکنٍټٍنً اٌن ؾ ا٤٧بنوجبن تبنک لؼٍا پً ډېك ښً ډیمان اٌ ٍ٣قه کب٣ف ڇبپېږي اٌ ؾ اه٠بقٌ ؾ
قاکړې ٌقکړې پً تبلاق کې یې ػپل اقلښح اٌ تبٌق هبثلی ،سً٠ل پیوې ىم ژق پېژنؿل کېږي اٌ
سر٣ړٌٌنکٍ سره ٫بنٍني ڇلنؿ کېږي.
لً ؾې ػٍښیٍ سره سره ؾ تؿه تؼجً ؾىېٍاؾ پً ځینٍ تكػٍ کې ؾ ځینٍ هٌبسي اٌا٫جِبؾي ملظٍٛبثٍ
لً مؼې اٌن ىم تيكني اه٠بق ڇلېږي ،اٌن ىم ؾ ا٤٧بنوجبن پً ځینٍ هیمٍ کې کلؿاقې ،ثٍمبن ،قیبل
اٌ ډالك اٌړي قا اٌړي.
ؾتؿه تؼجً کلً کلً ؾ ځینٍ سنوٍنٍ ،کٍقٌنٍ ،مٍټكٌ اٌ نٍقٌ ثٍکٍ تیې ىم پً ىمؿې تيكني پٍلي ٌاطؿ
ټبکل کېږي.
ؾ ا٤٧بنوجبن اهلامٍ سميٍقي ؾٌلح ؾې پً ى ٍ٤هیمٍ کې ڇې تيكني اه٠بق ڇلېږي ،ؾ مًل کكنوێ ؾ
ؾٌؾٌلٍ لپبقه یٍ ىك اړػیم مېکبنیمم سٍړ اٌ پلی کړي.
مًل کكنسي لمٍږ مًل ًجمنٍ ؾه ،نٍ ؾ مًل ًجمنیٍ پً اقلښح اٌ طیذیح هبثلٍ کې تبیؿ ىك
ىېٍاؾٌال ػپل مًل قهبلح ثكسره کړي.
ؾ ا٤٧بني تبنکنٍټٍنٍ طیذیح ؾا نً ؾی ڇې پً ٌؾٌنٍ اٌ ؾ ػٍښیٍ پً مكاهمٍ کې یې تبؾ کړٌ ،یب ثكې ؾ
٣بړې ګلان سٍړ کړٌ ،تلکې طیذیح یې پً قاکړه ٌقکړه اٌ پً ػٍنؿي هبثلٍ کې ؾی.
له ىیلً لكم ؾاهې ٌػح ىم قاثلٍنکی ؾی ڇې لمٍږ مًل پٍلي ٌاطؿ ا٤٧بنێ تً پً ثؿقیشٍ ډٌل پً
ټٍل ا٤٧بنوجبن کې ؾ قاکړې ٌقکړې کكنسي ٌګكځٍ اٌ ؾ ىېٍاؾ پً ا٫جِبؾي ػپلٍاکێ اٌ مًل دثبت کې
تً مكهجً ٌکړي.
27
طتٌعي ّېښې او ىاشهې تجرةې
ىبرٌن ىبنذ
ٗثٌ ٍ٠پېښې ؾ تشري ژٌنؿ ًٍ لً ثيؿیؿٌٌنکٍ ٍٟاملٍ څؼً ؾي اٌ ػپلً ؾ ٗثی ٍ٠پېښٍ لاملٍنً
٧میکٍ ،کیمٌبٌي ،مظٌٍ٘ اٌ نبمتر٫ثً ګڼل کېږي ،ڇې لنؿتل ،ثٍؾٌػً ،قڼب ،ګبلات ،طشرات،
هیلاة ،للملً ،مٍهمٍ تبؾٌنً اٌ اٌق پً تك کې نېسي.
ؾا ڇې ىك کبل ؾ ىېٍاؾ ًٌللي ،ػجٌځې اٌ مكکمي هٌمې ٌقښجٍنً اٌ ځمکښٍیؿنې ځپٍ اٌ
هٍېًل هېمې لً پكلً پوې ٌڇکبلێ سره مؽ ؾي.
ًٍه تېلګً ًې کبل ٌړانؿې ،ىكات ،تبؾ٣یى ،تؿػٌبن ،نٍقهجبن ،پكٌان اٌ ننګكىبق ٌلایجٍنً ؾ
ٌقښجٍنٍ اٌ ٌاٌقٌ لً املً ؾ نٍقٌ هٌمٍ پً پكثلً ډېك لیبنمن ًٍي ٌٌ اٌ ؾا ؾی هږکبل ىم ؾ ثېك کبل
پً څېك لیبنمېږي.
ؾ یٍ ٟبم ٌګړي پً ثٍګً ؾې پٍښجنٍ سره طجمٍ مؽ کېږئ ،ڇې ٌلې ٗثی ٍ٠پېښٍ پً ٌهٌلً
لیبنمنېږٌ؟
ٌلې ؾ ٗثی ٍ٠پېښٍ پك ٌړانؿې ؾ مثبقلې مؿًكیح کممٌقی ؾی؟
ٌلې ؾ مٍهمٍنٍ ٌقٌهجیٍ ث٤ییكاثٍ ثً پً کجٍ ڇمجٌٍالی نً نېٍل کېږي؟
اٌ ٌلې یٍالې ؾ ٗثٌ ٍ٠پېښٍ پً ػبر ػپكٌلٍ تونً کېږي؟
ؾ لٍمړي لامل ٟلجٍنً ًې ښبًٍ پً ؾې ډٌل اٌسي:
-ؾ نيكٌنٍ اٌ قٌؾٌنٍ ؾ اٌتٍ ؾ مویك ث٤يرېؿل یب ث٤یك ٌقکٍل.
-ؾ لالمٍ اهجنبؾي ؾیٍالٍنٍ اٌ هیلثنؿٌنٍ کمٍالی.
-پك هینؿٌنٍ اٌ کبنبلٍنٍ ؾ اٌتٍ ؾ ؾقٌالٌ نٌجٍن.
-ؾ ػٍړٌنٍ اٌ هینؿٌنٍ پك ٣بړو ؾ تبؾمبثٌٍنکٍ ٌنٍ نٌجٍن.
-لً کلٌٍالي هٌمٍ څؼً ښبقي هبطٍ ثً ؾ ػلکٍ قاثګ اٌ ػپلؼٍښٍ هٌمٍ کې ؾ اٍُلٍ ػلا٦
کٍقٌنً سٍړٌل.
-لً ٗثٌ ٍ٠پېښٍ څؼً ؾ ػبرېؿنې اٌ پٍىبٌي ؾ کڈې ټٌټٍالی.
ـ ؾ ٗثٌ ٍ٠پېښٍ ؾ قامنځجً کېؿٌ پك ميبل ؾ ػبر ٌقکٌٍنې ؾ ځبنګړي هیوجم نٌجٍن.
-لً ٗثٌ ٍ٠پېښٍ سره مثبقلې ثً لٍمړیجٍة نً ٌقکٍل.
28
ژتبړن :طبرق نجٌج
هبینى اٌ ټکنبلٍژۍ ثً ثل ؾ هړیٍ مولک ٌیل کېږي ،ځکً لـً ډېـكٌ نٍښـجٍنٍ سره یـې ؾا موـلک پـك مـؽ
تیٍلی ؾی ،ؾا ػبره همً ؾه ػٍ پً ؾې تكػً کې ښځٍ ىم ډېك کبق کړی ،ڇې څٍک یې پیـژني ىـم نـً اٌ
کېؿای شي ػلک لً ؾې ىم ػبر نً ٌي ڇې ؾ٪۹۰۱م نً ثك ۴۰٪٪م کبل پٍقې٪۶مېكمنٍ ثً ؾ نٍتل نړیٍالً
سبیمه ٌقکړل ًٍېؿه.
ؾؾې م٬بلې یٍاځینێ مٍػً ؾا نً ؾه ڇې ػلک یې ٌپیژني ،تلکې ػلکٍ ثً
تً ؾا م٠لٍمً شي ڇې ښځٍ پً ؾې تكػً کې څٍمكه اٌ څنګـً کـبق کـړی ؾی؟
ؾلجً پً ځٌنٍ مېكمنٍ ڇې ؾ هبینى پً تكػً کې ًې کبق کړی لږه قڼب اڇٌٍ.
مٍزي کېىري) :(Marie Curieمیكي کېٍقي ؾ نـٍمبر ؾ میبًـجې پـً
اٌٌمً نېټً ،کبل ٪۸۶۷م کـې ؾ پٍلینـډ پـً ٌقهـً هـیمً کـې لیږیـؿلې ،ؾې
مېكمن ؾ کېمیب اٌ ٧میک پً تكػـً کـې تـې هـبقې ػؿمجٍنـً کـړي ،ڇـی ؾ
لٍمړنێ مېكمن ل٬ج یې ګټلی اٌ ؾٌه ځل یې ؾ نٍتل سبیمه ػپلً کړې ؾه.
میكي ؾ ػپل ػبٌنؿ پیكي کېٍقي پً مكهجً ؾ قیډیم اٌ پلٍټیم ٟنـبصر کٌـ٩
کړي ؾي ،پً ٪۹۹٪کبل کې ؾ نٍتل سبیمه ٌقکړل ًٍه .ؾؾې پً اړه ٌیل کېږي ڇې ثك لېوې ٌقٌهجً یې
ؾ پٍلٍ پٍىنجٍن کې ؾ لؾکړٌ پً مؽ ٌړل ٍ٣ښجل ،ػٍ لً ؾې ٌسې یې ٌقثً ؾاػلً ٌقنکـړه ڇـې ؾا یـٍه
ښځً ؾه.
کېٍقي پً ػپلٍ ىڅٍلً نٍقٌ ؾ قیبضي٧ ،میک اٌ کېمیب ٟلٍم لؾه کړلٌ ،قٌهجً تیب پـبقیى ثـً لاړه اٌ ىلجـً
یې هٍقتٍن پٍىنجٍن کې ؾاػلً ٌاػېوجً اٌ ؾ ػپلٍ لؾه کړٌ ثنؿه یې مبثً کړه.
پً ٪۹۱٪م کبل کې ٌ٧بت ًٍه ،ؾ مړینې هثج یې ؾ کېمیبٌي مٍاؾٌ سره سرٌ کبق ښـٍؾل ًـٍی ،ځکـً ؾ
اپلاهټک اینیمیب پً نٍم نبقٌ٣ێ تبنؿې اػجً ًٍې ٌه اٌ لً ىمؿې نبقٌ٣ێ یې هترګې پټې کړې.
کارولٌو هرشل):(Caroline Herschel
کبقٌلین ىكًل ؾ مبقچ میبًجې پً ٪۶نېټـً٪۷۵۰ ،م کـبل
ؾ سكمنــٍ پــً ىنــٍق ښــبق کــې لیږیــؿلې ،ؾامېــكمن
لٍمړنێٔ٧بنٍقه پېژنؿل کېږي ،کـبقٌلین ڇـې کلـً لـى
کلنً ٌه ،یٍې نبقٌ٣ێ ٌځپلً اٌ ؾ ى٤ې ٫ؿ صر٧٪ ٦ټـً اٌ
۱انڈً ٌٌ.
لنډ ٫ؿ ػٍ ؾ ډېكې لٍړې اقاؾې څښجنً ٌه ،ڇی ثـك ٔ٧ـب
29
پٍقې ٌقهېؿه اٌ پً پبی کې ًې پً٪۷۸۶م کـبل اګوـح کـې (۱۵پـٍ ىكًـل قیګٍلیـټ) پـً نـٍم هـیبقه
ٌمٍنؿه.
ؾا هیبقه یې ؾ ػپل ۴۷انڈً نیٍټٍنین ټیًل هکٍپ پً مكهجً پً نښً کړه ،ؾؾې ٌقٌق ٧كیـډقیک ٌلـیم ىـم
نبمجٍ ٔ٧بنٍق ٌ .کبقٌلین اٌ ٧كیډقیک پً ٪۷۸٪م کې یٍه نـٍې هـیبقه ٌمٍنؿلـً ،ڇـې ٌقٌهـجً ؾا هـیبقه ؾ
اٌقانٍن پً نٍم ٌنٍمٍل ًٍه.
کبقٌلین پً سكمنٍ کې پٌؿا ًٍه ،ػٍ ىلجً لږه پبثې ًٍه اٌ تیب تكثـبنیې ثـً لاړه ،ى٤ـې ػپـل ٔ٧ـبیٍ اٌ ؾ
هیبقٌ لټٍن تكثبنیې کې پیل کړه ،ىمؿا هثج ٌ ڇې پبڇب سبقز ۱ؾ ى٤ې ؾ ټٍلٍ ػـؿمجٍنٍ پـً نٜـك کـې
نیٍلٍ سره ى٤ې ثً ؾ میبًجې ۵۰پبٌنډه م٬كق کړل اٌ ؾا یٍاځٌنێ مېكمن ٌه ڇې ؾ تكثـبنیې طکٍمـح ٌقثـً
میبًجنێ پیوې ٌقکٍلې.
ؾ ػپل ٌقٌق مړینې سره سكمنـٍ ثـً ثللـې ٌه اٌ ثـك ٪۹٪۸م کـبل
پٍقې ىلجً پبثې ًٍه.
چاًو شٌيګ وو):(Chien Shiung Wu
ڇبین ًینګ ٌٌ پً ٪۹٪۴م کبل ؾ مـێ پـً ۱٪ؾ ڇـین پـً لیٍىـٍ
هیمً کې لیږیؿلې ،ؾ ٧میک پً تكػً کې یـې ؾ پـبم ٌړ ػؿمجٍنـً
کړي اٌ ؾ منلٍ ٌړ نٜكٌنً یې ٌړانؿې کړي ؾي.
ؾ یبؾٌلٍ ٌړ ؾه ڇې کلً یې ؾ کٍتبلټ اٌ یٍقنیم ثشمیً ٌکـړه ،نـٍ
ٌیې ٌیل ڇې کٍتبلټ کې مٍسٍؾې تیټب ـقې پً یٍ ځـبنګړي لـٍق
ػبقسېږي اٌ ؾا ؾ کٍتبلټ ىوجی پً ٗك ٦منظصرې ٌي.
ؾا نٜك یې پً ٪۹۵۶م کبل کې ؾ نٍقٌ هبینوـپٍىبنٍ لـً لـٍقې هـم
دبتح ًٍ ،پً٪۹۵۷م کې ًې ؾ نٍتل سبیمه ثك لاهـً کـړه اٌ ؾ امكیکـبًٍ ٧میـک ټـٍلنې ؾ مشرـې پـً ثٍګـً
ٌپېژنؿل ًٍه.
ى٤ې ثً ٪۹۷۵م کې ؾ هبینى مًل ایٍاقډ ىم ٌقکړل ًـٍ ،لـٍمړنێ
مېكمن ٌه ڇې پً ؾې تكػً کې ؾ ډېـكٌ ػـؿمجٍنٍ لـً املـً ٌقثـً ؾ
(ٌٌل ٩سبیمه) ىم ٌقکړل ًٍه ،ڇبین ًـینګ ٌٌ ؾ٪۹۹۷م کـبل ؾ
٧یبرٌقۍ پً ٪۶نېټً ؾ لړه ؾ ؾٌقې لً املً مړه ًٍه.
ډوروَي هوجٌکو ):(Dorothy Hodgkin
ؾ مێ پً ٪۴نېټً ٪۹٪۰م کبل پً مصرـ کـې لیږیـؿلې ،ؾې مېـكمن
ٌیټبمین بي ٪۴اٌ انوٍلین ػلکٍ ثً ٌپېژنؿل ،تكثبنٌې کـٍقنێ کـې
لیږیؿلې ،اُل کې ؾ تكثبنیې ؾ پٍىنې ٌلاقت یٍ لـٍړ قثثـً مـبمٍق
سبن کكٌٍ٧ټ پً کٍق کې ى ً٤ميبل ٌلېږېؿه ،ڇې تكثبنیې پً مِـك
طکٍمح کبٌه.
31
لٍمړنێ نړیٍالً سګړه کې یې پلاق تكثبنیې ٌلېږلً اٌ ىلجً یې سبن لیمن ښٌٍنځٍ کې لؾه کړې ٌکـړې ،ؾ
ډٌقٌټٍ پلاق لً هبینوپٍىبنٍ سره ملګكثیب ؾقلٍؾه ،لً ى٤ې سملې نً یٍ ای ای ٩سٍل ٦ىم ٌ ،ى ً٤یٍه ٌقځ
ؾ ډٌقٌټٍ پً تیب تیب ٍ٣ښجنً لً ځبن سره لاتكاثٍاق لیؿٌ ثً تٍثلً.
کلً ڇې ى ً٤پٍه ًٍ ؾ ډٌقٌټٍ لً تبیٍ کېمیب سره ًٍ ٪ؾی ،نٍ ى٤ې ثً یې یٍ څٍ الې ٌقکړې ،ڇې ځبنجً
یې ػپل لاتكاثٍاق سٍړ کړ اٌ پً ؾې ثكثیج یې ؾ هبینى پً میؿان کې پښً کېښٍؾه.
پً ٪۹۱۴م کبل کې یې لـً اکوـٍ٨قډ پٍىنجـٍن نـً ؾ کېمیـب لیوـبنى ډګـكي ثـك لاهـً کـړه اٌ ؾ کېمـبریص
پٍىنجٍن ښٌٍنکٍ سبن ډیومنډ تكنل سره یې کبق پیل کړ ،پً ؾې مـٍؾه کـې یـې یـٍاځې ؾا نـً ڇـې پـً
اکوٍ٨قډ پٍىنجٍن کې ؾ ؾٌکجٍقا لپبقه ؾاػلً ٌاػېوجً ،تلکې ٌقسره ىلجً ښٌٍنکې ىم ًٍه.
اکوٍ٨قډ پٍىنجٍن کې ؾ ؾقن ٌقکٍلٍ پك ميبل لً ډېكٌ هجٍنمٌ سره مؽ ًـٍه ،پـً ځـبنګړې ثٍګـً څېړنیـمٌ
ٍ٣نډې کې ؾ ګډٌن اسبله پً ؾې نً ٌقکٍل کېؿه ڇې ؾا یٍه ښځً ؾه ،ى٤ې تیب ىم ػپل ىمح لـً لاهـً
ٌقنکړ اٌ ػپلٍ ىلٍ ځلٍ ثً یې ؾٌام ٌقکً.
پً ٪۹۶٪م کبل کې ؾ پینویلین ،انوٍلین اٌ ٌټبمين بي ٪۴پېژنؿلٍ لً کثلً نٍتل سبیمه ٌقکړل ًٍه.
تبیٍ کېمیب کې ؾ تې هـبقې ػـؿمجٍنٍ ثـكسره کٍلـٍ ٌقٌهـجً پـً ۴۹ؾ سـٍلایٍ ٪۹۹٪م کـبل کـې لـً ؾې
نړۍلاړه.
اًلزاةٌت ةلٌک ةرن) :(Elizabeth Blackburnایلماتیح پـً ۴۶ؾ نـٍمبر
٪۹۴۸م کبل کې ؾ اهټكالیب پً ىٍتبقټ کې لیږیؿلې ،ؾ تیٍلٍژي پـً تكػـً
کې یې ؾ پبم ٌړ ػؿمجٍنً کړي ؾي ،ى٤ې اقثي تكػً کې ؾ کبق کٍلٍ پـك
ميبل ٌیًل ٌ ڇې ؾ انوبن پً تؿن کې ؾ مٍسٍؾ کكٌمٍلٌم اػكه تكػً کې
ڇې څً ٌي ى٤ې ثً ټیلٍ میك ٌیل کېږي.
ؾؾې ټیلٍ میك لً انؿالې ؾا م٠لٍمیؿای شي ڇې انوبن پً کٍمې نـبقٌ٣ێ
اػجً ؾی ،ى٤ې ؾا ػبره قٌښبنً کړې ٌه کً ؾ ټیلٍ میك سیګـٍاى لـً ٟـبم
سیګٍالي کم ٌي نٍ ؾا م٠لٍمیږي ڇی انوبن پً نبقٌ٣ێ اػجً ؾی ،پً اقثي
تكػً کې ټیلٍ میك تبنؿې ؾ کبق کٍلٍ لً ٌسې ٌقثً پً کـبل ۴۰۰۹م کـې ؾ
نٍتل سبیمه ٌقکړل ًٍه.
پً ۴۰۰۷م کبل ټبیم مشلې ؾ نړۍ پً ٪۰۰تبادكه اًؼبٍُ کې ىم ًـمېكلې
ٌه.
ګرَروډاًلٌو) :(Gertrude Elionؾ سنٍقي پـً ۴۱کـبل ٪۹٪۸م کـې ؾ
امكیکب پً نیٍیبقک ښبق کې لیږیؿلې ،ؾ ؾقملٍ پً تكػـً کـې یـې ډېـك کـبق
کړی ؾی ،ى٤ې لً ٌړٌکٍالي ؾ هبینى پـً تكػـً کـې ؾ کـبق کٍلـٍ ًـٍ٪
ؾقلٍؾه اٌ ؾ ؾې اًُل ٌسً ؾا ٌه ڇې نیکً یې لً سرٗبن نبقٌ٣ێ ٌمـړ.
ګكټكٌډ تبنؿې ػپل نیکً ډېك ګكان ٌ ،نٍ ؾ ى٤ې ٌقٌهجً یې ؾا ٌپجیلً ڇې
ؾ ؾقملٍ پً تكػً کې کبق ٌکـړي اٌ ؾ ػلکـٍ ؾنـبقٌ٣یٍ لپـبقه ؾقمـل سـٍړ
31
کړي.
ؾې اقاؾې تبنؿې کبق پیل کٍلٍ سره یې پً٪۹۱۹م کبل نیٍیـبقک پٍىنجـٍن کـې ؾاػلـً ٌاػېوـجً ،ؾ تـبیٍ
کېمیب تكػً کې لٍمړنێ مېكمن ؾه ڇې ؾ هړیٍ سره یې اٌږه پً اٌږه کبق ٌکړ ،پً ىمؿې ٌػح کې ؾٌىمً
نړیٍالً سګړه منځجً قا٣لً اٌ ى٤ې ثً پً ىېڅ کٍم لاتكاثٍاق کې ؾ کبق کٍلٍ مٌٍ ١٫قن٤لً.
لً طبلاثٍ ػكاتېؿٌ سره سره یې ؾ (ٌیلکم قیسرچ) لاتكاثٍاق کې کبق پیل کـړ اٌ تـبلاػكه پـً ٪۹۵۹م کـې یـې
(پیٍقینیجيٍل) پً نٍم ؾقمل سٍړ کړه ،ڇې ؾ ٌینې ؾ سرٗبن نبقٌ٣ێ ٫بتٍ کٍلٍ کې مكهجً کـٍلای شي ،ؾ
ىمؿې کبقنبمې لً کثلً پً کبل ٪۹۸۸م کې ؾ نٍتل سبیمه ٌقکړل ًٍه.
ګكټكٌډ ایلین ؾ ۸٪کبلٍ پً ٟمكؾ ٧یبرٌقۍ پً ۴٪مً ،کبل ٪۹۹٪م کې لً ؾې نړۍ هترګې پټې کړې.
رًُالٌوي نوىُال شٌيي):(Rita Levi Montalcini
قیټبلیٍي مٍنټبل هـینٍ پـً ۴۴ؾ اپكیـل٪۹۰۹ ،م کـبل کـې ؾ ایټـبلیې
ټیٍقن ښبق کې لیږیؿلې ،یٍه نبمجٍ نیٍقٌلٍسوټ (ِٟثٍ ډاکټكه) ٌه،
ؾ ى٤ې پلاق قیبضي پٍه ٌ ،ػٍ ؾ ػپلٍ لٍڼٍ پً ؾقن ٌیلٍ مؼبل.ٌ ٩
قیټب لیٍي ڇې کلً ٣ټً ًٍه نـٍ لـً پـلاقه یـې ؾ ؾقن ٌیلـٍ اسـبلت
ٌٍ٣ښـحٌ ،قٌهـجً قیټـبلیٍي ښـً مظنـح پیـل کـړ اٌ ؾ ټیـٍقن پـً
پٍىنجٍن کې یې ؾاػلً ٌاػیوجً ،تبلاػكه پـً ٪۹۱۶م کـې ؾ ؾٌکجـٍقا
المٍینً کې ىم تكیبلێ ًٍه ،پً ىمؿې کبل ؾٌىمً نړیٍالً سګړه پیل
ًٍه ،لیٍي ػپل کٍق کې لاتكاثٍاق سٍړ کړ اٌ ػپـل ښـٌٍنکٍ سـٍل٦
لیٍي سره یې پً (ِٟثٍ نٜبم څنګً سٍړ ًٍی؟) ػپلـې څېړنـې پیـل
کړې.
پً ىمؿې ميبل کې یې یٍ ؾاهې پكٌټین ٌمٍنؿ ڇې ؾ ى٤ې پً ٌسً ىك هبه لكٌنکې کـې ؾ نٌـٍ نمـب ٟمـل
پیل کېږي ،ؾا پكٌټین ىك هبه لكٌنکې کې ؾ پی٤بم قهٍلٍ ؾنؿه ثك سره کٍي اٌ ى٤ې ثً یې ؾ(نـكٌ ګـكٌت
٧کټك) نٍم ٌقکً.
ؾ ؾې پكٌټین پً مٍنؿلٍ ٌقثً پً کبل ٪۹۸۶م کې ؾ نٍتل سبیمه ٌقکړل ًٍه ،ى٤ې لً ػپل کـبق سره ډېـكه
مینً ؾقلٍؾه لً ىمؿې املً یې ٌاؾه ىم نً ٌ کړی اٌ کلً تً ىم ڇې ؾ ٌاؾه تبقه کې ثكېنً پٍښجنً کېؿه ،نٍ
ٌیل تً یې ڇې مب ػپل مولک( هبینى) سره ٌاؾه کړی ؾی.
ى٤ې څٍ کجبتٍنً ىم لیکًل ؾي اٌ څٍ کلٍنٍ پٍقې یې ؾ قٌم ؾمًل څېړنیـمٌ ټٍلنـٍ مشرـې ىـم پـً ٣ـبړه
ؾقلٍؾه ،قیټبلیٍي ؾ ٪۰۱کبلٍ پً ٟمك ؾ ؾهمبر میبًجې پً ۱۰نېټً ۴۰٪۴م کبل کـې لـً ؾې ؾنیـب قػِـح
ًٍه.
32
آًرًو جولٌوټ کېوري):(Irene Joliot Curie
آیكین سٍلیٍټ کېٍقي ؾ ؾهمبر پً ،٪۴کبل ٪۸۹۷م لیږیؿلې
،ؾ نبمجٍ هبینوپٍىې میكې کېٍقي لـٍق ٌه ،پـلاق اٌ مـٍق ؾٌاړه
یې هبینوپٍىبن ٌٌ نٍ ؾ هبینسي ٟلٍمٍ لؾه کړه یې ػپل کـٍق
کې ثك سره کړهٌ ،قٌهجً یې پبقیى پٍىنجٍن کې ؾ هبینى پـً
تكػً کې ؾاػلً ٌاػوجً.
٪۹٪٪م کې یې لؾه کـړې ؾ لـٍمړۍ نړیـٍالې سګـړې لـً املـً
مجبدكه ًٍې ،ػـٍ ى٤ـې ػپـل ٌػـح ٓـبی ١نـً کـړ اٌ ػپلـې
مٍق(میكي کېٍقي) سره یې پً لاتكاثٍاق کـې کـبق پیـل کـړ .پـً
کېمیبٌي مبؾه پلٍنیم تبنؿې یې څېړنیمه م٬بلً ٌلیکلً ،ؾا ښکبقه
ٌه ڇې ؾا مبؾه ؾ ى٤ې مٍق اػترا ٞکړې ٌه.
ى٤ې پً اثٍمٍ ٧میک کې ػپـل ػؿمجٍنـً ٌړانـؿې کـړل ،پـً
٪۹۱۵م کې ٌقثً ؾ نٍتل سبیمه ٌقکړل ًٍه ،پً ٪۹۱۷م کې ؾ نړۍ ؾ هٍلې ټٍلنې ٣ړې ًـٍه اٌ پـً ٪۹۱۸م
کې یې پً ؾې څېړنً ٌکړه اٌ نړۍ ثً یې څكګنؿه کړه ڇې نیٍټكٌن پً کٍم انؿال ؾ اټٍمٍ ٧یٍژن (ًٍ ځبَ
سره ًًٌل ٯېؿنً) هثج ګكځٍ؟
ؾ کېمیبٌي مٍاؾٌ ؾ ثشكتٍ لً املً ٌقثً ؾ لیٍ کېمیب نبقٌ ٍ٣پیؿا ًٍې ٌه اٌ پً ٪۹۵۶م کـې ؾ ۵۸کـبلٍ پـً
ٟمك مړه ًٍه.
شٌرلي جٌکصو ):(Shirley Jackson
ًیكلي سکون پً٪۹٪۶م کبل ؾ امكیکـب اٌهـنٍ
پبیجؼـح ٌاًـنګټن ډي سي کـې لیږیـؿلې ،ؾ
ًیكلي ٌالؿین پً تڈٍ ؾ ث٠لیم پً تكػً کې ډېك
ســؿي ٌٌ ،ؾ ى٤ــې پــلاق ســبقز سیکوــن ؾ
مبًٍمٍالي نً ٌقثً ٌیًل ٌٌ ،ڇې پً قاثلـٍنکې
کـې تـً هبیوـنپٍىً سـٍړېږي ځکـً یـې پـً
ښٌٍنځٍ کې لً هبینسي مٔبمینٍ سره ځـبنګړې
مینً ؾقلٍؾه.
ًیكلي پً ٪۹۶٪م کٍ لً قٌلٌیلټ ٟبلي لېوې
٧بق ً٣اٌؾ ػپل ث٠لیم مؼکـې ٌړٌ پـً ػـبٗك میوبڇٍهـټى ؾټکنـبلٍسێ انوـټیټٍټ کـې ؾاػلـً ٌاػېوـجً،
ًیكلي ىلجً ؾ ٧میک ؾ نٜكیٍ تبقه کې لؾه کړه ٌکړه ،پً ىك آټٍم کې ؾننً ـقٌ تبنؿې یې څېړنـً ٌکـړه اٌ
ػپلً ؾٌکجٍقا یې پً تكیبلیجٍة سرثً ٌقهٍلً.
33
پً ٪۹۷۰م کبل کې ًې ؾ امكیکب پً ټٍلـٍ لٍیـٍ لاتكاثٍاقٌنـٍ کـې ؾ څېړنـې نـٍم ٌګبټـً ،کـبل ٪۹۷٪م کـې
هٍیټمقلینډ ثً لاړه اٌ ىلجً یې اقٌپبیٍ مكکم کې ؾ اټٍمٍ څېړنې کبق پك مؽ تٍثً ،ؾ ى٤ې پً څېړنٍ هـلګٍنً
م٬بلې ٌلیکل ًٍېً ،یكلي ثل ٍ٣ښجل ڇې مېكمنې ؾ هبینى پً تكػً کې پك مؽ لاړې شي.
کً څً ىم ثٍقپٍهجې امكیکبیێ ٌه ػٍ تیب یې ىم ػپل کبقٌنـً پـك مـؽ تٍثلـل ،ىمؿ٣ـً ٌسـً ؾه ڇـې ؾ
٪۹۸۵م قاپؿیؼٍا ؾ امكیکـب ؾ هـبینى اٌ ټکنـبلٍسێ
مكتٍٖ (نیٍسكسي کمیویٍن) ٣ړې ؾه ،لـً ؾې سره
سره ى ً٤ؾ امكیکبؾ قینویلا پٍلي ثؼنیک انوټیټیٍټ
مشره ىم ؾه.
لٌز ناًُير):(Lise Meitner
لیم مـبیټنر ؾ نـٍمبر پـً ۷کـبل ٪۸۷۸م اهـټكالیب کـې
لیږیؿلې اٌ ؾ ٧میک پً تكػً کې یې کبق کړی ؾی،
کلً ڇې ى ٪٪ ً٤کلنً ًٍه ؾا ٌیكه پـكې ػپـكه ًـٍه
ڇې ىوې نً پً کٍق کېنٍل شي ،ځکً ثك ٪٪کلنـێ
ٌقٌهجً سینکٍ ثً ؾ ؾقن ٌیلٍ اسبله نً ٌه.
ؾ ى٤ې یيٍؾي کٍقنێ ٌقثً ځبنګړی ښٌٍنکې ٌټبکً،
ڇـې ػپلـې لؾه کــړې پـك م ـؽ تـٍځٍ ،ؾ ػلک ـٍ
مؼبل٨جٍنٍ اٌ ځٍقٌلـٍ سره سره یـې پـً کـبل ٪۹۰٪م
کې پـً ٌیبنـب پٍىنجـٍن کـې ؾاػلـً ٌاػېوـجً اٌ پـً
٪۹۰۶م کـې یـې ؾٌکجـٍقا تٌـپړه کـړهٌ ،قٌهـجً تیـب
سكمنٍ ثً لاړه اٌ ىلجً یې ؾ کېمیب کېسرٌیلیم انوټیټیٍټ کې کبق پیل کړ.
کلً یې ڇې ػپلً نٜكیً ؾاهې ٌړانؿې کړه :ؾ یٍقانیم ـقې ىٌ ً٤ػح مبثیؿی شي ثك څٍ پكې یـٍ ٣ـټ
م٬ؿاق نیٍټكٌن پً یٍځبی تكیؿ ٌنً کړي ،نٍ ؾ ػلکٍ پبم یې ځبن ثً سفة کړ.
ى٤ې پً کـبل ٪۹٪۸م کـې ؾ پـكٌټیکټیم پـً نـٍم آیوـٍټٍپ ٌمٍنـؿ ،ؾې کـبق کـې ٌقسره اٌټٍپـبن نـٍمې
هبینوؿان ىم مكهجً کړې ٌه ،ؾ ٪۹۴٪م اٌ ٪۹۱۰م کلٍنٍ ثك منځ لى ځلً پً پكلً پوې ثٍګً ؾٌی ؾٌاړه ؾ
نٍتل سبیمې ثً ٌنٍمٍل ًٍ.
نبمجٍ هبینوپٍه البرټ آنٌټبین تً اکثره ٌقثً ؾ (سكمنٍ میكي کېٍقي) ٌیلً ،ځکً ؾې ىم ؾ میـكي کېـٍقي
پً څېك ؾ هبینى پً تكػً کې ډېك کبق کړی ؾی.
مبیټنر ؾ ۸۹کبلٍ پً ٟمك پً کبل ٪۹۶۸م کې مړه ًٍه .ؾ ى٤ـې ثـك مړینـې ٌقٌهـجً ؾ کېمیـبیٍ سـؿٌل یـٍ
کېمیبٌي ٟنصر ؾ میټنیكیم پً نٍم ٌنٍمٍل ًٍ.
34
لً حػمت الله غيٌذي سره مزکً
عثذاليبدي درًځ
طٌمح ًيٌؿي ؾ لٍګك ٌلاًح ؾ مكکم پل ٟبلم
اٌهېؿٌنکی ؾی ڇې ۴۰کبلً ٌړانؿې ًې ؾ ښٌٍنې اٌ
قٌلنې ؾ ًٍ هتر ػؿمجګبق مظمؿ ىبًم ًيٌؿي پً کٍق
کې ؾې نړۍ ثً هترګې پكانٌوجٍ ؾي.
ؾ ًيٌؿي کٍقنێ ډېكی ٣ړي ؾ لٍړٌ لؾه کړٌ ػبٌنؿان
ؾي ،ؾ طٌمح يه ًيٌؿي پلاق مظمؿ ىبًم ًيٌؿي ؾ
ښٌٍنځٌٍ ؾ ؾقسي نِبة ؾ لومًٌٍ ،لوم اٌ ؾٌلوم
کجبتٍنً ىم لٌکًل.
طٌمح يه پً کٍقني کكکټ کې ؾ لٍګك ٌلاًح ٬پً
ًپږًمه هٌبلٌٍ کې ؾ تنؿامير اٌ څلٍق ٌقځنٌٍ هٌبلٌٍ
کې ؾ آمٍ لؼٍا لٍتېؿلی .ؾ ثېكٌ څلٍق ٌقځنٌٍ هٌبلٍ پً
ثكڅ کې ًې پً ؾقې هٌبلٌٍ کې ؾ ؾٌه ٣برګٍ هلٌمٌ اٌ
ؾٌه هلٌمٌ پك مټ ۷۶۵منډې سٍړې کړي ڇې ؾ
ا٤٧بنوجبن پً کڈً قًکبقډ ؾی.
ښب٣لی ًيٌؿي پً نړېٍال سبم کې ؾ لٍتېؿنکٍ پنځلى لٍت٤بړٌ پً لړ کې ځبی پېؿا نً کړٌ ،ػٍ ؾ ػپلې
ٍ٣قه لٍتې پك تنوټ ٍ٣اړي تېكثً مًل ټٌم ثً قاشي .نٍقې ػبرې تً پً ؾې مكکً کې ٌلٍلئ.
که تز هز څه وړاندې ځبن رامعزفي کړئ؟
له طٌمح يه ًيٌؿي ؾ ا٤٧بنوجبن ؾ مًل لٍتډلې لٍت٤بړی ،ؾ لٍګك ٌلایح ؾ پل ٟبلم ٌلوٍالێ ؾ
تبؾػٍاة ًبني کًل اٌهٌؿٌنکی ًم.
سده کړې مى څىمزه کړي؟
مب ثك ٪۴ټٍلګٍ لؾه کړې ٌکړې لً ى٤ې ٌقٌهجً مب ٌػح پېؿا نً کړ ڇې ث٠لیم پٍقه کړم ػٍ
انٌبيه پً آېنؿه کې پلان لكمً ڇې ػپل ث٠لٌم مؼجً تٍځم.
ښىونځی دې په کىم ځبی کې ويلی دی؟
له پً کبتل ؾ اهجبؾ تېجبة لً مکجج څؼً ڇې پً ًبه ًيٌؿ کې مٌٍ٠٫ح لكي ٧بقًٍ ٢ی ًم.
له کىمه وخته مى له کزکټ سره مينه ده؟
ډېك ٌړٌکی ٌم ،ىٌ ً٤ػح تً مٍږ ټېنى تبل کكکټ کبٌه اٌ پك ټٍ ٌي تً مٍ ؾ ٌقلډکپ اٌ ؾاهې
نٍق مېڈٍنً کجل ،لً ىٌلٌ ً٣ػجً مې ٌقسره ٟلاٌ ً٫ه ،تٌب ڇې ؾلجً قا٣لٍ کبتل ثً لً المپېک سره
35
مب ؾ ىبقډ تبل لٍتً شرٌ ٞکړه ،ؾٌ ً٣ػح ۴۰۰۷کبل ٌ اٌ لً ىمؿې ٌقٌهجً له لً کكکټ سره
ملګكی ًم.
د کزکټ په تزخه کې د
کىرنێ هڅىنه درسره وه
او که نه .چب خى ته د کزکټ
مخنيىی نه وي کړی؟
کً ط٬ٌ٬یح قاتبنؿې ٌاًې لمب
کٍقنێ ډېكه ث٠لیم ًب٧جً ؾه اٌ
له تً ًې اٌل کكکټ ثً ػبَ
نً پكېښٍؾمً ،مب ثً تً ًې ٌېل
ڇې اٌل ؾقن ٌٌایً اٌ پً
کكکټ تبنؿې ٌػح مً ٓبې ١کٍه ،مب ىم پً ىبٌ ً٣ػح کې ؾقن ٌېلې ،تٌب مې پً ٪۵کلنې
لٍتډلې کې نٌپبل ثً ه٨ك ؾقلٍؾ ،ىمؿاهې ؾ ٪۷کلنٍ لٍتډلې ثً قا٣لم .
ىٌ ً٤ػح ىم لمب ؾ مکجج امجظبنٍنً ٌٌ نٍ له مې پلاق نً پكېښٍؾم ڇې ثبېلېنډ ثً لاړ ًم ،لً ًٍ
اهجبؾ نً مې اسبله ٌاػٌوجً اٌ پً ؾًٌم ڇبنى کې مې امجظبن ٌقکړٌ ،نٍ پً اٌل ٌػح کې لږ
مٌکلات ٌٌ تٌب مې آػك لً پلاق سره ٌٟؿه ٌکړه ڇې ػپل ث٠لیم ثً تً اؾامً ٌقکٍم اٌ ٌقسره تً
کكکټ ىم کٍمً اٌ له تً انٌبيه ډېك ښً کكکټك سٍړېږم.
پلاق مې قاسره ٌمنلً ،مشر ٌقٌق مې ډاکټك ٌٜٟم يه ىم ثًٌٍٍ٬لم ،تل ٌقٌق مې ـکكيه ى ً٤ىم
ثًٌٍٍ٬لمً ڇې کلً له لً لٍتډلې نً ډقاپ کېږمً اٌن مې پلاق ىم ػ ً٨کېږي اٌکً لٍتډلې ثً
قاځمً ډېك قاتبنؿې ػًٍبلېږي.
خپله لىمړی مطلکي لىته مى کله تز سره کړه؟
مب ػٍ اٌل ځل پً ۴۰۰۷کبل کې ه٨ك کړی ٌ لً ٪۵کلنې لٍتډلې سره نٍ ىب٣لجً مب اٌلً لٍتً کړې
ٌه پً نٌپبل کې اٌ تیب ٌقٌ ٌقٌ ىمؿاهې مؼکې قا٣لم.
تٌب مًل ټٌم کې لمب اٌلً لٍتً ڇې ٌه ى ً٤پً هٌنګبپٍق کې ٌه ؾ پبکوجبن ػلا ٦ڇې پً ى ً٤کې مب
لٍمړی لٍتً ٌکړه اٌ پنځٍهٌمه مې پً کې ٌٌىلً.
ښه ډېز ښه دا نړېىاله يىورځنی لىته وه او که شل اوريشه؟
ؾا ًٌٍقځنێ لٍتً ٌه.
په کىرني کزکټ کې د کىمې ولايتي لىتډلې لخىا لىتېدلې يي او يب لىتېږئ؟
36
پً ٌلاًجٍ لٍتٍ کې مب ؾ لٍګك لؼٍا نً ټٍلې لٍتې کړي ؾي له ػپلً ؾ لٍګك ٌلاًح يمً نٍ ؾ لٍګك ټٌم
نً له لٍتېؿمً ػٍ اٌن مٍږ ثً پً ٌلاًجٍ لٍتٍ کې ڇبنى نً قاکٍي ځکً ؾ ٌلاًجٍنٍ نًٍٍ لٍت٤بړٌ ثً
ڇبنى ٌقکٍي ،ڇې مًل
ټٌم اٌ نٍقٌ لٍتډلٍ ثً نٍي
ځٍانبن قاشي.
راته ويلی شئ څنګه
مى د پنځلظ کلنى
تنکيى ځىانبنى لىتډلې
ته لار پېدا کړه؟
اٌل ڇې پً ىبقډ تبل
تبنؿې مب کكکټ شرٌ ٞکړٌ،
نٍ ؾلجً لمٍږ ًٍ ػپل ٌ ىً٤
له طبسٍ ُېج ٟمًميه
ثً ٌقم٠كفي کړم نٍ تٌب
طبسٍ ُېج له کكکټ ثً
ډېك ثًٌٍٍ٬لم اٌ ڇې ىً٤
لمب تېټنګ ٌلېؿٌ نٍ طېكان پبثې ًٍ ڇې ٌيه ؾا ًٍ آېنؿه لكي.
تیب مب ؾلجً اکېډمٍ کې پكېکټى کٍلٍ ؾلجً ؾ ٪۹کلنې لٍتډلې کېپټېن ٌ ًېك ًېكلي اٌ نٍق ىلکبن
ٌٌ ىٍ٤ی تً ىم له ثًٌٍٍ٬لم نٍ ؾٌی ٌېلې ڇې ثً ښً آېنؿه لكي اٌ ڇې له ثبز ملٍک ٟبلم ٌلٌؿم
نٍ ى ً٤قاثً ًٌٌلې ڇې ځبن نٍلى کلنې لٍتډلې ثً ثٌبق کړه ،المًٍنً اػٌوجل کېږي ثً تً پً کې
کبمٌبتېږي ځکً ثب مٍږ ؾلجً ىكه ٌقځ ګٍقٌ ثً ښً اهج٠ؿاؾ لكې.
تٌب تٌير هجبنکمي ڇې اٌن ؾ مًل لٍتډلې منېشك ى ً٤ىم قاثً ٌٌېلې ڇې ى ً٤لمٍږ منېشك ٌ اٌ
قاتبنؿې ل٬ج ًې ىم کېښٍؾ ڇې ثً هنګبکبقا ًې ڇې ثً ى ً٤ق٫م ګېم کٍې.
پً المٍېنً کبمٌبة ًٍم اٌ پً نېپبل کې ىبېوټ هکٍقق ًٍمً لً ى ً٤ت٠ؿ مب ًٍ کبل انجٜبق ٌکړٌ
ىٌ ً٤ػح ه٨كٌنً کم کېؿل.
له ٪۷کلنې لٍتډلې ثً قا٣لمً ى ً٤کې ىم کبمٌبة ًٍم اٌ ى ً٤کې ىم تېوټ قن هکٍقق قا٣لم
تٌب ٪۹کلنې لٍتډلې ثً کبمٌبة ًٍم ،ڇې ٌقلډ کپ ثً کٍالٌ٨بېنګ قاٌنډ ٌ ػٍ تؿتؼجبنً مب ٌ نً ًٍ
کٍلی ڇې ٌلٍتېږم تٌب ؾ ى ً٤نً ت٠ؿ پً نٌٍلي لېنډ کې انډق ٌٌ ٪۹قلډ کپ ٌ ڇې له ٌقثً هٌلٌکټ
37
ًٍمً ،ؾاهې لمب کكکټ شرٌ ،ًٍ ٞمًل لٍتډلً کې لٍتېؿل لمب ؾ ښً پك٧بقمنى ٌسً ٌه ڇې ؾې
ځبی ثً قاٌقهېؿم.
مطلب تبضې په ۹۱کلنى لىتډله
کې له ښه ځلېدووروضته ملي
لىتډلې ته راغلئ؟
له څلٍق کبلً پً انډق ٪۹لٍتډلً کې
پبثې ًٍم ،مب تً ڇې ښً پك٧بقمنى کبٌه
نٍ ؾ پك٧بقمنى لً ٌسې تً له ڇې لً
انډق نبېنټين ٌلګبق ًٍمً نٍ پً ٧بق٢
ٌػح کې تً لً مًل لٍتډلې سره
لٍتېؿم ،پً آػك ًٍ کبل کې ډېك
مصرٌٌ ٦م کلً تً مًل لٍتډلې سره اٌ
کلً لً نٍلى کلنٍ سره لٍتېؿم.
کله چې تبضې ته په لىمړي ځل
په ملي لىتډله کې چبنظ درکړل
شىڅه احطبص مى درلىد؟
ؾ کكکټ تٍقډ ؾا پلان ٌ ڇې نٌٍلى
کلنٍ ثً تً ًې ىم پً کېمپٍنٍ کې ڇبنى
ٌقکبٌه ،نٍ مب ىم لً مًل لٍتډلې سره کېمپٍنً کٍل ،لً ىٌ ً٤قٌهجً لمب اٌلً قهمٍ لٍتً پً
هٌنګبپٍق کې پبکوجبن سره ٌه ،مب ډېك ؾ ػًٍبلێ اطوبن کبٌه ،مب کجل ڇې ؾ ا٤٧بنوجبن ٌثًل
هجٍقي ڇې لمب ًٍ ػٍة ٌ ڇې ؾ ؾٌی پً څېك تً له ىم ؾ ػپل ىېٍاؾ ا٤٧بنوجبن نمبېنؿګٍ کٍم،
نٍ ٌا٠٫بً ىٌ ً٤قځ لمب ػٍة اٌ لمب اقمبن پٍقه ًٍ ،ڇې کلً تً مب نثٍ ،طمٌؿ طون اٌ نٍقٌل لٌؿل
ڇې له ٌقسره پً مېؿان کې ٌلاړ ٌم مب لپبقه لً ؾې ٣ټً ػًٍبلي نً ٌه.
تبضې له نړېىال جبم وروضته څه پلان لزئ چې څنګه ته ملي لىتډلې ته راشئ؟
ٌا٠٫بً ؾ ىك لٍت٤بړي ػپل اقمبن ٌي ڇې پً نړېٍال سبم کې ٌلٍتېږي .ؾ ؾنٌب ثك ټٍلٍ ٣ټ مېڈٍنً ؾ
نړېٍال سبم ٌي ػٍ مجبه٨بنً ڇې مب ٌه نً ًٍ کړای ڇې ؾ ً٣لٍتٍ کې ٌلٍتېږم.
انٌبلله له تً ػپل کًٍٍ کٍمً ڇې قاثلٍنکې کې ډېك لق تېكثً ټٌم ثً قاًمً اٌ ؾ ػپل پك٧بقمنى
کً کٍقني کكکټ کې ٌي ًب کٍم ه٨ك کې تكاتك ًٍمً نٍ له تً ػپلً ٌړثٌب ښٌمً اٌ تېكثً تً لٍتډلې ثً
قاځمً.
38
ثبهې ثېك کبل پً څلٍق ٌقځنٌٍ هٌبلیٍ کې ډېك ښً ځلېؿلې ٌئ
اٌ ؾٌه ٣برګې هلېمې مٍ ىم ٌىلې ٌې نٍ آيب تبضې ته کىرني
کزکټ کې لىتېدو ته دوام ورکىئ؟
ىٍ تبلکل پً ډٌمېوټٌک لٍتٍ کې مبًبيه لمب پك٧بقمنى ډېك ښً ٌ
ػٍ تیب ىم له نً نب امېؿه کېږمًٌ ،قلډ کپ لاړٌ کكکټ نً ؾی
ػجم ،له ػپلٍ تمكًنبثٍ ثً ؾٌام ٌقکٍم اٌ انٌبيه ؾ ػپل
پك٧بقمنى پك مټ تً تېكثً لٍتډلې ثً قاځمً.
آیب د تمزينبتى لپبره له هغه ضهىلتىنى څخه چې تبضې
ته د افغبنطتبن د کزکټ تىرډ لخىا تزاتز شىي دي
خىښ او مطمئين يئ؟
تبلکل ػًٍبلً يمً ځکً څلٍق کبلً مؼکې مٍږ ىٌڅ نً ؾقلٍؾل مٍږ تً پً ڇمنٍ طٍٔقي کې لٍتې
کٍلې ،ىلجً تً ثېږي ٌې ىلجً تً ًېٌې ٌې اکثره ٌػح تً لمٍږ پښې لػمٍ کېؿې لاهٍنً تً مٍ
لػمٍ کېؿل ؾاهې ګكاٌنډ نً ٌ ڇې مٍږ تً پً کې کكکټ کبٌه هٌمټٍ پٌډ ٌ اٌ ټٍلې کنؿې ٌې.
ػبٌقه اٌ ؾٌړې تً ؾٌمكه لًبثې ٌې ڇې طجی مٍږ ثً تً تبل ىم نً ښکبقېؿٌ ػٍ تیب تً ىم مٍږ
ػپل کكکټ کبٌه ،اٌن لمٍږ هيٍلجٍنً لًبت ًٍي ؾي انډٌق (سرپټې) اکبډمٍ لكٌ؛ سٌم (کلج)
لكٌ نٍ پكمؼجګ پً ىكه تكػً کې قا٣لی .
کً لً ًٍ پلٍه ټٌم پً نړېٍال سبم کې لٍتېږي لً تل پلٍه مٍ اؾاقې پكمؼجګ کړی ؾی ،پً اکثره
ٌلاًجٍنٍ کې ښې اکبډمٌبنې سٍړې ًٍې مذلاُ کً له ؾلجً مٌکل ٌلكم کٍلای ًم پً لٍګك کې ًب
ننګكىبق کې ىم ػپل تمكًن ٌکړم.
راته وېلی شې چې مينه دې کړې؟
کً قښجٌب قاتبنؿې ٌاًې مٌنې ثً مې ٌػح نً ؾی پېؿا کړی ،لً کٍڇٌنٍالي قاىٌوې لً کكکټ سره
تٍػح ًم ،کٍژؾه مې ىم پً ډېكه کم ٟمكۍ کې کړې ٌه.
واده مى کړی دی؟
ىٌٍاؾه مې کړی ؾی.
د خىښې غذا مى څه ده؟
منجٍٍ٫ ،قمً مې ىم ډېكه ػٍښېږي.
د خىښې رنګ مى ؟
آبي اٌ ثٍق .
د خىښې لىتغبړی مى؟
39
ټٍل قاتبنؿې ګكان ؾي ػٍ ؾ پك٧ېٌنلېمم لً مؼې مې نثٍ ٟیوی ػېل اٌ نٍقًٟل ځؿقان ډېك
ػٍښېږي.
د خىښې نړېىال لىتغبړي مى؟
هنګبکبقا اٌ کٍىًل.
د خىښې لىتغبلي مى په هېىاد کې؟
ؾ کبتل نړېٍال لٍت٤بلی ځکً ښً مٌٍ٠٫ح لكي اٌ ښبېوجً ىم ؾی.
د خىښې نړېىال لىتغبلی مى کىم دی؟
ٌاکً لٍت٤بلی ڇې پً آهټكًلٌب کې مٌٍ٠٫ح لكي.
خىږه خبطزه ؟
ػبٗكې ػٍ ډېكې ؾي ػٍ ثك ټٍلٍ ښً
ػبٗكه ى ً٤ؾه ڇې مٍږ نړېٍال سبم ثً
لاق ٌمٍنؿلً اٌ لً ػپلې لٍتډلې سره مل
ٌم ،ى ً٤اطوبن اٌ ػًٍبلي پً ال٨بٍٛ
کې تٌبنٍلی نً ًم.
تده خبطزه؟
ڇې نړېٍال سبم ثً پً لٍتډلً کې
هٌلٌکټ نً ًٍم.
څه پېغبم لزې؟
ىېٍاؾٌالٍ ثً مې ؾا پې٤بم ؾی ،ڇې ؾ
هپٍقت ث٠لٌم اٌ لً ىكې تلې لاقې
ا٤٧بنوجبن ثً ػؿمح ٌکړي ،لمب لٍی
آقمبن ؾی ڇې ا٤٧بنوجبن ثً ؾايمٍ هٍلً
اٌ دثبت قاشي.
41
د پسرلي د ښکلاوو انځىر
څېړنپٍه ضیذ محی الذین ىبغمٍ
ىوې ػٍ ؾ کبل ټٍلٍ ِ٧لٍنٍ اٌ مٍهمٍنٍ ثً لٍی ڇې ؾ ً٠ك اٌ اؾة پً ػٍږه اٌ قنګینً ژتً یې
څښتن ث٠بلی تېلاتېلې ځبنګړنې اٌ ښېګڼې ٌقکړي ښکلاٌې اٌ ځلاٌې ٌهجبیٍ.
اٌ پك ٗثی٠ح ،انوبني ژٌنؿ ،نٍقٌ هبکښٍ اٌ نثبثبثٍ ىمؿا لامل ؾی ڇې ؾ نړۍ ؾ ىكې ژٌنؿۍ ژتې
یې ؾ ا٣ېم کٍلٍ ځٍاک اٌ ثٍان ٌقتؼښلی ؾی ،ؾ منٍٜم اؾة لیبثً تكػً لً ؾې اقلښجنبکٍ مك٣لكٌ
مګك ؾ کبل پً څلٍقٌ ٌاړٌ مٍهمٍنٍ کې پسرلی ؾ ډکً ؾه ،پښجٍ ڇې ؾ نړۍ ؾ یٍې ژٌنؿۍ ژتې پً
لٍمړي ِ٧ل پً ثٍګً لً ؾې املً ىم لً هتر ثٍګً لً اٌږؾې ثبقیؼٍ لكٍ٣نجیب اٌ تډایې م٠نٍي
اقلښح اٌ اىمیح نً تكػمن ؾی ،ڇې پً قاثګ ؾ اؾبي پبنګې نً تكػمنً ؾه ،ؾ منٍٜم اؾة یٍه ؾ
ٗثی٠ح پً مړه اٌ هبړه ځپًل تؿن کې ؾ ژٌنؿ هب کجنې ٌړ تكػً یې ؾ پسرلي پً مٍهم کې ؾ ٗثیٍ٠
ٌڇلېږي ،ؾ یٍ نٍي ژٌنؿ ؾ پیلامې اٌ اؾامې لیكی منبٛكٌ اٌ نٍقٌ کی٨یجٍنٍ ښکلې اٌ پً لړه پٍقې
انځٍقٌنً سٍړٌي. اٌ ؾ ځبنګړې ښکلا اٌ ځلا لامل ٌګكځٍ.
پً ؾې کې ًک نٌجً ڇې پً پسرلي کې ټٍل ؾ پښجٍ ؾ منٍٜم اؾة ګلثڼ ثً ٌقځٍ ،څٍ پسرلنٍ
ٗثی٠ح اٌ ؾ ژٌنؿ ڇبپیكیبل ثك نٍقٌ مٍهمٍنٍ ډېك ګلٍنً ثكې قاػٍښٌٍ اٌ پً ډېكه مینً یې ؾقثً
ښکلی تكیښٍ اٌ انوبن ؾاهې انګیكي ڇې ؾ ټٍلې ٌړانؿې کٌٍ.
نړۍ اٌ کبئینبثٍ ػبل٭ ؾ ػپل ىمیٌنٍ ٧یٕ لً پً ثبقیؼٍ لظب ٚؾ پښجٍ ؾ لكٍ٣نې اؾبي ؾٌقې ؾ
ػمانې نً ؾ نړۍ پكمؽ ؾ لمكؾٌ تبقان کړی ،ؾؾې ًبٟكانٍ څٍ ؾ ګٍثٍ پً ًمېك ً٠كٌنً ؾ لمبنې لً
مٍهم ښکلې ىٍا ڇې پك ٌنٍ تٍټٍ(نثبثبثٍ) ٌلګېږي ،ػٍنړیٍ ثٍپبنٍنٍ ػٍنؿي قاپبثې اٌ ثك مٍږ
نٍ ثبله ،ښېكاله اٌ هموٍقه شي اٌ پً انوبني لړٌنٍ قاقهېؿلي ؾي ،پً ى ٍ٤کې لمٍږ مؼې ثً ؾٌه
کې ډېكه ػٍښٍ ،ػٍځښح اٌ لً ژٌنؿ سره ؾ مینې تېلګې قاځٍ ڇې پکې ؾ پسرلي ؾ ښکلا ؾ هجبینې
سفتً اٌ اطوبن قاٌلاړٌي اٌ پً ؾمبٍ٣نٍ کې نٍي پً لړه پٍقې انځٍقٌنً ًجً.
لٍمړۍ تېلګً ؾ ٍ٣قیبنٍ ؾ لړۍ ؾ نٍمیبلي ٌاکمن ٧کكٌنً اٌ ػیبلٍنً پیؿا کٍي.
ًبٟك اٌ اؾیج ڇې پً ټٍلنً کې ثك نٍقٌ لیبت هل٘بن ًيبة الؿین ٍ٣قي ؾ ؾقتبق ؾ نٍمٌبلي
طوبن ،ښکلا ػٍښٌٍنکی اٌ ؾ ټٍلنیم ژٌنؿ پً ًبٟك ښکبقنؿٌی ٍ٣قي ( ۵۸۰ه )٪پنځً څلٍیښح
تېلاتېلٍ اړػٍنٍ کې ؾ نٍښح ،ػٍځښح ،پكمؼجګ تیجیمه تٍللـً(ِ٫یؿه) ؾه ،ڇې ؾ هل٘بن ًيبة
اٌ تكه ثګ ډېك مینً ٌال اٌ لېٍال ؾی ،نٍ ؾ ؾ ً٣الؿین ٍ٣قي پً هجبینً کې یې ٌیلې اٌ ؾ ثٌثیج
ژٌنؿ تښٍنکٍ مٍهم ښېګڼې ،ښکلاٌې اٌ ځلاٌې پً ٪۸تیجٍنٍ کې ؾ پسرلي منبٛك پً ډېك ښکًل،
یې اطوبن ،سفتً ،تشري ٟبٗ٧ ،ً٨کك اٌ ػیبل ثك اهجبؾانً اٌ پً لړه پٍقې تڼً انځٍق ًٍي ؾي ،ؾا
ژٌقې ا٣ېمې لانؿې قاٌلي اٌ ؾې ثً یې اړ تبسي څٍ تیجٍنً یې ؾ تېلګې پً ثٍګً ٌلٍلئ:
41
ؾ تبیمیؿ قٌښبن لمسي اٌ ؾ قٌښبني اؾبي ٟك٧بني ؾ پسرلي ښکلٍنکٍ تیب کړه هینګبقٌنً
مکجج پیبٌړی پلٍي ًبٟك میكلا انِبقي ( ٪۰٪۰ه تیب یې ٌلٍنل پً ٣كٌنٍ کې لالٍنً
مځکً ًنً ،لاښٍنً ًنً ،لمنې ًنې ًٍې ً ٪يیؿ) ؾ ً٠ك پً ػٍږه اٌ قنګینً ژتً ؾ پسرلي
ښکلی انځٍق ؾاهې ٌړانؿې کٍي: ٗلیوبن لمكؾي ٌاٍ٣هجل ٣كٌنً
ؾ لالً ؾ لړګٍ ؾا ٢ڇې پً لړه قاٌړم ؾنیوبن مٌبٗې لان ؾ مڈېؿٌ ؾی
له ٌقیځ ؾ نٍتيبق تبنؿې اٌقېږم مك٣لكٌ تبنؿې ٌښکلل تڼٍنً
ؾا ىبړ ؾ لمثٍ ؾا ٢ڇې پً لړه قاٌړم ؾ ٣ټٍلٍ سنډې ػبنؿي ٌقیؿي ثً
ؾقې ً٤ؾقې ً٤ؾ تيبق هړه ًثنمً لقٍ٣نٍ تڼٍ کې نبڅٍ للمٍ سٍنً
(قٌىٍ ګلٍنً ٪۱٪ ،مؽ) (پټً ػمانً ۴٪ ،مؽ)
ؾٌیمً ً٠كي تېلګً ؾ لقٍ٣ن ػبن نٍقلي ؾه ،ڇې قٌښبني ًبٟك ؾٌلح لٍاڼی( ٪۰۶۹ه ٪پٍقې
ؾ نيمې ىشكي پیړۍ پً ٌقٌهجیٍ اٌ ؾ لومې ژٌنؿی) ڇې ؾ قٌښبن ؾ اؾبي مکجج یٍ تل
پیړۍ پً لٍمړًٍ کې پً نٍقلاؾ (لمینؿاقٌ) کې پیبٌړی ؾېٍان لكٌنکی ًبٟك ؾی ،ؾ ً٠ك پً ػٍږه
اٌهېؿه اٌ پً ( ۹۴٪ه )٪پً ؾیكاٌت کې ٌ٧بت اٌ قنګینً ژتً ؾ پسرلنیٍ ګلٍنٍ طبل لً تلثلً پٍښجٍ:
ؾا پً تب ٢کې ډېك ښً ٌپٍښجً ؾٌلجً ًٍی ؾی.
ؾ تيبق ؾ ګل لً طبلً ٟنؿلیج ؾ نٍمٍړي پً ۱۹تیجیمه قاپبثې هب ٍ٫نبمً کې ؾٌه
(قٌىٍ ګلٍنً۱۶ ،مؽ) ؾقې ځبیً ؾ پسرلي یبؾٌنً اٌ ؾ ٗثی ٍ٠منبٛكٌ پً
ؾ پښٍ ژتې نٍمیبلی اٌ پیبٌړی ًبٟك ؾ ثٍقي اٌ ٫لم لړه پٍقې انځٍقٌنً ًجً:
ػبٌنؿ ػًٍظبل ػبن ػټک( ٪۰۴۴-٪٪۰۰ه )٪ؾ پسرلی ًٍ ٍ٣نڈً ګل کب
اً٠بقٌ ګلثڼ ؾ پسرلنیٍ ګلٍنٍ ډېكې ښکلې تېلګې لل٨ې ثبٌې ؾ هنثل کب
قاٌړانؿې کٍي ،ڇې یٍه یې ثك تلې ٍ٣قه اٌ پً تلثلان ًٍق ٌ ٤٧بن کب
لړه پٍقې انځٍقٌنً لكي ،ؾا لانؿې تیجٍنً یې کړیؿن پً ګلوجبن کب
ٌلٍلئ: پً قا ٍ٣کې سرې لمثې ؾي
ؾ نٍقٌل منح پً تب ٢اٌ پً ُظكا ىم ؾ ٣ټٍلٍ ننؿاقې ؾي
نٍقاني یې ًً لً ٧یًٔ ى ً٤ؾا ىم سيبن ټٍل هٍق اٌ لقٍ٣ن ًٍ
ښکًل کً ګٍقې ڇې مؽ پټ کلً څكګنؿ کب ٌچ قا ً٣ښکًل ګلګٍن ًٍ
ګل ؾ تيبق نً ؾی ڇې قا لېږي لً لمینً تيبق ٌػح ؾ یبقانې ؾی
ښً ڇې قاپیؿا ًٍې ؾ تيبق لیړیً ګلً! ښً مٍهم ؾ پیٌلنې ؾی
ثل ؾې یبؾٌنً ٟنؿلیج پً ىك ن٨ى کړه نٍ هب ٍ٫پبڅً ڇې تيبق ؾی
ؾ هٍن ډک مٍنډک هیلێ اػكي کېږي نن ژٌنؿٌن هثب ق٧جبق ؾی
پً تلثلٍ ػبر ٌکړه تیب تيبق ؾی (ؾ پښجٍ اؾتیبثٍ ثبقیؽ ،ؾٌیم ټٍک ٪۸۴ ،مؽ).
(قٌىٍ ګلٍنً ٪۱۶ ،مؽ)
42
ؾ ػًٍظبل ػټک ؾ مشر لٌی اٌ ؾ ػټکٍ ؾ اؾبي ؾ پښجٍ ٟبق ٦اٌ ػٍږ ژبي ًبٟك ٟثؿالكطٌلن
مکجج پیبٌړی ًبٟك اشر ٦ػبن ىشكي( -٪۰٪٪تبتب( ٪٪۴۸ه ٪مړ) ؾ ؾېٍان پً قنګینٍ پبڼٍ کې ىم
٪٪۰۶ه )٪ؾ ً٠كٌنٍ ؾیٍان ىم ؾ پسرلنیٍ ګلٍنٍ ؾ ځبی ځبی ؾ پسرلي ښکًل انځٍقٌنً مؼې ثً
یبؾٌنٍ ښکًل اٌ پً لړه پٍقې انځٍقٌنً لكي ،ؾا قاځٍ ،ؾا تیلګې یې ٌلٍلئ:
ٌػح ؾ نٍتيبق ؾی له سؿا لً ػپلً یبقه لانؿې ؾٌه تیجٍنً یې ؾ تیلګې پً ثٍګً قاػٍښٌٍ:
ؾقې ،ً٤ؾقې ً٤ڇې تې یبقه ځې تيبقه! ؾ تيبق پً ګلٍ هیك ڇې موجً تیب کب
(ؾ ښکلا ٌږمً ۹۵ ،مؽ) نٍی ؾا ٢تً ؾ مین پً ځیګك تیب کب
تلثلان پوې نبقې ٌىٍ قطٌلنً! کً یې ٫ؿق ؾ اػلاَ لكې پً لړه کې
ؾ تيبق ګلٍنً ًٍي ؾي کً نً ؾي تې لً مبتً ٌي ا٣مي ؾقثً تيبق
(ؾ قطٌلن تبتب ؾېٍان ٪۴۰ ،مؽ) (ؾ ىشكي ؾیٍان ۴۹۶ ،مؽ)
ؾ ػًٍظبل ػبن تل لٌی ٟثؿال٬بؾق ػبن ؾ پښجٍ نبلکؼیبل ًبٟك ٟثؿالظمیؿ مٍمنؿ( ٪٪٪۸ه
ػټک( ٪٪۴۵-٪۰۶۱ه )٪ىم پؼپل ؾېٍان کې ؾ ٪ژٌنؿی) ؾ یبق پً ٣م کې ػپلې ثٍی ًٍې
ً٠ك پً ػٍږه اٌ قنګینً ژتً ؾ پسرلي ؾ مٍهم ؾ اٌښکې لً پسرلنٍ تبقان سره ثٌثیً اٌ انځٍق یې ؾ
ګلٍنٍ اٌ ؾ ٗثی ٍ٠منبٛكٌ ؾ هجبینې ډېك ښکًل ً٠ك پً ػٍږه اٌ قنګینً ژتً ؾاهې ٌړانؿې کٍي:
ؾا طمیؿ ؾ یبق ؾ ػ ٙلً ٣مً ژاړي انځٍقٌنً ٌړانؿې کړي ؾي ،ؾا تېلګې یې ٌګٍقئ:
کً تبقان ؾ پسرلي پً ؾق ؾق قا٣ی نن هظك هثب نبقې ٌکړې تلثلې
(ؾ طمیؿ ؾېٍان ۱۷۴ ،مؽ) ؾ تيبق لیكی کبٌه یٍې پك تلې
ؾاشر ٦ػبن ىشكي لموی ،ؾ نبمؿاق ػټک لٌی ٌې ٌې لیكی مې ؾقتبنؿې تيبق ثېك ًٍ
کبمګبق ػبن ػټک( ٪٪۶۵ه ٪مړ) پً یٍ ښکًل اٌ تيبق قا٣ی پبڼې ٌنیٍلې ٌلې
(ؾ ٟثؿال٬بؾق ػټک ؾېٍان ۴٪۵ ،مؽ) قنګین ً٠ك کې ؾ پسرلي اٌ ؾ ى ً٤ؾ ګلٍنٍ ؾ
اٌ پً ًٍې تٍللـً (ِ٫یؿه) کې یې ؾ تيبق ؾ ګلٍنٍ ننؿاقې انځٍق څٍمكه ښً ٌړانؿې کړی ؾی:
څً ٟشج ٌػح ؾ ىٍن ؾی اٌ ٗثی ٍ٠منبٛكٌ ؾاهې ښکلی اٌ پً لړه پٍقې
تمبم ډک ؾ ځمکې نى ؾی انځٍق کښلی ،ڇې لٍهجٍنکی ٧کك کٍي ىك څً ؾ
تٍقا ګٌح کٍي پً ګلٍ سر پً هترګٍ ٌینٍ ،ؾا لانؿې ؾٌه تیجٍنً یې ؾ
پً مكؾاقه نبهح مګى ؾی تیلګې پً ثٍګً قاٌړٌ:
ؾ تيبق تمبًً ګٍقه ًګ٨جً پً تب ٢اٌقا ًٍ ٢ؾ تيبق ګل
تل قاثګ یې پً کبل پى ؾی ىم پً تبم ىم پً کٍڅً ىم ؾیٍاق ګل
نً یٍالې ګل ؾ ګلٍ تٍټٍ ٌنیٍ یب:
تيبق تیب ؾؾې ڇمن پً آقایٍ ؾی تبؾام ګل٨ً ،جبلٍ ګل ٌنیٍ انبق ګل
ىك یٍ ګل یې تیب پً نٍي نمبیٍ ؾی (قٌىٍ ګلٍنً ٪۱۵ ،مؽ)
(ؾ ښکلا ٌږمً ۹۸ ،مؽ)
43
نٍمیبلی ٌاکمن اٌ پښجٍن ًبٟك لٍی اطمؿ ًبه طنبن تبقکمی( ٪۴۹۴ه ٪ژٌنؿی) ؾ ؾیبقلومې
تبتب( ٪٪۸۶-٪٪۱۵ه )٪ىم ؾ ً٠ك پً ػٍږه اٌ ىشكي پیړۍ یٍ تل ػٍږ ژتی ؾېٍان لكٌنکی ًبٟك
قنګینً ژتً ؾ پسرلي ؾ مٍهم اٌ ګلٍنٍ پً لړه پٍقې ؾی ڇې پؼپلٍ اً٠بقٌ کې یې ؾ پسرلي ډېك ښکًل
انځٍقٌنً ٌړانؿې کړي ؾي ،ؾا ؾٌه تېلګې یې قا اٌ پً لړه پٍقې انځٍقٌنً ٌړانؿې کړي ؾي ،ؾا
تېلګً یې ٌلٍلئ: اػلٍ:
ؾ تيبق پً مٍهم هیل ؾ ُظكا ؾی پسرلی ًٍ لیړ ګلٍنً
ىك تلثل پً لمممً ؾ مكطثب ؾی پكې تلثل کب ڇ٤بقٌنً
لقٍ٣ن ٧كي ؾی ؾ هثمې پك ٍ٣ړٌلی مظثٍتب پً هیل قا٣لً
ؾ ىك ګل هبیً یې ڇتر ؾ ىٌل ؾی پً ػنؿا هپین هپین ٣بښٍنً
پً تيبق ؾیؿ لً ښً یبقه سره ښبًٍ یب:
ٌ( طنبن) ٌثً لنؿان ًٍ ڇې ثنيب ؾی تړ تړ قایًٌ لمب ثبله تيبقه
(ؾ طنبن ؾېٍان ٪۸٪ ،مؽ) ڇې ؾ ګلٍ تمبًې شي لً ګلماقه
(ؾ اطمؿ ًبه تبتب ؾېٍان ٪۴٪مؽ) لمٍږ م٠بصرٌ اٌ اٌهنیٍ ًبٟكانٍ ىم ؾ پسرلي پً
ؾ اطمؿ ًبه تبتب م٠بصر ،ػٍږ ژتی ًبٟك پیكمظمؿ هجبینً کې ډېك ً٠كٌنً ٌیًل اٌ ؾ ً٠ك پً ػٍږه اٌ
کبکړ( ٪۴٪۶ه ٪ژٌنؿی) ىم پؼپل ؾېٍان کې ؾ قنګینً ژتً یې پً ؾ ً٣ښکًل مٍهم کې ؾ ٗثیٍ٠
پسرلي ؾ مٍهم ډېك ښکًل اٌ قنګین انځٍقٌنً اٌ منبٛكٌ اٌ کی٨یجٍنٍ ډېك ښکًل انځٍقٌنً ٌړانؿې
کړي ،ڇې مٍنږ ؾلجً ؾ تظر ؾ لمنې ؾ ٣ځېؿٌ لً ث٠ثیكٌنً لكي ،ؾ تېلګې پً ثٍګً:
ٌیكې لً ى ٍ٤نً ډېكې تېلګې نٌٍ قا اػیولی ،ؾلجً څېكه ؾ ګل ًٍه ًم ١ا٧كٌله
مٍ ؾ څٍ مؼکښٍ اؾبي څېكٌ ؾ ى ٍ٤پسرلنیٍ ً٠كٌنٍ تلثل ڇ٤بقکب لً ؾقؾ ٌ هٍله
نً ،ڇې ؾ ښکبقنؿٌی ٍ٣قي پك ِ٫یؿه یې ؾ ڇې پً مٍهم ؾې ػٍتبن ىٍن کب
مٌبٟكې پً ثكڅ کې ٌیًل ،ؾٌه ؾٌه تیجٍنً ثك ىٍا سبق ًم ؾ ثب نٍق ٌله
(قٌىٍ ګلٍنً ٪۱٪ ،مؽ) قاػٍښ کړي ؾي:
ؾ پسرلي نویم قالٍثی ؾی پكګلٍ ؾ ػټکٍ ؾ اؾبي تڼ ػٍږ ژتی ثٍتي کبٛم ػبن
کً پبًًل پً ٔ٧ب کې ؾي ٟ٘كٌنً ًیؿا( ٪٪۹٪ه ٪مړ) ىم ؾ پسرلي پً تبة ښکًل اٌ
ؾ پسرلي ًٌلل ڇې لیكی پك ګل قاٌړ پً لړه پٍقې ً٠كٌنً لكي ،ؾا تېلګً ٌګٍقئ:
ڇې هموٍق ًٍ لً تیؿیب ٌچ ډګكٌنً ٗكُ ً٧ظكا ؾه ښً مك٣ماق ؾی
(پٍىبنؿ طثیثٍ) مٍهم ؾ هیل ؾی ىنګبم ؾ ښکبق ؾی
ؾ پسرلي پً قاثلٍ ػٍښ ًٍ اهٌلنٍنً لً ػٍتً پبڅً ٟنٍؾه یبقه
ؾا پً سبق ڇې قٟؿ ٌٌىل ډٌلٍنً لیثب ګلٍنً ثبله تيبق ؾی
(ؾ ًیؿا ؾېٍان ٪٪۷ ،مؽ)
ؾ تكېښنب ثٍقه قاٌٌثً لً ثیکې
44
-۴طثیثٍ ٟثؿالظی(پٍىبن) ؾ پښجٍ اؾتیبثٍ ثبقیؽ، پك ٣لیم ژمٍ یې ٌکړل ثٍق تكېښٍنً
(اٌقاښبؾ پٍىبنؿ قښجین) ؾٌیم ټٍک ،پښجٍ ټٍلنً ٪۱٪۴ ،لمكیم کبل.
-۱قښجینُ ،ؿی٭ يه(پٍىبنؿ) ؾ ښکلا ٌږمً ،پښجٍ
ؾ پسرلي نبٌې ٌؾېږي ٌقا یې پنډه
اکیډیمٍ ،پېښٍق پٍىنجٍن ٪۹۹۷ ،م کبل.
مؽ کبثً اػًل ؾ ٣كٌ هٍقکٍ لالٍنً
-٪ػبؾم٫ ،یبم الؿین ،قٌىٍ ګلٍنً ،پښجٍ ټٍلنً٪۱۴۵ ،
لمكیم کبل. ؾ ى ٍ٤تً څً هپكلی ٌي ڇې ٌلاړ ٌي
پً کږٌ ٣بړٌ ؾ تل پً ؾقًلٍ نً
-۵ؾ اشر ٦ػبن ىشكي ؾېٍان ،پښجٍ اکیډیمٍ پېښٍق،
ؾ ىمیٍ ػلیل پً لیبق ۴۰۰٪ ،م کبل. (اقٌاښبؾ اهجبؾ تینٍا)
-۶ؾ ٟثؿال٬بؾق ػټک ؾېٍان ،پښجٍ اکیډیمٍ پېښٍق ،ؾ پسرلیً تیب ؾې قاٌړه سره ګلٍنً
پكٌ٧یسر سيبنمیج نیبل پً لیبق ۴۰۰۴ ،م کبل. تیب تً سګ کړې ؾ تلثلٍ اٌالٌنً
-۷ؾ ٟثؿالكطٌلن تبتب ؾېٍانُ ،ثب ػپكٌنؿٌیً ټٍلنً ،ؾ سرې لمثې ؾې اقٍ٣ان تبنؿې کړې تلې
ىبًمٍ پً لیبق ٪۱۸۰ ،لمكیم کبل. ؾ ګل پبڼٍ کې ؾي ن٤ښجٍ سره اٌقٌنً
(اقٌاښبؾ اهجبؾ ال٨ح) -۸ؾ طمیؿ مٍمنؿ ؾېٍان ،ؾ ا٤٧بنوجبن ؾ ٟلٍمٍ
اکبډمٍ ،ؾ ژتٍ اٌ اؾتیبثٍ مكکم ،ؾ للمٍ ىېٍاؾ مل پً تیب هپكلي پً ګلٍ ٌپبلل تبٍ٣نً
لیبق اٌ سریمه ٪۱۶۱.لمكیمکبل. تیب ٣ټٍلٍ پً سر ٌاػیوجل قاٍ٣نً
-۹ؾ اطمؿ ًبه تبتب ؾېٍان ،ؾ مٍمن مٍطؿ ثؿٌین اٌ تیب لً ػٍتً ًٍې قاٌیښې ٌڇې ؾښجې
ثكثیج ،ؾانٍ ػپكنؿٌیً ټٍلنً ٪۱۷۸ ،لمكیم کبل. مڈٍي ؾ هثب ل٘ی ٩لاهٍنً
-٪۰ؾ کبٛم ػبن ًیؿا ؾېٍان ،پښجٍ ټٍلنً ،ؾ تینٍا پً (اقٌاښبؾ پٍىبنؿ قًبؾ)
لیبق ٪۱۱٪ ،لمكیم کبل. ؾ تظر ػٍقه ٌقه لمنً قان٤بړٌ اٌ ؾ اقٌاښبؾ ملنګ
-٪٪ؾ طنبن تبقکمي ؾېٍان ،پښجٍ ټٍلنً ،ؾ مظمؿ ؾین سبن پً ؾې ً٠ك ٌقثً ؾ پبی ټکی ږؾٌ:
ژٌاک پً لیبق ٪۱۱۶ ،لمكیم کبل.
مٍهم ؾ پسرلي ؾی ػٍتبن هٌل ثً ځٍ ؾ ګلٍ -٪۴ؾ ملنګ سبن ػٍږې ن٤مې ،ؾ ٟلامً هیؿ سٌلل
اًنب کً له اٌ ثً ىم ؾ ُظكا لٍقې ثً لاړ ًٍ الؿین ا٤٧بن ٧كىنګٍ ټٍلنً ،ؾ لال پبڇب المٍن پً لیبق،
(ػٍږې ن٤مې ۴۷۰ ،مؽ) ٪۱۷۷لمكیم کبل.
-٪۱سر مظ٬٭ ٟلی مظمؿ منګل ،نٍقٌل ،پسرلی اٌ تيبق
ؾ ًبٟكانٍ ؾ ً٠ك پً قنګینٍ پلًٍٍ کې(م٬بلً) ُثب مشلً، اخځلیکىنه:
-٪ىٍثک ،مظمؿ ،پټً ػمانً ،څلٍقم ڇبپ ،کبتل ؾقیم نشراتي کبل ٪۱۸٪ ،لمكیم کبل ؾ طمل ګڼً.
پٍىنجٍن ،ؾ ژتٍ اٌ اؾتیبثٍ پٍىنځی ٪۱۵۶ ،لمكیم کبل.
45
چې د ًار د خط او خال ىښې ّکې وي
نٍر الحم حذاد
٧بقسي اؾتیبثٍ ؾ پښجٍ اؾة ثً لً مٌترکً نٜمٍنٍ سره ؾ هبنوګكیح کلمً ؾه ډېكې اړٌنې پً کې ًٍي ،ؾ تګ
٣مل ىم ډالێ کړی٣ ،مل کې ًبٟكانٍ پً ػ ٙاٌ اٌ قام مكکج ًٍې ،قام ػؿای ،تګ تب ٢ؾ ػؿای تب٢
تبګكام ػپل المبًښح کړی ،ػ ٙػپل ىم سنى ثً یې مبنب ًٍه.
ٍ٬ٌٟػ٘بة ؾی ،شر ٍ٫اؾة کې ػ ٙؾ ػٍښێ ؾا اُل تبلګ ګكام ؾی ،تبلګ ىلک ،ګكام کلی مبنب یې
همثٍل ؾی ،ػ ٙؾ کمیى نٍم ؾی ،ػ ٙى ً٤نكمٍ ؾ ىلکبنٍ کلی.
ٌیښجٍ ثً ٌاًې ڇې ؾ تلٍ ٢پً ٌػح ؾ ىلک پً مؽ پؼٍا ؾا کلمً ؾ قاىثبنٍ کًل ثً اهجٌ٠للېؿه ،ؾ ىٍ٤ی
ػؿمح ثً تً ډېك ىلکبن مٍسٍؾ ٌٌ ،ؾ تٍؾاًٍ ؾین قاښکبقه شي.
م٬ؿن ځبی تً تبګكام ،ؾ مكیؿانٍ اٌ قاىثبنٍ کلی تلل ڇې قاٌړی یې ؾاىوې مٌکین ػ ٙؾی
ؾ قػوبق ٫بُؿ یې قا٣ی لً ػجنً کېؿه.
(ًیؿا) ؾ کنٌکب ؾ ژمٍ اٌ اٌړي پبیجؼجٍنً ؾ کبپیوب کيؿامن
ً٠كٌنً ؾا پً ډاګً کٍي ڇې ؾ ػپلې مینې تبګكام ؾی اٌ کً ػیبر اٌ پېښٍق مؼکینی تبګكام ؾی،
ښکلٍ یې ؾ ًيثبل پً څېك ًبٟكانٍ ثً لړٌنً ػٍځٍلي. څكګنؿٌنې ًې کٍم نٍػیمه ىلک ثً کړي.
ؾ تبګكام ٌ لالً لاق تلثلان ٌاړه پً قاثلً ؾػ ٙپبیٌلل شي طون ىوې
ؾ طمیؿ ػٍي ګٍیب یې کړلً ػبمٍي لکً ٌثړي پً ګلٍ څٍک ٍ٣یمنډ
(طمیؿ) ٜٟیم:
ؾ تبګكام تبلاق تً ؾٌمكه ګكم نً ٌي ؾا ثٍق ػ ٙؾی ڇې پً مؽ ؾ نګبق پكېٍت
لکً ګكم ؾی تبلاق ؾ قاڼېمٌ کً ؾ لړه پً اًٌنً مې ٟثبق پكېٍت
(ًمى الؿین کبکړ) ؾ ىلک ػٍښٍنې پً ٘٫بق کې ؾ نړًٍالٍ څً نٍمٍنً ؾ
تېلګې پً ډٌل قاٌړٌ. قاٌیح لمب ؾ ٫جل ثب قاٌړی ؾی پٍىېږم
ڇې ؾې ػ ٙپً قػوبق ٌکښ ؾؾې ػ ٙؾی مٔمٍن ىوې ؾ ىنؿٌهجبن منلی لیکٍال ٌکكام هجيـ ،کجبة یې (یٍ
(م٤م يه) منبهج ىلک) نٍمېږي ،اًجبلٍي ؾ هینګبق تبؾًبه
پً ُ ً٨ؾ ښکًل مؽ یې ػ ٙؾ ٌینٍ ؾا ث٬كیك کب سٍقز اقمبنی ،ؾ ىبلیٍډ نٍمٍثی اکټك سرلان میکیلن ،ؾ
ڇې ًبه ٫جل ؾ ٟبلم کب ؾؾې ػ ٙؾی مٔمٍن ىوې انګلیسي ژتې ؾ هنؿقٌ مٌيٍق لیکٍال سرایلټبن
(ٍ٨ٟق) سبن،امكیکبًٍ ٧لمٍ ډایكکټك ثبم ٍ٧قه ،تكثبنٍي
ؾې ػ ٙثً کكه کجٍنکٍ ؾ امكؾ پكهجێ نٍم ٌقکړی اٌ ژٌقنبلیوح نک ډټیمٍن ،ؾ ایپل کمپنێ قًى ټیمٍثی
ایكاني اؾة کې سېګ منبق لكي ،ؾا ؾ ىكې ټٍلنې پً ډی کبک اٌ ؾ امكیکب ؾ کبنګكن ٣ړي ؾ تبهټن پً ښبق
ىك پٍړ ٌګړٌ کې ًجً ،پښجٍ اؾة کې ؾ تبګكام کلیمً کې پً ۴۰٪۴کبل ىلک سره ٌاؾه ٌکړ.
سبن ىون ىٌ ً٤ػح ؾ امكیکب کبنګكن ثً ػپل ػپل اقلښح لكي.
٣ړیجٍة پكېښٍؾ کلً یې ڇې ثٌنبة کې ىلک سره
46
ٌنیٍاٌ هپین پبټكک مبلٍنی لً ٪۹۹۴قاىٌوې ػپل یبق ٌاػېوح ،ىٌل ً٣ىلک یې پٍښجنې ثً قا٣ی اٌ ؾه
ؾٌىم ځل لپبقه پښې پیؿا کړې. سره اٌهېږي.
لړه ؾ ٍ٣ښې ټٍټً ؾه لکً ؾ ګل لق مړاٌی کېږي ،ػٍ یٍ ٍُفي ؾ ت٠ؿاؾ پً قتبٖ کې ىلک ٌٌاژه ،تیب یې ٫بر
ثً ژړا ګبنې کٍلې اٌ پً ػپل ژٌنؿ ًې ىك کبل ٌقثً پً لږه مینً تېكثً ثبله کېږي.
طص کبٌه. ؾ مؽ لمك ؾې پټ ؾ ػ ٙپً ٟثبق مً ًً
اؾقیى تن اؾقیى ٌیًل ،پً مصر کې له پً یٍ ټٍلي پً اهلام تبنؿې تكی ؾ ک٨بق مً ًً
(کبمګبق) ٌق٣لم ،ښکًل ًې پً منځ کې ًٍنډې پً هنؿقه تېكثً
ٟثؿالكطمن اتن سٍلي پً ثلثیى اتلیى کې لیکًل :ؾ کٍلې٣ ،ږ ًٍ ،ای ىلکً! ٌٌایً :لا الً الا لله ،لً ؾې
٣ټٍ ػلکٍ ًی٘بنبن ٣ټ ٌي ،ؾ ىك ڇب ؾ پٍىې پً لمممې سره هم یې ٌٌیل ،کٍمې ػٍلې ڇې لاالً ٌیلً
انؿاله یې ًی٘بن ؾٌڇنؿ ٌي ،انوبن لً ػ٘ب سره مؽ لً ى٤ې مٍڇکً اػلم.
ځٍړنؿ سر لکً ٣نڈً مكا٫ثً کړي ؾی ،ؾ ځٌنٍ ٟلٌلٌٌ پً طٍالً یې ؾ یٍ ىلک ػبره
کړې ڇېٍُ ،في تً ښبیوجً ىلک ثً ٌیل ،ثب تبنؿې ؾ ڇې لاىؿ ؾې ثنګې ػٍلې ثً ٌهٍان ٌاػېوح
(ًٟل ػبن) يه پبک اطوبن ؾی ځکً ًې له هجب طبسجمنؿ پیؿا
ؾٌی اتلیى ػ٘ب کې اڇٍلي ،لً نکبض کٍلٍ ډډه کړی یم.
کٍيٍ٫ ،ل یې ؾی ،پً نکبض کٍلٍ ن ً٬٨لالمېږي، ؾ طنبن هینً نٍػٍ٘ ثٍق هکبقه کړه
کوج اٌ کبق مٌکل ؾی اٌ ؾ مظنح نً لكې ؾي. کً هینً ًٍه ؾ طمیؿ ؾٌکبن ؾ مٌکٍ
اطمؿ ٣مالي ثً ؾ ٍُ٧یبنٍ ډلً ٌق٣لً ،ى ً٤ښبیوجً ؾ امبم ٣مالي ٌینب ؾه :ؾ نکبض ځنډٌل اکثره ٌػح ؾ
ىلک سره پً ػلٍت کې نبهح ٌ ،ؾ ؾٌاړٌ ثك منځ ګل لنب تبٟر کېږي ،ګنبه یې ؾ مٍق اٌ پلاق ؾه.
ٍُ٧یبنٍ ځبنٍ تبنؿې ؾ پې٤لٍ لیؿه کبثً تنؿ کړي اٌ لً پكٌت ٌ ،اطمؿ تً کلً ګل کلً ىلک ثً کبثً.
للمٍ سره یې پً ػبرٌ اث٨ب ٪کړی ؾی ،ؾاهې نٜك ًې تلا مً ًً ؾا ثٍ قػ ٙهجب ٌ ګل مؽ ثً
کً ىك څٍ ػمان پً ط٭ ؾ ګل تلا لكي:
اتٍ یٍهٌ ٩یًل :اطمؿ ٣مالي ثً لیک قا٣ی ڇې ػپل يه پبک طلٍل ؾی ،ػٍتٍِقثً اًیبٌ کې ،يه ؾ هړي
ثكکٍ ٣لام ػٍاثً نږؾې کړه ،ىً ً٤ې ٟملاً هترګې پً پً ُ٨ح کې ؾی.
ښځې اـان نً ؾی کړی اٌ پې٤مبره ىم نً ؾه. ممبر ښکل کړې.
ڇې طون ؾٌمكه ډېك شي نٍ ګنبه هړي نً کېږي نڅب٣ ،نب اٌ ښکلٍ ىلکبنٍ ثً کبثً ًې کبق ؾی ،ؾلیل ؾا
ؾ ښکلٍ ښکلٍ منځ کې ػٍ ػ٘ب هړي نً کېږي ښبیًٍ ،ینکٍ لیؿل ،قٌانې اٌتً اٌ ښبیوجً مؽ ثً پً
ؾا ػبرې نبهمې ؾي ڇې ښکلا څٍک نً نب٫كاقه کٍي ،کجٍ ؾ هترګٍ ؾیؿ لیبثېږي.
ؾقٌٌ ٢اًٍٗ ،ثی٠جٍنً موبٌي ؾي کً ؾا قښجیب شي اٌ ؾ ٍُ٧یبنٍ سرؾاق ٟثؿيه تن مٍهی تبلاق کې ښکلی
سفتً یې قاپٍقثً نً کړي ،نٍ پٍه ًئ ڇې مكیٕ ؾیٌ .کبثً٬ٟ ،ل یې ٌثښجېؿٌٟ ،٭ یې ؾٌمكه مبنؿه کً ڇې
ڇې پً لړه کې ؾې څً ٟیج نً ٌي قطٌلنً پً ملاهجً ٧كیبؾي ٌ ،ػپل سوم اٌ ايمبن ًې پً ػ٘ك
کې اڇٍلی ٌ. ښکًل مؽ ثً پً کجٍ کې ګنبه نٌجً
مظمؿ تن ٟثؿيه تن اً٠ح ډېك نېک هړی ښکبقېؿه ،ؾ له ڇې یبقانً ٌکړم نٍ لٍٖ شي اٌ ثمٍؾ شي
ښبیوجً ىلک پً لیؿٌ تېيًًٍ ًٍ ،قنځ یې اٌږؾ ٌػح ثً ڇې پكې ٌق سٍړ ًې ایبل شي اٌ مظمٍؾ شي
47
پً مب لا مینې قڼب سيبن ثیبقه کړ (لیٍنی ٣نٍ)
پً هپین مؽ ڇې ؾې ٣ثبق ؾ ػ ٙپیٍنؿ ًٍ له ؾ یبق مینې پً یبق تبنؿې ًیؿا کړم
ؾ ٟثؿالظمیؿ ثګ لاقي ٟثؿال٨٤بق ىم ؾا لاق نیٍلې: کً څٍک مب ګڼٍ له نً یم ٌاړه ؾی ؾی
ػ ٙؾې ٌقکړه مؽ ثً نٍې لیثبًٍ (ٟثؿالكطمن تبتب )
لیبثٍي ًثنم ٌ ګل ثً ُ٨بًٍ ؾا ػلک سنح کې ؾ طٍقٌ پً ځبی ٣لٌلن ػٍښٍي.
اطمؿ ؾین ٗبلج ثك مكګً ؾتل پً کٍق ؾېكه ؤ ،پً ٣نٍ ٌاًٍ:
اٌ ؾا ٌسٍؾ کً تیب شي سٍړ ًيٍت طٍقې شراة ٌي طشكٌ ګكځېؿهً ،بٟكي تً یې لمممً کېؿه ،ؾ هٍل اٌ
موح موح ىلکبن ڇې تً ىم ښکًل ىم ػكاة ٌي ګؿال تكػً کې ٣نٍ ؾی ،مشبلي ٌٟ٭ یې ڇېړلی.
ګل ؾ ٌٟ٭ مې هجب ؾل ړه تبلاق لً یٍړٌ ًمى الؿین کبکړ پً ځٍانێ کې ىنؿ ثً ثللی اٌ ؾ
هجب ښبیوح ًٍ ػكیؿاق لمب ؾ لړه ژٌنؿ ډېكه تكػً یې پً لاىٍق ،کٌمیك اٌ نٍقٌ من٘ ٍ٬کې
قاثً سبم یې ؾ سرٌ لثٍ قاتظٌٍ کړ ثېكه کړهٌ ،اؾه یې نً ؾقلٍؾ.
څً منح تً ؾ کٍلال ؾ کنډٌلي کړم ڇې ؾ لنې پً کنبق ؾې ػ ٙڅكګنؿ ًٍ
پبڇب ػبن ٌیًل :ؾ پبکوجبن پً ډېكه ٣بلي ػبن لنؿان مګى سمًٍ ١ل ؾ ٫نؿٌ پً کٍلٌ
ؾ قٌښبنیبنٍ ٌاُل یې تل قنګً ال٨ب ٍٛکې تیبنٍي :کې سیلك تنؿیبنٍ ثً ٌاړه ىلکبن قاٌهجل ،ؾا یې ښً
ؾٌکبنؿاقي ٌه. مك٣ماق ًې ؾ ځٍانێ ننؿاقه کړه
قاځئ ؾ قطٌلن تبتب پً ؾې تیح تً ًې تمبمً کړٌ: ؾ ػمان ؾ لښکك ګكؾ یې پً مؽ ثل ًً
ڇې ؾ یبق ؾ ػ ٙاٌ ػبل نښې پکې ٌي ؾ ٧بقسي ژتې ؾٌه قٌمبني کیوې ًبه اٌ ګؿا ،نیكنګ
ځٍړنؿ سر پً م٘بل ً٠ؾ کجبة ػٍښ یم ٌٟ٭ ٟثؿالظمیؿ پً ىمؿې ػبٗك پښجٍ کړي ڇې ؾ
سرڇینې: ښځینً پً ځبی یې نبقینً ثً ػ٘بة کړی.
کً مې څٍک تؼجٍق تٍلي نن یې ؾقنګ ؾی -٪ؾ قنګ اٌتٍ ٫ب٧لً ،پكٌ٧یسر ا٫ثبل نویم ػټک.
-۴ثلثیى اتلیىٟ ،ثؿالكطمن اتن سٍلي. ڇې ؾا ىوې مې نك طٍق نیٍلی څنګ ؾی
ؾ اٌقنګ لیج پبڇب یٍ امیك ٌ ،لٌی یې پً ًبىؿ نڅبګك ٟ -۱ثؿالظمیؿ اٌ ًمى الؿین پكثلٌم سبز ،ډاکتر
لړه تبیللی ٌ ،نیكنګ ٌٟ٭ ؾ ٟمیم اٌ ًبىؿ ؾاهجبن لیب٫ح ثبتبن.
-٪ؾٌلوم ټٍلګٍ پښجٍ ٪۱۸۹ ،کبل. ؾی.
تل ؾ ؾینٍ تكػې مبىك ًیكالي ػپل پیك ګڼٍ ،ؾ ښکلا -۵کلاهیک ًبٟكي ،طنی ٩ػلیل
ًبٟك ؾی ؾ مشبل پً لاقه ثللی ،ؾا کبمګبق نٍمېږي -۶ .ؾ اطمؿ ؾین ٗبلج کلیبت ،میب ٌکیل ًبه ٬٧یك ػېل.
48
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Issue-61
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search